Engineer

Η αναθεώρηση της Οδηγίας για τις Δημόσιες Προμήθειες αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας, της ποιότητας των έργων και της κοινωνικής συνοχής σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Κατασκευαστών – European Builders Confederation (EBC).

Όπως επισημαίνει η ομοσπονδία η ουσιαστική ενσωμάτωση των ΜΜΕ και μικροεπιχειρήσεων στις δημόσιες συμβάσεις δεν είναι μόνο ζήτημα ισότητας, αλλά και βασικός παράγοντας για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την απασχόληση και την ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων σε όλη την ΕΕ.

Η EBC τονίζει ότι η πολυπλοκότητα, η ετερογένεια μεταξύ κρατών-μελών και οι δυσανάλογες απαιτήσεις επιβαρύνουν τις μικρές επιχειρήσεις. Προτείνεται υποχρεωτική απλοποίηση των διαδικασιών, αποφυγή ζητήσεων για έγγραφα που διαθέτουν ήδη οι αρχές, ψηφιοποίηση με πραγματικό όφελος για τις επιχειρήσεις και σημαντικός περιορισμός ή αναθεώρηση του ESPD, το οποίο συχνά αυξάνει, αντί να μειώνει, τη γραφειοκρατία.

Επιπλέον, ζητείται ενίσχυση της εποπτείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και δημιουργία ψηφιακών εθνικών πλατφορμών με πλήρη και εύχρηστη πρόσβαση σε όλα τα δημόσια έργα.

Υποχρεωτική κατάτμηση των δημοσίων συμβάσεων σε επιμέρους τμήματα

Η μη συστηματική εφαρμογή της διάσπασης των έργων σε μικρότερα «lots» αποτελεί ένα από τα κύρια εμπόδια εισόδου των μικρών επιχειρήσεων. Η EBC υποστηρίζει ότι η κατάτμηση πρέπει να καθιερωθεί ως υποχρεωτική και να απαιτείται αιτιολόγηση σε κάθε περίπτωση που δεν εφαρμόζεται.

Παράλληλα, χρειάζεται προώθηση κλαδικών – εξειδικευμένων τμημάτων, ώστε τα έργα να μπορούν να υλοποιηθούν από επιχειρήσεις με συγκεκριμένες δεξιότητες, καθώς και ενθάρρυνση σχηματισμού κοινοπραξιών μικρών εταιρειών χωρίς κοινή ευθύνη.

Διασφάλιση ελάχιστου ποσοστού άμεσης συμμετοχής ΜΜΕ

Η EBC προτείνει την υιοθέτηση δεσμευτικών στόχων συμμετοχής μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων – τουλάχιστον 30% της αξίας των δημοσίων συμβάσεων – εξαιρουμένης της υπεργολαβίας. Παράλληλα, προτείνει την υποχρεωτική δημοσίευση ετήσιων στοιχείων σχετικά με τη συμμετοχή ΜΜΕ, ώστε να διασφαλίζεται διαφάνεια και δυνατότητα αξιολόγησης.

Πλαίσιο για την υπεργολαβία που προστατεύει τις μικρές επιχειρήσεις

Η EBC αναδεικνύει τα προβλήματα που σχετίζονται με τις υπερβολικά μακρές αλυσίδες υπεργολαβίας: κοινωνικό ντάμπινγκ, αθέμιτο ανταγωνισμό, χαμηλή ποιότητα έργων και υποτιμημένες αμοιβές. Προτείνεται διατήρηση της κύριας ευθύνης στον βασικό ανάδοχο, απαγόρευση καθαρά χρηματοοικονομικής υπεργολαβίας, αυστηρά κριτήρια απόδοσης και υποχρεωτική διαφάνεια στους υπεργολάβους κάθε έργου.

Ενίσχυση ικανοτήτων των δημόσιων λειτουργών

Η απουσία τεχνικής κατάρτισης πολλών δημοσίων υπαλλήλων οδηγεί σε κακοσχεδιασμένους διαγωνισμούς, λανθασμένη αξιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών και περιορισμό της πρόσβασης των μικρών εταιρειών. Η EBC προτείνει εκτεταμένη κατάρτιση, οδηγούς καλών πρακτικών της Επιτροπής και δημιουργία εθνικών help desks για υποστήριξη τοπικών αρχών και μικρών εργολάβων.

Κριτήρια περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας προσαρμοσμένα στις ΜΜΕ

Η εισαγωγή πράσινων και κοινωνικών κριτηρίων είναι αναγκαία, αλλά πρέπει να εφαρμόζεται με τρόπο που δεν αποκλείει τις μικρές επιχειρήσεις. Η EBC τονίζει ότι η τοπικότητα, η μικρή περιβαλλοντική επιβάρυνση, η απασχόληση τοπικού εργατικού δυναμικού και οι επενδύσεις στην ασφάλεια και την κατάρτιση πρέπει να αναγνωρίζονται ως ουσιαστικά στοιχεία βιωσιμότητας.

Εξισορρόπηση σχέσης ποιότητας – τιμής

Η εμμονή στη χαμηλότερη τιμή οδηγεί σε κακή ποιότητα έργων, αθέμιτο ανταγωνισμό και υποβάθμιση επαγγελματικών και εργασιακών προτύπων. Η EBC ζητεί σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τον εντοπισμό και απόρριψη ασυνήθιστα χαμηλών προσφορών, χρηματοδότηση για ενίσχυση της τεχνικής ικανότητας των αναθετουσών αρχών και απλούστερα κριτήρια αξιολόγησης για να μπορούν οι ΜΜΕ να ανταγωνιστούν χωρίς ανάγκη εξωτερικών συμβούλων.

Μεγαλύτερη ευελιξία σε περιόδους κρίσεων

Οι κρίσεις των τελευταίων ετών (COVID-19, ενεργειακή κρίση, πόλεμος στην Ουκρανία) ανέδειξαν την ανάγκη για ευέλικτα συμβόλαια. Η EBC προτείνει δυνατότητα άμεσης αναθεώρησης τιμών, υποχρεωτικές ρήτρες προσαρμογής σε συνθήκες force majeure, δυνατότητα επέκτασης προθεσμιών και αναστολής ποινών, καθώς και κοινοτικούς μηχανισμούς για την εξασφάλιση υλικών σε περιόδους αστάθειας.

Έγκαιρες πληρωμές προς τις ΜΜΕ

Οι καθυστερήσεις πληρωμών αποτελούν σοβαρό πρόβλημα για τις μικρές επιχειρήσεις, ειδικά σε μακρές αλυσίδες υπεργολαβίας. Η EBC ζητεί διατήρηση και επέκταση των μηχανισμών άμεσης πληρωμής προς υπεργολάβους, υποχρεωτική αναφορά από τα κράτη-μέλη για την εφαρμογή αυτών των ρυθμίσεων, προκαταβολικές πληρωμές για την εκκίνηση των έργων και τιμωρία των αναδόχων που καθυστερούν συστηματικά.

View full είδηση

Στην κλήρωση είχαμε 109 συμμετοχές εκ των οποίων ήταν έγκυρες ήταν οι 107.

Κατόπιν κλήρωσης τις δύο (2) άδειες χρήσης του προγράμματος SDBox Diamond κερδίζουν οι:

Το μέλος @angel1976 με την δημοσίευση:

και την 2η άδεια 

Το μέλος @Elounda με την δημοσίευση:

Μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μου ως την Πέμπτη 18/12/2025 με π.μ. ή e-mail για να ενημερωθούν για την διαδικασία παραλαβής του δώρου τους.

Τις οικονομικές, πολιτιστικές και τεχνολογικές δυνάμεις που αναδιαμορφώνουν το τοπίο στον τουρισμό για το 2026 αποκαλύπτει η έρευνα "2026 Leisure Travel Trends Study" του TravelBoom , κορυφαίου παρόχου λύσεων μάρκετινγκ στον τομέα των ξενοδοχειακών και τουριστικών υπηρεσιών.

Η έρευνα που έγινε σε 500 Αμερικανούς ταξιδιώτες, επισημαίνει αρκετές σημαντικές αλλαγές στον τουριστικό κλάδο για το 2026. 

Οπως αναφέρει η ευελιξία είναι πλέον βασική απαίτηση των ταξιδιωτών. Σχεδόν το ήμισυ των ταξιδιωτών (48,8%) αναμένει πλήρη ελευθερία για ακύρωση ή αλλαγή των σχεδίων τους, με μόλις το 5,8% να δηλώνει ότι είναι διατεθειμένο να κλείσει διακοπές με μη επιστρέψιμη τιμή. Παράλληλα, η εμπιστοσύνη στις παραδοσιακές μάρκες αντικαθίσταται από τη δύναμη των κριτικών. Το 65% των ταξιδιωτών αναφέρει πως δεν θα κλείσει μια διαμονή χωρίς πρώτα να διαβάσει τις κριτικές, με περισσότερους από τους μισούς να υπογραμμίζουν πως οι κριτικές είναι ο βασικός παράγοντας στην επιλογή καταλύματος.

Η Γαστρονομία ευεξία και πολιτισμός καθορίζουν τον προορισμό 

Σύμφωνα με την έρευνα οι γαστρονομικές και πολιτιστικές εμπειρίες είναι καθοριστικοί παράγοντες στην επιλογή του προορισμού. Σχεδόν το 80% των ταξιδιωτών θεωρούν τη γεύση ως σημαντικό ή πολύ σημαντικό παράγοντα στην επιλογή του προορισμού, με το street food και τις μοναδικές τοπικές προσφορές να κατατάσσονται στις κορυφαίες επιλογές. Την ίδια ώρα ο τουρισμός γύρω από την μουσική συνεχίζει να κινείται ανοδικά. Περισσότεροι από το 72% των ταξιδιωτών έχουν ταξιδέψει ή είναι διατεθειμένοι να ταξιδέψουν για συναυλίες ή φεστιβάλ, υπογραμμίζοντας τη σημαντικότητα του μουσικού τουρισμού. Ωστόσο, και η ευεξία με τις υπηρεσίες ομορφιάς, όπως σπα, διαλογισμός και γυμναστική, αναδεικνύονται ως καίρια χαρακτηριστικά των τουριστικών προτιμήσεων. Το 55% των ταξιδιωτών δηλώνουν ότι είναι ανοιχτοί να συμμετέχουν σε τέτοιου είδους θεραπείες κάνοντάς τα έναν βασικό πυλώνα της ταξιδιωτικής εμπειρίας.

Επιταχύνεται η Χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης 

Η χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης για τον σχεδιασμό ταξιδιών αυξάνεται ραγδαία. Το 83% των ταξιδιωτών δηλώνουν ότι έχουν χρησιμοποιήσει ή ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν εργαλεία AI για τον σχεδιασμό του ταξιδιού τους, κάτι που υπογραμμίζει την αλλαγή στον τρόπο ανακάλυψης και απόφασης των ταξιδιωτικών επιλογών. Επίσης, οι αυξανόμενες τιμές των ταξιδιών ωθούν τους ταξιδιώτες να μειώσουν τη διάρκεια των ταξιδιών τους, να περιορίσουν τα έξοδα σε φαγητό και δραστηριότητες, ενώ αναζητούν διαφάνεια στην αξία των προσφορών. Η προσιτότητα παραμένει καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή του ταξιδιού.

Οι ταξιδιώτες συνεχίζουν να προτιμούν τις απευθείας κρατήσεις μέσω των ιστοσελίδων των ξενοδοχείων και των καναλιών των brands. Η άμεση κράτηση κερδίζει έδαφος, καθώς οι ταξιδιώτες αναζητούν μεγαλύτερη αξία, εξατομικευμένες εμπειρίες και αξιόπιστες πληροφορίες για τις διαμονές τους.

Δείτε αναλυτικά την έρευνα εδώ: https://www.travelboommarketing.com/research/2026-leisure-travel-trends-study

View full είδηση

Το αρχιτεκτονικό γραφείο BIG – Bjarke Ingels Group κέρδισε τον διαγωνισμό για τον σχεδιασμό της νέας έδρας της Κρατικής Όπερας του Αμβούργου, η οποία θα στεγάζει την Κρατική Όπερα και το Μπαλέτο του Αμβούργου. Το νέο συγκρότημα θα βρίσκεται στη νότια όχθη του ποταμού Έλβα, στη χερσόνησο Baakenhöft στο HafenCity, δημιουργώντας παράλληλα νέους δημόσιους χώρους κατά μήκος της προκυμαίας.

Η νέα όπερα εντάσσεται στο εξελισσόμενο παραλιακό μέτωπο του Αμβούργου – μια πόλη όπου η κουλτούρα και η λιμενική ζωή συνδέονται εδώ και δεκαετίες, από τις αποθήκες της Speicherstadt μέχρι την Elbphilharmonie – συνεχίζοντας τον διάλογο ανάμεσα στη δημόσια αρχιτεκτονική και την επαφή της με το νερό.

Το νέο θέατρο, σχεδιασμένο από τη BIG – Bjarke Ingels Group, θα έχει επιφάνεια 45.000 m² και θα αντικαταστήσει το παλιό κτίριο της Κρατικής Όπερας στην οδό Dammtorstraße, το οποίο είχε ανεγερθεί τη δεκαετία του 1950. Οι νέες εγκαταστάσεις θα προσφέρουν έναν σύγχρονο χώρο που ανταποκρίνεται στα σημερινά ακουστικά, χωρικά και τεχνικά πρότυπα.

«Η νέα Κρατική Όπερα του Αμβούργου καταλαμβάνει ένα νησί στην καρδιά του HafenCity, ανάμεσα στα κατακόρυφα τοπόσημα Elbturm και Elbphilharmonie.

Η όπερα θα μοιάζει με ένα τοπίο ομόκεντρων αναβαθμίδων – που ακτινοβολούν σαν ηχητικά κύματα από μια κεντρική καρδιά μουσικής και απλώνονται στο λιμάνι σαν ρυτιδώσεις στην επιφάνεια της θάλασσας. Το αποτέλεσμα είναι ένα τρισδιάστατο δημόσιο πάρκο, ανοιχτό και προσβάσιμο από όλες τις πλευρές, με πανοραμικές θέες προς κάθε κατεύθυνση – προς την παλιά και τη νέα πόλη, προς το Lohse Park και το βιομηχανικό λιμάνι.

Η όπερα, σχεδιασμένη ως δημόσιο κτίριο μέσα σε πάρκο, αναπτύσσεται σε μια σειρά από αναβαθμίδες που υψώνονται από την άκρη του νερού. Από ψηλά, η στέγη σχηματίζει μια συνεχόμενη κυκλική σπείρα που ανοίγεται προς το λιμάνι. Αυτή η γλυπτή τοπογραφία προσφέρει διαδρομές που διατρέχουν κάθετα το κτίριο, από την προκυμαία έως τους υπερυψωμένους κήπους, δημιουργώντας υπαίθριους χώρους συνάντησης και έναν νέο δημόσιο σύνδεσμο ανάμεσα στην πόλη και το ποτάμι.

Οι επισκέπτες μπορούν να προσεγγίσουν την όπερα από διάφορες κατευθύνσεις με τα πόδια, ταξί ή λεωφορείο: μέσα από το πάρκο, από την προκυμαία ή απευθείας από την «Οδό της Όπερας» δίπλα στη γέφυρα Baakenhafenbrücke. Η λιθόστρωτη επιφάνεια του πάρκου συνεχίζεται στο κεντρικό φουαγέ, το οποίο λειτουργεί ως αστικό καθιστικό, όπου δύο κεντρικές ξύλινες σκάλες καθοδηγούν τους επισκέπτες μέσα στο κτίριο. Όλοι οι κύριοι όροφοι έχουν άμεση πρόσβαση σε εξωτερικές ταράτσες, οι οποίες μπορούν να μετατραπούν σε σημεία άφιξης, χώρους εκδηλώσεων και τόπους συνάντησης για καλλιτέχνες, επισκέπτες και κοινό.

Στην καρδιά του κτιρίου, η κεντρική αίθουσα συγκεντρώνει το κοινό και τους ερμηνευτές σε έναν χώρο με απαλά καμπυλωμένα θεωρεία. Ζώνες από οριζόντια στρώματα ξύλου επενδύουν το εσωτερικό, δημιουργώντας μια συνεχόμενη επιφάνεια που μεταφέρει ομοιόμορφα τον ήχο στον χώρο.

«Η κεντρική αίθουσα είναι η καρδιά του έργου – ένας χώρος με κορυφαία ακουστική και ιδανική ορατότητα προς τη σκηνή. Ομόκεντροι ξύλινοι δακτύλιοι διαμορφώνουν την αίθουσα και τα θεωρεία της, διαλύοντας τα σύνορα μεταξύ κοινού και καλλιτεχνών, μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας.»

Πίσω από την κεντρική αίθουσα, μια μικρότερη σκηνή στούντιο, αίθουσες δοκιμών και βοηθητικοί χώροι οργανώνονται με άμεση σύνδεση με τη σκηνή, επιτρέποντας την ομαλή μετάβαση των καλλιτεχνών από την πρόβα στην παράσταση και εξασφαλίζοντας αποτελεσματική ροή λειτουργιών σε όλο το κτίριο.

Διαμορφωμένο από την κίνηση του νερού, το περιβάλλον πάρκο σχεδιάστηκε από την BIG Landscape και προστατεύει από καταιγίδες μέσω κεκλιμένων αναβαθμίδων, φυτεμένων αμμοθινών και υγροτοπικών κήπων που επιβραδύνουν και απορροφούν τη ροή. Λεκάνες συλλέγουν και συγκρατούν το νερό της βροχής, δημιουργώντας βιότοπους για αμφίβια, υδρόβια φυτά και τοπικά είδη. Ο συνδυασμός παλιρροϊκών ζωνών, ανθεκτικής βλάστησης και διαπερατών επιφανειών ενισχύει τη βιοποικιλότητα και διαμορφώνει ένα ζωντανό τοπίο που προσαρμόζεται στους μεταβαλλόμενους ρυθμούς του Έλβα.

Απεικονίσεις από τον Yanis Amasri Sierra, Μαδρίτη, Ισπανία.

View full είδηση

Ερευνητές στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου (TUM) παρουσίασαν το GlobalBuildingAtlas, τον πρώτο τρισδιάστατο χάρτη υψηλής ανάλυσης όλων των κατασκευών του κόσμου.

Ο άτλαντας χαρτογραφεί 2,75 δισεκατομμύρια κτίρια σε 3D μορφή, προσφέροντας ανάλυση τριάντα φορές πιο λεπτομερή από προηγούμενες προσπάθειες.

Συντεταγμένος από δορυφορικές εικόνες που χρονολογούνται από το 2019, ο χάρτης αποτυπώνει ακριβώς πού ζουν οι άνθρωποι και πώς τα κτίριά τους υψώνονται και απλώνονται σε όλες τις ηπείρους. Κάθε κτίριο εμφανίζεται ως μοντέλο 3 επί 3 μέτρων, αρκετά λεπτομερές για να εκτιμηθεί το ύψος, ο όγκος και η χωρική σχέση του με τους γείτονές του.

«Με τα τρισδιάστατα μοντέλα, βλέπουμε όχι μόνο το αποτύπωμα αλλά και τον όγκο κάθε κτιρίου, επιτρέποντας πολύ πιο ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης», δήλωσε ο καθηγητής Xiaoxiang Zhu που διευθύνει την Έδρα Επιστήμης Δεδομένων στην Παρατήρηση της Γης στο TUM και ηγήθηκε του έργου.

Η κλίμακα του εγχειρήματος είναι εκπληκτική. Προηγούμενοι παγκόσμιοι χάρτες κτιρίων κατέγραψαν περίπου 1,7 δισεκατομμύριο κατασκευές. Το νέο σύνολο δεδομένων ανεβάζει αυτόν τον αριθμό στα 2,75 δισεκατομμύρια. Ενενήντα επτά τοις εκατό των κτιρίων αναπαρίστανται ως μοντέλα Level of Detail 1 (LoD1) – απλοποιημένες τρισδιάστατες μορφές που αποτυπώνουν τη γεωμετρία και το υψόμετρο κάθε κατασκευής.

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο Earth System Science Data την 1η Δεκεμβρίου, είναι το αποκορύφωμα ετών εργασίας συνδυάζοντας δεδομένα από πολλαπλούς δορυφόρους. Τα δεδομένα επεξεργάστηκαν μέσω αλγορίθμων εκπαιδευμένων να διακρίνουν στέγες από δρόμους, δέντρα και έδαφος.

Εμφάνιση κτιρίων στη Νέα Υόρκη (Μεγέθυνση) 

Το έργο είναι ανοιχτό στο κοινό. Οποιοσδήποτε μπορεί να το εξερευνήσει online, κάνοντας zoom από μια προοπτική σε επίπεδο ηπείρου μέχρι μια μεμονωμένη γειτονιά, ακόμη και απομακρυσμένα χωριά. Οι χρήστες μπορούν να εισάγουν μια συγκεκριμένη διεύθυνση για να δουν την τοποθεσία και το υψόμετρο ενός κτιρίου στον διαδραστικό χάρτη.

«Οι τρισδιάστατες πληροφορίες κτιρίων παρέχουν μια πολύ πιο ακριβή εικόνα της αστικοποίησης και της φτώχειας από τους παραδοσιακούς δισδιάστατους χάρτες», δήλωσε ο Zhu. Η ομάδα εισάγει έναν νέο παγκόσμιο δείκτη: τον όγκο κτιρίων ανά κάτοικο, τη συνολική μάζα κτιρίων σε σχέση με τον πληθυσμό. Το μέτρο αυτό στέγασης και υποδομών αποκαλύπτει κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες.

Ο δείκτης θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει τον τρόπο παρακολούθησης των ανισοτήτων. Οι πιο εύπορες περιοχές τείνουν να έχουν μεγαλύτερους όγκους κτιρίων ανά άτομο – ευρύχωρα σπίτια, φαρδύτερους δρόμους, ψηλότερες κατασκευές. Πυκνοκατοικημένες περιοχές χαμηλού εισοδήματος συχνά δείχνουν το αντίθετο.

Κυβερνήσεις και ανθρωπιστικές οργανώσεις μπορούν να εντοπίσουν πού οι ελλείψεις στέγασης είναι πιο έντονες, πού οι δημόσιες υπηρεσίες βρίσκονται υπο πίεση, ή πού οι άτυποι οικισμοί επεκτείνονται ταχύτερα. «Τα τρισδιάστατα δεδομένα κτιρίων παρέχουν μια ακριβή βάση για τον σχεδιασμό και την παρακολούθηση της αστικής ανάπτυξης», δήλωσε ο Zhu. «Επιτρέπει στις πόλεις να λάβουν στοχευμένα μέτρα για τη δημιουργία συμπεριληπτικών και δίκαιων συνθηκών διαβίωσης».

Για δεκαετίες, τα παγκόσμια σύνολα δεδομένων κτιρίων έδιναν μεγάλη έμφαση στα πλούσια έθνη. Οι δορυφορικές εικόνες από την Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Ανατολική Ασία ήταν άφθονες, ενώ τα δεδομένα από την Αφρική, τη Νότια Αμερική και τη Νοτιοανατολική Ασία παρέμειναν αραιά.

