Didonis

ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 79 NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4067 Νέος Οικοδομικός Κανονισμός. Άρθρο 1 Πεδίο Εφαρμογής 1. Σε περιοχές εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου εφαρμόζονται όλες οι διατάξεις του παρόντος. 2. Σε περιοχές εκτός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου εφαρμόζονται οι ακόλουθες διατάξεις του παρόντος: α) το άρθρο 2, β) οι παράγραφοι 2, 4 και 5 του παρόντος άρθρου, γ) το άρθρο 4, δ) το άρθρο 6, ε) η παράγραφος 3 του άρθρου 8, στ) το άρθρο 11 εκτός από την παράγραφο 2 και τις παραγράφους 6ιγ, 6ιζ, 6ιστ για το άρθρο 19 όπως αναφέρεται σε αυτήν, ζ) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12, η παράγραφος 14η όταν δεν ορίζεται διαφορετικά από άλλες διατάξεις, η) το άρθρο 13, θ) το άρθρο 16, ι) το άρθρο 17 εκτός από την παράγραφο 2α, 2β, 2στ, 6β και 8, ια) το άρθρο 21, ιβ) το άρθρο 23, ιγ) το άρθρο 25, ιδ) το άρθρο 26, ιε) το άρθρο 28, ιστ) τα άρθρα 29 έως 37. 3. Σε νομίμως υφιστάμενους οικισμούς χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο εφαρμόζονται οι ακόλουθες διατάξεις του παρόντος: α) το άρθρο 2, β) οι παράγραφοι 3, 4 και 5 του παρόντος άρθρου, γ) το άρθρο 4, δ) το άρθρο 5, ε) το άρθρο 6, στ) το άρθρο 9, ζ) το άρθρο 11, εκτός από την παράγραφο 6ιζ, η) οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 12, θ) το άρθρο 13, ι) το άρθρο 14 με τη διευκρίνιση ότι η αναφερόμενη απόσταση Δ ορίζεται σε 2,50 μ. ανεξάρτητα από το ύψος, ια) το άρθρο 16, ιβ) το άρθρο 17, ιγ) το άρθρο 18, ιδ) το άρθρο 19, ιε) το άρθρο 23, ιστ) το άρθρο 25, ιζ) το άρθρο 26, ιη) τα άρθρα 29 έως 37. 4. Όλα τα αριθμητικά μεγέθη που ορίζονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου θεωρούνται ως τα ανώτατα επιτρεπόμενα. 5. α) Οι ειδικές πολεοδομικές διατάξεις, με την επιφύλαξη της επόμενης παραγράφου, κατισχύουν των γενικών διατάξεων, που περιέχονται στον παρόντα νόμο. β) Οι διατάξεις του παρόντος κατισχύουν των κανονιστικών πράξεων της Διοίκησης (όπως αποφάσεις Νομάρχη, πράξεις Δημοτικού Συμβουλίου κ.λπ.), με τις οποίες θεσπίζονται όροι δόμησης (όπως ύψος, ποσοστό κάλυψης, αριθμός ορόφων, θέση υπογείου κ.λπ.), εκτός από: 1) οποιουδήποτε είδους διατάγματα και 2) πράξεις, με τις οποίες θεσπίζονται ειδικές και εντοπισμένες ρυθμίσεις (όπως για διατηρητέα κτίρια, μνημεία, ειδικά κτίρια κ.λπ.). Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να διαπιστώνεται η μη εφαρμογή των παραπάνω κανονιστικών πράξεων της διοίκησης. Άρθρο 2 Ορισμοί 1. Αίθριο είναι το μη στεγασμένο τμήμα του κτιρίου που περιβάλλεται από όλες τις πλευρές του από το κτίριο ή τα όρια του οικοπέδου, στο οποίο μπορούν να έχουν ανοίγματα, χώροι κύριας χρήσης και εγγράφεται σε αυτό κύκλος διαμέτρου Δ. 2. Αιολικά ενεργειακά συστήματα είναι οι εγκαταστάσεις που επιτρέπουν την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών του κτιρίου. 3. Ακάλυπτος χώρος είναι ο χώρος του οικοπέδου που δεν δομείται. 4. Ανοίγματα χώρου κτιρίου είναι το κενό που τυχόν υπάρχει στην οροφή του ανώτατου σε κάθε θέση ορόφου, καθώς και τα κενά όλων των τοίχων, τα οποία είτε παραμένουν ελεύθερα είτε κλείνουν με ανοιγόμενα ή σταθερά κουφώματα και χρησιμοποιούνται για επικοινωνία των χώρων μεταξύ τους ή με το ύπαιθρο ή για το φυσικό φωτισμό ή για τον αερισμό των χώρων κτιρίου ή για αποθήκευση ηλιακής θερμότητας. 5. Ανοικτός Εξώστης (μπαλκόνι) είναι η οριζόντια προεξοχή του δαπέδου ορόφου ή δώματος που προβάλλει πέρα από τις επιφάνειες των όψεων του κτιρίου. 6. Ανοικτoί ημιυπαίθριοι χώροι είναι οι μη θερμαινόμενοι στεγασμένοι χώροι που διαθέτουν τουλάχιστον μία ανοιχτή πλευρά προς κοινόχρηστο χώρο ή προς τους υποχρεωτικούς ακάλυπτους χώρους και το μήκος του ανοίγματος είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 35% του συνολικού μήκους του περιγράμματος του ανοικτού ημιυπαίθριου χώρου. 7. Απόσυρση κτιρίου είναι η κατεδάφιση κτιρίου κύριας χρήσης, ενεργειακής κατηγορίας χαμηλότερης του επιτρεπόμενου ορίου που προβλέπεται στους σχετικούς κανονισμούς και η αντικατάστασή του με κτίριο που πληροί τις σχετικές προϋποθέσεις. 8. Αρχιτεκτονικές προεξοχές και αρχιτεκτονικά στοιχεία είναι τα φέροντα ή μη στοιχεία του κτιρίου που συμμετέχουν στη διαμόρφωση των όψεών του. 9. Αστικός σχεδιασμός είναι η ρύθμιση του φυσικού (χερσαίου και θαλάσσιου) και δομημένου χώρου μέσα από τον έλεγχο των αντιθέσεων/ανταγωνισμού στην κατασκευή του οικιστικού ιστού, όπως προκύπτει από πολεοδομική μελέτη. Αποδίδει ογκοπλαστικά μοντέλα της προσδοκώμενης εικόνας του χώρου και σχεδιασμό της ροής – αλληλουχίας των στοιχείων του δημόσιου χώρου, όπως πλατείες, εστιακά σημεία, χώροι πρασίνου, υδάτινα στοιχεία των διατηρητέων οικιστικών συνόλων και των χώρων πολιτιστικού ή ιστορικού αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. 10. Βιοκλιματικός σχεδιασμός κτιρίου είναι ο σχεδιασμός του κτιρίου που αποσκοπεί στη βέλτιστη εκμετάλλευση των φυσικών και κλιματολογικών συνθηκών με σκοπό να επιτυγχάνονται οι βέλτιστες εσωτερικές συνθήκες θερμικής άνεσης και ποιότητας αέρα κατά τη διάρκεια όλου του έτους με την ελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας. 11. Βιοκλιματικό κτίριο ονομάζεται ένα κτίριο που ανταποκρίνεται στις κλιματικές συνθήκες του περιβάλλοντός του, καθώς έχει σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να επιτυγχάνονται οι βέλτιστες εσωτερικές συνθήκες θερμικής άνεσης και ποιότητας αέρα κατά τη διάρκεια όλου του έτους, με την ελάχιστη δυνατή κατανάλωση ενέργειας και κατατάσσεται στις ανώτερες ενεργειακά κατηγορίες όπως αυτές κάθε φορά ορίζονται. 12. Γήπεδο είναι η συνεχόμενη έκταση γης που αποτελεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε έναν ή σε περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου, σε περιοχή εκτός εγκεκριμένου σχεδίου. 13. Δεξαμενή αποχέτευσης είναι ο στεγανός χώρος όπου συγκεντρώνονται τα λύματα του κτιρίου. 14. Διάγραμμα Εφαρμογής (ΔΕ) ή Τεχνική Έκθεση (ΤΕ) είναι αυτό που ορίζει την εφαρμογή στο έδαφος των εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων. 15. Διπλά κελύφη είναι κατασκευές συστήματος πρόσοψης που αποτελείται από μια εξωτερική και μια εσωτερική επιφάνεια, μεταξύ των οποίων μεσολαβεί κενό ικανών διαστάσεων στο οποίο διακινείται αέρας και μπορεί να εξυπηρετήσει τη βιοκλιματική λειτουργία του κτιρίου. 16. Δομικό έργο είναι κάθε είδους κατασκευή, ανεξάρτητα από τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής της, που είναι σταθερά συνδεδεμένη με το έδαφος, δεν έχει δυνατότητα αυτοκίνησης και δεν μπορεί να ρυμουλκηθεί. 17. Δρόμοι ή Οδοί είναι οι κοινόχρηστες εκτάσεις που εξυπηρετούν τις ανάγκες κυκλοφορίας των οχημάτων και των πεζών. 18. Δρόμοι Ήπιας Κυκλοφορίας είναι οι πεζόδρομοι στους οποίους επιτρέπεται η υπό όρους κίνηση οχημάτων. 19. Εγκατάσταση είναι η κατασκευή ή υποδομή που προορίζεται ή απαιτείται για τη λειτουργία, εξυπηρέτηση και ασφάλεια των κτιρίων, όπως οι ανελκυστήρες, τα στοιχεία διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, κλιματισμού, δροσισμού, διανομής και εκροής ύδατος, θέρμανσης, φυσικού αερίου, τα θερμικά ηλιακά συστήματα, τα στοιχεία ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα στοιχεία μονάδων Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), οι καπναγωγοί, οι επιγραφές, οι κεραίες. 20. Εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο οικισμού ή σχέδιο πόλης ή πολεοδομικό σχέδιο ή εγκεκριμένη πολεοδομική μελέτη είναι το διάγραμμα με τον τυχόν ειδικό πολεοδομικό κανονισμό που έχει εγκριθεί σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις και καθορίζει τους ειδικούς όρους δόμησης, τους κοινόχρηστους, κοινωφελείς και δομήσιμους χώρους και τις επιτρεπόμενες χρήσεις σε κάθε τμήμα ή ζώνη τους. 21. Ειδικά κτίρια είναι τα κτίρια, των οποίων η κύρια χρήση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της συνολικής επιφάνειας δόμησής τους δεν είναι η κατοικία. 22. Ειδικά κτίρια και εγκαταστάσεις δημόσιου ενδιαφέροντος είναι όσα χαρακτηρίζονται με απόφαση του αρμόδιου κατά περίπτωση Υπουργού στον οποίο υπάγεται η χρήση του κτιρίου. 23. Εκσκαφή, Επίχωση ή Επίστρωση είναι οι κατασκευές διαμόρφωσης του εδάφους για δόμηση σε οικόπεδο ή γήπεδο. Εργασίες εκσκαφής, επίχωσης ή επίστρωσης που εκτελούνται για άλλο σκοπό εγκρίνονται από την εκάστοτε αρμόδια αρχή. 24. Ελαφρά κατασκευή είναι η κατασκευή με φέροντα οργανισμό και στοιχεία πλήρωσης μειωμένου μόνιμου φορτίου ιδίου βάρους σε σχέση με τις συμβατικές κατασκευές, όπως αυτές από οπλισμένο σκυρόδεμα ή λιθοδομή φέρουσας τοιχοποιίας κ.ά.. 25. Ελεύθερο ύψος σε τυχόν σημείο του δαπέδου ορόφου ή χώρου κτιρίου είναι το μήκος της κατακόρυφης γραμμής μεταξύ του ανώτατου σημείου του τελειωμένου δαπέδου μέχρι το κατώτατο σημείο της τελειωμένης οροφής ή τυχόν ψευδοροφής. 26. Ενεργητικά ηλιακά συστήματα ψύξης / θέρμανσης είναι τα ηλιακά συστήματα που χρησιμοποιούν μηχανικά μέσα (όπως ηλιακός συλλέκτης θερμού ύδατος, φωτοβολταϊκά στοιχεία, υβριδικά συστήματα). 27. Επιτρεπόμενος όγκος του κτιρίου είναι ο επιτρεπόμενος όγκος σε κυβικά μέτρα κάθε κτιρίου μέσα στο ιδεατό στερεό και υπολογίζεται από την οριστική στάθμη του εδάφους. 28. Εσωτερικός εξώστης (πατάρι) είναι προσβάσιμος χώρος που βρίσκεται εντός χώρου, όπου η υποκείμενη επιφάνεια πληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας χρήσης, έχει προσπέλαση αποκλειστικά από το χώρο αυτόν, αποτελεί λειτουργικό παράρτημα της χρήσης αυτής, έχει συνολικό εμβαδόν μικρότερο του 70% της επιφάνειας του υποκείμενου χώρου, δεν θεωρείται όροφος και δεν μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία. 29. Ζεύξη κτιρίων είναι κατασκευή ή τμήμα κτιρίου το οποίο αναπτύσσεται πάνω από κοινόχρηστο χώρο, όπως δρόμο, πεζόδρομο και συνδέει κτίρια μεταξύ τους σε ένα ή περισσότερα επίπεδα. Η ζεύξη κτιρίων μπορεί να γίνεται και υπόγεια. 30. Ιδεατό στερεό είναι το υπέργειο στερεομετρικό σχήμα μέσα στο οποίο επιτρέπεται η κατασκευή του κτιρίου και των εγκαταστάσεών του. 31. Καθαρό εμβαδόν δαπέδου είναι το εμβαδόν του χώρου χωρίς τα περιμετρικά δομικά στοιχεία που τον ορίζουν. 32. Καθαρός όγκος του χώρου είναι ο όγκος που περικλείεται από τις κατώτατες επιφάνειες της οροφής ή ψευδοροφής, τις περιμετρικές επιφάνειες των φερόντων στοιχείων και στοιχείων πλήρωσης και του δαπέδου του χώρου. 33. Καθολικός σχεδιασμός ή Σχεδιασμός για όλους είναι ο σχεδιασμός προϊόντων δομημένου περιβάλλοντος, που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από όλους τους ανθρώπους, χωρίς ανάγκη προσαρμογής ή εξειδικευμένου σχεδιασμού στη μεγαλύτερη δυνατή έκταση. 34. Κάλυψη του οικοπέδου είναι η επιφάνεια που ορίζεται πάνω σε οριζόντιο επίπεδο από τις προβολές όλων των περιγραμμάτων των κτιρίων του οικοπέδου, εξαιρουμένων των χώρων που ορίζονται στο άρθρο 12. 35. Κατασκευή είναι κάθε ασφαλές τεχνικό έργο. 36. Κατασκευές πλήρωσης είναι οι κατασκευές που υλοποιούν οικοδομικά το κέλυφος και την εσωτερική διαρρύθμιση των χώρων. 37. Κλειστός εσωτερικός εξώστης (κλειστό πατάρι) είναι προσβάσιμος χώρος με ύψος έως 1,20 μ. χωρίς μόνιμη κατασκευή κλίμακας, βρίσκεται εντός χώρου, όπου η υποκείμενη επιφάνεια πληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας ή βοηθητικής χρήσης, έχει βοηθητική χρήση, δεν θεωρείται όροφος και δεν μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία. 38. Κλειστός εξώστης («έρκερ») είναι η κλειστή από όλες τις εξωτερικές πλευρές οριζόντια προεξοχή δαπέδου τμήματος ορόφου χώρου κύριας ή βοηθητικής χρήσης που προβάλλει πέρα από τις επιφάνειες των όψεων του κτιρίου και εξέχει του περιγράμματος κάλυψης. 39. Κοινόχρηστοι χώροι είναι οι κοινής χρήσης ελεύθεροι χώροι, που καθορίζονται από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή έχουν τεθεί σε κοινή χρήση με οποιονδήποτε νόμιμο τρόπο. 40. Κοινωφελείς χώροι είναι οι χώροι που καθορίζονται από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή τοπικό ρυμοτομικό ή σχέδιο οικισμού και προορίζονται για την ανέγερση κατασκευών κοινής ωφέλειας δημόσιου ή ιδιωτικού χαρακτήρα. 41. Κορυφογραμμή είναι η νοητή γραμμή, που σχηματίζουν οι διαδοχικές κορυφές και οι αυχένες μιας οροσειράς, όπως αυτή προβάλλεται στον ορίζοντα, στο τμήμα του ορίου της λεκάνης απορροής με τα μέγιστα υψόμετρα. 42. Κτίριο είναι η κατασκευή που αποτελείται από χώρους και εγκαταστάσεις και προορίζεται για προσωρινή ή μόνιμη παραμονή του χρήστη. 43. Κτίριο ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης είναι το κτίριο που, τόσο από το βιοκλιματικό σχεδιασμό του όσο και από τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, παρουσιάζει πολύ υψηλή ενεργειακή κατάταξη σύμφωνα με τον ΚΕΝΑΚ, όπως ισχύει και η σχεδόν μηδενική ή πολύ χαμηλή ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για τη λειτουργία της χρήσης του, καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές, μονάδες Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), καθώς και της παραγομένης ενέργειας επιτόπου ή πλησίον. 