Μετάβαση στο περιεχόμενο

Engineer

Administrators
  • Περιεχόμενα

    13.004
  • Εντάχθηκε

  • Τελευταία επίσκεψη

  • Days Won

    37

Everything posted by Engineer

  1. Ένα στα δέκα αυτοκίνητα που ταξινομούνται εφέτος στην ελληνική αγορά είναι ηλεκτρικό η υβριδικό ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκας μιλώντας σε εκδήλωση της Διανέοσις για την ενέργεια και την κλιματική κρίση. Ο υπουργός πρόσθεσε ότι επίκειται η προκήρυξη προγράμματος ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ για την δημιουργία δικτύου κοινοχρήστων ποδηλάτων, συμβατικών και ηλεκτρικών, μαζί με την εγκατάσταση σταθμών φόρτισης σε πόλεις εκτός από την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη. Ανάλογα με το ενδιαφέρον που θα εκφραστεί το ποσό της προκήρυξης μπορεί να αυξηθεί, ανέφερε ο κ.Σκρέκας ενώ παρουσίασε παράλληλα τους άξονες της ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την απολιγνιτοποίηση, τη δημιουργία του θεσμικού πλαισίου για την αποθήκευση ενέργειας και τα υπεράκτια αιολικά καθώς και την προώθηση πράσινων διμερών συμβολαίων για την τροφοδοσία βιομηχανιών και άλλων ενεργοβόρων επιχειρήσεων με ηλεκτρισμό από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Στην ίδια εκδήλωση η γενική γραμματέας του υπουργείου, Αλεξάνδρα Σδούκου, ανέφερε ότι η ενεργειακή μετάβαση αναμένεται να δημιουργήσει 85.000 νέες θέσεις εργασίας, κυρίως στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών, αναφέροντας ενδεικτικά ότι κάθε 10 MW ΑΠΕ δημιουργούν 10 θέσεις εργασίας στην κατασκευή και 3 θέσεις στην λειτουργία της μονάδας ενώ κάθε εκατομμύριο επένδυσης στην ενεργειακή αποδοτικότητα δημιουργεί 15 θέσεις εργασίας στις κατασκευές. Η κα Σδούκου πρόσθεσε ότι έχει επανενεργοποιηθεί η επιτροπή που κατήρτισε τον εθνικό ενεργειακό σχεδιασμό προκειμένου να επανεξεταστούν οι παράμετροι ενόψει των αποφάσεων της ευρωπαϊκής ένωσης που έθεσε πιο φιλόδοξους στόχους για το 2030. Ο Καθηγητής Φυσικής Περιβάλλοντος στο ΕΚΠΑ, Κωνσταντίνος Καρτάλης, προέβλεψε δυσμενείς επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα από την αύξηση της θερμοκρασίας και την μείωση των βροχοπτώσεων και πρότεινε την κατάρτιση σχεδίου προσαρμογής προκειμένου να αποφευχθεί η ερήμωση της υπαίθρου και η περαιτέρω αστικοποίηση. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Ανανεώσιμες, Κωνσταντίνος Μαύρος, υπογράμμισε ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα οδηγήσουν σε πιο ανταγωνιστικά τιμολόγιο για τον τελικό καταναλωτή (ο λιγνίτης, ανέφερε ενδεικτικά, είναι τρεις φορές ακριβότερος από τις ανανεώσιμες πηγές) ενώ επανέλαβε το στόχο της εταιρείας να αυξήσει την εγκατεστημένη ισχύ στο 1,5 γιγαβάτ ως το 2024 και να καλύψει τουλάχιστον την μισή νέα ισχύ ΑΠΕ που θα εγκατασταθεί τα επόμενα χρόνια. Για χαμένο χρόνο και ευκαιρίες έκανε λόγο η Θεοδότα Νάντσου, Επικεφαλής Πολιτικής του WWF, αναφερόμενη στην καθυστέρηση της στροφής προς τις Ανανεώσιμες Πηγές καθώς ο λιγνίτης αντιμετωπίστηκε για μεγάλο διάστημα ως το εθνικό καύσιμο. http://ered.gr/modules/content/contentimage.php?id=89552 Τέλος η Καθηγήτρια στο ΟΠΑ Φοίβη Κουντούρη, σημείωσε ότι η πράσινη ψηφιακή ανάκαμψη εκτός από τα περιβαλλοντικά οφέλη συμφέρει και σε όρους Α.Ε.Π. και δημιουργίας θέσεων εργασίας ενώ ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών και Καθηγητής στο ΟΠΑ υπογράμμισε ότι ένα μέρος της επιτυχίας μέχρι στιγμής της χώρας μας ως προς την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων οφείλεται στην ύφεση της οικονομίας και ότι η πρόκληση στο εξής είναι να επιτευχθεί η ανάπτυξη χωρίς περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
  2. Ο τύπος δεδομένων που δημιουργούν τα αυτοκίνητα διαφέρει από μάρκα σε μάρκα. Τα μηχανοκίνητα οχήματα παράγουν πληθώρα δεδομένων. Ενώ τα περισσότερα δεδομένα που παράγονται από οχήματα είναι τεχνικής φύσης και χρησιμοποιούνται μόνο τοπικά στο αυτοκίνητό σας, ορισμένοι τύποι δεδομένων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή υπηρεσιών. Τα συνδεδεμένα οχήματα επιτρέπουν την κοινή χρήση ορισμένων από αυτά τα δεδομένα με τρίτους. Ο τύπος δεδομένων που δημιουργούν τα αυτοκίνητα – και τα οποία έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή ορισμένων υπηρεσιών – διαφέρει από μάρκα σε μάρκα, ακόμη και εντός της μάρκας, από μοντέλο σε μοντέλο. Το ίδιο ισχύει και για άλλα μηχανοκίνητα οχήματα, όπως φορτηγά και λεωφορεία, τα οποία ,επίσης, παράγουν όλες αυτές τις πληροφορίες, όπως αναφέρουν οι κατασκευαστές αυτοκινήτων. Στόχος η βελτίωση της οδηγικής εμπειρίας Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τύποι δεδομένων που παράγονται από οχήματα για να βελτιώσουν την οδηγική εμπειρία, να αυξήσουν την άνεση για τον οδηγό, να βελτιστοποιήσουν τα προϊόντα και να συμβάλουν σε κοινωνικούς στόχους, όπως η βελτίωση της οδικής ασφάλειας και η μείωση της κατανάλωσης καυσίμου. Ειδικότερα, θα παρέχονται πληροφορίες για τα εξής ζητήματα: Πίεση ελαστικών Ταχύτητα οχήματος Απόσταση σε μίλια Κατανάλωση καυσίμου Επίπεδο λαδιού Κατάσταση κινητήρα Κατάσταση φόρτισης μπαταρίας Γωνία διεύθυνσης Εξωτερική θερμοκρασία του οχήματος Τα δεδομένα που παράγονται από οχήματα δεν περιλαμβάνουν δεδομένα που εισάγονται από χρήστες οχημάτων (όπως λίστες επαφών κινητού τηλεφώνου και επιλεγμένους προορισμούς για πλοήγηση), ούτε δεδομένα που λαμβάνονται από εξωτερικές πηγές (για παράδειγμα πληροφορίες που μεταδίδονται από οδικές μονάδες, άλλα οχήματα ή ευάλωτους χρήστες του δρόμου). Τα περισσότερα δεδομένα που δημιουργούνται από το αυτοκίνητό είναι κυρίως τεχνικής φύσης. Υπάρχουν μόνο προσωρινά, χρησιμοποιούνται τοπικά σε συστήματα οχημάτων και δεν αποθηκεύονται ποτέ, αναφέρουν οι κατασκευαστές αυτοκινήτων.
  3. Ο τύπος δεδομένων που δημιουργούν τα αυτοκίνητα διαφέρει από μάρκα σε μάρκα. Τα μηχανοκίνητα οχήματα παράγουν πληθώρα δεδομένων. Ενώ τα περισσότερα δεδομένα που παράγονται από οχήματα είναι τεχνικής φύσης και χρησιμοποιούνται μόνο τοπικά στο αυτοκίνητό σας, ορισμένοι τύποι δεδομένων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή υπηρεσιών. Τα συνδεδεμένα οχήματα επιτρέπουν την κοινή χρήση ορισμένων από αυτά τα δεδομένα με τρίτους. Ο τύπος δεδομένων που δημιουργούν τα αυτοκίνητα – και τα οποία έτσι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παροχή ορισμένων υπηρεσιών – διαφέρει από μάρκα σε μάρκα, ακόμη και εντός της μάρκας, από μοντέλο σε μοντέλο. Το ίδιο ισχύει και για άλλα μηχανοκίνητα οχήματα, όπως φορτηγά και λεωφορεία, τα οποία ,επίσης, παράγουν όλες αυτές τις πληροφορίες, όπως αναφέρουν οι κατασκευαστές αυτοκινήτων. Στόχος η βελτίωση της οδηγικής εμπειρίας Μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι τύποι δεδομένων που παράγονται από οχήματα για να βελτιώσουν την οδηγική εμπειρία, να αυξήσουν την άνεση για τον οδηγό, να βελτιστοποιήσουν τα προϊόντα και να συμβάλουν σε κοινωνικούς στόχους, όπως η βελτίωση της οδικής ασφάλειας και η μείωση της κατανάλωσης καυσίμου. Ειδικότερα, θα παρέχονται πληροφορίες για τα εξής ζητήματα: Πίεση ελαστικών Ταχύτητα οχήματος Απόσταση σε μίλια Κατανάλωση καυσίμου Επίπεδο λαδιού Κατάσταση κινητήρα Κατάσταση φόρτισης μπαταρίας Γωνία διεύθυνσης Εξωτερική θερμοκρασία του οχήματος Τα δεδομένα που παράγονται από οχήματα δεν περιλαμβάνουν δεδομένα που εισάγονται από χρήστες οχημάτων (όπως λίστες επαφών κινητού τηλεφώνου και επιλεγμένους προορισμούς για πλοήγηση), ούτε δεδομένα που λαμβάνονται από εξωτερικές πηγές (για παράδειγμα πληροφορίες που μεταδίδονται από οδικές μονάδες, άλλα οχήματα ή ευάλωτους χρήστες του δρόμου). Τα περισσότερα δεδομένα που δημιουργούνται από το αυτοκίνητό είναι κυρίως τεχνικής φύσης. Υπάρχουν μόνο προσωρινά, χρησιμοποιούνται τοπικά σε συστήματα οχημάτων και δεν αποθηκεύονται ποτέ, αναφέρουν οι κατασκευαστές αυτοκινήτων. View full είδηση
  4. Η Ελλάδα και η Νέα Ζηλανδία είναι από τις πρώτες χώρες στις οποίες η Google ενεργοποιεί την υπηρεσία Android Earthquake Alerts. Η υπηρεσία απευθύνεται σε κατόχους android smartphone χρησιμοποιώντας τους αισθητήρες που αυτό ενσωματώνει, προκειμένου να ενημερώσει τον κάτοχό του για επικείμενο σεισμό καθώς και τρόπους προστασίας. Όπως αναφέρει η Google, οι χρήστες κινητών Android θα λαμβάνουν αυτόματες έγκαιρες ειδοποιήσεις κάθε φορά που σημειώνεται σεισμός στη περιοχή τους ενώ όσοι δεν επιθυμούν να λαμβάνουν αυτές τις ειδοποιήσεις θα μπορούν να απενεργοποιήσουν την υπηρεσία από τη συσκευή τους. Για να γίνει κάτι τέτοιο εφικτό, η υπηρεσία χρησιμοποιεί το επιταχυνσιόμετρο που διαθέτουν σχεδόν όλα τα android smartphones της αγοράς για τον εντοπισμό σεισμικών κυμάτων που υποδεικνύουν την πιθανότητα σεισμού. Εάν το κινητό καταγράψει μια δόνηση την οποία “αντιλαμβάνεται” ως σεισμική, τότε στέλνει σήμα στο διακομιστή ανίχνευσης σεισμών, μαζί με υπόδειξη της περιοχής όπου σημειώθηκε η δόνηση. Στη συνέχεια, ο διακομιστής διασταυρώνει τις πληροφορίες από πολλά κινητά ώστε να εντοπίσει το σεισμό, το μέγεθος του, και την ακριβή τοποθεσία του. Η υπηρεσία Android Earthquake Alert λανσαρίστηκε τον Αύγουστο του 2020, με τη Google να συνεργάζεται με το United States Geological Survey (USGS) και το ShakeAlert, παρέχοντας έγκαιρες ειδοποιήσεις στους χρήστες Android στην Καλιφόρνια. Στη συνέχεια, η υπηρεσία επεκτάθηκε στο Όρεγκον, ενώ μέσα στο Μάιο θα είναι διαθέσιμη και στην Ουάσιγκτον. View full είδηση
  5. Η Ελλάδα και η Νέα Ζηλανδία είναι από τις πρώτες χώρες στις οποίες η Google ενεργοποιεί την υπηρεσία Android Earthquake Alerts. Η υπηρεσία απευθύνεται σε κατόχους android smartphone χρησιμοποιώντας τους αισθητήρες που αυτό ενσωματώνει, προκειμένου να ενημερώσει τον κάτοχό του για επικείμενο σεισμό καθώς και τρόπους προστασίας. Όπως αναφέρει η Google, οι χρήστες κινητών Android θα λαμβάνουν αυτόματες έγκαιρες ειδοποιήσεις κάθε φορά που σημειώνεται σεισμός στη περιοχή τους ενώ όσοι δεν επιθυμούν να λαμβάνουν αυτές τις ειδοποιήσεις θα μπορούν να απενεργοποιήσουν την υπηρεσία από τη συσκευή τους. Για να γίνει κάτι τέτοιο εφικτό, η υπηρεσία χρησιμοποιεί το επιταχυνσιόμετρο που διαθέτουν σχεδόν όλα τα android smartphones της αγοράς για τον εντοπισμό σεισμικών κυμάτων που υποδεικνύουν την πιθανότητα σεισμού. Εάν το κινητό καταγράψει μια δόνηση την οποία “αντιλαμβάνεται” ως σεισμική, τότε στέλνει σήμα στο διακομιστή ανίχνευσης σεισμών, μαζί με υπόδειξη της περιοχής όπου σημειώθηκε η δόνηση. Στη συνέχεια, ο διακομιστής διασταυρώνει τις πληροφορίες από πολλά κινητά ώστε να εντοπίσει το σεισμό, το μέγεθος του, και την ακριβή τοποθεσία του. Η υπηρεσία Android Earthquake Alert λανσαρίστηκε τον Αύγουστο του 2020, με τη Google να συνεργάζεται με το United States Geological Survey (USGS) και το ShakeAlert, παρέχοντας έγκαιρες ειδοποιήσεις στους χρήστες Android στην Καλιφόρνια. Στη συνέχεια, η υπηρεσία επεκτάθηκε στο Όρεγκον, ενώ μέσα στο Μάιο θα είναι διαθέσιμη και στην Ουάσιγκτον.
  6. Το δίκτυο οπτικών ινών υπολογίζεται ότι έχει απώλειες, ως προς την ισχύ του σήματος, μόλις 3% σε απόσταση μεγαλύτερη των 100 μέτρων, ποσοστό που αυξάνεται στο 94% για το παραδοσιακό δίκτυο χαλκού. Οι οπτικές ίνες -αποτελούνται από πολύ λεπτές υαλώδεις ίνες- προσφέρουν πολύ υψηλότερες ταχύτητες σε σχέση με το χαλκό και είναι σε θέση να προσφέρουν πολύ μεγάλο εύρος ζώνης (bandwith), αλλά απαιτούν πολύ υψηλότερο κόστος επένδυσης. Τα οφέλη όμως, των δικτύων οπτικών ινών είναι πολυάριθμα και γι’ αυτό η ευρωπαϊκή οδηγία 2018/1972, που έχει ενσωματωθεί στο νόμο Ν.4727/2020, προβλέπει την μετάβαση από τα παραδοσιακά δίκτυα χαλκού σε δίκτυα επόμενης γενιάς. Σε αυτό το υπόβαθρο στηρίζεται η διαβούλευση που πραγματοποιεί, μέχρι τις 21 Μαΐου, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων με τους παρόχους σχετικά με τη διαδικασία μετάβασης από τις παραδοσιακές υποδομές στην οπτική ίνα. Το δίκτυο χαλκού, που έχει αναπτύξει ο ΟΤΕ, είναι το μοναδικό που διαθέτει πλήρη γεωγραφική κάλυψη σε όλη την Ελληνική επικράτεια, με τις εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών να στηρίζουν στο συγκεκριμένο δίκτυο τις υπηρεσίες που παρέχουν στους τελικούς χρήστες, δηλαδή συνδέσεις ADSL-VDSL με ταχύτητες από 24Mbps έως και 50Mbps. Από το 2012, οπτικές ίνες αντικατέστησαν τον χαλκό στο (σύντομο) τμήμα του δικτύου από την υπαίθρια καμπίνα (ΚΑΦΑΟ) έως το Αστικό Κέντρο (με το οποίο συνδέεται υπόγεια με ένα καλώδιο το ΚΑΦΑΟ). Λόγω και της ανάπτυξης δικτύων FTTH, όπου η οπτική ίνα φτάνει μέχρι τον τελικό χρήστη, οι εμπορικά προσφερόμενες ταχύτητες αγγίζουν τα 200Mbps. Ωστόσο, σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, ο κοστοβόρος χαλκός συνυπάρχει με την οπτική ίνα και ως αποτέλεσμα οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενίσχυση της ευρυζωνικότητας να επιτυγχάνονται αργά, ενώ για τον ΟΤΕ, που επενδύει σε δίκτυα νέας γενιάς, είναι οικονομικά ασύμφορο να διατηρεί παράλληλες υποδομές, λόγω του αυξημένου κόστους συντήρησης και λειτουργίας. Επίσης, η μετάβαση συνδρομητών στα νέα δίκτυα αυξάνει το κόστος παροχής υπηρεσιών μέσω του δικτύου χαλκού. Βάσει των συγκεκριμένων δεδομένων, πραγματοποιεί τη διαβούλευση η ΕΕΤΤ κατά την οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη συγκεκριμένοι παράγοντες. Για παράδειγμα, μετά τη διακοπή των υπηρεσιών χαλκού, απαιτείται η μετάβαση των συνδρομητών στο δίκτυο νέας γενιάς, ενώ οι πάροχοι -που εκμισθώνουν χονδρικά από τον ΟΤΕ γραμμές- θα πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι σε θέση να διαθέτουν υπηρεσίες αντίστοιχων ή καλύτερων προδιαγραφών. Η ΕΕΤΤ αναφέρει ότι η μετάβαση στην οπτική ίνα είναι μία ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία, η οποία απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και επιφέρει σημαντικότατο κόστος τόσο για τον ΟΤΕ, όσο και για τους εναλλακτικούς παρόχους. Δεδομένου ότι η μετάβαση έχει άμεσο αντίκτυπο στους συνδρομητές που εξυπηρετούνται από το δίκτυο που πρόκειται να καταργηθεί, η μετάβαση έχει πολύπλοκη διαχείριση, ιδιαίτερα στη περίπτωση της διαδικασίας υποχρεωτικής μετάβασης, σύμφωνα με την οποία ο συνδρομητής μεταφέρεται στο νέο δίκτυο ή διαφορετικά θα πρέπει να διακοπεί η παροχή των σχετικών υπηρεσιών.
