Engineer

Μια νέα μέθοδος εκπαίδευσης για ρομπότ μπορεί να τα φέρει πολύ πιο κοντά στην εκτέλεση σύνθετων εργασιών σε ένα εργοτάξιο, αυξάνοντας την αποτελεσματικότητά τους, σύμφωνα με νέα μελέτη ερευνητών του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (MIT). Το Improbable AI Lab του MIT, μια ομάδα στο Εργαστήριο Επιστήμης Υπολογιστών και Τεχνητής Νοημοσύνης του Πανεπιστημίου, συνδύασε τρία διαφορετικά είδη οδηγιών — λεκτικές, οπτικές και διαδραστικές — για να διδάξει στα ρομπότ πώς να εκτελούν εργασίες πολλαπλών βημάτων με υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας, σε σύγκριση με άλλες μεθόδους εκπαίδευσης. Το εκπαιδευτικό πρωτόκολλο, γνωστό ως Compositional Foundation Models for Hierarchical Planning — HiP για συντομία — βοηθά τα ρομπότ να μπορούν να προσεγγίσουν ένα μακροπρόθεσμο ή γενικό στόχο που περιλαμβάνει την πρότερη ολοκλήρωση πολλών μικρότερων βημάτων. Αυτές οι εργασίες, τις οποίες οι άνθρωποι θεωρούν δεδομένες, περιλαμβάνουν πχ την μεταφορά υλικών στο κατάλληλο μέρος, με βάση την εμφάνισή τους. Τα ρομπότ έχουν περιορισμένο εύρος εργασιών επί της παρούσης, αλλά ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για βαριές εργασίες, όπως να μαζεύουν πολύ βαριά αντικείμενα και να τα μετακινούν από μέρος σε μέρος και να ανεβαίνουν ή να κατεβαίνουν σκάλες. Κάθε βήμα βελτιώνεται από το επόμενο, μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται «επαναληπτική βελτίωση» που επιτρέπει στο HiP να αιτιολογήσει τις ιδέες του και να λαμβάνει σχόλια σε κάθε στάδιο. Το MIT παρομοιάζει αυτή τη διαδικασία με έναν συγγραφέα που στέλνει υλικό στον εκδότη του, ο οποίος στη συνέχεια επιστρέφει τις σημειώσεις του με κόκκινο μελάνι πάνω στο αντίγραφο. Αυτό το πάντρεμα τεχνητής νοημοσύνης και ρομποτικής είναι μια τάση που οι εργολάβοι παρακολουθούν στενά. Εκτός από εντυπωσιακές και πολύπλοκες εφαρμογές, η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε να βοηθήσει τους κατασκευαστές να εξοικονομήσουν χρόνο, απλοποιώντας διαδικασίες όπως οι απαντήσεις σε email, η αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τις αλλαγές σε παραγγελίες μέσω εφαρμογών συνομιλίας ή η αυτοματοποίηση σχεδίων. Πηγή: Construction Dive View full είδηση

Εκταμίευση 42 εκ. ευρώ το 2023 για έργα αστικής αναζωογόνησης, καθώς και ένταξη ώριμων προτάσεων έργων 50 Δήμων χρηματοδότησης 11,6 εκ. ευρώ. Σε εξέλιξη βρίσκεται το μεγάλο χρηματοδοτικό πρόγραμμα του Πράσινου Ταμείου «ΔΡΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΥ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ - Αστική Αναζωογόνηση & λοιπές δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου», μέσω του οποίου προωθούνται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις με δικαιούχους τους 332 Δήμους της χώρας. Πρόκειται για έργα και δράσεις που υλοποιούνται εντός αστικού ιστού με βάση τις αρχές περιβαλλοντικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης. Η σχετική πρόσκληση που δημοσιεύτηκε με απόφαση του Δ.Σ. της 22ας Μαρτίου 2023 για τα έτη 2023 - 2024 θα παραμείνει ανοιχτή έως την Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024, προκειμένου να υποβληθούν προτάσεις αποκλειστικά ηλεκτρονικά στην ιστοσελίδα του Πράσινου Ταμείου: https://prasinotameio.gr/ Από προηγούμενες προσκλήσεις αλλά και από την τρέχουσα, το 2023 εντάχθηκαν στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα ώριμες προτάσεις έργων 50 Δήμων, για τα οποία έργα ο φορέας μας θα διαθέσει περίπου 11.600.000€. Να σημειωθεί ότι το έτος 2023 το Πράσινο Ταμείο έχει εκταμιεύσει για έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη είτε ολοκληρώθηκαν εντός της περσινής χρονιάς περίπου 42.000.000€. Οι χρηματοδοτήσεις αφορούν σύνθετες αστικές αναπλάσεις, παρεμβάσεις στον αστικό ιστό και ολοκλήρωση πολεοδομικού σχεδιασμού. Επιπλέον, προάγουν τη λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των πόλεων, την περιβαλλοντική βελτίωση, τη βιώσιμη αστική κινητικότητα και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης μέσω του βιοκλιματικού σχεδιασμού. Ακολουθούν φωτογραφίες από ενδεικτικά έργα που ολοκληρώθηκαν και παραδόθηκαν στους πολίτες το 2023, με χρηματοδότηση του φορέα μας: -Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής Δήμου Γλυφάδας -Διαμόρφωση Χώρου Πρασίνου στο Εργοχώρι Δήμου Βέροιας -Ανάπλαση – αξιοποίηση τμήματος της περιοχής Γράμμου – Φοίνικα Δήμου Κηφισιάς -Ανάπλαση Παραλιακής Ζώνης Οικισμών Νέας Φώκαιας και Χανιώτης Δήμου Κασσάνδρας. View full είδηση

Εκδόθηκε στο ΦΕΚ 25/Α'/16.02.2024 ο Ν. 5087/24 με θέμα: Ενίσχυση της πρότυπης κτηνοτροφίας, ρυθμίσεις για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες, διατάξεις για τη φυτοϋγεία, τα βιοκτόνα προϊόντα και την ποιότητα τροφίμων, διατάξεις για την τόνωση της αγροτικής ανάπτυξης και άλλες επείγουσες διατάξεις. Το νομοσχέδιο μεταξύ άλλων προβλέπει: Προσθήκη ορισμών για κτηνοτροφία Κτηνοτροφική ζώνη: είναι η οριοθετημένη περιοχή στην οποία επιτρέπεται η λειτουργία εκτατικής μορφής κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Σε περίπτωση κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων σε δάση, δασικές εκτάσεις και δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις των περ. α) και β) της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α’ 289) ισχύουν τα άρθρα 47 και 47α του ν. 998/1979. Κτηνοτροφικό πάρκο: είναι η κτηνοτροφική ζώνη για την οποία έχει γίνει χωροταξική μελέτη οργάνωσης, ήτοι προβλέπονται η δημιουργία της απαραίτητης υποδομής και η οριοθέτηση των κτηνοτροφικών οικοπέδων, στα οποία μπορούν να εγκριθούν η ίδρυση και λειτουργία κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, καθώς και η οριοθέτηση συγκεκριμένου χώρου που χρησιμοποιείται ως λειμώνας και βοσκότοπος, με την επιφύλαξη της απόφασης της παρ. 5 του άρθρου 15. Ομαδικός χώρος σταυλισμού: είναι η οριοθετημένη έκταση κτηνοτροφικού πάρκου, η οποία διέπεται από καταστατικό λειτουργίας και είναι κατάλληλα οργανωμένη από ομάδα κτηνοτρόφων ή κτηνοτροφικό συνεταιρισμό ή ιδιώτη, προκειμένου να εγκατασταθεί περιορισμένος αριθμός, ομοειδούς φύσεως και μεγέθους, κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων.» Ομαδικός χώρος σταυλισμού Άρθρο 6Ε Ομαδικός χώρος σταυλισμού Στην περίπτωση ομαδικού χώρου σταυλισμού, η διαχείριση της κτηνοτροφικής εγκατάστασης αποτελεί ατομική ευθύνη κάθε κτηνοτρόφου. Η κτηνοτροφική εγκατάσταση κατασκευάζεται από τον ενδιαφερόμενο κτηνοτρόφο και