Αναζήτηση στην κοινότητα

Πτώση των αγοραπωλησιών κατοικιών στις περισσότερες περιοχές της Αττικής καταγράφεται στο 9μηνο, με εξαίρεση τον δήμο Αθηναίων, τη Δυτική Αττική και τα νησιά του Αργοσαρωνικού, ενώ αντίθετα η τιμή της μέσης αξίας ανά τ.μ. αυξήθηκε. Τα παραπάνω συμπεράσματα – τάσεις για την αγορά της κατοικίας βασίζονται σε έρευνα του Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών TOPO GES IKE που επεξεργάστηκε τα στοιχεία του Μητρώου Αξιών Μεταβιβάσεων Ακινήτων, ψηφιακό εργαλείο της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της TOPO GES IKE, Μιχάλη Καλογιαννάκη, η τάση που καταγράφεται δείχνει «σημάδια παγώματος των αγοραπωλησιών στις περιοχές που οι Έλληνες έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την αγορά κατοικίας, συνέπεια της ανασφάλειας που δημιουργεί η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός». Αναλυτικότερα, η μοναδική περιοχή στην οποία παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση των αγοραπωλησιών (10%) στο 9μηνο φέτος, έναντι του ίδιου διαστήματος πέρσι, είναι τα νησιά του Αργοσαρωνικού, ενώ στο δήμο Αθηναίων και τη Δυτική Αττική η αύξηση είναι οριακή 1% και 2% αντίστοιχα. Στα Νότια Προάστια η πτώση είναι 15%, στα Βόρεια Προάστια άγγιξε το 30%, στην Ανατολική Αττική 34%, στα Δυτικά Προάστια, 21%, στον Πειραιά 33% και στα προάστια του Πειραιά 25%. Αυξήσεις στις τιμές Κατά το διάστημα αυτό η τιμή της μέσης αξίας ανά τετραγωνικό μέτρο αυξήθηκε σχεδόν σε όλες τις περιοχές που εξετάστηκαν. Ο κ. Καλογιαννάκης επισημαίνει σχετικά ότι οι μεγάλες διαφορές, αντικατοπτρίζουν την αύξηση των αντικειμενικών αξιών η οποία οδήγησε στην αύξηση της αξίας ανά τ.μ. στις περιοχές που εφαρμόστηκε. Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφηκε στο κέντρο του Πειραιά (38%) και στα προάστιά του (27%). Η μέση αξία ανά τ.μ. αυξήθηκε 8% στο Δήμο Αθηναίων και 3% στα Νότια Προάστια. Σημαντική αύξηση σημειώθηκε στις περιοχές Αγίου Δημητρίου (44%) και Παλαιού Φαλήρου (35%). Στα Βόρεια Προάστια η αύξηση διαμορφώνεται στο 18% με μεγαλύτερη καταγεγραμμένη αύξηση στην Αγία Παρασκευή (42%). Παρομοίως στα Δυτικά Προάστια σημειώθηκε κατά μέσο όρο αύξηση 20%, ενώ στο Χαϊδάρι καταγράφεται εντυπωσιακή αύξηση (52%). Στις περιοχές Ανατολικής και Δυτικής Αττικής δεν παρουσιάστηκαν μεγάλες μεταβολές (3% και -3% αντιστοίχως). Το εμβαδόν του ακινήτου Στις περιοχές του Δήμου Αθηναίων το εμβαδόν του μέσου ακινήτου αυξήθηκε 3% (67 τ.μ.). Στα Νότια Προάστια δεν παρατηρείται μεγάλη απόκλιση, με εξαίρεση το Παλαιό Φάληρο, όπου το ποσοστό του εμβαδού της μέσης κατοικίας αυξήθηκε 6 τ.μ. (2022 – 91 τ.μ.). Στα Βόρεια Προάστια, και ειδικότερα στην Κηφισιά το εμβαδόν αυξήθηκε 44 τ.μ. (2022 – 182 τ.μ.) και στην περιοχή Παπάγου – Χολαργού 21 τ.μ. (2022 – 112 τ.μ.). Στο Χαλάνδρι το εμβαδόν του μέσου ακινήτου «έπεσε» κατά 15 τ.μ. (2022 – 15 τ.μ.). Στο σύνολο των περιοχών της Ανατολικής Αττικής δεν υπήρξε κάποια μεγάλη μεταβολή. Ωστόσο στο Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης το εμβαδόν μέσου ακινήτου μειώθηκε κατά 13 τ.μ. (2022 – 108 τ.μ.). Από τις περιοχές της Δυτικής Αττικής η μεγαλύτερη μείωση διαπιστώθηκε στην Ελευσίνα 20 τ.μ. (2022 – 72 τ.μ.) και η μεγαλύτερη αύξηση στην περιοχή Μάνδρας – Ειδυλλίας 12 τ.μ. (2022 – 83 τ.μ.). Στον Πειραιά, καταγράφηκε σημαντική μεταβολή του εμβαδού της μέσης κατοικίας κατά 23 τ.μ. (2022 – 67 τ.μ.) ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στα προάστιά του έμεινε σχεδόν στάσιμο (-1%, 2022 – 69 τ.μ.). Έτος κατασκευής Όσον αφορά το έτος κατασκευής των ακινήτων που πουλήθηκαν, κατά μέσο όρο τα πιο παλιά βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας (1971) και σε κάποιες περιοχές των προαστίων όπως του Ζωγράφου (1973), την Καλλιθέα (1976), το Αιγάλεω και το Ίλιον (1980). Οι περιοχές που παρατηρήθηκε μεγαλύτερη τάση να πωλούνται νεότερα ακίνητα σε σχέση με το 2021 είναι ο Άγιος Δημήτριος (+6 έτη), η Δάφνη και ο Υμηττός (+5 έτη), η Πεντέλη (+5 έτη), η Φιλαδέλφεια και η Χαλκηδόνα (+6 έτη), το Αιγάλεω (+4 έτη) και αρκετές περιοχές στην Ανατολική Αττική (Λαυρεωτική, Μαραθώνας, Σπάτα και Αρτέμιδα). Δείτε την έκθεση της έρευνας εδώ: https://www.remax-estate.gr/AppFol/appDetails/RadControls/fol1/Έρευνα του Παρατηρητηρίου Αγοράς Κατοικιών TOPO GES IKE.pdf

Οι πλούσιοι επενδυτές που "στοιχηματίζουν" σε πολυτελή ακίνητα θα τα κατάφερναν καλύτερα βάζοντας τα χρήματά τους στο Ντουμπάι ή το Μαϊάμι τον επόμενο χρόνο, σύμφωνα με μια νέα έκθεση της Knight Frank. Στην κατάταξη των 25 κορυφαίων αγορών πολυτελείας στον κόσμο, το Ντουμπάι βρέθηκε στην κορυφή της λίστας, με τις τιμές να αναμένεται να αυξηθούν κατά 13,5% το 2023, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων ακινήτων Knight Frank. Το Μαϊάμι κατέλαβε τη δεύτερη θέση, με τις τιμές να αναμένεται να αυξηθούν κατά 5%. Ακολούθησαν το Δουβλίνο, η Λισαβόνα και το Λος Άντζελες, με αναμενόμενες αυξήσεις 4%. Σύμφωνα με την έκθεση οι χειρότερες επιδόσεις το επόμενο έτος αναμένεται να καταγραφούν σε Σεούλ και Λονδίνο, με τις τιμές να εκτιμάται πως θα μειωθούν κατά 3% και για τις δυο πόλεις. Η Νέα Υόρκη βρίσκεται στη μέση και συγκεκριμένα στη 13η θέση, με τις τιμές να αναμένεται να αυξηθούν κατά 2% το επόμενο έτος. Ωστόσο, ακόμη και οι ισχυρότερες αγορές πολυτελών ακινήτων αναμένεται να καταγράψουν κάποια επιβράδυνση το 2023 καθώς τα επιτόκια αυξάνονται και οι οικονομίες κατεβάζουν... ρυθμό, σύμφωνα με τον Knight Frank. Αύξηση κατά 2% Και στις 25 πόλεις που εξετάζει η Knight Frank εκτιμάται πως οι τιμές θα αυξηθούν κατά μέσο όρο κατά 2% το 2023, ποσοστό αναθεωρημένος προς τα κάτω από το 2,7% που "έβλεπε" η Knight Frank πριν από έξι μήνες. Η αναθεώρηση αυτή δείχνει ότι ακόμη και οι πλούσιοι επενδυτές, που φαινομενικά δεν τους "αγγίζει" ο αυξημένος πληθωρισμός και η οικονομική επιβράδυνση αναστέλλουν τις μεγάλες αγορές ακινήτων. «Παρόλο που οι κορυφαίες αγορές ακινήτων είναι πιο απομονωμένες από τις επιπτώσεις του υψηλότερου κόστους στεγαστικών δανείων, δεν είναι απρόσβλητες», αναφέρει η έκθεση. «Η μετάβαση από τους πωλητές στους αγοραστές βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στις περισσότερες προνομιακές αγορές κατοικιών». Το Ντουμπάι είδε τις τιμές να αυξάνονται κατά 50% το 2022, επομένως οι αυξήσεις των τιμών για το 2023 σηματοδοτούν μια σημαντική επιβράδυνση. Το Ντουμπάι έχει δει μια έκρηξη πλούσιων κατοίκων τον περασμένο χρόνο, κυρίως από Ρώσους που αναζητούν ένα ασφαλές λιμάνι εν μέσω κυρώσεων της Δύσης εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία. Οι τιμές για μονοκατοικίες στο Ντουμπάι αυξήθηκαν 13% τον Οκτώβριο, ενώ ο συνολικός όγκος πωλήσεων αυξήθηκε κατά 73% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το Μαϊάμι παραμένει επίσης ένα δημοφιλές καταφύγιο για τους πλούσιους, δεδομένων των χαμηλών φορολογικών συντελεστών του και του αυξανόμενου αριθμού χρηματοπιστωτικών εταιρειών που έχουν τα κεντρικά γραφεία ή τα γραφεία τους στη Νότια Φλόριντα. Αν και η αναμενόμενη αύξηση 2% της Νέας Υόρκης το επόμενο έτος είναι χαμηλότερη από το 2022, πολλοί μεσίτες προβλέπουν πτώση των τιμών το επόμενο έτος, ειδικά στο Μανχάταν. Η Knight Frank είπε ότι η Νέα Υόρκη θα ωφεληθεί από τους ξένους αγοραστές που «επιδιώκουν περισσότερη, παρά λιγότερη, έκθεση σε δολάριο ΗΠΑ, καθώς η Federal Reserve αυξάνει τα επιτόκια». Η Σιγκαπούρη είναι η μόνη ασιατική πόλη στο top 10 και μία από τις τέσσερις μόνο πόλεις των οποίων οι προβλέψεις έχουν ανέβει τους τελευταίους έξι μήνες, σύμφωνα με την έκθεση. Η Σιγκαπούρη επωφελείται από τη φυγή πλούτου από την Κίνα, καθώς οι πλούσιοι Κινέζοι πολίτες μεταφέρουν τα χρήματά τους - και συχνά τις οικογένειές τους - στο νησί για να αποφύγουν τα αυστηρά lockdown και μέτρα κατά της πανδημίας του Covid-19 και την επιβράδυνση της οικονομίας. Τα μετρητά θα είναι ο βασιλιάς στις 25 αγορές, καθώς οι αγοραστές που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν όλο το ποσό σε μετρητά θα είναι πιο ελκυστικοί για τους πωλητές, αναφέρει μεταξύ άλλων στην έκθεσή της η Knight Frank. Η πολιτική και οικονομική αστάθεια σε πολλές χώρες θα οδηγήσει επίσης σε φυγή προς την ασφάλεια των ακινήτων, «σπρώχνοντας τους αγοραστές σε ώριμες και διαφανείς αγορές πολυτελείας». KNIGHT FRANK

Η έννοιες της ουδετερότητας άνθρακα και του net-zero έχουν αποκτήσει πρωταγωνιστικό ρόλο τα τελευταία χρόνια, χωρίς ωστόσο να έχουν προσλάβει έναν ξεκάθαρο εννοιολογικό προσδιορισμό. Πολλά πλαίσια έχουν αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος, καθώς η περιπλοκότητα της κατάστασης προκαλεί σύγχυση σε πολλούς παράγοντες της αγοράς, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών στον κλάδο της ακίνητης περιουσίας. Στην περίπτωση των ακινήτων, οι επενδυτές ακολουθούν διάφορες προσεγγίσεις για τον καθορισμό και την επίτευξη των στόχων, που αφορούν τόσο τις ίδιες τις εταιρείες όσο και τα περιουσιακά τους στοιχεία, με μια ποικιλία από όρια, όσον αφορά τις πηγές εκπομπών που καλύπτονται από τον εκάστοτε δείκτη. Η επίτευξη ουδέτερου άνθρακα (carbon neutrality) βασίζεται στη δράση μετριασμού των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω αντιστάθμισης. Αυτή η προσέγγιση εξισορροπεί τις εκπομπές που απελευθερώνονται με εκείνες που αποφεύγονται (μέσω της αγοράς συστημάτων μείωσης του άνθρακα από τρίτους) ή εκείνες που εξάγονται από την ατμόσφαιρα (μέσω συστημάτων αφαίρεσης άνθρακα). Η εν λόγω προσέγγιση δίνει τη δυνατότητα μείωσης των τρεχουσών εκπομπών χωρίς να εμπλέκει άμεσα την εταιρεία, ενώ παράλληλα μπορεί να αφαιρέσει από την ατμόσφαιρα εκπομπές που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν. Ωστόσο, οι αντισταθμίσεις οφείλουν να είναι "υψηλής ποιότητας" και επιπρόσθετες άλλων στρατηγικών, καθώς οι εταιρείες κινδυνεύουν αφενός μεν να κατηγορηθούν για «greenwashing», που μπορεί να βλάψει το εμπορικό σήμα και τη φήμη τους, αφετέρου να βλάψουν πραγματικά το κλίμα. Επιπλέον, η εν λόγω αγορά απέχει πάρα πολύ από το να αντισταθμίσει τον όγκο των εκπομπών που πραγματοποιούνται ετησίως. Σε καθαρά εμπορική βάση, το κόστος αντιστάθμισης προβλέπεται να αυξηθεί και, χωρίς μείωση των εκπομπών, να οδηγήσει τις εταιρείες σε κόστη που θα υπερβαίνουν αισθητά τον προϋπολογισμό τους. Από τη μεριά του, ο καθαρός μηδενικός άνθρακας (net-zero carbon) αφορά επίσης την εξισορρόπηση των εκπομπών, με το πρόσθετο βασικό στοιχείο της ελαχιστοποίησής τους με την πάροδο του χρόνου, καθιστώντας τις αντισταθμίσεις ως έσχατη λύση. Καθώς το καθαρό μηδέν είναι ένα ενδιάμεσο στάδιο προς τις (πραγματικά) μηδενικές εκπομπές άνθρακα, η αντιστάθμιση είναι απαραίτητη για εκπομπές από πηγές που δεν μπορούν ακόμη να μηδενιστούν πλήρως – στην περίπτωση των ακινήτων, τον ενσωματωμένο άνθρακα. Παρόλα αυτά, η ελαχιστοποίηση των εκπομπών στα ίδια τα χαρτοφυλάκια ξεπερνά τον ποσοτικό περιορισμό που αντιμετωπίζουν τα συστήματα αντιστάθμισης άνθρακα. Ωστόσο, λόγω του εύρους της, η έννοια των καθαρών μηδενικών εκπομπών είναι πολύ πιο δύσκολο να οριστεί, τόσο στην πράξη όσο και στη θεωρία, σε σχέση με τον ουδέτερο άνθρακα. Πρόκειται για ένα διαρκώς μεταβαλλόμενος στόχος: Ποιες πηγές εκπομπών θα πρέπει να στοχεύουν στη μείωση; Πόσο πρέπει να μειωθούν οι εκπομπές προτού βασιστούμε στην αντιστάθμιση; Πώς θα αλλάξουν αυτές οι απαιτήσεις με την πάροδο του χρόνου; Επί της παρούσης, όλο και περισσότερες εταιρείες ακινήτων στοχεύουν στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, δίνοντας προτεραιότητα στην βελτιώση της ενεργειακής απόδοσης. Ρυθμιστικές αρχές, επενδυτές και ενοικιαστές ασκούν πιέσεις, με τη σειρά τους, για λειτουργικά αποδοτικά ακίνητα με χαμηλές εκπομπές άνθρακα. Σε αυτό το πλαίσιο το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η ποσοτικοποίηση των εκπομπών, καθώς δεν μπορούμε να διαχειριστούμε κάτι που δεν είναι μετρήσιμο. Αν και το ερώτημα του τί θα μετρηθεί είναι σχετικά απλό, η συλλογή των απαιτούμενων δεδομένων είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι μπορεί κανείς να υποθέτει, λόγω της ποικιλίας των τύπων μίσθωσης και των διαφορετικών οντοτήτων που καλούνται να πληρώσουν λογαριασμούς κοινής ωφελείας και, επομένως, να κατέχουν τα εν λόγω δεδομένα. Παρά το γεγονός ότι το δομημένο περιβάλλον είναι ένας από τους μεγαλύτερους "ενόχους" για τις παγκόσμιες εκπομπές άνθρακα, υπάρχει σημαντική έλλειψη κοινής προσέγγισης που αφορά τόσο ως προς τον ορισμό, όσο και ως προς την στρατηγική για την επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών. Εάν απαιτείται από τον κλάδο των ακινήτων να μεταβεί αποτελεσματικά σε ένα μέλλον χαμηλών εκπομπών άνθρακα, οι ορισμοί πρέπει να ευθυγραμμιστούν για να παρέχουν στους παράγοντες της αγοράς αξιόπιστη, συνεπή καθοδήγηση. Από την πλευρά τους οι παράγοντες της αγοράς πρέπει επίσης να διατηρήσουν δυναμικές στρατηγικές, εάν επιθυμούν να συνεχίσουν να ευθυγραμμίζονται με τις βέλτιστες πρακτικές, ακολουθώντας τις εξελίξεις των επιστημονικών συστάσεων. Πηγή: GRESB