  7. Το δίκτυο οπτικών ινών υπολογίζεται ότι έχει απώλειες, ως προς την ισχύ του σήματος, μόλις 3% σε απόσταση μεγαλύτερη των 100 μέτρων, ποσοστό που αυξάνεται στο 94% για το παραδοσιακό δίκτυο χαλκού. Οι οπτικές ίνες -αποτελούνται από πολύ λεπτές υαλώδεις ίνες- προσφέρουν πολύ υψηλότερες ταχύτητες σε σχέση με το χαλκό και είναι σε θέση να προσφέρουν πολύ μεγάλο εύρος ζώνης (bandwith), αλλά απαιτούν πολύ υψηλότερο κόστος επένδυσης. Τα οφέλη όμως, των δικτύων οπτικών ινών είναι πολυάριθμα και γι’ αυτό η ευρωπαϊκή οδηγία 2018/1972, που έχει ενσωματωθεί στο νόμο Ν.4727/2020, προβλέπει την μετάβαση από τα παραδοσιακά δίκτυα χαλκού σε δίκτυα επόμενης γενιάς. Σε αυτό το υπόβαθρο στηρίζεται η διαβούλευση που πραγματοποιεί, μέχρι τις 21 Μαΐου, η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων με τους παρόχους σχετικά με τη διαδικασία μετάβασης από τις παραδοσιακές υποδομές στην οπτική ίνα. Το δίκτυο χαλκού, που έχει αναπτύξει ο ΟΤΕ, είναι το μοναδικό που διαθέτει πλήρη γεωγραφική κάλυψη σε όλη την Ελληνική επικράτεια, με τις εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών να στηρίζουν στο συγκεκριμένο δίκτυο τις υπηρεσίες που παρέχουν στους τελικούς χρήστες, δηλαδή συνδέσεις ADSL-VDSL με ταχύτητες από 24Mbps έως και 50Mbps. Από το 2012, οπτικές ίνες αντικατέστησαν τον χαλκό στο (σύντομο) τμήμα του δικτύου από την υπαίθρια καμπίνα (ΚΑΦΑΟ) έως το Αστικό Κέντρο (με το οποίο συνδέεται υπόγεια με ένα καλώδιο το ΚΑΦΑΟ). Λόγω και της ανάπτυξης δικτύων FTTH, όπου η οπτική ίνα φτάνει μέχρι τον τελικό χρήστη, οι εμπορικά προσφερόμενες ταχύτητες αγγίζουν τα 200Mbps. Ωστόσο, σύμφωνα με την ΕΕΤΤ, ο κοστοβόρος χαλκός συνυπάρχει με την οπτική ίνα και ως αποτέλεσμα οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενίσχυση της ευρυζωνικότητας να επιτυγχάνονται αργά, ενώ για τον ΟΤΕ, που επενδύει σε δίκτυα νέας γενιάς, είναι οικονομικά ασύμφορο να διατηρεί παράλληλες υποδομές, λόγω του αυξημένου κόστους συντήρησης και λειτουργίας. Επίσης, η μετάβαση συνδρομητών στα νέα δίκτυα αυξάνει το κόστος παροχής υπηρεσιών μέσω του δικτύου χαλκού. Βάσει των συγκεκριμένων δεδομένων, πραγματοποιεί τη διαβούλευση η ΕΕΤΤ κατά την οποία θα πρέπει να ληφθούν υπόψη συγκεκριμένοι παράγοντες. Για παράδειγμα, μετά τη διακοπή των υπηρεσιών χαλκού, απαιτείται η μετάβαση των συνδρομητών στο δίκτυο νέας γενιάς, ενώ οι πάροχοι -που εκμισθώνουν χονδρικά από τον ΟΤΕ γραμμές- θα πρέπει να εξακολουθήσουν να είναι σε θέση να διαθέτουν υπηρεσίες αντίστοιχων ή καλύτερων προδιαγραφών. Η ΕΕΤΤ αναφέρει ότι η μετάβαση στην οπτική ίνα είναι μία ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία, η οποία απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και επιφέρει σημαντικότατο κόστος τόσο για τον ΟΤΕ, όσο και για τους εναλλακτικούς παρόχους. Δεδομένου ότι η μετάβαση έχει άμεσο αντίκτυπο στους συνδρομητές που εξυπηρετούνται από το δίκτυο που πρόκειται να καταργηθεί, η μετάβαση έχει πολύπλοκη διαχείριση, ιδιαίτερα στη περίπτωση της διαδικασίας υποχρεωτικής μετάβασης, σύμφωνα με την οποία ο συνδρομητής μεταφέρεται στο νέο δίκτυο ή διαφορετικά θα πρέπει να διακοπεί η παροχή των σχετικών υπηρεσιών. View full είδηση
  8. Ανοικτό Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Προσχεδίων για τη Διαμόρφωση των ελεύθερων χώρων στο Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά προκήρυξε ο Δήμος Παύλου Μελά. Συνολικά η περιοχή παρέμβασης, αφορά έκταση του πάρκου επιφάνειας 62.061 τ.μ. η οποία χωρίζεται σε τρεις περιοχές ως εξής: Περιοχή 1 «Η Μνήμη», επισημαίνεται από την εμφατική παρουσία των δύο ιστορικών κτιρίων στρατωνισμού Α1 και Α2 του πρώην στρατοπέδου, η οποία πλαισιώνεται από αυτά, 43.061 τ.μ. Περιοχή 2 «Τo Θέαμα», βόρειο τμήμα του πάρκου δίπλα στο αλσύλλιο, 7.500 τ.μ. Περιοχή 3 «Η Περιπέτεια», νοτιοανατολικό άκρο του πάρκου κοντά στην οδό Δαβάκη, 11.500 τ.μ. Χρηματικά βραβεία και έπαινοι
 Στο Διαγωνισμό θα απονεμηθούν συνολικά 9 βραβεία και 3 ισότιμοι έπαινοι, με συνολικό χρηματικό ποσό βραβείων ίσο με 120.328,20 ευρώ και επαίνων ίσο με 11.160 ευρώ. Η κατανομή υπολογίζεται ως εξής: Περιοχή 1 Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π1: 28.118,95€ (45%) Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π1: 20.620,57€ (33%) Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π1: 13.747,04€ (22%) Περιοχή 2 Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π2: 6.413,61€ (45%) Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π2: 4.703,32€ (33%) Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π2: 3.135,55€ (22%) Περιοχή 3 Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π3: 9.134,92€ (45%) Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π3: 6.698,94€ (33%) Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π3: 4.465,96€ (22%) Επιπλέον θα απονεμηθούν τρεις (3) ισότιμοι έπαινοι συνολικού χρηματικού ποσού: 3.000,00 x 3 = 9.000,00€ και ανέρχεται στο ποσό των 11.160,00€ με ΦΠΑ. Το συνολικό χρηματικό ποσό βραβείων και επαίνων ανέρχεται στο ποσό των 131.488,20€ με ΦΠΑ. Ημερομηνία υποβολής των προτάσεων η Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021. ΕΔΩ Η ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ
  9. Ανοικτό Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό Προσχεδίων για τη Διαμόρφωση των ελεύθερων χώρων στο Μητροπολιτικό Πάρκο Παύλου Μελά προκήρυξε ο Δήμος Παύλου Μελά. Συνολικά η περιοχή παρέμβασης, αφορά έκταση του πάρκου επιφάνειας 62.061 τ.μ. η οποία χωρίζεται σε τρεις περιοχές ως εξής: Περιοχή 1 «Η Μνήμη», επισημαίνεται από την εμφατική παρουσία των δύο ιστορικών κτιρίων στρατωνισμού Α1 και Α2 του πρώην στρατοπέδου, η οποία πλαισιώνεται από αυτά, 43.061 τ.μ. Περιοχή 2 «Τo Θέαμα», βόρειο τμήμα του πάρκου δίπλα στο αλσύλλιο, 7.500 τ.μ. Περιοχή 3 «Η Περιπέτεια», νοτιοανατολικό άκρο του πάρκου κοντά στην οδό Δαβάκη, 11.500 τ.μ. Χρηματικά βραβεία και έπαινοι
 Στο Διαγωνισμό θα απονεμηθούν συνολικά 9 βραβεία και 3 ισότιμοι έπαινοι, με συνολικό χρηματικό ποσό βραβείων ίσο με 120.328,20 ευρώ και επαίνων ίσο με 11.160 ευρώ. Η κατανομή υπολογίζεται ως εξής: Περιοχή 1 Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π1: 28.118,95€ (45%) Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π1: 20.620,57€ (33%) Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π1: 13.747,04€ (22%) Περιοχή 2 Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π2: 6.413,61€ (45%) Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π2: 4.703,32€ (33%) Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π2: 3.135,55€ (22%) Περιοχή 3 Α’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π3: 9.134,92€ (45%) Β’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π3: 6.698,94€ (33%) Γ’ ΒΡΑΒΕΙΟ Π3: 4.465,96€ (22%) Επιπλέον θα απονεμηθούν τρεις (3) ισότιμοι έπαινοι συνολικού χρηματικού ποσού: 3.000,00 x 3 = 9.000,00€ και ανέρχεται στο ποσό των 11.160,00€ με ΦΠΑ. Το συνολικό χρηματικό ποσό βραβείων και επαίνων ανέρχεται στο ποσό των 131.488,20€ με ΦΠΑ. Ημερομηνία υποβολής των προτάσεων η Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021. ΕΔΩ Η ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΤΟΥ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ View full είδηση
  10. Σύμφωνα με νέο έγγραφο της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων του ΥΠΕΝ και αναφορικά με σχετικό έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, με θέμα τις ανεκτές αποκλίσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα των προς έκδοση οικοδομικών αδειών, προκύπτει ότι μπορούν να ληφθούν υπόψη οι αποκλίσεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν.4495/2017 για τον έλεγχο της συμβατότητας μεταξύ του υποβληθέντος τοπογραφικού διαγράμματος και του τοπογραφικού συμβολαίου, τα οποία συντάχθηκαν σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 42 του Ν. 4495/17, μετά τις 8-8-13. Στο έγγραφο της ΔΑΟΚΑ αναφέρονται τα ακόλουθα: Θέμα: «Σχετικά με τις ανεκτές αποκλίσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα των προς έκδοση οικοδομικών αδειών» Σχετ.: Το με αρ.πρωτ. ΥΙlΕΝ/ΔΑΟΚΑ/110061/3317/2020 έγγραφο της ΔΙΠΕΧΩΣΧ της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Σε συνέχεια του ως άνω σχετικού με το οποίο διατυπώνονται απόψεις ως προς τις αποδεκτές αποκλίσεις των τοπογραφικών διαγραμμάτων των προς έκδοση οικοδομικών αδειών σας γνωρίζουμε ότι συμφωνούμε κατ’ αρχήν με τις απόψεις σας. Ειδικότερα τα προσκομιζόμενα, για την έκδοση οικοδομικών αδειών τοπογραφικά διαγράμματα για τα οποία ισχύουν οι τεχνικές προδιαγραφές αποτύπωσης και σύνταξης των τοπογραφικών διαγραμμάτων με υπόβαθρο αναφοράς το Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ 87, θα πρέπει να είναι συμβατό με το τοπογραφικό του συμβολαίου ως προς τη θέση, το εμβαδόν, το γεωμετρικό σχήμα και τα όρια της έκτασης την οποία απεικονίζουν. Περαιτέρω σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν. 4495/17, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 60 του Ν. 4759/20 (ΦΕΚ 245/Α/9-12-20), πραγματοποιείται ενημέρωση οικοδομικής άδειας, ανεξάρτητα από το χρόνο ισχύος της, πλην των άλλων περιπτώσεων, και για: … γ) μεταβολές των διαστάσεων του κτιρίου 17 του οικοπέδου, εφόσον με τις αποκλίσεις αυτές δεν παραβιάζονται κοινόχρηστοι χώροι. Οι αποκλίσεις αυτές δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερες του δύο τοις εκατό (2%), με μέγιστο τα είκοσι {20) εκατοστά όσον αφορά το κτίσμα, ή μεγαλύτερες του δύο τοις εκατό (2%). με μέγιστο τα σαράντα (40) εκατοστά όσον αφορά τα μήκη των πλευρών τον οικοπέδου και με την προϋπόθεση υποβολής τυχόν απαραίτητων εγκρίσεων από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα…» Σε ότι αφορά τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν.4495/17: «α) Όπου μέχρι τη δημοσίευση τον παρόντος και εφεξής προβλέπεται η σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος, νοείται το τοπογραφικό διάγραμμα του άρθ. 83 παρ.4 του παρόντος νόμου. β) Απόκλιση επί του εμβαδού οικοπέδου ή γηπέδου από το αναγραφόμενο στο τοπογραφικό διάγραμμα που έχει συνταχθεί μέχρι τις 8-8-13, και σύμφωνα με τον οποίο εκδόθηκε άδεια οικοδομής 17 καταρτίστηκε συμβολαιογραφική πράξη, σε σχέση με τη νέα καταμέτρηση στο τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει τη βεβαίωση του άρθ. 83, είναι ανεκτή υπό τις εξής προϋποθέσεις: αα) για οικόπεδα ή γήπεδα εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμού το ποσοστό της απόκλισης ορίζεται σε +-5%,• ββ) για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα ή γήπεδα το ποσοστό της απόκλισης ορίζεται σε +-10%. Εμβαδομετρήσεις οικοπέδων ή γηπέδων, που έχουν περιληφθεί σε διοικητικές πράξεις και δικαιοπραξίες και είναι εντός της απόκλισης του προηγούμενου εδαφίου, θεωρούνται αποδεκτές και δεν απαιτείται η αναθεώρηση της οικοδομικής αδείας, καθώς και η διόρθωση ή τροποποίηση των τίτλων κτήσης για την έκδοση άδειας.» Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω έχουμε την άποψη ότι για τον έλεγχο της συμβατότητας μεταξύ του υποβληθέντος τοπογραφικού διαγράμματος και του τοπογραφικού του συμβολαίου, τα οποία συντάχθηκαν σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 83 του Ν. 4495/17, μετά τις 8-8-13, θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη οι αποκλίσεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν. 4495/17, όπως ισχύει υπό την προϋπόθεση της αιτιολόγησης της νέας καταμέτρησης και χωρίς εμφανή μετακίνηση ορίων ή αλλαγής του γεωμετρικού σχήματος του οικοπέδου και εφόσον δεν παραβιάζονται οι κοινόχρηστοι χώροι και με την πρόσθετη προϋπόθεση υποβολής τυχόν απαραίτητων εγκρίσεων από άλλους φορείς. Σε ότι αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν. 4495/17 προκύπτουν τα εξής: Θεσμοθετούνται ποσοστά αποκλίσεων στις νέες εμβαδομετρήσεις γηπέδων ή οικοπέδων, 5% για εντός ρυμοτομικού σχεδίου και εντός ορίων οικισμού 10% για εκτός σχεδίου Ελέγχεται εάν οι προγενέστερες εμβαδομετρήσεις σε τοπογραφικά που έχουν συνταχθεί μέχρι τις 8-8-13 εμπίπτουν εντός των παραπάνω ορίων απόκλισης. Ο έλεγχος αφορά, σε εμβαδομετρήσεις οικοπέδων ή γηπέδων επί τοπογραφικών διαγραμμάτων βάσει των οποίων είτε εκδόθηκε άδεια οικοδομής, είτε συντάχθηκε συμβολαιογραφική πράξη. Στην περίπτωση που οι προγενέστερες εμβαδομετρήσεις εμπίπτουν εντός των ορίων απόκλισης μετά τη σύγκρισή τους με τις νέες εμβαδομετρήσεις, οι οποίες προκύπτουν από τη σύνταξη του εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος σύμφωνα με το άρθρο 83 Ν.4495/13, τότε: Δεν απαιτείται η αναθεώρηση των αντίστοιχων οικοδομικών αδειών με σκοπό τη διόρθωση της διαφοράς του εμβαδού. Στην περίπτωση έκδοσης άδειας αναθεώρησης για διαφορετικό λόγο απ’ αυτόν της διόρθωσης του εμβαδού θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με βάση το νέο τοπογραφικό διάγραμμα. Δεν απαιτείται η διόρθωση του αντίστοιχου τίτλου ιδιοκτησίας για την έκδοση οικοδομικής άδειας. Ωστόσο για την έκδοση οικοδομικής άδειας πρέπει να περιλαμβάνεται το νέο τοπογραφικό διάγραμμα το οποίο θεωρείται συμβατό με το τοπογραφικό του συμβολαίου.
  11. Σύμφωνα με νέο έγγραφο της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων του ΥΠΕΝ και αναφορικά με σχετικό έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξικού Σχεδιασμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, με θέμα τις ανεκτές αποκλίσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα των προς έκδοση οικοδομικών αδειών, προκύπτει ότι μπορούν να ληφθούν υπόψη οι αποκλίσεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν.4495/2017 για τον έλεγχο της συμβατότητας μεταξύ του υποβληθέντος τοπογραφικού διαγράμματος και του τοπογραφικού συμβολαίου, τα οποία συντάχθηκαν σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 42 του Ν. 4495/17, μετά τις 8-8-13. Στο έγγραφο της ΔΑΟΚΑ αναφέρονται τα ακόλουθα: Θέμα: «Σχετικά με τις ανεκτές αποκλίσεις στο τοπογραφικό διάγραμμα των προς έκδοση οικοδομικών αδειών» Σχετ.: Το με αρ.πρωτ. ΥΙlΕΝ/ΔΑΟΚΑ/110061/3317/2020 έγγραφο της ΔΙΠΕΧΩΣΧ της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής Σε συνέχεια του ως άνω σχετικού με το οποίο διατυπώνονται απόψεις ως προς τις αποδεκτές αποκλίσεις των τοπογραφικών διαγραμμάτων των προς έκδοση οικοδομικών αδειών σας γνωρίζουμε ότι συμφωνούμε κατ’ αρχήν με τις απόψεις σας. Ειδικότερα τα προσκομιζόμενα, για την έκδοση οικοδομικών αδειών τοπογραφικά διαγράμματα για τα οποία ισχύουν οι τεχνικές προδιαγραφές αποτύπωσης και σύνταξης των τοπογραφικών διαγραμμάτων με υπόβαθρο αναφοράς το Εθνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς ΕΓΣΑ 87, θα πρέπει να είναι συμβατό με το τοπογραφικό του συμβολαίου ως προς τη θέση, το εμβαδόν, το γεωμετρικό σχήμα και τα όρια της έκτασης την οποία απεικονίζουν. Περαιτέρω σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν. 4495/17, όπως τροποποιήθηκαν με το άρθρο 60 του Ν. 4759/20 (ΦΕΚ 245/Α/9-12-20), πραγματοποιείται ενημέρωση οικοδομικής άδειας, ανεξάρτητα από το χρόνο ισχύος της, πλην των άλλων περιπτώσεων, και για: … γ) μεταβολές των διαστάσεων του κτιρίου 17 του οικοπέδου, εφόσον με τις αποκλίσεις αυτές δεν παραβιάζονται κοινόχρηστοι χώροι. Οι αποκλίσεις αυτές δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερες του δύο τοις εκατό (2%), με μέγιστο τα είκοσι {20) εκατοστά όσον αφορά το κτίσμα, ή μεγαλύτερες του δύο τοις εκατό (2%). με μέγιστο τα σαράντα (40) εκατοστά όσον αφορά τα μήκη των πλευρών τον οικοπέδου και με την προϋπόθεση υποβολής τυχόν απαραίτητων εγκρίσεων από άλλους φορείς ή συλλογικά όργανα…» Σε ότι αφορά τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν.4495/17: «α) Όπου μέχρι τη δημοσίευση τον παρόντος και εφεξής προβλέπεται η σύνταξη τοπογραφικού διαγράμματος, νοείται το τοπογραφικό διάγραμμα του άρθ. 83 παρ.4 του παρόντος νόμου. β) Απόκλιση επί του εμβαδού οικοπέδου ή γηπέδου από το αναγραφόμενο στο τοπογραφικό διάγραμμα που έχει συνταχθεί μέχρι τις 8-8-13, και σύμφωνα με τον οποίο εκδόθηκε άδεια οικοδομής 17 καταρτίστηκε συμβολαιογραφική πράξη, σε σχέση με τη νέα καταμέτρηση στο τοπογραφικό διάγραμμα που συνοδεύει τη βεβαίωση του άρθ. 83, είναι ανεκτή υπό τις εξής προϋποθέσεις: αα) για οικόπεδα ή γήπεδα εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου ή εντός ορίων οικισμού το ποσοστό της απόκλισης ορίζεται σε +-5%,• ββ) για τα εκτός σχεδίου οικόπεδα ή γήπεδα το ποσοστό της απόκλισης ορίζεται σε +-10%. Εμβαδομετρήσεις οικοπέδων ή γηπέδων, που έχουν περιληφθεί σε διοικητικές πράξεις και δικαιοπραξίες και είναι εντός της απόκλισης του προηγούμενου εδαφίου, θεωρούνται αποδεκτές και δεν απαιτείται η αναθεώρηση της οικοδομικής αδείας, καθώς και η διόρθωση ή τροποποίηση των τίτλων κτήσης για την έκδοση άδειας.» Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω έχουμε την άποψη ότι για τον έλεγχο της συμβατότητας μεταξύ του υποβληθέντος τοπογραφικού διαγράμματος και του τοπογραφικού του συμβολαίου, τα οποία συντάχθηκαν σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 83 του Ν. 4495/17, μετά τις 8-8-13, θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη οι αποκλίσεις της παρ. 10 του άρθρου 42 του Ν. 4495/17, όπως ισχύει υπό την προϋπόθεση της αιτιολόγησης της νέας καταμέτρησης και χωρίς εμφανή μετακίνηση ορίων ή αλλαγής του γεωμετρικού σχήματος του οικοπέδου και εφόσον δεν παραβιάζονται οι κοινόχρηστοι χώροι και με την πρόσθετη προϋπόθεση υποβολής τυχόν απαραίτητων εγκρίσεων από άλλους φορείς. Σε ότι αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 39 του Ν. 4495/17 προκύπτουν τα εξής: Θεσμοθετούνται ποσοστά αποκλίσεων στις νέες εμβαδομετρήσεις γηπέδων ή οικοπέδων, 5% για εντός ρυμοτομικού σχεδίου και εντός ορίων οικισμού 10% για εκτός σχεδίου Ελέγχεται εάν οι προγενέστερες εμβαδομετρήσεις σε τοπογραφικά που έχουν συνταχθεί μέχρι τις 8-8-13 εμπίπτουν εντός των παραπάνω ορίων απόκλισης. Ο έλεγχος αφορά, σε εμβαδομετρήσεις οικοπέδων ή γηπέδων επί τοπογραφικών διαγραμμάτων βάσει των οποίων είτε εκδόθηκε άδεια οικοδομής, είτε συντάχθηκε συμβολαιογραφική πράξη. Στην περίπτωση που οι προγενέστερες εμβαδομετρήσεις εμπίπτουν εντός των ορίων απόκλισης μετά τη σύγκρισή τους με τις νέες εμβαδομετρήσεις, οι οποίες προκύπτουν από τη σύνταξη του εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος σύμφωνα με το άρθρο 83 Ν.4495/13, τότε: Δεν απαιτείται η αναθεώρηση των αντίστοιχων οικοδομικών αδειών με σκοπό τη διόρθωση της διαφοράς του εμβαδού. Στην περίπτωση έκδοσης άδειας αναθεώρησης για διαφορετικό λόγο απ’ αυτόν της διόρθωσης του εμβαδού θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με βάση το νέο τοπογραφικό διάγραμμα. Δεν απαιτείται η διόρθωση του αντίστοιχου τίτλου ιδιοκτησίας για την έκδοση οικοδομικής άδειας. Ωστόσο για την έκδοση οικοδομικής άδειας πρέπει να περιλαμβάνεται το νέο τοπογραφικό διάγραμμα το οποίο θεωρείται συμβατό με το τοπογραφικό του συμβολαίου. View full είδηση
