Πίνακας Κορυφαίων

Με την κλήρωση στο παρόν θέμα θα διατεθούν δωρεάν στα μέλη του Michanikos.gr δύο (2) βιβλία με θέμα: Απομόνωση Υγρασίας από το Κτιριακό Κέλυφος Συγγραφέας: Χρήστος Ροδόπουλος Σημείωση: Το σύγγραμμα κυκλοφορεί μόνο ηλεκτρονικά, για πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στο [email protected] Περιγραφή Η υγρασία είναι το μεγαλύτερο μη τυχηματικό φορτίο που έχει να αντιμετωπίσει ένα κτιριακό έργο. Θα μπορούσαμε χωρίς να χάσουμε την όποια επιστημονικότατα στα λεγόμενά μας, να υποστηρίξουμε ότι κάθε κτιριακό έργο είναι στην ουσία ένας ξένος όγκος που δημιουργεί μια τοπική διατάραξη στο υδατικό ισοζύγιο της περιοχής. Τον όγκο αυτό από εδώ και πέρα θα τον ονομάσουμε κτιριακό κέλυφος. Η διατάραξη στο υδατικό ισοζύγιο είναι πάντοτε συντριπτική. Δημιουργούμε κάθετες επιφάνειες μεγάλου ύψους και άρα αυξάνουμε την τοπική υδροσυλλογή στην μονάδα επιφάνειας, παρεμβαίνουμε στον υδροφορέα δημιουργώντας υπόγειες εκτροπές, μειώνουμε ή και καταστρέ φουμε τελείως την τοπική δυνατότητα της γης να κλείσει τον κύκλο νερού μειώνοντας την εξάτμιση και διαπνοή, δημιουργούμε επιφανειακές εκτροπές ύδατος με μη απορροφητικές επιφάνειες, χρησιμοποιούμε αντλίες για ταπείνωση του υδροφορέα δημιουργώντας υπερκορεστικά φαινόμενα που αλλάζουν ακόμα και την χημική σύσταση του εδάφους που βρίσκεται εκεί για εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Οργανισμοί που ζούνε στο έδαφος πεθαίνουν, το χώμα χάνει τα θρεπτικά του συστατικά, ενώ οι υψηλές διηθήσεις του νερού αλλάζουν ακόμα και την ίδια την στρωματογραφία του. Δείτε περισσότερα στοιχεία και αναλυτικά τα περιεχόμενα: Απομόνωση Υγρασίας από το Κτιριακό Κέλυφος 1-6-Book A.pdf Συμμετοχές Για να δηλώσετε συμμετοχή κάνετε μια απάντηση (reply) στο παρόν θέμα. Δηλώσεις συμμετοχών ως την Τετάρτη 02/04/2025 στις 17:00. Όροι Συμμετοχής Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα μέλη του Michanikos.gr που έχουν συμπληρώσει την ειδικότητα στο προφίλ τους, εκτός από τον Διαχειριστή και τα μέλη που ανήκουν στην ομάδα: Ιδιώτης-Μη Μηχανικός. Κάθε μέλος έχει δικαίωμα μόνο μιας συμμετοχής. Οι άκυρες συμμετοχές θα διαγραφούν. Η κλήρωση θα γίνει μεταξύ των Α/Α των απαντήσεων στο παρόν θέμα και οι νικητές θα επιλεγούν με το Google Random Number Generator: https://www.google.com/search?q=random+number

Το Agronomist.gr προσφέρει εντελώς δωρεάν στα μέλη του Michanikos.gr δύο (2) δωρεάν συμμετοχές στο σεμινάριο: Σχεδιασμός και Κατασκευή Κήπων. Με τον παρόν θέμα θα δοθεί η πρώτη δωρεάν συμμετοχή. Περιγραφή σεμιναρίου Ο σχεδιασμός και κατασκευή κήπων είναι μια σχετικά νέα δραστηριότητα στην Ελλάδα αλλά σε χώρες με παράδοση, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί σημαντικό επαγγελματικό τομέα. Η κατασκευή ενός κήπου είναι μια περίπλοκη υπόθεση που απαιτεί πρότερο σωστό σχεδιασμό και επαρκείς γνώσεις. Η χωροθέτηση των φυτών και των σκληρών υλικών, η επιλογή των χρωμάτων, των σχημάτων και των υλικών, το είδος της περίφραξης και πολλά άλλα διλήμματα απασχολούν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό ενός κήπου. Στο παρόν μάθημα παρουσιάζονται όλα εκείνα τα θέματα που αντιμετωπίζει ο σχεδιαστής/κατασκευαστής κήπων ώστε να είναι σε θέση είτε να σχεδιάσει και να κατασκευάσει μόνος του έναν κήπο, είτε να εργαστεί ως μονάδα μιας εταιρείας κατασκευής. Το σεμινάριο οδηγεί σε Πιστοποιητικό Παρακολούθησης 40 ωρών. Εισηγητής σεμιναρίου: Ανδρέας Παπασταύρου, Γεωπόνος Msc., PhD. Δείτε περισσότερα για το σεμινάριο και την δομή του: https://agronomist.gr/courses/schediasmos-kai-kataskeyi-kipon/ Συμμετοχές Για να δηλώσετε συμμετοχή κάνετε μια απάντηση (reply) στο παρόν θέμα. Δηλώσεις συμμετοχών ως την Δευτέρα 27/05/2024 στις 17:00. Όροι Συμμετοχής Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όλα τα μέλη του Michanikos.gr που έχουν συμπληρώσει την ειδικότητα στο προφίλ τους, εκτός από τον Διαχειριστή και τα μέλη που ανήκουν στην ομάδα: Ιδιώτης-Μη Μηχανικός. Κάθε μέλος έχει δικαίωμα μόνο μιας συμμετοχής. Οι άκυρες συμμετοχές θα διαγραφούν. Η κλήρωση θα γίνει μεταξύ των Α/Α των απαντήσεων στο παρόν θέμα και οι νικητές θα επιλεγούν με το Google Random Number Generator: https://www.google.com/search?q=random+number

Οι αρνητικές τιμές στην αγορά ηλεκτρισμού για όλο και περισσότερες ώρες. Η άποψη ότι φταίνε τα δίκτυα και όχι η καθηλωμένη ζήτηση. Το αφήγημα της Ελλάδας ως εξαγωγέα καθαρής ενέργειας. Το ΕΤΜΕΑΡ και το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ. Την πόρτα των ευρωπαϊκών αγορών χτυπούν ξανά, λόγω άνοιξης, οι κίνδυνοι από την υπερπαραγωγή φωτοβολταϊκών, με το φαινόμενο των αρνητικών τιμών, που φέτος ακόμη δεν έχει εμφανιστεί στην Ελλάδα, να αποτελεί καθημερινότητα από τη Σκανδιναβία και την Ολλανδία, μέχρι τη Γαλλία, την Ισπανία και τη Πορτογαλία. Το «κοντέρ» γράφει ότι κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους η Σουηδία με τα πολλά νερά και αιολικά βίωσε 195 ώρες με αρνητικές τιμές, μακράν τη μεγαλύτερη επίδοση πανευρωπαϊκά. Η Φινλανδία έζησε 85 ώρες με negative prices, η πλούσια σε ήλιο Ισπανία 69, η γειτονική Πορτογαλία 53, ενώ στη γειτονιά μας, οι αγορές χονδρικής σε Ρουμανία και Βουλγαρία «βούτηξαν» προ ημερών στα -10 και -20 €/ΜWh. Τα στοιχεία του εξιδεικευμένου οίκου Montel Analytics δείχνουν ότι οι ώρες με αρνητικές τιμές αυξάνονται παντού στην Ευρώπη, λόγω της υπερπαραγωγής φωτοβολταϊκών, και ότι εκτός από τις περιόδους χαμηλής ζήτησης (άνοιξη, φθινόπωρο) παρατηρούνται όλο και συχνότερα πλέον και το χειμώνα. Τη σκοτεινή αυτή πλευρά της πράσινης μετάβασης, που στην Ελλάδα δεν έχουμε ζήσει όσο αλλού, ξεχνούν όσοι εσχάτως γκρινιάζουν επειδή για λόγους ασφάλειας του συστήματος, λόγω του επικίνδυνου συνδυασμού χαμηλής ζήτησης και υπερπλεονάσματος ηλιακής ενέργειας, αναγκάζονται να «κατεβάζουν τον διακόπτη» στα έργα τους. Αν τις τελευταίες εβδομάδες είχαμε και στην Ελλάδα αρνητικές τιμές χονδρικής, όπως στη Βουλγαρία, οι επενδυτές θα έπρεπε να βάλουν το χέρι στην τσέπη - αντί να πληρωθούν - προκειμένου να πουλήσουν την παραγωγή τους στο σύστημα. Το πιθανότερο είναι ότι θα είχαν δώσει οι ίδιοι εντολή στις εταιρείες που τους εκπροσωπούν, τους Φορείς Σωρευτικής Εκπροσώπησης (ΦοΣΕ), να μην τους βάλουν καν στην αγορά. Τα παραπάνω σχόλια είναι του προέδρου του Συνδέσμου Παραγωγών Ενέργειας με Φωτοβολταικά (ΣΠΕΦ) Στέλιου Λουμάκη και δείχνουν ότι η νέα κανονικότητα της πράσινης αγοράς δεν έχει γίνει κατανοητή από πολλές χιλιάδες παραγωγούς. Διότι αρνητικές τιμές σημαίνουν -βάσει των ευρωπαϊκών κανόνων- ότι οι επενδυτές πρέπει να πληρώσουν για να πουληθεί η ενέργεια των πάρκων τους. Αν πάλι η τιμή χονδρικής είναι για πάνω από 2 συνεχόμενες ώρες μηδενική, τότε δεν λαμβάνουν την «ταρίφα» τους. Αμφότερα τα μέτρα αποτελούν αντικίνητρα για να προστατεύονται τα συστήματα ηλεκτρισμού από την υπερπαραγωγή των ΑΠΕ. Αν όμως κάποιος δεν πρόκειται να πληρωθεί, πόσο μάλλον καλείται από πάνω και να πληρώσει, μικρή σημασία έχει αν θα περικοπεί η παραγωγή του, αφού ούτως ή άλλως υπάρχει θέμα βιωσιμότητας για την επένδυσή του. Αν πάλι δεν την έχει ξεκινήσει, τα παραπάνω θα έπρεπε λογικά να τον αποθαρρύνουν. Δεν έχει ακόμη χωνέψει το επενδυτικό κοινό τις ανατροπές που φέρνουν οι αρνητικές και μηδενικές τιμές και όλοι πιστεύουν ότι από τη στιγμή που έκαναν ένα φωτοβολταϊκό είναι αυτονόητο ότι θα πληρώνονται. Ακόμη κι όταν το σύστημα δεν έχει ανάγκη την παραγωγή τους, θεωρούν ότι με κάποιο «μαγικό» τρόπο θα αποζημιωθούν. Αν καταλάβουν τι πραγματικά συμβαίνει, τότε θα μετριαστεί κι άλλο το υπερβολικό επενδυτικό ενδιαφέρον για όρους σύνδεσης στον ΑΔΜΗΕ, που έχει πάντως αρχίσει να κάνει ένα slowdown, το οποίο μένει να φανεί αν είναι μόνιμο ή συγκυριακό. Οι «μηδέν κόμμα κάτι» τιμές Τη περασμένη Κυριακή 13 Απριλίου, για παράδειγμα, η χονδρεμπορική τιμή στη Βουλγαρία ήταν αρνητική για αρκετές ώρες. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα είχαμε τις γνωστές «μηδέν κόμμα κάτι» τιμές στο χρηματιστήριο, ώστε να μην αναστέλλονται οι πληρωμές των έργων ή αυτά να καλούνται να πληρώσουν κιόλας. Το «μηδέν κόμμα κάτι» είναι η πολιτική που ακολουθούν εδώ και καιρό οι ΦοΣΕ για τα χιλιάδες πάρκα που εκπροσωπούν, δηλαδή να κρατούν τη χονδρεμπορική τιμή στο 0,01 €/MWh και πάνω, έτσι ώστε να πληρώνονται οι πελάτες τους. Ή να παίρνουν την ταρίφα που έχουν «κλειδώσει» με διαγωνισμούς ή άλλους τρόπους. Αυτό που έχει σημασία είναι να μη μηδενίζει ή να μη γίνεται αρνητική. Την ιδιότυπη όμως αυτή γραμμή άμυνας θα αναγκαστεί η ελληνική αγορά αργά ή γρήγορα να την εγκαταλείψει. Τα trends δείχνουν ότι είναι θέμα χρόνου να κινηθεί όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές σε βαθιά αρνητικό έδαφος. Το πρώτο βήμα θα γίνει με την πρόταση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για ενεργοποίηση των αρνητικών τιμών στην αγορά εξισορρόπησης (σ.σ. εκεί όπου «ματσάρονται» οι προβλέψεις για την παραγωγή των ΑΠΕ με την πραγματική παραγωγή), πιθανότατα προς τα τέλη Μαΐου. Η κίνηση θεωρείται ότι θα εξορθολογίσει την αγορά που θα προσεγγίσει τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ωστόσο, από την άλλη, αν η τιμή γυρίζει όλο και περισσότερες ώρες σε αρνητικό έδαφος, οι επενδυτές θα πρέπει να πληρώνουν για τις μεγαβατώρες που «περνούν» στο σύστημα. Τότε θα γίνει και το μεγάλο ξεκαθάρισμα στον χώρο. Οι αρκετές χιλιάδες μικροί και μεσαίοι παραγωγοί που παραμένουν σήμερα στο παιχνίδι θα αναγκάζονται να δουλεύουν όλο και πιο συχνά με ζημιά και θα φτάσουν να λησμονούν το τωρινό καθεστώς για το οποίο σήμερα γκρινιάζουν. Ο μύθος ότι φταίνε τα δίκτυα Τρίτος μύθος στον δημόσιο διάλογο είναι ότι το πρόβλημα των ΑΠΕ αφορά τα δίκτυα και όχι τη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. Καταρρίπτεται καθημερινά από την πραγματικότητα, αφού η εστία του προβλήματος βρίσκεται στην κατανάλωση, η οποία τα τελευταία χρόνια διατηρείται σταθερή. Σε μια χώρα όπου η ετήσια ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια μετά βίας αγγίζει τα 7-8 GW, η Ελλάδα φτάνει να παράγει έως και 17-18 GW όταν ο ήλιος λάμπει και ταυτόχρονα φυσάει. Συνεχίζουμε να παράγουμε περισσότερη πράσινη ενέργεια απ’ όση χρειαζόμαστε. Αυτός είναι και ο λόγος που κερδίζει έδαφος στην αγορά η πρόταση για πρόσκαιρη αναστολή στη χορήγηση όρων σύνδεσης σε καινούργιες ΑΠΕ, είτε με οριστικό «στοπ» είτε με προσωρινή παύση σε νέες προσφορές και στην υποβολή νέων αιτημάτων. Με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση της νέας ηγεσίας του ΥΠΕΝ υπό τον Στ. Παπασταύρου και κατά πόσο θα δώσει τη σχετική εντολή στον ΑΔΜΗΕ. Η Ελλάδα ως εξαγωγέας ενέργειας Τo τέταρτο θέμα είναι το αφήγημα ότι η Ελλάδα έχει γίνει εξαγωγέας καθαρής ενέργειας. Η μετατροπή του ελληνικού συστήματος το 2024 σε εξαγωγικό οδήγησε σε αύξηση της παραγωγής από φυσικό αέριο περισσότερο από αυτή των ΑΠΕ. Η παραγωγή από φυσικό αέριο αυξήθηκε κατά 35,9% ή 5.461 GWh και των ΑΠΕ κατά 19,8% ή 4.177 GWh. Το κεφάλαιο της Ελλάδας ως εξαγωγέα πράσινης ενέργειας «κουμπώνει» και με το θέμα των μηδενικών τιμών. Το μεσημέρι της Κυριακής 6 Απριλίου είχαμε μέγιστες ωριαίες περικοπές 3-4 GW, αλλά ταυτόχρονα και 850-1.000 MW εισαγωγών τις ίδιες ώρες από τη Βουλγαρία. Γιατί δεν μπορέσαμε να κάνουμε εμείς εξαγωγές και είχαμε εισαγωγές ενώ περικόψαμε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες ΑΠΕ; Γιατί οι Βούλγαροι ήταν φθηνότεροι, δηλαδή είχαν αρνητικές τιμές, από -10 έως και -20 €/ΜWh. Το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ Ένα ακόμα ζήτημα αφορά τον ΕΛΑΠΕ, το ταμείο απ’ όπου πληρώνονται για την ταρίφα που έχουν «κλειδώσει» οι παραγωγοί ΑΠΕ. Οταν οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος είναι έστω και κατά μερικά δεκαδικά υψηλότερες του μηδενός, ο επενδυτής δικαιούται στο ακέραιο όλη του την ταρίφα. Από πού θα την πάρει; Από τον ΕΛΑΠΕ, το έλλειμμα του οποίου έκλεισε πέρυσι στα 106,7 εκατ. ευρώ. Σημειωτέον ότι το θέμα της αύξησης του ΕΤΜΕΑΡ, της χρέωσης που πληρώνουμε όλοι οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών μας, και προορίζεται για πληρωμή των παραγωγών ΑΠΕ, βρίσκεται εδώ και πολλούς μήνες στο τραπέζι. Τυχόν σημαντική του αύξηση θα «θολώσει» τη μέχρι σήμερα εικόνα των χαμηλών τιμών στο ρεύμα.

Το NOOS, το πρώτο 100% ελληνικό ηλεκτρικό scooter, έλαβε επίσημα την ευρωπαϊκή έγκριση τύπου, έχοντας ολοκληρώσει με επιτυχία όλους τους απαιτούμενους ελέγχους ποιότητας, ασφάλειας και περιβαλλοντικής συμμόρφωσης γνωστοποιεί η Πετρόπουλος. Το όχημα είναι πλέον έτοιμο να κυκλοφορήσει τόσο στην Ελλάδα όσο και στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αναπτυγμένο και κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα από την ECOSHIFT, το νέο επιχειρηματικό εγχείρημα του Ομίλου Πέτρος Πετρόπουλος, που στοχεύει στην ανάπτυξη και κατασκευή βιώσιμων λύσεων ενέργειας και μικροκινητικότητας, το οποίο υλοποιείται με την υποστήριξη του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ίδια κεφάλαια. Η πιστοποίηση έχει ήδη εγκριθεί και από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ανοίγοντας τον δρόμο για την επίσημη κυκλοφορία του NOOS και στην εγχώρια αγορά. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη οι τελικές διαδικασίες και για την κυκλοφορία του στην Κύπρο. Επιπλέον, το NOOS έχει ενταχθεί στην Ενδεικτική Λίστα Επιλέξιμων Δικύκλων/Τρικύκλων L1–L7 του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», προσφέροντας στους καταναλωτές τη δυνατότητα αγοράς του με κρατική επιδότηση.

Οι εργασίες για τις οποίες απαιτείται Έγκριση Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας καθορίζονται από την παράγραφο 2 του Άρθρου 29: Διοικητικές πράξεις για την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών του Ν.4495/2017. Έτσι Έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας απαιτείται για τις εξής εργασίες: α) δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή ύστερα από έγγραφο της αρχαιολογικής υπηρεσίας εκτός εάν η έγκριση οι δοκιμαστικές τομές του εδάφους διενεργούνται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς για εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003. β) τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών, όπου από ειδικά προγράμματα προβλέπεται η κάλυψη στεγαστικών αναγκών μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυσμού ή προβλέπεται για αυτοστέγαση παλιννοστούντων και πληγέντων από βίαια συμβάντα, γ) αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απολύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους, σύμφωνα με το άρθρο 3 του από 24.5.1985 π.δ., εφόσον έχουν την απαιτούμενη έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας, εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή υποστυλωμάτων, δ) κατασκευή υπόγειων εγκαταστάσεων νεκροταφείων, όπως χωνευτήρι, βυθιζόμενων κάδων και δεξαμενή νερού, μέγιστης επιφάνειας είκοσι πέντε (25,00) τ.μ. και βάθους έως τέσσερα (4,00) μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου συμπαγούς τύπου (compact), αν απαιτείται, και με την προϋπόθεση ότι το ύψος των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το ένα (1,00) μ. από την οριστική στάθμη εδάφους. Για την εγκατάσταση απαιτείται δήλωση αρμόδιου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη της στατικής και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευής και των εγκαταστάσεων, ε) εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών της παρ. 74 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012, που συνοδεύεται από πιστοποιητικό στατικής επάρκειας, στ) η κατασκευή ανελκυστήρα, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 4067/2012, που απαιτείται για τη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια ή σε κτίρια που διαθέτουν ανελκυστήρα με εσωτερικές διαστάσεις θαλάμου εκτός προδιαγραφών ΕΛΟΤ ΕΝ 81-70 ή σε κτίρια όπου πρέπει να γίνει επέκταση των στάσεων του ανελκυστήρα προκειμένου να εξυπηρετηθούν άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα, ζ) κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή σε Ζ.Ο.Ε., καθώς και σε οικισμούς προϋφιστάμενους του ν.δ. 17.7.1923 (Α΄ 223) και οικισμούς οριοθετημένους με το από 24. 5.1985 π.δ.. Ειδικά, για την κοπή δένδρων σε κοινόχρηστο χώρο πόλης ή οικισμού, Έγκριση Εργασιών Μικρής Κλίμακας χορηγείται ύστερα από αίτηση, η οποία συνοδεύεται από Τεχνική Έκθεση του αρμόδιου γεωτεχνικού επιστήμονα και της αρμόδιας υπηρεσίας του οικείου δήμου και σχετική απόφαση του αρμόδιου οργάνου του δήμου, με την επιφύλαξη των διατάξεων της δασικής νομοθεσίας, η) υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου, θ) τοποθέτηση ικριωμάτων. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται κατάθεση σχεδίου και φακέλου ασφάλειας και υγείας του έργου με ορισμό του υπεύθυνου συντονιστή, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 305/1996 (Α΄ 305) και δήλωση ανάληψης της ευθύνης από μηχανικό για την επίβλεψη του έργου, ι) τοποθέτηση εργοταξιακών οικίσκων, ια) εκσκαφές καναλιών οδεύσεως καλωδίων εντός των γηπέδων ή οικοπέδων πρατηρίων υγρών καυσίμων για την εγκατάσταση των συστημάτων εισροών-εκροών, ιβ) εργασίες εξωτερικών χρωματισμών ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων με χρήση ικριωμάτων, ιγ) επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασμάτων με χρήση ικριωμάτων, ιδ) κατασκευή πέργκολας επιφάνειας άνω των πενήντα (50) τ.μ. σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια, βεράντες ισογείων. Σε δώματα, υπαίθριους χώρους και ανοιχτούς εξώστες επιβάλλεται η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως επιφάνειας, ιε) τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού ή πισίνας, μέγιστης επιφάνειας πενήντα (50) τ.μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου συμπαγούς τύπου (compact), υπό την προϋπόθεση ότι για την εγκατάστασή τους δεν απαιτείται τοιχίο από οπλισμένο σκυρόδεμα, ότι το ύψος των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει το ένα (1,00) μέτρο από την οριστική στάθμη εδάφους, δεν απαιτούνται εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύτερες από ενάμισι (1,50) μέτρο για την τοποθέτησή τους και πραγματοποιείται η προβλεπόμενη από τις κείμενες διατάξεις φύτευση του υποχρεωτικώς ακάλυπτου χώρου, ιστ) αγωγοί αερισμού και λοιπές εγκαταστάσεις και κατασκευές που αναφέρονται στις παραγράφους 2β, 2δ, 2στ και 3 του άρθρου 19 του ν. 4067/2012, ιζ) εσωτερικές διαρρυθμίσεις, καθώς και εργασίες αλλαγής χρήσης για τις οποίες σύμφωνα με το άρθρο 5 του ν. 4067/2012, όπως ισχύει, δεν απαιτείται η έκδοση οικοδομικής αδείας, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου και δεν μεταβάλλονται προς το δυσμενέστερο τα φορτία και η κατηγορία σεισμικής σπουδαιότητας σύμφωνα με τον ΕΑΚ. ιη) κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών, ιθ) τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις, κ) συντήρηση και επισκευή στεγών με χρήση ικριωμάτων, κα) απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός (1,00) μέτρου ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές και σε οικισμούς που στερούνται σχέδιο πόλης. Για γήπεδα όπου προβλέπεται η λειτουργία κέντρων κράτησης παράτυπων μεταναστών δεν απαιτείται η έγκριση εργασιών, έστω και αν η περίφραξη γίνεται με χρήση οποιουδήποτε υλικού και σενάζ, κβ) περίφραξη με πρόχειρη κατασκευή, όπως συρματόπλεγμα, σε οικόπεδα μη ρυμοτομούμενα σε εντός σχεδίου περιοχές, κγ) κατασκευή μιας και μόνο λιθόκτιστης αποθήκης ανά καλλιεργούμενο αγρόκτημα, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 6 του από 24.5.1985 π.δ, με επιφάνεια μέχρι δεκαπέντε (15) τετραγωνικά μέτρα και συνολικό ύψος με τη στέγη έως και τρία (3,00) μέτρα, εφόσον δεν γίνεται χρήση οπλισμένου σκυροδέματος στην οροφή της και κατασκευάζεται ανεξάρτητα από τυχόν υπάρχουσα κύρια οικοδομή, ύστερα από έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας, με την επιφύλαξη των όσων ορίζονται στην πιο πάνω διάταξη του από 24.5.1985 π.δ., κδ) κατασκευή εστιών και φούρνων με τις καπνοδόχους τους, για την εξυπηρέτηση επαγγελματικής χρήσης, εφόσον με τεχνική έκθεση μηχανικού τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, κε) κατασκευή τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε οριζόντιες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας, εφόσον με τεχνική έκθεση μηχανικού τεκμηριώνεται ότι δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, κστ) ανακατασκευή στέγης, με υποβολή δήλωσης στατικής επάρκειας αρμόδιου μηχανικού, κζ) λειτουργική συνένωση χώρων σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 4067/2012, κη) ΚΑΤΑΡΓEITAI κθ) τοποθέτηση κεραιών, πλην κεραιών λήψης ραδιοτηλεοπτικού σήματος, καθώς και κεραιών ραδιοεπικοινωνίας και κινητής τηλεφωνίας, λ) εγκατάσταση αυτόνομου συστήματος θέρμανσης, λα) στέγαστρα και προστεγάσματα των παραγράφων 72 και 79 του άρθρου 2 του ν. 4067/2012, υπό την προϋπόθεση της παρ. 6 ιστ του άρθρου 11 του ν. 4067/ 2012 λβ) επεμβάσεις στις όψεις κτιρίων για την τροποποίηση ή τη διάνοιξη νέων ανοιγμάτων, εφόσον δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός και οι επεμβάσεις δεν αντίκεινται σε ειδικότερες διατάξεις. λγ) πρόχειρες ξύλινες κατασκευές βοηθητικής χρήσης έως 8 τ.μ. και μεγίστου ύψους 2,50 μέτρων, που τοποθετούνται στον ακάλυπτο χώρο. λδ) Εργασίες εγκατάστασης φ/β συστημάτων, για τις περιπτώσεις που απαιτείται σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις. λε) Εργασίες εγκατάστασης ανεμογεννητριών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Για εργασίες που εμπίπτουν στις περιπτώσεις α΄ έως η΄, ιθ΄, λ΄, λδ΄ και λε΄ δεν ισχύει το όριο του προϋπολογισμού των είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000) ευρώ και για την εκτέλεσή τους απαιτείται έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως προϋπολογισμού. Για τις εργασίες των υπόλοιπων περιπτώσεων οι οποίες εκτελούνται είτε συνδυαστικά είτε μεμονωμένα και εφόσον ο συνολικός προϋπολογισμός τους υπερβαίνει τις είκοσι πέντε χιλιάδες ευρώ (25.000) υπολογιζόμενος σύμφωνα με το Παράρτημα Β΄ του ν. 4495/2017, ανά οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία απαιτείται η έκδοση οικοδομικής άδειας σύμφωνα με την περίπτωση θ΄ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου. Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας απαιτείται και για την εκτέλεση εργασιών, αν τούτο προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις, καθώς και για τη νομιμοποίηση οποιασδήποτε εργασίας που προϋποθέτει την έκδοση σχετικής διοικητικής πράξης. λστ) διαχωρισμό οριζόντιων ιδιοκτησιών, λζ) εγκατάσταση κατασκευών αντιθορυβικής προστασίας (ηχοπετάσματα) σε δώματα ή σε ακάλυπτους χώρους υφιστάμενων ειδικών κτιρίων, με σκοπό την απόσβεση ήχων που προέρχονται από μηχανήματα κλιματισμό, λη) τοποθέτηση προκατασκευασμένων αιθουσών νηπιαγωγείων για την εφαρμογή της δίχρονης προσχολικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης της παρ. 12 του άρθρου 220 του ν. 4610/2019, εκτός παραδοσιακών οικισμών. Η τοποθέτηση των παραπάνω αιθουσών ισχύει για τέσσερα (4) έτη από τη διοικητική παραλαβή της αίθουσας προς χρήση από τον οικείο Δήμο με δυνατότητα παράτασης για δύο (2) ακόμη έτη. Στις εργασίες, περιλαμβάνονται και οι απαραίτητες για την τοποθέτηση των αιθουσών διαμορφώσεις του εδάφους. Μετά το πέρας της ανωτέρω προθεσμίας, ο Δήμος υποχρεούται στην άμεση απομάκρυνση των αιθουσών, η υλοποίηση της οποίας καλύπτεται από την χορηγηθείσα έγκριση, μετά από σχετική έγγραφη ενημέρωση της αρμόδιας ΥΔΟΜ, λθ) κατασκευές εντός οικοπέδου-γηπέδου για τη δημιουργία χώρων εισόδου στα οικόπεδα και γήπεδα, που δεν εμπίπτουν στην περ. ιη της παρ.1 του άρθρου 30 του ν. 4495/2017, μ) εγκατάσταση Μικρών και μεγάλων Πράσινων Σημείων του άρθρου 44 Α του ν. 4042/2012 (Α`24), συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής υποστηρικτικών κτισμάτων τους, καθώς και άλλων τυχόν απαιτούμενων εργασιών. μα) εγκατάσταση αεροϋποστηριζόμενων θόλων του άρθρου 20Α του ν. 4067/2012. μβ) εγκατάσταση μονάδων παρασκευής εδαφοβελτιωτικών και λιπάσματος (κομπόστ) από προδιαλεγμένο οργανικό κλάσμα αστικών αποβλήτων σε Οργανωμένους Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων (Ο.Υ.Μ.Ε.Δ.) του άρθρου 64 του ν. 4819/2021 σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως και ορίων οικισμών, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής υποστηρικτικών κτισμάτων, όπως γραφείου προσωπικού και χώρου φύλαξης υλικών και εξοπλισμού, συνολικής επιφανείας έως εκατό (100) τ.μ. μγ) εργασίες εγκατάστασης σταθμών αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας τεχνολογίας συσσωρευτών.

«Οταν κάτι δεν πωλείται, δεν πρέπει να παράγεται». Ο βασικός αυτός κανόνας της οικονομίας δεν ισχύει στην περίπτωση της ηλεκτρικής ενέργειας. Η πράσινη παραγωγή των ΑΠΕ δεν έλαβε υπόψη της την παράμετρο ζήτηση, αφού οι στόχοι της ενεργειακής μετάβασης της διασφάλισαν εγγυημένη πώληση και εγγυημένη τιμή. Κάπως έτσι υπερκαλύψαμε ως χώρα τους ευρωπαϊκούς στόχους έχοντας εγκαταστήσει μέχρι σήμερα 16.000 μεγαβάτ ΑΠΕ, όταν η ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια δεν ξεπερνάει τις ώρες αιχμής τις 11.000 μεγαβάτ, ενώ έργα επιπλέον ισχύος 15.000 μεγαβάτ έχουν λάβει από τον ΑΔΜΗΕ όρους σύνδεσης με το δίκτυο και κάθε μήνα υποβάλλονται αιτήσεις για νέα ισχύ 1.000 μεγαβάτ. Οι «αρρυθμίες» Όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Καθημερινής, η σημαντική αυτή απόκλιση μεταξύ προσφοράς και ζήτησης ευθύνεται για τις πολλαπλές «αρρυθμίες» του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, που δεν διαθέτει επί του παρόντος συστήματα αποθήκευσης και θα πρέπει να βρίσκει τρόπους να ισορροπεί για να μην καταρρεύσει και προκαλέσει γενική συσκότιση. Η ευστάθεια του συστήματος, πέρα από το ότι απαιτεί από τον ΑΔΜΗΕ μια ταχυδακτυλουργική διαχείριση ανά δεκαπεντάλεπτο σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, όπως αυτή που διανύουμε, προσθέτει κόστη για τους καταναλωτές που ροκανίζουν τις φθηνές τιμές των ΑΠΕ και παράλληλα δημιουργεί έδαφος για υπερκέρδη από τους συμμετέχοντες στην αγορά. Αυτό, σε συνδυασμό με σειρά στρεβλώσεων, εκτοξεύει το ενεργειακό κόστος για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ο κωδικός ΛΠ3 Τα κόστη που προκύπτουν για την ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος έχουν τον κωδικό ΛΠ3. Το ποσό του ΛΠ3, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε η Grant Thornton για λογαριασμό της Ενωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) και παρουσίασε η «Κ», το 2024 (Ιανουάριος – Νοέμβριος) αυξήθηκε κατά 31,6% έναντι του 2023 και διαμορφώθηκε στα 395 εκατ. ευρώ, από 300 εκατ. ευρώ το 2023 (11μηνο). Το ίδιο διάστημα η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκε μόλις 3,3%, στις 37,5 TWh, από 36,3 TWh. Για την υψηλή τάση, τις ενεργοβόρες δηλαδή βιομηχανίες που είναι εκτεθειμένες στον διεθνή ανταγωνισμό, η επιβάρυνση αυτή ήταν ακόμη μεγαλύτερη. Το 11μηνο του 2024 ο ΛΠ3 έφτασε στα 64,6 εκατ. ευρώ έναντι 47,2 εκατ. ευρώ το 11μηνο του 2023 (αύξηση 37%), με την κατανάλωση το ίδιο διάστημα να έχει αυξηθεί μόλις 4%. Η έρευνα αποδίδει τη σημαντική αυτή αύξηση στις υψηλές προσφορές των μονάδων που καλούνται να εξισορροπήσουν την ενέργεια με τη ζήτηση σε πραγματικό χρόνο. Καθημερινά οι προμηθευτές δηλώνουν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας τις ποσότητες που θα χρειαστούν την επόμενη ημέρα για την κάλυψη των αναγκών των πελατών τους και οι παραγωγοί αντιστοίχως τις μονάδες και την αντίστοιχη παραγωγή για την κάλυψη αυτής της ζήτησης, υποβάλλοντας τις προσφορές τους στην αποκαλούμενη αγορά της επόμενης ημέρας. Ο ΑΔΜΗΕ καλείται στη συνέχεια να ζητήσει από κάποιες μονάδες να ανεβάσουν την απόδοσή τους ή να τη μειώσουν αντιστοίχως για να ισορροπήσει σε πραγματικό χρόνο την προσφορά με τη ζήτηση και να μην απειληθεί το σύστημα με μπλακ άουτ. Οσο μεγαλύτερη είναι η απόκλιση προσφοράς – ζήτησης, τόσο αυξάνεται το κόστος εξισορρόπησης και η απόκλιση μεγαλώνει όσο αυξάνεται η διείσδυση των ΑΠΕ λόγω της ασταθούς και μη προβλέψιμης παραγωγής τους. Οταν η ζήτηση είναι υψηλότερη από αυτή που είχε προβλεφθεί και χρειάζονται επειγόντως επιπλέον φορτία, αυτά οι παραγωγοί ενέργειας τα προσφέρουν με ακόμη πιο υψηλές τιμές. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τη μελέτη της Grant Thornton, τον Νοέμβριο του 2024 η μέση τιμή των έκτακτων φορτίων που χρειάστηκαν για την ευστάθεια του συστήματος διαμορφώθηκε στα 219 ευρώ/MWh, όταν η τιμή για τα «κανονικά» φορτία ήταν 145,243 ευρώ/MWh. Σημειώνεται πως αυτή η πρακτική δεν είναι παράνομη, δεν παραβιάζει το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς. Επίσης, συνήθως δεν συμβαίνει να λείπει ενέργεια και να χρειάζονται επιπλέον φορτία. Συνήθως συμβαίνει το αντίθετο. Η υπερδήλωση φορτίων Η Grant Thornton, στη μελέτη της για τον λογαριασμό προσαυξήσεων (ΛΠ3), εντοπίζει συμπεριφορές που, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ, χρήζουν διερεύνησης ως προς τη νομιμότητά τους από τις αρμόδιες Αρχές. Συγκεκριμένα, διαπιστώνει ότι την περίοδο Ιανουαρίου 2023 – Νοεμβρίου 2024 οι προμηθευτές ενέργειας υπερδηλώνουν φορτία. Δηλώνουν δηλαδή στο Χρηματιστήριο Ενέργειας παραπάνω ποσότητες από αυτές που χρειάζονται για τους πελάτες τους, τάση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Και όπως επισημαίνει η ΕΒΙΚΕΝ στη σχετική επιστολή της προς την αρμόδια αρχή (ΡΑΑΕΥ) και τον ΑΔΜΗΕ, αυτό «υποδηλώνει στρατηγική». Η υπερδήλωση φορτίου κυμαίνεται στο 5%-7,5% και έχει ως αποτέλεσμα τη διαμόρφωση υψηλότερων τιμών στη χονδρεμπορική αγορά, αφού αυξάνει πλασματικά τη ζήτηση. Αυτό μάλιστα γίνεται παρότι για αυτές τις αποκλίσεις οι προμηθευτές τιμωρούνται από τον ΑΔΜΗΕ με τη «χρέωση μη συμμόρφωσης». Εξ αυτού του λόγου η ΕΒΙΚΕΝ «δείχνει» τους καθετοποιημένους παίκτες της αγοράς. Οπως αναφέρει στην «Κ», «το όφελος που έχουν από την άνοδο της τιμής στη χονδρεμπορική αγορά είναι μεγαλύτερο από τη ζημία που θα έχουν στην αγορά εξισορρόπησης ως προμηθευτές». Η ΕΒΙΚΕΝ με την επιστολή της ζητάει να διενεργηθεί από τον ΑΔΜΗΕ μελέτη «η οποία θα αναδείξει ποιοι μεγάλοι παίκτες ακολουθούν συστηματικά αυτή την πολιτική, καθώς επίσης εάν η υπερδήλωση του φορτίου εντοπίζεται σε συγκεκριμένες περιόδους ή και ώρες μέσα στην ημέρα». Οι μηδενικές τιμές Τις μεσημεριανές ώρες που η παραγωγή των ΑΠΕ κορυφώνεται λόγω των φωτοβολταϊκών, οι τιμές στη χονδρεμπορική αγορά υποχωρούν αλλά πάντα λίγο πάνω από το μηδέν, σε αντίθεση με άλλες χώρες όπου μηδενίζονται ή και γυρνούν σε αρνητικές. Aυτό συμβαίνει γιατί αν οι τιμές μηδενιστούν πάνω από δύο συνεχόμενες ώρες, βάσει του κανονισμού λειτουργίας της αγοράς, δεν θα πληρωθούν. Κρατώντας τις τιμές λίγο πάνω από το μηδέν, θα πληρωθούν για ένα προϊόν που έχει μηδενική ζήτηση τις συγκεκριμένες ώρες. Και θα πληρωθούν με την εγγυημένη τιμή που έχουν διασφαλίσει μέσω συμβάσεων. Η πρακτική αυτή μεταφέρει ελλείμματα στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ που καλύπτονται από τους καταναλωτές μέσω του τέλους υπέρ ΑΠΕ (ΕΤΜΕΑΡ) που πληρώνουν στους λογαριασμούς ρεύματος. Ετσι χάνεται για τους καταναλωτές ένα μέρος του οφέλους από τη χαμηλή τιμή στη χονδρεμπορική αγορά που διαμορφώνουν οι ΑΠΕ. Η δεύτερη παράπλευρη απώλεια αυτής της πρακτικής είναι οι εισαγωγές και οι περικοπές ενέργειας. Δεδομένου ότι στις γειτονικές αγορές με τις οποίες είναι συζευγμένη η ελληνική αγορά (Βουλγαρία, Ρουμανία) η χονδρεμπορική τιμή μηδενίζει συχνά τις μεσημεριανές ώρες γιατί και εκεί έχουν υψηλή παραγωγή από φωτοβολταϊκά, αυξάνονται οι εισαγωγές προς το ελληνικό σύστημα και έτσι μεγαλώνει η ανάγκη για περικοπές προκειμένου να κρατηθεί όρθιο. Την Παρασκευή, για παράδειγμα, ο συνδυασμός χαμηλής ζήτησης, υψηλής παραγωγής ΑΠΕ και αυξημένων εισαγωγών (21,3 GWh, 14% της συνολικής ζήτησης) από Βουλγαρία οδήγησαν σε περικοπές 9,9 GWh. Η συνθήκη αυτή δυσκολεύει εξαιρετικά τον στόχο να καταστεί η χώρα εξαγωγέας πράσινης ενέργειας. Λόγω της υψηλής μεταβλητότητας των ΑΠΕ, επίσης, ο ΑΔΜΗΕ σχεδόν καθημερινά την τελευταία εβδομάδα δίνει εντολές να μπουν στο σύστημα θερμικές μονάδες εκτός αγοράς τις οποίες πληρώνει ακριβότερα, κάτι που επίσης ανεβάζει την τιμή στη χονδρεμπορική αγορά και το ενεργειακό κόστος για τους τελικούς καταναλωτές.

