Αναζήτηση στην κοινότητα

Οι ΗΠΑ, και με διαφορά, είναι υπεύθυνες για το μεγαλύτερο μερίδιο εκπομπών CO2 από το 1850 έως σήμερα, σύμφωνα με ανάλυση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη από την ερευνητική ομάδα Carbon Brief. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη ανάλυση της συνολικής ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα που εκπέμπεται από την αρχή της βιομηχανικής επανάστασης. Η ανάλυση δείχνει ποιες χώρες έχουν τη μεγαλύτερη ιστορική ευθύνη για την κλιματική κρίση. Η ανάλυση διαπίστωσε ότι οι ΗΠΑ είχαν απελευθερώσει 509 γιγατόνους CO2 από το 1850, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 20% του συνόλου παγκοσμίως. Η Κίνα βρέθηκε να είναι στη δεύτερη θέση με 11%, ακολουθούμενη από τη Ρωσία με 7%, τη Βραζιλία με 5% και την Ινδονησία με 4%. Η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο αντιπροσώπευαν το 4% και το 3%, αντίστοιχα. Να σημειωθεί ότι αυτά τα ποσοστά δεν συμπεριλαμβάνουν τη «συνεισφορά» τους μέσω άλλων χωρών, ως αποικιοκρατίες. Τα δεδομένα από το Carbon Brief περιλαμβάνουν, για πρώτη φορά, εκπομπές από την καταστροφή των δασών και άλλες αλλαγές στη χρήση της γης παράλληλα με την καύση ορυκτών καυσίμων. Αυτή η προσθήκη αλλάζει σημαντικά τις βαθμολογίες για τα 10 κορυφαία κράτη, σε σύγκριση με τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν το 2019. Η ανάλυση επισημαίνει επίσης ότι ο κόσμος έχει πλέον ξεπεράσει το 85% του CO2, ποσοστό που υπήρχε η εκτίμηση ότι θα έδινε 50% πιθανότητα περιορισμού της υπερθέρμανσης στους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, όπως αναφέρει ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού για το 2015. Τα ευρήματα υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα οι χώρες με μεγάλη ρύπανση να απεξαρτηθούν δραστικά και επειγόντως, ώστε να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της κλιματικής έκτακτης ανάγκης. Πηγή: naftemporiki.gr με πληροφορίες από CNBC. Δείτε την έρευνα εδώ: https://www.carbonbrief.org/analysis-which-countries-are-historically-responsible-for-climate-change

Έως πρόσφατα η ανατολική πλευρά της Θεσσαλονίκης ήταν κυρίως γνωστή για το αεροδρόμιο “Μακεδονία”, τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα και τη Χαλκιδική, αποτελώντας τη δίοδο προς τις τουριστικές περιοχές της. Πλέον, η Ανατολική Θεσσαλονίκη σιγά – σιγά μεταμορφώνεται σε κόμβο υψηλής τεχνολογίας, χωρίς να έχει να ζηλέψει τίποτα από την Αττική, όπου και εκεί άλλες δύο μεγάλες επενδύσεις τεχνολογίας μεταμορφώνουν την περιοχή των Μεσογείων, επηρεάζοντας και το τοπικό real estate. Μόλις χθες μάλιστα εγκαινιάστηκε το νέο Κέντρο Καινοτομίας στην Ανατολική Θεσσαλονίκη, παρουσία του γνωστού σε όλους πλέον Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της Pfizer, Δρ Άλμπερτ Μπουλά, και του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη. Ομιλία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στα εγκαίνια των νέων εγκαταστάσεων του παγκόσμιου Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας και του παγκόσμιου Κέντρου Επιχειρησιακών Λειτουργιών και Υπηρεσιών της Pfizer, στη Θεσσαλονίκη. Θεσσαλονίκη, Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2021. (ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ / Γ.Τ. ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ) Το νέο Κέντρο Καινοτομίας της Pfizer Την 12η Οκτωβρίου 2021 εγκαινιάστηκαν με λαμπρότητα οι εγκαταστάσεις για το νέο παγκόσμιο Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας και το παγκόσμιο Κέντρο Επιχειρησιακών Λειτουργιών και Υπηρεσιών της Pfizer στη Θεσσαλονίκη. Πρόκεται για ένα από τα 6 συνολικά κέντρα καινοτομίας της Pfizer σε όλο τον κόσμο. Οι νέες εγκαταστάσεις έχουν συνολική επιφάνεια 9.000 τ.μ. Το νέο Κέντρο Καινοτομίας της Pfizer στην Ανατολική Θεσσαλονίκη – Πηγή: Βασίλης Βερβερίδης / Motion Team Η επένδυση πραγματοποιήθηκε πολύ γρήγορα, καθώς ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2019. Μέχρι σήμερα το κέντρο απασχολεί ήδη πάνω από 300 επιστήμονες υψηλού επιπέδου. Στην πλήρη εξέλιξή της η επένδυση θα απασχολήσει περισσότερους από 700 υπαλλήλους και επιστήμονες. Σημειώνεται ότι 10% των επιστημόνων αφορούν Έλληνες επιστήμονες που επαναπατρίστηκαν από το εξωτερικό. Η συνεισφορά των νέων κέντρων στο ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης θα ξεπεράσει τα 650 εκ. ευρώ. Το υπό ανάπτυξη Τεχνολογικό Πάρκο 4ης γενιάς ThessINTEC στην Περαία Ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και θεματικό πάρκο με ενυδρείο προβλέπονται στη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το μεγάλο έργο του τεχνολογικού πάρκου καινοτομίας ThessINTEC έξω από τη Θεσσαλονίκη. Σημειώνεται ότι η έκταση βρίσκεται στην περιοχή της Περαίας, στα ανατολικά της Θεσσαλονίκης, και ακριβώς δίπλα στο αεροδρόμιο “Μακεδονία”. Με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο, ορίζονται 3 ζώνες στις οποίες καθορίζονται οι επιτρεπόμενες Γενικές Κατηγορίες Χρήσεων Γης: – Ζώνη Τεχνολογικού Πάρκου στην οποία εκτός των ερευνητικών και παραγωγικών εγκαταστάσεων του τεχνολογικού πάρκου περιλαμβάνονται συνεδριακό κέντρο και οι χώροι για τις συνοδευτικές και βοηθητικές εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης (κτίρια και εγκαταστάσεις έργων υποδομών, χώροι στάθμευσης κλπ), καθώς και ο κοινόχρηστος χώρος για την εξυπηρέτηση αναγκών υπερτοπικής κλίμακας, ο οποίος θα οριστεί χωρικά με το ρυμοτομικό σχέδιο εφαρμογής. – Ζώνη Τουρισμού Αναψυχής στην οποία