Bioclimatic Urban Lighthouse: Το τέταρτο βραβείο για τη δυτική είσοδο της πόλης

Η πρόταση που κέρδισε το τέταρτο βραβείο του διαγωνισμού ArXellence 2 για τη δυτική είσοδο της πόλης και τη δημιουργία του νέου Επιχειρηματικού Κέντρου της.

Μέσα από περισσότερες από 170 προτάσεις που κατατέθηκαν στο πλαίσιο του Ανοιχτού Διεθνή Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών ArXellence 2, που διοργανώθηκε από την ALUMIL, επιλέχθηκαν και βραβεύτηκαν οι δέκα καλύτερες. Όλες οι προτάσεις που συμμετείχαν θα παρουσιαστούν σε επίσημη έκθεση, που θα πραγματοποιηθεί στα Παλαιά Σφαγεία. Ο διαγωνισμός είχε ως στόχο την ανάδειξη του καινοτόμου σχεδιασμού ως την ιδανική προσέγγιση για τη δημιουργία του νέου Επιχειρηματικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης (CBD) και τη βιώσιμη αστική ανάπλαση του δυτικού παράλιου μετώπου της πόλης.

Σήμερα παρουσιάζουμε την πρόταση που κέρδισε το 4ο βραβείο.

Όνομα πρότασης: “Bioclimatic Urban Lighthouse”

Η πρόταση αυτή εμπνέεται από την ιστορία της Θεσσαλονίκης και ιδιαιτέρως από το Λευκό Πύργο. Στην πραγματικότητα δημιουργεί ένα διάλογο μεταξύ του Λευκού Πύργου και του προτεινόμενου συμβόλου της: του Νέου Βιοκλιματικού Πύργου της Θεσσαλονίκης. Η προτεινόμενη παρέμβασή σε αυτή τη στρατηγική τοποθεσία της πόλης δημιουργεί τις ακόλουθες ευκαιρίες στο χωροχρονικό αφήγημα της Θεσσαλονίκης:

Α- Κατά τον οριζόντιο άξονα: η συνέχεια του δημόσιου χώρου που δημιουργείται με αυτήν την παρέμβαση (ταυτόχρονα σε επίπεδο εδάφους και ορίζοντα), αλληλοεπιδρώντας με άλλους αστικούς ελκυστές, θα δημιουργήσει νέες αστικές σχέσεις. Οι πεζόδρομοι δημιουργούν πορείες και θέα που φέρνουν τον ωκεανό πίσω στην πόλη.

Β- Κατά μήκος του κατακόρυφου άξονα: προτείνεται μια εμβληματική παρέμβαση, η οποία όχι μόνο καθιερώνει διάλογο σε χρόνο και χώρο με τον Λευκό Πύργο της Θεσσαλονίκης, αλλά γίνεται ένα νέο ορόσημο που δηλώνει την επείγουσα ανάγκη επανακαθορισμού της σχέσης μεταξύ της ανθρώπινης κοινωνίας και του πλανήτη. Το σύγχρονο πλαίσιο απαιτεί μια αναγεννητική προσέγγιση του σχεδιασμού που επικεντρώνεται στις ακόλουθες επιταγές: παραγωγή οξυγόνου, δέσμευση άνθρακα, συσσώρευση ενέργειας, διαχείριση νερού, δημιουργία μικροκλίματος και προώθηση της αυτοανανέωσης.

Η πρότασή μεγιστοποιεί τις δυνατότητές της σε όλους τους άξονες. Ενώ το οικοσύστημα αναπτύσσεται κατά μήκος του κατακόρυφου άξονα-ως οπτική ηχώ του Λευκού Πύργου και ως νέα εικόνα του οράματος της Θεσσαλονίκης για βιωσιμότητα στο μέλλον-μια συνέχεια δημόσιου χώρου, διαθέσιμη για μικτή χρήση, αναπτύσσεται κατά μήκος του οριζόντιου άξονα. Η διασταυρούμενη συνέργεια αυτών των δύο αξόνων σημαίνει ότι τόσο το ισόγειο όσο και ο ορίζοντας διατίθενται για δημόσια χρήση.

Οι στέγες των κτιρίων θα φυτευτούν με βλάστηση και θα είναι προσβάσιμες στο ευρύ κοινό. Η πρόσβαση των οχημάτων και των πεζών σε αυτά τα οικοσυστήματα θα γίνεται από την οδό 26ης Οκτωβρίου.