Όπως είναι γνωστό, από τις διατάξεις της παραγράφου 3 στ) της με αριθμ. Φ.11321/19423/1405/15.12.2014 Απόφασης Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, ΦΕΚ Β’ 3480 (σχετ. εγκ. 10/2015 τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σελ. 23), προβλέπεται ποσοστό μείωσης των κατ’ ελάχιστα υπολογιζόμενων ημερών εργασίας οικοδομοτεχνικού έργου από τη φάση εργασιών τοιχοποιίας λόγω χρήσης ελαφρού τύπου υλικών όπως, τσιμεντόλιθοι, τύπου ALFA BLOCΚ, YTONG. Οι μειούμενες ημέρες υπολογίζονται σε ποσοστό 30% επί των ημερών εργασίας της κατασκευαστικής φάσης «τοιχοποιία» του κτιρίου (φάση 02), που αντιστοιχούν στα τετραγωνικά μέτρα της τοιχοποιίας, τα οποία εκτελέσθηκαν με τη μέθοδο αυτή. Προϋπόθεση αποτελεί η προσκόμιση τεχνικής έκθεσης πολιτικού μηχανικού συνοδευόμενη από αντίστοιχο φωτογραφικό υλικό. Με το παρόν διευκρινίζεται ότι, οι «οπτόπλινθοι καθέτων οπών» εντάσσονται στην προαναφερθείσα κατηγορία των «ΕΛΑΦΡΟΥ ΤΥΠΟΥ ΥΛΙΚΩΝ» και κατά συνέπεια οι αντίστοιχες κατασκευές, στις οποίες χρησιμοποιούνται, δύναται να τύχουν της ίδιας αντιμετώπισης, ως προς τη μείωση των κατ’ ελάχιστα υπολογιζόμενων ημερών εργασίας, με τις κατασκευές, όπου στις εργασίες τοιχοποιίας τους χρησιμοποιούνται ελαφρού τύπου υλικά, όπως τσιμεντόλιθοι, τύπου ALFA BLOCK, YTONG.

Ακόμα ένα μεγάλο κατασκευαστικό γεγονός έλαβε χώρα στην Αθήνα καθώς, ολοκληρώθηκε η θεμελίωση του IRC στο Ελληνικό, δηλαδή του Ολοκληρωμένου Τουριστικού Συγκροτήματος με καζίνο στο Ελληνικό. Πραγματοποιήθηκε η Β` φάση της θεμελίωσης η οποία υλοποιήθηκε με την μέθοδο του raft foundation. Συνολικά έπεσαν 11.500 κυβικά μέτρα σκυροδέματος σπάζοντας το ρεκόρ που κατείχε μέχρι προχθές το Riviera Tower με 7.400 κυβικά μέτρα. Η θεμελίωση του IRC πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις: η πρώτη φάση των 5.500 κυβικών μέτρων ήταν πριν 4 μήνες και τις περασμένες ημέρες η δεύτερη φάση των υπόλοιπων 6.000 κυβικών μέτρων. Το έργο εκτελεί η ΤΕΡΝΑ. Η εντυπωσιακή εργασία πλαισιώθηκε από αρκετές αντλίες σκυροδέτησης και μάλιστα η χύτεση των 11.000 κυβικών μέτρων σκυροδέματος, υποστηρίζεται από πάνω από 2.500 τόνους χαλύβδινου οπλισμού, σημειώνοντας ένα μοναδικό νέο ρεκόρ στις κατασκευές κτιρίων στην Ελλάδα. H σκυροδέτηση υλοποιήθηκε από τις μονάδες έτοιμου σκυροδέματος που έχει εγκατεστημένες στο χώρο του Ελληνικού, η Lafarge Beton του Ομίλου ΗΡΑΚΛΗΣ. Η ολοκλήρωση των έργων τοποθετείται σε περίπου τρία χρόνια και αποτελεί με την μεγαλύτερη ιδιωτική επένδυση σε κτιριακό έργο στη χώρα, με κόστος περίπου 1,5 δισ. ευρώ από το σχήμα ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-HARD ROCK INTERNATIONAL για το νέο μεγαλύτερο κτιριακό συγκρότημα στην Ελλάδα. Ποιο είναι το IRC Ελληνικού Το IRC Ελληνικού θα είναι ένα κτίριο όπου θα έχει πυρήνες από σκυρόδεμα ενώ το υπόλοιπο κτίριο θα είναι μεταλλικό. Θα υψώνεται σε ύψος 195,2 μέτρα στον Αττικό ορίζοντα και με την ολοκλήρωση του θα γίνει το δεύτερο υψηλότερο κτίριο της χώρας με 44 ορόφους, πίσω από το Riviera Tower, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου 500 μέτρων στην ίδια περιοχή του Ελληνικού. Το κτιριακό συγκρότημα τουρισμού-αναψυχής συνδυάζει : -ξενοδοχείο 5 αστέρων με 900 δωμάτια και 200 σουίτες, -καζίνο, -Εκθεσιακό και συνεδριακό κέντρο, -χώρο ψυχαγωγίας-άθλησης-συνάθροισης κοινού, -χώρους εστίασης (εστιατόρια-cafe, bar) και αναψυχής -εμπορικά καταστήματα Τι είναι η Raft θεμελίωση Η Raft θεμελίωση (ή mat), είναι ένας τύπος θεμελίωσης που απλώνεται εξ ολοκλήρου στην περιοχή του κτιρίου που υποστηρίζει βαριά φορτία από κολώνες ή τοίχους, παρόμοια με μια πλάκα στο έδαφος. Χρησιμοποιείται συχνότερα με την κατασκευή υπογείου όπου ολόκληρη η πλάκα του υπογείου λειτουργεί ως θεμέλιο. Το ματ θεμέλιο επιλέγεται όταν το κτίριο υποστηρίζεται από αδύναμο έδαφος. Έτσι τα κτιριακά φορτία κατανέμονται σε μια εξαιρετικά μεγάλη έκταση. Αυτό αποτρέπει τη διαφορική διευθέτηση που θα επικρατούσε με μεμονωμένες βάσεις. Αυτός είναι ο πιο κατάλληλος και οικονομικός για χρήση τύπος όταν το αποτύπωμα του κτιρίου είναι σχετικά μικρό ή εάν οι κολώνες είναι κοντά μεταξύ τους. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως το IRC πέρα του ότι είναι από τους υψηλότερος πύργους στην Ελλάδα, είναι και αυτός που βρίσκεται σχεδόν σε άμεση επαφή, είναι τόσο κοντά στη θάλασσα. Είναι ένας παράκτιος πύργος όπως ο Riviera Tower όπου έγινε παρόμοια θεμελίωση. Δείτε την εξέλιξη του έργου:

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας εξέδωσε Υπουργική Απόφαση μετά την επίσημη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον ΝΟΚ Σύμφωνα με την Υ.Α.: – Παρατείνεται για έναν μήνα η ισχύ της μεταβατικής διάταξης. – Συνεχίζεται η αναστολή έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών, – Ακυρώνονται οι αναστολές οικοδομικών αδειών από του Δήμους. – Παράταση της εφαρμογής του άρθρου 41 του Ν. 5167/2024: Αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών και συνεδριάσεων πολεοδομικών συμβουλίων Με την Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΓΡΓΓΧΣΑΠ/14305/918 απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), παρατείνεται η ισχύς του άρθρου 41 του Ν. 5167/2024 για έναν επιπλέον μήνα, δηλαδή έως τις 24 Φεβρουαρίου 2025. Η παράταση αφορά τη διατήρηση της αναστολής έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών που κάνουν χρήση συγκεκριμένων πολεοδομικών κινήτρων, καθώς και την αναστολή συνεδριάσεων πολεοδομικών και αρχιτεκτονικών συμβουλίων για συναφή θέματα. Τι αναστέλλεται με την απόφαση; 1. Έκδοση προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών Αναστέλλεται η έκδοση νέων αδειών δόμησης και προεγκρίσεων για κτίρια που κάνουν χρήση συγκεκριμένων πολεοδομικών κινήτρων, τα οποία προβλέπονται από τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ – Ν. 4067/2012). Συγκεκριμένα, δεν μπορούν να εκδοθούν άδειες που κάνουν χρήση των εξής ρυθμίσεων: • Προσαύξηση των όρων δόμησης, όπως: o Άρθρο 10 του ΝΟΚ (αύξηση του συντελεστή δόμησης υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις). o Παράγραφος 8, περ. γ’ και δ’ του άρθρου 15 του ΝΟΚ (ειδικές ρυθμίσεις δόμησης). o Παράγραφος 2 του άρθρου 19 του ΝΟΚ (ρυθμίσεις για φυτεμένα δώματα και άλλες πολεοδομικές παρεκκλίσεις). o Άρθρο 25 του ΝΟΚ (ειδικές διατάξεις για διατηρητέα κτίρια). • Μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των εξής χώρων: o Εσωτερικών εξωστών (παταριών), όπως προβλέπει η παρ. 6 του άρθρου 11 του ΝΟΚ. o Χώρου κύριας χρήσης έως 35 τ.μ. στο δώμα του κτιρίου. o Πισίνας, η οποία εξομοιώνεται με φυτεμένη επιφάνεια βάσει της παρ. 2 του άρθρου 19 του ΝΟΚ. 2. Αναστολή συνεδριάσεων συμβουλίων Αναστέλλονται επίσης οι συνεδριάσεις των πολεοδομικών και αρχιτεκτονικών συμβουλίων για υποθέσεις που σχετίζονται με τα παραπάνω κίνητρα. Συγκεκριμένα, αφορά: • Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) – Αρμόδια για την έγκριση μελετών αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. • Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΣΥΠΟΘΑ) – Αρμόδια για την εξέταση ενστάσεων και την έγκριση πολεοδομικών παρεκκλίσεων. • Κεντρικά Συμβούλια Αρχιτεκτονικής (ΚΕΣΑ) – Εξετάζουν αρχιτεκτονικές μελέτες για ειδικά και μεγάλης κλίμακας έργα. • Κεντρικά Συμβούλια Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) – Ασχολούνται με σημαντικά πολεοδομικά ζητήματα και υποθέσεις που αφορούν γενικότερο σχεδιασμό και αμφισβητήσεις αδειοδοτήσεων. Τι συμβαίνει με τις ήδη εκδοθείσες άδειες; • Οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί με χρήση αυτών των πολεοδομικών κινήτρων ΔΕΝ θα ανακαλούνται. • Αν είχαν ανακληθεί από την 11η Δεκεμβρίου 2024 έως τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης, η ανάκληση ακυρώνεται αυτοδικαίως. Αυτό σημαίνει ότι όσοι είχαν λάβει οικοδομικές άδειες χρησιμοποιώντας τα εν λόγω κίνητρα δεν κινδυνεύουν πλέον με ανάκληση, καθώς η διοίκηση δεν μπορεί να ακυρώσει τις άδειές τους. Ποιοι επηρεάζονται από την απόφαση; Η παράταση επηρεάζει κυρίως: - Κατασκευαστές και επενδυτές, που σχεδιάζουν νέα έργα βασισμένα στα πολεοδομικά κίνητρα. - Ιδιώτες που θέλουν να εκδώσουν οικοδομικές άδειες, αλλά τα σχέδιά τους περιλαμβάνουν τις παραπάνω πολεοδομικές παρεκκλίσεις. - Μηχανικούς και αρχιτέκτονες, καθώς καθυστερούν εγκρίσεις μελετών και συνεδριάσεις των αρμόδιων συμβουλίων. Από την άλλη, η παράταση ευνοεί όσους έχουν ήδη εκδώσει άδειες με τα εν λόγω κίνητρα, καθώς προστατεύονται από πιθανή ανάκληση. Δείτε εδώ το ΦΕΚ

Η τάφρος των Μαριανών (Mariana Trench‎‎) είναι το βαθύτερο σημείο των ωκεανών του πλανήτη και το χαμηλότερο σημείο της επιφάνειας του φλοιού της Γης, καθώς φτάνει στα 10.994 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Στο νότιο άκρο της τάφρου των Μαριανών, μία επιστήμονας του κλάδου της Ωκεανογραφίας, μετά από αποστολή της το καλοκαίρι του ’22, στην Άβυσσο του Τσάλεντζερ (Challengers Deep), εντόπισε το βαθύτερο χαρτογραφημένο σημείο του βυθού της Γης, που βρίσκεται στον δυτικό Ειρηνικό Ωκεανό. Εάν το όρος Έβερεστ, η υψηλότερη κορυφή της Γης σε ύψος 8.848 μέτρα, βρισκόταν στο βαθύτερο σημείο της τάφρου, τότε θα ήταν 2.146 μέτρα κάτω από την επιφάνεια. Η Τάφρος των Μαριανών συγκεντρώνει μεγάλο ενδιαφέρον, με τους ερευνητές να καταβάλουν αρκετές προσπάθειες για να δώσουν όλο και πιο λεπτομερείς εικόνες των χαρακτηριστικών της. Η επιστήμονας Dawn Wright μίλησε για την εμπειρία της κατάδυσής της στον Guardian, στο οποίο εξήγησε τα σχέδιά της να εξερευνήσει μια περιοχή της τάφρου που δεν είχε επισκεφτεί προηγουμένως και να χρησιμοποιήσει ένα σόναρ υψηλής ανάλυσης για να δημιουργήσει ένα μοντέλο ανύψωσης και μια οπτικοποίηση που έμοιαζε με αεροφωτογραφία. «Η κατάδυση ήταν ένα ταξίδι μετ’ επιστροφής διάρκειας 10 ωρών. Περίπου στα 1.000 μέτρα μπαίνεις στο απόλυτο σκοτάδι. Μέσα από τα φινιστρίνια του υποβρυχίου, είδαμε βιοφωταύγιες μέδουσες και σιφωνοφόρα που μοιάζουν με σκουλήκια, τα οποία έτρεξαν πίσω σε εμάς όταν ο Βίκτορ έριξε τα φώτα του υποβρυχίου πάνω τους». Το αποκαρδιωτικό κομμάτι της αποστολής της όπως τόνισε η Wright ήταν ότι στα χιλιάδες μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, μπορείς ακόμη να δεις το αρνητικό αποτύπωμα του ανθρώπου στον πλανήτη. «Οι πρώτες στιγμές του να φτάσουμε στον πάτο ήταν αποκαρδιωτικές, καθώς ανάμεσα σε όλα αυτά τα υπέροχα του βυθού, είδαμε κι ένα μπουκάλι μπύρας» Η θλιβερή συνειδητοποίηση ότι οι άνθρωποι έχουν πραγματικά επηρεάσει κάθε μικρό κομμάτι του πλανήτη, είναι για την Wright και η σημασία του να γνωρίσει κάθε γωνιά της Γης ώστε να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις που έχουν οι πράξεις μας στη Γη.

Ξεκινά η κατασκευή της Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) από τον Όμιλο ΔΕΗ, με στόχο τη διασφάλιση της κάλυψης των αναγκών τηλεθέρμανσης στη Δυτική Μακεδονία. Το έργο, που προβλέπεται να εγκατασταθεί εντός του οικοπέδου του πρώην ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ, αποτελεί εξολοκλήρου επένδυση του Ομίλου ΔΕΗ, ύψους περίπου €80 εκ. και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία έως το τέλος του 2026. Όπως αναφέρει η ΔΕΗ σε σχετική ανακοίνωση, η μονάδα ΣΗΘΥΑ αποτελεί μέρος των δεσμεύσεων που ανέλαβε να υλοποιήσει ο Όμιλος ΔΕΗ, συνυπογράφοντας το Μνημόνιο κατανόησης και στρατηγικής συνεργασίας (MoU) με τη Συντονιστική Επιτροπή Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, την Περιφέρεια Δ. Μακεδονίας, και τους Δήμους Κοζάνης, Εορδαίας, Αμυνταίου, καθώς και τον Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου Α.Ε. Η κατασκευή της μονάδας ξεκινά καθώς ολοκληρώθηκαν οι προαπαιτούμενες ενέργειες εκ μέρους των υπόλοιπων συμβαλλομένων. Το απαιτητικό αυτό έργο, με τα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά, που σχεδιάστηκε από τον Όμιλο ΔΕΗ, σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα μέρη του Μνημονίου, διασφαλίζει την απρόσκοπτη παροχή θερμικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα τηλεθέρμανσης της Δ. Μακεδονίας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και μελλοντικές επεκτάσεις του συστήματος, όπως προσδιορίστηκαν από τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Τηλεθέρμανσης. Ταυτόχρονα, το έργο σχεδιάστηκε με στόχο τη διασφάλιση του χαμηλότερου κόστους παραγωγής θερμικής ενέργειας έναντι οποιασδήποτε εναλλακτικής τεχνολογίας ή επένδυσης, συμβάλλοντας ουσιαστικά στη βιωσιμότητα των Δημοτικών Επιχειρήσεων Τηλεθέρμανσης. Επάρκεια θερμικής ισχύος για τη Δ. Μακεδονία και αποτελεσματική διαχείριση ενέργειας και διασυνδέσεων Η κατασκευή του έργου της Μονάδας ΣΗΘΥΑ, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου κατασκευής νέων μέσων παραγωγής θερμικής ενέργειας τα οποία προβλέπεται να αναπτυχθούν στον πρώην ΑΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ και στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας 5. Η υλοποίηση του έργου ΣΗΘΥΑ προβλέπει την εγκατάσταση 17 μηχανών εσωτερικής καύσης με καύσιμο φυσικό αέριο, που θα μπορούν να λειτουργούν και με μείγμα φυσικού αερίου και υδρογόνου χωρίς να επηρεαστεί ο βαθμός απόδοσής τους. Η μονάδα θα καλύπτει πλήρως τις απαιτήσεις για χαρακτηρισμό της ως «πλήρως συμπαραγωγική» βάσει της σχετικής νομοθεσίας εξασφαλίζοντας ποσοστό ενεργειακής εξοικονόμησης πάνω από 10%, καθώς και συνολικό βαθμό απόδοσης μεγαλύτερο από 75%.

Διαβάστε παρακάτω το κείμενο απόφασης της Επιτροπής Ανταγωνισμού επί της αυτεπάγγελτης έρευνας στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου, αναφορικά με τυχόν αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές νόθευσης διαγωνισμών, κατά παράβαση των άρθρων 1 του Ν. 3959/2011 περί «Προστασίας του Ελεύθερου Ανταγωνισμού», όπως ισχύει ή/και του άρθρου 101 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ): Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού (εφεξής και «ΕΑ») με την υπ’ αριθ. 869/2024 ομόφωνη απόφασή της, κατά την απλοποιημένη διαδικασία διευθέτησης διαφορών του άρθρου 29α του ν. 3959/2011, αποδέχθηκε τις σχετικές προτάσεις διευθέτησης διαφοράς που υπέβαλαν 18 επιχειρήσεις δραστηριοποιούμενες στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας και επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους 1.081.339,64 ευρώ. Η υπόθεση αφορά αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές νόθευσης διαγωνισμών. Η έρευνα εκκίνησε το Νοέμβριο του 2021 στην αγορά μελετητικών υπηρεσιών κτηματογράφησης και υποστηρικτικών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου. Συνολικά πραγματοποιήθηκαν επιτόπιοι έλεγχοι σε 26 επιχειρήσεις. Μία εκ των ελεγχόμενων εταιρειών υπέβαλε αίτηση υπαγωγής στο Πρόγραμμα Επιείκειας για χορήγηση απαλλαγής από τα πρόστιμα, σύμφωνα με την Απόφαση 526/VI/2011 της ΕΑ. Δεκαοχτώ από τις ελεγχόμενες εταιρείες υπήχθησαν σε Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών, βάσει της παρ. 14 της απόφασης ΕΑ 790/2022. Από την έρευνα διαπιστώθηκε ότι ορισμένες εκ των ελεγχόμενων επιχειρήσεων ήρθαν σε επικοινωνία στο πλαίσιο συναντήσεων και κατ’ ιδίαν επαφών, προκειμένου να συμφωνήσουν την κατανομή μεταξύ τους των επιμέρους είκοσι οκτώ (28) μελετών κτηματογράφησης του από 04.10.2013 προκηρυχθέντος διαγωνισμού από την Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ (καθολικός διάδοχος του οποίου είναι σήμερα το ΝΠΔΔ με την επωνυμία ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ) για την «Ανάθεση συμβάσεων μελετών κτηματογράφησης & υποστηρικτών υπηρεσιών για τη δημιουργία εθνικού κτηματολογίου στο υπόλοιπο της χώρας», με τον καθορισμό του μειοδότη για εκάστη εξ αυτών. Οι επιχειρήσεις αυτές συμμετείχαν σε οριζόντια σύμπραξη νόθευσης διαγωνισμών και συγκεκριμένα σε συμφωνία ή και εναρμονισμένη πρακτική ως προς την κατανομή των μελετών των σχετικών διαγωνισμών με καθορισμό του μειοδότη για καθεμία από τις μελέτες αυτές (οριζόντια σύμπραξη κατανομής αγορών). Με την ανωτέρω συμπεριφορά, ιδωμένη στο σύνολό της, οι εμπλεκόμενες επιχειρήσεις μείωσαν προληπτικά την αβεβαιότητα που συνεπάγεται η αυτοδύναμη ανταγωνιστική συμπεριφορά. Η εν λόγω οριζόντια σύμπραξη είχε ενιαίο και διαρκή χαρακτήρα και εκτείνεται συνολικά (με επιμέρους διαφοροποιήσεις για τις εμπλεκόμενες εταρείες) από το Σεπτέμβριο 2013 έως και τον Δεκέμβριο του 2020. Η ΕΑ κατά την επιμέτρηση του προστίμου υπολόγισε το βασικό ποσό προστίμου, εφαρμόζοντας τον υψηλότερο συντελεστή που έχει εφαρμόσει στο παρελθόν σε αντίστοιχες υποθέσεις νόθευσης δημόσιων διαγωνισμών. Ωστόσο, για όλες τις εμπλεκόμενες εταιρείες, το ποσό του προστίμου περιορίστηκε στο εκ του νόμου ανώτατο ποσό που μπορεί να επιβληθεί, ήτοι στο 10% επί του συνολικού κύκλου εργασιών εκάστης επιχείρησης κατά την προηγούμενη της έκδοσης της απόφασης χρήσης ή της χρήσης παύσης της παράβασης, κατά περίπτωση. Με την Απόφασή της, η ΕΑ χορήγησε στην εταιρεία και στο αιτούν φυσικό πρόσωπο το ευεργέτημα της επιείκειας με πλήρη απαλλαγή από το πρόστιμο, κατά την παρ. 47 της Απόφασης ΕΑ 526/V/2011 (Προγράμματος Επιείκειας). Η ΕΑ επέβαλε μειωμένα πρόστιμα στις λοιπές εταιρείες, λόγω της διαδικασίας διευθέτησης διαφορών (μείωση 15%), για την τέλεση των διαπιστωθεισών παραβάσεων του άρθρου 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ, ως ακολούθως: α/α Εμπλεκόμενο μέρος Τελικό ποσό προστίμου (€) 1. ADT 219.456,65 2. ΗΛΙΔΑ 144.337,94 3. ΓΡΑΦΕΙΟ ΔΟΞΙΑΔΗ 107.766,86 4. ΡΟΪΚΟΣ 105.368,82 5. ΧΩΡΟΒΑΤΗΣ 99.177,48 6. ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ 92.091,83 7. ΦΩΤΟΠΟ 78.505,17 8. ΜΕΛΕΤΗ 50.964,90 9. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ 39.822,42 10. ΠΛΑΝΗΤΙΚΗ 28.378,05 11. ΑΝΥΣΜΑ 27.648,53 12. ΤΟΜΗ 23.532,72 13. ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ 21.450,22 14. ΓΕΩΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ 17.844,80 15. ΧΩΡΟΤΕΧΝΙΚΗ 15.759,76 16. ELPHO 8.059,05 17. ΓΑΙΑ ΙΑΠΕΤΟΣ 1.174,44 ΣΥΝΟΛΟ 1.081.339,64 Το συνολικό ποσό των επιβλητέων προστίμων ανέρχεται σε 1.081.339,64 ευρώ. Πρόγραμμα Επιείκειας Η διαπίστωση συμμετοχής επιχείρησης σε συμφωνίες καρτελικής φύσεως, δηλαδή σε μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο τον καθορισμό τιμών ή ποσοτήτων, κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα από την ΕΑ, σε ποινικές κυρώσεις των υπεύθυνων φυσικών προσώπων και σε αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχωρήσεων για τρία (3) έτη από την έκδοση της απόφασης. Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους συμφωνίες, καθώς με αυτή επιτυγχάνεται: Ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών, Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα, Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε είδους διοικητικές κυρώσεις, και Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τους δημόσιους διαγωνισμούς ή τις συμβάσεις παραχώρησης. Για τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία υπαγωγής στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ, δείτε https://www.epant.gr/nomothesia/nomothesia-antagonismou/programma-epieikias.html ή επικοινωνήστε στο 210 88 09 100. Για το σύστημα ανώνυμης πληροφόρησης της ΕΑ επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://www.epant.gr/digital/anonymi-paroxi-pliroforion/gia-polites-epixeiriseis.html Διαδικασία Διευθέτησης Διαφορών Η διαδικασία διευθέτησης διαφορών αφορά στις περιπτώσεις που επιχειρήσεις ή ενώσεις επιχειρήσεων παραδέχονται, εκούσια και ανεπιφύλακτα, τη συμμετοχή τους σε οριζόντια εξ αντικειμένου παράνομησύμπραξη, κατά παράβαση του άρθρου 1 του ν. 3959/2011 ή/ και του άρθρου 101 ΣΛΕΕ, και διευκολύνουν, με τον τρόπο αυτό, τη διαδικασία διαπίστωσης της παράβασης από την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Στις περιπτώσεις αυτές χορηγείται μείωση του προστίμου κατά 15% υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ενώ παρέχονται και ευεργετήματα σύμφωνα με το άρθρο 44 παρ. 3Α και 3Β ν. 3959/2011 Σκοπός της διαδικασίας διευθέτησης διαφορών είναι η απλοποίηση και επιτάχυνση της διοικητικής διαδικασίας έκδοσης αποφάσεων από την Επιτροπή Ανταγωνισμού, καθώς και ο περιορισμός του αριθμού των προσφυγών που ασκούνται κατά των αποφάσεων της Επιτροπής ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η δυνατότητα στην ΕΑ να εξετάζει περισσότερες υποθέσεις με τους ίδιους πόρους και με λιγότερη διοικητική επιβάρυνση και να αυξάνει, έτσι, τον αποτρεπτικό χαρακτήρα της δράσης της και να ενισχύει, συγχρόνως, το ενδιαφέρον των πολιτών για την αποτελεσματική και έγκαιρη τιμωρία των παραβατών.

Βρισκόμαστε στην καρδιά της Αθήνας κάτω από την Ακρόπολη και πιο συγκεκριμένα στους στύλους του Ολυμπίου Διός, από εκεί που ξεκινάει η μεγαλύτερη απόλυτη ευθεία της Αθήνας, στην Λεωφόρο Ανδρέα Συγγρού. Παράλληλα είναι ο μοναδικός δρόμος στην Ελλάδα που σε κάποια σημεία του έχει έως και πέντε λωρίδες κυκλοφορίας σε κάθε ρεύμα. Καθημερινά την χρησιμοποιούν δεκάδες χιλιάδες αυτοκίνητα για να κατευθυνθούν από την Αθήνα προς την Λεωφόρο Ποσειδώνος ή προς Πειραιά και αντίστροφα. Το μήκος της ξεπερνάει τα 4 χιλιόμετρα και πιο συγκεκριμένα είναι 4,4 χλμ. το ρεύμα της καθόδου προς Ποσειδώνος-Πειραιά και λίγο λιγότερα το ρεύμα της ανόδου προς Αθήνα με μήκος τα 4,35 χλμ. Η σύλληψη της ιδέας για την κατασκευή σύγχρονου δρόμου έγινε στα τέλη του 19ου αιώνα επί πρωθυπουργίας του Χαρίλαου Τρικούπη. Η κατασκευή της λεωφόρου ξεκίνησε το 1898, πριν από 126 χρόνια και αποτέλεσε το έτος ορόσημο του χαρακτηριστικού αυτού δρόμου της Αθήνας. Την υλοποίηση των σχεδίων πραγματοποίησε ένας μηχανικός του στρατού, του Ιωάννη Γενίσαρλη. Εκείνη την εποχή η Λεωφόρος Συγγρού σίγουρα δεν είχε καμία σχέση με τη σημερινή της εικόνα. Ατελείωτα χωράφια και παλιά σπίτια βρίσκονταν δεξιά και αριστερά του δρόμου. Η λεωφόρος κατασκευάστηκε ακριβώς στην ίδια ευθεία όπου υπήρχε στην αρχαιότητα δρόμος με μεγαλύτερο πλάτος και τα πρώτα χρόνια μετά την ανεξαρτησία ήταν καρόδρομος, ο οποίος κάλυπτε τις ανάγκες μεταφοράς ανθρώπων και αγαθών, από και προς το λιμάνι του Φαλήρου. Μεγάλο μέρος εξόδων του έργου καλύφθηκε από τον τραπεζίτη και πολιτικό Ανδρέα Συγγρό που έδωσε και το όνομα του πρώτου μεγάλου αυτοκινητόδρομου της Αθήνας. Τον Οκτώβριο του 1904, δημοπρατήθηκε το έργο στις 135.000 δραχμές για δενδροφυτεύσει της λεωφόρου. Tο 1901 χαράσσεται ο νέος δρόμος και αρχίζουν οι εργασίες. Σύμφωνα με τον Ν. Γαζή το μήκος θα ήταν περίπου τα 5 χιλιόμετρα και το πλάτος 28 μέτρα. Απ’ αυτά 16 μέτρα πλάτος κατείχαν τα δύο πεζοδρόμια και 12 μέτρα ήταν η κύρια οδός. Στην αρχική μορφή η Λεωφόρος Ανδρέα Συγγρού χωρίζεται σε δύο τμήματα. Το ένα, αυτό που βρισκόταν προς την πόλη από τη γέφυρα του Ιλισσού και το άλλο μέχρι τη Φαληρική ακτή. Το κόστος του έργου ανέρχεται στις 750.000 δραχμές, ενώ περίπου 460.000 δραχμές δαπανήθηκαν για την αποζημίωση απαλλοτριώσεις των χωραφιών των ιδιοκτητών. Τέλος Νοεμβρίου του 1904 δίνεται σε κυκλοφορία η νέα μεγάλη λεωφόρος της Αθήνας και για την χάρη της σπεύδει να υμνήσει ο Κωστής Παλαμάς με τα εξής λόγια : «Ο νεοχάρακτος αυτός δρόμος, ο κατάπλατος και ολόβαθος, ο διάδημα περιβαλλόμενος τας στήλας του Ολυμπείου και νίπτων τας πόδας του εις τα κύμματα του Σαρωνικού, επλήρωσε την πόλιν των Αθηνών με μίαν μονοκόμματην μεγαλοπρέπειαν», έγραφε καταγοητευμένος. Καλούσε τους Έλληνες να περπατήσουν «εις την καλλιτεχνικήν αυτήν λεωφόρον» και να απολαύσουν «νεοφανή και ονειρώδους φύσεως χώραν»! Οι σημαντικότερες παρεμβάσεις έγιναν το 1954, με τις πρώτες εργασίες ανακατασκευής του δρόμου και το καλοκαίρι του 1959 εγκαινιάστηκε το δίκτυο ηλεκτροφωτισμού της λεωφόρου. Την άνοιξη του 1979 η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ήταν σε δημιουργικό αναβρασμό, έτσι τον Μάϊο θα υπογράφονταν η συμφωνία της εισόδου της Ελλάδος στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ). Για την τελετή θα έφτανε στην Αθήνα ο Γάλλος πρόεδρος Βαλερί Ζισκάρ Ντ’Εστέν, ο Καραμανλής είχε σχεδιάσει μεγαλειώδη υποδοχή που περιλάμβανε την μεταφορά του Γάλλου προέδρου με ανοιχτό αυτοκίνητο , ώστε να μπορούν να χαιρετούν τον κόσμο που είχε συγκεντρωθεί. Η πομπή θα περνούσε και από την Λεωφόρου Συγγρού που χρειαζόταν μεγάλη ανακαίνιση. Η νέα ασφαλτόστρωση έγινε σε χρόνο 24 ωρών ρεκόρ για τα ελληνικά δεδομένα. Πλέον ο δρόμος είχε αλλάξει μορφή και τα αυτοκίνητα των Αθηναίων δεν χοροπηδούσαν στις λακκούβες. Η μετατροπή της Συγγρού σε οδό ταχείας κυκλοφορίας ξεκίνησε τη 10ετία του 1980 και για τις ανάγκες του έργου κατασκευάστηκαν συνολικά επτά κόμβοι και 10 υπόγειες διαβάσεις πεζών. Αποτελώντας μέρος της Εθνικής Οδού 91 που είναι και η μεγαλύτερη εθνική οδός της Αττικής, η Λεωφόρος Συγγρού χαρακτηρίζεται ως δρόμος ταχείας κυκλοφορίας με μέγιστο όριο ταχύτητας τα 90 χλμ./ώρα και αυτό σημαίνει ότι ως οδός είναι μια βαθμίδα κάτω από τον αυτοκινητόδρομο.