Η ομάδα του TUM έδωσε προτεραιότητα στην ένταξη. Οι αλγόριθμοί τους γέμισαν κενά σε αγροτικές και προηγουμένως υποχαρτογραφημένες περιοχές, διορθώνοντας προκαταλήψεις που μαστίζουν εδώ και καιρό τα δεδομένα παρατήρησης της Γης. Το αποτέλεσμα είναι μια πραγματικά παγκόσμια εικόνα – από τους πύργους του Μανχάταν μέχρι τα αγροτόσπιτα της Κένυας.

Πέρα από τις αστικές μελέτες, το σύνολο δεδομένων έχει άμεσες επιπτώσεις για το μεταβαλλόμενο κλίμα του πλανήτη. Τα κτίρια ευθύνονται για σχεδόν το 40% των παγκόσμιων εκπομπών CO₂. Η γνώση του ύψους, της πυκνότητας και της κατανομής τους μπορεί να βελτιώσει τα μοντέλα ενεργειακής ζήτησης και παραγωγής αερίων του θερμοκηπίου.

Το GlobalBuildingAtlas έρχεται τη στιγμή που το αποτύπωμα της ανθρωπότητας επεκτείνεται ταχύτερα από ποτέ. Μέχρι το 2050, σχεδόν επτά στους δέκα ανθρώπους θα ζουν σε πόλεις. Ο άτλαντας ενδυναμώνει την ανοιχτή επιστήμη – οποιοσδήποτε μπορεί να κατεβάσει τα δεδομένα και τον κώδικα από το GitHub, να εξερευνήσει τη δική του γειτονιά, ή να χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες για να μελετήσει πώς εξελίσσονται οι πόλεις.

Για τον Zhu, η δουλειά μόλις ξεκινά. Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση χρονικών δεδομένων για να δείξουν πώς το δομημένο περιβάλλον αλλάζει με την πάροδο του χρόνου.

View full είδηση

View full είδηση

Παρόλο που η χώρα μας έχει γίνει πλέον καθαρός εξαγωγέας στο ηλεκτρικό ρεύμα στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και προγραμματίζονται αρκετές νέες διασυνδέσεις, κινδυνεύει να χάσει τον ευρωπαϊκό στόχο συνδεσιμότητας για το 2030.

Να σημειώσουμε ότι η ΕΕ έχει ζητήσει από τα κράτη-μέλη να διαθέτουν διασυνδέσεις ίσες με το 15% της παραγωγικής τους ισχύος ως τα τέλη της δεκαετίας. Ο στόχος έχει τεθεί προκειμένου να προχωρήσει η ενοποίηση της αγοράς της Ευρώπης και να απομακρυνθούν τα εμπόδια που προκαλούν διαφορετικές τιμές στο ηλεκτρικό ρεύμα από περιοχή σε περιοχή.

Πρόκειται για έναν πήχη που αποδεικνύεται δύσκολος στην πράξη, καθώς 11 χώρες αναμένεται να μην τον πετύχουν. Σύμφωνα με σχετική ανάλυση που πραγματοποίησε το Ember, πρόκειται για τις Ελλάδα, Ρουμανία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Γαλλία, Φινλανδία, Γερμανία, Πολωνία, Ισπανία, Ιταλία και Ιρλανδία. Αθροιστικά τα κράτη αυτά αντιστοιχούν στο 80% της ηλεκτροπαραγωγής της Ευρώπης.

Όσον αφορά συγκεκριμένα την Ελλάδα, εντός της επόμενης πενταετίας προγραμματίζεται η αναβάθμιση της διασύνδεσης με τη Βουλγαρία, όπως και το καλώδιο με την Κύπρο, Great Sea Interconnector. Τα δύο αυτά έργα θα ανεβάσουν τον βαθμό συνδεσιμότητας από το 6% στο 9%, δηλαδή και πάλι η Ελλάδα θα υπολείπεται κατά 6 μονάδες από το στόχο.

Πολύ διαφορετικά θα είναι τα πράγματα στην περίπτωση που υλοποιηθεί η μεγάλη διασύνδεση GREGY με την Αίγυπτο, αφού τότε θα βρεθούμε στο 22% ξεπερνώντας όσα ζητάει η ΕΕ.

Πάντως, η εικόνα αυτή τη στιγμή είναι ότι ο Great Sea Interconnector δύσκολα θα ολοκληρωθεί πριν το 2030, δεδομένης της παράτασης που αποφάσισαν Αθήνα και Λευκωσία ώστε να προσελκύσουν νέους επενδυτές.

Αντίστοιχα, ο GREGY έχει θέσει ως ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2030 – 2031, άρα επίσης θεωρείται δύσκολο να είναι έτοιμος νωρίτερα. 

View full είδηση

Στην πλέον δυσμενή θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά στη δυναμική της παραγωγής νέων κατοικιών βρίσκεται σήμερα η Ελλάδα, με συνέπεια να αντιμετωπίζει ως χώρα μια από τις πιο οξυμένες στεγαστικές κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας. Παρά την έντονη ζήτηση στην αγορά κατοικίας, ο τομέας της κατασκευής καινούργιων κατοικιών παραμένει υποτονικός, μικρός και βαθιά υποχρηματοδοτούμενος, αδυνατώντας να ανταποκριθεί στις ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας.

Η εικόνα αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα επίσημα στοιχεία της Eurostat που αναφέρει ότι το 2024 η συμβολή των κατασκευαστικού τομέα στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία έφτασε μόλις το 2,2% στην Ελλάδα, ποσοστό που είναι το χαμηλότερο σχεδόν σε όλη την Ευρώπη και πολύ κάτω από τον μέσο όρο του 5,5%. Σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Σλοβακία και η Κροατία, ο κλάδος αποτελεί ισχυρό μοχλό ανάπτυξης, προσεγγίζοντας ποσοστά από 7% έως 9%, γεγονός που δείχνει έναν εντελώς διαφορετικό βαθμό επενδυτικής και οικοδομικής δραστηριότητας. Εξίσου αποκαλυπτική είναι η υστέρηση στις επενδύσεις στην κατοικία, όπου η Ελλάδα κινείται στο 2,6% του ΑΕΠ, έναντι ευρωπαϊκού μέσου όρου 5,3%. Αντίθετα, χώρες όπως η Κύπρος, η Γερμανία και η Ιταλία υπερβαίνουν το 6%, ενισχύοντας σταθερά την παραγωγή νέων ακινήτων και τη διαρκή ανανέωση του οικιστικού τους αποθέματος.

Η υποτονικότητα των επενδύσεων αποτυπώνεται και στην παραγωγή νέων κατοικιών. Η Ελλάδα καταγράφει μόλις μία νέα κατοικία ανά 1.000 κατοίκους, το χαμηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε μια περίοδο όπου η ζήτηση έχει ενταθεί από εγχώριους αγοραστές, επαγγελματίες των βραχυχρόνιων μισθώσεων και ξένα επενδυτικά κεφάλαια. Η έλλειψη νέας παραγωγής ωθεί τις τιμές και τα ενοίκια σε διαρκή άνοδο. Στην Αθήνα, οι τιμές μίσθωσης έχουν αυξηθεί κατά 45% από το 2018, την ώρα που περισσότερες από 700.000 κατοικίες παραμένουν κενές ή αδρανείς και δεν συμβάλλουν στην ενίσχυση της προσφοράς. Η στεγαστική κρίση πλέον δεν περιορίζεται στα χαμηλά εισοδήματα και στους νέους, αλλά πλήττει ευθέως και τη μεσαία τάξη.

Από το κακό στο χειρότερο

Το 2025 η κατάσταση επιδεινώθηκε περαιτέρω, καθώς η οικοδομική δραστηριότητα υποχώρησε αισθητά. Το πρώτο εξάμηνο του έτους οι άδειες νέων κατοικιών μειώθηκαν κατά 14%, η συνολική επιφάνεια κατά 24% και ο όγκος κατά 18% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Στο κινούμενο δωδεκάμηνο Ιουλίου 2024 – Ιουνίου 2025, οι άδειες περιορίστηκαν σε 28.800, σημειώνοντας πτώση 3,3%. Η υποχώρηση αυτή συνδέεται με το αυξημένο κόστος υλικών, την κατάργηση των bonus δόμησης του ΝΟΚ, την επιδείνωση του επενδυτικού κλίματος και τη μείωση της ζήτησης από ξένους αγοραστές, που τα προηγούμενα χρόνια είχαν λειτουργήσει ως βασική πηγή ρευστότητας για την ελληνική αγορά.

Την ίδια στιγμή, η εικόνα στην Ευρώπη παραμένει σαφώς πιο ισχυρή. Το 2024 εκδόθηκαν 1,5 εκατομμύριο οικοδομικές άδειες για κατοικίες στην ΕΕ, αριθμός μειωμένος από τα επίπεδα ρεκόρ του 2021, αλλά πολλαπλάσιος σε σύγκριση με τα ελληνικά μεγέθη. Σε βάθος δεκαετίας οι άδειες στην Ευρώπη αυξήθηκαν κατά 5%, με εντυπωσιακές επιδόσεις σε χώρες όπως η Βουλγαρία που κατέγραψε άνοδο 211%, η Μάλτα και η Ισπανία όπου η οικοδομική δραστηριότητα σχεδόν διπλασιάστηκε. Παράλληλα, το χωρικό αποτύπωμα της κατοικίας στην ΕΕ δείχνει ότι μόλις το 3% της ευρωπαϊκής γης χρησιμοποιείται για οικιστική ανάπτυξη, σε αντίθεση με το 74% που παραμένει σε γεωργική ή δασική χρήση. Τη μεγαλύτερη πυκνότητα κατοικίας παρουσιάζουν μητροπολιτικά κέντρα όπως η Βρέμη, το Αμβούργο και οι Βρυξέλλες, ενώ σε αγροτικές περιοχές όπως στην Αραγωνία της Ισπανίας το ποσοστό οικιστικής γης δεν ξεπερνά το 0,3%.

Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα παραμένει σταθερά ουραγός στον κατασκευαστικό τομέα και αυτή η υστέρηση αποτελεί μία από τις βασικές αιτίες της στεγαστικής κρίσης. Η περιορισμένη παραγωγή νέων κατοικιών, οι χαμηλές επενδύσεις, η γήρανση του οικιστικού αποθέματος και η απουσία συνεκτικής στεγαστικής πολιτικής δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου η προσφορά δεν μπορεί να ανταποκριθεί στη ζήτηση. Η ανάγκη για στοχευμένες μεταρρυθμίσεις, ενίσχυση της οικοδομικής δραστηριότητας και συστηματικές παρεμβάσεις προσιτής στέγης δεν ήταν ποτέ πιο επιτακτική.

View full είδηση

Στην πρώτη θέση της ηλεκτροπαραγωγής βρέθηκαν οι ΑΠΕ τους πρώτους δέκα μήνες του 2025, με 22,568 GWh αθροιστικά και υψηλό δεκαετίας, σύμφωνα με ανάλυση του Green Tank.

Οι ανανεώσιμες πηγές σημείωσαν αύξηση 5.5% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.

Ακολούθησε το ορυκτό αέριο με 19,079 GWh , καταγράφοντας υψηλό και αύξηση 12.6% σε σχέση με τους πρώτους δέκα μήνες του 2024.

Σε ιστορικά υψηλά επίπεδα βρέθηκαν και οι καθαρές εξαγωγές της χώρας, φτάνοντας τις 1,932 GWh για τους πρώτους δέκα μήνες του 2025, σχεδόν τριπλασιάζοντας την αντίστοιχη επίδοση του 2024 (752 GWh). Στην τρίτη θέση της ηλεκτροπαραγωγής μετά τις ΑΠΕ και το αέριο βρέθηκε το πετρέλαιο με 3,228 GWh.

Ακολούθησαν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 2,738 GWh, και τη χαμηλότερη παραγωγή δεκαμήνου της τελευταίας πενταετίας.

Στην τελευταία θέση βρέθηκε ο λιγνίτης με 2,111 GWh και τη χαμηλότερη ιστορικά ηλεκτροπαραγωγή δεκαμήνου, 11.6% λιγότερο από το προηγούμενο ιστορικό χαμηλό του δεκαμήνου του 2024.

Πρακτικά αμετάβλητη η ζήτηση

Η εγχώρια ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας τους πρώτους δέκα μήνες του 2025 ήταν 47,807 GWh αθροιστικά, πολύ κοντά στα επίπεδα της αντίστοιχης περιόδου του 2024 (48,007 GWh, -0.4%). Ωστόσο, η εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή έφτασε τις 50,787 GWh, σημειώνοντας αύξηση 5.7% σε σχέση με το 2024 και ιστορικό υψηλό, γεγονός που σχετίζεται με το ιστορικό υψηλό των εξαγωγών για αυτό το διάστημα.

Οι ΑΠΕ είχαν για άλλη μια φορά το μεγαλύτερο μερίδιο στην κάλυψη της ζήτησης με 47.2%, και ιστορικό υψηλό για τους πρώτους δέκα μήνες του έτους. Το ορυκτό αέριο ακολούθησε δεύτερο με 39.9% στην κάλυψη της ζήτησης και το μεγαλύτερο μερίδιο της τελευταίας δεκαετίας για το διάστημα των δέκα μηνών.

Στην τρίτη θέση μετά τις ΑΠΕ και το αέριο, ήταν το πετρέλαιο που κάλυψε 6.8% της συνολικής ζήτησης και περισσότερο από 90% της ζήτησης στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Στις δύο τελευταίες θέσεις βρέθηκαν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με μερίδιο 5.7%, και ο λιγνίτης με μερίδιο 4.4%, το χαμηλότερο μερίδιο στην κάλυψη της ζήτησης για αυτό το διάστημα του έτους.

Η σύγκριση με το 2024

Συγκρίνοντας το διάστημα Ιανουάριος-Οκτώβριος του 2025 με το αντίστοιχο διάστημα του 2024, οι μεγαλύτερες μεταβολές σημειώθηκαν στο ισοζύγιο διασυνδέσεων και στο αέριο. Το αέριο αυξήθηκε αθροιστικά κατά 2,131 GWh, ενώ το ισοζύγιο διασυνδέσεων μετατοπίστηκε κατά 2,685 GWh προς τις καθαρές εξαγωγές.

Οι ΑΠΕ παρουσίασαν αύξηση κατά 1,175 GWh για τους πρώτους δέκα μήνες, χάρη στην αυξημένη παραγωγή των φωτοβολταϊκών. Ενδεικτικά, η παραγωγή από φωτοβολταϊκά υψηλής τάσης αυτό το διάστημα έφτασε τις 3,900 GWh (+1,750 GWh από το 2024), ενώ η παραγωγή από αιολικά υψηλής τάσης μειώθηκε κατά 598 GWh, φτάνοντας τις 8,186 GWh για το δεκάμηνο.

Τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, ο λιγνίτης και το πετρέλαιο μειώθηκαν κατά 370 GWh, 278 GWh και κατά 174 GWh αντίστοιχα γι’ αυτό το διάστημα.

Συμπερασματικά, φαίνεται ότι η αύξηση των ΑΠΕ αυτό το διάστημα ήταν υπεραρκετή για να αντισταθμίσει τη μείωση της παραγωγής από μεγάλα υδροηλεκτρικά, λιγνίτη και πετρέλαιο (-822 GWh αθροιστικά), ενώ ένα τμήμα της αύξησης της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ διοχετεύτηκε στις γειτονικές χώρες. Ακόμα μεγαλύτερη ωστόσο ήταν η συνεισφορά της ηλεκτρικής ενέργειας από αέριο στις καθαρές εξαγωγές, καθώς η αύξηση του αερίου (2,131 GWh) αποτέλεσε το μεγαλύτερο τμήμα της μεταβολής του ισοζυγίου διασυνδέσεων (2,685 GWh).

Ο Οκτώβριος

Τον Οκτώβριο 2025, οι ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά) βρέθηκαν στην πρώτη θέση της ηλεκτροπαραγωγής με 1,896 GWh, παρά τη μείωση κατά 22.2% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο και κατά 17.6% σε σχέση με τον περσινό Οκτώβριο. Το ορυκτό αέριο ήταν στη δεύτερη θέση και σε απόσταση αναπνοής από τις ΑΠΕ με 1,887 GWh. Σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα είχε αύξηση 5.9%, ενώ σε σχέση με τον Οκτώβριο 2024 αυξήθηκε κατά 28.7%.

Στην τρίτη θέση μετά το αέριο ήταν το πετρέλαιο με 286 GWh και 19.6% κάτω από τον Σεπτέμβριο. Ακολούθησαν τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 248 GWh και πτώση 13% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, αλλά αύξηση 39.2% συγκριτικά με τον περσινό Οκτώβριο. Ο λιγνίτης με 195 GWh σημείωσε αύξηση 88% σε σχέση με τον Σεπτέμβριο και είχε σχεδόν διπλάσια παραγωγή σε σχέση με τον περσινό Οκτώβριο (65 GWh). Το 63% της παραγωγής από λιγνίτη προήλθε από τον Άγιο Δημήτριο

Η συνολική εγχώρια ζήτηση έπεσε στις 4,267 GWh, σε χαμηλό πενταμήνου αλλά σε επίπεδα συγκρίσιμα με αυτά του περσινού Οκτωβρίου. Ωστόσο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο η εγχώρια ζήτηση μειώθηκε κατά 9.2%. Στο ισοζύγιο διασυνδέσεων, η Ελλάδα ήταν καθαρά εξαγωγική με 246 GWh για έκτο συνεχόμενο μήνα και για ένατο μήνα στους δέκα του 2025. Σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 7.9%, ωστόσο, σε σχέση με τον περσινό Οκτώβριο υπερτετραπλασιάστηκαν (+336.8%).

Η μέση τιμή στην χονδρεμπορική αγορά ενέργειας τον Οκτώβριο 2025 ανέβηκε κατά 21% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα φτάνοντας τα 112.3 €/MWh. Σε σχέση με τον περσινό Οκτώβριο η τιμή αυξήθηκε κατά 24.6%, αντικατοπτρίζοντας την αυξημένη παραγωγή από ορυκτά καύσιμα.

View full είδηση

Με την Πράξη 32 της 27ης Νοεμβρίου 2025, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΕΠΑ) 2026-2030, το οποίο καθορίζει τη χρηματοδότηση των εθνικών αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την επόμενη πενταετία. Το Πρόγραμμα δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Α’ 220/04.12.2025 και αποτελεί το βασικότερο εργαλείο δημόσιων επενδύσεων της χώρας, χρηματοδοτούμενο από το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ).

Στην εισαγωγική ενότητα της Πράξης επισημαίνεται ότι το ΕΠΑ στηρίζεται στο θεσμικό πλαίσιο των νόμων 4635/2019, 5140/2024, 5143/2024, όπως και στην αναμόρφωση που επήλθε με τον ν. 5240/2025 .

Στόχος: Συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας και σύγκλιση με την ΕΕ

Το νέο ΕΠΑ φιλοδοξεί να συμβάλει στη διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής της χώρας, στην αντιμετώπιση διαρθρωτικών προκλήσεων και στην καλύτερη αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της οικονομίας, με στόχο τη σύγκλιση με τον μέσο όρο της ΕΕ και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών .

Η περίοδος 2026-2030 θεωρείται συνέχεια της επιτυχημένης υλοποίησης του ΕΠΑ 2021-2025, το οποίο –σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση προόδου– στήριξε κρίσιμες επενδύσεις και τον εκσυγχρονισμό της χώρας .

Ενισχυμένος προϋπολογισμός – 13,157 δισ. ευρώ, με δυνατότητα υπερδέσμευσης έως 16,627 δισ.

Ο προϋπολογισμός του νέου προγράμματος αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά του. Σύμφωνα με το ΦΕΚ, το ΕΠΑ 2026-2030 διαθέτει:

• Αρχικό προϋπολογισμό: 13,157 δισ. ευρώ
• Προϋπολογισμό με υπερδέσμευση: 16,627 δισ. ευρώ 

Οι πόροι αυτοί θα αξιοποιηθούν:

• για νέες αναπτυξιακές παρεμβάσεις σε όλη την επικράτεια,
• για την ένταξη πενταετών δαπανών έργων που μεταφέρονται από το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος του ΑΠΔΕ,
• για τη μεταφορά έργων του ΕΠΑ 2021-2025 που δεν είχαν επαρκή επιλέξιμη δαπάνη και ωριμάζουν για ένταξη στη νέα περίοδο .

Παράλληλα, εξασφαλίζονται 5,8 δισ. ευρώ για την ολοκλήρωση των έργων της περιόδου 2021-2025, τα οποία θα παρακολουθούνται ξεχωριστά έως το 2028 .

Οι αναπτυξιακοί στόχοι του ΕΠΑ 2026-2030

Το νέο Πρόγραμμα οργανώνεται γύρω από επτά βασικούς αναπτυξιακούς στόχους, οι οποίοι ιεραρχούν τις επενδυτικές ανάγκες της χώρας:

1. Κοινωνική συνοχή και ανάπτυξη

Επενδύσεις στην απασχόληση, στην εκπαίδευση, στην κοινωνική προστασία και στις υποδομές για ευάλωτες ομάδες.

2. Ανάπτυξη υποδομών και μεταφορών

Έργα για οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα, λιμάνια, ύδρευση, αποχέτευση και βελτίωση της συνδεσιμότητας της χώρας.

3. Πολιτική προστασία και κλιματική αλλαγή

Έμφαση στην αντιπυρική και αντιπλημμυρική θωράκιση, στην ενίσχυση του μηχανισμού πολιτικής προστασίας και στην προσαρμογή στην κλιματική κρίση.

4. Καινοτομία, εξωστρέφεια και ανταγωνιστικότητα

Ενίσχυση επιχειρήσεων, R&D, εξαγωγών, clusters και βιομηχανικού μετασχηματισμού.

5. Ψηφιακός μετασχηματισμός και τεχνητή νοημοσύνη

Υποστήριξη έργων ψηφιοποίησης του Δημοσίου και των επιχειρήσεων, με στόχο τη διάχυση νέων τεχνολογιών και της ΤΝ.

6. Πράσινη ανάπτυξη και πράσινος μετασχηματισμός

Δράσεις για την ενεργειακή μετάβαση, την ανακύκλωση, την κυκλική οικονομία, τις ΑΠΕ και τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων.

7. Υποστήριξη προγραμμάτων

Οριζόντιες παρεμβάσεις, τεχνική βοήθεια και λειτουργίες που εξασφαλίζουν την αποτελεσματική υλοποίηση του Προγράμματος.
(όλες οι ενότητες στις σελ. 30–41 του ΦΕΚ) 

Κεντρικές αρχές σχεδιασμού

Στο Πράξη 32 αναφέρεται ότι ο σχεδιασμός της νέας περιόδου λαμβάνει υπόψη:

• τις δεσμεύσεις από την περίοδο 2021-2025,
• τα δημοσιονομικά όρια,
• τις αναπτυξιακές προκλήσεις της ΕΕ,
• την αρχή της συμπληρωματικότητας με τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα,
• το νέο θεσμικό πλαίσιο των δημοσίων επενδύσεων (π.χ. Μακροχρόνιες Δεσμεύσεις, Μητρώο Αναγκών Συντήρησης) .

Το ΕΠΑ στηρίζεται επίσης σε καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία, μεταξύ των οποίων ΣΔΙΤ, εγγυήσεις, δάνεια και συμμετοχές κεφαλαίου, προκειμένου να ενισχυθεί η μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων .

Τι σημαίνει το ΕΠΑ 2026-2030 για την Αυτοδιοίκηση

Το ΕΠΑ χρηματοδοτεί πλήθος έργων που υλοποιούνται μέσω των Περιφερειών, καθώς αυτά προσδιορίζονται με την σχεδιαστική συμβολή των Δήμων:

• έργα υποδομών (οδικά δίκτυα, ύδρευση, αποχέτευση),
• έργα πολιτικής προστασίας και πρόληψης κινδύνων,
• επενδύσεις σε σχολικές, κοινωνικές και αθλητικές υποδομές,
• έργα πράσινης μετάβασης, βιώσιμης κινητικότητας και ψηφιακών υπηρεσιών.

Το νέο πλαίσιο στοχεύει να ενισχύσει την ικανότητα των φορέων υλοποίησης μέσω αποκέντρωσης διαδικασιών και αναβάθμισης των δομών διαχείρισης.

Η Πράξη 32 της 27ης Νοεμβρίου 2025 Έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) για την Προγραμματική Περίοδο2026-2030

ή 

Έγκριση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ) για την Προγραμματική Περίοδο 2026-2030.pdf

View full είδηση

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η ψηφιοποίηση των αρχείων του κράτους που πραγματοποιείται από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με πόρους του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα ψηφιοποίησης αρχειακού υλικού περισσότερων από 1,2 δισ. σελίδων και ενσωμάτωσής τους σε νέα ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα. Όταν ολοκληρωθεί για πρώτη φορά, στους τομείς της Δικαιοσύνης, της Υγείας, των Υποδομών, του Κτηματολογίου, της Μετανάστευσης, της Ναυτιλίας, τα αρχεία θα είναι ταξινομημένα με κοινούς κανόνες και προσβάσιμα από κεντρικά συστήματα.

Αυτή τη στιγμή υλοποιούμε το μεγαλύτερο έργο ψηφιοποίησης που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα. Με χρηματοδότηση της τάξης των 590 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και με 161 εκατ. ευρώ από εθνικούς πόρους, προχωρούμε στη συνολική αναβάθμιση των αρχείων του Δημοσίου", τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.

Η Δημόσια Διοίκηση θα μπορεί πλέον να επεξεργάζεται και να αξιοποιεί με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο όλη την πληροφορία/δεδομένα που διαθέτει, μεγιστοποιώντας την αποτελεσματικότητα της και βελτιώνοντας τις υπηρεσίες της προς τον πολίτη. Επιπλέον, θα υπάρξει σημαντική εξοικονόμηση κόστους και πόρων και θα ενισχυθεί η διαφάνεια και η διαχείριση των υποθέσεων. Μια ακόμη σημαντική παράμετρος είναι ότι η πρόσβαση στα ψηφιοποιημένα αρχεία θα αυξήσει την αποδοτικότητα και την ταχύτητα των δημόσιων υπηρεσιών, μειώνοντας την έγχαρτη και ψηφιακή γραφειοκρατία. 

Πολλαπλά θα είναι τα οφέλη για τους πολίτες. Πρώτα απ’ όλα, η ψηφιοποίηση των αρχείων μετατρέπει μια συχνά χρονοβόρα και πολυσύνθετη διαδικασία σε μια απλή και άμεση εμπειρία. Έγγραφα που μέχρι σήμερα βρίσκονταν στοιβαγμένα σε υπόγεια, αποθήκες και παλιά αρχειοφυλάκια, θα είναι πλέον προσβάσιμα μέσα από σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα. Ο πολίτης δε θα χρειάζεται πια να απευθύνεται σε πολλαπλές υπηρεσίες ή να περιμένει εβδομάδες για να εντοπιστεί ένα έγγραφο. Η αναζήτηση θα γίνεται γρήγορα, με ακρίβεια και με διαφάνεια.

Παράλληλα, η διάσωση και η προστασία του ιστορικού και διοικητικού πλούτου της χώρας αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές παραμέτρους του έργου. Αρχεία δεκαετιών, συχνά σε κακή κατάσταση, κινδύνευαν να χαθούν οριστικά λόγω φθοράς, υγρασίας ή ακατάλληλων συνθηκών φύλαξης. Με την ψηφιοποίηση, όχι μόνο διαφυλάσσεται η θεσμική μνήμη του ελληνικού κράτους, αλλά εξασφαλίζεται ότι οι μελλοντικές γενιές θα έχουν πρόσβαση σε υλικό ανεκτίμητης ιστορικής και νομικής αξίας.

Τέλος, η αξιοποίηση των δεδομένων ανοίγει έναν εντελώς νέο δρόμο για τη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης. Όταν τα αρχεία γίνονται ψηφιακά, μπορούν πλέον να διασυνδεθούν, να αναλυθούν και να χρησιμοποιηθούν για πιο στοχευμένο σχεδιασμό πολιτικών, την επιτάχυνση διαδικασιών και τη βελτίωση της καθημερινής λειτουργίας των υπηρεσιών. Από την απονομή Δικαιοσύνης μέχρι την υγειονομική περίθαλψη και τη διαχείριση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της δημόσιας γης, η δυνατότητα άντλησης αξιόπιστης πληροφορίας σε πραγματικό χρόνο αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το κράτος.

Το έργο δεν αφορά μόνο τη μεταφορά εγγράφων από το χαρτί στην οθόνη, υποστηρίζει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθώς η ψηφιοποίηση των αρχείων του Δημοσίου δημιουργεί ένα ενιαίο, αξιόπιστο και ποιοτικό απόθεμα δεδομένων, το οποίο αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη σύγχρονων εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης.

Η δράση πραγματοποιείται σε συνεργασία με τα Υπουργεία Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Υγείας, Υποδομών και Μεταφορών, Δικαιοσύνης, Μετανάστευσης και Ασύλου και Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και έχει προϋπολογισμό 590 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης (συν 161 εκατ. ευρώ για το Φ.Π.Α. που καλύπτεται από εθνικούς πόρους).

Τι περιλαμβάνει η δράση

- Ψηφιοποίηση Αρχείων Δεδομένων του υπουργείου Δικαιοσύνης με φορέα υλοποίησης την Κοινωνία της Πληροφορίας ΜΑΕ (ΚτΠ ΜΑΕ), σε 368 Δικαστήρια και Εισαγγελίες, 300 εκατ. σελίδες αρχείων, με προϋπολογισμό 78 εκατ. ευρώ

 - Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημόσιου Συστήματος Υγείας με φορέα υλοποίησης την Κοινωνία της Πληροφορίας ΜΑΕ (ΚτΠ ΜΑΕ), σε 127 Νοσοκομεία, 190 εκατ. σελίδες φακέλων νοσηλείας, με προϋπολογισμό 95 εκατ. ευρώ

- Ψηφιοποίηση και Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για τη διαχείριση, διατήρηση, διάθεση και ανάδειξη των αρχείων που φυλάσσονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους με φορέα υλοποίησης την Κοινωνία της Πληροφορίας ΜΑΕ (ΚτΠ ΜΑΕ), 55 εκατ. σελίδες ιστορικών, διοικητικών και πολιτιστικών αρχείων του Κράτους, με προϋπολογισμό 24 εκατ. ευρώ

 - Ψηφιοποίηση των αρχείων του συστήματος Μετανάστευσης και Ασύλου

 - Εκσυγχρονισμός συστήματος διαχείρισης φακέλων Πολιτών Τρίτων Χωρών, 80 εκατ. σελίδες, με προϋπολογισμό 22 εκατ. ευρώ

- Σχεδιασμός, υλοποίηση και θέση σε λειτουργία Ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη Απαλλοτριώσεων και Διεκδικήσεων της χώρας - e-apallotriosis, 4 εκατ. Σελίδες, με προϋπολογισμό 19   εκατ. ευρώ

- Ψηφιοποίηση Αρχείων Πολεοδομικής Πληροφορίας με φορέα υλοποίησης το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ), σε 240 Πολεοδομικά Γραφεία, 3,5 εκατ. οικοδομικές άδειες που περιλαμβάνουν 44 εκατ. σχέδια και ενσωμάτωση τους στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη, με προϋπολογισμό 112 εκατ. ευρώ

- Ψηφιοποίηση Αρχείου Υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο, σε 390 Υποθηκοφυλακεία, 600 εκατ. σελίδες τίτλων ιδιοκτησίας και εγγράφων, με προϋπολογισμό 198 εκατ. ευρώ. Επιπλέον περιλαμβάνεται υποέργο με στόχο τις Βελτιωμένες Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Κτηματολογίου. Αφορά ένα σύνολο δράσεων για την αναβάθμιση των ψηφιακών υποδομών του Ελληνικού Κτηματολογίου με προϋπολογισμό 12 εκατ. ευρώ

-- Ψηφιοποίηση Αρχείου Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Υ.ΝΑ.Ν.Π) με φορέα υλοποίησης την Κοινωνία της Πληροφορίας ΜΑΕ (ΚτΠ ΜΑΕ)

- Εκσυγχρονισμός ναυτιλιακών διαδικασιών και υπηρεσιών, 7 εκατ. σελίδες αρχείων, με προϋπολογισμό 4 εκατ. ευρώ

Επίσης, μέσω της Δράσης χρηματοδοτούνται και τα ακόλουθα 2 υποστηρικτικά έργα:

- Ασφαλής αποθήκευση φυσικών αρχείων του δημόσιου και "ευρύτερου" δημόσιου τομέα με φορέα υλοποίησης την Κοινωνία της Πληροφορίας ΜΑΕ (ΚτΠ ΜΑΕ),

 - Στόχος η ασφαλής και αποτελεσματική διαχείριση (π.χ. μεταφορά, καταγραφή, αρχειοθέτηση, ασφαλή φύλαξη) αρχείων των δημόσιων φορέων, 1,4 εκατ. file-boxes, με προϋπολογισμό 32 εκατ. ευρώ

 - Υπηρεσία Προγραμματισμού Δορυφορικών Αποστολών Παρατήρησης Γης του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ)

- Ολοκληρωμένο σύστημα πρόσβασης σε δορυφορικά δεδομένα παρατήρησης της Γης και υποστήριξης διάφορων εφαρμογών του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, με προϋπολογισμό 2,6 εκατ. ευρώ.

Σε ποιο σημείο βρίσκεται σήμερα η ψηφιοποίηση

- Ψηφιοποίηση Αρχείων Δεδομένων του Υπουργείου Δικαιοσύνης: 167 εκατ σελίδες 55%

- Ψηφιοποίηση Αρχείων του Δημόσιου Συστήματος Υγείας: Σύνταξη Μελέτης Εφαρμογής - Πιλοτικές σαρώσεις σε 7 Νοσοκομεία της Αττικής

 - Ψηφιοποίηση και Ανάπτυξη Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για τη διαχείριση, διατήρηση, διάθεση και ανάδειξη των αρχείων που φυλάσσονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους: 41,5 εκατ. σελίδες - 75%

- Ψηφιοποίηση των αρχείων του συστήματος Μετανάστευσης και Ασύλου: 70 εκατ. σελίδες 87%

 - Σχεδιασμός, Υλοποίηση και θέση σε λειτουργία: Ολοκληρωμένου Γεωγραφικού Πληροφοριακού Συστήματος Ενιαίου ψηφιακού Χάρτη Απαλλοτριώσεων και Διεκδικήσεων της χώρας (e-apallotriosis): Σύνταξη Μελέτης Εφαρμογής

 - Ψηφιοποίηση Αρχείων Πολεοδομικής Πληροφορίας: 28 εκατ. σελίδες - 65%

 - Ψηφιοποίηση Αρχείου Υποθηκοφυλακείων για το Εθνικό Κτηματολόγιο: 504α εκατ.σελίδες - 84%

- Ψηφιοποίηση Αρχείου Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής (Υ.ΝΑ.Ν.Π): έχει ολοκληρωθεί

- Ασφαλής αποθήκευση φυσικών αρχείων του δημόσιου και "ευρύτερου" δημόσιου τομέα: έχει ολοκληρωθεί

 Συνολικά μέχρι σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί 817,5 εκατ. που αντιστοιχεί στο 68% της συνολικής δράσης. Όλες οι σελίδες θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το καλοκαίρι του 2026 που ολοκληρώνεται το πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης

 "Τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. Περισσότερες από 1,2 δισ. σελίδες κρίσιμων τομέων συγκεντρώνονται, οργανώνονται και αποκτούν ενιαία, ψηφιακή μορφή. Έχουμε ήδη φτάσει στο 68% του στόχου, ψηφιοποιώντας 817,5 εκατ. σελίδες. Για πρώτη φορά, αρχεία της Δικαιοσύνης, της Υγείας, του Κτηματολογίου και των Πολεοδομιών γίνονται πραγματικά προσβάσιμα και αξιοποιήσιμα, μειώνοντας δραστικά τη γραφειοκρατία. Πολίτες και επιχειρήσεις θα μπορούν να βρίσκουν εύκολα και γρήγορα σε ψηφιακή μορφή τα αρχεία που τους αφορούν. Παράλληλα, θα έχουμε τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε τον τεράστιο πλούτο των δημόσιων αρχείων, υλικό που μέχρι σήμερα παρέμενε διάσπαρτο, συχνά σκονισμένο και αναξιοποίητο σε αποθήκες και υπόγεια. Με την ψηφιοποίηση δημιουργούμε ένα μεγάλο και πολύτιμο σύνολο δεδομένων, ικανό να στηρίξει την ανάπτυξη εφαρμογών Τεχνητής Νοημοσύνης και να βελτιώσει ουσιαστικά τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε και υλοποιούμε δημόσιες πολιτικές. Είναι μια μεταρρύθμιση που κάνει το κράτος πιο γρήγορο, πιο αποδοτικό και πραγματικά σύγχρονο", καταλήγει ο υπουργός, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Πηγή: ΑΠΕ 

View full είδηση

Με έγγραφό της η Γ.Γ. Δημόσιας Περιουσίας του ΥΠΕΘΟΟ 04/12/2025 Α. Π.: 211830 ΕΞ 2025 με θέμα: Στοιχεία αιτιολογίας και χρονικοί περιορισμοί στις κυρώσεις για κατασκευές στον αιγιαλό και την παραλία χωρίς άδεια και κατάληψη αιγιαλού και της παραλίας χωρίς άδεια σύμφωνα με τις περ. α) και β) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024, ενημερώνει τις Κτηματικές Υπηρεσίες για την εν λόγω διαδικασία. Το έγγραφο αναφέρει:

Σύμφωνα με την περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024 (Α΄ 33), επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο και αποκλεισμός από τις διαδικασίες παραχώρησης αιγιαλού και παραλίες σε όσους, χωρίς άδεια, κατασκευάζουν έργο στον αιγιαλό και την παραλία ή προχωρούν στην αυθαίρετη διαμόρφωσή τους. Πρόκειται για διοικητικό πρόστιμο που επιβάλλεται από την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία και έχει ως νομιμοποιητική αιτία τον αποκλεισμό μέρους του αιγιαλού από την κοινοχρησία, λόγω της κατασκευής που έχει γίνει. Το πρόστιμο αυτό δεν επηρεάζει την αρμοδιότητα άλλων οργάνων που κρίνουν την παράβαση ως πολεοδομική και βλαπτική για το περιβάλλον, όπως αναλύεται και στη συνέχεια. Παράλληλα, με την παρ. β) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024 προβλέπεται η επιβολή προστίμου για τις περιπτώσεις παράνομης κατάληψης αιγιαλού και παραλίας. Τα παραπάνω ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν. 5092/2024, και για όχθες, παρόχθιες ζώνες, υδάτινο στοιχείο, πυθμένα και το υπέδαφος του βυθού της θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και κοίτης πλεύσιμου ποταμού, καθώς και σε χώρους ζώνης λιμένα. Για λόγους αποφυγής επαναλήψεων, η αναφορά σε αιγιαλούς και παραλίες στην παρούσα συμπεριλαμβάνει και τα στοιχεία του άρθρου 21 του ν. 5092/2024.

Οι δύο αυτές παραβάσεις (αυθαίρετη κατασκευή και διαμόρφωση, αυθαίρετη κατάληψη) έχουν ως κοινό στοιχείο τον περιορισμό της κοινοχρησίας στον αιγιαλό και την παραλία. Ωστόσο, έχουν και σημαντικές διαφορές ως προς τον χρόνο και τον τρόπο που διαπράττονται και πλήττουν την κοινοχρησία, καθώς και ως προς τη νομική τους αντιμετώπιση. Για τον λόγο αυτό και πρέπει να επισημανθούν οι ειδικότερες προϋποθέσεις, υπό τις οποίες διαπιστώνονται, προκειμένου να είναι νόμιμες οι διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλονται.

Η διοικητική παράβαση της περ. α) διαπράττεται όταν ένας φορέας, ιδιωτικός ή δημόσιος, κατασκευάζει έργο ή διαμορφώνει τον αιγιαλό χωρίς άδεια. Χρόνος της παράβασης είναι ο χρόνος κατά τον οποίο έγινε η παράνομη ανέγερση ή διαμόρφωση, ανεξαρτήτως του χρόνου που διαπιστώθηκε. Το έργο που έχει κατασκευασθεί χωρίς άδεια είναι κατεδαφιστέο, όπως προκύπτει σαφώς από την παρ. 5 του άρθρου 18 του ν. 5092/2024. Σε σχέση με την κατεδάφιση έχει εκδοθεί η Σχετ. εγκύκλιος. Εκ της φύσεώς της, η παράβαση της αυθαίρετης κατασκευής ή διαμόρφωσης έργου τελείται μόνο μία φορά, κατά τον χρόνο της ανέγερσης. Επεμβάσεις επί της αυθαίρετης κατασκευής συνιστούν νέες, αυτοτελείς παραβάσεις της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024, στον βαθμό που επεκτείνουν την επιφάνεια που καλύπτεται από το αυθαίρετο έργο. Όμως η διατήρηση της αυθαίρετης κατασκευής δεν συνιστά αυτοτελή παράβαση της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 5092/2024, καθώς δεν καταγράφεται ως τέτοια στη νομοθεσία. Δεν καταγράφεται ως αυτοτελής παράβαση στη νομοθεσία ούτε η παράλειψη του φερόμενου κυρίου ή κατόχου ή κατασκευαστή της αυθαίρετης κατασκευής να συμμορφωθεί με το πρωτόκολλο κατεδάφισης εντός της προθεσμίας της παρ. 5 του άρθρου 18 του ν. 5092/2024. Επομένως, δεν μπορεί να επιβληθεί διοικητική κύρωση δεύτερη, μετά την ανέγερση ενός έργου, για μόνο τον λόγο ότι αυτό εξακολουθεί να είναι υφιστάμενο. Η διατήρηση του υφιστάμενου αυθαίρετου έργου καλύπτεται από το πρόστιμο μη έγκαιρης κατεδάφισης που προβλέπεται στο άρθρο 125ΙΓ του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), το οποίο επιβάλλεται από τις αρμόδιες πολεοδομικές αρχές και όχι από την Κτηματική Υπηρεσία.

Αντιθέτως, η παράβαση της περ. β) διαπράττεται όταν ένας οικονομικός φορέας, συνήθως επιχείρηση, κυρίως για λόγους οικονομικής εκμετάλλευσης, ασκεί δραστηριότητα σε τμήμα του αιγιαλού ή της παραλίας κατ’ αποκλεισμό των λοιπών χρηστών χωρίς να έχει σχετικό δικαίωμα μετά από τη σύναψη σύμβασης παραχώρησης του συγκεκριμένου χώρου. Συνήθως ο αποκλεισμός της κοινοχρησίας γίνεται με την ανάπτυξη ομπρελοκαθισμάτων ή τραπεζοκαθισμάτων ή λοιπών κινητών στοιχείων και την οικονομική δραστηριότητα εντός αυτών. Η παράβαση αυτή μπορεί να είναι επαναλαμβανόμενη, καθώς πολλές φορές συμβαίνει, μετά την απομάκρυνση των κινητών στοιχείων, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 18 του ν. 5092/2024, να αναπτύσσονται κινητά στοιχεία εκ νέου στον ίδιο χώρο.

Σημειώνεται ότι πολλές φορές έχει διαπιστωθεί οικονομική δραστηριότητα εντός του χώρου που έχει ανεγερθεί ή διαμορφωθεί αυθαίρετα χωρίς να έχει προηγηθεί σύμβαση παραχώρησης του χώρου του αιγιαλού ή της παραλίας. Στην περίπτωση αυτή είναι δυνατή η επιβολή της κύρωσης της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024, για αυθαίρετη κατάληψη, ακόμη κι αν δεν μπορεί να αποδοθεί στην επιχείρηση η παράβαση της περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092, δηλαδή η αυθαίρετη ανέγερση κτίσματος ή διαμόρφωση παραλίας. Υπενθυμίζεται ότι είναι επιτρεπτή η παραχώρηση χώρου αιγιαλού ή παραλίας, ακόμη κι αν επ’ αυτής βρίσκονται αυθαίρετες κατασκευές, όπως διευκρινίζεται στην Σχετ. εγκύκλιο.

Με βάση τα παραπάνω, για να είναι νόμιμη μία πράξη με την οποία επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις στην περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024 πρέπει να περιέχει τα εξής στοιχεία:

α) περιγραφή της αυθαίρετης κατασκευής ή διαμόρφωσης και προσδιορισμός της έκτασης του αιγιαλού ή παραλίας που καταλαμβάνεται από την κατασκευή ή την παράνομη διαμόρφωση,

β) προσδιορισμός του χρόνου, κατά τον οποίο έγινε η αυθαίρετη κατασκευή ή διαμόρφωση,

γ) προσδιορισμός του φυσικού ή νομικού προσώπου που κατασκεύασε την αυθαίρετη κατασκευή ή διαμόρφωση του χώρου. Ο προσδιορισμός αυτός μπορεί να γίνει με κάθε πρόσφορο αποδεικτικό μέσο, το οποίο όμως πρέπει να μνημονεύεται στην αιτιολογία της απόφασης. Αν μία επιχείρηση ασκεί οικονομική δραστηριότητα εντός του χώρου που έχει κατασκευασθεί χωρίς άδεια και η κατασκευή έχει γίνει μετά την εγκατάσταση της επιχείρησης στον συγκεκριμένο χώρο ή εγγύς αυτού, από τα διδάγματα της κοινής πείρας τεκμαίρεται ότι η κατασκευή έγινε από την δραστηριοποιούμενη επιχείρηση με σκοπό την εκμετάλλευση του χώρου αυτού.

Τα παραπάνω στοιχεία εντάσσονται στην έκθεση αυτοψίας της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 5092/2024 ή σε άλλα έγγραφα που μνημονεύονται στην έκθεση αυτοψίας και συγκοινοποιούνται με αυτήν, αποτελώντας ουσιαστικά αναπόσπαστο τμήμα της. Ως χρόνος που διαπιστώθηκε η παράβαση τίθεται η ημερομηνία της αυτοψίας, εκτός αν η παράβαση είναι γνωστή στην υπηρεσία από προηγούμενους ελέγχους ή άλλα στοιχεία, τα οποία πρέπει επίσης να αναφέρονται στην έκθεση αυτοψίας ή να επισυνάπτονται σε αυτήν.