Στο μάτι του κυκλώνα βρίσκεται η Ευρώπη αντιμετωπίζοντας ένα ιστορικά υψηλό πληθωρισμό συνεχώς αυξανόμενα επιτόκια και ενεργειακό κόστος. Επτά στα δέκα στελέχη της αγοράς του real estate που συμμετείχαν στην φετινή 20η έρευνα (Emerging Trends in Real Estate Europe 2023) που πραγματοποιούν κάθε χρόνο το Urban Land Institute σε συνεργασία με την PwC πιστεύουν ότι η Ευρώπη θα περάσει σε ύφεση πριν από το τέλος του 2022. Το κλίμα βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση σε σχέση με την περσινή έκθεση, όταν κυριαρχούσε στην Ευρώπη ένα κλίμα αλληλεγγύης μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών απέναντι στην αντιμετώπιση της πανδημίας, καθώς και μια κατακόρυφη άνοδος του επιχειρηματικού κλίματος. Αν και η κατάταξη των πόλεων δεν παρουσιάζει σημαντικές αλλαγές - το Λονδίνο διατηρεί την πρώτη θέση ενώ το Παρίσι πήρε τη δεύτερη θέση από το Βερολίνο - οι συνολικές προοπτικές επενδύσεων και ανάπτυξης και για τις 30 πόλεις που καλύπτονται από το Emerging Trends Europe έχουν μειωθεί από την περσινή έρευνα. Ακόμη και τα άλλα συνήθη ασφαλή καταφύγια των επενδυτών στη Γερμανία, η Φρανκφούρτη, το Μόναχο και το Αμβούργο, δεν εμφανίζουν το ίδιο θετικό κλίμα όπως τα προηγούμενα χρόνια, αντανακλώντας τον πιθανό αντίκτυπο του πληθωρισμού στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και την εξάρτησή της από τις προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου. Ειδικότερα η Αθήνα, παρά το γεγονός ότι εξακολουθεί να κατατάσσεται στην 23η θέση εξαιτίας του μικρού μεγέθους σε ό,τι έχει να κάνει με τον όγκο των επενδύσεων ακινήτων έναντι των άλλων ευρωπαϊκών αγορών, η ελληνική πρωτεύουσα θεωρείται ότι παρουσιάζει, σύμφωνα με ορισμένα στελέχη της αγοράς, καλές προοπτικές σε ό,τι έχει να κάνει με τα ενοίκια και την αξία των επενδεδυμένων κεφαλαίων. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «υπάρχει ακόμη έλλειψη σύγχρονου κτιριακού αποθέματος λόγω της πολύ παρατεταμένης προηγούμενης ύφεσης. Τα προηγούμενα δέκα χρόνια υπήρξαν κάποιες νέες αναπτύξεις στον τομέα των επαγγελματικών ακινήτων, σε γραφεία και εμπορικούς χώρους, ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν ευκαιρίες στην αγορά». Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, παρά την επικρατούσα αβεβαιότητα, η δραστηριότητα σε σχέση με νέες μισθώσεις σε όλη την Ευρώπη (και στην Αθήνα) διατηρήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδο για μεγάλο μέρος του 2022. Υπάρχει όμως ευρέως διαδεδομένη η άποψη ότι οι υψηλές τιμές ενέργειας και η ύφεση θα οδηγήσουν σε πτώση ενοικίων και αύξηση των διαθέσιμων επαγγελματικών χώρων προς μίσθωση. «Είναι σαφές ότι το 2023 θα είναι μια δύσκολη χρονιά σε όλα τα επίπεδα», όπως υποστηρίζουν ορισμένα στελέχη του κλάδου, «με την ανάκαμψη να μην έρχεται μέχρι τις αρχές του 2024».

Μεγάλο άνοιγμα στον τομέα των κατοικιών, έχοντας ξεκινήσει νωρίτερα από τα νότια προάστια με πιο πολυτελείς κατασκευές και πλέον στις περιοχές υψηλής ζήτησης για το ευρύ κοινό και τα βόρεια προάστια, πραγματοποιούν σε αυτή τη συγκυρία οι μεγάλοι παίκτες της αγοράς ακινήτων, από τα πιο θεσμικά ονόματα του εγχώριου real estate μέχρι τις μεγάλες εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων. Το μεγάλο έλλειμμα των τελευταίων ετών σε νεόδμητες κατοικίες κι ενώ οι ανάγκες στέγασης τρέχουν αποτυπώνεται αυτή τη στιγμή στην ικανοποιητική ζήτηση και τις τιμές στα καινούρια σπίτια, παρά τις αντίρροπες δυνάμεις στην αγορά, όπως το αυξημένο κατασκευαστικό-ενεργειακό κόστος και οι πληθωριστικές πιέσεις με αποτέλεσμα αντίστοιχα και την πίεση στα εισοδήματα των νοικοκυριών. Το ισοζύγιο παραμένει, τουλάχιστον επί του παρόντος, θετικό για την αγορά, με τις θετικές προσδοκίες -ειδικά για «ποιοτικό προϊόν» στην κατοικία που λείπει εμφανώς από την αγορά- να υπερισχύουν των επιπτώσεων της διεθνώς δυσμενούς συγκυρίας, δικαιολογώντας τελικά και τη στροφή των μεγάλων σε οικιστικά projects, είτε πρόκειται για πιο μεγάλες, πράσινες και πολυτελείς κατοικίες, είτε ακόμη και για μικρότερα διαμερίσματα προς μίσθωση. Ενδεικτικά σε επίπεδο αξιών κι εκτός των πιο ακριβών νοτίων προαστίων, όπου σε πολλές περιπτώσεις τα νούμερα ξεφεύγουν σε… πενταψήφια νούμερα, οι τιμές για μία νεόδμητη κατοικία στο Κεφαλάρι αγγίζουν αυτή τη στιγμή τα 8.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, στα Βριλήσσια τα 4.500 ευρώ για σπίτια που παραδίδονται το 2024, αντίστοιχα και λίγο χαμηλότερα στο Μαρούσι, ενώ προς τα νότια, σε μία οικιστική περιοχή που προτιμούν πολλοί όπως η Νέα Σμύρνη η τιμή ανά τ.μ. σε διαμέρισμα που παραδίδεται το 2023 κυμαίνεται στα 3.500-3.800 ευρώ ανά τ.μ. και στην Καλλιθέα οι τιμές διαμορφώνονται πάνω από τα 2.700 ευρώ ανά τ.μ. Από την άλλη πλευρά, μία από τις βασικές δυσκολίες στην παρούσα φάση είναι η εξεύρεση των κατάλληλων οικοπέδων. Τα νέα projects «Η πιο δυναμική είσοδος στο κατοικείν έρχεται να συμβάλει στην κάλυψη της ιδιαίτερα υψηλής ζήτησης για στέγη, με όρους πραγματικής αειφορίας, ποιότητας και ασφάλειας, προσφέροντας ένα προϊόν με τη σιγουριά και τα εχέγγυα ενός οργανισμού με ιδιαίτερη εμπειρία και εξειδίκευση», δηλώνει σχετικά η διοίκηση της Prodea Investments ΑΕΕΑΠ, της μεγαλύτερης Επενδυτικής Ακινήτων του Χρηματιστηρίου με ένα χαρτοφυλάκιο κάτω από την ομπρέλα της αξίας 2,3 δισ. ευρώ και πάνω σε αυτό ακριβώς το σκεπτικό στηρίζονται και οι λοιπές… μεγάλες δυνάμεις. Η Prodea επιχειρεί τώρα, πράγματι, δυναμική είσοδο στον τομέα των οικιστικών επενδύσεων είτε για πώληση είτε ακόμη και για ενοικίαση και ήδη φέτος έχει διαθέσει περί τα 16,3 εκατ. ευρώ για την απόκτηση πέντε εταιρειών με συνολικά δέκα οικιστικά ακίνητα, οικόπεδα σε περιοχές όπως το Ελληνικό, η Νέα Ερυθραία, η Πολιτεία, η Αγία Παρασκευή, το Χαλάνδρι και η Κυψέλη, και ένα υφιστάμενο, πλήρως μισθωμένο κτίριο κατοικιών στην Καλλιθέα 1.200 τ.μ. με 24 διαμερίσματα. Κάποια από τα οικόπεδα θα αξιοποιηθούν για διαμερίσματα προς πώληση και κάποια άλλα προς μίσθωση, ως ακίνητα εισοδήματος, ενώ η πρώτη αυτή φάση των επενδύσεων σε κατοικίες αντιστοιχεί σε 60 εκατ. ευρώ. Στόχος της ΑΕΕΑΠ είναι η δημιουργία ποιοτικών κατοικιών σε περιοχές με καλή ζήτηση που θα απευθύνονται στη μέση ελληνική οικογένεια με απώτερες βλέψεις τις οικιστικές επενδύσεις αξίας 200 εκατ. ευρώ σε βάθος χρόνου. Δεδηλωμένο ενδιαφέρον, ως γνωστόν, διατηρεί η εταιρεία και στο κομμάτι των φοιτητικών κατοικιών με παρεχόμενες υπηρεσίες που θα περιλαμβάνονται στο πακέτο της μίσθωσης σε διάφορες περιοχές ενδιαφέροντος (βλ. Καλλιθέα). Στον τομέα των φοιτητικών κατοικιών έχει ποντάρει σε μεγάλο βαθμό και η έτερη εισηγμένη, Premia Properties ΑΕΕΑΠ, έχοντας εντάξει στο χαρτοφυλάκιό της τρία κτίρια φοιτητικών κατοικιών σε Αθήνα (Κυψέλη), Πάτρα και Θεσσαλονίκη με 153 διαμερίσματα, ενώ προοπτικές βλέπει και στον τομέα των εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων (serviced apartments). Για τη συγκεκριμένη κατηγορία η εταιρεία, ως γνωστόν, έχει έλθει σε συμφωνία με την Dimand για την αγορά οικιστικών ακινήτων ήδη από πέρυσι για το πρώτο οικιστικό εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων που κατασκεύασε η τελευταία στην περιοχή του Αγ. Διονυσίου (πλήρως μισθωμένα σε Teleperformance Hellas και ΓΕΥΣΗΝΟΥΣ ΑΒΕΕ), μία συνεργασία που θα συνεχιστεί και για επόμενα αντίστοιχα projects. Tο πρώτο οικιστικό ακίνητο εξυπηρετούμενων διαμερισμάτων που κατασκεύασε η Dimand στην περιοχή του Αγ. Διονυσίου Ακριβώς σε αυτή την κατηγορία των μικρών διαμερισμάτων για τη λεγόμενη πιο προσιτή κατοικία βλέπει περαιτέρω προοπτικές και ο κ. Δημήτρης Ανδριόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Dimand, η οποία ήταν η πρώτη που αποφάσισε να επενδύσει σε αυτό τον τομέα στον Πειραιά και τώρα συνεχίζει με δύο νέα projects στην ευρύτερη περιοχή, 4.500 τ.μ. και 2.000 τ.μ., που περιλαμβάνουν επιπλωμένα, μονόχωρα και δίχωρα διαμερίσματα. «Για το συγκεκριμένο κομμάτι της αγοράς βλέπουμε να υπάρχει σημαντική ζήτηση», δηλώνει χαρακτηριστικά ο διευθύνων σύμβουλος της Dimand, στο στόχαστρο της οποίας έχουν μπει και περιοχές όπως ο Βοτανικός και άλλα προάστια στα οποία προγραμματίζονται μεγάλες αναπλάσεις τα επόμενα χρόνια ή θα επωφεληθούν από τη νέα γραμμή 4 του μετρό Αθήνας. Προοπτικές βλέπει η διοίκηση της εταιρείας και στις πιο ακριβές περιοχές της Αθήνας, με χαρακτηριστική την αγορά ακινήτου στη Φιλοθέη έναντι 2 εκατ. ευρώ, εκεί όπου σε οικόπεδο 1,3 στρεμμάτων (με παλιά διώροφη οικοδομή) προβλέπεται η ανάπτυξη συγκροτήματος κατοικιών συνολικής επιφάνειας 1.500 τ.μ., με σύγχρονο σχεδιασμό και προδιαγραφές, με σκοπό την εκμίσθωσή του. Επιπλέον, η Dimand φαίνεται ότι επενδύει σημαντικά και στον τομέα των μεικτών αναπτύξεων, όπως αυτή που αναμένεται να ξεκινήσει μετά το πρώτο τρίμηνο του 2023 στο ακίνητο της πρώην ΒΕΛΚΑ στο Φάληρο, μέσω της εταιρείας 3V, όπου η Dimand συνεργάζεται με την AVAX Development του ομίλου ΑΒΑΞ, διατηρώντας πλειοψηφική συμμετοχή. Το έργο ύψους 100 εκατ. ευρώ, σε μία έκταση σχεδόν 19 στρεμμάτων ακριβώς δίπλα στο Στάδιο Καραϊσκάκη, αφορά συνολική δομημένη επιφάνεια σχεδόν 50.000 τ.μ. για γραφεία και τέσσερα κτίρια κατοικιών με τις τελικές μελέτες και τις αδειοδοτικές διαδικασίες να είναι σε εξέλιξη και ορίζοντα ολοκλήρωσης του project προς το τέλος του 2025. Σημειωτέον ότι ο όμιλος της ABAΞ μέσω της AVAX Development έχει επανενεργοποιηθεί εσχάτως στον τομέα της κατοικίας, ένα πλάνο από τα… παλιά, προηγούμενων δεκαετιών, πριν ακόμη και από τη μεσολάβηση της δημοσιονομικής κρίσης, όταν ο όμιλος είχε τα πρώτα του οικιστικά στο Μαρούσι. Στο σήμερα, εκτός από τις παραθεριστικές κατοικίες στην Κρήτη, το νέο project της Η2 residences με 16 διαμερίσματα 2 και 3 δωματίων, βρίσκεται στο Ελληνικό σε απόσταση 4 λεπτών με τα πόδια από την έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού και το Μητροπολιτικό πάρκο και ήδη έχουν ξεκινήσει οι πρώτες πωλήσεις. Tο νέο project της Η2 residences του ομίλου ΑΒΞ με 16 διαμερίσματα 2 και 3 δωματίων, βρίσκεται στο Ελληνικό σε απόσταση 4 λεπτών με τα πόδια από την έκταση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού και το Μητροπολιτικό πάρκο Στο Μαρούσι πάντως είναι το πρώτο κοινό project των Bluehouse Capital (σ.σ. τα επενδυτικά κεφάλαια της οποίας πρόσφατα απο-επένδυσαν από το εκπωτικό χωριό McArthur Glen στα Σπάτα, πουλώντας τη συμμετοχή της στη Lamda Development) και BLUE Development που δημιούργησαν το κοινό σχήμα BLUE Residences. Tο νέο σχήμα εστιάζει στην ανάπτυξη κατοικιών υψηλών προδιαγραφών στην Ελλάδα, με υψηλές περιβαλλοντικές πιστοποιήσεις (BREEAM) κι «επενδύει σε περιοχές που έχουν τα χαρακτηριστικά της 15λεπτης πόλης, δηλαδή περιοχές όπου μπορεί κανείς να συνδυάζει τα πάντα στην καθημερινότητά του, τη δουλειά, τα ψώνια, τον αθλητισμό, την υγειονομική περίθαλψη, την αναψυχή, μέσα σε 15 λεπτά με τα πόδια ή με το ποδήλατο». Εξ ου και το πρώτο έργο του κοινού σχήματος αφορά το «Paradise Quarter» στον Παράδεισο Αμαρουσίου, ένα έργο σε δύο κτίρια με 22 κατοικίες που, μεταξύ άλλων, θα περιλαμβάνει στους κοινόχρηστους χώρους γυμναστήριο και ευέλικτους γραφειακούς χώρους (co working spaces) κ.ά., με τους ενοίκους να έχουν πρόσβαση σε ειδική εφαρμογή (app) μέσω της οποίας θα μπορούν να κάνουν τις σχετικές κρατήσεις και να διαχειρίζονται όλες τις λειτουργίες του διαμερίσματός τους εξ αποστάσεως. Ενδεικτικά στο μοντέλο της 15λεπτης απόστασης, το νέο project, του οποίου η κατασκευή αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2023 με τιμές ανά τ.μ. από 5.500 ευρώ έως 7.000 ευρώ ανά τ.μ., είναι 15 λεπτά με τα πόδια από το ΟΑΚΑ, 4 λεπτά με αυτοκίνητο από τα εμπορικά κέντρα του Αμαρουσίου, 12 λεπτά από ιδιωτικά σχολεία. Tο «Paradise Quarter» στον Παράδεισο Αμαρουσίου, ένα έργο σε δύο κτίρια από το σχήμα Blue Residences που εντάσσεται στο μοντέλο της «15λεπτης πόλης» Σε περιοχές υψηλής ζήτησης ανά την Αθήνα, έχοντας εστιάσει αρχικά στα νότια προάστια, τρέχει δεκάδες οικιστικά έργα αυτή την περίοδο η TEN BRINKE Hellas, η εταιρεία που συνδέεται με τον ολλανδικό όμιλο TEN BRINKE κι έχει ανακοινώσει ένα μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα στην ελληνική αγορά που αγγίζει τα 280 εκατ. ευρώ για τη διετία 2022-2023 σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων, από χώρους logistics και εμπορικά πάρκα μέχρι σύγχρονα οικιστικά projects σε όλη την Αθήνα. Πέραν της Γλυφάδας, του Ελληνικού, της Αργυρούπολης όπου τρέχουν ήδη οικιστικές αναπτύξεις, με πράσινα χαρακτηριστικά όπως π.χ. τη χρήση φωτοβολταϊκών για την παραγωγή του κοινόχρηστου ρεύματος, η εταιρεία έχει επεκταθεί και στα βόρεια προάστια, στο Χαλάνδρι με μία μεικτή ανάπτυξη κατοικιών και εμπορικών χρήσεων (ΑΒ Βασιλόπουλος, Mc Donald’s). Η TEN BRINKE Hellas η οποία αρχικά είχε εστιάσει στα νότια προάστια και αυτή την περίοδο τρέχει δεκάδες οικιστικά έργα, επεκτείνεται και στα βόρεια προάστια Μεικτή είναι η ανάπτυξη με εμπόριο και ενοικιαζόμενες κατοικίες και στην οδό Ερμού, στην καρδιά της Αθήνας στο διατηρητέο του Γιαβάσειου που έχει μισθωθεί από τον Δήμο Αγίας Παρασκευής κι έχουν ξεκινήσει ήδη οι εργασίες για την ανάπλασή του, ενώ η εταιρεία έχει σε εξέλιξη οικιστικά projects κι εκτός Αθηνών, όπως για παράδειγμα στα Χανιά, σε μία προσπάθεια του ομίλου να αξιοποιήσει το ενδιαφέρον αυτή την περίοδο στον τομέα της κατοικίας.