χρησιμοποιείται με βάση το καταστατικό λειτουργίας του ομαδικού χώρου σταυλισμού. Κάθε κτηνοτρόφος που αποδέχεται το καταστατικό λειτουργίας του ομαδικού χώρου σταυλισμού: α) συμφωνεί με τους όρους της από κοινού χρήσης των παρεχόμενων υπηρεσιών και των κοινών κτιρίων, εγκαταστάσεων και εξοπλισμού, β) πληροί τις προϋποθέσεις κτηνοτροφικής ομοιογένειας του καταστατικού λειτουργίας, γ) μπορεί να αγοράσει ή να μισθώσει σε μακροχρόνια βάση ένα από τα κτηνοτροφικά οικόπεδα που περιλαμβάνει ο ομαδικός χώρος σταυλισμού, προκειμένου να κατασκευάσει ορισμένων προδιαγραφών κτηνοτροφική εγκατάσταση σύμφωνα με το καταστατικό λειτουργίας, ώστε να διασφαλίσει βέλτιστες συνθήκες περιβαλλοντικής διαχείρισης και υγιεινής και καλής διαβίωσης των ζώων της κτηνοτροφικής εγκατάστασης, καθώς και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μέσω της βελτίωσης: γα) της παραγωγικότητας των ζώων και της εργασίας, γβ) της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων και γγ) των συνθηκών προμήθειας των βασικών κτηνοτροφικών εισροών και της πώλησης των κτηνοτροφικών προϊόντων. Οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων ορίζονται στο Κεφάλαιο ΙΗ’ του ν. 4442/2016 (Α’ 230). Εξουσιοδότηση για τους ομαδικούς χώρους σταυλισμού Η διαδικασία ίδρυσης και λειτουργίας των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων που εγκαθίστανται σε χώρο ομαδικού σταυλισμού, καθώς και τα σχετικά δικαιολογητικά ρυθμίζονται κατ’ αναλογία των άρθρων 6Α και 6Β με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, υπό την επιφύλαξη του άρθρου 103 του ν. 4442/2016 (Α’ 230). Παρατάσεις προθεσμιών κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων Στην παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4056/2012 (Α’ 52), περί υποχρέωσης λήψης έγκρισης ίδρυσης και λειτουργίας και έγκρισης ίδρυσης και γνωστοποίησης λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, η προθεσμία του πρώτου εδαφίου παρατείνεται από τη λήξη της, στο τελευταίο εδάφιο η φράση «για τις οποίες υπάρχει αντικειμενική αδυναμία άρσης» αντικαθίσταται από τη φράση «της περιβαλλοντικής, υγειονομικής, λατομικής και μεταλλευτικής νομοθεσίας», και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής: Οι κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, οι οποίες λειτουργούν χωρίς άδεια λειτουργίας ή άδεια εγκατάστασης κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, υποχρεούνται μέχρι τις 30.9.2024 να λάβουν έγκριση ίδρυσης και έγκριση λειτουργίας ή να λάβουν έγκριση ίδρυσης και να προβούν σε γνωστοποίηση λειτουργίας, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τα άρθρα 6Α, 6Β και 6Γ. Μέχρι τη λήξη της ανωτέρω προθεσμίας αναστέλλεται η ισχύς των διοικητικών πράξεων αποβολής, επιβολής προστίμων, κατεδάφισης, που τυχόν έχουν εκδοθεί, και αυτές ανακαλούνται οριστικά, εφόσον εκδοθεί η έγκριση λειτουργίας ή ο φορέας της κτηνοτροφικής εγκατάστασης προβεί σε γνωστοποίηση λειτουργίας, μετά από τη συγκέντρωση όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών σύμφωνα με τα άρθρα 6Α, 6Β και 6Γ. Μετά από την παρέλευση της προθεσμίας της παρούσας, η κτηνοτροφική εγκατάσταση μπορεί να λάβει έγκριση λειτουργίας ή να προβεί σε γνωστοποίηση λειτουργίας, κατά περίπτωση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 6Α, 6Β και 6Γ, αφού καταβληθεί οποιοδήποτε χρηματικό πρόστιμο έχει επιβληθεί. Οι διατάξεις της παρούσας δεν εφαρμόζονται σε κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, στις οποίες έχουν καταγραφεί από τις αρμόδιες αρχές παραβάσεις της περιβαλλοντικής, υγειονομικής, λατομικής και μεταλλευτικής νομοθεσίας. Η προθεσμία του πρώτου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 17α του ν. 4056/2012, περί υποβολής αιτήματος για συνέχιση λειτουργίας κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, παρατείνεται από τη λήξη της, και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής: Όσες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις λειτουργούσαν εντός ή πλησίον κατοικημένων περιοχών, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρ. 2 και εφόσον επιθυμούν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους, υποχρεούνται να υποβάλλουν αίτημα στην οικεία Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) μέχρι τις 30.9.2024. Έως την ημερομηνία αυτή αναστέλλεται η ισχύς των διοικητικών πράξεων που εκδόθηκαν αλλά δεν εκτελέστηκαν και διατάσσουν τη διακοπή λειτουργίας, την αποβολή, την κατεδάφιση ή την επιβολή προστίμου. Οι διοικητικές πράξεις του προηγούμενου εδαφίου ανακαλούνται οριστικά εφόσον εκδοθεί η άδεια διατήρησης της παρ. 2. Ν. 5087-24 ΦΕΚ 25-Α-16.02.2024 Ενίσχυση πρότυπης κτηνοτροφίας.pdf View full είδηση

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της κυβερνήσεως το πολυαναναμενόμενο ΦΕΚ που αφορά στους πολεοδομικούς όρους στην περιοχή της ανατολικής Θεσσαλονίκης, δίπλα στο διεθνές αεροδρόμιο που βρίσκεται και η έκταση των 760 στρεμμάτων, όπου πρόκειται να αναπτυχθεί το τεχνολογικό πάρκο Thess Intec. Εντός της περιοχής του Ε.Π.Σ., η οποία οργανώνεται ως μια πολεοδομική ενότητα, καθορίζονται τρεις ζώνες όρων δόμησης. Ζώνη Α Κατοικία για εργαζόμενους στο πάρκο. Εκπαίδευση. Επιτρέπεται μόνο τριτοβάθμια εκπαίδευση με λειτουργία Ανωτάτων Εκπαιδευτικών ιδρυμά των (Α.Ε.Ι.). Διοίκηση. Εμπόριο και παροχή προσωπικών υπηρεσιών. Γραφεία/Κέντρα έρευνας/Θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων. Εστίαση. Αναψυκτήρια. Στάθμευση (κτίρια γήπεδα) αυτοκινήτων μέχρι 3,5 τόνους κοινής χρήσης, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων. Αποθήκες (χαμηλής όχλησης). Επαγγελματικά εργαστήρια Βιοτεχνικές και βιομηχανικές εγκαταστάσεις χαμηλής όχλησης. Οι χρήσεις αφορούν μονάδες εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας (βιοτεχνολογία, πληροφορική, μικροηλεκτρονική, κ.λπ.) και αναπτύσσονται σε ποσοστό τουλάχιστον 60% της συνολικής έκτασης του υποδοχέα/πάρκου. Πράσινα σημεία. Χώρος επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων. Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.). Χώροι συνάθροισης κοινού - συνεδριακά κέντρα Ζώνη Β Κατοικία. Μικρές και ειδικές αθλητικές εγκαταστάσεις. Θρησκευτικοί χώροι. εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις. Χώροι στάθμευσης Ελεύθεροι Χώροι - Αστικό Πράσινο. Πολιτιστικές εγκαταστάσεις. Χώροι συνάθροισης κοινού/Συνεδριακά κέντρα. Εμπόριο και παροχή προσωπικών υπηρεσιών. Γραφεία - κέντρα έρευνας - θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων. Εστίαση. Αναψυκτήρια. Αναψυχή. Τουριστικά καταλύματα Ζώνη Γ Στη Ζώνη Γ (Ζώνη Κοινόχρηστου Χώρου Πρασίνου), η οποία εκτείνεται κατά μήκος του βόρειου παράκτιου τμήματος του ακινήτου, προορίζεται για Ελεύθερους Χώρους - Αστικό Πράσινο Στο σύνολο της περιοχής επέμβασης καθορίζεται μέσος συντελεστής δόμησης 0,45 (περί τα 340.000 τμ) από τα οποία τα 230.000 τ.