περιλαμβάνονται ξενοδοχείο και θεματικό πάρκο εκπαίδευσης και αναψυχής (ενυδρείο). – Ζώνη Κοινόχρηστου Χώρου Πρασίνου κατά μήκος του βόρειου παράκτιου τμήματος του ακινήτου. Το Τεχνολογικό Πάρκο 4ης Γενιάς στη Θεσσαλονίκη – Φωτό: ThessINTEC Πιό συγκεκριμένα, τα κτίρια των ερευνητικών και παραγωγικών εγκαταστάσεων προτείνεται να δομηθούν στο κεντρικό και βόρειο τμήμα της έκτασης. Στο νότιο και δυτικό τμήμα του ακινήτου προβλέπεται να δημιουργηθεί ο κοινόχρηστος χώρος πρασίνου για την εξυπηρέτηση αναγκών υπερτοπικής κλίμακας εντός των ορίων του Δήμου Θερμαϊκού έκτασης περί τα 90 στρεμμάτων. Ξενοδοχειακή εγκατάσταση και εγκατάσταση ειδικής τουριστικής υποδομής (ενυδρείο) προτείνεται να χωροθετηθούν στη βόρεια και ανατολική πλευρά του ακινήτου ενώ στο νότιο κεντρικό και ανατολικό τμήμα αυτού προτείνεται να χωροθετηθούν οι εγκαταστάσεις υποστηρικτικών υποδομών όπως αποθήκες, χώροι μηχανολογικού εξοπλισμού και χώροι ενεργειακής και τεχνικής υποδομής. Στην κεντρική περιοχή του ακινήτου, στην προέκταση του σημείου εισόδου στο νότιο τμήμα του, προτείνεται η δημιουργία πλατείας καθώς και εγκαταστάσεις αναψυκτηρίου και εστίασης για εξυπηρέτηση τόσο των εργαζομένων στο Τεχνολογικό Πάρκο όσο και των χρηστών του Κοινόχρηστου Χώρου Υπερτοπικής Κλίμακας. Σημειώνεται ότι σε όλο το μήκος στο βόρειο τμήμα του ακινήτου και σε απόσταση 30 μ. από την γραμμή αιγιαλού προτείνεται ελεύθερος κοινόχρηστος χώρος για τη δημιουργία περιπατητικών και ποδηλατικών διαδρομών καθώς και χώρων πρασίνου. To Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ) για την επένδυση θα πρέπει να εγκριθεί με την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, για το οποίο γίνεται πρώτα πρόταση από τα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οκονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Στη συνέχεια μπορεί να ξεκινήσει η αδειοδοτική διαδικασία για τα συγκεκριμένα έργα. Εντός του 2022 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι οριστικές μελέτες και να έχει προχωρήσει η κατασκευή των βασικών έργων υποδομής που απαιτεί ο ν. 3982/2011 περί Επιχειρηματικών Πάρκων. Το έργο χωρίζεται σε δύο φάσεις: στην Α’ φάση θα γίνει το σύνολο των έργων υποδομών στην έκταση και το 10% των κτιρίων. Η φάση αυτή αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2024 με την εγκατάσταση των πρώτων startups. Για τα έργα της φάσης αυτής έχει ήδη βρεθεί χρηματοδότηση κατά 60% (50% από το Ταμείο Ανάκαμψης και 10% από ιδιώτες). στη Β’ φάση θα ολοκληρωθεί το έργο με το σύνολο των κτιριακών και λοιπών εγκαταστάσεων. Το ύψος της επένδυσης ανέρχεται σε 70 εκ. ευρώ.

Μια ενδεικτική περιήγηση σε επτά από τα δεκαέξι ελληνικά έργα που είναι υποψήφια για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής – Mies van der Rohe Award 2022. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν οι 532 υποψηφιότητες για το Ευρωπαϊκό Βραβείο Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής Mies van der Rohe Award 2022, έναν θεσμό που δημιουργήθηκε το 1988 και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Γερμανο-Αμερικανού πρωτοπόρου της μοντερνιστικής αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα. Από το 2001 συνδιοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ίδρυμα Mies van der Rohe και είναι το επίσημο βραβείο αρχιτεκτονικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απονέμεται κάθε δύο χρόνια σε εξαιρετικά αρχιτεκτονήματα, που έχουν υλοποιηθεί από Ευρωπαίους αρχιτέκτονες ή ομάδες και αντικατοπτρίζουν τις κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές στον τόπο όπου παράγονται. Για παράδειγμα, το 2019 μπήκαν για πρώτη φορά στις υποψηφιότητες έργα από τη Σερβία, την Αλβανία και τη Σλοβακία, ενώ ανάμεσα στα βραβευμένα έργα είναι το πάρκινγκ και τερματικός σταθμός Hoenheim North στο Στρασβούργο της Zaha Hadid (2003), η Όπερα του Όσλο των Snøhetta (2009), ο μετασχηματισμός του κτιρίου κατοικιών DeFlat Kleiburg, στο Άμστερνταμ των NL Architects και XVW architectuur (2017) κ.ά. Η ποικιλία των κτιρίων επιβεβαιώνει ότι δεν επιβραβεύεται μόνο ο ωραίος σχεδιασμός αλλά και η σημασία ενός αρχιτεκτονήματος στην πόλη. Τα επιλεγμένα έργα από κάθε χώρα αποστέλλονται στο Ίδρυμα Mies van der Rohe, όπου Ομάδα Ανεξάρτητων Ειδικών Συμβούλων και Ειδική Γνωμοδοτική Επιτροπή –οι οποίες συστήνονται για κάθε νέο κύκλο βραβείων– αξιολογούν τις συμμετοχές. Σε ένα έργο θα απονεμηθεί το Βραβείο για τη Σύγχρονη Αρχιτεκτονική, σε έναν πρωτοεμφανιζόμενο αρχιτέκτονα ή ομάδα θα δοθεί Ειδική Μνεία και σε έναν πρόσφατα αποφοιτήσαντα αρχιτέκτονα η δυνατότητα πρακτικής άσκησης σε έναν από τους διακριθέντες αρχιτέκτονες. Η τελετή απονομής πραγματοποιείται πάντα Μάιο στο περίπτερο Mies van der Rohe στη Βαρκελώνη. Ανάμεσα στα έργα που διεκδικούν το βραβείο για το 2022 βρίσκονται και 16 ελληνικά κτίρια. DECA ARCHITECTURE Voronoi’s Corrals – Μήλος Χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής των DECAarchitecture είναι ότι αποδίδουν σχεδιαστικά τα αισθήματα που τους γεννά ένα μέρος μέσα από την τοπογραφία του, την κίνηση του αέρα και του ήλιου, των φυτών του. © ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΣ Τα μαντριά διαχωρίζουν τις χρήσεις της γης, αναβιώνοντας έναν παραδοσιακό τρόπο διαχείρισης εδαφών που εφαρμοζόταν στις Κυκλάδες. Οι τοίχοι που τα περιβάλλουν αποτελούν σαφές όριο με τις γύρω εκτάσεις και ταυτόχρονα προφυλάσσουν την αγροτική παραγωγή από τα ζώα. Μέσα στα πέντε «Μαντριά του Voronoi» το αγροτικό τοπίο συναντά τους