Δεν είναι σύμφωνη με τον νόμο η επιβολή των κυρώσεων για δεύτερη φορά για την ίδια κατασκευή ή διαμόρφωση. Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, η παράβαση τελείται εκ νέου και αυτοτελώς (και επιβάλλεται η σχετική κύρωση) όταν γίνεται επέμβαση επί του ήδη ανεγερθέντος κτίσματος ή διαμορφωθέντος τμήματος του αιγιαλού ή παραλίας και η επέμβαση αυτή αυξάνει την έκταση της επιφάνειας αιγιαλού ή παραλίας που καταλαμβάνεται.

Ως έκταση που υπολογίζεται για την επιβολή του προστίμου νοείται όχι το σύνολο της δομημένης έκτασης, αλλά το σύνολο της επιφάνειας του αιγιαλού ή της παραλίας που καταλαμβάνεται. Τα έτη, επί των οποίων πολλαπλασιάζεται το τετραπλάσιο του ανταλλάγματος που προκύπτει με βάση τον μαθηματικό τύπο της παρ. 5 του άρθρου 10 του ν. 5092/2024, είναι αυτά που μεσολαβούν από τον χρόνο ανέγερσης ή διαμόρφωσης μέχρι τον χρόνο που διαπιστώνεται η παράβαση.

Για να είναι πλήρως αιτιολογημένη η παράβαση της περ. β) της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 5092/2024 θα πρέπει στην αντίστοιχη έκθεση αυτοψίας της παρ. 3 του άρθρου 17 του ν. 5092/2024 να περιλαμβάνονται ή να εντάσσονται τουλάχιστον τα εξής στοιχεία:

α) η διαπίστωση της κατάληψης συνοδευόμενη από κατάλληλο φωτογραφικό υλικό και προσδιορισμός της έκτασης που καταλαμβάνεται,

β) ο προσδιορισμός του οικονομικού φορέα που ασκεί οικονομική δραστηριότητα που μπορεί να γίνει με κάθε πρόσφορο τρόπο (απόδειξη που εκδίδεται για τη δραστηριότητα αυτή, διαφήμιση κ.λπ.).

Επιπροσθέτως, σε σχέση με τον χρόνο που διαπιστώνονται οι παραβάσεις επισημαίνονται τα εξής:

1.Δεν επιβάλλονται κυρώσεις με βάση το άρθρο 19 του ν. 5092/2024 για παραβάσεις που έγιναν πριν από την έναρξη ισχύος του, καθώς δεν νοείται η αναδρομική εφαρμογή νόμου που επιβάλλει κυρώσεις, ποινικές ή διοικητικές. Επομένως, δεν επιβάλλονται κυρώσεις με βάση το άρθρο 19 του ν. 5092/2024 για κατασκευές ή διαμορφώσεις ή καταλήψεις που έγιναν πριν την 4η Μαρτίου 2024, ημέρα κατά την οποία άρχισε να ισχύει ο ν. 5092/2024 σύμφωνα με το άρθρο 63 του ν. 5092/2024, καθώς η δημοσίευση του νόμου έγινε στο Φ.Ε.Κ. Α΄ 33/ 4.3.2024.

2.Επειδή με την παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 5092/2024 καταργήθηκαν τα άρθρα 27 και 29 του ν. 2971/2001, δεν μπορούν με διοικητική πράξη που έχει εκδοθεί μετά την έναρξη ισχύος του ν. 5092/2024 να επιβληθούν κυρώσεις κατ’ εφαρμογή του άρθρου 27 του ν. 2971/2001 ή, κατ’ αρχήν, του άρθρου 29 του ν. 2971/2001.

3.Κατ’ εξαίρεση, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 23 του ν. 5092/2024, παραβάσεις της παρ. 1 του άρθρου 29 του ν. 2971/2001 που έχουν διαπιστωθεί πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 5092/2024 εξετάζονται ως προς τη διαδικασία επιβολής των διοικητικών κυρώσεων με βάση την καταργούμενη διάταξη. Πρόκειται για τις διατάξεις που αφορούν την ποινική προστασία του αιγιαλού και της παραλίας. Οι διοικητικές κυρώσεις της παρ. 23 του άρθρου 3 του ν. 2242/1994 (Α΄ 162) επιβάλλονται αποκλειστικά από τις οικείες λιμενικές αρχές, εκτός αν πρόκειται για όχθες μεγάλων λιμνών και πλεύσιμων ποταμών, οπότε και η αρμοδιότητα ανήκει στην Κτηματική Υπηρεσία.

Υπ.-Εθνικής-Οικονομίας-και-Οικονομικών-211830-ΕΞ-2025-04.12.2025-1.pdf

View full είδηση

Η Ελλάδα, αν και γνωστή για την αρχιτεκτονική της κληρονομιά και όχι για τους ουρανοξύστες της, διαθέτει μερικά εντυπωσιακά κτίρια που καθόρισαν τη σύγχρονη αστική της εικόνα. Από τον εμβληματικό Πύργο Αθηνών μέχρι το ανανεωμένο κτίριο του Πειραιά, τα ψηλότερα κτίρια της χώρας αφηγούνται μια ιστορία ανάπτυξης, αρχιτεκτονικής και αισθητικής. Ας γνωρίσουμε τα δέκα υψηλότερα κτίρια στην Ελλάδα σήμερα.

1. Πύργος Αθηνών (Athens Tower 1) – 103 μ.

Το υψηλότερο κτίριο της Ελλάδας δεσπόζει στους Αμπελόκηπους από το 1971. Με ύψος 103 μέτρα και 28 ορόφους, ο Πύργος Αθηνών αποτέλεσε πρωτοπορία για την εποχή του, καθώς ήταν το πρώτο ελληνικό κτίριο με μεταλλικό σκελετό. Παραμένει σύμβολο της επιχειρηματικής Αθήνας, φιλοξενώντας γραφεία μεγάλων εταιρειών.

2. Πύργος Πειραιά (Piraeus Tower) – 84 μ.

Ο «κοιμώμενος γίγαντας» του Πειραιά ολοκληρώθηκε το 1975 αλλά παρέμεινε για δεκαετίες αναξιοποίητος. Η πρόσφατη ανακαίνιση του 2023 τον μετέτρεψε σε ένα σύγχρονο κτίριο γραφείων με βιώσιμη αρχιτεκτονική και εντυπωσιακή πρόσοψη. Με ύψος 84 μέτρα, είναι πλέον το δεύτερο ψηλότερο κτίριο της χώρας.

3. Atrina Center Tower – 80 μ.

Το Atrina Center, στο Μαρούσι, αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους επιχειρηματικούς πύργους της Αθήνας. Με ύψος περίπου 80 μέτρα, προσφέρει γραφεία, καταστήματα και εστιατόρια, όντας σημείο αναφοράς στη βόρεια επιχειρηματική ζώνη της πρωτεύουσας.

4. Apollo Tower – 80 μ.

Ο πύργος αυτός, στην Πανόρμου, είναι το ψηλότερο οικιστικό κτίριο της Ελλάδας. Χτίστηκε το 1973, έχει 25 ορόφους και φιλοξενεί διαμερίσματα με μοναδική θέα στην Ακρόπολη. Η καθαρή μοντερνιστική γραμμή του το καθιστά εμβληματικό για την εποχή της αντιπαροχής.

5. Πύργος ΟΤΕ Θεσσαλονίκης – 76,4 μ.

Ο Πύργος του ΟΤΕ στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα της πόλης. Ολοκληρώθηκε το 1970, έχει ύψος 76,4 μέτρα και λειτουργεί σήμερα ως κέντρο τηλεπικοινωνιών, εκθέσεων και εστίασης, με περιστρεφόμενο καφέ στην κορυφή.

6. Κεντρικά Γραφεία ΟΤΕ – 72 μ.

Στην Κηφισίας, το κτίριο των Κεντρικών Γραφείων του ΟΤΕ δεσπόζει με ύψος 72 μέτρα και μοντέρνα γραμμική αρχιτεκτονική. Στεγάζει τα κεντρικά τμήματα του οργανισμού και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα επιχειρηματικά σημεία της Αθήνας.

7. Ξενοδοχείο President – 68 μ.

Το γνωστό President Hotel στη Λεωφόρο Κηφισίας, ολοκληρωμένο το 1978, είναι το μεγαλύτερο ξενοδοχείο της χώρας σε αριθμό δωματίων. Με ύψος 68 μέτρα και χαρακτηριστική κυψελωτή πρόσοψη, παραμένει σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη ξενοδοχειακή αρχιτεκτονική της Αθήνας.

8. Athens Tower 2 – 65 μ.

Ο δεύτερος πύργος του συγκροτήματος Athens Towers φτάνει τα 65 μέτρα. Ολοκληρώθηκε μαζί με τον κεντρικό Πύργο Αθηνών και φιλοξενεί επίσης γραφεία και επιχειρήσεις, διατηρώντας την ίδια αισθητική και αρχιτεκτονική γραμμή.

9. Ξενοδοχείο Hilton Athens – 65 μ.

Ένα από τα πιο εμβληματικά ξενοδοχεία της Αθήνας, το Hilton άνοιξε το 1963 και έχει ύψος 65 μέτρα. Το κτίριο είναι γνωστό για την αυστηρή γεωμετρία του και τη χαρακτηριστική μαρμάρινη πρόσοψη που σχεδίασε ο αρχιτέκτονας Ιωάννης Βικέλας.

10. Υπουργείο Δημόσιας Τάξης (Κατεχάκη) – 65 μ.

Γνωστό και ως «Λαίδη Κατεχάκη», το κτίριο του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης υψώνεται στα 65 μέτρα. Κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1970 και χαρακτηρίζεται από τη στιβαρή, λειτουργική του αρχιτεκτονική.

Το μέλλον: Ο «Riviera Tower» στο Ελληνικό

Αν και δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, ο Riviera Tower στο Ελληνικό αναμένεται να φτάσει τα 200 μέτρα, καθιστώντας τον μακράν τον ψηλότερο ουρανοξύστη στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Η ολοκλήρωσή του θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή για την ελληνική αρχιτεκτονική και την αστική ανάπτυξη.

View full είδηση

Όταν τον Μάιο του 2009 ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γιώργος Σουφλιάς έκοβε την κορδέλα και παρέδιδε στην κυκλοφορία το σύνολο της Εγνατίας Οδού, ελάχιστοι μπορούσαν να προβλέψουν πώς θα εξελισσόταν η ιστορία του μεγαλύτερου οδικού άξονα της χώρας. Το έργο – σύμβολο της δεκαετίας του 2000, που ένωσε την Ηγουμενίτσα με τους Κήπους του Έβρου και κατά μήκος του οποίου αναπτύχθηκαν πόλεις, εμπορικά κέντρα και διασυνοριακές ροές, φαινόταν τότε ολοκληρωμένο, σταθερό, έτοιμο να υπηρετήσει τη χώρα για δεκαετίες. Κι όμως, λίγο αργότερα άρχιζε ένας νέος κύκλος, όχι τεχνικός αλλά θεσμικός, με την υπαγωγή της Εγνατίας στο ΤΑΙΠΕΔ το 2011.

Σχεδόν 15 χρόνια μετά, αυτός ο κύκλος φαίνεται να κλείνει. Το υπουργείο Υποδομών προχωρά ταχύτατα στις τελευταίες κινήσεις που θα οδηγήσουν, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, λίγο πριν εκπνεύσει το 2025, στην παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του δρόμου για τα επόμενα 35 χρόνια στην κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – Egis. Η κατάθεση της σύμβασης παραχώρησης στη Βουλή σηματοδοτεί την επίσημη έναρξη του νέου κεφαλαίου. Το νομοσχέδιο αναμένεται να εισαχθεί για επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή σήμερα Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025, ανοίγοντας έναν κύκλο συζητήσεων για τις υποχρεώσεις, τις επενδύσεις και τα χρονοδιαγράμματα που αναλαμβάνει η παραχωρησιούχος εταιρεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, το εφάπαξ τίμημα διαμορφώνεται στα 1,31 δισ. ευρώ, ποσό που θα πρέπει να καταβληθεί πριν από το τέλος του έτους, προκειμένου να «κλειδώσει» και τυπικά η μεταβίβαση.

Το μεγάλο ερώτημα, πλέον, είναι πότε ακριβώς ξεκινά η νέα εποχή για την Εγνατία. Η σύμβαση βρίσκεται στη διαδικασία κύρωσης και η ενεργοποίηση της παραχώρησης θα εξαρτηθεί από το πότε θα ολοκληρωθούν οι θεσμικές διαδικασίες στη Βουλή, καθώς και από την έκδοση των τελικών πράξεων έναρξης. Το επικρατέστερο σενάριο, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, είναι ότι η παραχώρηση θα ξεκινήσει είτε στις αρχές του νέου έτους είτε στα τέλη του ίδιου, ανάλογα με το πόσο γρήγορα θα κυρωθεί το κείμενο της σύμβασης και θα ολοκληρωθούν οι απαιτούμενες προδικαστικές πράξεις.

Εργασίες για τον εκσυγχρονισμό σηράγγων, γεφυρών και οδοστρώματος

Η Εγνατία Οδός ωστόσο εισέρχεται σε μια βαθιά μεταβατική περίοδο, καθώς η νέα σύμβαση παραχώρησης αναμορφώνει τόσο τη λειτουργία της όσο και τη δομή τιμολόγησης των διοδίων. Ένα εκτεταμένο πρόγραμμα έργων, με διάρκεια 65 μηνών και γεωγραφικό εύρος που καλύπτει ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα, ενεργοποιείται με τη νέα σύμβαση παραχώρησης της Εγνατίας Οδού.

Πυρήνας του προγράμματος αποτελούν οι σήραγγες, οι οποίες μπαίνουν σε πλήρη κύκλο αναβάθμισης. Σε ολόκληρη την Εγνατία, από την Πίνδο μέχρι την Ανατολική Μακεδονία και τα σύνορα με την Τουρκία, κάθε σήραγγα θα δεχτεί εκτεταμένες ηλεκτρομηχανολογικές παρεμβάσεις και νέες εγκαταστάσεις ασφάλειας. Το έργο περιλαμβάνει αντικατάσταση συστημάτων εξαερισμού, φωτισμού, πυρανίχνευσης, κάμερες, αυτοματισμούς, καλωδιώσεις, καθώς και εργασίες αποστράγγισης και δομικές ενισχύσεις όπου κριθεί απαραίτητο. Ανάλογες παρεμβάσεις θα γίνουν και στις σήραγγες των καθέτων αξόνων, από τον Προμαχώνα και την Κρυσταλλοπηγή έως το Ορμένιο, ώστε όλες να φτάσουν τα σύγχρονα ευρωπαϊκά πρότυπα λειτουργίας.

Εξίσου σημαντικό κεφάλαιο αποτελούν οι γέφυρες και τα τεχνικά έργα που απλώνονται σε όλο το μήκος του αυτοκινητόδρομου. Σειρά θα πάρουν οι μεγάλες γέφυρες της Ηπείρου, οι γέφυρες σε Δυτική και Κεντρική Μακεδονία, αλλά και τα τεχνικά της Θράκης, όπου θα εκτελεστούν έλεγχοι, ενισχύσεις, αντικαταστάσεις εφεδράνων, αντιδιαβρωτικές προστασίες και αποκαταστάσεις σκυροδεμάτων. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι εργασίες θα απαιτήσουν σημαντικές παρεμβάσεις στα στηθαία και στις υποδομές ασφαλείας, ώστε να ανταποκρίνονται στα σημερινά φορτία κυκλοφορίας αλλά και στις υψηλές απαιτήσεις οδικής ασφάλειας.

Παράλληλα, σε πολλά τμήματα του οδοστρώματος θα πραγματοποιηθούν εκτεταμένες ανακατασκευές. Σημεία με έντονη κυκλοφοριακή φόρτιση, όπως το τόξο από Θεσσαλονίκη μέχρι Λάρισα, περιοχές με δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες στα ορεινά της Πίνδου και της Δυτικής Μακεδονίας, αλλά και τμήματα της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης όπου το οδόστρωμα παρουσιάζει φθορές, μπαίνουν σε πρόγραμμα πλήρους αποκατάστασης. Τα έργα θα περιλαμβάνουν φρεζάρισμα, νέες στρώσεις ασφάλτου, ενίσχυση αντιολισθηρότητας και διόρθωση παραμορφώσεων.

Σημαντική βαρύτητα δίνεται και στα έργα αποχέτευσης και αντιπλημμυρικής προστασίας. Σε τμήματα όπου παρατηρούνται συχνές λιμνάζουσες συγκεντρώσεις νερού, ιδιαίτερα στη Θράκη, στην Κεντρική Μακεδονία και σε χαμηλά σημεία της Ηπείρου, θα κατασκευαστούν νέοι αγωγοί, οχετοί, φρεάτια και αποστραγγιστικές τάφροι. Σε ορισμένες περιπτώσεις θα απαιτηθούν επεμβάσεις ανασχεδιασμού, ώστε ο δρόμος να ανταποκρίνεται σε έντονα καιρικά φαινόμενα που τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται συχνότερα.

Παρεμβάσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας

Το πρόγραμμα παρεμβάσεων εκτείνεται και στα συστήματα λειτουργίας της Εγνατίας. Οι κόμβοι, τα Κέντρα Ελέγχου Κυκλοφορίας, οι εγκαταστάσεις φωτισμού και οι υποδομές τηλεματικής θα αναβαθμιστούν ριζικά. Νέες μεταβλητές πινακίδες, κάμερες υψηλής ευκρίνειας, συστήματα καταγραφής και διαχείρισης συμβάντων, αισθητήρες κυκλοφορίας και ενεργειακά αποδοτικός φωτισμός θα εγκατασταθούν σε καίρια σημεία του άξονα και των καθέτων. Η λειτουργία του αυτοκινητόδρομου περνά σε ένα νέο επίπεδο ψηφιοποίησης, με στόχο την ταχύτερη ανταπόκριση σε συμβάντα και τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.

Ένα ακόμη μέτωπο αφορά τους σταθμούς διοδίων. Όσοι σταθμοί δεν είχαν κατασκευαστεί ή λειτουργήσει μέχρι την έναρξη της παραχώρησης, θα ολοκληρωθούν με ευθύνη του Δημοσίου και θα παραδοθούν ώστε να τεθούν άμεσα σε λειτουργία. Ταυτόχρονα, οι υφιστάμενοι σταθμοί αναβαθμίζονται, με νέες υποδομές, συστήματα πληρωμών και βελτιώσεις στη λειτουργικότητα.

Σε 65 μήνες, αν το πρόγραμμα υλοποιηθεί χωρίς εκτροπές, η Εγνατία δεν θα θυμίζει τον δρόμο των τελευταίων ετών. Θα πρόκειται για έναν άξονα πλήρως αναβαθμισμένο, με σύγχρονη τεχνολογία, υψηλά επίπεδα ασφάλειας και αντοχή στις απαιτήσεις της επόμενης δεκαετίας.

Νέο καθεστώς διοδίων βάσει της διανυόμενης απόστασης

Το νέο πλαίσιο λειτουργίας που τίθεται σε ισχύ με τη σύμβαση παραχώρησης αλλάζει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζονται, επιβάλλονται και εισπράττονται τα διόδια, μετατρέποντάς τα σε ένα σταθερό, αναλογικό και πλήρως προβλέψιμο σύστημα. Για τους οδηγούς αυτό σημαίνει τόσο αυξήσεις όσο και μια νέα λογική τιμολόγησης, για το Δημόσιο, συνεπάγεται ένα αυστηρό μοντέλο υποχρεώσεων και διαφάνειας και για τον παραχωρησιούχο, ένα σταθερό περιβάλλον για επενδύσεις και αναβάθμιση του άξονα.

Σήμερα η Εγνατία Οδός παραμένει ο οικονομικότερος μεγάλος αυτοκινητόδρομος της χώρας. Η μέση χρέωση των διοδίων είναι περίπου 0,03 ευρώ ανά χιλιόμετρο, ένα ποσό που αντιστοιχεί σε περίπου 3 λεπτά του ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αντίστοιχη μέση χρέωση στους

υπόλοιπους οδικούς άξονες, όπως η Ολυμπία Οδός ή η Νέα Οδός, φτάνει σχεδόν τα 0,06 ευρώ ανά χιλιόμετρο.

Η σύμβαση λοιπόν προβλέπει αυξήσεις. Όχι απότομα, αλλά σταδιακά, μέσα σε μια μεταβατική διετή περίοδο. Στη διάρκεια αυτών των δύο χρόνων θα τεθούν σε λειτουργία όλοι οι σταθμοί διοδίων, μετωπικοί και πλευρικοί, και η χρέωση θα προσαρμοστεί σταδιακά προς το νέο μοντέλο που βασίζει το τέλος αποκλειστικά στη διανυόμενη απόσταση. Στο τέλος της διετίας ολόκληρος ο άξονας θα λειτουργεί με ενιαίο χιλιομετρικό τιμολόγιο, ενώ οι οδηγοί θα έχουν προσαρμοστεί στις νέες τιμές χωρίς απότομες μεταβολές.

Η μεγάλη αλλαγή είναι η υιοθέτηση ενός πλήρως αναλογικού συστήματος διοδίων. Οι χρεώσεις πλέον δεν συνδέονται με το σημείο όπου βρίσκεται ο σταθμός, αλλά με τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει ο οδηγός. Οι βασικοί χιλιομετρικοί συντελεστές έχουν καθοριστεί, συγκεκριμένα περίπου 0,03 – 0,04 ευρώ ανά χιλιόμετρο για δίκυκλα, 0,05 – 0,06 ευρώ για τα ΙΧ, 0,10 – 0,12 ευρώ για μικρά και μεσαία φορτηγά και 0,14 – 0,16 ευρώ για βαρέα οχήματα. Οι τιμές αυτές αποτελούν τη «βάση τιμολόγησης» του νέου συστήματος. Έτσι, ένα ταξίδι όπως η Θεσσαλονίκη – Καβάλα θα κοστίζει γύρω στα 9 – 10 ευρώ για ένα ΙΧ, ποσό που προκύπτει από τον απλό πολλαπλασιασμό της διαδρομής με τη χιλιομετρική χρέωση.

Σε ορισμένα τμήματα της Εγνατίας θα εφαρμοστεί υβριδικό σύστημα διοδίων. Αυτό σημαίνει ότι, ενώ η χρέωση θα παραμένει αναλογική ανά χιλιόμετρο, ο τρόπος είσπραξης θα συνδυάζει σταθερά σημεία με ηλεκτρονική καταγραφή διέλευσης, ιδίως σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν ακόμη ολοκληρωμένες υποδομές για συμβατικούς σταθμούς. Το υβριδικό μοντέλο επιτρέπει την άμεση μετάβαση στη χιλιομετρική χρέωση χωρίς να απαιτείται η ολοκλήρωση όλων των τεχνικών έργων, προετοιμάζοντας παράλληλα το έδαφος για μελλοντικό σύστημα πλήρους ηλεκτρονικής πληρωμής.

Παράλληλα, η σύμβαση τοποθετεί ένα σαφές ανώτατο όριο χρέωσης, που δεν μπορεί να ξεπεραστεί σε καμία περίπτωση το 0,51 ευρώ ανά χιλιόμετρο για τις υψηλότερες κατηγορίες οχημάτων. Το όριο αυτό δεν έχει καμία σχέση με τις τρέχουσες τιμές, λειτουργεί περισσότερο ως μια «δικλείδα ασφαλείας» για τις επόμενες δεκαετίες. Ακόμη και σε περιόδους μεγάλης ανόδου του πληθωρισμού ή αύξησης των λειτουργικών εξόδων, η χρέωση δεν μπορεί να υπερβεί αυτό το επίπεδο.