Ξεκινούν οι ηλεκτρονικοί έλεγχοι στα ακίνητα, μέσω διασύνδεσης taxisnet και Κτηματολογίου. Με τη διασύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων έχουν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και μπορούν να εντοπίζουν άμεσα όλα τα ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ.λπ.) που υπάρχουν σε αυτά, τόσο στις εντός, όσο και στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές, τα οποία δεν είναι δηλωμένα στο έντυπο Ε9. Επίσης, μπορούν να εντοπίζονται ακίνητα, που ενώ έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, δεν έχουν δηλωθεί με το «σωστό» εμβαδό στο Περιουσιολόγιο (Ε9) στην Εφορία. Το Υπουργείο Οικονομικών, εκτιμά ότι αρκετοί φορολογούμενοι αποκρύπτουν από την εφορία την πραγματική τους ακίνητη περιουσία, δηλώνοντας λιγότερα τετραγωνικά, για να αποφεύγουν την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Επίσης πολλές είναι και οι περιπτώσεις που ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν είχαν συμβόλαια δεν τα δήλωναν στο Ε9, αλλά τα δήλωσαν πρόσφατα στο Κτηματολόγιο με ένορκη βεβαίωση μαρτύρων και διόρθωση του τελευταίου Ε9. Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες; Όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο. Την ίδια υποχρέωση έχουν και για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9). Θα πρέπει να διορθώσουν το Ε9 σε περίπτωση που έχει μεταβληθεί η περιουσιακή τους κατάσταση, όπως επίσης και όσοι προέβησαν σενομιμοποιήσεις αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων. Όσα ακίνητα δεν έχουν εντοπιστεί στο κτηματολόγιο γιατί δασώθηκαν ή εγκαταλείφθηκαν και δεν ενδιαφέρονται οι ιδιοκτήτες, θα πρέπει να διαγραφούν από το Ε9. Τι δηλώνουμε στο Ε9; Όλα τα ακίνητα ή εμπράγματα δικαιώματα (επικαρπία, δικαίωμα υψούν κλπ) επί ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς και εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Ποια λάθη στο Ε9 πρέπει να προσέξουμε; Συνήθως υπάρχουν λάθη στην έκταση των αγροτεμαχίων, αφού δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες βάσει συμβολαίων στο περίπου και χωρίς την ακριβή τοπογραφική αποτύπωσή τους. Δεν δηλώθηκαν ακίνητα από χρησικτησία, για τα οποία οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας Λάθος εμβαδό κατοικίας, διότι δεν συμπεριέλαβαν τους αυθαίρετους ημιυπαίθριους χώρους που έκλεισαν και γενικά αυθαίρετες προσθήκες ή αλλαγές χρήσεων των ακινήτων. Μετατροπή υπογείων σε χώρους κατοικίας. Πατάρια και σοφίτες, που συμπεριλαμβάνονται στη δόμηση. Τι δηλώνουμε στο Κτηματολόγιο; Δηλώνουμε οικόπεδα, χωράφια, σπίτια, αποθήκες, διαμερίσματα και γενικά κάθε κτίσμα που βρίσκεται εντός του γεωτεμαχίου. Για τα κτίσματα, ανάλογα με το αν υπάρχει ή όχι διηρημένη ιδιοκτησία, δηλώνονται τα παρακάτω: α) Για τα κτίρια για τα οποία δεν έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, δηλαδή δεν έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο («χιλιοστά»). Το έτος κατασκευής, ο συνολικός αριθμός των ορόφων, το συνολικό εμβαδόν ορόφων, η χρήση του κτιρίου, ο συνολικός αριθμός υπογείων, το συνολικό εμβαδόν υπογείων, χρήση υπογείων. β) Για τα κτίρια για τα οποία έχει συσταθεί οριζόντια ιδιοκτησία, απλή κάθετη ή σύνθετη κάθετη ιδιοκτησία µε συµβολαιογραφική πράξη, δηλαδή έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο («χιλιοστά»). Η χρήση του κτιρίου (διαμέρισμα/επαγγελματικήή στέγη/θέση στάθμευσης/αποθήκη/δικαίωμα υψούν «ο αέρας»/άλλη χρήση), ο αριθμός του κτιρίου στον τίτλο, ο αριθμός ορόφου, ο αριθμός ιδιοκτησίας στον τίτλο, το εμβαδό σε τετραγωνικά μέτρα, το έτος κατασκευής. γ) Για τους βοηθητικούς χώρους, οι οποίοι συνοδεύουν τη διηρημένη ιδιοκτησία σύµφωνα µε τον τίτλο κτήσης. Συνήθως είναι οι αποθήκες και οι θέσεις στάθµευσης, που δεν διαθέτουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο. Η χρήση του κτιρίου (αποθήκη/θέση στάθμευσης/άλλος χώρος), ο όροφος, ο αριθμός χώρου, το εμβαδό σε τετραγωνικά μέτρα, η χρήση του κτιρίου. Τι προσέχουμε, όταν διορθώνουμε το Ε9 με βάση το Κτηματολόγιο; Σε περίπτωση μεταβολών, σε υφιστάμενη ακίνητη περιουσία, όπως η χρησικτησία, η δήλωση στοιχείων ακινήτων που υποβάλλεται σε ένα έτος θα πρέπει να μεταφερθεί και στα επόμενα έτη μέχρι και το τρέχον έτος, προκειμένου να ενημερωθεί η περιουσιακή εικόνα για όλα τα έτη, εφόσον υφίσταται σχετική υποχρέωση. Παράδειγμα: Αν διαπιστωθεί αλλαγή στην περιουσιακή κατάσταση το έτος 2017, ο υπόχρεος, δεν θα διορθώσει μόνο τα στοιχεία των ακινήτων του για το έτος 2021, αλλά και για τα έτη 2020, 2019, 2018, 2017. Επί της νέας ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή διαμορφώνεται με τη νέα δήλωση, θα υπολογιστεί και αναδρομικά από το έτος των μεταβολών, ο ΕΝΦΙΑ. Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσω για να καταγραφεί σωστά το ακίνητό μου σε Ε9 και Κτηματολόγιο; Βρείτε την Οικοδομική Άδεια του κτιρίου και αναγράψτε τα ακριβή τετραγωνικά που γράφει το έντυπο της Άδειας. Τακτοποιείστε τα τυχόν αυθαίρετά που έχετε και δηλώστε το σύνολο των τετραγωνικών του κτιρίου σας. Αν έχετε τοπογραφικό, διασταυρώστε τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, εμβαδό κλπ) με τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί. Αν έχετε συμβόλαιο που αναγράφει στο περίπου μια έκταση, και γνωρίζετε ότι δεν είναι η πραγματική έκταση, κάντε πρώτα τοπογραφικό και στη συνέχεια βάλτε στο περιουσιολόγιο την ακριβή έκταση. Αρκεί βέβαια να ενημερώσετε και το κτηματολόγιο. Αφαιρέστε από το Ε9 βοσκότοπους, χωράφια, ρουμάνια, χέρσα χωράφια, που δεν καλλιεργούνται και είναι δασικές εκτάσεις. Τι γίνεται με τα κληρονομούμενα ακίνητα; Με πρόσφατο νόμο για θέματα κτηματολογίου (Νόμος 4934/2022) ψηφίστηκαν νέες διατάξεις με τις οποίες: – Θεσπίζεται η απευθείας σύνδεση του Ελληνικού Κτηματολογίου με τα ληξιαρχεία, με σκοπό να ενημερώνεται αυτόματα το κτηματολόγιο για τα στοιχεία της ληξιαρχικής πράξης θανάτου κάθε δικαιούχου. – Υποχρεώνονται οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος ιδιοκτήτη εντός ενός μήνα να ενημερώσουν το κτηματολόγιο, ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς. Επομένως οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι και χωρίς να έχουν προβεί στην αποδοχή κληρονομιάς θα πρέπει, να δηλώσουν τα κληρονομούμενα ακίνητα στο κτηματολόγιο και σε περίπτωση που λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο, θα πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία τους, ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να πληροφορηθεί εάν ο κύριος ενός ακινήτου απεβίωσε, ώστε να αναζητήσει, για οποιονδήποτε λόγο, τους κληρονόμους του. Επίσης για θα πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα στο Ε9 και να γνωστοποιήσουν στη φορολογική διοίκηση τα σωστά περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων τους, όπως αυτά προκύπτουν από τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, υποβάλλοντας εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 στο σύστημα TAXISnet.