44. Κύρια όψη είναι κάθε όψη του κτιρίου που βλέπει σε δημόσιο κοινόχρηστο χώρο, όπως ορίζεται από εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο. 45. Λυόμενη κατασκευή είναι η κατασκευή που αποτελείται από συναρμολογούμενα και αποσυναρμολογούμενα δομικά στοιχεία πιστοποιημένα από αρμόδιο φορέα που τοποθετούνται σε σταθερή βάση. 46. Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίου είναι το ύψος του ανώτατου επιπέδου του κτιρίου, πάνω από το οποίο απαγορεύεται κάθε δόμηση εκτός από τις εγκαταστάσεις που επιτρέπονται ειδικά και περιοριστικά. 47. Μικτό εμβαδόν είναι το εμβαδόν του χώρου συμπεριλαμβανομένων των περιμετρικών δομικών στοιχείων που τον ορίζουν. Σε περίπτωση όμορων χώρων λαμβάνεται το ήμισυ του δομικού στοιχείου στον υπολογισμό. 48. Οικοδομική γραμμή είναι η γραμμή που καθορίζεται από εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο και αποτελεί όριο της δόμησης στο οικοδομικό τετράγωνο προς τον κοινόχρηστο χώρο που το περιβάλλει. 49. Οικοδομικό τετράγωνο (Ο.Τ.) είναι κάθε δομήσιμη ενιαία έκταση που βρίσκεται μέσα στο εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο και περιβάλλεται από κοινόχρηστους χώρους ή και εκτός σχεδίου περιοχή. 50. Οικόπεδο είναι η συνεχόμενη έκταση γης που αποτελεί αυτοτελές και ενιαίο ακίνητο και ανήκει σε έναν ή σε περισσότερους κυρίους εξ αδιαιρέτου και βρίσκεται μέσα σε εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο ή μέσα στα όρια οικισμού χωρίς σχέδιο. Ανάλογα με τη θέση τους στο οικοδομικό τετράγωνο τα οικόπεδα χαρακτηρίζονται μεσαία εφόσον έχουν ένα πρόσωπο σε κοινόχρηστο χώρο, γωνιακά εφόσον έχουν πρόσωπα σε συμβολή δύο κοινόχρηστων χώρων, διαμπερή εφόσον έχουν πρόσωπα σε δύο διαφορετικούς κοινόχρηστους χώρους. 51. Όμορα ή γειτονικά οικόπεδα ή γήπεδα είναι τα οικόπεδα ή γήπεδα που έχουν τουλάχιστον ένα κοινό όριο ή ένα κοινό τμήμα ορίου. 52. Όρια οικοπέδου ή γηπέδου είναι οι γραμμές που το χωρίζουν από τα όμορα οικόπεδα ή γήπεδα και τους κοινόχρηστους χώρους ή μόνο από όμορα οικόπεδα ή γήπεδα. Τα όρια του οικοπέδου με τους κοινόχρηστους χώρους συμπίπτουν με τα όρια του οικοδομικού τετραγώνου στις εντός σχεδίου περιοχές. 53. Όρια οικοδομικού τετραγώνου είναι οι γραμμές που το χωρίζουν από τους κοινόχρηστους χώρους ή την εκτός σχεδίου περιοχή. 54. Οριστική στάθμη εδάφους οικοπέδου ή γηπέδου είναι η στάθμη του εδάφους, όπως αυτή διαμορφώνεται τελικά με εκσκαφή, επίχωση ή επίστρωση, ύστερα από έκδοση άδειας δόμησης. 55. Όροφοι είναι τα τμήματα του κτιρίου, στα οποία διαχωρίζεται καθ’ ύψος από διαδοχικά δάπεδα, με μεταξύ τους ελάχιστη απόσταση, όπως ορίζεται από τις σχετικές διατάξεις. 56. Όψεις του κτιρίου είναι οι επιφάνειες του κτιρίου προς τους κοινόχρηστους ή και ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου και ορίζονται σύμφωνα με τον προσανατολισμό τους. Ως όψεις του κτιρίου θεωρούνται και οι στέγες. 57. Παθητικά ηλιακά συστήματα ψύξης ή θέρμανσης είναι οι κατασκευές ή οι εγκαταστάσεις που αξιοποιούν την ηλιακή ενέργεια και αποτελούν συστατικά μέρη του κτιρίου. Οι βασικές κατηγορίες είναι: α. Συστήματα άμεσου ηλιακού οφέλους, όπως σε νότια ανοίγματα β. Συστήματα έμμεσου ηλιακού οφέλους (όπως ηλιακός χώρος.θερμοκήπιο, ηλιακός τοίχος, θερμοσιφωνικό πέτασμα, ηλιακό αίθριο) γ. Συστήματα δροσισμού (όπως ο ηλιακός αγωγός, τα σκίαστρα, οι ενεργειακοί υαλοπίνακες). 58. Παραχωρημένοι σε δημόσια κοινή χρήση χώροι του οικοπέδου είναι οι χώροι, που έχουν αποδοθεί ανταποδοτικά σε δημόσια χρήση με συμβολαιογραφική πράξη, χωρίς να χάνονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα των παραχωρητών. 59. Πεζόδρομοι είναι οι δρόμοι, που προορίζονται αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των πεζών. 60. Πέργκολα είναι η εξωτερική ασκεπής σταθερή κατασκευή με μέγιστο ύψος τα τρία μέτρα, που προορίζεται για την αναρρίχηση των φυτών ή την τοποθέτηση προσωρινών σκιάστρων από ύφασμα, καλαμωτή και κινητά στοιχεία, αποκλειομένων οποιωνδήποτε άλλων κατακόρυφων στοιχείων πλήρωσης του φέροντα οργανισμού της κατασκευής. 61. Περίγραμμα κτιρίου αποτελεί η προβολή επί του εδάφους όλων των χώρων του που προσμετρώνται στην κάλυψη. 62. Περίφραξη ή Περίφραγμα είναι η κατασκευή με την οποία διαχωρίζονται μεταξύ τους όμορα οικόπεδα ή γήπεδα, καθώς και οικόπεδο ή γήπεδο από κοινόχρηστο χώρο. 63. Πίσω όριο μεσαίου οικοπέδου είναι αυτό που δεν έχει κανένα κοινό σημείο με τη ρυμοτομική γραμμή, βρίσκεται στην πιο απομακρυσμένη απόσταση από το πρόσωπο του οικοπέδου και δεν είναι πλάγιο όριο. 64. Πλάγια όρια μεσαίου οικοπέδου είναι αυτά που το ένα άκρο τους βρίσκεται επί της ρυμοτομικής γραμμής ή έχουν κοινό άκρο με το τμήμα πλάγιου ορίου που βρίσκεται επί της ρυμοτομικής γραμμής και δεν είναι πίσω όριο. Πλάγια όρια γωνιακού, δισγωνιαίου ή διαμπερούς οικοπέδου είναι όλα τα όρια των οικοπέδων αυτών με τις όμορες ιδιοκτησίες. 65. Πλάτος δρόμου σε κάθε σημείο είναι το μήκος της καθέτου στον άξονά της οδού μεταξύ των ρυμοτομικών γραμμών. 66. Πληθυσμός κτιρίου, ορόφου ή χώρου ή δομικού έργου είναι ο μέγιστος αριθμός ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται ταυτόχρονα μέσα στο κτίριο ή στον όροφο ή στο χώρο ή στο δομικό έργο. 67. Ποσοστό κάλυψης του οικοπέδου είναι ο λόγος της μέγιστης επιφάνειας που επιτρέπεται να καλυφθεί προς τη συνολική επιφάνεια του οικοπέδου. 68. Ποσοστό υποχρεωτικής φύτευσης ακαλύπτου είναι ο αριθμός που πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια του υποχρεωτικού ακαλύπτου ορίζει την υποχρεωτικά φυτεμένη επιφάνεια του οικοπέδου. 69. Πραγματοποιούμενο μέσο ύψος χώρου είναι ο λόγος του καθαρού όγκου του προς το εμβαδόν της επιφάνειας του δαπέδου του. 70. Προκήπιο (ή πρασιά) είναι το τμήμα του οικοδομικού τετραγώνου, που βρίσκεται μεταξύ της ρυμοτομικής και οικοδομικής γραμμής, όπως αυτές ορίζονται από το εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο. 71. Προσβασιμότητα είναι το χαρακτηριστικό του περιβάλλοντος, που επιτρέπει σε όλα τα άτομα χωρίς διακρίσεις φύλου, ηλικίας και λοιπών χαρακτηριστικών, όπως σωματική διάπλαση, δύναμη, αντίληψη, εθνικότητα να έχουν πρόσβαση σε αυτό, δηλαδή να μπορούν αυτόνομα, με ασφάλεια και με άνεση να προσεγγίσουν και να χρησιμοποιήσουν τις υποδομές, αλλά και τις υπηρεσίες (συμβατικές και ηλεκτρονικές) και τα αγαθά που διατίθενται στο συγκεκριμένο περιβάλλον. 72. Προστέγασμα είναι το μη προσβάσιμο σταθερό ή κινητό στοιχείο σε συνέχεια των όψεων του κτιρίου και πέρα από την επιφάνειά τους. 73. Πρόσωπο οικοπέδου ή γηπέδου είναι το όριό του προς τον κοινόχρηστο χώρο. 74. Προσωρινή κατασκευή είναι η κατασκευή που αποτελείται εξ ολοκλήρου από ξηρή δόμηση και εγκαθίσταται σε ελαφρά βάση ή με σημειακή θεμελίωση επί του εδάφους, τοποθετείται και απομακρύνεται σε λυόμενα μέρη, δεν απαιτεί εκτεταμένη υποδομή ώστε να αλλοιώνει σοβαρά το φυσικό έδαφος και δεν απαιτεί μόνιμη εγκατάσταση συλλογής αποβλήτων. Τοποθετείται για συγκεκριμένο σκοπό και διάρκεια σε οικοδομήσιμο ή μη χώρο. 75. Πρόχειρη κατασκευή είναι η κατασκευή που υλοποιείται με πρόχειρο τρόπο, από ασύνδετα ευτελή υλικά, όπως τσιμεντόλιθοι, λαμαρίνες, σανίδες. 76. Ρυμοτομική γραμμή είναι η γραμμή, που καθορίζεται από εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο και οριοθετεί το οικοδομικό τετράγωνο ή γήπεδο σε σχέση με τον κοινόχρηστο χώρο που το περιβάλλει ή εκτός σχεδίου περιοχή. 77. Ρυμοτομούμενο τμήμα είναι το τμήμα ιδιοκτησίας (οικοπέδου ή κτιρίου) που βρίσκεται εντός εγκεκριμένων κοινόχρηστων χώρων του ρυμοτομικού σχεδίου, όπως δρόμους, πλατείες. 78. Στάθμη Φυσικού Εδάφους είναι η υπάρχουσα στερεομετρική επιφάνεια του φυσικού εδάφους. 79. Στέγαστρο είναι η μη προσβάσιμη σταθερή κατασκευή, σε πρόβολο ή επί υποστυλωμάτων, που κατασκευάζεται με συμπαγή σταθερά ή κινητά στοιχεία στην οροφή του, αποκλειομένων οποιωνδήποτε άλλων κατακόρυφων στοιχείων πλήρωσης. 80. Στέγη είναι η κατασκευή κάλυψης του κτιρίου, η οποία περιλαμβάνει τη φέρουσα κατασκευή και την επικάλυψή της και μπορεί να αποτελείται από επιφάνειες διαφόρων μορφών, κλίσεων και υλικών. 81. Σοφίτα είναι ανοιχτός ή κλειστός προσβάσιμος χώρος που βρίσκεται εντός του ύψους της επικλινούς στέγης του κτιρίου και δεν μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία. 82. Συντελεστής δόμησης (σ.δ.) είναι ο αριθμός, ο οποίος πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια του οικοπέδου ή γηπέδου, δίνει τη συνολική επιτρεπόμενη επιφάνεια δόμησης. 83. Συντελεστής κατ’ όγκο εκμετάλλευσης (σ.ο.) του οικοπέδου ή γηπέδου είναι ο αριθμός, ο οποίος πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια του οικοπέδου, δίνει το συνολικό επιτρεπόμενο όγκο του πάνω από την οριστική στάθμη του εδάφους. 84. Τυφλή όψη είναι η πλευρά του κτιρίου που κατασκευάζεται στα όρια της ιδιοκτησίας με τα όρια του όμορου οικοπέδου. 85. Υδάτινες επιφάνειες είναι οι δομημένες επιφάνειες στις οποίες εξασφαλίζεται συνεχής παρουσία νερού, είτε σε ηρεμία είτε σε μηχανικά υποβοηθούμενη ροή. 86. Υδροκρίτης είναι το όριο, το οποίο ορίζει την έκταση που καταλαμβάνει η λεκάνη απορροής ανάντη μιας δεδομένης διατομής Α υδατορεύματος. 87. Υπόγειο είναι όροφος ή τμήμα ορόφου, του οποίου η οροφή δεν υπερβαίνει την απόσταση 1,20 μ. από την οριστική στάθμη του εδάφους. 88. Υπόσκαφο είναι το κτίριο ή το τμήμα κτιρίου που κατασκευάζεται υπό τη στάθμη του φυσικού εδάφους και παρουσιάζει μόνο μια ορατή όψη. Η κατασκευή του γίνεται κάτω από τη στάθμη του φυσικού εδάφους, με επέμβαση σε αυτό και πλήρη επαναφορά στην αρχική του μορφή. Τα υπόσκαφα κτίρια μπορούν να έχουν κύρια χρήση. 89. Υποχρεωτικός ακάλυπτος χώρος του οικοπέδου είναι ο χώρος που δεν δομείται και παραμένει ακάλυπτος ώστε να μην υπάρχει υπέρβαση της επιτρεπομένης κάλυψης της περιοχής και που διαμορφώνεται με την κατάλληλη φύτευση ώστε να δημιουργείται ευνοϊκό μικροκλίμα, τόσο για το κτίριο όσο και για το οικοδομικό τετράγωνο. 90. Ύψος κτιρίου σε κάθε σημείο είναι η κατακόρυφη απόσταση από το σημείο τομής της όψης του κτιρίου με το οριστικά διαμορφωμένο έδαφος έως τη στάθμη της τελικής άνω επιφάνειας του τελευταίου ορόφου στη θέση αυτή. Το μεγαλύτερο από τα ύψη που πραγματοποιούνται είναι το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος του κτιρίου. 91. Ύψος στέγης είναι η μεγαλύτερη κάθετη απόσταση από το σημείο έδρασής της έως το ανώτατο σημείο της και αν δεν ορίζεται διαφορετικά, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 2,00 μ. από το ανώτατο επιτρεπόμενο ύψος της περιοχής. 92. Φέρων οργανισμός του κτιρίου ή φέρουσα κατασκευή του είναι το τμήμα που μεταφέρει άμεσα ή έμμεσα στο έδαφος τα μόνιμα, ωφέλιμα και γενικά τα φορτία των δυνάμεων που επενεργούν σε αυτό. 93. Φυτεμένες επιφάνειες είναι οι διαστρωμένες δομημένες επιφάνειες που έχουν φυσικό ή εμπλουτισμένο χώμα και βλάστηση ή υδάτινες επιφάνειες σε συνδυασμό μεταξύ τους. 94. Χρήση του κτιρίου είναι αυτή για την οποία έχει χορηγηθεί Άδεια Δόμησης ή σε κάθε περίπτωση αυτή που αναγράφεται στην ταυτότητα κτιρίου. 95. Χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του σε αυτούς, όπως είναι σε κτίρια κατοικίας τα υπνοδωμάτια, οι χώροι διημέρευσης, οι κουζίνες, τα γραφεία. Οι χώροι κύριας χρήσης έχουν για τα κτίρια που κατασκευάζονται μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος ελεύθερο ύψος τουλάχιστον 2,65 μ. 96. Χώροι βοηθητικής χρήσης είναι χώροι που δεν προορίζονται για την εξυπηρέτηση της βασικής χρήσης του κτιρίου και την παραμονή των χρηστών του σε αυτούς, όπως είναι χώροι κυκλοφορίας, διάδρομοι, προθάλαμοι, κλιμακοστάσια, χώροι υγιεινής, μηχανοστάσια, αποθήκες, χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, κτίρια παραμονής ζώων. Άρθρο 3 Ορισμοί συντελεστών και μεγεθών Οι συντελεστές και τα μεγέθη που χρησιμοποιούνται στις διατάξεις του παρόντος ορίζονται ως ακολούθως: Α: ο συντελεστής επιρροής της μείωσης της κάλυψης ή αύξησης του συντελεστή δόμησης στην περίπτωση παροχής κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές και παίρνει τις ακόλουθες τιμές για κάθε λόγο Β: Α=0.5 για 1<Β.2, Α=0.8 για 2<Β.3, Α=0.9 για 3<Β.5, Α=1 για Β>5. Β: o λόγος της επιφάνειας οικοπέδου προς την επιφάνεια της κατά κανόνα αρτιότητας της περιοχής και υπολογίζεται στην περίπτωση παροχής κινήτρων για την περιβαλλοντική αναβάθμιση και βελτίωση της ποιότητας ζωής σε πυκνοδομημένες και αστικές περιοχές. Δ: είναι η απόσταση του κτιρίου από τα όρια οικοπέδου ή κτιρίου, κατά περίπτωση, και ορίζεται σε: 3,00 μ.