-
Περιεχόμενα
13.201 -
Εντάχθηκε
-
Τελευταία επίσκεψη
-
Days Won
37
Τύπος περιεχομένου
Profiles
Φόρουμ
Downloads
Gallery
Ειδήσεις
Media Demo
Αγγελίες
Store
Everything posted by Engineer
-
Φωτιά στην Εύβοια – Η μεγαλύτερη καταστροφή όλων των εποχών
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Το εντυπωσιακό ακόμη είναι ότι το σύστημα EFFIS προσδιόριζε την καμένη έκταση στα όρια Ηλείας-Αρκαδίας ( ξεκίνησε από την Αρχαία Ολυμπία και κατακαίει την Γορτυνία) σε 150.150 στρέμματα που είναι δεύτερη μεγαλύτερη καταστροφή από πυρκαγιές στην χώρα μας αυτό το καλοκαίρι. Στον δυσθεώρητο, τρομακτικό αριθμό των 507.950 στρεμμάτων προσδιόριζε, χθες το βράδυ, την καμένη έκταση στην βόρειο Εύβοια το ευρωπαϊκό σύστημα δορυφορικών καταγραφών EFFIS. Με την καμένη έκταση από αυτή την πύρινη λαίλαπα που κατακαίει την βόρεια Εύβοια σχεδόν για εννιά μέρες, να υπολογίζεται ότι μπορεί να φτάσει τελικά τα 600.000-700.000 στρέμματα! Σημειώνεται ότι η βόρειος Εύβοια (δήμοι Μαντουδίου κι Ιστιαίας) έχει συνολική έκταση 1.085.000 στρέμματα, και ελλοχεύει ο κίνδυνος από την πύρινη λαίλαπα να καταστραφεί ολοσχερώς το 70% αυτής! Πρόκειται για την μεγαλύτερη καταστροφή όλων των εποχών στην Ελλάδα από μία πυρκαγιά. Η δεύτερη από πλευράς μεγέθους αποτεφρωμένων εκτάσεων ήταν αυτή που είχε εκδηλωθεί το 2007 στην περιοχή Παλαιοχώρι-Ανδρίτσαινα Ηλείας που είχε καταστρέψει 448.410 στρέμματα δασικής κι αγροτοδασικής έκτασης κι η τρίτη αυτή που σημειώθηκε στο Βαλτέτσι Αρκαδίας και κατέκαψε 443.280 στρέματα. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις καταγραφές της Πυροσβεστικής οι πυρκαγιές που είχαν εκδηλωθεί στην Ηλεία το 2007 δεν θεωρούντο ενιαίο μέτωπο κι έχουν καταγραφεί σαν τρείς διαφορετικές, διακριτές πυρκαγιές με διαφορετικά αίτια κλπ. Το εντυπωσιακό ακόμη είναι ότι το σύστημα EFFIS προσδιόριζε την καμένη έκταση στα όρια Ηλείας-Αρκαδίας ( ξεκίνησε από την Αρχαία Ολυμπία και κατακαίει την Γορτυνία) σε 150.150 στρέμματα που είναι δεύτερη μεγαλύτερη καταστροφή από πυρκαγιές στην χώρα μας αυτό το καλοκαίρι. Ακολουθεί με 111.120 καμένα στρέμματα η φωτιά που κατέκαψε την Λακωνία (στην ευρύτερη περιοχή του Γυθείου) και στην τέταρτη θέση η πύρινη λαίλαπα στην Αττική που αποψίλωσε συνολικά –σύμφωνα με το EFFIS- 84.540 στρέμματα δάσους. Πρόκειται για την τρίτη μεγαλύτερη καταστροφή από δασικές πυρκαγιές στην Αττική μετά τα 205.210 στρέμματα που κατέκαψε πύρινο μέτωπο στο Γραμματικό το Καπανδρίτι Μαραθώνα το 2009 και τα 100.000 στρέμματα που κατέκαψε το 1995 φωτιά μεγάλων διαστάσεων στην Πεντέλη. -
Ποσό ύψους 4 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, εκταμίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης (NextGeneration EU). Το ποσό των 4 δισ. ευρώ (2,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,7 δισ. ευρώ σε δάνεια), αντιστοιχεί στο 13% των επιχορηγήσεων και δανείων που προορίζονται για τη χώρα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή σημειώνει ότι η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες που λαμβάνουν προχρηματοδότηση στο πλαίσιο του μηχανισμού RRF και τονίζει πως «οι προχρηματοδοτήσεις αυτές αποτελούν το εναρκτήριο λάκτισμα για την εφαρμογή των κρίσιμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων που περιγράφονται στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας». Η Επιτροπή θα εγκρίνει περαιτέρω εκταμιεύσεις με βάση την υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων που περιγράφονται στο ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης. Η χώρα αναμένεται να λάβει συνολικά 30,5 δισ. ευρώ καθόλη τη διάρκεια του σχεδίου της (17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια). Η σημερινή εκταμίευση πραγματοποιείται μετά την πρόσφατη επιτυχή εφαρμογή των πρώτων δανειοληπτικών πράξεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Έως τα τέλη του έτους, η Επιτροπή σκοπεύει να συγκεντρώσει έως και 80 δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, η οποία θα συμπληρωθεί με βραχυπρόθεσμα γραμμάτια της ΕΕ για να χρηματοδοτηθούν οι πρώτες προγραμματισμένες εκταμιεύσεις προς τα κράτη-μέλη, στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Στο πλαίσιο του μηχανισμού RRF, ο οποίος αποτελεί μέρος του NextGenerationEU, θα διατεθούν 723,8 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων σε όλα τα κράτη-μέλη. «Το ελληνικό σχέδιο αποτελεί μέρος της πρωτοφανούς αντίδρασης της ΕΕ απέναντι στην κρίση COVID-19, με στόχο να εξέλθουν τα κράτη-μέλη, ακόμα ισχυρότερα από αυτήν, προωθώντας την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και ενισχύοντας την ανθεκτικότητα και τη συνοχή των κοινωνιών», τονίζει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, ο RRF αξιοποιείται για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που αναμένεται να έχουν βαθιά μετασχηματιστική επίδραση στην οικονομία και την κοινωνία της χώρας. Μερικά από τα χρηματοδοτούμενα έργα είναι τα ακόλουθα: Διασφάλιση της πράσινης μετάβασης: 645 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση της διασύνδεσης με τις Κυκλάδες, αυξάνοντας το δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ικανότητα αποθήκευσης. Στήριξη της ψηφιακής μετάβασης: μέτρα ύψους 375 εκατ. ευρώ θα ενισχύσουν την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών, ιδίως από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, και θα στηρίξουν την αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και ταμειακών μηχανών νέας τεχνολογίας. Ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας: 740 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν στην ενίσχυση ενεργητικών πολιτικών στην αγορά εργασίας με στόχο την αύξηση της πλήρους απασχόλησης, μεταξύ άλλων για τους μακροχρόνια ανέργους και τα μειονεκτούντα άτομα. Άλλα 627 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν στη βελτίωση και την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης· την ψηφιοποίηση του δικαστικού συστήματος και την επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών· και τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Χαίρομαι ιδιαίτερα που η Ελλάδα θα λάβει σήμερα την πρώτη εκταμίευση κονδυλίων στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Είναι η έναρξη της εφαρμογής του φιλόδοξου σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας με την ονομασία “Ελλάδα 2.0” και η απαρχή ενός πιο οικολογικού και πιο ψηφιακού μέλλοντος για τη χώρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα σταθεί στο πλευρό σας έτσι ώστε το σχέδιο αυτό να στεφθεί με επιτυχία». Από την πλευρά του, ο επίτροπος, αρμόδιος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, Γιοχάνες Χαν, δήλωσε: «Έπειτα από τρεις ιδιαίτερα επιτυχημένες εκδόσεις ομολόγων στο πλαίσιο του NextGenerationEU κατά τις τελευταίες εβδομάδες και μετά τις πρώτες πληρωμές για άλλα προγράμματα του NextGenerationEU, χαίρομαι που έχουμε πλέον φτάσει στο στάδιο των εκταμιεύσεων για τον RRF. Η εντατική συνεργασία με την Ελλάδα και η πολύ καλή προετοιμασία από την πλευρά της Επιτροπής μάς επέτρεψαν να εκταμιεύσουμε τα κονδύλια σε χρόνο ρεκόρ. Αυτό δείχνει ότι, με τους πόρους που θα συγκεντρώσουμε, θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε γρήγορα στις ανάγκες προχρηματοδότησης όλων των κρατών μελών, δίνοντας έτσι την αρχική ώθηση για την υλοποίηση των πολυάριθμων πράσινων και ψηφιακών έργων που περιλαμβάνονται στα εθνικά τους σχέδια». Τέλος, ο επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, δήλωσε ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με την Ελλάδα «για να στηρίξει το φιλόδοξο σχέδιό της, το οποίο θα αποβεί προς όφελος όλων των περιοχών της χώρας και όλων των τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας». View full είδηση
-
Oι βασικές προκλήσεις που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε το επόμενο διάστημα έχουν να κάνουν με την ανασυγκρότηση των πυρόπληκτων περιοχών, αλλά και την προσαρμογή των δασικών οικοσυστημάτων στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που απειλεί τη χώρα μας και ολόκληρο τον πλανήτη. Για τον λόγο αυτόν έχουμε σχεδιάσει μια στρατηγική που αποτελείται από τρεις βασικούς άξονες και οι οποίοι περιλαμβάνουν: Άμεση προστασία των εδαφών και αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων που καταστράφηκαν ολικώς ή μερικώς από τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο. Ενδυνάμωση της προστασίας και της μέγιστης δυνατής αντοχής και ανθεκτικότητας των δασών απέναντι στις αναπόφευκτες και ορατές πλέον επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και της σχέσης της κοινωνίας των πολιτών με τα δασικά οικοσυστήματα και με αυτό τον τρόπο την προστασία τους. Όλοι, άλλωστε, έχουμε γίνει μάρτυρες τις τελευταίες ημέρες της τεράστιας προσφοράς των εθελοντών, κυρίως νέων σε ηλικία ανθρώπων, που προσπαθούσαν και συνεχίζουν να προσπαθούν να συμβάλουν με όλες τους τις δυνάμεις στην κατάσβεση αλλά και την προστασία των κατοικιών και πολλές φορές με κίνδυνο της ζωής τους, όπως αποδείχθηκε, δυστυχώς, στην περίπτωση του συμπολίτη μας Βασίλη Φιλώρα και θα ήθελα να συλλυπηθώ τους δικούς του και την οικογένειά του. Όλα τα παραπάνω, φυσικά, θα επιτευχθούν σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς, με πανεπιστήμια, με εθελοντικές οργανώσεις, καθώς και σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε περιοχής. Έχουμε, όμως, σχεδιάσει και ένα πλάνο άμεσων και στοχευμένων παρεμβάσεων για την προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος ιδιαίτερα στις πληγείσες περιοχές. Αυτό το πλάνο περιλαμβάνει επτά άξονες: Χαρτογράφηση των καμένων εκτάσεων με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων και της τεχνολογίας. Κήρυξη αναδασωτέων εκτάσεων εντός 30 ημερών αντί 90 ημερών που ίσχυε μέχρι σήμερα. Μία διάταξη η οποία θα συμπεριλαμβάνεται στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα εκδοθεί τις επόμενες ημέρες και ώρες. Αύξηση και εντατικοποίηση των ελέγχων και επιτηρήσεων των καμένων εκτάσεων, αλλά και την άμεση εφαρμογή της ισχύουσας δασικής νομοθεσίας για την προστασία τους. Άμεση απομάκρυνση των ιστάμενων καμένων δέντρων που συγκροτούν κυρίως την παρόδια βλάστηση. Άμεση έναρξη κατασκευής αντιδιαβρωτικών έργων με κορμοδέματα και κλαδοπλέγματα, αλλά και αντιπλημμυρικών έργων για τα οποία προωθείται ήδη η σύνταξη μελέτης για την άμεση υλοποίηση αυτών, ώστε να αποτραπεί η εμφάνιση πλημμυρικών και χειμαρρικών φαινομένων κατά τη χειμερινή περίοδο. Έκδοση Δασικών Αστυνομικών Διατάξεων (ΔΑΔ) για τις καμένες εκτάσεις στις οποίες θα εξειδικεύεται κατά χώρο, χρόνο και τρόπο η απαγόρευση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα η άσκηση βόσκησης, η θήρα και άλλα που κρίνει αναγκαία η οικεία δασική αρχή. Ιεράρχηση και η επιλογή περιοχών με άμεση προτεραιότητα σε Εύβοια, σε Αττική και σε Πελοπόννησο για την αποκατάσταση της βλάστησης με φυσική αναγέννηση ή τεχνητή αναδάσωση. Εδώ αξίζει να αναφερθούμε ότι έχουμε ήδη συμπεριλάβει στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως ανέφερε και ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, 224 εκατ. ευρώ για την τεχνητή αναδάσωση 165.000 στρεμμάτων. Και βέβαια αυτό μπορούμε να το αναδιαμορφώσουμε και να το επαυξήσουμε εφόσον κρίνουμε ότι είναι αναγκαίο. Προκειμένου όμως να επιτευχθούν έγκαιρα και έγκυρα οι στρατηγικοί στόχοι για τα δάση, αλλά και οι υποδομές πρόληψης και αποκατάστασης προχωράμε σε δομικές διοικητικές μεταρρυθμίσεις για τον καλύτερο συντονισμό, αλλά και την αποτελεσματικότερη λειτουργία των δασικών υπηρεσιών ώστε να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες που έχει επιφέρει η κλιματική αλλαγή στα δασικά οικοσυστήματα. Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω τα στελέχη συνολικά της δασικής υπηρεσίας που όλες αυτές τις ημέρες συνεπικούρησαν και συνεπικουρούν την τιτάνια προσπάθεια του Πυροσβεστικού Σώματος και των εθελοντών πυροσβεστών για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Με την έκδοση σχετικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, το αμέσως προσεχές διάστημα, προωθείται η υπαγωγή των δασικών υπηρεσιών των αποκεντρωμένων διοικήσεων στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Επίσης, ορίζουμε και θεσμοθετούμε μία νέα έννοια, την έννοια του «αναδόχου αναδάσωσης». Με τη μορφή εθελοντισμού, θέλουμε νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, ανώνυμες εταιρείες και μη κυβερνητικές - μη κερδοσκοπικές οργανώσεις να μπορούν να προχωρούν, με δικές τους δαπάνες, σε άμεσες αναδασώσεις σε περιοχές που έχουν πληγεί και με προδιαγραφές που θα ορίζονται από τη Γενική Διεύθυνση Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Πώς θα λειτουργεί: Το δασαρχείο θα ορίζει την περιοχή που χρειάζεται προστασία, αποκατάσταση και τεχνητή αναδάσωση και τις προδιαγραφές αυτών. Παραδείγματος χάρη, το είδος των δένδρων που θα φυτευτούν, προσαρμοσμένα στις οικολογικές συνθήκες της περιοχής, με εμπλουτισμό της βλάστησης με κατάλληλα πλατύφυλλα και πυράντοχα είδη. Επίσης, ο ανάδοχος αναδάσωσης θα αναλάβει την εκπόνηση της μελέτης, με δικά του έξοδα, που θα εγκριθεί άμεσα στη συνέχεια από το δασαρχείο και στη συνέχεια θα προχωρήσει πάλι με δικά του έξοδα στις αναγκαίες ενέργειες για την προετοιμασία του εδάφους και την εξασφάλιση της επιτυχίας της αναδάσωσης. Η πράξη ορισμού αναδόχου αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στη μελέτη και υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών έργων προστασίας των εδαφών, καθώς και των έργων τεχνητής αναδάσωσης, χωρίς το Ελληνικό Δημόσιο να απεμπολεί οποιοδήποτε δικαίωμά του επί των εκτάσεων αυτών, για την αποφυγή οποιασδήποτε παρεξήγησης. Επίσης, έχουμε τρία άμεσα μέτρα στήριξης των πυρόπληκτων φυσικών προσώπων, αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: Ανακοινώθηκε ήδη από τη ΔΕΗ η διαγραφή οφειλών για όλους όσοι η οικία τους έχει καταστραφεί από τις πυρκαγιές. Προχωρούμε σε έκτακτη χρηματοδότηση Κέντρων Διάσωσης και Περίθαλψης Άγριας Ζωής που επηρεάστηκαν από τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές. Ο αρμόδιος Υφυπουργός, ο Γιώργος Αμυράς είναι από την πρώτη στιγμή μαζί με αυτές τις οργανώσεις. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας χρηματοδοτεί εκτάκτως έξι κέντρα διάσωσης και περίθαλψης άγριας ζωής τα οποία βρέθηκαν στο πεδίο κατά τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές με το συνολικό ποσό των 200.000 ευρώ. Συγκεκριμένα θα χρηματοδοτηθούν η ΑΝΙΜΑ, ο Αρκτούρος, η Δράση για την Άγρια Ζωή, η Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς, η Αλκυόνη και το Κέντρο Περίθαλψης Άγριας Ζωής στον Πύργο. Η χρηματοδότηση κρίνεται αναγκαία λόγω της κατακόρυφης αύξησης των περιστατικών που διαχειρίζονται τα ανωτέρω κέντρα. Προχωράμε σε έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ρητινοκαλλιεργητών που δραστηριοποιούνται στις πληγείσες περιοχές της Εύβοιας και των Γερανείων Ορέων. Συγκεκριμένα προβλέπεται έκτακτη επιχορήγηση ύψους 3,7 εκατ. ευρώ επιπλέον από την τακτική ετήσια επιχορήγηση των 2,3 εκατομμυρίων ευρώ. Άρα, συνολικά για το 2021, 940 ρητινοκαλλιεργητές, 840 στην Εύβοια και 100 στα Γεράνεια Όρη, θα λάβουν το ποσό των 6 εκατ. ευρώ. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τα στελέχη και τους εργαζόμενους, το τεχνικό προσωπικό, τους εργατοτεχνίτες του ΔΕΔΔΗΕ που από την πρώτη στιγμή μετά την κατάσβεση των πυρκαγιών βρίσκονται στις πληγείσες περιοχές και με όλες τους τις δυνάμεις προσπαθούν για τη γρήγορη αποκατάσταση των ζημιών και την ηλεκτροδότηση των περιοχών αυτών. Σήμερα που μιλάμε το σύνολο των διαθέσιμων δυνάμεων του ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται στις περιοχές της Βόρειας Εύβοιας, της Αττικής και της Πελοποννήσου για την ολοκλήρωση της αποκατάστασης των καμένων στύλων, των μετασχηματιστών και των καλωδίων ώστε να ηλεκτροδοτηθούν οι εν λόγω περιοχές. Επίσης, θέλω να αναφέρω και να αναδείξω την τεράστια συμβολή των στελεχών και των εργαζομένων στον ΑΔΜΗΕ που όλες τις προηγούμενες μέρες κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια έχοντας έναν πρωτόγνωρο καύσωνα της τελευταίας δεκαετίας, παράλληλα δυστυχώς έχοντας τις πυρκαγιές να απειλούν το ηλεκτρικό σύστημα μεταφοράς. Και βέβαια κατάφεραν με την υπεύθυνη και σοβαρή εργασία τους να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη ηλεκτροδότηση στο σύνολο της Ελλάδας και την ασφάλεια και επάρκεια εφοδιασμού. View full είδηση
-
Ποσό ύψους 4 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, εκταμίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης (NextGeneration EU). Το ποσό των 4 δισ. ευρώ (2,3 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 1,7 δισ. ευρώ σε δάνεια), αντιστοιχεί στο 13% των επιχορηγήσεων και δανείων που προορίζονται για τη χώρα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF). Στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή σημειώνει ότι η Ελλάδα είναι μία από τις πρώτες χώρες που λαμβάνουν προχρηματοδότηση στο πλαίσιο του μηχανισμού RRF και τονίζει πως «οι προχρηματοδοτήσεις αυτές αποτελούν το εναρκτήριο λάκτισμα για την εφαρμογή των κρίσιμων επενδυτικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων που περιγράφονται στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας». Η Επιτροπή θα εγκρίνει περαιτέρω εκταμιεύσεις με βάση την υλοποίηση των επενδύσεων και των μεταρρυθμίσεων που περιγράφονται στο ελληνικό σχέδιο ανάκαμψης. Η χώρα αναμένεται να λάβει συνολικά 30,5 δισ. ευρώ καθόλη τη διάρκεια του σχεδίου της (17,8 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια). Η σημερινή εκταμίευση πραγματοποιείται μετά την πρόσφατη επιτυχή εφαρμογή των πρώτων δανειοληπτικών πράξεων στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Έως τα τέλη του έτους, η Επιτροπή σκοπεύει να συγκεντρώσει έως και 80 δισ. ευρώ σε μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση, η οποία θα συμπληρωθεί με βραχυπρόθεσμα γραμμάτια της ΕΕ για να χρηματοδοτηθούν οι πρώτες προγραμματισμένες εκταμιεύσεις προς τα κράτη-μέλη, στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Στο πλαίσιο του μηχανισμού RRF, ο οποίος αποτελεί μέρος του NextGenerationEU, θα διατεθούν 723,8 δισ. ευρώ (σε τρέχουσες τιμές) για τη στήριξη επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων σε όλα τα κράτη-μέλη. «Το ελληνικό σχέδιο αποτελεί μέρος της πρωτοφανούς αντίδρασης της ΕΕ απέναντι στην κρίση COVID-19, με στόχο να εξέλθουν τα κράτη-μέλη, ακόμα ισχυρότερα από αυτήν, προωθώντας την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και ενισχύοντας την ανθεκτικότητα και τη συνοχή των κοινωνιών», τονίζει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή. Ειδικότερα, στην Ελλάδα, ο RRF αξιοποιείται για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που αναμένεται να έχουν βαθιά μετασχηματιστική επίδραση στην οικονομία και την κοινωνία της χώρας. Μερικά από τα χρηματοδοτούμενα έργα είναι τα ακόλουθα: Διασφάλιση της πράσινης μετάβασης: 645 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση της διασύνδεσης με τις Κυκλάδες, αυξάνοντας το δυναμικό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την ικανότητα αποθήκευσης. Στήριξη της ψηφιακής μετάβασης: μέτρα ύψους 375 εκατ. ευρώ θα ενισχύσουν την υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών, ιδίως από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, και θα στηρίξουν την αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και ταμειακών μηχανών νέας τεχνολογίας. Ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας: 740 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν στην ενίσχυση ενεργητικών πολιτικών στην αγορά εργασίας με στόχο την αύξηση της πλήρους απασχόλησης, μεταξύ άλλων για τους μακροχρόνια ανέργους και τα μειονεκτούντα άτομα. Άλλα 627 εκατ. ευρώ θα επενδυθούν στη βελτίωση και την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης· την ψηφιοποίηση του δικαστικού συστήματος και την επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών· και τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση της φορολογικής νομοθεσίας. Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε: «Χαίρομαι ιδιαίτερα που η Ελλάδα θα λάβει σήμερα την πρώτη εκταμίευση κονδυλίων στο πλαίσιο του NextGenerationEU. Είναι η έναρξη της εφαρμογής του φιλόδοξου σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Ελλάδας με την ονομασία “Ελλάδα 2.0” και η απαρχή ενός πιο οικολογικού και πιο ψηφιακού μέλλοντος για τη χώρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα σταθεί στο πλευρό σας έτσι ώστε το σχέδιο αυτό να στεφθεί με επιτυχία». Από την πλευρά του, ο επίτροπος, αρμόδιος για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, Γιοχάνες Χαν, δήλωσε: «Έπειτα από τρεις ιδιαίτερα επιτυχημένες εκδόσεις ομολόγων στο πλαίσιο του NextGenerationEU κατά τις τελευταίες εβδομάδες και μετά τις πρώτες πληρωμές για άλλα προγράμματα του NextGenerationEU, χαίρομαι που έχουμε πλέον φτάσει στο στάδιο των εκταμιεύσεων για τον RRF. Η εντατική συνεργασία με την Ελλάδα και η πολύ καλή προετοιμασία από την πλευρά της Επιτροπής μάς επέτρεψαν να εκταμιεύσουμε τα κονδύλια σε χρόνο ρεκόρ. Αυτό δείχνει ότι, με τους πόρους που θα συγκεντρώσουμε, θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε γρήγορα στις ανάγκες προχρηματοδότησης όλων των κρατών μελών, δίνοντας έτσι την αρχική ώθηση για την υλοποίηση των πολυάριθμων πράσινων και ψηφιακών έργων που περιλαμβάνονται στα εθνικά τους σχέδια». Τέλος, ο επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι, δήλωσε ότι η Επιτροπή θα συνεχίσει να συνεργάζεται στενά με την Ελλάδα «για να στηρίξει το φιλόδοξο σχέδιό της, το οποίο θα αποβεί προς όφελος όλων των περιοχών της χώρας και όλων των τμημάτων της ελληνικής κοινωνίας».