Παραμένει στο Δημόσιο ο λογαριασμός των απαλλαγών

Σημαντική αλλαγή επέρχεται και στο καθεστώς των απαλλαγών. Μέχρι σήμερα, απαλλαγές όπως αυτές για κατοίκους όμορων περιοχών ή για ανέργους μπορούσαν να εφαρμοστούν σχετικά εύκολα. Στο νέο πλαίσιο, καμία απαλλαγή δεν ισχύει αυτόματα. Χρειάζεται ρητή απόφαση του Δημοσίου, η οποία μπορεί να διαρκεί το πολύ δύο χρόνια και να παραταθεί μόνο με συναίνεση του παραχωρησιούχου. Το κρίσιμο στοιχείο είναι ότι κάθε απαλλαγή συνεπάγεται κόστος για το Δημόσιο, το οποίο υποχρεώνεται να αποζημιώνει πλήρως τον παραχωρησιούχο για την απώλεια εσόδων. Η κοινωνική πολιτική, με άλλα λόγια, παραμένει δυνατή, αλλά πλέον πληρώνεται από το κράτος.

Το νέο καθεστώς επιβάλλει και αυστηρούς κανόνες για όσους δεν πληρώνουν διόδια. Η καταγραφή της παράβασης μέσω φωτογραφίας αποτελεί πλήρη απόδειξη, ότι ο οδηγός υποχρεώνεται να καταβάλει το οφειλόμενο ποσό μαζί με μια αστική ποινή που ισούται με το εικοσαπλάσιο του διοδίου, ενώ σε περίπτωση μη εξόφλησης ο παραχωρησιούχος μπορεί να προχωρήσει σε διαταγή πληρωμής με ταχεία διαδικασία. Η πρακτική της «αυτοσχέδιας απαλλαγής» που γνωρίσαμε στην Εγνατία ανήκει πλέον στο παρελθόν.

Στο ευρύτερο λειτουργικό πλαίσιο της παραχώρησης εντάσσονται και τα ΣΕΑ, τα οποία ο παραχωρησιούχος αναλαμβάνει να λειτουργεί, να συντηρεί και να αναβαθμίζει. Η λειτουργία των ΣΕΑ συνδέεται άμεσα με την ποιότητα της εξυπηρέτησης των οδηγών αλλά και με την ομαλή εφαρμογή του υβριδικού συστήματος διοδίων, καθώς αποτελούν σημεία όπου εγκαθίστανται κρίσιμες τεχνολογικές υποδομές.

Κάπως έτσι, η Εγνατία Οδός εισέρχεται σε μια διετία μετασχηματισμού, στο τέλος της οποίας ο άξονας θα λειτουργεί με ένα ενιαίο, πλήρως αναλογικό σύστημα χρέωσης, με σαφείς κανόνες για τις απαλλαγές, με εγγυημένη εισπραξιμότητα, με αναβαθμισμένες υποδομές και με ένα μοντέλο τιμολόγησης που θα πλησιάζει τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

View full είδηση

Η επερχόμενη γενιά του Ευρωκώδικα 8 δεν είναι ενημέρωση, αλλά επανάσταση. Μια κριτική ανάλυση για τις ριζικές αλλαγές σε Φάσματα, Γεωτεχνική Μηχανική και τον πρακτικό αντίκτυπο στον Σχεδιασμό για την Ελλάδα.

Ως μελετητές μηχανικοί, έχουμε ενσωματώσει στην πρακτική μας τον Ευρωκώδικα 8 (EN 1998-1:2004) για σχεδόν δύο δεκαετίες. Το πλαίσιο αυτό, αν και καινοτόμο για την εποχή του, βασίστηκε σε επιστημονικές παραδοχές που σήμερα θεωρούνται ξεπερασμένες. Η έλευση της νέας γενιάς του Ευρωκώδικα 8, με ορίζοντα πλήρους εφαρμογής το 2024-2025, δεν αποτελεί μια απλή «ενημέρωση» (update), αλλά μια «θεμελιώδη αναθεώρηση» (revision), η οποία ενσωματώνει τα διδάγματα από καταστροφικούς σεισμούς και 20 χρόνια ακαδημαϊκής έρευνας.

Η νέα δομή διασπά το παλιό, μονολιθικό Μέρος 1 σε δύο διακριτά τμήματα: το FprEN 1998-1-1 (Γενικοί κανόνες και Σεισμική Δράση) και το FprEN 1998-1-2 (Κτίρια). Αυτή η αρθρωτή δομή είναι η πρώτη ένδειξη μιας βαθύτερης, φιλοσοφικής αλλαγής. Οι κυριότερες διαφορές, ωστόσο, εντοπίζονται σε δύο πυλώνες που ορίζουν ολόκληρο τον αντισεισμικό σχεδιασμό: τον ορισμό της σεισμικής δράσης και την ταξινόμηση των εδαφών.

1. Η Εγκατάλειψη της agR και η Υιοθέτηση των Sα και Sβ

Ο Ευρωκώδικας 8 του 2004 θεμελίωνε ολόκληρη τη σεισμική δράση σε μία και μοναδική παράμετρο: την επιτάχυνση αναφοράς εδάφους τύπου Α (agR - reference peak ground acceleration). Ολόκληρο το ελαστικό φάσμα απόκρισης (είτε Τύπου 1 είτε Τύπου 2) αποτελούσε απλώς μια κλιμάκωση αυτής της τιμής, μέσω των συντελεστών S, TB, TC και TD. Αυτή η προσέγγιση είναι πλέον επιστημονικά ανεπαρκής. Η agR (ουσιαστικά το PGA) είναι ένας ασταθής δείκτης της πραγματικής σεισμικής επικινδυνότητας. Ένας ισχυρός, μακρινός σεισμός (π.χ. M=7.5 στα 100 km) και ένας μέτριος, κοντινός σεισμός (π.χ. M=6.0 στα 10 km) μπορούν να παράγουν το ίδιο PGA, αλλά τα φάσματά τους είναι δραματικά διαφορετικά: ο πρώτος είναι πλούσιος σε μεγάλες περιόδους (απειλή για υψηλά, εύκαμπτα κτίρια) και ο δεύτερος σε μικρές περιόδους (απειλή για χαμηλά, δύσκαμπτα κτίρια). Το μοντέλο agR ήταν «τυφλό» σε αυτή τη διαφορά.

Ο νέος EC8:2024 (στο FprEN 1998-1-1) εγκαταλείπει πλήρως την «αγκύρωση» στο PGA. Αντ' αυτού, ορίζει το ελαστικό φάσμα σε βράχο (rock conditions) μέσω δύο άμεσων φασματικών παραμέτρων, οι οποίες προέρχονται απευθείας από τα σύγχρονα πιθανοτικά μοντέλα σεισμικής επικινδυνότητας (PSHA), όπως το ESHM20 :

1. Sα: Η μέγιστη φασματική επιτάχυνση (το «πλατώ» του φάσματος).

2. Sβ: Η φασματική επιτάχυνση στην περίοδο T = 1.0 s. Αυτή είναι η σημαντικότερη επιστημονική αναβάθμιση του κώδικα. Τα
εθνικά προσαρτήματα μπορούν πλέον να υιοθετήσουν φάσματα που αντικατοπτρίζουν την πραγματική τοπική σεισμοτεκτονική διαμόρφωση, αντί να «στριμώχνουν» την επικινδυνότητα σε μια προκαθορισμένη, αυθαίρετη φόρμα.

2. Η Γεωτεχνική Επανάσταση: Από την «Τυραννία» του VS,30 στο Ενιαίο "Ground Model"

Εάν η αλλαγή στη σεισμική δράση είναι εξέλιξη, η αλλαγή στη γεωτεχνική ταξινόμηση είναι επανάσταση. Ο EC8:2004 ταξινομούσε τις εδαφικές συνθήκες (Κατηγορίες A, B, C, D, E) βασιζόμενος σχεδόν αποκλειστικά στη μέση ταχύτητα διάτμησης των κυμάτων στα επιφανειακά 30 μέτρα (VS,30).

Όπως και η agR, η VS,30 είναι μια επικίνδυνα απλοϊκή παράμετρος. Αγνοεί πλήρως τι συμβαίνει *κάτω* από τα 30 μέτρα και, κυριότερα, αγνοεί τη θεμελιώδη ιδιοπερίοδο του εδάφους (T0). Για παράδειγμα, 15 μέτρα μαλακής αργίλου (VS = 150 m/s) πάνω σε βράχο (T0 ≈ 0.4 s) και 50 μέτρα μέσης πυκνότητας άμμου (VS = 250 m/s) πάνω σε βράχο (T0 ≈ 0.8 s), θα μπορούσαν και τα δύο να ταξινομηθούν ως Κατηγορία C ή D, παρότι το πρώτο θα ενίσχυε καταστροφικά ένα 4-όροφο κτίριο και το δεύτερο ένα 8-όροφο.

Ο νέος EC8:2024, ακολουθώντας τις προτάσεις ερευνητικών ομάδων (όπως η ελληνική, υπό τον Καθ. Πιτιλάκη), υιοθετεί μια
πολυπαραμετρική ταξινόμηση. Οι κύριες παράμετροι είναι πλέον :

1. Το Πάχος της εδαφικής απόθεσης μέχρι το σεισμικό υπόβαθρο (π.χ. H800 - βάθος μέχρι VS > 800 m/s).

2. Η Θεμελιώδης Ιδιοπερίοδος (T0).

3. Η Μέση Ταχύτητα Διάτμησης (VS,H ή VS,30).

Αυτό οδηγεί σε πολύ πιο «έξυπνες» υποκατηγορίες (π.χ. B1, B2, C1, C2), οι οποίες διακρίνουν τα ρηχά από τα βαθιά εδάφη με παρόμοιες τιμές VS.

Ταυτόχρονα, η νέα γενιά των Ευρωκωδίκων επιλύει τη χρόνια «έλλειψη συμβατότητας» (lack of compatibility) μεταξύ του EC7 (Γεωτεχνικός Σχεδιασμός) και του EC8-5 (Γεωτεχνικός Αντισεισμικός Σχεδιασμός). Ο νέος EC7 (EN 1997:2024) και ο νέος EC8-5 απαιτούν πλέον τη δημιουργία ενός ενιαίου «Γεωτεχνικού Μοντέλου» (Ground Model). Αυτό σημαίνει ότι η γεωτεχνική έρευνα πρέπει πλέον να περιλαμβάνει τις δυναμικές παραμέτρους (VS, T0) που απαιτεί ο αντισεισμικός σχεδιασμός, τερματίζοντας τη συνήθη ασυνεννοησία μεταξύ Γεωτεχνικού και Δομοστατικού Μηχανικού.

3. Περιπτώσεις Μελέτης (Case Studies): Ο Ποσοτικός Αντίκτυπος στον Σχεδιασμό

Οι αλλαγές αυτές δεν είναι θεωρητικές. Μεταβάλλουν άμεσα τα εντατικά μεγέθη σχεδιασμού. Οι παλιές Κατηγορίες Πλαστιμότητας DCL, DCM, DCH δεν αντιστοιχούν πλήρως στις νέες DC1, DC2, DC3. Πρόκειται για μια «εννοιολογική μετατόπιση», που συχνά συνοδεύεται από μείωση του συντελεστή συμπεριφοράς q. Για παράδειγμα, η νέα DC2 αντιστοιχεί σε
q ≤ 3.1, τιμή αισθητά μικρότερη από αυτή που χρησιμοποιούσαμε για την DCM.

- Case Study 1: Κτίρια Οπλισμένου Σκυροδέματος (Ο/Σ):

Συγκριτικές μελέτες που εφάρμοσαν και τους δύο κώδικες σε τυπικά πλαίσια Ο/Σ (5-όροφα και 10-όροφα) έδειξαν ότι ο νέος κώδικας (DC2/DC3) οδηγεί σε αυξημένες απαιτήσεις διαμήκους οπλισμού στα υποστυλώματα και αυστηρότερες απαιτήσεις εγκάρσιου οπλισμού (συνδετήρων) για την επίτευξη της τοπικής πλαστιμότητας. Η μείωση του q και οι αυστηρότεροι κανόνες ικανοτικού σχεδιασμού καθιστούν τον νέο κώδικα πιο απαιτητικό για τους φορείς Ο/Σ.

- Case Study 2: Μεταλλικά Κτίρια (Χάλυβας):

Εδώ συναντάμε ένα παράδοξο. Έρευνες καταδεικνύουν ότι ο νέος EC8 οδηγεί σε «δομικά ελαφρύτερες λύσεις» (structurally lighter solutions) για χαλύβδινα πλαίσια ροπής (MRFs). Πώς είναι δυνατόν, ενώ ο q μειώνεται; Η απάντηση είναι ότι ο σχεδιασμός των χαλύβδινων πλαισίων σπάνια καθορίζεται από την αντοχή (που επηρεάζει ο q). Καθορίζεται σχεδόν πάντα από την ακαμψία (έλεγχος μετακινήσεων) και τα φαινόμενα 2ας τάξης (P-Delta). Ο παλιός EC8:2004 είχε υπερβολικά συντηρητικούς κανόνες για τα P-Delta. Ο νέος EC8:2024 ενσωματώνει «βελτιωμένα κριτήρια για τον έλεγχο των φαινομένων 2ας τάξης», τα οποία είναι πιο ορθολογικά και επιτρέπουν πιο βελτιστοποιημένες, άρα και ελαφρύτερες, διατομές.

4. Επίλογος: Ο Αντίκτυπος στην Ελλάδα και η Ευρύτερη Εικόνα Για τον Έλληνα μηχανικό, η αλλαγή θα είναι διπλή. Όχι μόνο αλλάζει ο κώδικας, αλλά αλλάζει και ο χάρτης εφαρμογής του. Ο ισχύων χάρτης 3 Ζωνών (ΕΑΚ 2003, με agR 0.16g, 0.24g, 0.36g) θεωρείται πλέον «ξεπερασμένος». Ήδη, έχει δημοσιευθεί μια πλήρης πρόταση για το νέο Εθνικό Προσάρτημα, βασισμένη στο ESHM20, η οποία εισάγει 5 νέες Ζώνες Σεισμικής Επικινδυνότητας. Η κρισιμότερη διαφορά είναι ότι αυτές οι ζώνες δεν θα ορίζονται πλέον από ένα μόνο agR, αλλά από τις νέες παραμέτρους Sα και Sβ (π.χ. η νέα Ζώνη 5 θα έχει PGA ≈ 0.37g, Sα ≈ 0.92g και Sβ ≈ 0.34g).

Παράλληλα, τα υπόλοιπα Μέρη του κώδικα έχουν επίσης αναθεωρηθεί πλήρως. Το EN 1998-3:2025 (Αποτιμήσεις/Ενισχύσεις) διευρύνει το πεδίο του, καλύπτοντας πλέον ρητά και τις Γέφυρες, εκτός από τα Κτίρια. Το EN 1998-4:2025 (Σιλό, Δεξαμενές κ.λπ.) εισάγει τρεις διακριτές στάθμες επιτελεστικότητας (SD, DL, OP), μετατρέποντάς το ουσιαστικά σε πλαίσιο Performance-Based Design.

Συμπερασματικά, ο Ευρωκώδικας 8:2024 σηματοδοτεί ένα τεράστιο επιστημονικό άλμα. Τερματίζει την εποχή των υπερ-απλουστευμένων proxies (agR, VS,30) και απαιτεί από τον μηχανικό μια βαθύτερη κατανόηση της γεωτεχνικής και της δυναμικής των κατασκευών. Η καμπύλη εκμάθησης θα είναι απότομη, αλλά το αποτέλεσμα θα είναι ασφαλέστερες, ορθολογικότερες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, πιο οικονομικές κατασκευές.
-----------------
Ο Δρ. Κώστας Σαχπάζης είναι Πολιτικός Μηχανικός, Καθηγητής της Πολυτεχνικής
Σχολής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (www.uowm.gr και
www.geodomisi.com, email: [email protected]), η Κωνσταντίνα Σαχπάζη είναι
Πολιτικός Μηχανικός, και η Δέσποινα Σαχπάζη είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός 

View full είδηση

Συνολική έκταση 1.751 στρεμμάτων με καθαρή έκταση 1.296 στρεμμάτων, συνολική δόμηση του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης στα 90.701 τ.μ. με Συντελεστή Δόμησης 0,07 και μέγιστη κάλυψη από 12%- 20%, συνολική δυναμικότητα 1.133 κλινών και μέγιστος πληθυσμός στα 2.250 άτομα. Αυτά είναι, συνοπτικά, τα κύρια χαρακτηριστικά της φιλόδοξης, χαρακτηρισμένης ως στρατηγικής επένδυσης για το ‘’Serenity Village”, που προωθείται απέναντι από την Υδρα στην Πελοπόννησο, με επενδυτικό φορέα την Ηydra Rock Α.Ε. με επικεφαλής τον κ. Γιάννη Βαρδινογιάννη.

Στόχος, η δημιουργία ενός εμβληματικού – αειφορικού τουριστικού θέρετρου υψηλών προδιαγραφών – Serenity village». «Η προτεινόμενη επένδυση αφορά στη δημιουργία ενός εμβληματικού, αειφορικού τουριστικού θέρετρου υψηλών προδιαγραφών, το οποίο θα αναπτυχθεί σε περιοχή μοναδικού φυσικού κάλλους, στις νοτιοανατολικές παρυφές του Δήμου Πόρου και σε γειτονική περιοχή του Δήμου Ερμιονίδας», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Το επενδυτικό σχέδιο περιλαμβάνει τη δημιουργία Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος και την ανάπτυξη ενός οργανωμένου Παραθεριστικού Τουριστικού Χωριού, με έμφαση στην παροχή ποιοτικών υπηρεσιών διαμονής, στην ενσωμάτωση βιώσιμων κατασκευαστικών προτύπων και στην περιβαλλοντικά υπεύθυνη λειτουργία. Πρόκειται για έργο που δεν απευθύνεται σε μαζικό τουρισμό, αλλά εστιάζει στη δημιουργία μιας υψηλής ποιότητας εμπειρίας διαμονής, με παράλληλη ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και απασχόλησης». Η επένδυση έχει ήδη χαρακτηριστεί ως Στρατηγική Επένδυση σύμφωνα με την απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (ΔΕΣΕ) το Μάρτιο του 2025.

Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, συνοδεύεται, μεταξύ άλλων, από μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων στα λιβάδια ποσειδωνίας αλλά και μελέτη φέρουσας ικανότητας στην οποία επισημαίνεται ότι «το προτεινόμενο ΕΣΧΑΣΕ πρόκειται στην περιοχή να προσθέσει μέγιστο πληθυσμό 2.250 ατόμων (φιλοξενούμενοι, επισκέπτες, εργαζόμενοι κλπ.) με την πυκνότητα στο σύνολο της έκτασής του να φτάνει στα 1.286 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο). Στην περιοχή γενικότερα υπάρχει μία πτωτική πληθυσμιακή τάση και πληθυσμιακή γήρανση», όπως υποστηρίζεται.

Όπως επισημαίνεται, η συνολική έκταση όπου αναπτύσσεται το επενδυτικό σχεδίου ανέρχεται, όπως προαναφέρθηκε, σε περίπου 1.751 στρέμματα και αποτελείται από δύο τμήματα που απέχουν περί τα 800 μέτρα μεταξύ τους στη θέση «Βλαχέικα» του Δήμου Πόρου της Περιφερειακής Ενότητας Νήσων της Περιφέρειας Αττικής και στη θέση «Μετόχι» του Δήμου Ερμιονίδας της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδος της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Το τελικό ακίνητο δημιουργήθηκε από την ένωση 16 ιδιοκτησιών οι οποίες είναι αδόμητες πλην κάποιων υφιστάμενων κτισμάτων στην θέση «Βλαχέικα» τα οποία αθροίζουν σε εκτιμώμενη δόμηση 450 τ.μ..

Οι δύο Ζώνες

Η επένδυση περιλαμβάνει δύο κύριες ζώνες ανάπτυξης, την πρώτη ζώνη ανάπτυξης (Ζώνη 1), με χρήση «Τουριστικού Παραθεριστικού Χωριού» και τη δεύτερη ζώνη (Ζώνη 2) με χρήση «Τουρισμός- Αναψυχή». «Η πολεοδόμηση της περιοχής θα βασιστεί σε αρχές οικολογικού σχεδιασμού και οι αντίστοιχες τουριστικές κατοικίες που θα ανεγερθούν θα φέρουν χαρακτηριστικά βιοκλιματικού σχεδιασμού, πληρώντας τα κριτήρια παθητικών κτιρίων με ετήσια κατανάλωση ενέργειας».

Οι δύο κύριες Ζώνες επιμερίζονται σε 6 ενότητες, ενώ σε ό,τι αφορά τη δόμηση, η αρχή είναι «να δημιουργηθεί ένας τουριστικός-παραθεριστικός οικισμός/θέρετρο με ήπια χαρακτηριστικά με έμβαση στην βιωσιμότητα και φιλικός προς το περιβάλλον στον οποίο οι περιορισμοί αφορούν Συντελεστή Δόμησης -Σ.Δ. (μεικτό) 0,07 και η μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη να είναι από 12% έως 20%.

Συνοπτικά, στη Ζώνη 1 για το Τουριστικό Παραθεριστικό Χωριό σε συνολική έκταση 1.362 στρ., η τελική έκταση (ανευ δασικών και ρεμάτων) αντιστοιχεί σε 926 στρεμμάτων και περιλαμβάνει τρείς ενότητες. Η επιφάνεια δόμησης θα είναι 64.833 τ.μ. με μέγιστη κάλυψη 20%. Συνολικά προβλέπονται 100 τουριστικές κατοικίες (640 τ.μ./ κατοικία) με μια δυναμικότητα 700 κλινών και προβλεπόμενο μέγιστο πληθυσμό 930 ατόμων, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της τουριστικής φέρουσας ικανότητας/ χωρητικότητας.

Στη Ζώνη 2 Τουρισμός-Αναψυχή η συνολική έκταση αντιστοιχεί σε 387 στρέμματα με την τελική έκταση (άνευ δασικών και ρεμάτων να αφορά 370 στρ. και περιλαμβάνει επίσης τρείς ενότητες, το Σύνθετο Τουριστικό Κατάλυμα σε 260 στρ., τη δεύτερη ενότητα με τις τουριστικές επαύλεις σε 73 στρ. και την τρίτη ενότητα (εστίαση, αθλητισμός, αναψυχή) σε 38,29 στρ.. Η μέγιστη κάλυψη στην περίπτωση αυτή είναι 12% με συνολική επιφάνεια δόμησης τα 25.868 τ.μ..

Ειδικότερα, στην πρώτη ενότητα του Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος προβλέπεται η ξενοδοχειακή μονάδα με τουριστική υποδομή/ κέντρο θαλασσοθεραπείας δυναμικότητας 200 κλινών και 45 τουριστικές βίλες δυναμικότητας 180 κλινών με μέγιστο πληθυσμό στα 670 άτομα. Η συνολική επιφάνεια δόμησης είναι στα 18.059 τ.μ.. Στη δεύτερη ενότητα περιλαμβάνονται 3 τουριστικές επαύλεις και μία υφιστάμενη δυναμικότητας 53 κλινών (με μέγιστο πληθυσμό 130 άτομα), ενώ η δόμηση αντιστοιχεί σε 5.128 τ.μ..