Στόχος να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην κτηματαγορά η οποία εμφάνισε ισχυρά αντισώματα την περίοδο της πανδημίας και εξακολουθεί να κινείται ανοδικά παρά την ενεργειακή κρίση. Με την οικοδομή να έχει αφήσει οριστικά πίσω της τα πέτρινα χρόνια της κρίσης και να «τρέχει» με υψηλούς ρυθμούς, παρά την ενεργειακή κρίση που έχει ανεβάσει το κατασκευαστικό κόστος, ένα νέο πακέτο με τέσσερα μέτρα έρχεται να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στο εγχώριο real estate. «Παγωμένος» ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές έως το τέλος του 2024, χαμηλότοκα δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια και δύο νέα προγράμματα για ανακαίνιση κατοικιών είναι τα μέτρα που ενεργοποιούνται τους επόμενους μήνες και αναμένεται να συμβάλουν στην τόνωση των κατασκευών, την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό, την αύξηση των πωλήσεων παλαιών και νεόδμητων ακινήτων, την αναβάθμιση των κατοικιών, αλλά και την ενίσχυση της απασχόλησης στον κλάδο της οικοδομής. Τα 3+1 μέτρα που αναμένεται να στηρίξουν την οικοδομή περιλαμβάνουν: Παράταση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, η αγορά πήρε τα πάνω της και έμεινε όρθια όλο το προηγούμενο διάστημα, και κυρίως κατά την πανδημία, λόγω της αναστολής του ΦΠΑ που αποτελεί βασικό σύμμαχο για όποιον θέλει να επενδύσει στην ελληνική κτηματαγορά. Το νέο διετές «πάγωμα» του ΦΠΑ σε όλα τα ακίνητα μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2024 αποτελεί θετικό σοκ στην οικοδομή καθώς συμβάλλει στη διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας με την τόνωση των κατασκευών, διατήρηση του ενδιαφέροντος για νεόδμητα ακίνητα και την προσέλκυση ξένων που θέλουν να επενδύσουν στην ελληνική αγορά ακινήτων. Με την αναστολή του ΦΠΑ 24% έως και το τέλος 2024, όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα επιβαρύνονται με φόρο μεταβίβασης 3% επί της αναγραφόμενης αξίας στο συμβόλαιο. Η αναστολή αφορά και όλα τα αδιάθετα ακίνητα με άδεια οικοδομής από τη 1η Ιανουαρίου 2006 (όταν επιβλήθηκε ο ΦΠΑ στις νέες οικοδομές). Επίσης, η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ. Χαμηλότοκα δάνεια έως 150.000 ευρώ σε νέους και νέα ζευγάρια για αγορά πρώτης κατοικίας Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει από το πρώτο τρίμηνο του 2023 και θα μπορούν να ενταχθούν νέοι έως 39 ετών με ελάχιστο ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ και ανώτερο εισόδημα αντίστοιχο με αυτό που ισχύει για το επίδομα θέρμανσης. Δηλαδή 16.000 ευρώ για τον άγαμο, 24.000 ευρώ για τον έγγαμο, προσαυξανόμενα κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί. Το δάνειο αφορά αγορά πρώτης κατοικίας έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Η δόση θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο και θα φτάνει τα 275 ευρώ για σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα. Το επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα θα είναι στο 1% αλλά σε κάθε περίπτωση θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων. Για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες το επιτόκιο θα είναι μηδενικό. Σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, «το πρόγραμμα θα δυσκολέψει όσους ζουν στον Νομό Αττικής και θα αναζητήσουν μια κατοικία από 75 τμ έως 120 τμ με δύο τουλάχιστον υπνοδωμάτια άνω του 1ου ορόφου, καθώς τα ακίνητα που διατίθενται προς πώληση στα νότια, βόρεια και ανατολικά προάστια η διαθεσιμότητα είναι σχεδόν μηδενική. Αντίθετα όσοι νέοι ή ζευγάρια ζουν ή σκέφτονται να ζήσουν στην περιφέρεια, κυρίως σε περιοχές που δεν καταγράφουν έντονη τουριστική δυναμική, θα έχουν περισσότερες και ποιοτικότερες επιλογές ακινήτων» σημειώνει ο Θεμιστοκλής Μπάκας. «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2023 και επιδοτεί την ανακαίνιση κατοικιών οι οποίες είναι κενές και δεν χρησιμοποιούνται, προκειμένου να διατεθούν σε μισθώσεις διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών. Το ποσοστό επιδότησης των υλικών και εργασιών ανακαίνισης φθάνει έως 40%. Αφορά κατοικίες μέχρι 100 τμ στις οποίες ο ωφελούμενος θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας, οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ. Οι ωφελούμενοι θα επιλέγονται με βαθμολογία που πριμοδοτεί όσους έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη (40%). «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει τον Δεκέμβριο και αποτελεί συνδυασμό επιδότησης και άτοκου ή χαμηλότοκου δανεισμού σε νέους ηλικίας 18-39 ετών για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που ιδιοκατοικούν. Στο «Εξοικονομώ για Νέους» οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ, το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή να υπάρχει πλήρης κυριότητα ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους, να έχει την επικαρπία του ακινήτου. Στο «Ανακαινίζω για Νέους» που παρέχει χαμηλότοκα δάνεια μέχρι 7.000 ευρώ για εργασίες αναβάθμισης της κατοικίας, οι δικαιούχοι πρέπει να καλύπτουν το ίδιο εισοδηματικό όριο με το «Εξοικονομώ». Προβλέπεται ωστόσο επιπλέον επιδότηση ύψους 3.000 ευρώ για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους να έχει την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου.

Προ των πυλών βρίσκεται το νομοσχέδιο που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τον Σεπτέμβριο και βάσει του οποίου η κυβέρνηση σχεδιάζει να δώσει νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας σε περίπου 90.000 ακίνητα του Δημοσίου που έχουν καταπατηθεί από ιδιώτες τις τελευταίες δεκαετίες. Βάσει του νομοσχεδίου θα δίνεται η δυνατότητα να τα νομιμοποιήσουν, καταβάλλοντας το ανάλογο τίμημα και το ποσό της εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, το οποίο θα κλιμακώνεται ανάλογα με τη χρονική διάρκεια της κατοχής και το είδος του ακινήτου. Στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης είναι κάποια από αυτά τα χιλιάδες ακίνητα να αποδοθούν στους καταπατητές με το αναλογούν τίμημα και τα άλλα να επιστρέψουν στο Ελληνικό Δημόσιο για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Σκοπός είναι με το νέο νομοσχέδιο να δοθεί λύση σε ένα πρόβλημα που έχει ρίζες από το 1929 και έως σήμερα κανένας νόμος δεν έχει μπορέσει να ρυθμίσει. Αφορά περί τις 90.000 περιπτώσεις και για το 92% των δημοσίων ακινήτων που έχουν γίνει κατοικίες, κτήματα ή και επαγγελματικές στέγες πολιτών. Με τη νέα ρύθμιση οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων θα μπορούν να τα εξαγοράσουν, αποκαθιστώντας το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς και παράλληλα ενισχύουν τα δημόσια έσοδα με το τίμημα και τους φόρους μεταβίβασης ακινήτων. Διευθετείται έτσι το ιδιοκτησιακό καθεστώς της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και το Δημόσιο και οι δικαστικές Αρχές απαλλάσσονται από σημαντικό αριθμό εκκρεμών γραφειοκρατικών διαδικασιών και από δίκες. Στην ειδική επιτροπή που θα συγκροτηθεί ο κάθε δικαιούχος θα καταθέτει τα απαραίτητα δικαιολογητικά, ώστε να εξεταστεί η νομιμότητα των ακινήτων, ενώ θα συνεκτιμηθεί και η δικαστική προσφυγή όσων έχουν καταθέσει. Οι πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών είναι πως η εξαγορά των καταπατημένων δημοσίων ακινήτων και εκτάσεων θα γίνει υπό προϋποθέσεις και με σαφή, αντικειμενικά κριτήρια, μέσα από μια ταχεία και αυτοματοποιημένη διαδικασία. Θα περιλαμβάνονται δικλίδες ασφαλείας ώστε να εξαιρούνται ακίνητα που είναι απαραίτητα για τις κρατικές ανάγκες, παρουσιάζουν περιβαλλοντικό ή αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, σημαντική θα είναι η χρονική διάρκεια της κατοχής του καταπατημένου ακινήτου με ορόσημο το 1980. Κατά τα Νέα, για να εγείρει κάποιος αξιώσεις εξαγοράς καταπατημένου ακινήτου θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει στην κατοχή του το δημόσιο ακίνητο πάνω από 40 χρόνια αν η αφετηρία είναι το 1980. Για όσους έχουν καταπατήσει δημόσια ακίνητα μετά το 1980 το σχέδιο νόμου, σύμφωνα με τις παρούσες πληροφορίες, δεν θα δίνει τη δυνατότητα εξαγοράς και άρα θα προβλέπει την απομάκρυνσή τους από τα παρανόμως καταπατημένα ακίνητα, ενδεχομένως και με πρόστιμο. Εκτιμάται ότι από το σύνολο της δημόσιας περιουσίας έχει καταπατηθεί το 47% των αστικών ακινήτων και το 64% των αγροτικών εκτάσεων. Στην Αττική, 8 στα 10 ακίνητα του Δημοσίου βρίσκονται στα χέρια των καταπατητών. Στη Θεσσαλία και στη Στερεά Ελλάδα 7 στα 10 και στα νησιά του Αιγαίου 6 στα 10. Ως προς το τίμημα, το ύψος του θα διαφοροποιείται, όπου και θα λαμβάνονται υπόψη μεταξύ άλλων και κοινωνικά κριτήρια. Θα είναι χαμηλό, δηλαδή, για τους πολίτες με αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία, για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους, ανάπηρους και για περιπτώσεις που επί του καταπατημένου ακινήτου έχει ανεγερθεί πρώτη κατοικία. Επομένως, θα εξαιρεθούν οι περιπτώσεις εξοχικής κατοικίας. Επίσης, για την εξαγορά αγροτικών εκτάσεων θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι ο κάτοχος είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότης, υπό προϋποθέσεις.

Μπορεί οι προβλέψεις για την πορεία του τουρισμού τη φετινή σεζόν να είναι αισιόδοξες ή τουλάχιστον πολύ καλύτερες σε σχέση με πέρυσι όμως, το γεγονός αυτό δεν σημαίνει αυτόματα ότι η τουριστική κατοικία θα επιστρέψει στα επίπεδα που βρισκόταν το 2019. Γι’ αυτό θα χρειαστεί χρόνος, ενώ σίγουρα ο στόχος της πλήρους επιστροφής στην «καλή εποχή», πριν την εμφάνιση του κορονοϊού θα έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας από το 2022. Και αυτό επειδή το 2020 τα deals μέσω Χρυσής Βίζας δεν ξεπέρασαν τα 400, όταν το 2019 είχαν ανέλθει σε 3.504. Επίσης, το πρώτο εξάμηνο της φετινής χρονιάς, επικρατεί χαμηλό βαρομετρικό γι’ αυτού του είδους τις συναλλαγές. Στάση “wait and see” από τους Έλληνες Όπως αναφέρει, σε έκθεσή της η εταιρία ακινήτων Cerved Property Services, κατά την τελευταία τριετία υπήρξε σημαντική μεγέθυνση στην αγορά κατοικιών με την κύρια αιτία να επικεντρώνεται στη συνεχή αύξηση των αφίξεων ξένων τουριστών η οποία και κατέγραψε ιστορικό ρεκόρ το 2019. Εκείνη δε τη χρονιά καταγράφηκε τα deals μέσω Χρυσής Βίζας είχαν αγγίξει σε αξία τα 857 εκατ. ευρώ. Παρόλα αυτά και παρά τις επιπτώσεις της πανδημίας, το ενδιαφέρον για ξένες επενδύσεις στην ελληνική αγορά κατοικιών διατηρήθηκε υψηλό. Αντίθετα όμως, οι Έλληνες τηρούν στάση αναμονής κυρίως λόγω της κατάρρευσης των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων σε συνέχεια της συρρίκνωσης των τουριστικών αφίξεων. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2020 οι μεταβιβάσεις ακινήτων στην Περιφέρεια Αττικής μειώθηκαν κατά 49,5%, σε σχέση με το 2019, ενώ το 2018 οι μεταβιβάσεις είχαν αυξηθεί κατά 59,6%. Επίσης, σύμφωνα με τους αναλυτές, κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης μειώθηκε αισθητά ο ρυθμός ανακαίνισης αλλά και νέων επενδύσεων σε αστικά ακίνητα. Αυτό οδήγησε σε περιορισμό της προσφοράς ποιοτικών κατοικιών, αν και τους τελευταίους μήνες η οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει σταθερή άνοδο κυρίως στα παραλιακά προάστια. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, σύμφωνα με την Cerved, είναι η αιτία για την οποία σε αρκετές περιοχές της Αττικής οι μέσες τιμές κατοικιών διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, οι developers έχουν αγοράσει οικόπεδα σε ανταγωνιστικές τιμές, προσβλέποντας στην αποπεράτωση των συγκροτημάτων κατοικιών με ικανοποιητικό περιθώριο κέρδους. Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί εκτιμούν ότι από το φετινό καλοκαίρι η ζήτηση για κατοικίες που ενοικιάζονται μέσω Airbnb ή προσφέρονται με διαφορετικό τρόπο σε τουρίστες, θα ανακάμψει. Σε πρώτη όμως, φάση η ανάκαμψη θα αφορά ακίνητα που βρίσκονται σε καλές τοποθεσίες, καθώς θα χρειαστεί καιρός μέχρι η ζήτηση να «απλωθεί» οριζόντια στα τουριστικά ακίνητα. Τα νέα projects Την ίδια στιγμή, έστω και με χαμηλότερους ρυθμούς, συγκριτικά με την εποχή πριν από την πανδημία, τα οργανωμένα projects στον τουρισμό βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Σύμφωνα με τη «χαρτογράφηση» που πραγματοποιεί η Cerved, οι μεγαλύτερες τέτοιου είδους επενδύσεις περιλαμβάνουν: – το τουριστικό θέρετρο “ Killada Hills” στην Φθιώτιδα με συνολικό κόστος 400 εκατ. ευρώ και φορέα υλοποίησης την εταιρεία Dolphin Capital Investors – το project του τουριστικού ομίλου NCH σε έκταση 500 στρεμμάτων στην Κασσιόπη Κέρκυρας ύψους 120 εκατ. ευρώ – το τουριστικό συγκρότημα 60 εκατ. ευρώ με δυναμικότητα 378 κλινών της Grivalia Hospitality στη θέση Καλό Λιβάδι Μυκόνου – την ολοκληρωμένη τουριστική ανάπτυξη στην Κρήτη, προϋπολογισμού 600 εκατ. ευρώ, με τίτλο “Elounda Hills» – την έναρξη λειτουργίας του ξενοδοχείου “Athens Capital Hotel” στην Πλατεία Συντάγματος που είναι επένδυση 22 εκατ. ευρώ, με το τη διεθνή αλυσίδα Αccor Group να εχει αναλάβει τη διαχείριση του ξενοδοχείου – το νέο boutique hotel στο Κολωνάκι της Briq Properties που είναι επένδυση 1,5 εκατ. ευρώ και βρίσκεται υπό τη διαχείριση της αλυσίδας “The Modernist” – το ξενοδοχείο στην οδό Σταδίου, συνολικού ύψους 20 εκατ. ευρώ, που αναπτύσσουν από κοινού οι εταιρείες Dimand, Prodea και η ευρωπαϊκή αναπτυξιακή τράπεζα EBRD. Η επένδυση θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2021, θα είναι δυναμικότητας 200 δωματίων ενώ προβλέπεται μακροχρόνια μίσθωση του ξενοδοχείου διάρκειας 25 ετών με εκμισθωτή το Μετοχικό Ταμείο Στρατού – την ανακατασκευή του “Esperia Hotel” από το ξενοδοχειακό όμιλο Fattal Hotel. Πρόκειται για επένδυση 10 εκατ. ευρώ.