+0,10Η, δ: είναι η απόσταση του κτιρίου από τα όρια οικοπέδου ή κτιρίου, κατά περίπτωση, και ορίζεται σε: 2,50μ. + 0,05Η, Η: είναι το μέγιστο πραγματοποιούμενο ύψος του κτιρίου, σε περίπτωση που εξαντλείται ο συντελεστής δόμησης ή το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος, σε περίπτωση που δεν εξαντλείται ο συντελεστής αυτός Π σε ορισμένο σημείο του προσώπου του οικοπέδου: θεωρείται το μήκος της καθέτου στην οικοδομική γραμμή στο σημείο αυτό έως την τομή της με την απέναντι εγκεκριμένη οικοδομική γραμμή του ίδιου δρόμου ή την προέκτασή της. Αν το οικοδομικό τετράγωνο βρίσκεται στα όρια του εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου και απέναντι υπάρχει μόνο ρυμοτομική γραμμή, για τον υπολογισμό του Π λαμβάνεται υπόψη η γραμμή αυτή αντί της οικοδομικής. Άρθρο 4 Άδειες Δόμησης 1. Άδεια Δόμησης, κατά την έννοια του άρθρου 1 του ν. 4030/2011, απαιτείται για την εκτέλεση οποιασδήποτε εργασίας δόμησης, όπως: α. Κατεδάφιση κατασκευών. β. Εκσκαφές, επιχώσεις, επιστρώσεις, διαμορφώσεις οικοπέδων και γηπέδων με σκοπό τη δόμηση. γ. Τοποθέτηση ικριωμάτων. δ. Ανέγερση, προσθήκη, επισκευή, κτιρίων και των παραρτημάτων τους. ε. Τροποποίηση ή επισκευή όψεων με χρήση ικριωμάτων. στ. Αλλαγή χρήσης, σε περίπτωση που επέρχεται αλλαγή προς το δυσμενέστερο, στα φορτία σχεδιασμού της στατικής μελέτης ή στον αριθμό απαιτουμένων θέσεων στάθμευσης. ζ. Κατασκευή και προσθήκη οποιασδήποτε μορφής εγκατάστασης, που δεν ορίζεται με τις παραγράφους 2 και 3. η. Περιτοιχίσεις και περιφράξεις που δεν ορίζονται με την παράγραφο 3ζ. θ. Κατασκευή υπόγειων δεξαμενών. 2. Έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, απαιτείται για τις ακόλουθες εργασίες σε κτίρια που υφίστανται νόμιμα: α. Δοκιμαστικές τομές του εδάφους και εκσκαφή μετά από έγγραφο της αρμόδιας αρχαιολογικής υπηρεσίας. β. Τοποθέτηση προκατασκευασμένων κατοικιών για αυτοστέγαση μειονεκτικών και ειδικών ομάδων πληθυσμού όπως εκάστοτε ορίζονται. γ. Αντλητικές εγκαταστάσεις και κτίσματα με τις απολύτως απαραίτητες διαστάσεις για τη στέγασή τους σύμφωνα με το άρθρο 3 του π.δ. 24/ 31.5.1985 (Δ΄ 270), εκτός της περίπτωσης που επιβάλλεται η κατασκευή υποστυλωμάτων και εφόσον έχουν την απαιτούμενη έγκριση της αρμόδιας Διεύθυνσης Γεωργίας. δ. Γεωτρήσεις νερού σε ιδιόκτητα οικόπεδα εντός σχεδίου ή εντός οικισμού ή σε γήπεδα εκτός σχεδίου, μετά από έγκριση του δήμου της περιοχής και της αρμόδιας Διεύθυνσης της περιφέρειας. ε. Οι εργασίες που απαιτούνται για γεωτεχνικές έρευνες, σύμφωνα με τον ΕΑΚ 2003, χωρίς εργασίες αντιστήριξης. στ. Εγκατάσταση προσωρινών κατασκευών που συνοδεύεται με πιστοποιητικό στατικής επάρκειας. ζ. Η κατασκευή ανελκυστήρα σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 27 που απαιτείται για τη μετακίνηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων σε υφιστάμενα κτίρια. η. Κοπή δένδρων μέσα σε εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή τις Ζ.Ο.Ε. που δεν προστατεύονται από τις διατάξεις για την προστασία των δασών και των δασικών γενικά εκτάσεων ή από διατάξεις της αρχαιολογικής νομοθεσίας ή της νομοθεσίας για τις προστατευόμενες περιοχές ή άλλης συναφούς νομοθεσίας. Για την κοπή δένδρων, στο περίγραμμα της εκσκαφής δεν απαιτείται οποιαδήποτε άδεια κατά τις διατάξεις του παρόντος, με την εξαίρεση των αδειών και εγκρίσεων που απαιτούνται από τις ειδικές διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου. θ. Υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου. Η έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία δόμησης, μετά από αίτηση του ιδιοκτήτη ή του έχοντος νόμιμο δικαίωμα, η οποία συνοδεύεται από τεχνική έκθεση μηχανικού. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζεται η διαδικασία έκδοσης της έγκρισης εργασιών μικρής κλίμακας και κάθε σχετικό θέμα. 3. Δεν απαιτείται Άδεια Δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας, για τις ακόλουθες εργασίες: α. Μικρής έκτασης εσωτερικές επισκευές ή διασκευές που δεν μεταβάλλουν τη φέρουσα κατασκευή του κτιρίου ή τις όψεις του, συμπεριλαμβανομένων των κατασκευών που απαιτούνται για τη μετακίνηση ή την κάθε μορφής εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία ή εμποδιζόμενων ατόμων. Δεν συμπεριλαμβάνεται η κατασκευή ανελκυστήρα της παραγράφου 2 του άρθρου 27. β. Εσωτερικούς και εξωτερικούς χρωματισμούς ή αντικατάσταση κιγκλιδωμάτων χωρίς χρήση ικριωμάτων. γ. Αλλαγή ή επισκευή δαπέδων. δ. Συντήρηση, επισκευή ή διασκευή εγκαταστάσεων και αγωγών κτιρίων. ε. Αντικατάσταση εσωτερικών ή εξωτερικών κουφωμάτων στο ίδιο άνοιγμα. στ. Συντήρηση, επισκευή στεγών χωρίς χρήση ικριωμάτων. ζ. Απλή περιτοίχιση από λιθοδομή μέχρι ύψους ενός μέτρου (1,00 μ.) ή περίφραξη από ελαφρύ υλικό χωρίς χρήση σενάζ, γηπέδων σε εκτός σχεδίου περιοχές. Επίσης, επιτρέπεται οριοθέτηση με πασσάλους των κορυφών οικοπέδου ή γηπέδου. η. Κατασκευή πέργκολας σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικιών ή στον περιβάλλοντα ακάλυπτο χώρο. Κατασκευή εστιών, φούρνων και τζακιών σε εσωτερικούς χώρους. θ. Τοποθέτηση ασκεπούς δεξαμενής νερού η πισίνας, μέγιστης επιφάνειας 50 τ.μ., που εξυπηρετούνται με εξωτερικά συστήματα μηχανοστασίου τύπου compact και δεν απαιτείται για την εγκατάστασή τους τοιχίο από οπλισμένο σκυρόδεμα και με την προϋπόθεση ότι το ύψος όλων των κατασκευών σε κανένα σημείο δεν υπερβαίνει περισσότερο το ένα μέτρο (1,00 μ.) από την οριστική στάθμη εδάφους και εφόσον δεν απαιτούνται εκσκαφές ή επιχώσεις του φυσικού εδάφους μεγαλύτερες από 1,00 μ. για την τοποθέτησή της και τηρείται η απαιτούμενη φύτευση του υποχρεωτικώς ακαλύπτου χώρου. Για την εγκατάσταση απαιτείται δήλωση αρμόδιου μηχανικού που αναλαμβάνει την ευθύνη της στατικής και ηλεκτρομηχανολογικής ασφάλειας της κατασκευής και των εγκαταστάσεων. ι. Μικρές διαμορφώσεις του εδάφους με πέτρα μέχρι συν/πλην 0,50 μ. από το φυσικό έδαφος. ια. Τοποθέτηση κλιματιστικών και επιτοίχιων λέβητων αερίου για θέρμανση και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, σε υφιστάμενα κτίρια σύμφωνα με την παράγραφο 10 του άρθρου 16, εγκατάσταση συστοιχίας επίτοιχων λεβήτων αερίου για θέρμανση ή παραγωγή ζεστού νερού χρήσης σε ισόγειους υπαίθριους χώρους κατοικιών, εγκατάσταση συστημάτων τροφοδοσίας, ρύθμισης και μέτρησης φυσικού αερίου (ρυθμιστές, μετρητές, παροχετευτικοί αγωγοί), εγκατάσταση συστημάτων Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ), υπέργειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου σύμφωνα με το άρθρο 17. ιβ. Τοποθέτηση ηλιακών θερμοσιφώνων σύμφωνα με την παράγραφο 2β΄ και γ΄ του άρθρου 19. ιγ. Η κατασκευή φυτεμένων δωμάτων και φυτεμένων επιφανειών. ιδ. Τοποθέτηση εξωτερικής θερμομόνωσης ή παθητικών ηλιακών συστημάτων στις εξωτερικές όψεις υφιστάμενων κτιρίων, εφόσον δεν αλλοιώνονται οι όψεις. Για τις ανωτέρω εργασίες απαιτείται, προ 48 ωρών, έγγραφη ενημέρωση για την εκτέλεσή τους της αρμόδιας Υπηρεσίας Δόμησης, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα. Με προεδρικό διάταγμα, το οποίο εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μπορούν να καθορίζονται επιπλέον των παραπάνω και άλλες περιπτώσεις, όπου δεν απαιτείται άδεια δόμησης, αλλά έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή ενημέρωση της αρμόδιας Υ.ΔΟΜ. με την επιφύλαξη των περιπτώσεων των παραγράφων 1 και 3. 4. Για τις ακόλουθες περιπτώσεις οι εργασίες εκτελούνται χωρίς άδεια δόμησης σύμφωνα με τους όρους που ορίζει η αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και ύστερα από δήλωση ανάληψης επίβλεψης από αρμόδιο μηχανικό, που γνωστοποιείται στο οικείο αστυνομικό τμήμα: α) κατεδάφιση κατασκευών ή κτιρίων, που χαρακτηρίζονται επικινδύνως ετοιμόρροπα σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί επικινδύνων οικοδομών, με την επιφύλαξη της παραγράφου 8 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου, β) εφαρμογή των μέτρων ασφαλείας που καθορίζονται από την αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης, σε κτίριο ή κατασκευές που έχουν χαρακτηρισθεί επικίνδυνες, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, γ) κατεδάφιση ή αποκατάσταση κατασκευών που έχουν κριθεί οριστικά αυθαίρετες κατά τις ισχύουσες περί αυθαιρέτων διατάξεις. 5. Αυθαίρετη και κατεδαφιστέα είναι κάθε κατασκευή που εκτελείται ή έχει εκτελεστεί: α) χωρίς οικοδομική άδεια ή άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας ή έγγραφη ενημέρωση, όπως ορίζονται στο παρόν άρθρο, β) καθ’ υπέρβαση της οικοδομικής άδειας ή της άδειας δόμησης γ) με βάση άδεια που ανακλήθηκε ή ακυρώθηκε και δ) κατά παράβαση γενικών ή ειδικών διατάξεων και των μέγιστων ανοχών όπως αυτές καθορίζονται. 6. Σε περίπτωση αυθαίρετης κατασκευής, που τηρεί τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις ή αυτές που ίσχυαν κατά το χρόνο κατασκευής της, αυτή είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί ύστερα από έκδοση ή αναθεώρηση της άδειας δόμησης. Μετά την έκδοση ή αναθεώρηση της παραπάνω άδειας δόμησης, η κατασκευή παύει να είναι αυθαίρετη και κατεδαφιστέα. Πρόστιμο αυθαίτερης κατασκευής δεν επιβάλλεται σε περίπτωση αναθεώρησης άδειας δόμησης, που βρίσκεται σε ισχύ, εφόσον τηρείται το περίγραμμα της οικοδομής, ο συντελεστής δόμησης και ο συντελεστής όγκου. 7. Με απόφαση των Υπουργών Εθνικής Άμυνας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδειας δόμησης για την εκτέλεση στρατιωτικών έργων ή εγκαταστάσεων. 8. Με απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καθορίζονται οι όροι και η διαδικασία έκδοσης άδειας δόμησης, για την εκτέλεση έργων ή εγκαταστάσεων στους χώρους των πολιτικών αεροδρομίων, των εγκαταστάσεων ραδιοβοηθημάτων της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας και των χώρων των ζωνών λιμένων, ως και κάθε σχετική λεπτομέρεια. Άρθρο 5 Χρήση κτιρίων 1. Μεταβολή της χρήσης του κτιρίου ή μέρους του επιτρέπεται μόνον αν η νέα χρήση προβλέπεται από τις οικείες πολεοδομικές διατάξεις. Για τη μεταβολή απαιτείται έκδοση Άδειας Δόμησης και ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου. Σε κάθε άλλη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη. 2. Χώροι για τους οποίους έχει χορηγηθεί άδεια δόμησης με συγκεκριμένη χρήση, μπορούν να μεταβάλουν τη χρήση τους, εφόσον η νέα χρήση προβλέπεται από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις και οι προϋποθέσεις για τη νέα χρήση καλύπτονται από τις προϋποθέσεις επί μέρους μελετών που πληροί η υφιστάμενη χρήση. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση της Ταυτότητας Κτιρίου και δεν απαιτείται έκδοση άδειας δόμησης. 3. Σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα εντός εγκεκριμένου σχεδίου ή οικισμού, είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης σύμφωνα με το ισχύον ρυμοτομικό σχέδιο, τις ισχύουσες χρήσεις γης της περιοχής και ανεξάρτητα από τυχόν μεταβολή λοιπών όρων δόμησης. 4. Σε κάθε περίπτωση μεταβολής της χρήσης κτιρίου ή χώρου κτιρίου πρέπει να διασφαλίζεται υποχρεωτικά η προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία ή εμποδιζόμενα άτομα στους κοινόχρηστους χώρους του κτιρίου με την προϋπόθεση να μην θίγεται ο φέρων οργανισμός του κτιρίου. Σε αντίθετη περίπτωση η κατασκευή θεωρείται αυθαίρετη. Άρθρο 6 Προστασία Αρχιτεκτονικής και Φυσικής Κληρονομιάς 1. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά περιλαμβάνει Μνημεία, Αρχιτεκτονικά σύνολα, Τόπους και Τοπία ως αναλύονται στο άρθρο 1 του ν. 2039/1992 (Σύμβαση για την Προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της Ευρώπης, Γρανάδα, 3 Οκτωβρίου 1985) και στο άρθρο 1 του ν. 1126/ 1981 (Σύμβαση της UNESCO για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, Παρίσι 1972). Η ακίνητη φυσική κληρονομιά περιλαμβάνει φυσικά μνημεία, γεωλογικούς και φυσιογραφικούς σχηματισμούς και φυσικά τοπία ως αναλύονται στο άρθρο 2 του ν. 1126/1981. 2. Με προεδρικά διατάγματα που εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μπορεί να χαρακτηρίζονται ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου, γνώμη του οικείου δημοτικού συμβουλίου και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων ή του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής στην περίπτωση θέσπισης και ειδικών όρων, μορφολογικών περιορισμών δόμησης και χρήσεων γης, με σκοπό τη διατήρηση και ανάδειξη της ιδιαίτερης ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής, κοινωνικής και αισθητικής φυσιογνωμίας τους: α) Ως (παραδοσιακά) προστατευόμενα σύνολα: οικισμοί ή τμήματα πόλεων ή οικισμών ή αυτοτελή οικιστικά σύνολα εκτός αυτών. β) Ως ζώνες ιδιαίτερου κάλλους, χώροι, τόποι, τοπία ή και φυσικοί σχηματισμοί που συνοδεύουν ή περιβάλλουν στοιχεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, όπως και αυτοτελείς σχηματισμοί φυσικού ή ανθρωπογενούς χαρακτήρα, εντός ή εκτός οικισμών. γ) Προκειμένου για την προστασία, αποκατάσταση, διατήρηση και ανάδειξη του παραδοσιακού πολεοδομικού ιστού των παραδοσιακών οικισμών ο οποίος αποτελεί συστατικό στοιχείο της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας τους, είναι δυνατή η τροποποίηση ή αναθεώρηση του ισχύοντος ρυμοτομικού σχεδίου, έστω και αν με αυτήν επέρχεται μείωση της επιφανείας των κοινόχρηστων χώρων του. Στις περιοχές αυτές μπορούν, μετά από μελέτες αστικού σχεδιασμού ή τοπίου, να θεσπίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης και να καθορίζονται ειδικές χρήσεις. Αν η γνώμη του δημοτικού συμβουλίου δεν περιέλθει στην αρμόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργείου σε διάστημα δύο (2) μηνών από τη λήψη του σχετικού εγγράφου, το διάταγμα εκδίδεται και χωρίς αυτή. Ο χαρακτηρισμός σύμφωνα με την περίπτωση β΄, εφόσον δεν θεσπίζονται ειδικοί όροι, μορφολογικοί περιορισμοί δόμησης και χρήσεις γης, μπορεί να γίνεται με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Ειδικές διατάξεις με τις οποίες έχουν χαρακτηριστεί ανάλογα και έχουν τεθεί σε καθεστώς προστασίας οι οικισμοί, χώροι, τόποι που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄ και β΄ ανωτέρω και έχουν επιβληθεί ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης και χρήσεων για την προστασία του παραδοσιακού τους χαρακτήρα και της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας τους (ιστορικής, πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, λαογραφικής, κοινωνικής, αισθητικής), κατισχύουν των διατάξεων του παρόντος νόμου και κάθε άλλης διάταξης. 