  12. Μία ιδιαίτερη ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε στην Κοζάνη και αφορά αρχαία κλίνη 2.100 ετών που βρέθηκε ανέπαφη, ενώ η ταυτότητα της πλούσιας ιδιοκτήτριας που είχε ταφεί σε αυτή παραμένει μυστήριο. Η ανακάλυψη είναι σπουδαία καθώς ποτέ ξανά δεν είχε βρεθεί ανέπαφη κλίνη στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι κατά τα αρχαία έτη συνηθίζονταν η συγκεκριμένη ταφική διαδικασία. Η αποκάλυψη του ευρήματος έγινε κάτω από τα θεμέλια μιας κατεδαφισμένης -στο πλαίσιο επέκτασης του λιγνιτωρυχείου της ΔΕΗ- σύγχρονης κατοικίας στη Μαυροπηγή, του δήμου Εορδαίας Κοζάνης, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ και ήταν μία κλίνη του 1ου αιώνα π.Χ. πάνω στην οποία είχε ταφεί μία πλούσια γυναίκα. Πρόκειται για ένα κρεβάτι διαστάσεων 2μ Χ 0,90 μ., με ύψος 40 εκατοστά, «σαν ένα δικό μας σημερινό ντιβάνι», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αρχαιολόγος, υπεύθυνη της ανασκαφής και προϊστάμενη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης Αρετή Χονδρογιάννη-Μετόκη, η οποία στο πλαίσιο του 33ου Αρχαιολογικού Συνέδριου για τις ανασκαφές στη Μακεδονία και τη Θράκη- που ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο, παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ανασκαφικής έρευνάς της, στα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ την περίοδο 2018-2020». Όπως εξήγησε, ενώ υπήρχε στα αρχαία χρόνια η συνήθεια να τοποθετούνται νεκροί σε κλίνες, μέχρι στιγμής δεν είχε βρεθεί καμία σε όλο τον ελλαδικό χώρο και στην ευρύτερη περιοχή. «Έχουν βρεθεί πόδια ή εξαρτήματα κλινών, χάλκινα και είναι τα μόνα που έχουν διατηρηθεί στο χρόνο, αλλά διάσπαρτα. Μέχρι τώρα δεν είχε βρεθεί μία κλίνη στη θέση της», υπογραμμίζει η κ. Χονδρογιάννη. Αυτό είναι το μοναδικό που έχει αυτό το εύρημα. Βρέθηκε in situ και είναι ακέραιη, χωρίς τα ξύλινα τμήματά της που έχουν διαλυθεί. Μέσα στο 2020 έγινε μια προσπάθεια συντήρησης ενός μέρους της, μια προκαταρκτική μελέτη των στοιχείων της, η σχεδίαση και όλες οι εργασίες που απαιτούνται για τη μελέτη του ευρήματος. Μια πιστή αναπαράσταση Φωτό ΑΠΕ-ΜΠΕ Από τη θέση που βρέθηκαν τα χάλκινα τμήματα της κλίνης και με βάση τη σχεδίαση που έγινε στο μουσείο, η κ. Χονδρογιάννη και οι συνεργάτες της προσπάθησαν να προσεγγίσουν τον τρόπο που δένονταν αυτά τα κομμάτια μεταξύ τους και προχώρησαν σε αναπαράσταση μιας μικρογραφίας, η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο. Πρόκειται ουσιαστικά, όπως είπε, για μία πρόταση αναπαράστασης, «κατά την εκτίμησή μας πολύ κοντά στο πρωτότυπο, καθώς μας λείπουν τα ξύλινα στοιχεία, η οποία έγινε με βάση την προκαταρκτική μελέτη του υλικού (ανασκαφικά στοιχεία, βιβλιογραφικά δεδομένα, συντήρηση ενός μέρους – του απαιτούμενου για την κατανόησή της κλίνης, σχεδίαση όλων των τμημάτων, καθώς και την ακτινογραφία και αξονική τομογραφία των ποδιών). Η συγκεκριμένη ταφή χρονολογείται στα ελληνιστικά χρόνια, στην ύστερη ελληνιστική περίοδο, στον 1ο αιώνα π.Χ., ίσως και στα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ. Μόνο τα καρφιά μαρτυρούν την ύπαρξη ξύλου «Σε αυτήν την εποχή είναι συνηθισμένο να τοποθετούν νεκρούς πάνω σε κλίνες στην ευρύτερη περιοχή και στην Πέλλα και στην Πιερία. Επειδή όμως ήταν ξύλινες έχουν καταστραφεί και η ύπαρξή τους συμπεραίνεται συνήθως μόνο από τις θέσεις των καρφιών, που είναι τα μόνα που έχουν μείνει, καθώς το ξύλο διαλύεται. Υπάρχουν και πέτρινες, όπως και πλίνθινες κλίνες και στους μακεδονικούς τάφους», εξηγεί η αρχαιολόγος, χαρακτηρίζοντας το εύρημα «σπουδαίο και μοναδικό», το οποίο δίνει και πολλές πληροφορίες για τις μορφές των αρχαίων κλινών στην περιοχή. «Αυτή η κλίνη ανήκει στον ελληνιστικό τύπο. Όλα τα στοιχεία παραπέμπουν σε τοπικό εργαστήρι», σημειώνει η κ. Χονδρογιάννη. Ωστόσο, πουθενά στην ευρύτερη περιοχή της Μαυροπηγής και γενικότερα του νομού Κοζάνης δεν έχουν βρεθεί ούτε καν ενδείξεις ύπαρξης παρόμοιων κλινών, παρ’ όλο που έχουν ανασκαφεί εκατοντάδες τάφοι. Μία εξήγηση γιατί ενώ φαίνεται να υπήρχε τοπικό εργαστήρι κλινών, δεν έχουν βρεθεί άλλες κλίνες, είναι οι συλήσεις τάφων, αλλά και η δυνατότητα ανακύκλωσης του υλικού. «Πολλά χάλκινα και σιδερένια μέρη επειδή είναι ανακυκλώσιμα υλικά τα έπαιρναν οι νεότεροι και τα έλιωναν». Ποια ήταν η πλούσια νεκρή Υδρόβιο πουλί με φίδι, από τη διακόσμηση του πάνω μέρους των φούλκρων της χάλκινης κλίνης της Μαυροπηγής. Φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αρετή Χονδρογιάννη Το σπάνιο εύρημα επιβεβαιώνει ότι υπήρχαν πολυτελή αντικείμενα, δηλαδή πλούτος και ευμάρεια στον αρχαίο οικισμό που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή της Μαυροπηγής, ίσως και κάποια βασιλική οικογένεια, όπως συμβαίνει σε όλη τη Δυτική Μακεδονία την εποχή αυτή, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αιανή, όπου μαρτυρούνται και ονόματα βασιλέων της αρχαίας πόλης. Η νεκρή γυναίκα, υψηλής, καθώς φαίνεται, οικονομικής και κοινωνικής τάξης, μέσης ηλικίας, μπορεί να άνηκε σε κάποια βασιλική οικογένεια –χρυσά φύλλα δάφνης βρέθηκαν στο κεφάλι της που ίσως ήταν ραμμένα σε κάποιο στεφάνι από άλλο υλικό-, μπορεί όμως να κατείχε και κάποια θρησκευτική εξουσία. Εξετάζονται και και τα δύο σενάρια. Από τη μελέτη που έχει κάνει η κ. Χονδρογιάννη προκύπτει ότι αυτή η κλίνη ήταν πολυτελούς κατασκευής, με ύψος, μόνο των ποδιών, 40 εκατοστών και το συνολικό με τα κεφαλάρια της 70-80 εκ. Ό,τι πιο πολυτελές μπορούσε να έχει ένας άνθρωπος εκείνη την εποχή «Ήταν ό,τι πολυτελές και πιο ακριβό μπορούσε να έχει ένας άνθρωπος της εποχής, που μας παραπέμπει σε κάποιο άτομο με υψηλή οικονομική και κοινωνική θέση», είπε χαρακτηριστικά. Ο οικισμός στον οποίο ανήκει η ταφή τοποθετείται στην αρχαία Εορδαία η οποία ήταν ένα από τα τέσσερα βασίλεια της Άνω Μακεδονίας, της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας. Η πρωτεύουσα αυτού του βασιλείου δεν έχει βρεθεί. Τα δύο φούλκρα της κλίνης είναι διακοσμημένα με γοργόνειο, -το κεφάλι της Γοργούς- ενώ και το πάνω μέρος του φούλκρου έφερε υδρόβιο πουλί που κρατάει στο στόμα του ένα φίδι. Το φίδι – συνδέεται με το Θεό Απόλλωνα, που σύμφωνα με τη μυθολογία σκότωσε το φίδι στους Δελφούς και έσωσε τον κόσμο. Η νεκρή γυναίκα έφερε στο στόμα της χρυσό έλασμα – πιθανόν επιστόμιο και δέκα διπλά χρυσά φύλλα δάφνης και ήταν ραμμένα – φέρουν και τις οπές -σε κάποιο υλικό είτε σε δέρμα είτε σε ύφασμα -ίσως κάποιο πέπλο-, είτε σε κάποιο στεφάνι που είχε στο κεφάλι. Στο δεξί της χέρι βρέθηκαν χρυσές κλωστές, σαν να είχε κάτι κεντημένο πάνω στο χέρι της. «Όλα αυτά φαίνονται να ήταν κάπου ραμμένα, ίσως στο ρούχο που φορούσε η νεκρή ή σε κάποιο ύφασμα με το οποίο την κάλυψαν», σημειώνει η κ. Χονδρογιάννη. Η γυναίκα είχε επίσης μια οστέινη βελόνη και μια λίθινη χάντρα και ήταν κτερισμένη με τέσσερα πήλινα μυροδοχεία, έναν πήλινο αμφορέα, ένα γυάλινο μυροδοχείο. Τα φύλλα δάφνης παραπέμπουν πάλι στον Απόλλωνα γιατί είναι το ιερό φυτό, το έμβλημά του, ενώ στη Μαυροπηγή έχει βρεθεί διαλυμένο ιερό του Απόλλωνα και αναθηματική στήλη, που βεβαιώνει την ύπαρξη ιερού. Βασίλισσα ή ιερέας Μαυροπηγή 2019: Χάλκινο μετάλλιο με γοργόνειο, από τη διακόσμηση των φούλκρων της χάλκινης κλίνης της Μαυροπηγής. Φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ /Αρετή Χονδρογιάννη «Η αρχαιολόγος Μαρία Ακαμάτη που μελέτησε κάποια φούλκρα από την Πέλλα όπου υπήρχαν φύλλα δάφνης, απομακρύνεται από τη σύνδεση της εικονιζόμενης μορφής με το θεό Απόλλωνα, βάσει των υπόλοιπων χαρακτηριστικών της, και τη συνδέει με καταγωγή από βασιλική γενιά», σημειώνει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης, προσθέτοντας ότι «με τα στοιχεία που έχουμε μέχρι στιγμής, δεν έχουμε καταλήξει για το αν πρόκειται για κάποια γυναίκα βασιλικής οικογένειας ή για κάποιο άτομο με θρησκευτική εξουσία. Υπάρχουν στοιχεία και για τα δύο. Σίγουρα ήταν μια επιφανής γυναίκα που είχε εξουσία και μόνο η πολυτέλεια της κλίνης δεν αφήνει καμία αμφιβολία». Σχετικά με το ενδεχόμενο να είχε η γυναίκα θρησκευτική εξουσία, η κ. Χονδρογιάννη επισημαίνει ότι «ήταν σύνηθες στην αρχαία Ελλάδα να ανατίθενται πολυτελείς κλίνες στα ιερά. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν πιο απλές, ταπεινές κλίνες, ξύλινες κατά κύριο λόγο. Αυτή «μυρίζει» πολυτέλεια. Η πολυτέλεια παραπέμπει είτε σε βασιλική καταγωγή είτε σε ιερό και επειδή υπάρχουν και ενδείξεις για ιερό στη Μαυροπηγή δεν μπορεί να αποκλειστεί κανένα από τα δύο σενάρια». Τα οστά της γυναίκας έχουν μεταφερθεί στα εργαστήρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής και μέσω της ανθρωπολογικής μελέτης θα οριστικοποιηθεί εκτός από το φύλο, η ηλικία ακόμη και η αιτία θανάτου. Στόχος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης είναι να κάνουν μια πραγματική αναπαράσταση της κλίνης, να εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής για «να το δει όλος ο κόσμος», τονίζει η κ. Χονδρογιάννη. Κι άλλες ανακαλύψεις το 2020 Το προηγούμενο έτος έχουν ανασκαφεί κατάλοιπα μίας ακόμη αγροικίας σε ένα αγροτεμάχιο στις παρυφές της σύγχρονης κοινότητας της Μαυροπηγής, η οποία χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή (3ος-1ος αιώνας π.Χ.). Πρόκειται για μια πρόχειρη κατασκευή, που περιλαμβάνει και ένα υπόσκαφο τμήμα. Ανάλογο βρέθηκε και σε άλλη θέση της Μαυροπηγής το 2018 (στο αγροτεμάχιο 453, το οποίο και παρουσιάζεται στην ανακοίνωση). Φαίνεται ότι στην περιοχή, στη Μαυροπηγή, αλλά και πιο βόρεια (στον Περδίκα), υπήρχε η συνήθεια να κατασκευάζονται πρόχειρα, βοηθητικής χρήσης κτίσματα, τύπου καλύβας, με υπόγειο ή ημιυπόγειο χώρο. Στην ίδια θέση υπάρχει κι ένας λάκκος με ευρήματα της ύστερης εποχής χαλκού (1600 π.Χ.-1100 π.Χ.), των Μυκηναϊκών χρόνων δηλαδή, που δείχνει χρήση του χώρου και σε αυτή την εποχή. Ένα νεκροταφείο αιώνων Σε άλλη θέση εντοπίστηκαν ευρήματα των ελληνιστικών χρόνων και της πρώιμης εποχής σιδήρου (1100 π.Χ.-700 π.Χ.). Ανασκάφηκαν οικιστικά κατάλοιπα και νεκροταφείο αυτών των δύο περιόδων. Το νεκροταφείο περιελάμβανε 40 τάφους που χρονολογούνται από το 1100 π.Χ. μέχρι και τους ελληνικούς χρόνους, «έχει δηλαδή μια μακρά διάρκεια χρήσης, με κενό κατά τους κλασικούς χρόνους», υπογραμμίζει η κ. Χονδρογιάνη. Οι νεκροί ήταν κτερισμένοι με πήλινα αγγεία, κοσμήματα και όπλα. Οι γυναίκες φορούσαν κοσμήματα χάλκινα, και σε μία περίπτωση ένα επίχρυσο δαχτυλίδι. Οι άντρες έφεραν τα όπλα τους. Οι τάφοι είναι λακκοειδείς, εκτός από έναν κιβωτιόσχημο και δύο λιθοπερίκλειστους ενώ πολλοί από τους λακκοειδείς σηματοδοτούνταν με μία πέτρα.
  13. Μία ιδιαίτερη ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε στην Κοζάνη και αφορά αρχαία κλίνη 2.100 ετών που βρέθηκε ανέπαφη, ενώ η ταυτότητα της πλούσιας ιδιοκτήτριας που είχε ταφεί σε αυτή παραμένει μυστήριο. Η ανακάλυψη είναι σπουδαία καθώς ποτέ ξανά δεν είχε βρεθεί ανέπαφη κλίνη στην Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι κατά τα αρχαία έτη συνηθίζονταν η συγκεκριμένη ταφική διαδικασία. Η αποκάλυψη του ευρήματος έγινε κάτω από τα θεμέλια μιας κατεδαφισμένης -στο πλαίσιο επέκτασης του λιγνιτωρυχείου της ΔΕΗ- σύγχρονης κατοικίας στη Μαυροπηγή, του δήμου Εορδαίας Κοζάνης, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ και ήταν μία κλίνη του 1ου αιώνα π.Χ. πάνω στην οποία είχε ταφεί μία πλούσια γυναίκα. Πρόκειται για ένα κρεβάτι διαστάσεων 2μ Χ 0,90 μ., με ύψος 40 εκατοστά, «σαν ένα δικό μας σημερινό ντιβάνι», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αρχαιολόγος, υπεύθυνη της ανασκαφής και προϊστάμενη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης Αρετή Χονδρογιάννη-Μετόκη, η οποία στο πλαίσιο του 33ου Αρχαιολογικού Συνέδριου για τις ανασκαφές στη Μακεδονία και τη Θράκη- που ολοκληρώθηκε το περασμένο Σάββατο, παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ανασκαφικής έρευνάς της, στα λιγνιτωρυχεία της ΔΕΗ την περίοδο 2018-2020». Όπως εξήγησε, ενώ υπήρχε στα αρχαία χρόνια η συνήθεια να τοποθετούνται νεκροί σε κλίνες, μέχρι στιγμής δεν είχε βρεθεί καμία σε όλο τον ελλαδικό χώρο και στην ευρύτερη περιοχή. «Έχουν βρεθεί πόδια ή εξαρτήματα κλινών, χάλκινα και είναι τα μόνα που έχουν διατηρηθεί στο χρόνο, αλλά διάσπαρτα. Μέχρι τώρα δεν είχε βρεθεί μία κλίνη στη θέση της», υπογραμμίζει η κ. Χονδρογιάννη. Αυτό είναι το μοναδικό που έχει αυτό το εύρημα. Βρέθηκε in situ και είναι ακέραιη, χωρίς τα ξύλινα τμήματά της που έχουν διαλυθεί. Μέσα στο 2020 έγινε μια προσπάθεια συντήρησης ενός μέρους της, μια προκαταρκτική μελέτη των στοιχείων της, η σχεδίαση και όλες οι εργασίες που απαιτούνται για τη μελέτη του ευρήματος. Μια πιστή αναπαράσταση Φωτό ΑΠΕ-ΜΠΕ Από τη θέση που βρέθηκαν τα χάλκινα τμήματα της κλίνης και με βάση τη σχεδίαση που έγινε στο μουσείο, η κ. Χονδρογιάννη και οι συνεργάτες της προσπάθησαν να προσεγγίσουν τον τρόπο που δένονταν αυτά τα κομμάτια μεταξύ τους και προχώρησαν σε αναπαράσταση μιας μικρογραφίας, η οποία παρουσιάστηκε στο συνέδριο. Πρόκειται ουσιαστικά, όπως είπε, για μία πρόταση αναπαράστασης, «κατά την εκτίμησή μας πολύ κοντά στο πρωτότυπο, καθώς μας λείπουν τα ξύλινα στοιχεία, η οποία έγινε με βάση την προκαταρκτική μελέτη του υλικού (ανασκαφικά στοιχεία, βιβλιογραφικά δεδομένα, συντήρηση ενός μέρους – του απαιτούμενου για την κατανόησή της κλίνης, σχεδίαση όλων των τμημάτων, καθώς και την ακτινογραφία και αξονική τομογραφία των ποδιών). Η συγκεκριμένη ταφή χρονολογείται στα ελληνιστικά χρόνια, στην ύστερη ελληνιστική περίοδο, στον 1ο αιώνα π.Χ., ίσως και στα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ. Μόνο τα καρφιά μαρτυρούν την ύπαρξη ξύλου «Σε αυτήν την εποχή είναι συνηθισμένο να τοποθετούν νεκρούς πάνω σε κλίνες στην ευρύτερη περιοχή και στην Πέλλα και στην Πιερία. Επειδή όμως ήταν ξύλινες έχουν καταστραφεί και η ύπαρξή τους συμπεραίνεται συνήθως μόνο από τις θέσεις των καρφιών, που είναι τα μόνα που έχουν μείνει, καθώς το ξύλο διαλύεται. Υπάρχουν και πέτρινες, όπως και πλίνθινες κλίνες και στους μακεδονικούς τάφους», εξηγεί η αρχαιολόγος, χαρακτηρίζοντας το εύρημα «σπουδαίο και μοναδικό», το οποίο δίνει και πολλές πληροφορίες για τις μορφές των αρχαίων κλινών στην περιοχή. «Αυτή η κλίνη ανήκει στον ελληνιστικό τύπο. Όλα τα στοιχεία παραπέμπουν σε τοπικό εργαστήρι», σημειώνει η κ. Χονδρογιάννη. Ωστόσο, πουθενά στην ευρύτερη περιοχή της Μαυροπηγής και γενικότερα του νομού Κοζάνης δεν έχουν βρεθεί ούτε καν ενδείξεις ύπαρξης παρόμοιων κλινών, παρ’ όλο που έχουν ανασκαφεί εκατοντάδες τάφοι. Μία εξήγηση γιατί ενώ φαίνεται να υπήρχε τοπικό εργαστήρι κλινών, δεν έχουν βρεθεί άλλες κλίνες, είναι οι συλήσεις τάφων, αλλά και η δυνατότητα ανακύκλωσης του υλικού. «Πολλά χάλκινα και σιδερένια μέρη επειδή είναι ανακυκλώσιμα υλικά τα έπαιρναν οι νεότεροι και τα έλιωναν». Ποια ήταν η πλούσια νεκρή Υδρόβιο πουλί με φίδι, από τη διακόσμηση του πάνω μέρους των φούλκρων της χάλκινης κλίνης της Μαυροπηγής. Φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ/Αρετή Χονδρογιάννη Το σπάνιο εύρημα επιβεβαιώνει ότι υπήρχαν πολυτελή αντικείμενα, δηλαδή πλούτος και ευμάρεια στον αρχαίο οικισμό που είχε αναπτυχθεί στην περιοχή της Μαυροπηγής, ίσως και κάποια βασιλική οικογένεια, όπως συμβαίνει σε όλη τη Δυτική Μακεδονία την εποχή αυτή, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αιανή, όπου μαρτυρούνται και ονόματα βασιλέων της αρχαίας πόλης. Η νεκρή γυναίκα, υψηλής, καθώς φαίνεται, οικονομικής και κοινωνικής τάξης, μέσης ηλικίας, μπορεί να άνηκε σε κάποια βασιλική οικογένεια –χρυσά φύλλα δάφνης βρέθηκαν στο κεφάλι της που ίσως ήταν ραμμένα σε κάποιο στεφάνι από άλλο υλικό-, μπορεί όμως να κατείχε και κάποια θρησκευτική εξουσία. Εξετάζονται και και τα δύο σενάρια. Από τη μελέτη που έχει κάνει η κ. Χονδρογιάννη προκύπτει ότι αυτή η κλίνη ήταν πολυτελούς κατασκευής, με ύψος, μόνο των ποδιών, 40 εκατοστών και το συνολικό με τα κεφαλάρια της 70-80 εκ. Ό,τι πιο πολυτελές μπορούσε να έχει ένας άνθρωπος εκείνη την εποχή «Ήταν ό,τι πολυτελές και πιο ακριβό μπορούσε να έχει ένας άνθρωπος της εποχής, που μας παραπέμπει σε κάποιο άτομο με υψηλή οικονομική και κοινωνική θέση», είπε χαρακτηριστικά. Ο οικισμός στον οποίο ανήκει η ταφή τοποθετείται στην αρχαία Εορδαία η οποία ήταν ένα από τα τέσσερα βασίλεια της Άνω Μακεδονίας, της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας. Η πρωτεύουσα αυτού του βασιλείου δεν έχει βρεθεί. Τα δύο φούλκρα της κλίνης είναι διακοσμημένα με γοργόνειο, -το κεφάλι της Γοργούς- ενώ και το πάνω μέρος του φούλκρου έφερε υδρόβιο πουλί που κρατάει στο στόμα του ένα φίδι. Το φίδι – συνδέεται με το Θεό Απόλλωνα, που σύμφωνα με τη μυθολογία σκότωσε το φίδι στους Δελφούς και έσωσε τον κόσμο. Η νεκρή γυναίκα έφερε στο στόμα της χρυσό έλασμα – πιθανόν επιστόμιο και δέκα διπλά χρυσά φύλλα δάφνης και ήταν ραμμένα – φέρουν και τις οπές -σε κάποιο υλικό είτε σε δέρμα είτε σε ύφασμα -ίσως κάποιο πέπλο-, είτε σε κάποιο στεφάνι που είχε στο κεφάλι. Στο δεξί της χέρι βρέθηκαν χρυσές κλωστές, σαν να είχε κάτι κεντημένο πάνω στο χέρι της. «Όλα αυτά φαίνονται να ήταν κάπου ραμμένα, ίσως στο ρούχο που φορούσε η νεκρή ή σε κάποιο ύφασμα με το οποίο την κάλυψαν», σημειώνει η κ. Χονδρογιάννη. Η γυναίκα είχε επίσης μια οστέινη βελόνη και μια λίθινη χάντρα και ήταν κτερισμένη με τέσσερα πήλινα μυροδοχεία, έναν πήλινο αμφορέα, ένα γυάλινο μυροδοχείο. Τα φύλλα δάφνης παραπέμπουν πάλι στον Απόλλωνα γιατί είναι το ιερό φυτό, το έμβλημά του, ενώ στη Μαυροπηγή έχει βρεθεί διαλυμένο ιερό του Απόλλωνα και αναθηματική στήλη, που βεβαιώνει την ύπαρξη ιερού. Βασίλισσα ή ιερέας Μαυροπηγή 2019: Χάλκινο μετάλλιο με γοργόνειο, από τη διακόσμηση των φούλκρων της χάλκινης κλίνης της Μαυροπηγής. Φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ /Αρετή Χονδρογιάννη «Η αρχαιολόγος Μαρία Ακαμάτη που μελέτησε κάποια φούλκρα από την Πέλλα όπου υπήρχαν φύλλα δάφνης, απομακρύνεται από τη σύνδεση της εικονιζόμενης μορφής με το θεό Απόλλωνα, βάσει των υπόλοιπων χαρακτηριστικών της, και τη συνδέει με καταγωγή από βασιλική γενιά», σημειώνει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης, προσθέτοντας ότι «με τα στοιχεία που έχουμε μέχρι στιγμής, δεν έχουμε καταλήξει για το αν πρόκειται για κάποια γυναίκα βασιλικής οικογένειας ή για κάποιο άτομο με θρησκευτική εξουσία. Υπάρχουν στοιχεία και για τα δύο. Σίγουρα ήταν μια επιφανής γυναίκα που είχε εξουσία και μόνο η πολυτέλεια της κλίνης δεν αφήνει καμία αμφιβολία». Σχετικά με το ενδεχόμενο να είχε η γυναίκα θρησκευτική εξουσία, η κ. Χονδρογιάννη επισημαίνει ότι «ήταν σύνηθες στην αρχαία Ελλάδα να ανατίθενται πολυτελείς κλίνες στα ιερά. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν πιο απλές, ταπεινές κλίνες, ξύλινες κατά κύριο λόγο. Αυτή «μυρίζει» πολυτέλεια. Η πολυτέλεια παραπέμπει είτε σε βασιλική καταγωγή είτε σε ιερό και επειδή υπάρχουν και ενδείξεις για ιερό στη Μαυροπηγή δεν μπορεί να αποκλειστεί κανένα από τα δύο σενάρια». Τα οστά της γυναίκας έχουν μεταφερθεί στα εργαστήρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Αιανής και μέσω της ανθρωπολογικής μελέτης θα οριστικοποιηθεί εκτός από το φύλο, η ηλικία ακόμη και η αιτία θανάτου. Στόχος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κοζάνης είναι να κάνουν μια πραγματική αναπαράσταση της κλίνης, να εκτεθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής για «να το δει όλος ο κόσμος», τονίζει η κ. Χονδρογιάννη. Κι άλλες ανακαλύψεις το 2020 Το προηγούμενο έτος έχουν ανασκαφεί κατάλοιπα μίας ακόμη αγροικίας σε ένα αγροτεμάχιο στις παρυφές της σύγχρονης κοινότητας της Μαυροπηγής, η οποία χρονολογείται στην ελληνιστική εποχή (3ος-1ος αιώνας π.Χ.). Πρόκειται για μια πρόχειρη κατασκευή, που περιλαμβάνει και ένα υπόσκαφο τμήμα. Ανάλογο βρέθηκε και σε άλλη θέση της Μαυροπηγής το 2018 (στο αγροτεμάχιο 453, το οποίο και παρουσιάζεται στην ανακοίνωση). Φαίνεται ότι στην περιοχή, στη Μαυροπηγή, αλλά και πιο βόρεια (στον Περδίκα), υπήρχε η συνήθεια να κατασκευάζονται πρόχειρα, βοηθητικής χρήσης κτίσματα, τύπου καλύβας, με υπόγειο ή ημιυπόγειο χώρο. Στην ίδια θέση υπάρχει κι ένας λάκκος με ευρήματα της ύστερης εποχής χαλκού (1600 π.Χ.-1100 π.Χ.), των Μυκηναϊκών χρόνων δηλαδή, που δείχνει χρήση του χώρου και σε αυτή την εποχή. Ένα νεκροταφείο αιώνων Σε άλλη θέση εντοπίστηκαν ευρήματα των ελληνιστικών χρόνων και της πρώιμης εποχής σιδήρου (1100 π.Χ.-700 π.Χ.). Ανασκάφηκαν οικιστικά κατάλοιπα και νεκροταφείο αυτών των δύο περιόδων. Το νεκροταφείο περιελάμβανε 40 τάφους που χρονολογούνται από το 1100 π.Χ. μέχρι και τους ελληνικούς χρόνους, «έχει δηλαδή μια μακρά διάρκεια χρήσης, με κενό κατά τους κλασικούς χρόνους», υπογραμμίζει η κ. Χονδρογιάνη. Οι νεκροί ήταν κτερισμένοι με πήλινα αγγεία, κοσμήματα και όπλα. Οι γυναίκες φορούσαν κοσμήματα χάλκινα, και σε μία περίπτωση ένα επίχρυσο δαχτυλίδι. Οι άντρες έφεραν τα όπλα τους. Οι τάφοι είναι λακκοειδείς, εκτός από έναν κιβωτιόσχημο και δύο λιθοπερίκλειστους ενώ πολλοί από τους λακκοειδείς σηματοδοτούνταν με μία πέτρα. View full είδηση