Πριν ξεσπάσει η πανδημία, η ζήτηση για γραφεία αυξανόταν στη Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, μετά το σοκ των πρώτων μηνών, περιορίζεται, κυρίως, σε υψηλών προδιαγραφών χώρους, μιας και ο κορονοϊός έχει αλλάξει τις συνήθειες αλλά και τις απαιτήσεις όσων χρησιμοποιούν επαγγελματικά ακίνητα. Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα της εταιρίας Arbitrage, η αγορά γραφείων της Θεσσαλονίκης αποτελείται κατά βάση από μικρούς και κατακερματισμένους χώρους σε κτίρια μικτών χρήσεων με συμβατικές Η/Μ υποδομές, τεχνολογικά φτωχά με παλιές καλωδιώσεις και συχνά με κοινόχρηστες τουαλέτες. Υπάρχει δηλαδή, έλλειψη ποιοτικών και τεχνολογικά άρτιων γραφειακών χώρων και μεγάλων αυτοτελών κτιρίων γραφείων που δύναται να στεγάσουν πολυεθνικούς ομίλους. Έτσι, η ανώτατη τιμή ενοικίασης για γραφεία από 50 έως 200 τ.μ. δεν ξεπερνά τα 10 ευρώ, ενώ αγγίζει τα 12 ευρώ για χώρους μεγαλύτερους από 200 τ.μ. Σύμφωνα με την έρευνα, τα δυνατά σημεία της κτηματαγοράς της Θεσσαλονίκης περιλαμβάνουν: – τις σχετικά προσιτές που απέχουν ακόμη 20%-25% πριν από την μεγάλη οικονομική κρίση του 2008. -τις σχετικά καλές αποδόσεις σε σύγκριση με ανταγωνιστικές μεσογειακές δευτερογενείς αγορές -την υλοποίηση ιδιωτικοποιήσεων και έργων αναβάθμισης υποδομών (αεροδρόμιο, λιμάνι, μετρό, flyover) -τη δραστηριά Ισραηλιτική κοινότητα και -την οδική σύνδεση με τα Βαλκάνια Επίσης, σύμφωνα με την Arbitrage, το real estate της Θεσσαλονίκη διαθέτει προοπτικές λόγω της ανάκαμψης και ανατίμησης των τιμών, της ύπαρξης ακινήτων θα βγουν στην αγορά και συνδέονται με εξασφαλίσεις «κόκκινων δανείων», αλλά και των σχεδιαζόμενων νέων αναπτύξεων αυτοτελών και τεχνολογικά σύγχρονων γραφείων. Επίσης, η αναμενόμενη δημιουργία του digital hub της Pfizer, των κέντρων καινοτομίας της Deloitte και της Cisco και η ανάδειξη της Θεσσαλονίκης ως επιχειρηματικού κέντρο των Βαλκανίων δημιουργεί σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης. Χωρίς βέβαια, αμφισβήτηση, η απουσία επενδυτών-τουλάχιστον τοπικών- όπως και ζήτησης από το εξωτερικό, λειτουργεί μειονεκτικά για την αγορά ακινήτων της Θεσσαλονίκης. https://www.economix.gr/wp-content/uploads/2021/04/pinax-1-1024x206.jpg Οι νέες συνήθειες Γενικότερα, όπως σημειώνει η έρευνα, λόγω της πανδημίας επαναπροσδιορίστηκαν οι ανάγκες για φυσικό και μηχανικό εξαερισμό στους γραφειακούς χώρους που σχεδιάζονται με αυξημένες δυνατότητες για φυσικό αερισμό, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τη μελλοντική διαμερισμάτωση αυτών. Προβλέπεται πρόσθετος μηχανικός εξαερισμός, πέραν του ελάχιστου προβλεπόμενου από τον ΚΕΝΑΚ, ενσωματώνοντας τεχνολογίες που αποτρέπουν την ανακυκλοφορία του αέρα Παρά την πανδημία, εξακολουθούν να επικρατούν οι λύσεις γραφείων ανοιχτού τύπου open plan με δυνατότητα κοινόχρηστων γραφείων, ελαττώνοντας έτσι τις ανάγκες σε χώρους προς μίσθωση Ταυτόχρονα δίνεται ιδιαίτερη σημασία κατά το σχεδιασμό για απομονωμένους χώρους και χώρους συνεργασίας (collaboration areas). Επίσης, καθώς οι εταιρίες, τον τελευταίο χρόνο, στράφηκαν στην τηλεργασία αναμένεται ένα σημαντικό ποσοστό αυτών να εξετάσει τη μείωση των επιφανειών που μισθώνει, υιοθετώντας επιλογές κοινόχρηστων γραφείων και διαδοχικής τηλεργασίας του προσωπικού Επιπλέον βαρύτητα δίνεται στα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά των κτιρίων (νέων και υφιστάμενων προς ανακατασκευή) από τους θεσμικούς επενδυτές, επιλέγοντας την ενεργειακή/περιβαλλοντική πιστοποίηση τους κατά τα διεθνή πρότυπα όπως LEED, BREEAM, WELL κλπ

Η δυνατότητα εξ αποστάσεως ελέγχου των ακινήτων εντός των περιοχών όπου λειτουργεί το Κτηματολόγιο (ktimatologio.gov.gr), αλλά και η αναβάθμιση της πλατφόρμας «Θέαση» του Κτηματολογίου (maps.gov.gr), είναι οι νέες ψηφιακές υπηρεσίες σχετικά με το Κτηματολόγιο, που παρέχονται δωρεάν στους πολίτες μέσω του gov.gr. Με λίγα κλικ, “οι πολίτες θα μπορούν να βλέπουν όλα τα στοιχεία των ακινήτων τους, ενώ οι επαγγελματίες μόνο ό,τι απαιτεί η άσκηση της δραστηριότητάς τους”, σημείωσε σχετικά ο πρωθυπουργός, για την ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου. “Θα γίνεται γνωστή η νομική κατάσταση κάθε ακινήτου, ενόψει κάποιας μεταβίβασης, η φερεγγυότητά του για τη λήψη ενός δανείου. Ακόμα όλες οι πληροφορίες οι οποίες χρειάζονται για την έκδοση οικονομικών θα είναι προσβάσιμες αλλά θα καταχωρούνται και πράξεις όπως συμβόλαια και θα υποβάλλονται αιτήσεις για διορθώσεις στις κτηματογραφικές εγγραφές”, συμπλήρωσε. Ενώ, η παρουσίασή τους στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή, από τον Υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκο Πιερρακάκη και τον Υφυπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιο για το Κτηματολόγιο, Γιώργο Στύλιο. Ο εξ αποστάσεως έλεγχος είναι από σήμερα διαθέσιμος στο ktimatologio.gov.gr και αφορά περίπου στο 1/3 των δικαιωμάτων επί ακινήτων στην επικράτεια. Η λειτουργία της υπηρεσίας ρυθμίζεται από τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση που συνυπέγραψαν ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης, ο Υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας και ο Υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, αρμόδιος για το Κτηματολόγιο, Γιώργος Στύλιος. Ο έλεγχος γίνεται πλέον δωρεάν χωρίς ανάγκη επίσκεψης σε Κτηματολογικό Γραφείο Η πλατφόρμα δίνει τη δυνατότητα διενέργειας ελέγχου οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, χωρίς να είναι αναγκαία η μετάβαση στο Κτηματολογικό Γραφείο του τόπου όπου βρίσκεται το ακίνητο. Η έρευνα γίνεται χωρίς την καταβολή αντιτίμου. Διαβαθμισμένη πρόσβαση ανά επαγγελματική ομάδα Επιπλέον, εξασφαλίζεται η διαβαθμισμένη πρόσβαση στα στοιχεία του Κτηματολογίου σε συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες (οι οποίες θα ταυτοποιούνται με κωδικούς από τους επαγγελματικούς/επιστημονικούς τους συλλόγους και τα επιμελητήρια), ώστε να διασφαλίζονται τα προσωπικά δεδομένα των πολιτών. Ειδικότερα: Οι δικηγόροι διατηρούν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις εγγραφές του Κτηματολογίου, στο σύνολο της επικράτειας. Οι δικαστικοί επιμελητές έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις εγγραφές του Κτηματολογίου για τα ακίνητα εντός της περιφέρειας που ασκούν τα καθήκοντά τους και ενόψει αναγκαστικής εκτέλεσης. Οι συμβολαιογράφοι έχουν πρόσβαση στις εγγραφές και τα στοιχεία που σχετίζονται με δικαιώματα κυριότητας και δουλείας, καθώς και στην απεικόνιση του ακινήτου στα κτηματολογικά διαγράμματα. Οι μηχανικοί έχουν πρόσβαση, κατόπιν αναζήτησης του ακινήτου μέσω του Κωδικού Αριθμού Εθνικού Κτηματολογίου (ΚΑΕΚ) του, στις εγγραφές και τα στοιχεία που σχετίζονται με δικαιώματα κυριότητας και δουλείας, στη χωρική βάση και τα τοπογραφικά διαγράμματα καθώς και στην εισήγηση της Υπηρεσίας επί των αιτήσεων και των γεωμετρικών μεταβολών. Τέλος, κάθε πολίτης ή νομικό πρόσωπο έχει πρόσβαση στις εγγραφές που αφορούν στα ακίνητά του με χρήση κωδικών Taxisnet. Η «Θέαση» μεταφέρεται στο maps.gov.gr Η πλατφόρμα «Θέαση» που μέχρι στιγμής παρείχε δωρεάν περιήγηση σε χαρτογραφικό υλικό όλης της χώρας αναβαθμίζεται και μεταφέρεται στο maps.gov.gr. Η υπηρεσία παρέχεται δωρεάν για όλους, χωρίς διαβαθμισμένη πρόσβαση, μέσω ενός πιο φιλικού περιβάλλοντος πλοήγησης, ενώ είναι πλέον προσβάσιμη και από κινητά. Η νέα πλατφόρμα έχει εμπλουτιστεί με τα δεδομένα των γεωτεμαχίων του Κτηματολογίου. Αυτό σημαίνει ότι ο χρήστης μπορεί να βλέπει στον χάρτη τόσο τα όρια κάθε οικοπέδου, όσο και τον ΚΑΕΚ που αυτό φέρει. Επιπλέον, μέσω της πλατφόρμας, θα διατίθενται ελεύθερα διάφορα στατιστικά στοιχεία που αφορούν στην αγορά ακινήτων και την πορεία της κτηματογράφησης.

Αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα «σκαριά» περισσότερα από δεκαπέντε ξενοδοχεία στους βασικούς άξονες, πολλά εκ των οποίων προβλέπεται να υποδεχθούν μέσα στο επόμενο διάστημα τους πρώτους επισκέπτες τους. Τεκτονικές αλλαγές στην εικόνα και τον χαρακτήρα του ιστορικού κέντρου της πρωτεύουσας φέρνει το επενδυτικό μπαράζ στην τουριστική αγορά της Αθήνας. Εγχώρια και ξένα κεφάλαια συνεχίζουν απτόητα να υλοποιούν επενδύσεις εκατομμυρίων ευρώ για τη μετατροπή εμβληματικών κτιρίων και γραφειακών χώρων σε πολυτελείς μονάδες φιλοξενίας σε κομβικά σημεία, ποντάροντας στις τεράστιες δυνατότητες της πόλης ως city break προορισμού οι οποίες εκτιμάται ότι θα ενισχυθούν ακόμη περισσότερο μετά το τέλος της πανδημίας. Σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξαν τα «ΝΕΑ», αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα «σκαριά» περισσότερα από δεκαπέντε ξενοδοχεία στους βασικούς άξονες, πολλά εκ των οποίων προβλέπεται να υποδεχθούν μέσα στο επόμενο διάστημα τους πρώτους επισκέπτες τους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα περισσότερα κεφάλαια που πρόκειται να επενδυθούν έχουν ισραηλινή προέλευση, ενώ αξιοσημείωτη είναι η παρουσία Κινέζων αλλά κα εγχώριων επενδυτικών παικτών του real estsate. Ενδεικτικά, η κοινοπραξία των Dimand και Prodea Investments με την αρωγή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) μετατρέπουν το Σαρόγλειο Μέγαρο στην οδό Σταδίου 65 σε πολυτελές ξενοδοχείο, υπό το διεθνές brand της Moxy (όμιλος Marriott). Πρόκειται για 8ώροφο κτίριο στην Ομόνοια επιφάνειας 11.300 τ.μ., το οποίο μίσθωσε η κοινοπραξία για 25 χρόνια (με δικαίωμα παράτασης 25 χρόνων) από το Μετοχικό Ταμείο Στρατού και τη Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων. Η επένδυση υπολογίζεται σε περίπου 20 εκατ. ευρώ, με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2021 ενώ θα είναι δυναμικότητας 200 δωματίων. Στη ριζική ανανέωση του πρώην ξενοδοχείου Esperia στην οδό Σταδίου 22 προχωρά η Fattal Hotels, η οποία σκοπεύει να δημιουργήσει μονάδα 5 αστέρων με την επωνυμία NYX Athens. Η εταιρεία, ισραηλινών συμφερόντων, θα δαπανήσει πάνω από 10 εκατ. ευρώ ενώ η έναρξη τοποθετείται από τη νέα χρονιά. Εντός του 2021 εκτιμάται πως θα ολοκληρώσει η Intrakat, τη δημιουργία πεντάστερου ξενοδοχείου 45 δωματίων, με την ονομασία «Xenodocheio Milos» σε 3ώροφο διατηρητέο κτίριο στην οδό Κολοκοτρώνη 3-5 στην Αθήνα. Η Intrakat μίσθωσε το ακίνητο από το Μετοχικό Ταμείο Στρατού μετά από σχετικό διαγωνισμό το 2017, ενώ το κόστος της επένδυσης αναμένεται να αγγίξει τα 7 εκατ. ευρώ. Αντίστροφα μετρά ο χρόνος και για την έναρξη λειτουργίας του ιστορικού ξενοδοχείου La Mirage στην Ομόνοια από την ισραηλινών συμφερόντων εταιρεία ξενοδοχείων Brown Hotels. Η συγκεκριμένη έχει επενδύσει επίσης στα ξενοδοχεία Brown Acropol και DAVE Red Athens στην περιοχή της Ομόνοιας. Μέσα στο 2021 αναμένονται τα εγκαίνια του νέου boutique ξενοδοχείου «82 Evripidou Hotel» στο κέντρο της Αθήνας, δυναμικότητας 63 δωματίων από τις ισραηλινών συμφερόντων εταιρείες Ficus Investments και Brown Hotels. Πρόκειται για την ανακατασκευή δύο 5ώροφων εφαπτόμενων κτιρίων (με τη Στοά Μανουσάκη) στην οδό Ευριπίδου 82. Νέο 4άστερο ξενοδοχείο στην περιοχή της Ομόνοιας ετοιμάζει εταιρεία κινεζικών συμφερόντων. Πρόκειται για το Omega Hotel, που θα λειτουργήσει σε παλιό κτίριο γραφείων, στη συμβολή των οδών Πειραιώς 10 και Ζήνωνος. Το τουριστικό κατάλυμα θα διαθέτει 50 δωμάτια και σουίτες, εστιατόριο ασιατικής κουζίνας, rooftop bar με θέα προς την Ακρόπολη και τον Λυκαβηττό, lobby bar το οποίο θα εξυπηρετεί τραπεζοκαθίσματα επί του πεζόδρομου της Ζήνωνος κ.ά. Πολυτελείς σουίτες (35) με θέα την Ακρόπολη σχεδιάζει στην οδό Συγγρού η Cassalta. Η εταιρεία ανήκει σε ισραηλινά κεφάλαια και φέρεται να διαθέτει ήδη στο χαρτοφυλάκιό της, αυτοτελή κτίρια κατάλληλα για Luxury suites στη Δεληγεώργη 7 στην Ομόνοια (1.200 τ.μ.) και στην Αγησιλάου 23-25 στον Κεραμεικό (2.500 τ.μ.) . Οι προοπτικές Η επενδυτική ορμή που αναπτύσσεται αναμένεται να επηρεάσει θετικά και την κτηματαγορά της ευρύτερης περιοχής, η οποία ύστερα από μια μακρά περίοδο μερικής απαξίωσης αποκτά νέα πνοή και προοπτική. Προβλέπουν μάλιστα μια γενικευμένη αύξηση των αξιών στο σύνολο του Δήμου Αθηναίων, οι οποίες για μεγάλο διάστημα – με ελάχιστες εξαιρέσεις – είχαν υποστεί κατακόρυφη πτώση. Ο πρόεδρος του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, Θεμιστοκλής Μπάκας θεωρεί πως είναι θέμα χρόνου η μετεξέλιξη του κέντρου της πρωτεύουσας σε προορισμό διεθνών προδιαγραφών λόγω των σημαντικών κινήσεων που γίνονται από διάφορα funds αλλά και της επικείμενης αξιοποίησης πολλών κτιρίων που θα μείνουν «ορφανά», στο πλαίσιο του κυβερνητικού σχεδίου μεταφοράς εννέα υπουργείων στις εγκαταστάσεις της πρώην ΠΥΡΚΑΛ στον Υμηττό.