Προχωρούν οι εργασίες για τη διπλή οδική σύνδεση της Λευκάδας με τον νέο αυτοκινητόδρομο Άκτιο-Αμβρακία, η οποία θα καταστήσει ευκολότερη και ασφαλέστερη την πρόσβαση στο νησί του Ιονίου. Το έργο αφορά στη σύνδεση της Λευκάδας μέσω δύο νέων οδικών τμημάτων και συγκεκριμένα το τμήμα «Βόνιτσα-Λευκάδα», μήκους περί τα 16 χλμ. και το τμήμα «Άκτιο-Άγιος Νικόλαος» με 5 χλμ. Στο αντικείμενο της εργολαβίας περιλαμβάνεται, επίσης, η κατασκευή κάθε είδους έργων, που αφορούν στον νέο αγωγό ύδρευσης Λευκάδας, συνολικού μήκους περίπου 7,85 χλμ, ο οποίος προβλέπεται να διέρχεται εντός της ζώνης κατάληψης τού ως άνω νέου οδικού έργου.

Εγκύκλιο απέστειλε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς τις ΥΔΟΜ με θέμα: Σχετικά με την εφαρμογή της εγκυκλίου ΥΠΕΝ/ΓΔΠΟΛ/15047/84/14-3-2018. Η εγκύκλιος αναφέρει ότι: με αφορμή την (α) σχετική επιστολή του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ με την οποία διαπιστώνεται η μη τήρηση της (β) σχετικής εγκυκλίου στην οποία και σας παραπέμπουμε, επισημαίνουμε εκ νέου στο πλαίσιο της χρηστής διοίκησης και προκειμένου να αποφεύγεται ταλαιπωρία μηχανικών και πολιτών ότι, η προαναφερόμενη εγκύκλιος οδηγία Γενικού Διευθυντή Πολεοδομίας του ΥΠΕΝ εξακολουθεί να ισχύει. Ειδικότερα, κατά τον έλεγχο της πληρότητας αιτημάτων έκδοσης οικοδομικών αδειών, οι ΥΔΟΜ οφείλουν να ζητούν αποκλειστικά και περιοριστικά, μόνον τα στοιχεία εκείνα (δικαιολογητικά, σχέδια και εγκρίσεις υπηρεσιών, συλλογικών οργάνων ή φορέων) που προβλέπονται από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (νόμοι, π. δ/γματα, Υπουργικές Αποφάσεις) για την κατά περίπτωση περιοχή, ή την εκάστοτε Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της Επικράτειας (για την ενημέρωση των ΥΔΟΜ χωρικής τους αρμοδιότητας) χρήση ειδικού κτιρίου. Κατά συνέπεια, για την έκδοση των οικοδομικών αδειών δεν ζητείται η προσκόμιση επιπρόσθετων στοιχείων (όπως αλληλογραφία, εγκρίσεις φορέων) και δεν λαμβάνονται υπόψη απόψεις ή εκτιμήσεις υπηρεσιών, οι οποίες αποκλίνουν του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Αναφορικά με τα αιτήματα κατεδάφισης κτιρίων, βάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου αρμοδιότητας ΥΠΕΝ (άρθρο 7 του ν.4495/17, Α΄ 167 και άρθρο 6 του ν.4067/12, Α΄79) απαιτείται η παροχή σύμφωνης γνώμης του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής μόνον εφόσον τα κτίρια προϋφίστανται του έτους 1955 ή είναι μεταγενέστερα της ημερομηνίας αυτής αλλά βρίσκονται σε παραδοσιακό οικισμό, παραδοσιακό τμήμα πόλης, ιστορικό τόπο, αρχαιολογικό χώρο και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους, ενώ σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο αρμοδιότητας ΥΠΠΟ (άρθρο 6 παρ.10, άρθρο 10 παρ. 3, άρθρο 14 παρ. 2, άρθρο 17 του ν.4858/21, Α’ 220), απαιτείται έγκριση της αρμόδιας Υπηρεσίας του μόνον για την κατεδάφιση ακινήτων που είναι προγενέστερα των εκάστοτε εκατό τελευταίων ετών, είναι πλησίον μνημείου, ή εμπίπτουν εντός αρχαιολογικού χώρου ή ιστορικού τόπου. Η Εγκύκλιος σχετικά με την εφαρμογή της εγκυκλίου ΥΠΕΝ/ΓΔΠΟΛ/15047/84/14-3-2018: https://diavgeia.gov.gr/doc/6ΕΙ04653Π8-79Μ?inline=true

Με αφορμή την ψήφιση του νέου Νομοσχεδίου για το Κτηματολόγιο και τη δέσμευση ολοκλήρωσης των υπό εξέλιξη μελετών κτηματογράφησης θα πρέπει να γίνει μια συνολική εκτίμηση του πού βρίσκεται στο σύνολό του το έργο αυτό και γιατί ο όρος «ολοκλήρωση» απέχει πολύ απ’ την πραγματικότητα. Από προσωπική εμπειρία αρκετών χρόνων σε μελέτες Κτηματολογίου σε διάφορες φάσεις του έργου και σε μελέτες με διαφορετικά χαρακτηριστικά , με βεβαιότητα μπορεί να ειπωθεί πως ο όγκος σφαλμάτων και εκκρεμοτήτων στις μελέτες αυτές είναι τόσο μεγάλος που δεν είναι δυνατόν να αφεθούν προς διόρθωση στους πολίτες με μεγάλα κόστη σε χρήματα και χρόνο. Παρακάτω τα σημαντικότερα ζητήματα που δεν αντιμετωπίστηκαν όπως έπρεπε στις μελέτες Κτηματογράφησης οι οποίες πλέον οδεύουν προς μια ολοκλήρωση με μεγάλη προχειρότητα και που φαίνεται αδύνατον να αντιμετωπιστούν με βάση το Νέο Νομοσχέδιο το οποίο έρχεται προς ψήφιση. 1) Οι αντιρρήσεις κατά του δασικού χάρτη Σύμφωνα με τα σημερινά διαθέσιμα στοιχεία εκκρεμεί η έκδοση περίπου 350.000-400.000 αποφάσεων επί αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη καθώς και αρκετές δεκάδες χιλιάδες πρόδηλα σφάλματα το οποίο μεταφράζεται σε κάποια εκατομμύρια στρέμματα γης σύμφωνα και με τα δημοσιεύματα στον Τύπο στοιχείων των Διευθύνσεων Δασών προηγούμενων μηνών. Συνεπώς το Ελληνικό Δημόσιο θα βρίσκεται δικαιούχος κυριότητας κάποιων εκατομμυρίων στρεμμάτων γης τα οποία σύμφωνα με τις αποφάσεις που εκδίδονται σταδιακά και είναι πολύ συχνά θετικές ή εν μέρει θετικές υπέρ του πολίτη, θα πρέπει να αλλάξουν ιδιοκτήτη και να αποδοθούν σε φυσικά και νομικά πρόσωπα και να εκτοπιστεί το δικαίωμα του Ελληνικού Δημοσίου. Οι διορθώσεις αυτές έχουν ενσωματωθεί σε απειροελάχιστο βαθμό στα στοιχεία του Κτηματολογίου. Να σημειωθεί εδώ και το παράδοξο πως στη συντριπτική πλειοψηφία των μελετών έχουν ενσωματωθεί μόνο οι αιτήσεις όπου ο ίδιος ο πολίτης προσκόμισε στο Κτηματολόγιο την απόφαση με την οποία δικαιώθηκε από τις επιτροπές ενστάσεων καθώς οι Διευθύνσεις Δασών δεν είχαν την υποχρέωση (ή και διάθεση πολλές φορές...) να διαβιβάζουν υπηρεσιακά τα στοιχεία των αποχαρακτηρισμένων εκτάσεων. Αντίστοιχα και οι ανάδοχοι του Κτηματολογίου δεν είχαν την υποχρέωση να επεξεργαστούν τις αποφάσεις αυτές καθώς θεωρητικά αυτές θα ενσωματώνονταν στον τελικό κυρωμένο χάρτη κάθε Νομού για να γίνουν οι διορθώσεις αυτές στο σύνολό τους, πράγμα που δεν έχει συμβεί πουθενά στην επικράτεια συνολικά για κάποιο Νομό. Για τη μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών που αποχαρακτήρισαν μια έκταση ιδιοκτησίας τους με απόφαση επιτροπής εξέτασης αντιρρήσεων κατά του δασικού χάρτη, τους περιμένει δυσάρεστη έκπληξη στο Λειτουργούν Κτηματολόγιο όπου θα διαπιστώσουν ότι ολόκληρη η ιδιοκτησία τους ή τμήμα αυτής ανήκει ακόμα στο Ελληνικό Δημόσιο, ακόμα και αν η απόφαση αυτή έχει εκδοθεί και πριν αρκετά χρόνια. Στην καλύτερη περίπτωση θα χρειάζεται μεταβολή του δικαιούχου με όποια διαδικασία θα προβλέπουν τα επόμενα νομοσχέδια, στις περισσότερες περιπτώσεις όμως θα χρειάζεται και χωρική μεταβολή στην ιδιοκτησία τους καθώς το δασικό τμήμα του γεωτεμαχίου τους θα έχει αποκοπεί από το υπόλοιπο κατά τη μετάβαση σε Λειτουργούν και θα πρέπει αυτά να συνενωθούν ή να γίνουν και ακόμα πιο σύνθετες χωρικές μεταβολές, συνεπώς θα χρειάζεται να εμπλακεί και μηχανικός και το κόστος θα είναι μεγάλο για τέτοιες διορθώσεις. Ο όρος «ολοκλήρωση» Κτηματολογίου σε αγροτικές περιοχές χωρίς να έχουν ενσωματωθεί αποχαρακτηρισμοί από δασικής μορφής κάποιων εκατομμυρίων στρεμμάτων γης είναι τουλάχιστον αδόκιμος. Τα ακίνητα που δεν θα μπορούν να μεταβιβαστούν και θα βρίσκονται εκτός συναλλαγής μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις είναι της τάξεως των εκατοντάδων χιλιάδων. 2)Οι εκτάσεις εκτός ανάρτησης του δασικού χάρτη. Πολύ μεγάλο ζήτημα θα προκύψει με τα τμήματα του δασικού χάρτη τα οποία δεν έχουν ακόμα αναρτηθεί και αφορούν τεράστιες εκτάσεις . Αν δει κανείς τον αναρτημένο δασικό χάρτη της χώρας, υπάρχουν κάποιες χιλιάδες περιοχές «τρύπες» εκτός ανάρτησης (χωρίς πράσινη-δασική ή κίτρινη-αγροτική διαγράμμιση) όπου αφορούν οριοθετημένους και μη οριοθετημένους οικισμούς, οικισμούς με «πρόχειρη» οριοθέτηση (κυκλικοί οικισμοί) και άλλες διάφορες κατηγορίες (οικιστικές πυκνώσεις κτλ.). Οι εκτάσεις αυτές είναι τεράστιες όπως φαίνεται και στην παρακάτω εικόνα. Με μια κοντόφθαλμη λογική προηγούμενων διοικήσεων, οι αναρτήσεις των δασικών χαρτών εξαίρεσαν τις περιοχές αυτές με τη λογική να γίνει σε δεύτερη φάση η Ανάρτησή τους πράγμα που δεν έχει γίνει και δεν προβλέπεται να γίνει άμεσα. Το παράδοξο όμως είναι πως το Ελληνικό Δημόσιο έχει δηλώσει πολλές χιλιάδες στρέμματα γης εντός των εκτάσεων αυτών στο Κτηματολόγιο και έχει καταστεί δικαιούχος κυριότητας των εκτάσεων αυτών καθώς δασικοί χάρτες θεωρημένοι (δηλαδή μερικώς ολοκληρωμένοι) υπάρχουν και για τις εκτάσεις αυτές «εκτός ανάρτησης» και δηλώνονται κατά κυριότητα από το Ελληνικό Δημόσιο κανονικά, δεν έχουν όμως αναρτηθεί και προφανώς κυρωθεί. Λίγοι όμως γνωρίζουν τι συμβαίνει σε αυτές τις περιοχές. Διαβάστε όλο το άρθρο παρακάτω: Το Κτηματολόγιο, τα τεράστια κενά και η «ολοκλήρωσή» του.pdf

Τελειωμό δεν έχουν οι αντιδράσεις τοπικών φορέων και κινήσεων πολιτών κατά χωροθετήσεων έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Τελευταία στη λίστα των «πράσινων» τεχνολογιών που έχουν μπει στο «στόχαστρο» είναι και οι μονάδες αποθήκευσης ενέργειας. Ήδη στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η οποία είναι από τις περιοχές που τραβούν σαν «μαγνήτης» τις επενδύσεις ΑΠΕ, κάτοικοι έχουν ξεσηκωθεί και για την ανεξέλεγκτη χωροθέτηση μονάδων αποθήκευσης. Συνολικά, στη συγκεκριμένη Περιφέρεια είναι αδειοδοτημένα περί τα 1.261 έργα ΑΠΕ, δίχως να έχουν υπολογιστεί και τα εκατοντάδες μικρότερα φωτοβολταϊκά (κάτω του 1 MW). Επιπλέον, ήρθαν να προστεθούν και οι αδειοδοτημένες μονάδες αποθήκευσης από την ΡΑΑΕΥ στην Στερεά Ελλάδα που φτάνουν περί τις 160, εκ των οποίων σχεδόν οι μισές έχουν αδειοδοτηθεί και περιβαλλοντικά , γεγονός που έχει πυροδοτήσει επιπλέον αντιδράσεις που έρχονται να προστεθούν σε εκείνες για τα έργα ΑΠΕ που προωθούνται για εγκατάσταση στην περιοχή. Αλλά δεν είναι μόνο οι πολίτες που αντιδρούν. Στη Θεσσαλία, ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Δημήτρης Κουρέτας προ δύο εβδομάδων έβαλε «φρένο» σε τρία μεγάλα έργα , συνολικής ισχύος 430 MW, τα οποία αναπτύσσουν εταιρείες θυγατρικές της αυστραλιανής Maquarie και της γαλλικής Acuo. Επιπλέον, σύμφωνα με την Περιφέρεια Θεσσαλίας, σε ένα πρόχειρο δειγματοληπτικό έλεγχο σε παλαιότερες αδειοδοτήσεις που έγινε πρόσφατα από τις υπηρεσίες εντοπίστηκαν 12 περιπτώσεις με παράτυπα θετική γνωμοδότηση. Στην Πελοπόννησο το ζήτημα της εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε περιοχές όπως το Γαϊδαροβούνι Ταϋγέτου, το Μαίναλο, το Αρτεμίσιο και ο Πάρνωνας, έχει προκαλέσει τις σοβαρές αντιδράσεις των τοπικών φορέων και κατοίκων της περιοχής κατά της κατασκευής αιολικών πάρκων. Μάλιστα, οι αντιδράσεις αναζωπυρώθηκαν από την πρόσφατη δημόσια διαβούλευση για τους αιολικούς σταθμούς MORES (298,2 MW στη Βόρεια Κυνουρία) και MORES II (155,4 MW σε περιοχή της Μάνης των Περιφερειακών Ενοτήτων Λακωνίας και Μεσσηνίας), συμφερόντων της εταιρείας Volton. Ενδεικτικό του κλίματος που έχει διαμορφωθεί είναι ότι έχουν ήδη συγκεντρωθεί 6.000 και 5.500 υπογραφές αντίστοιχα κατά της χωροθέτησης των δύο έργων από πολίτες, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η εγκατάστασή τους θα αλλοιώσει το φυσικό τοπίο και τον πολιτιστικό χαρακτήρα της περιοχής, και δεν συμβαδίζει με το πρότυπο ανάπτυξης που βασίζεται στον τουρισμό. Την αντίθεσή τους εκφράζουν τοπικοί παράγοντες και για έργα ΑΠΕ στον Έβρο. Σχέδιο γερμανικής εταιρείας για εγκατάσταση 41 ανεμογεννητριών στην ευρύτερη περιοχή Σουφλίου προκάλεσε την αντίδραση της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. Η WPD (κορυφαία εταιρεία του κλάδου με παρουσία σε 31 χώρες) προτίθεται να εγκαταστήσει τις ανεμογεννήτριες στην παραποτάμια περιοχή μεταξύ του Δάσους Δαδιάς και του Δέλτα Έβρου και προχωρά τις αδειοδοτικές διαδικασίες για την υλοποίηση της επένδυσης. Ακόμη και στην Αττική, η διαδημοτική των Δήμων Λαυρεωτικής και Σαρωνικού «Επιτροπή Κατά των Ανεμογεννητριών στο Πάνειο Όρος» έχει αποφασίσει να κλιμακώσει τον αγώνα της και με την χρήση ένδικων μέσων κατά της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στο Πάνειο Όρος και το Κερατοβούνι καθώς η εταιρεία βρίσκεται ένα βήμα πριν την έναρξη κατασκευής του έργου. Όπως καταγγέλλουν, σε πρώτη φάση σχεδιάζεται η εγκατάσταση μίας ανεμογεννήτριας ισχύος 2,4 MW στο Κερατοβούνι, αλλά αποτελεί τον προπομπό για την εγκατάσταση επιπλέον 24 ανεμογεννητριών. Νέα παράταση του Χωροταξικού Και θα συνεχίσει να μεγαλώνει όσο το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) δεν προχωρά με τη θεσμοθέτηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ (ΕΧΠ ΑΠΕ), του οποίου η ολοκλήρωση παίρνει διαρκώς παράταση με τη νέα ημερομηνία ολοκλήρωσης της σύμβασης για τους μελετητές να έχει πάρει νέα διορία έως τις 27 Δεκεμβρίου 2024. Έως τότε όλες οι χωροθετήσεις βασίζονται στο παρωχημένο ΕΧΠ-ΑΠΕ του Γ. Σουφλιά, το οποίο είχε εγκριθεί το 2009 και είχε συνταχθεί λαμβάνοντας υπόψη δεδομένα της δεκαετίας του 2000. Σύμφωνα με πληροφορίες, το αρχικό παραδοτέο που έχει υποβληθεί από τους μελετητές στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ προτείνει ανακατάταξη των περιοχών αιολικής προτεραιότητας (ΠΑΠ) και αποκλεισμού, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στις τεχνολογίες αλλά και την αλλαγή του κλίματος που έχει οδηγήσει σε μεταβολή καιρικών στοιχείων που αφορούν στις ταχύτητες των ανέμων, την ηλιακή ακτινοβολία κλπ. Οι νέες προτάσεις Η πρόταση των μελετητών, η οποία ενδέχεται να αλλάξει από το επιτελείο του ΥΠΕΝ, είναι να ευνοηθούν περισσότερες περιοχές για την ανάπτυξη έργων ΑΠΕ, αυξάνοντας τις Περιοχές Αιολικής Προτεραιότητας - ΠΑΠ σε 67 από 58 που είναι στο ισχύον ΕΧΠ ΑΠΕ. Οι επιπλέον δημοτικές ενότητες που έχουν προστεθεί βρίσκονται στην Κρήτη (22) και άλλες 18 στις περιοχές των Σερρών, του Κιλκίς και των Ιωαννίνων και τρεις στη Ροδόπη. Επίσης, αυξάνονται και στην Εύβοια, αλλά μειώνονται στην Κάρυστο, περιοχή που θεωρείται επιβαρημένη και υπάρχουν και πολλές αντιδράσεις από τοπικούς φορείς για χωροθετήσεις και άλλων έργων ΑΠΕ. Ο αριθμός τους ωστόσο περιορίζεται σε περιοχές του Έβρου, της Βοιωτίας, της Φθιώτιδας, της Φωκίδας και της Λακωνίας, όπου από 29 οι ΠΑΠ περιορίζονται σε 11. Σχετικά με τις περιοχές αποκλεισμού, εκτός από τα «Απάτητα βουνά» (Λευκά Όρη, Σάος, Σμόλικας, Τύμφη, Ταΰγετος, Χατζή, Άγραφα, Μαίναλο, Δίκτη) στα οποία έχει ήδη ανακοινωθεί από το ΥΠΕΝ ότι απαγορεύεται η χωροθέτηση ΑΠΕ, προτείνεται να ενταχθούν και περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως «τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους», «γεωπάρκα» και μικροί νησιωτικοί υγροτόποι. Βεβαίως, μένει να φανεί εάν τελικά οι προβλέψεις του αρχικού παραδοτέου θα παραμείνουν στο τελικό κείμενο του ΕΧΠ – ΑΠΕ που θα παραδώσουν οι μελετητές στα τέλη του έτους, έπειτα από την εσωτερική διαβούλευση που έχει γίνει στο ΥΠΕΝ, αλλά και με την αγορά.

– Αρχείο 132ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 131ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 130ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 129ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 128ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 127ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 126ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 125ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 124ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 123ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 122ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 121ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 120ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 119ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 118ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 117ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 116ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 115ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 114ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 113ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 112ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 111ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 110ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 109ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 108ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 107ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 106ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 105ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 104ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 103ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 102ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 101ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 100ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 99ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 98ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 97ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 96ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 95ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 94ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 93ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 92ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 91ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 90ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 89ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 88ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 87ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 86ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 85ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 84ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 83ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 82ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 81ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων (Προσοχή: έγινε διόρθωση στην αρχική απάντηση της Ε/Α με αριθμ. 1967) – Αρχείο 80ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 79ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 78ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 77ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων (Προσοχή: έγινε διόρθωση στην αρχική απάντηση της Ε/Α με αριθμ. 1885) – Αρχείο 76ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 75ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων (Προσοχή: έγινε διόρθωση στην αρχική απάντηση της Ε/Α με αριθμ. 1833) – Αρχείο 74ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 73ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 72ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 71ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 70ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 69ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 68ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 67ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 66ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 65ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 64ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων (Προσοχή: έγινε διόρθωση στην αρχική απάντηση της Ε/Α με αριθμ. 1550) – Αρχείο 63ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 62ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 61ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 60ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 59ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 58ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 57ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 56ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 55ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 54ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 53ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 52ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 51ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 50ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 49ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 48ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 47ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 46ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων (Προσοχή: εμπεριέχει ορθή επανάληψη της Ε/Α με αριθμ. 1181 της 45ης ομάδας) – Αρχείο 45ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων (Προσοχή: για την με αριθμ. 1181 Ε/Α έγινε ορθή επανάληψη στην 46η ομάδα) – Αρχείο 44ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 43ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 42ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 41ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 40ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 39ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 38ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 37ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 36ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 35ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 34ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 33ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 32ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 31ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 30ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 29ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 28ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 27ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 26ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 25ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 24ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 23ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 22ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 21ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 20ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 19ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 18ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 17ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 16ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 15ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 14ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 13ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 12ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 11ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 10ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 9ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 8ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 7ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 6ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 5ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 4ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 3ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 2ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων – Αρχείο 1ης ομάδας ερωτήσεων-απαντήσεων

Την έκδοση της Πρόσκλησης για ένταξη στο ΕΣΠΑ και ειδικότερα στο Πρόγραμμα “Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή 2021-27”, των έργων του “Προγράμματος “ΔΙΑΤΗΡΩ Δημοσίου Τομέα”, ανακοινώνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Στο πλαίσιο της εκδοθείσας πρόσκλησης δύνανται να ενταχθούν πράξεις προϋπολογισμού 70.000.000 ευρώ και αφορά σε έργα ανακαίνισης και λειτουργικής επανένταξης κτιρίων του Δημοσίου με μεγάλη αρχιτεκτονική αξία που έχουν χαρακτηριστεί διατηρητέα, αλλά έχουν ταυτόχρονα, υψηλό ανθρακικό αποτύπωμα. Οι παρεμβάσεις θα στοχεύουν σε ανακαίνιση τουλάχιστον μεσαίας κλίμακας ή/ και τουλάχιστον 30% μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το πρόγραμμα αφορά σε παρεμβάσεις σε χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα δημόσια κτίρια ιδιοκτησίας, κυριότητας και χρήσης Δημοσίων Φορέων Κεντρικής Κυβέρνησης ή/και μνημεία ή ιστορικά κτίρια εντός ιστορικών τόπων και παραδοσιακών οικισμών. Οι παρεμβάσεις θα περιλαμβάνουν ενδεικτικά: καθαρισμό προσόψεων για την απομάκρυνση των ατμοσφαιρικών ρύπων και την προστασία από βανδαλισμούς, λήψη άμεσων σωστικών μέτρων για το κέλυφος των κτιρίων για την αποφυγή μερικής ή ολικής κατάρρευσης, στατική ενίσχυση των κτιρίων, αντικατάσταση Η/Μ, διαμόρφωση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων των κτιρίων, αποκατάσταση του εσωτερικού των κτιρίων, ενσωμάτωση νέων χρήσεων για την ανάδειξη, αφενός του κοινωνικού, ιστορικού και πολιτιστικού χαρακτήρα των ίδιων των κτιρίων και του πολιτιστικού κεφαλαίου των φορέων-ιδιοκτητών τους και, αφετέρου, την αύξηση της συμβολής στο εθνικό πολιτιστικό κεφάλαιο, τη δημοκρατία, την εκπαίδευση, την έρευνα κ.λπ., ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων – ΚΕΝΑΚ.

Εδώ και χρόνια το αλάτι της θάλασσας «καταβροχθίζει» το γλυκό νερό στη Χαλκιδική -και γι’ αυτό δεν ευθύνεται κάποιο φυσικό φαινόμενο από μόνο του. Η περιοχή, που έτσι και αλλιώς έχει πρόβλημα με την ύδρευση για διάφορους λόγους, όπως έγινε σαφές το τελευταίο διάστημα με την πολυήμερη διακοπή υδροδότησης στο Πευκοχώρι, αντιμετωπίζει ολοένα εντονότερα το «θηρίο» της λεγόμενης υφαλμύρωσης. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που σχετίζεται με την υπεράντληση υδάτων στις παράκτιες περιοχές για την κάλυψη των αναγκών της γεωργίας, αλλά σε μικρότερο βαθμό και του τουρισμού και της οικιστικής ανάπτυξης. Το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό. Οι χιλιάδες γεωτρήσεις, νόμιμες και παράνομες, λειτουργούν «στο φουλ» τους θερινούς μήνες. Παράλληλα, είναι κοινό μυστικό πως το έδαφος της Χαλκιδικής «οργώνεται» εδώ και δεκαετίες από παράνομα δίκτυα, φτιαγμένα από ιδιώτες, τα οποία μεταφέρουν παρατύπως νερό από γεωτρήσεις μέχρι και χιλιόμετρα μακριά -ενώ ο νόμος επιτρέπει τη μεταφορά του σε μέγιστη απόσταση έως 800 μέτρων. Η ανορθολογική χρήση του νερού, αλλά και η κλιματική κρίση, που σε πολλές περιοχές έχει ρίξει τη στάθμη του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα ακόμα και κατά 10 μέτρα, περίπου όσο το ύψος μιας τετραώροφης πολυκατοικίας, συνεισφέρει επίσης στο φαινόμενο της υφαλμύρωσης. Πώς συνδέεται η πτώση της στάθμης των υπόγειων υδάτων με την υφαλμύρωση; Με πολύ απλά λόγια, το γλυκό νερό λειτουργεί σαν ένα είδος «φράγματος» για το θαλασσινό. Όταν λοιπόν η στάθμη του πέσει πολύ, το θαλασσινό νερό διεισδύει προς την ενδοχώρα, καθώς το φράγμα αυτό «πέφτει», γιατί αναστρέφεται η φυσική υδραυλική βαθμίδα προς τη θάλασσα. Το πρόβλημα δεν είναι καινούργιο, αλλά επιδεινώνεται τα τελευταία χρόνια. «Αντιμετωπίζουμε την υφαλμύρωση χρόνια τώρα. Η πολύ ραγδαία ανάπτυξη της εντατικής καλλιέργειας της ελιάς στην περιοχή μας, ιδίως μετά το τέλος της δεκαετίας του ΄90, σε συνδυασμό με την έλλειψη βροχοπτώσεων και τους παρατεταμένους καύσωνες, που αυξάνουν τις ανάγκες άρδευσης, επιτείνουν το πρόβλημα» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δήμαρχος Πολυγύρου, Γεώργιος Εμμανουήλ και εξηγεί: «Η πόλη του Πολυγύρου υδροδοτείτο με νερό από τον κάμπο στις Καλύβες, που βρίσκονται κοντά στον ποταμό Ολύνθιο. Ωστόσο, τα τελευταία 20 χρόνια, η ελαιοκαλλιέργεια αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο και κάθε χρόνο φυτεύονται χιλιάδες νέα δέντρα, με αποτέλεσμα να αυξάνονται αντίστοιχα και οι ανάγκες άρδευσης. Παράλληλα, μεταφέρεται παράτυπα νερό από τις γεωτρήσεις σε πολύ μεγάλες αποστάσεις, ακόμα και χιλιομέτρων, για άρδευση χωραφιών. Μια γεώτρηση σταθερή, με απόδοση 10 κυβικών, μπορεί να αρδεύσει 100 στρέμματα, μια των 100 κυβικών, 1000. Όταν λοιπόν το νερό περισσεύει, μεταφέρεται αλλού. Νόμιμα μπορεί να μεταφερθεί σε απόσταση έως 800 μέτρων, αλλά είναι κοινό μυστικό, μια πρακτική δεκαετιών, ότι το νερό συχνά διανύει χιλιόμετρα, μεταφερόμενο μέσω παράνομων δικτύων, φτιαγμένων από ιδιώτες». Αν οι παράνομες γεωτρήσεις είναι φαινόμενο πρόδηλα καταδικαστέο (σ.σ. ο ακριβής αριθμός τους παραμένει άγνωστος), η συνέχιση της καλλιέργειας της ελιάς στη Χαλκιδική είναι ασφαλώς απαραίτητη. «Δεν μπορούμε να βάλουμε τους αγρότες απέναντι και να τους πυροβολούμε. Χρειάζονται αντιθέτως σοβαρές επενδύσεις στην έξυπνη γεωργία, η οποία μπορεί να περιορίσει την άσκοπη σπατάλη νερού, αλλά και πιο ορθολογική χρήση των υδάτων, π.χ., πότισμα με σταγόνες αντί για μπεκ, με τη χρήση των οποίων μεγάλο μέρος του νερού εξατμίζεται, αλλά και άρδευση ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες κάθε καλλιέργειας και όχι οριζόντια» σημειώνει ο δήμαρχος Πολυγύρου, επισημαίνοντας ότι στην περιοχή της αρμοδιότητάς του ο αγροτικός τομέας απορροφά σήμερα το 90% του νερού, έναντι ποσοστού έως 10% για τον τουρισμό και τους κατοίκους μαζί (βέβαια, τουρισμός και πολίτες ζητούν νερό πολύ υψηλής ποιότητας και πόσιμο, σε αντίθεση με τον πρωτογενή τομέα). Κατά τον κ. Εμμανουήλ χρειάζεται να δούμε το θέμα ολιστικά, π.χ., αντί να γίνεται υπεράντληση μέσω γεωτρήσεων, «να μπορούν τα νερά απ’ τους βιολογικούς καθαρισμούς να χρησιμοποιούνται κατόπιν επεξεργασίας για άρδευση, να δημιουργηθεί μια αποθήκη νερού», κάτι που για να γίνει βέβαια, απαιτείται να προηγηθούν τα απαραίτητα έργα βιολογικών καθαρισμών, πολλά από τα οποία εξακολουθούν να λείπουν, αλλά και να δημιουργηθούν τα αποχετευτικά δίκτυα που θα συνδεθούν με τους βιολογικούς (που επίσης σε πολλές περιοχές λείπουν). Επίσης, χρειάζεται να εκσυγχρονιστούν τα δίκτυα υδροδότησης, που στο παραλιακό μέτωπο του Πολυγύρου η ηλικία τους ξεπερνά κατά περιπτώσεις τα 50 χρόνια, με αποτέλεσμα τουλάχιστον το 40% του νερού να χάνεται από διαρροές εξαιτίας παλαιότητας και επιπλέον να είναι εύκολη η νεροκλοπή. Για να προχωρήσουν όλα αυτά απαιτούνται βέβαια και αξιόλογες χρηματοδοτήσεις, οι οποίες δεν είναι πάντα εύκολο να αντληθούν για διάφορους λόγους. Ο επιθυμητός «όμβρος ειρηνικός» και υδάτινες ροές που η Ελλάδα δεν ελέγχει Πολύ εκτεταμένο είναι το πρόβλημα της υφαλμύρωσης γενικά στην Ελλάδα, λόγω του μεγάλου μήκους των ακτών της, όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης. Το πρόβλημα, που είναι εμφανές σε σχεδόν όλα τα νησιά, ακόμα και στην Κρήτη, αφορά κυρίως τα υπόγεια ύδατα, αλλά υπάρχει αλμυρή διείσδυση και στις εκβολές των ποταμών. Με εξαίρεση περιοχές όπως η Χαλκιδική, αλλά και η Πιερία, όπου οι καλλιέργειες και ο τουρισμός συχνά συνυπάρχουν δίπλα στο κύμα, το πρόβλημα της υφαλμύρωσης δεν σχετίζεται ιδιαίτερα με τη γεωργία. «Έχει να κάνει κυρίως με τον τουρισμό -λόγω της χρονικής και χωρικής συγκέντρωσης της κατανάλωσης νερού, τέσσερις μήνες τον χρόνο, σε συγκεκριμένες περιοχές- αλλά και με την οικιστική ανάπτυξη των περιοχών αυτών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη Βορειοανατολική Χαλκιδική, ρόλο παίζει και η μεταλλευτική δραστηριότητα, που επίσης απαιτεί πολύ νερό» εξηγεί ο καθηγητής. Πώς σχετίζεται η υφαλμύρωση με την πτώση της στάθμης των υπόγειων υδάτων; «Είναι απολύτως αλληλένδετα, γιατί για να εισχωρήσει το νερό της θάλασσας προς την ενδοχώρα χρειάζεται να μην υπάρχει «φράγμα» από το γλυκό νερό. Αν λοιπόν πέσει η στάθμη, «μπαίνει» η θάλασσα. Και η κλιματική αλλαγή ασφαλώς επηρεάζει. Έχουμε μεγάλες περιόδους ξηρασίας, αλλά και έντονες βροχοπτώσεις, που προκαλούν πλημμυρικά φαινόμενα -στον Βόλο, πέρυσι, έριξε σε δύο ημέρες όσο νερό ρίχνει σε έναν χρόνο, αλλά τι να το κάνεις αυτό το νερό; Αυτό που χρειάζεται ο υδροφόρος ορίζοντας για να εμπλουτιστεί είναι «όμβρος ειρηνικός», ήπια βροχή» σημειώνει. Σήμερα, σε κάποιες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας η στάθμη του νερού έχει πέσει πάνω από 10 μέτρα, ενώ σε περιοχές της Θεσσαλίας είναι πολύ παραπάνω, κάτι που δεν είναι ασυνήθιστο τα τελευταία χρόνια, παρατηρεί ο καθηγητής. Στο ερώτημα σε τι όγκους υδάτων υπολογίζεται το ετήσιο έλλειμμα νερού στη Βόρεια Ελλάδα, ο κ. Κατσιφαράκης εξηγεί ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για έλλειμμα καθόλη τη διάρκεια του χρόνου, αφού το πρόβλημα είναι εντοπισμένο στον χώρο (σε συγκεκριμένες περιοχές με πολλές τουριστικές αφίξεις) και τον χρόνο (τους μήνες της τουριστικής σεζόν υψηλής ζήτησης). Πέραν της χωρικής και χρονικής συγκέντρωσης, το πρόβλημα σχετίζεται και με το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν «ελέγχει» πλήρως πολλούς από τους υδάτινους «αγωγούς» της. Με εξαίρεση τον Αώο, που πηγάζει από την Ελλάδα και συνεχίζει την υδάτινη διαδρομή του στην Αλβανία, όλα τα άλλα διασυνοριακά ποτάμια που διασχίζουν τη Βόρεια Ελλάδα, προέρχονται από άλλες χώρες. Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα εξαρτάται από τη διαχείριση που κάνουν οι γειτονικές χώρες στα νερά των ποταμών. Ειδικά για Θεσσαλονίκη, ο κ. Κατσιφαράκης επισημαίνει πως, παρότι η θάλασσα έχει διεισδύσει προ πολλού στα υπόγεια οικοδομών, που βρίσκονται κοντά στη θάλασσα (π.χ., στη Λεωφόρο Νίκης), ωστόσο δεν έχει νόημα να μιλάμε για υφαλμύρωση στον αστικό ιστό. Η Θεσσαλονίκη υδροδοτείται από τον Αλιάκμονα και την Αραβησσό και γεωτρήσεις υπάρχουν μόνο σε λίγα γήπεδα της πόλης. Μήνες ή και ολόκληρα χρόνια απαιτεί η φυσική απορρύπανση Η υφαλμύρωση θεωρείται ρύπανση, καθώς όταν το αλάτι διεισδύσει στο γλυκό νερό, αυτό δεν μπορεί πλέον να χρησιμοποιηθεί από τον άνθρωπο για τις περισσότερες από τις συνήθεις χρήσεις. Πόσο εύκολη είναι η απορρύπανσή του; «Η μεν φυσική απορρύπανση είναι χρονοβόρος διαδικασία, γιατί χρειάζεται να περάσουν μήνες ή και χρόνια, μέχρις ότου ανέβει η στάθμη του γλυκού νερού. Στην περίπτωση της αφαλάτωσης, το θέμα δεν είναι ο χρόνος, αλλά η δαπάνη ενέργειας. Ακόμα και για απορρύπανση με την αντίστροφη όσμωση χρειάζεται να ξοδευτεί πολλή ενέργεια, για να πάρουμε καθαρό νερό» επισημαίνει ο κ. Κατσιφαράκης. Πιο πρόσφορα, εκτιμά, είναι τα μέτρα πρόληψης, όπως ο εμπλουτισμός του υδροφόρου ορίζοντα με την αποθήκευση υπόγειων υδάτων μέσω μικρών φραγμάτων, «όπως έκανε ο μεγάλος Μανώλης Γλέζος στην Απέραθο της Νάξου». Επίσης, σε παράκτιες περιοχές, όπου αναπτύσσονται νέες τουριστικές εκμεταλλεύσεις θα μπορούσαν να εφαρμόζονται κάποια απλά αλλά σημαντικά μέτρα, όπως η εγκατάσταση διπλού κυκλώματος νερού, ώστε να αντλείται υφάλμυρο ή αλμυρό νερό για χρήση ειδικά στις τουαλέτες, κάτι που ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία σε ορισμένες άλλες χώρες. «Χρειάζεται επίσης να βελτιωθεί η νομοθεσία, ώστε να καθοριστούν καλύτερα οι αρμοδιότητες φορέων και οργανισμών, γιατί σήμερα υπάρχουν πολλοί υπεύθυνοι για το ίδιο θέμα, κάτι που δεν λειτουργεί αποτελεσματικά» καταλήγει ο καθηγητής.