χώρους μιας εξοχικής κατοικίας. Κάθε κτίσμα έχει διαφορετικό χαρακτήρα: Το μεγαλύτερο (Orchard Corral) περιβάλλει έναν ελαιώνα με 550 ελιές που σκεπάζουν έναν μικρό ξενώνα δύο υπνοδωματίων. Στο μικρότερο (Preservation Corral) προφυλάσσονται τοπικές ποικιλίες δέντρων με φρούτα που απειλούνται με εξαφάνιση. Ο σχεδιασμός του τοπίου αλλά και των κτισμάτων βασίστηκε στις εφαρμογές των διαγραμμάτων του Ρώσου μαθηματικού Γκεόργκι Βορονόι, κατά τα οποία ο τρόπος και οι μέθοδοι σχεδιασμού δεν επιβάλλονται στο τοπίο, αλλά είναι οργανικοί, μιμούμενοι τη φύση. MOLD ARCHITECTS Ncaved project – Σέριφος Στα κρυφά και στα φανερά. Όλοι οι χώροι –και αυτοί που βυθίζονται στην πλαγιά και αυτοί που είναι ανοιχτοί– βρίσκονται στο επίπεδο του εδάφους, δημιουργώντας οπτικά μια ευθεία. © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΜΒΑΚΗΣ Η ανάγκη δημιουργίας ενός «καταφυγίου» σε έναν χώρο με αφοπλιστική θέα έκανε τους αρχιτέκτονες να εντάξουν το Ncaved στο περιβάλλον του απομονωμένου όρμου, διατηρώντας ωστόσο την κλίση της πλαγιάς και όχι σχεδιάζοντας μια παράθεση χώρων στο επίπεδο του εδάφους. Από ψηλά, η αρχιτεκτονική του σύλληψη μοιάζει να αναπαριστά μια τρισδιάστατη «σκακιέρα» με κλειστούς και ανοιχτούς χώρους. Μια «υπόσκαφη» κλίμακα (σκάλα) ενοποιεί εξωτερικά τα τρία επίπεδα και οδηγεί στην κύρια είσοδο, που πραγματοποιείται από τον εξώστη του καθιστικού. Η ομαλή αυτή κατάβαση στα ενδότερα της κατοικίας αποκαλύπτει τους αρχικά κρυμμένους χώρους της. Η μπροστινή όψη ανοίγεται πλήρως στην ανατολική θέα, ενώ τα πίσω υαλοστάσια καδράρουν εσωτερικούς κήπους, προσφέροντας διαμπερότητα και φυσικό φωτισμό. Οι υπόσκαφοι χώροι που προκύπτουν από την αφαίρεση τμήματος του βράχου έχουν μια ένταση την οποία οι αρχιτέκτονες θέλησαν να διατηρήσουν και να αναδείξουν, με την επιλογή των υλικών της χρωματικής παλέτας. ARISTIDES DALAS ARCHITECTS The Lap Pool House – Τήνος © ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΒΟΥΜΒΑΚΗΣ Μια ενιαία πλάκα από μπετόν με φυτεμένο δώμα που μοιάζει να αποτελεί φυσική συνέχεια του εδάφους στεγάζει τους τρεις όγκους του Lap pool house και διαμορφώνει τις επιμέρους αρχιτεκτονικές χρήσεις κλειστών και ανοιχτών χώρων της κατοικίας. Ο σχεδιασμός των αρχιτεκτόνων εμπνέεται από τις κοιλότητες και τις προεξοχές των βράχων, δίνοντας την αίσθηση ότι το σπίτι αναδύεται μέσα από το φυσικό τοπίο. Τα δύο στοιχεία που προεξέχουν από την πλάκα –αντιδιαμετρικά του κεντρικού κτιρίου– στεγάζουν ένα υπνοδωμάτιο και έναν ξενώνα. Ένας προστατευμένος ημιυπαίθριος χώρος καδράρει τη θέα, προσφέροντας συνολικά την αίσθηση ενός καταφυγίου. Τη δυναμική του κτιρίου υπογραμμίζει η είσοδος στο σπίτι μέσα από μια ρωγμή στην πλάτη του κτίσματος, ενώ επιμέρους σχισμές στο δώμα επιτρέπουν τη δίοδο του φωτός και του αέρα. Το υγρό στοιχείο της πισίνας έρχεται σε αντίστιξη με την άγρια υφή του εμφανούς σκυροδέματος, υπενθυμίζοντας πόσες αντιθέσεις υπάρχουν μεταξύ των στοιχείων στη φύση. Η πισίνα διεισδύει μέσα στο άγριο τοπίο, εισάγοντας το στοιχείο της ρευστότητας και της κίνησης ανάμεσα στους αυστηρούς συμπαγείς όγκους του κτίσματος. Έλληνες για το MIES VAN DER ROHE PALY ARCHITECTS Livadia House – Χανιά © Γιώργος Αναστασάκης Φτιαγμένη από τα υλικά της γης, η κατοικία είναι ένας επιμήκης γραμμικός όγκος λαξευμένος μέσα στο βραχώδες τοπίο μιας έκτασης 4.800 τ.μ. στο ακρωτήριο Κουτουλάς. Χαρακτηριστικά οι αρχιτέκτονες αναφέρουν ότι «η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν οι μεγάλες αποστάσεις που είχαν να διανύσουν για να μεταφέρουν τα υλικά κατασκευής μέσα στο δύσβατο τοπίο της περιοχής». Η λιθοδομή σε σχήμα Γ προφυλάσσει το σπίτι από τον βορρά και γίνεται το όριό του προς το ύψωμα, ορίζοντας ταυτόχρονα την κεντρική είσοδο από τη δύση. Δύο καθαροί όγκοι –αυτός του καθιστικού-κουζίνας-τραπεζαρίας και αυτός των υπνοδωματίων– συνδέονται με ένα προστατευμένο διαμπερές ημιυπαίθριο καθιστικό. Το εμφανές μπετόν στις πλάκες, το kourasanit στο χρώμα της άμμου στους εσωτερικούς τοίχους, τα σκουριασμένα μέταλλα, τα στραβά ξύλα στις πέργκολες και η φυσική πέτρα ξερολιθιάς είναι τα βασικά υλικά της κατοικίας. Η φύτευση έγινε σαν συνέχεια του βουνού. Τη σύνθεση συμπληρώνουν πέργκολες και σκίαστρα από μέταλλο και ξύλο. Βασικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι «το στέγαστρο», το οποίο δημιουργεί έναν ενδιάμεσο χώρο διημέρευσης. Τα μεγάλα συρόμενα υαλοστάσια ενοποιούν το μέσα με το έξω, προσφέροντας εικόνες διαφυγής και μια εξωστρέφεια και στους περίκλειστους χώρους του σπιτιού. EN ROUTE ARCHITECTURE Parallel House – Τζια © ΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΡΟΛΥΜΠΟΣ Το Parallel House βρίσκεται σε μια απομονωμένη πλευρά του νησιού. Λόγω της έντονης κλίσης του εδάφους, το πίσω μέρος του σπιτιού είναι βυθισμένο στο χώμα, ενώ η μπροστινή όψη του είναι εκτεθειμένη στη θέα της θάλασσας. Η τοπογραφία του περιβάλλοντος χώρου ενέπνευσε την κεντρική ιδέα για τον σχεδιασμό της εξοχικής κατοικίας, δηλαδή μια διαδοχή αίθριων, υπαίθριων και κλειστών χώρων, οι οποίοι μέσω μεγάλων ανοιγμάτων καδράρουν εντυπωσιακές θέες. Η επιλογή του ανεπίχριστου σκυροδέματος αποτελεί μια φρέσκια ερμηνεία της εικόνας ενός παραδοσιακού πέτρινου σπιτιού, επιχειρώντας τη σύνδεση παλαιότερων στοιχείων στις σύγχρονες λειτουργίες της κατοικίας. Ο χωνευτός διάδρομος στο πίσω μέρος του κτίσματος προφυλάσσει από τους δυνατούς ανέμους και επιτρέπει τον διαμπερή εξαερισμό και τη διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας στο