3. α) Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρμόδιας υπηρεσίας και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να χαρακτηρίζονται ως διατηρητέα, μεμονωμένα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή συγκροτήματα κτιρίων, ως και στοιχεία του περιβάλλοντος χώρου αυτών, όπως επίσης και στοιχεία του φυσικού ή και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος χώρου, όπως αυλές, κήποι, θυρώματα και κρήνες, καθώς και μεμονωμένα στοιχεία πολεοδομικού (αστικού ή αγροτικού) εξοπλισμού ή δικτύων, όπως πλατείες, κρήνες, διαβατικά, λιθόστρωτα, γέφυρες που βρίσκονται εντός ή εκτός οικισμών, για το σκοπό που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο και να καθορίζονται ειδικοί όροι προστασίας και περιορισμοί δόμησης και χρήσης, κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του νόμου αυτού και από κάθε άλλη γενική ή ειδική διάταξη. Με όμοια απόφαση μπορεί να χαρακτηρίζεται ως διατηρητέα η χρήση ακινήτου με ή χωρίς κτίσματα εντός ή εκτός οικισμών επίσης και το τυχόν όνομα ή επωνυμία με την οποία η χρήση αυτή συνδέθηκε με το διατηρητέο χαρακτήρα της, ιστορικό, λαογραφικό ή άλλο. Η παραπάνω έκθεση αποστέλλεται στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης και στον οικείο Δήμο, ο οποίος εντός πέντε (5) ημερών από τη λήψη της υποχρεούται: να ενημερώσει εγγράφως την αρμόδια υπηρεσία για την παραλαβή της αιτιολογικής έκθεσης, να αναρτήσει την αιτιολογική έκθεση στο δημοτικό κατάστημα και το διαδίκτυο, να δημοσιεύσει σχετική ενημερωτική πρόσκληση για την ανάρτηση προς τους ενδιαφερόμενους σε μία τοπική εφημερίδα, αν εκδίδεται, ή σε μία εφημερίδα της πρωτεύουσας του νομού, να τοιχοκολλήσει την ενημερωτική πρόσκληση στα προτεινόμενα προς χαρακτηρισμό ακίνητα. Οι ιδιοκτήτες μπορούν να διατυπώσουν αντιρρήσεις προς την αρμόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργείου μέσα σε προθεσμία ενός (1) μηνός από την ημερομηνία δημοσίευσης της πρόσκλησης. Αν ο Δήμος δεν τηρήσει όσα αναφέρονται προηγουμένως, η περαιτέρω διαδικασία χαρακτηρισμού συνεχίζεται νόμιμα μετά την πάροδο δύο (2) μηνών από την αποστολή της έκθεσης στο Δήμο. Η παραπάνω διαδικασία μπορεί να παραλείπεται εφόσον η έκθεση κοινοποιηθεί απευθείας στον ιδιοκτήτη. Στην τελευταία αυτή περίπτωση ο ιδιοκτήτης μπορεί να διατυπώσει τις αντιρρήσεις του μέσα σε ένα (1) μήνα από την κοινοποίηση της έκθεσης. β) Από την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης απαγορεύεται κάθε επέμβαση στο προτεινόμενο προς χαρακτηρισμό αντικείμενο για χρονικό διάστημα ενός (1) έτους ή μέχρι τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης ή τη γνωστοποίηση στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης για τη μη περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας χαρακτηρισμού. Οικοδομικές εργασίες που εκτελούνται σε προτεινόμενο προς χαρακτηρισμό κτίριο με Άδεια Δόμησης που εκδόθηκε πριν από την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης, διακόπτονται. Όταν ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη διαδικασία και το κτίριο κριθεί διατηρητέο, τότε το όποιο κόστος της οικοδομικής άδειας, καθώς και των εργασιών οι οποίες έχουν προηγηθεί της διακοπής και αντιβαίνουν στους όρους κήρυξης του κτιρίου ως διατηρητέου, επιβαρύνουν το Πράσινο Ταμείο. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης αυτής. γ) Για επεμβάσεις ή προσθήκες σε διατηρητέα κτίρια ή την κατασκευή νέων κτιρίων σε ακίνητα στα οποία υπάρχουν διατηρητέα κτίρια, μπορούν να ορίζονται με τη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο 3α συμπληρωματικοί ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης ή χρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διάταξη εφόσον δεν αλλοιώνονται τα στοιχεία που συνέτειναν στο χαρακτηρισμό τους ως διατηρητέων. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορούν να καθορίζονται το είδος των επεμβάσεων, η διαδικασία και γενικότερα οι λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης αυτής. 4. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ύστερα από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής μπορεί να καθορίζονται: α) κατηγορίες διατηρητέων και κριτήρια αξιολόγησης για την υπαγωγή των προς χαρακτηρισμό κατασκευών στις κατηγορίες αυτές, β) ειδικότεροι όροι και περιορισμοί ως προς τις δυνατότητες επέμβασης επί των διατηρητέων κατασκευών κατά κατηγορία, γ) μεταβατικές διατάξεις ως προς το καθεστώς των ήδη χαρακτηρισμένων κατασκευών ως διατηρητέων, σε σχέση με την κατάταξη σε κατηγορίες και τις δυνατότητες επέμβασης επί αυτών. Με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μετά από γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, μπορεί να καθορίζονται επί μέρους περιοχές της χώρας και οικισμοί ή τμήματα αυτών, εντός των οποίων έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των ανωτέρω. 5. α) Προϋπόθεση για την Έγκριση Δόμησης και χορήγηση Άδειας Δόμησης για την ανέγερση οικοδομών ή προσθηκών σε υφιστάμενα κτίρια σε ακίνητα όμορα διατηρητέων κτιρίων, αποτελεί η σύμφωνη γνώμη του οικείου Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, το οποίο γνωμοδοτεί με γνώμονα την προστασία και ανάδειξη της αρχιτεκτονικής φυσιογνωμίας του διατηρητέου κτιρίου. Με απόφαση Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής μπορεί να καθορίζονται ειδικότερα τα κριτήρια για την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης. β) Με τη διαδικασία που καθορίζεται στην παράγραφο 3α μπορεί να ορίζονται ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης ή χρήσης κατά παρέκκλιση από κάθε γενική ή ειδική διάταξη και σε ακίνητα που είναι όμορα με τα διατηρητέα κτίρια ή σε ζώνες που συνέχονται με αυτά, για την προστασία και ανάδειξη των διατηρητέων κτιρίων. Εφόσον με τους παραπάνω όρους και περιορισμούς δεν μπορεί να εξαντληθεί ο ισχύων συντελεστής δόμησης των υπόψη ομόρων ακινήτων ή ακινήτων που εμπίπτουν στην παραπάνω ζώνη, εφαρμόζονται οι διατάξεις για τη μεταφορά συντελεστή δόμησης που ισχύουν για τα ακίνητα με διατηρητέα κτίρια. 6. α) Ακίνητα και στοιχεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς ανακατασκευάζονται στην αρχική τους μορφή αν έχει κινηθεί η διαδικασία χαρακτηρισμού τους ως διατηρητέων με την κοινοποίηση στους ενδιαφερόμενους ή στον οικείο Δήμο της αιτιολογικής έκθεσης χαρακτηρισμού και κατεδαφίζονται για οποιοδήποτε λόγο ή ακόμη και αν βρίσκονται σε κατάσταση επικινδύνου ετοιμορροπίας και επιβάλλεται η κατεδάφισή τους. Η ανακατασκευή γίνεται βάσει λεπτομερούς μελέτης αποτύπωσης και φωτογραφικής και κάθε άλλης δυνατής τεκμηρίωσης της υφιστάμενης κατάστασης που απαιτείται πριν από την υλοποίηση των μέτρων που επιβάλλονται από το σχετικό πρωτόκολλο επικινδύνου ετοιμορροπίας και κατεδάφισης του κτιρίου, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Στη μελέτη αποτύπωσης προσδιορίζονται και όλα τα αρχιτεκτονικά μέλη ή τμήματα του κτιρίου που φέρουν γλυπτικό ή επίπλαστο διάκοσμο και τα οποία διασώζονται κατά την κατεδάφιση για να χρησιμοποιηθούν στην ίδια θέση ή ως πρότυπα στην ανακατασκευή του κτιρίου. Η ανακατασκευή εγκρίνεται με απόφαση του κατά περίπτωση Υπουργού, που εκδίδεται ύστερα από αιτιολογική έκθεση της αρμόδιας Υπηρεσίας και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. β) Διατηρητέα κτίρια τα οποία έχουν κατεδαφιστεί από γεγονότα που οφείλονται σε ανωτέρα βία, όπως σεισμό, πυρκαγιά, πλημμύρα ή κρίνονται κατεδαφιστέα με πρωτόκολλα επικινδύνως ετοιμορρόπου οικοδομής, επανακατασκευάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. της 15.4.1988 (Δ΄ 317). γ) Οι διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 32 του ν. 1337/ 1983 έχουν εφαρμογή για τα διατηρητέα κτίρια που αναφέρονται στην παράγραφο 3α, καθώς και για τα κτίρια για τα οποία έχει κοινοποιηθεί στον οικείο Δήμο και την Υπηρεσία Δόμησης αιτιολογική έκθεση για το χαρακτηρισμό τους ως διατηρητέων. Οι ίδιες διατάξεις έχουν εφαρμογή και για τα κτίρια εκείνα, για τα οποία εκδίδεται πρωτόκολλο επικινδύνως ετοιμορρόπου οικοδομής, μετά την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης χαρακτηρισμού τους ως διατηρητέων. 7. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να αναστέλλεται για χρονικό διάστημα έως δύο (2) έτη, σε οικισμούς ή τμήματά τους, σε περιοχές εκτός οικισμών ή σε μεμονωμένα ακίνητα εντός ή εκτός οικισμών, η έκδοση Αδειών Δόμησης, κάθε εργασία ανέγερσης νέων κτιρίων, κατεδάφισης, προσθήκης, αλλαγής εξωτερικής εμφάνισης υφισταμένων κτιρίων και διαμόρφωσης των κοινόχρηστων χώρων, ή να επιβάλλονται όροι για την εκτέλεση των εργασιών αυτών με σκοπό τη σύνταξη πολεοδομικής μελέτης ή και ειδικού κανονισμού δόμησης για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η αναστολή μπορεί να παραταθεί για ένα (1) ακόμα έτος, εφόσον οι σχετικές μελέτες έχουν προοδεύσει σημαντικά και προκύπτει αυτό τεκμηριωμένα. 8. Αίτηση για κατεδάφιση, επισκευή ή προσθήκη σε κατασκευή που έχει ανεγερθεί προ του έτους 1955 ή κατά την κρίση της Υπηρεσίας Δόμησης, του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής ή του Γενικού Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή άλλης αρμόδιας υπηρεσίας μπορεί να χαρακτηριστεί ως διατηρητέα, παραπέμπεται στο οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής. Η παραπομπή αυτή είναι υποχρεωτική και για μεταγενέστερες του έτους 1955 κατασκευές που βρίσκονται σε (παραδοσιακό) προστατευόμενο οικισμό, (παραδοσιακό) προστατευόμενο τμήμα πόλης, ιστορικό τόπο, αρχαιολογικό χώρο και περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους. Αν το Συμβούλιο κρίνει ότι η επισκευή δεν θίγει την κατασκευή ή ότι δεν συντρέχει λόγος να κινηθεί η διαδικασία χαρακτηρισμού της ως διατηρητέας, προωθείται η διαδικασία έκδοσης της Άδειας Δόμησης αν συντρέχουν και οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις. Σε κάθε άλλη περίπτωση, με αιτιολογημένη έκθεση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, το θέμα παραπέμπεται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, της Γενικής Γραμματείας Μακεδονίας – Θράκης ή της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής. Στην περίπτωση αυτή η άδεια χορηγείται όταν γνωστοποιηθεί στην Υπηρεσία Δόμησης ότι η κατασκευή δεν κρίνεται διατηρητέα ή αν παρέλθουν δώδεκα (12) μήνες από τη διαβίβαση του σχετικού φακέλου κατεδάφισης στην αρμόδια υπηρεσία του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργείου, χωρίς να εκδοθεί απόφαση χαρακτηρισμού του κτιρίου ως διατηρητέου. 9. Ειδικότερα με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού και για την προστασία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, μπορούν να καθορίζονται περιοχές εντός ή εκτός (παραδοσιακών) προστατευόμενων οικισμών εντός των οποίων οι αιτούμενες άδειες κατεδάφισης υποχρεωτικά παραπέμπονται στο οικείο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής μετά τη γνωμοδότηση του οποίου αποστέλλονται στην υπηρεσία που έχει την αρμοδιότητα χαρακτηρισμού και τηρείται η διαδικασία του προηγούμενου εδαφίου. 10. Σε διατηρητέα κτίσματα μπορεί να δίνεται παρέκκλιση στο ποσοστό κάλυψης για προσθήκη ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, μετά από σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής. 11. Σε περίπτωση επεμβάσεων σε υφιστάμενα κηρυγμένα διατηρητέα κτήρια ή κτήρια που είναι αξιόλογου αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος και έχουν ανεγερθεί προ της έναρξης ισχύος του Κανονισμού Θερμομόνωσης, επιτρέπεται, με σκοπό τη διατήρηση του χαρακτήρα, της μορφολογίας και της τυχόν ιστορικής σημασίας τους, η μη εφαρμογή εν όλω ή εν μέρει του ΚΕΝΑΚ, μετά από απόφαση του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής, η οποία εκδίδεται κατόπιν αίτησης του ιδιοκτήτη που συνοδεύεται από αιτιολογική και τεχνική έκθεση για τις απαιτούμενες επεμβάσεις που προκύπτουν από την ενεργειακή μελέτη. Αρχικό ΦΕΚ -Τελευταία ενημέρωση 12 - Απριλίου 2012 Didonis