μ. προορίζονται για εργαστήρια R&D και γραφεία. Το ποσοστό κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων είναι ίσο με 25% επί της συνολικής επιφάνειας της έκτασης, εκ των οποίων ο κοινόχρηστος χώρος για την εξυπηρέτηση αναγκών υπερτοπικής κλίμακας είναι τουλάχιστον 90 στρέμματα Το πάρκο θα αναπτυχθεί σε τέσσερις φάσεις Στην «Φάση Α» θα κατασκευαστούν όλες τις υποδομές κοινής ωφελείας και δικτύων, καθώς και όλες τις κτιριακές εγκαταστάσεις που είναι απαραίτητες για τη συνεγκατάσταση καινοτόμων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, startups και ερευνητικών ιδρυμάτων. Ο συνολικός προϋπολογισμός για την ολοκλήρωση της «Φάσης Α» έχει υπολογιστεί στα 70 εκατ. ευρώ πλέον ΦΠΑ (24%) και περιλαμβάνει την υποδομή του συνολικού ακινήτου και την κατασκευή του 10% περίπου της συνολικής Δόμησης του έργου (BUA). Το υπόλοιπο 90% των κτιρίων του Πάρκου θα κατασκευαστεί στις Φάσεις Β, Γ και Δ. Υπενθυμίζεται ότι το 40% της δομήσιμης έκτασης του πάρκου έχει παραχωρηθεί στο ισραηλινό fund JLTV και στο Τεχνολογικό Πάρκο της Beersheva, που θα μεταφέρουν από την πλευρά τους πολύτιμη ισραηλινή τεχνογνωσία, ενώ τις δικές του υποδομές εντός του “Thess INTEC” θα αναπτύξει και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΤΕΚΑ). Kατά την πρώτη φάση του έργου θα επενδυθούν 50 εκατ. ευρώ για υποδομές και για τα πρώτα κτίρια, ενώ προβλέπεται συμπληρωματική επένδυση 25 εκατ. ευρώ από το ΕΚΕΤΑ και 30 εκατ. ευρώ από το Ισραηλινό Fund. Σε βάθος δεκαετίας οι επενδύσεις προβλέπεται να ξεπεράσουν τα 500 εκατ. ευρώ. Η «Thess INTEC S.A. Science & Technology Park Development Company» ειναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός όπου το 58% των μετοχών της κατέχει ο ιδιωτικός τομέας (7 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου), ενώ ο δημόσιος τομέας συμμετέχει με 42% (4 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου). Μέτοχοι του φορέα υλοποίησης είναι τρία Πανεπιστήμια, το Ερευνητικό Κέντρο ΕΚΕΤΑ, φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ενώ το έργο υποστηρίζουν κατά το στάδιο ωρίμανσης του μέσω Α.Ε. μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα συνολικά 25 εμβληματικές επιχειρήσεις / χορηγοί. Δείτε αναλυτικά το ΠΔ: FEK-2024-Tefxos D-00083-downloaded -19_02_2024.pdf View full είδηση

Πρόβλεψη για προκαταβολή μέρους της επιδότησης (50 εκατ. ευρώ) στο Πρόγραμμα «Ανακαινίζω-Νοικιάζω», περιλαμβάνεται σε ρύθμιση που κατατέθηκε στη Βουλή και εντάσσεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών με τίτλο «Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις». Συγκεκριμένα, με τη ρύθμιση που κατατέθηκε, προστίθεται η δυνατότητα προκαταβολής μέρους της επιδότησης στους δικαιούχους του προγράμματος. Σκοπός της προσθήκης αυτής είναι η βελτίωση της ελκυστικότητας του προγράμματος και η βέλτιστη δυνατή προσέλκυση και εξυπηρέτηση των άμεσων αναγκών των δικαιούχων. Επιπλέον, στο πρόγραμμα μπορούν να συμμετέχουν ιδιοκτήτες .ή επικαρπωτές με ποσοστό κυριότητας/επικαρπίας ακόμη και ίσο του 50%, ενώ μέχρι πρότινος προβλεπόταν το ποσοστό αυτό έπρεπε να είναι μεγαλύτερο του 50% επί του ακινήτου. Η παραπάνω τροποποίηση κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να μην αποκλειστούν ζευγάρια ή οικογένειες με ιδανικά μερίδια επί της εκάστοτε ιδιοκτησίας. Επιπλέον, με την ρύθμιση το υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας αναλαμβάνει το σύνολο του προϋπολογισμού του προγράμματος, ύψους 50 εκ., με την εξεύρεση των αναγκαίων κονδυλίων από τον τακτικό του προϋπολογισμό και στόχο την άμεση εκκίνηση υλοποίησης του προγράμματος. Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα «Ανακαινίζω Νοικιάζω» στοχεύει στην αύξηση των διαθέσιμων προς μίσθωση κατοικιών και αφορά την επιδότηση του κόστους της ανακαίνισης για κενές κατοικίες που θα μισθωθούν, έως 40% επί των τιμολογίων εργασιών και υλικών ανακαίνισης και έως 10.000 € . Μέρος της επιδότησης, έως του 50%, μπορεί να δοθεί ως προκαταβολή. Επίσης, στόχος είναι και η αξιοποίηση 12.500 κενών κατοικιών. View full είδηση

Το 2023 η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών εγκατέστησε περισσότερα μεγαβάτ (MWp) από κάθε άλλη τεχνολογία, απόρροια του τεράστιου επενδυτικού ενδιαφέροντος που συνεχίζεται αμείωτο. Συγκεκριμένα, τα φωτοβολταϊκά αποτελούσαν το 74% όλης της νέας εγκατεστημένης ισχύος από ΑΠΕ για τη χρονιά αυτή, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Εταιριών Φωτοβολταϊκών. Διασυνδεδεμένα συστήματα MWp Νέα ισχύς διασυνδεδεμένων φωτοβολταϊκών το 2023 1.574,7 Συνολική ισχύς διασυνδεδεμένων φωτοβολταϊκών ως και το 2023 7.087,5 Το 2023, η αγορά των συστημάτων αυτοκατανάλωσης υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Προ του 2015 (οπότε και ξεκίνησε το πρόγραμμα του ενεργειακού συμψηφισμού) συνδέθηκαν λίγα έργα αυτοπαραγωγής με βάση το παλιό θεσμικό καθεστώς (π.χ. το σύστημα στο Κέντρο πολιτισμού ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, μικρά συστήματα σε κτίρια της Τράπεζας Πειραιώς κ.λπ.). Εντός του 2023 διασυνδέθηκαν, μεταξύ άλλων, και 1.795 μικρά συστήματα με μπαταρία (12,66 MWh) στο πλαίσιο του προγράμματος "Φωτοβολταϊκά στη Στέγη”. Η Ελλάδα ήταν το 2023 πρώτη στην Ευρώπη σε ότι αφορά το ποσοστό της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής που παράγεται από φωτοβολταϊκά, με ποσοστό υπερδιπλάσιο από το μέσο ευρωπαϊκό όρο (8,6%) και υπερτριπλάσιο από τον παγκόσμιο μέσο όρο (5,4%). Τα φωτοβολταϊκά είναι μακράν η πιο δημοκρατική τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής, με πάνω από 72.500 εγκατεστημένα συστήματα όλων των μεγεθών σε όλη τη χώρα ως τα τέλη του 2023, αριθμός που αυξάνει με γοργούς ρυθμούς. Είναι πλέον και η πιο φθηνή τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής με το κόστος των φωτοβολταϊκών πλαισίων να έχει πέσει κατά 90% από το 2009 έως σήμερα. Χάρη στα φωτοβολταϊκά, το 2023 αποσοβήθηκε η έκλυση 5,7 εκατ. τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Αυτή είναι η ποσότητα CO2 που εκλύουν 4,6 εκατομμύρια νέα αυτοκίνητα με κινητήρες εσωτερικής καύσης που το καθένα κάνει κατά μέσο όρο 10.000 χιλιόμετρα ετησίως. Το περιβαλλοντικό όφελος ισοδυναμεί με αυτό που θα είχαμε αν φυτεύαμε 147,6 εκατομμύρια κωνοφόρα ή αντίστοιχα 90,1 εκατομμύρια φυλλοβόλα δέντρα εντός του αστικού ιστού και τα αφήναμε να μεγαλώσουν για μια δεκαετία. Μόνο το 2023, επενδύθηκαν στη χώρα μας 1,11 δις ευρώ σε νέα έργα φωτοβολταϊκών. Η ανάπτυξη αυτή συνοδεύτηκε από 15.730 ισοδύναμες θέσεις πλήρους απασχόλησης. Ενεργειακή απόδοση φωτοβολταϊκών View full είδηση