Ως «άνιση» και «ετεροβαρή» χαρακτηρίζει τη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη στη χώρα μας η Αλεξάνδρα Γκεμιτζή, καθηγήτρια στο τμήμα Γεωπληροφορικής του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, που εκπόνησε σχετική μελέτη χαρτογραφώντας την ελληνική επικράτεια με μια νέα μέθοδο που συνδυάζει κοινωνικοοικονομικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες. «Η μισή Ελλάδα, ανατολική και νότια, με πρώτη και κύρια την περιοχή του Αιγαίου, είναι υπερκορεσμένη. Η υπόλοιπη μισή, βόρεια και δυτική, χρειάζεται ενίσχυση μέσα από μια βιώσιμη ανάπτυξη», τονίζει η καθηγήτρια συμπυκνώνοντας το βασικό συμπέρασμα της έκθεσης, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Land. Η ομάδα του ΔΠΘ ανέπτυξε έναν δείκτη τον οποίο ονόμασε Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης (Carrying Capacity Index – CCDI), αξιοποιώντας ανοικτά δεδομένα από την Ευρωπαϊκή Ενωση, καθώς και μεγάλο όγκο περιβαλλοντικών δεδομένων μέσω των αποστολών δορυφορικής παρακολούθησης της Γης. Ο υπολογισμός του CCDI βασίζεται στην ενσωμάτωση έξι επιπέδων πληροφοριών που περιγράφουν τη φυσική και την επηρεασμένη από τον άνθρωπο κατάσταση του πλανήτη. Μια βασική παράμετρος που εξέτασε η ομάδα είναι ο Δείκτης Ανθρώπινης Τροποποίησης (HMI). Ο εν λόγω δείκτης εισήχθη στην επιστημονική έρευνα το 2022 από Αμερικaνούς ερευνητές και εξετάζει τον βαθμό στον οποίο έχει τροποποιηθεί κάθε περιοχή στο πέρασμα του χρόνου – από το ποσοστό του πληθυσμού στην κατάσταση των οδικών δικτύων, των δικτύων μεταφορών, αν έχει χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ενέργειας κ.ά. Ακολουθεί ο Δείκτης Τρωτότητας σε Καταστροφές (VDI). Ο συγκεκριμένος καταρτίστηκε από την Ε.Ε. το 2023 και προκύπτει από υποδείκτες περιβαλλοντικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς, πολιτικής αστάθειας κ.ά. Στη συνέχεια, εξετάστηκαν η χρονική τάση στις Μεταβολές Αποθήκευσης Νερού (TWSC), η χρονική τάση του Δείκτη Φυλλικής Εκτασης για Υψηλή Βλάστηση (LAIH), η χρονική τάση του Δείκτη Φυλλικής Εκτασης για Χαμηλή Βλάστηση (LAIL) και το δίκτυο περιοχών προστασίας της φύσης Natura 2000 (NAT). Ολοι οι προαναφερθέντες δείκτες περιγράφουν μέσω των επιμέρους τιμών τους ή της διαχρονικής τους τάσης την κατάσταση της επιφάνειας της Γης και των φυσικών πόρων που σχετίζονται με τις ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης και της επίδρασης από την κλιματική αλλαγή. Ετσι συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης CCDI, ο οποίος κυμαίνεται από 0 (ελάχιστη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη) έως 1 (υψηλότερη φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη). Χαρτογράφηση της χώρας με βάση τους έξι δείκτες που συνδιαμορφώνουν τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης – CCDI. Τι σημαίνει στην πραγματικότητα φέρουσα ικανότητα για ανάπτυξη Εξηγώντας πιο απλά την ουσία του παραπάνω όρου, η κ. Γκεμιτζή σημειώνει: «Η έννοια της φέρουσας ικανότητας στην ανάπτυξη αναφέρεται στο μέγιστο επίπεδο της ανθρώπινης δραστηριότητας και του πληθυσμού που ένα περιβάλλον ή σύστημα μπορεί να αντέξει μακροπρόθεσμα χωρίς να υποβαθμιστεί. Ενσωματώνει οικολογικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη εξισορρόπησης της ανάπτυξης με τη βιώσιμη χρήση των πόρων. Το πρόβλημα που συνήθως υπάρχει όταν μιλάμε για θέματα όπως η βιώσιμη ανάπτυξη είναι η μη κατανόηση της έννοιας από τους πολίτες και τους πολιτικούς. Η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει ότι το πρόβλημα έγκειται στην έλλειψη υποδομών και όχι στην έλλειψη πόρων. Επικρατεί δηλαδή η λανθασμένη αντίληψη ότι υπάρχουν ανεξάντλητοι πόροι, όπως νερό, τρόφιμα, ενέργεια κ.ά., οι οποίοι για να γίνουν διαθέσιμοι προς χρήση χρειάζονται απλώς περισσότερες υποδομές. Και, ακόμα χειρότερα, σε κανένα σημείο του συλλογισμού των περισσότερων πολιτών δεν υπεισέρχεται η πρόνοια για τα υπόλοιπα πλάσματα που ζουν στην κάθε περιοχή, όπως και τα πολύτιμα οικοσυστήματα που υποστηρίζουν τη βιοποικιλότητα και που για να επιβιώσουν χρειάζονται και αυτά διαθέσιμους πόρους». Επικρατεί η λανθασμένη αντίληψη ότι υπάρχουν ανεξάντλητοι πόροι, όπως νερό, τρόφιμα, ενέργεια κ.ά., οι οποίοι για να γίνουν διαθέσιμοι προς χρήση χρειάζονται απλώς περισσότερες υποδομές. Τα συμπεράσματα της έκθεσης Ξεκινώντας να αναλύει τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης, η κ. Γκεμιτζή σημειώνει καταρχάς πως τα μεγάλα αστικά κέντρα –Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Κόρινθος, Χαλκίδα, Ηράκλειο Κρήτης–, καθώς και η πλειονότητα των νησιών του Αιγαίου –Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, μεγάλο τμήμα της Κρήτης– αλλά και οι παράκτιες περιοχές της νότιας και της ανατολικής χώρας –από Πάτρα μέχρι Καλαμάτα, Κόρινθο, ακτές Μεσσηνίας και Λακωνίας– παρουσιάζουν πολύ χαμηλή φέρουσα ικανότητα περαιτέρω ανάπτυξης (δείκτης CCDI Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν ακόμη νησιά, καθώς και λιγότερο πυκνοκατοικημένες πόλεις, με τιμές δείκτη CCDI που κυμαίνονται από 0,50 έως 0,60 και οι οποίες μπορούν να θεωρηθούν ως περιοχές με μέτριες δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης. Τα νησιά Χίος και Σάμος είναι δύο τέτοιες περιοχές. Αντίθετα, πολύ μικρά αστικά κέντρα, όπως η Δράμα και οι Σέρρες, έχουν μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης (τιμές CCDI > 0,600), υποδεικνύοντας τη διαθεσιμότητα πόρων για περαιτέρω ανάπτυξη. Μάλιστα, στις παραπάνω δύο περιοχές ο εναλλακτικός τουρισμός που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια (οινοτουρισμός και Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους στη Δράμα και οικολογικός τουρισμός στη λίμνη Κερκίνη και σε άλλες περιοχές των Σερρών) έχει ήδη δημιουργήσει ένα καλό μοντέλο βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης, το οποίο μπορεί να καλλιεργηθεί περαιτέρω. Χαρτογράφηση της χώρας με βάση τον Δείκτη Φέρουσας Ικανότητας Ανάπτυξης CCDI. Την ίδια καλή εικόνα με περιθώριο και συχνά και αναγκαιότητα για βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη, εξαιτίας της ερήμωσης από κατοίκους, παρουσιάζουν και πολλές ορεινές περιοχές της Ελλάδας. Ο CCDI είναι σχετικά υψηλός σε ορεινές περιοχές όπως η Πίνδος, η Ευρυτανία, τα ορεινά Τρίκαλα ή τα ορεινά Ιωάννινα. Σε όλες τις παραπάνω περιοχές, υπάρχουν ήδη θύλακοι βιώσιμου, εναλλακτικού τουρισμού. Την ίδια στιγμή, οι ορεινές περιοχές είναι πλούσιες σε φυσικούς πόρους και λιγότερο επηρεασμένες από τις ανθρώπινες δραστηριότητες και ως εκ τούτου είναι πιο ικανές για μελλοντική ανάπτυξη. Περιθώριο για ανάπτυξη έχει και το παράκτιο τμήμα της Ηπείρου – ακτογραμμές σε περιοχές όπως Σύβοτα και Πάργα. Υδάτινοι πόροι και τρωτότητα σε φυσικές καταστροφές Η κ. Γκεμιτζή μας έδωσε και δύο τριάδες καλύτερων και χειρότερων περιοχών στα κομβικά ζητήματα των υδάτινων πόρων και της τρωτότητας σε φυσικές καταστροφές. Κακή κατάσταση υδάτινων πόρων Κρήτη και Κυκλάδες Ανατολική Πελοπόννησος – Λακωνία, Αργολίδα, Κορινθία Αθήνα, Εύβοια, Χαλκιδική, Θράκη και παράκτιο τμήμα Βόρειας Ελλάδας Καλή κατάσταση υδάτινων πόρων Από Πίνδο και πιο δυτικά, με πιο «αυτάρκη» όλων την Ηπειρο Ανατολική Στερεά, Ευρυτανία, Μεσολόγγι, Καρπενήσι Τρωτότητα σε φυσικές καταστροφές Ρόδος – εξαιτίας των εκτεταμένων πυρκαγιών πέρυσι το καλοκαίρι Εύβοια –διαδοχικές φυσικές καταστροφές– και Λέσβος – κοινωνικό θέμα/ μεταναστευτικό Ροδόπη, Εβρος – πολύ χαμηλά εισοδήματα κατοίκων Παραδείγματα προς αποφυγή Επιστρέφοντας στο θέμα της λάθος επικρατούσας αντίληψης για τη φέρουσα ικανότητα ανάπτυξης, η κ. Γκεμιτζή δίνει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την περιοχή της Κρήτης, όπου, παρά την κρίσιμη κατάσταση των υδάτινων πόρων, θεωρείται ότι υπάρχει τρόπος να υποστηριχθεί περαιτέρω ανάπτυξη. Οπως εξηγεί η ίδια: «Το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου προβλέπεται ότι θα εξυπηρετεί 12-15 εκατομμύρια επιβάτες τον χρόνο. Ομως δεν αναρωτηθήκαμε αν υπάρχουν οι διαθέσιμοι πόροι για να υποστηρίξουν τέτοιο τουριστικό ρεύμα και ταυτόχρονα να μην υπάρξει σημαντική υποβάθμιση ή κατάρρευση του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και της πολιτισμικής κληρονομιάς του νησιού». Οσο για τα νησιά του Αιγαίου, αυτά, σύμφωνα με την κ. Γκεμιτζή, αποτελούν ειδική περίπτωση όπου θα πρέπει να εξεταστούν εξειδικευμένα μέτρα για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς είναι περιορισμένα σε έκταση και φυσικούς πόρους και αντιμετωπίζουν την πρόκληση της μαζικής τουριστικής ανάπτυξης που απειλεί να αλλοιώσει τον φυσικό τους χαρακτήρα. Οπως σημειώνει η καθηγήτρια: «Εδώ θα πρέπει άμεσα να εξεταστούν λύσεις για τον έλεγχο των τουριστικών ρευμάτων και την αντίστοιχη κατανάλωση των πόρων, όπως π.χ. επιβολή ανώτατου αριθμού επισκεπτών σε ευαίσθητες περιοχές, επιβολή ειδικού φόρου στους επισκέπτες, επιβολή ιδιαίτερα αυστηρών όρων δόμησης και επέμβασης στο φυσικό περιβάλλον και προώθηση μόνο των πραγματικά βιώσιμων επενδύσεων ανάπτυξης που ενισχύουν τις τοπικές κοινωνίες. Η Ελλάδα δεν μπορεί και δεν χρειάζεται να αποτελέσει προορισμό για τουρισμό του γκολφ ή για τουρισμό της πισίνας».

Διαβάστε παρακάτω την εισήγηση του κ. Γιώργου Ευριπιώτη, Αρχιτέκτονα Πολεοδόμου Χωροτάκτη, στην ενδιαφέρουσα ημερίδα που έλαβε χώρα στο Ευγενίδειο ίδρυμα με πρωτοβουλία του κ. Δημητριάδη -Ευγενίδη με θέμα τις επεμβάσεις στο τοπίο στην Σίφνο και τις Κυκλάδες: ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ή ΧωροΑταξία 1983-23 Διάγουμε την τέταρτη δεκαετία από την έναρξη της ΕΠΑ. Η μεγαλειώδης αυτή συστράτευση του Αντώνη Τρίτση αποτέλεσε την πρώτη φορά που η πολιτεία τόλμησε να περάσει από την επιχειρηματική στην επιχειρησιακή χωροταξία. Δηλαδή από τη στείρα πανεπιστημιακή θεωρητική θεώρηση στην πρακτική εφαρμογή …. επι εδάφους . Ήμουν τυχερός που αφιερώνοντας ζωτικό μέρος της ζωής μου, συντόνισα ως επικεφαλής χωροτάκτης διεπιστημονικής ομάδας, αυτή την χωροταξική επέμβαση στις Κυκλάδες. Οργώσαμε τον κυκλαδικό χώρο, με ενημέρωση (πλέον των 170 συναντήσεων), με ενεργοποίηση τοπικών ομάδων εργασίας, εκλαΐκευση του νόμου, σχεδίαση του κυκλαδικού χώρου και δυστυχώς μετά από αυτή την επίπονη προσπάθεια ήλθε ένα στυγνό στοπ μετά επαίνων από την τότε πολιτική ηγεσία. Και έτσι, ενώ το τόλμημα πέρασε στην ιστορία, στην δε πράξη επήλθε το αντίθετο αποτέλεσμα από το προσδοκώμενο. Ωθήσαμε άθελα τους κατοίκους να οικοδομήσουν …. σε χώρο, που θα είχε διασωθεί, εάν δεν υπήρχε η προτεινόμενη Χωροταξική διαχείριση αυτού. Στη συνέχεια, τριάντα χρόνια σύγχυσης και ασάφειας, όπου η πολιτεία ήταν παντελώς απούσα. Νομοθετώντας αποσπασματικά και αντιφατικά. Και φθάνουμε πλέον στην τρέχουσα περίοδο, όπου λανσάρονται τοπικά Πολεοδομικά σχέδια ένα συνονθύλευμα πολεοδομικού + χωροταξικού σχεδιασμού μέσω μαζικής ανάθεσης σε παραγοντικά γραφεία με δήθεν ταχείες διαδικασίες και παράλληλα με αυτά, εφαρμόζεται η επικίνδυνη θεσμοθέτηση των ΕΣΧΑΣΕ, όπου το μέτρο διαμορφώνεται αναλόγως των απαιτήσεων….του πελάτη. Δηλαδή το απόλυτο αλαλούμ. Οι Κυκλάδες Ισπανοποιούνται! Δεν ξεχνάμε βέβαια τις διακηρύξεις του πρ. Υπουργού ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, ο οποίος ανακοίνωνε θριαμβευτικά τη μείωση της εκτός σχεδίου δόμησης από 200 σε…. 186 μ2… εδώ γελάμε ! Όταν παράλληλα είχαμε τα μπόνους των υποσκάφων και τη λαιμαργία των ΕΣΧΑΣΕ ….βλέπε τη δήθεν πράσινη ανάπτυξη της Αστυπάλαιας με πρόσφατη πρόταση δόμησης 25000μ2 σε σπιτάκια σε πλήρη διάταξη. Η σύγχρονη Αρχιτεκτονική στις Κυκλάδες Εικοσαετία 60 – 80 Ο αθηναϊκός μιμητισμός εισέβαλε στις στάσιμες Κυκλάδες κυρίως από Κυκλαδίτες εργολάβους των Αθηνών, που αναπαρήγαγαν τα αθηναϊκά πρότυπα στους ιδίους τόπους τους. Έτσι το Γαλάτσι ήλθε στη Νάξο, Πάρο, Τήνο…Τότε το υπουργείο Οικισμού στην προσπάθειά του να σώσει τους οικισμούς επέβαλε κυκλαδικά πρότυπα, όπως περιστεριώνες, καμάρες , σαμάρια με τραπεζοειδείς γωνιακές απολήξεις……. Και έτσι δημιουργήθηκε μια τυποποιημένη fake κυκλαδίτικη δόμηση. Μέσω όλων αυτών διαμορφώθηκαν – αλλοιώθηκαν – διαχρονικά οι κυκλαδικοί οικισμοί και κυρίως τα επίνεια αυτών. Και βέβαια μην ξεχνάμε τα μπόνους ορόφων της Χούντας. Δείγματα αυτών των πολυώροφων κτηρίων βρίσκουμε στην Τήνο, Νάξο, Πάρο, Σύρο, Κύθνο…. Αυτό επαναλαμβάνεται δυστυχώς και σήμερα με τα μπόνους του ΓΟΚ. Τι ιστορία και αυτή! Δεκαετία 90-2000 Αρχίζει η άναρχη υπερδόμηση υπό το φόβο που προξένησε η χωροταξική πολιτική της ΕΠΑ . Κτίζουμε άνευ σχεδιασμού για να σώσουμε τα οικόπεδά μας και είναι λογικό. Στις Κυκλάδες η ιδιοκτησία είναι ιστορικά πατρογονική. Δεκαετία 2000-2015 Ήλθαν τα ευνοϊκά δάνεια και η εικονική ανάπτυξη, όπου δομούνται τα πάντα, κτίσματα υπό μορφή τραίνου με διώροφα μεθ’ υπογείου, διαμερισματάκια εν σειρά. Στη συνέχεια ,δε ,όπως διαφάνηκε, πολλά από αυτά κατέληξαν στις τράπεζες………με τις γνωστές συνέπειες. Και έτσι φθάσαμε στην οικονομική κρίση, όπου οι Κυκλάδες επιτέλους ανέπνευσαν! Αλλά για λίγο! Δεκαετία 2020 Τώρα πλέον στην τρέχουσα δεκαετία η οικονομία επανακάμπτει δειλά. Οι επενδυτές βλέπουν την Κυκλαδίτικη γη, ως El Dorado και αγοράζουν ό,τι πωλείται. Η αρχιτεκτονική, αφού δοκίμασε τα πάντα, στρέφεται στη διεθνή…..μοντερνιά και διεθνοποίηση του προϊόντος, τη διακοσμητική μποχο-ποίηση με πρωτοπόρο την Αντίπαρο, Μύκονο, Κέα,…Ευτυχώς ορισμένα νησιά αντιστέκονται και βέβαια υπάρχουν και εξαίσια κτίσματα ως εξαιρέσεις. Οι Κυκλάδες χάνουν τον έμμετρο κυβισμό τους, την αρμονία και την ένταξη της δομημένης οντότητας στο περιβάλλον και το κλίμα τους. Και δε φθάνουν όλα αυτά Έρχεται και το εφεύρημα με το μπόνους των υποσκάφων, όπου πλέον εμφανίζονται άχαρες επιμήκεις κατασκευές (πρόσφατα κατατέθηκε σε ΣΑ μελέτη μήκους όψης πλέον των 100 μ), κατασκευές με τζαμαρίες που λαμπυρίζουν κατά τη δύση ή την ανατολή και σφαγιάζουν βάναυσα το κυκλαδίτικο ανάγλυφο και την αρμονία. Τώρα είναι μάλλον αργά .. αλλά Θα πρέπει όλοι εμείς να συλλογιστούμε, οι δε αποφασίζοντες να δράσουν άμεσα, αν και παρατηρείται ανησυχητική απραγία. Οι Κυκλάδες, σπυριάζουν επικίνδυνα, τα αυτοκίνητα είναι πλέον περισσότερα των κατοίκων, Χάνεται η κλίμακα, Εμφανίζεται η προκατασκευή, Χάνεται η μοναδικότητα …. και το brand name. Αλλοιώνεται το ανάγλυφο, Χάνεται η μικροκαλλιέργεια, Χάνεται η κοινωνική εγγύτητα, εμφανίζεται η εγκληματικότητα Εκλείπει το νερό, οι μονάδες υγείας είναι υποτυπώδεις, Τα απορρίμματα και τα απόβλητα διογκώνονται, Τα φωτοβολταϊκά ……διαλύουν ό,τι έχει απομείνει. Και κυρίως εκλείπουν οι γηγενείς…… με ότι αυτό συνεπάγεται !! Γιώργος Ευριπιώτης

Η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, εξέδωσαν από κοινού εγκύκλιο βάσει της οποίας διευκρινίζεται ότι το ποσοστό κάλυψης για τις εγκατεστημένες Επιχειρήσεις σε οργανωμένους Υποδοχείς βιομηχανικής δραστηριότητας, έχει ορισθεί εκ του νόμου στο 70%, από το 60%, που εφαρμοζόταν εκ παραδρομής μέχρι πρόσφατα από τις υπηρεσίες Δόμησης. Η διευκρίνιση της Εγκυκλίου μάλιστα ανάγεται στη δημοσίευση του ν.4982/2022, δηλαδή στις 15/10/2022. Η οδηγία Εγκύκλιος ενδεικτικά αναφέρει: Σύμφωνα με την παρ. 2 περ. α) του άρθρου 11 του ν. 4982/2022 (Α’ 195) «2. Ως προς τους όρους δόμησης εντός του Ε.Π., τηρούνται τα κάτωθι όρια: α) ποσοστό κάλυψης μέχρι εβδομήντα τοις εκατό (70%)». Σύμφωνα με την παρ. 10 του ως άνω άρθρου «10. Το παρόν άρθρο καταλαμβάνει και εφαρμόζεται σε όλους τους Ο.Υ.Μ.Ε.Δ. που πολεοδομούνται. Η ανωτέρω πρόβλεψη του ποσοστού κάλυψης μέχρι 70% είναι άμεσης εφαρμογής για όλους τους Οργανωμένους Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, όπως αυτοί ορίζονται στην περ. η) της παρ. 1 του άρθρου 3 του ν.4982/2022, ήτοι στους χώρους που είχαν οργανωθεί ως Βιομηχανικές Περιοχές (ΒΙ.ΠΕ.) Η άμεση εφαρμογή ορίζεται εκ του νόμου, ως εκ τούτου, δεν απαιτείται υποβολή νέου ρυμοτομικού σχεδίου εφαρμογής εκ μέρους της Εταιρείας Ανάπτυξης και Διαχείρισης Eπιχειρηματικού Πάρκου (Ε.Α.Δ.Ε.Π.) προς την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, ούτε απόφαση τροποποίησης εκάστου εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου για τους υφιστάμενους Υποδοχείς. Το ποσοστό κάλυψης, το οποίο ορίζεται πλέον μέχρι του 70% καταλαμβάνει εκ της δημοσίευσης του ν.4982/2022, ήτοι από τις 15/10/2022, όλους τους Υφιστάμενους Υποδοχείς». Η Εγκύκλιος αυτή αποτελεί τη συνέχεια σε μια ευρύτερη σειρά πρωτοβουλιών που σταθερά προωθεί η ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ. Α.Ε. σε αγαστή συνεργασία με τις αρμόδιες Γενικές Γραμματείες των Υπουργείων Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο εμπράκτων μέτρων που στηρίζουν την ελληνική βιομηχανία και δημιουργούν ένα φιλικό τόσο ως προς τις υφιστάμενες όσο και ως προς τις νέες βιομηχανικές επενδύσεις περιβάλλον. Η διευκρίνηση που παρασχέθηκε από τις δύο αρμόδιες Γενικές Γραμματείες έρχεται να τακτοποιήσει ένα θέμα που ήταν σε εκκρεμότητα από τη σχετική νομοθεσία του 2021. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ ΑΕ κ. Θάνος Ψαθάς αναφορικά στην έκδοση της ανακοίνωσης δήλωσε: «Στην ΕΤΒΑ πιστεύουμε ότι οφείλουμε να συμβάλλουμε και να συνεργαζόμαστε αρμονικά με τις Κρατικές Αρχές προς όφελος των εγκατεστημένων επιχειρήσεων και να επενδύουμε στην επίλυση των χρόνιων πραγματικών προβλημάτων τους. Πάντα σε ευθεία και αγαστή συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης, τους Φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τους επιχειρηματίες που έχουν επιλέξει τα Επιχειρηματικά μας Πάρκα για την ανάπτυξη της βιομηχανικής τους δραστηριότητας, η ΕΤΒΑ προωθεί εκείνες τις προτάσεις που απελευθερώνουν το βιομηχανικό έργο και ενισχύουν την θέση της ελληνικής βιομηχανίας. Δε θα σταματήσουμε να ασχολούμαστε με τα πραγματικά ζητούμενα των Εγκατεστημένων Επιχειρήσεων χωρίς να υποκύπτουμε σε κινήσεις άστοχου εντυπωσιασμού και μη παραγωγικών επιλογών».

Παρουσιάστηκε ο τρίτος κύκλος του προγράμματος «Κινούμαι Ηλεκτρικά» για την επιδότηση αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών, τρικύκλων και ποδηλάτων από φυσικά και νομικά πρόσωπα από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, την υφυπουργό Μεταφορών, Χριστίνα Αλεξοπούλου, τον γενικό γραμματέα Μεταφορών, Γιάννη Ξιφαρά και υπηρεσιακούς παράγοντες. Η δράση έχει προϋπολογισμό 33 εκατ. ευρώ, τα οποία προέρχονται από έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών αερίων ρύπων, ενώ η ημερομηνία επιλέξιμης δαπάνης ξεκινά από την 1η Μαΐου 2024 και η υποβολή αιτήσεων ολοκληρώνεται στις 30 Απριλίου 2025. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών δήλωσε, ότι: «Από τον Νοέμβριο του 2023, το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει καταβάλει την επιδότηση σε 7.772 δικαιούχους, με το ποσό πλέον των 26,1 εκατ. ευρώ, για αγορά ηλεκτρικού οχήματος. Προγραμματίζεται, στις 5 Ιουνίου, η πληρωμή επιπλέον 478 αιτήσεων, ύψους 1,8 εκατ. ευρώ. Ανεβάζοντας την επιδότηση που έχει καταβληθεί στα 28 εκατ. ευρώ από τον Νοέμβριο και στα 33,3 εκατ. ευρώ συνολικά, από την αρχή του προγράμματος. Και οι πληρωμές θα συνεχίσουν και τους υπόλοιπους μήνες του έτους, με σταθερά υψηλό ρυθμό». Ο κ. Σταϊκούρας τόνισε, ότι: «Κύριο χαρακτηριστικό του νέου Προγράμματος είναι η εισαγωγή αυξημένης ανώτατης επιδότησης για φυσικά πρόσωπα, από 8.000 ευρώ, που ήταν ο προηγούμενος Κύκλος, στις 9.000 ευρώ. Αυτή η επιδότηση, εάν συνδυαστεί και με την αύξηση της επιστροφής για απόσυρση παλαιού οχήματος, από τα 1.000 ευρώ που ήταν ο προηγούμενος κύκλος, στις 2.000 ευρώ, αθροίζει στις 11.000 ευρώ. Η επιδότηση προσαυξάνεται για εκείνους τους συμπατριώτες μας που έχουν ανάγκη μεγαλύτερης στήριξης της Πολιτείας, όπως είναι τα άτομα με αναπηρία, οι πολύτεκνοι, καθώς και οι νέοι, έως 29 ετών. Για τα νομικά πρόσωπα, μειώνεται το ύψος της επιδότησης κατά 2.000 ευρώ, ώστε να καλυφθεί μεγαλύτερο ποσοστό της αυξημένης ζήτησης». Η υφυπουργός Μεταφορών ανέφερε, ότι: «Στη σχεδίαση του «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», αξιοποιήσαμε την εμπειρία των δυο προηγούμενων προγραμμάτων και έτσι απλοποιούμε τις διαδικασίες προς όφελος των πολιτών. Ο πολίτης αφού ολοκληρώσει την αγορά, υποβάλλει στη σχετική πλατφόρμα τα απαιτούμενα δικαιολογητικά μαζί με το τιμολόγιο ή την απόδειξη αγοράς και επιδοτείται. Τα 33 εκατ. ευρώ του «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», θα είναι διαθέσιμα για τους επόμενους 10 μήνες. Ο πολίτης μπορεί να λάβει επιδότηση, για το 30% της Λιανικής Τιμής προ Φόρων του οχήματος και μέχρι ύψους 9.000 ευρώ -από 8.000 που ήταν στο «Κινούμαι Ηλεκτρικά 2»- για να αποκτήσει ένα νέο ηλεκτρικό αυτοκίνητο που είναι πιο ασφαλές, πιο αποδοτικό και ρυπαίνει ελάχιστα ως καθόλου. Επιπλέον, μπορεί να λάβει διπλάσια επιδότηση απόσυρσης σε σχέση με πριν, ύψους 2.000 ευρώ, αποσύροντας το παλιό του αυτοκίνητο αν αυτό έχει ταξινομηθεί πριν το 2010. Για ειδικές κατηγορίες προβλέπονται επιπλέον επιδοτήσεις», όπως διευκρίνισε η υφυπουργός Μεταφορών: «Για συμπολίτες μας ΑμεΑ, το ύψος της επιπλέον επιδότησης, φτάνει τα 1.000 ευρώ. Για συμπολίτες μας νέους, με ηλικία έως 29 ετών επίσης υπάρχει επιπλέον επιδότηση, 1.000 ευρώ. Για πολύτεκνες οικογένειες η επιδότηση ανέρχεται σε 1.000 ευρώ ανά εξαρτώμενο τέκνο από το τρίτο και πάνω και μπορεί να φτάσει τα 4.000 ευρώ επιπλέον, συνολικά. Τέλος, επιδοτείται και η τοποθέτηση φορτιστή με 500 ευρώ». Η κα Αλεξοπούλου τόνισε την σημασία επιδότησης των ηλεκτρικών ποδηλάτων, καθώς «αποτελούν μέρος της μικροκινητικότητας, η οποία είναι δομικό στοιχείο της Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, στην οποία επενδύουμε ως Κυβέρνηση. Το ύψος της επιδότησης για ηλεκτρικά ποδήλατα μέσω του «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», παραμένει ίδιο με αυτό του β’ κύκλου (40% της Λιανικής Τιμής προ Φόρων και έως 800 ευρώ). Υπάρχουν επιπλέον επιδοτήσεις για πολύτεκνους και ΑμεΑ ύψους 500 ευρώ».

Πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη η πρώτη ολοκληρωμένη τεχνική παρουσίαση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, ενώπιον κοινού Μηχανικών και εκπροσώπων του τεχνικού κλάδου, με κεντρικό ομιλητή τον Πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Στην εκδήλωση της Θεσσαλονίκης το ενδιαφέρον των μηχανικών, όπως καταγράφηκε από τις ερωτήσεις που κατατέθηκαν και τις απαντήσεις που δόθηκαν επικεντρώθηκε στις νέες πληροφορίες που ενσωματώνει και στις νέες δυνατότητες που διαρκώς θα εμπλουτίζονται και με ενιαίο τρόπο παρέχει το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη. Και υπογραμμίστηκαν τα σημαντικά οφέλη που προκύπτουν μέσα από την «πραγματικά εθνική μεταρρύθμιση» – όπως τη χαρακτήρισε ο Γιώργος Στασινός- του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, που έρχεται να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο δουλεύουν οι μηχανικοί και εξυπηρετούνται πολίτες και επενδυτές, επιτυγχάνοντας παράλληλα καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και ασφάλεια δικαίου για το ισχύον δίκαιο επί της γης σε κοινή χρήση. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ χαρακτήρισε το έργο ως μία «μεταρρύθμιση που ανήκει στην Ελλάδα» και έχει στόχο να μπορεί οποιοσδήποτε πολίτης, μηχανικός ή επενδυτής, με λίγα κλικ στον υπολογιστή του, εύκολα και γρήγορα, να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία, για το τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει, οπουδήποτε στην Ελλάδα. Όπως ανέφερε, ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης είναι ένα από τα πρώτα μεγάλα έργα πληροφορικής του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που ολοκληρώνεται, εντός χρονοδιαγραμμάτων και περιέγραψε το πώς το έργο αλλάζει την καθημερινότητα των μηχανικών. «Πριν από δέκα χρόνια ένας μηχανικός πήγαινε χαράματα στην πολεοδομία, όπου περίμενε για ένα χαρτάκι προτεραιότητας και αν κατάφερνε να εξυπηρετηθεί, ήθελε έξι έως οκτώ ώρες στην Πολεοδομία για μια αλλαγή χρήσης ακινήτου ή μια βεβαίωση, ίσως και κάποιες ημέρες. Σε δύο-τρία χρόνια από σήμερα, ένας μηχανικός θα μπορεί από οπουδήποτε να μπαίνει οποιαδήποτε ώρα στο Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη και στην πλατφόρμα έκδοσης αδειών “e-Αδειες” κα να τελειώνει άμεσα με την έκδοση οικοδομικής και ιδανικά κάθε άλλης άδειας»: είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ). Και τόνισε ότι ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης είναι πλέον πραγματικότητα, ως «μία ολοκληρωμένη, θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση. Με τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη την δημόσια διοίκηση αλλά και τους πολίτες, με όλες τις «θεσμικές γραμμές», δηλαδή με όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης». Τα οφέλη Εστιάζοντας στα οφέλη, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ σημείωσε ότι: «Αλλάζουμε τον τρόπο που δουλεύουν όλοι οι μηχανικοί που ασχολούνται με την αδειοδότηση κάθε είδους έργου. Διευκολύνουμε τη δουλειά των μηχανικών. Δίνουμε εργαλεία στις επιχειρήσεις με στοιχεία που θα έκαναν μέρες να ενσωματώσουν, εβδομάδες να βρουν, μήνες να πειστούν ότι είναι θεσμικά ασφαλή. Δίνουμε στους πολίτες πληροφορίες που τους λύνουν τα χέρια να κάνουν ορθολογικές επιλογές, που κάνουν πιο απλή και πιο γρήγορη τη δουλειά όλων, που εξοικονομούν πόρους, που κερδίζουν χρόνο. Παράλληλα ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης συμβάλει και στην αποδοτικότητα κάθε αρμόδιου δημόσιου φορέα». Συνεχίζοντας ο Γιώργος Στασινός υπογράμμισε ότι «ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης και το Εθνικό Μητρώο Υποδομών μπορούν να αποτελέσουν πλέον το βασικό εργαλείο αποτύπωσης του αστικού – και όχι μόνο – περιβάλλοντος της χώρας». «Ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλής πληροφορία» «Στόχος είναι να μπορεί οποιοσδήποτε πολίτης, μηχανικός ή επενδυτής, από το σπίτι του ή το γραφείο του, με λίγα κλικ στον υπολογιστή του, εύκολα και γρήγορα, να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία, για το τί επιτρέπεται, τί απαγορεύεται, με ποιους όρους και προϋποθέσεις, για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει, οπουδήποτε στην Ελλάδα», είπε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός. Πρόκειται, όπως εξήγησε, για «μία ολοκληρωμένη, θεσμικά θωρακισμένη και σύγχρονη λύση», καθώς αφορά τη δημιουργία ενός και μόνο ψηφιακού χάρτη, κοινού για όλη την δημόσια διοίκηση αλλά και τους πολίτες, με όλες τις «θεσμικές γραμμές», δηλαδή με όλα τα απαραίτητα γεωχωρικά δεδομένα για την αδειοδότηση κάθε είδους επένδυσης». Να γίνει ένα πληροφοριακό σύστημα «δεσμευτικό για όλους» Κατά τον Γιώργο Στασινό, η υλοποίηση της νομοθετικής πρόβλεψης και η σταδιακή καθιέρωση του νέου, εύχρηστου πληροφοριακού συστήματος είναι το πρώτο βήμα και «είναι από μόνο του μια τομή στο πως λειτουργούν τα πράγματα στη χώρα». Ωστόσο, πρόσθεσε ότι «ο αγώνας συνεχίζεται ώστε να γίνει πλήρες, να γίνει ακόμη πιο ακριβές, να γίνει συνολικό και να γίνει μελλοντικά δεσμευτικό για όλους». «Όταν και άλλα εργαλεία και συστήματα ενσωματωθούν στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, θα καταλάβουν όλοι τη χρησιμότητα, την ανάγκη και την ασφάλεια δικαίου που δίνει ένα τέτοιο σύστημα. Και θα περάσουμε σε μια νέα εποχή, όπου θα μπορεί κανείς μέσα από τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, σε συνεργασία με τα άλλα ηλεκτρονικά συστήματα με τα οποία αυτός θα διαλειτουργεί, να εκδίδει και όλες τις διοικητικές πράξεις και άδειες. Με διαφάνεια, ταχύτητα, αξιοπιστία, ασφάλεια δικαίου», σημείωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ. Στόχος, σύμφωνα με τον Γιώργο Στασινό, είναι «να μπορέσουν κάποτε τα εξαγόμενα δεδομένα να έχουν την ισχύ διοικητικής πράξης. Να βλέπετε τον χάρτη και να μην πηγαίνετε σε καμία υπηρεσία. Σήμερα γίνεται το πρώτο βήμα. Υλοποιείται η νομοθετική πρόβλεψη και καθιερώνεται σταδιακά ένα νέο, εύχρηστο πληροφοριακό σύστημα. Είναι από μόνο του μια τομή στο πως λειτουργούν τα πράγματα στη χώρα». Διαλειτουργικότητα Το κλειδί στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη είναι η διαλειτουργικότητα με άλλα πληροφοριακά συστήματα, είτε του ΤΕΕ, όπως το σύστημα έκδοσης οικοδομικών αδειών e-Άδειες και η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου είτε άλλων φορέων, όπως το Υπουργείο Οικονομικών, το Κτηματολόγιο και πολλά άλλα που ήδη υπάρχουν, αλλά και νέα που τώρα δημιουργούνται. Τέτοια έργα είναι: το Πρόγραμμα Πολεοδομικών Μεταρρυθμίσεων «Κωνσταντίνος Δοξιάδης και η Ψηφιοποίηση των Αρχείων της Πολεοδομικής Πληροφορίας, δηλαδή του συνόλου των οικοδομικών αδειών της χώρας. «Στην πραγματικότητα, μέσα από το έργο του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, αποτυπώνουμε όλες τις θεσμικές γραμμές, τα όρια, τις προϋποθέσεις, του πολεοδομικού σχεδιασμού. Αυτό που θέλαμε να πετύχουμε εξαρχής» τόνισε. Ο Γιώργος Στασινός επισήμανε ότι «σε 2-3 χρόνια από σήμερα, ένας μηχανικός θα μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε στη Γη, σε οποιαδήποτε ώρα, να μπαίνει στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη και μετά στο e-Άδειες και να τελειώνει με την έκδοση οικοδομικής – και ιδανικά κάθε άλλης – άδειας». Εξάλλου, έκανε γνωστό ότι συμφωνήθηκε με την Υπουργό Εσωτερικών Νίκη Κεραμέως να υπάρξει άμεσα νομοθετική ρύθμιση που «θα επιτρέπει στους μηχανικούς δημόσιους υπαλλήλους να συμμετέχουν, ως επιπλέον εργασία, σε έργα του ΤΕΕ, όπως είναι ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης, για να διασφαλίσουμε ότι όλα αυτά τα δεδομένα είναι έγκυρα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα, και να λαμβάνουν τη σχετική αμοιβή, κάτι που δεν τους επιτρέπει, μέχρι σήμερα, ο νόμος». Η πρόσβαση στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη από εδώ: https://sdigmap-dev.tee.gov.gr/sdmquery/public/

BIM (Building Information Modeling) είναι το ψηφιακό σύστημα το οποίο αφορά Κτίρια (Buildings) και έχει τις πληροφορίες που τα αφορούν (Information) και βάσει των οποίων μπορεί να προκύψει κάθε είδους αναπαράστασή τους (Modeling) όπως οι κατόψεις, οι τομές, το 3D, η αντισεισμική συμπεριφορά τους, η ενεργειακή τους απόδοση, κτλ. Με άλλα λόγια, Building Information Modeling είναι η ταξινόμηση και η ιδεατή αναπαράσταση της μελέτης και της κατασκευής του κτιρίου βάσει των εννοιών των στοιχείων που το αποτελούν. Θα λέγαμε ότι είναι η αποτύπωση του κτιρίου με τον τρόπο που το κάνει το μυαλό των αρχιτεκτόνων και των μηχανικών του έργου. Το πραγματικό BIM λογισμικό δεν έχει αποθηκευμένα 2D ή 3D σχέδια, έχει μόνο ένα αρχείο μορφής IFC (Industry Foundation Classes) και όλα τα σχέδια μπορούν να προκύπτουν από το αρχείο τύπου IFC που το αφορά. Τα στοιχεία του IFC αρχείου είναι μοναδικά, δηλαδή δεν επαναλαμβάνεται κανένα, αλλά και δεν λείπει κανένα. Η πορεία της κατασκευής παρακολουθείται με το BIM λογισμικό: Ο σκελετός έχει ολοκληρωθεί, η φάση των τούβλων έχει φτάσει στην 6η στάθμη, η εξωτερική θερμομόνωση είναι στην 5η φάση και οι σοβάδες έχουν φτάσει στην 4η στάθμη. Τι είναι η “Μελέτη Εφαρμογής”; Η Μελέτη Εφαρμογής είναι το σύνολο των σχεδίων που αφορά τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες, τα χαρακτηριστικά των υλικών και τις μεθόδους κατασκευής του έργου. Αποτελεί τη συνέχεια των οριστικών επιμέρους μελετών (Αρχιτεκτονική, Στατική, Μηχανολογική, κλπ.), με τις οποίες έχει εκδοθεί η άδεια ανέγερσης, ενώ ο σκοπός της είναι να καλύψει κάθε κατασκευαστική πτυχή του έργου, μέχρι την παράδοσή του. Περιλαμβάνει το αρχείο IFC, αλλά και τα σχέδια και τα αρχεία που έχουν δημιουργήσει τα BIM λογισμικά που έχουν χρησιμοποιηθεί, οπωσδήποτε σε ψηφιακή μορφή, αλλά οπωσδήποτε και σε μορφή έντυπων συγκεκριμένων σχεδίων και τευχών τεκμηρίωσης. Υποχρεωτική είναι η αναλυτική προμέτρηση των ποσοτήτων των υλικών και των εργασιών και αναγκαία μία ενδεικτική αποτύπωση του κόστους κατασκευής της εποχής σύνταξης της μελέτης. Προμέτρηση υλικών, εργασιών και κόστους σκελετού Τι είναι το “Ως κατασκευάσθει” (as built); Είναι η τελευταία φάση μετά τη Μελέτη Εφαρμογής και παρακολουθεί την εξέλιξη της κατασκευής μέχρι το τέλος του κατασκευαστικού έργου. Αναφέρεται στη μελέτη εφαρμογής και περιγράφει μόνο τις τροποποιήσεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της κατασκευής και έχει αποτυπωμένες πάνω στα σχέδια εφαρμογής και με φωτογραφίες, όπου είναι δυνατόν, τις αλλαγές που γίνονται κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Παραδίδεται τελικά στον Ιδιοκτήτη του Έργου και θα αποτελέσει τη βάση για τη συντήρηση του έργου, αλλά και για τις πιθανές μελλοντικές τροποποιήσεις του κτιρίου. Αρχιτεκτονικός τροποποιημένος, “ως κατασκευάσθει” ξυλότυπος μεσοορόφου Ανακαινίσεις και “Μελέτη Εφαρμογής” Αν στο κτίριο που θα γίνει η ανακαίνιση υπάρχει φάκελος του κτιρίου “ως κατασκευάσθει”, είναι πολύ εύκολη η μελέτη ανακαίνισης, αν δεν υπάρχει όμως (που είναι η συνήθης περίπτωση) θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον στον αναγκαίο βαθμό που επιτάσσει ο βαθμός της ανακαίνισης. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γνωρίζει ο ιδιοκτήτης ότι το πρόβλημα δεν είναι το κόστος του μηχανικού που θα κάνει την αποτύπωση “ως κατασκευάσθει” επειδή το κόστος αυτό θα αποσβεσθεί πολλαπλά από την διαφάνεια που επιβάλει τόσο η μελέτη εφαρμογής, όσο και το “ως κατασκευάσθει”. Έλεγχος Στατικής Επάρκειας με πιθανή Ενίσχυση του Κτιρίου και η “Μελέτη Εφαρμογής” Αν στο κτίριο που θα γίνει η ανακαίνιση υπάρχει φάκελος του κτιρίου “ως κατασκευάσθει” είναι εξαιρετικά ευνοϊκό τόσο για τον υπολογισμό της τρέχουσας επάρκειας όσο και για τις τυχόν ενισχύσεις. Αν δεν υπάρχει όμως αποτύπωση (που είναι η συνηθέστερη περίπτωση ακόμη) θα εξετασθεί η Μελέτη Εφαρμογής ή έστω η οριστική μελέτη (αυτή είναι της Πολεοδομίας) και θα προσδιοριστεί ο βαθμός ακρίβειας με οπτικές δειγματοληψίες όπου είναι δυνατόν για να προκύψει ένας βαθμός αξιοπιστίας για αυτά που δεν φαίνονται π.χ. τα θεμέλια. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να φτιαχτεί μία “ερήμην” αποτύπωση όλου του φέροντος οργανισμού του κτιρίου ακόμη και της θεμελίωσης και θα αναφερθούν ρητά οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν, οι χονδροειδείς παραδοχές που έχουν γίνει και εν τέλει ο βαθμός αξιοπιστίας της αποτύπωσης κατά τη γνώμη του μελετητή. Εικόνα από BIM λογισμικό με συγκεκριμένο τρόπο όπλισης αντισεισμικού κτιρίου ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Η νομοθεσία είναι σαφής, όταν πρόκειται για μελέτη και κατασκευή δημόσιου κτιρίου η “Μελέτη Εφαρμογής” είναι υποχρεωτική και η αμοιβή της είναι το 40% της συνολικής, όταν η προμελέτη είναι 20% και η οριστική μελέτη (η μελέτη για την πολεοδομική άδεια) άλλο 40%. Και όταν πρόκειται για κτίριο ιδιώτη αυτό δεν είναι δημόσιο; δεν έχει τις ίδιες ανάγκες ποιότητας και ασφάλειας; Αν π.χ. πάθει ζημιές από ένα ισχυρό σεισμό δεν θα το αποζημιώσει το δημόσιο; Γιατί λοιπόν στο ιδιωτικό κτίριο δεν επιβάλλεται και κατά κανόνα δεν εκτελείται η “Μελέτη Εφαρμογής”, όχι σαν βάρος αλλά σαν προϋπόθεση δημιουργίας υψηλής ποιότητας κτιρίου της σύγχρονης εποχής; Αλλά ας πάρουμε τα πράματα από την αρχή: Γιατί στη γειτονική Αλβανία είναι υποχρεωτική η μελέτη εφαρμογής κάθε κτιρίου και στην Ελλάδα όχι; Αν υποθέσουμε ότι η μη ρητή αναφορά της υποχρέωσης “Μελέτης Εφαρμογής” για κάθε κτίριο πριν από 50 χρόνια είχε κάποια λογική, σήμερα έχει καμία λογική; Σήμερα, τα περισσότερα ιδιωτικά κτίρια κατασκευάζονται χωρίς “Μελέτη Εφαρμογής”. Μπορεί να κατασκευαστεί σήμερα ένα κτίριο με τις υψηλές προδιαγραφές που θέλει ο κάθε ιδιοκτήτης και το υψηλό κόστος που καταβάλει, ούτως ή άλλως, για τα ακριβά υλικά και το ακριβό εργατικό δυναμικό που θα τα εφαρμόζει, εάν δεν υπάρχει “Μελέτη Εφαρμογής”; Μπορεί να υπάρχει πραγματική αντισεισμική αντοχή σε ένα κτίριο που ο σκελετός του κατασκευάζεται απλώς με τα τυπικά σχέδια της πολεοδομίας για τη στατική μελέτη, χωρίς όμως “Μελέτη Εφαρμογής” του σκελετού τόσο γεωμετρικά όσο και οπλισμού; Μπορεί να ξέρει ο μηχανικός, συνεπώς και ο ιδιοκτήτης του έργου τις ακριβείς ποσότητες των υλικών και των εργασιών, άρα και το κόστος τους, χωρίς τη “Μελέτη Εφαρμογής”; Πως θα χαράξει ο εργοδηγός του έργου τα θεμέλια και τις θέσεις των κολονών χωρίς τη “Μελέτη Εφαρμογής του σκελετού” και πως θα μπορέσει να παραλάβει τη θεμελίωση του έργου ο επιβλέπων Αρχιτέκτονας του Έργου; Μήπως η παράλειψη της “Μελέτης Εφαρμογής” λόγω του κόστους της, στο όνομα της οικονομίας, είναι στην πραγματικότητα η μεγαλύτερη σπατάλη του ιδιοκτήτη αλλά και του Δημόσιου Συμφέροντος; ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ Δύο πράγματα είναι αναγκαία να γίνουν παράλληλα, σήμερα όμως: 1. ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΉ Η “ΜΕΛΕΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΉΣ” ΚΑΙ Η ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ “ΩΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΘΕΙ” ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΚΤΙΡΙΑ ΜΕ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΤΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΠΟ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΣΧΕΤΙΚΗΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΤΟΥ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ. Οι πιθανές σκέψεις ενός ή περισσοτέρων συντελεστών του Κτιριακού Έργου, δηλαδή του ιδιοκτήτη, των μηχανικών και των εργολάβων, ότι το κόστος αυτών των μελετών λειτουργεί αποτρεπτικά στην οικοδομική δραστηριότητα, δίνοντας μάλιστα έμφαση στους ασθενέστερους οικονομικά ιδιοκτήτες, θα πρέπει να εξηγηθεί ότι: Πέραν των τεχνικών, των ποιοτικών και των στοιχείων ασφάλειας που επιτυγχάνονται, εξασφαλίζεται και ο υψηλός βαθμός διαφάνειας όλων των στοιχείων του κόστους, με αποτέλεσμα την αντιμετώπιση κάθε είδους αθέμιτου κέρδους, που μοιραία υπάρχει όταν όλα είναι “στο πόδι” φτιαγμένα και που τελικά αυτό το παράνομο κόστος είναι κατά κανόνα πολύ μεγαλύτερο του κόστους των μελετών που θα έχουν επίσημα υλοποιηθεί. 2. ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΟΙ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ ΕΡΓΟΛΑΒΟΙ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΤΙΡΙΩΝ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΑΠΟ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΦΟΡΕΑ. Αυτό δεν είναι μία γραφειοκρατική διαδικασία αλλά μία πρακτική λύση στην καθιέρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης του εργατοτεχνικού προσωπικού με υποχρέωση μάλιστα τακτικής επανα-πιστοποίησης που πρακτικά σημαίνει επαν-εκπαίδευσης ή αλλιώς “δια βίου μάθηση”. 3. ΜΕΧΡΙ ΝΑ ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΘΕΙ Η ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ, ΠΡΕΠΕΙ ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ “ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ” ΚΑΙ ΤΟΥ “ΩΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΘΕΙ” ΜΕ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΕΠΕΙΔΗ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ (ΟΧΙ ΦΤΗΝΟΥ) ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ. Οι εικόνες που έχουν χρησιμοποιηθεί είναι από το λογισμικό HoloBIM της ελληνικής εταιρίας λογισμικού BuildingHOW www.buildinghow.com Του Απόστολου Κωνσταντινίδη. πολιτικού μηχανικού, μηχανικού λογισμικού, και γνωστού συγγραφέα βιβλίων για αντισεισμικά κτίρια

Tα τελευταία χρόνια, μετά την οικονομική κρίση, πολλοί επιλέγουν να αγοράσουν ένα «φτηνό» σπίτι/διαμέρισμα για να το ανακατασκευάσουν περιορίζοντας το κόστος αγοράς σε σχέση με την ανέγερση μίας νέας σύγχρονης κατοικίας. Επίσης, για να γλιτώσουν το κόστος της άδειας και της επίβλεψης, απευθύνονται για την επισκευή κατευθείαν στον εργολάβο παρακάμπτοντας τον μηχανικό εκδίδοντας μία άδεια μικρής κλίμακας ή ακόμα και χωρίς άδεια. Αυτό όμως μπορεί να αποβεί μοιραίο γεγονός και να τους κοστίσει πολλαπλάσια, όπως συνέβη πρόσφατα με την κατάρρευση του ορόφου ενός παλιού κτιρίου στον Πειραιά που ανακατασκευάζονταν χωρίς την απαιτούμενη άδεια από την πολεοδομία και είχε ως αποτέλεσμα να χάσει την ζωή του ένας άνθρωπος και να είναι υπόλογοι σήμερα στη δικαιοσύνη, ο ιδιοκτήτης, ο εργολάβος και ο μηχανικός που εξέδωσε βεβαίωση ότι θα γίνονταν απλές μικροεπισκευές στο κτίριο, χωρίς να έχει την ευθύνη της επίβλεψης. Για αυτό το λόγο θα πρέπει οι πολίτες να είναι πολύ προσεκτικοί και να απευθύνονται στον αρμόδιο μηχανικό για τον στατικό έλεγχο του κτιρίου και να γίνονται όλες οι εργασίες με τις απαιτούμενες μελέτες και την επίβλεψη μηχανικού. Τι πρέπει να προσέχουμε κατά την ανακαίνιση ενός κτιρίου; Στην ανακαίνιση υπάρχουν κανόνες που πρέπει να τηρούνται, προκειμένου να προστατευτεί τόσο η περιουσία, όσο και η ίδια η ζωή των ενοίκων του ακινήτου. Οι ιδιοκτήτες λοιπόν θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής: Μια ριζική ανακαίνιση με γκρέμισμα τοίχων ή δοκαριών απαιτεί την παρουσία μηχανικού. Μια λάθος επιλογή μπορεί να επιβαρύνει το κτίριο και να προκύψουν μεγάλες καταστροφές ενώ υπάρχει κίνδυνος και για τη ζωή των ενοίκων. Τα κεντρικά δοκάρια δεν πρέπει να πειράζονται ποτέ, διότι στηρίζουν όλο το οικοδόμημα. Ηλεκτρικά και υδραυλικά συστήματα, τα οποία είναι παλαιά πρέπει να αλλάζουν. Είναι καλύτερη η ριζική αφαίρεσή τους παρά να γίνονται εργασίες επιδιόρθωσης κάθε φορά που προκύπτει μια ζημιά. Η αλλαγή των εξωτερικών χώρων ενός διαμερίσματος/πολυκατοικίας απαιτεί άδεια από την πολεοδομία, αλλά και τη σύμφωνη γνώμη των συνιδιοκτητών. Η Ανακαίνιση απαιτεί Οικοδομική Άδεια; Όχι, σε όλες τις περισσότερες περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, υπάρχουν εργασίες για τις οποίες δεν χρειάζεται να εκδοθεί οικοδομική άδεια, ούτε έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, απλά εκδίδεται μία ηλεκτρονική βεβαίωση από μηχανικό σε περίπτωση που δεν απαιτούνται εγκρίσεις εγκρίσεις από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα. Πότε απαιτείται Οικοδομική Άδεια; Εφόσον έχουμε νέες οικοδομικές εργασίες όπως: ενίσχυση υφιστάμενου οικοδομικού σκελετού, αλλαγή διαρρύθμισης που επηρεάζει τη στατικότητα του κτιρίου καθώς και όταν γίνονται εργασίες αλλαγής υδραυλικών και ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων, τότε απαιτείται κανονική οικοδομική άδεια (ΑΔΕΙΑ ΔΟΜΗΣΗΣ). Δυστυχώς, πολλοί για λόγους οικονομίας επιλέγουν να εκδίδουν μία Άδεια Μικρής Κλίμακας χωρίς να δηλώνεται όλος ο όγκος των εργασιών. Σε περίπτωση όμως καταγγελίας ή ελέγχου από την Πολεοδομία θα κριθεί το κτίσμα αυθαίρετο και θα καταλογιστούν πρόστιμα. Ποιες εργασίες ανακαίνισης απαιτούν Άδεια Μικρής Κλίμακας; Εργασίες εξωτερικών χρωματισμών ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων με χρήση ικριωμάτων. Επένδυση όψεων και αντικατάσταση υαλοπετασμάτων με χρήση ικριωμάτων. Κατασκευή πέργκολας επιφάνειας άνω των πενήντα (50) τ.μ. σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια, βεράντες ισογείων. Σε δώματα, υπαίθριους χώρους και ανοιχτούς εξώστες επιβάλλεται η έγκριση εργασιών δόμησης μικρής κλίμακας ανεξαρτήτως επιφάνειας. Αγωγοί αερισμού και λοιπές εγκαταστάσεις και κατασκευές. Εσωτερικές διαρρυθμίσεις, με την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου. Κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών. Τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις. Συντήρηση και επισκευή στεγών με χρήση ικριωμάτων. Κατασκευή τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε οριζόντιες ιδιοκτησίες με χρήση κατοικίας, εφόσον δεν επηρεάζεται η στατική επάρκεια του κτιρίου. Ανακατασκευή στέγης, με υποβολή δήλωσης στατικής επάρκειας αρμόδιου μηχανικού. Εγκατάσταση αυτόνομου συστήματος θέρμανσης. Στέγαστρα και προστεγάσματα. Επεμβάσεις στις όψεις κτιρίων για την τροποποίηση ή τη διάνοιξη νέων ανοιγμάτων, εφόσον δεν θίγεται ο φέρων οργανισμός. Εργασίες εγκατάστασης Φωτοβολταϊκών Συστημάτων, για τις περιπτώσεις που απαιτείται σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις. Προσοχή! Όταν κάνουμε πολλές εργασίες μαζί και ο προϋπολογισμός των εργασιών είναι πάνω από 25.000 ευρώ, τότε απαιτείται Αδεια Δόμησης. Ποιες εργασίες επιτρέπονται χωρίς άδεια, αλλά με βεβαίωση μηχανικού; Μικρές εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν επηρεάζουν την στατικότητα του κτιρίου και δεν αλλάζουν τις όψεις του. Εξωτερικοί χρωματισμοί ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων ή επισκευή επιχρισμάτων ή επισκευή όψεων χωρίς χρήση ικριωμάτων. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων και επενδύσεων τοίχων ή οροφών. Συντήρηση, επισκευή ή διασκευή ή τμηματική αντικατάσταση των ηλεκτρολογικών και υδραυλικών εγκαταστάσεων. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων και υαλοπινάκων στο ίδιο άνοιγμα. Συντήρηση, επισκευή στεγών χωρίς χρήση ικριωμάτων. Μικρές διαμορφώσεις του εδάφους μέχρι συν/πλην 0,80 μέτρων από το φυσικό έδαφος και πλακοστρώσεις. Τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λέβητων αερίου, εγκατάσταση φυσικού αερίου. Τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων. Τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, χωρίς χρήση ικριωμάτων, στο πλαίσιο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον». Ατικατάστασης εξωτερικών κουφωμάτων ή τοποθέτησης ή αντικατάστασης καμινάδων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων χωρίς χρήση ικριωμάτων. Τοποθέτηση ή εγκατάσταση εξοπλισμού σε κτίρια, όπως ντουλάπες και γλάστρες κλπ. Κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών με τις καπνοδόχους τους σε ακάλυπτους χώρους οικοπέδων ή γηπέδων. Κατασκευή πέργκολας με ή χωρίς προσωρινά σκίαστρα επιφανείας έως πενήντα (50) τ.μ., σε ακάλυπτους χώρους, προκήπια και βεράντες ισογείων. Κατασκευές, όπως σκάλες, κεκλιμένα επίπεδα (ράμπες), αντηρίδες και πεζούλια σε ακάλυπτους χώρους οικοπέδων. Τοποθέτηση προσωρινών σκιάστρων, περσίδων, προστεγασμάτων και τεντών. Διάστρωση δαπέδου ακάλυπτου χώρου, με την προϋπόθεση ότι αυτή δεν υπερβαίνει το 1/3 του ακάλυπτου χώρου. Τι γίνεται όταν γκρεμίζω τοίχους για αλλαγή διαρρύθμισης; Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται άδεια μικρής κλίμακας από την πολεοδομία, εφόσον δεν θίγονται τα στοιχεία του φέροντος οργανισμού του κτιρίου. Για την αίτηση χρειάζεται τοπογραφικό, κάτοψη, φωτογραφίες και τεχνική έκθεση – βεβαίωση μηχανικού στην οποία αναφέρει ότι δεν θίγεται ο στατικός φορέας του κτιρίου. Τι πρέπει να προσέξω όταν θέλω να κάνω μία προσθήκη πάνω ή δίπλα από το παλιό κτίσμα; Πρώτα εξετάζει ο μηχανικός αν τα πολεοδομικά στοιχεία που ισχύουν σήμερα (υπόλοιπο δόμησης, κάλυψης, μέγιστου επιτρεπόμενου ύψους, επιβολή πρασιάς, απόσταση από τα όρια κλπ) επιτρέπουν να γίνει προσθήκη. Στην περίπτωση αυτή θα χρειαστεί η έκδοση νέας οικοδομικής άδειας και τότε απαιτούνται όλες οι μελέτες (τοπογραφικό, αρχιτεκτονική και στατική μελέτη, μελέτη ύδρευσης και αποχέτευσης, μελέτη πυρασφάλειας και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, μελέτη Κανονισμού Ενεργειακής. Απόδοσης Κτηρίων (Κ. Ε. Ν. Α. Κ.). Τι θεωρείται ριζική ανακαίνιση και τι άδεια απαιτείται; Η ριζική ανακαίνιση κτιρίου, αναφέρεται σε εργασίες μεγάλης κλίμακας και συνήθως ο προϋπολογισμός των εργασιών που απαιτούνται ξεπερνά στις 25.000 ευρώ. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται Άδεια Δόμησης και όχι Άδεια Μικρής Κλίμακας.