εσωτερικό. Οι βοηθητικές χρήσεις είναι τοποθετημένες στον πίσω τοίχο, επιτρέπεται όμως η επικοινωνία με το εσωτερικό και τους γύρω χώρους του σπιτιού. Τα ηλιακά πανέλα που βρίσκονται κρυμμένα στο τοπίο παράγουν αρκετή ενέργεια, με αποτέλεσμα το σπίτι να είναι σχεδόν ενεργειακά ανεξάρτητο, ενώ το νερό της βροχής συλλέγεται από την οροφή και οδηγείται σε ειδικές υπόγειες δεξαμενές όπου φιλτράρεται και έπειτα επαναχρησιμοποιείται. POINT SUPREME Σπίτι στα Πετράλωνα – Πετράλωνα Στα κείμενά του ο Tyler Brule έκανε αναφορά στην αρχιτεκτονική των Point Supreme και στη σχέση των κτιρίων τους με το περιβάλλον όπου βρίσκονται. © Γιώργος Μεσσιταράκης Στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου του περιοδικού Monocle, Quality of Life Conference, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, διοργανώθηκε ένα VIP δείπνο στο Σπίτι στα Πετράλωνα – έργο που το περιοδικό συμπεριέλαβε στο Τhe Monocle Book of Homes, έκδοση με τα καλύτερα σπίτια του κόσμου. Μάλιστα, μετά το δείπνο, ο Tyler Brule ανάρτησε ενθουσιώδη σχόλια για το σπίτι και την αρχιτεκτονική των Point Supreme. Το έργο προτείνει μια βιώσιμη πρακτική για έναν νέο τρόπο δημιουργίας αρχιτεκτονικής, που περιλαμβάνει ποικιλία στοιχείων, ανακύκλωση υλικών, έξυπνες πρακτικές που βοηθούν στο να ξεπεραστούν οικονομικοί περιορισμοί και δυσκολίες. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το υλοποιεί μετασχηματίζοντας μια υπάρχουσα ισόγεια κατοικία με την προσθήκη δύο ορόφων. Η κατασκευή ενσωμάτωσε στοιχεία που συλλέχθηκαν σε σκουπίδια, μάντρες κ.α. και αξιοποίησε λεπτομέρειες, στοιχεία και υλικά διαφόρων αρχιτεκτονικών εποχών της Αθήνας. Τα ανακυκλωμένα υλικά έγιναν σημεία αναφοράς για μια σύγχρονη αρχιτεκτονική και σχεδιαστική νοοτροπία στενά συνδεδεμένη με τους βιωμένους χώρους και το πώς αυτοί εξελίσσονται στο σήμερα. Αποτέλεσμα ήταν το Σπίτι στα Πετράλωνα να ξεπεράσει όρια και κανόνες, εξομοιώνοντας την αρχιτεκτονική με το έπιπλο και με το αντικείμενο. AREA (ARCHITECTURE RESEARCH ATHENS) SALAMIS HOUSE – Σαλαμίνα Ένα σπίτι που μοιάζει με ολόκληρη γειτονιά συναντά όποιος περνά τη μεγάλη πόρτα της εισόδου και εισέρχεται στο προστατευμένο περιβάλλον της κατοικίας. © Γιώργης Γερόλυμπος Η εξοχική κατοικία στην Αγία Παρασκευή Σαλαμίνας επαναπροσδιορίζει την έννοια του παραθερισμού σε ένα νησί όπου κυριαρχεί η παρουσία της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης. Εξωτερικά, οι συμπαγείς τοίχοι δίνουν την εντύπωση μιας μονολιθικής κατασκευής, μέσα της όμως κρύβει μια κεντρική αυλή. Μια στενή πύλη οδηγεί από τον δρόμο στο εσωτερικό και μια δεύτερη στον πίσω κήπο με την πισίνα. Μέσα στην αυλή τέσσερα ζεύγη συρόμενων υαλοστασίων μοιράζουν τον χώρο σε δύο κλειστά και δύο υπαίθρια δωμάτια, που αποτελούν τους χώρους διημέρευσης. Καθώς τα υαλοστάσια μετακινούνται, η εικόνα του μονολιθικού κτίσματος ανατρέπεται και η ισορροπία μεταξύ κλειστού και ανοιχτού αλλάζει. Από την πρώτη επίσκεψη, οι αρχιτέκτονες διαπίστωσαν ότι η ζωή στη Σαλαμίνα συμβαίνει έξω και όχι μέσα στα σπίτια. Γι’ αυτό, στόχος τους ήταν να σχεδιάσουν ένα σπίτι ευέλικτο και εξωστρεφές, που ταυτόχρονα διαθέτει έναν προστατευμένο μικρόκοσμο. Εξωτερικά η κατοικία φαίνεται εσωστρεφής και κλειστή, όμως αυτή η εντύπωση αλλάζει όταν κανείς περάσει τη μεγάλη συρόμενη πόρτα της εισόδου. Κάθε αυλή έχει διαφορετικό χαρακτήρα, που ξεκινάει από το είδος των φυτών. Για παράδειγμα, η αυλή με το παλιό πηγάδι έχει πιο υδροχαρή φυτά, ενώ αλλού κυριαρχούν οι φραγκοσυκιές, οι αλόες ή οι μυρωδικοί θάμνοι. Τη μελέτη Αρχιτεκτονικής Τοπίου έκαναν η Άννα Αμπατζή και οι AREA (Architecture Research Athens).

Την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι Δήμοι της χώρας που δεν έχουν συγκροτήσει ΥΔΟΜ λόγω υποστελέχωσης, μετά και τη λήξη παροχής Διοικητικής Υποστήριξης των υφιστάμενων ΥΔΟΜ σε έταιρους Δήμους, περιγράφει η Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.. Η προθεσμία σύμφωνα με την οποία οι υπάρχουσες ΥΔΟΜ παρείχαν Διοικητική Υποστήριξη στους Δήμους που δεν είχαν συστήσει ΥΔΟΜ, έληξε στις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ παρά τη σχετική επισήμανση για νέα παράταση στην τελευταία συνεδρίαση της ΚΕΔΕ, μέχρι στιγμής δεν έχει εκδοθεί καμία σχετική εγκύκλιο νέας παράτασης ή μη, της Διοικητικής Υποστήριξης των Δήμων. Αποτέλεσμα των ανωτέρω όπως επισημαίνει η ΕΜΔΥΔΑΣ είναι οι μισοί Δήμοι της χώρας να μη μπορούν να εκδώσουν οικοδομικές άδειες αυτή τη στιγμή, επίσης δε μπορούν να γίνουν έλεγχοι, αυτοψίες, και λοιπές διοικητικές πράξεις, όπως π.χ. άρση στατικής επικινδυνότητας κτιρίων ή συμμόρφωση αυθαιρέτων κατασκευών ή ανάκληση οικοδομικής άδειας, κλπ. Διαβάστε παρακάτω αναλυτικά την ανακοίνωση της Π.Ο. Ε.Μ.Δ.Υ.Δ.Α.Σ.: Όπως θα γνωρίζετε από την 1-10-21 έληξε η προθεσμία που οι υπάρχουσες ΥΔΟΜ παρείχαν Διοικητική Υποστήριξη στους Δήμους που δεν είχαν συστήσει ΥΔΟΜ, ως όφειλαν σύμφωνα με το ν.3852/10 (Καλλικράτη). Η τελευταία παράταση ήταν η 8η κατά σειρά κι αναφερόταν στο ν.4745/20 του Υπουργείου Εσωτερικών. Αυτή τη στιγμή – δώδεκα ημέρες μετά – τα αρμόδια Υπουργεία (ΥΠΕΣ, ΥΠΕΝ), δεν έχουν στείλει καμία σχετική εγκύκλιο νέας παράτασης ή μη, της Διοικητικής Υποστήριξης και, χωρίς ουδείς να γνωρίζει τι μέλλει γενέσθαι. Οι συνάδελφοι μας στις ΥΔΟΜ που λειτουργούν, ευλόγως αναρωτιούνται πώς πρέπει να πράξουν σε ένα αίτημα πολίτη που δεν υπάγεται στη χωρική αρμοδιότητα του Δήμου τους αφού και Διοικητικά, δεν έχουν πια τη νόμιμη αρμοδιότητα να προχωρήσουν σε σχετικές πράξεις. Οι δε υποστηριζόμενοι Δήμοι όπως είναι εύλογο, λόγω της μη αντιμετωπιζόμενης υποστελέχωσης, προφανώς και δεν έχουν συγκροτήσει ΥΔΟΜ, αφού απαιτούνται πλέον τουλάχιστον πέντε (5) Μηχανικοί, σύμφωνα με το Ν. 4735/20. Από όσο γνωρίζουμε δεν έχει πραγματοποιηθεί καμία μεταφορά των αρχείων στους υποστηριζόμενους δήμους, οπότε συμπεραίνουμε πως μάλλον θα δοθεί και νέα παράταση, η 9η κατά σειρά κι έτσι θα διαιωνίζεται το γραφειοκρατικό χάος. Το αποτέλεσμα είναι οι μισοί Δήμοι της χώρας να μη μπορούν να εκδώσουν οικοδομικές άδειες αυτή τη στιγμή, επίσης δε μπορούν να γίνουν έλεγχοι, αυτοψίες, και λοιπές διοικητικές πράξεις, όπως π.