  14. Ποια μεγάλα έργα-ΣΔΙΤ έχουν δημοπρατηθεί και ποια ετοιμάζονται για δημοπράτηση. Ποια οδικά και κτιριακά έργα κυριαρχούν στην "κούρσα" του 2021. Στα 3 δισ. ευρώ θα φτάσουν τα έργα-ΣΔΙΤ μέσα στο 2021 στη χώρα, γεγονός που δείχνει την εξελισσόμενη δυναμική τους. Τα έργα με τη μέθοδο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αν και εισήλθαν χλιαρά στο ελληνικό κατασκευαστικό γίγνεσθαι, κατάφεραν να πείσουν και να εδραιωθούν. Σήμερα αποτελούν τη λύση σε έργα που αδυνατούν να βρουν χρηματοδότηση ή που πρέπει να τρέξουν πιο γρήγορα σε σχέση με τα δημόσια έργα. Αν και λέγεται ότι τα έργα-ΣΔΙΤ είναι χρονοβόρα όσον αφορά την περίοδο ωρίμανσης και δημοπράτησης, αυτό δεν ισχύει στις περισσότερες περιπτώσεις. Τα καθαρά δημόσια έργα έχει υπολογιστεί ότι μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 10 χρόνια από τη στιγμή της σύλληψης τους, μέχρι τη στιγμή που θα μπουν οι υπογραφές για την κατασκευή τους. Στην περίπτωση των έργων-ΣΔΙΤ ο μέσος όρος περιορίζεται σημαντικά. Έχουμε δει για παράδειγμα το έργο-ΣΔΙΤ για τα σχολεία, του οποίου ο διαγωνισμός διήρκησε περί τα 3 χρόνια. Έχουμε και την περίπτωση της ΣΔΙΤ για τη Μονάδα Απορριμμάτων Ηλείας που διήρκεσε 6 χρόνια. Είναι, πάντως σε κάθε περίπτωση μέχρι σήμερα ένας σαφώς ταχύτερος τρόπος υλοποίησης έργων. Τα μεγάλα έργα-ΣΔΙΤ που έχουν δημοπρατηθεί Αν περάσουμε στην αρένα των έργων-ΣΔΙΤ θα βρούμε ότι κυριαρχούν τα οδικά και κτιριακά έργα, χωρίς όμως να αποκλείονται άλλες κατηγορίες. Στα οδικά έργα σήμερα έχουμε τρεις μεγάλους διαγωνισμούς. Ο πρώτος αφορά το τμήμα του ΒΟΑΚ (από το 2018) Χερσόνησος-Νεάπολη κόστους περίπου 350 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο έργο αφορά τον οδικό άξονα Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη κόστους 250 εκατ. ευρώ και το τρίτο έργο αφορά τo flyover (ανατολική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης) με κόστος περί τα 400 εκατ. ευρώ. Στα κτιριακά έργα υπάρχει μεγάλο πεδίο δράσης με έργα που αγγίζουν τα 950 εκατ. ευρώ. Έχουμε τρεις διαγωνισμούς για κτίρια και φοιτητικές εστίες στα Πανεπιστήμια Θράκης (107 εκατ.), Κρήτης (255 εκατ.) και Θεσσαλίας (116 εκατ.), που υπόσχονται να μεταμορφώσουν την εικόνα των κτιριακών υποδομών και να παρέχεται μία νέα αναβαθμισμένη υπηρεσία για τους φοιτητές. Σε διαγωνισμό είναι επίσης τα κτιριακά έργα-ΣΔΙΤ για : το Κέντρο Έρευνας της Ακαδημίας Αθηνών (89 εκατ.), η Πολιτεία Καινοτομίας στην οδό Πειραιώς (60 εκατ.), τα 13 Περιφερειακά Κέντρα Πολιτικής Προστασίας (163 εκατ.), τα 17 σχολεία στην Κεντρική Μακεδονία (159 εκατ.). Σε δημοπράτηση είναι επίσης και το Φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική με 105 εκατ. ευρώ που θα λύσει το σοβαρό υδρευτικό και αρδευτικό πρόβλημα της περιοχής. Στην αρένα της δημοπράτησης είναι επίσης το μεγάλο έργο για το Ultra Fast Broadband με κόστος που αγγίζει τα 800 εκατ. ευρώ αλλά και μικρότερα έργα οδοφωτισμού. Τα έργα-ΣΔΙΤ που ετοιμάζονται για δημοπράτηση Η ψήφος εμπιστοσύνης που έχει δοθεί στα έργα-ΣΔΙΤ είναι φανερή και μία νέα γενιά μεγάλων έργων θα υλοποιηθεί μέσω αυτής της μεθόδου. Τα σημαντικότερα έργα που θα δούμε να οδεύουν προς δημοπράτηση το επόμενο διάστημα είναι: Στα οδικά έργα προετοιμάζεται η δημοπράτηση για τους οδικούς άξονες Θεσσαλονίκη-Έδεσσα και Αμφίπολη-Δράμα. Είναι κάθετοι άξονες της Εγνατίας και ιδιαίτερα σημαντικοί για την ευρύτερη περιοχή. Ένα τρίτο ΣΔΙΤ είναι η Παράκαμψη Χαλκίδας με κόστος 200 εκατ. ευρώ. Επίσης σε επίπεδο κτιριακών έργων αναμένουμε τη δημοπράτηση των 12 Δικαστικών Μεγάρων (θα σπάσει σε 3 διαγωνισμούς), του νέου κτιριακού συγκροτήματος της Γενικής Γραμματείας Υποδομών στην οδό Πειραιώς και στις αρχές του 2022 το Κυβερνητικό Πάρκο στην περιοχή Δάφνης-Υμηττού. Σε άλλα έργα θα έχουμε το έργο για το Φράγμα Ενιπέα στη Θεσσαλία και το εξωτερικό υδροδοτικό σύστημα Αττικής, δύο έργα που θωρακίζουν υδροδοτικά και υδρευτικά και τα οποία θα εκκινήσουν τους επόμενους μήνες. Η εμβέλεια των ΣΔΙΤ αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω μέσα στο 2021 αν και θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι φτάνουμε σε ένα «ταβάνι» για τα έργα αυτά, μιας και κάθε έργο που προστίθεται, επιβαρύνει τον προϋπολογισμό και το ΠΔΕ.
  15. Ποια μεγάλα έργα-ΣΔΙΤ έχουν δημοπρατηθεί και ποια ετοιμάζονται για δημοπράτηση. Ποια οδικά και κτιριακά έργα κυριαρχούν στην "κούρσα" του 2021. Στα 3 δισ. ευρώ θα φτάσουν τα έργα-ΣΔΙΤ μέσα στο 2021 στη χώρα, γεγονός που δείχνει την εξελισσόμενη δυναμική τους. Τα έργα με τη μέθοδο της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αν και εισήλθαν χλιαρά στο ελληνικό κατασκευαστικό γίγνεσθαι, κατάφεραν να πείσουν και να εδραιωθούν. Σήμερα αποτελούν τη λύση σε έργα που αδυνατούν να βρουν χρηματοδότηση ή που πρέπει να τρέξουν πιο γρήγορα σε σχέση με τα δημόσια έργα. Αν και λέγεται ότι τα έργα-ΣΔΙΤ είναι χρονοβόρα όσον αφορά την περίοδο ωρίμανσης και δημοπράτησης, αυτό δεν ισχύει στις περισσότερες περιπτώσεις. Τα καθαρά δημόσια έργα έχει υπολογιστεί ότι μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 10 χρόνια από τη στιγμή της σύλληψης τους, μέχρι τη στιγμή που θα μπουν οι υπογραφές για την κατασκευή τους. Στην περίπτωση των έργων-ΣΔΙΤ ο μέσος όρος περιορίζεται σημαντικά. Έχουμε δει για παράδειγμα το έργο-ΣΔΙΤ για τα σχολεία, του οποίου ο διαγωνισμός διήρκησε περί τα 3 χρόνια. Έχουμε και την περίπτωση της ΣΔΙΤ για τη Μονάδα Απορριμμάτων Ηλείας που διήρκεσε 6 χρόνια. Είναι, πάντως σε κάθε περίπτωση μέχρι σήμερα ένας σαφώς ταχύτερος τρόπος υλοποίησης έργων. Τα μεγάλα έργα-ΣΔΙΤ που έχουν δημοπρατηθεί Αν περάσουμε στην αρένα των έργων-ΣΔΙΤ θα βρούμε ότι κυριαρχούν τα οδικά και κτιριακά έργα, χωρίς όμως να αποκλείονται άλλες κατηγορίες. Στα οδικά έργα σήμερα έχουμε τρεις μεγάλους διαγωνισμούς. Ο πρώτος αφορά το τμήμα του ΒΟΑΚ (από το 2018) Χερσόνησος-Νεάπολη κόστους περίπου 350 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο έργο αφορά τον οδικό άξονα Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη κόστους 250 εκατ. ευρώ και το τρίτο έργο αφορά τo flyover (ανατολική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης) με κόστος περί τα 400 εκατ. ευρώ. Στα κτιριακά έργα υπάρχει μεγάλο πεδίο δράσης με έργα που αγγίζουν τα 950 εκατ. ευρώ. Έχουμε τρεις διαγωνισμούς για κτίρια και φοιτητικές εστίες στα Πανεπιστήμια Θράκης (107 εκατ.), Κρήτης (255 εκατ.) και Θεσσαλίας (116 εκατ.), που υπόσχονται να μεταμορφώσουν την εικόνα των κτιριακών υποδομών και να παρέχεται μία νέα αναβαθμισμένη υπηρεσία για τους φοιτητές. Σε διαγωνισμό είναι επίσης τα κτιριακά έργα-ΣΔΙΤ για : το Κέντρο Έρευνας της Ακαδημίας Αθηνών (89 εκατ.), η Πολιτεία Καινοτομίας στην οδό Πειραιώς (60 εκατ.), τα 13 Περιφερειακά Κέντρα Πολιτικής Προστασίας (163 εκατ.), τα 17 σχολεία στην Κεντρική Μακεδονία (159 εκατ.). Σε δημοπράτηση είναι επίσης και το Φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική με 105 εκατ. ευρώ που θα λύσει το σοβαρό υδρευτικό και αρδευτικό πρόβλημα της περιοχής. Στην αρένα της δημοπράτησης είναι επίσης το μεγάλο έργο για το Ultra Fast Broadband με κόστος που αγγίζει τα 800 εκατ. ευρώ αλλά και μικρότερα έργα οδοφωτισμού. Τα έργα-ΣΔΙΤ που ετοιμάζονται για δημοπράτηση Η ψήφος εμπιστοσύνης που έχει δοθεί στα έργα-ΣΔΙΤ είναι φανερή και μία νέα γενιά μεγάλων έργων θα υλοποιηθεί μέσω αυτής της μεθόδου. Τα σημαντικότερα έργα που θα δούμε να οδεύουν προς δημοπράτηση το επόμενο διάστημα είναι: Στα οδικά έργα προετοιμάζεται η δημοπράτηση για τους οδικούς άξονες Θεσσαλονίκη-Έδεσσα και Αμφίπολη-Δράμα. Είναι κάθετοι άξονες της Εγνατίας και ιδιαίτερα σημαντικοί για την ευρύτερη περιοχή. Ένα τρίτο ΣΔΙΤ είναι η Παράκαμψη Χαλκίδας με κόστος 200 εκατ. ευρώ. Επίσης σε επίπεδο κτιριακών έργων αναμένουμε τη δημοπράτηση των 12 Δικαστικών Μεγάρων (θα σπάσει σε 3 διαγωνισμούς), του νέου κτιριακού συγκροτήματος της Γενικής Γραμματείας Υποδομών στην οδό Πειραιώς και στις αρχές του 2022 το Κυβερνητικό Πάρκο στην περιοχή Δάφνης-Υμηττού. Σε άλλα έργα θα έχουμε το έργο για το Φράγμα Ενιπέα στη Θεσσαλία και το εξωτερικό υδροδοτικό σύστημα Αττικής, δύο έργα που θωρακίζουν υδροδοτικά και υδρευτικά και τα οποία θα εκκινήσουν τους επόμενους μήνες. Η εμβέλεια των ΣΔΙΤ αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω μέσα στο 2021 αν και θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ήδη υπάρχουν ενδείξεις ότι φτάνουμε σε ένα «ταβάνι» για τα έργα αυτά, μιας και κάθε έργο που προστίθεται, επιβαρύνει τον προϋπολογισμό και το ΠΔΕ. View full είδηση
  16. Σε έναν ποταμό στην πόλη Århus της Δανίας, ένα μηχάνημα γνωστό και ως WasteShark μπορεί να πλέει αυτόνομα και να συλλέγει σκουπίδια, τα οποία εν συνεχεία φέρνει στη στεριά, όπου και επαναφορτίζεται. Τη λειτουργία του WasteShark έρχεται να υποστηρίξει ένα drone διά αέρος, το οποίο θα χρησιμοποιεί φακούς συλλογής δεδομένων. Το drone θα μπορεί με αυτόν τον τρόπο να αναγνωρίζει και να εντοπίζει στον ποταμό κομμάτια πλαστικού ή άλλων σκουπιδιών και εν συνεχεία να κατευθύνει το WasteShark για τη συλλογή τους. Το καινοτόμο αυτό σύστημα μπορεί επίσης να εντοπίζει πετρελαιοκηλίδες, τις οποίες το WasteShark δύναται να καθαρίζει με ένα ειδικό φίλτρο. Ενώ το μικρό drone που σαρώνει και «τρώει» σκουπίδια στον ποταμό δεν αποτελεί καινούργια ιδέα, η προσθήκη του διά αέρος drone διευκολύνει τον εντοπισμό περισσότερων σκουπιδιών πιο γρήγορα. To project τρέχουν από κοινού το Υπουργείο Κλίματος της Δανίας και η νεοφυής εταιρεία τεχνολογίας Kinetica. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Kinetica επιστρατεύει drones για τη συλλογή σκουπιδιών, καθώς πρόσφατα είχε συνεργαστεί με το μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο San Francisco Estuary για τη δοκιμή ενός άλλου project χρήσης drones, που στόχο είχε να παρακολουθεί πόσα σκουπίδια εισέρχονται σε θαλάσσια περιβάλλοντα. Φωτό: www.wevolver.com
  17. Σε έναν ποταμό στην πόλη Århus της Δανίας, ένα μηχάνημα γνωστό και ως WasteShark μπορεί να πλέει αυτόνομα και να συλλέγει σκουπίδια, τα οποία εν συνεχεία φέρνει στη στεριά, όπου και επαναφορτίζεται. Τη λειτουργία του WasteShark έρχεται να υποστηρίξει ένα drone διά αέρος, το οποίο θα χρησιμοποιεί φακούς συλλογής δεδομένων. Το drone θα μπορεί με αυτόν τον τρόπο να αναγνωρίζει και να εντοπίζει στον ποταμό κομμάτια πλαστικού ή άλλων σκουπιδιών και εν συνεχεία να κατευθύνει το WasteShark για τη συλλογή τους. Το καινοτόμο αυτό σύστημα μπορεί επίσης να εντοπίζει πετρελαιοκηλίδες, τις οποίες το WasteShark δύναται να καθαρίζει με ένα ειδικό φίλτρο. Ενώ το μικρό drone που σαρώνει και «τρώει» σκουπίδια στον ποταμό δεν αποτελεί καινούργια ιδέα, η προσθήκη του διά αέρος drone διευκολύνει τον εντοπισμό περισσότερων σκουπιδιών πιο γρήγορα. To project τρέχουν από κοινού το Υπουργείο Κλίματος της Δανίας και η νεοφυής εταιρεία τεχνολογίας Kinetica. Δεν είναι η πρώτη φορά που η Kinetica επιστρατεύει drones για τη συλλογή σκουπιδιών, καθώς πρόσφατα είχε συνεργαστεί με το μη κερδοσκοπικό ινστιτούτο San Francisco Estuary για τη δοκιμή ενός άλλου project χρήσης drones, που στόχο είχε να παρακολουθεί πόσα σκουπίδια εισέρχονται σε θαλάσσια περιβάλλοντα. Φωτό: www.wevolver.com View full είδηση
  18. Ανησυχητικά παραμένουν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων για την επιδημιολογική επιτήρηση του νέου κορωνοϊού στα λύματα της περιφέρειας Αττικής παρά τη μείωση κατά 33% του ιικού φορτίου. Σύμφωνα με την εβδομαδιαία ανακοίνωση του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ την εβδομάδα 19 έως 25 Απριλίου 2021 παρατηρήθηκαν σταθεροποιήσεις ή οριακές μεταβολές σε σχέση με την εβδομάδα 12-18 Απριλίου 2021 στο ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα των 7 από τις 11 περιοχές που ελέγχονται από το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ. Οι οριακές μεταβολές σημειώνονται στην Θεσσαλονίκη (-21%), στο Ρέθυμνο (+11%) και στον Άγιο Νικόλαο (+25%), ενώ σταθερό παραμένει ουσιαστικά το φορτίο στις πόλεις των Χανίων, του Βόλου, του Ηρακλείου και της Λάρισας, όπου η μεταβολή του ιικού φορτίου στα λύματα κυμαίνεται από -4% έως +10%. Αντίθετα, αυξητικές τάσεις παρατηρήθηκαν σε 3 από τις 11 περιοχές που ελέγχονται και συγκεκριμένα στην Πάτρα (+35%), στην Ξάνθη (+63%) και στην Αλεξανδρούπολη (+156%). Tα αποτελέσματα της εβδομάδας 19 έως 25 Απριλίου 2021 ανά περιοχή έχουν ως εξής: Αττική: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, στην Αττική, καταγράφηκε μικρή μείωση (-33%) του εβδομαδιαίου μέσου όρου στο ιικό φορτίο των λυμάτων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 12 έως 18 Απριλίου, με το ιικό φορτίο όμως να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Θεσσαλονίκη: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, στη Θεσσαλονίκη παρατηρήθηκε οριακή μείωση (-21%) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 12 έως 18 Απριλίου. Λάρισα: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, το ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της Λάρισας δεν παρουσίασε αξιοσημείωτη μεταβολή (+10%), σε σχέση με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Βόλος: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, η μεταβολή (+2%) του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα του Βόλου, σε σχέση, με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου, αξιολογείται ως αμελητέα. Ηράκλειο: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, δεν παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη μεταβολή (+5%) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης του Ηρακλείου σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα. Χανιά: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, δεν παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη μεταβολή (-4%) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης των Χανίων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Ρέθυμνο: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, η μικρή αύξηση (+11%, που εμπίπτει στα όρια της εργαστηριακής αβεβαιότητας), που παρατηρήθηκε στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης του Ρεθύμνου ακολουθεί την αυξητική τάση που είχε καταγραφεί την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου, με το ιικό φορτίο να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Αγ. Νικόλαος: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, παρατηρήθηκε μικρή αυξητική τάση (+25%, που εμπίπτει στα όρια της εργαστηριακής αβεβαιότητας) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης του Αγίου Νικολάου, που ακολουθεί την αυξητική τάση που είχε καταγραφεί την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Πάτρα: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, παρατηρήθηκε αύξηση (+35%) του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα της Πάτρας, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα, 12 έως 18 Απριλίου. Ξάνθη: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, τα επίπεδο του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα της Ξάνθης παρουσίασαν αυξητική τάση (+63%), σε σχέση με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Αλεξανδρούπολη: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, τα επίπεδα του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα της Αλεξανδρούπολης παρουσίασαν σημαντική αυξητική τάση (+156%) σε σχέση με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. View full είδηση
  19. Ανησυχητικά παραμένουν τα αποτελέσματα των εργαστηριακών ελέγχων του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων για την επιδημιολογική επιτήρηση του νέου κορωνοϊού στα λύματα της περιφέρειας Αττικής παρά τη μείωση κατά 33% του ιικού φορτίου. Σύμφωνα με την εβδομαδιαία ανακοίνωση του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ την εβδομάδα 19 έως 25 Απριλίου 2021 παρατηρήθηκαν σταθεροποιήσεις ή οριακές μεταβολές σε σχέση με την εβδομάδα 12-18 Απριλίου 2021 στο ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα των 7 από τις 11 περιοχές που ελέγχονται από το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων του ΕΟΔΥ. Οι οριακές μεταβολές σημειώνονται στην Θεσσαλονίκη (-21%), στο Ρέθυμνο (+11%) και στον Άγιο Νικόλαο (+25%), ενώ σταθερό παραμένει ουσιαστικά το φορτίο στις πόλεις των Χανίων, του Βόλου, του Ηρακλείου και της Λάρισας, όπου η μεταβολή του ιικού φορτίου στα λύματα κυμαίνεται από -4% έως +10%. Αντίθετα, αυξητικές τάσεις παρατηρήθηκαν σε 3 από τις 11 περιοχές που ελέγχονται και συγκεκριμένα στην Πάτρα (+35%), στην Ξάνθη (+63%) και στην Αλεξανδρούπολη (+156%). Tα αποτελέσματα της εβδομάδας 19 έως 25 Απριλίου 2021 ανά περιοχή έχουν ως εξής: Αττική: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, στην Αττική, καταγράφηκε μικρή μείωση (-33%) του εβδομαδιαίου μέσου όρου στο ιικό φορτίο των λυμάτων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 12 έως 18 Απριλίου, με το ιικό φορτίο όμως να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Θεσσαλονίκη: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, στη Θεσσαλονίκη παρατηρήθηκε οριακή μείωση (-21%) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων, σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, 12 έως 18 Απριλίου. Λάρισα: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, το ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της Λάρισας δεν παρουσίασε αξιοσημείωτη μεταβολή (+10%), σε σχέση με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Βόλος: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, η μεταβολή (+2%) του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα του Βόλου, σε σχέση, με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου, αξιολογείται ως αμελητέα. Ηράκλειο: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, δεν παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη μεταβολή (+5%) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης του Ηρακλείου σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα. Χανιά: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, δεν παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη μεταβολή (-4%) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης των Χανίων σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Ρέθυμνο: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, η μικρή αύξηση (+11%, που εμπίπτει στα όρια της εργαστηριακής αβεβαιότητας), που παρατηρήθηκε στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης του Ρεθύμνου ακολουθεί την αυξητική τάση που είχε καταγραφεί την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου, με το ιικό φορτίο να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Αγ. Νικόλαος: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, παρατηρήθηκε μικρή αυξητική τάση (+25%, που εμπίπτει στα όρια της εργαστηριακής αβεβαιότητας) στο ιικό φορτίο των αστικών λυμάτων της πόλης του Αγίου Νικολάου, που ακολουθεί την αυξητική τάση που είχε καταγραφεί την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Πάτρα: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, παρατηρήθηκε αύξηση (+35%) του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα της Πάτρας, σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα, 12 έως 18 Απριλίου. Ξάνθη: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, τα επίπεδο του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα της Ξάνθης παρουσίασαν αυξητική τάση (+63%), σε σχέση με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου. Αλεξανδρούπολη: Την τελευταία εβδομάδα, 19 έως 25 Απριλίου, τα επίπεδα του ιικού φορτίου στα αστικά λύματα της Αλεξανδρούπολης παρουσίασαν σημαντική αυξητική τάση (+156%) σε σχέση με την εβδομάδα 12 έως 18 Απριλίου.