-
ΥΠΕΝ: Τα μέτρα φυσικής αποκατάστασης των πυρόπληκτων περιοχών
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Oι βασικές προκλήσεις που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε το επόμενο διάστημα έχουν να κάνουν με την ανασυγκρότηση των πυρόπληκτων περιοχών, αλλά και την προσαρμογή των δασικών οικοσυστημάτων στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης που απειλεί τη χώρα μας και ολόκληρο τον πλανήτη. Για τον λόγο αυτόν έχουμε σχεδιάσει μια στρατηγική που αποτελείται από τρεις βασικούς άξονες και οι οποίοι περιλαμβάνουν: Άμεση προστασία των εδαφών και αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων που καταστράφηκαν ολικώς ή μερικώς από τις πρόσφατες πυρκαγιές σε Αττική, Εύβοια και Πελοπόννησο. Ενδυνάμωση της προστασίας και της μέγιστης δυνατής αντοχής και ανθεκτικότητας των δασών απέναντι στις αναπόφευκτες και ορατές πλέον επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης και της σχέσης της κοινωνίας των πολιτών με τα δασικά οικοσυστήματα και με αυτό τον τρόπο την προστασία τους. Όλοι, άλλωστε, έχουμε γίνει μάρτυρες τις τελευταίες ημέρες της τεράστιας προσφοράς των εθελοντών, κυρίως νέων σε ηλικία ανθρώπων, που προσπαθούσαν και συνεχίζουν να προσπαθούν να συμβάλουν με όλες τους τις δυνάμεις στην κατάσβεση αλλά και την προστασία των κατοικιών και πολλές φορές με κίνδυνο της ζωής τους, όπως αποδείχθηκε, δυστυχώς, στην περίπτωση του συμπολίτη μας Βασίλη Φιλώρα και θα ήθελα να συλλυπηθώ τους δικούς του και την οικογένειά του. Όλα τα παραπάνω, φυσικά, θα επιτευχθούν σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς, με πανεπιστήμια, με εθελοντικές οργανώσεις, καθώς και σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις ιδιαιτερότητες της εκάστοτε περιοχής. Έχουμε, όμως, σχεδιάσει και ένα πλάνο άμεσων και στοχευμένων παρεμβάσεων για την προστασία και αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος ιδιαίτερα στις πληγείσες περιοχές. Αυτό το πλάνο περιλαμβάνει επτά άξονες: Χαρτογράφηση των καμένων εκτάσεων με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων και της τεχνολογίας. Κήρυξη αναδασωτέων εκτάσεων εντός 30 ημερών αντί 90 ημερών που ίσχυε μέχρι σήμερα. Μία διάταξη η οποία θα συμπεριλαμβάνεται στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που θα εκδοθεί τις επόμενες ημέρες και ώρες. Αύξηση και εντατικοποίηση των ελέγχων και επιτηρήσεων των καμένων εκτάσεων, αλλά και την άμεση εφαρμογή της ισχύουσας δασικής νομοθεσίας για την προστασία τους. Άμεση απομάκρυνση των ιστάμενων καμένων δέντρων που συγκροτούν κυρίως την παρόδια βλάστηση. Άμεση έναρξη κατασκευής αντιδιαβρωτικών έργων με κορμοδέματα και κλαδοπλέγματα, αλλά και αντιπλημμυρικών έργων για τα οποία προωθείται ήδη η σύνταξη μελέτης για την άμεση υλοποίηση αυτών, ώστε να αποτραπεί η εμφάνιση πλημμυρικών και χειμαρρικών φαινομένων κατά τη χειμερινή περίοδο. Έκδοση Δασικών Αστυνομικών Διατάξεων (ΔΑΔ) για τις καμένες εκτάσεις στις οποίες θα εξειδικεύεται κατά χώρο, χρόνο και τρόπο η απαγόρευση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων, όπως για παράδειγμα η άσκηση βόσκησης, η θήρα και άλλα που κρίνει αναγκαία η οικεία δασική αρχή. Ιεράρχηση και η επιλογή περιοχών με άμεση προτεραιότητα σε Εύβοια, σε Αττική και σε Πελοπόννησο για την αποκατάσταση της βλάστησης με φυσική αναγέννηση ή τεχνητή αναδάσωση. Εδώ αξίζει να αναφερθούμε ότι έχουμε ήδη συμπεριλάβει στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως ανέφερε και ο Υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, 224 εκατ. ευρώ για την τεχνητή αναδάσωση 165.000 στρεμμάτων. Και βέβαια αυτό μπορούμε να το αναδιαμορφώσουμε και να το επαυξήσουμε εφόσον κρίνουμε ότι είναι αναγκαίο. Προκειμένου όμως να επιτευχθούν έγκαιρα και έγκυρα οι στρατηγικοί στόχοι για τα δάση, αλλά και οι υποδομές πρόληψης και αποκατάστασης προχωράμε σε δομικές διοικητικές μεταρρυθμίσεις για τον καλύτερο συντονισμό, αλλά και την αποτελεσματικότερη λειτουργία των δασικών υπηρεσιών ώστε να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες που έχει επιφέρει η κλιματική αλλαγή στα δασικά οικοσυστήματα. Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω τα στελέχη συνολικά της δασικής υπηρεσίας που όλες αυτές τις ημέρες συνεπικούρησαν και συνεπικουρούν την τιτάνια προσπάθεια του Πυροσβεστικού Σώματος και των εθελοντών πυροσβεστών για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών και την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Με την έκδοση σχετικής Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, το αμέσως προσεχές διάστημα, προωθείται η υπαγωγή των δασικών υπηρεσιών των αποκεντρωμένων διοικήσεων στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Επίσης, ορίζουμε και θεσμοθετούμε μία νέα έννοια, την έννοια του «αναδόχου αναδάσωσης». Με τη μορφή εθελοντισμού, θέλουμε νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, ανώνυμες εταιρείες και μη κυβερνητικές - μη κερδοσκοπικές οργανώσεις να μπορούν να προχωρούν, με δικές τους δαπάνες, σε άμεσες αναδασώσεις σε περιοχές που έχουν πληγεί και με προδιαγραφές που θα ορίζονται από τη Γενική Διεύθυνση Δασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Πώς θα λειτουργεί: Το δασαρχείο θα ορίζει την περιοχή που χρειάζεται προστασία, αποκατάσταση και τεχνητή αναδάσωση και τις προδιαγραφές αυτών. Παραδείγματος χάρη, το είδος των δένδρων που θα φυτευτούν, προσαρμοσμένα στις οικολογικές συνθήκες της περιοχής, με εμπλουτισμό της βλάστησης με κατάλληλα πλατύφυλλα και πυράντοχα είδη. Επίσης, ο ανάδοχος αναδάσωσης θα αναλάβει την εκπόνηση της μελέτης, με δικά του έξοδα, που θα εγκριθεί άμεσα στη συνέχεια από το δασαρχείο και στη συνέχεια θα προχωρήσει πάλι με δικά του έξοδα στις αναγκαίες ενέργειες για την προετοιμασία του εδάφους και την εξασφάλιση της επιτυχίας της αναδάσωσης. Η πράξη ορισμού αναδόχου αποσκοπεί αποκλειστικά και μόνο στη μελέτη και υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών έργων προστασίας των εδαφών, καθώς και των έργων τεχνητής αναδάσωσης, χωρίς το Ελληνικό Δημόσιο να απεμπολεί οποιοδήποτε δικαίωμά του επί των εκτάσεων αυτών, για την αποφυγή οποιασδήποτε παρεξήγησης. Επίσης, έχουμε τρία άμεσα μέτρα στήριξης των πυρόπληκτων φυσικών προσώπων, αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας: Ανακοινώθηκε ήδη από τη ΔΕΗ η διαγραφή οφειλών για όλους όσοι η οικία τους έχει καταστραφεί από τις πυρκαγιές. Προχωρούμε σε έκτακτη χρηματοδότηση Κέντρων Διάσωσης και Περίθαλψης Άγριας Ζωής που επηρεάστηκαν από τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές. Ο αρμόδιος Υφυπουργός, ο Γιώργος Αμυράς είναι από την πρώτη στιγμή μαζί με αυτές τις οργανώσεις. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας χρηματοδοτεί εκτάκτως έξι κέντρα διάσωσης και περίθαλψης άγριας ζωής τα οποία βρέθηκαν στο πεδίο κατά τις πρόσφατες δασικές πυρκαγιές με το συνολικό ποσό των 200.000 ευρώ. Συγκεκριμένα θα χρηματοδοτηθούν η ΑΝΙΜΑ, ο Αρκτούρος, η Δράση για την Άγρια Ζωή, η Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος Καστοριάς, η Αλκυόνη και το Κέντρο Περίθαλψης Άγριας Ζωής στον Πύργο. Η χρηματοδότηση κρίνεται αναγκαία λόγω της κατακόρυφης αύξησης των περιστατικών που διαχειρίζονται τα ανωτέρω κέντρα. Προχωράμε σε έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ρητινοκαλλιεργητών που δραστηριοποιούνται στις πληγείσες περιοχές της Εύβοιας και των Γερανείων Ορέων. Συγκεκριμένα προβλέπεται έκτακτη επιχορήγηση ύψους 3,7 εκατ. ευρώ επιπλέον από την τακτική ετήσια επιχορήγηση των 2,3 εκατομμυρίων ευρώ. Άρα, συνολικά για το 2021, 940 ρητινοκαλλιεργητές, 840 στην Εύβοια και 100 στα Γεράνεια Όρη, θα λάβουν το ποσό των 6 εκατ. ευρώ. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τα στελέχη και τους εργαζόμενους, το τεχνικό προσωπικό, τους εργατοτεχνίτες του ΔΕΔΔΗΕ που από την πρώτη στιγμή μετά την κατάσβεση των πυρκαγιών βρίσκονται στις πληγείσες περιοχές και με όλες τους τις δυνάμεις προσπαθούν για τη γρήγορη αποκατάσταση των ζημιών και την ηλεκτροδότηση των περιοχών αυτών. Σήμερα που μιλάμε το σύνολο των διαθέσιμων δυνάμεων του ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται στις περιοχές της Βόρειας Εύβοιας, της Αττικής και της Πελοποννήσου για την ολοκλήρωση της αποκατάστασης των καμένων στύλων, των μετασχηματιστών και των καλωδίων ώστε να ηλεκτροδοτηθούν οι εν λόγω περιοχές. Επίσης, θέλω να αναφέρω και να αναδείξω την τεράστια συμβολή των στελεχών και των εργαζομένων στον ΑΔΜΗΕ που όλες τις προηγούμενες μέρες κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια έχοντας έναν πρωτόγνωρο καύσωνα της τελευταίας δεκαετίας, παράλληλα δυστυχώς έχοντας τις πυρκαγιές να απειλούν το ηλεκτρικό σύστημα μεταφοράς. Και βέβαια κατάφεραν με την υπεύθυνη και σοβαρή εργασία τους να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη ηλεκτροδότηση στο σύνολο της Ελλάδας και την ασφάλεια και επάρκεια εφοδιασμού. -
Ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι βασικοί όροι του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ 2021», το οποίο θα ξεκινήσει αρχές Οκτωβρίου. Στόχος του προγράμματος είναι να επιδοτηθούν 50.000 κατοικίες, με έμφαση στους ιδιοκτήτες φτωχών νοικοκυριών, που βρίσκονται σε περιοχές που αντιμετωπίζουν δυσμενέστερες καιρικές συνθήκες. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό, προκειμένου να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να τακτοποιήσουν εκκρεμότητες που αφορούν στο ακίνητο προκειμένου να μπορέσουν να ενταχθούν σε αυτό. Ποιες είναι οι βασικές αρχές του νέου προγράμματος; 1)Καταργείται ως κριτήριο ένταξης η ταχύτητα πληκτρολόγησης των στοιχείων, που ίσχυε σε προγράμματα προηγούμενων ετών και οι αιτήσεις πλέον θα αξιολογούνται με μοριοδότηση, σύμφωνα με συντελεστές βαρύτητας που θα λαμβάνουν υπόψη διάφορα κριτήρια αξιολόγησης , όπως είναι: το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας, η υφιστάμενη ενεργειακή κατηγορία, οι βαθμοημέρες θέρμανσης, η παλαιότητα της κατοικίας, το εισόδημα και διάφορα κοινωνικά κριτήρια (π.χ. ΑΜΕΑ, μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειας κτλ). 2)Το ποσοστό επιδότησης θα φτάνει έως 75% και αυτό για τις ομάδες χαμηλού εισοδήματος δηλαδή με ατομικό εισόδημα μικρότερο από 5.000€ ή οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 10.000€. 3)Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων θα φτάνει έως 28.000€ με συντελεστή εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας 0,90 ευρώ ανά κιλοβατώρα και 180 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο της κατοικίας (όποιο από τα δύο είναι μικρότερο) . 4)Δικαιούχοι του προγράμματος θα είναι όσοι ιδιοκτήτες έχουν εισόδημα μέχρι 60.000€ οικογενειακό εισόδημα. 5)Για κατοικίες που νοικιάζονται ως κύρια κατοικία ή έχουν παραχωρηθεί με δωρεάν παραχώρηση, το ποσοστό επιδότησης των ιδιοκτητών τους είναι σταθερό στο 40%, ανεξάρτητο από τα εισοδηματικά κριτήρια. 6) Ο ενεργειακός στόχος του προγράμματος παραμένει η άνοδος τριών ενεργειακών κατηγοριών και επομένως οι ιδιοκτήτες θα χρειαστεί να καλύψουν μεγαλύτερο μέρος των δαπανών από ότι πέρυσι (μιας και μειώθηκε το ποσοστό επιδότησης) με ίδια κεφάλαια ή με δάνειο. 7) Δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά μέσω του οποίου -μεταξύ άλλων- θα παρέχονται εγγυήσεις στις τράπεζες προκειμένου να εκταμιεύσουν τα δάνεια που θα καλύψουν την ιδιωτική συμμετοχή στις επενδύσεις. Ποια είναι τα ποσοστά επιδότησης σύμφωνα με το εισόδημα ; Τα ποσοστά επιδότησης των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης κλιμακώνονται ως εξής: Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75 %. Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό , ποσοστό 70 %. Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55 % Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45 %. Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40 %. Ποια είναι τα ποσοστό βαρύτητας που θα καθορίζουν την επιλεξιμότητα της αίτησης ; 1. Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%). 2. Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%). 3. Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%). 4. Η παλαιότητα κατασκευής (3%). 5. Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%). 6. Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%). 7. Μονογονεϊκή οικογένεια (5%) 8. Μακροχρόνια άνεργος (5%) 9. ΑΜΕΑ (5%) Ποια είναι τα απαραίτητα «βήματα» που πρέπει να κάνουν οι ενδιαφερόμενοι; 1) Εξασφάλιση κωδικών πρόσβασης στην εφαρμογή TAXISnet.. 2) Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης σε ακίνητο με πολεοδομικές αυθαιρεσίες, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο «τακτοποίησης» αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν την υποβολή της αίτησης στο «Εξοικονομώ». Μεταγενέστερη δήλωση για υπαγωγή σε νόμο αυθαιρέτων, δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο του 7 επί του πλήθους των διαμερισμάτων). Σε κάθε περίπτωση, πριν την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου. 3) Υποβολή και εκκαθάριση δήλωσης για το φορολογικό έτος 2020. Σε περίπτωση που στα φορολογικά στοιχεία του αιτούντα υπάρχουν εκκρεμότητες που αφορούν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), θα πρέπει να γίνει εκκαθάριση πριν την υποβολή της αίτησης. Επισημαίνεται ότι στα έντυπα φορολογίας, μίσθωσης ακινήτων και περιουσιακής κατάστασης θα πρέπει να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. 4) Εξασφαλίζουμε τη συναίνεση των συγκυρίων, σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι δικαιούχοι εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο (δηλαδή άλλος έχει την επικαρπία και άλλος την ψιλή κυριότητα) . 5) Θα πρέπει να ελεγχθεί το Ε9 του δικαιούχου και να διορθωθεί αν χρειαστεί με τα σωστά τετραγωνικάκαι να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στο Ε9. 6) Δήλωση του ακινήτου στο κτηματολόγιο 7) Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου (απόκτηση για πρώτη φορά εμπράγματου δικαιώματος μετά τις 31/12/2020 και μόνον για την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία) θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώρηση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης. Με την αίτηση επισυνάπτεται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρησής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου. Η μελλοντική χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία θα τεκμηριώνεται με Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986. Εκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου και συμπλήρωση του σχετικού Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων ενεργειακής Εξοικονόμησης. 9) Κατάρτιση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, από την οποία θα διασταυρώνονται τα χαρακτηριστικά του ακινήτου. Αφορά στην «αποτύπωση» της υφισταμένης κατάστασης του κτιρίου ή της διηρημένηςιδιοκτησίας και των αδειών τους, καθώς και την παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταβολών τους, κατά τη διάρκεια του χρόνου ζωής τους. 10) Σε περίπτωση υποβολής αίτησης Πολυκατοικίας, θα πρέπει αρχικά να ληφθεί απόφαση, στο πλαίσιο γενικής συνέλευσης, για τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα και τον ορισμό εκπροσώπου, αλλά και για την επιλογή του συνεργαζόμενου χρηματοπιστωτικού οργανισμού για τη λήψη δανείων. Ποιες είναι αναλυτικά οι επιδοτούμενες παρεμβάσεις; Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται κατηγοριοποιούνται ως εξής: 1. ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ/ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΚΙΑΣΗΣ/ΑΕΡΙΣΜΟΣ Πλαίσια αλουμινίου, ξύλου ή PVC με υαλοπίνακα για παράθυρο και εξωστόθυρα Μόνον υαλοπίνακες (Χωρίς αντικατάσταση πλαισίου για περιπτώσεις διατηρητέων και κτηρίων εντός παραδοσιακών οικισμών) Εξωτερικό προστατευτικό φύλλο (σύστημα Κουτί-Ρολό, ή Εξώφυλλο) Λοιπά σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης Συστήματα Μηχανικού Αερισμού με ανάκτηση θερμότητας 2. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ Θερμομόνωση δώματος εξωτερικά Θερμομόνωση στέγης ή οριζόντιας οροφής κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού, δαπέδου επί εδάφους επί πυλωτής, ή μη θερμαινόμενου χώρου, με επικάλυψη με συνθετικό επίχρισμα Θερμομόνωση εξωτετρικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού, δαπέδου επί πυλωτής, ή μη θερμαινόμενου χώρου, με επικάλυψη με ελαφρά πετάσματα 3. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ Ζεστού Νερού Χρήσης (ΖΝΧ) Ηλιακό θερμοσιφωνικό σύστημα συλλέκτη - ταμιευτήρα αποθήκευσης ΖΝΧ Ηλιoθερμικό σύστημα συλλέκτη - ταμιευτήρα αποθήκευσης ΖΝΧ βεβιασμένης κυκλοφορίας Ηλιoθερμικό σύστημα παροχής ΖΝΧ και υποβοήθησης θέρμανσης χώρου Αντλία θερμότητας 4. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ/ΨΥΞΗΣ Διατάξεις αυτομάτου ελέγχου λειτουργίας συστήματος θέρμανσης Σύστημα καυστήρα - λέβητα Φυσικού Αερίου / Υγραερίου Σύστημα Α/Θ (Θέρμανσης - Ψύξης / Ελάχιστη απαίτηση ενεργειακής σήμανσης στους 55oC) Σύστημα γεωθερμικής αντλίας θερμότητας Σύστημα συμπαραγωγής Φ.Α. (ΣΗΘΥΑ) Σύστημα λέβητα βιομάζας (πελλετ ξύλου) Αντλίες θερμότητας αέρα , για θέρμανση/ψύξη χώρου Συστήματα Μηχανικού Αερισμού με ανάκτηση θερμότητας 5. ΛΟΙΠΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ Συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home) Αναβάθμιση φωτισμού (μόνον για πολυκατοικία) Τι θα ισχύσει για όσους δεν έχουν τα χρήματα και επιλέξουν τον τραπεζικό δανεισμό ; Για όσους δεν έχουν τα χρήματα της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα και επιλέξουν τον τραπεζικό δανεισμό, το επιτόκιο θα είναι επιδοτούμενο σε ποσοστό 100% για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες. Ο ιδιοκτήτης δεν θα βαρύνεται με κόστος διαχείρισης φακέλου δανείου, το οποίο θα καλύπτεται από τους πόρους του προγράμματος. Οι τράπεζες θα επιτρέπεται να ζητούν να υπάρχει εγγυητήςγια όσους δεν κρίνουν επαρκή την πιστοληπτική τους ικανότητα ( π.χ. ηλικιωμένοι, άνεργοι , χαμηλόμισθοι κλπ). Η διάρκεια του δανείου θα είναι από τέσσερα έως και έξι έτηκαι θα παρέχεται η δυνατότητα για πρόωρη μερική ή ολική εξόφληση του δανείου χωρίς επιβάρυνση του δανειολήπτη. Σε περίπτωση που ο πολίτης αδυνατεί να πληρώσει τη δόση κεφαλαίου, ο Φορέας θα καταβάλλει τους τόκους για χρονικό διάστημα έως τρεις μήνες από την ημερομηνία της πρώτης καθυστέρησης. Εάν καταγγελθεί η δανειακή σύμβαση από από την Τράπεζα τότε οι τόκοι θα βαραίνουν τον ωφελούμενο ιδιοκτήτη.
-
- εξοικονομώ
- επιδότηση
-
(and 1 more)
Με ετικέτα:
-
Ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι βασικοί όροι του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ 2021», το οποίο θα ξεκινήσει αρχές Οκτωβρίου. Στόχος του προγράμματος είναι να επιδοτηθούν 50.000 κατοικίες, με έμφαση στους ιδιοκτήτες φτωχών νοικοκυριών, που βρίσκονται σε περιοχές που αντιμετωπίζουν δυσμενέστερες καιρικές συνθήκες. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να απευθυνθούν σε μηχανικό, προκειμένου να συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και να τακτοποιήσουν εκκρεμότητες που αφορούν στο ακίνητο προκειμένου να μπορέσουν να ενταχθούν σε αυτό. Ποιες είναι οι βασικές αρχές του νέου προγράμματος; 1)Καταργείται ως κριτήριο ένταξης η ταχύτητα πληκτρολόγησης των στοιχείων, που ίσχυε σε προγράμματα προηγούμενων ετών και οι αιτήσεις πλέον θα αξιολογούνται με μοριοδότηση, σύμφωνα με συντελεστές βαρύτητας που θα λαμβάνουν υπόψη διάφορα κριτήρια αξιολόγησης , όπως είναι: το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας, η υφιστάμενη ενεργειακή κατηγορία, οι βαθμοημέρες θέρμανσης, η παλαιότητα της κατοικίας, το εισόδημα και διάφορα κοινωνικά κριτήρια (π.χ. ΑΜΕΑ, μακροχρόνια άνεργοι, μονογονεϊκές οικογένειας κτλ). 2)Το ποσοστό επιδότησης θα φτάνει έως 75% και αυτό για τις ομάδες χαμηλού εισοδήματος δηλαδή με ατομικό εισόδημα μικρότερο από 5.000€ ή οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από 10.000€. 3)Ο επιλέξιμος προϋπολογισμός των παρεμβάσεων θα φτάνει έως 28.000€ με συντελεστή εκτιμώμενης ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας 0,90 ευρώ ανά κιλοβατώρα και 180 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο της κατοικίας (όποιο από τα δύο είναι μικρότερο) . 4)Δικαιούχοι του προγράμματος θα είναι όσοι ιδιοκτήτες έχουν εισόδημα μέχρι 60.000€ οικογενειακό εισόδημα. 5)Για κατοικίες που νοικιάζονται ως κύρια κατοικία ή έχουν παραχωρηθεί με δωρεάν παραχώρηση, το ποσοστό επιδότησης των ιδιοκτητών τους είναι σταθερό στο 40%, ανεξάρτητο από τα εισοδηματικά κριτήρια. 6) Ο ενεργειακός στόχος του προγράμματος παραμένει η άνοδος τριών ενεργειακών κατηγοριών και επομένως οι ιδιοκτήτες θα χρειαστεί να καλύψουν μεγαλύτερο μέρος των δαπανών από ότι πέρυσι (μιας και μειώθηκε το ποσοστό επιδότησης) με ίδια κεφάλαια ή με δάνειο. 7) Δημιουργείται ξεχωριστός προϋπολογισμός ύψους 100 εκατ. ευρώ για τα ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά μέσω του οποίου -μεταξύ άλλων- θα παρέχονται εγγυήσεις στις τράπεζες προκειμένου να εκταμιεύσουν τα δάνεια που θα καλύψουν την ιδιωτική συμμετοχή στις επενδύσεις. Ποια είναι τα ποσοστά επιδότησης σύμφωνα με το εισόδημα ; Τα ποσοστά επιδότησης των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης κλιμακώνονται ως εξής: Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75 %. Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό , ποσοστό 70 %. Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55 % Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45 %. Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40 %. Ποια είναι τα ποσοστό βαρύτητας που θα καθορίζουν την επιλεξιμότητα της αίτησης ; 1. Το κόστος εξοικονόμησης ενέργειας (50%). 2. Η υφιστάμενη ενεργειακή κλάση του ακινήτου (5%). 3. Οι βαθμοημέρες θέρμανσης (7%). 4. Η παλαιότητα κατασκευής (3%). 5. Το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα (15%). 6. Το πλήθος των εξαρτώμενων τέκνων (5%). 7. Μονογονεϊκή οικογένεια (5%) 8. Μακροχρόνια άνεργος (5%) 9. ΑΜΕΑ (5%) Ποια είναι τα απαραίτητα «βήματα» που πρέπει να κάνουν οι ενδιαφερόμενοι; 1) Εξασφάλιση κωδικών πρόσβασης στην εφαρμογή TAXISnet.. 2) Σε περίπτωση που υπάρχουν εκκρεμότητες νομιμοποίησης σε ακίνητο με πολεοδομικές αυθαιρεσίες, η υποβολή δήλωσης για υπαγωγή σε νόμο «τακτοποίησης» αυθαιρέτων κατασκευών θα πρέπει να έχει γίνει πριν την υποβολή της αίτησης στο «Εξοικονομώ». Μεταγενέστερη δήλωση για υπαγωγή σε νόμο αυθαιρέτων, δύναται να υποβληθεί σε περίπτωση απόκλισης της ωφέλιμης επιφάνειας του ακινήτου μέχρι του ορίου των 7 τετραγωνικών μέτρων (για τις πολυκατοικίες, το όριο σε τετραγωνικά μέτρα είναι το γινόμενο του 7 επί του πλήθους των διαμερισμάτων). Σε κάθε περίπτωση, πριν την τελική εκταμίευση της επιχορήγησης του έργου θα πρέπει να έχει προσκομιστεί η βεβαίωση περαίωσης της υπαγωγής περί τακτοποίησης αυθαιρέτων κατασκευών, όπου και θα προκύπτει η εξόφληση του συνόλου του ενιαίου ειδικού προστίμου του ακινήτου. 3) Υποβολή και εκκαθάριση δήλωσης για το φορολογικό έτος 2020. Σε περίπτωση που στα φορολογικά στοιχεία του αιτούντα υπάρχουν εκκρεμότητες που αφορούν τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), θα πρέπει να γίνει εκκαθάριση πριν την υποβολή της αίτησης. Επισημαίνεται ότι στα έντυπα φορολογίας, μίσθωσης ακινήτων και περιουσιακής κατάστασης θα πρέπει να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας. 4) Εξασφαλίζουμε τη συναίνεση των συγκυρίων, σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότεροι δικαιούχοι εμπράγματων δικαιωμάτων στο ακίνητο (δηλαδή άλλος έχει την επικαρπία και άλλος την ψιλή κυριότητα) . 5) Θα πρέπει να ελεγχθεί το Ε9 του δικαιούχου και να διορθωθεί αν χρειαστεί με τα σωστά τετραγωνικάκαι να αναγράφεται ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στο Ε9. 6) Δήλωση του ακινήτου στο κτηματολόγιο 7) Σε περίπτωση πρόσφατης απόκτησης ακινήτου (απόκτηση για πρώτη φορά εμπράγματου δικαιώματος μετά τις 31/12/2020 και μόνον για την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία) θα πρέπει να έχει προηγηθεί η καταχώρηση/τροποποίηση των στοιχείων στο Ε9 και μετά να προχωρήσει ο ενδιαφερόμενος στην υποβολή αίτησης. Με την αίτηση επισυνάπτεται ο τίτλος ιδιοκτησίας και το πιστοποιητικό μεταγραφής από το αρμόδιο υποθηκοφυλακείο ή πιστοποιητικό καταχώρησής του στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου Κτηματολογικού Γραφείου. Η μελλοντική χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία θα τεκμηριώνεται με Υπεύθυνη Δήλωση του Ν. 1599/1986. Εκδοση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης του ακινήτου και συμπλήρωση του σχετικού Εντύπου Πρότασης Παρεμβάσεων ενεργειακής Εξοικονόμησης. 9) Κατάρτιση Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, από την οποία θα διασταυρώνονται τα χαρακτηριστικά του ακινήτου. Αφορά στην «αποτύπωση» της υφισταμένης κατάστασης του κτιρίου ή της διηρημένηςιδιοκτησίας και των αδειών τους, καθώς και την παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταβολών τους, κατά τη διάρκεια του χρόνου ζωής τους. 10) Σε περίπτωση υποβολής αίτησης Πολυκατοικίας, θα πρέπει αρχικά να ληφθεί απόφαση, στο πλαίσιο γενικής συνέλευσης, για τη συμμετοχή στο Πρόγραμμα και τον ορισμό εκπροσώπου, αλλά και για την επιλογή του συνεργαζόμενου χρηματοπιστωτικού οργανισμού για τη λήψη δανείων. Ποιες είναι αναλυτικά οι επιδοτούμενες παρεμβάσεις; Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται κατηγοριοποιούνται ως εξής: 1. ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ/ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΚΙΑΣΗΣ/ΑΕΡΙΣΜΟΣ Πλαίσια αλουμινίου, ξύλου ή PVC με υαλοπίνακα για παράθυρο και εξωστόθυρα Μόνον υαλοπίνακες (Χωρίς αντικατάσταση πλαισίου για περιπτώσεις διατηρητέων και κτηρίων εντός παραδοσιακών οικισμών) Εξωτερικό προστατευτικό φύλλο (σύστημα Κουτί-Ρολό, ή Εξώφυλλο) Λοιπά σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης Συστήματα Μηχανικού Αερισμού με ανάκτηση θερμότητας 2. ΘΕΡΜΟΜΟΝΩΣΗ Θερμομόνωση δώματος εξωτερικά Θερμομόνωση στέγης ή οριζόντιας οροφής κάτω από μη θερμομονωμένη στέγη Θερμομόνωση εξωτερικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού, δαπέδου επί εδάφους επί πυλωτής, ή μη θερμαινόμενου χώρου, με επικάλυψη με συνθετικό επίχρισμα Θερμομόνωση εξωτετρικής τοιχοποιίας, φέροντος οργανισμού, δαπέδου επί πυλωτής, ή μη θερμαινόμενου χώρου, με επικάλυψη με ελαφρά πετάσματα 3. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ Ζεστού Νερού Χρήσης (ΖΝΧ) Ηλιακό θερμοσιφωνικό σύστημα συλλέκτη - ταμιευτήρα αποθήκευσης ΖΝΧ Ηλιoθερμικό σύστημα συλλέκτη - ταμιευτήρα αποθήκευσης ΖΝΧ βεβιασμένης κυκλοφορίας Ηλιoθερμικό σύστημα παροχής ΖΝΧ και υποβοήθησης θέρμανσης χώρου Αντλία θερμότητας 4. ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ/ΨΥΞΗΣ Διατάξεις αυτομάτου ελέγχου λειτουργίας συστήματος θέρμανσης Σύστημα καυστήρα - λέβητα Φυσικού Αερίου / Υγραερίου Σύστημα Α/Θ (Θέρμανσης - Ψύξης / Ελάχιστη απαίτηση ενεργειακής σήμανσης στους 55oC) Σύστημα γεωθερμικής αντλίας θερμότητας Σύστημα συμπαραγωγής Φ.Α. (ΣΗΘΥΑ) Σύστημα λέβητα βιομάζας (πελλετ ξύλου) Αντλίες θερμότητας αέρα , για θέρμανση/ψύξη χώρου Συστήματα Μηχανικού Αερισμού με ανάκτηση θερμότητας 5. ΛΟΙΠΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΗΣ Συσκευές διαχείρισης ενέργειας (smart home) Αναβάθμιση φωτισμού (μόνον για πολυκατοικία) Τι θα ισχύσει για όσους δεν έχουν τα χρήματα και επιλέξουν τον τραπεζικό δανεισμό ; Για όσους δεν έχουν τα χρήματα της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα και επιλέξουν τον τραπεζικό δανεισμό, το επιτόκιο θα είναι επιδοτούμενο σε ποσοστό 100% για όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες. Ο ιδιοκτήτης δεν θα βαρύνεται με κόστος διαχείρισης φακέλου δανείου, το οποίο θα καλύπτεται από τους πόρους του προγράμματος. Οι τράπεζες θα επιτρέπεται να ζητούν να υπάρχει εγγυητήςγια όσους δεν κρίνουν επαρκή την πιστοληπτική τους ικανότητα ( π.χ. ηλικιωμένοι, άνεργοι , χαμηλόμισθοι κλπ). Η διάρκεια του δανείου θα είναι από τέσσερα έως και έξι έτηκαι θα παρέχεται η δυνατότητα για πρόωρη μερική ή ολική εξόφληση του δανείου χωρίς επιβάρυνση του δανειολήπτη. Σε περίπτωση που ο πολίτης αδυνατεί να πληρώσει τη δόση κεφαλαίου, ο Φορέας θα καταβάλλει τους τόκους για χρονικό διάστημα έως τρεις μήνες από την ημερομηνία της πρώτης καθυστέρησης. Εάν καταγγελθεί η δανειακή σύμβαση από από την Τράπεζα τότε οι τόκοι θα βαραίνουν τον ωφελούμενο ιδιοκτήτη. View full είδηση