Στην τρίτη ενότητα με μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις, χώρο εστίασης, χώρος στάθμευσης σκαφών η δόμηση είναι 2.680 τ.μ., ενώ ο μέγιστος πληθυσμός προβλέπεται, με βάση τη σχετική έκθεση στα 520 άτομα.

Όπως υποστηρίζεται στη μελέτη φέρουσας ικανότητας, «από το 1991 και το 2021 η πτώση μεταξύ αρχικών και τελικών πληθυσμιακών μεγεθών είναι αισθητή ενώ υπάρχει μία εγκατάλειψη του χώρου με μεταναστεύσεις, ενώ η γήρανση και η υπογεννητικότητα δεν ανανεώνουν τον πληθυσμό. Επιπλέον, η περιοχή σε πολλές περιοχές της από μόνιμη κατοικία μετατράπηκε σε εξοχική-παραθεριστική».

Οι επενδυτές υποστηρίζουν ότι «η χωροθέτηση του έργου σε μια περιοχή με έντονα αναπτυσσόμενο τουριστικό δυναμικό και σημαντικές περιβαλλοντικές αξίες, καθιστά τη συγκεκριμένη επένδυση στρατηγικής σημασίας, τόσο για τον Αργοσαρωνικό όσο και για τον ευρύτερο θαλάσσιο και νησιωτικό τουρισμό της χώρας. Η επένδυση υιοθετεί εξ αρχής αρχές της κυκλικής οικονομίας, προκρίνει την εξοικονόμηση φυσικών πόρων (ενέργεια, νερό, εδάφη) και περιορίζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου».

View full είδηση

Με την με Α. Π.: 2044353/05.12.2025 Εγκύκλιο 21 του e-ΕΦΚΑ καθορίζεται η απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές των ποσών που προκύπτουν από των πάσης φύσεως προσαυξήσεων των επιδομάτων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (Π.Δ 62/2025) εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Τροποποίηση του άρθρου 41 του ν.5184/2025.

Σε συνέχεια της υπ.’ αριθμ. 8/2025 εγκ. e-ΕΦΚΑ σχετικά με το αρ. 41 του ν. 5184/2025 και του με αρ.πρωτ. 2036368/5-12-25 εγγράφου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με το οποίο δόθηκαν διευκρινιστικές οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 73 του ν. 5239/2025 και κατόπιν της ανάκλησης της εγκ. e-ΕΦΚΑ εγκύκλιο 19/2025 (με το υπ.’ αριθμ. Γ.Ε. 2039469/05-12-2025), σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 73 του ν. 5239/2025 (ΦΕΚ 178/Α΄/17-10-25) με τις οποίες και τροποποιήθηκε η αρχική διάταξη του άρθρου 41 του ν. 5184/2025 περί του υπολογισμού εισφορών μισθωτών πλήρους απασχόλησης και εργοδοτών στις περιπτώσεις των προσαυξήσεων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και εργασίας κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025) και παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ενιαία εφαρμογή τους.

1. ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Σύμφωνα με τις αρχικές διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 5184/2025 (ΦΕΚ 34/Α΄/6-3-25) περί του υπολογισμού εισφορών μισθωτών πλήρους απασχόλησης και εργοδοτών στις περιπτώσεις των επιδομάτων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π. π.δ. 80/2022), τα ποσά που αντιστοιχούσαν στις προσαυξήσεις, όπως προβλεπόταν από τα άρθρα 143, 184 και 209 του π. π.δ. 80/2022, των ανωτέρω επιδομάτων, απαλλάσσονταν των ασφαλιστικών εισφορών (εγκ.e-ΕΦΚΑ 8/2025).

2. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Α) Σύμφωνα με το άρθρο 150 του π.δ. 62/2025 σχετικά με το επίδομα νυκτερινής εργασίας ισχύουν τα κάτωθι:

Οι εργαζόμενοι κάθε φύσεως (υπάλληλοι, υπηρέτες και εργατοτεχνίτες) των επιχειρήσεων και εργασιών εν γένει συνεχούς ή μη λειτουργίας, όποτε απασχολούνται από τις 22:00 μέχρι τις 06:00, αμείβονται με τις νόμιμες αποδοχές που ισχύουν κάθε φορά, προσαυξημένες κατά 25%. Την προσαύξηση αυτή δικαιούνται όλοι οι εργαζόμενοι ανεξάρτητα από την ιδιότητα με την οποία υπηρετούν και από την κατά μόνιμο ή μη τρόπο απασχόλησή τους κατά τις ως άνω ώρες.

Επίσης, οι εργαζόμενοι που, λόγω της φύσης της εργασίας τους, παρέχουν αυτήν αποκλειστικά κατά τις νυκτερινές ώρες, δεν δικαιούνται το επίδομα νυκτερινής εργασίας μόνο εάν οι καταβαλλόμενες σε αυτούς αποδοχές είναι τουλάχιστον κατά ποσοστό 25% προσαυξημένες σε σχέση με τα ελάχιστα όρια που προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις. Αν η ανωτέρω αύξηση είναι μικρότερη του 25%, καταβάλλεται η μικρότερη διαφορά που προκύπτει.

Β) Σύμφωνα με το άρθρο 194 του π.δ. 62/2025 σχετικά με την αμοιβή υπερεργασίας και υπερωρίας ισχύουν τα κάτωθι:

Σε επιχειρήσεις, στις οποίες εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ώρες την εβδομάδα, ο εργαζόμενος μπορεί να απασχολείται πέντε (5) επιπλέον ώρες την εβδομάδα κατά την κρίση του εργοδότη (υπερεργασία). Οι ώρες αυτές υπερεργασίας (41η, 42η, 43η, 44η, 45η ώρα) αμείβονται με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά είκοσι τοις εκατό (20%) και δεν συνυπολογίζονται στα επιτρεπόμενα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, όρια υπερωριακής απασχόλησης. Για όσους εργαζομένους ισχύει σύστημα εργασίας έξι (6) εργάσιμων ημερών την εβδομάδα, η σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο υπερεργασία ανέρχεται σε οκτώ (8) ώρες την εβδομάδα (από 41η έως 48η ώρα).

Επίσης, πέραν των σαράντα πέντε (45) ωρών την εβδομάδα απασχόληση του εργαζομένου στις παραπάνω επιχειρήσεις θεωρείται υπερωριακή απασχόληση ως προς όλες τις νόμιμες συνέπειες, διατυπώσεις και διαδικασίες έγκρισης. Για όσους εργαζομένους ισχύει σύστημα εργασίας έξι (6) εργάσιμων ημερών την εβδομάδα, υπερωριακή απασχόληση θεωρείται η εργασία πέραν των σαράντα οκτώ (48) ωρών την εβδομάδα. Σε κάθε περίπτωση, διατηρούνται σε ισχύ οι ρυθμίσεις για το νόμιμο ημερήσιο ωράριο εργασίας.

Επιπρόσθετα, οι εργαζόμενοι απασχολούμενοι υπερωριακά δικαιούνται για κάθε ώρα νόμιμης υπερωρίας, έως τρεις (3) ώρες ημερησίως και μέχρι τη συμπλήρωση εκατόν πενήντα (150) ωρών ετησίως, αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά σαράντα τοις εκατό (40%). Για κάθε ώρα παράνομης υπερωρίας, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά εκατόν είκοσι τοις εκατό (120%). Με αποφάσεις του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, δύναται να χορηγείται κατά περίπτωση άδεια υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων όλων των επιχειρήσεων και εργασιών, επιπλέον των επιτρεπόμενων ανωτάτων ορίων υπερωριακής απασχόλησης ετησίως (>150 ώρες), σε περιπτώσεις επείγουσας φύσης εργασίας, η εκτέλεση της οποίας κρίνεται απολύτως επιβεβλημένη και δεν επιδέχεται αναβολή. Για την κατά τα ανωτέρω υπερωριακή απασχόληση, οι εργαζόμενοι δικαιούνται αμοιβή ίση με το καταβαλλόμενο ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά εξήντα τοις εκατό (60%).

Γ) Σύμφωνα με το άρθρο 219 του π.δ. 62/2025 που αφορούν την προσαύξηση αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες ισχύουν τα κάτωθι:

Οι εργαζόμενοι που απασχολούνται τις Κυριακές και στις εορτές που αναφέρονται παρακάτω δικαιούνται, ανεξαρτήτως του κύρους της συμφωνίας για την απασχόληση αυτή και των άλλων ενδεχόμενων συνεπειών, την προσαύξηση 75% που προβλέπεται από την υπ’ αρ. 8900/1946 Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, όπως αυτή ερμηνεύθηκε αυθεντικά με την υπ’αρ. 25825/1951 απόφαση των ιδίων Υπουργών, σύμφωνα με όσα ορίζουν οι εν λόγω αποφάσεις, όπως αυτές ισχύουν σήμερα.

Επιπρόσθετα, οι εξαιρέσιμες γιορτές κατά τις οποίες παρέχεται η ανωτέρω προσαύξηση νοούνται: α) η της 25ης Μαρτίου, β) η της Δευτέρας του Πάσχα, γ) η της 1ης Μαΐου, δ) η της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (15η Αυγούστου), ε) η της 28ης Οκτωβρίου, στ) η της Γεννήσεως του Χριστού (25 Δεκεμβρίου), ζ) η της 26ης Δεκεμβρίου, η) η της 1ης Ιανουαρίου και θ) η της εορτής των Θεοφανίων (6η Ιανουαρίου).
Επισημαίνουμε ότι το πρώην π.δ. 80/2022 περί κωδικοποίησης Εργατικού Δικαίου, αντικαταστάθηκε από το Π.Δ. 62/25 και επομένως τα πρώην άρθρα 143, 184 και 209 αντιστοιχούν πλέον με το π.δ. 62/2025 στα άρθρα 150, 194 και 219.

3. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΕΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ

Σύμφωνα με τις νέες κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 73 του ν. 5239/2025 από 1.11.2025 (ημερομηνία έναρξης ισχύος/μισθολογική περίοδος Νοεμβρίου 2025) επεκτείνεται, το πεδίο εφαρμογής της, από την αρχική απαλλαγή ασφαλιστικών εισφορών επί των ποσοστών προσαυξήσεων που ρητά οριζόταν στα πρώην αρ.143, 184 και 209 του π.δ. 80/2022 και ήδη στα νέα αντίστοιχα αρ.150, 194 και 219 του π.δ. 62/2025 και στις περιπτώσεις χορήγησης επιπρόσθετης προσαύξησης, καταβαλλόμενης επιπλέον των προβλεπόμενων στα άρθρα αυτά προσαυξήσεων, η οποία προκύπτει είτε στο πλαίσιο Σ.Σ.Ε. είτε στο πλαίσιο οικειοθελούς παροχής, α. με την παροχή μεγαλύτερου ποσοστού προσαύξησης σε σχέση με την προβλεπόμενη στα προαναφερθέντα άρθρα της εργατικής νομοθεσίας, β. με την προσμέτρηση  της  προβλεπόμενης  προσαύξησης    στο συμφωνηθέν/καταβαλλόμενο ωρομίσθιο/ημερομίσθιο/μισθό ακόμα και όταν η διάταξη αναφέρεται στο νόμιμο μισθό (όπως στο 219 του π.δ. 62/2025) και γ. με το συνδυασμό των α και β, δηλαδή με την παροχή μεγαλύτερου ποσοστού προσαύξησης σε σχέση με την προβλεπόμενη στα προαναφερθέντα άρθρα της εργατικής νομοθεσίας και την προσμέτρηση της προσαύξησης αυτής στο συμφωνηθέν/καταβαλλόμενο ωρομίσθιο/ημερομίσθιο/μισθό ακόμα και όταν η διάταξη αναφέρεται στο νόμιμο μισθό (όπως στο 219 του π.δ. 62/2025).

Η παραπομπή της διάταξης στα συγκεκριμένα άρθρα 150 (νυχτερινή απασχόληση) και 219 (Κυριακές-αργίες) του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α'121), γίνεται προκειμένου να προσδιοριστεί σε τι αντιστοιχούν οι επιπλέον αποδοχές στις οποίες αναφέρεται ο νομοθέτης και όχι η βάση υπολογισμού της προσαύξησης, που απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών.

Σκοπός της ρύθμισης είναι η μείωση του μη μισθολογικού κόστους, η αύξηση του συνολικού εισοδήματος των ασφαλισμένων, η διασφάλιση καταγραφής του πραγματικού χρόνου εργασίας και η μακροπρόθεσμη ενθάρρυνση καταβολής αυξημένων μισθολογικών απολαβών από τον εργοδότη, είτε οικειοθελώς είτε λόγω ΣΣΕ.

Στο πλαίσιο αυτό τροποποιήθηκε με το κοινοποιούμενο άρθρο 73 του ν. 5239/2025 (178 Α') η προϊσχύουσα διάταξη του άρθρου 41 του ν. 5184/2025 (Α' 34), έτσι ώστε να απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών και το ποσό που αντιστοιχεί σε περίπτωση χορήγησης, από τον εργοδότη είτε οικειοθελώς είτε λόγω ΣΣΕ, μεγαλύτερης της προβλεπόμενης προσαύξησης των αποδοχών σε περιπτώσεις υπερεργασίας-υπερωρίας και απασχόλησης Κυριακές και αργίες, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης και ανεξαρτήτως της βάσης υπολογισμού της.
 
Τέλος, διευκρινίζουμε ότι από την έναρξη εφαρμογής της αρχικής διάταξης (06/03/25) οι αναλογίες των προσαυξήσεων υπερεργασίας, υπερωριών, νυχτερινής απασχόλησης, Κυριακής και αργιών που τυχόν θα συνυπολογιστούν στα ημερομίσθια δώρων (Δώρο Χριστουγέννων, Δώρο Πάσχα), ΔΕΝ θα υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές κατά τα ποσά που είχαν απαλλαγεί κατά τις μηνιαίες μισθοδοσίες. Επομένως, στην ΑΠΔ θα πρέπει να δηλωθούν τα ποσά των δώρων τα οποία έχουν υπολογισθεί βάσει των αποδοχών, οι οποίες είχαν παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών.

4. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Α) Πωλήτρια, άγαμη χωρίς προϋπηρεσία, απασχολήθηκε σε εμπορικό κατάστημα δύο (2) Κυριακές τον μήνα Δεκέμβριο.

Υποπερίπτωση 1η:
Αμοιβή με νόμιμες αποδοχές και υπολογισμός της προσαύξησης στο νόμιμο ποσοστό

Η εργαζόμενη αμείβεται με ποσό 880,00€ μηνιαίως και ο εργοδότης υπολογίζει την αμοιβή της Κυριακής με το νόμιμο ποσοστό προσαύξησης, δηλαδή 75% επί του ημερομίσθιου.

Ημερομίσθιο: 880,00€/25 η.α.= 35,20€

Αμοιβή για τις δύο Κυριακές: 35,20€*2=70,40€

Προσαύξηση: 70,40*75%=52,80€
 
Το ποσό της προσαύξησης 52,80€ απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών. Επομένως, το ποσό που θα δηλωθεί στην ΑΠΔ είναι μόνο ο μηνιαίος μισθός ποσού 880,00 €.

Υποπερίπτωση 2η:
Αμοιβή με νόμιμες αποδοχές και υπολογισμός της προσαύξησης με μεγαλύτερο ποσοστό του νομίμου

Η εργαζόμενη αμείβεται με ποσό 880,00€ μηνιαίως και ο εργοδότης οικειοθελώς υπολογίζει την αμοιβή της Κυριακής με μεγαλύτερο του νομίμου ποσοστού προσαύξησης, για παράδειγμα 100% επί του ημερομίσθιου.

Ημερομίσθιο: 880,00€/25 η.α.= 35,20€

Αμοιβή για τις δύο Κυριακές: 35,20€*2=70,40€

Προσαύξηση: 70,40*100%=70,40€

Το ποσό της προσαύξησης 70,40€ απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών. Επομένως, το ποσό που θα δηλωθεί στην ΑΠΔ είναι μόνο ο μηνιαίος μισθός ποσού 880,00 €.

Υποπερίπτωση 3η:
Αμοιβή με μεγαλύτερες αποδοχές από τον νόμιμο μισθό και υπολογισμός της προσαύξησης στο νόμιμο ποσοστό

Η εργαζόμενη αμείβεται με ποσό 1.200,00€ και ο εργοδότης υπολογίζει την αμοιβή της Κυριακής με το νόμιμο ποσοστό προσαύξησης, δηλαδή 75% επί του ημερομίσθιου. Επιπλέον, ο εργοδότης οικειοθελώς συμφωνεί με τον εργαζόμενο να υπολογίζει το νόμιμο ποσοστό προσαύξησης (75%) στον καταβαλλόμενο μισθό και όχι στο νόμιμο.

Ημερομίσθιο: 1.200,00€/25 η.α.= 48,00€
 
Αμοιβή για τις δύο Κυριακές: 48,00€*2=96,00€

Προσαύξηση: 96,00*75%=72,00€

Το ποσό της προσαύξησης 72,00€ απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών. Επομένως, το ποσό που θα δηλωθεί στην ΑΠΔ είναι μόνο ο μηνιαίος μισθός ποσού 1.200,00 €.

Υποπερίπτωση 4η:
Αμοιβή με μεγαλύτερες αποδοχές από τον νόμιμο μισθό και υπολογισμός της προσαύξησης με μεγαλύτερο ποσοστό

Η εργαζόμενη αμείβεται με ποσό 1.200,00€ και ο εργοδότης οικειοθελώς υπολογίζει την αμοιβή της Κυριακής με το μεγαλύτερο του νόμιμου ποσοστού προσαύξησης, για παράδειγμα 100% επί του ημερομίσθιου. 

Επιπλέον, ο εργοδότης οικειοθελώς συμφωνεί με τον εργαζόμενο να υπολογίζει το ποσοστό προσαύξησης (100%) στον καταβαλλόμενο μισθό και όχι στο νόμιμο.

Ημερομίσθιο: 1.200,00€/25 η.α.= 48,00€ Αμοιβή για τις δύο Κυριακές: 48,00€*2=96,00€ Προσαύξηση: 96,00*100%=96,00€

Το ποσό της προσαύξησης 96,00€ απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών. Επομένως, το ποσό που θα δηλωθεί στην ΑΠΔ είναι μόνο ο μηνιαίος μισθός ποσού 1.200,00 €.

Β) Συμφωνημένη μεγαλύτερη προσαύξηση για την υπερεργασία

Υπάλληλος γραφείου σε επιχ/ση, με ατομική σύμβαση εξαρτημένης εργασίας 40 ωρών την εβδομάδα (πλήρης απασχόληση) και μηνιαίες αποδοχές 1.000,00 €. Εκτάκτως, απασχολήθηκε τρεις (3) ώρες επιπλέον τη μία εβδομάδα (μία ώρα/μέρα). Η επιχείρηση έχει συμφωνήσει με την ατομική σύμβαση εργασίας ότι η προσαύξηση που θα χορηγείται για την υπερεργασία θα είναι 40%, αντί του νόμιμου 20% όπως προβλέπεται στο άρθρο 194 του π.δ. 62/2025.

Αρχικά πρέπει να υπολογίσουμε το ωρομίσθιο ως εξής: Ημερομίσθιο: 1.000,00€:25 Η.Α.=40,00€/μέρα.

Ωρομίσθιο: 40€*(6/40ώρες)=6,00€/ώρα.

Για τις τρεις (3) ώρες υπερεργασίας, οι επιπλέον αποδοχές θα είναι: 6,00€*3=18,00€. Η προσαύξηση είναι 18,00€*40%=7,20€. Οι συνολικές εισφορές υπολογίζονται μόνο στο ποσό του μισθού και των επιπλέον αποδοχών υπερεργασίας, δηλαδή 1.000,00€+18,00€=1.018,00€ και όχι και της προσαύξησης επί της αμοιβής της υπερεργασίας ποσού 7,20€, δηλαδή επί των 1.025,20 (1.018,00 + 7,20)€.

Συνεπώς, στην Α.Π.Δ. θα δηλωθεί το ποσό των αποδοχών που υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές, δηλαδή το ποσό των 1.018,00€.

Επομένως, με την παρούσα νομοθετική ρύθμιση απαλλάσσονται από ασφαλιστικές εισφορές το σύνολο των ποσών των προσαυξήσεων που προκύπτουν από τη νυχτερινή εργασία, την υπερεργασία, τις υπερωρίες και εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες.

Τα ανωτέρω παραδείγματα είναι ενδεικτικά και δεν συμπεριλαμβάνουν λοιπές περιπτώσεις θεσμοθετημένων προσαυξήσεων ή σώρευσης προσαυξήσεων στις αποδοχές των ασφαλισμένων πλήρους απασχόλησης, π.χ. παράνομη υπερωρία 120% ή απασχόλησης νύχτας σε αργία.
 
Ζητήματα υπολογισμών ημερομισθίων, ωρομισθίων, ποσοστού προσαυξήσεων και σώρευσης αυτών ανά κατηγορία και λοιπά θέματα εργατικής νομοθεσίας, άπτονται του ελέγχου και της πληροφόρησης από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας.

5. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Η έναρξη ισχύος του αρ. 73 του ν. 5239/2025 σύμφωνα με την παρ.4 αρ.103 του ίδιου νόμου, αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα της δημοσίευσής του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από την 01/11/2025.

Εγκύκλιος 21 για την απαλλαγή εισφορών για προσαυξήσεις υπερωριών, νυχτερινών, Κυριακών, Αργιών.pdf

View full είδηση

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 6476/Β'/04.12.2025 η υπ΄ αρίθμ. 92421 ΚΥΑ με θέμα: “Καθορισμός προσόντων, αρμοδιοτήτων και λοιπών λεπτομερειών, για τον ορισμό Ανεξάρτητου Μηχανικού στις περιπτώσεις Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων που περιλαμβάνουν την υλοποίηση έργων τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 91 του ν. 5106/2024 (Α’ 63).”.

Άρθρο 1 Σκοπός

1. Η απόφαση αυτή αποσκοπεί στον καθορισμό των λεπτομερειών εφαρμογής του άρθρου 91 του ν. 5106/2024 (Α’ 63), για την ειδική διαδικασία ορισμού Ανεξάρτητου Μηχανικού, στις περιπτώσεις Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΠΣ) που περιλαμβάνουν την υλοποίηση έργων τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων. Ειδικότερα, με την παρούσα επιδιώκεται να καθορισθούν τα καθήκοντα του Ανεξάρτητου Μηχανικού, τα όρια των αρμοδιοτήτων του, το ελάχιστο περιεχόμενο της σύμβασης μεταξύ Φορέα υλοποίησης του ΕΠΣ και Ανεξάρτητου Μηχανικού, η διαδικασία επίλυσης διαφωνιών αναφορικά με την άσκηση των καθηκόντων του Ανεξάρτητου Μηχανικού, η διαδικασία αντικατάστασής του, η διαδικασία ενημέρωσης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τον ορισμό και την άσκηση των αρμοδιοτήτων του Ανεξάρτητου Μηχανικού.