nikostzar το μόνο σίγουρο είναι ότι ο ΝΟΚ δεν γράφτηκε από λογιστές ούτε από γιατρούς.... Να μη υπάρχει καμία αμφιβολία για αυτό.

Σίγουρα φιλε μου η καλύτερη λύση είναι ο λοξός όπως ειπώθηκε ιδιοκτητης να ισιώσει, εγώ απλά προσδιόρισα την διαδικασία που πρέπει ο μηχανικός να τηρεί διότι έχει την ευθύνη ορθής υποβολής. Όσο για αυτό που λες, δεν είναι απλά σενάριο μελλούμενων αλλα συμβαίνει και τώρα. Πριν λίγες μέρες σε συνάδερφο μας μηχανικό ο ιδιοκτητης έστειλε 2 φουσκωτούς και τώρα ο μηχανικός είναι στην εντατική. Ο λόγος Ζήτησε να ελέξει το κτίριο που ήταν επιβλέπων πριν υπογράψει οριστική παραλαβή, διότι όπως τους είπε θα υπάρξει και έλεγχος από τους ελεκτές δόμησης. Του είπαν υπόγραψε εσύ και μη σε απασχολεί πως θα υπογράψει μετά από εσένα ο ελεκτής. Κάπου δεν συμφώνησε και τον ανέλαβαν οι φουσκωτοί. Βορειοδυτικά προάστια το θέμα. Δεν κατάφερα ακόμα να το βρω στις ειδήσεις πουθενά και ελπίζω κάτι να βγει από το επιμελητήριο μας.

