Νομίζω πως έχει γίνει μια βασική παρερμηνεία: Άλλο το q με το οποίο σχεδιάζουμε, και ΑΛΛΟ το τελικό q του κτιρίου. Για το μεν πρώτο θεωρούμε απλώς μια τιμή (με ανώτατο όριο το 3,5), ενώ την τιμή του δεύτερου δεν την ξέρουμε, αλλά όλος μας ο σχεδιασμός και όλη η μας δουλειά ως πολιτικοί μηχανικοί είναι να πετύχουμε τη μέγιστη δυνατή τιμή q κτιρίου, καθώς όσο αυτό μεγαλώνει, τόσο μειώνονται τα σεισμικά φορτία που δέχεται το κτίριο.
Άρα δεν είναι σωστό να λέμε ότι εμείς σχεδιάζουμε για q=3,5 (Άρα για σεισμικό φορτίο ίσο με Σσχεδιασμού/3,5) ενώ το κτίριο θα δεχθεί σεισμό ίσο με το σεισμό σχεδιασμού, γιατί είναι σαν να θεωρούμε ότι το κτίριο που σχεδιάσαμε είναι πλήρως ελαστικό (q=1), που στην πράξη ποτέ δεν συμβαίνει. Στην πραγματικότητα, ακολουθώντας τον κανονισμό, επιτυγχάνουμε μεγαλύτερη τιμή του q του κτιρίου, άρα μικρότερα σεισμικά φορτία, άρα πολύ κοντά στα αρχικώς θεωρούμενα φορτία για q=3,5.
Είναι πολύ πιθανό μάλιστα το q του κτιρίου που επιτυγχάνουμε να είναι μεγαλύτερο του 3,5, και άρα όχι μόνο να μην κινδυνεύουμε, αλλά να είμαστε και υπέρ της ασφάλειας (δηλαδή το κτίριο να αντέξει και σε σεισμούς μεγαλύτερους του σεισμού σχεδιασμού). Γι' αυτό άλλωστε ο κανονισμός μας έθεσε ανώτατο όριο 3,5...
Η πραγματική τιμή του q του κτιρίου, μπορεί να μην είναι υπολογίσιμη, γνωρίζουμε όμως τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται. Είναι οι εξής:
1) Υπερστατικότητα του κτιρίου.
Όσο πιο υπερστατικό είναι το κτίριο, τόσο περισσότερες πλαστικές αρθρώσεις μπορεί να δημιουργήσει χωρίς κίνδυνο κατάρρευσης, άρα μεγαλύτερο q.
2) Δείκτης πλαστιμότητας επιμέρους δομικών στοιχείων της κατασκευής.
Ο δείκτης εκφράζει το μήκος της πλαστικής περιοχής στο διάγραμα τάσεων-παραμορφώσεων. Κάθε στοιχείο μπορεί να "απορροφήσει" την κινητική ενέργεια του σεισμού σε δυναμική ενέργεια, και η πόσότητα της ενέργειας που μπορεί να απορροφήσει εξαρτάται από το μήκος της πλαστικής περιοχής.
3) Η ύπαρξη τοιχωμάτων.
Τα τοιχώματα σχεδιάζονται ώστε να έχουν ελαστική συμπεριφορά. Έτσι τα πολλά τοιχώματα μειώνουν την τιμή του q, και πρέπει να αποφεύγονται.
4) Η ύπαρξη ισχυρής τοιχοποιϊας
Έχει σαν αποτέλεσμα να αλλάζει τη συμπεριφορά των δομικών στοιχείων λόγω πρόσθετης δυσκαμψίας, η οποία αμελείται στα στατικά μας μοντέλα. Πρέπει να αποφεύγονται όσο γίνονται οι ισχυροί τοίχοι και τα σενάζ ή να εξετάζεται η συμπεριφορά του κτιρίου στο σεισμό με αυτά και χωρίς αυτά.
Συνοψίζοντας, το q είναι ένας δεικτης που εκφράζει την ικανότητα του κτιρίου για ανελαστικές παραμορφώσεις χωρίς απώλεια αντοχής. Η τιμή του εξαρτάται από τον μηχανικό... Επειδή δεν μπορεί να υπολογιστεί, θεωρούμε κατά τον σχεδιασμό μια τιμή από 1 έως 3,5 κι από κει και πέρα προσπαθούμε να μεγιστοποιήσουμε την πραγματική ακολουθώντας τον κανονισμό. Πειραματικά φαίνεται ότι την υπερβαίνουμε κιόλλας και δεν τίθεται θέμα ανησυχίας, ούτε χρειάζεται να ψάχνουμε για πρόσθετη πλαστιμότητα των υλικών.
Φιλικά, παρότι όντας νέος και άπειρος μηχανικός είναι κάπως θρασύ να επεμβαίνω σε τέτοιες συζητήσεις. Απλώς είναι το θέμα του μεταπτυχιακού μου.