  20. Τα αλλεπάλληλα κύματα της πανδημίας εμποδίζουν τη τιθάσσευσή της με τα περιοριστικά μέτρα να αλλάζουν μέρα με τη μέρα, ενώ υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα για τις διακοπές. Ωστόσο στην Ιταλία ένα πράγμα παραμένει σταθερό στον κόσμο του ταξιδιού: Τα σπίτια με 1 ευρώ. Αυτό το μήνα, είναι η σειρά μιας άλλης πόλης της Σικελίας, της Καστιλιόνε ντι Σισίλια, να προσφέρει σπίτια στην τιμή ενός καφέ. Στις πλαγιές του όρους Αίτνα, κοντά στην κομψή Ταορμίνα και τις παραλίες της ανατολικής ακτής της Σικελίας, η πόλη πωλεί περίπου 900 εγκαταλελειμμένα σπίτια. Ο δήμαρχος Αντονίνο Καμάρντα έχει αναλάβει ένα φιλόδοξο έργο για να φέρει νέα ζωή στο χωριό του, όπου ο πληθυσμός έχει συρρικνωθεί από 14.000 στις αρχές του 1900 σε μόλις 3.000 σήμερα. «Έχουμε μια τεράστια αρχιτεκτονική κληρονομιά για τη διάσωση, γεμάτη ιστορία. Με την πάροδο του χρόνου, πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν φύγει, αφήνοντας πίσω τους ένα σωρό παλιά, γραφικά σπίτια, πολλά από τα οποία χρονολογούνται ακόμη και από την Αναγέννηση», λέει ο Καμάρντα στο CNN international. Η τιμολόγηση των ακινήτων γίνεται ανάλογα με την κατάστασή τους. «Έχουμε πραγματοποιήσει μια εις βάθος μελέτη καταχδωρίζοντας κάθε ακίνητο με βάση χάρτες και δεδομένα κτηματολογίου. Σύμφωνα με τις συνθήκες τους, τα κτήρια θα πωλούνται σε διαφορετικές τιμές, αρχίζοντας από 1 ευρώ», λέει ο Καμάρντα. Εάν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την ίδια ιδιοκτησία, θα πραγματοποιηθεί δημοπρασία. --------------------------------------- Δείτε το ρεπορτάζ του CNN Travel εδώ: https://edition.cnn.com/travel/article/castiglione-di-sicilia-one-euro-houses/index.html
  21. Τα αλλεπάλληλα κύματα της πανδημίας εμποδίζουν τη τιθάσσευσή της με τα περιοριστικά μέτρα να αλλάζουν μέρα με τη μέρα, ενώ υπάρχει ακόμα αβεβαιότητα για τις διακοπές. Ωστόσο στην Ιταλία ένα πράγμα παραμένει σταθερό στον κόσμο του ταξιδιού: Τα σπίτια με 1 ευρώ. Αυτό το μήνα, είναι η σειρά μιας άλλης πόλης της Σικελίας, της Καστιλιόνε ντι Σισίλια, να προσφέρει σπίτια στην τιμή ενός καφέ. Στις πλαγιές του όρους Αίτνα, κοντά στην κομψή Ταορμίνα και τις παραλίες της ανατολικής ακτής της Σικελίας, η πόλη πωλεί περίπου 900 εγκαταλελειμμένα σπίτια. Ο δήμαρχος Αντονίνο Καμάρντα έχει αναλάβει ένα φιλόδοξο έργο για να φέρει νέα ζωή στο χωριό του, όπου ο πληθυσμός έχει συρρικνωθεί από 14.000 στις αρχές του 1900 σε μόλις 3.000 σήμερα. «Έχουμε μια τεράστια αρχιτεκτονική κληρονομιά για τη διάσωση, γεμάτη ιστορία. Με την πάροδο του χρόνου, πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν φύγει, αφήνοντας πίσω τους ένα σωρό παλιά, γραφικά σπίτια, πολλά από τα οποία χρονολογούνται ακόμη και από την Αναγέννηση», λέει ο Καμάρντα στο CNN international. Η τιμολόγηση των ακινήτων γίνεται ανάλογα με την κατάστασή τους. «Έχουμε πραγματοποιήσει μια εις βάθος μελέτη καταχδωρίζοντας κάθε ακίνητο με βάση χάρτες και δεδομένα κτηματολογίου. Σύμφωνα με τις συνθήκες τους, τα κτήρια θα πωλούνται σε διαφορετικές τιμές, αρχίζοντας από 1 ευρώ», λέει ο Καμάρντα. Εάν υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την ίδια ιδιοκτησία, θα πραγματοποιηθεί δημοπρασία. --------------------------------------- Δείτε το ρεπορτάζ του CNN Travel εδώ: https://edition.cnn.com/travel/article/castiglione-di-sicilia-one-euro-houses/index.html View full είδηση
  22. έχρι το 2050 η χώρα μας, όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, θα πρέπει να έχει σταματήσει να εκλύει αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου -ή, έστω, να δεσμεύει από την ατμόσφαιρα ισοδύναμη ποσότητα όσων εκλύει. Θα πρέπει να γίνει "κλιματικά ουδέτερη". Το 2050, όμως, θα θέλουμε να έχουμε μια ακμάζουσα και αναπτυσσόμενη οικονομία, φτηνό ηλεκτρισμό, θέρμανση και ψύξη στα σπίτια, να κινούμαστε με αυτοκίνητα και μέσα μαζικής μεταφοράς, να παράγουμε βιομηχανικά προϊόντα και να απολαμβάνουμε, γενικά, τους καρπούς του ανθρώπινου πολιτισμού. Γι’ αυτό θα πρέπει να παράγουμε και να καταναλώνουμε ενέργεια. Στην εποχή μας, τρεις δεκαετίες πριν από το 2050, ο τομέας της ενέργειας προκαλεί το 40% των εκλύσεων που στέλνουμε στην ατμόσφαιρα. Από τους 96,1 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 που εκλύονταν από την Ελλάδα το 2018, οι 38,3 εκατ. προέρχονταν από εκεί."96 εκατομμύρια τόνοι" (ή, "μεγατόνοι") ακούγεται πολύ, και είναι, πράγματι, περισσότερο από ό,τι εκλύουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοιου μεγέθους, όπως η Πορτογαλία ή η Ουγγαρία. Αλλά είναι κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. και το χαμηλότερο νούμερο τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1990 η χώρα μας έστελνε 105,8 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 στην ατμόσφαιρα. Το 2005, τη χειρότερη χρονιά, έστειλε 139,1. To 2050 θα πρέπει να φτάσει στο μηδέν. Πώς θα το κατορθώσουμε; Και, επιπλέον, πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση λύνοντας ταυτόχρονα τα πολλά και μεγάλα προβλήματα του ενεργειακού τομέα που έχουμε σήμερα, αναβαθμίζοντας τις υποδομές και τις υπηρεσίες, αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνοντας την ενεργειακή φτώχεια και θωρακίζοντας έναν από τους κρισιμότερους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα; Μια ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα ανέλαβε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις μια πλήρη και αναλυτική χαρτογράφηση του τομέα ενέργειας στη χώρα μας. Στην πολυσέλιδή έκθεσή τους, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ (PDF) αναλύουν τα βασικά δεδομένα, τις θεσμικές αλλαγές που έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί, τους στόχους της χώρας για το μέλλον και τις σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν. Επιπλέον, μπορείτε να διαβάσετε και ένα κείμενο πολιτικής (PDF) που προετοίμασε η ερευνητική ομάδα για το ίδιο θέμα με κεντρικό άξονα τον ρόλο του τομέα της ενέργειας στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα βασικά σημεία της έρευνας συνοπτικά. 1. Ενέργεια & ελληνική οικονομία Ηπαραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή κάθε χώρας. Σχετίζονται άμεσα με το παραγωγικό μοντέλο της, τη βιομηχανία, τη φτώχεια και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Ο ενεργειακός τομέας επηρεάζει κάθε οικονομία με δύο τρόπους: αφενός συνεισφέρει απευθείας στην προστιθέμενη αξία της οικονομίας με όλες τις δραστηριότητες της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού ενέργειας και των κλάδων που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, και αφετέρου με την ευρύτερη επίδραση στην οικονομία, μέσω των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, που επηρεάζουν κάθε οικονομική δραστηριότητα (σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Αξίζει να πούμε δυο λόγια για τον ρόλο που παίζει ο κλάδος αυτός στην ελληνική οικονομία. ­ Διαβάστε Το Κείμενο Πολιτικής Για Την Ενέργεια (PDF) Η άμεση συμβολή του ενεργειακού τομέα στην ελληνική οικονομία εκτιμάται στο 3,8% του ΑΕΠ (2017), ενώ ο τομέας δίνει δουλειά σε περίπου 50.000 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων απασχολούνται στο (χονδρικό και λιανικό) εμπόριο καυσίμων. Αν συνυπολογίσουμε και τους κλάδους που συνδέονται στενά με τον ενεργειακό, εκτιμάται ότι η ευρύτερη συνεισφορά του (ειδικότερα στην απασχόληση) είναι πολλαπλάσια. Σχεδόν το 1/3 των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων είναι εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων. Πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για προϊόντα πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια. Η χώρα μας όμως εισάγει και πολλά προϊόντα ενέργειας -το 27% των ελληνικών εισαγωγών συνολικά, με τη συντριπτική πλειοψηφία να είναι αργό πετρέλαιο που εισάγουμε κυρίως από το Ιράκ, το Καζακστάν, τη Ρωσία και άλλες χώρες, και το περισσότερο από το οποίο επανεξάγεται μετά την επεξεργασία του στα ελληνικά διυλιστήρια. Γενικά, η αξία των ενεργειακών προϊόντων που εισάγουμε είναι μεγαλύτερη από αυτών που εξάγουμε (15 δισ. ευρώ έναντι 10,7 δισ. το 2019). Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει πολύ μεγάλη σημασία και για τα δημόσια έσοδα. Το 64% της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης είναι δασμοί ή φόροι, για παράδειγμα. Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους στην ενέργεια έφταναν το 3% του ΑΕΠ το 2019, έναντι 1,8% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Αυτό, μάλιστα είναι κάτι που άλλαξε από το 2010 και την αρχή της κρίσης και μετά. Με τα παραπάνω βλέπουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει μεγάλη σημασία για την οικονομία της χώρας. Τι περιλαμβάνει, όμως, "ο κλάδος της ενέργειας"; Η απάντηση είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει πολλές πολύ σημαντικές και διαφορετικές μεταξύ τους δραστηριότητες, κάποιες εκ των οποίων σχετίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. "Κάθε ενεργειακό σύστημα, με την έννοια του συνόλου των διευθετήσεων με τις οποίες αξιοποιούνται φυσικοί πόροι για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής", γράφει ο Βάτσλαβ Σμιλ, "έχει τρεις θεμελιώδεις συνιστώσες: τους φυσικούς (ανανεώσιμους ή μη ανανεώσιμους) ενεργειακούς πόρους, την τεχνολογία μετατροπής τους σε διαθέσιμη ενέργεια και μια ποικιλία ειδικών χρήσεων των διαθέσιμων ροών ενέργειας". Η έρευνα αναλύει κάθε μία από αυτές τις συνιστώσες όπως λειτουργούν στη χώρα μας σε αναλυτικά κεφάλαια -εδώ θα καταγράψουμε μόνο ενδεικτικά μερικές από αυτές, μαζί με τα βασικά τους στοιχεία. Πριν ξεκινήσουμε την καταγραφή, όμως, αξίζει να σημειώσουμε τρία βασικά χαρακτηριστικά του τομέα στη χώρα μας: α) Σήμερα η Ελλάδα παραμένει μια οικονομία που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και έχει μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές πρωτογενούς ενέργειας. β) Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. γ) Τα βασικά προβλήματα του τομέα ξεκινούν από τις ελλείψεις στις υποδομές και το κόστος της ενέργειας και φτάνουν μέχρι τους ιλιγγιώδεις ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ (περίπου 2,7 δισ. ευρώ το 2019). Αλλά ας τα δούμε ένα ένα. 2. Η ηλεκτρική ενέργεια Πολλοί ταυτίζουν τον κλάδο της ενέργειας με την ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια είναι, όμως, μόνο ένα τμήμα της ενεργειακής παραγωγής και κατανάλωσης μιας χώρας. Βεβαίως, είναι ίσως το πιο σημαντικό -και αναμένεται στο μέλλον να γίνει ακόμα σημαντικότερο. Η ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, κυρίως από τον εξηλεκτρισμό τομέων τελικής κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος στο κοντινό μέλλον θα χρησιμοποιεί ενέργεια από το δίκτυο ηλεκτρισμού για δραστηριότητες για τις οποίες έως τώρα έκαιγε ορυκτά καύσιμα. Η δε ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται ολοένα και περισσότερο από νέες, διαφορετικές πηγές. Αυτή η μετάβαση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα. Η ισχύς ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα μειώνεται και παράλληλα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος αυξάνονται θεαματικά τα τελευταία χρόνια. Πλέον το 1/3 της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα προέρχεται από τις ΑΠΕ. Σκεφτείτε ότι η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών στη χώρα πενταπλασιάστηκε μόνο μέσα σε δύο χρόνια, από το 2011 ως το 2013. Βεβαίως, διαχρονικά η χώρα μας βασίζεται σε κάποιο βαθμό στην καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάποια νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτρισμού της χώρας καίγονται ντίζελ και μαζούτ για να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα ενώ, ως γνωστόν, στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες καίμε λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα εργοστάσια της ΔΕΗ, τα οποία βρίσκονται κοντά στις περιοχές όπου εξορύσσεται ο λιγνίτης, ένας γαιάνθρακας που περιέχει σχετικά χαμηλό ποσοστό άνθρακα. Το 2018, το 32,3% της ηλεκτροπαραγωγής προερχόταν από καύση λιγνίτη. Αυτή, ωστόσο, είναι μια πρακτική που -όπως φαίνεται και από το διάγραμμα-, σταδιακά μειώνεται και σύντομα θα σταματήσει τελείως. Εδώ και πολλά χρόνια, η καύση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι οικονομικά ασύμφορη. Καθώς εκλύει μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, η λειτουργία τέτοιων μονάδων κοστίζει πολλά σε δικαιώματα εκπομπών άνθρακα, η τιμή των οποίων ρυθμίζεται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της EE. To 2013 η μέση τιμή που αναγκάζονταν να πληρώνουν ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και βιομηχανίες ήταν 4,4 ευρώ ανά τόνο CO2, αλλά το 2019 η τιμή είχε εκτοξευθεί στα 24,8 ευρώ ανά τόνο CO2, πράγμα που στην πράξη σημαίνει ότι, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα, πλέον όλες οι λιγνιτοπαραγωγές μονάδες της ΔΕΗ είναι ζημιογόνες. Το ελληνικό κράτος έχει ήδη προγραμματίσει το κλείσιμό τους. Αυτό, βεβαίως, σημαίνει ότι τα 3,35 GW που παράγουν αυτές οι μονάδες θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλες πηγές από το 2023 και μετά και, βεβαίως, ότι οι περιοχές που στηρίζονταν οικονομικά από αυτά τα εργοστάσια θα πρέπει να στηριχθούν κατά τη μετάβασή τους σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Στη χώρα μας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται την καταναλώνουν κυρίως οι υπηρεσίες (καταστήματα, γραφεία κλπ. -34,6% το 2019), τα σπίτια (33,6%) και η βιομηχανία (23,8% το 2019 -από 40,8% το 1990). Η ηλεκτρική ενέργεια, δε, κοστίζει ακριβά. Το 2019 η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είχε τις ακριβότερες τιμές χονδρικής σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό όμως δεν μεταφράζεται σε πολύ υψηλές τιμές (σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα) για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, λόγω ευνοϊκότερης φορολογίας. Ωστόσο, καθότι οι δαπάνες για ενέργεια παραμένουν ένα από τα σημαντικότερα βάρη τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις -με προφανείς επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, οι ερευνητές υπολόγισαν τις επιπτώσεις που θα είχε μια μείωση στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομία. Εκτιμούν, λοιπόν, ότι μια μείωση 10% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου θα είχε θεαματική θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ και 21.500 νέες θέσεις εργασίας. Πώς όμως φτάνει το ηλεκτρικό ρεύμα από την παραγωγή στην κατανάλωση; Στο πρώτο στάδιο στην Ελλάδα υπάρχει ένα κεντρικό Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα (ΕΔΣ) με 12 χιλιάδες χιλιόμετρα καλώδια και 356 υποσταθμούς, το οποίο διαχειρίζεται η ανώνυμη εταιρεία ΑΔΜΗΕ και το οποίο συνδέεται με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Σύστημα (μέσω Ιταλίας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας). Υπάρχουν επίσης και 29 αυτόνομα δίκτυα στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά (όπου, όπως είπαμε, κυρίως παράγεται ενέργεια με καύση μαζούτ και ντίζελ, και πλέον και από ΑΠΕ). Αξίζει να αναφέρουμε, εξάλλου, πως παρόλο που η παραγωγή ενέργειας στα νησιά αυτά έχει πολύ υψηλότερο κόστος, οι πολίτες εκεί πληρώνουν τα ίδια για ηλεκτρικό ρεύμα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Η διαφορά καλύπτεται από τις χρεώσεις για "ΥΚΩ" στους λογαριασμούς όλων των νοικοκυριών της χώρας. Αυτό προγραμματίζεται να αλλάξει, βεβαίως, με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών με το ΕΔΣ τα επόμενα χρόνια. Από εκεί και πέρα, από τους υποσταθμούς του ΑΔΜΗΕ το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνει στα σπίτια με ένα δίκτυο διανομής που έχει καλώδια μήκους 240 χιλιάδων χιλιομέτρων και εξυπηρετεί 7,6 εκατομμύρια πελάτες. Αυτό το δίκτυο το διαχειρίζεται ένας άλλος οργανισμός, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, γνωστός ως ΔΕΔΔΗΕ. Μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια είναι η μετατροπή αυτού του δικτύου σε "έξυπνο δίκτυο" με 13 συγκεκριμένα έργα ψηφιοποίησης και αναβάθμισης των υποδομών, όπως η αντικατάσταση όλων των παλαιών μετρητών με ηλεκτρονικούς, "έξυπνους" μετρητές. Αυτές οι δομές και όλα αυτά τα αρκτικόλεξα δεν υπήρχαν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ ιδρύθηκε το 2011, ο ΔΕΔΔΗΕ το 2012. Αν και δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό από την κοινωνία, ολόκληρη η δομή και η λειτουργία του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας έχει αλλάξει ριζικά στη χώρα μας μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Πριν από μόλις λίγα χρόνια η ΔΕΗ είχε το απόλυτο μονοπώλιο στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτό έχει αλλάξει. Βεβαίως, η ΔΕΗ ακόμα ελέγχει περίπου το 50% της συνολικής παραγωγής και το 67,7% της προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά το σύστημα μεταφοράς και τα δίκτυα διανομής πλέον έχουν διαχωριστεί ιδιοκτησιακά, και δεκάδες ιδιωτικές εταιρείες ανταγωνίζονται πλέον στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Μια άλλη εξαιρετικά σημαντική αλλαγή είναι το ότι τους τελευταίους μήνες -και πολύ καθυστερημένα-, η Ελλάδα άρχισε να εφαρμόζει το υπόδειγμα στόχος (target-model), ενώ εντάχθηκε και στις ενιαίες αγορές των ευρωπαϊκών δικτύων που ρυθμίζουν τις τιμές συντονισμένα από τον Δεκέμβριο του 2020, μέσω της διασύνδεσης με την Ιταλία. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Το άνοιγμα αυτών των νέων αγορών, που θα ρυθμίζουν καλύτερα τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε πραγματικό χρόνο ανάλογα με τις συνθήκες, την προσφορά και τη ζήτηση έγινε πολύ καθυστερημένα, αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για τη διασύνδεση της απομονωμένης ελληνικής αγοράς με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. 