χ. άρση στατικής επικινδυνότητας κτιρίων ή συμμόρφωση αυθαιρέτων κατασκευών ή ανάκληση οικοδομικής άδειας, κλπ. Τη σοβαρότητα αυτών των διοικητικών πράξεων αποδεικνύεται ότι την αντιλαμβάνονται κυρίως οι εργαζόμενοι μηχανικοί στις ΥΔΟΜ, διότι όλες οι κυβερνήσεις επί έντεκα (!) ολόκληρα έτη δεν τις αντιμετώπισαν. Αντίθετα, έχουν θεσπίσει τις σοβαρές ποινικές και πειθαρχικές διώξεις εναντίον των συναδέλφων μας στις ΥΔΟΜ, με αποτέλεσμα να βρίσκονται πιο συχνά στις δικαστικές αίθουσες ως κατηγορούμενοι ή ως μάρτυρες, παρά στα γραφεία τους ή στις αυτοψίες τους. Τα αγνοούμενα εδώ και πέντε χρόνια Παρατηρητήρια Δόμησης (Ν.4495/16), οι εκκρεμείς δειγματοληπτικοί έλεγχοι στις τακτοποιήσεις αυθαιρέτων και στις μη ελεγμένες οικοδομικές άδειες της κατηγορίας 3, οι συνεχείς τροποποιήσεις στο e-adeies και η συνεχώς μεταλλασσόμενη (και μη κωδικοποιημένη) πολεοδομική νομοθεσία επιτείνουν τα προβλήματα. Η διάχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ Δήμων, Περιφερειών, Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, Δασαρχείων, Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Υπουργείου Εσωτερικών και ΤΕΕ αποδεικνύει ότι κάτι πολύ λάθος έχει δημιουργηθεί, το οποίο δεν αντιμετωπίζεται με “παρατάσεις” και “διορθώσεις”. Ούτε φυσικά με ανάθεση σε ιδιωτικούς “Αναπτυξιακούς Οργανισμούς” και ΕΕΤΑΑ. Θύματα της παραπάνω κατάστασης αποτελούν και οι πολίτες και οι συνάδελφοι μας ιδιώτες μηχανικοί που επιθυμούν να προχωρήσουν τις υποθέσεις τους και φυσικά αδυνατούν. Τους καλούμε να εστιάσουν στους πραγματικά υπεύθυνους και να μην ξεσπάνε στα εξιλαστήρια θύματα της υπόθεσης. Όπως έχουμε πολλαπλά επισημάνει απαιτείται ριζική αλλαγή κατεύθυνσης. Με σοβαρό διάλογο και αποτίμηση, αλλά πάνω από όλα με στελέχωση σε μέσα και προσωπικό όλων των εμπλεκόμενων φορέων ώστε να κάνουν τη δουλειά τους. Με προσλήψεις Διπλωματούχων Μηχανικών και όλου του απαιτούμενου προσωπικού μέσω ΑΣΕΠ με μόνιμες και σταθερές σχέσεις εργασίας. Επάρκεια προσωπικού με επιπρόσθετα κριτήρια, όπως έκταση χωρικής αρμοδιότητας της ΥΔΟΜ, γεωγραφία, πληθυσμός, νησιωτικότητα. Όχι στις προσωρινές και επίφοβες λύσεις ανάθεσης καθηκόντων Δημόσιας Αρχής σε Συμβασιούχους Έργου, ή στην ΕΕΤΑΑ ή στις Αναπτυξιακές Εταιρίες με τις οποίες θα δημιουργηθούν τεράστια θέματα νομιμότητας με τις εκδοθείσες Διοικητικές Πράξεις. Μόνο έτσι προστατεύεται αποτελεσματικά το Περιβάλλον και διαφυλάσσεται το Δημόσιο Συμφέρον.

Σε λειτουργία τέθηκε από την ΕΕΤΑΑ η τεχνική υπηρεσία που θα λειτουργήσει ως μηχανισμός βοήθειας κυρίως των μικρών δήμων της χώρας, καθώς προσλήφθηκαν οι πρώτοι 20 μηχανικοί και αναλαμβάνουν έργο. Ήδη αρκετοί δήμοι, κυρίως νησιωτικοί και ορεινοί, έχουν εκδηλώσει το ενδιαφέρον τους για συνεργασία, προκειμένου να συντάξουν ή να ωριμάσουν μελέτες για έργα που προγραμματίζουν να δρομολογήσουν. Σήμερα, Παρασκευή 8 Οκτωβρίου, στα γραφεία της ΕΕΤΑΑ ο β΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ Δημήτρης Κάρναβος, δήμαρχος Καλλιθέας, ο πρόεδρος και ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΕΤΑΑ Δημήτρης Μαραβέλιας και Σπύρος Σπυρίδων, είχαν την πρώτη συνάντηση με τους 20 νεοπροσληφθέντες μηχανικούς που στελεχώνουν την τεχνική υπηρεσία. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης παρουσιάστηκαν τόσο ο τρόπος λειτουργίας όσο και οι στόχοι που καλείται να εκπληρώσει η υπηρεσία. Ο β΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Κάρναβος στο σύντομο χαιρετισμό του, καλωσόρισε εκ μέρους του ΔΣ της ΚΕΔΕ τους 20 πρώτους μηχανικούς, τονίζοντας παράλληλα το πόσο σημαντική θα είναι η βοήθεια και η συμβολή τους στο έργο που αναλαμβάνουν. «Σας περιμέναμε πολύ καιρό. Γνωρίζετε τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από την υποστελέχωση των τεχνικών υπηρεσιών των δήμων, κύρια των μικρών. Γι΄ αυτό και προσβλέπουμε στη βοήθεια και τη συνεργασία σας. Σας χρειαζόμαστε. Ήδη τρέχουν τα χρηματοδοτικά και αναπτυξιακά εργαλεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Επιπλέον ανοίγει σύντομα η νέα προγραμματική περίοδος του ΕΣΠΑ. Η παρουσία σας, η βοήθειά σας, είναι επιβεβλημένες. Μαζί θα προχωρήσουμε στο σχεδιασμό και την υλοποίηση των έργων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κάρναβος. Τα νέα στελέχη ενημερώθηκαν από τον πρόεδρο της ΕΕΤΑΑ Δημήτρη Μαραβέλια και τον διευθύνοντα σύμβουλο Σπύρο Σπυρίδων για τον τρόπο λειτουργίας της τεχνικής υπηρεσίας, το ρόλο των ίδιων και το αντικείμενο με το οποίο θα ασχοληθούν. «Όλοι μέσα στην ΕΕΤΑΑ είμαστε συνεργάτες. Όλοι μαζί δουλεύουμε σαν ομάδα. Σκοπός μας είναι να κερδίσουμε το μεγάλο στοίχημα που βάλαμε να βοηθηθούν οι τεχνικές υπηρεσίες των Δήμων. Να συνδράμουμε στη δημιουργία σημαντικών έργων σε όλη τη χώρα. Έχουμε τη νομική θωράκιση από το κράτος. Χρειάζεται δουλειά. Πρέπει να κερδίσουμε το χαμένο έδαφος και θα το κερδίσουμε. «Καλή επιτυχία», τόνισαν.

