Με τη συνεισφορά και καινοτόμων τεχνολογιών στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS) θα προχωρήσει η ενεργειακή μετάβαση της εγχώριας βιομηχανίας και κυρίως των κλάδων τσιμέντου, διύλισης και λιπασμάτων.
Το σχέδιο του ΕΣΕΚ (Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα) που εστάλη προ ημερών στους φορείς για διαβούλευση προωθεί την ανάπτυξη επενδύσεων για τη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από βιομηχανικές διεργασίες, χρήση του στην παραγωγή συνθετικών καυσίμων, μελλοντικά ανάπτυξη κλιματικά ουδέτερων τεχνολογιών δέσμευσης CO2 και παράλληλα ανάπτυξη υποδομών γεωλογικής αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα. Θέτει ως στόχο τη δέσμευση από βιομηχανικές διεργασίες και ηλεκτροπαραγωγή 0,9 εκατ. τόνων Co2/έτος το 2035 οι οποίοι θα φτάσουν τους 5,4 εκατ. τόνους Co2/έτος το 2050.
Αναλυτικότερα, το σχέδιο του ΕΣΕΚ προβλέπει δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από βιομηχανικές διεργασίες 932 χιλ. τόνων CO2/έτος το 2035, 3.287 τόνων CO2/έτος το 2040, 3.447 τόνων CO2/έτος το 2045 και 3.653 τόνων CO2/έτος το 2050. Αντίστοιχα από την ηλεκτροπαραγωγή προβλέπεται η δέσμευση 1.077 τόνων CO2/έτος το 2040, 1.130 τόνων CO2/έτος το 2045 και 1.743 τόνων CO2/έτος το 2050.
H δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα από τα καυσαέρια / απαέρια της βιομηχανίας ή της ηλεκτροπαραγωγής είναι ο ταχύτερος τρόπος για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των συγκεκριμένων τομέων, τουλάχιστον έως την ανάπτυξη εναλλακτικών τεχνολογιών βασισμένων στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και το υδρογόνο. Το δεσμευόμενο διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να χρησιμοποιείται για σύνθεση συνθετικών καυσίμων έως το 2040 σύμφωνα με την πολιτική της ΕΕ (ώστε να μειωθεί η χρήση νέων ορυκτών καυσίμων στον τομέα των μεταφορών). Μπορεί επίσης να αποθηκεύεται σε στεγανούς γεωλογικούς σχηματισμούς.
Χορήγηση κινήτρων
Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρεται στο ΕΣΕΚ, εξετάζεται η διευκόλυνση επενδύσεων για τη δέσμευση του CO2, το οποίο εκπέμπεται από βιομηχανικές εγκαταστάσεις, κυρίως από τα διυλιστήρια και τις τσιμεντοβιομηχανίες. Έχει ήδη δοθεί υποστήριξη σε τέσσερα έργα δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα από αντίστοιχες βιομηχανίες με υψηλές εκπομπές, για χρηματοδότηση μέσω του Innovation Fund, ενώ θα εξεταστεί η ανάγκη χορήγησης περαιτέρω κινήτρων.
Παράλληλα, έχει ήδη εγκριθεί και ωριμάζει αδειοδοτικά η πρώτη μονάδα αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο της Καβάλας. Η υποδομή θα έχει δυναμικότητα απορρόφησης 2,5 εκατ. τόνους CO2 κατ’ έτος στην πλήρη λειτουργία της. Εκτιμάται ότι η πρώτη φάση (για δυναμικότητα περίπου ενός εκατ. τόνων ετησίως) θα ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2025 και η δεύτερη φάση (πλήρης δυναμικότητα με 2,5 - 3 εκατ. τόνους) ως το τέλος του 2027.
Το έργο γεωλογικής αποθήκευσης CO2 «Prinos CO2» της Energean _ με την υποστήριξη του ΔΕΣΦΑ που θα αναλάβει τη μεταφορά των εκπομπών CO2 από τα σημεία δέσμευσης, δηλαδή τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις _ βρίσκεται σε διαδικασία ένταξης στα Έργα Κοινού ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest- PCI’s) καθώς πέρασε με επιτυχία την τεχνική αξιολόγηση, γεγονός που το καθιστά επιλέξιμο για συμπερίληψη στον σχετικό προκαταρκτικό 6ο κατάλογο. Η προοπτική λειτουργίας της αποθήκης στη λεκάνη του Πρίνου, ένα έργο συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον όχι μόνο της εγχώριας βιομηχανίας, αλλά και μονάδων από τα Βαλκάνια και την Ιταλία.
1