Για την κάλυψη των αναγκών του θέρους 2024, προσδιορίζεται σε 60 μεγαβάτ (MW) η ελάχιστη ισχύς που πρέπει να έχουν οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Στη Βουλή εισήχθησαν οι ρυθμίσεις για το έκτακτο σχέδιο επάρκειας ρεύματος για τα νησιά και την Κρήτη. Περιελήφθησαν στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τον αιγιαλό, του οποίου η διαβούλευση ολοκληρώθηκε μόλις την περασμένη Τετάρτη. Με τις νέες διατάξεις δίνεται δυνατότητα στη ΔΕΗ να λειτουργεί τις υφιστάμενες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με ντίζελ στα νησιά και την Κρήτη ή να μεταφέρει και νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με συμβατικά καύσιμα. Στόχος είναι να υπάρχει επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (ΜΔΝ) και στην Κρήτη έως την ολοκλήρωση της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης, ειδικά του θερινούς μήνες, οπότε η ζήτηση ρεύματος, λόγω τουρισμού, είναι στην κορύφωσή της. Έτσι, άμεσα η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων ΡΑΑΕΥ θα χορηγήσει άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από συμβατικά καύσιμα στη ΔΕΗ για την αναγκαία ισχύ, ώστε να καλυφτούν οι ανάγκες πρόσθετου δυναμικού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, έως την ολοκλήρωση των διασυνδέσεων, όπως αποτυπώνεται στο δεκαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ. Ωστόσο, η διάρκεια της άδειας θα μπορεί να παρατείνεται. Ο ΑΔΜΗΕ θα μπορεί να συνάπτει σύμβαση ή να τροποποιεί υφιστάμενη σύμβαση, με τη ΔΕΗ για την εγκατάσταση πρόσθετου δυναμικού παραγωγής στα ΜΔΝ για το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ισχύει η άδεια παραγωγής. Στο πλαίσιο της σύμβασης η ΔΕΗ για την εγκατάσταση του πρόσθετου δυναμικού παραγωγής, θα αποζημιώνεται για το πλήρες κόστος του. Η αποζημίωση θα καταβάλλεται μέσω του μηχανισμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) και θα υπολογίζεται με βάση το σταθερό κόστος, το οποίο περιλαμβάνει ιδίως κόστος ενοικίασης, αγοράς, μεταφοράς, εγκατάστασης μονάδων, συντήρησης και τήρησης αποθέματος ασφαλείας καθώς και το μεταβλητό κόστος, που περιλαμβάνει κυρίως το κόστος καυσίμων και εκπομπών CO2 του αδειοδοτημένου δυναμικού για την περίοδο της σύμβασης. Η καταβολή της αποζημίωσης στον κάτοχο άδειας παραγωγής στην Κρήτη προβλέπεται να γίνεται σε δόσεις, οι οποίες σε περίπτωση καθυστέρησης, θα επιβαρύνονται με τον προβλεπόμενο νόμιμο τόκο. Από ΕΛΥΚΩ και ΤΕΜ οι αποζημιώσεις Ο χρόνος απόσβεσης που θα λαμβάνεται υπόψη για τη μεθοδολογία αποζημίωσης του πρόσθετου δυναμικού παραγωγής ορίζεται στα δέκα έτη. Η αποζημίωση του πρόσθετου δυναμικού παραγωγής, μέσω του μηχανισμού ΥΚΩ, κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν διαπιστώνεται ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια του ειδικού διαχειριστικού λογαριασμού ΥΚΩ, ΕΛΥΚΩ δεν επαρκούν, η απόδοση των οφειλόμενων στη ΔΕΗ θα καλύπτεται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ΤΕΜ, κατά προτεραιότητα, με αντίστοιχη πίστωση ως εισροή του ειδικού διαχειριστικού λογαριασμού ΥΚΩ που τηρεί ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας. Τα κριτήρια για τον παραγωγό Με τη προωθούμενη ρύθμιση διασφαλίζεται ο ενεργειακός εφοδιασμός της Κρήτης από την 1η Ιουλίου 2024 έως την πλήρη διασύνδεση του νησιού με το Ηπειρωτικό Σύστημα. Το νέο δυναμικό που θα εγκατασταθεί μπορεί να αποτελεί είτε επέκταση του υφιστάμενου δυναμικού είτε νέο δυναμικό παραγωγής με συμβατικές μονάδες. Ως εκ τούτου, ρυθμίζεται, με λεπτομέρειες, η διαδικασία χορήγησης της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από τη ΡΑΑΕΥ, η προαπαιτούμενη εισήγηση του Διαχειριστή κλπ. Επιπρόσθετα, ορίζεται ότι κριτήριο για την επιλογή του κατόχου άδειας παραγωγής αποτελεί η κατά το δυνατόν ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους. Ως αναγκαία προϋπόθεση, όμως, τίθεται ο σεβασμός των βασικών τεχνικών και λειτουργικών απαιτήσεων που έχουν τεθεί από τον Διαχειριστή του Ελληνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας προς αποφυγή κακοτεχνιών και σφαλμάτων, που θα έχουν αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό στο οποίο στοχεύει η ρύθμιση. Εφόσον δεν υποβληθούν προτάσεις που πληρούν ικανοποιητικά τα κριτήρια του Διαχειριστή, η σύμβαση θα συνάπτεται με τον παραγωγό, που κατά την έναρξη ισχύος της ρύθμισης διαθέτει υφιστάμενο και εν λειτουργία σταθμό παραγωγής από συμβατικά καύσιμα στην Κρήτη. Με τις νέες ρυθμίσεις διευθετούνται, επίσης, ζητήματα που σχετίζονται με το ύψος, τον χρόνο και τον τρόπο καταβολής της αποζημίωσης στον παραγωγό. Σε 60 MW η ελάχιστη ισχύς Τέλος, για την κάλυψη των αναγκών του θέρους 2024, προσδιορίζεται σε 60 μεγαβάτ (MW) η ελάχιστη ισχύς που πρέπει να έχουν οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, που θα έχουν εγκατασταθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2024, ενώ ορίζεται ότι οι μονάδες παραγωγής για τις οποίες συνάπτεται σύμβαση συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας του μικρού συνδεδεμένου συστήματος της Κρήτης. Ακόμη, επικαιροποιείται η ισχύουσα νομοθεσία για τις εκπομπές ρύπων, ενώ για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος διασφαλίζεται η συνεχής τροφοδοσία της Κρήτης σε περίπτωση που ο Διαχειριστής διαπιστώσει ότι υπάρχει τέτοια ανάγκη. Για αυτό τον λόγο προβλέπεται η λειτουργία των μονάδων εσωτερικής καύσης της νήσου ακόμα και μετά την εξάντληση των ωρών λειτουργίας που είχαν χορηγηθεί κατά παρέκκλιση το 2021 (υπ. αρ. 124145/7794/27.12.2021). Για τη διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της Κρήτης μέχρι την ολοκλήρωση της πλήρους διασύνδεσής της, προβλέπεται η μεταφορά, εγκατάσταση και λειτουργία, όχι μόνο των υφιστάμενων αλλά και προστιθέμενων μονάδων, καθώς και ηλεκτροπαραγωγών ζευγών που είχαν εγκατασταθεί για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών, κατ’ απαίτηση του αρμοδίου διαχειριστή. Επιπλέον, με τις προωθούμενες ρυθμίσεις καλύπτεται η μεταφορά και εγκατάσταση νέων μονάδων παραγωγής στα ΜΔΝ για την εξασφάλιση του απαιτούμενου ενεργειακού δυναμικού παραγωγής για την κάλυψη των αναγκών τους, έως τη διασύνδεση κάθε ηλεκτρικού συστήματος με το ηπειρωτικό σύστημα με διάφορες διατάξεις οι οποίες, μεταξύ άλλων, προβλέπουν ότι δεν απαιτείται οικοδομική άδεια για την εγκατάστασή τους. Επιπλέον, για την περιβαλλοντική τους αδειοδότηση θα υπαχθούν στις Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ). View full είδηση