Στο άρθρο μας αυτό θα παρουσιάσουμε μία ανασκόπηση θεμάτων που μας απασχολούν στην καθημερινότητά μας και είναι πολύ πιθανό να τα αντιμετωπίσουμε και κατά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ Κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιτρέπεται η έκπτωση όλων των δαπανών, με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 23 του Κ.Φ.Ε., οι οποίες: α) πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της, συμπεριλαμβανομένων και δράσεων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. β) αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της αγοραίας, στη βάση των στοιχείων που διαθέτει η Φορολογική Διοίκηση, γ) εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά. Ειδικά οι δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης εκπίπτουν υπό την προϋπόθεση η επιχείρηση να εμφανίζει λογιστικά κέρδη χρήσης κατά τον χρόνο πραγματοποίησής τους , εκτός αν η δράση εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, πραγματοποιείται κατόπιν αιτήματος του Δημοσίου. ΜΗ ΕΚΠΙΠΤΟΜΕΝΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ Οι ακόλουθες δαπάνες δεν εκπίπτουν: α) τόκοι από δάνεια που λαμβάνει η επιχείρηση από τρίτους, εκτός από τα τραπεζικά δάνεια, μικροχρηματοδοτήσεις που λαμβάνουν οι δικαιούχοι της παρ. 1 του άρθρου 15 για τη χορήγηση μικροχρηματοδοτήσεων, διατραπεζικά δάνεια, καθώς και τα ομολογιακά δάνεια που εκδίδουν ανώνυμες εταιρείες και τα χρεωστικά ομόλογα που εκδίδουν πιστωτικοί συνεταιρισμοί που λειτουργούν ως πιστωτικά ιδρύματα κατά το μέτρο που υπερβαίνουν τους τόκους που θα προέκυπταν εάν το επιτόκιο ήταν ίσο με το επιτόκιο των δανείων αλληλόχρεων λογαριασμών προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, όπως αυτό αναφέρεται στο στατιστικό δελτίο οικονομικής συγκυρίας της Τράπεζας της Ελλάδος για την πλησιέστερη χρονική περίοδο πριν την ημερομηνία δανεισμού, β) κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των 500,00 ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε με τη χρήση τραπεζικού μέσου πληρωμής, γ) οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές, δ) προβλέψεις εκτός των οριζομένων στο άρθρο 26 (προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων), ε) πρόστιμα και ποινές, περιλαμβανομένων των προσαυξήσεων, στ) Η παροχή αμοιβών σε χρήμα ή είδος που συνιστούν ποινικό αδίκημα, ζ) ο φόρος εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων του τέλους επιτηδεύματος και των έκτακτων εισφορών, που επιβάλλεται για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα, καθώς και ο ΦΠΑ που αναλογεί σε μη εκπιπτόμενες δαπάνες, εφόσον δεν είναι εκπεστέος ως ΦΠΑ εισροών, η) το τεκμαρτό μίσθωμα περίπτωση ιδιόχρησης κατά το μέτρο που υπερβαίνει το 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, θ) οι δαπάνες για την οργάνωση και διεξαγωγή ενημερωτικών ημερίδων και συναντήσεων που αφορούν στη σίτιση και διαμονή πελατών ή εργαζομένων της κατά το μέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των 300,00 ευρώ ανά συμμετέχοντα και κατά το μέτρο που η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το 0,5% επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης, ι) οι δαπάνες για τη διεξαγωγή εορταστικών εκδηλώσεων, σίτισης και διαμονής φιλοξενούμενων προσώπων κατά το μέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των 300,00 ευρώ ανά συμμετέχοντα και κατά το μέτρο που η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το μισό τοις εκατό (0,5%) επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης, ια) οι δαπάνες ψυχαγωγίας πλην των περιπτώσεων που η δραστηριότητα του φορολογούμενου έχει ως κύριο αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών ψυχαγωγίας και οι δαπάνες αυτές πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της δραστηριότητας αυτής, ιβ) προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες γ) το σύνολο των δαπανών που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος μη συνεργάσιμο ή που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς, εκτός εάν ο φορολογούμενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών ή εισοδημάτων ή κεφαλαίων με σκοπό τη φοροαποφυγή ή τη φοροδιαφυγή. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν αποκλείει την έκπτωση των δαπανών που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος – μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ., εφόσον υπάρχει η νομική βάση για την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ της Ελλάδας και αυτού του κράτους – μέλους. ιδ) Οι δαπάνες που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4172/2013, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. ιε) Οι δαπάνες ενοικίων, εφόσον η εξόφλησή τους δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών. ιστ) Χρηματικά ποσά ή άλλα ανταλλάγματα που τυχόν καταβλήθηκαν άμεσα ή έμμεσα για μη εξουσιοδοτημένη πώληση διαφημιστικού τηλεοπτικού χρόνου. ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΦΟΡΟΥ Υπόχρεοι για την παρακράτηση είναι όσοι ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, είτε είναι νομικά πρόσωπα – νομικές οντότητες είτε είναι φυσικά πρόσωπα. Πληρωμές που μας ενδιαφέρουν και υπόκεινται σε παρακράτηση είναι τα μερίσματα , οι τόκοι , τα δικαιώματα, οι αμοιβές για τεχνικές υπηρεσίες , αμοιβές διοίκησης και αμοιβές για συμβουλευτικές επιχειρήσεις όταν ο λήπτης είναι φυσικό πρόσωπο(ατομική επιχείρηση). Ο φόρος υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων είναι σε αναστολή μέχρι 31/12/2024. Οι συντελεστές παρακράτησης φόρου είναι οι εξής: α) για μερίσματα 5%. β) για τόκους 15%, γ) για δικαιώματα (royalties) και λοιπές πληρωμές 20%, δ) για αμοιβές για τεχνικά έργα, αμοιβές διοίκησης, αμοιβές για συμβουλευτικές ή παρόμοιες υπηρεσίες 20% Κατ’ εξαίρεση, για τις αμοιβές που εισπράττονται από εργολήπτες κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων και ενοικιαστών δημοσίων, δημοτικών και κοινοτικών ή λιμενικών προσόδων ο συντελεστής είναι 3% επί της αξίας του υπό κατασκευή έργου ή του μισθώματος, ανεξαρτήτως αν ο λήπτης της αμοιβής είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα. Σε περίπτωση εισφοράς όλου ή μέρους δημόσιου τεχνικού έργου από τον αρχικό ανάδοχο σε κοινοπραξία ή εταιρεία στην οποία συμμετέχει και ο ίδιος, η προβλεπόμενη παρακράτηση τρία τοις εκατό (3%) της παρούσας περίπτωσης ενεργείται μόνο από τον εργοδότη κατά την καταβολή του εργολαβικού ανταλλάγματος στον αρχικό ανάδοχο. Ο φόρος αυτός που βαρύνει τον ανάδοχο συμψηφίζεται από τον αναλογούντα φόρο της κατασκευάστριας εταιρείας ή κοινοπραξίας με βάση βεβαίωση που χορηγεί ο ανάδοχος. Οι διατάξεις των δύο προηγούμενων εδαφίων εφαρμόζονται και σε περίπτωση που τμήμα του έργου ή εργασίας εκτελείται από κοινοπραξία ή εταιρεία, στην οποία συμμετέχουν μόνο μέλη της αρχικής αναδόχου κοινοπραξίας ή εταιρείας. Επίσης, εφαρμόζονται και στην περίπτωση που τμήμα του έργου ή εργασίας εκτελείται από εταιρεία μέλος της αρχικής αναδόχου κοινοπραξίας ή από κοινοπραξία επιχειρήσεων μέλους της αρχικής αναδόχου κοινοπραξίας. ε) για την υπεραξία από μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας που αποκτά φυσικό πρόσωπο 15% (όπως προανέφερα είναι σε αναστολή μέχρι 31/12/2024). ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΣΕ ΜΙΣΘΩΤΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Το μηνιαίο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, συμπεριλαμβανομένων των παροχών σε είδος, των ημερομισθίων και των εφάπαξ παροχών, υπόκειται σε παρακράτηση φόρου με βάση την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15 και του άρθρου 16 μετά από προηγούμενη αναγωγή του σε ετήσιο. Ειδικά, στις καθαρές αμοιβές που καταβάλλονται σε αμειβόμενους με ημερομίσθιο, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες ορισμένου χρόνου αλλά διάρκειας μικρότερης από ένα έτος, καθώς και σε ξεναγούς που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 1545/1985, διενεργείται παρακράτηση φόρου με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%). ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΑΓΑΘΩΝ ΚΑΙ ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ Μετά την έναρξη της ισχύος του Ν 4308/2014 Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα δημιουργήθηκε μεγάλη σύγχυση σε ότι αφορά στα παραστατικά της διακίνησης των αγαθών (έκδοση, τήρηση, θεώρηση κλπ). Το αποτέλεσμα ήταν να συνεχίσουν να λειτουργούν οι επιχειρήσεις πάνω στο θέμα της διακίνησης όπως πριν με ΚΒΣ-ΚΦΑΣ , χωρίς την θεώρηση. Με την εφαρμογή των ΕΛΠ, φύγαμε από ένα τυπολατρικό σύστημα και περάσαμε σε μια νέα εποχή με κανόνες όπου αφήνουν έναν σχετικό βαθμό ελευθερίας. Τα ΕΛΠ περιλαμβάνουν κανονιστικά πλαίσια και ορίζουν τις κατ’ ελάχιστον υποχρεώσεις. Υπάρχουν δύο γενικοί κανόνες ως προς την διακίνηση αποθεμάτων: Ο πρώτος κανόνας είναι ότι η οντότητα πρέπει να είναι σε θέση να παρακολουθεί τις διακινήσεις των παραλαμβανομένων και αποστελλομένων αποθεμάτων, είτε έχουν τιμολογηθεί είτε όχι, για την εξασφάλιση αξιοπιστίας και απόδειξης ελέγξιμης αλληλουχίας. Ο δεύτερος κανόνας έχει να κάνει με το συνοδευτικό έγγραφο αποθεμάτων. Όταν αποστέλλονται αγαθά από την επιχείρηση, τότε μπορεί να συνοδεύονται είτε από Δελτίο Αποστολής, είτε από Τιμολόγιο, είτε από Απόδειξη Λιανικής Πώλησης. Συνοδευτικό έγγραφο μπορεί να είναι ένα από τα τρία παραπάνω στοιχεία. Η κάθε νομική οντότητα οφείλει να διασφαλίζει την πλήρη και την ορθή παρακολούθηση των διακινούμενων αποθεμάτων: είτε είναι προς πώληση, είτε εσωτερική διακίνηση μεταξύ εγκαταστάσεων της επιχείρησης, είτε σε περίπτωση παραλαβής αποθεμάτων από μη υπόχρεο ή αρνούμενο έκδοσης. Συνοδευτικό έγγραφο διακίνησης αποθεμάτων μπορεί να εκδίδεται και σε ηλεκτρονική μορφή. Προαπαιτούμενο αποτελεί η διασφάλιση μέσω κατάλληλων δικλείδων ασφαλείας ότι ο χρόνος έκδοσης προηγείται της διακίνησης. Για παράδειγμα, δύναται να εκδοθεί Δελτίο Αποστολής το οποίο θα σταλεί με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον παραλήπτη πριν την έναρξη της αποστολής των εμπορευμάτων. Το συνοδευτικό έγγραφο μπορεί να παρουσιαστεί σε φορολογικό έλεγχο μέσα από ένα Smartphone ή ένα tablet στο οποίο θα είναι εμφανής η ένδειξη ότι η έκδοση έχει λάβει χώρα πριν την έναρξη της διακίνησης. ΤΙΜΟΛΟΓΗΣΗ Τιμολόγιο είναι το στοιχείο που εκδίδεται από την υποκείμενη οντότητα για κάθε πώληση αγαθών και παροχή υπηρεσιών. Κάθε έγγραφο που περιλαμβάνει όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για το τιμολόγιο θεωρείται τιμολόγιο. Υπάρχει μια βασική προϋπόθεση, ότι ο λήπτης των αγαθών ή των υπηρεσιών αποδέχεται το συγκεκριμένο έγγραφο. Κάθε έγγραφο ή μήνυμα που τροποποιεί και αναφέρεται ειδικά σε ένα αρχικό τιμολόγιο, θεωρείται τιμολόγιο. Πιστωτικό Τιμολόγιο είναι το τιμολόγιο το οποίο αφορά και εκδίδεται σε περιπτώσεις επιστροφής, έκπτωσης και διαφορών οι οποίες προκύπτουν από τις συνήθεις συναλλαγές. Τιμολόγιο εκδίδεται από τους υπόχρεους στις παρακάτω περιπτώσεις: Πώληση αγαθών και παροχή υπηρεσιών (εντός και εκτός χώρας) Αγορά αγαθών από μη υπόχρεους ή αρνούμενους εκδόσεως. Σε αυτήν την περίπτωση η οντότητα οφείλει και φέρει την ευθύνη να εκδώσει σχετικό παραστατικό προς τεκμηρίωση και αναγνώριση της συναλλαγής. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ Το τιμολόγιο φέρει υποχρεωτικά τις ακόλουθες ενδείξεις: Την ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου Τον αύξοντα αριθμό Τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου του πωλητή Τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου του πελάτη Την πλήρη επωνυμία και την πλήρη διεύθυνση του πωλητή και του πελάτη Την ποσότητα και το είδος των παραδιδόμενων αγαθών ή την έκταση και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών, εκτός αν η έκταση και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών προκύπτει από άλλα έγγραφα στα οποία παραπέμπει το τιμολόγιο Την ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιήθηκε ή ολοκληρώθηκε η παράδοση των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών, εφόσον η ημερομηνία αυτή δεν συμπίπτει με την ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου. Την αξία των αγαθών ή υπηρεσιών ανά συντελεστή ΦΠΑ, την αξία που απαλλάσσεται ΦΠΑ, την αξία μονάδας αγαθού ή υπηρεσίας χωρίς ΦΠΑ, καθώς και την αξία κάθε έκπτωσης ή επιστροφής, εάν δεν συμπεριλαμβάνεται στην τιμή μονάδας. Τον συντελεστή ΦΠΑ που εφαρμόζεται. Το ποσό του οφειλόμενου ΦΠΑ, εκτός αν εφαρμόζεται ειδικό καθεστώς, σύμφωνα με το οποίο η πληροφορία αυτή παραλείπεται. Τον όρο «Αυτό-τιμολόγηση», όταν το τιμολόγιο εκδίδεται από τον λήπτη αγαθών ή υπηρεσιών. Όταν η πράξη απαλλάσσεται από ΦΠΑ, η διάταξη σύμφωνα με την οποία η παράδοση αγαθών ή η παροχή υπηρεσιών απαλλάσσεται από τον φόρο αυτόν. Όταν ο λήπτης είναι υπόχρεος καταβολής του ΦΠΑ, η αναφορά «Αντίστροφη Επιβάρυνση» Δεν υπάρχει πλέον υποχρέωση αναγραφής του επαγγέλματος του αντισυμβαλλόμενου καθώς και της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., ούτε ρητή αναφορά στην αναγραφή του σχετικού παραστατικού διακίνησης. Κατά την διακίνηση των αποθεμάτων, μπορεί να συνοδεύονται: είτε από Δελτίο Αποστολής, είτε από Τιμολόγιο, είτε από Απόδειξη Λιανικής Πώλησης. Όταν τα αποθέματα αποστέλλονται με συνοδευτικό έγγραφο παραστατικό αξίας (Τιμολόγιο ή ΑΛΠ) τότε λογικό είναι να μην υπάρχει αναφορά σε παραστατικό διακίνησης, αφού το ίδιο στοιχείο αποτελεί και το παραστατικό διακίνησης. Όταν όμως τα αποθέματα συνοδεύονται από Δελτίο Αποστολής και ακολουθεί σε μεταγενέστερη ημερομηνία το παραστατικό αξίας, τότε, καλό θα είναι να αναφέρεται το παραστατικό διακίνησης, όσο κι αν δεν υπαγορεύεται από τις διατάξεις, στα πλαίσια της απόδειξης αλληλουχίας των γεγονότων κατά τον φορολογικό έλεγχο. Όσον αφορά στην Παροχή Υπηρεσιών, οι διατάξεις αναφέρουν ότι το Τιμολόγιο πρέπει να αναφέρει την έκταση και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών, εκτός αν η έκταση και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών προκύπτει από άλλα έγγραφα στα οποία παραπέμπει το τιμολόγιο (π.χ. συμφωνητικό). Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην συγκεκριμένη διάταξη διότι αν δεν ικανοποιηθεί καμία από τις παραπάνω αναφορές τότε εγείρονται θέματα μη αναγνώρισης των δαπανών αυτών από τους λήπτες των υπηρεσιών. ΑΠΛΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟ Κατά τις διατάξεις των ΕΛΠ, επιτρέπεται η έκδοση απλοποιημένου τιμολογίου σε κάθε μία από τις παρακάτω δύο περιπτώσεις: Όταν το ποσό του τιμολογίου δεν υπερβαίνει το ποσό των €100,00 ή Όταν το εκδιδόμενο τιμολόγιο είναι έγγραφο της παρ. 3 του άρθρου 8 δηλαδή όταν είναι έγγραφο ή μήνυμα που τροποποιεί και αναφέρεται ειδικά σε ένα αρχικό τιμολόγιο. Η διαφορά μεταξύ του κανονικού τιμολογίου και του απλοποιημένου τιμολογίου έγκειται στο ότι δεν αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του λήπτη του στοιχείου αλλά μόνο τις εξής ενδείξεις: Ημερομηνία έκδοσης του τιμολογίου Προσδιορισμό της οντότητας που πωλεί τα αγαθά ή τις υπηρεσίες Τον προσδιορισμό των αγαθών ή των υπηρεσιών που προσφέρονται Το ποσό του ΦΠΑ που οφείλεται ή τις απαιτούμενες πληροφορίες για τον υπολογισμό του Όσον αφορά στην περίπτωση 2 που αναφέραμε πιο πάνω, αναφορά στο αρχικό τιμολόγιο και τα συγκεκριμένα δεδομένα που τροποποιούνται. Επίσης, βάσει ΕΛΠ επιτρέπεται η έκδοση συγκεντρωτικού τιμολογίου το οποίο αναφέρεται σε διαφορετικές παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών. Η έκδοση αφορά σε επαναλαμβανόμενες πωλήσεις, δηλ. παρουσιάζουν περιοδικότητα από τον ίδιο πωλητή προς τον ίδιο αγοραστή. Τότε μπορεί να εκδίδεται ένα τιμολόγιο για όλες τις πωλήσεις σύμφωνα με τον απαιτούμενο χρόνο έκδοσης τιμολογίων. ΧΡΟΝΟΣ ΈΚΔΟΣΗΣ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ Η υποχρέωση έκδοσης του τιμολογίου γεννάται κατά τον χρόνο που πραγματοποιείται η αποστολή ή παράδοση των αγαθών ή υπηρεσιών. Ο χρόνος έκδοσης αποσυνδέεται από την αρχή του δεδουλευμένου και καθορίζεται ως εξής: α) Σε περίπτωση πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών, εκδίδεται το αργότερο μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα της παράδοσης ή αποστολής αγαθών ή της ολοκλήρωσης της υπηρεσίας. β) Σε περίπτωση συνεχιζόμενης παροχής αγαθών, υπηρεσίας ή κατασκευής έργου, εκδίδεται μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα από την περίοδο στην οποία μέρος της σχετικής αμοιβής καθίσταται απαιτητό για τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί ή το μέρος του έργου που έχει ολοκληρωθεί. γ) Σε περίπτωση απόκτησης δικαιώματος λήψης υπηρεσίας, με την απόκτηση του δικαιώματος αυτού. δ) Στην περίπτωση έκδοσης συγκεντρωτικού τιμολογίου , τούτο εκδίδεται το αργότερο μέχρι τη 15η του επόμενου μήνα από το μήνα εντός του οποίου πραγματοποιήθηκε το πρώτο γεγονός πώλησης αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που συμπεριλαμβάνεται στο συγκεντρωτικό τιμολόγιο. ε) Όταν αγοραστής των αγαθών ή υπηρεσιών είναι το Δημόσιο ή νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, το τιμολόγιο δύναται να εκδίδεται μέχρι το τέλος της ετήσιας περιόδου μέσα στην οποία έγινε η παράδοση ή η αποστολή των αγαθών ή η παροχή των υπηρεσιών ή η πιστοποίηση δημόσιων έργων ή η οριστικοποίηση της συναλλαγής από τον αγοραστή. Εδώ πρέπει να σημειωθούν τα εξής: Το γεγονός ότι η έκδοση του τιμολογίου έχει αποδεσμευθεί από την έννοια του δεδουλευμένου, επιτρέπει π.χ.: μια πώληση που πραγματοποιείται 14 Νοεμβρίου, να τιμολογηθεί έως 15 Δεκεμβρίου. Δεν επιτρέπεται η αναδρομική τιμολόγηση με ημερομηνία έκδοσης την τελευταία εργάσιμη μέρα του προηγούμενου μήνα. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην διαχείριση των πωλήσεων του Δεκεμβρίου κάθε έτους. Δύναται π.χ. μία παράδοση αγαθών στις 28 Δεκεμβρίου να τιμολογηθεί έως 15 Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Σε ότι αφορά τον ΦΠΑ, ο φόρος γίνεται απαιτητός και αποδίδεται στην περίοδο του Ιανουαρίου (περιοδική Ιανουαρίου ή Α τριμήνου). Σε ότι αφορά το εισόδημα, η συγκεκριμένη πώληση θα συμπεριληφθεί στα αποτελέσματα της χρήσης που κλείνει την 31/12 του έτους της παράδοσης και όχι της τιμολόγησης. ΛΙΑΝΙΚΗ ΠΩΛΗΣΗ ΑΓΑΘΩΝ Η ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Για κάθε πώληση αγαθών ή υπηρεσιών σε ιδιώτες μπορεί να εκδίδεται στοιχείο λιανικής πώλησης (ΑΛΠ ή ΑΠΥ) αντί τιμολογίου. Το στοιχείο της Λιανικής Πώλησης περιλαμβάνει: Ημερομηνία έκδοσης Αύξοντα αριθμό ΑΦΜ, πλήρες όνομα και διεύθυνση του πωλητή Συντελεστή ΦΠΑ Όλα τα στοιχεία Λιανικής Πώλησης εκδίδονται ηλεκτρονικά με σήμανση φορολογικού μηχανισμού ή με την χρήση Ταμειακής Μηχανής , εκτός αυτών που εξαιρέθηκαν με απόφαση του ΓΓΔΕ . Αναφέρω εδώ τις σχετικές δραστηριότητες με τις τεχνικές επιχειρήσεις. Οι παρακάτω κατηγορίες οντοτήτων ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, δύνανται να μη χρησιμοποιούν φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό, για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών: Ο εκμεταλλευτής, χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, Ο εκμεταλλευτής χώρων στάθμευσης, Οι ασκούντες το επάγγελμα του …αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου… Οι ασχολούμενοι με την κατασκευή οποιουδήποτε τεχνικού έργου (π.χ. ξυλουργός, σιδηρουργός, υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, κτίστης και όσοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες), καθώς και ο κατασκευαστής επιταφίων μνημείων. Ειδικά, οι οντότητες των περιπτώσεων α΄ και ε’, έως και θ΄ της παραγράφου 1 απαλλάσσονται της υποχρέωσης χρησιμοποίησης φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού για την έκδοση των ΑΛΠ με την προϋπόθεση ότι στις εκδιδόμενες αποδείξεις αναγράφουν το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη ενώ οι εκμεταλλευτές χώρων στάθμευσης με την προϋπόθεση ότι αναγράφουν στις αποδείξεις τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος. Επίσης, παρέχεται απαλλαγή από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών αποδείξεων λιανικών συναλλαγών μέσω φορολογικού μηχανισμού όταν αυτές εκδίδονται «επί πιστώσει» από οντότητες που χρησιμοποιούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα καθώς και οι ΑΛΠ ή ΑΠΥ που από ειδικές φορολογικές διατάξεις απαιτείται να αναγράφουν επιπλέον δεδομένα (π.χ. είδος αγαθού ή υπηρεσίας, ποσότητα αγαθού, ονοματεπώνυμο πελάτη, κ.λ.π.). Ο Φοροτεχνικός Σύμβουλος της ΠΕΣΕΔΕ, Χρήστος Βέντζιος, παρουσιάζει στο Εργοληπτικόν Βήμα Νο_135 τα θέματα που απασχολούν σε καθημερινή βάση τις τεχνικές επιχειρήσεις.

ωρίς προηγούµενο είναι η ανοικοδόµηση των Κυκλάδων την τελευταία πενταετία. Μόνο στη Σαντορίνη οι άδειες για νέες οικοδομές και προσθήκες σε υφιστάμενα κτίρια αγγίζουν το δυσθεώρητο νούμερο των 450.000 τετραγωνικών μέτρων, ενώ κατά πόδας ακολουθούν οι –ήδη υπερδομημένες– Μύκονος και Πάρος, αλλά και η Νάξος. Στη Σαντορίνη και στην Πάρο, μάλιστα, οι νέες οικοδομικές άδειες από το 2018 ξεπέρασαν τις 1.000. Σημαντική είναι και εκτόξευση της «αόρατης» δόμησης σε κάποια από τα μικρότερα νησιά, όπως η Αντίπαρος, το Κουφονήσι, η Φολέγανδρος. Η «Κ» εξετάζει σήμερα τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για τη νέα δόμηση από το 2018 έως και το 2022 σε 23 κατοικημένα νησιά των Κυκλάδων (το μόνο κατοικημένο νησί που δεν εξετάζεται χωριστά είναι η Θηρασιά, επειδή η ΕΣΥΕ δεν παρέχει χωριστά στοιχεία για όλες τις χρονιές). Τα στοιχεία αφορούν άδειες για νέες οικοδομές και προσθήκες (χωρίς να διαχωρίζεται η χρήση τους). Οπως προκύπτει από την ανάλυση των στοιχείων: • Ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών αυξάνεται συνεχώς: από 916 στο σύνολο των Κυκλάδων το 2018 έως 1.280 το 2022. Τα τετραγωνικά αυξάνονται και αυτά, αλλά με μια διακύμανση: ξεκινούν με 291.722 τ.μ. το 2018 και 303.672 τ.μ. το 2019, μειώνονται το 2020 στα 257.756 τ.μ., εκτινάσσονται στο 2021 στα 398.244 τ.μ. και καταλήγουν σε 419.232 τ.μ. το 2022. • Πρωταθλήτρια στον αριθμό των νέων αδειών είναι η Πάρος, με 1.101 σε μία πενταετία. Το νησί, όμως, βρίσκεται στην 3η θέση όσον αφορά τα τετραγωνικά στα οποία αντιστοιχούν οι άδειες αυτές (281.094 τ.μ.). Τα στοιχεία, πάντως, επιβεβαιώνουν τη συνεχιζόμενη οικιστική επιβάρυνση του νησιού, το οποίο το καλοκαίρι εμφανίζει φαινόμενα κορεσμού. • Πρωταθλήτρια στη νέα δόμηση είναι η Σαντορίνη, για την οποία εκδόθηκαν 1.001 νέες άδειες που αντιστοιχούν σε 449.576 τετραγωνικά μέτρα. Ο αριθμός των τετραγωνικών υπερτριπλασιάζεται από το 2020 (43.646 τ.μ.) στο 2021 (143.476 τ.μ.). • Ακολουθεί η Μύκονος, για την οποία εκδόθηκαν 634 οικοδομικές άδειες που αντιστοιχούν σε 321.999 τετραγωνικά κτιρίων. Η ζήτηση για τη Μύκονο είναι σταθερή καθ’ όλη τη διάρκεια της πενταετίας (περισσότερες από 100 άδειες, που αντιστοιχούν σε 60.000-70.000 τ.μ. ετησίως). • Σημαντική οικοδομική πίεση δέχεται και η Νάξος, η οποία, παρότι είναι το μεγαλύτερο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων, προσείλκυε λιγότερο το ενδιαφέρον τα προηγούμενα χρόνια. «Τα στοιχεία δεν μας δίνουν την πλήρη εικόνα, καθώς δεν υπολογίζονται οι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων των αντίστοιχων ετών». • Από τα μικρά Κυκλαδονήσια ξεχωρίζει η Αντίπαρος (η οποία δείχνει πλέον να επιβαρύνεται σημαντικά) με 216 νέες άδειες για 64.284 τ.μ. κτιρίων. Σημαντική, για τη μικρή έκτασή του, επιβάρυνση εξακολουθεί να δέχεται το (ήδη υπερδομημένο τις προηγούμενες δεκαετίες) Κουφονήσι, όπου εκδόθηκαν άδειες για 12.653 τετραγωνικά. Αντίστοιχη ήταν η οικοδομική επιβάρυνση στη Φολέγανδρο, όπου οι άδειες που εκδόθηκαν αντιστοιχούν σε 12.075 τ.μ. Τι λένε οι ειδικοί Η «Κ» έθεσε τα στοιχεία υπ’ όψιν δύο ειδικών επιστημόνων: του Θάνου Παγώνη, αναπληρωτή καθηγητή στον τομέα του πολεοδομικού σχεδιασμού της Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ και στην Ελένη Μαΐστρου, ομότιμη καθηγήτρια στην ίδια σχολή και πρόεδρο του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ). «Καταρχάς πρέπει να σημειώσουμε ότι τα στοιχεία αυτά δεν μας δίνουν την πλήρη εικόνα, καθώς δεν συνυπολογίζονται οι νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων των αντίστοιχων ετών, που αφορούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι «κρυμμένης» αύξησης της δομημένης επιφάνειας των νησιών», λέει ο κ. Παγώνης. «Σε κάθε περίπτωση όμως, βλέπουμε ξεκάθαρα ότι η ζήτηση στις Κυκλάδες είναι υψηλή. Υπάρχουν, βέβαια, αρκετές διαφορές ανά νησί, χωρίς να βλέπουμε εκπλήξεις. Τα στοιχεία σε γενικές γραμμές επιβεβαιώνουν την απογείωση του οικοδομικού ενδιαφέροντος για πολλά νησιά μετά την οικονομική κρίση και την τουριστική έκρηξη που επακολούθησε». Ο κ. Παγώνης εκτιμά ότι κάποια νησιά εμφανίζουν κοινά χαρακτηριστικά. «Στη Σαντορίνη, στη Μύκονο και πλέον και στην Πάρο η κατάσταση είναι ανησυχητική. Η Κέα και η Κύθνος έχουν ζήτηση, αλλά όχι αυτή που θα φανταζόμασταν, λόγω της κοντινής τους απόστασης από την Αθήνα. Η Ανδρος, η Τήνος και η Σίφνος έχουν μια αξιοσημείωτη οικοδομική δραστηριότητα, αλλά φαίνεται ότι υπάρχουν και κάποιες εσωτερικές αντιστάσεις που τις κρατούν σε ισορροπία. Βλέπουμε παράλληλα να αυξάνεται το ενδιαφέρον για την άγονη γραμμή, για νησιά όπως η Φολέγανδρος και η Αμοργός». «Η έκρηξη της δόμησης είναι σημαντική και αναντίστοιχη της αύξησης του πληθυσμού», λέει η κ. Μαΐστρου. «Σε χρονικό διάστημα 4 ετών (από το 2018 έως το 2022) σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, διπλασιάζεται ή τριπλασιάζεται ο αριθμός οικοδομικών αδειών που εκδίδονται και αντίστοιχα διπλασιάζονται ή υπερδιπλασιάζονται τα τετραγωνικά που προστίθενται μέσα στους ευαίσθητους παραδοσιακούς οικισμούς τους και στο ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον τους, που αποτελεί την ιστορική ταυτότητά τους. Σημειώνεται, παράλληλα, ότι αποσύρθηκαν από τις Κυκλάδες οι ρυθμίσεις που σχεδιάστηκαν από την πολιτεία για τις περιοχές Natura και για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες έπειτα από αντίδραση των δημάρχων». Τι συνέπειες εκτιμάται ότι έχει αυτή η έκρηξη της δόμησης; «Προφανώς δεν υπάρχει καμία συσχέτιση της δόμησης με τον πολεοδομικό σχεδιασμό, τις υποδομές, τη φέρουσα ικανότητα των νησιών. Είναι μια σχεδόν άναρχη κατάσταση. Ολα αυτά οδηγούν σε μια ταχεία αλλοίωση του τοπίου και μια δυσανάλογη επιβάρυνση των κοινόχρηστων υποδομών των νησιών», εκτιμά ο κ. Παγώνης. «Ο πρόσθετος όγκος μέσα στους παραδοσιακούς οικισμούς των Κυκλάδων οδηγεί αναμφίβολα σε αλλοίωση της τυπολογίας των κτιρίων», αναφέρει η κ. Μαΐστρου. «Επιπλέον οι νέες κατασκευές, που διευρύνουν τα άτυπα όρια των οικισμών, εξαφανίζουν τους ιστορικούς πυρήνες τους. Στις εκτός σχεδίου περιοχές, συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό η εξαφάνιση της γεωργικής γης, αλλά και του ίχνους που είχαν η γεωργία και η κτηνοτροφία στο τοπίο. Πεζούλες, αλώνια, μονοπάτια γίνονται βορά στην οικοπεδοποίηση. Ειδικά για τα μονοπάτια βλέπουμε να μετατρέπονται συστηματικά σε δρόμους. Η διαρκής αύξηση της εκτός σχεδίου δόμησης δημιουργεί ένα πολύ μεγάλο βάρος οικονομικό, περιβαλλοντικό και ενεργειακό στους δήμους και στην Πολιτεία, το οποίο δεν αντιλαμβανόμαστε. Και έτσι βλέπουμε κυκλοφοριακή συμφόρηση, διακοπές στην υδροδότηση και στην ηλεκτροδότηση, αύξηση των σκουπιδιών. Με τις περιοχές εντός και εκτός οικισμών να χτίζονται, πολύ φοβάμαι ότι οι Κυκλάδες χάνουν με γρήγορους ρυθμούς τον χαρακτήρα τους». Το ερώτημα, βέβαια, που προκύπτει είναι κατά πόσον η Πολιτεία (και οι τοπικές κοινωνίες) είναι διατεθειμένες να ανακόψουν την ραγδαία ανοικοδόμηση των Κυκλάδων. «Ανησυχώ για την ταχεία αλλοίωση των Κυκλάδων και συνεπώς, θα υποστήριζα τον άμεσο έλεγχο της δόμησης», λέει ο κ. Παγώνης. «Ειδικά στη Σαντορίνη, στη Μύκονο και στην Πάρο αυτό πρέπει να σταματήσει εντελώς, γιατί έχει ξεπεράσει πια κάθε όριο. Δεν λέμε κάτι νέο ή πρωτόγνωρο. Το Κάπρι έχει καταφέρει να κρατήσει τη φήμη του και τον υψηλού επιπέδου τουρισμό του επειδή υπάρχει πολύ μεγάλος έλεγχος της οικοδομικής δραστηριότητας από την Πολιτεία. Πρέπει, λοιπόν, να λάβουμε μέτρα περιορισμού της δόμησης μέχρι να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός των νησιών. Ο οποίος με τη σειρά του δεν πρέπει να επαναλάβει τα λάθη των δεκαετιών του ’70 και του ’80. Ομως, δεν αρκεί αυτό. Πρέπει παράλληλα να τεθούν ειδικοί όροι για το τουριστικό προϊόν, για το οποίο δεν υπάρχουν σήμερα σοβαροί περιορισμοί». «Πρώτα από όλα πρέπει να γίνει σωστή οριοθέτηση των οικισμών», εκτιμά η κ. Μαΐστρου. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ανοησία από αυτό που προωθείται σήμερα από το υπουργείο Περιβάλλοντος και το ΤΕΕ, τον καθορισμό του κοινόχρηστου οδικού δικτύου και την οριοθέτηση οικισμών μέσω ξεχωριστών μελετών, δηλαδή εκτός πολεοδομικού σχεδιασμού. Παράλληλα, πρέπει να τεθούν περιορισμοί στις νέες κατασκευές, να μειωθεί ο συντελεστής, να απαγορευθούν οι συνενώσεις οικοπέδων (που παράγουν μεγαλύτερο συντελεστή). Και να περιοριστεί δραστικά η δυνατότητα δόμησης εκτός των οικισμών. Τέλος, πρέπει να μπει φρένο στις μεγάλες τουριστικές επενδύσεις. Οπως και με την κρουαζιέρα, η Πολιτεία δεν κερδίζει τίποτα από αυτές. Οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις, όσο ήπιες και αν διατείνονται ότι είναι, εξαφανίζουν το φυσικό τοπίο, κλείνουν τις παραλίες, φορτίζουν υπερβολικά όλα τα δίκτυα. Η καθυστέρηση από τη μια πλευρά του Περιφερειακού Χωροταξικού του Νοτίου Αιγαίου και του Ειδικού Χωροταξικού του Τουρισμού και από την άλλη πλευρά των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων είναι κατά τη γνώμη μου ύποπτη. Αφήνει ελεύθερο το πεδίο για όλα αυτά που συμβαίνουν σήμερα στα νησιά».

Εγκύκλιο με θέμα: Οδηγίες για την δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές και ιδίως την εφαρμογή του κεφαλαίου Γ’ του ν.4759/2020 (Α’ 245), όπως ισχύει εξέδωσε το ΥΠΕΝ, η οποία αναφέρει: Η παρούσα οδηγία αποσαφηνίζει τις διατάξεις του κεφαλαίου Γ’ του ν.4759/2020 «ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΟΜΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΟΥΣ ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ», όπως αυτές τροποποιήθηκαν με τους ν. 4764/2020 (Α’ 256), 4819/2021 (Α’ 129), 4872/2021 (Α’ 247) και 4964/2022 (Α’150). Α) Γενικό πλαίσιο ΣΚΟΠΟΣ: Στο άρθρο 31 του ν. 4759/2020 προσδιορίζεται ότι ο σκοπός του κεφαλαίου Γ’ του ως άνω νόμου είναι ο περιορισμός της δόμησης σε περιοχές, για τις οποίες δεν υπάρχει πολεοδομικός σχεδιασμός πρώτου επιπέδου. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ: Στην παράγραφο 1 του άρθρου 32 του ανωτέρω νόμου διευκρινίζεται ότι οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ εφαρμόζονται στα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των νομίμως υφισταμένων οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων) στις οποίες δεν έχουν καθοριστεί χρήσεις γης ή όροι και περιορισμοί δόμησης από διατάγματα ή αποφάσεις1 ή από πολεοδομικό σχεδιασμό 1ου επιπέδου2. Κατ’ επέκταση στα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των νομίμως υφιστάμενων οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω των 2000 κατοίκων) στις οποίες έχουν καθοριστεί χρήσεις γης ή όροι και περιορισμοί δόμησης από διατάγματα ή αποφάσεις ή από πολεοδομικό σχεδιασμό 1 ου επιπέδου (όπως ενδεικτικά ΓΠΣ, ΣΧΟΑΠ, ΖΟΕ) δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ’ του ν. 4759/2020 εκτός από τις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται στις διατάξεις αυτού. Ως προς τα γήπεδα της παραγράφου 2 του άρθρου 32 που βρίσκονται σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων), αλλά στις οποίες, μετά την θεσμοθέτηση του ν. 4759/2020, προωθείται καθορισμός/αναθεώρηση χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου οι διατάξεις του κεφαλαίου Γ’ του ν. 4759/2020 λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να υπολογιστούν οι επιτρεπόμενοι όροι δόμησης, οι οποίοι θα θεσμοθετηθούν μέσω των πολεοδομικών εργαλείων. Δόμηση: Για τα γήπεδα της παρ.1 του άρθρου 32 του ν.4759/2020 τα οποία εμπίπτουν σε περιοχές που στερούνται οποιουδήποτε σχεδιασμού, επιδιώκεται, όπως προκύπτει από την ακριβή διατύπωση της παραγράφου 1 του άρθρου 33 του ν.4759/2020, ο περιορισμός της δόμησης, ο οποίος επιτυγχάνεται μέσω της μείωσης των όρων αλλά και των προϋποθέσεων δόμησης που θέτουν τα από 24.5.1985(Δ΄270/1985) και 6.10.1978(Δ΄ 538) π.δ. Εφαρμόζονται οι καθοριζόμενοι όροι και περιορισμοί δόμησης που θέτει ο ν.4759/2020 στα άρθρα 33 και 40, ενώ κατά τα λοιπά οι προβλέψεις των από 6.10.1978 π.δ. και 24.5.1985 π.δ. εξακολουθούν να ισχύουν μόνον κατά το μέρος που δεν έρχονται σε αντίθεση με τις νέες διατάξεις. Όσον αφορά τα γήπεδα που βρίσκονται μεν σε περιοχές εκτός ρυμοτομικών σχεδίων και εκτός ορίων των οικισμών (προ του έτους 1923 και οριοθετημένων κάτω από 2000 κατοίκων) αλλά στις οποίες έχουν καθορισθεί χρήσεις γης και όροι και περιορισμοί δόμησης από εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού 1ου επιπέδου ή από διατάγματα που καθορίζουν όρους και περιορισμούς δόμησης σε περιοχές εκτός σχεδίου3, αυτά δεν επηρεάζονται από τις ρυθμίσεις του ν.4759/2020 εκτός από τις περιπτώσεις που ρητά ορίζεται στις διατάξεις αυτού. Για τα γήπεδα της παρ.2 του άρθρου 32 του ν.4759/2020 όπου προωθείται σχεδιασμός πρώτου επιπέδου, δίνεται η δυνατότητα, η αρτιότητα και οι όροι δόμησης που ορίζονται με εργαλεία πολεοδομικού σχεδιασμού πρώτου επιπέδου να είναι ευνοϊκότεροι από τους ισχύοντες για τα γήπεδα της παρ. 1. Ειδικά ο συντελεστής δόμησης, η κάλυψη, το ύψος και ο όγκος μπορούν να ορίζονται ευνοϊκότεροι για τη δόμηση από τους αντίστοιχους όρους στα γήπεδα της παρ. 1 μέχρι δέκα τοις εκατό (10%). Ωστόσο διευκρινίζεται ότι σε κάθε περίπτωση, οι όροι αυτοί δεν επιτρέπεται να είναι ευνοϊκότεροι, δηλαδή να καθιστούν ευχερέστερη τη δόμηση, σε σχέση προς τους ισχύοντες στις περιοχές εντός σχεδίου, εντός ορίων οικισμών και εντός οργανωμένων μορφών ανάπτυξης στην ευρύτερη περιοχή ή να οδηγούν στην εν τοις πράγμασι δημιουργία νέων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο πολεοδομικό σχέδιο. Συμπερασματικά λοιπόν, ο ν.4759/2020 δεν αποσκοπεί, ούτε και προβαίνει στην οριζόντια τροποποίηση των προϊσχυουσών διατάξεων περί της δόμησης εκτός σχεδίου των από 24.5.1985 π.δ. και 6.10.1978 π.δ. Επίσης, δεν μεταβάλλει τον τρόπο και τις διατάξεις δόμησης στα γήπεδα που βρίσκονται σε περιοχές για τις οποίες ισχύουν πολεοδομικές ρυθμίσεις, ούτε και στην περίπτωση που τα σχετικά εργαλεία ή π.δ (ή ΚΥΑ) παραπέμπουν γενικώς στις διατάξεις της εκτός σχεδίου δόμησης των από 24.05.1985 και από 6.10.1978 π.δ. Αναλυτικά η Εγκύκλιος εδώ: Ορθή Επανάληψη - https://diavgeia.gov.gr/doc/ΩΖ5Ρ4653Π8-5ΓΠ και ΥΠΕΝ-ΔΑΟΚΑ-117814-3961 Οδηγίες για την δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές και ιδίως την εφαρμογή του κεφαλαίου Γ του ν.47592020 (Α’ 245) Ορθή Επανάληψη ΩΖ5Ρ4653Π8-5ΓΠ.pdf Τα αρχικά αρχεία εδώ: https://diavgeia.gov.gr/doc/Ψ56Β4653Π8-ΓΞ3 ΥΠΕΝ-ΔΑΟΚΑ-117814-3961 Οδηγίες για την δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχές και ιδίως την εφαρμογή του κεφαλαίου Γ του ν.47592020 (Α’ 245) Ψ56Β4653Π8-ΓΞ3.pdf