2. Διευκρινίζεται ότι ως φορέας υλοποίησης του ΕΠΣ νοείται το πρόσωπο εκείνο το οποίο επέσπευσε την εκπόνηση και έγκριση του ΕΠΣ ή εκείνο το οποίο ρητά καθορίζεται στο διάταγμα έγκρισης του ΕΠΣ ως φορέας υλοποίησης, καθώς και οι θυγατρικές εταιρείες του.

Άρθρο 2 Προσόντα Ανεξάρτητου Μηχανικού

1. Ως Ανεξάρτητος Μηχανικός ορίζεται φυσικό ή νομικό πρόσωπο που πληροί σωρευτικά τα ακόλουθα κριτήρια:

α. Διαθέτει αποδεδειγμένη εμπειρία, κατά την τελευταία δεκαετία, στην ανάπτυξη και εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης ποιότητας έργων, στην εκπόνηση ή/και στον έλεγχο μελετών και στην επίβλεψη κατασκευής σε τουλάχιστον δύο (2) έργα ένα (1) εκ των οποίων αντίστοιχου αντικειμένου ή μεγέθους με εκείνα που προβλέπει το π.δ. έγκρισης του ΕΠΣ.

β. Λειτουργεί κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη στο πλαίσιο πιστοποιημένου συστήματος διασφάλισης ποιότητας (ISO 9001 ή άλλου ισοδύναμου).

γ. Είναι ασφαλισμένο κατά κινδύνων επαγγελματικής ευθύνης για ποσό τουλάχιστον δύο εκατομμυρίων ευρώ (2.000.000 €) ανά γεγονός και πέντε εκατομμυρίων ευρώ (5.000.000 €) αθροιστικά.

δ. Διαθέτει κύκλο εργασιών, ο οποίος ανέρχεται αθροιστικά κατά τα τελευταία πέντε (5) οικονομικά έτη τουλάχιστον στο ποσό των πέντε εκατομμυρίων ευρώ (5.000.000 €).

2. Ο Ανεξάρτητος Μηχανικός δεν πρέπει να συνδέεται με τον Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ ούτε με σχέση, η οποία να δημιουργεί κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων ούτε να έχει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή προσωπικό ή άλλο κοινό συμφέρον με τον Φορέα Υλοποίησης, το οποίο μπορεί να θίγει την αμεροληψία και την ανεξαρτησία του.

Σε περίπτωση φυσικών προσώπων, η σύγκρουση συμφερόντων ελέγχεται στους συζύγους και συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας α’ και β’ βαθμού. Σε περίπτωση νομικών προσώπων, η σύγκρουση συμφερόντων ελέγχεται στα πρόσωπα που μετέχουν στα όργανα διοίκησης αυτών, στα πρόσωπα που κατέχουν, άμεσα ή έμμεσα, ποσοστό άνω του 5% στο εταιρικό κεφάλαιο του νομικού προσώπου, καθώς και στους συζύγους και συγγενείς των παραπάνω προσώπων εξ αίματος ή εξ αγχιστείας α’ και β’ βαθμού.

3. Για την πλήρωση των κριτηρίων της περ. α’ της παρ. 1, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός δύναται να στηρίζεται σε τρίτους φορείς, ανεξάρτητα από τη νομική φύση της μεταξύ τους σχέσης. Σε αυτή την περίπτωση, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός αποδεικνύει ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της σχετικής σύμβασης, θα έχει στη διάθεσή του τους αναγκαίους πόρους των τρίτων φορέων.

4. Ο Ανεξάρτητος Μηχανικός μπορεί να αποτελείται και από κοινοπραξία ή ένωση προσώπων. Στην περίπτωση αυτή, τα κριτήρια της παραγράφου 1 εξετάζεται αν συντρέχουν αθροιστικά για τα μέλη της κοινοπραξίας ή της ένωσης προσώπων.

5. Ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ επιλέγει τον Ανεξάρτητο Μηχανικό μεταξύ προσώπων που πληρούν τα παραπάνω κριτήρια με διαδικασία που καθορίζεται από τον ίδιο. Η πλήρωση των παραπάνω κριτηρίων αποδεικνύεται με την προσκόμιση των εγγράφων που ορίζονται στο Παράρτημα Ι.

Άρθρο 3 Διαδικασία ενημέρωσης της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τον ορισμό του Ανεξάρτητου Μηχανικού

1. Πριν από την υπογραφή σύμβασης με Ανεξάρτητο Μηχανικό, ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ υποβάλλει έγγραφη γνωστοποίηση στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 91 του ν. 5106/2024, αναφορικά με την επιλογή προσώπου ως Ανεξάρτητου Μηχανικού, η οποία συνοδεύεται από τα έγγραφα που αποδεικνύουν την πλήρωση των κριτηρίων του άρθρου 2 της παρούσας.

2. Η Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών μπορεί με ειδική
αιτιολογία να αντιτεθεί στην επιλογή, μόνον εφόσον ο επιλεγείς δεν πληροί τα κριτήρια της απόφασης του άρθρου 2 της παρούσας και αναφέρονται στο Παράρτημα Ι, κοινοποιώντας στο Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ σχετικό έγγραφο εντός σαράντα (40) ημερολογιακών ημερών από την υποβολή της γνωστοποίησης της παρ. 1. Στο έγγραφο αναφέρεται σαφώς ποια από τα κριτήρια του άρθρου 2 της παρούσας δεν πληρούνται. Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ και της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 9.

3. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της παραπάνω προθεσμίας, η επιλογή του Ανεξάρτητου Μηχανικού θεωρείται οριστική και ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ μπορεί να προχωρήσει στην υπογραφή της σχετικής σύμβασης.

Άρθρο 4 Καθήκοντα και όρια αρμοδιοτήτων

Τα καθήκοντα και όρια αρμοδιοτήτων τού Ανεξάρτητου Μηχανικού προσδιορίζονται ως εξής:

1. Στη φάση εκπόνησης των αναγκαίων μελετών, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός:

α. Ελέγχει ότι οι προς έγκριση μελέτες είναι σύμφωνες με τα οριζόμενα στο π.δ. έγκρισης του ΕΠΣ, και την αντίστοιχη περιβαλλοντική ή άλλη αδειοδότηση, τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης, καθώς και ότι πληρούν κατ’ ελάχιστο τις προδιαγραφές και τα πρότυπα της κείμενης νομοθεσίας, με την επιφύλαξη της παρ. 4 του άρθρου 91 του ν. 5106/2024.

β. Ζητά την εκπόνηση οποιασδήποτε πρόσθετης μελέτης, ή τη συμπλήρωση ή τροποποίηση των προς έγκριση μελετών, ώστε οι υποβληθείσες μελέτες να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της κείμενης νομοθεσίας.

γ. Εγκρίνει τις μελέτες και εκδίδει πιστοποιητικό έγκρισης τους εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών από την υποβολή τους ή, σε περίπτωση εφαρμογής της περ. β’, από την υποβολή των πρόσθετων ή συμπληρωμένων ή τροποποιημένων μελετών.

δ. Ζητά όπου κρίνει απαραίτητο από τους φορείς του Δημοσίου, του ευρύτερου δημόσιου τομέα και τις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, που είναι αρμόδιοι για το σύνολο ή μέρος των έργων υποδομής στην περιοχή του ΕΠΣ, την συνδρομή τους σε κάθε ενέργεια που είναι απαραίτητη για την αξιολόγηση των μελετών των έργων.

2. Εντός πέντε (5) ημερών από την έγκριση που δίνει ο Ανεξάρτητος Μηχανικός, ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ υποβάλλει έγγραφη γνωστοποίηση στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, κατά τα οριζόμενα στην περ. α της παρ. 1 του άρθρου 91 του ν. 5106/2024, αναφορικά με την έγκριση των μελετών από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό, η οποία συνοδεύεται από τις εγκεκριμένες μελέτες. Η Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών ελέγχει τα στοιχεία και υποβάλλει παρατηρήσεις εντός σαράντα (40) ημερολογιακών ημερών από την υποβολή της γνωστοποίησης αυτής. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της παραπάνω προθεσμίας, η έγκριση των μελετών από τον Ανεξάρτητο Μηχανικό θεωρείται οριστική και ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ μπορεί να προχωρήσει στην υλοποίηση των σχετικών μελετών, και την ολοκλήρωση των αντίστοιχων εργασιών, υπό την επιφύλαξη τήρησης των λοιπών νόμιμων προϋποθέσεων.

3. Η διαδικασία της προηγούμενης παραγράφου τηρείται και σε κάθε περίπτωση τροποποίησης των μελετών από τον Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ.

4. Στη φάση εκτέλεσης των εργασιών, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός:

α. Επιβλέπει και ελέγχει τις εργασίες και τη συμμόρφωση αυτών με τις εγκεκριμένες μελέτες, καθώς και με τις προδιαγραφές που ορίζονται στις συμβάσεις μεταξύ εργολάβων και Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ των έργων τεχνικής υποδομής και συναφών κατασκευών, που αφορούν την υλοποίηση του ΕΠΣ.

β. Παρακολουθεί την τήρηση των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων και τη συμμόρφωση του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ και των εργολάβων με τις ισχύουσες διατάξεις περί προστασίας του περιβάλλοντος.

γ. Εγκρίνει το σύστημα διασφάλισης ποιότητας των εργολάβων και επιβλέπει την πιστή τήρησή του.

δ. Εισηγείται αιτιολογημένα πρόσθετες εργασίες, εφόσον είναι αναγκαίες για τη συμμόρφωση των έργων με
τις εγκεκριμένες μελέτες ή την κείμενη νομοθεσία.

ε. Ζητά την εκτέλεση δοκιμών ποιοτικού ελέγχου για τις εκτελούμενες εργασίες, εφόσον ευλόγως απαιτούνται πέραν αυτών που εκτελούνται στο πλαίσιο του συστήματος διασφάλισης ποιότητας των εργολάβων.

στ. Ελέγχει ότι οποιαδήποτε μεταβολή στο σχεδιασμό του κατασκευαστικού αντικειμένου του έργου δεν θα επηρεάζει κατά μόνιμο τρόπο τη λειτουργία των εγκαταστάσεων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί και λειτουργούν.

Τυχόν παρεμβάσεις που γίνονται προσωρινά στη λειτουργία των εγκαταστάσεων, οι οποίες έχουν ήδη ολοκληρωθεί και λειτουργούν, αποκαθίστανται με έξοδα και ευθύνη του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ.

ζ. Συντάσσει τριμηνιαίες αναφορές για την πρόοδο υλοποίησης των έργων, καθώς και έκτακτες αναφορές για προβλήματα που αναφύονται κατά την εκτέλεσή τους. Οι εκθέσεις αυτές υποβάλλονται στo Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ και στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

η. Παρακολουθεί ότι οι εργολάβοι και ο Φορέας Υλοποίησης λαμβάνουν τα μέτρα που είναι αναγκαία για την τήρηση των οικείων κανονισμών υγιεινής και ασφάλειας.

θ. Παρακολουθεί την συνδρομή των φορέων του Δημοσίου, του ευρύτερου δημόσιου τομέα και των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών, που είναι αρμόδιοι για το σύνολο ή μέρος των έργων υποδομής στην περιοχή εκτέλεσης των έργων και συντάσσει αναφορές προόδου συνδρομής και συντονισμού τους με σκοπό την τήρηση του χρονικού προγραμματισμού των έργων, τις οποίες κοινοποιεί στον Φορέα Υλοποίησης και Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου
Υποδομών και Μεταφορών.

5. Μετά από την ολοκλήρωση του έργου ή αυτοτελούς τμήματος αυτού, ο Φορέας Υλοποίησης του ΕΠΣ υποβάλλει στον Ανεξάρτητο Μηχανικό αίτηση για την έκδοση Βεβαίωσης Περαίωσης, η οποία συνοδεύεται από:

α. Περιγραφή του εκτελεσθέντος έργου.
β. Καταγραφή των εγκεκριμένων μελετών και των τροποποιήσεών τους.
γ. Τα σχέδια «όπως κατασκευάστηκε» του έργου.
δ. Αντίγραφα αρχείων δοκιμών ποιοτικού ελέγχου, εφόσον υπάρχουν.
ε. Εγχειρίδια λειτουργίας, όπου απαιτείται και συντήρησης των υποδομών.

6. Ο Ανεξάρτητος Μηχανικός ελέγχει τη συμφωνία του έργου, ή του ολοκληρωμένου αυτοτελούς τμήματος αυτού, ως προς τις εγκεκριμένες μελέτες και, εφόσον διαπιστώσει ότι πληρούνται όλες οι σχετικές προδιαγραφές και απαιτήσεις, εκδίδει «Βεβαίωση Περαίωσης Έργου» εντός είκοσι (20) ημερολογιακών ημερών από την υποβολή της αίτησης και των συνοδευτικών στοιχείων.

7. Για τα έργα τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, η «Βεβαίωση Περαίωσης Έργου» κοινοποιείται, από τον Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ, στη Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.

Η κοινοποίηση αυτή επέχει θέση πρόσκλησης για την παραλαβή του αντίστοιχου έργου ή του τμήματος αυτού προκειμένου να αποδοθεί προς δημόσια χρήση εντός δεκαπέντε (15) ημερών.

8. Η Γενική Διεύθυνση Συγκοινωνιακών Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών:

α. Υποχρεούται να παραλάβει το έργο εντός της προθεσμίας της προηγούμενης παραγράφου του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ. Προς απόδειξη της παραλαβής αυτής υπογράφεται σχετικό πρωτόκολλο.
β. Σε περίπτωση άπρακτης παρόδου της ανωτέρω προθεσμίας, το έργο θεωρείται ότι έχει παραληφθεί αυτοδίκαια και ότι έχει αποδοθεί στον αρμόδιο φορέα για τη λειτουργία και συντήρησή του.

9. Καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της σύμβασής του, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός:

α. Μπορεί να γνωμοδοτεί σχετικά με τις μεθόδους και τεχνικές που χρησιμοποιούνται, καθώς και για την πρόοδο εκτέλεσης του έργου, κατόπιν σχετικού αιτήματος του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ.

β. Συνεργάζεται με τους φορείς του Δημοσίου, του ευρύτερου δημόσιου τομέα και τις δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, που είναι αρμόδιοι για το σύνολο ή μέρος των έργων υποδομής στην περιοχή του ΕΠΣ.

γ. Δικαιούται να διεξάγει έρευνες και να ζητά πληροφορίες που κρίνει απαραίτητες.

δ. Οφείλει να λαμβάνει υπόψη του τις εύλογες υποδείξεις του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ.

ε. Σε περίπτωση άρνησης έγκρισης μελετών, αιτήματος τροποποίησης μελετών ή εργασιών, καθώς και άρνησης
αποδοχής εκτελεσθεισών εργασιών, η σχετική άρνηση ή το αίτημα του Ανεξάρτητου Μηχανικού πρέπει να είναι
έγγραφα και ειδικώς αιτιολογημένα.

στ. Καταρτίζει και τηρεί πλήρη και κατάλληλα αρχεία αναφορικά με όλα τα ανειλημμένα καθήκοντά του.

10. Ο Ανεξάρτητος Μηχανικός δεν πρέπει να συνδέεται με τους εργολάβους του έργου με οποιαδήποτε σχέση, η
οποία ενδέχεται να οδηγήσει σε κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 2.

11. Ο Ανεξάρτητος Μηχανικός βαρύνεται έναντι του Φορέα Υλοποίησης του ΕΠΣ και του Ελληνικού Δημοσίου
με υποχρέωση πίστης και ιδιαίτερης επιμέλειας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, και οφείλει να εκτελεί
εγκαίρως και προσηκόντως τις υποχρεώσεις του, όπως αυτές προσδιορίζονται στην παρούσα και συμβατικά.

12. Για το έργο ή τα τμήματα αυτού που είναι ή προορίζονται να είναι κοινόχρηστα σύμφωνα με το π.δ.
έγκρισης του ΕΠΣ, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός και, σε περίπτωση που αυτός είναι νομικό πρόσωπο, οι διοικούντες και υπάλληλοί του υπέχουν, κατά την εκπλήρωση των συμβατικών τους υποχρεώσεων, ποινική ευθύνη δημοσίου υπαλλήλου.

Δείτε αναλυτικά την υπ΄ αριθμ. 92421 ΚΥΑ (ΦΕΚ 6476/Β'/04.12.2025) Καθορισμός προσόντων, αρμοδιοτήτων και λοιπών λεπτομερειών, για τον ορισμό Ανεξάρτητου Μηχανικού στις περιπτώσεις Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων που περιλαμβάνουν την υλοποίηση έργων τεχνικής υποδομής και διαμόρφωσης κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 91 του ν. 5106/2024 (Α’ 63).

View full είδηση

Στην Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) αναμένεται να φτάσει το θέμα των οπτικών ινών μέσα στις πολυκατοικίες.

Το πρόβλημα προκύπτει επειδή δημιουργούνται διπλές υποδομές, ενώ κάποιοι πάροχοι «δεσμεύουν» το κτίριο, μη επιτρέποντας σε τρίτους να αξιοποιήσουν την υποδομή.

Ενδεικτική είναι καταγγελία που έφτασε στο powergame.gr. Σε πολυκατοικία της Θεσσαλονίκης την αρχική υποδομή (κάθετη καλωδίωση) έβαλε η ΔΕΗ Fiber. Οι κάτοικοι απευθύνθηκαν στη ΔΕΗ γιατί οι άλλοι πάροχοι έδειξαν απροθυμία να φέρουν την οπτική ίνα στην πόρτα της πολυκατοικίας και στη συνέχεια στα διαμερίσματά της.

Η ΔΕΗ το έπραξε πολύ γρήγορα και χωρίς κόστος, βάζοντας σε κάθε όροφο κουτάκι καλωδίωσης (floor box), από το οποίο κάθε διαμέρισμα μπορεί να συνδέσει γραμμή σε συνεννόηση με τον πάροχό του. Ωστόσο, όταν ένας ένοικος απευθύνθηκε σε άλλον πάροχο για την εγκατάσταση οπτικής ίνας, ο τελευταίος άρχισε να χτίζει εκ νέου δεύτερη κάθετη καλωδίωση, δικαιολογώντας την κίνηση με το ότι δεν συνεργάζεται με τη ΔΕΗ.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτό δεν είναι μεμονωμένο φαινόμενο και συμβαίνει συχνά. Συνήθως οι τρεις "παλιοί" της αγοράς — ΟΤΕ, Nova και Vodafone — συνεργάζονται μεταξύ τους. Μάλιστα, έχουν εμπορικές συμφωνίες μεταπώλησης ο ένας για τα δίκτυα του άλλου. Δεν συνεργάζονται όμως με τη ΔΕΗ, που είναι νεοεισερχόμενη στην αγορά. Έτσι, αν πρέπει η ΔΕΗ να εισέλθει σε ένα κτίριο, θα πρέπει να στήσει διπλή κάθετη καλωδίωση.

Και αντίστροφα. Αν κάποιος έρθει δεύτερος μετά τη ΔΕΗ, δεν αξιοποιεί την καλωδίωσή της, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διπλές κάθετες καλωδιώσεις.

Το θέμα έχει φτάσει στην ΕΕΤΤ. Στελέχη της αναφέρουν ότι η διπλή κάθετη καλωδίωση συνιστά παραβίαση του θεσμικού πλαισίου. Ωστόσο, το σχετικό θεσμικό πλαίσιο (ΚΥΑ 53538 ΕΞ/2023) δεν απαγορεύει ρητά τη δημιουργία μιας δεύτερης υποδομής οπτικής ίνας στο εσωτερικό των κτιρίων.

Αντιθέτως, στην ΚΥΑ προβλέπονται κοινό σημείο τερματισμού (κεντρικό κατανεμητή) και επαρκείς είσοδοι για πολλαπλά καλώδια, κάτι που θεωρητικά επιτρέπει σε περισσότερους παρόχους να "συνυπάρχουν" στην ίδια υποδομή. Η ίδια ΚΥΑ απαιτεί ότι κάθε γραμμή μεταφοράς (καλώδιο) πρέπει να έχει τουλάχιστον διπλάσιο πλήθος ινών σε σχέση με τον αριθμό των διεπαφών που εξυπηρετεί. Αυτό σημαίνει ότι το καλώδιο πρέπει να είναι "μεγάλο" σε αριθμό ινών, ώστε να μπορεί να υποστηρίξει πολλούς συνδρομητές/παρόχους, όχι μόνο έναν.

Η κατάσταση περιπλέκεται από το γεγονός ότι η κάθετη καλωδίωση αυτήν την περίοδο επιδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Κάθε εγκατάσταση μπορεί να επιδοτηθεί από 200 έως 1.000 ευρώ, ανάλογα με το κτίριο, τον αριθμό των ορόφων και τα διαμερίσματα. Έτσι, πολλοί "τρέχουν" να βάλουν την κάθετη καλωδίωση για να "εξασφαλίσουν" την επιδότηση.

Το πιο σημαντικό είναι ότι ο πάροχος που βάζει την κάθετη καλωδίωση ζητεί από τον χρήστη της καλωδίωσης (άλλος πάροχος) να καταβάλει μηνιαίως ρυθμιζόμενη χρέωση χρήσης της υποδομής. Η χρέωση μπορεί να ανέλθει από 0,50 ευρώ έως 2 ευρώ τον μήνα, ανάλογα με το είδος της καλωδίωσης, τον αριθμό των ορόφων κ.ο.κ. Επίσης, διαφοροποιείται ανάλογα με το αν η υποδομή έχει επιδοτηθεί από το πρόγραμμα Smart Readiness του Ταμείου Ανάκαμψης.

Πολλοί εύχονται να επιλύσουν σύντομα οι πάροχοι αυτά τα θέματα μεταξύ τους, αλλιώς θα υπάρξει παρέμβαση της ΕΕΤΤ. Στελέχη της ΕΕΤΤ παραδέχονται ότι το τελευταίο διάστημα έχουν πυκνώσει οι καταγγελίες ιδιωτών που αφορούν την ενδοκτιριακή κατάσταση των εγκαταστάσεων οπτικών ινών, τις κακοτεχνίες, την έλλειψη σχεδίων κ.λπ.

View full είδηση

Στο «φουλ» δούλεψαν οι θερμικές μονάδες τον Οκτώβριο καλύπτοντας το 48,7% της ηλεκτροπαραγωγής με υποχώρηση της παραγωγής των ΑΠΕ στο 45,3%.

Σύμφωνα με το μηνιαίο δελτίο του ΑΔΜΗΕ, τον περασμένο μήνα η παραγωγή των συμβατικών μονάδων ανήλθε σε 1.985 γιγαβατώρες, με τις μονάδες αερίου να καλύπτουν το 43,9% (1.789 γιγαβατώρες) και τους λιγνίτες το 4,8% (195 γιγαβατώρες).

Σημειώνεται ότι, τον περσινό Οκτώβριο, οι ΑΠΕ κάλυπταν το 58,7% της παραγωγής (2.284 γιγαβατώρες), με το μερίδιο των μονάδων ορυκτών καυσίμων να διαμορφώνεται αισθητά χαμηλότερα, στο 36,7%, με παραγωγή στις 1.430 γιγαβατώρες. Αυτό σημαίνει ότι, τον φετινό Οκτώβριο η παραγωγή των θερμικών μονάδων ήταν κατά 38,8% αυξημένη.