Παρατείνεται έως τις 22 Μαρτίου η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων χρηματοδότησης στις δράσεις «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων» και «Ενίσχυση της ίδρυσης και λειτουργίας νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων», του Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» ΕΣΠΑ 2021- 2027, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βρουν περισσότερες πληροφορίες στις ιστοσελίδες: http://www.antagonistikotita.gr, https://www.espa.gr, και http://www.efepae.gr. View full είδηση

Ενδιαφέροντα στοιχεία από έργα που έχει υλοποιήσει με την ομάδα του σε όλη την Ευρώπη μοιράστηκε πρόσφατα ο βραβευμένος Αρχιτέκτονας - Αρχιτέκτονας Τοπίου, Θωμάς Δοξιάδης στο 2ο Talk στο πλαίσιο του θεσμού The Ellinikon Moments της LAMDA Development που πραγματοποιήθηκε στο The Ellinikon Experience Centre με θέμα «Επιχειρηματικότητα & Βιωσιμότητα. Αντίθεση η Συμβίωση;». Ο κ. Δοξιάδης έδωσε στη δημοσιότητα λεπτομέρειες σχετικά με τη δημιουργική διαδικασία για το σχεδιασμό και τη μελέτη του The Ellinikon Experience Park, καθώς και τη μελέτη φύτευσης και την αδειοδότηση του The Ellinikon Park, σε συνεργασία με το αρχιτεκτονικό γραφείο Sasaki. Παρουσιάζοντας δύο έργα που υλοποιήθηκαν στην Πορτογαλία, ο κ. Δοξιάδης υπογράμμισε ότι «Ξεκινάμε πάντα με δύο οπτικές. Η μία είναι η οπτική του ανθρώπινου βλέμματος και του τρόπου που έχει ο άνθρωπος, μέσα από εκατομμύρια χρόνια ανάπτυξης, στηθεί για να αντιλαμβάνεται πράγματα. Για να μπορούμε να βοηθήσουμε, να ¨πιάσουμε¨ ένα χώρο, πρέπει να τον καταλάβουμε. Και η άλλη οπτική αφορά το τεχνικό και το επιστημονικό: GIS, σχέδια, αναλύσεις. Όλα αυτά συγκλίνουν στο να καταλάβεις πολυεπίπεδα το πρόβλημά σου και αρχίζουν να οδηγούν σε επιλύσεις, σε επίπεδο master planning. Οι όποιες επιλύσεις συνεπώς είναι πώς θα αναπτύξω το μέρος, κάνοντας τη λιγότερη ζημιά. Άρα, η τελική ισορροπία είναι μια ισορροπία που μπαίνουν όλοι οι παράγοντες: ο εμπορικός, ο λειτουργικός, ο οικολογικός και ο αισθητικός». Για το Έργο του The Ellinikon Experience Park, σημείωσε πως «Το The Ellinikon Experience Park και κατ’ επέκταση το Μητροπολιτικό Πάρκο του Ελληνικού έχει παραχθεί με περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο, χρησιμοποιώντας την αρχή των τριών R: Reduce, Reuse, Recycle. Έχουμε μειώσει τις παρεμβάσεις μας στο χώρο όσο γίνεται και κρατάμε κατά το δυνατόν το παλιό μπετό που προϋπήρχε στις εγκαταστάσεις του παλιού αεροδρομίου, το οποίο επαναχρησιμοποιούμε ανακυκλώνοντας κομμάτια του για τις δομές του νέου πάρκου όπως παγκάκια, πεζούλια κ.α.». Για τον Riviera Tower, ο κ. Δοξιάδης ανέφερε ότι «Η περιοχή του Ελληνικού βρίσκεται μεταξύ βουνού και θάλασσας, επομένως ανάλογα το σημείο, το κλίμα διαφοροποιείται. Αντίστοιχα και στον Riviera Tower, τον πρώτο πράσινο ουρανοξύστη στη χώρα μας, το υψόμετρο αλλά και ο προσανατολισμός της κάθε πλευράς του, επηρεάζει το μικροκλίμα. Συνεπώς έχει πραγματοποιηθεί εκτεταμένη μελέτη για να επιλεχθούν τα φυτά που θα ευδοκιμήσουν σε κάθε σημείο του πράσινου πύργου». View full είδηση

Η ενεργειακή κρίση ανέδειξε την ανάγκη για επιτάχυνση της απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, όχι μόνο για κλιματικούς λόγους, αλλά και για αμιγώς οικονομικούς. Εκτός από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθοριστικοί για τα οικονομικά των νοικοκυριών είναι οι τομείς των κτηρίων και των οδικών μεταφορών. Καθώς μάλιστα από το 2027 η χρήση ορυκτών καυσίμων στους δύο αυτούς τομείς θα επιβαρύνεται με επιπλέον κόστος λόγω της λειτουργίας του νέου ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ-2), η ανάγκη για προληπτικά μέτρα θωράκισης των νοικοκυριών γίνεται επιτακτική. Για τους λόγους αυτούς το Green Tank και η εταιρεία συμβούλων Facets πραγματοποίησαν υπολογιστική ανάλυση με στόχο να προσδιοριστεί το βέλτιστο μείγμα μέτρων και πολιτικών που θα ελαχιστοποιήσουν τόσο το ανθρακικό αποτύπωμα όσο και το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών. Στην ανάλυση με τίτλο «Στρατηγικές για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας στα ελληνικά νοικοκυριά» εξετάστηκαν οκτώ σενάρια για τον τομέα των κτηρίων και δύο για αυτόν των οδικών μεταφορών. Για καθένα από τα σενάρια αυτά, εκτιμήθηκε η επιτυγχανόμενη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος την περίοδο 2023-2030, το ύψος των απαιτούμενων επενδύσεων, αλλά και η οικονομική αποδοτικότητα τους. Η τελευταία αποτιμήθηκε με βάση το λεγόμενο «ετησιοποιημένο κόστος», το οποίο εκτός από το αρχικό ύψος των επενδύσεων λαμβάνει υπόψη και τα οικονομικά οφέλη που θα αποκομίσουν τα νοικοκυριά από αυτές τις επενδύσεις, σε όλη τη διάρκεια ζωής τους. Για τον τομέα των κτηρίων, όπως επισημαίνεται, τα βασικότερα ευρήματα της ανάλυσης συνοψίζονται ως εξής: http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/02/green-tank2-650-x-812.jpg Τα δύο πιο οικονομικά αποδοτικά σενάρια συνδυάζουν συμπεριφορικές αλλαγές και άλλα μέτρα χαμηλού κόστους (ηλιακοί θερμοσίφωνες, αποδοτικός φωτισμός, μονώσεις σε μονά τζάμια κ.