Σε εξέλιξη και εντός των προγραμματισμένων χρονοδιαγράμματων βρίσκεται η σύνδεση της πλατείας Συντάγματος με την Ομόνοια, μέσω του κεντρικού άξονα της Πανεπιστημίου, με παρεμβάσεις μεγάλης κλίμακας στο κέντρο της πόλης και σειρά έργων στις παρακείμενες περιοχές. Με την ολοκλήρωση της δοκιμαστικής περιόδου των προσωρινών παρεμβάσεων και μετά την πρόσφατη έναρξη των έργων ανάπλασης της κάτω Πλατείας Συντάγματος, ο Δήμος Αθηναίων θα προχωρήσει στο τέλος του χρόνου στις αντίστοιχες εργασίες στην οδό Πανεπιστημίου, στο πλαίσιο των έργων του Μεγάλου Περίπατου. Οι νέες αισθητικές και λειτουργικές παρεμβάσεις Η ανάπλαση στην κεντρικότερη αρτηρία της πρωτεύουσας θα προσφέρει επιπλέον 19.360 τ.μ. φιλικότερου, αισθητικά αναβαθμισμένου και πολύτιμου περιβαλλοντικά δημόσιου χώρου. Για την ενδυνάμωση της βιώσιμης κινητικότητας, μέσω της διαπλάτυνσης των υφιστάμενων πεζοδρομίων, θα αποδοθούν στους πεζούς, 4.270 τ.μ. ενώ 2.260 τ.μ θα είναι οι χώροι πρασίνου (με μεγάλα παρτέρια με θάμνους και εποχικά φυτά) σε συνδυασμό με τους 87 νέους μεγάλους πλατάνους που θα φυτευτούν κατά μήκος του δρόμου και από τις δύο πλευρές. Η ανάπλαση της Πανεπιστημίου – Πηγή: Δήμος Αθηναίων Η ανάπλαση της Πανεπιστημίου – Πηγή: Δήμος Αθηναίων Το έργο σε 20 ερωτήσεις και απαντήσεις 1. Πότε θα αρχίσουν και πότε θα ολοκληρωθούν τα έργα; Απάντηση: Τα έργα θα ξεκινήσουν σύμφωνα με τον προγραμματισμό, στο τέλος του 2021 με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης 12-15 μήνες. 2. Αυτό σημαίνει ταλαιπωρία στην πόλη για ενάμισι χρόνο; Απάντηση: Ο Δήμος Αθηναίων διαθέτει πλέον υψηλή τεχνογνωσία καθώς και εμπειρία στην εκτέλεση μεγάλης κλίμακας έργων στην πόλη. Το έργο θα εξελίσσεται τμηματικά ακριβώς για να μην υπάρξει αναστάτωση στη λειτουργία της πόλης και όχληση στις δραστηριότητες των πολιτών. Όπως ακριβώς στην ανάπλαση της κάτω Πλατείας Συντάγματος, θα γίνει με υποδειγματικό τρόπο η οργάνωση του εργοταξίου και η ανάπτυξη των έργων. Θα είναι εξίσου πολύτιμη η κατανόηση και συνεργασία πεζών, εποχούμενων και επισκεπτών. 3. Πόσο θα κοστίσει η ανάπλαση; Απάντηση: Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 3 εκατ. ευρώ. 4. Γιατί δεν προχώρησαν εξαρχής τα μόνιμα έργα και επελέγη η δοκιμή ενός έτους; Απάντηση: Είναι η καλή πρακτική που ακολουθείται σε όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αλλά και σε πολλές άλλες πόλεις του κόσμου. Οι μεγάλες παρεμβάσεις δοκιμάζονται πιλοτικά και στη συνέχεια ακολουθούν οι μόνιμες. Η δοκιμαστική περίοδος επιτρέπει τη συλλογή δεδομένων για τη βελτίωση των σχεδίων. Με τη μέθοδο αυτή έγινε η ανάπλαση της Times Square, έργα στο Μιλάνο και αλλού. Αυτό γίνεται και στην περίπτωση της Πανεπιστημίου. Χωρίς να είχε προηγηθεί το πιλοτικό έργο, θα ήταν αδιανόητη η εξαρχής διαπλάτυνση των πεζοδρομίων ως μόνιμο έργο. 5. Τι διαπιστώθηκε και τι άλλαξε, λοιπόν, στον σχεδιασμό μετά τη δοκιμαστική περίοδο; Απάντηση: Οι αναλυτικές καταγραφές και αναλύσεις των κυκλοφοριακών δεδομένων οδήγησαν σε βελτιστοποιήσεις του τελικού σχεδίου με την αλλαγή της διατομής του δρόμου από τρεις σε τέσσερις λωρίδες. 6. Τι προβλέπεται για την κίνηση των λεωφορείων; Απάντηση: Η χάραξη αποκλειστικής λεωφορειολωρίδας θα συμβάλει στην ανεμπόδιστη κίνηση των λεωφορείων και την απρόσκοπτη εξυπηρέτηση των στάσεων, ενισχύοντας τη βιώσιμη κινητικότητα με δημόσια μέσα. 7. Η πρόβλεψη των συγκοινωνιολόγων ότι θα μειωθούν οι διελεύσεις και θα μειωθεί ο φόρτος του δρόμου, επιβεβαιώθηκε; Απάντηση: Απολύτως. Οι μετρήσεις από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο δείχνουν ότι μειώθηκαν κατά 16% οι διελεύσεις των ΙΧ και αυξήθηκαν κατά 8% οι διελεύσεις των ταξί και των μοτοσυκλετών, ενώ ταυτόχρονα μειώθηκε ο χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση της διαδρομής. Συγκεκριμένα, οι κυκλοφοριακές συνθήκες στην Πανεπιστημίου και στην κοντινή περιοχή ισορρόπησαν κοντά στα επίπεδα προ των αλλαγών σχετικά γρήγορα (σε λιγότερο από 3 μήνες). Αναλυτικά Οι χρόνοι διαδρομής επί της Πανεπιστημίου παρουσίασαν προσωρινή αύξηση κατά τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής των ρυθμίσεων, ωστόσο στη συνέχεια μειώθηκαν σημαντικά. Χαρακτηριστικά, τους μήνες Ιούνιο και Ιούλιο του 2021 οι χρόνοι διαδρομής της Πανεπιστημίου ήταν κατά 30% μειωμένοι σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του 2020. Το μήνα Σεπτέμβριο, η αντίστοιχη μείωση ήταν 14%. Η κινητικότητα των πεζών στην Αθήνα κατά τους μήνες Ιούνιο – Σεπτέμβριο αυξήθηκε κατά 23% το 2021, σε σχέση με το 2020. 8. Υπήρξε και αν ναι περιβαλλοντικό όφελος από τον περιορισμό διελεύσεων ΙΧ; Απάντηση: Και πάλι οι μετρήσεις από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο έδειξαν μείωση των ρυπαντικών φορτίων (ολικό ρυπαντικό φορτίο, εκπομπές CO2) σε σχέση με την περίοδο πριν από την εφαρμογή των κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, κατά 26,7% και 27,4% αντίστοιχα. 