Δεν καταλαβαίνω γιατί να κάνουν τα στραβά ματια? Τι έχουν τα ματια του μηχανικού? Παίρνει πτυχίο του μονο αν είναι αλλήθωρος? ή υπάρχει μάθημα στις Πολυτεχνικές σχολες "προδιαγραφές Στραβά Ματια" Δεν το πιάνω βρε παιδιά για ποιο λόγο να αναζητάμε αιτιολογία ή κολυμπήθρα του Σιλωάμ για στραβά ματια. Να υπάρξουν λάθος ερμηνείες σε ένα πολυδαίδαλο πολεοδομικό σύστημα και εκατοντάδες εγκυκλίους και ερμηνείες, αυτό ναι το καταλαβαίνω.... Το στραβά ματια όμως δεν νομίζω ότι πρέπει να έχουμε πια καμια ανοχή από κανέναν για κανέναν και ας υπάρχει η δικαιολογία ότι τόσοι άλλοι αυτό έκαναν. (σωστή και η επισήμανση του Μανώλη)

Ναι ήταν σύννομο, με βάση τις προδιαγραφές που είχαν τότε για την πληρότητα φακέλου. Αν υπήρχε ειδικός νομος η διάταξη δυστυχώς δεν το γνωρίζω καν. Για το 2 σκέλος της ερώτησης σου Νομίζω πως ναι χρησιμοποιείς το τοπογραφικό. Σχετικά με το διάγραμμα κάλυψης όμως στην B Φάση θα συντάξεις νέο δικό σου, στο οποιο μπορείς να χρησιμοποιήσεις τα υπολογιστικά δεδομένα που είχε το της άδειας.

Μη τσιμπάς φιλε μου. Το 99,9% από διαδικτυακές ψηφοφορίες σαν αυτό υπάρχουν εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον και είναι στημένο παιχνίδι για να μαζεύουν επισκεψιμότητα κάποιες ιστοσελίδες ή για να μαζεύουν ενεργά email από αφελείς. Τα email μετά τα πουλάνε (ανά χιλιάδες) σε διαφημιστικές και γεμίζουμε όλοι διαφημίσεις. Κλασικές ταχτικές είναι η χρήση διλημμάτων σε υπαρκτές αντιθέσεις ή πρoβλήματα, από τον καφέ της βραζιλίας που θέλουν να τον κλέψουν οι Αργεντινοι μέχρι τα δικά μας εθνικά κουμπάκια και τις εύλογες ευαισθησίες που έχουμε ως άνθρωποι ή ως λαοί. Όλα γίνονται για το προόμοσιον μα όλα ....

Νομίζω πως θέλει μεγάλη προσοχή αυτό και να μη αντιμετωπιστεί ως μικρό ζήτημα. πράγματι αν μια ιδιοκτησία έχει 5 παραβάσεις αλλα ο ιδιοκτητης θέλει να τακτοποίηση μονο την μια ή τις 2 ο μηχανικός δεν έχει την ευθύνη να τακτοποίηση και τις 5. Όμως ο μηχανικός εκ του νομου είναι υποχρεωμένος να κάνει αυτοψία και να δείξει την υπάρχουσα κατάσταση ως έχει. Άρα και τις 5 παραβάσεις. Η λύση που μπορεί να θεωρηθεί ως η ορθότερη (μέχρι νεωτέρας) είναι. Αποτυπώνει ο μηχανικός την ιδιοκτησία ως έχει και δεν κρύβει τίποτα. Στα Φύλλα Καταγραφής που έχει το σύστημα του TEE συμπληρώνει μονο τα 2 (πχ) που επιθυμεί να κάνει τακτοποίηση ο ιδιοκτητης. Στην τεχνική έκθεση (που είναι σημαντικότατη) καταγραφει και τις υπόλοιπες 3 παραβάσεις που υπάρχουν συμπληρώνοντας ότι η ιδιοκτησία δεν επιθυμεί την ένταξη τους. Επισυνάπτει υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτητη με γνήσιο υπογραφής για αυτό. Με αυτό τρόπο και το κόστος προστιμου βγαίνει με βάση τις 2 παραβάσεις που ο "λοξός" ιδιοκτητης επιθυμεί μονο να τακτοποιήσει, αλλα και ο μηχανικός δείχνει την πραγματικότητα και δεν έχει κάνει μπαλαμούτι για το οποιο φέρει ακέραια την ευθύνη ατομικά. Το βασικό λοιπόν σε αυτές τις περιπτώσεις είναι, καλή Τεχνική έκθεση και Υπεύθυνη δήλωση ιδιοκτητη. Μονο έτσι εξασφαλίζει ο μηχανικός ότι έκανε σωστά την δουλειά του. Αν όχι τότε και έχει ευθύνες έναντι του κράτους που δεν έδειξε την πραγματικότητα Αλλα και ο ιδιοκτητης ή οι κληρονόμοι ή αγοραστές θα μπορούσαν στο μέλλον να απαιτήσουν αποζημιώσεις ότι τους έβλαψε με τακτοποίηση μερική που παραμένει το ακίνητο ατακτοποίητο.

νε πα μαλ... και έχει ουσία... ότι θα γινει της πόπης θα γίνει, αλλά τα 'θελε και η πόπη....

όχι

μα για αυτό έγραψα το "να ελέγξει την δυνατότητα", όχι να το χώσει όπως όπως, και στην δυνατότητα φυσικά είναι και το να είχε υλοποιηθεί η χρήση στις ημερομηνίες που προβλέπει ο νόμος. Το δυνατότητα δεν είναι συνώνυμο του μπαλαμούτιασμα. Κατά τ άλλα συμφωνώ μαζί σας στο όχι πατέντες και στο όχι να φορτωθεί ο μηχανικός ευθύνες που δεν του ανήκουν.

Ψηφίστηκε χτες βράδυ, από 40 κάτι που ήταν οι ορισμοί έφτασαν στους 90, θα ισχύσει μετά από 3 μήνες και δεν θα υπάρχει η 6μηνη παράλληλη ισχύ με τον προηγούμενο ΓΟΚ που προέβλεπε το αρχικό. Η συνέχεια επί του πιεστήριου

Έλεγξες την δυνατότητα να το εντάξεις στις διαδικασίες «τακτοποίησης» με τον 4014? Σίγουρα είναι πιο απλό και πιο άμεσο, αν δεν υπάρχει άλλη παράβαση το πρόστιμο είναι ελάχιστο κι εσύ διαπραγματεύεσαι την αμοιβή σου. Ενημερώνεις τον πελάτη για τα θετικά και αρνητικά της κάθε επιλογής και αποφασίζει.

