SafeSchools: Πρωτοποριακό σύστημα προειδοποίησης για σεισμούς από ερευνητική ομάδα του ΑΠΘ

Ένα πρωτοποριακό σύστημα “συναγερμού” για μεγάλους σεισμούς, έρχεται να προσφέρει πολύτιμα δευτερόλεπτα για λήψης μέτρων μετριασμού των επιπτώσεων.

Το έχουν δημιουργήσει επιστήμονες από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, με επικεφαλής συντονιστή του έργου τον κ. Κυριαζή Πιτιλάκη, Ομότιμο Καθηγητή Τεχνικής Σεισμολογίας και Σεισμικής Μηχανικής στο ΑΠΘ και πρόεδρο της European Association of Earthquake Engineering.

Συμμετέχουν μεταξύ άλλων, η ερευνητική μονάδα Εδαφοδυναμικής και Γεωτεχνικής Σεισμικής Μηχανικής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, το Εργαστήριο Γεωφυσικής, του Τμήματος Γεωλογίας και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής του Τμήματος Φυσικής.

Το ερευνητικό πρόγραμμα βρίσκεται σε πιλοτικό στάδιο σε σχολεία της Θεσσαλονίκης και της Αλεξανδρούπολης και χρηματοδοτείται από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας. Το έργο SafeSchools αφορά στον σχεδιασμό, την εγκατάσταση και λειτουργία σε σχολικές μονάδες ενός καινοτόμου συστήματος έγκαιρης ειδοποίησης ενός επερχόμενου ισχυρού σεισμού και το σημαντικότερο, την σε πραγματικό χρόνο, δηλαδή λίγα δευτερόλεπτα πριν τον ισχυρό σεισμικό κραδασμό, εκτίμηση της έντασης των αναμενόμενων ζημιών σε σχολικά κτίρια σύμφωνα με τις κατασκευαστικές τους ιδιαιτερότητες. Η έγκαιρη ειδοποίηση μέσω ηχητικών σημάτων και ταυτόχρονης πληροφόρησης των αρμοδίων παρέχει τη δυνατότητα ανάληψης κατάλληλων δράσεων προστασίας και ως εκ τούτου την καλύτερη δυνατή προστασία σε επερχόμενο σεισμό.

“Το σύστημα αυτό με μικρές προσαρμογές θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για άλλες φυσικές καταστροφές αλλά και σε άλλες περιπτώσεις, εκτός των σχολείων” επισημαίνει ο κ. Πιτιλάκης. “Δεν κάνουμε πρόγνωση, εννοείται. Απλώς διαπιστώνουμε έγκαιρα το σεισμό και προσφέρουμε πολύτιμα δευτερόλεπτα για να δώσουν οδηγίες οι δάσκαλοι στα παιδιά μετριάζοντας τις αντιδράσεις πανικού, επιστάτες να κλείσουν παροχές αερίου, κ.λ.π. Επίσης, θα μπορούσε στη περίπτωση ενός νοσοκομείου, να σταματήσει μια εξελισσόμενη λεπτή χειρουργική επέμβαση, ή ενός μεγάλου εργοστασίου να κλείσουν κάποια μηχανήματα για λόγους ασφαλείας, να σταματήσουν οι συρμοί του μετρό. Οι δυνατότητες εφαρμογής είναι πολλές.”

Ο κ. Πιτιλάκης εξήγει, όσον αφορά στη λειτουργία: “Χρησιμοποιούνται σταθμοί του εθνικού και τοπικού δικτύου σεισμογράφων και επιταχυνσιογράφων όπως και μόνιμοι σταθμοί επιταχυνσιογράφων εγκατεστημένοι στα σχολικά κτίρια. Με την ανάπτυξη του κατάλληλου λογισμικού δίδεται σε πραγματικό χρόνο η δυνατότητα  εκτίμησης του επικέντρου και του πιθανού μεγέθους του επερχόμενου σεισμού, της εδαφικής ταλάντωσης στην κάθε θέση σχολείων καθώς και των αναμενόμενων βλαβών. Ταυτόχρονα αποστέλλεται ειδοποίηση των τελικών χρηστών μέσω διαφορετικής έντασης ηχητικών σημάτων, ανάλογα με το μέγεθος του σεισμού και την ένταση των αναμενόμενων βλαβών και κατάλληλων μηνυμάτων. Η όλη διαδικασία διαρκεί μερικά δευτερόλεπτα, χρόνος ικανός για την άμεση λήψη αναγκαίων δράσεων προστασίας μαθητών και εργαζομένων.”

Υπολογίζεται ότι το σύστημα θα μπορεί να προειδοποιήσει για έναν επερχόμενο σεισμό περίπου 5-10 δευτερόλεπτα νωρίτερα και η λειτουργία του στηρίζεται στα κύματα που μεταδίδονται από κάθε σεισμό. Είναι δε δομημένο έτσι, ώστε να μπορεί να προειδοποιεί μόνο για σεισμούς που υπολογίζει ότι θα προκαλέσουν ζημιές, στο κατά περίπτωση κτίριο, λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία που αφορούν το συγκεκριμένο οικοδόμημα.

Δείτε αναλυτικές πληροφορίες για τη λειτουργία του συστήματος ΕΔΩ.

Δείτε σχετικό βίντεο παρουσίασης του συστήματος.