Εναλλακτικοί τομείς της αγοράς θα κυριαρχήσουν στην επενδυτική ατζέντα της ΕΜΕΑ εφέτος, καθώς οι επενδυτές παραμένουν αρνητικοί στην ανάληψη κινδύνου εστιάζοντας στις κύριες αγορές με καλύτερες προοπτικές μακροπρόθεσμης ανάπτυξης μέχρι να μειωθεί το οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας. Αυτά τα συμπεράσματα αποτελούν μέρος του «The Signal Report: Investor’s Quarterly Guide του 2021», της κορυφαίας εταιρείας συμβούλων ακινήτων Cushman & Wakefield. Πρωταγωνιστές οι τομείς της εφοδιαστικής και η κατοικία Η Cushman & Wakefield προβλέπει ότι οι αγορές της εφοδιαστικής αλυσίδας, της κατοικίας και οι φαρμακευτικές εταιρείες θα επωφεληθούν σημαντικά από τις αλλαγές στον τρόπο ζωής που έφερε η πανδημία, με τις αλλαγές στο τρόπο εργασίας, διαβίωσης και αγορών να συνεχίζουν να διαταράσσουν την καθημερινότητα. Ομοίως, άλλα εναλλακτικά είδη ακινήτων όπως τα data centers και η self storage αγορά αναμένεται να συνεχίσουν μια πορεία ισχυρής ανάπτυξης φέτος. Η ανακατασκευή ακινήτων είναι επίσης ένας σημαντικός τομέας ευκαιριών, συμπεριλαμβανομένων των προοπτικών ακινήτων μικτών χρήσεων και συγκεκριμένων τομέων, όπως οι χώροι logistics εντός των πόλεων για την υποστήριξη click and collect και οι περιοχές τεχνολογικών υποδομών. Ο David Hutchings, Επικεφαλής Επενδυτικής Στρατηγικής, EMEA Capital Markets στην Cushman & Wakefield, δήλωσε: «Η επενδυτική δραστηριότητα σε όλες τις αγορές της Ευρώπης Μέσης Ανατολής και Αφρικής στηρίζεται στενά στην ευρύτερη οικονομική ανάκαμψη και στη χαλάρωση των περιορισμών Covid-19, οι οποίοι συνεχίζουν να υπαγορεύουν την κινητικότητα και την απόδοση των επενδυτών συγκεκριμένων τομέων. Η Ασία και η Βόρεια Αμερική θα οδηγήσουν την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη, αλλά η ευρωπαϊκή ανάπτυξη αναμένεται επίσης να επιταχυνθεί αργότερα μέσα στο έτος. Παρ 'όλα αυτά, εν μέσω συνεχιζόμενων διαρθρωτικών αλλαγών στον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούμε γραφεία και καταστήματα, θα είναι η αγορά logistics και οι εναλλακτικές επενδύσεις όπως η ενοικίαση κατοικιών, οι επιστήμες υγείας και ζωής που θα διατηρήσουν τον τίτλο τους ως οι κερδισμένοι της πανδημίας εφέτος. Η μεταμόρφωση των γραφείων και του retail Εν τω μεταξύ, η δραστηριότητα στους χώρους γραφείων και λιανικών πωλήσεων αναμένεται να αυξηθεί το δεύτερο εξάμηνο 2021 μόλις αυξηθούν τα ποσοστά εμβολιασμού και οι περιορισμοί Covid-19 μειωθούν. Τα ακίνητα σε αυτούς τους τομείς θα επηρεαστούν από την ποιότητα της τοποθεσίας όπου αναμένεται αυξημένη ζήτηση που θα επηρεάσει τελικά τις τιμές. Η περιοχή της ΕΜΕΑ αναμένεται να διατηρήσει το χαμηλότερο ποσοστό κενότητας γραφείων καθ’ 'όλη τη διάρκεια του 2021, με μέτρια και σταθερή αύξηση να φτάνει μόλις το 10% έως το 4ο τρίμηνο του 2021, κυρίως λόγω των δεσμεύσεων μακροχρόνιων συμβολαίων και της μικρής δραστηριότητας νέων αναπτύξεων. Ο David Hutchings είπε: «Τα γραφεία και τα καταστήματα λιανικής δεν πρέπει να παραβλέπονται, ειδικά καθώς οι υπάλληλοι γραφείου επιστρέφουν στο χώρο εργασίας και οι αγορές καταστημάτων ανοίγουν ξανά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο. Η πανδημία έφερε αναμφίβολα την ποιότητα της τοποθεσίας στο προσκήνιο και αυτός ο παράγοντας θα είναι κρίσιμος για την ικανοποίηση της ζήτησης των χρηστών. Οι επενδυτές πιστεύουμε θα στραφούν σε μια πιο ολιστική προσέγγιση και να διερευνήσουν τις δυνατότητες μικτής χρήσης, βοηθώντας και πάλι στη δημιουργία ενός προορισμού. " Σχήμα 1: Ποσοστό κενών θέσεων σε παγκόσμιο επίπεδο Source: Cushman & Wakefield Research. Note: *Excludes Mexico. **Excludes Russia and Turkey. Αργή ανάκαμψη των μισθώσεων στην Ευρώπη Μ. Ανατολή, και Αφρική Ενώ η ανάκαμψη των επενδύσεων σε ακίνητα αναμένεται να είναι πιο άμεση μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες, η ανάκαμψη των οικονομιών θα είναι πιο μακρά. Τα νέα lockdown στα τέλη του 2020, η αργή δομικά προσαρμογή στην αγορά εργασίας και γενικά τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού (πλην του Ηνωμένου Βασιλείου και του Ισραήλ), μείωσαν τον ρυθμό της ανάκαμψης στο εγγύς μέλλον, με αναμενόμενες απώλειες 1,3 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας σε ολόκληρη την περιοχή το 2021. Επομένως, η δραστηριότητα δεν αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά έως το δεύτερο εξάμηνο του 2021. Ακόμα και τότε, η ανάκαμψη στη Δυτική Ευρώπη θα είναι πιο σταδιακή από ό, τι σε άλλες παγκόσμιες αγορές. Η ανάλυση του αντίκτυπου του COVID-19 στα επίπεδα του πραγματικού ΑΕΠ δείχνει ότι οι ευρωπαϊκές αγορές είναι από τις πιο αργές στην ανάκαμψη. Σε μια παγκόσμια κατάταξη των 20 μεγαλύτερων οικονομιών, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ισπανία αναμένεται να έχουν την πιο αργή ανάκαμψη, -από το τέταρτο τρίμηνο του 2022 το Ηνωμένο Βασίλειο έως το τέταρτο τρίμηνο του 2023 για την Ισπανία. Το διάστημα αυτό είναι σημαντικά μεγαλύτερο από το αντίστοιχο στην ηπειρωτική Κίνα, την Ταιβάν και την Αυστραλία που βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης, των οποίων το ΑΕΠ ξεπέρασε τα επίπεδα πριν από το COVID ήδη από τα μέσα του 2020. Η ζήτηση των ευρωπαίων επενδυτών εξακολουθεί να εστιάζεται σε μεγάλο βαθμό σε βασικές αγορές. Όμως η πρόβλεψη για ταχεία οικονομική ανάκαμψη σε χώρες όπως η Πολωνία αναμένεται να στρέψει τους επενδυτές και σε νέες αγορές. Οι προβλέψεις για το 2021 Ο δρόμος προς την ανάκαμψη φαίνεται άνισος, και θα οδηγηθεί από τους επενδυτές καθώς τα χαμηλά επιτόκια, η άφθονη ρευστότητα και η έλλειψη εναλλακτικών επενδυτικών επιλογών οδηγούν τη ζήτηση. Αυτό διαφέρει σε περιφερειακό επίπεδο καθώς οι συνθήκες είναι σταθερά πιο θετικές στην περιοχή της Ασίας-Ειρηνικού ακολουθούμενες από τη Βόρεια Αμερική, ενώ η Ευρώπη, η Λατινική Αμερική και οι αναδυόμενες αγορές γενικά υστερούν. Ωστόσο, όλες οι περιοχές αναμένεται να επανέλθουν δυναμικά το 2021. Ο David Hutchings, Επικεφαλής Επενδυτικής Στρατηγικής, EMEA Capital Markets στην Cushman & Wakefield καταλήγει στο συμπέρασμα: «Όπως και το 2020, οι παγκόσμιες οικονομίες και οι αγορές μίσθωσης και επενδύσεων σε ακίνητα θα ακολουθήσουν τις εξελίξεις της πανδημίας, η οποία επηρεάζει σαφώς διαφορετικά κάθε αγορά. Οι επενδυτές πρέπει να κοιτάξουν πέρα από τον τρέχοντα βραχυπρόθεσμο κύκλο για να λάβουν τις καλύτερες επενδυτικές αποφάσεις, με γνώμονα τις διαρθρωτικές αλλαγές λόγω του ψηφιακού μετασχηματισμού, αλλά και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Βραχυπρόθεσμα, η ανάλυσή μας υποδηλώνει ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2021 θα αρχίσουμε να βλέπουμε πραγματική δυναμική σε όλες τις αγορές, χωρίς να αποκλείεται ενισχυμένη οικονομική ανάκαμψη το τέταρτο τρίμηνο του έτους.