Πιθανολογώ ότι υποθέτεις ότι δεν υπάρχει το συμβολαιογραφικό σχέδιο για το υπόγειο. Να μιλήσει ο ιδιοκτήτης με τον συμβολαιογράφο που έχει αγοράσει το αρχείου του συμβολαιογράφου που σε ενδιαφέρει. Αφού αναφέρει το υπόγειο και ειδικά αν το περιγράφει και λέει ότι η Χ αποθήκη συνορεύει με βορά εκεί με νότο εκεί κλπ τότε είχε κάτοψη και τα έγραφε και η κάτοψη είναι στο αρχείο του. Το αρχείο ενός συμβολαιογράφου όταν πάει να βρει τον Πανάγαθο το αγοράζει άλλος συμβολαιογράφος για να μπορεί να πουλαει επικυρώσεις. Είναι μια στρατηγική επένδυση στην κλάδο τους. Ο σύλλογος συμβολαιογράφων έχει κατάλογο το αρχείο του καθενός από ποιον έχει αγοραστεί. Βαλε τον ιδιοκτήτη να το βρει εκεί. Με αυτό το σχέδιο στο χέρι θα μπορέσεις να εκτιμήσεις το εφικτό όπως και το κόστος που θα χρεώσεις την ανασύσταση του φακέλου και ξεμπερδεύεις εσύ από το μπέρδεμα.

Δες καλά και αναλυτικά το απόσπασμα που σου παρέθεσε ο ΙΑΣΟΝΑΣ διότι με αυτό θα πας. Αυτό που εντοπίζω εγώ σαν θέμα που θα πρέπει να σου απαντήσουν οι διοικητικές υπηρεσίες και καλό είναι να τους το ρωτάς έγγραφα για να μη σε πρήξουν είναι τα. ποιος είναι ο φερόμενος ιδιοκτήτης του ακινήτου, τι ΑΦΜ έχει και ποιος/οι, υπογράφουν ως ιδιοκτησία στον φερόμενο ιδιοκτήτη υπάρχει μισθωτός μηχανικός με δικαιώματα υπογραφών? Στο πρώτο αν δεν έχεις συγκεκριμένη απάντηση δεν νομίζω πως μπορείς να το υποβάλεις καν στο σύστημα Στο δεύτερο αν ο φερόμενος ιδιοκτήτης δεν έχει με σχέση εξαρτημένης εργασίας μηχανικό τότε θα πρέπει να το αναθέσει σε άλλο μηχανικό οπότε ότι αμοιβές προκύψουν (υποβολή, αποτύπωση κλπ) δεν απαλλάσσετε. Διότι άλλο η ιδιοκτησία του κτιριακού συγκροτήματος και άλλο η διοικητική ευθύνη, διαχείριση και μέριμνα που έχει μεταβιβαστεί στους δήμους. Σ αυτό να σου απαντήσουν (με γραπτό πάντα ερώτημα σου) οι νομικές υπηρεσίες, δεν είναι ζήτημα μηχανικού να το λύσει. Αυτά λέει η λογική αλλά το τι ειδικές ρυθμίσεις υπάρξουν σχετικά δεν τις γνωρίζω καν.

άσε, τα άπαντα από την δομική ενημέρωση..... 15 και τόμοι (μερικούς τους ψάχνω που είναι οπότε ρετάρω λίγο) .... καλός ο γκούγκλης καλά και τα PC αλλά και το χαρτάκι επί αιώνες έκανε την δουλειά του ....

απο τον θείο γούγλη δεν κατάφερα να το βρώ αλλά τα σκονάκια αν και σκονισμένα ακόμα υπάρχουν.... ΕΔ5α/9/23 της 7.1/1.2.1980 (ΦΕΚ 94 Β') Προσδιόριζε και διαστάσεις και σχήμα. Δεν θυμάμαι αν υπάρχει και προγενέστερο αυτού αλλά κάτι θυμάμαι ότι και αυτό μετά άλλαξε ή τροποποιήθηκε, η καταργήθηκε μερικώς .... Και δεν θέλω γκρίνιες για την ποιότητα της φωτογραφίας με το κινητό την έβγαλα πριν λίγο.

Δεν γνωρίζω επί της «έστω» παρανομίας τι άλλο επιτρέπεται, αλλά αν έχεις τόσο μεγάλο ζήτημα να μη φανεί ότι υπάγεσαι ή όχι στην ΕΕΤΕΜ αντί για το ΤΕΕ (που πιθανολογώ δεν θα είχες ζήτημα) αρμόδιοι και με πιο συγκεκριμένη γνώση έχουν οι συνάδελφοι από τα ΤΕΙ να σου απαντήσουν ή κάποιος επίσημος φορέας.

Όλες οι αυθαιρεσίες σε ιδιωτικούς χώρους γίνονται. Ναι αν κατάλαβα καλά όπως τα περιγράφεις χρειάζεσαι κάποιες πολεοδομικές εγκρίσεις – διαδικασίες, για αυτά που περιγράφεις. Θα είναι μια σοφή κίνηση εκ μέρους σου να συνεργαστείς με μηχανικό στην περιοχή σου ή να ζητήσεις από τον ιδιοκτήτη να το πράξει ώστε να σε κατευθύνει αν μη τι άλλο για το σύννομο των εργασιών.

BAS ομολογώ ότι η γενικότερη γνώση μου για το όλο ζήτημα είναι μερική μη πω και επιφανειακή οπότε δεν μπορώ να ξέρω καν την ορθότητα όσων περιγράφεις. Όμως η περιγραφή σου είναι από τις πιο συμμαζεμένες και με συγκεκριμένη ροη και κατανοητή απ όσα έχω διαβάσει. Σ ευχαριστώ. **** Μια παράκληση σε ότι αφορά το θέμα. Του αλλάξαμε το φώτα. Ρωταει αν αρχιτέκτονες υπογράφουμε εξαρτημένα. Ναι ή ου? Άντε να το αναλύσουμε και λίγο. Άντε να μη πουν μόνο την γνώμη τους οι άμεσα εμπλεκόμενοι αρχιτέκτονες και τοπογράφοι, άντε να πουν και οι αστρολόγοι την άποψη τους διότι στην τελική δημοκρατία έχουμε, αλλά βρε παιδιά το ξεφτιλίζουμε όταν γίνεται έτσι η διάλογος. Νομίζω ότι δεν χρειάζεται (για άπαντες) εξηγήσω τι εννοώ με το «έτσι». Κρίμα δεν είναι άλλο ένα θέμα (με σοβαρές επαγγελματικές προεκτάσεις για τους εμπλεκομένους) να καταλήξει επίπεδο κουκουρούκου και να κλειδώσει?

Εχμ για αυτό ανησυχούσα κι εγώ βλέποντας σε αυτό το νήμα η πλειοψηφία των ερωτήσεων από 40 και σελίδες να αφορούν ποια είναι τα θέματα SOS και πως θα βγει το καλύτερο σκονάκι, παρά την ουσία του θέματος και την ουσιαστική γνώση του αντικειμένου που αναλαμβάνει ο ελεγκτής δόμησης.

Όποτε αν κατάλαβα καλά έχεις "Ξεμπαζωμα υπογειου" = αλλαγή χρήσης?, υπέρβαση Σ.Δ.?, υπέρβαση τελικού συνολικού ύψους κτιρίου? "Μετατόπιση θέση" = τσέκαρε αν υπάρχει και καταπάτηση πλαϊνών αποστάσεων και Δ και φυσικά πρασιάς "Αυθαίρετο πρόβολο" = ευκολακι, αναλυτικό. Το ερώτημα σου ποιο είναι? Τι «τακτοποιείς»? τι νομιμοποιείς? ή τι συνδυαστικά κάνεις?