ά.), με εγκατάσταση αντλιών θερμότητας, φωτοβολταϊκών για κάλυψη ιδίων αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια και ήπιες (σενάριο S2-PV) ή ριζικές (σενάριο S3-PV) ενεργειακές αναβαθμίσεις. Τα σενάρια αυτά έχουν καθαρό όφελος για τα νοικοκυριά, εμφανίζουν δηλαδή αρνητικές τιμές ετησιοποιημένου κόστους μεταξύ -€6 εκατ. και -€561 εκατ. το 2030, και μάλιστα για ένα μεγάλο εύρος τιμών παραμέτρων όπως το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και ο συντελεστής προεξόφλησης, οι οποίες εξετάστηκαν στην ανάλυση ευαισθησίας που πραγματοποιήθηκε. Οι μειώσεις των ενεργειακών δαπανών από την υλοποίηση του σεναρίου που βασίζεται στις ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις (S2-PV) θα ανέλθει σε €890 ανά έτος και για κάθε νοικοκυριό το 2030, ενώ για το σενάριο που βασίζεται στις ριζικές αναβαθμίσεις στα €1370. Το συνολικό κόστος επενδύσεων έως και το 2030 για το σενάριο που περιλαμβάνει ήπιες ενεργειακές αναβαθμίσεις για 100,000 κατοικίες ανά έτος (S2-PV) είναι €22.7 δισ. ενώ για το σενάριο στο οποίο αντιστοιχούν ριζικές ενεργειακές αναβαθμίσεις ετησίως για 80,000 κατοικίες (S3-PV) ανέρχεται στα 28.6 δισ. Και οι δύο αυτές τιμές είναι στην ίδια τάξη μεγέθους με τις αντίστοιχες του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που ανέρχονται σε €29.2 δισ. για την ίδια περίοδο (€6.3 δισ. για αναβαθμίσεις και €22.9 δισ. αγορά συσκευών). Σημειώνεται ωστόσο ότι μια ακριβής, αναλυτική σύγκριση με το ΕΣΕΚ δεν είναι εφικτή, καθώς δεν είναι γνωστά ούτε τα ακριβή μέτρα, ούτε οι παραδοχές που έγιναν προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι σχετικοί υπολογισμοί του ΕΣΕΚ. Τα δύο σενάρια θα περιορίσουν το ανθρακικό αποτύπωμα του οικιακού κτηριακού αποθέματος κατά 5.6 εκατ. τόνους CO2eq (S2-PV) και 5.72 εκατ. τόνους CO2eq (S3-PV) το 2030, 57% και 58% λιγότερο, σε σχέση με τις εκπομπές του 2022, αντίστοιχα. Για τον τομέα των οδικών μεταφορών: http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2024/02/green-tank-650-x-812.jpg Το βασικό σενάριο (Τ1) που είναι παραπλήσιο με αυτό του ΕΣΕΚ και στοχεύει σε μερίδιο 18.5% ηλεκτρικών αυτοκινήτων στο σύνολο των επιβατικών το 2030, επιτυγχάνει μείωση εκπομπών κατά 30% σε σχέση με το 2022 (630 Kt CO2eq) με σημαντικό συνολικό κόστος επένδυσης €22.9 δις για ολόκληρη την περίοδο 2023-2030. Η εφαρμογή μέτρων όπως είναι η μείωση των ορίων ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους, η ήπια κινητικότητα, ο συνεπιβατισμός και η τηλεργασία, στα οποία δεν δίνεται έμφαση στο ΕΣΕΚ, αυξάνουν τις επενδύσεις μόνο κατά €28 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο σε σχέση με το βασικό σενάριο της ηλεκτροκίνησης, αλλά οδηγούν σε πολύ σημαντικές επιπλέον ετήσιες μειώσεις τόσο στο ανθρακικό αποτύπωμα (812-822 Kt CO2eq) όσο και στο ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών (€514-710 εκατ.). Η ταυτόχρονη εφαρμογή αυτών των μέτρων μαζί με αυτά για την ανάπτυξη της ηλεκτροκίνησης (σενάριο T2) θα περιορίσει τις αντίστοιχες ετήσιες δαπάνες για τα νοικοκυριά κατά 810 εκατ. ευρώ με 1.070 δισ. ευρώ και τις ετήσιες εκπομπές CO2 έως και 1.44 εκατ. τόνους CO2eq το 2030. «Η εφαρμογή ισχυρών πολιτικών μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος των νοικοκυριών μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης των κατοικιών, της εγκατάστασης οικιακών φωτοβολταϊκών, της χρήσης αποδοτικότερων συσκευών και της αλλαγής ενεργειακών συμπεριφορών τόσο στις κατοικίες όσο και συνολικά στο μοντέλο μετακίνησής τους, θα συμβάλλει αποφασιστικά όχι μόνο στην επίτευξη των κλιματικών στόχων, αλλά και στην κάλυψη ευρύτερων κοινωνικών αναγκών όπως η καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας, η βελτίωση της δημόσιας υγείας, η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας», δήλωσε ο Δημήτρης Λάλας, σύμβουλος της Facets. «Η Πολιτεία οφείλει να παράσχει τα κίνητρα και τους πόρους για την άμεση υλοποίηση μέτρων που θα θωρακίσουν οριστικά τα νοικοκυριά απέναντι στις διακυμάνσεις των ενεργειακών τιμών, προστατεύοντας παράλληλα το κλίμα. Κάτι τέτοιο θα επιτρέψει και τη θέσπιση πιο φιλόδοξων στόχων για τους τομείς των κτηρίων και των οδικών μεταφορών στο τελικό κείμενο του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα», δήλωσε ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής του Green Tank. View full είδηση

Έχοντας χρησιμοποιηθεί για αιώνες και χιλιετίες ως το αποτελεσματικότερο εργαλείο διαχείρισης της γης του νησιωτικού Αιγαίου, οι αναβαθμίδες όχι μόνον έκαναν δυνατή και διαχρονικά βιώσιμη την παραγωγική διαδικασία, πρωταρχικό στόχο, άλλωστε, για τον οποίον είχαν δημιουργηθεί, αλλά και παράλληλα λειτούργησαν προσδίδοντας στα φυσικά οικοσυστήματα ικανότητα προσαρμογής στις όποιες κλιματικές και άλλες περιβαλλοντικές αλλαγές. Ταυτόχρονα, αποτέλεσαν τη βάση για τη διατήρηση ενός συνεκτικού κοινωνικού ιστού και, συναφώς, για την ανάπτυξη του ανυπέρβλητου πολιτισμού του Αιγαίου. Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου LIFETERRACESCAPE - Μετατροπή των εγκαταλειμμένων τοπίων αναβαθμίδων σε Πράσινες Υποδομές μέσω Συμμετοχικής Επιστασίας Γης για καλύτερη προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή που, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είχε θέσει ως σκοπό τη λειτουργική αποκατάσταση μεγάλης έκτασης αναβαθμίδων της Νήσου Άνδρου, μέσω επανακαλλιέργειάς τους με την επικουρία του πρώτου Οργανισμού Συμμετοχικής Επιστασία Γης στη χώρα μας, δημιουργήθηκε η «Ξερολιθιά», ένα 30λεπτο ντοκιμαντέρ που φιλοδοξεί να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες σχετικά με τις ποικίλες αξίες του αναβαθμιδωμένου τοπίου μια υποδομή που σήμερα καταρρέει. Το ντοκιμαντέρ σκιαγραφεί τη διαχρονική σχέση των νησιωτών με το τοπίο του Αιγαίου, εστιάζοντας στη γένεση και καλλιέργεια των αναβαθμίδων, απόλυτα συνυφασμένων με τη νησιώτικη ζωή. Παρουσιάζεται το παρελθόν, παρόν και μέλλον της καλλιέργειας σε αναβαθμίδες, η πολιτιστική και οικολογική τους αξία, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην περιβαλλοντική σημασία τους, μέσα από τη διαχρονική λειτουργία τους ως Πράσινες Υποδομές που αποτελούν εργαλείο ανυπέρβλητο για την ανάσχεση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής που απειλούν σήμερα το Αιγαίο. Στο ντοκιμαντέρ αποτυπώνονται βιώματα της καθημερινής αγροτικής ζωής των κατοίκων της Άνδρου, προβάλλονται οι παραδοσιακές γεωργικές πρακτικές που εφαρμόσθηκαν διαχρονικά και αναδεικνύεται η τέχνη της ξερολιθιάς, η οποία το 2018 εντάχθηκε από την UNESCO στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας. Η πρώτη προβολή του ντοκιμαντέρ έγινε στις 10 Σεπτεμβρίου 2022 στην Άνδρο, κατά τα εγκαίνια της έκθεση Αναβαθμίδες του Aιγαίου: Εικόνες από το Παρελθόν έως το Μέλλον που πραγματοποιείται στην Καΐρειο Βιβλιοθήκη της Χώρας (10.09.2022 - 31.01.2023). Τον Οκτώβριο, το ντοκιμαντέρ έλαβε το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ (Odysseus Awards) στο 1ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Επιδαύρου 2022, όπου διακρίθηκε μεταξύ πολλών ταινιών μεγάλου και μικρού μήκους. Η σκηνοθεσία είναι του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου, επιστημονικώς υπεύθυνη η Θεοδώρα Πετανίδου, και η παραγωγή του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ψήγματα