9. Γιατί να μεγαλώσουν τα ήδη μεγάλα πεζοδρόμια της Πανεπιστημίου; Απάντηση: Ο στόχος διαπλάτυνσης των πεζοδρομίων δεν είναι να επιτευχθεί απλώς η ανεμπόδιστη κίνηση των πεζών. Το πεζοδρόμιο γίνεται πολυμορφικό εφόσον εξυπηρετεί πολλές δραστηριότητες. Δημιουργούνται μίνι πάρκα, διάδρομοι τρεξίματος και κίνησης των ποδηλάτων, μικροί χώροι αναψυχής. Όπως ακριβώς συμβαίνει για παράδειγμα στο Παρίσι, στο Βερολίνο και σε άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. 10. Πόσο χρηστικά θα είναι τα νέα πεζοδρόμια στους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα; Απάντηση: Παρότι η Πανεπιστημίου είχε πράγματι μεγάλα πεζοδρόμια, στερούνταν παντελούς πρόνοιας για την καθολική προσβασιμότητα. Στα νέα φαρδιά πεζοδρόμια η προσβασιμότητα θα είναι απρόσκοπτη. Στις συμβολές της Πανεπιστημίου με τις κάθετες οδούς θα δημιουργηθούν ράμπες με ήπια κλίση, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι μετακινήσεις των πεζών, γονέων με καροτσάκια, ηλικιωμένων και ειδικότερα των ατόμων με προβλήματα κίνησης. Οι φιλικές διαβάσεις θα είναι 16 κατά μήκος του δρόμου, για πρόσθετη οδική ασφάλεια και απρόσκοπτη κίνηση κατά μήκος του δρόμου. 11. Τι θέση θα έχει το ποδήλατο στη νέα Πανεπιστημίου; Απάντηση: Η κίνηση ποδηλάτων και άλλων μέσων μικρής κινητικότητας έχει προβλεφθεί σε συγκεκριμένη διάταξη λωρίδας και θα θεσμοθετηθεί ως μικτής χρήσης όταν θα το επιτρέψει η σχετική νομοθεσία. 12. Πόσα νέα δέντρα θα φυτευτούν; Και πόσα θα είναι συνολικά μετά την ανάπλαση; Απάντηση: Θα φυτευτούν 83 νέοι μεγάλοι πλάτανοι -ύψους 9-10 μέτρων- και μαζί με τα υφιστάμενα πλατάνια και τις ακακίες (συνολικά 167 δέντρα) θα δημιουργήσουν έναν σύγχρονο αστικό κήπο αντίστοιχο με αυτούς του Παρισιού. 13. Γιατί επελέγησαν τα πλατάνια που χρειάζονται πολύ νερό και μεγαλώνοντας οι ρίζες τους μπορεί να καταστρέψουν τα πεζοδρόμια; Απάντηση: Πλατάνια υπάρχουν και σήμερα στην Πανεπιστημίου, στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και σε άλλα σημεία της πόλης, ενώ αποτελούν μέρος της αστικής πανίδας της Αττικής. Τα πλατάνια είναι αειθαλή και καθώς είναι πλατύφυλλα προσφέρουν μεγάλη σκίαση. Στη μελέτη του έργου υπάρχουν ειδικές πρόνοιες για το πράσινο και έχει προβλεφθεί μια σύγχρονη τεχνική φύτευσης που επιτρέπει την υγιή ανάπτυξη του δέντρου χωρίς να δημιουργούνται μελλοντικά προβλήματα στα πεζοδρόμια. Για τους χώρους φυτεύσεων προβλέπεται, όπου είναι δυνατόν, η εφαρμογή βιώσιμων συστημάτων υπόγειας στράγγισης. Η συγκεκριμένη υποδομή προσφέρει συγκράτηση του νερού στις ρίζες των δέντρων, επιτρέποντας την εξοικονόμηση ύδατος που καταναλώνεται στην άρδευση. Επιπλέον με τη συγκράτηση των βρόχινων υδάτων γίνεται καλύτερη αντιμετώπιση και των πλημμυρικών φαινομένων. 14. Πέραν της φύτευσης των μεγάλων δέντρων, πώς αλλιώς ενισχύεται το πράσινο; Απάντηση: Εκτός από τη φύτευση νέων δέντρων στην Πανεπιστημίου θα δημιουργηθούν μεγάλα γραμμικά παρτέρια. Τα παρτέρια εκτός από τα δέντρα θα φιλοξενούν διάφορα είδη θάμνων, αλλά και πολλά εποχικά φυτά. Η συνολική επιφάνεια των παρτεριών θα ανέλθει σε 2.260 τ.μ και θα αποδώσει στην οδό τον πράσινο χαρακτήρα της. 15. Θα υπάρχει χώρος να καθίσει κάποιος να ξεκουραστεί, να απολαύσει την Τριλογία; Απάντηση: Τα 59 υπαίθρια καθιστικά στη σκιά των δέντρων είναι βασικό στοιχείο του σχεδίου ανάπλασης. Επιπλέον, θα δημιουργηθούν 5 δημόσιες κρήνες με πόσιμο νερό, ώστε να περιοριστεί και η χρήση των πλαστικών μπουκαλιών. 16. Τι προβλέπεται για το φωτισμό; Απάντηση: Στην Πανεπιστημίου θα τοποθετηθούν 112 σύγχρονα φωτιστικά που καταναλώνουν ελάχιστη ενέργεια. Οι ιστοί φωτισμού χωροθετούνται σε γραμμική διάταξη κατά μήκος της οδού και διαθέτουν δύο φωτιστικά στελέχη σε διαφορετικά επίπεδα, ώστε να φωτίζουν τόσο το πεζοδρόμιο όσο και το δρόμο με έναν ιστό φωτισμού. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται επαρκής φωτισμός στα πεζοδρόμια, αλλά και στο οδόστρωμα. 17. Γιατί επιλέγονται ως υλικά το μάρμαρο και το σκυρόδεμα; Απάντηση: Η επιλογή των υλικών έγινε με γνώμονα τη διαχρονικότητα του σχεδιασμού. Οι πλάκες μαρμάρου και το σκυρόδεμα σε ανοιχτές γκρι αποχρώσεις παρουσιάζουν υψηλή ανακλαστικότητα για να προσφέρουν αυξημένη θερμική άνεση και να μειώνουν το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας. Παράλληλα, είναι αντιολισθηρά και παρουσιάζουν υψηλή αντοχή στην καταπόνηση. 18. Τι θα γίνει με τον αστικό εξοπλισμό που χρησιμοποιήθηκε στη δοκιμαστική περίοδο; Πού θα πάνε οι ζαρντινιέρες, τα παγκάκια, τα φυτά; Απάντηση: Όλα θα χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία νέων χώρων πρασίνου. Έχουν ήδη επιλεγεί οι γειτονιές όπου θα δημιουργηθούν με αυτόν τον εξοπλισμό νέα μικρά πάρκα. Η μετέπειτα χρήση του αστικού εξοπλισμού για την αναβάθμιση των γειτονιών ήταν ο λόγος που από την αρχή επελέγησαν υψηλής αντοχής υλικά και στιβαρές κατασκευές. 