Σε εκατοντάδες ανέρχονται τα ανενεργά βιομηχανοστάσια στη Βόρεια Ελλάδα, με κτίρια- «κενά κελύφη», που απλώνονται σε συνολική έκταση πολλών εκατοντάδων στρεμμάτων, ορισμένα από τα οποία έχουν εγκαταλειφθεί μάλιστα ακόμα και με τον εξοπλισμό τους, λειτουργώντας σαν μάρτυρες χαμένων ευκαιριών για την ελληνική επιχειρηματικότητα και οικονομία. Το πρόβλημα υφίσταται τόσο εντός των Βιομηχανικών Περιοχών (ΒΙΠΕ), όπου όμως την τελευταία διετία υπάρχει σταθερή αύξηση επενδυτικού ενδιαφέροντος, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα δήλωσαν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στελέχη της ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ ΑΕ, όσο και στις άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις (ΑΒΣ). Μόνο στην ΑΒΣ Καλοχωρίου, νοτίως της ΠΑΘΕ, βιομηχανικά κτίρια σε δεκάδες ιδιοκτησίες, στα οποία οι μηχανές έχουν σιγήσει και ο τελευταίος υπάλληλος χτύπησε κάρτα πριν από χρόνια, δεν έχουν άλλη χρήση από το… να καλύπτουν στεγασμένη επιφάνεια άνω των 130 στρεμμάτων, ρημάζοντας από την αχρησία. Πρόσφατα, στο πλαίσιο της διαβούλευσης για τα επιχειρηματικά πάρκα, η διοίκηση του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος (ΣΒΕ) πρότεινε την αξιοποίηση και επανάχρηση αυτών των βιομηχανοστασίων, μέσω της έκδοσης σχετικής ειδικής νομοθετικής διάταξης. Περίπου 450 ανενεργά βιομηχανοστάσια μεταποίησης στις ΒΙΠΕ της Β. Ελλάδας Ποια είναι όμως η κατάσταση; Το ΑΠΕ-ΜΠΕ επικοινώνησε με την ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ ΑΕ, σε μια προσπάθεια χαρτογράφησης του τι συμβαίνει μέσα στις ΒΙΠΕ της Βόρειας Ελλάδας. Με βάση την πιο πρόσφατη καταγραφή, του 2019, που είχε γίνει σε συνεργασία με τον ΣΒΕ, ο συνολικός αριθμός των ανενεργών βιομηχανοστασίων μεταποιητικών επιχειρήσεων στις ΒΙΠΕ Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου ανερχόταν σε 443. Ειδικότερα, στο σύνολο της Κ. Μακεδονίας, οι ανενεργές μεταποιητικές επιχειρήσεις ήταν 244, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων στη ΒΙΠΕ Σίνδου (182 ή ποσοστό 29% του συνόλου των εγκατεστημένων εκεί βιομηχανιών μεταποίησης), με βάση μελέτη του ΣΒΕ και της ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ ΑΕ. Δεύτερο στην Κ. Μακεδονία (σε απόλυτο αριθμό ανενεργών βιομηχανοστασίων στη ΒΙΠΕ) ήταν το Κιλκίς, όπου όμως απαντάται το υψηλότερο ποσοστό λουκέτων σε σχέση με το σύνολο των εγκατεστημένων εκεί βιομηχανιών (49 ανενεργά βιομηχανοστάσια, το 72% του συνόλου των εγκατεστημένων στη ΒΙΠΕ Κιλκίς). Στην Ήπειρο, τα ανενεργά βιομηχανοστάσια μεταποιητικών επιχειρήσεων ανέρχονταν σε 82 (περίπου τα μισά του συνόλου των εγκατεστημένων), εκ των οποίων 57 στα Ιωάννινα και 25 στην Πρέβεζα, ενώ στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, 113 μεταποιητικές επιχειρήσεις ήταν πλέον ανενεργές, με τον Έβρο να «ρημάζει» από την αποβιομηχάνιση (26 ανενεργές επιχειρήσεις ή το 90% του συνόλου) και τη Ροδόπη να ακολουθεί (το 64% των επιχειρήσεων εντός της ΒΙΠΕ Κομοτηνής δεν λειτουργούσαν). Στη Δυτική Μακεδονία, τέλος, το 24% των βιομηχανοστασίων μεταποιητικών επιχειρήσεων εντός ΒΙΠΕ ήταν το 2019 ανενεργές. Σταθερή αύξηση επενδυτικού ενδιαφέροντος την τελευταία διετία Στο ερώτημα αν σήμερα η κατάσταση επιδεινώνεται ή βελτιώνεται, η κ. Πανοπούλου υποστηρίζει πως την τελευταία διετία διακρίνεται σταθερή αύξηση στο επενδυτικό ενδιαφέρον για εγκατάσταση εντός ΒΙΠΕ. «Έχουν γίνει σημαντικές θεσμικές παρεμβάσεις, που καθιστούν πιο ελκυστική την επένδυση εντός Οργανωμένου Υποδοχέα, έναντι του εκτός σχεδίου: εξαιρετικά απλοποιημένες διαδικασίες αδειοδότησης, αυξημένοι συντελεστές δόμησης και όγκου, πτώση περιβαλλοντικής κατάταξης, απαλλαγή από φόρο μεταβίβασης, χαμηλός ΕΝΦΙΑ, κ.ά», υπογραμμίζει. Ποιος έχει την ευθύνη αν ένα ανενεργό βιομηχανοστάσιο είναι επικίνδυνο; Τι συμβαίνει όταν ένα ανενεργό βιομηχανοστάσιο αντιμετωπίζει προβλήματα επικινδυνότητας (π.χ., σε επίπεδο στατικότητας ή εύφλεκτων υλικών στο εσωτερικό του); Ποιος έχει την ευθύνη διαχείρισής του; Κατά το στέλεχος της ΕΤΒΑ-ΒΙΠΕ ΑΕ, η ευθύνη της διαχείρισης τέτοιων καταστάσεων ανήκει, βάσει του νόμου 2982/2011, στις δημόσιες Αρχές, οι οποίες -κατόπιν άμεσης έγγραφης ενημέρωσης από τον φορέα διαχείρισης της ΒΙΠΕ- «θέτουν σε εφαρμογή τους όρους και τις διατάξεις που αφορούν στην πρόληψη και αποκατάσταση των κινδύνων, σε περίπτωση διακοπής της αδειοδοτημένης εγκατάστασης ή δραστηριότητας». «Ευελπιστούμε ότι σύντομα θα ρυθμιστεί νομοθετικά και το ζήτημα της γρήγορης επαναφοράς σε παραγωγική χρήση των ανενεργών ακινήτων εντός Οργανωμένων Υποδοχέων Δραστηριοτήτων, όπως είναι οι ΒΙΠΕ. Είναι κρίμα να υπάρχουν βιομηχανικά ακίνητα που απαξιώνονται, και μάλιστα σε περιοχές με υψηλή ζήτηση και με όλες τις αναγκαίες υποδομές», καταλήγει η κ. Πανοπούλου. Ανενεργά κτίρια στεγασμένης επιφάνειας άνω των 130 στρεμμάτων στο Καλοχώρι Ποια είναι όμως η κατάσταση εκτός των ΒΙΠΕ, σε περιοχές όπως η άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση (ΑΒΣ) του Καλοχωρίου; «Στην ΑΒΣ Καλοχωρίου, νοτίως της ΠΑΘΕ, σε μια έκταση μελέτης περίπου 7.500 στρεμμάτων, είχαμε καταγράψει το 2019 περίπου 70 ιδιοκτησίες (επιφάνειας 540 στρεμμάτων), με ανενεργά ή εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίρια συνολικής κάλυψης κτιρίων περίπου 132 στρεμμάτων» γνωστοποιεί, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Δημήτρης Σαμαράς, διευθύνων σύμβουλος της «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Μηχανικοί», η οποία είχε εκπονήσει την απαιτούμενη μελέτη τεκμηρίωσης, προκειμένου η ΑΒΣ Καλοχωρίου να αναγνωρισθεί θεσμικά ως περιοχή, που χρήζει περιβαλλοντικής και λειτουργικής εξυγίανσης, με σκοπό να υπαχθεί στις διατάξεις του Ν.3982/2011 για την ανάπτυξη Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης. Βαθύ το αποτύπωμα στην οικονομία Κατά τον κ. Σαμαρά, «πρέπει επιτέλους να δοθεί λύση στο θέμα της αξιοποίησης των υφιστάμενων, ανενεργών ακινήτων ιδιοκτησίας επιχειρήσεων, οι οποίες έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους, αφήνουν, όμως, βαθύ το αποτύπωμά τους στην ελληνική οικονομία». Όπως επισημαίνει, ενώ επιδοτείται η κατασκευή νέων βιομηχανικών κτιρίων μέσω του αναπτυξιακού νόμου, δεν επιδοτείται η αγορά υφιστάμενων, ανενεργών, βιομηχανικών κτιρίων, αν οι εταιρείες που τα κατείχαν, είχαν επιδοτηθεί κατά το παρελθόν για την κατασκευή τους. «Θα είχε λογική και θα διευκόλυνε την επιχειρηματική δράση, αν δεν έχει αποσβεστεί η προηγούμενη επένδυση, να αφαιρείται το αντίστοιχο ποσό της επιδότησης. Και αν έχει αποσβεστεί, τότε σκόπιμο θα ήταν να προχωρήσει η επιχείρηση, διεκδικώντας τη νέα χρηματοδότηση. Με τον τρόπο αυτό και θα αξιοποιούνταν υφιστάμενες εγκαταστάσεις, και θα δημιουργούνταν ταχύτερα νέες θέσεις εργασίας, και δεν θα επιβαρυνόταν το περιβάλλον. Τα κτίσματα αυτά αποτελούν πολύτιμο λανθάνον κτηριακό δυναμικό, η αξιοποίηση του οποίου πρέπει να ενταχθεί στα προγράμματα χρηματοδότησης- επιδοτήσεων», σημειώνει ο κ. Σαμαράς. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Με δύο διαφορετικές προσκλήσεις ενδιαφέροντος που ανήρτησε χθες στην ιστοσελίδα της προσδοκά την τόνωσητων εσόδων της που σήμερα πιέζονται ασφυκτικά. «Πατήθηκε το κουμπί» για την επανεκκίνηση αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας, με στόχο την τόνωση των εσόδων της Εκκλησίας που σήμερα πιέζονται ασφυκτικά από την πανδημία. Λίγο διάστημα μετά την αλλαγή του μοντέλου αξιοποίησης, η Εκκλησία της Ελλάδος μέσω της Εκκλησιαστικής Κεντρικής Υπηρεσίας Οικονομικών (ΕΚΥΟ) απευθύνει κάλεσμα σε επενδυτές για την αξιοποίηση 38 ακινήτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη μέσα από δύο διαφορετικές προσκλήσεις ενδιαφέροντος που ανήρτησε χθες στην ιστοσελίδα της. «Πρόκειται για την πρώτη απόπειρα αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας με βάση το νέο μοντέλο» σημειώνουν καλά πληροφορημένες πηγές, επισημαίνοντας πως υπάρχουν προσδοκίες για προσέλκυση σημαντικού αριθμού επενδυτών, αφού πρόκειται για αξιόλογα οικόπεδα μέσα στον αστικό ιστό και σε κομβικά σημεία (ανάμεσά τους βρίσκονται ακίνητα στη Βουλιαγμένη και στην Κηφισιά, καθώς και στις περιοχές των Αχαρνών, των Πατησίων και του Μοσχάτου, αλλά και σε κεντρικά σημεία της συμπρωτεύουσας, π.χ. πέριξ του Λευκού Πύργου). Ενας ακόμη λόγος που κάνει όσους συμμετέχουν στο project να αισιοδοξούν πως αυτή τη φορά θα υπάρξουν αποτελέσματα είναι η δυνατότητα που δίνεται, εκτός από την πώληση και παραχώρηση, για τη μεταβίβαση των τίτλων ιδιοκτησίας του ακινήτου στον επενδυτή για 99 χρόνια, ο οποίος θα μπορεί να εκμεταλλευθεί όπως επιθυμεί το ακίνητο για το διάστημα που θα βρίσκεται στην κατοχή του. Παρότι υπάρχουν κάποιες σκέψεις για τον τρόπο που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τα συγκεκριμένα ακίνητα (π.χ. δημιουργία ξενοδοχείων πόλης), οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν αφού πρώτα αξιολογηθούν οι προτάσεις των υποψήφιων επενδυτών και ποια λύση είναι η πλέον συμφέρουσα για την περιουσία της Εκκλησίας. Αποφάσεις που θα αποτυπωθούν στους σχετικούς διαγωνισμούς που θα προκηρυχθούν στη συνέχεια για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών από τα υποψήφια επενδυτικά σχήματα. Τα «φιλέτα» Το επόμενο διάστημα αναμένεται να υπάρξουν εξελίξεις και στα λεγόμενα «φιλέτα» της εκκλησιαστικής περιουσίας, μεταξύ των οποίων το ακίνητο των 80 στρεμμάτων (ορφανοτροφείο θηλέων) απέναντι από τον Αστέρα Βουλιαγμένης, αλλά και τα 1.000 και πλέον στρέμματα στη Φασκομηλιά, δηλαδή μεταξύ Βουλιαγμένης και Βάρκιζας. Το πρώτο μάλιστα χαρακτηρίζεται από κύκλους του real estate το «ιερό δισκοπότηρο» της εκκλησιαστικής περιουσίας, το οποίο θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα μαγνητίσει το επενδυτικό ενδιαφέρον ελλήνων και ξένων παικτών του real estate. Τα συνολικά 38 ακίνητα που βαίνουν προς αξιοποίηση θεωρείται πως θα αποτελέσουν το πρώτο crash test για την ύπαρξη ή μη ζωηρού επενδυτικού ενδιαφέροντος για την εκκλησιαστική περιουσία. Πάντως για να πάρουν τον φάκελο των ακινήτων αυτών, οι υποψήφιοι επενδυτές σύμφωνα με πληροφορίες θα πρέπει να καταβάλουν ένα ποσό που κυμαίνεται μεταξύ 500 ευρώ και 1.500 ευρώ. Χρήματα που θα κατευθυνθούν στο ταμείο της Εκκλησίας, το οποίο χρησιμοποιείται για υποτροφίες σε φοιτητές με οικονομικές δυσκολίες (η Εκκλησία διαθέτει περίπου 200.000 ευρώ τον χρόνο σε υποτροφίες φοιτητών). Δείτε τις προσκλήσεις ΠΡΟΚΛΗΣΗ 1 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ 2

Πρόσκληση ενδιαφέροντος σε πιστοποιημένους εκτιμητές, για την εκτίμηση μισθωτικής αξίας 11 ακινήτων του απευθύνει ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (eΕΦΚΑ) και παράλληλα μελέτη αξιοποίησης και εκτίμηση για 3 περιουσιακά στοιχεία ιδιοκτησίας του στο κέντρο της Αθήνας. Ο συνολικός προϋπολογισμός για την παροχή των ανωτέρω υπηρεσιών, ανέρχεται στο ποσό των €10.000,00 πλέον ΦΠΑ (€12.400,00 συμπ/νου ΦΠΑ 24%) και θα βαρύνει τον ΚΑΕ 00.10.0439 του προϋπολογισμού του e-ΕΦΚΑ έτους 2021. Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη αφορά σε τρία σημαντικά ακίνητα τα οποία όπως όλα δείχνουν θα αξιοποιηθούν ως ξενοδοχεία. Πρόκειται για το κτίριο που βρίσκεται επί των οδών Πανεπιστημίου 46 Χαριλάου Τρικούπη και Φειδίου 3. Το διατηρητέο κτίριο γραφείων διαθέτει ισόγεια καταστήματα, εστιατόριο και κινηματογράφο. Επιπλέον η χρήση του ισογείου εστιατορίου ΙΝΤΕΑΛ έχει χαρακτηριστεί ως διατηρητέα.Το κτίριο κατασκευάστηκε τη δεκαετία 1880-1890 και ανήκει στο σύμπλεγμα των τεσσάρων κατοικιών που ανήγειρε ο Ερρίκος Σλήμαν στην οδό Πανεπιστημίου. Παράλληλα, το ακίνητο που βρίσκεται επί των οδών Σωκράτους 53 και Ζήνωνος. Είναι ένα ακόμη διατηρητέο κτίριο που αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, επτά ορόφους, επί οικοπέδου κειμένου στο Δήμο Αθηναίων. Παράλληλα, η μελέτη αφορά και σε ένα οικόπεδο επί των οδών Σατωβριάνδου 13 & Μ. Κοτοπούλη 7. Τα 11 ακίνητα Τα υπόλοιπα ακίνητα στα οποία ζητείται εκτίμηση της μισθωτικής αξίας είναι τα εξής:

Την παράταση καταληκτικής ημερομηνίας του e-auction ΙΧ με δικαίωμα αντιπροσφορών μέσω του ιστότοπου www.e-publicrealestate.gr, για επτά ακίνητα, έκανε γνωστή, με ανακοίνωσή του το ΤΑΙΠΕΔ. Σύμφωνα με την ανακοίνωση η προθεσμία υποβολής Δικαιολογητικών Συμμετοχής και Πρώτης Προσφοράς λήγει την Τρίτη 18 Μαΐου 2021, 14:00 ώρα Ελλάδος. Η ανακοίνωση αφορά τα εξής ακίνητα: - Q 109784: ΞΕΝΙΑ ΚΥΘΝΟΥ - ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και δύο ιαματικές πηγές εντός οικοπέδου 7.018 m2 στα Λουτρά Κύθνου - Q 29534-109742 R2: Παραθαλάσσιο οικόπεδο 149.734 m2 στη Νέα Ηρακλείτσα Ν. Καβάλας - Q 6377-93576-93577 R2: Γεωτεμάχιο 168.508 m2 στη Σαμπάριζα Ερμιόνης Ν. Αργολίδας - Q 109342 R3: Οικόπεδο 174 m2 με πενταώροφο κτίριο 894 m2 στο κέντρο της Αθήνας (Ιπποκράτους 88) - Q 109349 R2: Ιδανικό μερίδιο 66,66% διαμερίσματος 320 m2 στον 3ο όροφο στο κέντρο της Αθήνας (Αιόλου και Ερμού) - Q 110463 R3: Οικόπεδο 245 m2 με λιθόκτιστο τριώροφο κτίριο 362 m2 στην Ανδρίτσαινα Ηλείας - Q 110941 R3: Οικόπεδο 909 m2 με κτίριο 590 m2 στην Κλειτορία Ν. Αχαΐας

Ανακοίνωση Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου: “Μετά από σχετικές συνεννοήσεις του Συλλόγου μας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και το ΤΕΕ εν όψει της έκδοσης της Υπουργικής Απόφασης για την υποχρεωτική εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας του Κτιρίου, σας ενημερώνουμε ότι όλες οι βεβαιώσεις του Ν.4495/2017 που ήδη έχουν εκδοθεί ή θα εκδοθούν μέχρι τη θέση σε ισχύ της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης, έχουν τη προβλεπόμενη εκ του νόμου δίμηνη ισχύ. Επί παραδείγματι, έστω ότι στις 30.01.2021 δημοσιεύεται στο ΦΕΚ και άρχεται η ισχύς της σχετικής Υπουργικής Απόφασης, όλες οι Βεβαιώσεις του Ν.4495/2017 με ημερομηνία αυτοψίας 29.01.2021 ισχύουν για δύο (2) μήνες, δηλ. μέχρι 29.03.2021. Υπενθυμίζουμε δε ότι τα απαιτούμενα στοιχεία για την Ταυτότητα του Κτιρίου είναι επιγραμματικά τα εξής: – το στέλεχος της οικοδομικής άδειας του κτιρίου, με τις αναθεωρήσεις της, καθώς και τα σχέδια που τη συνοδεύουν – δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους αναστολής επιβολής κυρώσεων επί αυθαιρέτων, – τα σχέδια κατόψεων, τα οποία αποτυπώνουν το ακίνητο στην πραγματική του κατάσταση, – τον πίνακα χιλιοστών ή και τη μελέτη κατανομής δαπανών του κτιρίου, εφόσον υπάρχουν. – τους τίτλους ιδιοκτησίας, τη σύσταση οριζοντίων / καθέτων ιδιοκτησιών, μαζί με τα συνοδευτικά σχέδια – το πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου ή τμημάτων αυτού, – το πιστοποιητικό ελέγχου κατασκευής, εφόσον έχει εκδοθεί, – το δελτίο δομικής τρωτότητας ή τη τεχνική έκθεση στατικού ελέγχου, που συνοδεύει αίτηση υπαγωγής στον ν. 4178/2013 (Α` 174) ή τον παρόντα (Ν.4495/17) ή τη μελέτη στατικής επάρκειας, εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το άρθρο 99 ν.4495/2017.