του ντοκιμαντέρ είναι διαθέσιμα στην ιστο - σελίδα του έργου: - http://www.lifeterracescape.aegean.gr/mia-progeysitou-ntokimanter-xerolithia--smileyontas-topia-stisaimasies-tou-aigaiou-n-76 - http://www.lifeterracescape.aegean.gr/to-2odemo-tou-eperxomenou-ntokimanter-xerolithia-smileyontas-topia-stis-aimasies-tou-aigaiou-n-95 - http://www.lifeterracescape.aegean.gr/mia-deyterimatia-sto-eperxomeno-ntokimanter-xerolithia-smileyontas-topia-stis-aimasies-tou-n-81 Συντελεστές: Σκηνοθεσία: Στέλιος Χαραλαμπόπουλος Επιστημονικώς υπεύθυνη: Θεοδώρα Πετανίδου Παραγωγή: Πανεπιστήμιο Αιγαίου Πηγή video: LIFE TERRACESCAPE Πηγή: https://helecos.gr/el/publications/newsletter/Newsletter_HELECOS_January_2022.pdf Φώτο: https://www.lifeterracescape.aegean.gr/optikoakoustiko-yliko-w-31824 Άρθρο της Θεοδώρας Πετανίδου, Καθηγήτριας, Εργαστήριο Βιογεωγραφίας & Οικολογίας, Τμήμα Γεωγραφίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου Δημοσιεύτηκε στο ενημερωτικό δελτίο της Ελληνικής Οικολογικής Εταιρείας ''HELECOS'' (τ. 15, 1/2023) View full είδηση

Έξι φιναλίστ επιλέχθηκαν για τα βραβεία EUROPEAN MOBILITY WEEK και MOBILITY ACTION. Τα βραβεία δίνουν έμφαση στην ευαισθητοποίηση και τη διαχείριση της κινητικότητας στον τομέα της βιώσιμης αστικής κινητικότητας και παρουσιάζονται ως αναγνώριση των δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν το 2023. Και οι δύο νικητές θα ανακοινωθούν σε τελετή απονομής που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 14 Μαρτίου. Οι υποψήφιοι για το Βραβείο EUROPEAN MOBILITY WEEK 2023 είναι: Η Amadora (Πορτογαλία) για τη συνεργασία με άλλες τοπικές και περιφερειακές αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Μητροπολιτικής Περιοχής της Λισαβόνας, για την προώθηση του περπατήματος, της ποδηλασίας και των δημόσιων συγκοινωνιών. Οι δραστηριότητες και η δρομολόγηση μόνιμων μέτρων μεταδόθηκαν από τοπικούς τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς, εκτός από την ευρεία κοινή χρήση στις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η Βουδαπέστη (Ουγγαρία) για ένα φιλόδοξο Σαββατοκύριακο χωρίς αυτοκίνητα (16 – 17 Σεπτεμβρίου), μετρώντας 10.000 συμμετέχοντες και με δραστηριότητες για παιδιά και ενήλικες, και μια Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο (22 Σεπτεμβρίου) κατά την οποία ο Δήμαρχος της Βουδαπέστης αποκάλυψε σχέδια για την κατασκευή μιας νέας, φιλικής προς τους πεζούς ζώνης χωρίς αυτοκίνητα στο ανάχωμα του Δούναβη. Πραγματοποιήθηκαν επίσης εκδηλώσεις σχετικά με τον τρόπο «εξοικονόμησης ενέργειας» στον τομέα των μεταφορών, παράλληλα με τη στενή συνεργασία με τον Δήμο της Βιέννης (Αυστρία) για την προώθηση βέλτιστων πρακτικών στις πολιτικές πεζοπορίας και ποδηλασίας. Ίνσμπρουκ (Αυστρία) για την αντιμετώπιση του θέματος του 2023 «Εξοικονόμηση ενέργειας» από όλες τις οπτικές γωνίες. Η πόλη προώθησε την εξοικονόμηση ενέργειας επιτρέποντας στους κατόχους συνδρομών στα μέσα μαζικής μεταφοράς να ταξιδεύουν με έως και τρεις φίλους, διοργανώνοντας μια εκδήλωση για τις πρακτικές πτυχές της ηλεκτροκίνησης και προσφέροντας δωρεάν ενοικίαση ποδηλάτων πόλης την Παγκόσμια Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο. Το Ίνσμπρουκ εστίασε επίσης στη μετατόπιση του χώρου από τα αυτοκίνητα στους ανθρώπους ανοίγοντας θέσεις στάθμευσης για χρήση πεζών σε μια κεντρική πλατεία. η δράση ήταν τόσο δημοφιλής που παρατάθηκε για αρκετές εβδομάδες. Οι υποψηφιότητες για τα άλλα βραβεία Οι υποψήφιοι για το Βραβείο MOBILITY ACTION 2023 είναι: GSK (Wavre, Βέλγιο) για την ολοκληρωμένη προσέγγισή της στη διαχείριση της κινητικότητας, η οποία προσέφερε αναπαραγόμενα παραδείγματα για άλλους μεγάλους εργοδότες, συμπεριλαμβανομένων 13 δραστηριοτήτων για τη βιώσιμη αστική κινητικότητα και τις μετακινήσεις με συνείδηση της κινητικότητας. Τα παραδείγματα περιελάμβαναν μια συνεδρία «speed-dating» σε πισίνα με αυτοκίνητο. μια υπηρεσία συντήρησης ποδηλάτου για να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι δεν αναγκάζονται να χειρίζονται θέματα συντήρησης στον ελεύθερο χρόνο τους. και συζητήσεις με εκπρόσωπο της Εθνικής Εταιρείας Σιδηροδρόμων του Βελγίου (SNCB) σχετικά με τις επιλογές εισόδου μεταφοράς για υβριδικές εργασίες. Nahverkehrsgesellschaft Baden-Württemberg mbH (NVBW) (Γερμανία) για την ενδυνάμωση των μαθητών σε ολόκληρη την πολιτεία της Βάδης – Βυρτεμβέργης να ταξιδεύουν στο σχολείο με ασφάλεια και βιωσιμότητα μέσω του προγράμματος «MOVERS – Active to School». Το 2023, το MOVERS (το οποίο υποστηρίζεται από το Υπουργείο Μεταφορών της Βάδης-Βυρτεμβέργης, το Υπουργείο Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού και το Υπουργείο Εσωτερικών) ενθάρρυνε τους μαθητές να συμμετάσχουν σε διαγωνισμό από ποδήλατο σε σχολείο σε όλη τη Γερμανία, εκτός από την υποστήριξη σχολεία και δήμοι με επιλεγμένα μέτρα κινητικότητας. Nudgd (Helsingborg, Σουηδία) για την καινοτόμο διαδικτυακή πλατφόρμα της που αξιοποιεί την επιστήμη της συμπεριφοράς για να ενθαρρύνει βιώσιμες σχολικές ταξιδιωτικές συνήθειες στο Helsingborg. Μαθητές, γονείς και δάσκαλοι προσκλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα όπου τους κινητοποιούν μηνύματα, προκλήσεις και κουίζ για να αυξήσουν το ενδιαφέρον – και να δείξουν τα οφέλη των ενεργών ταξιδιών. Η πλατφόρμα υποστηρίζει τους στόχους της πόλης του Helsingborg για την ενίσχυση της ποδηλασίας και την προώθηση ασφαλέστερων, πιο βιώσιμων ταξιδιών από τους γονείς/κηδεμόνες των μαθητών του δημοτικού σχολείου. Το βραβείο EUROPEAN MOBILITY WEEK αναγνωρίζει τους δήμους που έχουν διαπρέψει στην προώθηση της βιώσιμης αστικής κινητικότητας κατά τη διάρκεια της κύριας εβδομάδας της εκστρατείας 16-22 Σεπτεμβρίου. Εν τω μεταξύ, το βραβείο MOBILITY ACTION ξεκίνησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2022 για να αναγνωρίσει την αριστεία στις λύσεις σχεδιασμού διαχείρισης κινητικότητας που υποβλήθηκαν από επιχειρήσεις, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ιδρύματα ή τοπικές διοικήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023. Το ετήσιο θέμα και των δύο βραβείων είναι «Εξοικονόμηση ενέργειας». Να υπενθυμίσουμε, ότι η ευρωπαϊκή εβδομάδα κινητικότητας είναι η εκστρατεία για την προώθηση της βιώσιμης αστική ςκινητικότητας που διοργανώνεται με την υποστήριξη της Γενικής Διεύθυνσης Κινητικότητας και Μεταφορών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. View full είδηση