3. Τα ορυκτά καύσιμα Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε προϊόντα πετρελαίου κυρίως για θέρμανση και για κίνηση οχημάτων. Περίπου η μισή τελική κατανάλωση ενέργειας προέρχεται από τα προϊόντα πετρελαίου (53%). Είναι ένα υψηλό ποσοστό -το 5ο υψηλότερο στην ΕΕ- αλλά στο παρελθόν ήταν ακόμα μεγαλύτερο: δέκα χρόνια πριν ήταν στο 63%. Είναι αξιοσημείωτο το ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπανούν περισσότερα χρήματα για καύσιμα κίνησης (το 4,4% των δαπανών του μέσου νοικοκυριού) από ότι για ηλεκτρικό ρεύμα (3,1%) -κάτι το οποίο πιθανότατα σχετίζεται και με το ότι έχουμε την 3η ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη στην ΕΕ. Όπως αναφέραμε, ο πολύ σημαντικός ρόλος των ορυκτών καυσίμων στην ελληνική οικονομία αποτυπώνεται και από το μέγεθος των εξαγωγών προϊόντων πετρελαίου (το 28% των εξαγωγών της χώρας - από 7% το 2000). Αυτός ο τομέας, όμως, θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις στο μέλλον, καθώς η χώρα τις επόμενες δεκαετίες θα κληθεί -όπως όλες οι χώρες του κόσμου- να μειώσει ραγδαία τις εκπομπές διοξειδίου το άνθρακα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν όντως ληφθούν σοβαρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης διεθνώς, η ζήτηση για πετρέλαιο θα κορυφωθεί μέσα στη δεκαετία του 2020 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί κατά περισσότερο από 50% μέχρι το 2040 στις ανεπτυγμένες οικονομίες (και κατά 10% στις αναπτυσσόμενες). Η χώρα μας εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, καθότι τα κοιτάσματα στην επικράτειά της παράγουν ελάχιστες ποσότητες (το κεφάλαιο 4 αναφέρει αναλυτικά την ιστορία αναζήτησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας). Βεβαίως, το θέμα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που μπορεί να υπάρχουν στο Αιγαίο επανέρχεται πολύ συχνά στον δημόσιο διάλογο. Η έρευνα υποστηρίζει ότι υπό προϋποθέσεις η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων "δεν αντιτίθεται μεσοπρόθεσμα στη διακηρυγμένη πολιτική απο-ανθρακοποίησης" και ότι "δύναται να αποτελέσει μια δραστηριότητα που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας". Τονίζει, δε, και τη γεωπολιτική σημασία μιας αναβάθμισης του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στην περιοχή. Ωστόσο, υπογραμμίζει και τις προοπτικές που διαμορφώνονται από την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες εξασφαλίζουν ότι η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα στο μέλλον θα είναι, όπως είπαμε, αναπόφευκτα μικρότερη. Κάτι που ασφαλώς θα επηρεάσει πιθανές μελλοντικές επενδύσεις που θα έχουν ορίζοντα δεκαετιών. Εκτός από το πετρέλαιο, όμως, υπάρχει και το φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο εκλύει λιγότερο CO2 και προσφέρεται για μια γρήγορη μείωση των εκπομπών, όταν αντικαθιστά τη χρήση άλλων ορυκτών καυσίμων. Στη χώρα μας μπήκε σχετικά πρόσφατα στο ενεργειακό μείγμα (μόλις το 1996) και πλέον καλύπτει περίπου το 17,3% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης, ένα ποσοστό που αναμένεται να μείνει σταθερό μέχρι το 2030. Σημαντικά έργα υποδομής (αγωγοί, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης) είναι επίσης υπό κατασκευή. Στη συνέχεια και η κατανάλωση αυτή θα πρέπει να μειωθεί, βεβαίως -το φυσικό αέριο θεωρείται μόνο μεταβατικό καύσιμο. Μολονότι όντως συνεισφέρει λιγότερο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από την καύση προϊόντων πετρελαίου, η διαφορά δεν είναι τόσο μεγάλη όσο νομίζουν πολλοί. Η τιμή αναφοράς του συντελεστή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το φυσικό αέριο είναι 44,6% μικρότερη από το λιγνίτη, 27,5% λιγότερη από το μαζούτ και 24,3% λιγότερη από το ντίζελ. Προς το παρόν η κατανάλωσή του παγκοσμίως αυξάνεται -με την εξαίρεση του 2020, λόγω πανδημίας-, αλλά σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το 2040 (ή ακόμα και μέχρι το 2030, αν ληφθούν πιο ριζοσπαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης από όσα είναι ήδη προγραμματισμένα) και στη συνέχεια θα αρχίσει να μειώνεται ραγδαία. Στην Ευρώπη αυτή η υποχώρηση αναμένεται να αρχίσει νωρίτερα, από την τρέχουσα δεκαετία. 4. Η ενεργειακή αποδοτικότητα Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που αφορούν τόσο τον ενεργειακό τομέα εν γένει όσο και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι το θέμα της ενεργειακής αποδοτικότητας. Είναι ένα κρίσιμο, σοβαρό πρόβλημα το οποίο συχνά περνά απαρατήρητο από τον δημόσιο διάλογο, στο οποίο όμως υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για παρεμβάσεις και επενδύσεις, που όχι μόνο θα βελτίωναν τις προοπτικές επίτευξης των στόχων για το 2030 και το 2050, αλλά θα προσέφεραν και μια γερή τόνωση στην ελληνική οικονομία. "Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας", γράφουν οι ερευνητές, "η οποία υποστηρίζεται και προωθείται από την ενεργειακή πολιτική, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Παράλληλα, οδηγεί σε περιορισμό των δαπανών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για ενέργεια, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αντίστοιχα. Τα οφέλη είναι σημαντικά και για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων, τα οποία θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τη ζήτηση πιο εύκολα. Επιπλέον, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι σημαντικό εργαλείο για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας". Αξίζει να θυμόμαστε ότι τα σπίτια στην Ελλάδα δαπανούν ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση (60%) και για τη χρήση οικιακών συσκευών (20%). Το 55% των περίπου 6,4 εκατ. κατοικιών στην Ελλάδα (το 4,1 εκατ. από αυτές κατοικούνται) χτίστηκαν πριν από το 1981, οπότε έχουν χαμηλά επίπεδα θερμικής μόνωσης -ή και καθόλου. Μόλις το 6,4% των κατοικιών στην Ελλάδα ανήκουν στις ανώτερες ενεργειακές κλάσεις "Α" και "Β". Χρειάζονται, λοιπόν, μεγάλης έκτασης επεμβάσεις για την αναβάθμιση αυτού του κτηριακού αποθέματος (θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλπ.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν τα κτήρια κάθε είδους στην Ελλάδα πληρούσαν τις προδιαγραφές του νέου, εναρμονισμένου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων, τότε θα κατανάλωναν από 43% μέχρι 71% λιγότερη ενέργεια. Κι αυτό δεν έχει μόνο αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκλύσεις που αυτή συνεπάγεται, αλλά και στα οικονομικά κάθε νοικοκυριού. Μια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 40% σημαίνει μείωση δαπάνης σχεδόν 500 ευρώ για ένα νοικοκυριό που πληρώνει 1.200-1.300 ευρώ ετησίως για ενέργεια. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι τέτοιες παρεμβάσεις κοστίζουν πολύ. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα προγράμματα "Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον" που χρηματοδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών στη Ελλάδα (κουφώματα, θερμομόνωση και άλλες τέτοιες παρεμβάσεις) οδήγησαν στην ανακαίνιση σχεδόν 100.000 κατοικιών. Το νέο πρόγραμμα "Εξοικονομώ-Αυτονομώ" (που έχει ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) πρόκειται να χρηματοδοτήσει την ενεργειακή αναβάθμιση πάνω από 180.000 κατοικιών. Για να φτάσουμε στο 2050 και τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, ωστόσο, θα χρειαστούν πολύ περισσότερα. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για το οποίο θα μιλήσουμε και παρακάτω, προβλέπει την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του 12%-15% του συνόλου των κατοικιών της χώρας ώστε να μετατραπούν σε κατοικίες σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2030. 5. Οι ενεργειακές πολιτικές που υπάρχουν ΗΕυρωπαϊκή Ένωση πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Από την προηγούμενη δεκαετία κιόλας έχει θέσει για λογαριασμό των κρατών-μελών συγκεκριμένους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, συνεισφέροντας στον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη όχι περισσότερο από 2οC μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με τη μέση θερμοκρασία στην προ-βιομηχανική εποχή. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει αναπτύξει μια εξαιρετικά πλούσια δραστηριότητα ως προς την παραγωγή στρατηγικών, κειμένων πολιτικής, οδηγιών και κανονισμών που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη. Και αυτά τα κείμενα περιέχουν και πολλούς ρυθμιστικούς κανόνες που αφορούν στην ενέργεια. Οι αρχικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την Ενέργεια και το Κλίμα (γνωστοί και ως στόχοι "20-20-20"), οι οποίοι νομοθετήθηκαν το 2009, είχαν χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2020 και περιελάμβαναν: τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ μέχρι το 2020 τουλάχιστον στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20%. Η ΕΕ συνολικά τα πήγε καλά ως προς αυτούς τους στόχους. Το ίδιο και η δική μας χώρα. Στο διάστημα που μεσολάβησε όπως είδαμε και παραπάνω έγινε μεγάλη πρόοδος στην ένταξη των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας. Μεγάλο ρόλο στην επίτευξη των στόχων, ωστόσο, έπαιξε και το ότι στη δεκαετία που μεσολάβησε η χώρα υπέστη μια γιγάντια οικονομική κρίση, με μια συνακόλουθη συρρίκνωση της οικονομικής της δραστηριότητας. Πλέον η φαρέτρα των ρυθμιστικών κανόνων της ΕΕ έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας πληθώρας στρατηγικών σχεδίων και στη χώρα μας, από το "ΕΣΔΕΑ" για την ενεργειακή απόδοση και το "ΕΣΕΚ" που αναφέρθηκε και παραπάνω, μέχρι το "ΣΔΑΜ" για τις λιγνιτικές περιοχές. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2019, ενσωματώνει τις βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής της ΕΕ και αποτελεί το βασικό εργαλείο ενεργειακής πολιτικής της χώρας για την επίτευξη ποιοτικών και ποσοτικών στόχων την περίοδο 2021-2030. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής, τα οποία λαμβάνουν υπόψη το δυναμικό, τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού ενεργειακού συστήματος στους τομείς της παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης ενέργειας. Οι στόχοι που προβλέπει περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2030 κατά τουλάχιστον 42% σε σύγκριση με το επίπεδο των εκπομπών το 1990 (και 56% έναντι του 2005). Αυτός ο στόχος, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις αναμένεται να αναθεωρηθεί, βεβαίως, από 42% σε τουλάχιστον 55%. Πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι το 2030 η χώρα μας θα πρέπει να εκλύει περίπου 50 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον σε 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030 και μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 61%-64% έως το 2030. Βελτίωση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΕΑ) κατά τουλάχιστον 38% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με προβλέψεις που έγιναν το 2007. Μηδενικό μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2028. Αλλά και αυτοί οι φιλόδοξοι στόχοι αργά ή γρήγορα θα επανεκτιμηθούν προς το ακόμα πιο φιλόδοξο. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές για την αγορά ενέργειας, τις ΑΠΕ, την ενεργειακή ασφάλεια, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αλλά και για την ενεργειακή μετάβαση σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας (στο κεφάλαιο 10.4 της μελέτης μπορείτε να βρείτε μια αναλυτική παρουσίαση των πολιτικών). Μέρος των προτάσεων αυτών, δε, είναι επενδύσεις ύψους 43,8 δισ. ευρώ μέσα στην τρέχουσα δεκαετία οι οποίες, αν υλοποιηθούν, δεν θα βοηθήσουν μόνο στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τις εκλύσεις CO2, αλλά θα κινητοποιήσουν και την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές από αυτές τις επενδύσεις έχουν ήδη ενταχθεί στην πρόταση της χώρας για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (προγράμματα και δράσεις για τις ανακαινίσεις κτηρίων, έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ΑΠΕ, έργα για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, απολιγνιτοποίηση και δίκαιη μετάβαση κ.ά.). To 37% των πόρων αυτών, που για την Ελλάδα θα ανέρχονται συνολικά σε περίπου 32,1 δισ. ευρώ (σε δάνεια και επιχορηγήσεις) προορίζονται αποκλειστικά για δράσεις 'πράσινης" ανάπτυξης. Στο κεφάλαιο 10.7 οι ερευνητές υπολογίζουν τη μακροοικονομική επίπτωση μιας τέτοιας επενδυτικής καταιγίδας σε υποδομές και μέτρα για την "πράσινη" ενέργεια όπως περιγράφονται. Την εκτιμούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,6 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια έσοδα, και 35.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο ίδιο διάστημα. Αλλά, βεβαίως, η προσπάθεια δεν τελειώνει στο 2030. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να προετοιμάσουν και πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για το 2050 και τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας -δηλαδή για την περίπτωση της Ελλάδας το "96,1 μεγατόνοι" του 2018, που το 2030 πρέπει να έχει πάει στο "50 μεγατόνοι", θα πρέπει μέχρι το 2050 να πάει στο μηδέν. Η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές και στόχους που επεκτείνουν τα μέτρα που προβλέπονται στο ΕΣΕΚ και στην επόμενη εικοσαετία αλλά, καθότι αυτά δεν είναι σε καμία περίπτωση επαρκή για μια τόσο μεγάλης κλίμακας ενεργειακή μετάβαση, πλαισιώνονται και από άλλες, πιο "εξωτικές" πολιτικές που βασίζονται εν μέρει και σε νέες τεχνολογίες οι οποίες ακόμη είναι ανώριμες ή ασύμφορες, όπως η δέσμευση και αποθήκευση εκλυόμενου άνθρακα, μέθοδοι χημικής αποθήκευσης ενέργειας, ή η εκτεταμένη χρήση υδρογόνου σε εφαρμογές στη βιομηχανία, τις μεταφορές και αλλού. 6. Οι προτάσεις της έρευνας Μετά από όλα αυτά, η έρευνα καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις πολιτικής που συμπληρώνουν όσα προβλέπονται από τα προαναφερθέντα σχέδια και θέτουν και μια βασική προτεραιοποίηση για όσα πρέπει να γίνουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι τέσσερις άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο επόμενο διάστημα και μαζί να γίνουν και σημαντικές επενδύσεις είναι: Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας με ΑΠΕ. Αναβάθμιση και ενίσχυση υποδομών στα δίκτυα ενέργειας για διευκόλυνση των ΑΠΕ και σταδιακή σύζευξη τομέων τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Δίκαιη μετάβαση των περιοχών που εξαρτώνται από το λιγνίτη. Εδώ θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές από τις προτάσεις πολιτικής ανά τομέα: Για την εξοικονόμηση ενέργειας: Παροχή αποτελεσματικών κινήτρων (εκπτώσεις φόρων, επιδοτήσεις κλπ.), ώστε να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια για επενδύσεις σε ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων (διάρθρωση κτηριακού αποθέματος, ελλιπής πληροφόρηση, αποτυχίες της αγοράς, έλλειψη τεχνικής εμπειρίας, ρυθμιστικά εμπόδια κ.ά.), Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτηρίων. Προώθηση της χρήσης συστημάτων ΑΠΕ για κάλυψη θερμικών και ψυκτικών αναγκών. Προώθηση συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών. Βελτιώσεις στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ, κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας) με καθορισμό σύγχρονων προδιαγραφών και αποτελεσματικό έλεγχο συμμόρφωσης. Για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Εξασφάλιση ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού με επαρκή ρευστότητα, αποτελεσματική εποπτεία και χρηματοοικονομική ακεραιότητα και αξιοπιστία, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Διατήρηση υφιστάμενων και εφαρμογή νέων μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους βιομηχανικών επιχειρήσεων. Διασφάλιση βιωσιμότητας και ρευστότητας του μηχανισμού χορήγησης λειτουργικής ενίσχυσης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Σχεδιασμός του συστήματος στήριξης των ΑΠΕ μετά τη μετάβαση στο target-model. Προστασία των καταναλωτών και αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Διασφάλιση ικανοποιητικού ρυθμού είσπραξης των λογαριασμών ηλεκτρισμού. Λειτουργία αγοράς ή μηχανισμού αποζημίωσης διαθεσιμότητας ισχύος, με συμμετοχή και της ζήτησης. Σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την αντικατάσταση παλαιωμένου εξοπλισμού μονάδων ΑΠΕ (repowering). Ανάπτυξη θεσμικού πλαισίου για θαλάσσια αιολικά πάρκα. Για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας: Ψηφιοποίηση και αναβάθμιση. Οριστικοποίηση μοντέλου διενέργειας επένδυσης σε "έξυπνους" μετρητές και "ευφυή" δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και πηγών χρηματοδότησης. Εισαγωγή μηχανισμών οικονομικών κινήτρων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των δικτύων. Στενή συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής και διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων. Καθορισμός ενιαίου πλαισίου ασφάλειας του κυβερνοχώρου στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων προληπτικών, διορθωτικών και αμυντικών σχεδίων για το ενεργειακό σύστημα. Για τις ενεργειακές υποδομές: Αναβάθμιση και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνδέσεων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με γειτονικές χώρες. Υποστήριξη των ΑΠΕ που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες (π.χ. υδρογόνο, βιοοικονομία κ.λπ.) και των "πράσινων" μεταφορών. Ανάπτυξη εθνικού σχεδίου για σταθμούς φόρτισης δημόσιας χρήσης με δεσμεύσεις σχετικά με την ταχύτητα αύξησης φορτίου και την επενδυτική προσέγγιση. Προετοιμασία του δικτύου και άλλων εγκαταστάσεων για λύσεις γρήγορης φόρτισης. Ανάπτυξη σταθμών γρήγορης φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους. Κανονισμούς για την κατασκευή σταθμών φόρτισης σε κατοικίες και εμπορικά κτήρια. Διευκόλυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ανάπτυξη δικτύου σταθμών φόρτισης με σταθερό και ελκυστικό για επενδύσεις επιχειρηματικό πλαίσιο για τη λειτουργία σε περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως αστικές και αγροτικές περιοχές. Και ακόμα: Αναπτυξιακός σχεδιασμός με στρατηγικές δράσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Διαμόρφωση στρατηγικού μακροπρόθεσμου πλαισίου για την Έρευνα και Ανάπτυξη στον τομέα Ενέργειας με εστίαση: α) στο επιχειρηματικό και αναπτυξιακό δυναμικό της έρευνας στον ενεργειακό τομέα και β) σε συνεργασίες πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κράτους στον τομέα της καινοτομίας. Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, έξυπνων δικτύων, τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας κ.ά. Ενεργή συμμετοχή των κεντρικών και τοπικών αρχών της χώρας για τη διευκόλυνση των σχεδιαζόμενων ή σε εξέλιξη έργων (διασύνδεση νησιών, ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επενδύσεις σε ΑΠΕ κ.ά.).