Το τέλος της υποχρέωσης υποβολής των συγκεντρωτικών καταστάσεων πελατών - προμηθευτών από τις επιχειρήσεις φέρνει απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργου Πιτσιλή. Για το 2021 και στο εξής, η σχετική υποχρέωση πληροφόρησης καλύπτεται από τις διαβιβάσεις δεδομένων στην ψηφιακή πλατφόρμα myDATA. Ειδικότερα, για το 2021: Οι επιχειρήσεις διαβιβάζουν υποχρεωτικά στην myDATA τα απαιτούμενα δεδομένα των εσόδων τιμολόγησης, εξόδων αυτοτιμολόγησης και τίτλων κτήσης, που έχουν εκδώσει, έως τις 27 Μαΐου 2022. Στη συνέχεια, με βάση την εικόνα των ηλεκτρονικών βιβλίων τους, όπως θα έχει διαμορφωθεί από τη διαβίβαση στην myDATA των παραστατικών από τους προμηθευτές τους, διαβιβάζουν τυχόν αποκλίσεις παραστατικών εξόδων, από τις 10 Ιουνίου έως τις 31 Οκτωβρίου 2022. Για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων, προβλέπεται ότι, ειδικά για το 2021, οι διαβιβάσεις δεδομένων εσόδων και αποκλίσεων εξόδων μπορούν να γίνουν, είτε αναλυτικά, ανά παραστατικό, είτε συγκεντρωτικά, ανά ΑΦΜ πελάτη ή προμηθευτή. Επίσης, για το έτος 2021 και εφεξής, οι αγρότες ειδικού καθεστώτος, καθώς και οι μη υπόχρεοι σε τήρηση λογιστικών αρχείων (βιβλίων) και έκδοση παραστατικών πωλήσεων, απαλλάσσονται από την εν λόγω υποχρέωση. Read more at Taxheaven: https://www.taxheaven.gr/news/58771/aade-telos-oi-sygkentrwtikes-pelatwn-promhoeytwn-mesw-mydata-h-diabibash-esodwn-gia-to-2021

Το καλοκαίρι του 2024 στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες της Νότιας Ευρώπης, χαρακτηρίζεται από παρατεταμένους καύσωνες που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή. Οι υψηλές θερμοκρασίες έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την παραγωγικότητα των ανθρώπων, με τις συνέπειες να είναι ιδιαίτερα αισθητές στις ευάλωτες ομάδες και στους εργαζόμενους σε εξωτερικούς χώρους. Καύσωνες: Τι είναι οι διάδρομοι ψυχρού αέρα που προτείνονται ως λύση Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ Ανδρέας Φλουρής, καθηγητής Φυσιολογίας στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, «η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσει ποικίλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως υπερθερμία, θερμική εξάντληση, θερμοπληξία και αφυδάτωση. Η ζέστη που βιώνουμε τους τελευταίους δύο μήνες αναδεικνύει την ανάγκη για άμεσες δράσεις προστασίας της υγείας. Οι συνέπειες των υψηλών θερμοκρασιών είναι σοβαρές και απαιτούν συντονισμένη προσπάθεια από την πολιτεία αλλά και πολλούς φορείς.» Ευάλωτες οι έγκυες Συνεχίζοντας, ο Δρ Φλουρής εξηγεί ότι «ιδιαίτερα ευάλωτες είναι οι έγκυες γυναίκες. Έρευνες έχουν δείξει ότι η ζέστη μπορεί να επηρεάσει σοβαρά την υγεία των εγκύων και των εμβρύων. Η έκθεση της μητέρας στη ζέστη αυξάνει τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών εγκυμοσύνης, όπως συγγενείς ανωμαλίες, θνησιγένεια, πρόωρος τοκετός, χαμηλό βάρος γέννησης, προεκλαμψία και πρόωρη ρήξη εμβρυικών υμένων. Ωστόσο, παραμένει άγνωστο πώς η έκθεση στη ζέστη προκαλεί αυτές τις ανεπιθύμητες συνέπειες. Αυτή την περίοδο πραγματοποιούμε μελέτες για να μελετήσουμε τους μηχανισμούς με τους οποίους η ζέστη επηρεάζει την υγεία της εγκύου και του εμβρύου. Αν κατανοήσουμε αυτούς τους μηχανισμούς, μπορούμε να βρούμε λύσεις για να μειώσουμε τον κίνδυνο πολλών επιπλοκών εγκυμοσύνης.» Οι μελέτες του Δρ Ανδρέα Φλουρή και των συνεργατών του αναδεικνύουν τη σημασία της προστασίας των εγκύων από τις ακραίες θερμοκρασίες, επισημαίνοντας την ανάγκη για κατάλληλα μέτρα πρόληψης και παρέμβασης. Η κατανόηση των μηχανισμών με τους οποίους η ζέστη επηρεάζει την υγεία μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών για την προστασία αυτών των ευάλωτων ομάδων. Κάθε καλοκαίρι, η Ελλάδα αντιμετωπίζει περιστατικά θανάτων τουριστών λόγω θερμοπληξίας, συνήθως κατά τη διάρκεια πεζοπορίας. Όπως αναφέρει ο Δρ Φλουρής, «φέτος, αυτά τα περιστατικά είναι πολύ περισσότερα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο τραγικός θάνατος του δημοσιογράφου του BBC, Μάικλ Μόσλει, ο οποίος πέθανε από θερμοπληξία κατά τη διάρκεια μιας πεζοπορίας στη Σύμη. Ο Μόσλει βρέθηκε κοντά σε ένα beach bar, και αν κάποιος τον είχε δει και τον είχε μεταφέρει σε δροσερό μέρος και του είχε δώσει νερό, ίσως να είχε σωθεί. Τέτοια περιστατικά υπογραμμίζουν τη σημασία της λήψης σωστών αποφάσεων όταν βρισκόμαστε σε συνθήκες καύσωνα. Είναι κρίσιμο να γνωρίζουμε καλά τους κινδύνους της σωματικής δραστηριότητας σε υψηλές θερμοκρασίες και να αποφεύγουμε να είμαστε μόνοι. Τα μέτρα αυτοπροστασίας περιλαμβάνουν την αποφυγή έκθεσης στη ζέστη και τον ήλιο, την επαρκή ενυδάτωση, τη χρήση κατάλληλων ανοιχτόχρωμων και φαρδιών ρούχων, καθώς και την κατανάλωση ελαφριάς διατροφής που περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά.» Συνεχίζοντας, ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι «η πολιτεία, οι τοπικές αρχές και οι τουριστικές επιχειρήσεις πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειες ενημέρωσης και προστασίας των τουριστών από την ακραία ζέστη. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με καμπάνιες ευαισθητοποίησης, παροχή πρώτων βοηθειών και διαθεσιμότητα νερού σε τουριστικές περιοχές, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των περιστατικών θερμοπληξίας και στην ασφάλεια όσων επισκέπτονται τη χώρα μας.» Παραγωγικότητα Οι επιπτώσεις του καύσωνα στην παραγωγικότητα είναι εξίσου σημαντικές. Οι εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους, όπως οι διανομείς, αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τους. Ο Δρ Φλουρής αναφέρει ότι «η ζέστη μπορεί να προκαλέσει ζάλη, υπερθερμία, ακόμη και θερμοπληξία, ενώ επηρεάζει αρνητικά την ικανότητά των εργαζομένων να εκτελούν αποτελεσματικά την εργασία τους. Οι διανομείς ντελίβερι, για παράδειγμα, συχνά αναφέρουν ότι νιώθουν σαν να τους φυσάει καυτός αέρας συνεχώς, με αποτέλεσμα να έχουν μειωμένα αντανακλαστικά και να κινδυνεύουν από ατυχήματα.» Η οικονομική ζημία από την απώλεια παραγωγικότητας λόγω της ζέστης είναι επίσης, σημαντική. Όπως αναφέρει ο Δρ Φλουρής, «παλαιότερα θεωρούσαμε ότι οι επιπτώσεις αυτές εμφανίζονται σε αρκετά υψηλή ζέστη, δηλαδή μόνο όταν η θερμοκρασία περιβάλλοντος ξεπεράσει τους 27 βαθμούς Κελσίου. Επομένως, είχε παγιωθεί η ιδέα ότι τα προβλήματα αφορούν τους εργαζόμενους λίγων χωρών ή μόνο σε κάποιες βιομηχανίες όπως η γεωργία και οι κατασκευές. Τα δεδομένα των μελετών μας την τελευταία δεκαετία έχουν δείξει ότι τα προβλήματα στην υγεία και την παραγωγικότητα των εργαζομένων ξεκινούν να εμφανίζονται από τους 15 βαθμούς Κελσίου. Για παράδειγμα, βρήκαμε ότι για κάθε βαθμό Κελσίου που η θερμοκρασία αυξάνεται πάνω από τους 15 βαθμούς, η παραγωγικότητα ενός εργαζόμενου μειώνεται κατά 2% περίπου. Αυτό το εύρημα έχει παίξει σημαντικό ρόλο για να αλλάξει η αντίληψη που έχουν οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Σημαίνει ότι τα προβλήματα είναι πολύ πιο διαδεδομένα από ό,τι πιστεύαμε και ότι οι χώρες αυτές που παλαιότερα θεωρούσαν ότι δεν επηρεάζονται πολύ από την κλιματική αλλαγή, στην πραγματικότητα αντιμετωπίζουν έντονες μειώσεις στην παραγωγικότητα των εργαζομένων τους. Σύμφωνα με μελέτες μας, η Ελλάδα χάνει ετησίως 2.2 δισεκατομμύρια ευρώ λόγω της μείωσης στην παραγωγικότητα που προκαλείται από την έκθεση των εργαζομένων ζέστη. Η εφαρμογή προληπτικών μέτρων μπορεί να μειώσει τις οικονομικές απώλειες και να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας, προσφέροντας μακροπρόθεσμα οφέλη τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για την οικονομία.»

Τη δυνατότητα διάθεσης προς πώληση κατοικιών, ακόμα κι αν δεν έχουν ταυτότητα κτιρίου, δηλαδή χωρίς να έχουν ολοκληρώσει την πολεοδομική τους τακτοποίηση, εισάγουν στην ημερήσια διάταξη στελέχη της αγοράς ακινήτων, ως μια λύση στο ζήτημα της αύξησης της προσφοράς νέων ακινήτων στην αγορά, προκειμένου έτσι να συγκρατηθούν και οι τιμές πώλησης, ή ενδεχομένως να υπάρξει και μια ήπια διόρθωση. "Χρειάζεται να δώσουμε πολεοδομική αμνηστία, προκειμένου να διευκολυνθούν οι συναλλαγές, πολλές εκ των οποίων ακυρώνονται, ή καθυστερούν επί μήνες, λόγω της γραφειοκρατίας που συνοδεύει την κάθε πώληση. Αντί δηλαδή να λέμε στον πωλητή, βρες τα χαρτιά και τρέξε, να επιτρέπεται η άμεση πώληση του ακινήτου και στη συνέχεια ο αγοραστής να έχει στη διάθεση ένα διάστημα, π.χ. τριών ετών, ώστε να τακτοποιήσει πολεοδομικά το σπίτι του", αναφέρει ο κ. Ηλίας Παπαγεωργιάδης, επενδυτής και αναλυτής. Ο ίδιος κατέθεσε δημόσια την πρόταση αυτή στην πρόσφατη εκδήλωση που διοργάνωσε "Ελλάδα 2025. Επιχειρείν, Ακίνητα, Επενδύσεις", στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Πρόκειται για μια πρόταση που βρίσκει σύμφωνη και την ΠΟΜΙΔΑ. "Μέσα από αυτή την "Αμνηστία" δεν προτείνω να διαγράψουμε τα προβλήματα που υπάρχουν, αλλά να επιτρέψουμε στον πωλητή να πουλήσει το ακίνητό του. Έτσι θα ανοίξει η αγορά και θα μπορέσουν χιλιάδες πωλητές να πουλήσουν ακίνητα που σήμερα δεν έχουν τον χρόνο και τα χρήματα να τακτοποιήσουν πολεοδομικά", τονίζει ο κ. Παπαγεωργιάδης. Σύμφωνα με τον ίδιο, όταν σήμερα, είναι εγκλωβισμένα επί μήνες, ή ακόμα και χρόνια, δεκάδες χιλιάδες σπίτια που βρίσκονται στην κατοχή των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης ακινήτων, ακριβώς λόγω των πολεοδομικών εκκρεμοτήτων που τα συνοδεύουν, η λύση της πολεοδομικής αμνηστίας θα πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο. Το ζήτημα αυτό έχουν θέσει επανειλημμένα και οι ίδιες οι τράπεζες, αλλά και τα funds, που θα ήθελαν να επιταχύνουν την διαδικασία των πωλήσεων των κατοικιών που έχουν ανακτήσει από τους πλειστηριασμούς (REOs), που υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε περίπου 20.000 κατοικίες. Είναι εμφανές ότι για να ξεμπλοκάρουν τα σπίτια αυτά και να μπορέσουν να μεταβιβαστούν, απαιτείται η δημιουργία πολυάριθμων ομάδων ανθρώπων (μηχανικών κτλ.), που να εργάζονται για το ζήτημα αυτό επί μήνες. Αν όμως, αυτό το βάρος μεταφερθεί στον αγοραστή, με το αντίστοιχο οικονομικό κίνητρο φυσικά, τότε θα πρόκειται για μια διαδικασία, από την οποία θα βγουν όλοι κερδισμένοι. Όπως μάλιστα φαίνεται, στην κυβέρνηση υπάρχουν "φωνές" που είναι υπέρ μιας τέτοιας λύσης και δεν αποκλείεται να υπάρξουν άμεσες εξελίξεις, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων που θα ανακοινωθούν για το τραπεζικό σύστημα. Μιλώντας πριν από μερικές ημέρες στη Βουλή, ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης, αναφέρθηκε σε "δάνεια που δεν δίνονται, υψηλές προμήθειες, χαμηλά επιτόκια καταθέσεων, αλλά και ακίνητα που δεν έχουν εκποιήσει για να μειωθούν οι τιμές στην αγορά". Ειδικά ως προς το τελευταίο αυτό θέμα, στην αγορά ακινήτων, αλλά και στην τραπεζική αγορά, προσδοκούν σε μια ρύθμιση, που θα επιτρέψει την πώληση, έναντι κάποιας έκπτωσης, κατοικιών που έχουν ανακτηθεί από πλειστηριασμό και απαιτούν πολεοδομικές τακτοποιήσεις για να μεταβιβαστούν. Αν δινόταν αυτή η δυνατότητα, εκτιμάται ότι θα αυξανόταν άμεσα ο αριθμός των προς πώληση κατοικιών, που αποτελεί και το βασικό ζητούμενο για να αυξηθεί η προσφορά και να πιεστούν οι τιμές πώλησης. Σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργιάδη, με την πρόταση αυτή, μπορούν οι αρμόδιοι να φέρουν μια ρεαλιστική ρύθμιση προς ψήφιση, ίσως εξαιρώντας κάποιες κατηγορίες ακινήτων, όπου τα προβλήματα είναι μη επιλύσιμα. "Σημασία έχει να προχωρήσουμε άμεσα στο να βγάλουμε στην αγορά τα ακίνητα που σήμερα παραμένουν εκτός, πριν εκραγεί το στεγαστικό πρόβλημα και πριν απαξιωθούν τα ίδια τα ακίνητα". Του Νίκου Ρουσάνογλου