19. Ποιος έκανε τη μελέτη του έργου; Απάντηση: Η μελέτη της «Διαπλάτυνσης των πεζοδρομίων της οδού Πανεπιστημίου», η οποία περιλαμβάνει όλο το μήκος της οδού, από την Πλατεία Συντάγματος έως την Πλατεία Ομονοίας, εκπονήθηκε από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων. Συνεργάστηκε το Γραφείο Αρχιτεκτόνων Τοπίου Ε. Παγκάλου & Συνεργάτες. Ως ειδική σύμβουλος, μετείχε η κα Έλλη Παγκάλου διακεκριμένη αρχιτέκτονας τοπίου (έχει συμμετάσχει σε σημαντικά έργα όπως στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και η Ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου), καθώς και η συνεργάτης αρχιτέκτων κα Ανδρονίκη Ξύστρα. 20. Ποιες υπηρεσίες του κράτους ενέκριναν το σχέδιο και τις παρεμβάσεις; Απάντηση: ‘Εχουν εγκριθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού κατόπιν ομόφωνης γνωμοδότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων. Επίσης, η μελέτη έχει εγκριθεί από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής του ΥΠΕΝ. Οι προτεινόμενες κυκλοφοριακές παρεμβάσεις έχουν ήδη εγκριθεί από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Η ανάπλαση της Πανεπιστημίου – Πηγή: Δήμος Αθηναίων Η άποψη των ειδικών για το έργο ανάπλασης της Πανεπιστημίου (Από δηλώσεις στην εφημερίδα Πρώτο Θέμα) Παναγιώτης Τουρνικιώτης Καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ Η Αθήνα κερδίζει δημόσιο χώρο, πράσινο, περιβαλλοντική και αισθητική ποιότητα σε έναν από τους σημαντικότερους δρόμους της. Μετά από χρόνια τολμηρών μελετών και δισταγμών γίνεται ένα μεγάλο βήμα στην κατεύθυνση που ακολουθεί όλη η Ευρώπη. Λιγότερα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης, φαρδύτερα πεζοδρόμια στρωμένα με ωραία, φυσικά και ανθεκτικά υλικά, περισσότερα δέντρα που ολοκληρώνουν τις δενδροστοιχίες με τα πλατάνια και σκιάζουν το περπάτημα το καλοκαίρι, σωστός φωτισμός, οικολογική διαχείριση του νερού της βροχής, πλάι στα καλύτερα κτίρια της νεοκλασικής Αθήνας. Η Πανεπιστημίου μπορεί να είναι μια λεωφόρος και ένα βουλεβάρτο μαζί, ως αφετηρία και ως υπόσχεση για μια ακόμα καλύτερη και πιο ανθρώπινη πόλη. Κωνσταντίνος Α. Σερράος Αρχιτέκτων/Πολεοδόμος, Καθηγητής ΕΜΠ Η παρέμβαση στην οδό Πανεπιστημίου σηματοδοτεί μια διττή πρόθεση: Αφενός μεν ένα σύγχρονο και περιβαλλοντικά συμβατό ανασχεδιασμό του σημαντικότερου άξονα της κεντρικής Αθήνας, και αφετέρου δε την ανάδειξη της ιστορίας αυτής πρόσφατης της πόλης, μιας και η Πανεπιστημίου αποτελεί μια κύρια χάραξη του πρώτου Ρυμοτομικού Σχεδίου της νέας Πρωτεύουσας Αθήνας του 1833. Το κατά προτεραιότητα ενδιαφέρον για την Πανεπιστημίου εκπέμπει επίσης και έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για το όλο εγχείρημα του «Μεγάλου Περιπάτου», μιας και αποτελεί τη «συνέχεια» μιας σειράς πολιτικών για τον ανασχεδιασμό της κεντρικής Αθήνας, που δίνουν για πρώτη φορά το στίγμα τους στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν δημοσιοποιείται το πρώτο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας, το εξώφυλλο του οποίου παρουσιάζει την πεζοδρομημένη οδό Πανεπιστημίου. Σε αυτό το πνεύμα, ο ανασχεδιασμός της Πανεπιστημίου ευθυγραμμίζεται με κρίσιμα ζητήματα που τίθενται σε όλες τις ευρωπαϊκές πόλεις, όπως είναι: η ανάδειξη της ιστορικότητας των πόλεων, η προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, η αναβάθμιση του δημόσιου χώρου, η βελτίωση των συνθηκών μικροκλίματος, πρωτίστως δε η στροφή προς τον άνθρωπο και προς την ποιότητα ζωής στο κέντρο της πόλης. Η δημιουργία ενός πιο ελκυστικού και φιλικού προς τον άνθρωπο αστικού περιβάλλοντος, διαμορφώνει και τις προϋποθέσεις για την τόνωση της «κατοικίας» στην κεντρική Αθήνα, ως κύριο εξισορροπητικό και συγχρόνως και σταθεροποιητικό παράγοντα της πολυλειτουργικής πόλης, με αιχμή του δόρατος, την προσέλκυση διαφόρων κατηγοριών νέων μόνιμων κατοίκων στο κέντρο [νέα ζευγάρια, φοιτητές, επαγγελματίες, …], αλλά και την εξεύρεση αναγκαίων ισορροπιών με τις διάφορες άλλες μορφές «διανυκτέρευσης» [ξενοδοχεία, ξενώνες, hostels, airbnb, …]. Γεώργιος Α. Πανέτσος Καθηγητής Αρχιτεκτονικού και Αστικού Σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Πατρών Μετά την περίοδο των καινοφανών – και γι’ αυτό παρεξηγημένων – κυκλοφοριολογικών δοκιμών, αφομοιώνοντας ή υπερβαίνοντας παλιούς εθισμούς και σύνθετα κεκτημένα -από τα περίπτερα των αναπήρων πολέμου του ’40 μέχρι την παρόδια στάθμευση-, έρχεται επιτέλους η στιγμή της πραγματικής ανάπλασης της Πανεπιστημίου: Πλατύτερα πεζοδρόμια, φαρδιά παρτέρια, άνετες διαβάσεις, λίγο λιγότερα οχήματα, αρκετά λιγότερος θόρυβος, ασύγκριτα περισσότερα, μεγαλύτερα και υγιέστερα δέντρα, επιφάνειες στρωμένες ξανά με μάρμαρο, και, κυρίως, περιβαλλοντική έγνοια, αφανείς αειφορικές υποδομές, λίγη παραπάνω δροσιά και οπτική τάξη στο κέντρο της Αθήνας, δίπλα στα σημαντικότερα νεότερα κτήρια της χώρας. Με λιτότητα και ποιότητα, με διαχρονικά υλικά και σύγχρονο σχεδιασμό, χωρίς εκζήτηση, η Πανεπιστημίου θα είναι νέα, πιο ευρύχωρη, πιο ήρεμη, πιο ευχάριστη, και, μαζί, θα μοιάζει σαν να ήταν ίδια εκεί από παλιά.