  23. έχρι το 2050 η χώρα μας, όπως και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, θα πρέπει να έχει σταματήσει να εκλύει αέρια που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου -ή, έστω, να δεσμεύει από την ατμόσφαιρα ισοδύναμη ποσότητα όσων εκλύει. Θα πρέπει να γίνει "κλιματικά ουδέτερη". Το 2050, όμως, θα θέλουμε να έχουμε μια ακμάζουσα και αναπτυσσόμενη οικονομία, φτηνό ηλεκτρισμό, θέρμανση και ψύξη στα σπίτια, να κινούμαστε με αυτοκίνητα και μέσα μαζικής μεταφοράς, να παράγουμε βιομηχανικά προϊόντα και να απολαμβάνουμε, γενικά, τους καρπούς του ανθρώπινου πολιτισμού. Γι’ αυτό θα πρέπει να παράγουμε και να καταναλώνουμε ενέργεια. Στην εποχή μας, τρεις δεκαετίες πριν από το 2050, ο τομέας της ενέργειας προκαλεί το 40% των εκλύσεων που στέλνουμε στην ατμόσφαιρα. Από τους 96,1 εκατ. τόνους ισοδύναμου CO2 που εκλύονταν από την Ελλάδα το 2018, οι 38,3 εκατ. προέρχονταν από εκεί."96 εκατομμύρια τόνοι" (ή, "μεγατόνοι") ακούγεται πολύ, και είναι, πράγματι, περισσότερο από ό,τι εκλύουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες παρόμοιου μεγέθους, όπως η Πορτογαλία ή η Ουγγαρία. Αλλά είναι κοντά στον μέσο όρο της Ε.Ε. και το χαμηλότερο νούμερο τα τελευταία 30 χρόνια. Το 1990 η χώρα μας έστελνε 105,8 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 στην ατμόσφαιρα. Το 2005, τη χειρότερη χρονιά, έστειλε 139,1. To 2050 θα πρέπει να φτάσει στο μηδέν. Πώς θα το κατορθώσουμε; Και, επιπλέον, πώς θα γίνει αυτή η μετάβαση λύνοντας ταυτόχρονα τα πολλά και μεγάλα προβλήματα του ενεργειακού τομέα που έχουμε σήμερα, αναβαθμίζοντας τις υποδομές και τις υπηρεσίες, αυξάνοντας την ενεργειακή ασφάλεια, μειώνοντας την ενεργειακή φτώχεια και θωρακίζοντας έναν από τους κρισιμότερους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας στη χώρα; Μια ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα ανέλαβε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις μια πλήρη και αναλυτική χαρτογράφηση του τομέα ενέργειας στη χώρα μας. Στην πολυσέλιδή έκθεσή τους, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ (PDF) αναλύουν τα βασικά δεδομένα, τις θεσμικές αλλαγές που έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί, τους στόχους της χώρας για το μέλλον και τις σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν. Επιπλέον, μπορείτε να διαβάσετε και ένα κείμενο πολιτικής (PDF) που προετοίμασε η ερευνητική ομάδα για το ίδιο θέμα με κεντρικό άξονα τον ρόλο του τομέα της ενέργειας στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Παρακάτω θα δούμε μερικά από τα βασικά σημεία της έρευνας συνοπτικά. 1. Ενέργεια & ελληνική οικονομία Ηπαραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας επηρεάζουν την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή κάθε χώρας. Σχετίζονται άμεσα με το παραγωγικό μοντέλο της, τη βιομηχανία, τη φτώχεια και την ποιότητα ζωής των πολιτών. Ο ενεργειακός τομέας επηρεάζει κάθε οικονομία με δύο τρόπους: αφενός συνεισφέρει απευθείας στην προστιθέμενη αξία της οικονομίας με όλες τις δραστηριότητες της αλυσίδας παραγωγής και εφοδιασμού ενέργειας και των κλάδων που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, και αφετέρου με την ευρύτερη επίδραση στην οικονομία, μέσω των τιμών των ενεργειακών προϊόντων, που επηρεάζουν κάθε οικονομική δραστηριότητα (σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Αξίζει να πούμε δυο λόγια για τον ρόλο που παίζει ο κλάδος αυτός στην ελληνική οικονομία. ­ Διαβάστε Το Κείμενο Πολιτικής Για Την Ενέργεια (PDF) Η άμεση συμβολή του ενεργειακού τομέα στην ελληνική οικονομία εκτιμάται στο 3,8% του ΑΕΠ (2017), ενώ ο τομέας δίνει δουλειά σε περίπου 50.000 ανθρώπους, οι περισσότεροι εκ των οποίων απασχολούνται στο (χονδρικό και λιανικό) εμπόριο καυσίμων. Αν συνυπολογίσουμε και τους κλάδους που συνδέονται στενά με τον ενεργειακό, εκτιμάται ότι η ευρύτερη συνεισφορά του (ειδικότερα στην απασχόληση) είναι πολλαπλάσια. Σχεδόν το 1/3 των ελληνικών εξαγωγών προϊόντων είναι εξαγωγές ενεργειακών προϊόντων. Πρόκειται σχεδόν αποκλειστικά για προϊόντα πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια. Η χώρα μας όμως εισάγει και πολλά προϊόντα ενέργειας -το 27% των ελληνικών εισαγωγών συνολικά, με τη συντριπτική πλειοψηφία να είναι αργό πετρέλαιο που εισάγουμε κυρίως από το Ιράκ, το Καζακστάν, τη Ρωσία και άλλες χώρες, και το περισσότερο από το οποίο επανεξάγεται μετά την επεξεργασία του στα ελληνικά διυλιστήρια. Γενικά, η αξία των ενεργειακών προϊόντων που εισάγουμε είναι μεγαλύτερη από αυτών που εξάγουμε (15 δισ. ευρώ έναντι 10,7 δισ. το 2019). Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει πολύ μεγάλη σημασία και για τα δημόσια έσοδα. Το 64% της τιμής της αμόλυβδης βενζίνης είναι δασμοί ή φόροι, για παράδειγμα. Τα έσοδα από τους ειδικούς φόρους στην ενέργεια έφταναν το 3% του ΑΕΠ το 2019, έναντι 1,8% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Αυτό, μάλιστα είναι κάτι που άλλαξε από το 2010 και την αρχή της κρίσης και μετά. Με τα παραπάνω βλέπουμε ότι ο κλάδος της ενέργειας έχει μεγάλη σημασία για την οικονομία της χώρας. Τι περιλαμβάνει, όμως, "ο κλάδος της ενέργειας"; Η απάντηση είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει πολλές πολύ σημαντικές και διαφορετικές μεταξύ τους δραστηριότητες, κάποιες εκ των οποίων σχετίζονται και αλληλοσυμπληρώνονται. "Κάθε ενεργειακό σύστημα, με την έννοια του συνόλου των διευθετήσεων με τις οποίες αξιοποιούνται φυσικοί πόροι για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής", γράφει ο Βάτσλαβ Σμιλ, "έχει τρεις θεμελιώδεις συνιστώσες: τους φυσικούς (ανανεώσιμους ή μη ανανεώσιμους) ενεργειακούς πόρους, την τεχνολογία μετατροπής τους σε διαθέσιμη ενέργεια και μια ποικιλία ειδικών χρήσεων των διαθέσιμων ροών ενέργειας". Η έρευνα αναλύει κάθε μία από αυτές τις συνιστώσες όπως λειτουργούν στη χώρα μας σε αναλυτικά κεφάλαια -εδώ θα καταγράψουμε μόνο ενδεικτικά μερικές από αυτές, μαζί με τα βασικά τους στοιχεία. Πριν ξεκινήσουμε την καταγραφή, όμως, αξίζει να σημειώσουμε τρία βασικά χαρακτηριστικά του τομέα στη χώρα μας: α) Σήμερα η Ελλάδα παραμένει μια οικονομία που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, πετρέλαιο και φυσικό αέριο) και έχει μεγάλη εξάρτηση από εισαγωγές πρωτογενούς ενέργειας. β) Το 36,7% της ενέργειας που παράγεται στη χώρα καταναλώνεται για μεταφορές, το 24,3% για οικιακή κατανάλωση, το 22,8% στη βιομηχανία και το 13% στο εμπόριο και τις υπηρεσίες. γ) Τα βασικά προβλήματα του τομέα ξεκινούν από τις ελλείψεις στις υποδομές και το κόστος της ενέργειας και φτάνουν μέχρι τους ιλιγγιώδεις ανεξόφλητους λογαριασμούς της ΔΕΗ (περίπου 2,7 δισ. ευρώ το 2019). Αλλά ας τα δούμε ένα ένα. 2. Η ηλεκτρική ενέργεια Πολλοί ταυτίζουν τον κλάδο της ενέργειας με την ηλεκτρική ενέργεια. Η ηλεκτρική ενέργεια είναι, όμως, μόνο ένα τμήμα της ενεργειακής παραγωγής και κατανάλωσης μιας χώρας. Βεβαίως, είναι ίσως το πιο σημαντικό -και αναμένεται στο μέλλον να γίνει ακόμα σημαντικότερο. Η ηλεκτροπαραγωγή αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στα επόμενα 50 χρόνια, κυρίως από τον εξηλεκτρισμό τομέων τελικής κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι ο κόσμος στο κοντινό μέλλον θα χρησιμοποιεί ενέργεια από το δίκτυο ηλεκτρισμού για δραστηριότητες για τις οποίες έως τώρα έκαιγε ορυκτά καύσιμα. Η δε ηλεκτρική ενέργεια θα παράγεται ολοένα και περισσότερο από νέες, διαφορετικές πηγές. Αυτή η μετάβαση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα. Η ισχύς ηλεκτροπαραγωγικών μονάδων που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα μειώνεται και παράλληλα οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ) που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος αυξάνονται θεαματικά τα τελευταία χρόνια. Πλέον το 1/3 της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα προέρχεται από τις ΑΠΕ. Σκεφτείτε ότι η εγκατεστημένη ισχύς των φωτοβολταϊκών σταθμών στη χώρα πενταπλασιάστηκε μόνο μέσα σε δύο χρόνια, από το 2011 ως το 2013. Βεβαίως, διαχρονικά η χώρα μας βασίζεται σε κάποιο βαθμό στην καύση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σε κάποια νησιά που δεν είναι συνδεδεμένα με το κεντρικό δίκτυο ηλεκτρισμού της χώρας καίγονται ντίζελ και μαζούτ για να παραχθεί ηλεκτρικό ρεύμα ενώ, ως γνωστόν, στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες καίμε λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλα εργοστάσια της ΔΕΗ, τα οποία βρίσκονται κοντά στις περιοχές όπου εξορύσσεται ο λιγνίτης, ένας γαιάνθρακας που περιέχει σχετικά χαμηλό ποσοστό άνθρακα. Το 2018, το 32,3% της ηλεκτροπαραγωγής προερχόταν από καύση λιγνίτη. Αυτή, ωστόσο, είναι μια πρακτική που -όπως φαίνεται και από το διάγραμμα-, σταδιακά μειώνεται και σύντομα θα σταματήσει τελείως. Εδώ και πολλά χρόνια, η καύση του λιγνίτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι οικονομικά ασύμφορη. Καθώς εκλύει μεγάλες ποσότητες αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, η λειτουργία τέτοιων μονάδων κοστίζει πολλά σε δικαιώματα εκπομπών άνθρακα, η τιμή των οποίων ρυθμίζεται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της EE. To 2013 η μέση τιμή που αναγκάζονταν να πληρώνουν ρυπογόνες μονάδες παραγωγής ενέργειας και βιομηχανίες ήταν 4,4 ευρώ ανά τόνο CO2, αλλά το 2019 η τιμή είχε εκτοξευθεί στα 24,8 ευρώ ανά τόνο CO2, πράγμα που στην πράξη σημαίνει ότι, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα, πλέον όλες οι λιγνιτοπαραγωγές μονάδες της ΔΕΗ είναι ζημιογόνες. Το ελληνικό κράτος έχει ήδη προγραμματίσει το κλείσιμό τους. Αυτό, βεβαίως, σημαίνει ότι τα 3,35 GW που παράγουν αυτές οι μονάδες θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλες πηγές από το 2023 και μετά και, βεβαίως, ότι οι περιοχές που στηρίζονταν οικονομικά από αυτά τα εργοστάσια θα πρέπει να στηριχθούν κατά τη μετάβασή τους σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Στη χώρα μας την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται την καταναλώνουν κυρίως οι υπηρεσίες (καταστήματα, γραφεία κλπ. -34,6% το 2019), τα σπίτια (33,6%) και η βιομηχανία (23,8% το 2019 -από 40,8% το 1990). Η ηλεκτρική ενέργεια, δε, κοστίζει ακριβά. Το 2019 η ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα είχε τις ακριβότερες τιμές χονδρικής σε ολόκληρη την ΕΕ. Αυτό όμως δεν μεταφράζεται σε πολύ υψηλές τιμές (σε σύγκριση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα) για τους ιδιώτες και τις επιχειρήσεις, λόγω ευνοϊκότερης φορολογίας. Ωστόσο, καθότι οι δαπάνες για ενέργεια παραμένουν ένα από τα σημαντικότερα βάρη τόσο για τα νοικοκυριά, όσο και για τις επιχειρήσεις -με προφανείς επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητά τους, οι ερευνητές υπολόγισαν τις επιπτώσεις που θα είχε μια μείωση στο κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου στην ελληνική οικονομία. Εκτιμούν, λοιπόν, ότι μια μείωση 10% στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου θα είχε θεαματική θετική επίδραση στην οικονομία, προσθέτοντας σχεδόν 1 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ και 21.500 νέες θέσεις εργασίας. Πώς όμως φτάνει το ηλεκτρικό ρεύμα από την παραγωγή στην κατανάλωση; Στο πρώτο στάδιο στην Ελλάδα υπάρχει ένα κεντρικό Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα (ΕΔΣ) με 12 χιλιάδες χιλιόμετρα καλώδια και 356 υποσταθμούς, το οποίο διαχειρίζεται η ανώνυμη εταιρεία ΑΔΜΗΕ και το οποίο συνδέεται με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό Σύστημα (μέσω Ιταλίας, Αλβανίας, Βουλγαρίας, Βόρειας Μακεδονίας και Τουρκίας). Υπάρχουν επίσης και 29 αυτόνομα δίκτυα στα μη-διασυνδεδεμένα νησιά (όπου, όπως είπαμε, κυρίως παράγεται ενέργεια με καύση μαζούτ και ντίζελ, και πλέον και από ΑΠΕ). Αξίζει να αναφέρουμε, εξάλλου, πως παρόλο που η παραγωγή ενέργειας στα νησιά αυτά έχει πολύ υψηλότερο κόστος, οι πολίτες εκεί πληρώνουν τα ίδια για ηλεκτρικό ρεύμα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Η διαφορά καλύπτεται από τις χρεώσεις για "ΥΚΩ" στους λογαριασμούς όλων των νοικοκυριών της χώρας. Αυτό προγραμματίζεται να αλλάξει, βεβαίως, με την ολοκλήρωση της διασύνδεσης των νησιών με το ΕΔΣ τα επόμενα χρόνια. Από εκεί και πέρα, από τους υποσταθμούς του ΑΔΜΗΕ το ηλεκτρικό ρεύμα φτάνει στα σπίτια με ένα δίκτυο διανομής που έχει καλώδια μήκους 240 χιλιάδων χιλιομέτρων και εξυπηρετεί 7,6 εκατομμύρια πελάτες. Αυτό το δίκτυο το διαχειρίζεται ένας άλλος οργανισμός, ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, γνωστός ως ΔΕΔΔΗΕ. Μία από τις σημαντικότερες προτεραιότητες για τα επόμενα χρόνια είναι η μετατροπή αυτού του δικτύου σε "έξυπνο δίκτυο" με 13 συγκεκριμένα έργα ψηφιοποίησης και αναβάθμισης των υποδομών, όπως η αντικατάσταση όλων των παλαιών μετρητών με ηλεκτρονικούς, "έξυπνους" μετρητές. Αυτές οι δομές και όλα αυτά τα αρκτικόλεξα δεν υπήρχαν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Ο ΑΔΜΗΕ ιδρύθηκε το 2011, ο ΔΕΔΔΗΕ το 2012. Αν και δεν έχει γίνει ευρέως αντιληπτό από την κοινωνία, ολόκληρη η δομή και η λειτουργία του δικτύου ηλεκτροδότησης της χώρας έχει αλλάξει ριζικά στη χώρα μας μετά τη μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας. Πριν από μόλις λίγα χρόνια η ΔΕΗ είχε το απόλυτο μονοπώλιο στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα. Αυτό έχει αλλάξει. Βεβαίως, η ΔΕΗ ακόμα ελέγχει περίπου το 50% της συνολικής παραγωγής και το 67,7% της προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος, αλλά το σύστημα μεταφοράς και τα δίκτυα διανομής πλέον έχουν διαχωριστεί ιδιοκτησιακά, και δεκάδες ιδιωτικές εταιρείες ανταγωνίζονται πλέον στην παραγωγή και την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Μια άλλη εξαιρετικά σημαντική αλλαγή είναι το ότι τους τελευταίους μήνες -και πολύ καθυστερημένα-, η Ελλάδα άρχισε να εφαρμόζει το υπόδειγμα στόχος (target-model), ενώ εντάχθηκε και στις ενιαίες αγορές των ευρωπαϊκών δικτύων που ρυθμίζουν τις τιμές συντονισμένα από τον Δεκέμβριο του 2020, μέσω της διασύνδεσης με την Ιταλία. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη. Το άνοιγμα αυτών των νέων αγορών, που θα ρυθμίζουν καλύτερα τις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σε πραγματικό χρόνο ανάλογα με τις συνθήκες, την προσφορά και τη ζήτηση έγινε πολύ καθυστερημένα, αλλά είναι ένα απαραίτητο βήμα για τη διασύνδεση της απομονωμένης ελληνικής αγοράς με τα ευρωπαϊκά δίκτυα. 3. Τα ορυκτά καύσιμα Στην Ελλάδα χρησιμοποιούμε προϊόντα πετρελαίου κυρίως για θέρμανση και για κίνηση οχημάτων. Περίπου η μισή τελική κατανάλωση ενέργειας προέρχεται από τα προϊόντα πετρελαίου (53%). Είναι ένα υψηλό ποσοστό -το 5ο υψηλότερο στην ΕΕ- αλλά στο παρελθόν ήταν ακόμα μεγαλύτερο: δέκα χρόνια πριν ήταν στο 63%. Είναι αξιοσημείωτο το ότι τα ελληνικά νοικοκυριά δαπανούν περισσότερα χρήματα για καύσιμα κίνησης (το 4,4% των δαπανών του μέσου νοικοκυριού) από ότι για ηλεκτρικό ρεύμα (3,1%) -κάτι το οποίο πιθανότατα σχετίζεται και με το ότι έχουμε την 3η ακριβότερη αμόλυβδη βενζίνη στην ΕΕ. Όπως αναφέραμε, ο πολύ σημαντικός ρόλος των ορυκτών καυσίμων στην ελληνική οικονομία αποτυπώνεται και από το μέγεθος των εξαγωγών προϊόντων πετρελαίου (το 28% των εξαγωγών της χώρας - από 7% το 2000). Αυτός ο τομέας, όμως, θα αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις στο μέλλον, καθώς η χώρα τις επόμενες δεκαετίες θα κληθεί -όπως όλες οι χώρες του κόσμου- να μειώσει ραγδαία τις εκπομπές διοξειδίου το άνθρακα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν όντως ληφθούν σοβαρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης διεθνώς, η ζήτηση για πετρέλαιο θα κορυφωθεί μέσα στη δεκαετία του 2020 και στη συνέχεια θα αρχίσει να υποχωρεί κατά περισσότερο από 50% μέχρι το 2040 στις ανεπτυγμένες οικονομίες (και κατά 10% στις αναπτυσσόμενες). Η χώρα μας εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, καθότι τα κοιτάσματα στην επικράτειά της παράγουν ελάχιστες ποσότητες (το κεφάλαιο 4 αναφέρει αναλυτικά την ιστορία αναζήτησης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χώρα μας). Βεβαίως, το θέμα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων που μπορεί να υπάρχουν στο Αιγαίο επανέρχεται πολύ συχνά στον δημόσιο διάλογο. Η έρευνα υποστηρίζει ότι υπό προϋποθέσεις η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων "δεν αντιτίθεται μεσοπρόθεσμα στη διακηρυγμένη πολιτική απο-ανθρακοποίησης" και ότι "δύναται να αποτελέσει μια δραστηριότητα που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας". Τονίζει, δε, και τη γεωπολιτική σημασία μιας αναβάθμισης του γεωπολιτικού ρόλου της χώρας στην περιοχή. Ωστόσο, υπογραμμίζει και τις προοπτικές που διαμορφώνονται από την πολιτική αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, οι οποίες εξασφαλίζουν ότι η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα στο μέλλον θα είναι, όπως είπαμε, αναπόφευκτα μικρότερη. Κάτι που ασφαλώς θα επηρεάσει πιθανές μελλοντικές επενδύσεις που θα έχουν ορίζοντα δεκαετιών. Εκτός από το πετρέλαιο, όμως, υπάρχει και το φυσικό αέριο. Το φυσικό αέριο εκλύει λιγότερο CO2 και προσφέρεται για μια γρήγορη μείωση των εκπομπών, όταν αντικαθιστά τη χρήση άλλων ορυκτών καυσίμων. Στη χώρα μας μπήκε σχετικά πρόσφατα στο ενεργειακό μείγμα (μόλις το 1996) και πλέον καλύπτει περίπου το 17,3% της ακαθάριστης εγχώριας κατανάλωσης, ένα ποσοστό που αναμένεται να μείνει σταθερό μέχρι το 2030. Σημαντικά έργα υποδομής (αγωγοί, υπόγεια αποθήκη Καβάλας, ΑΣΦΑ Αλεξανδρούπολης) είναι επίσης υπό κατασκευή. Στη συνέχεια και η κατανάλωση αυτή θα πρέπει να μειωθεί, βεβαίως -το φυσικό αέριο θεωρείται μόνο μεταβατικό καύσιμο. Μολονότι όντως συνεισφέρει λιγότερο στο φαινόμενο του θερμοκηπίου από την καύση προϊόντων πετρελαίου, η διαφορά δεν είναι τόσο μεγάλη όσο νομίζουν πολλοί. Η τιμή αναφοράς του συντελεστή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το φυσικό αέριο είναι 44,6% μικρότερη από το λιγνίτη, 27,5% λιγότερη από το μαζούτ και 24,3% λιγότερη από το ντίζελ. Προς το παρόν η κατανάλωσή του παγκοσμίως αυξάνεται -με την εξαίρεση του 2020, λόγω πανδημίας-, αλλά σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις αναμένεται να κορυφωθεί μέχρι το 2040 (ή ακόμα και μέχρι το 2030, αν ληφθούν πιο ριζοσπαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης από όσα είναι ήδη προγραμματισμένα) και στη συνέχεια θα αρχίσει να μειώνεται ραγδαία. Στην Ευρώπη αυτή η υποχώρηση αναμένεται να αρχίσει νωρίτερα, από την τρέχουσα δεκαετία. 4. Η ενεργειακή αποδοτικότητα Ένα από τα σημαντικότερα θέματα που αφορούν τόσο τον ενεργειακό τομέα εν γένει όσο και τις πολιτικές για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι το θέμα της ενεργειακής αποδοτικότητας. Είναι ένα κρίσιμο, σοβαρό πρόβλημα το οποίο συχνά περνά απαρατήρητο από τον δημόσιο διάλογο, στο οποίο όμως υπάρχουν πολύ μεγάλα περιθώρια για παρεμβάσεις και επενδύσεις, που όχι μόνο θα βελτίωναν τις προοπτικές επίτευξης των στόχων για το 2030 και το 2050, αλλά θα προσέφεραν και μια γερή τόνωση στην ελληνική οικονομία. "Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας", γράφουν οι ερευνητές, "η οποία υποστηρίζεται και προωθείται από την ενεργειακή πολιτική, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις, οι οποίες δημιουργούν θέσεις εργασίας και προστιθέμενη αξία στην οικονομία. Παράλληλα, οδηγεί σε περιορισμό των δαπανών των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών για ενέργεια, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα και το διαθέσιμο εισόδημά τους, αντίστοιχα. Τα οφέλη είναι σημαντικά και για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων, τα οποία θα είναι σε θέση να εξυπηρετούν τη ζήτηση πιο εύκολα. Επιπλέον, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας είναι σημαντικό εργαλείο για τον περιορισμό της ενεργειακής φτώχειας". Αξίζει να θυμόμαστε ότι τα σπίτια στην Ελλάδα δαπανούν ενέργεια κυρίως για τη θέρμανση (60%) και για τη χρήση οικιακών συσκευών (20%). Το 55% των περίπου 6,4 εκατ. κατοικιών στην Ελλάδα (το 4,1 εκατ. από αυτές κατοικούνται) χτίστηκαν πριν από το 1981, οπότε έχουν χαμηλά επίπεδα θερμικής μόνωσης -ή και καθόλου. Μόλις το 6,4% των κατοικιών στην Ελλάδα ανήκουν στις ανώτερες ενεργειακές κλάσεις "Α" και "Β". Χρειάζονται, λοιπόν, μεγάλης έκτασης επεμβάσεις για την αναβάθμιση αυτού του κτηριακού αποθέματος (θερμομόνωση, αναβάθμιση συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, αντικατάσταση κουφωμάτων κλπ.). Σύμφωνα με εκτιμήσεις, αν τα κτήρια κάθε είδους στην Ελλάδα πληρούσαν τις προδιαγραφές του νέου, εναρμονισμένου με τα ευρωπαϊκά πρότυπα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων, τότε θα κατανάλωναν από 43% μέχρι 71% λιγότερη ενέργεια. Κι αυτό δεν έχει μόνο αντίκτυπο στην κατανάλωση ενέργειας και τις εκλύσεις που αυτή συνεπάγεται, αλλά και στα οικονομικά κάθε νοικοκυριού. Μια μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 40% σημαίνει μείωση δαπάνης σχεδόν 500 ευρώ για ένα νοικοκυριό που πληρώνει 1.200-1.300 ευρώ ετησίως για ενέργεια. Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι τέτοιες παρεμβάσεις κοστίζουν πολύ. Τα τελευταία δέκα χρόνια τα προγράμματα "Εξοικονόμηση Κατ’ Οίκον" που χρηματοδοτούν την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών στη Ελλάδα (κουφώματα, θερμομόνωση και άλλες τέτοιες παρεμβάσεις) οδήγησαν στην ανακαίνιση σχεδόν 100.000 κατοικιών. Το νέο πρόγραμμα "Εξοικονομώ-Αυτονομώ" (που έχει ήδη ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) πρόκειται να χρηματοδοτήσει την ενεργειακή αναβάθμιση πάνω από 180.000 κατοικιών. Για να φτάσουμε στο 2050 και τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, ωστόσο, θα χρειαστούν πολύ περισσότερα. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), για το οποίο θα μιλήσουμε και παρακάτω, προβλέπει την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του 12%-15% του συνόλου των κατοικιών της χώρας ώστε να μετατραπούν σε κατοικίες σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης μέχρι το 2030. 5. Οι ενεργειακές πολιτικές που υπάρχουν ΗΕυρωπαϊκή Ένωση πρωταγωνιστεί στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Από την προηγούμενη δεκαετία κιόλας έχει θέσει για λογαριασμό των κρατών-μελών συγκεκριμένους στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ώστε η ευρωπαϊκή οικονομία να καταστεί κλιματικά ουδέτερη μέχρι το 2050, συνεισφέροντας στον περιορισμό της αύξησης της μέσης θερμοκρασίας στον πλανήτη όχι περισσότερο από 2οC μέχρι το τέλος του αιώνα, σε σύγκριση με τη μέση θερμοκρασία στην προ-βιομηχανική εποχή. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει αναπτύξει μια εξαιρετικά πλούσια δραστηριότητα ως προς την παραγωγή στρατηγικών, κειμένων πολιτικής, οδηγιών και κανονισμών που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη. Και αυτά τα κείμενα περιέχουν και πολλούς ρυθμιστικούς κανόνες που αφορούν στην ενέργεια. Οι αρχικοί ποσοτικοί στόχοι πολιτικής της ΕΕ για την Ενέργεια και το Κλίμα (γνωστοί και ως στόχοι "20-20-20"), οι οποίοι νομοθετήθηκαν το 2009, είχαν χρονικό ορίζοντα μέχρι το 2020 και περιελάμβαναν: τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, την αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ μέχρι το 2020 τουλάχιστον στο 20% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας μέχρι το 2020 κατά τουλάχιστον 20%. Η ΕΕ συνολικά τα πήγε καλά ως προς αυτούς τους στόχους. Το ίδιο και η δική μας χώρα. Στο διάστημα που μεσολάβησε όπως είδαμε και παραπάνω έγινε μεγάλη πρόοδος στην ένταξη των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα της Ελλάδας. Μεγάλο ρόλο στην επίτευξη των στόχων, ωστόσο, έπαιξε και το ότι στη δεκαετία που μεσολάβησε η χώρα υπέστη μια γιγάντια οικονομική κρίση, με μια συνακόλουθη συρρίκνωση της οικονομικής της δραστηριότητας. Πλέον η φαρέτρα των ρυθμιστικών κανόνων της ΕΕ έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας πληθώρας στρατηγικών σχεδίων και στη χώρα μας, από το "ΕΣΔΕΑ" για την ενεργειακή απόδοση και το "ΕΣΕΚ" που αναφέρθηκε και παραπάνω, μέχρι το "ΣΔΑΜ" για τις λιγνιτικές περιοχές. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2019, ενσωματώνει τις βασικές κατευθύνσεις της πολιτικής της ΕΕ και αποτελεί το βασικό εργαλείο ενεργειακής πολιτικής της χώρας για την επίτευξη ποιοτικών και ποσοτικών στόχων την περίοδο 2021-2030. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα πολιτικής, τα οποία λαμβάνουν υπόψη το δυναμικό, τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ελληνικού ενεργειακού συστήματος στους τομείς της παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης ενέργειας. Οι στόχοι που προβλέπει περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων: Μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέχρι το 2030 κατά τουλάχιστον 42% σε σύγκριση με το επίπεδο των εκπομπών το 1990 (και 56% έναντι του 2005). Αυτός ο στόχος, σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις αναμένεται να αναθεωρηθεί, βεβαίως, από 42% σε τουλάχιστον 55%. Πράγμα που σημαίνει ότι μέχρι το 2030 η χώρα μας θα πρέπει να εκλύει περίπου 50 μεγατόνους ισοδύναμου CO2 Αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ τουλάχιστον σε 35% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας μέχρι το 2030 και μερίδιο των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 61%-64% έως το 2030. Βελτίωση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας (ΕΑ) κατά τουλάχιστον 38% μέχρι το 2030 σε σύγκριση με προβλέψεις που έγιναν το 2007. Μηδενικό μερίδιο του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή έως το 2028. Αλλά και αυτοί οι φιλόδοξοι στόχοι αργά ή γρήγορα θα επανεκτιμηθούν προς το ακόμα πιο φιλόδοξο. Το ΕΣΕΚ περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές για την αγορά ενέργειας, τις ΑΠΕ, την ενεργειακή ασφάλεια, τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αλλά και για την ενεργειακή μετάβαση σε διάφορους τομείς της ελληνικής οικονομίας (στο κεφάλαιο 10.4 της μελέτης μπορείτε να βρείτε μια αναλυτική παρουσίαση των πολιτικών). Μέρος των προτάσεων αυτών, δε, είναι επενδύσεις ύψους 43,8 δισ. ευρώ μέσα στην τρέχουσα δεκαετία οι οποίες, αν υλοποιηθούν, δεν θα βοηθήσουν μόνο στην επίτευξη των φιλόδοξων στόχων για τις εκλύσεις CO2, αλλά θα κινητοποιήσουν και την ελληνική οικονομία, καλύπτοντας μεγάλο μέρος του επενδυτικού κενού της προηγούμενης δεκαετίας. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλές από αυτές τις επενδύσεις έχουν ήδη ενταχθεί στην πρόταση της χώρας για την αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ (προγράμματα και δράσεις για τις ανακαινίσεις κτηρίων, έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων και ΑΠΕ, έργα για την επέκταση της ηλεκτροκίνησης, απολιγνιτοποίηση και δίκαιη μετάβαση κ.ά.). To 37% των πόρων αυτών, που για την Ελλάδα θα ανέρχονται συνολικά σε περίπου 32,1 δισ. ευρώ (σε δάνεια και επιχορηγήσεις) προορίζονται αποκλειστικά για δράσεις 'πράσινης" ανάπτυξης. Στο κεφάλαιο 10.7 οι ερευνητές υπολογίζουν τη μακροοικονομική επίπτωση μιας τέτοιας επενδυτικής καταιγίδας σε υποδομές και μέτρα για την "πράσινη" ενέργεια όπως περιγράφονται. Την εκτιμούν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,6 δισ. ευρώ σε βάθος δεκαετίας, 1,2 δισ. ευρώ επιπλέον δημόσια έσοδα, και 35.000 νέες θέσεις απασχόλησης στο ίδιο διάστημα. Αλλά, βεβαίως, η προσπάθεια δεν τελειώνει στο 2030. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να προετοιμάσουν και πιο μακροπρόθεσμα σχέδια για το 2050 και τον στόχο της ενεργειακής ουδετερότητας -δηλαδή για την περίπτωση της Ελλάδας το "96,1 μεγατόνοι" του 2018, που το 2030 πρέπει να έχει πάει στο "50 μεγατόνοι", θα πρέπει μέχρι το 2050 να πάει στο μηδέν. Η Μακροχρόνια Στρατηγική για το 2050 περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές και στόχους που επεκτείνουν τα μέτρα που προβλέπονται στο ΕΣΕΚ και στην επόμενη εικοσαετία αλλά, καθότι αυτά δεν είναι σε καμία περίπτωση επαρκή για μια τόσο μεγάλης κλίμακας ενεργειακή μετάβαση, πλαισιώνονται και από άλλες, πιο "εξωτικές" πολιτικές που βασίζονται εν μέρει και σε νέες τεχνολογίες οι οποίες ακόμη είναι ανώριμες ή ασύμφορες, όπως η δέσμευση και αποθήκευση εκλυόμενου άνθρακα, μέθοδοι χημικής αποθήκευσης ενέργειας, ή η εκτεταμένη χρήση υδρογόνου σε εφαρμογές στη βιομηχανία, τις μεταφορές και αλλού. 6. Οι προτάσεις της έρευνας Μετά από όλα αυτά, η έρευνα καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις πολιτικής που συμπληρώνουν όσα προβλέπονται από τα προαναφερθέντα σχέδια και θέτουν και μια βασική προτεραιοποίηση για όσα πρέπει να γίνουν. Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι τέσσερις άξονες στους οποίους θα πρέπει να δοθεί έμφαση στο επόμενο διάστημα και μαζί να γίνουν και σημαντικές επενδύσεις είναι: Βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας. Ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας με ΑΠΕ. Αναβάθμιση και ενίσχυση υποδομών στα δίκτυα ενέργειας για διευκόλυνση των ΑΠΕ και σταδιακή σύζευξη τομέων τελικής κατανάλωσης ενέργειας. Δίκαιη μετάβαση των περιοχών που εξαρτώνται από το λιγνίτη. Εδώ θα αναφέρουμε επιγραμματικά μερικές από τις προτάσεις πολιτικής ανά τομέα: Για την εξοικονόμηση ενέργειας: Παροχή αποτελεσματικών κινήτρων (εκπτώσεις φόρων, επιδοτήσεις κλπ.), ώστε να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια για επενδύσεις σε ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων (διάρθρωση κτηριακού αποθέματος, ελλιπής πληροφόρηση, αποτυχίες της αγοράς, έλλειψη τεχνικής εμπειρίας, ρυθμιστικά εμπόδια κ.ά.), Βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των δημοσίων κτηρίων. Προώθηση της χρήσης συστημάτων ΑΠΕ για κάλυψη θερμικών και ψυκτικών αναγκών. Προώθηση συμβάσεων ενεργειακής απόδοσης από εταιρείες ενεργειακών υπηρεσιών. Βελτιώσεις στον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ, κτήρια σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας) με καθορισμό σύγχρονων προδιαγραφών και αποτελεσματικό έλεγχο συμμόρφωσης. Για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας: Εξασφάλιση ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού με επαρκή ρευστότητα, αποτελεσματική εποπτεία και χρηματοοικονομική ακεραιότητα και αξιοπιστία, που θα συμβάλει στη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας. Διατήρηση υφιστάμενων και εφαρμογή νέων μέτρων μείωσης του ενεργειακού κόστους βιομηχανικών επιχειρήσεων. Διασφάλιση βιωσιμότητας και ρευστότητας του μηχανισμού χορήγησης λειτουργικής ενίσχυσης στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ. Σχεδιασμός του συστήματος στήριξης των ΑΠΕ μετά τη μετάβαση στο target-model. Προστασία των καταναλωτών και αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας. Διασφάλιση ικανοποιητικού ρυθμού είσπραξης των λογαριασμών ηλεκτρισμού. Λειτουργία αγοράς ή μηχανισμού αποζημίωσης διαθεσιμότητας ισχύος, με συμμετοχή και της ζήτησης. Σαφές κανονιστικό πλαίσιο για την αντικατάσταση παλαιωμένου εξοπλισμού μονάδων ΑΠΕ (repowering). Ανάπτυξη θεσμικού πλαισίου για θαλάσσια αιολικά πάρκα. Για το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας: Ψηφιοποίηση και αναβάθμιση. Οριστικοποίηση μοντέλου διενέργειας επένδυσης σε "έξυπνους" μετρητές και "ευφυή" δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας και πηγών χρηματοδότησης. Εισαγωγή μηχανισμών οικονομικών κινήτρων στις ρυθμιζόμενες χρεώσεις των δικτύων. Στενή συνεργασία μεταξύ των διαχειριστών των δικτύων μεταφοράς και διανομής και διαλειτουργικότητα μεταξύ των συστημάτων. Καθορισμός ενιαίου πλαισίου ασφάλειας του κυβερνοχώρου στην ΕΕ συμπεριλαμβανομένων προληπτικών, διορθωτικών και αμυντικών σχεδίων για το ενεργειακό σύστημα. Για τις ενεργειακές υποδομές: Αναβάθμιση και ενίσχυση συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και διασυνδέσεων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου με γειτονικές χώρες. Υποστήριξη των ΑΠΕ που σχετίζονται με τις νέες τεχνολογίες (π.χ. υδρογόνο, βιοοικονομία κ.λπ.) και των "πράσινων" μεταφορών. Ανάπτυξη εθνικού σχεδίου για σταθμούς φόρτισης δημόσιας χρήσης με δεσμεύσεις σχετικά με την ταχύτητα αύξησης φορτίου και την επενδυτική προσέγγιση. Προετοιμασία του δικτύου και άλλων εγκαταστάσεων για λύσεις γρήγορης φόρτισης. Ανάπτυξη σταθμών γρήγορης φόρτισης σε αυτοκινητόδρομους. Κανονισμούς για την κατασκευή σταθμών φόρτισης σε κατοικίες και εμπορικά κτήρια. Διευκόλυνση της δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ανάπτυξη δικτύου σταθμών φόρτισης με σταθερό και ελκυστικό για επενδύσεις επιχειρηματικό πλαίσιο για τη λειτουργία σε περιοχές με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως αστικές και αγροτικές περιοχές. Και ακόμα: Αναπτυξιακός σχεδιασμός με στρατηγικές δράσεις και χρηματοδοτικά προγράμματα για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών. Διαμόρφωση στρατηγικού μακροπρόθεσμου πλαισίου για την Έρευνα και Ανάπτυξη στον τομέα Ενέργειας με εστίαση: α) στο επιχειρηματικό και αναπτυξιακό δυναμικό της έρευνας στον ενεργειακό τομέα και β) σε συνεργασίες πανεπιστημίων, επιχειρήσεων και κράτους στον τομέα της καινοτομίας. Ανάπτυξη καινοτόμων τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας, έξυπνων δικτύων, τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας κ.ά. Ενεργή συμμετοχή των κεντρικών και τοπικών αρχών της χώρας για τη διευκόλυνση των σχεδιαζόμενων ή σε εξέλιξη έργων (διασύνδεση νησιών, ενίσχυση του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, επενδύσεις σε ΑΠΕ κ.ά.). View full είδηση
  24. Τα μέτρα που θα λειτουργήσουν ως ανάχωμα στις «αιτήσεις ευκαιρίας» για Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ, καθώς οι απλοποιήσεις των επομένων βημάτων αδειοδότησης, θα τεθούν επί τάπητος, μεταξύ άλλων, στη σημερινή σύσκεψη της Επιτροπής Αδειοδότησης ΑΠΕ, όπως ανέφερε σε εκδήλωση του ΑΠΕ-ΜΠΕ την Παρασκευή η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Α. Σδούκου. Την ίδια στιγμή, στη σύσκεψη θα συζητηθούν και στοχευμένες παρεμβάσεις σε μία σειρά από επιμέρους εμπόδια που δυσχεραίνουν την υλοποίηση των έργων - «μικρά ζητήματα που κάνουν τη ζωή των επενδυτών δύσκολη, καθυστερώντας τον σχεδιασμό και την υλοποίηση», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Ένα τέτοιο ζήτημα, σύμφωνα με την κ. Σδούκου, αφορά τη διαχείριση των ομαδικών αιτημάτων «μικρών» έργων στον ΑΔΜΗΕ, τα οποία όπως πρόσθεσε με τη συσσώρευσή τους στον Διαχειριστή, έχουν μπλοκάρει τα μεγαλύτερα έργα που «έρχονται» με Βεβαίωση Παραγωγού από τη ΡΑΕ. Η Γενική Γραμματέας δεν θέλησε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες στο τι σχεδιάζει το ΥΠΕΝ, ωστόσο η αναφορά αυτή υποδηλώνει πως το υπουργείο έχει καταλήξει σε παρεμβάσεις, που θα «απαντούν» στο πρόβλημα. Επίσης, στη σημερινή σύσκεψη θα συζητηθεί ο τρόπος επιτάχυνσης της εξέτασης από τον ΔΕΔΔΗΕ των αιτήσεων σύνδεσης, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην αξιολόγηση του ιδιοκτησιακού, που δημιουργεί και το μεγαλύτερο φόρτο στον Διαχειριστή. Τρίτο πρόβλημα είναι η επίσπευση των έργων σύνδεσης από τους Διαχειριστές, καθώς οι επενδυτές εκφράζουν παράπονα ότι συχνά εξαντλείται η διορία του 12μηνου. Τρίτη «γάγγραινα», όπως ανέφερε η κ. Σδούκου, είναι οι τροποποιήσεις των έργων, οι οποίες ουσιαστικά έχουν ως αποτέλεσμα την επανεκκίνηση της αδειοδοτικής διαδικασίας. Ένα ακόμη θέμα που θα παρουσιασθεί η ανελαστικότητα εκ μέρους των Διαχειριστών σε σχέση με την Οριστική Προσφορά Σύνδεση για μικρότερη ισχύ σε σχέση με εκείνη που ορίζει η ΑΕΠΟ, ώστε να μπορεί να ηλεκτροδοτείται σταδιακά ένα αιολικό έργο, καθώς και για την εξάρτηση της Σύμβασης Σύνδεσης με την Άδεια Εγκατάστασης. Επίσης, θα παρουσιασθούν παρεμβάσεις και για την επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν στην υλοποίηση έργων σε δασικές εκτάσεις, με τις απαρχαιωμένες πλέον προδιαγραφές στη δασική οδοποιία και τα εμπόδια που μπαίνουν με τις μελέτες αναδάσωσης. Η κ. Σδούκου σημείωσε πως το υπουργείο έχει σκεφτεί παρεμβάσεις, και έχει παρακινήσει την αρμόδια Γενική Γραμματεία και τη Γενική Διεύθυνση Δασών, για να βρεθούν λύσεις. Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, στη σύσκεψη θα συζητηθούν οι παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ για απλοποίηση των μετέπειτα αδειοδοτικών βημάτων, με τον περιορισμό των δικαιολογητικών για την υποβολή αιτήσεων σε κάθε φάση, αλλά και με ψηφιοποιημένες διαδικασίες τόσο κατά την υποβολή, όσο και κατά την έκδοση όλων των αδειών. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί ένα one stop shop, που θα λειτουργεί ως «πύλη εισόδου» για τους επενδυτές, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν την ταυτότητα των έργων. Όπως έχει γράψει το energypress, με τις παρεμβάσεις δεν επέρχεται κάποια κεντρική μεγάλη αλλαγή (όπως ήταν η κατάργηση της άδειας παραγωγής στην απλοποίηση της πρώτης φάσης), αλλά εισάγονται σειρά από ρυθμίσεις που επιλύουν πολλά από τα αγκάθια που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στην ωρίμανση των έργων τους και επιταχύνονται κατά πολύ οι χρόνοι που απαιτούνται για την αδειοδότηση. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις, θα απαιτούνται πια λιγότερα βήματα, μικρότερος αριθμός δικαιολογητικών και διοικητικών αποφάσεων για τη λήψη από την οριστική προσφορά σύνδεσης, μέχρι την άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας έργων ΑΠΕ. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στη σύσκεψη αναμένεται να συζητηθεί και η προοπτική υποχρεωτικής επιβολής εγγυητικής επιστολής μαζί με την αίτηση για τη Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ, ως δικλείδα ασφαλείας για την οικονομική φερεγγυότητα του επενδυτή. Πληροφορίες «δείχνουν» πως η απόφαση είναι πλέον ειλημμένη, με σκοπό να εφαρμοσθεί οπωσδήποτε από τον επόμενο Κύκλο υποβολής, που θα «ανοίξει» τον Ιούνιο. Μάλιστα, υπήρχαν ενδείξεις πως στόχος του ΥΠΕΝ είναι το μέτρο να έχει και αναδρομική ισχύ, με την εφαρμογή από τον Κύκλο υποβολής του Δεκεμβρίου 2020, με τον οποίο έκανε «πρεμιέρα» η Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ. Ωστόσο, παραμένει ερώτημα κατά μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, με δεδομένο ότι έχουν ήδη πάρει το «πράσινο φως» από τη ΡΑΕ 1.544 αιτήσεις για έργα 34,48 MW, για τα οποία απομένει μόνο η καταβολή του τέλους έκδοσης ώστε να λάβουν Βεβαίωση Παραγωγού. View full είδηση
  25. Τα μέτρα που θα λειτουργήσουν ως ανάχωμα στις «αιτήσεις ευκαιρίας» για Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ, καθώς οι απλοποιήσεις των επομένων βημάτων αδειοδότησης, θα τεθούν επί τάπητος, μεταξύ άλλων, στη σημερινή σύσκεψη της Επιτροπής Αδειοδότησης ΑΠΕ, όπως ανέφερε σε εκδήλωση του ΑΠΕ-ΜΠΕ την Παρασκευή η Γενική Γραμματέας του υπουργείου Α. Σδούκου. Την ίδια στιγμή, στη σύσκεψη θα συζητηθούν και στοχευμένες παρεμβάσεις σε μία σειρά από επιμέρους εμπόδια που δυσχεραίνουν την υλοποίηση των έργων - «μικρά ζητήματα που κάνουν τη ζωή των επενδυτών δύσκολη, καθυστερώντας τον σχεδιασμό και την υλοποίηση», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Ένα τέτοιο ζήτημα, σύμφωνα με την κ. Σδούκου, αφορά τη διαχείριση των ομαδικών αιτημάτων «μικρών» έργων στον ΑΔΜΗΕ, τα οποία όπως πρόσθεσε με τη συσσώρευσή τους στον Διαχειριστή, έχουν μπλοκάρει τα μεγαλύτερα έργα που «έρχονται» με Βεβαίωση Παραγωγού από τη ΡΑΕ. Η Γενική Γραμματέας δεν θέλησε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες στο τι σχεδιάζει το ΥΠΕΝ, ωστόσο η αναφορά αυτή υποδηλώνει πως το υπουργείο έχει καταλήξει σε παρεμβάσεις, που θα «απαντούν» στο πρόβλημα. Επίσης, στη σημερινή σύσκεψη θα συζητηθεί ο τρόπος επιτάχυνσης της εξέτασης από τον ΔΕΔΔΗΕ των αιτήσεων σύνδεσης, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στην αξιολόγηση του ιδιοκτησιακού, που δημιουργεί και το μεγαλύτερο φόρτο στον Διαχειριστή. Τρίτο πρόβλημα είναι η επίσπευση των έργων σύνδεσης από τους Διαχειριστές, καθώς οι επενδυτές εκφράζουν παράπονα ότι συχνά εξαντλείται η διορία του 12μηνου. Τρίτη «γάγγραινα», όπως ανέφερε η κ. Σδούκου, είναι οι τροποποιήσεις των έργων, οι οποίες ουσιαστικά έχουν ως αποτέλεσμα την επανεκκίνηση της αδειοδοτικής διαδικασίας. Ένα ακόμη θέμα που θα παρουσιασθεί η ανελαστικότητα εκ μέρους των Διαχειριστών σε σχέση με την Οριστική Προσφορά Σύνδεση για μικρότερη ισχύ σε σχέση με εκείνη που ορίζει η ΑΕΠΟ, ώστε να μπορεί να ηλεκτροδοτείται σταδιακά ένα αιολικό έργο, καθώς και για την εξάρτηση της Σύμβασης Σύνδεσης με την Άδεια Εγκατάστασης. Επίσης, θα παρουσιασθούν παρεμβάσεις και για την επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν στην υλοποίηση έργων σε δασικές εκτάσεις, με τις απαρχαιωμένες πλέον προδιαγραφές στη δασική οδοποιία και τα εμπόδια που μπαίνουν με τις μελέτες αναδάσωσης. Η κ. Σδούκου σημείωσε πως το υπουργείο έχει σκεφτεί παρεμβάσεις, και έχει παρακινήσει την αρμόδια Γενική Γραμματεία και τη Γενική Διεύθυνση Δασών, για να βρεθούν λύσεις. Σύμφωνα με την κ. Σδούκου, στη σύσκεψη θα συζητηθούν οι παρεμβάσεις του ΥΠΕΝ για απλοποίηση των μετέπειτα αδειοδοτικών βημάτων, με τον περιορισμό των δικαιολογητικών για την υποβολή αιτήσεων σε κάθε φάση, αλλά και με ψηφιοποιημένες διαδικασίες τόσο κατά την υποβολή, όσο και κατά την έκδοση όλων των αδειών. Επιπλέον, θα δημιουργηθεί ένα one stop shop, που θα λειτουργεί ως «πύλη εισόδου» για τους επενδυτές, ώστε να μπορούν να παρακολουθούν την ταυτότητα των έργων. Όπως έχει γράψει το energypress, με τις παρεμβάσεις δεν επέρχεται κάποια κεντρική μεγάλη αλλαγή (όπως ήταν η κατάργηση της άδειας παραγωγής στην απλοποίηση της πρώτης φάσης), αλλά εισάγονται σειρά από ρυθμίσεις που επιλύουν πολλά από τα αγκάθια που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές στην ωρίμανση των έργων τους και επιταχύνονται κατά πολύ οι χρόνοι που απαιτούνται για την αδειοδότηση. Σύμφωνα με τις ρυθμίσεις, θα απαιτούνται πια λιγότερα βήματα, μικρότερος αριθμός δικαιολογητικών και διοικητικών αποφάσεων για τη λήψη από την οριστική προσφορά σύνδεσης, μέχρι την άδεια εγκατάστασης και λειτουργίας έργων ΑΠΕ. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, στη σύσκεψη αναμένεται να συζητηθεί και η προοπτική υποχρεωτικής επιβολής εγγυητικής επιστολής μαζί με την αίτηση για τη Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ, ως δικλείδα ασφαλείας για την οικονομική φερεγγυότητα του επενδυτή. Πληροφορίες «δείχνουν» πως η απόφαση είναι πλέον ειλημμένη, με σκοπό να εφαρμοσθεί οπωσδήποτε από τον επόμενο Κύκλο υποβολής, που θα «ανοίξει» τον Ιούνιο. Μάλιστα, υπήρχαν ενδείξεις πως στόχος του ΥΠΕΝ είναι το μέτρο να έχει και αναδρομική ισχύ, με την εφαρμογή από τον Κύκλο υποβολής του Δεκεμβρίου 2020, με τον οποίο έκανε «πρεμιέρα» η Βεβαίωση Παραγωγού ΑΠΕ. Ωστόσο, παραμένει ερώτημα κατά μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο, με δεδομένο ότι έχουν ήδη πάρει το «πράσινο φως» από τη ΡΑΕ 1.544 αιτήσεις για έργα 34,48 MW, για τα οποία απομένει μόνο η καταβολή του τέλους έκδοσης ώστε να λάβουν Βεβαίωση Παραγωγού.
×
×
  • Create New...

Σημαντικό

Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώνουμε το περιεχόμενο του website μας. Μπορείτε να τροποποιήσετε τις ρυθμίσεις των cookie, ή να δώσετε τη συγκατάθεσή σας για την χρήση τους.