Με κεντρικό σύνθημα «δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να προβλέψεις το μέλλον… από το να τo σχεδιάσεις!», ξεκινά ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμος για την ανασυγκρότηση του κέντρυ της Αθήνας με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Ωνάση. Συγκεκριμένα από την ιστοσελίδα του "σπόνσορα" rethinkathens.org μεταφέρω ότι Το Ίδρυμα Ωνάση χρηματοδοτεί και διοργανώνει Ευρωπαϊκό αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου Το Ίδρυμα Ωνάση αναλαμβάνει τη διοργάνωση και το συνολικό κόστος του Ευρωπαϊκού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και όλων των απαραίτητων μελετών για την αναμόρφωση του κέντρου της Αθήνας, με βασικό άξονα την οδό Πανεπιστημίου. Στο διαγωνισμό μπορούν να συμμετάσχουν ενδιαφερόμενοι από κράτη Μέλη της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) και τρίτες χώρες που έχουν συνάψει συμβάσεις στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Ο διαγωνισμός θα πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια. Στο πρώτο από αυτά θα κατατεθούν ιδέες και θα επιλεγεί μικρός αριθμός μελετητών που θα διαγωνιστούν μεταξύ τους στο επόμενο στάδιο, από το οποίο θα προκύψει ο ανάδοχος μελετητής του έργου. Για την προετοιμασία του έργου συνεργάζονται ήδη τα συναρμόδια Υπουργεία Περιβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) και Μεταφορών, Υποδομών & Δικτύων (ΥΠΥΜΕΔΙ), αλλά και οι φορείς που θα έχουν σημαντική συνεισφορά και το συντονισμό του έργου. Για την πραγματοποίηση του διαγωνισμού, το Ίδρυμα Ωνάση συνάπτει ως χορηγός σύμβαση με το ΥΠΕΚΑ, το ΥΠΥΜΕΔΙ, την Αττικό Μετρό, την Περιφέρεια Αττικής και το Δήμο Αθηναίων. Η εγγραφή των ενδιαφερομένων στον Διαγωνισμό, θα πραγματοποιηθεί μέσω του παρόντος ιστοτόπου. Πέρα από τη διαδικασία του διαγωνισμού, η ιστοσελίδα θα προσφέρει την ευκαιρία και στο ευρύ κοινό, στους κατοίκους και τους επαγγελματίες της πόλης της Αθήνας, να συζητούν και να εκφράζουν την άποψή τους για το έργο αυτό μέσω των κοινωνικών δικτύων (facebook, twitter). Το κοινό θα έχει επίσης την ευκαιρία να εκφράσει την άποψή του για την καλύτερη πρόταση ψηφίζοντας ανάμεσα σε αυτές που θα προκύψουν κατά τον διαγωνισμό. Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός θέτει το θέμα της ποιότητας ζωής στην καθημερινότητά μας και μέσα από αυτόν θα προκληθεί ενδιαφέρον, ώστε να καλλιεργηθεί δημόσια συζήτηση για τις νέες συνθήκες που θα αναζωογονήσουν με ελκυστικό και βιώσιμο τρόπο το Κέντρο της Αθήνας. Είναι ο καταλύτης που θα προκαλέσει τοποθετήσεις για όλα τα ζητήματα και δημιουργική ζύμωση απόψεων των πολιτών, των εμπλεκόμενων ειδικών, αρχιτεκτόνων, καλλιτεχνών, πνευματικών ανθρώπων, οικονομολόγων και άλλων, για νέες αναζητήσεις πάνω στον παλιό καμβά της πόλης. Στόχος της μελέτης που θα προκριθεί είναι οι ουσιαστικές αλλαγές στην εικόνα, τη δομή και τη λειτουργία του κέντρου, επιλύοντας τα θέματα που αφορούν στην καθημερινότητα και αναβαθμίζοντας την πόλη ώστε να γίνει φιλική, ελκυστική για να ανταγωνιστεί τις Ευρωπαϊκές Μητροπόλεις. Η ασφάλεια, η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, η εγκατάσταση και επιστροφή της κατοικίας, η ανάδειξη του πολιτιστικού μας πλούτου και η πνοή ποιότητας και ζωής σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας, θα αποτελούν βάση της μελέτης. Η Αθήνα θα μεταμορφωθεί σε ζωντανή πόλη όλο το 24ωρο. Σύντομη περιγραφή του έργου Ένα κέντρο πόλης για τους ανθρώπους: Οράματα και στόχοι για την Αθήνα του 2015 Μπορούμε να μεταμορφώσουμε το κέντρο της Αθήνας; Έχοντας εξαντλήσει τη συζήτηση γύρω από τα προβλήματα και τη δυσφορία που προκαλεί η κατάσταση που επικρατεί σήμερα, τι μπορούμε να κάνουμε; Σε περίοδο βαθιάς ύφεσης, η Αθήνα καλείται να βρει έναν άλλο βηματισμό για να λύσει τα προβλήματά της και να διεκδικήσει μια θέση στο ανταγωνιστικό σήμερα των Ευρωπαϊκών μητροπόλεων. Το Ίδρυμα Ωνάση, στο πλαίσιο της κοινωφελούς του δράσης, ανταποκρίνεται στο αίτημα των καιρών για ένα έργο πνοής, με τη χρηματοδότηση και διοργάνωση Ευρωπαϊκού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανασυγκρότηση του κέντρου της Αθήνας με άξονα την Πανεπιστημίου. Στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι η βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη, που θα επιτρέψει να επαναφέρουμε το δικαίωμα του οράματος για ποιότητα ζωής στην ελληνική πρωτεύουσα. Πουθενά στον κόσμο, η μοναδική σε αξία αστική λεωφόρος μιας εμβληματικής μητρόπολης με πλούτο κτιρίων, ποιότητα εικόνων, δυνατότητα λειτουργιών, που μπορεί να αναδείξει ανταγωνιστικά την πόλη δεν έχει παραδοθεί αποκλειστικά στο αυτοκίνητο, μετατρεπόμενη σε τόπο διέλευσής του. Σε συνδυασμό με την κατάρρευση του κέντρου, το αποτέλεσμα είναι θλιβερό. Αποστερημένο από σύγχρονα πρότυπα και δυναμικές προτάσεις που θα αναστρέψουν την υποβάθμιση, το οικονομικό και διοικητικό κέντρο της πόλης ακολουθεί μοιραία την περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική καταστροφή του. Ακόμη και η περιοχή της τριλογίας –του θαυμάσιου αρχιτεκτονικού συνόλου στο οποίο αποτυπώνεται η αύρα και η εικόνα της πόλης– παραδόθηκε στην υποβάθμιση, αποδεικνύοντας ήδη τη μεταφορά της κρίσης από το Γεράνι και την Ομόνοια έως εκεί. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε το δικαίωμα να σκεφτούμε οραματικά, παραμένοντας ρεαλιστές. Ακριβώς σε αυτούς τους καιρούς πρέπει να ξανά-σκεφτούμε την Αθήνα. Στην Ευρώπη ενισχύεται η ελκυστικότητα των πόλεων με νέα προγράμματα χρηματοδότησης που εστιάζουν στη «δημιουργική» Ευρώπη. Στην προσπάθειά τους να διακριθούν, οι πόλεις προβάλλουν τα πλεονεκτήματά τους, ζωντανεύουν τα οράματά τους και συντάσσονται σε δίκτυα και πολιτισμικούς γαλαξίες. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην ποιότητα ζωής και καταβάλλεται προσπάθεια ώστε να γίνουν πιο ανθρώπινες, με τη συνύπαρξη εργασίας, ψυχαγωγίας και κατοικίας. Με στόχο τη βιώσιμη κινητικότητα, πεζοδρομούνται κεντρικές περιοχές και αρτηρίες οδηγώντας σε μια διαφορετική, ελκυστική και κοσμοπολίτικη αστική γεωγραφία. Σε αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα μπορεί να κάνει ένα σημαντικό βήμα για να δώσει πνοή στο Κέντρο, διαμορφώνοντας άλλη αντίληψη για την αναβάθμιση και ανασυγκρότηση του δημόσιου χώρου της. Το πρόγραμμα «Re-think-Athens, Ξανά-σκέψου την Αθήνα» αφορά σε πολύπλευρη παρέμβαση στο κέντρο της Αθήνας, που εκτείνεται από τη λεωφόρο Αμαλίας ώς το τέλος της οδού Πατησίων, έχει ως άξονα τη λεωφόρο Πανεπιστημίου και κορυφώνεται σε μια νέα πλατεία της Ομόνοιας. Έχει στόχο να αναιρέσει την εντεινόμενη υποβάθμιση και να αναβιώσει το κέντρο της Αθήνας με ποικίλες λειτουργίες: επιχειρηματικές, υπηρεσιών, κατοικίας, αναψυχής και πολιτισμού, ενθαρρύνοντας παράλληλα πολλαπλές δράσεις. Η συνέχεια της παρέμβασης προς τη λεωφόρο Αμαλίας, την Ομόνοια και την οδό Πατησίων, θα διαμορφώσει ένα δακτύλιο που θα συνδέσει τον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου και το νέο Μουσείο της Ακρόπολης με το Αρχαιολογικό Μουσείο, και την πλατεία της Ομόνοιας με το Μοναστηράκι και το Θησείο, φέρνοντας σε αμεσότερη επαφή τη ζωντάνια της σύγχρονης πόλης με τους αρχαιολογικούς χώρους και τον τουρισμό. Η ιδέα της μεταμόρφωσης του κέντρου με άξονα την Πανεπιστημίου είναι αρκετά παλιά. Η σημερινή παρέμβαση «Re-think-Athens» προτείνει μια σύγχρονη και ουσιαστική αλλαγή συνηθειών για το πώς χρησιμοποιούμε την πόλη, βάζοντας στο κέντρο τον άνθρωπο. Η περιοχή αποτελεί πολύτιμο πόρο που δεν μπορεί να κατασπαταληθεί ως τόπος διέλευσης των αυτοκινήτων. Το κέντρο διαθέτει σημαντικές δυνατότητες προσέγγισης με τα ΜΜΜ, μπορεί να επανασυνδέσει τα αποκομμένα μέρη του, να προκαλέσει τη δημιουργική συνομιλία τους και να μετατρέψει τα σημερινά κενά του σε τόπους αξίας, αναδεικνύοντας το σύγχρονο πρόσωπό του. Η αναζήτηση ποιότητας για την εικόνα αυτού του σύγχρονου προσώπου οδηγεί στην αναζήτηση της αρχιτεκτονικής του δημόσιου χώρου που μπορεί να εντάξει με καθοριστικό, δημιουργικό και καινοτόμο τρόπο την ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης στην πόλη. Για αυτό το λόγο προκηρύσσεται Ευρωπαϊκός διαγωνισμός, με στόχο οι προτάσεις του να αφυπνίσουν, να εμπνεύσουν και να αποκαλύψουν προοπτικές που θα αντανακλούν τα χαρακτηριστικά του τόπου και θα προβάλλουν μια υγιή εικόνα από το μέλλον σε μια ζωντανή μητρόπολη που εξελίσσεται. Ένα καίριο ερώτημα είναι: μπορεί να αντιμετωπιστεί το κόστος υλοποίησης της παρέμβασης; Μπορεί, διότι το έργο θα χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκούς πόρους σχεδιασμένους για ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των πόλεων, χωρίς να αποστερήσει την πόλη από έργα που εντάσσονται σε άλλους προγραμματισμούς. Πολλαπλάσια δαπανηρές είναι οι συνέπειες από το εντεινόμενο άδειασμα και την υποβάθμιση του κέντρου της πόλης. Η αρχιτεκτονική διαμόρφωση του δημόσιου χώρου είναι επιφανειακό έργο χαμηλού κόστους, περίπου 25 εκ. ευρώ. Μεγαλύτερη είναι η δαπάνη για το συγκοινωνιακό έργο του τραμ, η οποία όμως είναι ανταποδοτική. Το συνολικό κόστος της παρέμβασης με το τραμ έως τα Άνω Πατήσια, δεν ξεπερνάει με το ΦΠΑ τα 200 εκ. ευρώ. Το σύνολο αυτό αντιστοιχεί στο κόστος ενός μεγάλου ανισόπεδου κόμβου σε αυτοκινητόδρομο. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει άμεση ανάγκη διατύπωσης μιας ευρείας οραματικής και βιώσιμης πρότασης για την ανασύνθεση του κέντρου της πόλης, η οποία διαμορφώνεται σε κρίσιμη περίοδο που οι κοινωνικές, οικονομικές, πολιτικές, δημογραφικές και οικολογικές προκλήσεις αναζητούν διέξοδο. Το όραμα αξίζει να διαμορφωθεί με ανοιχτό πνεύμα, ανεπηρέαστο από συμβατικές αγκυλώσεις ώστε να οδηγήσει σε υπέροχες και απρόσμενες εκδοχές του κέντρου της πόλης. Πρέπει δε να είναι ισχυρό και πειστικό, και να συνοδεύεται από αλλαγή πλεύσης σε σχέση με το πώς χρησιμοποιήσαμε το κέντρο της πόλης τις τελευταίες δεκαετίες, υιοθετώντας σύγχρονες πρακτικές. Επιπλέον, η παρέμβαση με άξονα την Πανεπιστημίου θα είναι η ραχοκοκαλιά με την οποία θα συνδεθούν άλλες μικρότερες, μεμονωμένες ή συλλογικές δημιουργικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες για το κέντρο της πόλης. Σηματοδοτεί την αλλαγή αντίληψης για τις μετακινήσεις στο κέντρο της πόλης, διότι σήμερα είναι πλέον διαφορετικές οι συνθήκες που ορίζουν τον κυκλοφοριακό σχεδιασμό και εστιάζουν στην αποτροπή των διαμπερών κινήσεων. Ανθρώπινο κέντρο πόλης σημαίνει δικαίωμα στην απόλαυσή του και επίτευξη μιας ανάπτυξης που επίσης αντιλαμβάνεται τα αδιέξοδα και τα δεδομένα. Η ανασυγκρότηση του κέντρου θα αντανακλά τη ζωή της πόλης σαν ένα γιγάντιο καλειδοσκόπιο που προσελκύει το ενδιαφέρον και δίνει στην πόλη αξία. Ένας ζωντανός τόπος υψηλού ενδιαφέροντος, όπου θα είναι αισθητός ο παλμός της, με 24ωρη λειτουργία του τραμ και με την Ομόνοια ως επίκεντρο. Θα είναι μια δημιουργική απάντηση στην κρίση, θα δώσει ζωή στο εμπόριο και θα βελτιώσει την ποιότητα της ζωής, ώστε να κατοικηθεί και να αναβιώσει η δυναμική του. Το κέντρο της πόλης δεν θα είναι πια χώρος διέλευσης του αυτοκινήτου. Μπορεί και πρέπει να είναι προορισμός απόλαυσης για περισσότερο κόσμο που περπατάει περισσότερο και παραμένει περισσότερο χρόνο στο κέντρο. Ο νέος δημόσιος χώρος θα είναι το σκηνικό μέσα στο οποίο θα αναπτύσσονται οι λειτουργίες του κέντρου και οι ποικίλες εκφράσεις της καθημερινότητας, με τόπους εξυπηρέτησης, ψυχαγωγίας και παιχνιδιού για όλες τις ηλικίες και για όλους τους ανθρώπους, χωρίς αποκλεισμούς. http://vimeo.com/38908056 Για περισσότερες λεπτομέρειες και πηγή στην ιστοσελίδα rethinkathens.org και δημιουργικούς σχεδιασμούς για όσους λάβουν μέρος στον διαγωνισμό.

Εγώ νομίζω πως είναι σχετικά ασήμαντο η δυσκολία ή ευκολία των ερωτήσεων. Αυτό που είναι σημαντικό κατά την γνώμη μου είναι η σπουδή που βλέπω να υπάρχει για να γίνετε ελεγκτές δόμησης. Θα συνιστούσα να μη το αποφασίσετε βιαστικά ειδικά όσοι συνάδελφοι έχετε μικρή έως τώρα ενασχόληση με εφαρμοστέα θέματα ΓΟΚ. Είναι πανεύκολο να περάσεις τις όποιες εξετάσεις θα είναι ιδιαίτερα δύσκολο όμως όταν θα υπάρξουν λαθεμένες πιστοποιήσεις και έλεγχοι ή λόγο φόβου τι είναι σωστό ή λάθος δημιουργηθούν ζητήματα μη έγκρισης εκεί που ο άλλος θα τα έχει σωστά. Ειλικρινά συνιστώ υπομονή λίγο ακόμα και προσοχή. Μη το βλέπετε σαν εξετάσεις σε μάθημα και πως θα γίνει καλό σκονάκι ή αν είσαι καλό φυτό και περάσεις, αλλά σαν την ουσία της γνώσης του αντικειμένου. Συνοπτικά αν αισθάνεσαι ότι πρέπει να διαβάσεις για να δώσεις εξετάσεις, μη πας καν ακόμα. Ασε λίγο τον χρόνο να σε μορφώσει.