-
- εξοικονομώ
- επιδότηση
-
(and 1 more)
Με ετικέτα:
-
Ιπποκράτειος Πολιτεία: Ο οικισμός στην καρδιά της Πάρνηθας
Engineer posted μια είδηση in Αρθρογραφία
Η Ιπποκράτειος Πολιτεία αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση οικισμού της χώρας ο οποίος ρυμοτομήθηκε εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, του εμβληματικότερου βουνού του λεκανοπεδίου της Αθήνας και του πλέον σημαντικού ορεινού οικοσυστήματος της Αττικής. Η ιστορία της ταυτίζεται με ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλ’ έλκει τα νομοθετικά της ερείσματα από την εποχή της χούντας, οπότε με το νομοθετικό διάταγμα 886/1971, περί οικοδομικών συνεταιρισμών, επετράπη η απεριόριστη οικιστική εκμετάλλευση των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας. Τις ολέθριες για το τοπίο και το περιβάλλον (φυσικό και οικιστικό) συνέπειες εκείνης της περιόδου τις βιώνουμε έως και σήμερα, με αποκορύφωμα, στην περίπτωση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, την καταστροφική πυρκαγιά της 6ης Αυγούστου 2021, που αποτέφρωσε το μεγαλύτερο μέρος του άλλοτε ειδυλλιακού οικισμού στην καρδιά της Πάρνηθας. Παρ’ όλο που έχουν παρέλθει 40 χρόνια από τότε που η νομοθεσία, βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η Ιπποκράτειος Πολιτεία, κρίθηκε αντισυνταγματική (ΣτΕ Ολ 3754/1981), καμία κυβέρνηση της δημοκρατικής πλέον Ελλάδος δεν προέβη στην αλλαγή του καθεστώτος, που έχει διαμορφωθεί, με την οικιστική εκμετάλλευση του τμήματος αυτού του ορεινού όγκου. Παρομοίως και οι δικαστικές αποφάσεις (ΣτΕ Ολ 2282/1992, ΣτΕ 3501/2010, ΣτΕ 2585/2016 αλλά και το Πρακτικό ΣτΕ ΠΕ 305/2006), που εκδόθηκαν για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, θεωρούν στο σύνολό τους ως a priori νόμιμη τη ρυμοτόμηση του οικισμού αυτού εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, προκρίνουν την αποχή από οποιαδήποτε διαδικασία και επιλογή που θα μπορούσε να διασαλεύσει το ήδη διαμορφωθέν οικιστικό και δομικό καθεστώς στην περιοχή και αποφεύγουν οποιαδήποτε -επί της ουσίας- εξέταση της συνταγματικότητάς του. Είναι δε πλέον υποκριτικό να υποστηρίζεται, πως τομή στην προστασία της αυθαίρετης δόμησης στα δάση αποτέλεσε η ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και πως εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν την 11η Ιουνίου 1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως δάση ή δασικές, δοθέντος ότι με σωρεία νομοθετικών διατάξεων που έχουν κριθεί συνταγματικές και με τα «μορφώματα» των οικιστικών πυκνώσεων και της νομιμοποίησης δασικών αυθαιρέτων, προωθείται επίσημα και συστηματικά πλέον η οικιστική εκμετάλλευση των δασών και των δασικών εκτάσεων όλης της χώρας. Τούτο μας κάνει εύλογα να αναλογιζόμαστε πως και η διατήρηση στα δάση αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν προ του Συντάγματος του 1975, δεν γίνεται τελικά προς τον σκοπό της προστασίας της καλόπιστης ιδιοκτησίας καθεαυτής, αλλά για την παγίωση της αυθαιρεσίας, την οποία και μεταπολιτευτικά, ως τις μέρες μας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προώθησαν και στήριξαν με κάθε δυνατό τρόπο. Άλλωστε και για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα θα πρέπει κάποτε να εξετάσουμε υπεύθυνα κατά πόσον μπορεί όντως να επιτευχθεί με κριτήρια δικαιοσύνης μία ορθή στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και στο περιβάλλον, όταν για την προστασία της ιδιοκτησίας και της εμπιστοσύνης ορισμένων μόνο διοικουμένων καταλήγει να θυσιάζεται το δικαίωμα στο περιβάλλον ως πανανθρώπινο αγαθό που αφορά όχι μόνον τις παρούσες αλλά και όλες τις μέλλουσες γενιές. Με εξαίρεση δε τη μειοψηφήσασα γνώμη στην απόφαση ΣτΕ Ολ 2282/1992, αποτελεί απογοητευτική διαπίστωση το γεγονός ότι ουδείς εκ των ανωτάτων δικαστών στις σχετικές δίκες εφήρμοσε τη θεμελιώδη δημοκρατική αρχή της παρ. 2 του άρθρου 87 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος». Μέσα λοιπόν από αυτή την πολυκύμαντη και θεσμικά βεβαρημένη πορεία διαμορφώθηκε το καθεστώς που συντήρησε την Ιπποκράτειο Πολιτεία ως τις μέρες μας. Ένα καθεστώς νομικά σαθρό και εχθρικό προς τη φύση και τον άνθρωπο που, παρά την επιφανειακή εικόνα του μαγευτικού οικισμού μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον της Πάρνηθας, σταδιακά έλαβε τη μορφή του «χρονικού ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το οικοσύστημα του σημαντικότερου δρυμού της Αττικής και για τις ανθρώπινες περιουσίες που δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμένο τμήμα του. Ας δούμε όμως αναλυτικά τις ιδιαίτερες πτυχές αυτής της τόσο σημαντικής υποθέσεως. Τα τηλεοπτικά πλάνα με τις φλόγες των πυρκαγιών των τελευταίων ημερών να καταπίνουν κατοικίες στην άλλοτε παραδεισένια Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι εφιαλτικά. Γεμίζουν την καρδιά με απόγνωση και σε κάνουν, για ακόμα μια φορά, να αναλογίζεσαι πόσο μικρός μοιάζει ο άνθρωπος μπροστά σε κινδύνους τέτοιου μεγέθους. Δάση και περιουσίες απανθρακώνονται μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Οι εικόνες καθηλώνουν και λένε όσα χιλιάδες λέξεις δεν μπορούν να πουν μαζί. Παρακολουθώντας έναν από τους πλέον ειδυλλιακούς οικισμούς της Αττικής να γίνεται στάχτη, ανακαλώ στη μνήμη όλο το νομικό πλαίσιο που στήριξε τη δημιουργία και την ύπαρξή του, προσπαθώντας να βρω μιαν απάντηση στο «πώς» και στο «γιατί» ετούτης της ασύλληπτης καταστροφής που -φευ- είναι μόνο μέρος της γενικότερης, εθνικών διαστάσεων τραγωδίας, που χτύπησε τη χώρα μας τα τελευταία εικοσιτετράωρα και ακόμα την ταλανίζει, με ανυπολόγιστες συνέπειες και για το μέλλον. Ο οικισμός της Ιπποκρατείου Πολιτείας αριθμεί περισσότερες από 600 κατοικίες και περίπου χίλιους (1.000) μονίμους κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011[1]. Ανήκει διοικητικά στον δήμο Ωρωπού. Το νομικό καθεστώς της Ιπποκρατείου Πολιτείας βασίζεται στα ακόλουθα σημεία – σταθμούς της ιστορίας της, που σχετίζονται άρρηκτα με το καθεστώς προστασίας και διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας. 1. Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας και το καθεστώς προστασίας του Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας,[2] συνολικής εκτάσεως 3.812 εκταρίων, ιδρύθηκε με το βασιλικό διάταγμα 644/1961 (ΦΕΚ Α’ 155/13.09.1961), ενώ o Υμηττός, το Πεντελικό όρος, ο Κορυδαλλός και το όρος Αιγάλεω κηρύχθηκαν το 1969 «περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους». Αργότερα, με το πδ/γμα 107/1974 (ΦΕΚ Α’ 34/08.02.1974) το δάσος Τατοΐου κηρύχθηκε επίσης Εθνικός Δρυμός και με το πδ/γμα της 31.08-20.10.1978 (Δ’ 544/20.10.1978) καθορίστηκαν οι ζώνες προστασίας του Υμηττού. Η Πάρνηθα καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση στη γεωγραφική περιοχή της Αττικής, αποτελώντας το σημαντικότερο οικοσύστημά της. Μαζί με τα όρη Πεντέλη, Υμηττός και Αιγάλεω – Ποικίλο περικλείει την πρωτεύουσα και τα προάστιά της. Σύμφωνα με το βδ/γμα 644/1961, ο Δρυμός της Πάρνηθας αποτελείται από τον πυρήνα που περιλαμβάνει τον κεντρικό όγκο του βουνού (38.000 στρ.) και την περιφερειακή ζώνη (250.000 στρ.). Το μεγαλύτερο μέρος του πυρήνα (90%) καλύπτεται από Κεφαλληνιακή Ελάτη (Abies cephalonica), ενώ η περιφερειακή ζώνη καλύπτεται, ως επί το πλείστον, από υψηλά δάση Χαλεπίου Πεύκης (Pinus halepensis). Η Ιπποκράτειος Πολιτεία πριν την πυρκαγιά της 6ης Αυγούστου 2021 (protothema.gr) Η καταστροφική πυρκαγιά της 28ης Ιουνίου 2007 κατέστρεψε μεγάλο μέρος του Εθνικού Δρυμού, αφανίζοντας 10.500 στρ. πευκοδάσους, 21.800 στρ. ελατοδάσους και 4.300 στρ. μακκίας. Η πρωτοφανής αυτή καταστροφή επίσπευσε την έκδοση του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 «Καθορισμός Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν. Αττικής)» (ΦΕΚ Δ’ 336/24.07.2007), με το οποίο καθορίστηκαν 16 ζώνες προστασίας. Η χλωρίδα της Πάρνηθας, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες, περιλαμβάνει περισσότερα από 1.100 φυτικά είδη, αριθμός που αποτελεί περίπου το 1/6 των ειδών της ελληνικής χλωρίδας. Μεταξύ αυτών, τα 92 είναι ελληνικά ενδημικά εκ των οποίων πολλά έχουν χαρακτηριστεί σπάνια και απειλούμενα και προστατεύονται με ειδικές διατάξεις από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία. Η πανίδα της Πάρνηθας είναι εξ ίσου σημαντική με κυριότερο εκπρόσωπο το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus), που αριθμεί πάνω από 500 άτομα στο βουνό. Επίσης μεγάλος αριθμός θηλαστικών, πτηνών, αμφιβίων και ασπονδύλων συμπληρώνουν την πλούσια και θαυμαστή πανίδα της. Πολλά από τα είδη της Πάρνηθας προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία και κυρίως από το πδ/γμα 67/1981, αλλά και από τη διεθνή νομοθεσία, όπως τη Σύμβαση της Βέρνης, τη Σύμβαση CITES, την οδηγία των οικοτόπων 92/43 και την οδηγία για τα πουλιά 79/409. Επιπλέον, ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και έχει χαρακτηρισθεί Ειδική Περιοχή Προστασίας για τα πουλιά (SPA), Καταφύγιο Θηραμάτων και Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους. Εν όψει των διατάξεων του ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (ΦΕΚ Α’ 18/18.02.1985) και προς επίτευξη των σκοπών του, εκπονήθηκε για την προστασία του ορεινού όγκου της Πάρνηθας μελέτη από το Τμήμα Περιβάλλοντος του Οργανισμού Αθήνας, τον Ιούλιο του έτους 2003. Σε αυτήν: α) οριοθετείται ο ανωτέρω ορεινός όγκος τόσο με γενικά κριτήρια (τοπογραφία, υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, χρήσεις γης κ.λπ.) όσο και με ειδικά (φυσικοί σχηματισμοί, σταθερά τεχνικά έργα, όρια σχεδίων πόλεων κ.λπ.), β) Αναλύονται τα στοιχεία του φυσικού και πολιτιστικού του περιβάλλοντος, και γ) παρατίθενται οι κύριες αιτίες υποβαθμίσεώς του, η αξιολόγηση των προβλημάτων και οι τρόποι αντιμετωπίσεώς τους. Σε αυτές περιλαμβάνεται η αυξανόμενη ανθρώπινη παρουσία γύρω από και μέσα στον ορεινό όγκο, που εμφανίζεται: ι) με την επέκταση του οικιστικού ιστού, είτε με τη μορφή εντάξεως στο σχέδιο πόλεως, είτε με τη μορφή αυθαίρετης δομήσεως είτε, τέλος, με την εκτός σχεδίου δόμηση καθώς και ιι) με την ύπαρξη σε περίοπτες θέσεις, χρήσεων προϋφισταμένων, λειτουργουσών επί μακρό χρονικό διάστημα και των οποίων, κατά κανόνα δεν είναι εφικτή η απομάκρυνση αλλά, όσων είναι δυνατόν, η σταδιακή μετεγκατάσταση. Οι χρήσεις αυτές, που επηρεάζουν αρνητικά την αισθητική του τοπίου και τη χλωρίδα και πανίδα είναι, μεταξύ άλλων, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, το πάρκο κεραιών, οι εγκαταστάσεις του Ο.Τ.Ε., οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, οι λατομικές εργασίες και ορισμένοι χώροι αναψυχής. Εν όψει δε αυτών προτείνεται με την ανωτέρω μελέτη ο καθορισμός των επιτρεπομένων χρήσεων σε ένδεκα ζώνες. Από αυτές οι υπό στοιχ. Α1 και Α2 είναι περιοχές απόλυτης προστασίας του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού με διαβαθμισμένη ένταση απαγορεύσεων, ενώ οι υπό στοιχεία Β και Δ, περαιτέρω υποδιαιρούμενες, αποτελούν γύρω από τον ανωτέρω πυρήνα ζώνη αναψυχής, η οποία θα λειτουργεί προστατευτικά για τον πυρήνα, αλλά και γι’ αυτήν την ίδια, εφ’ όσον σε ορισμένες υποδιαιρέσεις της θα υπάρχουν ενισχυμένες χρήσεις αναψυχής, αθλητισμού και πολιτισμού, ώστε να συγκεντρώσουν το μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης πιέσεως για αναψυχή. Μετά την εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης καταρτίστηκε σχετικό σχέδιο πδ/τος σύμφωνα με τις προτάσεις της, επί της οποίας γνωμοδότησε η Εκτελεστική Επιτροπή του Οργανισμού Αθήνας (πρ. 2/συν. 52/23.7.2003). 2. Ιπποκράτειος Πολιτεία: Νομικό καθεστώς και διεκδικήσεις Η Ιπποκράτειος Πολιτεία αποτελεί μία ιδιαίτερη περίπτωση οικισμού της χώρας ο οποίος ρυμοτομήθηκε εντός εθνικού δρυμού, στην καρδιά της Πάρνηθας, του εμβληματικότερου βουνού του λεκανοπεδίου της Αθήνας και του πλέον σημαντικού ορεινού οικοσυστήματος της Αττικής. Η ιστορία της ταυτίζεται με ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλ’ έλκει τα νομοθετικά της ερείσματα από τα εγκληματικά νομοθετήματα της χούντας, των οποίων τις ολέθριες συνέπειες για το τοπίο και το περιβάλλον (φυσικό και οικιστικό) βιώνουμε έως και σήμερα. (google.commaps) α) Μορφολογία – Διαχείριση Σύμφωνα με Έκθεση δασολόγου του Δασαρχείου Πεντέλης «επί διεκδικουμένης δασικής εκτάσεως», της 10ης Αυγούστου 1974, κατόπιν αυτοψίας που πραγματοποιήθηκε στις 13.7.1974, η έκταση της Ιπποκρατείου Πολιτείας καλύπτεται, κατά ποσοστό 66%, «υπό διφυούς και πολυορόφου δάσους χαλεπίου πεύκης (ως ανωρόφου) και αειφύλλων πλατυφύλλων (ως υπορόφου) ακανονίστου υποκηπευτοειδούς έως ομηλίκου μορφής ηλικίας μέχρι 80 ετών, μέσης συγκομώσεως 0,6-0,7 και παραγωγικότητος περίπου 1,00 κ.μ. ξυλώδους όγκου κατ’ έτος και εκτάριον», ενώ το υπόλοιπο ποσοστό της επιφανείας της «τυγχάνει γυμνόν δασικής βλαστήσεως, άγονον και γεωργοδενδροκομικώς καλλιεργημένον, είναι κατανεμημένον εις μικρά τμήματα διάσπαρτα εντός του ως ανωτέρω δάσους …».[3] Από άποψη εκμεταλλεύσεως, η έκταση χαρακτηρίζεται ως «δασοαγροτική» για τα μεγαλύτερα υψόμετρα, ως «οικιστική – βιομηχανική – αγροτική – τουριστική» για τα χαμηλότερα. Σε σχέση με την οικοπεδική αξία της εκτάσεως, στην έκθεση αναφέρεται ότι αυτή είναι μεγάλη, καθ’ όσον προορίζεται για την ίδρυση της Διεθνούς Ιπποκρατείου Πολιτείας. Περαιτέρω, από την ίδια έκθεση προκύπτει ότι το επίμαχο δάσος τυγχάνει διαχειρίσεως ως «διακατεχόμενο», δυνάμει σχετικών εγγράφων, έτους 1972, της Γενικής Διευθύνσεως Δασών του Υπουργείου Γεωργίας και του Δασαρχείου Αθηνών, τα οποία απευθύνονται στον αναγκαστικό συνεταιρισμό διαχειρίσεως του συνιδιόκτητου δάσους «Αγία Τριάς» καθώς και ότι συνέχεται με άλλα μεγάλα δάση της περιοχής, όπως το δημόσιο δάσος Τατοΐου.[4] β) Ιδιοκτησιακό καθεστώς Σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εκτάσεως, οι τίτλοι ιδιοκτησίας των δικαιοπαρόχων του οικοδομικού συνεταιρισμού υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» ανάγονται στο έτος 1835, οπότε ο Ομέρ Πασάς μεταβίβασε το «τσιφλίκι Γκιούρκα», που περιλαμβάνει και το επίμαχο δάσος, στον Αλέξανδρο Ματθαίου Κατακουζινόν, μαζί με το «τσιφλίκι Τατοΐου». Ο τελευταίος μεταβίβασε, το 1838, την έκταση, ως προίκα, στη θυγατέρα του Ελπίδα σύζυγο Σκαρλάτου Σούτζου. Η έκταση αυτή εξαιρέθηκε της απαλλοτριώσεως που είχε κηρυχθεί με το βδ/γμα της 22ας Φεβρουαρίου 1912 στα δάση της ευρύτερης περιοχής υπέρ των ακτημόνων καλλιεργητών και υλοποιήθηκε το έτος 1922 με την υπ’ αριθ. 8/1922 απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων. Το 1926 οι κληρονόμοι της ανωτέρω Ελπίδος Σούτζου μεταβίβασαν την έκταση στον Σωτήριο Αντωνίου Βλάχο και σε άλλους 165 κατοίκους Κιούρκων (κοινότητας Αφιδνών).[5] Τμήματα της ευρύτερης εκτάσεως κηρύχθηκαν απαλλοτριωτέα μεταξύ των ετών 1953-1972 για τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων, ως δικαιούχος δε της αποζημιώσεως αναγνωρίσθηκε ο αναγκαστικός συνεταιρισμός διαχειρίσεως συνιδιοκτήτου δάσους «Αγία Τριάς». Οι περισσότεροι από τους δικαιοδόχους των ως άνω κατοίκων της κοινότητας Αφιδνών (πλην τεσσάρων) είχαν μεταβιβάσει τα τμήματα της εκτάσεως που τους ανήκαν στον υποβαλόντα την από 11.6.1974 αίτηση οικοδομικό συνεταιρισμό, δυνάμει συμβολαίων που συνετάγησαν το έτος 1973, αφού προηγουμένως, με την υπ’ αριθ. 5403/Δ4δ/8544/128/27.7.1970 κοινή απόφαση των Υπουργών Κοινωνικών Υπηρεσιών και Δημοσίων Έργων εγκρίθηκε η απόκτηση της εκτάσεως από τον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό και προεγκρίθηκε η υπό όρους ίδρυση οικισμού σε αυτήν[6]. (star.gr) Σύμφωνα με την ως άνω έκθεση του Δασαρχείου Πεντέλης οι δικαιοπάροχοι του οικοδομικού συνεταιρισμού είχαν προβεί σε πληθώρα πράξεων νομής και κατοχής επί της επίμαχης εκτάσεως (διακατοχικές πράξεις), οι οποίες και παρατίθενται στην έκθεση, το δε Ελληνικό Δημόσιο «δεν φαίνεται να πραγματοποίησεν ουδεμίαν πράξιν νομής και κατοχής επί του επιδίκου». Επίσης, αναφέρονται στην έκθεση μαρτυρίες υπέρ της κατοχής και νομής της εκτάσεως από τους δικαιοπαρόχους του οικοδομικού συνεταιρισμού, ενώ επισημαίνεται ότι δεν ανευρέθη μάρτυρας υπέρ του Δημοσίου. Σε άλλο σημείο της εκθέσεως αναφέρεται ότι η επίμαχη έκταση αποτελεί αντικείμενο ιδιωτικής διαχειρίσεως από την Επανάσταση του 1821 έως το έτος 1926 και από το έτος αυτό έως το έτος 1972 χαρακτηρίζεται ως «συνιδιόκτητο ακίνητο», ενώ με σχετικά έγγραφα της Γενικής Διευθύνσεως Δασών του Υπουργείου Γεωργίας του έτους 1972 χαρακτηρίζεται ως «διακατεχόμενο». Ο χαρακτήρας της εκτάσεως ως ιδιωτικής κτήσεως συνάγεται, κατά την έκθεση, από την υπ’ αριθ. 442/1902 απόφαση του Αρείου Πάγου, την υπ’ αριθ. 492/1959 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για το «τσιφλίκι Καρελά» και την υπ’ αριθ. 11505/1853 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, ενώ στα βιβλία του Δασαρχείου Πεντέλης η έκταση είναι καταγεγραμμένη στο βιβλίο ιδιωτικών δασών και όχι στο βιβλίο εθνικών δασών ως δημόσια. Περαιτέρω, στην ως άνω έκθεση αναφέρεται ότι από το έτος 1926 το δάσος «Αγία Τριάς» διαχειρίζεται ο ομώνυμος αναγκαστικός συνεταιρισμός διαχειρίσεως συνιδιόκτητου δάσους, του οποίου το καταστατικό ανανεώθηκε το 1954 με την υπ’ αριθ. 219/110/22.1.1954 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, και ότι ο εν λόγω συνεταιρισμός είχε επίσης ζητήσει, με την υπ’ αριθ. 269/31.03.1970 αίτησή του, την αναγνώριση της εκτάσεως ως ιδιωτικού δάσους, πλην στις 29.7.1970 ανακάλεσε την αίτησή του αυτή. Εξάλλου, επί δικαστικής διαμάχης μεταξύ του αναγκαστικού συνεταιρισμού «Αγία Τριάς» και του Ελληνικού Δημοσίου για την κυριότητα της εκτάσεως εκδόθηκαν οι υπ’ αριθ. 13131/1972 και 13132/1972 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με τις οποίες η συζήτηση κηρύχθηκε απαράδεκτη. Ενόψει όλων των ανωτέρω, ο συντάκτης της εκθέσεως καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «αβιάστως και ητιολογημένως» συνάγεται ότι πρόκειται για δασοαγρόκτημα, το οποίο κατέχουν και νέμονται διαδοχικά από απροσδιορίστου χρόνου και, πάντως, από την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους και εντεύθεν, ιδιώτες με διάνοια κυρίου και καλή πίστη, με νόμιμους τίτλους και αδιάλειπτα, χωρίς διεκδικήσεις από το Δημόσιο, πραγματοποιώντας όλες τις προσιδιάζουσες σε κυρίους πράξεις νομής και κατοχής και ότι οι ιδιώτες αυτοί, επομένως, έχουν καταστεί κύριοι και κατά παράγωγο και κατά πρωτότυπο τρόπο (έκτακτη χρησικτησία, συμπληρωθείσα στις 11.9.1915, ημερομηνία μετά την οποία άρχισε να ισχύει ο κανόνας περί μη δυνατότητας αντιτάξεως ενστάσεως χρησικτησίας έναντι του Δημοσίου). Υπό τα δεδομένα αυτά, στην ως άνω έκθεση προτείνεται η αναγνώριση της εκτάσεως ως ιδιωτικής κτήσεως, ανήκουσας κατά κυριότητα, μεταξύ άλλων, στον αιτούντα οικοδομικό συνεταιρισμό. Τα ίδια, εξάλλου, αναφέρονται και στο υπ’ αριθ. Χ16389/30.11.1973 έγγραφο του Δασάρχη Πεντέλης (και συντάκτη της ως άνω εκθέσεως) προς το Υπουργείο Γεωργίας, με αφορμή την παροχή ή μη συγκαταθέσεως του εν λόγω Υπουργού στην έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου της Ιπποκρατείου Πολιτείας. Στο έγγραφο αυτό παρατίθενται αφ’ ενός τα ίδια με την έκθεση στοιχεία σχετικά με την ιδιοκτησία της εκτάσεως και σημειώνεται, αφ’ ετέρου, ότι η εν λόγω έκταση αντιμετωπιζόταν ανέκαθεν από το Δασαρχείο Πεντέλης ως ιδιωτική, αν και το Νομικό Τμήμα της Γενικής Διεύθυνσης Δασών με το υπ’ αριθ. 130019/3608π.ε/8.1.1972 έγγραφό του ενημέρωσε το Δασαρχείο Πεντέλης ότι, εφόσον η έκταση δεν έχει αναγνωρισθεί ως ιδιωτική με κάποιον από τους μνημονευόμενους στην υπ’ αριθ. 138079/1204εγκ.951/29.11.1960 εγκύκλιο διαταγή τρόπους, προσήκει σε αυτήν ο χαρακτηρισμός της διακατεχομένης. Το Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών, με την υπ’ αριθ. 69/14/12.11.1974 πράξη του, γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της αιτήσεως του προαναφερθέντος οικοδομικού συνεταιρισμού και της αναγνώρισης της εξ αδιαιρέτου κυριότητάς του στο 89% της επίμαχης δασικής εκτάσεως, εμβαδού 7.635 στρεμμάτων, υιοθετώντας, ουσιαστικά, τις διαπιστώσεις της από 10.8.1974 εκθέσεως. Κατόπιν των ανωτέρω, με την υπ’ αριθ. 102700/7967/28.12.1974 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας αναγνωρίσθηκε ότι η διεκδικούμενη από τον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό «Αγία Τριάς» δασική έκταση 7.633 στρεμμάτων αποτελούσε ιδιωτική κτήση, ανήκουσα κατά κυριότητα σε αυτόν, σε ποσοστό 89% εξ αδιαιρέτου. Με την ίδια απόφαση ο Υπουργός Γεωργίας κάλεσε τον Δασάρχη Πεντέλης να παραδώσει την έκταση αυτή στον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό με πρωτόκολλο. Ακολούθως, με το προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 (ΦΕΚ Δ’ 482/25.11.1977) εγκρίθηκε ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού στην επίμαχη έκταση του εν λόγω οικοδομικού συνεταιρισμού και καθορίσθηκαν οι όροι και περιορισμοί δόμησης των εντός των ορίων του οικοπέδων. Ωστόσο, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 1341/1983 (με το άρθρο 9 του οποίου παρασχέθηκε στον Υπουργό Γεωργίας η δυνατότητα υποβολής αιτήσεως στο εν τω μεταξύ συσταθέν με το άρθρο 8 του ν. 998/1979 Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών για τον επανέλεγχο των πράξεων των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών που είχαν εκδοθεί υπό το κράτος ισχύος του νδ/τος 86/1969 και με τις οποίες είχαν αναγνωρισθεί ως ιδιωτική κτήση δάση και δασικές εκτάσεις), ο Υφυπουργός Γεωργίας παρέπεμψε, τον Ιούνιο του 1983, τον φάκελο της επίμαχης εκτάσεως στο Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Α.Σ.Ι.Δ.), προκειμένου αυτό να γνωμοδοτήσει εκ νέου σχετικά με τη φύση της ως δημόσιας ή ιδιωτικής. Το Α.Σ.Ι.Δ., με την υπ’ αριθ. 32/7/17.10.1984 γνώμη του, έκρινε την προσφυγή παραδεκτή (μειοψηφούντος μέλους του, το οποίο υποστήριξε ότι η επίμαχη έκταση ευρίσκεται, πλέον, εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, με συνέπεια να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 παρ. 6 εδάφ. ε’ του ν. 998/1979 περί εξαιρέσεως από το πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού) και γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της, με το σκεπτικό ότι από τα στοιχεία του φακέλου και την εν γένει διαδικασία ενώπιόν του δεν προέκυψε ότι η έκταση ανήκε στον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό. Συγκεκριμένα, το Α.Σ.Ι.Δ. έκρινε ότι τα προσκομισθέντα από τον συνεταιρισμό συμβόλαια των ετών 1834 και 1886 αφορούσαν, αντίστοιχα, προπώληση (και όχι πώληση) ρητίνης(!) και ορισμό πληρεξουσίου, ότι δεν προέκυπτε εάν τα συμβόλαια των ετών 1882 και 1883 αφορούσαν την επίδικη έκταση και ότι οι μετά το 1887 διακατοχικές πράξεις δεν ασκούσαν επιρροή ως προς το επίμαχο ζήτημα.[7] γ) Ρυμοτομία, οικοδόμηση και δικαστικές διαμάχες Με αίτησή του προς το Υπουργείο Γεωργίας της 11ης Ιουνίου 1974, ο οικοδομικός συνεταιρισμός υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» ζήτησε την κίνηση της προβλεπομένης στον Δασικό Κώδικα (νδ/γμα 86/1969) διαδικασίας για την αναγνώριση («επιβεβαίωση») του δικαιώματός του ιδιοκτησίας και νομής σε «συνιδιόκτητο δάσος» 7.635, περίπου, στρεμμάτων στη θέση «Αγία Τριάς Αφιδνών» της Κοινότητας Αφιδνών Ν. Αττικής, με την παροχή σχετικής γνωμοδοτήσεως από το αρμόδιο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (ΣΙΔ). Το αίτημα αυτό ο οικοδομικός συνεταιρισμός το υπέβαλε εν όψει της ολοκληρώσεως της κινηθείσης με δική του πρωτοβουλία, κατ’ άρθρο 5 του νδ/τος 886/1971 διαδικασίας εγκρίσεως ρυμοτομικού σχεδίου για την οικιστική εκμετάλλευση της ως άνω εκτάσεως.[8] Προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 Ως οικισμός η Ιπποκράτειος Πολιτεία ρυμοτομήθηκε από την κυβέρνηση Κων. Καραμανλή, με το προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 (ΦΕΚ Δ’ 482/25.11.1977), που υπογράφεται από τον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο και τους συναρμόδιους υπουργούς Γεωργίας Ιωάννη Μπούτο και Δημοσίων Έργων Χριστόφορο Στράτο. Η έκδοση ωστόσο του πδ/τος της 23ης Νοεμβρίου 1977 στηρίζεται στο άρθρο 5 του νομοθετικού διατάγματος 886/1971 περί Οικοδομικών Συνεταιρισμών (ΦΕΚ Α’ 109/31.05.1971), που κρίθηκε αντισυνταγματικό με την απόφαση 3754/1981[9] της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, για τον λόγο ότι προέβλεπε τη δυνατότητα μετατροπής δασικών εκτάσεων σε οικιστικές επιτρέποντας, σε απεριόριστο βαθμό, την αλλοίωση της μορφής τους έως και την ολοσχερή καταστροφή τους. Και παρ’ όλο που έχουν παρέλθει 40 χρόνια από τότε που κρίθηκε αντισυνταγματική η νομοθεσία βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η Ιπποκράτειος Πολιτεία, καμία κυβέρνηση της δημοκρατικής πλέον και σύγχρονης Ελλάδας δεν προέβη στην αλλαγή του καθεστώτος που έχει διαμορφωθεί με την οικιστική εκμετάλλευση του τμήματος αυτού του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. (sputniknews.gr) Γνωμοδότηση Α.Σ.Ι.Δ. 32/7/17.10.1984 Το 1984, το Ανώτατο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Α.Σ.Ι.Δ.), με την ιστορικής σημασίας για την περιοχή γνωμοδότησή του 32/7/17.10.1984, η οποία είναι δεσμευτική για τον αρμόδιο υπουργό, έκρινε τεκμηριωμένα ότι η περιοχή της Ιπποκρατείου Πολιτείας έχει δημόσιο δασικό χαρακτήρα και ουδέποτε ανήκε στον φερόμενο ως κύριό της οικοδομικό συνεταιρισμό, καθώς ούτε τα συμβόλαια που είχαν προσκομιστεί συνιστούσαν νομίμους τίτλους κυριότητας ούτε προέκυπτε ότι αφορούσαν τη συγκεκριμένη έκταση.[10] Η γνωμοδότηση αυτή του Α.Σ.Ι.Δ. προκάλεσε μία άνευ προηγουμένου άσκηση πιέσεων από τον τότε Υφυπουργό Γεωργίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γεώργιο Μωραΐτη, ο οποίος ζητούσε επίμονα από το Α.Σ.Ι.