Εκδόθηκε στο ΦΕΚ το ΠΔ 194 (ΦΕΚ 194/Δ/15.04.2025) με θέμα: Καθορισμός κριτηρίων, τρόπου και διαδικασιών οριοθέτησης των οικισμών της Χώρας με πληθυ- σμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανομένων και των προϋφιστάμενων του 1923, καθώς και καθορισμός χρήσεων γης και γενικών όρων και περιορισμών δόμησης. Αντικείμενο - Πεδίο Εφαρμογής 1. Το παρόν προεδρικό διάταγμα (π.δ.) αφορά στον καθορισμό των κριτηρίων, του τρόπου και των διαδικασι- ών οριοθέτησης των οικισμών της χώρας που φέρονται απογεγραμμένοι ως αυτοτελείς οικισμοί, σε απογραφή προ του έτους 1983 με πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, και οι οποίοι εξακολουθούν, κατά την εκάστοτε τελευταία απογραφή, να έχουν πληθυσμό κάτω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, περιλαμβανο- μένων και των προϋφιστάμενων του 1923 οικισμών. Οι οικισμοί αυτοί είτε δεν έχουν οριοθετηθεί είτε το όριό τους επανεγκρίνεται βάσει των διατάξεων του παρόντος, λόγω καθορισμού του ορίου τους από αναρμόδια όρ- γανα, είτε αναοριοθετείται, στις περιπτώσεις που αυτό κρίνεται αναγκαίο. 2. Με το παρόν καθορίζεται, επίσης, το πλαίσιο των γενικών όρων και περιορισμών δόμησης και επιτρεπό- μενων χρήσεων γης των οικισμών ανάλογα με την κατηγορία του οικισμού, κατά το άρθρο 3, για την προστασία της φυσιογνωμίας του. 3. Οι διατάξεις του παρόντος θέτουν το πλαίσιο κανόνων για την οριοθέτηση του οικισμού και δεν εφαρμόζονται ευθέως από τις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης αν δεν έχει προηγηθεί η έκδοση του π.δ. οριοθέτησης του οικισμού. 4. Το παρόν δεν εφαρμόζεται σε οικισμούς: α) Με πληθυσμό άνω των δύο χιλιάδων (2.000) κατοίκων, ανεξαρτήτως του χρόνου δημιουργίας τους, β) οι οποίοι δημιουργήθηκαν μετά την έναρξη εφαρμογής του ν. 1337/1983, γ) οι οποίοι εμπίπτουν σε παραθεριστικές παραλιακές περιοχές, οι οποίες έχουν καθοριστεί μέσα σε Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) των νομών Αττικής, Εύβοιας, Κορινθίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας και Χαλκιδικής. Κατηγορίες οικισμών 1. Για την εφαρμογή του παρόντος, οι οικισμοί, αναλόγως της γεωγραφικής θέσης τους, των αρχιτεκτονικών, μορφολογικών ή πληθυσμιακών στοιχείων τους, της δυναμικής τους, της πυκνότητας των οικοδομών και του λειτουργικού ρόλου τους στον χώρο, διακρίνονται ως εξής: α) Περιαστικοί: όσοι βρίσκονται σε επαφή ή πλησίον αστικών κέντρων και έχουν ή αναμένεται να αποκτήσουν άμεση λειτουργική εξάρτηση, ως τόποι προαστιακοί. Δεν θεωρούνται περιαστικοί οικισμοί όσοι αποτελούν ενιαίο οικιστικό σύνολο με τα αστικά ή ημιαστικά κέντρα και περιλαμβάνονται, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, εντός εγκεκριμένων ορίων Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ), β) παραλιακοί: όσοι εμπίπτουν στο σύνολο ή κατά τμήμα τους σε ζώνη πεντακοσίων (500) μ. από τον αιγιαλό ή βρίσκονται έξω από τη ζώνη αυτή, αλλά η ανάπτυξή τους επηρεάζεται σημαντικά από τη θάλασσα. Δεν θεωρούνται παραλιακοί όσοι οικισμοί εμπίπτουν εντός της ζώνης των πεντακοσίων (500) μ. αλλά το συνεκτικό ή και διάσπαρτο τμήμα τους έχει υψόμετρο μεγαλύτερο ή ίσο των εκατό (100) μ., σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), γ) ορεινοί: εκείνοι που κατά το μεγαλύτερο μέρος τους βρίσκονται σε υψόμετρο άνω των οκτακοσίων (800) μ., δ) ημιορεινοί: εκείνοι που κατά το μεγαλύτερο μέρος τους βρίσκονται σε υψόμετρο μεταξύ τριακοσίων έως και οκτακοσίων (300-800) μ., ε) πεδινοί: όσοι βρίσκονται σε πεδιάδες και σε υψόμετρο έως τριακόσια (300) μ. ή και μεγαλύτερο, σε περιοχή όμως που δεν παρουσιάζει κλίσεις (π.χ. οροπέδιο), στ) τουριστικοί: όσοι λειτουργούν ως πόλοι τακτικών ή εποχιακών τουριστικών συγκεντρώσεων, ζ) παραδοσιακοί: οικισμοί που έχουν χαρακτηριστεί ή χαρακτηρίζονται με π.δ., βάσει του άρθρου 6 του ν. 4067/2012 ή αντίστοιχων διατάξεων του ν.δ. 8/1973 (Α’ 124) ή του ν. 1577/1985 (Α’ 210), η) αξιόλογοι: οικισμοί που τα μορφολογικά και πολεοδομικά χαρακτηριστικά τους συγκροτούν σύνολο σημαντικού αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, θ) ενδιαφέροντες: όσοι συγκροτούν σύνολο περιορισμένου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος ή παρουσιάζουν ενδιαφέροντα πολιτιστικά, ιστορικά, λαογραφικά στοιχεία ή βρίσκονται εντός τοπίου ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Ο χαρακτηρισμός ενός οικισμού ως (η) αξιόλογου ή (θ) ενδιαφέροντος τεκμηριώνεται με βάση το Δελτίο Αναγνώρισης, όπως ορίζεται στο άρθρο 19, ι) απλοί: όσοι δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα μορφολογικά ή πολεοδομικά χαρακτηριστικά ή αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, ια) συνεκτικοί: οικισμοί των οποίων τουλάχιστον το ενενήντα τοις εκατό (90%) των οικοδομών δεν απέχουν ανά δύο (2) μεταξύ τους απόσταση μεγαλύτερη των σαράντα (40) μ., ιβ) διάσπαρτοι: οικισμοί που δεν είναι συνεκτικοί, ιγ) δυναμικοί: όσοι έχουν πληθυσμό ίσο ή μεγαλύτερο των διακοσίων (200) κατοίκων σύμφωνα με την τελευταία απογραφή πληθυσμού, κατά την απογραφική δεπερίοδο της τελευταίας δεκαετίας εμφανίζουν πληθυσμιακή αύξηση μόνιμου πληθυσμού μεγαλύτερη του δέκα τοις εκατό (10%) ή κατά την τελευταία τριετία εμφανίζουν αριθμό νέων οικοδομών και προσθηκών κύριων χώρων σε ποσοστό μεγαλύτερο του δέκα τοις εκατό (10%) του συνολικού αριθμού των υφιστάμενων κτιρίων του οικισμού. Σε περίπτωση οικισμού στον οποίο διαπιστώνεται πληθυσμιακή μόνο αύξηση, η οποία όμως προκύπτει από πληθυσμιακές μετακινήσεις, όπως π.χ. κτηνοτροφικός οικισμός, ο οικισμός δύναται να μη χαρακτηρίζεται δυναμικός, ιδ) μικροί: όσοι, κατά την τελευταία απογραφή, είχαν πληθυσμό έως και διακόσιους (200) κατοίκους ή έως εκατό (100) οικοδομές, ιε) μεσαίοι: όσοι, κατά την τελευταία απογραφή, είχαν πληθυσμό από διακόσιους έναν έως και χίλιους (201-1.000) κατοίκους ή έως πεντακόσιες (500) οικοδομές, ιστ) μεγάλοι: όσοι, κατά την τελευταία απογραφή, είχαν πληθυσμό από χίλιους έναν έως δύο χιλιάδες (1.001-2.000) κατοίκους. 2. Η κατάταξη στις ως άνω κατηγορίες πραγματοποιείται με δεδομένα του χρόνου οριοθέτησης του οικισμού, μετά από συναξιολόγηση των χαρακτηριστικών και της φυσιογνωμίας του κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1, λαμβάνοντας υπόψη και τα στοιχεία εκτίμησης για τον προσδιορισμό του ορίου του κατά το άρθρο 4. Στοιχεία εκτίμησης για τον προσδιορισμό ορίου και Ζωνών οικισμού Για τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής του ορίου του οικισμού και τον καθορισμό των εντός του ορίου του Ζωνών, συνεκτιμώνται τα παρακάτω στοιχεία: α) Απογραφή: ο οικισμός πρέπει να καταγράφεται σε απογραφή προ του έτους 1983 με πληθυσμό μη υπερ- βαίνοντα τους δύο χιλιάδες (2.000) κατοίκους και σε επόμενες απογραφές της ΕΛΣΤΑΤ και να μην έχει υπερβεί τους δύο χιλιάδες (2.000) κατοίκους κατά την τελευταία απογραφή πριν από την οριοθέτησή του. Επίσης, καταγράφονται στοιχεία της εξέλιξης του πληθυσμού του βάσει όλων των μεταγενεστέρων απογραφών, προκειμένου να συνεκτιμηθούν με τα υπόλοιπα στοιχεία. β) Ειδικά για τη διαπίστωση ύπαρξης εντός του οικιστικού συνόλου οικισμού προϋφιστάμενου της 16.08.1923 και τον προσδιορισμό της πολυγωνικής γραμμής αυτού, εκτός από τα κατωτέρω, συνεκτιμώνται και τα εξής στοιχεία: αα) απογραφή του 1920, ββ) αεροφωτογραφίες κατά το δυνατόν εγγύτερες στο 1923, εφόσον υφίστανται, άλλως ιστορικοί ορθοφωτοχάρτες της περιόδου 1945-1960, γγ) τοπογραφικά διαγράμματα της Γεωγραφικής Υπηρεσίας του Στρατού (ΓΥΣ) σε κλίμακα 1:5.000 και οποιοδήποτε επίσημο χαρτογραφικό υλικό πλησιέστερο στο 1923, και δδ) επικουρικά, τίτλοι ιδιοκτησίας μαζί με τα λοιπά στοιχεία. Επίσης, λαμβάνονται υπόψη προγενέστερες πράξεις της Διοίκησης περί καθορισμού του ορίου του οικισμού σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, καταχωρισμένες στο αρχείο της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης (ΥΔΟΜ) ή άλλων συναρμοδίων Υπηρεσιών, καθώς και οποιαδήποτε διαπιστωτική πράξη σχετική με το όριο του οικισμού. γ) Θέση: ταυτοποιείται η ύπαρξη του οικισμού στην εξεταζόμενη θέση και ερευνάται τυχόν μετονομασία του ή μεταφορά/μετακίνησή του από άλλη θέση/τοποθεσία. δ) Μέγεθος/έκταση: συνεκτιμώνται μεταβολές του πληθυσμού, βάσει των καταγραφών και των απογραφών, και λοιπά χωρικά ή πολεοδομικά δεδομένα και στοιχεία που αφορούν στη μορφολογία του εδάφους, στη και στον τύπο της πληθυσμιακής πυκνότητας (χαμηλή, μεσαία ή υψηλή). ε) Αεροφωτογραφίες κατά το δυνατόν εγγύτερες στην 14.03.1983 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν. 1337/1983), χαρτογραφικό υλικό. στ) Κάθε σχετική προγενέστερη διοικητική πράξη, γνωμοδοτήσεις και έγγραφα στοιχεία των αρμόδιων Υπηρεσιών για περιοχές, οι οποίες εμπίπτουν σε ίδιο νομικό καθεστώς (δάση, αρχαιολογικοί χώροι, παραδο- σιακοί οικισμοί κ.λπ.) ή περιοχές προστασίας φυσικού περιβάλλοντος (Natura κ.ά.). ζ) Νομολογία σχετική με τον καθορισμό των ορίων οικισμού (δικαστικές αποφάσεις, γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας). -- ΟΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΔΟΜΗΣΗΣ - ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ Άρθρο 9 Αρτιότητα Α. Στη Ζώνη Α του οικισμού καθορίζεται αρτιότητα ως εξής: 1. α) Άρτια θεωρούνται τα οικόπεδα που έχουν ελάχιστο εμβαδόν δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ. και ελάχιστο μήκος προσώπου δεκαπέντε (15) μ. σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο. β) Κατ’ εξαίρεση, τα οικόπεδα μικρών οικισμών, απομακρυσμένων από αστικά κέντρα, όπως ορεινοί, ημιορεινοί, θεωρούνται άρτια εφόσον έχουν ελάχιστο εμβαδόν πεντακοσίων (500) τ.μ. και πρόσωπο ελάχιστου μήκους δέκα (10) μ. σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο. 2. Κατά παρέκκλιση των διατάξεων της προηγουμένης περίπτωσης, θεωρούνται άρτια τα οικόπεδα που έχουν: α) Κατά τη δημοσίευση του παρόντος: ελάχιστο εμβαδόν δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ. και πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο. β) Κατά την 13.03.1981, ημερομηνία δημοσίευσης του από 02.03.1981 π.δ.: ελάχιστο εμβαδόν τριακόσια (300) τ.μ. και πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο. γ) Κατά την 25.07.1979, ημερομηνία δημοσίευσης του από 19.07.1979 π.δ. (Δ’ 401): ελάχιστο εμβαδόν εκατόν πενήντα (150) τ.μ. και πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο. δ) Στις ανωτέρω υποπερ. α, β και γ, με το π.δ. οριοθέτησης καθορίζεται και ελάχιστο μήκος προσώπου του οικοπέδου σε κοινόχρηστο χώρο, βάσει της φυσιογνωμίας, των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και της μορφής των οικοπέδων του οικισμού, ως και της από μακρού χρόνου διαμορφωμένης κατάστασης, για την εξασφάλιση ακώλυτης πρόσβασης στο ακίνητο. Β. Στις Ζώνες Β και Β1 του οικισμού καθορίζεται αρτιότητα ως εξής: Άρτια θεωρούνται τα οικόπεδα με εμβαδόν αρτιότητας από τριακόσια (300) τ.μ. έως δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ. και πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο ελάχιστου μήκους δέκα (10) μ. Το εμβαδόν αρτιότητας και το πρόσωπο σε κοινό- χρηστο χώρο εξειδικεύονται με το π.δ. οριοθέτησης του οικισμού, λαμβάνοντας υπόψη εκείνα που θεωρούνται τα πλέον αντιπροσωπευτικά του χαρακτήρα του και του πολεοδομικού ιστού του. Εντός του ως άνω εύρους αρτιότητας είναι δυνατόν να ορίζονται, κατά περίπτωση, τομείς με διαφορετική αρτιότητα οικοπέδων, προκειμένου να διασφαλισθεί η προστασία του ιδιαίτερου πολεοδομικού χαρακτήρα του εκάστοτε τομέα του οικισμού. Για οικόπεδα που δημιουργήθηκαν μετά την 04.11.2011, ημερομηνία δημοσίευσης του από 04.11.2011 π.δ. (ΑΑΠ 289), ισχύει πρόσθετη προϋπόθεση ελάχιστου μήκους προσώπου δέκα (10) μ. για εμβαδόν οικοπέδου έως πεντακοσίων (500) τ.μ. και δεκαπέντε (15) μ. για εμβαδόν μεγαλύτερο των πεντακοσίων (500) τ.μ. Γ. Διατάξεις για όλες τις Ζώνες 1. Οικόπεδα άρτια κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, που απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διάνοι- ξης διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, θεωρούνται άρτια, εφόσον, μετά την απομείωση, έχουν τουλάχιστον τα μεγέθη της κατά παρέκκλιση αρτιότητας της Ζώνης στην οποία εμπίπτουν και δύναται να εγγραφεί σε αυτά οικοδομή κάλυψης κατ’ ελάχιστον πενήντα (50) τ.μ. και πλευράς τουλάχιστον πέντε (5) μ. 2. Για την αρτιότητα και μόνο των οικοπέδων των Ζωνών Β και Β1 προσμετράται και η έκταση που παραχωρείται από τον ιδιοκτήτη για τη διαπλάτυνση του κοινόχρηστου χώρου στον οποίο έχουν πρόσωπο, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 12 του παρόντος. 3. Οικόπεδα που, μέχρι τη δημοσίευση του παρόντος, δημιουργήθηκαν ή κατατμήθηκαν νομίμως με βάση προϊσχύουσες διατάξεις ή με βάση τα ορισθέντα μεγέθη σε προγενέστερη πράξη οριοθέτησης του οικισμού, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα κατά κανόνα ή κατά παρέκκλιση, εφόσον έχουν πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο. Άρθρο 10 Μέγιστο ποσοστό κάλυψης και συντελεστής δόμησης Α. Στη Ζώνη Α του οικισμού καθορίζεται μέγιστο ποσοστό κάλυψης των ακινήτων και συντελεστής δόμησης (ΣΔ) ως εξής: 1. Μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης των οικοπέδων: εξήντα τοις εκατό (60%) της επιφάνειας αυτών. 2. Ο μέγιστος επιτρεπόμενος ΣΔ των οικοπέδων ορίζεται ως εξής: α) Για τις χρήσεις των περ. β, γ, ε και η της παρ. Α του άρθρου 14: αα. Για οικόπεδα εμβαδού έως και δύο χιλιάδες πεντακόσια (2.500) τ.μ., ΣΔ: οκτώ δέκατα (0,8), ββ. για οικόπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) τ.μ., ΣΔ: οκτώ δέκατα (0,8) για τα πρώτα δύο χιλιάδες πεντακόσια (2.500) τ.μ. και για το επιπλέον των δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500) τ.μ. εμβαδόν του οικοπέδου ΣΔ: τέσσερα δέκατα (0,4). β) Για κτίρια αμιγούς χρήσεως των περ. θ, ι, ια, ιβ, ιγ και ιδ της παρ. Α του άρθρου 14: αα. Για οικόπεδα εμβαδού έως και δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ., ΣΔ: οκτώ δέκατα (0,8). ββ. για οικόπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., ΣΔ: οκτώ δέκατα (0,8) για τα πρώτα δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ. και για το επιπλέον των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ. εμβαδόν του οικοπέδου ΣΔ: τέσσερα δέκατα (0,4). γ) Για κατοικία και χρήσεις των λοιπών περιπτώσεων της παρ. Α του άρθρου 14: αα. Για οικόπεδα εμβαδού έως και εκατό (100) τ.μ., ΣΔ: ένα και έξι δέκατα (1,6), με δυνατότητα το ποσοστό κάλυψης να υπερβαίνει το εξήντα τοις εκατό (60%) και να φθάνει έως και το ογδόντα τοις εκατό (80%), ββ. για οικόπεδα εμβαδού άνω των εκατό (100) τ.μ. έως και διακόσια (200) τ.μ., ΣΔ: ένα και δύο δέκατα (1,2), με δυνατότητα ελάχιστης συνολικής δόμησης εκατόν εξήντα (160) τ.μ. και δυνατότητα το ποσοστό κάλυψης να υπερβαίνει το εξήντα τοις εκατό (60%) και να φθάνει έως και το ογδόντα τοις εκατό (80%), γγ. για οικόπεδα εμβαδού άνω των διακοσίων (200) τ.μ. έως και τριακόσια (300) τ.μ., ΣΔ: ένα (1,0), με δυνατό- τητα ελάχιστης συνολικής δόμησης διακόσια σαράντα (240) τ.μ., δδ. για οικόπεδα εμβαδού άνω των τριακοσίων (300) τ.μ. έως και δύο χιλιάδες (2.000) τ.μ., ΣΔ: οκτώ δέκατα (0,8), με δυνατότητα ελάχιστης συνολικής δόμησης τριακόσια (300) τ.μ. και μέγιστης επιτρεπόμενης δόμησης τετρακόσια (400) τ.μ., εε. για οικόπεδα εμβαδού άνω των δύο χιλιάδων (2.000) τ.μ., η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση υπολογίζεται βάσει του τύπου: Επιτρεπόμενη Δόμηση = 400 τ.μ. + (εμβαδόν οικοπέδου - 2.000 τ.μ.) Χ 0,05. Β. Στις Ζώνες Β και Β1 του οικισμού καθορίζεται μέγιστο ποσοστό κάλυψης των ακινήτων και ΣΔ ως εξής: 1. Μέγιστο ποσοστό κάλυψης των οικοπέδων: εξήντα τοις εκατό (60%) της επιφάνειας αυτών. 2. Ο μέγιστος ΣΔ ορίζεται ως εξής: α) Για τις χρήσεις των περ. β, γ, ε και η της παρ. Β του άρθρου 14, ΣΔ: οκτώ δέκατα (0,8), ο οποίος δύναται, με την έγκριση τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου κατά τις ισχύουσες διατάξεις, να καθορίζεται μεγαλύτερος, ανάλογα με τις ανάγκες του οικισμού, χωρίς να υπερβαίνει το ένα και οκτώ δέκατα (1,8), β) για κτίρια αμιγούς χρήσεως των περ. θ, ι, ια, ιβ, ιγ και ιε της παρ. Β του άρθρου 14, ο ΣΔ ορίζεται κλιμακωτός, ως εξής: αα. Για τα πρώτα χίλια (1.000) τ.μ. του εμβαδού του οικοπέδου: έξι δέκατα (0,6), ββ. για τα επόμενα χίλια (1.000) τ.μ. του εμβαδού του οικοπέδου: πέντε δέκατα (0,5), γγ. για τα επόμενα χίλια (1.000) τ.μ. του εμβαδού του οικοπέδου: τέσσερα δέκατα (0,4), δδ. για τα επόμενα χίλια (1.000) τ.μ. του εμβαδού του οικοπέδου: τρία δέκατα (0,3), εε. για το άνω των τεσσάρων χιλιάδων (4.000) τ.μ. τμή- μα του εμβαδού του οικοπέδου: δύο δέκατα (0,2). γ) Για κατοικία και χρήσεις των λοιπών περιπτώσεων της παρ. Β του άρθρου 14: αα. Για οικόπεδα εμβαδού έως διακοσίων (200) τ.μ., ΣΔ: ένα (1,0), ββ. για οικόπεδα εμβαδού από διακόσια (200) τ.μ. έως επτακόσια (700) τ.μ., επιτρέπεται η ανέγερση κτιρίου μέ- γιστης δόμησης διακοσίων σαράντα (240) τ.μ., γγ. για οικόπεδα εμβαδού ίσου ή μεγαλύτερου των επτακοσίων (700) τ.μ. επιτρέπεται η ανέγερση κτιρίου μέγιστης δόμησης τετρακοσίων (400) τ.μ. Γ. Διατάξεις για όλες τις Ζώνες: Στην περίπτωση ανέγερσης κτιρίου ή κτιρίων ή προ- σθήκης εντός του ίδιου οικοπέδου, με περισσότερες της μίας χρήσης από τις καθοριζόμενες στο άρθρο 14, εφαρμόζονται οι δυσμενέστεροι, κατά περίπτωση, όροι δόμησης. Άρθρο 11 Μέγιστο ύψος κτιρίων - μέγιστος αριθμός ορόφων Α. Στη Ζώνη Α του οικισμού καθορίζεται μέγιστο ύψος κτιρίων και μέγιστος αριθμός ορόφων ως εξής: 1. Ο μέγιστος αριθμός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε δύο (2), με δυνατότητα κατασκευής και τρίτου (3ου) ορό- φου λόγω κλίσεως του εδάφους, χωρίς υπέρβαση του ΣΔ. 2. Το μέγιστο ύψος των κτιρίων ορίζεται σε επτά και μισό (7,50) μ. 3. Σε περίπτωση προσθήκης καθ’ ύψος ορόφου σε νό- μιμα υφιστάμενο κτίριο κατά τη 13.03.1981, ημερομηνία δημοσίευσης του από 02.03.1981 π.δ., επιτρέπεται υπέρ- βαση του μέγιστου ύψους των επτά και μισό (7,50) μ. μέχρι ένα (1,00) μ. Β. Στις Ζώνες Β και Β1 του οικισμού καθορίζεται μέγι- στο ύψος κτιρίων και μέγιστος αριθμός ορόφων ως εξής: 1. Ο μέγιστος αριθμός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε δύο (2). Σε περίπτωση που από το κατ’ άρθρο 19 Δελ- τίο Αναγνώρισης του οικισμού προκύπτουν τριώροφα κτίρια ως κυρίαρχος τύπος των κτισμάτων του, λόγω κλίσεως εδάφους, είναι δυνατή, με τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, η κατασκευή και τρίτου ορόφου, χωρίς υπέρβαση του ΣΔ. 2. Το μέγιστο ύψος των κτιρίων ορίζεται επτά και μισό (7,50) μ. Κατ’ εξαίρεση, για τους πεδινούς οικισμούς το μέ- γιστο ύψος κτιρίου μπορεί να ορίζεται στα οκτώ (8,00) μ. Γ. Διατάξεις για όλες τις Ζώνες: 1. Το μέγιστο ύψος του κτιρίου μετράται από το ψηλό- τερο σημείο της τομής του περιγράμματος της κάτοψης του κτιρίου με το φυσικό ή το οριστικά διαμορφωμένο έδαφος. Τo κτίριο δεν επιτρέπεται, λόγω κλίσης του εδά- φους, να υπερβαίνει το μέγιστο ύψος των δέκα (10) μ. σε οποιοδήποτε σημείο αυτού. 2. Η στάθμη οροφής τυχόν υπόγειου ορόφου δεν δύναται να υπερβαίνει σε οποιοδήποτε σημείο το ένα μέτρο και είκοσι εκατοστά (1,20) μ. από το φυσικό ή το οριστικά διαμορφωμένο έδαφος. 3. Για τη διαμόρφωση των ακάλυπτων χώρων των οικοπέδων επιτρέπονται μόνο οι απολύτως αναγκαίες εκσκαφές, επί κεκλιμένου δε εδάφους επιτρέπεται η δια- μόρφωση του οικοπέδου σε επίπεδα ελάχιστου πλάτους πέντε (5) μ. με αναλημματικά τοιχία ή πρανή μέγιστου ύψους ενός και μισού (1,50) μ. 4. Το ύψος των προβολών των όψεων του κτιρίου, μη συμπεριλαμβανομένης της υπάρχουσας στέγης, σε αντί- στοιχα κατακόρυφα επίπεδα διερχόμενα από την τομή του περιγράμματος αυτού με το έδαφος, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ανωτέρω κατά περίπτωση οριζόμενα. Σε περίπτωση μη εξάντλησης της επιτρεπόμενης δόμησης κατά τα ως άνω, επιβάλλεται η διάσπαση του κτιρίου σε ανεξάρτητα κτίρια εντός του οικοπέδου. 5. Όταν η κλίση του οικοπέδου, στο τμήμα που χωρο- θετείται το υπό ανέγερση κτίριο, είναι μεγαλύτερη από είκοσι τοις εκατό (20%) και βρίσκεται στην κατωφέρεια (κατάντη) της οδού, η προβολή της όψης του κτιρίου πάνω από τη στάθμη της οδού δεν δύναται να υπερβαίνει τα τέσσερα και μισό (4,50) μ. Στην περίπτωση που η φυ- σική στάθμη του οικοπέδου στο όριο της οδού βρίσκεται χαμηλότερα των τριών (3,00) μ. από τη στάθμη της οδού, η προβολή της όψης του κτιρίου πάνω από τη στάθμη της οδού δε δύναται να υπερβαίνει τα τρία (3,00) μ. 6. Προκειμένου περί τουριστικών καταλυμάτων, σε οικόπεδα μεγαλύτερα των χιλίων (1.000) τ.μ., η κάλυψη με ισόγειους όγκους κτιρίων μέγιστου ύψους τεσσάρων (4,00) μ. είναι κατ’ ελάχιστον το τριάντα τοις εκατό (30%) της πραγματοποιούμενης κάλυψης. 7. Πάνω από το καθοριζόμενο, σύμφωνα με τις προη- γούμενες διατάξεις, μέγιστο επιτρεπόμενο ή υλοποιού- μενο ύψος των κτιρίων επιτρέπονται: α) Η κατασκευή στέγης ύψους έως δύο (2,00) μ. Η υπο- χρέωση ή μη κατασκευής στέγης εξειδικεύεται για κάθε οικισμό με το π.δ οριοθέτησης, αναλόγως των χαρακτη- ριστικών αυτού, β) οι κατασκευές που προβλέπονται στις παρ. 2 περ. β, στ και η και 3 περ. α και β του άρθρου 19 του ν. 4067/2012, γ) κτιστή δεξαμενή αποθήκευσης νερού, ύψους έως ένα (1,00) μ., δ) απολήξεις κλιμακοστασίων με στάση ή μη ανελ- κυστήρα στο δώμα (φυτεμένο ή μη) και φρεατίων ανελκυστήρων αντίστοιχα, με τις ελάχιστες αναγκαίες διαστάσεις και μέγιστο εξωτερικό ύψος δύο και μισό (2,50) μ. Επί των απολήξεων, απαγορεύεται η τοποθέτη- ση οποιασδήποτε κατασκευής ή εγκατάστασης, ε) Στηθαία και κιγκλιδώματα ασφαλείας. Στηθαία ή τμήματα στηθαίων του δώματος ή και της εγκιβωτισμέ- νης στέγης δύνανται να αποτελούν ανεστραμμένες δο- κούς του φέροντος οργανισμού του κτιρίου, στ) Κατασκευές αντιθορυβικής προστασίας (ηχοπετά- σματα) για την απόσβεση θορύβου των μηχανημάτων κλιματισμού. Τοποθετούνται σε απόσταση τουλάχιστον μισού (0,50) μ. από κάθε όψη του κτιρίου και έχουν μέ- γιστο ύψος τρία και μισό (3,50) μ. με τη βάση στήριξής τους. Στη Ζώνη Α του οικισμού, οι εν λόγω κατασκευές επιτρέπονται μόνο σε κοινωφελή ή δημόσια κτίρια και στις Ζώνες Β και Β1 του οικισμού, επιπροσθέτως και σε ειδικά κτίρια. 8. Όλες οι κατασκευές πάνω από το μέγιστο επιτρε- πόμενο ή υλοποιούμενο ύψος των κτιρίων αποτελούν ένα ενιαίο αισθητικό σύνολο, δύναται να συνδέονται ή να περιφράσσονται με ελαφρά ή διάτρητα στοιχεία, οι θέσεις τους δε αποτυπώνονται υποχρεωτικά στις μελέτες που συνοδεύουν την οικοδομική άδεια. 9. Με το π.δ. οριοθέτησης του οικισμού και για λό- γους προστασίας του αρχιτεκτονικού χαρακτήρα του, δύνανται να επιβάλλονται περιορισμοί στις κατασκευές που επιτρέπονται κατά τις περ. 7 και 8 της παρ. Γ του παρόντος. Άρθρο 12 Γραμμή δόμησης - Θέση κτιρίου στο οικόπεδο - Οικοδομησιμότητα Α. Γραμμή Δόμησης 1. Στη Ζώνη Α του οικισμού: α. Για να είναι οικοδομήσιμο το οικόπεδο, πρέπει να έχει πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο, β. ως γραμμή δόμησης νοείται η εν τοις πράγμασι υφι- στάμενη. Το κτίριο τοποθετείται επ’ αυτής ή και εσώτερα αυτής, γ. στις περιπτώσεις που δεν υφίσταται συμπαγής ανά- πτυξη του πολεοδομικού μετώπου επί του προσώπου των οικοπέδων προς τον κοινόχρηστο χώρο, σε οικόπε- δα εμβαδού ίσου ή μεγαλύτερου των πεντακοσίων (500) τ.μ. το κτίριο τοποθετείται σε υποχώρηση τουλάχιστον τεσσάρων (4,00) μ. από το πρόσωπο αυτών. 2. Στις Ζώνες Β και Β1 του οικισμού: α. Για να είναι οικοδομήσιμο το οικόπεδο, πρέπει να έχει πρόσωπο σε υφιστάμενο κοινόχρηστο χώρο πλά- τους τουλάχιστον τεσσάρων (4,00) μ. Όπου το πλάτος υπολείπεται των τεσσάρων (4,00) μ., προκειμένου να καταστεί οικοδομήσιμο, τίθεται με συμβολαιογραφική πράξη σε κοινή χρήση λωρίδα αυτού τόση ώστε, από το πρόσωπο του εναπομένοντος οικοπέδου μέχρι τον άξονα του κοινόχρηστου χώρου, να επιτυγχάνεται πλά- τος τουλάχιστον δύο (2,00) μ. Αντίγραφο της ως άνω συμβολαιογραφικής πράξης κοινοποιείται με απόδειξη στον οικείο Δήμο, ο οποίος υποχρεούται να τηρεί σχετικό αρχείο των παραχωρημένων λωρίδων, προς ενημέρωση του δικτύου κοινόχρηστων χώρων του οικισμού. Από την ανωτέρω ρύθμιση εξαιρούνται τμήματα του οικοπέδου που καταλαμβάνονται από υφιστάμενες οικοδομές, β. το κτίριο τοποθετείται κατά την κύρια όψη του, είτε ολόκληρη, είτε κατά τμήμα της, επί της γραμμής δόμη- σης, όπως αυτή διαμορφώνεται με την εφαρμογή των διατάξεων της προηγουμένης παραγράφου ή και εσώ- τερα αυτής, γ. σε οικόπεδα ίσα ή μεγαλύτερα των πεντακοσίων (500) τ.μ. εντός της Ζώνης Β και ειδικότερα στις περιπτώ- σεις που δεν υφίσταται συμπαγής ανάπτυξη του πολε- οδομικού μετώπου επί του προσώπου των οικοπέδων προς τον κοινόχρηστο χώρο, το κτίριο τοποθετείται σε υποχώρηση δύο και μισό (2,50) μ. τουλάχιστον από το πρόσωπο αυτών, δ. σε οικόπεδα ίσα ή μεγαλύτερα των πεντακοσίων (500) τ.μ. εντός της Ζώνης Β1 και ειδικότερα στις περι- πτώσεις που δεν υφίσταται συμπαγής ανάπτυξη του πο- λεοδομικού μετώπου επί του προσώπου των οικοπέδων προς τον κοινόχρηστο χώρο, το κτίριο τοποθετείται σε υποχώρηση τεσσάρων (4,00) μ. τουλάχιστον από το πρό- σωπο αυτών. 3. Διατάξεις για όλες τις Ζώνες: α. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν ισχύουν στις περιπτώσεις τμημάτων του οικισμού που διαθέτουν εγκεκριμένο σχέδιο, β. διατάξεις περί ελάχιστων αποστάσεων δόμησης για την ασφάλεια της υπεραστικής συγκοινωνίας δυσμενέ- στερες από τις καθοριζόμενες στο παρόν άρθρο, κατι- σχύουν των διατάξεών του, γ. για λόγους κυκλοφοριακούς, μετά από σχετική γνωμοδότηση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, γνωμοδότηση του οικείου ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. και απόφαση του Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δύναται να επιβάλλεται η τοποθέτηση του κτιρίου κατά την κύρια όψη του σε υποχώρηση από την ως άνω γραμμή δόμη- σης, στο σύνολο ή σε τμήμα του. Στην περίπτωση που τμήμα του οικοπέδου, κατ’ εφαρμογή των ανωτέρω, απο- δίδεται σε κοινή χρήση για διευκόλυνση της κυκλοφο- ρίας, δεν επηρεάζονται η αρτιότητα και ο υπολογισμός των πολεοδομικών μεγεθών αυτού, η δε αποδιδόμενη έκταση συμπεριλαμβάνεται στο δίκτυο κοινόχρηστων χώρων του οικισμού με ενημέρωση του αρχείου της περ. α της παρ. 2 της ενότητας υπό στοιχείο Α του πα- ρόντος άρθρου, δ. κατά τη διαδικασία οριοθέτησης του οικισμού, μετά από γνωμοδότηση του οικείου Δήμου και αιτιολογημένη γνωμοδότηση του οικείου ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α., είναι δυνατόν να ορίζεται ελάχιστη απόσταση των κτιρίων από το όριο των υφιστάμενων κοινόχρηστων χώρων ή από τον άξο- να της οδού διαφορετική από εκείνη που ορίζεται στις ανωτέρω περιπτώσεις του παρόντος άρθρου είτε για ολόκληρο τον οικισμό είτε για τμήμα του είτε και για μεμονωμένη περίπτωση, εφόσον κρίνεται αναγκαίο για λόγους κυκλοφοριακούς, περιβαλλοντικούς, αρχιτεκτο- νικούς και προστασίας εν γένει της φυσιογνωμίας του οικισμού, ε. κατά την οριοθέτηση του οικισμού και μόνο στις Ζώνες Β και Β1, είναι δυνατό να καθορίζεται για την εφαρμογή της περ. α της περ. 2 της παρ. Α του παρόντος άρθρου, πλάτος κοινόχρηστου χώρου μεγαλύτερο των τεσσάρων (4,00) μ. και έως οκτώ (8,00) μ., εφόσον αυτό επιβάλλεται για λόγους κυκλοφοριακούς, περιβαλλο- ντικούς, αρχιτεκτονικούς και προστασίας εν γένει της φυσιογνωμίας του οικισμού. Η εφαρμογή της παρούσας διάταξης είναι δυνατή και μετά την οριοθέτηση του οι- κισμού, τηρουμένης της διαδικασίας της ως άνω περ. γ. Β. Θέση κτιρίου στο οικόπεδο Το κτίριο τοποθετείται ελεύθερα εντός του οικοπέδου, τηρουμένων των ρυθμίσεων περί γραμμής δόμησης. Όπου το κτίριο δεν εφάπτεται στα πλάγια ή και τα πίσω όρια του οικοπέδου, επιβάλλεται υποχρεωτική από- σταση τουλάχιστον δύο και μισό (2,5) μ. από αυτά. Η απόσταση μεταξύ ανεξάρτητων κτιρίων εντός του ίδιου οικοπέδου ορίζεται σε δύο και μισό (2,5) μ. τουλάχιστον. Άρθρο 13 Γραμμή δόμησης παραλιακών οικισμών Στους παραλιακούς οικισμούς και σε ό,τι αφορά στη γραμμή δόμησης αυτών προς την θάλασσα, ως «διαμορ- φωμένη γραμμή δόμησης» νοείται εκείνη που διαμορ- φώθηκε από κτίσματα νομίμως υφιστάμενα ή ανεγερ- θέντα με βάση οικοδομική άδεια, αλλά και κτίσματα και κατασκευές τα οποία έχουν νομιμοποιηθεί ή εξαιρεθεί της κατεδάφισης, σύμφωνα με τις οικείες κατά περίπτω- ση διατάξεις, εξαιρουμένων των αυθαίρετων επεκτάσε- ων με πέργκολες και άλλες συναφείς κατασκευές προς τη θάλασσα. Ειδικότερα ισχύουν τα εξής: 1. Στα παραλιακά οικόπεδα, το κτίριο τοποθετείται σε απόσταση τουλάχιστον δεκαπέντε (15,00) μ. από την καθορισμένη, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, γραμμή αιγι- αλού και οπωσδήποτε μετά τη γραμμή παραλίας, εφόσον έχει καθοριστεί. Στην περίπτωση που η γραμμή δόμησης είναι διαμορφωμένη σε απόσταση μεγαλύτερη των δε- καπέντε (15,00) μ. από τη γραμμή αιγιαλού, η οικοδομή τοποθετείται επ’ αυτής ή και εσώτερα αυτής. 2. α) Όπου υφίσταται εν τοις πράγμασι διαμορφωμέ- νη γραμμή δόμησης, η οποία εντοπίζεται σε απόσταση μικρότερη των δεκαπέντε (15,00) μ. από τη γραμμή αιγι- αλού και εκτός της ζώνης παραλίας, η οικοδομή δύναται να τοποθετείται επί της γραμμής δόμησης που καθορί- ζεται, κατόπιν σχετικής μελέτης, με το π.δ. της οριοθέ- τησης του οικισμού ή με αυτοτελές π.δ., με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. β) Στην ως άνω περ. α, ο καθορισμός γραμμής δό- μησης, περιλαμβάνει και τον καθορισμό και την απο- τύπωση κοινόχρηστων διόδων, πλάτους τουλάχιστον τεσσάρων (4,00) μ., που συνδέουν το εσωτερικό δίκτυο κοινόχρηστων χώρων του οικισμού με τη ζώνη παρα- λίας, σε αποστάσεις μεταξύ τους που προσδιορίζονται κατά περίπτωση, αναλόγως του πολεοδομικού ιστού του οικισμού. Οι αποδιδόμενες σε κοινή χρήση λωρί- δες των οικοπέδων για τη δημιουργία των ανωτέρω δι- όδων προσμετρούνται στο απομειούμενο εμβαδόν των οικοπέδων για την αρτιότητα και τον υπολογισμό των λοιπών πολεοδομικών τους μεγεθών. Για την απόδοση σε κοινή χρήση λωρίδων των οικοπέδων κατά τα ανω- τέρω, συντάσσεται σχετική συμβολαιογραφική πράξη με επισπεύδοντα τον ενδιαφερόμενο ιδιοκτήτη ή τον Δήμο, κατά περίπτωση, αντίγραφο της οποίας καταχω- ρίζεται υποχρεωτικά σε σχετικό αρχείο παραχωρημένων λωρίδων, προς ενημέρωση του δικτύου κοινόχρηστων χώρων του οικισμού. Σε περίπτωση μη συναίνεσης ή αγνώστου ιδιοκτήτη για την παραχώρηση της ως άνω λωρίδας προς υλοποίηση των εν λόγω κοινόχρηστων διόδων, ο επισπεύδων Δήμος μεριμνά για την κίνηση της διαδικασίας αναγκαστικής απαλλοτρίωσης της έκτασης της διόδου σύμφωνα με τις διατάξεις του κώδικα περί αναγκαστικών απαλλοτριώσεων. Στην τελευταία περί- πτωση, η λωρίδα που καταλαμβάνεται δεν προσμετράται στον εμβαδόν του οικοπέδου από το οποίο αφαιρείται, προκειμένου για την αρτιότητα και τον υπολογισμό των λοιπών πολεοδομικών του μεγεθών. Από την ανωτέρω ρύθμιση για τον καθορισμό κοινόχρηστων διόδων εξαι- ρούνται τμήματα του οικοπέδου που καταλαμβάνονται από νομίμως υφιστάμενες οικοδομές, κατά το πρώτο εδάφιο του παρόντος. Η υλοποίηση των διόδων εκτε- λείται με ευθύνη και δαπάνη του Δήμου. 3. Κατ’εξαίρεση της περ. 8 της παρ. Α του άρθρου 6, στην περίπτωση που η διαμορφωμένη γραμμή δόμησης, όπως ορίζεται ανωτέρω, ή τμήμα αυτής εμπίπτει εντός της καθορισμένης ζώνης παραλίας, για την οποία δεν έχει συντελεσθεί η σχετική απαλλοτρίωση, όπου απαι- τείται, επανακαθορίζεται η γραμμή παραλίας και με βάση αυτήν καθορίζεται η γραμμή δόμησης με π.δ., καθώς και εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην παρ. 2. Για την έκ- δοση οικοδομικής άδειας ή έκδοση άλλης πράξης που σχετίζεται με τη δόμηση των ακινήτων που εντοπίζονται εντός της ζώνης παραλίας, απαιτείται προηγουμένως ο επανακαθορισμός αυτής, προκειμένου η οριογραμ- μή της παραλίας να μην υπερβαίνει τη διαμορφωμένη γραμμή δόμησης κατά τα οριζόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 2971/2001 σε συνδυασμό με την παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5092/2024. 4. Στη Ζώνη Α όλων των παραλιακών οικισμών, ο ως άνω καθορισμός κοινόχρηστων διόδων είναι δυνητικός και εξετάζεται κατά περίπτωση, βάσει της πολεοδομικής συγκρότησης του παράκτιου μετώπου του οικισμού. 5. Νομίμως υφιστάμενα κτίσματα που βρίσκονται εντός της εδαφικής λωρίδας που ορίζεται από τη γραμ- μή δόμησης και τη γραμμή παραλίας, επιτρέπεται να επισκευάζονται μόνο για λόγους χρήσης, υγιεινής και ασφάλειας. 6. Με έκδοση π.δ., μετά από γνωμοδότηση του Δή- μου και σύμφωνη γνώμη του ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. ή του αρμόδιου ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. στην περίπτωση παραδοσιακών οικισμών, είναι δυνατόν να καθορίζεται γραμμή δόμησης διαφο- ρετική από αυτήν που προκύπτει από την εφαρμογή των ανωτέρω. 7. Η περίφραξη των οικοπέδων που έχουν πρόσωπο προς τη θάλασσα τοποθετείται επί της καθορισμένης γραμμής παραλίας. Άρθρο 14 Χρήσεις γης Με το π.δ. οριοθέτησης του οικισμού, εντός των Ζωνών του και μέχρι την πολεοδόμηση αυτού, επιτρέπεται να καθορίζονται οι κατωτέρω χρήσεις γης, οι οποίες δύνανται, ανά κατηγορία και περίπτωση οικισμού, να ορίζονται είτε στο σύνολό τους είτε σε μέρος αυτών, με βάση τη φυσιογνωμία του, τα ειδικότερα χαρακτηριστικά του, την προστασία του και τις προβλέψεις υπερκείμενου σχεδιασμού. Ειδικά στην περίπτωση παραδοσιακού οικισμού, για τον καθορισμό των χρήσεων γης απαιτείται εξειδίκευση των κατά τα κατωτέρω επιτρεπόμενων χρήσεων γης και ειδική τεκμηρίωση στο πλαίσιο της μελέτης οριοθέτησης, με σκοπό την ανάδειξη της ιδιαίτερης ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής, κοινωνικής και αισθητικής φυσιογνωμίας του καθώς και την αποτροπή αλλοίωσής του. Ειδικότερα, επιτρέπεται να καθορίζονται οι εξής χρήσεις γης, σύμφωνα με το άρθρο 16 του π.δ. 59/2018: Α. Στη Ζώνη Α του οικισμού: α. (1) Κατοικία. β. (2) Κοινωνική πρόνοια. γ. (3) Εκπαίδευση: Επιτρέπονται μόνο Νηπιαγωγεία (3.1), Πρωτοβάθμια (3.2) Δευτεροβάθμια (3.3) και Ειδική εκπαίδευση (3.5). δ. (4.1) Μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις (κατηγορίες Α1, Α2, Β1, Δ, Ε1). ε. (5) Θρησκευτικοί χώροι. στ. (6) Πολιτιστικές εγκαταστάσεις. ζ. (7) Διοίκηση τοπικής κλίμακας. η. (8.1) Πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας χωρίς νοσηλεία. θ. (10.1) Εμπορικά καταστήματα και (10.2) Καταστήματα παροχής προσωπικών υπηρεσιών, συνολικής επιφάνειας δόμησης έως εκατόν πενήντα (150) τ.μ. ανά οικόπεδο. ι. (11) Γραφεία, συνολικής επιφάνειας δόμησης έως διακόσια (200) τ.μ. ανά οικόπεδο. ια. (12) Εστιατόρια, συνολικής επιφάνειας δόμησης έως διακόσια (200) τ.μ. ανά οικόπεδο. ιβ. (13) Αναψυκτήρια, συνολικής επιφάνειας δόμησης έως εκατόν πενήντα (150) τ.μ. ανά οικόπεδο. ιγ. (15) Τουριστικά καταλύματα μέχρι πενήντα (50) κλίνες. ιδ. (22) Επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης που συνδέονται με την άσκηση παραδοσιακών δραστηριοτήτων οικισμού και προϊόντων που εξάγονται, τα οποία δεν επιβαρύνουν τη λειτουργία του οικισμού. ιε. (30) Γωνιές ανακύκλωσης και μικρά πράσινα σημεία. ιστ. (48) Κατασκευές σε δημόσιους κοινόχρηστους χώρους κατά το άρθρο 20 του ν. 4067/2012, με την εξαίρεση της παρ. 5 αυτού. Β. Στις Ζώνες Β και Β1 του οικισμού: α. (1) Κατοικία. β. (2) Κοινωνική πρόνοια. γ. (3) Εκπαίδευση: Επιτρέπονται μόνο Νηπιαγωγεία (3.1), Πρωτοβάθμια (3.2) Δευτεροβάθμια (3.3) και Ειδική εκπαίδευση (3.5). δ. (4.1) Μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις (κατηγορίες Α1, Α2, Β1, Δ, Ε1). ε. (5) Θρησκευτικοί χώροι. στ. (6) Πολιτιστικές εγκαταστάσεις. ζ. (7) Διοίκηση τοπικής κλίμακας. η. (8.1) Πρωτοβάθμιες υπηρεσίες υγείας χωρίς νοσηλεία. θ. (10.1) Εμπορικά καταστήματα και (10.2) Καταστήματα παροχής προσωπικών υπηρεσιών μέχρι εκατόν πενήντα (150) τ.μ. συνολικής επιφάνειας δόμησης ανά οικόπεδο και (10.3) υπεραγορές μέχρι τριακόσια (300) τ.μ. συνολικής επιφάνειας δόμησης ανά οικόπεδο. ι. (11) Γραφεία μέχρι τριακόσια (300) τ.μ. συνολικής επιφάνειας δόμησης ανά οικόπεδο. ια. (12) Εστιατόρια μέχρι τριακόσια (300) τ.μ. συνολικής επιφάνειας δόμησης ανά οικόπεδο. ιβ. (13) Αναψυκτήρια μέχρι εκατόν πενήντα (150) τ.μ. συνολικής επιφάνειας δόμησης ανά οικόπεδο. ιγ. (15) Τουριστικά καταλύματα μέχρι εκατό (100) κλίνες. ιδ. (20) Αποθήκες χαμηλής όχλησης, μέχρι τριακόσια (300) τ.μ. συνολικής επιφάνειας, εξαιρουμένων των αποθηκών με κωδικό (20.1). ιε. (22) Επαγγελματικά εργαστήρια (άρθρο 17 του ν. 3982/2011, Α’143). ιστ. (30) Γωνιές ανακύκλωσης και μικρά πράσινα ση- μεία. ιζ. (48) Κατασκευές σε δημόσιους κοινόχρηστους χώ- ρους κατά το άρθρο 20 του ν. 4067/2012. Γ. Με το π.δ. της οριοθέτησης μπορεί να καθορίζονται εντός της Ζώνης Β1 του οικισμού, με βάση τα ειδικότε- ρα χαρακτηριστικά και τη φυσιογνωμία του, πέραν των επιτρεπόμενων χρήσεων, και οι εξής: α. (16.1) Στάθμευση αυτοκινήτων μέχρι 3,5 τόνους κοι- νής χρήσης, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων. β. (17) Πρατήρια παροχής καυσίμων και ενέργειας. γ. (18) Πλυντήρια, λιπαντήρια αυτοκινήτων. δ. (19.1) Συνεργεία επισκευής αυτοκινήτων συνήθων οχημάτων (συμπεριλαμβάνονται μοτοσικλέτες και μο- τοποδήλατα) μέχρι 3,5 τόνους μικτού φορτίου ή δυνα- τότητα μεταφοράς μέχρι 9 ατόμων. ε. (24.1) Γεωργικές, δασικές, κτηνοτροφικές, αλιευτικές και λοιπές αγροτικές εκμεταλλεύσεις και (24.2) γεωργικές αποθήκες και λοιπές εγκαταστάσεις αγροτικού τομέα. στ. (26) Εγκαταστάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. ζ. (34) Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (φωτοβολταϊκά). η. (21.Α) Κέντρα Δεδομένων και τεχνολογικής υποστή- ριξης επιχειρήσεων και λοιπές συνοδευτικές δραστηρι- ότητες (Data Centres). θ. (36.Α) Κέντρα Περίθαλψης Ειδών Άγριας Πανίδας (ΚΕΠΕΑΠ). ι. (41) Eγκαταστάσεις προσωρινής υποδοχής και φιλο- ξενία προσφύγων μέχρι εκατό (100) ατόμων. Για τις εν λόγω χρήσεις εφαρμόζονται οι όροι δόμησης των περ. 1 και 2 υποπερ. γ της παρ. Β του άρθρου 10. Δ. Διατάξεις για όλες τις Ζώνες 1. Εκτός του ορίου του οικισμού και σε απόσταση έως και πεντακοσίων (500) μ. περιμετρικά αυτού, απαγορεύ- εται η ανέγερση βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκα- ταστάσεων κατηγορίας Α της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α’ 209), όπως εξειδικεύεται με τις εκάστοτε ισχύουσες σχετικές κανονιστικές ρυθμίσεις, και εν γένει οχλουσών εγκαταστάσεων. 2. Με απόφαση του Γραμματέα Αποκεντρωμένης Δι- οίκησης, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερ- νήσεως, μετά από γνώμη του οικείου δημοτικού ή κοι- νοτικού συμβουλίου, γνωμοδότηση του ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.Θ.Α. και γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας του Υπουργείου Ανάπτυξης που πρέπει να διατυπωθεί σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών από την υποβολή του ερωτήματος, είναι δυνατόν: α) Για οικισμούς τουριστικούς ή αξιόλογους ή συνεκτι- κούς ή περιαστικούς να καθορίζεται πλάτος ζώνης μεγα- λύτερο από πεντακόσια (500) μ. και έως χίλια (1.000) μ., β) για τους μη δυναμικούς οικισμούς το πλάτος της ζώνης να μειώνεται μέχρι τα διακόσια (200) μ. σε όλη την περίμετρο του οικισμού ή σε τμήμα αυτής, γ) για όλους τους οικισμούς να καθορίζεται γραφικά ζώνη ποικίλου πλάτους, όταν η εφαρμογή των παραπάνω αποστάσεων δεν είναι δυνατή (μικρή απόσταση μεταξύ των οικισμών-απαγορευτικό ανάγλυφο κ.ά.) και επιβάλ- λεται για τις ανάγκες χωροθέτησης της βιομηχανίας. Για την εφαρμογή των υποπερ. β και γ, ελέγχεται υπο- χρεωτικά και η απόσταση από τη Ζώνη Α του οικισμού, η οποία δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη της οριζόμενης στην περ. 1. 3. Σε κάθε περίπτωση ελέγχεται υποχρεωτικά η από- σταση από τη Ζώνη Α του οικισμού, η οποία δεν επιτρέ- πεται να είναι μικρότερη της οριζόμενης στην περ. 1. 4. Εντός των αποστάσεων της περ. 1, επιτρέπεται ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των υφιστάμενων κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων δικτύων κοινής ωφέλειας. Επιτρέπεται, επίσης, ο εκσυγχρονισμός και η επέκταση των υφιστάμενων βιομηχανικών και βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, οι οποίες ιδρύθηκαν και λειτουργούν σε εφαρμογή διατάξεων που ίσχυαν κατά τον χρόνο ίδρυσής τους, τηρουμένων των προϋποθέσεων και προδιαγραφών του σχετικού θεσμικού πλαισίου. Άρθρο 15 Ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης Οι ειδικοί όροι δόμησης των οικισμών καθορίζονται με το π.δ. οριοθέτησης οικισμού στο πλαίσιο ΤΠΣ, ΕΠΣ ή αυτοτελούς π.δ. Α. Τρόπος καθορισμού ειδικών όρων. 1. Για τον καθορισμό των ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης των οικισμών, απαιτείται η συμπλήρωση Δελτίου Αναγνώρισης του οικισμού, όπως περιγράφεται στο άρθρο 19. Κατά την αναγνώριση, καταγράφεται ο κυρίαρχος αρχιτεκτονικός τύπος των προϋφισταμένων του 1985 κτισμάτων του οικισμού, η πολεοδομική του διάρθρωση και εν γένει η φυσιογνωμία του, καθώς και λαογραφικά και πολιτιστικά στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν. 2. Ως κυρίαρχος τύπος των κτισμάτων και των κατασκευών (π.χ. λιθόστρωτα, κρήνες κ.λπ.), θεωρείται ο πλέον διαδεδομένος ή αντιπροσωπευτικός τύπος στον οικισμό. Κτίριο μεμονωμένο, έστω και πολύ αξιόλογο, δεν εκφράζει τον κυρίαρχο τύπο. Β. Περιεχόμενο των ειδικών όρων δόμησης. Οι ειδικοί όροι δόμησης αφορούν, κατ’ αρχήν, όλες τις κατηγορίες οικισμών: 1. Απλοί οικισμοί: στην περίπτωση οικισμού, ο οποίος χαρακτηρίζεται ως απλός, με το π.δ. οριοθέτησης δύναται να καθορίζονται ειδικοί όροι δόμησης που αφορούν: α) Στον τρόπο κάλυψης των κτιρίων και, σε περίπτωση στέγης, στην επικάλυψη κατά το υλικό και το χρώμα του υλικού αυτού (π.χ. τύπος κεραμιδιού, χρώμα), β) στο χρώμα των όψεων του κτιρίου, γ) στους ανοιχτούς εξώστες ως προς τη θέση τους στις όψεις του κτιρίου, το πλάτος και το μήκος τους, δ) στα στηθαία ή κιγκλιδώματα εξωστών, εξωτερικών κλιμάκων και δωμάτων ως προς το υλικό κατασκευής τους, ε) στις αναλογίες των εξωτερικών ανοιγμάτων, στ) στην αναλογία κενών και πλήρων των όψεων, ζ) στον τύπο και τον χρωματισμό της περίφραξης του οικοπέδου. 2. Ενδιαφέροντες οικισμοί: με το π.δ. οριοθέτησης οικισμού, δύναται να καθορίζονται ειδικοί όροι δόμησης επιπροσθέτως των αναφερομένων στην παρ. 1 που αφορούν: α) Στα εμφανή υλικά των όψεων του κτιρίου, β) στη διαμόρφωση του υπέρθυρου (πρέκι) των εξωτερικών ανοιγμάτων, γ) στο υλικό κατασκευής, τον τύπο και το χρώμα των εξωτερικών ανοιγμάτων. 3. Αξιόλογοι οικισμοί: οι ειδικοί όροι δόμησης επιβάλλουν την τήρηση όλων των επικρατούντων χαρακτηριστικών του κατ’ άρθρο 19 Δελτίου Αναγνώρισης του οικισμού. Το π.δ. οριοθέτησης του οικισμού δύναται να προβλέψει ότι, κατά την έκδοση οικοδομικών αδειών, απόκλιση από τα ανωτέρω είναι δυνατή μόνο μετά από έγκριση του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 7 παρ. 1 περ. ε του ν. 4495/2017 (Α’ 167). ΠΔ 194-2025 Οριοθέτηση οικισμών κάτων των 2000 κατοίκων ΦΕΚ 194-Δ-15.04.2025.pdf