Οι επενδύσεις στην επέκταση του δικτύου σε παγκόσμια κλίμακα αυξήθηκαν κατά 5% από το προηγούμενο έτος στα 310 δισεκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με το Bloomberg. Τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, η ένωση βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Eurelectric, προειδοποίησε ότι το μπλοκ χρειαζόταν αυτό που το Reuters αποκάλεσε «πρωτοφανείς» επενδύσεις σε αναβαθμίσεις του δικτύου. Διαφορετικά, σύμφωνα με την Eurelectric, η ΕΕ θα μπορούσε κάλλιστα να χάσει τους στόχους της για την ενεργειακή μετάβαση σύμφωνα με το OilPrice. Ένα μήνα αργότερα, η κυβέρνηση Biden ανακοίνωσε ένα σχέδιο επιχορήγησης 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για έργα αναβάθμισης του δικτύου, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής νέων γραμμών μεταφοράς για τη σύνδεση περισσότερων αιολικών και ηλιακών εγκαταστάσεων. Οι ηγέτες της μετάβασης βιάζονται να ενισχύσουν τα δίκτυά τους. Γιατί χωρίς αυτό δεν θα υπάρξει μετάβαση. Αλλά μπορεί να έχουν ήδη αργήσει. Το Bloomberg ανέφερε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι το 2023, οι επενδύσεις στην επέκταση του δικτύου σε παγκόσμια κλίμακα αυξήθηκαν κατά 5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος στα 310 δισεκατομμύρια δολάρια. Το δημοσίευμα αποκάλεσε την ανάπτυξη «καλοδεχούμενα νέα σε μια περίοδο που κατά τα άλλα είδε αυξημένη συμφόρηση στο δίκτυο και μεγαλύτερες ουρές διασύνδεσης». Όχι μόνο αυτό, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες πρωτοστάτησαν σε μια αλλαγή, ξοδεύοντας 87 δισεκατομμύρια δολάρια σε πράγματα όπως η βελτίωση της ανθεκτικότητας του δικτύου και η επέκταση του δικτύου διανομής για να φιλοξενήσουν περισσότερες λεγόμενες κατανεμημένες πηγές ενέργειας, δηλαδή αιολική και ηλιακή. Στην Ευρώπη, οι επενδύσεις σε αναβαθμίσεις και επέκταση δικτύου ανήλθαν σε 60 δισεκατομμύρια δολάρια. Όμως αυτοί οι εντυπωσιακοί αριθμοί δεν θα είναι αρκετοί για να πετύχουν τους στόχους του 2030 που τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η κυβέρνηση Biden έχουν θέσει, ίσως λίγο υπερβολικά φιλόδοξους. Η ΕΕ έχει στόχο να παράγει το 45% της ηλεκτρικής της ενέργειας από πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα έως το 2030. Η κυβέρνηση Biden προβλέπει ότι το 80% της παραγωγής θα προέρχεται από πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα έως το 2030. Για τον σκοπό αυτό, και οι δύο πρέπει να επιταχύνουν την κατασκευή αιολικής ενέργειας και ηλιακές εγκαταστάσεις—και πρέπει να το ενισχύσουν μαζικά. Η ΕΕ και οι ΗΠΑ πρέπει επίσης να αυξήσουν σοβαρά τις δαπάνες τους για το δίκτυο. Χρηματοδότηση κατασκευών «Το πλέγμα όπως βρίσκεται αυτή τη στιγμή, δεν είναι εξοπλισμένο για να χειριστεί όλη τη νέα ζήτηση... χρειαζόμαστε να είναι μεγαλύτερο, να είναι ισχυρότερο, να είναι πιο έξυπνο, να φέρουμε όλα αυτά τα νέα έργα στο δίκτυο », δήλωσε η υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ Jennifer Granholm τον Οκτώβριο όταν ανακοινώθηκαν οι επιχορηγήσεις του δικτύου. Αυτό συμβαίνει παντού όπου οι αρχές χρηματοδοτούν τις τεράστιες κατασκευές αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Ο λόγος είναι ότι τα δίκτυα αναπτύχθηκαν για ένα σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας που βασίζεται στο βασικό φορτίο, 24/7 παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδρογονάνθρακες και πυρηνικά και υδροηλεκτρικά. Αλλά εάν η αιολική και η ηλιακή ενέργεια πρόκειται να είναι οι πηγές νέας γενιάς, θα χρειαζόμασταν σημαντικές επεκτάσεις στο δίκτυο για να μεταφερθεί η ηλεκτρική ενέργεια εκεί που χρειάζεται όταν είναι διαθέσιμη. Η αιολική και η ηλιακή ενέργεια σε κλίμακα κοινής ωφέλειας κατασκευάζονται συνήθως σε περιοχές που απέχουν αρκετά από τους μεγαλύτερους παράγοντες ζήτησης - πόλεις. Όχι μόνο αυτό, αλλά η αιολική και η ηλιακή παραγωγή δεν είναι κάτι που συμβαίνει όλο το εικοσιτετράωρο. Οι τουρμπίνες λειτουργούν μόνο όταν φυσάει ο άνεμος και οι ηλιακοί συλλέκτες δημιουργούνται μόνο όταν ο ήλιος λάμπει (ακόμη και μέσα από σύννεφα). Το κόλπο για τη χρήση της ενέργειας που παράγεται από αυτά τα συστήματα είναι η κατασκευή αρκετών γραμμών μεταφοράς και διανομής για να διασφαλιστεί ότι όλη η αιολική και ηλιακή παραγωγή φτάνει σε κάποια ομάδα καταναλωτών και ότι η ενέργεια δεν σπαταλάται μόνο και μόνο επειδή, για παράδειγμα, η μέγιστη ηλιακή παραγωγή συνήθως συμπίπτει με ελάχιστη ζήτηση. Αυτό είναι το σημείο της επέκτασης του δικτύου που πρέπει να επιβάλουν επειγόντως οι ηγέτες της ενεργειακής μετάβασης. Οι μπαταρίες είναι ένα καλό επιχείρημα σε μια συζήτηση, αλλά οι μπαταρίες για αιολικά και ηλιακά συστήματα χρηστικής κλίμακας είναι πολύ ακριβές αυτή τη στιγμή και δεν μπορούν να αποτελέσουν ένα καθολικό εφεδρικό. Η επέκταση πλέγματος, λοιπόν, είναι η εναλλακτική λύση. IEA:Πρέπει να κατασκευασθούν 80 εκατ. χλμ νέων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2040 Η IEA δημοσίευσε τον περασμένο Οκτώβριο έκθεση για τα δίκτυα στην οποία σημείωσε ότι όχι μόνο η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έπρεπε να αυξηθεί για να ενταχθεί στα σχέδια μετάβασης, αλλά και η ζήτηση πρέπει να αυξηθεί, με την υπόθεση ότι η ηλεκτροδότηση θα αντικαταστήσει τη χρήση υδρογονανθράκων. Για να γίνουν όλα αυτά χωρίς προβλήματα, ανέφερε η IEA, ο κόσμος έπρεπε να κατασκευάσει 80 εκατομμύρια χιλιόμετρα νέων γραμμών ηλεκτρικής ενέργειας έως το 2040. Αυτό είναι ίσο με το τρέχον μήκος των παγκόσμιων δικτύων, που σημαίνει ότι πρέπει να διπλασιάσουμε το τρέχον δίκτυο. Ωστόσο, αυτό είναι λίγο πιο δύσκολο από την εγκατάσταση μιας ηλιακής εγκατάστασης στον τελευταίο όροφο. Η κατασκευή νέων γραμμών μεταφοράς και διανομής σε αυτή την κλίμακα θα είναι μια πρόκληση γιατί, πρώτον, κοστίζει πολύ. Δεύτερον, οι άνθρωποι δεν λειτουργούν γραμμές μεταφοράς στις αυλές τους και τρίτον, επειδή χρειάζονται ειδικά καταρτισμένοι εργάτες οι οποίοι είναι σε έλλειψη. Χωρίς μεγάλη επέκταση του δικτύου, τα πράσινα σχέδια της ΕΕ και της κυβέρνησης Biden θα αποδώσουν μόνο ένα κλάσμα από αυτά που υποτίθεται ότι θα προσφέρουν. Η περιστολή της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας, που σημαίνει σπατάλη, θα συνεχιστεί και η μετάβαση θα σταματήσει. Αλλά αυτή η επέκταση χρειάζεται κάτι περισσότερο από καλή θέληση και αποφασιστικότητα—χρειάζεται εκατοντάδες δισεκατομμύρια σε επενδύσεις και την αποδοχή του κοινού, καθώς και περισσότερους συνεργάτες. Ένα αρκετά προκλητικό αίνιγμα στην εποχή μετά την αύξηση των τιμών. View full είδηση