Δ. να γνωμοδοτήσει εκ νέου, παρ’ όλο που η αρμοδιότητά του αυτή ασκείται άπαξ, όπως επιβεβαιώθηκε και από τη γνωμοδότηση 584/1992 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, της οποίας την έκδοση προκάλεσε η Διεύθυνση Προστασίας Δασών. ΣτΕ Ολ 2282/1992 Τον Δεκέμβριο του 1988, με σχετική αίτησή τους προς τον Υπουργό Γεωργίας, τα σωματεία «Φιλοδασική Ένωση Αθηνών», «Πανελλήνια Κίνηση Δασολόγων», «Εταιρεία Οικολογίας και Ανάπτυξης» και «Ορειβατικός Σύνδεσμος Αθηνών», επικαλούμενα ότι η περιοχή της Ιπποκρατείου Πολιτείας είναι δάσος χαλεπίου πεύκης που ρυμοτομήθηκε αθέμιτα, κατ’ εφαρμογή του αντισυνταγματικού νδ/τος 886/1971, ζήτησαν από τους τότε υπουργούς ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Γεωργίας την ανάκληση του πδ/τος της 23ης Νοεμβρίου 1977. Στην αίτησή τους αυτή η Διοίκηση παρέλειψε να απαντήσει. Κατά της παραλείψεως αυτής τα ως άνω σωματεία άσκησαν, εν συνεχεία, αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου απέρριψε την αίτηση, με την απόφαση 2282/1992[11], αποφαινόμενη ότι, λόγω της φύσεως και των επιπτώσεων των ρυμοτομικών σχεδίων, δεν επιτρέπεται η ανάκλησή τους έστω και αν με αυτά ρυμοτομούνται δασικές εκτάσεις! Κρίθηκε περαιτέρω ότι η Διοίκηση δεν ήταν υποχρεωμένη να ανακαλέσει το πδ/γμα της 23ης Νοεμβρίου 1977, η δε σχετική παράλειψή της δεν συνιστούσε οφειλόμενη νόμιμη ενέργεια. Αξιοσημείωτη είναι στην απόφαση αυτή η αντίθετη άποψη εννέα μελών του δικαστηρίου που μειοψήφησαν, υποστηρίζοντας ότι η Διοίκηση όφειλε να ανακαλέσει το πδ/γμα της 23ης Νοεμβρίου 1977, δεδομένου ότι απαγορεύεται ρητά η υπαγωγή των δασών και των δασικών εκτάσεων σε σχέδιο πόλεως και η μεταβολή του προορισμού τους με τη συστηματική οικοπεδοποίησή τους από τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς κατά το νδ/γμα 886/1971, το οποίο αντιστρατεύεται το άρθρο 24 του Συντάγματος. Υποστηρίχθηκε ακόμα από την άποψη αυτή της μειοψηφίας ότι στο πλαίσιο της ειδικής μέριμνας του συντακτικού νομοθέτη για τη διαφύλαξη και την προστασία του δασικού πλούτου της Χώρας (άρθρα 24 παρ. 1 συνδ. με 117 παρ. 3 του Συντάγματος) ο ν. 998/1979 περί προστασίας των δασών, με το άρθρο 3 παρ. 6 εξαίρεσε από την εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας τις περιοχές όπου υπάρχουν, όχι απλώς εγκεκριμένα, αλλ’ έγκυρα σχέδια πόλεως, αποδίδοντας στον όρο «έγκυρα» σχέδια την έννοια ότι συνάδουν με τις προστατευτικές των δασών συνταγματικές διατάξεις και επιβάλλοντας την ανάκληση ρυμοτομικών σχεδίων που ρυμοτόμησαν αθέμιτα δασικές εκτάσεις. Προεδρικό διάταγμα της 19ης Ιουλίου 2007 Μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Ιουνίου του 2007 και 22 χρόνια μετά τον ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (ΦΕΚ Α’ 18/18.02.1985) κρίθηκε επιβεβλημένη η άμεση ψήφιση ενός ολοκληρωμένου καθεστώτος προστασίας για την Πάρνηθα. Έτσι εκδόθηκε το πδ/γμα της 19ης Ιουλίου 2007 «Καθορισμός Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν. Αττικής)» (ΦΕΚ Δ’ 336/24.07.2007). Ειδικά δε για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, με το άρθρο 5 του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 τροποποιούνται οι όροι και περιορισμοί δομήσεως των οικοπέδων της και, ειδικότερα, καθορίζεται συντελεστής δόμησης 0.15, προβλέπεται ότι στο ποσοστό κάλυψης 10% συνυπολογίζονται όλες οι κατασκευές στους ακαλύπτους χώρους, ορίζεται μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος μετρούμενο από το φυσικό έδαφος 7 μ. και επιβάλλεται στέγη μεγίστου ύψους 1,5 μ. Για το καθεστώς αυτό της Ιπποκρατείου Πολιτείας το πρακτικό επεξεργασίας σχεδίου διατάγματος 305/2006 αναφέρει ρητά (παρατήρηση 34), ότι η περιοχή αυτή ευρίσκεται εντός του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, κυρίαρχο δε στοιχείο της είναι η πυκνή δασική βλάστηση. ΣτΕ ΠΕ 305/2006 (Τμ. Ε’) Επί του σχεδίου του διατάγματος αυτού, το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε το πρακτικό επεξεργασίας 305/2006[12], υπό την προεδρία του τότε Αντιπροέδρου ΣτΕ Κωνσταντίνου Μενουδάκου και με Εισηγήτρια την τότε Σύμβουλο Επικρατείας, νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικ. Σακελλαροπούλου. Το εν λόγω πρακτικό επεξεργασίας σχεδίου πδ/τος 305/2006 του Συμβουλίου της Επικρατείας παραδέχεται ευθέως ότι σκοπός του διατάγματος είναι η μείωση των ορίων της επιτρεπόμενης δόμησης στον οικισμό της Ιπποκρατείου Πολιτείας, προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του τμήματος αυτού του βουνού. Είναι δε αξιοσημείωτες και οι σκέψεις 7-33 του πρακτικού, που αφορούν το καθεστώς προστασίας και άλλων -πυρόπληκτων σήμερα- περιοχών της Πάρνηθας, όπως η Βαρυμπόμπη, το Τατόι, οι Αφίδνες, ο Άγιος Στέφανος, η Δροσοπηγή. Το πρακτικό αυτό, ναι μεν περιέχει σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με την ενίσχυση και τη διασφάλιση της προστασίας του ορεινού όγκου, ορίζοντας μάλιστα (παρατήρηση 36), ότι δεν παρέχεται δυνατότητα αποκλίσεων από την ισχύουσα δασική νομοθεσία, πλην όμως ενέχει και σειρά σκέψεων και επιλογών, που γεννούν εύλογο προβληματισμό και, τελικά, τορπιλίζουν την παρεχομένη δασική και περιβαλλοντική προστασία στην περιοχή της Πάρνηθας. Συγκεκριμένα: 1. Παρ’ ότι επισημαίνεται κατηγορηματικά (παρατήρηση 7) η όλως παράνομη και αντισυνταγματική εξαίρεση εκτάσεως 500 στρ., του πρώην λατομείου της εταιρείας ΑΓΕΤ Ηρακλής, από το όριο προστασίας του ορεινού όγκου στις Αφίδνες, για την εντελώς αυθαίρετη δημιουργία βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής (Β.Ε.ΠΕ.) σύμφωνα και με την παράνομη κυα Φ/Α/19.2./22514/1625/13.12.2004 των Υπουργών Ανάπτυξης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β’ 1848/13.12.2004), θεωρήθηκε τελικά ότι η εξαίρεση αυτή δεν εκώλυε την περαιτέρω επεξεργασία και τελική έγκριση του σχεδίου διατάγματος καθώς κρίθηκε ότι οι λοιπές περιοχές που εξέταζε δεν τελούσαν σε συνάρτηση με τη συγκεκριμένη έκταση(!). Και όλα αυτά παρ’ όλο που, όπως ρητά επισημαίνεται, η επίμαχη έκταση ευρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, επί του αυχένα, στον οποίο εντοπίζεται το μοναδικό σημείο σύνδεσης με τη ζώνη προστασίας της Πεντέλης, και για τον λόγο αυτόν δεν δύναται η συγκεκριμένη περιοχή να εξαιρεθεί του ορίου προστασίας. Επισημαίνεται επίσης ότι η εκτός των ορίων προστασίας της Πάρνηθας περιοχή της Κοινότητας Αφιδνών αποτελεί το όριο σύνδεσης της Πάρνηθας με τον ορεινό όγκο της Πεντέλης, οι δε περιοχές σύνδεσης των ορεινών όγκων της Αττικής αποτελούν φυσικούς «διαδρόμους» των ρευμάτων των ανέμων, των οποίων η διαφύλαξη συνιστά καθοριστικής σημασίας παράγοντα για την προστασία των κατοίκων του Λεκανοπεδίου. 2. Ομοίως προβληματική φαίνεται και η υποστηριζόμενη θέση (παρατήρηση 17) ότι τμήμα του ορεινού όγκου (ζώνες Γ) εντός του οποίου «εντοπίζονται ήδη μικρές συσπειρώσεις παραθεριστικών κατοικιών», το οποίο «τείνει να αλλάξει χαρακτήρα μεταβαλλόμενο σε περιοχή μόνιμης κατοικίας» και στο οποίο επιτρέπεται, υπό όρους, η ανέγερση και νέων κατοικιών, δεν θεωρείται ότι έχει χαρακτήρα περιοχής οργανωμένης δόμησης αλλά θα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως ζώνη αναψυχής(!). 3. Συναφώς, επισημαίνεται (παρατήρηση 17) ότι ο προβλεπόμενος στο σχέδιο χαρακτηρισμός «ζώνη κατοικίας», ο οποίος προσήκει σε περιοχές οργανωμένης δόμησης, δεν τίθεται νομίμως, δεδομένου ότι στον ορεινό όγκο δεν δύνανται να προβλέπονται, με το ίδιο το διάταγμα προστασίας του, περιοχές προοριζόμενες για δόμηση και τούτο, ανεξαρτήτως αν οι περιοχές αυτές ευρίσκονται στα όρια οικιστικών περιοχών. Παρά ταύτα, δέχεται το πρακτικό, λίγο παρακάτω, ότι η ζώνη κατοικίας «Γ1» πρέπει να προσδιορισθεί συγκεκριμένα ως «περιοχή του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας»!… 4. Ακολούθως, καίτοι ορίζεται ρητά (παρατήρηση 22) ότι δεν χωροθετείται η ίδρυση νεκροταφείου της Κοινότητας Αγίου Στεφάνου εντός των ορίων προστασίας του ορεινού όγκου (ζώνη Ε5), εν τούτοις παρέχεται, κατ’ εξαίρεση, η δυνατότητα της συγκεκριμένης χρήσεως στην ανωτέρω ζώνη, εάν δεν υφίσταται άλλος κατάλληλος χώρος για την εγκατάσταση του νεκροταφείου αυτού. Είναι φανερό ότι στα σημεία αυτά, αλλάζοντας τους αποδιδόμενους όρους -αλλά ποτέ την ίδια την ουσία των ρυθμίσεων και το υφιστάμενο καθεστώς- οι προτεινόμενες διατάξεις προσλαμβάνουν την αναγκαία επίφαση νομιμότητας, που θα τους επέτρεπε νομοθετικά «να σταθούν» και να παραμείνουν σε ισχύ σε περίπτωση μελλοντικής προσβολής τους διά της δικαστικής οδού, όπερ και εγένετο μερικά χρόνια μετά, όπως ακολούθως θα δούμε… (newpost.gr) Ειδικά για την Ιπποκράτειο Πολιτεία δέχθηκε το Ε’ Τμήμα ΣτΕ με το πρακτικό του 305/2006, ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου διατάγματος έβρισκαν νόμιμο έρεισμα στις εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 1515/1985 καθώς και στις επιταγές του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος και στις κατευθύνσεις του ν. 1515/1985 (ΡΣΑ). Το πρακτικό παραδέχεται ωστόσο ρητά ότι υφίσταται ήδη υποβάθμιση του ορεινού όγκου της Πάρνηθας από την παρουσία και ανάπτυξη του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός αυτού και δηλώνει ότι σκοπός του υπό επεξεργασία σχεδίου προεδρικού διατάγματος είναι η μείωση των ορίων της επιτρεπόμενης δόμησης στον οικισμό, προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του τμήματος αυτού του βουνού. Έτσι, εγκρίθηκε από το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας η έκδοση του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 1977 με όλες τις διατάξεις που θέσπιζαν χρήσεις ασυμβίβαστες με τον χαρακτήρα της Πάρνηθας ως αυστηρά προστατευόμενου Εθνικού Δρυμού και των οποίων η ψήφιση είχε στηριχθεί σε ένα νομοθετικό και θεσμικό καθεστώς αμφιβόλου νομιμότητας ή και πλήρους αντισυνταγματικότητας, όπως απεδείχθη για το άρθρο 5 παρ. 6 του χουντικού νδ/τος 886/1971, στο οποίο είχε στηριχθεί η ίδρυση του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός του δάσους της Πάρνηθας και η ρυμοτόμησή του. Και όλα αυτά, παρά την ισχύ του αναγκαστικού νόμου 856/1937 «Περί εθνικών δρυμών» (ΦΕΚ Α’ 368/21.09.1937) και παρ’ όλο που το άρθρο 79 του Δασικού Κώδικα (νδ/γμα 86/1969, ΦΕΚ Α’ 7/18.01.1969, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 5 του νδ/τος 996/1971 (ΦΕΚ Α’ 192), όριζε και εξακολουθεί να ορίζει, στις παρ. 1 και 2 αυτού, ότι: «1. Έκαστος εθνικός δρυμός αποτελείται: α) Από τον πυρήνα αυτού ή τον καθ’ αυτό εθνικόν δρυμόν απολύτου προστασίας … β) Από την περί τον πυρήνα ζώνην (περιφερειακήν ζώνην) … η εκμετάλλευσις της οποίας οργανούται κατά τρόπον συμβάλλοντα εις την εκπλήρωσιν των υπό του πυρήνος του εθνικού δρυμού επιδιωκομένων σκοπών …». ΣτΕ 3501/2010 (Τμ. Ε’ 7μ.) Κατά του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 ασκήθηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας νέα αίτηση ακυρώσεως από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής, η οποία απερρίφθη με την απόφαση 3501/2010[13] της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος του Δικαστηρίου. Με την απόφαση αυτή έγινε, μεταξύ άλλων, δεκτό ότι με τα κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 1515/1985 εκδιδόμενα προεδρικά διατάγματα, προς συμπλήρωση και εξειδίκευση του προγράμματος προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, δύνανται να τροποποιούνται οι όροι και περιορισμοί δομήσεως και των οικισμών με εγκεκριμένα σχέδια πόλεως, οι οποίοι περιλαμβάνονται στα όρια της περιοχής παρέμβασης και ότι, κατ’ εξαίρεση, είναι ανεκτή η διατήρηση των από μακρού χρόνου υφισταμένων στους ορεινούς όγκους εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων(!), εφ’ όσον πάντως πρόκειται για ήπιες χρήσεις, οι οποίες δεν επιδεινώνουν τη λειτουργία τους ως οικοσυστημάτων. Περαιτέρω, με την ανωτέρω απόφαση έγινε δεκτό ότι με το προσβαλλόμενο προεδρικό διάταγμα καθορίζονται: α) Ζώνες Α1 και Α2 απόλυτης προστασίας του Εθνικού Δρυμού, στη δεύτερη των οποίων επιτρέπεται η κίνηση των πάσης φύσεως οχημάτων κατά μήκος του κυρίως οδικού δικτύου, με περιορισμούς ανά ώρες, ημέρες, εποχές και θέσεις που θα καθορισθούν από τον Κανονισμό Λειτουργίας του (άρθρο 2 περ. 2), β) Ζώνες Β1, Β3, Β4, Δ3 και Γ1 ως ζώνες αναψυχής, όπου επιτρέπεται κατά διαβάθμιση η ανέγερση αναψυκτηρίων, εστιατορίων, υπαίθριων αθλητικών εγκαταστάσεων και μη υπαίθριων μόνο στα ήδη υφιστάμενα κτήρια της ζώνης Δ3 και η χρήση για πολιτιστικούς λόγους μόνο των υφισταμένων κτηρίων στη ζώνη Δ2 (άρθρο 2 περ. 3 και 5-10) και υπό όρους δομήσεως καθοριζόμενους στο άρθρο 4 ήτοι αρτιότητα γηπέδου 20.000 τ.μ. και μέγιστη επιφάνεια 120 τ.μ., και γ) Ορίζεται ότι: «Στις περιοχές που για οποιονδήποτε λόγο υπάγονται στη δασική νομοθεσία, εφαρμόζονται παραλλήλως οι ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας αυτής» (άρθρο 6). Ακατάληπτο παραμένει στον κοινό νου, πώς με την απόφαση αυτή η τσιμεντοποίηση του δάσους βαφτίζεται «δημόσιο συμφέρον!!»… Καίτοι δηλαδή η απόφαση χαρακτηρίζει ευθέως τη δόμηση εντός τμήματος του δάσους της Πάρνηθας ως «πηγή υποβάθμισης του περιβάλλοντος του ορεινού όγκου της», εν τέλει εξαίρει και εγκρίνει και μάλιστα ως διαδικασίες «που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον», τόσο την ύπαρξη του ρυμοτομημένου οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός της ζώνης Γ2 όσο και τις «μικρές συσπειρώσεις κατοικιών» που τείνουν να προσδώσουν στη ζώνη Γ1 του δρυμού χαρακτήρα περιοχής μόνιμης κατοικίας με κτήρια επιμελημένης κατασκευής(!)… (tanea.gr) Η υπουργική απόφαση 129182/4530/27.08.2015 Το έτος 2015, ο τότε Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.Α.Π.ΕΝ.) έθεσε εκ νέου το ζήτημα της αποδοχής της γνωμοδοτήσεως 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., με την οποία η έκταση του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας είχε χαρακτηριστεί ως δημόσιο δάσος, με την επισήμανση ότι η αποδοχή των αρνητικών γνωμοδοτήσεων του εν λόγω συλλογικού οργάνου είναι δεσμευτική για τον Υπουργό, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 4 του ν. 998/1979 περί προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων (ΦΕΚ Α’ 289/29.12.1979). Κατόπιν αυτού, ο τότε αρμόδιος Αναπληρωτής Υπουργός της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Γιάννης Τσιρώνης, με την απόφασή του 129182/4530/27.08.2015, αποδέχθηκε τη γνωμοδότηση 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., κατ’ επίκληση των διατάξεων του α.ν. 1539/1938 «περί προστασίας των δημοσίων κτημάτων» (ΦΕΚ Α’ 488/29.12.1938), του άρθρου 8 του ν. 998/1979 και του άρθρου 9 του ν. 1341/1983 (ΦΕΚ Α’ 38/30.03.1983). Ειδικότερα, με την απόφαση αυτή απερρίφθη η από 10.6.1974 αίτηση του οικοδομικού συνεταιρισμού υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» για την αναγνώριση υπέρ αυτού δικαιώματος κυριότητας σε έκταση δασικού χαρακτήρα εμβαδού 7.635 στρεμμάτων στις θέσεις «Αγία Τριάς» – «Λούσι» – «Άρμες» – «Μαυροχώραφο» – «Μπελέτσι» κ.λπ. της περιφέρειας της (πρώην) Κοινότητας Αφιδνών Ν. Αττικής (ήδη δε Δήμου Ωρωπού, κατ’ άρθρο 1 παρ. 2 κεφ. 5 αριθ. 5.3 περ. Α1 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α’ 87), με την αιτιολογία ότι δεν αποδείχθηκε ότι ασκήθηκαν συγκεκριμένες διακατοχικές πράξεις καρπώσεως στην έκταση του δάσους καθ’ όλο το χρονικό διάστημα των 30 ετών (από το 1885 έως το 1915), ούτε εάν οι πράξεις αυτές καλύπτουν ολόκληρη την έκταση, ώστε να γίνει δεκτή η απόκτηση κυριότητας έναντι του Δημοσίου με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας. Επιπλέον, στην ίδια απόφαση αναφέρεται ότι η επίμαχη έκταση «θα διαχειρίζεται και προστατεύεται ως δημόσια», ζητείται δε από το Δασαρχείο Καπανδριτίου να ενημερώσει τον οικοδομικό συνεταιρισμό ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 998/1979, έχει δικαίωμα να προσφύγει μόνο στα πολιτικά δικαστήρια. Κατόπιν τούτου, η ασκούσα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης με σχετικό έγγραφό της προς την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Αττικής και το Δασαρχείο Καπανδριτίου, ζήτησε το 2015 από τις υπηρεσίες αυτές να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες για τη δήλωση της επίμαχης εκτάσεως ως δημόσιας δασικής στο Κτηματολόγιο, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2308/1995. ΣτΕ 2585/2016 (Τμ. Ε’ 7μ.) Με την απόφαση ωστόσο 2585/2016[14] της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε η ως άνω απόφαση του Αναπλ. Υπουργού 129182/4530/27.8.2015 με την οποία έγινε αποδεκτή η απόφαση 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., έκτοτε δε η έκταση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, θεωρείται ιδιωτική και νομίμως ρυμοτομηθείσα εντός της ζώνης Γ2 του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. (dikaiologitika.gr) 3. Σκέψεις και συμπεράσματα Κοινός τόπος όλων των δικαστικών αποφάσεων (ΣτΕ Ολ 2282/1992, ΣτΕ 3501/2010 και ΣτΕ 2585/2016) καθώς και του Πρακτικού επεξεργασίας σχεδίου προεδρικού διατάγματος ΣτΕ ΠΕ 305/2006, που εκδόθηκαν για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι ότι: α) Θεωρούν ως a priori νόμιμη τη ρυμοτόμηση του εν λόγω οικισμού εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας. β) Προκρίνουν την αποχή από οποιαδήποτε δικαστική, διοικητική ή νομοθετική διαδικασία και επιλογή, η οποία θα μπορούσε να διασαλεύσει ή ν’ απομειώσει το ήδη διαμορφωθέν οικιστικό και δομικό καθεστώς στην περιοχή. γ) Απορρίπτουν κάθε απόπειρα καταργήσεως του υφισταμένου καθεστώτος της Ιπποκρατείου Πολιτείας για λόγους που ανάγονται στην τυπική, κυρίως, νομιμότητα των εκάστοτε υπό κρίση διοικητικών πράξεων, και δ) Αποφεύγουν οποιαδήποτε -επί της ουσίας- εξέταση της συνταγματικότητας του ρυμοτομικού και οικιστικού καθεστώτος της Ιπποκρατείου Πολιτείας ως επαχθέστατης επέμβασης στο δασικό περιβάλλον του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. Μοιάζει επομένως, στην υπόθεση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, ωσάν η ελληνική δικαιοσύνη κυριολεκτικά να «είδε το δέντρο και να έχασε το δάσος», κατά την παλιά σοφή παροιμία… Είναι δε πλέον υποκριτικό να υποστηρίζεται, πως τομή στην προστασία της αυθαίρετης δόμησης στα δάση αποτέλεσε η ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και πως εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν την 11η Ιουνίου 1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως δάση ή δασικές[15], δοθέντος ότι με σωρεία νομοθετικών διατάξεων που έχουν κριθεί συνταγματικές και με τα «μορφώματα» των οικιστικών πυκνώσεων και της νομιμοποίησης δασικών αυθαιρέτων προωθείται, επίσημα και συστηματικά, η οικιστική εκμετάλλευση των δασών και των δασικών εκτάσεων όλης της χώρας. Τούτο μας κάνει εύλογα να αναλογιζόμαστε πως και η διατήρηση στα δάση αυθαιρέτων, που ανεγέρθηκαν προ του Συντάγματος του 1975, δεν γίνεται τελικά προς τον σκοπό της προστασίας της καλόπιστης ιδιοκτησίας καθεαυτής, αλλά για την παγίωση της αυθαιρεσίας, την οποία και μεταπολιτευτικά, ως τις μέρες μας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προώθησαν και στήριξαν με κάθε δυνατό τρόπο. Άλλωστε και για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα θα πρέπει κάποτε να εξετάσουμε υπεύθυνα κατά πόσον μπορεί όντως να επιτευχθεί με κριτήρια δικαιοσύνης μία ορθή στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και στο περιβάλλον, όταν για την προστασία της ιδιοκτησίας και της εμπιστοσύνης ορισμένων μόνο διοικουμένων καταλήγει να θυσιάζεται το δικαίωμα στο περιβάλλον ως πανανθρώπινο αγαθό που αφορά όχι μόνον τις παρούσες αλλά και όλες τις μέλλουσες γενιές. Ομοίως κοινή, όσο και απογοητευτική, διαπίστωση για όλες τις ως άνω δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι πως -με εξαίρεση τη μειοψηφήσασα γνώμη στη ΣτΕ Ολ 2282/1992- ουδείς εκ των ανωτάτων δικαστών, που συμμετείχαν στη σύνθεσή τους, εφάρμοσε τη θεμελιώδη για τη δημοκρατία αρχή της παρ. 2 του άρθρου 87 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος». Τούτο δε δοθέντος ότι, δυνάμει της αποφάσεως 3754/1981 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι διατάξεις του άρθρου 5 του δικτατορικού νδ/τος 886/1971, στις οποίες στηρίζεται έως και σήμερα η ύπαρξη της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός του ορεινού οικοσυστήματος της Πάρνηθας, κρίθηκαν κατάφωρα αντισυνταγματικές ως ευθέως αντικείμενες στο άρθρο 24 παρ. 1 του ισχύοντος Ελληνικού Συντάγματος. (documentonews.gr) 4. Ως επίλογος, μια τραγωδία… Μέσα λοιπόν από αυτή την πολυκύμαντη και θεσμικά βεβαρημένη πορεία διαμορφώθηκε το καθεστώς που συντήρησε την Ιπποκράτειο Πολιτεία ως τις μέρες μας. Ένα καθεστώς νομικά σαθρό και εχθρικό προς τη φύση και τον άνθρωπο που, παρά την επιφανειακή εικόνα του ειδυλλιακού οικισμού μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον της Πάρνηθας, σταδιακά έλαβε τη μορφή του «χρονικού ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το οικοσύστημα του σημαντικότερου δρυμού της Αττικής και τις ανθρώπινες περιουσίες που δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμένο τμήμα του. Τη συνέχεια και την κατάληξη όλων αυτών τη γνωρίζουμε όλοι… Η καταστροφή δεν άργησε να έρθει μέσα από τον πύρινο εφιάλτη που, στις 6 Αυγούστου 2021, μετέτρεψε την Ιπποκράτειο Πολιτεία σε στάχτες, στο πλαίσιο μίας τραγωδίας εθνικών διαστάσεων, που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες από τις τεράστιες δασικές πυρκαγιές που κατακαίνε τη χώρα απ’ άκρη σε άκρη, εξαντλώντας τις δυνάμεις, τις αντοχές και το κουράγιο ενός ολόκληρου λαού. Δυστυχώς μαζί με το καμμένο δάσος και τις υλικές περιουσίες θρηνούμε ήδη και την απώλεια του εθελοντή πυροσβέστη Βασίλη Φιλώρα, πατέρα δύο παιδιών, που τραυματίστηκε θανάσιμα ενώ επιχειρούσε με αυταπάρνηση στην Ιπποκράτειο Πολιτεία για την κατάσβεση της τρομακτικής πυρκαγιάς. «Ενός κακού μύρια έπονται», λέει ο σοφός λαός και δυστυχώς στην περίπτωση της Ιπποκρατείου Πολιτείας το κακό σωρεύτηκε επί δεκαετίες και έδωσε το καταστροφικό αποτέλεσμα που παρακολουθούμε παγωμένοι κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Η κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει πως είναι ικανοποιημένη που δεν θρηνήσαμε ανθρώπινες ζωές από τις πυρκαγιές εξ αιτίας της άμεσης εφαρμογής σχεδίων εκκένωσης των περιοχών, όπου ξεσπούσε πυρκαγιά. Αναμφίβολα είναι ευτύχημα ότι δεν βρήκαν, και πάλι, συνάνθρωποί μας τραγικό θάνατο μέσα στη φωτιά. Ωστόσο το μέγεθος της οικολογικής καταστροφής αλλά και της συμφοράς των ανθρώπων, που είδαν τους κόπους μιας ολόκληρης ζωής να χάνονται, είναι ανυπολόγιστο. Στην πραγματικότητα οι υπεύθυνοι νομίζουν πως έσωσαν τους ανθρώπους… Αρκεί να αναλογιστούμε πως, όταν χάνονται τα δάση, ουσιαστικά χάνονται και οι ανθρώπινες ζωές μαζί, απλά ο θάνατος είναι παρατεταμένος και θα τον δούμε με πολλές μορφές να μας πλήττει στις επόμενες χρονιές και γενιές… Και δυστυχώς αφορά όλους μας, είτε ζούμε στις πυρόπληκτες περιοχές είτε στο ευρύτερο περιβάλλον τους, καθώς «στη φύση τίποτε δεν υπάρχει μόνο του και ανεξάρτητο από όλα τα άλλα…», κατά την Ρέιτσελ Κάρσον,[16] αλλά τα πάντα -στοιχεία και διαδικασίες- είναι αλληλένδετα και αλληλεξαρτώμενα. (newsbreak.gr) Η καταστροφή που συντελέστηκε για το περιβάλλον της Αττικής και, κυρίως, για το μοναδικό οικοσύστημα της Πάρνηθας, που ακόμα δεν είχε ανακάμψει από την πυρκαγιά του 2007, είναι καταλυτική για την οικολογική ισορροπία του Λεκανοπεδίου, για τον άνθρωπο και τη ζωή του στην ελληνική πρωτεύουσα που διαρκώς υποβαθμίζεται. Και είναι πλέον βέβαιο πως θα εξακολουθήσουμε να βλέπουμε τις συνέπειές της και στα χρόνια που έρχονται. Τα λόγια των επιστημόνων και των πυροσβεστών για την Ιπποκράτειο Πολιτεία προειδοποιούσαν προφητικά, ήδη από το 2018, μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι: «Θα έχουμε φωτιά, εδώ είναι το Μάτι της Πάρνηθας»[17]. Ας ευχηθούμε να ήταν αυτή -έστω- η τελευταία περιβαλλοντική καταστροφή για τη χώρα μας. -
Η Ιπποκράτειος Πολιτεία αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση οικισμού της χώρας ο οποίος ρυμοτομήθηκε εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, του εμβληματικότερου βουνού του λεκανοπεδίου της Αθήνας και του πλέον σημαντικού ορεινού οικοσυστήματος της Αττικής. Η ιστορία της ταυτίζεται με ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλ’ έλκει τα νομοθετικά της ερείσματα από την εποχή της χούντας, οπότε με το νομοθετικό διάταγμα 886/1971, περί οικοδομικών συνεταιρισμών, επετράπη η απεριόριστη οικιστική εκμετάλλευση των δασών και δασικών εκτάσεων της χώρας. Τις ολέθριες για το τοπίο και το περιβάλλον (φυσικό και οικιστικό) συνέπειες εκείνης της περιόδου τις βιώνουμε έως και σήμερα, με αποκορύφωμα, στην περίπτωση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, την καταστροφική πυρκαγιά της 6ης Αυγούστου 2021, που αποτέφρωσε το μεγαλύτερο μέρος του άλλοτε ειδυλλιακού οικισμού στην καρδιά της Πάρνηθας. Παρ’ όλο που έχουν παρέλθει 40 χρόνια από τότε που η νομοθεσία, βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η Ιπποκράτειος Πολιτεία, κρίθηκε αντισυνταγματική (ΣτΕ Ολ 3754/1981), καμία κυβέρνηση της δημοκρατικής πλέον Ελλάδος δεν προέβη στην αλλαγή του καθεστώτος, που έχει διαμορφωθεί, με την οικιστική εκμετάλλευση του τμήματος αυτού του ορεινού όγκου. Παρομοίως και οι δικαστικές αποφάσεις (ΣτΕ Ολ 2282/1992, ΣτΕ 3501/2010, ΣτΕ 2585/2016 αλλά και το Πρακτικό ΣτΕ ΠΕ 305/2006), που εκδόθηκαν για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, θεωρούν στο σύνολό τους ως a priori νόμιμη τη ρυμοτόμηση του οικισμού αυτού εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας, προκρίνουν την αποχή από οποιαδήποτε διαδικασία και επιλογή που θα μπορούσε να διασαλεύσει το ήδη διαμορφωθέν οικιστικό και δομικό καθεστώς στην περιοχή και αποφεύγουν οποιαδήποτε -επί της ουσίας- εξέταση της συνταγματικότητάς του. Είναι δε πλέον υποκριτικό να υποστηρίζεται, πως τομή στην προστασία της αυθαίρετης δόμησης στα δάση αποτέλεσε η ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και πως εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν την 11η Ιουνίου 1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως δάση ή δασικές, δοθέντος ότι με σωρεία νομοθετικών διατάξεων που έχουν κριθεί συνταγματικές και με τα «μορφώματα» των οικιστικών πυκνώσεων και της νομιμοποίησης δασικών αυθαιρέτων, προωθείται επίσημα και συστηματικά πλέον η οικιστική εκμετάλλευση των δασών και των δασικών εκτάσεων όλης της χώρας. Τούτο μας κάνει εύλογα να αναλογιζόμαστε πως και η διατήρηση στα δάση αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν προ του Συντάγματος του 1975, δεν γίνεται τελικά προς τον σκοπό της προστασίας της καλόπιστης ιδιοκτησίας καθεαυτής, αλλά για την παγίωση της αυθαιρεσίας, την οποία και μεταπολιτευτικά, ως τις μέρες μας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προώθησαν και στήριξαν με κάθε δυνατό τρόπο. Άλλωστε και για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα θα πρέπει κάποτε να εξετάσουμε υπεύθυνα κατά πόσον μπορεί όντως να επιτευχθεί με κριτήρια δικαιοσύνης μία ορθή στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και στο περιβάλλον, όταν για την προστασία της ιδιοκτησίας και της εμπιστοσύνης ορισμένων μόνο διοικουμένων καταλήγει να θυσιάζεται το δικαίωμα στο περιβάλλον ως πανανθρώπινο αγαθό που αφορά όχι μόνον τις παρούσες αλλά και όλες τις μέλλουσες γενιές. Με εξαίρεση δε τη μειοψηφήσασα γνώμη στην απόφαση ΣτΕ Ολ 2282/1992, αποτελεί απογοητευτική διαπίστωση το γεγονός ότι ουδείς εκ των ανωτάτων δικαστών στις σχετικές δίκες εφήρμοσε τη θεμελιώδη δημοκρατική αρχή της παρ. 2 του άρθρου 87 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος». Μέσα λοιπόν από αυτή την πολυκύμαντη και θεσμικά βεβαρημένη πορεία διαμορφώθηκε το καθεστώς που συντήρησε την Ιπποκράτειο Πολιτεία ως τις μέρες μας. Ένα καθεστώς νομικά σαθρό και εχθρικό προς τη φύση και τον άνθρωπο που, παρά την επιφανειακή εικόνα του μαγευτικού οικισμού μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον της Πάρνηθας, σταδιακά έλαβε τη μορφή του «χρονικού ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το οικοσύστημα του σημαντικότερου δρυμού της Αττικής και για τις ανθρώπινες περιουσίες που δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμένο τμήμα του. Ας δούμε όμως αναλυτικά τις ιδιαίτερες πτυχές αυτής της τόσο σημαντικής υποθέσεως. Τα τηλεοπτικά πλάνα με τις φλόγες των πυρκαγιών των τελευταίων ημερών να καταπίνουν κατοικίες στην άλλοτε παραδεισένια Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι εφιαλτικά. Γεμίζουν την καρδιά με απόγνωση και σε κάνουν, για ακόμα μια φορά, να αναλογίζεσαι πόσο μικρός μοιάζει ο άνθρωπος μπροστά σε κινδύνους τέτοιου μεγέθους. Δάση και περιουσίες απανθρακώνονται μέσα σε ελάχιστα λεπτά. Οι εικόνες καθηλώνουν και λένε όσα χιλιάδες λέξεις δεν μπορούν να πουν μαζί. Παρακολουθώντας έναν από τους πλέον ειδυλλιακούς οικισμούς της Αττικής να γίνεται στάχτη, ανακαλώ στη μνήμη όλο το νομικό πλαίσιο που στήριξε τη δημιουργία και την ύπαρξή του, προσπαθώντας να βρω μιαν απάντηση στο «πώς» και στο «γιατί» ετούτης της ασύλληπτης καταστροφής που -φευ- είναι μόνο μέρος της γενικότερης, εθνικών διαστάσεων τραγωδίας, που χτύπησε τη χώρα μας τα τελευταία εικοσιτετράωρα και ακόμα την ταλανίζει, με ανυπολόγιστες συνέπειες και για το μέλλον. Ο οικισμός της Ιπποκρατείου Πολιτείας αριθμεί περισσότερες από 600 κατοικίες και περίπου χίλιους (1.000) μονίμους κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2011[1]. Ανήκει διοικητικά στον δήμο Ωρωπού. Το νομικό καθεστώς της Ιπποκρατείου Πολιτείας βασίζεται στα ακόλουθα σημεία – σταθμούς της ιστορίας της, που σχετίζονται άρρηκτα με το καθεστώς προστασίας και διαχείρισης του Εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας. 1. Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας και το καθεστώς προστασίας του Ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας,[2] συνολικής εκτάσεως 3.812 εκταρίων, ιδρύθηκε με το βασιλικό διάταγμα 644/1961 (ΦΕΚ Α’ 155/13.09.1961), ενώ o Υμηττός, το Πεντελικό όρος, ο Κορυδαλλός και το όρος Αιγάλεω κηρύχθηκαν το 1969 «περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους». Αργότερα, με το πδ/γμα 107/1974 (ΦΕΚ Α’ 34/08.02.1974) το δάσος Τατοΐου κηρύχθηκε επίσης Εθνικός Δρυμός και με το πδ/γμα της 31.08-20.10.1978 (Δ’ 544/20.10.1978) καθορίστηκαν οι ζώνες προστασίας του Υμηττού. Η Πάρνηθα καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση στη γεωγραφική περιοχή της Αττικής, αποτελώντας το σημαντικότερο οικοσύστημά της. Μαζί με τα όρη Πεντέλη, Υμηττός και Αιγάλεω – Ποικίλο περικλείει την πρωτεύουσα και τα προάστιά της. Σύμφωνα με το βδ/γμα 644/1961, ο Δρυμός της Πάρνηθας αποτελείται από τον πυρήνα που περιλαμβάνει τον κεντρικό όγκο του βουνού (38.000 στρ.) και την περιφερειακή ζώνη (250.000 στρ.). Το μεγαλύτερο μέρος του πυρήνα (90%) καλύπτεται από Κεφαλληνιακή Ελάτη (Abies cephalonica), ενώ η περιφερειακή ζώνη καλύπτεται, ως επί το πλείστον, από υψηλά δάση Χαλεπίου Πεύκης (Pinus halepensis). Η Ιπποκράτειος Πολιτεία πριν την πυρκαγιά της 6ης Αυγούστου 2021 (protothema.gr) Η καταστροφική πυρκαγιά της 28ης Ιουνίου 2007 κατέστρεψε μεγάλο μέρος του Εθνικού Δρυμού, αφανίζοντας 10.500 στρ. πευκοδάσους, 21.800 στρ. ελατοδάσους και 4.300 στρ. μακκίας. Η πρωτοφανής αυτή καταστροφή επίσπευσε την έκδοση του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 «Καθορισμός Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν. Αττικής)» (ΦΕΚ Δ’ 336/24.07.2007), με το οποίο καθορίστηκαν 16 ζώνες προστασίας. Η χλωρίδα της Πάρνηθας, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες μελέτες, περιλαμβάνει περισσότερα από 1.100 φυτικά είδη, αριθμός που αποτελεί περίπου το 1/6 των ειδών της ελληνικής χλωρίδας. Μεταξύ αυτών, τα 92 είναι ελληνικά ενδημικά εκ των οποίων πολλά έχουν χαρακτηριστεί σπάνια και απειλούμενα και προστατεύονται με ειδικές διατάξεις από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία. Η πανίδα της Πάρνηθας είναι εξ ίσου σημαντική με κυριότερο εκπρόσωπο το κόκκινο ελάφι (Cervus elaphus), που αριθμεί πάνω από 500 άτομα στο βουνό. Επίσης μεγάλος αριθμός θηλαστικών, πτηνών, αμφιβίων και ασπονδύλων συμπληρώνουν την πλούσια και θαυμαστή πανίδα της. Πολλά από τα είδη της Πάρνηθας προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία και κυρίως από το πδ/γμα 67/1981, αλλά και από τη διεθνή νομοθεσία, όπως τη Σύμβαση της Βέρνης, τη Σύμβαση CITES, την οδηγία των οικοτόπων 92/43 και την οδηγία για τα πουλιά 79/409. Επιπλέον, ο Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και έχει χαρακτηρισθεί Ειδική Περιοχή Προστασίας για τα πουλιά (SPA), Καταφύγιο Θηραμάτων και Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους. Εν όψει των διατάξεων του ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (ΦΕΚ Α’ 18/18.02.1985) και προς επίτευξη των σκοπών του, εκπονήθηκε για την προστασία του ορεινού όγκου της Πάρνηθας μελέτη από το Τμήμα Περιβάλλοντος του Οργανισμού Αθήνας, τον Ιούλιο του έτους 2003. Σε αυτήν: α) οριοθετείται ο ανωτέρω ορεινός όγκος τόσο με γενικά κριτήρια (τοπογραφία, υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο προστασίας, χρήσεις γης κ.λπ.) όσο και με ειδικά (φυσικοί σχηματισμοί, σταθερά τεχνικά έργα, όρια σχεδίων πόλεων κ.λπ.), β) Αναλύονται τα στοιχεία του φυσικού και πολιτιστικού του περιβάλλοντος, και γ) παρατίθενται οι κύριες αιτίες υποβαθμίσεώς του, η αξιολόγηση των προβλημάτων και οι τρόποι αντιμετωπίσεώς τους. Σε αυτές περιλαμβάνεται η αυξανόμενη ανθρώπινη παρουσία γύρω από και μέσα στον ορεινό όγκο, που εμφανίζεται: ι) με την επέκταση του οικιστικού ιστού, είτε με τη μορφή εντάξεως στο σχέδιο πόλεως, είτε με τη μορφή αυθαίρετης δομήσεως είτε, τέλος, με την εκτός σχεδίου δόμηση καθώς και ιι) με την ύπαρξη σε περίοπτες θέσεις, χρήσεων προϋφισταμένων, λειτουργουσών επί μακρό χρονικό διάστημα και των οποίων, κατά κανόνα δεν είναι εφικτή η απομάκρυνση αλλά, όσων είναι δυνατόν, η σταδιακή μετεγκατάσταση. Οι χρήσεις αυτές, που επηρεάζουν αρνητικά την αισθητική του τοπίου και τη χλωρίδα και πανίδα είναι, μεταξύ άλλων, οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις, το πάρκο κεραιών, οι εγκαταστάσεις του Ο.Τ.Ε., οι ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, οι λατομικές εργασίες και ορισμένοι χώροι αναψυχής. Εν όψει δε αυτών προτείνεται με την ανωτέρω μελέτη ο καθορισμός των επιτρεπομένων χρήσεων σε ένδεκα ζώνες. Από αυτές οι υπό στοιχ. Α1 και Α2 είναι περιοχές απόλυτης προστασίας του πυρήνα του Εθνικού Δρυμού με διαβαθμισμένη ένταση απαγορεύσεων, ενώ οι υπό στοιχεία Β και Δ, περαιτέρω υποδιαιρούμενες, αποτελούν γύρω από τον ανωτέρω πυρήνα ζώνη αναψυχής, η οποία θα λειτουργεί προστατευτικά για τον πυρήνα, αλλά και γι’ αυτήν την ίδια, εφ’ όσον σε ορισμένες υποδιαιρέσεις της θα υπάρχουν ενισχυμένες χρήσεις αναψυχής, αθλητισμού και πολιτισμού, ώστε να συγκεντρώσουν το μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης πιέσεως για αναψυχή. Μετά την εκπόνηση της ανωτέρω μελέτης καταρτίστηκε σχετικό σχέδιο πδ/τος σύμφωνα με τις προτάσεις της, επί της οποίας γνωμοδότησε η Εκτελεστική Επιτροπή του Οργανισμού Αθήνας (πρ. 2/συν. 52/23.7.2003). 2. Ιπποκράτειος Πολιτεία: Νομικό καθεστώς και διεκδικήσεις Η Ιπποκράτειος Πολιτεία αποτελεί μία ιδιαίτερη περίπτωση οικισμού της χώρας ο οποίος ρυμοτομήθηκε εντός εθνικού δρυμού, στην καρδιά της Πάρνηθας, του εμβληματικότερου βουνού του λεκανοπεδίου της Αθήνας και του πλέον σημαντικού ορεινού οικοσυστήματος της Αττικής. Η ιστορία της ταυτίζεται με ολόκληρη την περίοδο της μεταπολίτευσης αλλ’ έλκει τα νομοθετικά της ερείσματα από τα εγκληματικά νομοθετήματα της χούντας, των οποίων τις ολέθριες συνέπειες για το τοπίο και το περιβάλλον (φυσικό και οικιστικό) βιώνουμε έως και σήμερα. (google.commaps) α) Μορφολογία – Διαχείριση Σύμφωνα με Έκθεση δασολόγου του Δασαρχείου Πεντέλης «επί διεκδικουμένης δασικής εκτάσεως», της 10ης Αυγούστου 1974, κατόπιν αυτοψίας που πραγματοποιήθηκε στις 13.7.1974, η έκταση της Ιπποκρατείου Πολιτείας καλύπτεται, κατά ποσοστό 66%, «υπό διφυούς και πολυορόφου δάσους χαλεπίου πεύκης (ως ανωρόφου) και αειφύλλων πλατυφύλλων (ως υπορόφου) ακανονίστου υποκηπευτοειδούς έως ομηλίκου μορφής ηλικίας μέχρι 80 ετών, μέσης συγκομώσεως 0,6-0,7 και παραγωγικότητος περίπου 1,00 κ.μ. ξυλώδους όγκου κατ’ έτος και εκτάριον», ενώ το υπόλοιπο ποσοστό της επιφανείας της «τυγχάνει γυμνόν δασικής βλαστήσεως, άγονον και γεωργοδενδροκομικώς καλλιεργημένον, είναι κατανεμημένον εις μικρά τμήματα διάσπαρτα εντός του ως ανωτέρω δάσους …».[3] Από άποψη εκμεταλλεύσεως, η έκταση χαρακτηρίζεται ως «δασοαγροτική» για τα μεγαλύτερα υψόμετρα, ως «οικιστική – βιομηχανική – αγροτική – τουριστική» για τα χαμηλότερα. Σε σχέση με την οικοπεδική αξία της εκτάσεως, στην έκθεση αναφέρεται ότι αυτή είναι μεγάλη, καθ’ όσον προορίζεται για την ίδρυση της Διεθνούς Ιπποκρατείου Πολιτείας. Περαιτέρω, από την ίδια έκθεση προκύπτει ότι το επίμαχο δάσος τυγχάνει διαχειρίσεως ως «διακατεχόμενο», δυνάμει σχετικών εγγράφων, έτους 1972, της Γενικής Διευθύνσεως Δασών του Υπουργείου Γεωργίας και του Δασαρχείου Αθηνών, τα οποία απευθύνονται στον αναγκαστικό συνεταιρισμό διαχειρίσεως του συνιδιόκτητου δάσους «Αγία Τριάς» καθώς και ότι συνέχεται με άλλα μεγάλα δάση της περιοχής, όπως το δημόσιο δάσος Τατοΐου.[4] β) Ιδιοκτησιακό καθεστώς Σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς της εκτάσεως, οι τίτλοι ιδιοκτησίας των δικαιοπαρόχων του οικοδομικού συνεταιρισμού υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» ανάγονται στο έτος 1835, οπότε ο Ομέρ Πασάς μεταβίβασε το «τσιφλίκι Γκιούρκα», που περιλαμβάνει και το επίμαχο δάσος, στον Αλέξανδρο Ματθαίου Κατακουζινόν, μαζί με το «τσιφλίκι Τατοΐου». Ο τελευταίος μεταβίβασε, το 1838, την έκταση, ως προίκα, στη θυγατέρα του Ελπίδα σύζυγο Σκαρλάτου Σούτζου. Η έκταση αυτή εξαιρέθηκε της απαλλοτριώσεως που είχε κηρυχθεί με το βδ/γμα της 22ας Φεβρουαρίου 1912 στα δάση της ευρύτερης περιοχής υπέρ των ακτημόνων καλλιεργητών και υλοποιήθηκε το έτος 1922 με την υπ’ αριθ. 8/1922 απόφαση της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων. Το 1926 οι κληρονόμοι της ανωτέρω Ελπίδος Σούτζου μεταβίβασαν την έκταση στον Σωτήριο Αντωνίου Βλάχο και σε άλλους 165 κατοίκους Κιούρκων (κοινότητας Αφιδνών).[5] Τμήματα της ευρύτερης εκτάσεως κηρύχθηκαν απαλλοτριωτέα μεταξύ των ετών 1953-1972 για τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων, ως δικαιούχος δε της αποζημιώσεως αναγνωρίσθηκε ο αναγκαστικός συνεταιρισμός διαχειρίσεως συνιδιοκτήτου δάσους «Αγία Τριάς». Οι περισσότεροι από τους δικαιοδόχους των ως άνω κατοίκων της κοινότητας Αφιδνών (πλην τεσσάρων) είχαν μεταβιβάσει τα τμήματα της εκτάσεως που τους ανήκαν στον υποβαλόντα την από 11.6.1974 αίτηση οικοδομικό συνεταιρισμό, δυνάμει συμβολαίων που συνετάγησαν το έτος 1973, αφού προηγουμένως, με την υπ’ αριθ. 5403/Δ4δ/8544/128/27.7.1970 κοινή απόφαση των Υπουργών Κοινωνικών Υπηρεσιών και Δημοσίων Έργων εγκρίθηκε η απόκτηση της εκτάσεως από τον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό και προεγκρίθηκε η υπό όρους ίδρυση οικισμού σε αυτήν[6]. (star.gr) Σύμφωνα με την ως άνω έκθεση του Δασαρχείου Πεντέλης οι δικαιοπάροχοι του οικοδομικού συνεταιρισμού είχαν προβεί σε πληθώρα πράξεων νομής και κατοχής επί της επίμαχης εκτάσεως (διακατοχικές πράξεις), οι οποίες και παρατίθενται στην έκθεση, το δε Ελληνικό Δημόσιο «δεν φαίνεται να πραγματοποίησεν ουδεμίαν πράξιν νομής και κατοχής επί του επιδίκου». Επίσης, αναφέρονται στην έκθεση μαρτυρίες υπέρ της κατοχής και νομής της εκτάσεως από τους δικαιοπαρόχους του οικοδομικού συνεταιρισμού, ενώ επισημαίνεται ότι δεν ανευρέθη μάρτυρας υπέρ του Δημοσίου. Σε άλλο σημείο της εκθέσεως αναφέρεται ότι η επίμαχη έκταση αποτελεί αντικείμενο ιδιωτικής διαχειρίσεως από την Επανάσταση του 1821 έως το έτος 1926 και από το έτος αυτό έως το έτος 1972 χαρακτηρίζεται ως «συνιδιόκτητο ακίνητο», ενώ με σχετικά έγγραφα της Γενικής Διευθύνσεως Δασών του Υπουργείου Γεωργίας του έτους 1972 χαρακτηρίζεται ως «διακατεχόμενο». Ο χαρακτήρας της εκτάσεως ως ιδιωτικής κτήσεως συνάγεται, κατά την έκθεση, από την υπ’ αριθ. 442/1902 απόφαση του Αρείου Πάγου, την υπ’ αριθ. 492/1959 Γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για το «τσιφλίκι Καρελά» και την υπ’ αριθ. 11505/1853 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, ενώ στα βιβλία του Δασαρχείου Πεντέλης η έκταση είναι καταγεγραμμένη στο βιβλίο ιδιωτικών δασών και όχι στο βιβλίο εθνικών δασών ως δημόσια. Περαιτέρω, στην ως άνω έκθεση αναφέρεται ότι από το έτος 1926 το δάσος «Αγία Τριάς» διαχειρίζεται ο ομώνυμος αναγκαστικός συνεταιρισμός διαχειρίσεως συνιδιόκτητου δάσους, του οποίου το καταστατικό ανανεώθηκε το 1954 με την υπ’ αριθ. 219/110/22.1.1954 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, και ότι ο εν λόγω συνεταιρισμός είχε επίσης ζητήσει, με την υπ’ αριθ. 269/31.03.1970 αίτησή του, την αναγνώριση της εκτάσεως ως ιδιωτικού δάσους, πλην στις 29.7.1970 ανακάλεσε την αίτησή του αυτή. Εξάλλου, επί δικαστικής διαμάχης μεταξύ του αναγκαστικού συνεταιρισμού «Αγία Τριάς» και του Ελληνικού Δημοσίου για την κυριότητα της εκτάσεως εκδόθηκαν οι υπ’ αριθ. 13131/1972 και 13132/1972 αποφάσεις του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με τις οποίες η συζήτηση κηρύχθηκε απαράδεκτη. Ενόψει όλων των ανωτέρω, ο συντάκτης της εκθέσεως καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «αβιάστως και ητιολογημένως» συνάγεται ότι πρόκειται για δασοαγρόκτημα, το οποίο κατέχουν και νέμονται διαδοχικά από απροσδιορίστου χρόνου και, πάντως, από την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους και εντεύθεν, ιδιώτες με διάνοια κυρίου και καλή πίστη, με νόμιμους τίτλους και αδιάλειπτα, χωρίς διεκδικήσεις από το Δημόσιο, πραγματοποιώντας όλες τις προσιδιάζουσες σε κυρίους πράξεις νομής και κατοχής και ότι οι ιδιώτες αυτοί, επομένως, έχουν καταστεί κύριοι και κατά παράγωγο και κατά πρωτότυπο τρόπο (έκτακτη χρησικτησία, συμπληρωθείσα στις 11.9.1915, ημερομηνία μετά την οποία άρχισε να ισχύει ο κανόνας περί μη δυνατότητας αντιτάξεως ενστάσεως χρησικτησίας έναντι του Δημοσίου). Υπό τα δεδομένα αυτά, στην ως άνω έκθεση προτείνεται η αναγνώριση της εκτάσεως ως ιδιωτικής κτήσεως, ανήκουσας κατά κυριότητα, μεταξύ άλλων, στον αιτούντα οικοδομικό συνεταιρισμό. Τα ίδια, εξάλλου, αναφέρονται και στο υπ’ αριθ. Χ16389/30.11.1973 έγγραφο του Δασάρχη Πεντέλης (και συντάκτη της ως άνω εκθέσεως) προς το Υπουργείο Γεωργίας, με αφορμή την παροχή ή μη συγκαταθέσεως του εν λόγω Υπουργού στην έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου της Ιπποκρατείου Πολιτείας. Στο έγγραφο αυτό παρατίθενται αφ’ ενός τα ίδια με την έκθεση στοιχεία σχετικά με την ιδιοκτησία της εκτάσεως και σημειώνεται, αφ’ ετέρου, ότι η εν λόγω έκταση αντιμετωπιζόταν ανέκαθεν από το Δασαρχείο Πεντέλης ως ιδιωτική, αν και το Νομικό Τμήμα της Γενικής Διεύθυνσης Δασών με το υπ’ αριθ. 130019/3608π.ε/8.1.1972 έγγραφό του ενημέρωσε το Δασαρχείο Πεντέλης ότι, εφόσον η έκταση δεν έχει αναγνωρισθεί ως ιδιωτική με κάποιον από τους μνημονευόμενους στην υπ’ αριθ. 138079/1204εγκ.951/29.11.1960 εγκύκλιο διαταγή τρόπους, προσήκει σε αυτήν ο χαρακτηρισμός της διακατεχομένης. Το Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών, με την υπ’ αριθ. 69/14/12.11.1974 πράξη του, γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της αιτήσεως του προαναφερθέντος οικοδομικού συνεταιρισμού και της αναγνώρισης της εξ αδιαιρέτου κυριότητάς του στο 89% της επίμαχης δασικής εκτάσεως, εμβαδού 7.635 στρεμμάτων, υιοθετώντας, ουσιαστικά, τις διαπιστώσεις της από 10.8.1974 εκθέσεως. Κατόπιν των ανωτέρω, με την υπ’ αριθ. 102700/7967/28.12.1974 απόφαση του Υπουργού Γεωργίας αναγνωρίσθηκε ότι η διεκδικούμενη από τον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό «Αγία Τριάς» δασική έκταση 7.633 στρεμμάτων αποτελούσε ιδιωτική κτήση, ανήκουσα κατά κυριότητα σε αυτόν, σε ποσοστό 89% εξ αδιαιρέτου. Με την ίδια απόφαση ο Υπουργός Γεωργίας κάλεσε τον Δασάρχη Πεντέλης να παραδώσει την έκταση αυτή στον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό με πρωτόκολλο. Ακολούθως, με το προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 (ΦΕΚ Δ’ 482/25.11.1977) εγκρίθηκε ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού στην επίμαχη έκταση του εν λόγω οικοδομικού συνεταιρισμού και καθορίσθηκαν οι όροι και περιορισμοί δόμησης των εντός των ορίων του οικοπέδων. Ωστόσο, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 1341/1983 (με το άρθρο 9 του οποίου παρασχέθηκε στον Υπουργό Γεωργίας η δυνατότητα υποβολής αιτήσεως στο εν τω μεταξύ συσταθέν με το άρθρο 8 του ν. 998/1979 Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών για τον επανέλεγχο των πράξεων των Συμβουλίων Ιδιοκτησίας Δασών που είχαν εκδοθεί υπό το κράτος ισχύος του νδ/τος 86/1969 και με τις οποίες είχαν αναγνωρισθεί ως ιδιωτική κτήση δάση και δασικές εκτάσεις), ο Υφυπουργός Γεωργίας παρέπεμψε, τον Ιούνιο του 1983, τον φάκελο της επίμαχης εκτάσεως στο Αναθεωρητικό Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Α.Σ.Ι.Δ.), προκειμένου αυτό να γνωμοδοτήσει εκ νέου σχετικά με τη φύση της ως δημόσιας ή ιδιωτικής. Το Α.Σ.Ι.Δ., με την υπ’ αριθ. 32/7/17.10.1984 γνώμη του, έκρινε την προσφυγή παραδεκτή (μειοψηφούντος μέλους του, το οποίο υποστήριξε ότι η επίμαχη έκταση ευρίσκεται, πλέον, εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου, με συνέπεια να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 3 παρ. 6 εδάφ. ε’ του ν. 998/1979 περί εξαιρέσεως από το πεδίο εφαρμογής του νόμου αυτού) και γνωμοδότησε υπέρ της αποδοχής της, με το σκεπτικό ότι από τα στοιχεία του φακέλου και την εν γένει διαδικασία ενώπιόν του δεν προέκυψε ότι η έκταση ανήκε στον ανωτέρω οικοδομικό συνεταιρισμό. Συγκεκριμένα, το Α.Σ.Ι.Δ. έκρινε ότι τα προσκομισθέντα από τον συνεταιρισμό συμβόλαια των ετών 1834 και 1886 αφορούσαν, αντίστοιχα, προπώληση (και όχι πώληση) ρητίνης(!) και ορισμό πληρεξουσίου, ότι δεν προέκυπτε εάν τα συμβόλαια των ετών 1882 και 1883 αφορούσαν την επίδικη έκταση και ότι οι μετά το 1887 διακατοχικές πράξεις δεν ασκούσαν επιρροή ως προς το επίμαχο ζήτημα.[7] γ) Ρυμοτομία, οικοδόμηση και δικαστικές διαμάχες Με αίτησή του προς το Υπουργείο Γεωργίας της 11ης Ιουνίου 1974, ο οικοδομικός συνεταιρισμός υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» ζήτησε την κίνηση της προβλεπομένης στον Δασικό Κώδικα (νδ/γμα 86/1969) διαδικασίας για την αναγνώριση («επιβεβαίωση») του δικαιώματός του ιδιοκτησίας και νομής σε «συνιδιόκτητο δάσος» 7.635, περίπου, στρεμμάτων στη θέση «Αγία Τριάς Αφιδνών» της Κοινότητας Αφιδνών Ν. Αττικής, με την παροχή σχετικής γνωμοδοτήσεως από το αρμόδιο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (ΣΙΔ). Το αίτημα αυτό ο οικοδομικός συνεταιρισμός το υπέβαλε εν όψει της ολοκληρώσεως της κινηθείσης με δική του πρωτοβουλία, κατ’ άρθρο 5 του νδ/τος 886/1971 διαδικασίας εγκρίσεως ρυμοτομικού σχεδίου για την οικιστική εκμετάλλευση της ως άνω εκτάσεως.[8] Προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 Ως οικισμός η Ιπποκράτειος Πολιτεία ρυμοτομήθηκε από την κυβέρνηση Κων. Καραμανλή, με το προεδρικό διάταγμα της 23ης Νοεμβρίου 1977 (ΦΕΚ Δ’ 482/25.11.1977), που υπογράφεται από τον τότε Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Τσάτσο και τους συναρμόδιους υπουργούς Γεωργίας Ιωάννη Μπούτο και Δημοσίων Έργων Χριστόφορο Στράτο. Η έκδοση ωστόσο του πδ/τος της 23ης Νοεμβρίου 1977 στηρίζεται στο άρθρο 5 του νομοθετικού διατάγματος 886/1971 περί Οικοδομικών Συνεταιρισμών (ΦΕΚ Α’ 109/31.05.1971), που κρίθηκε αντισυνταγματικό με την απόφαση 3754/1981[9] της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, για τον λόγο ότι προέβλεπε τη δυνατότητα μετατροπής δασικών εκτάσεων σε οικιστικές επιτρέποντας, σε απεριόριστο βαθμό, την αλλοίωση της μορφής τους έως και την ολοσχερή καταστροφή τους. Και παρ’ όλο που έχουν παρέλθει 40 χρόνια από τότε που κρίθηκε αντισυνταγματική η νομοθεσία βάσει της οποίας δημιουργήθηκε η Ιπποκράτειος Πολιτεία, καμία κυβέρνηση της δημοκρατικής πλέον και σύγχρονης Ελλάδας δεν προέβη στην αλλαγή του καθεστώτος που έχει διαμορφωθεί με την οικιστική εκμετάλλευση του τμήματος αυτού του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. (sputniknews.gr) Γνωμοδότηση Α.Σ.Ι.Δ. 32/7/17.10.1984 Το 1984, το Ανώτατο Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών (Α.Σ.Ι.Δ.), με την ιστορικής σημασίας για την περιοχή γνωμοδότησή του 32/7/17.10.1984, η οποία είναι δεσμευτική για τον αρμόδιο υπουργό, έκρινε τεκμηριωμένα ότι η περιοχή της Ιπποκρατείου Πολιτείας έχει δημόσιο δασικό χαρακτήρα και ουδέποτε ανήκε στον φερόμενο ως κύριό της οικοδομικό συνεταιρισμό, καθώς ούτε τα συμβόλαια που είχαν προσκομιστεί συνιστούσαν νομίμους τίτλους κυριότητας ούτε προέκυπτε ότι αφορούσαν τη συγκεκριμένη έκταση.[10] Η γνωμοδότηση αυτή του Α.Σ.Ι.Δ. προκάλεσε μία άνευ προηγουμένου άσκηση πιέσεων από τον τότε Υφυπουργό Γεωργίας του ΠΑ.ΣΟ.Κ. Γεώργιο Μωραΐτη, ο οποίος ζητούσε επίμονα από το Α.Σ.Ι.Δ. να γνωμοδοτήσει εκ νέου, παρ’ όλο που η αρμοδιότητά του αυτή ασκείται άπαξ, όπως επιβεβαιώθηκε και από τη γνωμοδότηση 584/1992 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, της οποίας την έκδοση προκάλεσε η Διεύθυνση Προστασίας Δασών. ΣτΕ Ολ 2282/1992 Τον Δεκέμβριο του 1988, με σχετική αίτησή τους προς τον Υπουργό Γεωργίας, τα σωματεία «Φιλοδασική Ένωση Αθηνών», «Πανελλήνια Κίνηση Δασολόγων», «Εταιρεία Οικολογίας και Ανάπτυξης» και «Ορειβατικός Σύνδεσμος Αθηνών», επικαλούμενα ότι η περιοχή της Ιπποκρατείου Πολιτείας είναι δάσος χαλεπίου πεύκης που ρυμοτομήθηκε αθέμιτα, κατ’ εφαρμογή του αντισυνταγματικού νδ/τος 886/1971, ζήτησαν από τους τότε υπουργούς ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και Γεωργίας την ανάκληση του πδ/τος της 23ης Νοεμβρίου 1977. Στην αίτησή τους αυτή η Διοίκηση παρέλειψε να απαντήσει. Κατά της παραλείψεως αυτής τα ως άνω σωματεία άσκησαν, εν συνεχεία, αίτηση ακυρώσεως ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η Ολομέλεια του Δικαστηρίου απέρριψε την αίτηση, με την απόφαση 2282/1992[11], αποφαινόμενη ότι, λόγω της φύσεως και των επιπτώσεων των ρυμοτομικών σχεδίων, δεν επιτρέπεται η ανάκλησή τους έστω και αν με αυτά ρυμοτομούνται δασικές εκτάσεις! Κρίθηκε περαιτέρω ότι η Διοίκηση δεν ήταν υποχρεωμένη να ανακαλέσει το πδ/γμα της 23ης Νοεμβρίου 1977, η δε σχετική παράλειψή της δεν συνιστούσε οφειλόμενη νόμιμη ενέργεια. Αξιοσημείωτη είναι στην απόφαση αυτή η αντίθετη άποψη εννέα μελών του δικαστηρίου που μειοψήφησαν, υποστηρίζοντας ότι η Διοίκηση όφειλε να ανακαλέσει το πδ/γμα της 23ης Νοεμβρίου 1977, δεδομένου ότι απαγορεύεται ρητά η υπαγωγή των δασών και των δασικών εκτάσεων σε σχέδιο πόλεως και η μεταβολή του προορισμού τους με τη συστηματική οικοπεδοποίησή τους από τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς κατά το νδ/γμα 886/1971, το οποίο αντιστρατεύεται το άρθρο 24 του Συντάγματος. Υποστηρίχθηκε ακόμα από την άποψη αυτή της μειοψηφίας ότι στο πλαίσιο της ειδικής μέριμνας του συντακτικού νομοθέτη για τη διαφύλαξη και την προστασία του δασικού πλούτου της Χώρας (άρθρα 24 παρ. 1 συνδ. με 117 παρ. 3 του Συντάγματος) ο ν. 998/1979 περί προστασίας των δασών, με το άρθρο 3 παρ. 6 εξαίρεσε από την εφαρμογή της δασικής νομοθεσίας τις περιοχές όπου υπάρχουν, όχι απλώς εγκεκριμένα, αλλ’ έγκυρα σχέδια πόλεως, αποδίδοντας στον όρο «έγκυρα» σχέδια την έννοια ότι συνάδουν με τις προστατευτικές των δασών συνταγματικές διατάξεις και επιβάλλοντας την ανάκληση ρυμοτομικών σχεδίων που ρυμοτόμησαν αθέμιτα δασικές εκτάσεις. Προεδρικό διάταγμα της 19ης Ιουλίου 2007 Μετά την καταστροφική πυρκαγιά του Ιουνίου του 2007 και 22 χρόνια μετά τον ν. 1515/1985 «Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας» (ΦΕΚ Α’ 18/18.02.1985) κρίθηκε επιβεβλημένη η άμεση ψήφιση ενός ολοκληρωμένου καθεστώτος προστασίας για την Πάρνηθα. Έτσι εκδόθηκε το πδ/γμα της 19ης Ιουλίου 2007 «Καθορισμός Ζωνών Προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (Ν. Αττικής)» (ΦΕΚ Δ’ 336/24.07.2007). Ειδικά δε για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, με το άρθρο 5 του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 τροποποιούνται οι όροι και περιορισμοί δομήσεως των οικοπέδων της και, ειδικότερα, καθορίζεται συντελεστής δόμησης 0.15, προβλέπεται ότι στο ποσοστό κάλυψης 10% συνυπολογίζονται όλες οι κατασκευές στους ακαλύπτους χώρους, ορίζεται μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος μετρούμενο από το φυσικό έδαφος 7 μ. και επιβάλλεται στέγη μεγίστου ύψους 1,5 μ. Για το καθεστώς αυτό της Ιπποκρατείου Πολιτείας το πρακτικό επεξεργασίας σχεδίου διατάγματος 305/2006 αναφέρει ρητά (παρατήρηση 34), ότι η περιοχή αυτή ευρίσκεται εντός του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, κυρίαρχο δε στοιχείο της είναι η πυκνή δασική βλάστηση. ΣτΕ ΠΕ 305/2006 (Τμ. Ε’) Επί του σχεδίου του διατάγματος αυτού, το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε το πρακτικό επεξεργασίας 305/2006[12], υπό την προεδρία του τότε Αντιπροέδρου ΣτΕ Κωνσταντίνου Μενουδάκου και με Εισηγήτρια την τότε Σύμβουλο Επικρατείας, νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικ. Σακελλαροπούλου. Το εν λόγω πρακτικό επεξεργασίας σχεδίου πδ/τος 305/2006 του Συμβουλίου της Επικρατείας παραδέχεται ευθέως ότι σκοπός του διατάγματος είναι η μείωση των ορίων της επιτρεπόμενης δόμησης στον οικισμό της Ιπποκρατείου Πολιτείας, προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του τμήματος αυτού του βουνού. Είναι δε αξιοσημείωτες και οι σκέψεις 7-33 του πρακτικού, που αφορούν το καθεστώς προστασίας και άλλων -πυρόπληκτων σήμερα- περιοχών της Πάρνηθας, όπως η Βαρυμπόμπη, το Τατόι, οι Αφίδνες, ο Άγιος Στέφανος, η Δροσοπηγή. Το πρακτικό αυτό, ναι μεν περιέχει σημαντικές παρατηρήσεις σχετικά με την ενίσχυση και τη διασφάλιση της προστασίας του ορεινού όγκου, ορίζοντας μάλιστα (παρατήρηση 36), ότι δεν παρέχεται δυνατότητα αποκλίσεων από την ισχύουσα δασική νομοθεσία, πλην όμως ενέχει και σειρά σκέψεων και επιλογών, που γεννούν εύλογο προβληματισμό και, τελικά, τορπιλίζουν την παρεχομένη δασική και περιβαλλοντική προστασία στην περιοχή της Πάρνηθας. Συγκεκριμένα: 1. Παρ’ ότι επισημαίνεται κατηγορηματικά (παρατήρηση 7) η όλως παράνομη και αντισυνταγματική εξαίρεση εκτάσεως 500 στρ., του πρώην λατομείου της εταιρείας ΑΓΕΤ Ηρακλής, από το όριο προστασίας του ορεινού όγκου στις Αφίδνες, για την εντελώς αυθαίρετη δημιουργία βιομηχανικής επιχειρηματικής περιοχής (Β.Ε.ΠΕ.) σύμφωνα και με την παράνομη κυα Φ/Α/19.2./22514/1625/13.12.2004 των Υπουργών Ανάπτυξης και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β’ 1848/13.12.2004), θεωρήθηκε τελικά ότι η εξαίρεση αυτή δεν εκώλυε την περαιτέρω επεξεργασία και τελική έγκριση του σχεδίου διατάγματος καθώς κρίθηκε ότι οι λοιπές περιοχές που εξέταζε δεν τελούσαν σε συνάρτηση με τη συγκεκριμένη έκταση(!). Και όλα αυτά παρ’ όλο που, όπως ρητά επισημαίνεται, η επίμαχη έκταση ευρίσκεται στο ανατολικό τμήμα του ορεινού όγκου της Πάρνηθας, επί του αυχένα, στον οποίο εντοπίζεται το μοναδικό σημείο σύνδεσης με τη ζώνη προστασίας της Πεντέλης, και για τον λόγο αυτόν δεν δύναται η συγκεκριμένη περιοχή να εξαιρεθεί του ορίου προστασίας. Επισημαίνεται επίσης ότι η εκτός των ορίων προστασίας της Πάρνηθας περιοχή της Κοινότητας Αφιδνών αποτελεί το όριο σύνδεσης της Πάρνηθας με τον ορεινό όγκο της Πεντέλης, οι δε περιοχές σύνδεσης των ορεινών όγκων της Αττικής αποτελούν φυσικούς «διαδρόμους» των ρευμάτων των ανέμων, των οποίων η διαφύλαξη συνιστά καθοριστικής σημασίας παράγοντα για την προστασία των κατοίκων του Λεκανοπεδίου. 