Η μηνιαία ζήτηση παρέμεινε σχεδόν σταθερή σε ετήσια βάση, στις 3.832 γιγαβατώρες (έναντι 3.836 πέρυσι), ενώ η συνολική παραγωγή αυξήθηκε ελαφρώς κατά 4,76%, στις 4.078 γιγαβατώρες.

View full είδηση

View full είδηση

Η Ευρώπη βρίσκεται σε καμπή ως προς την αποθήκευση ενέργειας, έχοντας πλέον φτάσει το ορόσημο των 100 GW εγκατεστημένης ή προγραμματισμένης ισχύος. Παρ’ όλα αυτά, η πολιτική βούληση δεν συμβαδίζει με την τεχνολογική πρόοδο: μόλις επτά χώρες της Ε.Ε. έχουν θέσει επίσημους στόχους αποθήκευσης στα εθνικά τους σχέδια ενέργειας και κλίματος, παρά το γεγονός ότι η ανάγκη για ευελιξία στο σύστημα γίνεται ολοένα πιο επιτακτική με την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών.

Η Ισπανία πρωταγωνιστεί, υιοθετώντας τον πιο φιλόδοξο στόχο στην Ευρώπη: 22 GW αποθήκευσης έως το 2030. Η χώρα δίνει έμφαση στις μπαταρίες μεγάλης κλίμακας ώστε να περιορίσει τη συχνή αχρήστευση των ΑΠΕ — ένα πρόβλημα που θα επιδεινώνεται όσο η ηλιακή και αιολική παραγωγή συνεχίζουν να αυξάνονται.

Η Ιρλανδία εστιάζει σε μακράς διάρκειας αποθήκευση, σχεδιάζοντας πώς θα αξιοποιήσει την υπερπαραγωγή αιολικής ενέργειας και πώς θα περιορίσει την ανάγκη για φυσικό αέριο τις κρύες, άπνοες ημέρες του χειμώνα. Η στόχευση αυτή δείχνει μια νέα κατεύθυνση: ότι η αποθήκευση δεν πρέπει να υπηρετεί μόνο την καθημερινή εξομάλυνση της παραγωγής, αλλά και την εποχική ευελιξία.

Στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, χώρες όπως η Κροατία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Λιθουανία έχουν επίσης θέσει (έστω πιο μετριοπαθείς) στόχους, ανοίγοντας τον δρόμο για περιφερειακή σύγκλιση.

Η Ελλάδα έχει επίσης χαμηλούς στόχους σε αυτό το στάδιο. Το επικαιροποιημένο της σχέδιο περιλαμβάνει στόχο περίπου 4,3 GW αποθήκευσης έως το 2030, ενώ ήδη έχουν προχωρήσει διαγωνισμοί που αφορούν σχεδόν 1 GW νέων μπαταριών. Η χώρα διαθέτει σημαντικό δυναμικό λόγω της υψηλής ηλιοφάνειας και της ταχείας διείσδυσης αιολικών και φωτοβολταϊκών, όμως η πρόκληση είναι να μην επαναπαυθεί στο φυσικό αέριο ως «εύκολη» λύση ευελιξίας.

Μέχρι τον Ιανουάριο του 2027, όλα τα κράτη-μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν δεσμευτικούς στόχους. Το διακύβευμα είναι σαφές: αν οι νέοι στόχοι είναι υποτονικοί, η Ευρώπη κινδυνεύει να χάσει το παράθυρο για καθαρή, φθηνή και εγχώρια ενεργειακή ευελιξία.

Πηγή: JRC

View full είδηση

Με το παρόν ανακαλείται η υπ.’ αριθμ. 19/2025 εγκύκλιος (ΑΔΑ: Ψ7ΠΞ46ΜΑΠΣ1ΚΝ) της Υπηρεσίας μας με θέμα: «Απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές των ποσών που προκύπτουν από των πάσης φύσεως προσαυξήσεων των επιδομάτων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (Π.Δ 62/2025) εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Τροποποίηση του άρθρου 41 του
ν.5184/2025», προκειμένου να δοθούν νεότερες οδηγίες.

Περισσότερα εδώ: https://www.e-efka.gov.gr/el/egkyklioi-kai-genika-eggrafa/geniko-eggrafo-20394695-12-25

Ένα νέο τοπίο για τα φωτοβολταϊκά και τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας διαμορφώνει το νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που κατατέθηκε στη Βουλή και αφορά τις ρυθμίσεις για την αποθήκευση CO₂ και το υδρογόνο.

Με κεντρικό άξονα τα άρθρα 55 και 56, διαμορφώνεται ένα νέο πλαίσιο όπου τα νέα φωτοβολταϊκά έργα δεν θα μπορούν πλέον να σταθούν χωρίς μπαταρία, ενώ δίνονται ουσιαστικές διευκολύνσεις σε έργα αποθήκευσης που έχουν επιλεγεί σε διαγωνισμούς αλλά έχουν «κολλήσει» σε δικαστικές εμπλοκές και θέματα σύνδεσης.

Τέλος τα «σκέτα» φωτοβολταϊκά

Η πιο ηχηρή αλλαγή είναι η υποχρεωτική συνύπαρξη φωτοβολταϊκού και αποθήκευσης για όλες τις νέες αιτήσεις που κατατίθενται στον ΔΕΔΔΗΕ. Κάθε νέος σταθμός ΑΠΕ στη χαμηλή και μέση τάση θα πρέπει να συνοδεύεται από σύστημα μπαταριών, διαμορφώνοντας ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης όπου η αποθήκευση παύει να είναι «option» και γίνεται προϋπόθεση σύνδεσης.

Ταυτόχρονα, το νομοσχέδιο ανοίγει την πόρτα και για τα υφιστάμενα φωτοβολταϊκά πάρκα. Πλέον, δίνεται η δυνατότητα προσθήκης συστημάτων αποθήκευσης χωρίς να ισχύει το ανώτατο όριο ισχύος μπαταρίας. Αυτό επιτρέπει σε λειτουργούντες σταθμούς να «αναβαθμίσουν» το προφίλ τους, αυξάνοντας τον βαθμό αξιοποίησης της παραγωγής τους και τη συμμετοχή τους στις αγορές, με πιο ευέλικτο προγραμματισμό.

Ωστόσο, οι σταθμοί που συνδυάζουν παραγωγή και αποθήκευση θα αντιμετωπίζουν συγκεκριμένους περιορισμούς έγχυσης στο δίκτυο. Το πλαίσιο ορίζει πώς και πόση ενέργεια θα μπορούν να εξάγουν, ώστε να αποφεύγονται αιχμές και προβλήματα ευστάθειας, ειδικά σε περιοχές με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ.

Σειρά προτεραιότητας και εγγυητικές

Με το άρθρο 56 καθορίζεται και ο τρόπος με τον οποίο ο Διαχειριστής του Δικτύου θα εξετάζει αιτήματα. Στην ίδια διαδικασία μπαίνουν τόσο οι σταθμοί που προσθέτουν μπαταρία, όσο και οι αμιγώς σταθμοί αποθήκευσης, με στόχο να υπάρχει σαφής σειρά προτεραιότητας και να περιοριστεί το περιθώριο ερμηνείας.

Ρυθμίζεται επίσης το ύψος της εγγυητικής επιστολής που πρέπει να συνοδεύει τις αιτήσεις για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης. Η στόχευση είναι να φιλτραριστούν τα μη ώριμα projects, χωρίς να μπλοκάρουν επενδύσεις με σοβαρή χρηματοοικονομική βάση.

Ανάσα στα έργα αποθήκευσης με επιδότηση

Σε ό,τι αφορά τα αυτόνομα έργα αποθήκευσης, το άρθρο 55 έρχεται να δώσει «χώρο» σε επενδύσεις που έχουν κερδίσει ενίσχυση σε διαγωνισμούς της ΡΑΑΕΥ, αλλά έχουν βρεθεί αντιμέτωπες με δικαστικές προσφυγές ή εξωγενείς καθυστερήσεις.

Μεταξύ άλλων προβλέπονται αναστολή και παράταση των προθεσμιών για έργα με δικαστικές αποφάσεις αναστολής άδειας ή έγκρισης ή δυνατότητα αλλαγής θέσης εγκατάστασης, ώστε να μειωθεί το κόστος σύνδεσης και ο χρόνος υλοποίησης, χωρίς παράταση των συνολικών προθεσμιών.

Επιπλέον, η ικανοποίηση των προθεσμιών μέσω Βεβαίωσης Ολοκλήρωσης Εργασιών, για έργα που συνδέονται σε Υποσταθμούς ή ΚΥΤ που κατασκευάζονται από τρίτους αλλά και η κατάργηση της μερικής κατάπτωσης εγγυητικών επιστολών για έργα αποθήκευσης που έχουν επιλεγεί σε διαγωνισμούς έως 30 Ιουνίου 2026 και δεν τήρησαν τις προθεσμίες.

Τι σημαίνουν όλα αυτά για την αγορά

Για την αγορά των ΑΠΕ, το νέο πλαίσιο φέρνει αλλαγές για την  επόμενη γενιά φωτοβολταϊκών, η οποία δεν θα μοιάζει με την προηγούμενη. Τα έργα θα σχεδιάζονται εξαρχής ως υβριδικά σχήματα παραγωγής–αποθήκευσης, με πιο σύνθετη τεχνική και χρηματοοικονομική δομή, αλλά και με μεγαλύτερη αξία για το σύστημα.

Για τους επενδυτές, η εξίσωση παραμένει απαιτητική. Η υποχρεωτική αποθήκευση ανεβάζει μεν το αρχικό κόστος, την ίδια στιγμή όμως το νομοσχέδιο επιχειρεί να βάλει καθαρούς κανόνες, να μειώσει το ρίσκο από αβεβαιότητες και να ξεμπλοκάρει κρίσιμα έργα μπαταριών που θεωρούνται απαραίτητα για την επόμενη φάση ωρίμανσης της ελληνικής αγοράς ενέργειας.

View full είδηση

Αναβολή της έναρξης λειτουργίας του Μητρώου Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ) για το 2026 αποφάσισαν η ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και η Διοίκηση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
Ταυτόχρονα εξετάζουν το ενδεχόμενο νομοθετικής ρύθμισης -στα πρότυπα εκείνης του 2020 για τα «ξεχασμένα» τετραγωνικά στους δήμους- η οποία θα προβλέπει την απαλλαγή των ιδιοκτητών ακινήτων από αναδρομικές χρεώσεις ΕΝΦΙΑ προσαυξημένων με πρόστιμα για υποβολή ανακριβών δηλώσεων Ε9, στις περιπτώσεις που από τη σύζευξη των βάσεων δεδομένων του Ε9 και του Κτηματολογίου, η οποία θα γίνει στο πλαίσιο λειτουργίας του ΜΙΔΑ, προκύψουν πρόσθετες διαφορές τετραγωνικών μέτρων αδήλωτων στη Φορολογική Διοίκηση (στα έντυπα Ε9).

Η δημιουργία της νέας ψηφιακής πλατφόρμας του ΜΙΔΑ, μέσω της οποίας θα συγκεντρωθούν όλα τα δεδομένα για την ιδιοκτησία και τη χρήση κάθε ακινήτου, αποδεικνύεται, εν τέλει, ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα, καθώς περιλαμβάνει τη διασύνδεση των δύο μεγάλων βάσεων δεδομένων για την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων φορολογουμένων: του ηλεκτρονικού περιουσιολογίου της ΑΑΔΕ (το οποίο έχει δημιουργηθεί με βάση τις δηλώσεις Ε9, Ε2 και Ε1 των φυσικών προσώπων, καθώς και με βάση τις πληροφοριακές δηλώσεις μίσθωσης ακινήτων) και του Ειδικού Μητρώου Ακινήτων, το οποίο περιλαμβάνει τα δεδομένα του Εθνικού Κτηματολογίου για όλα τα ακίνητα της χώρας.

Χρονοδιάγραμμα

Το χρονοδιάγραμμα δημιουργίας και ολοκλήρωσης αυτού του φιλόδοξου σχεδίου έχει τροποποιηθεί και η απόφαση για την έναρξη λειτουργίας του νέου αυτού μητρώου έχει αναθεωρηθεί πολλές φορές κατά το παρελθόν. Είναι χαρακτηριστικό ότι το αρχικό σχέδιο που είχε εκπονηθεί προέβλεπε ότι η νέα αυτή πλατφόρμα θα λειτουργούσε τον Δεκέμβριο του 2023. Στη συνέχεια, η έναρξη λειτουργίας της αναβλήθηκε για τον Σεπτέμβριο του 2024, κατόπιν εξαγγέλθηκε από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ότι θα λειτουργούσε από τον Ιούλιο του 2025, όμως, εν τέλει, τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους απλώς νομοθετήθηκε η δημιουργία του ΜΙΔΑ. Ταυτόχρονα δε, η έναρξη λειτουργίας του εν λόγω μητρώου μετατέθηκε για το τέλος του 2025. Πρόσφατα, ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, αποφασίστηκε νέα αναβολή για το 2026, πιθανότατα μεταξύ Μαρτίου και Ιουνίου του επόμενου έτους.

Ο βασικός λόγος για τον οποίο η υλοποίηση αυτού του σχεδίου αναβάλλεται συνεχώς είναι η διαπίστωση ότι οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων της ΑΑΔΕ, που έχουν δημιουργηθεί με βάση τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στα φορολογικά έντυπα Ε9, Ε2 και Ε1, καθώς και με βάση τις δηλώσεις πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης, έχουν χαώδεις διαφορές και δεν μπορούν να ταυτιστούν εύκολα με τα δεδομένα που έχουν καταχωριστεί στη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου. Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι η διασύνδεση των δύο αυτών βάσεων δεδομένων ενέχει τον κίνδυνο να εμφανιστούν εκατομμύρια ακίνητα με πολύ μεγάλες διαφορές στα δηλωθέντα στοιχεία τους και, κυρίως, στα τετραγωνικά μέτρα των επιφανειών των κύριων και των βοηθητικών χώρων των κτισμάτων, στα τετραγωνικά μέτρα των οικοπέδων, αλλά και στα τετραγωνικά μέτρα των αγροτεμαχίων και των λοιπών εδαφικών εκτάσεων εκτός σχεδίων πόλεων.

Ειδικά, στις περιπτώσεις των κτισμάτων, διαπιστώθηκε ότι υπάρχουν τεράστιες διαφορές μεταξύ των δεδομένων της ΑΑΔΕ και των δεδομένων του Κτηματολογίου όσον αφορά τα τ.μ. των κύριων και βοηθητικών χώρων των κατοικιών και των λοιπών κτισμάτων: στις μεν δηλώσεις Ε9 της ΑΑΔΕ οι επιφάνειες των κτισμάτων δηλώνονται με βάση τις τροποποιήσεις που έχουν γίνει κατόπιν μετατροπών ημιυπαίθριων και άλλων βοηθητικών χώρων σε χώρους κύριας χρήσης σε εφαρμογή σχετικών ρυθμίσεων νομιμοποίησης, ενώ στις δηλώσεις του Κτηματολογίου πάρα πολλά κτίσματα έχουν δηλωθεί με τις επιφάνειες κύριων, ημιυπαίθριων και άλλων βοηθητικών χώρων που είχαν, πριν γίνουν οι νομιμοποιήσεις, όπως ήταν δηλαδή αποτυπωμένες από την αρχή στα μεταβιβαστικά συμβόλαια.

Επίσης, τόσο στα κτίσματα όσο και στα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια υπάρχει πληθώρα περιπτώσεων στις οποίες τα στοιχεία για τις επιφάνειες που έχουν δηλωθεί στο Ε9 προέρχονται από τα συμβόλαια, ενώ τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο διαφέρουν σημαντικά από τα αναγραφέντα στα συμβόλαια λόγω νέων εμβαδομετρήσεων που έχουν γίνει εκ των υστέρων από μηχανικούς στο πλαίσιο της διαδικασίας κτηματογράφησης και έχουν παραμείνει αδιόρθωτα στο Ε9.

Διαφορές

Ηδη το εγχείρημα διασύνδεσης των βάσεων δεδομένων της ΑΑΔΕ και του Κτηματολογίου έχει φέρει στην επιφάνεια τεράστιες διαφορές στα τετραγωνικά μέτρα κύριων και βοηθητικών χώρων για εκατομμύρια ακίνητα και τυχόν απόπειρα οριστικής αποτύπωσης των διαφορών αυτών στο υπό σύσταση ΜΙΔΑ θα έχει ως συνέπεια εκατομμύρια ιδιοκτήτες:

Είτε να κληθούν να δικαιολογήσουν επιπλέον διαφορές τετραγωνικών μέτρων στα έντυπα Ε9 με τα κατάλληλα έγγραφα και λοιπά αποδεικτικά στοιχεία που θα δικαιολογούν τις αλλαγές των επιφανειών οι οποίες επήλθαν μετά τις δηλώσεις στο Κτηματολόγιο.
Είτε να έλθουν αντιμέτωποι με επιπλέον χρεώσεις ΕΝΦΙΑ αναδρομικά για μία πενταετία στις περιπτώσεις που θα διαπιστωθεί ότι τετραγωνικά μέτρα που δηλώθηκαν στο Κτηματολόγιο εδώ και πολλά χρόνια δεν δηλώνονταν στο Ε9.
Τέτοιες καταστάσεις, όμως, δεν είναι καθόλου επιθυμητές από την κυβέρνηση, διότι θα σημάνουν την εμπλοκή εκατομμυρίων ιδιοκτητών με γραφειοκρατικές διαδικασίες και με απίστευτη ταλαιπωρία ή ακόμη και με υπέρογκες αναδρομικές χρεώσεις φόρων.

Για το πρόβλημα αυτό και για πολλά άλλα παρόμοια έχουν ενημερωθεί όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, όπως είναι τα συναρμόδια υπουργεία Εθνικής Οικονομίας-Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, καθώς και οι εκπρόσωποι των ιδιοκτητών ακινήτων και έχουν συμφωνήσει να μην προχωρήσει η λειτουργία της πλατφόρμας του ΜΙΔΑ εάν προηγουμένως δεν διασφαλιστεί ότι για τις διαφορές που θα αποτυπωθούν μεταξύ των δεδομένων του Ε9 και του Κτηματολογίου δεν θα ταλαιπωρηθούν άδικα ούτε θα απειληθούν με φόρους και πρόστιμα αναδρομικής ισχύος οι ιδιοκτήτες. 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ

Η πρόταση για ευέλικτη και ανώδυνη διόρθωση των στοιχείων

Στο πλαίσιο των διεργασιών που γίνονται προκειμένου να αποφευχθούν τέτοιες δυσμενείς εξελίξεις έχει τεθεί υπ’ όψιν της ηγεσίας του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών μια πρόταση νομοθετικής ρύθμισης με την οποία θα προβλέπεται η καθιέρωση μιας ευέλικτης και ανώδυνης για τους ιδιοκτήτες διαδικασίας διορθώσεων των στοιχείων των ακινήτων τους, ώστε αυτά να ταυτίζονται και στις δύο βάσεις δεδομένων, δηλαδή και στο περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ, που έχει διαμορφωθεί με βάση τα έντυπα Ε9, και στο Εθνικό Κτηματολόγιο.

Πριν από 5 έτη

Η διαδικασία αυτή θα ομοιάζει με εκείνη που είχε εφαρμοστεί πριν από 5 έτη για να δηλωθούν στους δήμους οι πρόσθετες διαφορές τετραγωνικών μέτρων που είχαν εντοπιστεί κατόπιν διασταυρώσεων με τις δηλώσεις Ε9. Θα προβλέπει:

α) Την απαλλαγή των ιδιοκτητών από αναδρομικές χρεώσεις ΕΝΦΙΑ και προστίμων.

β) Τον περιορισμό τυχόν επιβαρύνσεων προκαλούμενων από πρόσθετες διαφορές τετραγωνικών μέτρων που θα προκύψουν, μόνο στη χρονιά που θα γίνουν οι διορθώσεις και με απαλλαγές από τόκους και πρόστιμα υποβολής ανακριβών δηλώσεων Ε9.

Δηλαδή, εφόσον από τις διορθώσεις που θα κάνουν στα στοιχεία των ακινήτων τους οι ιδιοκτήτες προκύψουν πρόσθετες χρεώσεις ΕΝΦΙΑ, οι χρεώσεις αυτές δεν θα επιβάλλονται αναδρομικά για την τελευταία πενταετία, ενώ παράλληλα οι ιδιοκτήτες δεν θα καλούνται να πληρώνουν και αναδρομικά πρόστιμα για υποβολή ανακριβών δηλώσεων Ε9 ούτε τόκους επί των πρόσθετων διαφορών ΕΝΦΙΑ, αλλά θα τους ζητείται να καταβάλουν μόνο τις διαφορές ΕΝΦΙΑ για το έτος στο οποίο πραγματοποιούν τις διορθώσεις.

Μέχρις ότου, ωστόσο, διευθετηθούν όλα αυτά τα τεχνικά, διαδικαστικά και νομοθετικά ζητήματα, η πλατφόρμα του ΜΙΔΑ δεν θα τεθεί σε παραγωγική λειτουργία. Εκτιμάται δε ότι η λειτουργία της πλατφόρμας δεν θα ξεκινήσει νωρίτερα από τον Μάρτιο του 2026.

Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση έχει προβάλει το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ) ως μία σημαντική ψηφιακή μεταρρύθμιση που θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο δήλωσης των στοιχείων των ακινήτων στην εφορία, αλλά και στον τρόπο διενέργειας των φορολογικών ελέγχων για τον εντοπισμό αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων και αδήλωτων ενοικίων.

Από τη διατύπωση της σχετικής διάταξης, που έχει ψηφιστεί ήδη από τη Βουλή τον περασμένο Ιούλιο, προκύπτει ότι βασικός στόχος είναι τα στοιχεία από το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ και από το Ειδικό Μητρώο Ακινήτων του Κτηματολογίου να μπορούν να διασταυρωθούν άμεσα μέσα από το νέο αυτό μητρώο, που θα λειτουργεί σε ψηφιακή πλατφόρμα της ΑΑΔΕ. Επιπλέον, στόχος είναι τα δεδομένα του ΜΙΔΑ να μπορούν να εμπλουτιστούν και με στοιχεία του αρχείου του ΔΕΔΔΗΕ για όλα τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα.

Διασταυρώσεις

Ετσι, θα καταστεί δυνατή η μαζική διενέργεια διασταυρώσεων και ελέγχων για τον εντοπισμό αδήλωτων ακινήτων, αδήλωτων τετραγωνικών μέτρων και αδήλωτων ενοικίων. Η ΑΑΔΕ θα μπορεί δηλαδή πλέον να εντοπίζει πιο εύκολα τις περιπτώσεις ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο αλλά όχι στο Ε9, τις περιπτώσεις ακινήτων τα οποία εμφανίζονται στο Ε9 με επιφάνειες σε τετραγωνικά μέτρα αδικαιολόγητα μικρότερες από αυτές που εμφανίζονται στο Κτηματολόγιο και τις περιπτώσεις κτισμάτων που ηλεκτροδοτούνται κανονικά και εμφανίζουν καταναλώσεις ρεύματος, αλλά έχουν δηλωθεί ως «κενά» στο έντυπο Ε9 και στο έντυπο Ε2 ή δεν έχουν δηλωθεί καθόλου.

View full είδηση