Κάθε οροφή συνιστά ένα χώρο πρασίνου στον οποίο μπορεί κανείς να περιαχθεί μέσα από ένα κυκλοφοριακό σύστημα από ράμπες και οικολογικά μονοπάτια που δίνουν νόημα σε αυτούς τους χώρους με ένα τρόπο που μια υπερυψωμένη οδός ή ένα χώρος με θέα θα έδινε. Η συμβίωση μεταξύ του λιμανιού και της πόλης τονίζεται από έναν υπερυψωμένο παραλιακό πεζόδρομο.

Η ιδέα είναι να μετατραπεί η Θεσσαλονίκη σε έναν ελκυστικό προορισμό τοπικού και διεθνούς ενδιαφέροντος με ένα ορόσημο που αποτελεί μια δήλωση στον ορίζοντα: «ο Νέος Βιοκλιματικός Πύργος της Θεσσαλονίκης» και ένα δημόσιο πάρκο σε μητροπολιτική κλίμακα.

Η πρόσβαση πεζών και οχημάτων παρέχεται από την οδό 26ης Οκτωβρίου για να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη ενσωμάτωση στον υπάρχοντα αστικό ιστό.

Ο Νέος Πύργος της Θεσσαλονίκης έχει σχεδιαστεί ως ελαφριά κατασκευή με διπλό θερμικό και ακουστικό δέρμα. Ενσωματώνει κρεμαστούς κήπους. Στον πυρήνα του υπάρχει μια «Αγορά» : η πρόσβαση στο ισόγειο οδηγεί σε μια πλατεία για συναντήσεις και εκδηλώσεις.

Η δομή περικλείεται σε ένα αυθεντικά πράσινο κέλυφος που αποτελείται από ένα πράσινο βιοκλιματικό στρώμα, υδροσυλλογή, κάθετα περιβόλια και κενά που ανοίγουν τη θέα προς τη θάλασσα. Το επιχειρηματικό κέντρο και τα γραφεία του βρίσκονται εδώ. Το υπόγειο λειτουργεί ως εμπορική περιοχή.

Οι χώροι στάθμευσης βρίσκονται σε 3 ορόφους κάτω από το επίπεδο του εδάφους και η πρόσβαση των οχημάτων γίνεται από την οδό 26ης Οκτωβρίου.

Προτείνεται, λοιπόν, ένα οικοσύστημα που παράγει οξυγόνο, δεσμεύει άνθρακα, ορίζει άζωτο, αποστάζει το νερό, συσσωρεύει ηλιακή ενέργεια, παράγει σύνθετα σάκχαρα και τρόφιμα και δημιουργεί μικροκλίματα. Καθώς αλλάζει χρώμα με κάθε εποχή, λειτουργεί με τον δικό του κύκλο βιωσιμότητας αυτοανανέωσης.

Οι We Are Architects and Urban Planners, η ομάδα που κατέθεσε τη συγκεκριμένη πρόταση, λέει πως το όραμά για τη Θεσσαλονίκη ήταν πολύ ξεκάθαρο από την αρχή: να δημιουργήσουν ένα μοναδικό και διακριτικό σύμβολο για την πόλη με τη μορφή κάθετου οικοσυστήματος ανοίγοντας παράλληλα μια συνέχεια δημόσιου χώρου για χρήση από τους πολίτες.

Το πιο καινοτόμο στοιχείο της πρότασης τους θεωρούν ότι είναι ο τρόπος με τον οποίο έχει σχεδιαστεί ο Πύργος. Η δομή περικλείεται σε ένα αυθεντικά πράσινο κέλυφος που αποτελείται από ένα πράσινο βιοκλιματικό στρώμα, με υδροσυλλογή και κάθετα περιβόλια. Δεν είναι μια ερμητική, συμπαγής δομή αλλά μια που επιτρέπει στα εσωτερικά στοιχεία να τροφοδοτούν τον βιώσιμο κύκλο. Ο πύργος λειτουργεί ως ένα κατακόρυφο οικοσύστημα, με παρόμοιο τρόπο που θα έκανε ένας ζωντανός οργανισμός. Είναι ένας πνεύμονας που ζει και αναπνέει.

*Όλες οι προτάσεις που συμμετείχαν στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της ArXellence 2, που διοργανώθηκε από την ALUMIL, θα παρουσιαστούν στην επίσημη έκθεση, που θα πραγματοποιηθεί από τις 11 έως τις 26 Σεπτεμβρίου 2021, στην καρδιά της δυτικής εισόδου της πόλης, στα Παλαιά Σφαγεία.