2. Ομοίως προβληματική φαίνεται και η υποστηριζόμενη θέση (παρατήρηση 17) ότι τμήμα του ορεινού όγκου (ζώνες Γ) εντός του οποίου «εντοπίζονται ήδη μικρές συσπειρώσεις παραθεριστικών κατοικιών», το οποίο «τείνει να αλλάξει χαρακτήρα μεταβαλλόμενο σε περιοχή μόνιμης κατοικίας» και στο οποίο επιτρέπεται, υπό όρους, η ανέγερση και νέων κατοικιών, δεν θεωρείται ότι έχει χαρακτήρα περιοχής οργανωμένης δόμησης αλλά θα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως ζώνη αναψυχής(!). 3. Συναφώς, επισημαίνεται (παρατήρηση 17) ότι ο προβλεπόμενος στο σχέδιο χαρακτηρισμός «ζώνη κατοικίας», ο οποίος προσήκει σε περιοχές οργανωμένης δόμησης, δεν τίθεται νομίμως, δεδομένου ότι στον ορεινό όγκο δεν δύνανται να προβλέπονται, με το ίδιο το διάταγμα προστασίας του, περιοχές προοριζόμενες για δόμηση και τούτο, ανεξαρτήτως αν οι περιοχές αυτές ευρίσκονται στα όρια οικιστικών περιοχών. Παρά ταύτα, δέχεται το πρακτικό, λίγο παρακάτω, ότι η ζώνη κατοικίας «Γ1» πρέπει να προσδιορισθεί συγκεκριμένα ως «περιοχή του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας»!… 4. Ακολούθως, καίτοι ορίζεται ρητά (παρατήρηση 22) ότι δεν χωροθετείται η ίδρυση νεκροταφείου της Κοινότητας Αγίου Στεφάνου εντός των ορίων προστασίας του ορεινού όγκου (ζώνη Ε5), εν τούτοις παρέχεται, κατ’ εξαίρεση, η δυνατότητα της συγκεκριμένης χρήσεως στην ανωτέρω ζώνη, εάν δεν υφίσταται άλλος κατάλληλος χώρος για την εγκατάσταση του νεκροταφείου αυτού. Είναι φανερό ότι στα σημεία αυτά, αλλάζοντας τους αποδιδόμενους όρους -αλλά ποτέ την ίδια την ουσία των ρυθμίσεων και το υφιστάμενο καθεστώς- οι προτεινόμενες διατάξεις προσλαμβάνουν την αναγκαία επίφαση νομιμότητας, που θα τους επέτρεπε νομοθετικά «να σταθούν» και να παραμείνουν σε ισχύ σε περίπτωση μελλοντικής προσβολής τους διά της δικαστικής οδού, όπερ και εγένετο μερικά χρόνια μετά, όπως ακολούθως θα δούμε… (newpost.gr) Ειδικά για την Ιπποκράτειο Πολιτεία δέχθηκε το Ε’ Τμήμα ΣτΕ με το πρακτικό του 305/2006, ότι οι ρυθμίσεις του άρθρου 5 του σχεδίου διατάγματος έβρισκαν νόμιμο έρεισμα στις εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 1515/1985 καθώς και στις επιταγές του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος και στις κατευθύνσεις του ν. 1515/1985 (ΡΣΑ). Το πρακτικό παραδέχεται ωστόσο ρητά ότι υφίσταται ήδη υποβάθμιση του ορεινού όγκου της Πάρνηθας από την παρουσία και ανάπτυξη του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός αυτού και δηλώνει ότι σκοπός του υπό επεξεργασία σχεδίου προεδρικού διατάγματος είναι η μείωση των ορίων της επιτρεπόμενης δόμησης στον οικισμό, προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω υποβάθμιση του τμήματος αυτού του βουνού. Έτσι, εγκρίθηκε από το Ε’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας η έκδοση του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 1977 με όλες τις διατάξεις που θέσπιζαν χρήσεις ασυμβίβαστες με τον χαρακτήρα της Πάρνηθας ως αυστηρά προστατευόμενου Εθνικού Δρυμού και των οποίων η ψήφιση είχε στηριχθεί σε ένα νομοθετικό και θεσμικό καθεστώς αμφιβόλου νομιμότητας ή και πλήρους αντισυνταγματικότητας, όπως απεδείχθη για το άρθρο 5 παρ. 6 του χουντικού νδ/τος 886/1971, στο οποίο είχε στηριχθεί η ίδρυση του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός του δάσους της Πάρνηθας και η ρυμοτόμησή του. Και όλα αυτά, παρά την ισχύ του αναγκαστικού νόμου 856/1937 «Περί εθνικών δρυμών» (ΦΕΚ Α’ 368/21.09.1937) και παρ’ όλο που το άρθρο 79 του Δασικού Κώδικα (νδ/γμα 86/1969, ΦΕΚ Α’ 7/18.01.1969, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 5 του νδ/τος 996/1971 (ΦΕΚ Α’ 192), όριζε και εξακολουθεί να ορίζει, στις παρ. 1 και 2 αυτού, ότι: «1. Έκαστος εθνικός δρυμός αποτελείται: α) Από τον πυρήνα αυτού ή τον καθ’ αυτό εθνικόν δρυμόν απολύτου προστασίας … β) Από την περί τον πυρήνα ζώνην (περιφερειακήν ζώνην) … η εκμετάλλευσις της οποίας οργανούται κατά τρόπον συμβάλλοντα εις την εκπλήρωσιν των υπό του πυρήνος του εθνικού δρυμού επιδιωκομένων σκοπών …». ΣτΕ 3501/2010 (Τμ. Ε’ 7μ.) Κατά του πδ/τος της 19ης Ιουλίου 2007 ασκήθηκε ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας νέα αίτηση ακυρώσεως από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής, η οποία απερρίφθη με την απόφαση 3501/2010[13] της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος του Δικαστηρίου. Με την απόφαση αυτή έγινε, μεταξύ άλλων, δεκτό ότι με τα κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 1515/1985 εκδιδόμενα προεδρικά διατάγματα, προς συμπλήρωση και εξειδίκευση του προγράμματος προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, δύνανται να τροποποιούνται οι όροι και περιορισμοί δομήσεως και των οικισμών με εγκεκριμένα σχέδια πόλεως, οι οποίοι περιλαμβάνονται στα όρια της περιοχής παρέμβασης και ότι, κατ’ εξαίρεση, είναι ανεκτή η διατήρηση των από μακρού χρόνου υφισταμένων στους ορεινούς όγκους εγκαταστάσεων και δραστηριοτήτων(!), εφ’ όσον πάντως πρόκειται για ήπιες χρήσεις, οι οποίες δεν επιδεινώνουν τη λειτουργία τους ως οικοσυστημάτων. Περαιτέρω, με την ανωτέρω απόφαση έγινε δεκτό ότι με το προσβαλλόμενο προεδρικό διάταγμα καθορίζονται: α) Ζώνες Α1 και Α2 απόλυτης προστασίας του Εθνικού Δρυμού, στη δεύτερη των οποίων επιτρέπεται η κίνηση των πάσης φύσεως οχημάτων κατά μήκος του κυρίως οδικού δικτύου, με περιορισμούς ανά ώρες, ημέρες, εποχές και θέσεις που θα καθορισθούν από τον Κανονισμό Λειτουργίας του (άρθρο 2 περ. 2), β) Ζώνες Β1, Β3, Β4, Δ3 και Γ1 ως ζώνες αναψυχής, όπου επιτρέπεται κατά διαβάθμιση η ανέγερση αναψυκτηρίων, εστιατορίων, υπαίθριων αθλητικών εγκαταστάσεων και μη υπαίθριων μόνο στα ήδη υφιστάμενα κτήρια της ζώνης Δ3 και η χρήση για πολιτιστικούς λόγους μόνο των υφισταμένων κτηρίων στη ζώνη Δ2 (άρθρο 2 περ. 3 και 5-10) και υπό όρους δομήσεως καθοριζόμενους στο άρθρο 4 ήτοι αρτιότητα γηπέδου 20.000 τ.μ. και μέγιστη επιφάνεια 120 τ.μ., και γ) Ορίζεται ότι: «Στις περιοχές που για οποιονδήποτε λόγο υπάγονται στη δασική νομοθεσία, εφαρμόζονται παραλλήλως οι ισχύουσες διατάξεις της νομοθεσίας αυτής» (άρθρο 6). Ακατάληπτο παραμένει στον κοινό νου, πώς με την απόφαση αυτή η τσιμεντοποίηση του δάσους βαφτίζεται «δημόσιο συμφέρον!!»… Καίτοι δηλαδή η απόφαση χαρακτηρίζει ευθέως τη δόμηση εντός τμήματος του δάσους της Πάρνηθας ως «πηγή υποβάθμισης του περιβάλλοντος του ορεινού όγκου της», εν τέλει εξαίρει και εγκρίνει και μάλιστα ως διαδικασίες «που εξυπηρετούν το δημόσιο συμφέρον», τόσο την ύπαρξη του ρυμοτομημένου οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός της ζώνης Γ2 όσο και τις «μικρές συσπειρώσεις κατοικιών» που τείνουν να προσδώσουν στη ζώνη Γ1 του δρυμού χαρακτήρα περιοχής μόνιμης κατοικίας με κτήρια επιμελημένης κατασκευής(!)… (tanea.gr) Η υπουργική απόφαση 129182/4530/27.08.2015 Το έτος 2015, ο τότε Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Υ.Π.Α.Π.ΕΝ.) έθεσε εκ νέου το ζήτημα της αποδοχής της γνωμοδοτήσεως 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., με την οποία η έκταση του οικισμού της Ιπποκρατείου Πολιτείας είχε χαρακτηριστεί ως δημόσιο δάσος, με την επισήμανση ότι η αποδοχή των αρνητικών γνωμοδοτήσεων του εν λόγω συλλογικού οργάνου είναι δεσμευτική για τον Υπουργό, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 4 του ν. 998/1979 περί προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων (ΦΕΚ Α’ 289/29.12.1979). Κατόπιν αυτού, ο τότε αρμόδιος Αναπληρωτής Υπουργός της Κυβέρνησης ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Γιάννης Τσιρώνης, με την απόφασή του 129182/4530/27.08.2015, αποδέχθηκε τη γνωμοδότηση 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., κατ’ επίκληση των διατάξεων του α.ν. 1539/1938 «περί προστασίας των δημοσίων κτημάτων» (ΦΕΚ Α’ 488/29.12.1938), του άρθρου 8 του ν. 998/1979 και του άρθρου 9 του ν. 1341/1983 (ΦΕΚ Α’ 38/30.03.1983). Ειδικότερα, με την απόφαση αυτή απερρίφθη η από 10.6.1974 αίτηση του οικοδομικού συνεταιρισμού υγειονομικών «Διεθνής Ιπποκράτειος Πολιτεία» για την αναγνώριση υπέρ αυτού δικαιώματος κυριότητας σε έκταση δασικού χαρακτήρα εμβαδού 7.635 στρεμμάτων στις θέσεις «Αγία Τριάς» – «Λούσι» – «Άρμες» – «Μαυροχώραφο» – «Μπελέτσι» κ.λπ. της περιφέρειας της (πρώην) Κοινότητας Αφιδνών Ν. Αττικής (ήδη δε Δήμου Ωρωπού, κατ’ άρθρο 1 παρ. 2 κεφ. 5 αριθ. 5.3 περ. Α1 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α’ 87), με την αιτιολογία ότι δεν αποδείχθηκε ότι ασκήθηκαν συγκεκριμένες διακατοχικές πράξεις καρπώσεως στην έκταση του δάσους καθ’ όλο το χρονικό διάστημα των 30 ετών (από το 1885 έως το 1915), ούτε εάν οι πράξεις αυτές καλύπτουν ολόκληρη την έκταση, ώστε να γίνει δεκτή η απόκτηση κυριότητας έναντι του Δημοσίου με τα προσόντα της έκτακτης χρησικτησίας. Επιπλέον, στην ίδια απόφαση αναφέρεται ότι η επίμαχη έκταση «θα διαχειρίζεται και προστατεύεται ως δημόσια», ζητείται δε από το Δασαρχείο Καπανδριτίου να ενημερώσει τον οικοδομικό συνεταιρισμό ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 998/1979, έχει δικαίωμα να προσφύγει μόνο στα πολιτικά δικαστήρια. Κατόπιν τούτου, η ασκούσα καθήκοντα Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης με σχετικό έγγραφό της προς την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Αττικής και το Δασαρχείο Καπανδριτίου, ζήτησε το 2015 από τις υπηρεσίες αυτές να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες για τη δήλωση της επίμαχης εκτάσεως ως δημόσιας δασικής στο Κτηματολόγιο, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2308/1995. ΣτΕ 2585/2016 (Τμ. Ε’ 7μ.) Με την απόφαση ωστόσο 2585/2016[14] της επταμελούς συνθέσεως του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας ακυρώθηκε η ως άνω απόφαση του Αναπλ. Υπουργού 129182/4530/27.8.2015 με την οποία έγινε αποδεκτή η απόφαση 32/7/17.10.1984 του Α.Σ.Ι.Δ., έκτοτε δε η έκταση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, θεωρείται ιδιωτική και νομίμως ρυμοτομηθείσα εντός της ζώνης Γ2 του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. (dikaiologitika.gr) 3. Σκέψεις και συμπεράσματα Κοινός τόπος όλων των δικαστικών αποφάσεων (ΣτΕ Ολ 2282/1992, ΣτΕ 3501/2010 και ΣτΕ 2585/2016) καθώς και του Πρακτικού επεξεργασίας σχεδίου προεδρικού διατάγματος ΣτΕ ΠΕ 305/2006, που εκδόθηκαν για την Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι ότι: α) Θεωρούν ως a priori νόμιμη τη ρυμοτόμηση του εν λόγω οικισμού εντός του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας. β) Προκρίνουν την αποχή από οποιαδήποτε δικαστική, διοικητική ή νομοθετική διαδικασία και επιλογή, η οποία θα μπορούσε να διασαλεύσει ή ν’ απομειώσει το ήδη διαμορφωθέν οικιστικό και δομικό καθεστώς στην περιοχή. γ) Απορρίπτουν κάθε απόπειρα καταργήσεως του υφισταμένου καθεστώτος της Ιπποκρατείου Πολιτείας για λόγους που ανάγονται στην τυπική, κυρίως, νομιμότητα των εκάστοτε υπό κρίση διοικητικών πράξεων, και δ) Αποφεύγουν οποιαδήποτε -επί της ουσίας- εξέταση της συνταγματικότητας του ρυμοτομικού και οικιστικού καθεστώτος της Ιπποκρατείου Πολιτείας ως επαχθέστατης επέμβασης στο δασικό περιβάλλον του ορεινού όγκου της Πάρνηθας. Μοιάζει επομένως, στην υπόθεση της Ιπποκρατείου Πολιτείας, ωσάν η ελληνική δικαιοσύνη κυριολεκτικά να «είδε το δέντρο και να έχασε το δάσος», κατά την παλιά σοφή παροιμία… Είναι δε πλέον υποκριτικό να υποστηρίζεται, πως τομή στην προστασία της αυθαίρετης δόμησης στα δάση αποτέλεσε η ψήφιση του Συντάγματος του 1975 και πως εκτάσεις που έχουν απολέσει τον δασικό τους χαρακτήρα πριν την 11η Ιουνίου 1975, λόγω επεμβάσεων που έλαβαν χώρα με διοικητική πράξη που καλύπτεται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν μπορούν πλέον να θεωρηθούν ως δάση ή δασικές[15], δοθέντος ότι με σωρεία νομοθετικών διατάξεων που έχουν κριθεί συνταγματικές και με τα «μορφώματα» των οικιστικών πυκνώσεων και της νομιμοποίησης δασικών αυθαιρέτων προωθείται, επίσημα και συστηματικά, η οικιστική εκμετάλλευση των δασών και των δασικών εκτάσεων όλης της χώρας. Τούτο μας κάνει εύλογα να αναλογιζόμαστε πως και η διατήρηση στα δάση αυθαιρέτων, που ανεγέρθηκαν προ του Συντάγματος του 1975, δεν γίνεται τελικά προς τον σκοπό της προστασίας της καλόπιστης ιδιοκτησίας καθεαυτής, αλλά για την παγίωση της αυθαιρεσίας, την οποία και μεταπολιτευτικά, ως τις μέρες μας, οι εκάστοτε κυβερνήσεις προώθησαν και στήριξαν με κάθε δυνατό τρόπο. Άλλωστε και για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα θα πρέπει κάποτε να εξετάσουμε υπεύθυνα κατά πόσον μπορεί όντως να επιτευχθεί με κριτήρια δικαιοσύνης μία ορθή στάθμιση μεταξύ του δικαιώματος στην ιδιοκτησία και στο περιβάλλον, όταν για την προστασία της ιδιοκτησίας και της εμπιστοσύνης ορισμένων μόνο διοικουμένων καταλήγει να θυσιάζεται το δικαίωμα στο περιβάλλον ως πανανθρώπινο αγαθό που αφορά όχι μόνον τις παρούσες αλλά και όλες τις μέλλουσες γενιές. Ομοίως κοινή, όσο και απογοητευτική, διαπίστωση για όλες τις ως άνω δικαστικές αποφάσεις που αφορούν την Ιπποκράτειο Πολιτεία, είναι πως -με εξαίρεση τη μειοψηφήσασα γνώμη στη ΣτΕ Ολ 2282/1992- ουδείς εκ των ανωτάτων δικαστών, που συμμετείχαν στη σύνθεσή τους, εφάρμοσε τη θεμελιώδη για τη δημοκρατία αρχή της παρ. 2 του άρθρου 87 του Συντάγματος, σύμφωνα με την οποία: «Οι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος». Τούτο δε δοθέντος ότι, δυνάμει της αποφάσεως 3754/1981 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι διατάξεις του άρθρου 5 του δικτατορικού νδ/τος 886/1971, στις οποίες στηρίζεται έως και σήμερα η ύπαρξη της Ιπποκρατείου Πολιτείας εντός του ορεινού οικοσυστήματος της Πάρνηθας, κρίθηκαν κατάφωρα αντισυνταγματικές ως ευθέως αντικείμενες στο άρθρο 24 παρ. 1 του ισχύοντος Ελληνικού Συντάγματος. (documentonews.gr) 4. Ως επίλογος, μια τραγωδία… Μέσα λοιπόν από αυτή την πολυκύμαντη και θεσμικά βεβαρημένη πορεία διαμορφώθηκε το καθεστώς που συντήρησε την Ιπποκράτειο Πολιτεία ως τις μέρες μας. Ένα καθεστώς νομικά σαθρό και εχθρικό προς τη φύση και τον άνθρωπο που, παρά την επιφανειακή εικόνα του ειδυλλιακού οικισμού μέσα στο καταπράσινο περιβάλλον της Πάρνηθας, σταδιακά έλαβε τη μορφή του «χρονικού ενός προαναγγελθέντος θανάτου» για το οικοσύστημα του σημαντικότερου δρυμού της Αττικής και τις ανθρώπινες περιουσίες που δημιουργήθηκαν στο συγκεκριμένο τμήμα του. Τη συνέχεια και την κατάληξη όλων αυτών τη γνωρίζουμε όλοι… Η καταστροφή δεν άργησε να έρθει μέσα από τον πύρινο εφιάλτη που, στις 6 Αυγούστου 2021, μετέτρεψε την Ιπποκράτειο Πολιτεία σε στάχτες, στο πλαίσιο μίας τραγωδίας εθνικών διαστάσεων, που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες από τις τεράστιες δασικές πυρκαγιές που κατακαίνε τη χώρα απ’ άκρη σε άκρη, εξαντλώντας τις δυνάμεις, τις αντοχές και το κουράγιο ενός ολόκληρου λαού. Δυστυχώς μαζί με το καμμένο δάσος και τις υλικές περιουσίες θρηνούμε ήδη και την απώλεια του εθελοντή πυροσβέστη Βασίλη Φιλώρα, πατέρα δύο παιδιών, που τραυματίστηκε θανάσιμα ενώ επιχειρούσε με αυταπάρνηση στην Ιπποκράτειο Πολιτεία για την κατάσβεση της τρομακτικής πυρκαγιάς. «Ενός κακού μύρια έπονται», λέει ο σοφός λαός και δυστυχώς στην περίπτωση της Ιπποκρατείου Πολιτείας το κακό σωρεύτηκε επί δεκαετίες και έδωσε το καταστροφικό αποτέλεσμα που παρακολουθούμε παγωμένοι κατά τα τελευταία εικοσιτετράωρα. Η κυβέρνηση δεν χάνει ευκαιρία να τονίζει πως είναι ικανοποιημένη που δεν θρηνήσαμε ανθρώπινες ζωές από τις πυρκαγιές εξ αιτίας της άμεσης εφαρμογής σχεδίων εκκένωσης των περιοχών, όπου ξεσπούσε πυρκαγιά. Αναμφίβολα είναι ευτύχημα ότι δεν βρήκαν, και πάλι, συνάνθρωποί μας τραγικό θάνατο μέσα στη φωτιά. Ωστόσο το μέγεθος της οικολογικής καταστροφής αλλά και της συμφοράς των ανθρώπων, που είδαν τους κόπους μιας ολόκληρης ζωής να χάνονται, είναι ανυπολόγιστο. Στην πραγματικότητα οι υπεύθυνοι νομίζουν πως έσωσαν τους ανθρώπους… Αρκεί να αναλογιστούμε πως, όταν χάνονται τα δάση, ουσιαστικά χάνονται και οι ανθρώπινες ζωές μαζί, απλά ο θάνατος είναι παρατεταμένος και θα τον δούμε με πολλές μορφές να μας πλήττει στις επόμενες χρονιές και γενιές… Και δυστυχώς αφορά όλους μας, είτε ζούμε στις πυρόπληκτες περιοχές είτε στο ευρύτερο περιβάλλον τους, καθώς «στη φύση τίποτε δεν υπάρχει μόνο του και ανεξάρτητο από όλα τα άλλα…», κατά την Ρέιτσελ Κάρσον,[16] αλλά τα πάντα -στοιχεία και διαδικασίες- είναι αλληλένδετα και αλληλεξαρτώμενα. (newsbreak.gr) Η καταστροφή που συντελέστηκε για το περιβάλλον της Αττικής και, κυρίως, για το μοναδικό οικοσύστημα της Πάρνηθας, που ακόμα δεν είχε ανακάμψει από την πυρκαγιά του 2007, είναι καταλυτική για την οικολογική ισορροπία του Λεκανοπεδίου, για τον άνθρωπο και τη ζωή του στην ελληνική πρωτεύουσα που διαρκώς υποβαθμίζεται. Και είναι πλέον βέβαιο πως θα εξακολουθήσουμε να βλέπουμε τις συνέπειές της και στα χρόνια που έρχονται. Τα λόγια των επιστημόνων και των πυροσβεστών για την Ιπποκράτειο Πολιτεία προειδοποιούσαν προφητικά, ήδη από το 2018, μετά τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι: «Θα έχουμε φωτιά, εδώ είναι το Μάτι της Πάρνηθας»[17]. Ας ευχηθούμε να ήταν αυτή -έστω- η τελευταία περιβαλλοντική καταστροφή για τη χώρα μας. View full είδηση
-
Η Χίος, τα Τρίκαλα, η Σπάρτη, το Θύρρειο και η Ερμιόνη αποκτούν νέα ή αναβαθμισμένα αρχαιολογικά μουσεία μετά τη θετική γνωμοδότηση του κτηριολογικού τους προγράμματος από το Συμβούλιο Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. H Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη με αφορμή την θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου δήλωσε τα εξής: «Τα Μουσεία δεν είναι μόνον χώροι έκθεσης θησαυρών, που έρχονται στο φως από το μοναδικό πολιτιστικό απόθεμα κάθε περιοχής της πατρίδας μας. Είναι εστίες παιδείας και δημιουργίας Πολιτισμού, χώροι μελέτης και προβολής της Ιστορίας μας, αλλά και αυτογνωσίας για τους εντόπιους και τους επισκέπτες τους. Είναι, ταυτόχρονα, θύλακες κοινωνικής συνοχής, αλλά και καθοριστικοί παράγοντες ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής τους, προκαλώντας υπερτοπικό ενδιαφέρον, με την ξεχωριστή τους φυσιογνωμία. Είμαι ευτυχής που η Χίος, τα Τρίκαλα, η Σπάρτη, το Θύρρειο και η Ερμιόνη αποκτούν νέα ή αναβαθμισμένα αρχαιολογικά μουσεία που θα στεγάσουν πολύτιμα ευρήματα, που αποκαλύπτει συνεχώς η αρχαιολογική σκαπάνη ή βρίσκονται στις αποθήκες των υπαρχουσών υποδομών, παρουσιάζοντας μία νέα, σύγχρονη μουσειακή αντίληψη, ανοικτή και προσβάσιμη όχι μόνον στους ειδικούς αλλά και στην κοινωνία. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι να προχωρήσει το μουσειακό πρόγραμμα, τόσο για την δημιουργία νέων μουσείων -όπου αυτό χρειάζεται μετά από συστηματική αξιολόγηση και μελέτη των δεδομένων- όσο και για αναβάθμιση των υπαρχόντων, ώστε με κάθε νέο που προστίθεται στη μεγάλη αλυσίδα των μουσείων της χώρας μας να προβάλλεται η ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία κάθε τόπου με το βλέμμα πάντα στραμμένο στο μέλλον της κάθε περιοχής». Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου Το κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Χίου έργο των αρχιτεκτόνων Σουζάνας Αντωνακάκη, Δημήτρη Αντωνακάκη και Ελένης Δεσύλλα, προέκυψε μετά από την διάκριση της μελέτης τους με Α΄ Βραβείο σε Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό το 1965. Το κτήριο έχει θεωρηθεί πρότυπο και η μελέτη έχει δημοσιευθεί πολλές φορές από την εποχή της υλοποίησής του μέχρι σήμερα σε ελληνικά και ξένα βιβλία και περιοδικά. Κύρια χαρακτηριστικά του Μουσείου την εποχή της κατασκευής του ήταν η προσαρμογή στα δεδομένα του εδάφους και του περιβάλλοντος, η δυνατότητα ανεξάρτητων εισόδων στο Μουσείο, στις περιοδικές εκθέσεις και στα εργαστήρια μέσα από ελεγχόμενους υπαίθριους χώρους – εσωτερικές αυλές, η συσχέτιση κλειστών και ανοικτών χώρων στις αίθουσες εκθέσεων του Μουσείου. Συν τω χρόνω στο κτήριο έγιναν ποικίλες παρεμβάσεις που αλλοίωσαν τον χαρακτήρα και τον αρχικό σχεδιασμό του, όπως, κάλυψη των αυλών με πρόχειρες μεταλλικές οροφές και ψευδοροφές, σφράγιση των παραθύρων εσωτερικά και δημιουργία ενός περίκλειστου περιβάλλοντος ανακυκλούμενου αέρα, κατάργηση της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων και μετατροπή της σε πολυδιασπασμένο αποθηκευτικό χώρο. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού σήμερα είναι η επέκταση του κτηρίου σε εκθεσιακούς και αποθηκευτικούς χώρους με απόλυτο σεβασμό στον αρχικό σχεδιασμό του, η ενεργειακή αναβάθμιση του κτηρίου, η αποκατάσταση των αυλών, η εξασφάλιση προσβασιμότητας στο σύνολο του κτηρίου από ΑΜΕΑ, η αποκατάσταση του χώρου των περιοδικών εκθέσεων και απόδοσή του στην πλατεία εισόδου και στην πόλη για εκδηλώσεις. Το υφιστάμενο κτήριο αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες, σε 2.520 τ.μ. Σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα που εκπονήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου και την Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Εργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων του ΥΠΠΟΑ, το εμβαδόν της επέκτασης, στην οποία θα στεγαστούν νέοι εκθεσιακοί και αποθηκευτικοί χώροι, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και τεχνικές εγκαταστάσεις, υπολογίζεται σε επιπλέον 1.960 τ.μ. Η μελέτη της επέκτασης και της αποκατάστασης του Μουσείου εκπονείται από τον πρώτο μελετητή, τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Αντωνακάκη. Στόχος είναι το σύνολο των μελετών να ολοκληρωθούν εντός του 2021, προκειμένου το έργο να ενταχθεί το 2022 σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων Το Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων εντάσσεται στο πρόγραμμα μετατροπής του πρώην στρατοπέδου Πούλιου σε μουσειακό πυρήνα της πόλης, με τη δημιουργία εκτός του συγκεκριμένου Μουσείου, του Διαδραστικού Μουσείου Τεχνολογίας και την ανάδειξη του Λόφου Προφήτη Ηλία, έπειτα από την υπογραφή –τον Δεκέμβριο 2020- σύμβασης εκμίσθωσης για 99 χρόνια μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας και Πολιτισμού και Αθλητισμού και του δήμου Τρικκαίων. Το κτήριο που θα στεγάσει το Διαχρονικό Μουσείο είναι υφιστάμενο κτήριο (πρώην Ταξιαρχία Υποστηρίξεως-ΤΑΞΥΠ) και αποτελείται από μία επιμήκη πτέρυγα με ισόγειο και επιπλέον τρεις στάθμες εμβαδού 1.000 τ.μ. Σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα, που εκπονήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων και την αρμόδια Διεύθυνση του ΥΠΠΟΑ στο κτήριο της ΤΑΞΥΠ, αλλά και στον άμεσα περιβάλλοντα χώρου του, έκτασης 4.74 στρεμμάτων, προβλέπεται να αναπτυχθεί η ιστορία και η αρχαιολογία της πόλης από την απώτατη αρχαιότητα ως τους νεώτερους αιώνες. Είναι πολύ σημαντικό που στην περίπτωση των Τρικάλων αξιοποιείται υπάρχον κτηριακό απόθεμα. Δεν επιβαρύνεται η πόλη με καινούργια δόμηση, αντίθετα, στη λογική της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών, προστατεύεται το κτηριακό απόθεμα, το οποίο είναι συνδεδεμένο με συγκεκριμένη δραστηριότητα και ιστορία, η οποία περιλαμβάνεται στο εκθεσιακό πρόγραμμα. Οι μελέτες για την αποκατάσταση του κτηρίου και τη μετατροπή του σε διαχρονικό μουσείο περιλαμβάνονται στη δεξαμενή των μελετών ωρίμανσης που εκπονούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, προκειμένου το έργο της επισκευής και της μετατροπής του κτηρίου σε μουσειακό χώρο να υλοποιηθεί στην επόμενη χρηματοδοτική περίοδο 2021-2027. Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης είναι το πρώτο μουσειακό ίδρυμα εκτός Αθηνών. Ιδρύθηκε το 1875 στο νεοκλασικό κτήριο που χτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Γ. Κατσαρού. Το 1876 δέχθηκε την αρχαιολογική συλλογή των 288 αρχαίων αντικειμένων που είχε συγκεντρώσει από το 1872 ο Έφορος Αρχαιοτήτων Παναγιώτης Σταματάκης, ενώ στο πέρασμα των χρόνων, η συλλογή εμπλουτίστηκε. Έπειτα από τις επεκτάσεις, που ολοκληρώθηκαν το 1936, το κτήριο του Μουσείου διαθέτει συνολικά επτά αίθουσες. Τόσο το κτήριο με τον κήπο που το περιβάλει έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Η αναβάθμιση του Μουσείου, περιλαμβάνεται στη Σύμβαση Δωρεάς μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την υπόγεια επέκταση και ολική αναβάθμιση του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης, ύψους 4.550.000 ευρώ. Στη γνωμοδότησή του το Συμβουλίου Μουσείων έλαβε υπόψη την εγκριθείσα μουσειολογική μελέτη, τον Σεπτέμβριο 2020, η οποία εκπονήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας, με τα δεδομένα της προκαταρκτικής μελέτης δωρεάς του ΙΣΝ, καθώς και τη μελέτη του κτηριολογικού προγράμματος που εκπονήθηκε από το γραφείο του Renzo Pianο. Το παρόν Μουσείο θα συμπληρώνει και θα συλλειτουργεί με το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης, που πρόκειται να στεγαστεί στο κτήριο της ΧΥΜΟΦΙΞ. Ηδη είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση των οριστικών μελετών αποκατάστασης του κτηρίου στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας Πελοποννήου, προκειμένου το ίδιο το έργο να ενταχθεί στο επόμενο ΕΣΠΑ 2021-2027. Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Το κτήριο του υφιστάμενου Αρχαιολογικού Μουσείου Θυρρείου βρίσκεται στη βόρεια είσοδο της κοινότητας Θυρρείου σε απόσταση περίπου 12 χιλ. ΒΑ της Βόνιτσας. Αποτελεί το μοναδικό Μουσείο στην περιοχή της Ακαρνανίας και είναι ένα από τα τρία Μουσεία της Αιτωλοακαρνανίας. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1961-63, σε παραχωρημένο από την Τ.Κ. Θυρρείου οικόπεδο, συνολικού εμβαδού περίπου 1.914 τ.μ. Το υφιστάμενο κτήριο αποτελείται ουσιαστικά από 8 χώρους καθαρού εμβαδού 139,10 τ.μ. και μικτού 200 τ.μ. Σύμφωνα με την πρόταση της αρμόδια Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, προβλέπεται διπλασιασμός του κτηρίου εμβαδού μικτής επιφάνειας 400 τ.μ. καθώς και υπόγεια επέκταση έως 200 τ.μ., προκειμένου να εκτεθούν τα σημαντικότερα ευρήματα από τις ανασκαφικές έρευνες του αρχαίου Θυρρείου, ανάμεσα στα οποία και πολλές επιγραφές με σημαντικότερη αυτή της συνθήκης Αιτωλών και Ρωμαίων του 212 π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Ερμιόνης Το κτήριο λειτούργησε ως Δημοτικό Σχολείο από το 1932 έως το 1999. Κατόπιν στέγασε το Δημαρχείο Ερμιόνης από το 1999 έως και το 2010. Σήμερα στεγάζει υπηρεσίες της Δημοτικής Ενότητας Ερμιόνης, μεταξύ των οποίων το ΚΕΠ, το Λιμενικό Ταμείο Ερμιονίδας και το Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Πρόκειται για υπερυψωμένο ισόγειο κτίσμα πλησίον παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 4ου αιώνα, το οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει ως κέντρο προβολής και ανάδειξης της μακραίωνης ιστορίας της πόλης, αλλά και αφετηρία της αστικής πολιτιστικής διαδρομής και περιήγησης στην ευρύτερη περιοχή της Ερμιονίδας και της Αργολίδας. Με τη νέα πρόταση για αλλαγή χρήσης σε Αρχαιολογικό Μουσείο, διατηρώντας την υφιστάμενη διαρρύθμιση στο εσωτερικό του κτιρίου, οργανώνεται η λειτουργία του σε τρείς αίθουσες έκθεσης, μία αίθουσα πολυμέσων, ένα χώρο γραφείου, προθάλαμο που θα λειτουργεί παράλληλα και ως χώρος περιοδικών εκθέσεων, χώρους υγιεινής, αποθήκη και βοηθητικούς χώρους. Το συνολικό καθαρό εμβαδόν ανέρχεται στα 383,83 τ.μ. σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας. Η Ερμιόνη, με μακρά και αδιάλειπτη ιστορική παρουσία, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, παρουσιάζει σημαντικά ορατά κατάλοιπα μέσα στον αστικό ιστό της. Ετσι, στόχος της δημιουργίας του μουσείου είναι η ανάδειξη των σημαντικών της μνημείων και η προβολή τους μέσα από μία διδακτική μουσειακή παρουσίαση που θα περιλαμβάνει επιλεγμένα αρχαία αντικείμενα, τα οποία έχουν βρεθεί σε ανασκαφές που έχουν διενεργηθεί στην περιοχή, όπως και πλούσια πληροφόρηση με χρήση ψηφιακών εφαρμογών. View full είδηση