Ακίνητη περιουσία ύψους 50 δισ. ευρώ επιχειρεί να αποκαλύψει το υπουργείο Οικονομικών εντάσσοντας στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων περίπου 3.000 περιοχές. Όλα τα ακίνητα που υπάρχουν στις ανωτέρω υπό ένταξη στο σύστημα περιοχές, φορολογούνται σήμερα ως αγροτεμάχια καταβάλλοντας φόρους που δεν αντιπροσωπεύουν σε καμία περίπτωση την πραγματική τους αξία, αλλά αντίθετα ο ΕΝΦΙΑ των πολυτελών ακινήτων στις περισσότερες περιπτώσεις ισοδυναμεί με τον ΕΝΦΙΑ που καταβάλλεται για υπόγειο στην Πατησιών. Στην αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν, με βάση και τις εισηγήσεις που έχουν κατατεθεί από τους ειδικούς εκτιμητές, ότι οι εισπράξεις του ΕΝΦΙΑ θα αυξηθούν κατά 10% σε πρώτη φάση με την ένταξη στο σύστημα 3.000 περιοχών και με την ολοκλήρωση της διαδικασίας (θα ενταχθούν ακόμα 4.000 περιοχές σε δεύτερη φάση) το συνολικό όφελος θα ξεπεράσει τα 500 εκατ. ευρώ. Το σύνολο της περιουσίας που θα ενταχθεί στη φορολογία, υπολογίζεται ότι ανέρχεται σε περίπου 100 δισ. ευρώ. Εφόσον λοιπόν, ολοκληρωθεί η διαδικασία αναπροσαρμογής και βελτίωσης του συστήματος των αντικειμενικών αξιών το 2021, θα προκύψει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος για φέτος περίπου 250 εκατ. ευρώ, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 10% του καταβαλλόμενου ΕΝΦΙΑ. Το ποσό αυτό θα επιστρέψει στους ιδιοκτήτες ακινήτων μέσω της μείωσης του φόρου κατά 8-10% μεσοσταθμικά ή ενδεχομένως να μειωθεί ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ που καταβάλλουν όσοι έχουν ακίνητη περιουσία άνω των 250.000 ευρώ. Το επόμενο έτος αναμένονται και αλλαγές στη φορολογία των αγροτεμαχίων τα οποία σήμερα απαλλάσσονται από τον συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ. Εάν μέχρι τότε δεν έχει καταργηθεί ο συμπληρωματικός φόρος, οι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων με ακίνητη περιουσία άνω των 250.000 θα κληθούν να πληρώσουν τον σχετικό φόρο. Σημειώνεται ότι η εξαίρεση τους το 2013 από τον συμπληρωματικό φόρο οδήγησε στην τεράστια αύξηση της φορολογίας των αστικών ακινήτων. Συγκεκριμένα στον ΕΝΦΙΑ του 2020 οι έχοντες ακίνητα στην Αττική πλήρωσαν το μεγαλύτερο μέρος του ΕΝΦΙΑ, καλύπτοντας το 51% του συνολικού ποσού. Συγκεκριμένα, 2.586.597 ιδιοκτήτες ακινήτων πλήρωσαν 1,297 δισ. ευρώ. Ουσιαστικά το 35,4% των ιδιοκτητών ακινήτων πληρώνει το 51% του σημερινού ΕΝΦΙΑ και το 64,6% τον υπόλοιπο 49%. Την Αττική ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία, όπου οι ιδιοκτήτες ακινήτων πληρώνουν το 13% του συνολικού φόρου. Τι πληρώνουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων – Στην κατηγορία των ιδιοκτητών με ατομική περιουσία έως και 60.000 ευρώ εντάσσονται 4,814 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι πλήρωσαν 403 εκατ. ευρώ. – Ατομική περιουσία από 60.000 έως και 70.000 ευρώ εμφάνισαν 344.026 ιδιοκτήτες. Το ποσό που πλήρωσαν ανέρχεται στα 85,9 εκατ. ευρώ. – Από 70.000 έως 80.000 ευρώ ατομική περιουσία έχουν, με βάση τα στοιχεία της 1ης Ιανουαρίου 2020, 283.546 ιδιοκτήτες, οι οποίοι πλήρωσαν 82,2 εκατ. ευρώ. – Ατομική περιουσία από 80.000 ευρώ μέχρι και 1 εκατ. ευρώ έχουν 1.767.761 ιδιοκτήτες, οι οποίοι κατέβαλαν 1,276 δισ. ευρώ. – Η τελευταία κατηγορία με τους πιο πλούσιους περιλαμβάνει 14.340 ιδιοκτήτες με ατομική περιουσία άνω του 1 εκατ. ευρώ. Μπορεί ο συγκεκριμένος αριθμός να είναι μικρός, αλλά πληρώνουν 224 εκατ. ευρώ ή, διαφορετικά, 15.687 ο καθένας κατά μέσον όρο.

Ευνοϊκή ρύθμιση για περίπου 3,1 εκατ. ιδιοκτήτες ακινήτων που δήλωσαν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) τις πραγματικές επιφάνειες των σπιτιών τους, των εξοχικών κατοικιών τους και των λοιπών κτισμάτων τους, ώστε να μην επιβαρυνθούν εφάπαξ με τα επιπλέον ποσά δημοτικών τελών και δημοτικών φόρων που χρεώθηκαν αναδρομικά για όλο το έτος 2020, θα καταθέσει στη Βουλή εντός του Δεκεμβρίου ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Θεοδωρικάκος. Με τη ρύθμιση αυτή θα προβλέπεται ότι τα επιπλέον ποσά δημοτικών τελών και δημοτικών φόρων που προκύπτουν από τις δηλώσεις των πραγματικών τετραγωνικών μέτρων των ακινήτων στους Δήμους, τις οποίες υπέβαλαν εκατομμύρια ιδιοκτήτες, μέσω της πλατφόρμας της ΚΕΔΕ, θα μπορούν να εξοφληθούν σε 24 δόσεις, μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος των ετών 2021 και 2022. Με τον τρόπο αυτό, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εσωτερικών θα επιδιώξει να μην επιβαρυνθούν απότομα με επιπλέον ποσά τελών όσοι δημότες συμμορφώθηκαν με το κάλεσμά της για δήλωση των πραγματικών επιφανειών των ακινήτων τους. Οι δημότες αυτοί θα είναι πολλαπλά κερδισμένοι καθώς έχουν ήδη απαλλαγεί από την υποχρέωση να πληρώσουν ποσά δημοτικών τελών και δημοτικών φόρων συνολικού ύψους άνω του 1,5 δισ. ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στην πενταετία 2015-2019 ή ακόμη και στη δεκαετία 2010-2019 (και συμπεριλαμβάνουν και τα αναλογούντα ποσά προστίμων και τόκων εκπρόθεσμης καταβολής, τα οποία είναι υπέρογκα). Επιπλέον τα ποσά που θα κληθούν να καταβάλουν αναδρομικά για το 2020 θα είναι απαλλαγμένα από πρόστιμα εκπρόθεσμης υποβολής δηλώσεων και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής και θα τα χρεωθούν τμηματικά, σε 24 δόσεις, με τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος των επομένων ετών. Ουσιαστικά, οι επιπλέον χρεώσεις που θα υποστούν οι δημότες θα περάσουν ανεπαίσθητες στους επόμενους λογαριασμούς ρεύματος, δεδομένου ότι στις περισσότερες περιπτώσεις τα επιπλέον ποσά δημοτικών τελών και δημοτικών φόρων που αντιστοιχούν στα πρόσθετα τετραγωνικά μέτρα που δηλώθηκαν στους Δήμους είναι ποσά χαμηλότερα των 100 ευρώ σε ετήσια βάση. Η διαδικασία οικειοθελούς δήλωσης των πραγματικών επιφανειών των ακινήτων στους Δήμους ολοκληρώνεται έτσι με μεγάλη επιτυχία και με όφελος όχι μόνο για εκατομμύρια ιδιοκτήτες που εντάχθηκαν σ’ αυτήν αλλά και για όλους τους Δήμους της χώρας, οι οποίοι εξασφάλισαν χωρίς δικά τους έξοδα επιπλέον έσοδα συνολικού ύψους 160 εκατ. ευρώ για το 2021. Η επιτυχία του εγχειρήματος αυτού οφείλεται στην τεράστια συμμετοχή των δημοτών. Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία της ΚΕΔΕ, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ενώσεως υποβλήθηκαν, μόνο για ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, 1.869.050 δηλώσεις με αποτέλεσμα την αύξηση των δηλωθεισών επιφανειών κατά 60,6 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα και την εξασφάλιση πρόσθετων εσόδων ύψους 90 εκατ. ευρώ ετησίως για τους Δήμους. Αλλες 1,3 εκατ. δηλώσεις αφορούσαν σε μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των ιδιοκτητών που συμμετείχαν στη διαδικασία να φτάσει τα 3,1 εκατ. Για το έτος 2021 το συνολικό όφελος των Δήμων σε πρόσθετα έσοδα θα φτάσει τα 160 εκατ. ευρώ λόγω και της τμηματικής είσπραξης των αναδρομικών τελών του έτους 2020. Ανάλογου ύψους συνολικό όφελος θα έχουν οι Δήμοι και το 2022 όταν θα συνεχιστεί η τμηματική είσπραξη των αναδρομικών τελών του 2020. Η είσπραξη των επιπλέον αυτών εσόδων τα επόμενα έτη από τους Δήμους θα επιτρέψει την παροχή επιπρόσθετων υπηρεσιών προς τους δημότες ή ακόμη και τη μείωση των συντελεστών υπολογισμού των δημοτικών τελών και των δημοτικών φόρων, αυξάνοντας εν τέλει τόσο την κοινωνική δικαιοσύνη όσο και την αποτελεσματικότητα των δημοτικών υπηρεσιών. Οι ιδιοκτήτες που ήδη δήλωσαν στους Δήμους επιπλέον τετραγωνικά μέτρα για τα ακίνητά τους έκαναν χρήση της ευνοϊκής διάταξης της παραγράφου 2 του άρθρου 51 του ν. 4647/2019 για την οικειοθελή αποκάλυψη των πραγματικών επιφανειών των ιδιοκτησιών τους. Η διάταξη αυτή προέβλεπε, συγκεκριμένα, ότι κάθε πολίτης που έχει δηλωμένα στους Δήμους λιγότερα τετραγωνικά μέτρα από όσα έχει δηλωμένα στην εφορία, για ένα ή περισσότερα ακίνητά του, μπορεί να υποβάλει -σε ηλεκτρονική πλατφόρμα που λειτουργεί στην ιστοσελίδα της ΚΕΔΕ- διορθωτικές δηλώσεις σε κάθε Δήμο στον οποίο έχει τέτοια ακίνητα για να «αποκαλύψει» τα αδήλωτα (ξεχασμένα) τετραγωνικά μέτρα των επιφανειών. Η οικειοθελής αποκάλυψη των πραγματικών επιφανειών όλων των ακινήτων προβλεπόταν να γίνει χωρίς επιβάρυνση των ιδιοκτητών με πρόστιμα, τόκους και αναδρομικές χρεώσεις δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών για την πενταετία 2015-2019 ή και για τη δεκαετία 2010-2019. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια ευνοϊκή ρύθμιση, όποιος πολίτης δεν είχε καν δηλώσει ένα ή περισσότερα ακίνητά του στον οικείο Δήμο, ακόμη και αυθαίρετα -τακτοποιημένα ή μη- κτίσματα, μπορούσε κι αυτός να υποβάλει δήλωση μέσω της οποίας έπρεπε να αποκαλύψει τις επιφάνειες των αδήλωτων ακινήτων του. Και σ’ αυτή την περίπτωση προβλεπόταν απαλλαγή του δηλούντος ιδιοκτήτου από πρόστιμα και αναδρομικές χρεώσεις δημοτικών φόρων και δημοτικών τελών για την πενταετία 2015-2019 ή τη δεκαετία 2010-2019. Οι ιδιοκτήτες που υπέβαλαν τις δηλώσεις αυτές χρεώνονται μόνο με τα ποσά δημοτικών φόρων και τελών, τα οποία αναλογούν στα επιπλέον δηλούμενα τ.μ. και αφορούν χρονικές περιόδους από την 1η-1-2020 και μετά. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα πρόστιμα που προβλέπει κανονικά η ισχύουσα νομοθεσία για μη δήλωση στους Δήμους επιφανειών ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων είναι υπέρογκα. Οσον αφορά στο ΤΑΠ, η μη δήλωση επιφάνειας για μία πενταετία συνεπάγεται την επιβολή προστίμου το οποίο μπορεί να φτάσει και το 200% του αναλογούντος ΤΑΠ, ενώ όσον αφορά στα δημοτικά τέλη, το πρόστιμο μπορεί να ανέλθει στο 100% του αναλογούντος ποσού. Συνεπώς, οι ιδιοκτήτες που υπέβαλαν στους Δήμους δηλώσεις οικειοθελούς αποκάλυψης των πραγματικών επιφανειών των ακινήτων τους και απέτρεψαν τον αυτεπάγγελτο εντοπισμό των παραβάσεών τους από τους Δήμους γλίτωσαν και από την πληρωμή όλων αυτών των υπέρογκων προστίμων.