-
Ποιες είναι οι πέντε πόλεις που αποκτούν νέες υποδομές σε μουσεία
Engineer posted μια είδηση in Έργα-Υποδομές
Η Χίος, τα Τρίκαλα, η Σπάρτη, το Θύρρειο και η Ερμιόνη αποκτούν νέα ή αναβαθμισμένα αρχαιολογικά μουσεία μετά τη θετική γνωμοδότηση του κτηριολογικού τους προγράμματος από το Συμβούλιο Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. H Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη με αφορμή την θετική γνωμοδότηση του Συμβουλίου δήλωσε τα εξής: «Τα Μουσεία δεν είναι μόνον χώροι έκθεσης θησαυρών, που έρχονται στο φως από το μοναδικό πολιτιστικό απόθεμα κάθε περιοχής της πατρίδας μας. Είναι εστίες παιδείας και δημιουργίας Πολιτισμού, χώροι μελέτης και προβολής της Ιστορίας μας, αλλά και αυτογνωσίας για τους εντόπιους και τους επισκέπτες τους. Είναι, ταυτόχρονα, θύλακες κοινωνικής συνοχής, αλλά και καθοριστικοί παράγοντες ανάπτυξης της ευρύτερης περιοχής τους, προκαλώντας υπερτοπικό ενδιαφέρον, με την ξεχωριστή τους φυσιογνωμία. Είμαι ευτυχής που η Χίος, τα Τρίκαλα, η Σπάρτη, το Θύρρειο και η Ερμιόνη αποκτούν νέα ή αναβαθμισμένα αρχαιολογικά μουσεία που θα στεγάσουν πολύτιμα ευρήματα, που αποκαλύπτει συνεχώς η αρχαιολογική σκαπάνη ή βρίσκονται στις αποθήκες των υπαρχουσών υποδομών, παρουσιάζοντας μία νέα, σύγχρονη μουσειακή αντίληψη, ανοικτή και προσβάσιμη όχι μόνον στους ειδικούς αλλά και στην κοινωνία. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είναι να προχωρήσει το μουσειακό πρόγραμμα, τόσο για την δημιουργία νέων μουσείων -όπου αυτό χρειάζεται μετά από συστηματική αξιολόγηση και μελέτη των δεδομένων- όσο και για αναβάθμιση των υπαρχόντων, ώστε με κάθε νέο που προστίθεται στη μεγάλη αλυσίδα των μουσείων της χώρας μας να προβάλλεται η ιδιαίτερη πολιτιστική φυσιογνωμία κάθε τόπου με το βλέμμα πάντα στραμμένο στο μέλλον της κάθε περιοχής». Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου Το κτήριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Χίου έργο των αρχιτεκτόνων Σουζάνας Αντωνακάκη, Δημήτρη Αντωνακάκη και Ελένης Δεσύλλα, προέκυψε μετά από την διάκριση της μελέτης τους με Α΄ Βραβείο σε Πανελλήνιο Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό το 1965. Το κτήριο έχει θεωρηθεί πρότυπο και η μελέτη έχει δημοσιευθεί πολλές φορές από την εποχή της υλοποίησής του μέχρι σήμερα σε ελληνικά και ξένα βιβλία και περιοδικά. Κύρια χαρακτηριστικά του Μουσείου την εποχή της κατασκευής του ήταν η προσαρμογή στα δεδομένα του εδάφους και του περιβάλλοντος, η δυνατότητα ανεξάρτητων εισόδων στο Μουσείο, στις περιοδικές εκθέσεις και στα εργαστήρια μέσα από ελεγχόμενους υπαίθριους χώρους – εσωτερικές αυλές, η συσχέτιση κλειστών και ανοικτών χώρων στις αίθουσες εκθέσεων του Μουσείου. Συν τω χρόνω στο κτήριο έγιναν ποικίλες παρεμβάσεις που αλλοίωσαν τον χαρακτήρα και τον αρχικό σχεδιασμό του, όπως, κάλυψη των αυλών με πρόχειρες μεταλλικές οροφές και ψευδοροφές, σφράγιση των παραθύρων εσωτερικά και δημιουργία ενός περίκλειστου περιβάλλοντος ανακυκλούμενου αέρα, κατάργηση της αίθουσας πολλαπλών χρήσεων και μετατροπή της σε πολυδιασπασμένο αποθηκευτικό χώρο. Στόχος του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού σήμερα είναι η επέκταση του κτηρίου σε εκθεσιακούς και αποθηκευτικούς χώρους με απόλυτο σεβασμό στον αρχικό σχεδιασμό του, η ενεργειακή αναβάθμιση του κτηρίου, η αποκατάσταση των αυλών, η εξασφάλιση προσβασιμότητας στο σύνολο του κτηρίου από ΑΜΕΑ, η αποκατάσταση του χώρου των περιοδικών εκθέσεων και απόδοσή του στην πλατεία εισόδου και στην πόλη για εκδηλώσεις. Το υφιστάμενο κτήριο αναπτύσσεται σε τρεις στάθμες, σε 2.520 τ.μ. Σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα που εκπονήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Χίου και την Διεύθυνση Μελετών και Εκτέλεσης Εργων Μουσείων και Πολιτιστικών Κτηρίων του ΥΠΠΟΑ, το εμβαδόν της επέκτασης, στην οποία θα στεγαστούν νέοι εκθεσιακοί και αποθηκευτικοί χώροι, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και τεχνικές εγκαταστάσεις, υπολογίζεται σε επιπλέον 1.960 τ.μ. Η μελέτη της επέκτασης και της αποκατάστασης του Μουσείου εκπονείται από τον πρώτο μελετητή, τον αρχιτέκτονα Δημήτρη Αντωνακάκη. Στόχος είναι το σύνολο των μελετών να ολοκληρωθούν εντός του 2021, προκειμένου το έργο να ενταχθεί το 2022 σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων Το Διαχρονικό Μουσείο Τρικάλων εντάσσεται στο πρόγραμμα μετατροπής του πρώην στρατοπέδου Πούλιου σε μουσειακό πυρήνα της πόλης, με τη δημιουργία εκτός του συγκεκριμένου Μουσείου, του Διαδραστικού Μουσείου Τεχνολογίας και την ανάδειξη του Λόφου Προφήτη Ηλία, έπειτα από την υπογραφή –τον Δεκέμβριο 2020- σύμβασης εκμίσθωσης για 99 χρόνια μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής Άμυνας και Πολιτισμού και Αθλητισμού και του δήμου Τρικκαίων. Το κτήριο που θα στεγάσει το Διαχρονικό Μουσείο είναι υφιστάμενο κτήριο (πρώην Ταξιαρχία Υποστηρίξεως-ΤΑΞΥΠ) και αποτελείται από μία επιμήκη πτέρυγα με ισόγειο και επιπλέον τρεις στάθμες εμβαδού 1.000 τ.μ. Σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα, που εκπονήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων και την αρμόδια Διεύθυνση του ΥΠΠΟΑ στο κτήριο της ΤΑΞΥΠ, αλλά και στον άμεσα περιβάλλοντα χώρου του, έκτασης 4.74 στρεμμάτων, προβλέπεται να αναπτυχθεί η ιστορία και η αρχαιολογία της πόλης από την απώτατη αρχαιότητα ως τους νεώτερους αιώνες. Είναι πολύ σημαντικό που στην περίπτωση των Τρικάλων αξιοποιείται υπάρχον κτηριακό απόθεμα. Δεν επιβαρύνεται η πόλη με καινούργια δόμηση, αντίθετα, στη λογική της προστασίας των πολιτιστικών αγαθών, προστατεύεται το κτηριακό απόθεμα, το οποίο είναι συνδεδεμένο με συγκεκριμένη δραστηριότητα και ιστορία, η οποία περιλαμβάνεται στο εκθεσιακό πρόγραμμα. Οι μελέτες για την αποκατάσταση του κτηρίου και τη μετατροπή του σε διαχρονικό μουσείο περιλαμβάνονται στη δεξαμενή των μελετών ωρίμανσης που εκπονούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ, προκειμένου το έργο της επισκευής και της μετατροπής του κτηρίου σε μουσειακό χώρο να υλοποιηθεί στην επόμενη χρηματοδοτική περίοδο 2021-2027. Παλαιό Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης Το Αρχαιολογικό Μουσείο Σπάρτης είναι το πρώτο μουσειακό ίδρυμα εκτός Αθηνών. Ιδρύθηκε το 1875 στο νεοκλασικό κτήριο που χτίστηκε σε σχέδια του αρχιτέκτονα Γ. Κατσαρού. Το 1876 δέχθηκε την αρχαιολογική συλλογή των 288 αρχαίων αντικειμένων που είχε συγκεντρώσει από το 1872 ο Έφορος Αρχαιοτήτων Παναγιώτης Σταματάκης, ενώ στο πέρασμα των χρόνων, η συλλογή εμπλουτίστηκε. Έπειτα από τις επεκτάσεις, που ολοκληρώθηκαν το 1936, το κτήριο του Μουσείου διαθέτει συνολικά επτά αίθουσες. Τόσο το κτήριο με τον κήπο που το περιβάλει έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Η αναβάθμιση του Μουσείου, περιλαμβάνεται στη Σύμβαση Δωρεάς μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για την υπόγεια επέκταση και ολική αναβάθμιση του Αρχαιολογικού Μουσείου Σπάρτης, ύψους 4.550.000 ευρώ. Στη γνωμοδότησή του το Συμβουλίου Μουσείων έλαβε υπόψη την εγκριθείσα μουσειολογική μελέτη, τον Σεπτέμβριο 2020, η οποία εκπονήθηκε από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λακωνίας, με τα δεδομένα της προκαταρκτικής μελέτης δωρεάς του ΙΣΝ, καθώς και τη μελέτη του κτηριολογικού προγράμματος που εκπονήθηκε από το γραφείο του Renzo Pianο. Το παρόν Μουσείο θα συμπληρώνει και θα συλλειτουργεί με το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Σπάρτης, που πρόκειται να στεγαστεί στο κτήριο της ΧΥΜΟΦΙΞ. Ηδη είναι σε εξέλιξη η εκπόνηση των οριστικών μελετών αποκατάστασης του κτηρίου στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Περιφέρειας Πελοποννήου, προκειμένου το ίδιο το έργο να ενταχθεί στο επόμενο ΕΣΠΑ 2021-2027. Αρχαιολογικό Μουσείο Θυρρείου Το κτήριο του υφιστάμενου Αρχαιολογικού Μουσείου Θυρρείου βρίσκεται στη βόρεια είσοδο της κοινότητας Θυρρείου σε απόσταση περίπου 12 χιλ. ΒΑ της Βόνιτσας. Αποτελεί το μοναδικό Μουσείο στην περιοχή της Ακαρνανίας και είναι ένα από τα τρία Μουσεία της Αιτωλοακαρνανίας. Κατασκευάστηκε την περίοδο 1961-63, σε παραχωρημένο από την Τ.Κ. Θυρρείου οικόπεδο, συνολικού εμβαδού περίπου 1.914 τ.μ. Το υφιστάμενο κτήριο αποτελείται ουσιαστικά από 8 χώρους καθαρού εμβαδού 139,10 τ.μ. και μικτού 200 τ.μ. Σύμφωνα με την πρόταση της αρμόδια Εφορείας Αρχαιοτήτων Αιτωλοακαρνανίας και Λευκάδας, προβλέπεται διπλασιασμός του κτηρίου εμβαδού μικτής επιφάνειας 400 τ.μ. καθώς και υπόγεια επέκταση έως 200 τ.μ., προκειμένου να εκτεθούν τα σημαντικότερα ευρήματα από τις ανασκαφικές έρευνες του αρχαίου Θυρρείου, ανάμεσα στα οποία και πολλές επιγραφές με σημαντικότερη αυτή της συνθήκης Αιτωλών και Ρωμαίων του 212 π.Χ. Αρχαιολογικό Μουσείο Ερμιόνης Το κτήριο λειτούργησε ως Δημοτικό Σχολείο από το 1932 έως το 1999. Κατόπιν στέγασε το Δημαρχείο Ερμιόνης από το 1999 έως και το 2010. Σήμερα στεγάζει υπηρεσίες της Δημοτικής Ενότητας Ερμιόνης, μεταξύ των οποίων το ΚΕΠ, το Λιμενικό Ταμείο Ερμιονίδας και το Πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι». Πρόκειται για υπερυψωμένο ισόγειο κτίσμα πλησίον παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 4ου αιώνα, το οποίο προβλέπεται να λειτουργήσει ως κέντρο προβολής και ανάδειξης της μακραίωνης ιστορίας της πόλης, αλλά και αφετηρία της αστικής πολιτιστικής διαδρομής και περιήγησης στην ευρύτερη περιοχή της Ερμιονίδας και της Αργολίδας. Με τη νέα πρόταση για αλλαγή χρήσης σε Αρχαιολογικό Μουσείο, διατηρώντας την υφιστάμενη διαρρύθμιση στο εσωτερικό του κτιρίου, οργανώνεται η λειτουργία του σε τρείς αίθουσες έκθεσης, μία αίθουσα πολυμέσων, ένα χώρο γραφείου, προθάλαμο που θα λειτουργεί παράλληλα και ως χώρος περιοδικών εκθέσεων, χώρους υγιεινής, αποθήκη και βοηθητικούς χώρους. Το συνολικό καθαρό εμβαδόν ανέρχεται στα 383,83 τ.μ. σύμφωνα με το κτηριολογικό πρόγραμμα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας. Η Ερμιόνη, με μακρά και αδιάλειπτη ιστορική παρουσία, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, παρουσιάζει σημαντικά ορατά κατάλοιπα μέσα στον αστικό ιστό της. Ετσι, στόχος της δημιουργίας του μουσείου είναι η ανάδειξη των σημαντικών της μνημείων και η προβολή τους μέσα από μία διδακτική μουσειακή παρουσίαση που θα περιλαμβάνει επιλεγμένα αρχαία αντικείμενα, τα οποία έχουν βρεθεί σε ανασκαφές που έχουν διενεργηθεί στην περιοχή, όπως και πλούσια πληροφόρηση με χρήση ψηφιακών εφαρμογών. -
Συναλλαγές της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ βαίνουν προς ολοκλήρωση το πρώτο εξάμηνο του 2021 στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων, δηλαδή των γραφείων, των καταστημάτων, των αποθηκευτικών χώρων και των ξενοδοχείων, σύμφωνα με έρευνα της συμβουλευτικής εταιρείας Δανός / BNB Paribas για το διάστημα Ιανουάριος – Ιούνιος της φετινής χρονιάς. Η κινητικότητα παραμένει σημαντική, με νέα deals να αναμένονται από το Φθινόπωρο, ενώ μόλις την περασμένη Παρασκευή η Trastor ολοκλήρωσε την απόκτηση οικοπέδου 16 στρεμμάτων όπου θα κατασκευάσει κέντρο αποθήκευσης και διανομής. Πώς διαμορφώνονται όμως, οι επιδόσεις των επαγγελματικών ακινήτων; Στα γραφεία τα ενοίκια για πρώτης κατηγορίας χώρους καταγράφουν αυξητική πορεία από το 2015, οπότε ανέρχονταν σε περίπου 11 ευρώ ανά τ.μ. και σήμερα τοποθετούνται σε 23 ευρώ. Αντίστοιχα, ο μέσος όρος των ενοικίων διαμορφώνεται σε 15 ευρώ σήμερα από περίπου 8 ευρώ το 2015. Η έλλειψη προσφοράς πρώτης κατηγορίας χώρων αποτελεί ίδιον της συγκεκριμένης κατηγορίας ακινήτων, η οποία προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον, εμφανίζοντας καλές αποδόσεις, όπως αναφέρει η Δανός / BNB Paribas. Το ποσοστό των κενών πρώτης κατηγορίας χώρων τοποθετείται σε 5% και ανέρχεται σε 16% για δεύτερης και τρίτης ποιότητας ακίνητα. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από 6% έως 8,5% για πρώτης και δεύτερης κατηγορίας ακίνητα, αντίστοιχα, ενώ αυτή τη στιγμή η προσφορά νεόδμητων γραφείων διαμορφώνεται σε 42.000 τ.μ., ενώ 70.000 τ.μ. βρίσκονται υπό κατασκευή. Στα καταστήματα, ο μέσος όρος του μισθώματος τοποθετείται σε 30 ευρώ ανά τ.μ., μέγεθος που ανέρχεται σε 12 ευρώ / τ.μ. και 22 ευρώ / τ.μ. για σούπερ μάρκετ και δεύτερης κατηγορίας εμπορικούς χώρους. Το μέσο ποσοστό κενών χώρων ανέρχεται σε 15%, ενώ οι επενδύσεις κατά το πρώτο εξάμηνο ανήλθαν σε 12 εκατ. ευρώ. Το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό των εμπορικών επιφανειών, ενώ τα εμπορικά κέντρα προσελκύουν ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον. Οι αποδόσεις στους πρώτης κατηγορίας δρόμους παρέμειναν σταθερές το πρώτο εξάμηνο, έχοντας διαμορφωθεί από 5,75% έως 6% στους πρώτης κατηγορίας οδικούς άξονες, όπως η Ερμού. Αντίστοιχα, στα εμπορικά κέντρα οι αποδόσεις κυμαίνονται από 6,75 έως 7,75%. Οι αποθηκευτικοί χώροι απορρόφησαν το πρώτο εξάμηνο επενδύσεις της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ, το ποσοστό κενών χώρων τοποθετείται σε 8%, ενώ τα ενοίκια για πρώτης και δεύτερης κατηγορίας χώρους ανέρχονται σε 4,25 ευρώ / τ.μ. και 2 ευρώ αντίστοιχα. Συνολικά υπολογίζεται ότι 80.000 τ.μ. βρίσκονται υπό κατασκευή. Ορισμένα από τα μεγαλύτερα deals του πρώτου εξαμήνου Αγοραστής Ακίνητο Τιμή (€ εκατ. ) Brooklane-Noval Οικόπεδο Kodak Μαρούσι 28,5 Peugeot-Automotivo Κτήριο γραφείων 3.900 τ.μ. στο Χαλάνδρι 5,05 Trade Estate Έκταση στο Ελληνικό 30.000 τ.μ. 55 Πλαίσιο Αποθηκευτικοί χώροι στην Μαγούλα 2,9 Trastor Αποθηκευτικοί χώροι 11.630 τ.μ. στον Ασπρόπυργο 6,9 Intercontinental ΑΕΕΑΠ Κτήριο γραφείων 12,05 Πηγή: Δανός / BNB Paribas View full είδηση
-
Συναλλαγές της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ βαίνουν προς ολοκλήρωση το πρώτο εξάμηνο του 2021 στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων, δηλαδή των γραφείων, των καταστημάτων, των αποθηκευτικών χώρων και των ξενοδοχείων, σύμφωνα με έρευνα της συμβουλευτικής εταιρείας Δανός / BNB Paribas για το διάστημα Ιανουάριος – Ιούνιος της φετινής χρονιάς. Η κινητικότητα παραμένει σημαντική, με νέα deals να αναμένονται από το Φθινόπωρο, ενώ μόλις την περασμένη Παρασκευή η Trastor ολοκλήρωσε την απόκτηση οικοπέδου 16 στρεμμάτων όπου θα κατασκευάσει κέντρο αποθήκευσης και διανομής. Πώς διαμορφώνονται όμως, οι επιδόσεις των επαγγελματικών ακινήτων; Στα γραφεία τα ενοίκια για πρώτης κατηγορίας χώρους καταγράφουν αυξητική πορεία από το 2015, οπότε ανέρχονταν σε περίπου 11 ευρώ ανά τ.μ. και σήμερα τοποθετούνται σε 23 ευρώ. Αντίστοιχα, ο μέσος όρος των ενοικίων διαμορφώνεται σε 15 ευρώ σήμερα από περίπου 8 ευρώ το 2015. Η έλλειψη προσφοράς πρώτης κατηγορίας χώρων αποτελεί ίδιον της συγκεκριμένης κατηγορίας ακινήτων, η οποία προσελκύει επενδυτικό ενδιαφέρον, εμφανίζοντας καλές αποδόσεις, όπως αναφέρει η Δανός / BNB Paribas. Το ποσοστό των κενών πρώτης κατηγορίας χώρων τοποθετείται σε 5% και ανέρχεται σε 16% για δεύτερης και τρίτης ποιότητας ακίνητα. Οι αποδόσεις κυμαίνονται από 6% έως 8,5% για πρώτης και δεύτερης κατηγορίας ακίνητα, αντίστοιχα, ενώ αυτή τη στιγμή η προσφορά νεόδμητων γραφείων διαμορφώνεται σε 42.000 τ.μ., ενώ 70.000 τ.μ. βρίσκονται υπό κατασκευή. Στα καταστήματα, ο μέσος όρος του μισθώματος τοποθετείται σε 30 ευρώ ανά τ.μ., μέγεθος που ανέρχεται σε 12 ευρώ / τ.μ. και 22 ευρώ / τ.μ. για σούπερ μάρκετ και δεύτερης κατηγορίας εμπορικούς χώρους. Το μέσο ποσοστό κενών χώρων ανέρχεται σε 15%, ενώ οι επενδύσεις κατά το πρώτο εξάμηνο ανήλθαν σε 12 εκατ. ευρώ. Το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί τον μεγαλύτερο εχθρό των εμπορικών επιφανειών, ενώ τα εμπορικά κέντρα προσελκύουν ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον. Οι αποδόσεις στους πρώτης κατηγορίας δρόμους παρέμειναν σταθερές το πρώτο εξάμηνο, έχοντας διαμορφωθεί από 5,75% έως 6% στους πρώτης κατηγορίας οδικούς άξονες, όπως η Ερμού. Αντίστοιχα, στα εμπορικά κέντρα οι αποδόσεις κυμαίνονται από 6,75 έως 7,75%. Οι αποθηκευτικοί χώροι απορρόφησαν το πρώτο εξάμηνο επενδύσεις της τάξεως των 30 εκατ. ευρώ, το ποσοστό κενών χώρων τοποθετείται σε 8%, ενώ τα ενοίκια για πρώτης και δεύτερης κατηγορίας χώρους ανέρχονται σε 4,25 ευρώ / τ.μ. και 2 ευρώ αντίστοιχα. Συνολικά υπολογίζεται ότι 80.000 τ.μ. βρίσκονται υπό κατασκευή. Ορισμένα από τα μεγαλύτερα deals του πρώτου εξαμήνου Αγοραστής Ακίνητο Τιμή (€ εκατ. ) Brooklane-Noval Οικόπεδο Kodak Μαρούσι 28,5 Peugeot-Automotivo Κτήριο γραφείων 3.900 τ.μ. στο Χαλάνδρι 5,05 Trade Estate Έκταση στο Ελληνικό 30.000 τ.μ. 55 Πλαίσιο Αποθηκευτικοί χώροι στην Μαγούλα 2,9 Trastor Αποθηκευτικοί χώροι 11.630 τ.μ. στον Ασπρόπυργο 6,9 Intercontinental ΑΕΕΑΠ Κτήριο γραφείων 12,05 Πηγή: Δανός / BNB Paribas
-
Τα άμεσα μέτρα και παρεμβάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν μετά τις πυρκαγιές, μέσα στον Σεπτέμβριο και τους προσεχείς μήνες, συνιστά το τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ. Σε άρθρο-παρέμβαση, η πρόεδρος του τμήματος, καθηγήτρια του ΑΠΘ, Θέκλα Τσιτσώνη, ιεραρχεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις επείγουσες ενέργειες που πρέπει να ξεκινήσουν τις ερχόμενες ημέρες και τα έργα αποκατάστασης των καμένων δασών που προτείνει το τμήμα Δασολογίας και Φ.Π. του ΑΠΘ. Τις τελευταίες μέρες βιβλική καταστροφή πλήττει τη χώρα μας, δημιουργώντας σε όλους και όλες ιδιαίτερη οδύνη. Πολλές και σε διαφορετικές περιοχές εκδηλώθηκαν πυρκαγιές ιδιαίτερα καταστροφικές, ανεξέλεγκτες, μεγάλης διάρκειας και έντασης και σε περιόδους καύσωνα. Η χώρα μας βρίσκεται σε πύρινο κλοιό, εκατοντάδες κάτοικοι χρειάστηκε να μετακινηθούν σε ασφαλές μέρος και ευτυχώς μέχρι σήμερα δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες. Η καταστροφή όμως χιλιάδων στρεμμάτων δασών και δασικών εκτάσεων δημιουργεί τεράστιες απώλειες στη βιοποικιλότητα. Ζώα, πουλιά, έντομα, ερπετά καίγονται ζωντανά διότι δεν έχουν περιθώριο μετακίνησης και κανείς δεν οργανώνει εκκένωση για αυτά ώστε να σωθούν. Επιπλέον, κάποια που ενδεχομένως θα σωθούν θα αντιμετωπίσουν σύντομα το φάσμα της πείνας και της έλλειψης καταφυγίων. Η τροφική τους αλυσίδα έχει καταστραφεί και θα πάρει πολλά χρόνια για να επανέλθει. Φυτά σπάνια ή και πιο κοινά που απαιτούν συγκεκριμένο περιβάλλον για να αυξηθούν δεν μπορούν πια να επιβιώσουν και εξαφανίζονται. Η Ελλάδα, χώρα της βιοποικιλότητας, έχει χάσει, και ίσως οριστικά, κάτι ακόμη. Αυτό το γεγονός αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα όταν καίγονται προστατευόμενες περιοχές, ανεκτίμητης οικολογικής και περιβαλλοντικής αξίας και ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς. Η Ελλάδα ως μεσογειακή χώρα πλήττεται από αρχαιοτάτων χρόνων από πυρκαγιές, οι οποίες αποτελούν μέρος των φυσικών διεργασιών των οικοσυστημάτων της. Η συχνότητα όμως και η έκταση των πυρκαγιών, που συνεχώς αυξάνονται, δημιουργούν τεράστια προβλήματα που θα επηρεάσουν την οικολογική ισορροπία της χώρας μας κάνοντας σύντομα αισθητή την αλλαγή του κλίματος. Τα κύματα καύσωνα και οι περίοδοι ξηρασίας που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με τις αλλαγές στη χρήση γης, την εγκατάλειψη της υπαίθρου και την έλλειψη διαχείρισης των δασικών εκτάσεων, έχουν καταστήσει τα δάση πιο εύφλεκτα, οδηγώντας σε όλο και μεγαλύτερες και πιο ανεξέλεγκτες πυρκαγιές που φτάνουν και καταστρέφουν παρακείμενους οικισμούς και χωριά. Δημιουργείται έτσι με τις πυρκαγιές ένας "φαύλος κύκλος" καθώς τα δάση είναι τεράστιες αποθηκευτικές δεξαμενές άνθρακα και όταν καίγονται, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα. Με τις πυρκαγιές προβλέπεται πως η ατμοσφαιρική ρύπανση θα αυξηθεί κατά 15 έως 20 % με ρύπους που θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την ανθρώπινη υγεία. Οι ρύποι όπως το διοξείδιο του άνθρακα, δεν θα απορροφώνται, ούτε θα «φιλτράρονται» και έτσι οι συνθήκες θα αλλάξουν, η θερμοκρασία θα αυξηθεί και το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα γίνει πιο έντονο. Το δάσος της Πάρνηθας είναι το «φυσικό κλιματιστικό» της Αθήνας, λόγω της γειτνίασης με την πρωτεύουσα, όπως και το περιαστικό δάσος του Σέιχ-Σου για τη Θεσσαλονίκη. Οι εκτεταμένες καταστροφές ορεινών δασικών οικοσυστημάτων έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο κλίμα της ευρύτερης περιοχής, σε συνδυασμό και με τις παγκόσμιες κλιματικές αλλαγές, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων. Τα εδάφη των πυρόπληκτων περιοχών εγκαταλείπονται στη διαβρωτική δράση των βροχών. Αποτέλεσμα αυτού είναι η δημιουργία χειμάρρων και η εμφάνιση πλημμυρικών φαινομένων. Επίσης μειώνεται η δυνατότητα των εδαφών να συγκρατήσουν τα νερά των βροχών, που εμπλουτίζουν τους υδροφόρους ορίζοντες, με επακόλουθο τη λειψυδρία και τη μειωμένη ποιότητα νερού. Υπάρχει τρόπος να σταματήσουν οι Πυρκαγιές; Όχι, αλλά θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να περιοριστεί το φαινόμενο με την εμπλοκή ολόκληρης της κοινωνίας. Εάν η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι το ένα ζητούμενο το άλλο είναι η αλλαγή στρατηγικής από την πολιτεία. Η πρόληψη επιτέλους πρέπει να γίνει πράξη. Η ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών είναι ουσιαστικό προαπαιτούμενο για την πρόληψη των πυρκαγιών και την αειφορική διαχείριση των δασών. Τμήμα των κονδυλίων που διατίθενται στην καταστολή των πυρκαγιών και στην αποκατάσταση των ζημιών μπορούν να στελεχώσουν πλήρως τις δασικές υπηρεσίες και να συμβάλλουν σημαντικά στην πρόληψη. Η πυρκαγιά όταν σβήνει συχνά ξεχνιέται αλλά τα προβλήματα της μένουν πίσω για πολλά χρόνια. Μετά την πυρκαγιά πρέπει να οργανωθούν μέτρα αποκατάστασης. Συχνά εκείνα που οργανώνονται αφορούν μόνο στην αντιπλημμυρική δράση. Σπανίως υπάρχουν μέτρα στήριξης της βιοποικιλότητας και της σταδιακής επαναφοράς της. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ειδικά για τα σπάνια φυτά δεν υπάρχουν βοτανικοί κήποι που να τα προστατεύουν, ex situ, ούτε στις προστατευόμενες περιοχές, ώστε να μπορούν να αναπαραχθούν και να χρησιμοποιηθούν στην αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Ο δασικός πλούτος της χώρας που ήταν ήδη σε απειλούμενη κατάσταση λόγω των καταπατήσεων, έχει μειωθεί κατά μεγάλο ποσοστό και από τις πυρκαγιές. Πρέπει άμεσα να οργανωθεί μακροπρόθεσμο σχέδιο αντιπυρικής προστασίας αλλά και προστασίας της βιοποικιλότητας. Η δασική Εκπαίδευση και Έρευνα θα σταθεί αρωγός στην Πολιτεία όποτε και όπου χρειαστεί. Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ήδη ανταποκρινόμενο στην πρόσκληση του Δήμου Μεγαρέων για την αξιολόγηση της κατάστασης μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της 20ής Μαΐου 2021, πρότεινε μέτρα αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων καθώς και πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών, τα οποία αφορούν όλη τη χώρα. Η πυρκαγιά αυτή ήταν μία προειδοποίηση για εντατικοποίηση των μέτρων πρόληψης, αφού τα τελευταία χρόνια, οι ακραίες καιρικές συνθήκες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αυξάνουν την περίοδο αντιπυρικής προστασίας. Εκεί που παλαιότερα μιλούσαμε για δύο επικίνδυνους μήνες, τώρα μιλάμε για τέσσερις. Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος προτείνει σειρά μέτρων, ιεραρχημένα χρονικά, πιστεύοντας ότι αυτά μπορούν: Να συμβάλουν αποτελεσματικά στην έγκαιρη αποκατάσταση των καμένων δασών, και στην αποτροπή καταστροφικών διαβρωτικών φαινομένων και επικίνδυνων πλημμυρικών φαινομένων. Να δράσουν προληπτικά κατά των δασικών πυρκαγιών και υπέρ της πυροπροστασίας ζωών και περιουσιών: Άμεσα μέτρα αποκατάστασης των καμένων δασικών εκτάσεων Άμεση κήρυξη των καμένων δασικών εκτάσεων ως αναδασωτέες (σύμφωνα με το άρθρο 117 του Συντάγματος), και απαγόρευση της βοσκής για 5 έτη. Άμεση αποτύπωση, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων εκτάσεων, η οποία για τις δασικές εκτάσεις θα πρέπει να περιλαμβάνει: Καταγραφή των ορίων των καμένων εκτάσεων και κατοχύρωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος (ενεργή αποτροπή καταπατήσεων) Προσδιορισμό, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων οικοσυστημάτων. Χαρτογράφηση των κλίσεων γης Προσδιορισμό εκτάσεων με προστατευτικό χαρακτήρα (πχ. στα ανάντι των οικισμών) Χαρτογράφηση των εκτάσεων με κλίση >50% Χαρτογράφηση καμένων συστάδων με ηλικία μικρότερη των 20 ετών στις οποίες δεν αναμένεται φυσική αναγέννηση, προκειμένου να γίνει τεχνητή αναδάσωση Ακολούθως: Σύνταξη μελέτης αποτροπής διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινομένων Χρόνος εκπόνησης: έως τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Σύνταξη μελέτης αποκατάστασης/αναδάσωσης των καμένων δασών. Χρόνος εκπόνησης: έως τέλη Οκτωβρίου 2021 Ακολούθως: Υλοτομία των καμένων δένδρων και αξιοποίηση του ξύλου και κατάλληλη διευθέτηση των υπολειμμάτων υλοτομίας, όπου αυτό είναι εφικτό, για λόγους αισθητικής αλλά και καλύτερης πυροπροστασίας των μελλοντικών συστάδων. Υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων, η οποία θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει: Δημιουργία αντιδιαβρωτικών κλαδοπλεγμάτων και κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25% και υπάρχουν φυσικά χειμαρρικά ή συνεχούς ροής ρέματα. Κατασκευή ξυλοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρέματα για τη συγκράτηση των φερτών υλικών. Χρόνος υλοποίησης: Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2021. Υλοποίηση των έργων αναδασώσεων και αποκατάστασης, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει: Αναδάσωση των εκτάσεων με κλίση >50%, ή καμένων συστάδων με ηλικία μικρότερη των 20 ετών, στις οποίες δεν αναμένεται φυσική αναγέννηση. Φυτεύσεις για τον εμπλουτισμό των περιοχών πέριξ των οικισμών με «πυράντοχα» πλατύφυλλα είδη για τη βελτίωση της μελλοντικής τους πυροπροστασίας. Χρόνος υλοποίησης: Νοέμβριος 2021 - Μάρτιος 2022. Παρατηρήσεις Επείγει όλες οι ενέργειες να γίνουν ταχύτατα. Επείγει να προσδιοριστούν άμεσα οι ευαίσθητες περιοχές στη διάβρωση (κυρίως περιοχές με μεγάλες κλίσεις) και να γίνουν τα αντιδιαβρωτικά έργα (κυρίως κορμοπλέγματα) μέχρι τις αρχές του χειμώνα, επειδή ο προϋπολογισμός εκτέλεσης των απαιτούμενων έργων θα είναι μεγάλος, Επείγει επίσης να προσδιοριστούν οι οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές με δυσκολία φυσικής αναγέννησης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ώστε να γίνουν εντός του πρώτου χειμώνα (μέχρι νωρίς την άνοιξη) οι αναδασώσεις σε αυτές. Επείγει να προσδιοριστούν άμεσα οι εκτάσεις με προστατευτικό χαρακτήρα, οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα σε έργα αποτροπής της διάβρωσης και των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και έργων αναδάσωσης. Άμεσα μέτρα πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών Διαρκείς περιπολίες στις δασικές περιοχές για έγκαιρη πυρανίχνευση. Πολύτιμη αρωγή μπορεί να είναι οι εθελοντικές οργανώσεις και ακόμη, η σύγχρονη τεχνολογία (drones). Δημιουργία προστατευτικής ζώνης κενής βλαστήσεως, πλάτους 50+ μέτρων, πέριξ οικισμών που συνορεύουν με δασικά οικοσυστήματα. Δημιουργία απλού σχεδίου εκκένωσης του πληθυσμού σε περίπτωση ανάγκης (δηλ. συγκέντρωσης σε συγκεκριμένους χώρους - πλατείες και παραλίες, ασφαλείς από το θερμικό κύμα της πυρκαγιάς) Θέσπιση τετραψήφιου αριθμού ή εφαρμογής κινητής τηλεφωνίας, αποκλειστικά για κάθε Δήμο, και έγκαιρη κοινοποίηση του στους πολίτες για άμεση ενημέρωση τους σε περίπτωση πυρκαγιάς. Ενημέρωση ιδιοκτητών εξοχικών κατοικιών για τον καθαρισμό των ιδιοκτησιών τους από εύφλεκτη βλάστηση και δημιουργία σημείων υδροληψίας. Καθ’όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου Απομάκρυνση της ξηρής κατακείμενης καύσιμης ύλης, με προτεραιότητα τις περιοχές μίξης δασικής βλάστησης με τον αστικό ιστό ή πέριξ εξοχικών οικισμών. Συντήρηση και καθαρισμός των αντιπυρικών ζωνών και επιλεκτικές κλαδεύσεις σε πρανή οδών και σε περιοχές ύπαρξης δάσους μετά υπορόφου βλάστησης, για κατακερματισμό και διακοπή της οριζόντιας και κατακόρυφης συνέχειας της δασικής καύσιμης ύλης και ευκολότερη καταστολή των πυρκαγιών. Συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου και των σημείων υδροληψίας (υδατοδεξαμενές, ανοιχτοί φυσικοί αγωγοί, κλπ) εντός του δάσους. Κατανομή επί 24ώρου, των πυροσβεστικών δυνάμεων σε καίρια σημεία δασικών περιοχών αυξημένης επικινδυνότητας. Ενεργή απαγόρευση πάσης φύσεως εστιών ανάφλεξης (καύση υπολειμμάτων αγροτικών εργασιών, υπαίθρια αναψυχή, κλπ). Επικαιροποίηση των τηλεφώνων και υπεύθυνων επικοινωνίας όλων των συνεργαζόμενων φορέων (Πυροσβεστικό Σώμα, Δασική Υπηρεσία, ΟΤΑ, Σώματα Ασφαλείας, Εθελοντικές Οργανώσεις, κλπ) στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Επισκόπηση και τροποποίηση του διαχειριστικού σχεδίου αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών των Δήμων. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
-
Τα άμεσα μέτρα και παρεμβάσεις που πρέπει να υλοποιηθούν μετά τις πυρκαγιές, μέσα στον Σεπτέμβριο και τους προσεχείς μήνες, συνιστά το τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ. Σε άρθρο-παρέμβαση, η πρόεδρος του τμήματος, καθηγήτρια του ΑΠΘ, Θέκλα Τσιτσώνη, ιεραρχεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τις επείγουσες ενέργειες που πρέπει να ξεκινήσουν τις ερχόμενες ημέρες και τα έργα αποκατάστασης των καμένων δασών που προτείνει το τμήμα Δασολογίας και Φ.Π. του ΑΠΘ. Τις τελευταίες μέρες βιβλική καταστροφή πλήττει τη χώρα μας, δημιουργώντας σε όλους και όλες ιδιαίτερη οδύνη. Πολλές και σε διαφορετικές περιοχές εκδηλώθηκαν πυρκαγιές ιδιαίτερα καταστροφικές, ανεξέλεγκτες, μεγάλης διάρκειας και έντασης και σε περιόδους καύσωνα. Η χώρα μας βρίσκεται σε πύρινο κλοιό, εκατοντάδες κάτοικοι χρειάστηκε να μετακινηθούν σε ασφαλές μέρος και ευτυχώς μέχρι σήμερα δεν υπήρξαν ανθρώπινες απώλειες. Η καταστροφή όμως χιλιάδων στρεμμάτων δασών και δασικών εκτάσεων δημιουργεί τεράστιες απώλειες στη βιοποικιλότητα. Ζώα, πουλιά, έντομα, ερπετά καίγονται ζωντανά διότι δεν έχουν περιθώριο μετακίνησης και κανείς δεν οργανώνει εκκένωση για αυτά ώστε να σωθούν. Επιπλέον, κάποια που ενδεχομένως θα σωθούν θα αντιμετωπίσουν σύντομα το φάσμα της πείνας και της έλλειψης καταφυγίων. Η τροφική τους αλυσίδα έχει καταστραφεί και θα πάρει πολλά χρόνια για να επανέλθει. Φυτά σπάνια ή και πιο κοινά που απαιτούν συγκεκριμένο περιβάλλον για να αυξηθούν δεν μπορούν πια να επιβιώσουν και εξαφανίζονται. Η Ελλάδα, χώρα της βιοποικιλότητας, έχει χάσει, και ίσως οριστικά, κάτι ακόμη. Αυτό το γεγονός αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα όταν καίγονται προστατευόμενες περιοχές, ανεκτίμητης οικολογικής και περιβαλλοντικής αξίας και ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς. Η Ελλάδα ως μεσογειακή χώρα πλήττεται από αρχαιοτάτων χρόνων από πυρκαγιές, οι οποίες αποτελούν μέρος των φυσικών διεργασιών των οικοσυστημάτων της. Η συχνότητα όμως και η έκταση των πυρκαγιών, που συνεχώς αυξάνονται, δημιουργούν τεράστια προβλήματα που θα επηρεάσουν την οικολογική ισορροπία της χώρας μας κάνοντας σύντομα αισθητή την αλλαγή του κλίματος. Τα κύματα καύσωνα και οι περίοδοι ξηρασίας που προκαλούνται από την κλιματική αλλαγή σε συνδυασμό με τις αλλαγές στη χρήση γης, την εγκατάλειψη της υπαίθρου και την έλλειψη διαχείρισης των δασικών εκτάσεων, έχουν καταστήσει τα δάση πιο εύφλεκτα, οδηγώντας σε όλο και μεγαλύτερες και πιο ανεξέλεγκτες πυρκαγιές που φτάνουν και καταστρέφουν παρακείμενους οικισμούς και χωριά. Δημιουργείται έτσι με τις πυρκαγιές ένας "φαύλος κύκλος" καθώς τα δάση είναι τεράστιες αποθηκευτικές δεξαμενές άνθρακα και όταν καίγονται, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα. Με τις πυρκαγιές προβλέπεται πως η ατμοσφαιρική ρύπανση θα αυξηθεί κατά 15 έως 20 % με ρύπους που θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο την ανθρώπινη υγεία. Οι ρύποι όπως το διοξείδιο του άνθρακα, δεν θα απορροφώνται, ούτε θα «φιλτράρονται» και έτσι οι συνθήκες θα αλλάξουν, η θερμοκρασία θα αυξηθεί και το φαινόμενο του θερμοκηπίου θα γίνει πιο έντονο. Το δάσος της Πάρνηθας είναι το «φυσικό κλιματιστικό» της Αθήνας, λόγω της γειτνίασης με την πρωτεύουσα, όπως και το περιαστικό δάσος του Σέιχ-Σου για τη Θεσσαλονίκη. Οι εκτεταμένες καταστροφές ορεινών δασικών οικοσυστημάτων έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο κλίμα της ευρύτερης περιοχής, σε συνδυασμό και με τις παγκόσμιες κλιματικές αλλαγές, με αποτέλεσμα την εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων. Τα εδάφη των πυρόπληκτων περιοχών εγκαταλείπονται στη διαβρωτική δράση των βροχών. Αποτέλεσμα αυτού είναι η δημιουργία χειμάρρων και η εμφάνιση πλημμυρικών φαινομένων. Επίσης μειώνεται η δυνατότητα των εδαφών να συγκρατήσουν τα νερά των βροχών, που εμπλουτίζουν τους υδροφόρους ορίζοντες, με επακόλουθο τη λειψυδρία και τη μειωμένη ποιότητα νερού. Υπάρχει τρόπος να σταματήσουν οι Πυρκαγιές; Όχι, αλλά θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να περιοριστεί το φαινόμενο με την εμπλοκή ολόκληρης της κοινωνίας. Εάν η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι το ένα ζητούμενο το άλλο είναι η αλλαγή στρατηγικής από την πολιτεία. Η πρόληψη επιτέλους πρέπει να γίνει πράξη. Η ανασυγκρότηση των δασικών υπηρεσιών είναι ουσιαστικό προαπαιτούμενο για την πρόληψη των πυρκαγιών και την αειφορική διαχείριση των δασών. Τμήμα των κονδυλίων που διατίθενται στην καταστολή των πυρκαγιών και στην αποκατάσταση των ζημιών μπορούν να στελεχώσουν πλήρως τις δασικές υπηρεσίες και να συμβάλλουν σημαντικά στην πρόληψη. Η πυρκαγιά όταν σβήνει συχνά ξεχνιέται αλλά τα προβλήματα της μένουν πίσω για πολλά χρόνια. Μετά την πυρκαγιά πρέπει να οργανωθούν μέτρα αποκατάστασης. Συχνά εκείνα που οργανώνονται αφορούν μόνο στην αντιπλημμυρική δράση. Σπανίως υπάρχουν μέτρα στήριξης της βιοποικιλότητας και της σταδιακής επαναφοράς της. Θα πρέπει να τονιστεί ότι ειδικά για τα σπάνια φυτά δεν υπάρχουν βοτανικοί κήποι που να τα προστατεύουν, ex situ, ούτε στις προστατευόμενες περιοχές, ώστε να μπορούν να αναπαραχθούν και να χρησιμοποιηθούν στην αποκατάσταση του οικοσυστήματος. Ο δασικός πλούτος της χώρας που ήταν ήδη σε απειλούμενη κατάσταση λόγω των καταπατήσεων, έχει μειωθεί κατά μεγάλο ποσοστό και από τις πυρκαγιές. Πρέπει άμεσα να οργανωθεί μακροπρόθεσμο σχέδιο αντιπυρικής προστασίας αλλά και προστασίας της βιοποικιλότητας. Η δασική Εκπαίδευση και Έρευνα θα σταθεί αρωγός στην Πολιτεία όποτε και όπου χρειαστεί. Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ήδη ανταποκρινόμενο στην πρόσκληση του Δήμου Μεγαρέων για την αξιολόγηση της κατάστασης μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές της 20ής Μαΐου 2021, πρότεινε μέτρα αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων καθώς και πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών, τα οποία αφορούν όλη τη χώρα. Η πυρκαγιά αυτή ήταν μία προειδοποίηση για εντατικοποίηση των μέτρων πρόληψης, αφού τα τελευταία χρόνια, οι ακραίες καιρικές συνθήκες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αυξάνουν την περίοδο αντιπυρικής προστασίας. Εκεί που παλαιότερα μιλούσαμε για δύο επικίνδυνους μήνες, τώρα μιλάμε για τέσσερις. Το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος προτείνει σειρά μέτρων, ιεραρχημένα χρονικά, πιστεύοντας ότι αυτά μπορούν: Να συμβάλουν αποτελεσματικά στην έγκαιρη αποκατάσταση των καμένων δασών, και στην αποτροπή καταστροφικών διαβρωτικών φαινομένων και επικίνδυνων πλημμυρικών φαινομένων. Να δράσουν προληπτικά κατά των δασικών πυρκαγιών και υπέρ της πυροπροστασίας ζωών και περιουσιών: Άμεσα μέτρα αποκατάστασης των καμένων δασικών εκτάσεων Άμεση κήρυξη των καμένων δασικών εκτάσεων ως αναδασωτέες (σύμφωνα με το άρθρο 117 του Συντάγματος), και απαγόρευση της βοσκής για 5 έτη. Άμεση αποτύπωση, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων εκτάσεων, η οποία για τις δασικές εκτάσεις θα πρέπει να περιλαμβάνει: Καταγραφή των ορίων των καμένων εκτάσεων και κατοχύρωση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος (ενεργή αποτροπή καταπατήσεων) Προσδιορισμό, χαρτογράφηση και περιγραφή των καμένων οικοσυστημάτων. Χαρτογράφηση των κλίσεων γης Προσδιορισμό εκτάσεων με προστατευτικό χαρακτήρα (πχ. στα ανάντι των οικισμών) Χαρτογράφηση των εκτάσεων με κλίση >50% Χαρτογράφηση καμένων συστάδων με ηλικία μικρότερη των 20 ετών στις οποίες δεν αναμένεται φυσική αναγέννηση, προκειμένου να γίνει τεχνητή αναδάσωση Ακολούθως: Σύνταξη μελέτης αποτροπής διαβρωτικών και πλημμυρικών φαινομένων Χρόνος εκπόνησης: έως τέλη Σεπτεμβρίου 2021. Σύνταξη μελέτης αποκατάστασης/αναδάσωσης των καμένων δασών. Χρόνος εκπόνησης: έως τέλη Οκτωβρίου 2021 Ακολούθως: Υλοτομία των καμένων δένδρων και αξιοποίηση του ξύλου και κατάλληλη διευθέτηση των υπολειμμάτων υλοτομίας, όπου αυτό είναι εφικτό, για λόγους αισθητικής αλλά και καλύτερης πυροπροστασίας των μελλοντικών συστάδων. Υλοποίηση των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων, η οποία θα πρέπει τουλάχιστον να περιλαμβάνει: Δημιουργία αντιδιαβρωτικών κλαδοπλεγμάτων και κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25% και υπάρχουν φυσικά χειμαρρικά ή συνεχούς ροής ρέματα. Κατασκευή ξυλοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρέματα για τη συγκράτηση των φερτών υλικών. Χρόνος υλοποίησης: Σεπτέμβριος - Δεκέμβριος 2021. Υλοποίηση των έργων αναδασώσεων και αποκατάστασης, η οποία μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει: Αναδάσωση των εκτάσεων με κλίση >50%, ή καμένων συστάδων με ηλικία μικρότερη των 20 ετών, στις οποίες δεν αναμένεται φυσική αναγέννηση. Φυτεύσεις για τον εμπλουτισμό των περιοχών πέριξ των οικισμών με «πυράντοχα» πλατύφυλλα είδη για τη βελτίωση της μελλοντικής τους πυροπροστασίας. Χρόνος υλοποίησης: Νοέμβριος 2021 - Μάρτιος 2022. Παρατηρήσεις Επείγει όλες οι ενέργειες να γίνουν ταχύτατα. Επείγει να προσδιοριστούν άμεσα οι ευαίσθητες περιοχές στη διάβρωση (κυρίως περιοχές με μεγάλες κλίσεις) και να γίνουν τα αντιδιαβρωτικά έργα (κυρίως κορμοπλέγματα) μέχρι τις αρχές του χειμώνα, επειδή ο προϋπολογισμός εκτέλεσης των απαιτούμενων έργων θα είναι μεγάλος, Επείγει επίσης να προσδιοριστούν οι οικολογικά ευαίσθητες περιοχές (περιοχές με δυσκολία φυσικής αναγέννησης, όπως αναφέρθηκε παραπάνω), ώστε να γίνουν εντός του πρώτου χειμώνα (μέχρι νωρίς την άνοιξη) οι αναδασώσεις σε αυτές. Επείγει να προσδιοριστούν άμεσα οι εκτάσεις με προστατευτικό χαρακτήρα, οι οποίες θα έχουν προτεραιότητα σε έργα αποτροπής της διάβρωσης και των πλημμυρικών φαινομένων αλλά και έργων αναδάσωσης. Άμεσα μέτρα πρόληψης κατά των δασικών πυρκαγιών Διαρκείς περιπολίες στις δασικές περιοχές για έγκαιρη πυρανίχνευση. Πολύτιμη αρωγή μπορεί να είναι οι εθελοντικές οργανώσεις και ακόμη, η σύγχρονη τεχνολογία (drones). Δημιουργία προστατευτικής ζώνης κενής βλαστήσεως, πλάτους 50+ μέτρων, πέριξ οικισμών που συνορεύουν με δασικά οικοσυστήματα. Δημιουργία απλού σχεδίου εκκένωσης του πληθυσμού σε περίπτωση ανάγκης (δηλ. συγκέντρωσης σε συγκεκριμένους χώρους - πλατείες και παραλίες, ασφαλείς από το θερμικό κύμα της πυρκαγιάς) Θέσπιση τετραψήφιου αριθμού ή εφαρμογής κινητής τηλεφωνίας, αποκλειστικά για κάθε Δήμο, και έγκαιρη κοινοποίηση του στους πολίτες για άμεση ενημέρωση τους σε περίπτωση πυρκαγιάς. Ενημέρωση ιδιοκτητών εξοχικών κατοικιών για τον καθαρισμό των ιδιοκτησιών τους από εύφλεκτη βλάστηση και δημιουργία σημείων υδροληψίας. Καθ’όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου Απομάκρυνση της ξηρής κατακείμενης καύσιμης ύλης, με προτεραιότητα τις περιοχές μίξης δασικής βλάστησης με τον αστικό ιστό ή πέριξ εξοχικών οικισμών. Συντήρηση και καθαρισμός των αντιπυρικών ζωνών και επιλεκτικές κλαδεύσεις σε πρανή οδών και σε περιοχές ύπαρξης δάσους μετά υπορόφου βλάστησης, για κατακερματισμό και διακοπή της οριζόντιας και κατακόρυφης συνέχειας της δασικής καύσιμης ύλης και ευκολότερη καταστολή των πυρκαγιών. Συντήρηση του δασικού οδικού δικτύου και των σημείων υδροληψίας (υδατοδεξαμενές, ανοιχτοί φυσικοί αγωγοί, κλπ) εντός του δάσους. Κατανομή επί 24ώρου, των πυροσβεστικών δυνάμεων σε καίρια σημεία δασικών περιοχών αυξημένης επικινδυνότητας. Ενεργή απαγόρευση πάσης φύσεως εστιών ανάφλεξης (καύση υπολειμμάτων αγροτικών εργασιών, υπαίθρια αναψυχή, κλπ). Επικαιροποίηση των τηλεφώνων και υπεύθυνων επικοινωνίας όλων των συνεργαζόμενων φορέων (Πυροσβεστικό Σώμα, Δασική Υπηρεσία, ΟΤΑ, Σώματα Ασφαλείας, Εθελοντικές Οργανώσεις, κλπ) στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών. Επισκόπηση και τροποποίηση του διαχειριστικού σχεδίου αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών των Δήμων. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση
-
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - https://effis.jrc.ec.europa.eu) για την κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου. Όπως προκύπτει από το ακόλουθο γράφημα, η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει εξαιρετικά άσχημη εικόνα, με σχεδόν όλες τις χώρες να καταγράφουν σημαντική αύξηση στα απόλυτα μεγέθη των καμένων εκτάσεων έως και το απόγευμα της Κυριακής 8 Αυγούστου 2021. Ειδικότερα, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη (μετά από Τουρκία και Ιταλία) σε ό,τι αφορά το απόλυτο μέγεθος της καμένης έκτασης (933.680 στρέμματα έως 08.08.2021) και δεύτερη (μετά την Κύπρο) σε ό,τι αφορά την αύξηση (+336%) συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002 - 2020. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι δεν αρκούν τα πολλά εναέρια ή άλλα μέσα δασοπυρόσβεσης, αλλά απαιτείται μια άμεση, δραστική αλλαγή προς ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. Σε αυτή την κατεύθυνση, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) μπορεί να συνεισφέρει με εργαλεία και υπηρεσίες όπως ενδεικτικά είναι (1) το εκτεταμένο και πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών στην Ελλάδα, (2) το προηγμένο προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0, και (3) οι υψηλής ανάλυσης μετεωρολογικές και πυρό-μετεωρολογικές προγνώσεις. Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1875 View full είδηση
-
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πιο πρόσφατα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - https://effis.jrc.ec.europa.eu) για την κατάσταση που επικρατεί στην Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της τρέχουσας αντιπυρικής περιόδου. Όπως προκύπτει από το ακόλουθο γράφημα, η περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου παρουσιάζει εξαιρετικά άσχημη εικόνα, με σχεδόν όλες τις χώρες να καταγράφουν σημαντική αύξηση στα απόλυτα μεγέθη των καμένων εκτάσεων έως και το απόγευμα της Κυριακής 8 Αυγούστου 2021. Ειδικότερα, η χώρα μας κατατάσσεται τρίτη (μετά από Τουρκία και Ιταλία) σε ό,τι αφορά το απόλυτο μέγεθος της καμένης έκτασης (933.680 στρέμματα έως 08.08.2021) και δεύτερη (μετά την Κύπρο) σε ό,τι αφορά την αύξηση (+336%) συγκριτικά με τον μέσο όρο της περιόδου 2002 - 2020. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν ότι δεν αρκούν τα πολλά εναέρια ή άλλα μέσα δασοπυρόσβεσης, αλλά απαιτείται μια άμεση, δραστική αλλαγή προς ολοκληρωμένες λύσεις διαχείρισης και αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών. Σε αυτή την κατεύθυνση, η επιχειρησιακή μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) μπορεί να συνεισφέρει με εργαλεία και υπηρεσίες όπως ενδεικτικά είναι (1) το εκτεταμένο και πιο πυκνό δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών στην Ελλάδα, (2) το προηγμένο προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης IRIS 2.0, και (3) οι υψηλής ανάλυσης μετεωρολογικές και πυρό-μετεωρολογικές προγνώσεις. Πηγή: meteo.gr - https://www.meteo.gr/article_view.cfm?entryID=1875
-
Χαμηλή η ποιότητα του αέρα λόγω των μικροσωματιδίων από τις πυρκαγιές
Engineer posted μια είδηση in Περιβάλλον
Χαμηλή είναι και σήμερα η ποιότητα του αέρα πάνω από τη χώρα μας και γενικότερα την Ανατολική Μεσόγειο εξαιτίας των πολλών πυρκαγιών στην περιοχή. Μια δορυφορική εικόνα ορατού φάσματος που το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr επεξεργάστηκε νωρίς το πρωί σήμερα, αποκαλύπτει τη μετεωρολογική κατάσταση που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένας μεγάλος αριθμός δασικών πυρκαγιών που βρίσκεται σε εξέλιξη, κυρίως σε Ελλάδα και Τουρκία, απελευθερώνει πολύ μεγάλες ποσότητες μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Ο καπνός παρασύρεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις εστίες των πυρκαγιών και φτάνει μέχρι τη Βόρεια Αφρική. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το meteo, υψηλή είναι και η συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης πάνω από την περιοχή μας, η οποία συμβάλλει επίσης στη χαμηλή ποιότητα του αέρα. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας λόγω της υψηλής συγκέντρωσης μικροσωματιδίων και της υγρασίας παρατηρείται υγρά αχλύς και ομίχλη. Σημαντική βελτίωση της ποιότητας του αέρα αναμένεται από την Παρασκευή με την ενίσχυση των βορειοδυτικών ανέμων που θα απομακρύνουν μεγάλη ποσότητα ρύπων. Στο κόκκινο οι συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων Αποπνικτική ήταν από τα ξημερώματα της Τετάρτης η ατμόσφαιρα σε όλη την Αττική, ως συνέπεια της μεγάλης πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη. Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η αιθάλη και τα αιωρούμενα σωματίδια κυμαίνονταν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ενδεικτικό είναι ότι μεταξύ 7 και 8 χθες το πρωί τα μικροσωματίδια στον σταθμό του Περιστερίου μετρήθηκαν στο 341, στο 318 στο Παλαιό Φάληρο και 309 στην Αθήνα, όταν το όριο είναι έως και 10. Με βάση τα στοιχεία του Αστεροσκοπείου, η πρώτη επιβάρυνση παρατηρήθηκε δυτικά του τομέα της πυρκαγιάς, στην περιοχή των Αχαρνών, μετά τις 6 μ.μ. την Τρίτη 3 Αυγούστου. Με τη μεταβολή του ανέμου άρχισε να παρατηρείται μεγάλη επιβάρυνση αρχικά στον δυτικό (Ιλιον) και κατόπιν στον βόρειο τομέα (Πεύκη) του λεκανοπεδίου, η οποία διήρκεσε όλη τη νύχτα και μεγιστοποιήθηκε κατά το διάστημα 11 μ.μ. έως 3 π.μ. Στη συνέχεια παρατηρήθηκε σχετική υποχώρηση, ωστόσο έως τις 8 π.μ. χθες παρέμενε υψηλή, δηλαδή άνω των 50 μg/m3. Στον κεντρικό τομέα Αθηνών παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη αύξηση των επιπέδων από τις 2 π.μ. της 4ης Αυγούστου, η οποία διήρκεσε έως το μεσημέρι. Στον Πειραιά παρατηρήθηκε επίσης επιβάρυνση μετά τις 4 π.μ., αλλά τα επίπεδα παρέμειναν σχετικά χαμηλότερα. -
Χαμηλή είναι και σήμερα η ποιότητα του αέρα πάνω από τη χώρα μας και γενικότερα την Ανατολική Μεσόγειο εξαιτίας των πολλών πυρκαγιών στην περιοχή. Μια δορυφορική εικόνα ορατού φάσματος που το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/meteo.gr επεξεργάστηκε νωρίς το πρωί σήμερα, αποκαλύπτει τη μετεωρολογική κατάσταση που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Ένας μεγάλος αριθμός δασικών πυρκαγιών που βρίσκεται σε εξέλιξη, κυρίως σε Ελλάδα και Τουρκία, απελευθερώνει πολύ μεγάλες ποσότητες μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Ο καπνός παρασύρεται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τις εστίες των πυρκαγιών και φτάνει μέχρι τη Βόρεια Αφρική. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το meteo, υψηλή είναι και η συγκέντρωση αφρικανικής σκόνης πάνω από την περιοχή μας, η οποία συμβάλλει επίσης στη χαμηλή ποιότητα του αέρα. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας λόγω της υψηλής συγκέντρωσης μικροσωματιδίων και της υγρασίας παρατηρείται υγρά αχλύς και ομίχλη. Σημαντική βελτίωση της ποιότητας του αέρα αναμένεται από την Παρασκευή με την ενίσχυση των βορειοδυτικών ανέμων που θα απομακρύνουν μεγάλη ποσότητα ρύπων. Στο κόκκινο οι συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων Αποπνικτική ήταν από τα ξημερώματα της Τετάρτης η ατμόσφαιρα σε όλη την Αττική, ως συνέπεια της μεγάλης πυρκαγιάς στη Βαρυμπόμπη. Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η αιθάλη και τα αιωρούμενα σωματίδια κυμαίνονταν σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Ενδεικτικό είναι ότι μεταξύ 7 και 8 χθες το πρωί τα μικροσωματίδια στον σταθμό του Περιστερίου μετρήθηκαν στο 341, στο 318 στο Παλαιό Φάληρο και 309 στην Αθήνα, όταν το όριο είναι έως και 10. Με βάση τα στοιχεία του Αστεροσκοπείου, η πρώτη επιβάρυνση παρατηρήθηκε δυτικά του τομέα της πυρκαγιάς, στην περιοχή των Αχαρνών, μετά τις 6 μ.μ. την Τρίτη 3 Αυγούστου. Με τη μεταβολή του ανέμου άρχισε να παρατηρείται μεγάλη επιβάρυνση αρχικά στον δυτικό (Ιλιον) και κατόπιν στον βόρειο τομέα (Πεύκη) του λεκανοπεδίου, η οποία διήρκεσε όλη τη νύχτα και μεγιστοποιήθηκε κατά το διάστημα 11 μ.μ. έως 3 π.μ. Στη συνέχεια παρατηρήθηκε σχετική υποχώρηση, ωστόσο έως τις 8 π.μ. χθες παρέμενε υψηλή, δηλαδή άνω των 50 μg/m3. Στον κεντρικό τομέα Αθηνών παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη αύξηση των επιπέδων από τις 2 π.μ. της 4ης Αυγούστου, η οποία διήρκεσε έως το μεσημέρι. Στον Πειραιά παρατηρήθηκε επίσης επιβάρυνση μετά τις 4 π.μ., αλλά τα επίπεδα παρέμειναν σχετικά χαμηλότερα. View full είδηση
-
Σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που παρατείνεται, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση. Όπως ανακοίνωσε χτες, Δευτέρα 9 Αυγούστου ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που τέθηκε σε ισχύ στις 6 Αυγούστου παρατείνεται έως την ερχόμενη Παρασκευή 13 Αυγούστου, ώρα 06:00 το πρωί. Σύμφωνα με αυτήν, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση. Ταυτόχρονα, για το ίδιο χρονικό διάστημα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα ή εργασία που μπορεί να προκαλέσει φωτιά, όπως για παράδειγμα οξυγονοκόλληση, ή καύση εύφλεκτης ύλης. Για κάθε παράβαση, εκτός από τις σοβαρές ποινικές κυρώσεις, προβλέπεται στην πρώτη περίπτωση πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ και στη δεύτερη, πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ.
- 1 σχόλιο
-
- απαγόρευση
- δάσος
-
(and 2 more)
Με ετικέτα:
-
Σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που παρατείνεται, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση. Όπως ανακοίνωσε χτες, Δευτέρα 9 Αυγούστου ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που τέθηκε σε ισχύ στις 6 Αυγούστου παρατείνεται έως την ερχόμενη Παρασκευή 13 Αυγούστου, ώρα 06:00 το πρωί. Σύμφωνα με αυτήν, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση. Ταυτόχρονα, για το ίδιο χρονικό διάστημα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα ή εργασία που μπορεί να προκαλέσει φωτιά, όπως για παράδειγμα οξυγονοκόλληση, ή καύση εύφλεκτης ύλης. Για κάθε παράβαση, εκτός από τις σοβαρές ποινικές κυρώσεις, προβλέπεται στην πρώτη περίπτωση πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ και στη δεύτερη, πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ. View full είδηση
- 1 απάντηση
-
- απαγόρευση
- δάσος
-
(and 2 more)
Με ετικέτα:
-
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Κινητικότητας και Δημοσίων Έργων του Λουξεμβούργου, που εκπροσωπείται από τη Δημόσια Διοίκηση Κτιρίων (Administration des bâtiments publics), διοργανώνει πανευρωπαϊκό διαγωνισμό μίας φάσης με προκαταρκτική προεπιλογή για τον σχεδιασμό της νέας έδρας του ESM και διοικητικών κτιρίων για το κράτος του Λουξεμβούργου στο Kirchberg. Tο συγκρότημα θα είναι συνολικής επιφάνειας ("Surface Construite Brute", SCB) περίπου 41.500 m2 ενώ μαζί με τα υπογεια θα φτάνει τα 52,100 m2. Από αυτά, περίπου 19.500 m2 προορίζονται για την έδρα του ESM και περίπου 32.600 m2 θα είναι κτίρια του κράτους του Λουξεμβούργου. Οι στόχος ο σχεδιασμός ενός βιώσιμου, υψηλής ποιότητας, σύγχρονου και ευέλικτου εργασιακού περιβάλλοντος με υψηλά πρότυπα ασφάλειας κτηρίου. Τα κριτήρια που θα ληφθούν υπόψην για την αξιολόγηση των προτάσεων σχεδίασης σχετίζονται με τη συνολική αρχιτεκτονική πρόταση, τη λειτουργικότητα, τη βιωσιμότητα, την οικονομική αποδοτικότητα και τον βαθμό καινοτομίας. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής στο διαγωνισμό λήγει στις 10 Σεπτεμβρίου 2021 στις 4 το απόγευμα ώρα Κεντρικής Ευρώπης. Όλες οι ομάδες που υποβάλλουν αίτηση μέχρι την προθεσμία θα ελεγχθούν για να διαπιστωθεί εάν πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας. Μετά την αξιολόγηση των αιτήσεων και την επιλογή των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό από την κριτική επιτροπή, όλοι οι υποψήφιοι που γίνονται δεκτοί θα λάβουν τα έγγραφα που απαιτούνται για να λάβουν μέρος στον διαγωνισμό. ΕΔΩ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕSM View full είδηση
-
Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός για το νέο κτίριο του ESM στο Λουξεμβούργο
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο Κινητικότητας και Δημοσίων Έργων του Λουξεμβούργου, που εκπροσωπείται από τη Δημόσια Διοίκηση Κτιρίων (Administration des bâtiments publics), διοργανώνει πανευρωπαϊκό διαγωνισμό μίας φάσης με προκαταρκτική προεπιλογή για τον σχεδιασμό της νέας έδρας του ESM και διοικητικών κτιρίων για το κράτος του Λουξεμβούργου στο Kirchberg. Tο συγκρότημα θα είναι συνολικής επιφάνειας ("Surface Construite Brute", SCB) περίπου 41.500 m2 ενώ μαζί με τα υπογεια θα φτάνει τα 52,100 m2. Από αυτά, περίπου 19.500 m2 προορίζονται για την έδρα του ESM και περίπου 32.600 m2 θα είναι κτίρια του κράτους του Λουξεμβούργου. Οι στόχος ο σχεδιασμός ενός βιώσιμου, υψηλής ποιότητας, σύγχρονου και ευέλικτου εργασιακού περιβάλλοντος με υψηλά πρότυπα ασφάλειας κτηρίου. Τα κριτήρια που θα ληφθούν υπόψην για την αξιολόγηση των προτάσεων σχεδίασης σχετίζονται με τη συνολική αρχιτεκτονική πρόταση, τη λειτουργικότητα, τη βιωσιμότητα, την οικονομική αποδοτικότητα και τον βαθμό καινοτομίας. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων συμμετοχής στο διαγωνισμό λήγει στις 10 Σεπτεμβρίου 2021 στις 4 το απόγευμα ώρα Κεντρικής Ευρώπης. Όλες οι ομάδες που υποβάλλουν αίτηση μέχρι την προθεσμία θα ελεγχθούν για να διαπιστωθεί εάν πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας. Μετά την αξιολόγηση των αιτήσεων και την επιλογή των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό από την κριτική επιτροπή, όλοι οι υποψήφιοι που γίνονται δεκτοί θα λάβουν τα έγγραφα που απαιτούνται για να λάβουν μέρος στον διαγωνισμό. ΕΔΩ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕSM