Αναζήτηση στην κοινότητα

Σε προσυμβατικό στάδιο και συνήθως σε διακηρύξεις έργων με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά με βάση την τιμή, κατά την αιτιολόγηση ασυνήθιστα χαμηλής προσφοράς ανακύπτει το ζήτημα ορθού ή επαρκούς υπολογισμού της μεταφορικής δαπάνης. Αυτή αφορά κυρίως στη μεταφορά αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών, στο πλαίσιο υπολογισμού του άμεσου κόστους του έργου. Κατά την εκτέλεση δημοσίων έργων οδοποιίας, αντίστοιχα, είναι σύνηθες το αίτημα για πρόσθετες δαπάνες μεταφοράς αδρανών υλικών λατομείου για εργασίες οδοστρωσίας και ασφαλτικών και αφορά ουσιαστικά σε πρόσθετη αποζημίωση προς τον ανάδοχο και όχι σε συμπληρωματικές εργασίες απαραίτητες για την ολοκλήρωση της αρχικής σύμβασης που προέκυψαν μετά την έναρξη εκτέλεσης του έργου. Επιπλέον, οι μέχρι πρότινος ιδιαίτερα μεγάλες προσφερόμενες εκπτώσεις σε έργα οδοποιίας και η σύγχρονη ενεργειακή κρίση ανέδειξαν τη συμβολή της μεταφορικής δαπάνης στο άμεσο κόστος εκτέλεσης των έργων αυτών. Διακρίνεται, επομένως, η σημασία της ακρίβειας στον υπολογισμό της μεταφορικής δαπάνης σε έργα οδοποιίας. Στο Ν. 4412/2016, όπως τροποποιήθηκε, Άρθρο 88 «Ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές» παρ.5α, ορίζεται οτι «Στις δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών, παροχής τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, ως ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές, σε κάθε περίπτωση, τεκμαίρονται προσφορές που υποβάλλονται σε διαγωνισμό και εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν. Η αναθέτουσα αρχή δύναται να κρίνει ότι συνιστούν ασυνήθιστα χαμηλές προσφορές και προσφορές με μικρότερη ή καθόλου απόκλιση από το ως άνω όριο. Οι παρεχόμενες εξηγήσεις του οικονομικού φορέα, ιδίως ως προς τον προσδιορισμό οικονομικών μεγεθών, με τις οποίες ο προσφέρων διαμόρφωσε την προσφορά του, αποτελούν δεσμευτικές συμφωνίες και τμήμα της σύμβασης ανάθεσης που δεν μπορούν να μεταβληθούν καθ’ όλη τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης.» To Κανονιστικό πλαίσιο των διαγωνισμών δημοσίων έργων οδοποιίας, αναφορικά με το μεταφορικό έργο, περιλαμβάνει: – τον Κανονισμό Περιγραφικών Τιμολογίων Εργασιών (ΔΝΣγ/οικ.35577/ΦΝ 466/2017, ΦΕΚ 1746/Β/2017), – την Εγκύκλιο Ε7/2013 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/5/8/12-02-2013 και ΑΔΑ: ΒΕΥΣ1-ΞΘΕ) και – την Εγκύκλιο Ε18/2014 της ΓΓΔΕ (αρ. πρωτ. Δ11γ/ο/6/7/24-09-2014 και ΑΔΑ: Ω8ΘΛ1-ΤΘΥ). Εκεί, εν συντομία, προβλέπεται ότι το κόστος μεταφοράς αδρανών υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών προϋπολογίζεται πριν την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας και έχει ενσωματωθεί στην ενιαία τιμή του τιμολογίου ανεξαρτήτως της απόστασης μεταφοράς που εν τέλει ο ανάδοχος θα κληθεί να καλύψει, πλην των περιπτώσεων που στα οικεία άρθρα αναφέρεται ρητά ότι η μεταφορά πληρώνεται ιδιαίτερα (άρθρα που επισημαίνονται με αστερίσκο [*]). Επισημαίνεται ότι, τα ενιαία τιμολόγια δεν είναι δυνατόν να προβλέψουν και να κοστολογήσουν ειδικές συνθήκες μεταφοράς υλικών, όπως θαλάσσιες μεταφορές και μεταφορές σε δύσβατα σημεία. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι ειδικές αυτές συνθήκες θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να αποζημιώνονται ιδιαίτερα, με την σύνταξη επί πλέον άρθρου πρόσθετης αποζημίωσης οφειλόμενης στις κατά τόπους ειδικές συνθήκες και προσθήκη αυτού στα τιμολόγια Δημοπράτησης. Το όλο ζήτημα τελικά ανάγεται στην πληρότητα και ορθότητα των συμβατικών τευχών (Τεχνική Περιγραφή, Τιμολόγιο μελέτης, Προϋπολογισμός μελέτης, Γενική και Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων) το οποίο είναι ουσιώδες για την επιτυχή υλοποίηση ενός έργου. Από εκεί και πέρα, μεταβολή του κόστους μεταφοράς ανάγεται και στον επιχειρηματικό κίνδυνο του αναδόχου, ο οποίος προχωρά στην υποβολή οικονομικής προσφοράς με βάση τις συνθήκες του κάθε έργου. Εξάλλου, η επιλογή των προς προμήθεια υλικών που ενσωματώνονται στο έργο, συμπεριλαμβανομένων και των λατομικών προϊόντων, υλικών οδοστρωσίας και ασφαλτικών, εναπόκειται στις επιχειρηματικές επιλογές που ο ίδιος αναλαμβάνει, εκτός ειδικών περιπτώσεων που προσδιορίζονται ρητά στα συμβατικά τεύχη, πχ παροχή από την αναθέτουσα αρχή. Έργα Οδοποιίας: Ασυνήθιστα Χαμηλή Προσφορές και Μεταφορικό Κόστος Πέτρου Ευαγγελία, Πολιτικός μηχανικός MSc, Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό ΕΑΔΗΣΥ

αθώς ο πληθυσμός του πλανήτη μεγαλώνει και οι κοινωνίες αναπτύσσονται, εμφανίζεται ολοένα και πιο έντονο το πρόβλημα της διαχείρισης των διαθέσιμων πόρων. Πλέον οι παραγωγικές δραστηριότητες και η κατανάλωση χρησιμοποιούν πολύ μεγάλες ποσότητες υλικών πόρων που, εξ ορισμού, είναι πεπερασμένοι, ενώ το περιβάλλον επίσης επιβαρύνεται από απόβλητα και τα κατάλοιπα διαδικασιών. Έχει εμφανιστεί ως επιτακτική ανάγκη παγκοσμίως, λοιπόν, η εφαρμογή μετατροπών στην αλυσίδα παραγωγής προϊόντων αλλά και στην κατανάλωση, για να γίνει συνολικά ολόκληρη η οικονομική δραστηριότητα πιο βιώσιμη και λιγότερο σπάταλη. Η μετατροπή, ουσιαστικά, της οικονομίας από γραμμική σε "κυκλική". Κυκλική Οικονομία: Ευκαιρίες, Προκλήσεις Και Επιδράσεις Στην Ελληνική Οικονομία (PDF) Είναι μια ανάγκη επιτακτική και για τη χώρα μας που έχει, άλλωστε, αναλάβει και τις αντίστοιχες δεσμεύσεις μαζί με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τι είναι, όμως, μια "κυκλική οικονομία"; Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της, ποια τα οφέλη που φέρνει και πώς μπορεί να γίνει πράξη και εδώ; Μια ερευνητική ομάδα του ΙΟΒΕ υπό τον συντονισμό του γενικού διευθυντή Νίκου Βέττα ανέλαβε για λογαριασμό της διαΝΕΟσις τη σύνταξη μιας πλήρους και αναλυτικής μελέτης για τις απαραίτητες αλλαγές που πρέπει να συμβούν και στην ελληνική οικονομία προς αυτή την κατεύθυνση. Στην πολυσέλιδη έκθεσή τους, την οποία μπορείτε να διαβάσετε εδώ (PDF) αναλύουν τα βασικά δεδομένα, τις θεσμικές αλλαγές που έχουν υλοποιηθεί ή δρομολογηθεί, τους στόχους της χώρας για το μέλλον και τις σημαντικότερες προκλήσεις που προκύπτουν. Κάνουν, δε, και μια εκτίμηση για το όφελος μιας στροφής σε μια κυκλική οικονομία με όρους επίδρασης στο ΑΕΠ και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Παρακάτω θα αναφερθούμε στα βασικά συμπεράσματα που προκύπτουν από την έρευνα. 1. Τι είναι "κυκλική οικονομία"; ­Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Των Αποτελεσμάτων (PDF) Όλα τα προϊόντα που αγοράζουμε και καταναλώνουμε παράγονται μέσα από μια συγκεκριμένη διαδικασία που πάντα ξεκινά με την εξαγωγή/εξόρυξη κάποιων πρώτων υλών από το περιβάλλον. Οι πόροι αυτοί πωλούνται, μεταφέρονται, και μετατρέπονται σε άλλες μορφές μέσα από τις διαδικασίες της βιομηχανικής παραγωγής. Μετά από διάφορα στάδια, φτάνουν στη διαμόρφωση του τελικού προϊόντος, το οποίο καταναλώνεται και, όταν ο κύκλος ζωής του ολοκληρωθεί, πετιέται στα σκουπίδια, καταστρέφεται ή ανακυκλώνεται. Κάθε αντικείμενο που υπάρχει μπροστά σας αυτή τη στιγμή, από την οθόνη που κοιτάζετε και την καρέκλα στην οποία κάθεστε μέχρι το κυπελάκι του καφέ (και τον ίδιο τον καφέ), περνάει από αυτή τη διαδικασία. Όπως γνωρίζουμε όλες και όλοι, σήμερα αυτή είναι κατά κανόνα μια διαδικασία σπάταλη, όχι πάντα ορθολογικά σχεδιασμένη, που σε πολλές περιπτώσεις δημιουργεί πιέσεις και προβλήματα στο φυσικό περιβάλλον. Γι’ αυτό η συζήτηση εδώ και μερικές δεκαετίες είναι έντονη για τη μετάβαση από το παραπάνω μοντέλο σε έναν πιο βιώσιμο, πιο "κυκλικό" τρόπο λειτουργίας της οικονομίας. Τι είναι, όμως, "κυκλική οικονομία"; Ο όρος ουσιαστικά περιγράφει ένα οικονομικό σύστημα που βασίζεται στη δραστική μείωση των αποβλήτων που παράγει η οικονομική δραστηριότητα, με την ανακύκλωση/επαναχρησιμοποίηση μεγάλου μέρους των πόρων που χρησιμοποιεί. Έρχεται να αντικαταστήσει το "γραμμικό" μοντέλο που χρησιμοποιείται ακόμα σε μεγάλο βαθμό στο οποίο, όπως το περιγράψαμε και παραπάνω, οι πόροι και οι πρώτες ύλες μετατρέπονται σε προϊόντα τα οποία διανέμονται, καταναλώνονται και, όταν φτάνουν στο τέλος του κύκλου ζωής τους, απορρίπτονται. Η "κυκλική οικονομία", ως εκ τούτου, δεν περιλαμβάνει μόνο την ανακύκλωση των απορριμμάτων στο τελευταίο στάδιο, αλλά και παρεμβάσεις σε όλα τα προηγούμενα στάδια, για πιο αποτελεσματική χρήση των πρώτων υλών και για την επιμήκυνση του χρόνου ζωής του προϊόντος, με τελικό στόχο την ελαχιστοποίηση της σπατάλης φυσικών πόρων. Για παράδειγμα, τα προϊόντα μιας κυκλικής οικονομίας πρέπει να είναι σχεδιασμένα εξαρχής έτσι ώστε να επισκευάζονται ευκολότερα και να μην χρειάζεται να αντικαθίστανται (και να πετιούνται) όποτε χαλάνε. Η ίδια η διαδικασία της παραγωγής, εξάλλου, πρέπει να είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να περιορίζει τα απόβλητα και να επαναχρησιμοποιεί διαθέσιμους πόρους. Δεν είναι καθόλου απλό πράγμα. Ποια είναι τα οφέλη; Πρώτα απ’ όλα, ο περιορισμός της σπατάλης (για οικονομικούς αλλά και για ηθικούς λόγους). Είναι γνωστό ότι περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των τροφίμων που παράγονται παγκοσμίως -1,3 δισ. τόνοι, αξίας 1 τρισ. δολαρίων- καταλήγει ως απόβλητα ή αλλοιώνεται λόγω κακών πρακτικών μεταφοράς και συγκομιδής. Παράλληλα, η μείωση των αποβλήτων μειώνει τις πιέσεις στο φυσικό περιβάλλον, και όλες τις επάλληλες δραματικές συνέπειες (οικολογικές, κοινωνικές, οικονομικές) που προκύπτουν από αυτές. Υπάρχουν, όμως, και άλλα οφέλη. Μια κυκλική οικονομία μπορεί να προστατεύει τις επιχειρήσεις από απρόοπτα, όπως προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα, αιφνίδιες αλλαγές στις τιμές της ενέργειας και των πρώτων υλών, ή άλλους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την οικονομική δραστηριότητα. Η υιοθέτηση της κυκλικής οικονομίας από τις χώρες του πλανήτη, δε, σχετίζεται με τουλάχιστον 7 από τους 17 στόχους του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη. 2. Πόσο κυκλική είναι η ελληνική οικονομία; Στην Ελλάδα, ως γνωστόν, κατά κανόνα εισάγουμε πολλά πράγματα και εξάγουμε λιγότερα. Αυτό ισχύει για τα περισσότερα πράγματα, αλλά ισχύει και για τα υλικά που χρησιμοποιεί η βιομηχανία και η μεταποίηση. Οι περισσότεροι υλικοί πόροι που μπαίνουν στην ελληνική οικονομία εισάγονται από το εξωτερικό. Και στις τέσσερις κατηγορίες στις οποίες κατατάσσονται τα διάφορα υλικά, η Ελλάδα εμφανίζεται πιο εξαρτημένη από τις εισαγωγές από ό,τι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Εκτός από τις εισαγωγές, όμως, διαφέρουμε σε σχέση με τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη και στην κατανάλωση. Στην Ελλάδα καταναλώνουμε λιγότερα υλικά κατά κεφαλήν από ό,τι οι περισσότερες χώρες της ΕΕ: 9,8 τόνους ο καθένας και η καθεμιά μας κατά μέσο όρο το 2021, έναντι 35 τόνων για κάθε Φινλανδό την ίδια χρονιά. Μάλιστα, η ποσότητα των υλικών που καταναλώνουμε έχει μειωθεί κατά 34% την τελευταία 20ετία, κυρίως χάρη στη δραματική μείωση (σχεδόν 60%) της κατανάλωσης ορυκτών ενεργειακών υλικών στη χώρα σε αυτό το διάστημα, με τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που έχει υλοποιηθεί σε αξιοσημείωτο βαθμό. Τα απόβλητα που παράγονται σήμερα στην Ελλάδα προέρχονται από διάφορες πηγές, κάποιες εκ των οποίων πολλοί και πολλές δεν γνωρίζουν. Για παράδειγμα, το 2018 το μεγαλύτερο μέρος των 45,6 εκατ. τόνων στερεών αποβλήτων που δημιουργήθηκαν στη χώρα -σχεδόν τα μισά- προέρχονταν από τα ορυχεία και τα λατομεία. Άλλες κατηγορίες αποβλήτων περιλαμβάνουν τις ηλεκτρικές μπαταρίες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, αυτοκίνητα και άλλα προϊόντα, ενώ πολλά απόβλητα παράγει και ο πρωτογενής τομέας (εκτιμώνται περί τους 12,5 εκατ. τόνους το 2018 -εκ των οποίων το 80% από την κτηνοτροφία). Σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2015, παράγουμε, δε, 142 κιλά απόβλητα τροφίμων ανά κάτοικο κάθε χρόνο -τα περισσότερα στην ΕΕ- την ώρα που ως χώρα είμαστε πέμπτοι ως προς το ποσοστό του πληθυσμού που βρίσκεται σε επισιτιστική ανασφάλεια. Μια πολύ σημαντική υποκατηγορία των στερεών αποβλήτων είναι τα αστικά στέρεα απόβλητα (ΑΣΑ) που περιλαμβάνουν τα σκουπίδια των νοικοκυριών, αλλά και σκουπίδια από γραφεία, καταστήματα και δημόσιους οργανισμούς. Κάθε Έλληνας και κάθε Ελληνίδα κατά μέσο όρο παράγουμε πάνω από μισό τόνο τέτοια απόβλητα κάθε χρόνο. Όπως φαίνεται στο διάγραμμα, το πόσα ΑΣΑ παράγουμε εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία της οικονομίας μας -πάντως κατά κεφαλήν παράγουμε περισσότερα από ό,τι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος. Τι τα κάνουμε αυτά τα απόβλητα; Τα θάβουμε σε χωματερές, σχεδόν όλα. Το 77,6% των ΑΣΑ οδηγούνται σε ταφή, το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ. Μόνο το 19,9% πάνε για ανακύκλωση ή κομποστοποίηση (έναντι 48,5% στη Γερμανία και 32,5% στη Σουηδία), ενώ μόνο το 1,3% χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ενέργειας. Η Ελλάδα ανακυκλώνει περίπου το 60% των αποβλήτων συσκευασιών (που πάνε στους γνωστούς μπλε κάδους), ένα ποσοστό κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ. Ανακυκλώνουμε σχεδόν όλες τις χάρτινες και μεταλλικές συσκευασίες που πετιούνται, αλλά μόνο το 1/3 των πλαστικών συσκευασιών και ένα μικρότερο ποσοστό συσκευασιών από γυαλί και ξύλο. Η όποια ανακύκλωση, δε, γίνεται κυρίως στο εξωτερικό. Το 55,6% των χάρτινων συσκευασιών που πετιούνται στην Ελλάδα, εξάγονται σε τρίτες χώρες για να ανακυκλωθούν. Όλες οι γυάλινες συσκευασίες που πετιούνται, εξάλλου, ανακυκλώνονται στη Βουλγαρία, από εργοστάσιο ελληνικών συμφερόντων. Υπάρχουν και άλλες δομές που ανακυκλώνουν ή επαναχρησιμοποιούν υλικά. Στην Ελλάδα έχουμε 143 εγκεκριμένα διαλυτήρια αυτοκινήτων. Ένα μεγάλο ποσοστό των αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις (περίπου 44%) επαναχρησιμοποιούνται σε άλλες χρήσεις (επιχώσεις, επιστρώσεις αγροτικών δρόμων κλπ.). Ένα επίσης μεγάλο ποσοστό, όμως, (άγνωστο πόσα ακριβώς) απορρίπτονται ανεξέλεγκτα στα φυσικά οικοσυστήματα. Όλα αυτά οδηγούν στο αποτέλεσμα ότι η ελληνική οικονομία απέχει πάρα πολύ από το να μπορεί να χαρακτηριστεί "κυκλική". Το 2020 μόλις το 5,4% των υλικών πόρων που χρησιμοποιούνται από την οικονομία προέρχονταν από ανακυκλωμένα απόβλητα -έναντι 12,8% στην ΕΕ, 21,6% στην Ιταλία και 30,9% στην Ολλανδία. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτή η κατάσταση; Χρειάζονται τα συνήθη συστατικά μεγάλων μεταβολών: ένα στιβαρό θεσμικό πλαίσιο και ένας πλούτος από εργαλεία, χρηματοδοτικά και άλλα. 3. Τα εργαλεία και το πλαίσιο Το τρέχον Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, που παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2020, καθώς και μια σειρά από οδηγίες, προτάσεις και αποφάσεις που περιγράφουν το πώς πρέπει να διαχειρίζονται διάφορες κατηγορίες αποβλήτων τα κράτη-μέλη, αποτελούν το βασικό θεσμικό πλαίσιο πάνω στο οποίο τα κράτη-μέλη αναπτύσσουν τις επιμέρους σχετικές στρατηγικές. Η ΕΕ σε αυτά τα κείμενα θέτει φιλόδοξους στόχους σε διάφορους τομείς, όπως για την οριζόντια ανακύκλωση των αστικών στέρεων αποβλήτων για το 2025 (55%) και το 2030 (60%) και για τον περιορισμό της ταφής στο 10% των διαχειριζόμενων αποβλήτων έως το 2035. Στην Ελλάδα, που βεβαίως απέχει πάρα πολύ από αυτούς τους στόχους, το θεσμικό πλαίσιο περιλαμβάνει κείμενα όπως το νέο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία (2021), τον Εθνικό Σχεδιασμό για τη Διαχείριση Αποβλήτων (2020), το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων (2021), αλλά και τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο (2022). Όλα αυτά τα κείμενα πολιτικής ουσιαστικά περιγράφουν τη συμμόρφωση της ελληνικής νομοθεσίας με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και κρίνονται επαρκή και πλήρη. Σήμερα υπάρχει, δε, και μια μεγάλη ποικιλία από εργαλεία (τεχνολογικά και άλλα) σε κάθε στάδιο της διαδικασίας παραγωγής, από τη συλλογή-διαλογή των αποβλήτων και τη μηχανική ή βιολογική επεξεργασία με διάφορες τεχνικές και μεθόδους σε ειδικές εγκαταστάσεις, μέχρι οικονομικά κίνητρα για τον περιορισμό της σπατάλης και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των αποβλήτων. Πολλά από αυτά περιγράφονται αναλυτικά στο κεφάλαιο 4 της μελέτης. Αλλά μόνο τα στρατηγικά σχέδια και οι τεχνικές και μέθοδοι δεν αρκούν: χρειάζονται και χρήματα. Ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων που αναφέρθηκε παραπάνω περιγράφει την ανάγκη για επενδύσεις ύψους μεταξύ €3 και €3,5 δισ., που περιλαμβάνουν την κατασκευή ειδικών Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (με κόστος €1,1 δισ. περίπου), μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων (άλλο €1 δισ. περίπου) και άλλες δαπάνες για μελέτες, χώρους υγειονομικής ταφής, μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων κλπ. Κάποια πρώτα έργα έχουν ήδη δρομολογηθεί, όπως η Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων του Κεντρικού Πάρκου Κυκλικής Οικονομίας Αττικής, το αντίστοιχο "Πάρκο" στον Πειραιά, δύο Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων σε Χίο και Κεφαλονιά, αλλά και ιδιωτικά έργα για παραγωγή πλαστικών συσκευασιών, για τη διαχείριση των αποβλήτων της Τήλου κλπ. Χρειάζονται, όμως, πολύ περισσότερες επενδύσεις. Ευτυχώς, από ό,τι φαίνεται, κεφάλαια για τη χρηματοδότησή τους υπάρχουν. Στο κεφάλαιο 5 η έρευνα περιγράφει τις διαθέσιμες πιθανές πηγές χρηματοδότησης αυτών των έργων, όπως το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 (με συνολικό προϋπολογισμό €3,61 δισ. στον αντίστοιχο άξονα), οι πόροι που έχουν προβλεφθεί για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (γνωστό ως "Ελλάδα 2.0"), από τον εθνικό προϋπολογισμό και (κυρίως) από το Ταμείο Ανάκαμψης, το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης της πενταετίας 2021-2025, το Πράσινο Ταμείο, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και διάφορα τομεακά ευρωπαϊκά προγράμματα. Αν όμως υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο, τα τεχνικά εργαλεία και οι πηγές χρηματοδότησης, γιατί δεν έχουμε ήδη μια "κυκλική οικονομία"; Τι πρέπει να γίνει για να προχωρήσει η μετάβαση; 4. Το πρόβλημα και οι λύσεις Όπως αναφέρεται στην έρευνα, ως προς τη μετάβασή μας σε μια κυκλική οικονομία "τα βασικά προβλήματα στη χώρα είναι τα διοικητικά εμπόδια και η καταναλωτική συμπεριφορά". Υπάρχουν οικονομικά και νομοθετικά εμπόδια για τις σχετικές επενδύσεις, παρουσιάζονται δυσκολίες και καθυστερήσεις στη χωροθέτηση των υποδομών, αλλά εμφανίζονται και αντικειμενικά γεωγραφικά ή τεχνολογικά εμπόδια. Εξάλλου, εμφανίζονται αρκετά μεγάλα προβλήματα και ελλείψεις στην καταγραφή και τη συλλογή στοιχείων -κι αν δεν γνωρίζουμε πόσα και τι είδους απόβλητα έχουμε, δεν υπάρχει περίπτωση να υλοποιηθεί σχεδιασμός για τη συλλογή και την ανακύκλωσή τους. Όπως αναφέρεται στην έρευνα, σήμερα η καταγραφή είναι πολύ προβληματική, κυρίως για κάποια είδη αποβλήτων -στοιχεία για τα απόβλητα τροφίμων, ας πούμε, αναμένονται στο τέλος του 2022 ενώ σε άλλες κατηγορίες τα στοιχεία είναι ένα ή δύο χρόνια πίσω. Στη σελίδα 190 της έκθεσης (και στον παρακάτω πίνακα) μπορείτε να δείτε συνοπτικά καταγεγραμμένες όλες τις προτάσεις πολιτικής στις οποίες καταλήγουν οι ερευνητές. Περιλαμβάνουν μια σειρά από κρίσιμες και απαραίτητες παρεμβάσεις, από την εφαρμογή πιο αποτελεσματικής μεθοδολογίας για την καταγραφή των αποβλήτων και την αξιοποίηση του ηλεκτρονικού μητρώου αποβλήτων, μέχρι την υλοποίηση παρεμβάσεων για την καλύτερη παρακολούθηση της μετάβασης, που σήμερα είναι ελλιπής και εξαιτίας της απουσίας δεδομένων. Γίνεται εκτενής αναφορά, επιπλέον, και στην εφαρμογή οικονομικών κινήτρων και την υιοθέτηση (ακριβότερων) τεχνολογικών λύσεων για τη διαχείριση στερεών αποβλήτων από τις επιχειρήσεις και την υιοθέτηση του τέλους ταφής για τα απόβλητα, το οποίο πρέπει να αντικατοπτρίζει το πραγματικό περιβαλλοντικό κόστος της ταφής των αποβλήτων. "Ο σκοπός", γράφουν οι ερευνητές, "είναι η ταφή να μετατραπεί σε 'ακριβή' λύση για τη διαχείριση των αποβλήτων, αναγκάζοντας τους φορείς που τα διαχειρίζονται να αναζητήσουν άλλες λύσεις". Επιπλέον, οι ερευνητές δίνουν μεγάλη έμφαση σε δράσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης για καταναλωτές, σε σχολεία και εταιρείες, -για το ότι "κυκλική οικονομία" δεν είναι μόνο τα σκουπίδια. Είναι η διαχείριση τροφίμων, το πώς αγοράζουμε, νοικιάζουμε και χρησιμοποιούμε προϊόντα. Τέτοιες δράσεις είναι κρίσιμες, μεταξύ άλλων, και για την κάμψη των αντιδράσεων που εμφανίζονται συχνά σε τοπικές κοινωνίες που εμποδίζουν ή καθυστερούν επενδύσεις. Ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων, θυμίζει η μελέτη, προβλέπει την αύξηση του αριθμού Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων στην Ελλάδα σε 38 μέχρι το τέλος του 2023, αλλά πολλές τοπικές κοινωνίες αντιδρούν. Χωρίς αυτές τις υποδομές, δεν μπορεί να υπάρξει κυκλική οικονομία στην Ελλάδα. 5. Ένας υπολογισμός για το όφελος μιας κυκλικής οικονομίας Στην Ελλάδα το 2019 οι κλάδοι που συνδέονται με την κυκλική οικονομία δημιούργησαν €735 εκατ. προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία, ένα ποσό που αντιστοιχεί σχεδόν στο 0,4% του ΑΕΠ το ίδιο έτος, ενώ απασχολούσαν περίπου 68 χιλιάδες εργαζόμενους. Κι αυτό, χωρίς να υπολογίζεται ο ρόλος των ΟΤΑ σε ένα μεγάλο κομμάτι της σχετικής δραστηριότητας (τη συλλογή απορριμμάτων). Αυτά είναι τα μεγέθη σε μια οικονομία που είναι ελάχιστα "κυκλική". Τι θα γινόταν αν υλοποιούνταν τα σχέδια που περιέχουν τα στρατηγικά σχέδια; Στο κεφάλαιο 6 οι ερευνητές διατυπώνουν μια σειρά από διαφορετικά σενάρια, και αποτιμούν την επίπτωση του καθενός στην οικονομία της χώρας. Για παράδειγμα, υπολόγισαν πως αν όντως υλοποιηθούν επενδύσεις ύψους €2,4 δισ. για την κατασκευή νέων μονάδων ανακύκλωσης και επεξεργασίας υλικών στη χώρα, όπως περιγράφονται στον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων, σε ορίζοντα δεκαετίας η επίπτωση στο ΑΕΠ θα φτάνει το €1,1 δισ., ενώ σε όρους εργασίας, η αναμενόμενη επίδραση υπολογίζεται σε περίπου 4,6 χιλ. θέσεις εργασίας ανά έτος, σταθερές σε ορίζοντα οκταετίας. Στο ίδιο διάστημα, τα επιπλέον έσοδα του Δημοσίου από φόρους και εισφορές θα φτάνουν τα 390 εκατομμύρια. Οι επιπτώσεις όμως μιας μετάβασης σε μια κυκλική οικονομία μπορεί να είναι θετικές μόνο υπό κάποιες προϋποθέσεις. Αν οι ανάγκες μιας ελληνικής κυκλικής οικονομίας για δευτερογενείς πρώτες ύλες καλύπτονται αποκλειστικά ή σχεδόν αποκλειστικά από εγχώρια ανακύκλωση, τότε η επίπτωση μπορεί να είναι θετική στο ΑΕΠ (κατά €70 εκατ. τον χρόνο μέχρι το 2030, σύμφωνα με το βέλτιστο σενάριο), δημιουργώντας και δεκάδες χιλιάδες θέσεις απασχόλησης (44.000 στο ίδιο σενάριο). Αυτό όμως δεν είναι το μόνο ρεαλιστικό σενάριο. Οι ελληνικές επιχειρήσεις στον κλάδο της μεταποίησης οφείλουν κι αυτές να συμμορφώνονται με ευρωπαϊκούς στόχους και θα είναι αναγκασμένες στο μέλλον να χρησιμοποιούν ανακυκλωμένους δευτερογενείς υλικούς πόρους. Αν δεν γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις στη χώρα και αυτές οι ανάγκες της οικονομίας καλύπτονται μόνο ή κυρίως από εισαγωγές, τότε η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών, σε αυτό το σενάριο θα έχουμε απώλεια θέσεων εργασίας (19.000 σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο) αλλά και συρρίκνωση του ΑΕΠ της τάξης των €220 εκατ. τον χρόνο. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη εδώ: ΚΥΚΛΙKH ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: ΕΥΚΑΙΡIΕΣ, ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΔΡAΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜIΑ (PDF) ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ (PDF)

Σημαντική αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων, κυρίως καταιγίδων και σφοδρών βροχοπτώσεων, καταγράφεται τα τελευταία δέκα χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι πλέον πολύ αισθητές στην πόλη, η οποία πλήττεται από ακραίες καταστάσεις με μεγάλη μεταβλητότητα, από έντονη ξηρασία μέχρι κατακλυσμιαίες βροχές, που έχουν προκαλέσει όχι μόνο σοβαρές καταστροφές σε υποδομές και περιουσίες, αλλά ακόμα και απώλεια ανθρώπινων ζωών. Οι δε προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων είναι δυσοίωνες, καθώς δείχνουν ακόμα μεγαλύτερη αύξηση της συχνότητας και της έντασης των έντονων καιρικών φαινομένων. Στα ανησυχητικά αυτά συμπεράσματα καταλήγει η μελέτη με θέμα «Κλιματική Αλλαγή και Σφοδρά Καιρικά Φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη» που διενεργήθηκε στο πλαίσιο της Διαρκούς Ομάδας Εργασίας (ΔΟΕ) του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας – Τμήμα Κεντρικής Μακεδόνιας για τις Φυσικές, Τεχνολογικές και άλλες Καταστροφές στο Φυσικό και Αστικό Περιβάλλον. Στο πλαίσιο της μελέτης συνεργάστηκαν ο διευθυντής Έρευνών του ΙΤΣΑΚ και συντονιστής της ΔΟΕ, Βασίλης Λεκίδης, ο πολιτικός μηχανικός, πρώην διευθυντής Πολιτικής Προστασίας της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Κώστας Κοκολάκης και ο μετεωρολόγος Μιχάλης Σιούτας, οι οποίοι εξέτασαν τα δεδομένα των τελευταίων 43 ετών του Ευρωπαϊκού Κέντρου Προγνώσεων (ECMWF). Εξετάζοντας τη βάση δεδομένων έντονων καιρικών φαινομένων για τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή τα τελευταία 40 χρόνια (1983-2022) οι τρεις επιστήμονες εντόπισαν συνολικά 110 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Οι έντονες καταιγίδες με σφοδρές βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες αποτελούν το φαινόμενο με τα μεγαλύτερες επιπτώσεις και ζημιές στην περιοχή Θεσσαλονίκης, αποτελώντας το 65,4% των συνολικών συμβάντων. Ακολουθούν οι χιονοπτώσεις και ο παγετός με ποσοστό 17,3%, οι ανεμοθύελλες με ποσοστό 10,9% και οι κεραυνοί με 6,4%. Άλλα δυσμενή φαινόμενα είναι οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καύσωνες, οι ομίχλες, οι χαλαζοπτώσεις και οι ανεμοστρόβιλοι ξηράς και θάλασσας. Από τα σφοδρά καιρικά φαινόμενα συνολικά 22 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ καταγράφηκαν εκατοντάδες τραυματισμοί, αποκλεισμένοι και ζητούντες βοήθεια απεγκλωβισμού ή διάσωσης. Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις που σχετίζονται με πλημμύρες, κεραυνούς, ανεμοθύελλες και χαλαζοπτώσεις σημειώνονται κατά μέσο όρο 23 ημέρες το χρόνο στη Θεσσαλονίκη με βάση τα δεδομένα που εξετάσθηκαν. Μάλιστα, ο μέσος ετήσιος αριθμός έντονων καιρικών φαινομένων στη Θεσσαλονίκη παρουσιάζει εμφανή αυξητική τάση, μάλιστα την τελευταία δεκαετία υπερδιπλασιάσθηκε και συγκεκριμένα αυξήθηκε σε 7 συμβάντα ετησίως έναντι 3 τις δεκαετίες πριν το 2000. Ο μεγαλύτερος ετήσιος αριθμός με 18 έντονα και καταστροφικά καιρικά φαινόμενα στη Θεσσαλονίκη σημειώθηκε το 2014, ένα έτος με συνολικές ετήσιες βροχοπτώσεις 1.052,4 χιλιοστά, ποσό κατά 398,5 χιλιοστά πάνω από το κανονικό. Εκτός από αυτήν τη χρονιά, πλημμύρες έπληξαν την περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα κατά τα έτη 2015, 2018, 2019, 2020 και 2022. Όπως προκύπτει από τη μελέτη, ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας με τη μεγαλύτερη συχνότητα σφοδρών καιρικών φαινομένων, εμφανίζοντας το 15,5% των συνολικών γεγονότων. Ακολουθεί ο Ιούνιος με 13,6% και στη συνέχεια ο Ιανουάριος και ο Δεκέμβριος με 10,9%. Αυξητική τάση έχει και η θερμοκρασία στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, με τη μέση ετήσια τιμή να έχει ξεπεράσει την κανονική τιμή κατά έναν βαθμό Κελσίου την τελευταία δεκαετία. Τα αποτελέσματα της μελέτης, σύμφωνα με τον κ. Σιούτα, είναι σαφής ένδειξη των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. «Αυτά που αυξάνονται πολύ είναι τα γεγονότα ακραίων βροχοπτώσεων. Παρέμεινε ίδιος ο αριθμός των βροχών, όμως οι ποσότητες νερού είναι μεγαλύτερες. Το ίδιο ισχύει και για τις χιονοπτώσεις, που είναι λιγότερες σε αριθμό, αλλά σφοδρότερες, όπως και για τα κύματα ψύχους, που είναι μικρότερα σε αριθμό αλλά μεγαλύτερα σε ένταση. Οι χαλαζοπτώσεις δείχνουν να αυξάνονται, όπως και τα μεγέθη χαλαζόκοκκου. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερες ζημιές σε υποδομές, αντικείμενα, όπως αυτοκίνητα, εγκαταστάσεις, ακόμα και στο ζωικό κεφάλαιο. Το κύριο χαρακτηριστικό του καιρού είναι η μεγάλη μεταβλητότητα, οι αντιφατικές καιρικές καταστάσεις. Από τη μια έχουμε ξηρασίες από τη μια, από την άλλη πέφτει το νερό όλο μαζί. Αυτό είναι δείκτης κλιματικής αλλαγής», ανέφερε στη Voria.gr, τονίζοντας πως στόχος της μελέτης είναι να διαπιστωθούν ποια φαινόμενα επηρεάζουν, ώστε να υπάρχει τεκμηρίωση ως προς τις προτεραιότητες σε επίπεδο υποδομών και συστημάτων προστασίας, αλλά και σε ενέργειες προσαρμογής και μετριασμού των δυσμενών επιπτώσεων. Της Φωτεινής Στεφανοπούλου

Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοινώνει ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η έγκριση της 3ης τροποποίησης της προκήρυξης του προγράμματος «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», με σκοπό την παράταση της προθεσμίας ολοκλήρωσης των έργων. Στην τροποποίηση προβλέπεται ότι, για αιτήσεις σε υπαγωγή όπου η προθεσμία ολοκλήρωσης του έργου λήγει εντός του διαστήματος από 31/10/2022 έως και 27/02/2023, αυτή παρατείνεται αυτοδίκαια ως και τις 28/2/2023. Αναλυτικά οι αλλαγές θα αποτυπώνονται στην υπό έκδοση τροποποίηση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης του προγράμματος.

Αυξήθηκαν κατά 52 εκατ. τμ η επιφάνεια των κτιρίων για τα οποία εκδόθηκε οικοδομική άδεια το 2021 στην ΕΕ περισσότερα κατά 15% σε σχέση με το 2020 σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat Είχε προηγηθεί πτώση 8% το 2020, χρονιά έξαρσης της πανδημίας. Στην δεύτερη θέση με την μεγαλύτερη αύξηση βρίσκεται η Ελλάδα με +54% ακολουθώντας την Ισπανία με +62% Οι οικοδομικές άδειες μετρώνται επίσης και σε αριθμό κατοικιών ανεξάρτητα από το μέγεθος του κτιρίου, που αυξήθηκαν κατά 16% (+269.000 κατοικίες) στην ΕΕ, έπειτα από πτώση 5% το 2020. Μεταξύ 2015 και 2019, ο αριθμός των αδειών αυξανόταν σταθερά κατά μέσο όρο 6% ετησίως. Η πανδημία της COVID-19 διέκοψε αυτή την πορεία, αλλά με την αύξηση το 2021, οι απώλειες του 2020 αντισταθμίστηκαν. Το 2021, οι οικοδομικές άδειες (όσον αφορά την ωφέλιμη επιφάνεια) αυξήθηκαν σε όλες τις χώρες της ΕΕ με εξαίρεση την Εσθονία (-5%). Ωστόσο, υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις αυξήσεις μεταξύ των κρατών μελών. Στη δεύτερη θέση η Ελλάδα Η Ισπανία (+62%), η Ελλάδα (+54%) και η Μάλτα (+42%) κατέγραψαν τις υψηλότερες αυξήσεις στον αριθμό των οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν ως προς την ωφέλιμη επιφάνεια. Από την άλλη πλευρά, χαμηλές αυξήσεις καταγράφηκαν στη Δανία (+1%), στη Γερμανία (+2%) και στην Αυστρία (+3%).

Οπλανήτης έχασε το 69% της άγριας πανίδας τις τελευταίες πέντε δεκαετίες, αποκαλύπτει έκθεση της WWF που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα. Από το 1970 έως το 2018 καταγράφηκε κατακόρυφη μείωση κατά μέσο όρο 69% στους πληθυσμούς άγριας ζωής για τους οποίους υπάρχουν δεδομένα παρακολούθησης- θηλαστικά, πτηνά, αμφίβια, ερπετά, ψάρια- σύμφωνα με την έκθεση «Ζωντανός πλανήτης», που εκδίδει η WWF κάθε δύο χρόνια. Οι πληθυσμοί των ειδών που συναντώνται σε οικοσυστήματα γλυκού νερού- λίμνες και ποτάμια- έχουν υποστεί τη μεγαλύτερη μείωση, της τάξεως του 83%, από όλα τα είδη συνολικά. Παράλληλα, η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ιδιαίτερα για τις τροπικές περιοχές, όπου είναι ακόμη γρηγορότερη και πιο ανησυχητική η μείωση των πληθυσμών των σπονδυλωτών ειδών. Ενδεικτικά, από το 1970 έως το 2018 οι πληθυσμοί άγριας ζωής στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική μειώθηκαν κατά μέσο όρο 94%, γεγονός που έχει τεράστιες επιπτώσεις στη διατήρηση της ισορροπίας στα φυσικά οικοσυστήματα παγκοσμίως. Ορισμένα από τα είδη των οποίων οι πληθυσμοί σημείωσαν μεγάλη μείωση είναι το ροζ δελφίνι του Αμαζονίου (65% μείωση την περίοδο 1994-2016), ο ανατολικός πεδινός γορίλας (80% μείωση στο Εθνικό Πάρκο Kahuzi-Biega, στη Δημοκρατία του Κονγκό το διάστημα 1994-2019), καθώς και ο αυστραλιανός θαλάσσιος λέοντας (64% την περίοδο 1977-2019). Οι βασικοί παράγοντες που ευθύνονται για τη μείωση των πληθυσμών άγριας ζωής παγκοσμίως είναι, σύμφωνα με την έκθεση της WWF, η υποβάθμιση και η απώλεια οικοσυστημάτων, η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, η εξάπλωση των ξενικών ειδών, η ρύπανση, αλλά και η κλιματική κρίση. Μέσω της δημοσιοποίησης αυτών των στοιχείων, στόχος της έκθεσης είναι να τονίσει την κρίσιμη κατάσταση, στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης μας, καθώς και να καλέσει κυβερνήσεις, επιχειρήσεις, αλλά και πολίτες να αναλάβουν άμεσα δράση, προκειμένου να αντιστραφεί η ανησυχητική αυτή πορεία της βιοποικιλότητας. «Σήμερα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε δύο ανθρωπογενείς προκλήσεις που συνδέονται άμεσα μεταξύ τους και απειλούν ευθέως τόσο την παρούσα, όσο και τις μελλοντικές γενιές: την κλιματική κρίση και την απώλεια βιοποικιλότητας», επεσήμανε ο γενικός διευθυντής της WWF, Μάρκο Λαμπερτίνι. Τα δεδομένα αυτά δείχνουν μια καταστροφική μείωση των πληθυσμών της άγριας ζωής, υπογράμμισε. «Στην επικείμενη COP15, οι ηγέτες έχουν την ευκαιρία να αποκαταστήσουν τη σχέση μας με το περιβάλλον και να δημιουργήσουν το κατάλληλο εκείνο πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί ένα πιο υγιές και βιώσιμο μέλλον για όλους με μια φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για τη βιοποικιλότητα», συμπλήρωσε. Τρομακτικοί αριθμοί Οι αριθμοί είναι «αληθινά τρομακτικοί» στη Λατινική Αμερική, δήλωσε ο Μαρκ Ράιτ, επιστημονικός διευθυντής του WWF, αναφερόμενος στην απώλεια του 94% των πληθυσμών της άγριας ζωής στην περιοχή, η οποία είναι «πασίγνωστη για τη βιοποικιλότητά της» και έχει «αποφασιστική σημασία για τη ρύθμιση του κλίματος». Η Ευρώπη είδε τον πληθυσμό των άγριων ζώων της να μειώνεται κατά 18% κατά μέσο όρο, όμως «αυτό κρύβει τις πολύ μεγάλες απώλειες βιοποικιλότητας ιστορικά», πριν από την περίοδο που καλύπτεται στην ανάλυση, επισήμανε ο Άντριου Τέρι, διευθυντής προστασίας στη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου, που συνεργάστηκε με το WWF για τη σύνταξη της έκθεσης. Στην Αφρική, η μείωση έφθασε το 66%. «Φρικιαστικό παράδειγμα είναι αυτό του εθνικού πάρκου Καχούζι Μπιέγκα, στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, όπου οι γορίλες των ανατολικών πεδιάδων υπέστησαν μείωση πληθυσμού κατά το 80%, κυρίως εξαιτίας του κυνηγιού», επεσήμανε η Άλις Ρουχουέζα, διευθύντρια του WWF για την Αφρική. Δερματοχελώνες, λύγκες, δελφίνια, κοράλια και βάτραχοι είναι ανάμεσα στα «σύμβολα της βιοποικιλότητας» που απειλούνται περισσότερο, σύμφωνα με την έκθεση. Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ Reuters, AFP

Έσοδα-ρεκόρ, ύψους 50,3 δισ. δολαρίων, αυξημένα κατά 13,4% σε τοπικό νόμισμα και κατά 11,4% σε δολάρια ΗΠΑ, ανακοίνωσε το παγκόσμιο δίκτυο εταιρειών της PwC για το 12μηνο που έληξε στις 30 Ιουνίου 2022. Η αύξηση των εσόδων ήταν ισχυρή καθ’ όλη τη διάρκεια του οικονομικού έτους, επίδοση που έρχεται σε συνέχεια της ανάκαμψης του τελευταίου τριμήνου του Οικονομικού Έτους (ΟΕ) 2021, καθώς υποχώρησε ο αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19. «Σε μια χρονιά ραγδαίων αλλαγών και πολυάριθμων προκλήσεων παγκοσμίως, οι άνθρωποί μας αξιοποίησαν το ευρύ και ποικίλο φάσμα των δυνατοτήτων τους για να υποστηρίξουν τους πελάτες μας και τα ενδιαφερόμενα μέρη και να συνεισφέρουν θετικά στην κοινωνία. Οι οικονομικές επιδόσεις που πετύχαμε στο ΟΕ 2022 είναι αποτέλεσμα της στρατηγικής μας «Νέα Εξίσωση», την οποία εγκαινιάσαμε τον Ιούνιο του 2021. Ο αντίκτυπός της είναι ήδη εμφανής στις οικονομικές μας επιδόσεις. Για πρώτη φορά, οι εταιρείες PwC σε όλο τον κόσμο πέτυχαν ακαθάριστα ετήσια έσοδα άνω των 50 δισ. δολαρίων. Κατά τη διάρκεια μιας δύσκολης χρονιάς για την παγκόσμια οικονομία, πετύχαμε ανάπτυξη σε όλες τις δραστηριότητές μας. Παράλληλα αναδιαρθρώσαμε το χαρτοφυλάκιό μας, προχωρώντας, μεταξύ άλλων, σε 17 εξαγορές, αλλά και στην πώληση του τομέα «Global Mobility & Immigration», δήλωσε ο Bob Moritz, Πρόεδρος του παγκόσμιου δικτύου της PwC. Δυνατές επιδόσεις παγκοσμίως Σε όλο το δίκτυό μας παγκοσμίως, τα στελέχη της PwC υλοποιούν τη στρατηγική μας «Νέα Εξίσωση», βοηθώντας τους πελάτες να αναπτύξουν αυτό που οι ίδιοι μας ενημερώνουν πως χρειάζονται περισσότερο: να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη και να παράγουν βιώσιμα αποτελέσματα. Τα ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα του ΟΕ 2022 αντικατοπτρίζουν τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων του δικτύου, καθώς αφενός υποχώρησε η πανδημία COVID-19 και αφετέρου οι εταιρείες διαχειρίστηκαν με επιτυχία μια σειρά από γεωπολιτικές προκλήσεις, όπως, για παράδειγμα, η απόφαση διακοπής των δραστηριοτήτων στη Ρωσία. Ανάπτυξη σε όλες τις δραστηριότητες Η στρατηγική «Νέα Εξίσωση» (New Equation), μας επιτρέπει να αξιοποιούμε όλο το εύρος των υπηρεσιών και δυνατοτήτων από το σύνολο του δικτύου μας για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πελατών, βοηθώντας τους να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και να παράγουν βιώσιμα αποτελέσματα. Σε ένα απαιτητικό και πολύπλοκο περιβάλλον, η «Νέα Εξίσωση» προσφέρει χειροπιαστά αποτελέσματα για τους πελάτες μας και ανάπτυξη για την PwC. Για παράδειγμα, η ισχυρή κινητικότητα σε επίπεδο επιχειρηματικών συμφωνιών έχει αυξήσει το ενδιαφέρον των επενδυτών και τη ζήτηση σε όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους, με την PwC να υποστηρίζει μια σειρά συναλλαγών, βοηθώντας τους επενδυτές να δημιουργήσουν αξία και να την διατηρήσουν, στην πορεία τους από την συναλλαγή προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Αξιοποιώντας την ευρύτερη δεξαμενή των ταλέντων μας ανά τον κόσμο που παρέχουν λύσεις και σε εναρμόνιση με τους εταιρικούς μας συνεργάτες, γίναμε αρωγός οργανωτικών μετασχηματισμών, διασφαλίζοντας βιώσιμα αποτελέσματα. Ελεγκτικές υπηρεσίες: Τα έσοδα από τις ελεγκτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 7,6%, στα 18 δισ. δολάρια (ΟΕ 2021: US$17,1 δισ.). Οι Ελεγκτικές Υπηρεσίες παραμένουν ο ακρογωνιαίος λίθος των δραστηριοτήτων του δικτύου μας και ο βασικός μοχλός για την ανάπτυξή μας στον τομέα των ευρύτερων ελεγκτικών και λοιπών υπηρεσιών διασφάλισης. Οι ελεγκτικές μας δραστηριότητες συνέχισαν να αναπτύσσονται το τελευταίο έτος, καθώς διαχειριστήκαμε πολύπλοκες δυναμικές στην αγορά, όπως η υποχρεωτική εναλλαγή ελεγκτικών εταιρειών, αλλά και η ρύθμιση και εντατικοποίηση του ανταγωνισμού. Βλέπουμε αυξανόμενη ζήτηση για υπηρεσίες ελέγχου σε μια σειρά μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών, όπως είναι οι γνωστοποιήσεις ESG, καθώς οι εταιρείες επιδιώκουν να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη σε νέους τομείς. Συμβουλευτικές υπηρεσίες: Τα έσοδα από συμβουλευτικές υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά 23,5% και ανήλθαν στα 20,7 δισ. δολάρια (ΟΕ 2021: US$17 δισ.). Η ανάπτυξη αυτή προήλθε από την ισχυρή ζήτηση για τον ψηφιακό μετασχηματισμό των εταιρειών, τόσο σε επίπεδο επιχείρησης όσο και σε συγκεκριμένες εταιρικές λειτουργίες, όπως τα χρηματοοικονομικά, το front office και το ανθρώπινο δυναμικό. Μεταξύ άλλων, στις υπηρεσίες που προσφέραμε βοηθήσαμε και πολλούς πελάτες μας να μεταφέρουν τις λειτουργίες τους σε περιβάλλοντα cloud. Επιπρόσθετα, η ζήτηση για βιώσιμο και φορολογικά αποδοτικό μετασχηματισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας ήταν υψηλή, με δεδομένες τις εκτεταμένες αναταραχές. Φορολογικές και Νομικές υπηρεσίες: Τα έσοδα από τις φορολογικές και νομικές υπηρεσίες ενισχύθηκαν κατά 6,8% και διαμορφώθηκαν στα 11,6 δισ. δολάρια (ΟΕ 2021: US$11 δισ.). Λόγω των αλλαγών στο φορολογικό τοπίο, οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στο να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις υποβολής οικονομικών εκθέσεων, γεγονός που οδηγεί τη ζήτηση για ολοκληρωμένες υπηρεσίες συμμόρφωσης και οικονομικής διαχείρισης. Να σημειωθεί ότι τα αποτελέσματα του τρέχοντος έτους περιελάμβαναν μόνο 10 μήνες της δραστηριότητας μας στον τομέα «Global Mobility & Immigration». Η πώληση του συγκεκριμένου τομέα μείωσε την ετήσια αύξηση εσόδων χαμηλότερα του 8,7%. Αναμένουμε ταχύτερη ανάπτυξη μελλοντικά, καθώς η συμφωνία παρέχει ήδη τη δυνατότητα για αυξημένες επενδύσεις και προτεραιοποίηση δυνατοτήτων στο τμήμα φορολογικών και νομικών υπηρεσιών, καθώς και στο ευρύτερο δίκτυο. Επενδύοντας σε ένα βιώσιμο μέλλον Οι συνεχείς επενδύσεις στις εργασίες και το δίκτυό των εταιρειών μας είναι κομβικό σημείο στη στρατηγική της «Νέας Εξίσωσης». Σε αυτό το πλαίσιο, επενδύουμε στους ανθρώπους σε όλο το δίκτυό μας προκειμένου να αναπτύξουν τις δεξιότητες και τις ικανότητές τους, σε νέες τεχνολογίες. Επενδύσαμε 3,1 δισ. δολάρια στο δίκτυό μας τους τελευταίους 12 μήνες, συμπεριλαμβανομένων 507 εκατ. δολαρίων που διατέθηκαν για την εκπαίδευση και την ενίσχυση των δεξιοτήτων των ανθρώπων μας για την διαχείριση των προκλήσεων του αύριο. Επίσης, επενδύουμε 1 δισ. δολάρια σε ένα πολυετές πρόγραμμα, για τη δημιουργία ενός νέου οικοσυστήματος ελέγχου. Στο πλαίσιο του επενδυτικού προγράμματός μας για το ΟΕ 2022, οι εταιρείες του δικτύου της PwC ολοκλήρωσαν 17 εξαγορές (ΟΕ 2021: 9) παγκοσμίως, επεκτείνοντας τις επιχειρησιακές δυνατότητες μας σε στρατηγικούς τομείς. Χτίζοντας εμπιστοσύνη με αδιαπραγμάτευτη εστίαση στην ποιότητα Για την PwC, η ποιότητα και η εμπιστοσύνη συμβαδίζουν. Η οικοδόμηση της εμπιστοσύνης αποτελεί κεντρικό άξονα της στρατηγικής μας, καθώς και κομβική ανάγκη των πελατών μας. Αυτή τη χρονιά εγκαινιάσαμε το Trust Leadership Institute στις ΗΠΑ, για τη δημιουργία ισχυρών ευκαιριών μάθησης σχετικά με την ενσωμάτωση μιας κουλτούρας εμπιστοσύνης μεταξύ των οργανισμών. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, το αντίστοιχο Asia Trust Leadership Institute προγραμματίζεται να λειτουργήσει το ΟΕ 2023. Ως μέρος του Ετήσιας Παγκόσμιας Έκθεσής μας (Global Annual Review), δημοσιεύουμε τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων ποιότητας του εσωτερικού ελέγχου. Για τον κύκλο επιθεώρησης του 2022, από τις 1.615 επιθεωρήσεις που έχουν ολοκληρωθεί μέχρι σήμερα μέσω της διαδικασίας εσωτερικού ελέγχου, 58 (3,6%) αξιολογήθηκαν ως μη συμμορφούμενες. Συνεχίζουμε να επενδύουμε στη βελτίωση της ποιότητας του ελέγχου και παραμένουμε πλήρως αφοσιωμένοι σε μια κουλτούρα συνεχούς βελτίωσης. Ενεργοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού Η παγκόσμια κοινότητα στελεχών αυξήθηκε σε σχεδόν 328.000 επαγγελματίες σε 152 χώρες το ΟΕ 2022. Δημιουργήσαμε περισσότερες από 32.000 νέες θέσεις εργασίας, καλωσορίζοντας 148.000 νεοεισερχόμενα στελέχη το ΟΕ 2022, συμπεριλαμβανομένων των ασκούμενων – που αυξήθηκαν κατά 90.273 σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Είμαστε μπροστά από τον στόχο μας που τέθηκε πέρυσι για πρόσληψη 100.000 επιπλέον επαγγελματιών έως το 2026. Επενδύουμε σημαντικά στους ανθρώπους μας, τόσο από πλευράς αμοιβών και παροχών όσο και από πλευράς ευελιξίας και ευκαιριών ανάπτυξης. Μετά την έναρξη της πρωτοβουλίας μας για την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων το 2019, περισσότεροι από 206.000 εργαζόμενοι έχουν λάβει ψηφιακή εκπαίδευση. Σήμερα, οι δεξιότητες ESG προσομοιάζουν όλο και περισσότερο με τις ψηφιακές δεξιότητες: όλοι πρέπει να έχουν ένα ορισμένο επίπεδο γνώσης και ικανοτήτων. Μέχρι σήμερα, περισσότερα από 100.000 άνθρωποι της PwC έχουν λάβει εκπαίδευση ESG, μέσω της Παγκόσμιας Ακαδημίας ESG που διαθέτουμε. Επιπλέον, επεκτείνουμε τα παγκόσμια Κέντρα Αριστείας ESG, προκειμένου να δώσουμε τη δυνατότητα στους ανθρώπους μας να εκπαιδεύονται και να τους υποστηρίζουμε στο έργο τους. Το κλειδί για τη δημιουργία μιας ισχυρής κοινότητας στελεχών είναι να αποτελεί η PwC ένα εξαιρετικό μέρος για να δουλεύει κανείς. Συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για να βελτιώσουμε την ποιότητα των εμπειριών των εργαζομένων μας. Έχουμε αναπτύξει νέους τρόπους για να υποστηρίζουμε, να φροντίζουμε και να αναβαθμίζουμε τις δεξιότητες του ανθρώπινου δυναμικού μας, καθώς ο κόσμος της εργασίας βαθμονομείται εκ νέου σε μια νέα κανονικότητα μετά την πανδημία της COVID-19. Ενδεικτικά, το τελευταίο οικονομικό έτος υποστηρίξαμε τους ανθρώπους μας με πιο ευέλικτες και υβριδικές επιλογές εργασίας, καλύτερη πρόσβαση στην κατάρτιση, πιο ανταγωνιστικές αποδοχές και συνεχή ώθηση για ενίσχυση της ένταξης και της διαφορετικότητας. Βοηθώντας στην επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων για την κοινωνία Πιστεύουμε ότι η PwC έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει για την αντιμετώπιση των κοινωνικών προκλήσεων. Μία από τις πλέον δύσκολες καταστάσεις τον περασμένο χρόνο ήταν η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Μαζί με πολλούς πολυεθνικούς οργανισμούς, πήραμε την απόφαση να σταματήσουμε τις δραστηριότητές μας στη Ρωσία. Επιπλέον, υπάλληλοι της PwC και εταιρείες-μέλη σε όλο τον κόσμο έχουν δωρίσει περίπου 5,3 εκατ. δολάρια σε οικονομική βοήθεια για σκοπούς που υποστηρίζουν την Ουκρανία. Οι άνθρωποί μας διαθέτουν τον χρόνο και τις δεξιότητές τους για να υποστηρίξουν τις κοινότητες όπου ζουν και εργάζονται, υποστηρίζοντας οργανώσεις από μικρές τοπικές φιλανθρωπικές οργανώσεις έως εθνικές και παγκόσμιες ΜΚΟ. Τον περασμένο χρόνο, οι εθελοντές της PwC σε όλο το δίκτυό μας αφιέρωσαν 789.000 ώρες από τον χρόνο τους για καλούς σκοπούς. Από το 2018, έχουμε φτάσει σε περισσότερους από 20 εκατομμύρια δικαιούχους. Προσπαθούμε να λογοδοτούμε για τις επιδόσεις μας ως δίκτυο και στην Ετήσια Παγκόσμια Έκθεσή μας κάνουμε σχετική αναφορά στους δείκτες -τόσο τους βασικούς, όσο και τους διευρυμένους- του The World Economic Forum’s Stakeholder Capitalism Metrics, που σχετίζονται με τις δραστηριότητές μας. Συμμορφωνόμαστε πλήρως ή εν μέρει με 35 από τους 42 σχετικούς δείκτες. Επιπλέον, αναφέρουμε τις επιδόσεις μας για το παγκόσμιο κλίμα χρησιμοποιώντας το αυστηρό πλαίσιο της Taskforce for Climate-related Financial Disclosures (TCFD). Βρισκόμαστε σε καλό δρόμο για να εκπληρώσουμε την παγκόσμια δέσμευση μας για την επίτευξη μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου (GHG) έως το 2030, η οποία περιλαμβάνει μείωση κατά 50% των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου του πεδίου 1 και 2 έναντι του Οικονομικού Έτους 2019, καθώς και μείωση των έμμεσων εκπομπών του πεδίου 3 από τα επαγγελματικά ταξίδια κατά 50% έναντι του Οικονομικού Έτους 2019. Έχουμε μεταβεί σε ηλεκτρική ενέργεια προερχόμενη 100% από ανανεώσιμες πηγές στις 21 μεγαλύτερες εταιρείες μας. Μάλιστα, από το επόμενο έτος όλες οι εταιρείες μας έχουν δεσμευτεί να αντισταθμίζουν το 100% των εκπομπών ενέργειας και κινητικότητας. Συμμετέχουμε σε ένα ευρύ φάσμα στρατηγικών συμμαχιών και παγκόσμιων φόρουμ, διαμορφώνοντας στρατηγικές συζητήσεις, ενώ μοιραζόμαστε την τεχνογνωσία μας στο ESG και το κλίμα. Το ΟΕ 2022 συγκαλέσαμε επιχειρηματικούς ηγέτες και συμμετείχαμε σε στρατηγικές συμμαχίες για να προωθήσουμε την πρόοδο σε θέματα ESG. Οικονομικές προοπτικές το υπόλοιπο του 2022 και το 2023 αναμένεται να είναι γεμάτο προκλήσεις για την παγκόσμια οικονομία. Προβλέπουμε ότι το παγκόσμιο πραγματικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά περίπου 3% για ολόκληρο το 2022 στις συναλλαγματικές ισοτιμίες της αγοράς, με την ανάπτυξη να επιβραδύνεται το 2023 λίγο πάνω από το 2%, αν και παραμένει σημαντική αβεβαιότητα. Ωστόσο, οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες ωθούν τους πελάτες μας να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και να σκεφτούν νέους τρόπους για να οικοδομήσουν εμπιστοσύνη με τα ενδιαφερόμενα μέρη τους. Παραμένουμε σίγουροι ότι με τη στρατηγική μας θα τους υποστηρίξουμε. Η απόδοση της PwC για τους δύο πρώτους μήνες του Οικονομικού Έτους 2023 παραμένει ισχυρή σε όλες τις επιχειρήσεις της, με αυξανόμενη σειρά ευκαιριών.

Η κύρωση του 65%-70% των δασικών χαρτών της χώρας έχει ήδη ολοκληρωθεί ενώ έως τα τέλη Οκτωβρίου θα έχει κυρωθεί συνολικά το 90%. Οπως αναφέρει στο «Βήμα» ο γενικός γραμματέας Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) Κωνσταντίνος Αραβώσης, η διαδικασία αφορά τις εκτάσεις για τις οποίες δεν έχουν υποβληθεί αντιρρήσεις πολιτών. Θα απομείνει ωστόσο σε εκκρεμότητα ένα 10% των Δασικών Χαρτών για τους οποίους χιλιάδες πολίτες έχουν υποβάλει αντιρρήσεις προκειμένου να διασφαλίσουν τις περιουσίες τους. Συνολικά, έως τις 31 Ιουλίου, οπότε έληξε η σχετική προθεσμία σε όλες τις περιοχές της χώρας, υποβλήθηκαν από ιδιοκτήτες ακινήτων που θεωρούσαν ότι «θίγονται» συνολικά 334.938 αντιρρήσεις, οι οποίες αφορούν περισσότερα από 2,6 εκατ. στρέμματα, έκταση που αντιστοιχεί στο 1,9% της χώρας. Δυσλειτουργίες στις επιτροπές Ζητούμενο παραμένει το πότε θα εξεταστούν από τις 100 Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων, οι οποίες έχουν μεν συσταθεί αλλά οι περισσότερες δεν λειτουργούν. «Πράγματι η εξέταση των αντιρρήσεων δεν έχει προχωρήσει όπως θα θέλαμε» παραδέχεται ο κ. Αραβώσης. Και προσθέτει: «Εχουμε διαπιστώσει προβλήματα με τη λειτουργία των Επιτροπών. Θα τις εξετάσουμε μία προς μία ώστε να τα εντοπίσουμε και να τα λύσουμε. Ηδη περάσαμε ρύθμιση που προβλέπει ότι εάν δεν εξετάζουν 100 αντιρρήσεις ανά μήνα δεν θα αποζημιώνονται τα μέλη της. Επιπλέον, θα αυξήσουμε τον αριθμό των Επιτροπών, ανάλογα με τον όγκο των αντιρρήσεων ανά περιοχή». Πάντως, όπως επισημαίνει στέλεχος του ΥΠΕΝ, υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον μία διετία προκειμένου να διεκπεραιωθεί η εξέταση των χιλιάδων φακέλων. Διορθώσεις και εκ των υστέρων Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Δασών, ο αριθμός αντιρρήσεων περιορίζεται σταδιακά καθώς πολλές επιλύονται ως «πρόδηλα σφάλματα» από τις αρμόδιες δασικές υπηρεσίες οι οποίες, βάσει πρόσφατης νομοθετικής ρύθμισης, θα έχουν τη δυνατότητα να κάνουν διορθώσεις και εκ των υστέρων, δηλαδή σε κυρωμένο δασικό χάρτη. Με αυτόν τον τρόπο θα μειωθεί ο όγκος των αντιρρήσεων, με δεδομένο ότι πολλοί πολίτες έχουν υποβάλει αντίρρηση αλλά παράλληλα και αίτηση για διόρθωση προδήλου σφάλματος. Επίσης, μετά τη σχετική ρύθμιση για τους δασωμένους αγρούς βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία απόδοσής τους στους πολίτες ενώ έως τα τέλη του έτους αναμένεται να πάρει τον δρόμο για τη Βουλή και η νομοθετική πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ για τις εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις. Στους αγρότες για όσο επιδοτούνται «Ουσιαστικά θα αφορά τις εκχερσωμένες εκτάσεις (σ.σ.: αφορά 2.025.743 στρέμματα) που καλλιεργούνται και λαμβάνουν επιδότηση» επισημαίνει ο κ. Αραβώσης. Η νέα νομοθετική πρωτοβουλία δεν θα αλλάζει τον χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκτάσεων και στον δασικό χάρτη θα συνεχίσουν να εμφανίζονται ως ΔΑ (δηλαδή άλλοτε δασική που εκχερσώθηκε), αλλά θα λύνει τα χέρια των αγροτών ώστε να συνεχίσουν να τις καλλιεργούν για όσο διάστημα λαμβάνουν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις. Για την αλλαγή χρήσης, ο δικαιούχος θα καλείται να καταβάλλει ένα χρηματικό αντάλλαγμα που θα αντιστοιχεί στην απώλεια του δασικού οικοσυστήματος, το οποίο θα υπολογίζεται βάσει μιας εξίσωσης με παραμέτρους την αξία του δάσους, τις οικοσυστημικές υπηρεσίες που παρέχει κ.λπ. Στο ΥΠΕΝ έχει ήδη παραδοθεί και η μελέτη που τεκμηριώνει ότι αποτελεί υπέρτατο δημόσιο συμφέρον η «τακτοποίηση» των εκχερσωμένων εκτάσεων, καθώς συμβάλλει στην εθνική οικονομία. Η νομική προετοιμασία Στόχος είναι η ρύθμιση που ετοιμάζει το επιτελείο του υπουργείου να είναι νομικά στιβαρή και συνταγματικά ανεκτή, ώστε να γίνει δεκτή από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Οι ανώτατοι δικαστές του ΣτΕ το 2019 είχαν ακυρώσει ρυθμίσεις του 2014 και του 2017 με τις οποίες είχε δοθεί δυνατότητα εξαγοράς εκχερσωμένων δασικών εκτάσεων έναντι τιμήματος, καθώς έκριναν ότι παραβιάζονται τα άρθρα 24 και 117 του Συντάγματος και οι συνταγματικές αρχές της ισότητας και του κράτους δικαίου. Για αυτόν τον λόγο, η προωθούμενη από το ΥΠΕΝ ρύθμιση, την οποία επεξεργάζεται ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή του υπουργείου αποτελούμενη από νομικούς και δασολόγους, δεν θα αφορά εξαγορά των εκτάσεων αλλά «τακτοποίηση» για το διάστημα που η καλλιέργεια επιδοτείται. Πρωταθλήτριες στις… διαφωνίες Αττική, Κυκλάδες και Κρήτη Η πλειονότητα των αντιρρήσεων στους δασικούς χάρτες έχουν κατατεθεί στην Αττική (28.552), στα Χανιά (20.818), στα Ιωάννινα (17.305), στη Λακωνία (15.478), στη Λάρισα, στη Μεσσηνία και στην Αιτωλοακαρνανία. Ωστόσο, ως ποσοστό επί της συνολικής έκτασης του νομού, πρώτο εμφανίζεται το Ρέθυμνο, όπου οι αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί αντιστοιχούν στο 13,1% της έκτασης της περιφερειακής ενότητας, τα Χανιά (12,1%), η Λευκάδα (8,1%), η Ζάκυνθος (7,8%), το Λασίθι (7,2%), η Κεφαλλονιά (6,5%) και οι Κυκλάδες (5,8%). Σχετικά με την έκταση που καταλαμβάνουν οι αντιρρήσεις, η μεγαλύτερη καταγράφεται στα Χανιά (288.599 στρέμματα) και ακολουθούν το Ρέθυμνο με 195.453 στρέμματα, η Αττική (155.261), οι Κυκλάδες (149.355), το Ηράκλειο (142.886) και το Λασίθι (131.591). Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι περισσότερες αντιρρήσεις έχουν υποβληθεί σε περιοχές με υψηλή αξία γης. Ειδικά στις Κυκλάδες, από συνολικά 8.374 αντιρρήσεις, οι περισσότερες υποβλήθηκαν στην Ανδρο (2.428), στη Νάξο (1.513), στην Πάρο (882) και στη Μύκονο (554). Τράτσα Μάχη-https://www.tovima.gr/ https://news.b2green.gr/24893

Η αύξηση του παραγωγικού δυναμικού έχει οδηγήσει αντίστοιχα και σε αύξηση της «πράσινης» παραγωγής ρεύματος με αποτέλεσμα οι ΑΠΕ να καλύψουν κατά το πρώτο 8μηνο του 2022 το 37,5 % της ζήτησης. Μετά το ρεκόρ όλων των εποχών για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, που για πρώτη φορά υπερκάλυψαν επί 5 ώρες τη ζήτηση ρεύματος την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου, άλλο ένα ορόσημο αναμένεται να σπάσει μέσα στη χρονιά: η εγκατεστημένη ισχύς των «πράσινων» μονάδων στο ελληνικό σύστημα θα ξεπεράσει εκτός απροόπτου εφέτος τα 10.000 μεγαβάτ, από 9.300 μεγαβάτ στην αρχή του χρόνου. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς, ήδη οι μονάδες ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά) έχουν φθάσει στα 9.700 μεγαβάτ. Η αύξηση του παραγωγικού δυναμικού έχει οδηγήσει αντίστοιχα και σε αύξηση της «πράσινης» παραγωγής ρεύματος με αποτέλεσμα οι ΑΠΕ να καλύψουν κατά το πρώτο 8μηνο εφέτος το 37,5 % της ζήτησης (στοιχεία ΑΔΜΗΕ, επεξεργασία Greentank) έναντι 31,3 % στο 8μηνο πέρυσι και 23,4 % το 2019. Αυτό σημαίνει ότι η σωρευτική αύξηση της «πράσινης» παραγωγής από το 2019 φθάνει στο 60 %. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι κατά το 2021, οι ΑΠΕ κάλυψαν πάνω από το 30 % του φορτίου για 3684 ώρες και πάνω από το 50 % για 841 ώρες. «Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η απολιγνιτοποίηση έγινε πρόωρα. Η πραγματικότητα είναι πως η απολιγνιτοποίηση έγινε στο σωστό χρόνο, εκείνο που άργησε όμως είναι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», επισημαίνει σε σχετικές δηλώσεις προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ), Γιάννης Γιαρέντης και προσθέτει: «Αν είχαμε 5 επιπλέον γιγαβάτ ΑΠΕ 5 χρόνια νωρίτερα, η κατάσταση σήμερα θα ήταν πολύ καλύτερη τόσο στο ενεργειακό μείγμα, καθώς δεν θα ήμαστε τόσο πολύ εξαρτημένοι από το φυσικό αέριο, όσο και στην τιμή της κιλοβατώρας. Σημειώνω ότι οι ΑΠΕ καθ’ όλη την περίοδο της ενεργειακής ακρίβειας εισέφεραν το μεγαλύτερο μερίδιο στην “πίτα” των επιδοτήσεων προς τους καταναλωτές. Σημειώνω επίσης ότι στην πενταετία 2015-2019 υπεγράφησαν μόλις 500 συμβάσεις με παραγωγούς ΑΠΕ, όταν στην τριετία 2019-2022 υπεγράφησαν 5.000. Με αυτόν τον τρόπο έγινε η επιτάχυνση των ΑΠΕ και καταφέραμε να πάμε πιο γρήγορα από τις άλλες χώρες της Ευρώπης στην κατεύθυνση της πράσινης ενέργειας». Η αυξημένη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα έχει πολλαπλά οφέλη για την οικονομία και τον καταναλωτή: Πρώτον, οι ΑΠΕ συμβάλουν στην ενεργειακή αυτάρκεια και τη μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενους υδρογονάνθρακες. Δεύτερον, οι μονάδες ΑΠΕ σήμερα είναι με διαφορά η φθηνότερη πηγή ενέργειας σε σχέση ιδίως με το φυσικό αέριο που έχει εκτοξευθεί λόγω του πολέμου. Όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γενικός διευθυντής της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) Παναγιώτης Παπασταματίου, η αποζημίωση των αιολικών μονάδων για τον Οκτώβριο διαμορφώνεται σε 94 ευρώ ανά μεγαβατώρα (ακόμα χαμηλότερα, στα 57,66 ευρώ για τα πάρκα που εντάχθηκαν στην τελευταία δημοπρασία της ΡΑΕ), έναντι 190 ευρώ για τους λιγνιτικούς σταθμούς και 499 ευρώ για τους σταθμούς φυσικού αερίου. Τρίτον, η συμμετοχή τους στην αγορά μειώνει την χονδρική τιμή της ενέργειας καθώς οι ΑΠΕ «εκτοπίζουν» ακριβότερες μονάδες που θα έπρεπε να λειτουργήσουν για να καλύψουν τη ζήτηση. Είναι χαρακτηριστική η «βουτιά» που παρατηρείται στις τιμές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας κατά τις ημέρες και ώρες που είναι αυξημένη η παραγωγή των ΑΠΕ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της ΕΛΕΤΑΕΝ, χωρίς τις ΑΠΕ η χονδρική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας θα ήταν 40 % υψηλότερη. Είναι επίσης ενδεικτική αναφορά του γενικού διευθυντή της MORE (θυγατρικής του ομίλου Motor Oil), Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ότι στο εξωτερικό κατά τις ώρες που υπάρχει περίσσεια ΑΠΕ, διαμορφώνονται ακόμη και αρνητικές τιμές στο Χρηματιστήριο (δηλαδή οι προμηθευτές πληρώνονται για να αγοράσουν ενέργεια), ενώ και στη χώρα μας υπήρξαν στιγμές με μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές τιμές. Παράλληλα, το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις ΑΠΕ παραμένει ισχυρό καθώς πέρα από την υπάρχουσα ισχύ, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΡΑΕ, υπάρχουν άλλα 10.7 γιγαβάτ με οριστικούς όρους σύνδεσης και επιπλέον 23 γιγαβάτ για τα οποία έχουν υποβληθεί αιτήσεις. Προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτών των επενδύσεων είναι η δημιουργία του απαιτούμενου ηλεκτρικού «χώρου» στα δίκτυα. Όπως επισημαίνεται από τον ΑΔΜΗΕ, το δεκαετές επενδυτικό πρόγραμμα, με νέες ηλεκτρικές διασυνδέσεις σε θάλασσα και στεριά πρόκειται να αυξήσει τη χωρητικότητα του Συστήματος Μεταφοράς για μονάδες πράσινης ενέργειας σε περίπου 28 GW -από 17 GW σήμερα- ξεπερνώντας κατά 4 GW τον αντίστοιχο στόχο του ΕΣΕΚ για την ίδια περίοδο.

Δημοσιεύθηκε η Εγκύκλιος 33/2022 του e-ΕΦΚΑ που αφορά την ασφάλιση στον e – Ε.Φ.Κ.Α. αμειβόμενων με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Τίτλοι Κτήσης – πρώην Αποδείξεις Επαγγελματικής Δαπάνης) και την απεικόνιση της ασφάλισης στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.) e – Ε.Φ.Κ.Α. Κοινών Επιχειρήσεων. Με την εγκύκλιο γίνεται κοινοποίηση των διατάξεων του Άρθρου 75, του ν. 4826/21 (Α΄160) που αντικαθιστούν αυτές του άρθρου 55, του ν. 4509/2017, με τις οποίες ρυθμίζονται θέματα ασφάλισης των αμειβόμενων με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (τίτλοι κτήσης – πρώην αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης) και ειδικότερα η υπαγωγή στην ασφάλιση, η καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, καθώς και ο τρόπος υπολογισμού του χρόνου ασφάλισης. Αναλυτικά η εγκύκλιος αναφέρει: Α. ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗ Στο πεδίο εφαρμογής των νέων διατάξεων εμπίπτουν τα φυσικά πρόσωπα (ιδιώτες) για τα οποία, σύμφωνα με την φορολογική νομοθεσία, εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) ως παραστατικό αμοιβής τους για πώληση προϊόντων ή παροχή υπηρεσιών που ασκείται ως ευκαιριακή και παρεπόμενη δραστηριότητα, εφόσον οι συναλλαγές αυτές στο σύνολό τους δεν υπερβαίνουν το ποσό των 10.000 ευρώ ετησίως και δεν έχουν υποχρέωση έναρξης εργασιών στη Δ.Ο.Υ. για την δραστηριότητά τους αυτή, ανεξάρτητα, εάν, για τα πρόσωπα αυτά προκύπτει υποχρεωτική ασφάλιση στον e – Ε.Φ.Κ.Α. λόγω άσκησης άλλης επαγγελματικής δραστηριότητας ή ιδιότητας, μη συναφούς προς τις αμειβόμενες με Π.Π.Υ. υπηρεσίες. Συνεπώς, ορίζεται ως τεκμήριο υπαγωγής η περιστασιακή και παρεπόμενη δραστηριότητα, σύμφωνα με τον ορισμό της παραγράφου 1β, του άρθρου 39, του ν.4308/2014 και της εφαρμοστικής ΠΟΛ (εγκυκλίου): 1003/31.12.2014 της Γ.Γ.Δ.Ε. (σελ.74 - 76, υποπαράγραφοι 39.1.1 έως 39.1.9) Δεν εμπίπτουν σχέσεις με χαρακτηριστικά, αμιγώς, συμβάσεων εργασίας ή έργου ή με χαρακτηριστικά προσομοιάζοντα. Οι σχέσεις αυτές υπάγονται ευθέως στις ρυθμίσεις των άρθρων 38 έως 40, του ν.4387/16. Ως γνωστόν, τα χαρακτηριστικά των συμβάσεων εργασίας (εξαρτημένη σχέση) προκύπτουν εξ αντιδιαστολής και από τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 69, του ν.4808/21, ως κριτήριο χαρακτηρισμού των σχέσεων ανεξάρτητων υπηρεσιών. Δηλαδή, η αμοιβή με Π.Π.Υ. δεν αναιρεί την υποχρέωση υπαγωγής στην ασφάλιση για την αιτία έκδοσης του Π.Π.Υ., με βάση τις γενικές, ειδικές και καταστατικές διατάξεις περί υπαγωγής στην ασφάλιση των εντασσόμενων στον e - Ε.Φ.Κ.Α. φορέων, κλάδων, τομέων και λογαριασμών και δεν απαλλάσσει τον εκδότη του Π.Π.Υ. και το αμειβόμενο με Π.Π.Υ. πρόσωπο από τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τα άρθρα 38 έως 40, του ν. 4387/2016. Κατ΄ ενδεικτική αναφορά, στο πεδίο εφαρμογής δεν εντάσσονται, τα πρόσωπα που : σύμφωνα με καταστατικές ή ειδικές διατάξεις υπάγονται στην ασφάλιση του π. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., ως μισθωτοί, απασχολούμενοι με σύμβαση ορισμένου ή αορίστου χρόνου με πλήρη, μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση. υπάγονται στην ασφάλιση του π. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ., ως απασχολούμενοι στο χώρο του θεάματος - ακροάματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.1210/81, όπως ισχύουν, για τους παρέχοντες εξαρτημένη εργασία και του ν.1296/1982, όπως ισχύουν, για τους αυτοτελώς απασχολούμενους. αμείβονται και ασφαλίζονται με παρακράτηση εισφορών μέσω της διαδικασίας έκδοσης και εξαργύρωσης εργοσήμου του άρθρου 20, του ν. 3863/2010, όπως ισχύει (το κατ’ οίκον απασχολούμενο προσωπικό, απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων, στη διανομή διαφημιστικών εντύπων, προσωπικό απασχολούμενο σε Π.Α.Ε. - Κ.Α.Ε., διαιτητές αγώνων επαγγελματικής κατηγορίας, εργάτες γης, κ.λπ.) απασχολούνται σε οικοδομοτεχνικές εργασίες, σύμφωνα με τα άρθρα 35 έως 51 του Κανονισμού Ασφάλισης του π. Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. (Κεφάλαιο ΣΤ΄ του Κ.Α.) παρέχουν υπηρεσίες προς ψηφιακές πλατφόρμες με συμβάσεις ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή έργου (άρθρο 69, του ν. 4808/2021) Εξαιρούμενα της ασφάλισης πρόσωπα (ρητή εξαίρεση) Από την υποχρέωση ασφάλισης και καταβολής εισφορών εξαιρούνται από 01.09.2021 τα πρόσωπα, για τα οποία εκδίδεται Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) για τα κάτωθι : α) Έσοδα από πνευματικά ή συγγενικά δικαιώματα επί έργων. β) Έσοδα από παραχώρηση δικαιώματος εκμετάλλευσης διπλώματος ευρεσιτεχνίας. γ) Αμοιβές από συμπτωματική πώληση προσωπικών περιουσιακών στοιχείων, που δεν συνιστούν εμπορική δραστηριότητα. Β. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΜΕΙΒΟΜΕΝΩΝ ΜΕ Π.Π.Υ. Κλάδοι ασφάλισης Από τις κοινοποιούμενες διατάξεις προβλέπεται ότι, τα πρόσωπα που αμείβονται με Παραστατικό Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Π.Π.Υ.) καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές στον e – Ε.Φ.Κ.Α. για κύρια σύνταξη, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 39, του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, και για υγειονομική περίθαλψη (παροχές σε είδος και σε χρήμα) σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 41, παρ. 2, του ν. 4387/2016, ως ισχύει. Για τον κλάδο υγειονομικής περίθαλψης επισημαίνεται ότι : Καταβάλλεται εισφορά υγειονομικής περίθαλψης, αυτοτελώς, για κάθε αιτία (αμοιβή με Π.Π.Υ. – μισθωτή απασχόληση – μη μισθωτή δραστηριότητα) για τους κάτωθι λόγους : δεν προβλέπεται επιλογή ή εξαίρεση από τις διατάξεις του άρθρου 75, του ν.4826/21. Αντίθετα στην παράγραφο 5 του άρθρου, γίνεται ρητή αναφορά στην παράγραφο 5, του άρθρου 36, του ν.4387/16 για τις περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης για υγειονομική περίθαλψη σε μη εντασσόμενο στον e – Ε.Φ.Κ.Α. ασφαλιστικό φορέα (Ε.Ο.Δ.Ε.Α.Π., Τ.Υ.Π.Ε.Τ., κ.λ.π.) δεν εφαρμόζεται για τους λόγους που αναφέρονται στο Κεφάλαιο Η΄ της παρούσας, οι διατάξεις των παραγράφων 1α, 1β, και 1γ, του άρθρου 36, του ν.4387/16, όπως αντικαταστάθηκαν από το άρθρο 32, του ν.4670/20 (περί παράλληλης ασφάλισης) Συνεπώς, μόνο σε περίπτωση παράλληλης ασφάλισης για υγειονομική περίθαλψη σε μη εντασσόμενο στον e – Ε.Φ.Κ.Α. φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό έχουν εφαρμογή οι ρυθμίσεις της παρ. 5, του άρθρου 36, του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, περί εξαίρεσης από την ασφάλιση του κλάδου υγείας του e – Ε.Φ.Κ.Α. (σχετική η με αριθ. 5/2019 Εγκύκλιος του e – Ε.Φ.Κ.Α.) Ασφαλιστικές εισφορές Τα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών, ανά κλάδο, έχουν ως εξής : για κύρια σύνταξη: 13,33% Η παρακρατούμενη εισφορά δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας της παρ. 1, του άρθρου 39, του ν. 4387/2016 (Α΄ 85) ανά Π.Π.Υ. για υγειονομική περίθαλψη: 6,95%, το οποίο αναλύεται ως εξής : - παροχές σε είδος: 6,45% - παροχές σε χρήμα: 0,50% Η παρακρατούμενη εισφορά δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας της παρ. 2, του άρθρου 41, του ν. 4387/2016, ανά Π.Π.Υ. Οι ανωτέρω εισφορές υπολογίζονται επί της καθαρής αξίας του παραστατικού, όπως αυτή προκύπτει μετά την αφαίρεση του αναλογούντος φόρου και άλλων τυχόν επιβαρύνσεων. Οι εισφορές των προσώπων που αμείβονται με τίτλο κτήσης βαρύνουν τους ίδιους στο σύνολό τους, ενώ, παρακρατούνται και αποδίδονται στον e – Ε.Φ.Κ.Α. από τον εκάστοτε υπόχρεο απεικόνισης συναλλαγών (εκδότη του Π.Π.Υ.) Αναλυτικά η Εγκύκλιος 33 Ασφάλιση στον e – Ε.Φ.Κ.Α. αμειβόμενων με Παραστατικά Παρεχόμενων Υπηρεσιών (Τίτλοι Κτήσης – πρώην Αποδείξεις Επαγγελματικής Δαπάνης). Απεικόνιση της ασφάλισης στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.) e – Ε.Φ.Κ.Α. Κοινών Επιχειρήσεων εδώ: https://diavgeia.gov.gr/doc/ΡΙΓΒ46ΜΑΠΣ-ΚΥΚ?inline=true ή Εγκύκλιος 33 Τίτλοι Κτήσης ΡΙΓΒ46ΜΑΠΣ-ΚΥΚ.pdf

Ξεκινά σύντομα ο διαγωνισμός για το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού, ενώ εγκρίθηκαν και οι περιβαλλοντικοί όροι για όλη τη Διπλή Ανάπλαση. Εγκρίθηκαν από την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας οι τροποποιήσεις στην Κοινή Υπουργική Απόφαση που αφορά τη Διπλή Ανάπλαση σε Βοτανικό και Λεωφόρο Αλεξάνδρας (συμπεριλαμβανομένου και του νέου γήπεδο του Παναθηναϊκού). Πώς θα γίνει το γήπεδο Σύμφωνα με την παραπάνω απόφαση, το νέο γήπεδο θα έχει μέγιστη χωρητικότητα 40.000 θεατών. Η δομημένη επιφάνεια στο νέο γήπεδο θα αγγίξει τα 33.822,66 τ.μ. Η κάλυψη του γηπέδου στην έκταση θα είναι 25.850,93 τ.μ. ενώ το μέγιστο ύψος του γηπέδου δε θα ξεπερνά τα 41,05 μέτρα. Οι θέσεις στάθμευσης στο γήπεδο θα είναι 325 (στο σχετικό Π.Δ. του 2013 προβλέπεται η κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης μέγιστης χωρητικότητας 450 αυτοκινήτων) ενώ οι απαιτούμενες θέσεις κατά τη διεξαγωγή αγώνων ποδοσφαίρου είναι 1.807. Συνυπολογίζοντας τις 125 θέσεις που προβλέπονται στο κτίριο του Ερασιτέχνη Παναθηναϊκού, οι υπόλοιπες 1357 θέσεις θα καλυφθούν με θέσεις στάθμευσης στο Ο.Τ. 45α ή εντός ακινήτων σε απόσταση μέχρι 200 m από την περιοχή επέμβασης. Η δόμηση συμπληρωματικών και εμπορικών χρήσεων θα ανέλθει σε 4.678,55 m² ενώ η προτεινόμενη φύτευση στον περιβάλλοντα χώρο πρασίνου θα ξεπεράσει τα 100 στρέμματα (100.191,53 m²). Το εκτιμώμενο χρονοδιάγραμμα για το νέο γήπεδο Όπως προκύπτει από δημοσιεύματα και ανθρώπους με γνώση των διαδικασιών, εντός Οκτωβρίου θα προκηρυχθεί ο διεθνής διαγωνισμός για την επιλογή του αναδόχου που θα κατασκευάσει το νέο γήπεδο στο Βοτανικό. Εντός του 2023 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και να επιλεγεί ο ανάδοχος. Το επόμενο σημαντικό βήμα είναι η αδειοδοτική διαδικασία η οποία αν προχωρήσει γρήγορα μπορεί να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023. Σημειώνεται ότι υπάρχει ήδη από παλιά οικοδομική άδεια η οποία όμως πρέπει να ανανεωθεί. Η εκτίμηση θέλει την έναρξη των έργων στις αρχές του 2024 με ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του 2026 ή αρχές του 2027 (διάρκεια 36 μήνες).

Σύμφωνα με τις καταγραφές 53 μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr, η μέση μέγιστη ημερήσια θερμοκρασία στη χώρα μας κυμάνθηκε κοντά στον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, όμως το τελευταίο δεκαήμερο του μήνα καταγράφηκε ένα από τα πιο ψυχρά διαστήματα των τελευταίων 12 ετών για τον μήνα Σεπτέμβριο. Πιο συγκεκριμένα, στη Βόρεια Ελλάδα η απόκλιση της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας ήταν -0,9°C, στη Δυτική Ελλάδα -0,3°C, στη Θεσσαλία +0,3°C, στη Στερεά Ελλάδα και την Πελ/νησο -0.1°C, στα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη -0,2°C και 0,0°C αντίστοιχα. Πρόκειται για τον 3ο πι ο ψυχρό Σεπτέμβριο από το 2010 για τη Βόρεια Ελλάδα, μετά το 2014 και το 2016 όταν είχαν καταγραφεί ακόμη χαμηλότερες θερμοκρασίες. Το επόμενο γράφημα δείχνει την κατάταξη του Σεπτεμβρίου 2022 ανά γεωγραφικό διαμέρισμα, σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες την περίοδο 2010-2019. Αξίζει να αναφερθεί ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία τον φετινό Σεπτέμβριο ήταν οριακά υψηλότερη από τον Σεπτέμβριο του 2021 για τη Στερεά Ελλάδα, τη Θεσσαλία, τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη, παρά το ιδιαίτερα ψυχρό διάστημα στα τέλη του μήνα. Οι μεγαλύτερες θερμοκρασιακές αποκλίσεις καταγράφηκαν στην Αλεξανδρούπολη, όπου η θερμοκρασία κυμάνθηκε έως και 8,4°C χαμηλότερα από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μεταξύ 19 και 27 Σεπτεμβρίου 2022, και συνολικά τις 24 από τις 30 ημέρες του μήνα καταγράφηκαν αρνητικές αποκλίσεις. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη καταγράφηκαν παρόμοιες αρνητικές αποκλίσεις (-1,1°C), με 17 ημέρες του μήνα να καταγράφονται αρνητικές αποκλίσεις στην Αθήνα, και 18 ημέρες στη Θεσσαλονίκη. Το επόμενο γράφημα παρουσιάζει τις αποκλίσεις της μέσης μέγιστης θερμοκρασίας από τον μέσο όρο της περιόδου 2010-2019, για κάθε έναν από τους 53 μετεωρολογικούς σταθμούς του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.

Ξεκινούν οι ηλεκτρονικοί έλεγχοι στα ακίνητα, μέσω διασύνδεσης taxisnet και Κτηματολογίου. Με τη διασύνδεση των ηλεκτρονικών συστημάτων οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων έχουν άμεση πρόσβαση στα αρχεία του Εθνικού Κτηματολογίου και μπορούν να εντοπίζουν άμεσα όλα τα ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα (πλήρη ή ψιλή κυριότητα, επικαρπία κ.λπ.) που υπάρχουν σε αυτά, τόσο στις εντός, όσο και στις εκτός σχεδίου πόλεως περιοχές, τα οποία δεν είναι δηλωμένα στο έντυπο Ε9. Επίσης, μπορούν να εντοπίζονται ακίνητα, που ενώ έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο, δεν έχουν δηλωθεί με το «σωστό» εμβαδό στο Περιουσιολόγιο (Ε9) στην Εφορία. Το Υπουργείο Οικονομικών, εκτιμά ότι αρκετοί φορολογούμενοι αποκρύπτουν από την εφορία την πραγματική τους ακίνητη περιουσία, δηλώνοντας λιγότερα τετραγωνικά, για να αποφεύγουν την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Επίσης πολλές είναι και οι περιπτώσεις που ιδιοκτήτες ακινήτων που δεν είχαν συμβόλαια δεν τα δήλωναν στο Ε9, αλλά τα δήλωσαν πρόσφατα στο Κτηματολόγιο με ένορκη βεβαίωση μαρτύρων και διόρθωση του τελευταίου Ε9. Τι πρέπει να κάνουν οι πολίτες; Όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα πρέπει να έχουν υποβάλει δήλωση ιδιοκτησίας στο Κτηματολόγιο. Την ίδια υποχρέωση έχουν και για την υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων (Ε9). Θα πρέπει να διορθώσουν το Ε9 σε περίπτωση που έχει μεταβληθεί η περιουσιακή τους κατάσταση, όπως επίσης και όσοι προέβησαν σενομιμοποιήσεις αυθαιρέτων και ημιυπαίθριων χώρων. Όσα ακίνητα δεν έχουν εντοπιστεί στο κτηματολόγιο γιατί δασώθηκαν ή εγκαταλείφθηκαν και δεν ενδιαφέρονται οι ιδιοκτήτες, θα πρέπει να διαγραφούν από το Ε9. Τι δηλώνουμε στο Ε9; Όλα τα ακίνητα ή εμπράγματα δικαιώματα (επικαρπία, δικαίωμα υψούν κλπ) επί ακινήτων στην Ελλάδα, καθώς και εμπράγματα ή ενοχικά δικαιώματα αποκλειστικής χρήσης θέσης στάθμευσης, βοηθητικού χώρου και κολυμβητικής δεξαμενής, που βρίσκονται σε κοινόκτητο τμήμα του ακινήτου και αποτελούν παρακολούθημα εμπραγμάτων δικαιωμάτων. Ποια λάθη στο Ε9 πρέπει να προσέξουμε; Συνήθως υπάρχουν λάθη στην έκταση των αγροτεμαχίων, αφού δηλώθηκαν από τους ιδιοκτήτες βάσει συμβολαίων στο περίπου και χωρίς την ακριβή τοπογραφική αποτύπωσή τους. Δεν δηλώθηκαν ακίνητα από χρησικτησία, για τα οποία οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τίτλους ιδιοκτησίας Λάθος εμβαδό κατοικίας, διότι δεν συμπεριέλαβαν τους αυθαίρετους ημιυπαίθριους χώρους που έκλεισαν και γενικά αυθαίρετες προσθήκες ή αλλαγές χρήσεων των ακινήτων. Μετατροπή υπογείων σε χώρους κατοικίας. Πατάρια και σοφίτες, που συμπεριλαμβάνονται στη δόμηση. Τι δηλώνουμε στο Κτηματολόγιο; Δηλώνουμε οικόπεδα, χωράφια, σπίτια, αποθήκες, διαμερίσματα και γενικά κάθε κτίσμα που βρίσκεται εντός του γεωτεμαχίου. Για τα κτίσματα, ανάλογα με το αν υπάρχει ή όχι διηρημένη ιδιοκτησία, δηλώνονται τα παρακάτω: α) Για τα κτίρια για τα οποία δεν έχει συσταθεί οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία, δηλαδή δεν έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο («χιλιοστά»). Το έτος κατασκευής, ο συνολικός αριθμός των ορόφων, το συνολικό εμβαδόν ορόφων, η χρήση του κτιρίου, ο συνολικός αριθμός υπογείων, το συνολικό εμβαδόν υπογείων, χρήση υπογείων. β) Για τα κτίρια για τα οποία έχει συσταθεί οριζόντια ιδιοκτησία, απλή κάθετη ή σύνθετη κάθετη ιδιοκτησία µε συµβολαιογραφική πράξη, δηλαδή έχουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο («χιλιοστά»). Η χρήση του κτιρίου (διαμέρισμα/επαγγελματικήή στέγη/θέση στάθμευσης/αποθήκη/δικαίωμα υψούν «ο αέρας»/άλλη χρήση), ο αριθμός του κτιρίου στον τίτλο, ο αριθμός ορόφου, ο αριθμός ιδιοκτησίας στον τίτλο, το εμβαδό σε τετραγωνικά μέτρα, το έτος κατασκευής. γ) Για τους βοηθητικούς χώρους, οι οποίοι συνοδεύουν τη διηρημένη ιδιοκτησία σύµφωνα µε τον τίτλο κτήσης. Συνήθως είναι οι αποθήκες και οι θέσεις στάθµευσης, που δεν διαθέτουν ποσοστό συγκυριότητας στο γεωτεµάχιο. Η χρήση του κτιρίου (αποθήκη/θέση στάθμευσης/άλλος χώρος), ο όροφος, ο αριθμός χώρου, το εμβαδό σε τετραγωνικά μέτρα, η χρήση του κτιρίου. Τι προσέχουμε, όταν διορθώνουμε το Ε9 με βάση το Κτηματολόγιο; Σε περίπτωση μεταβολών, σε υφιστάμενη ακίνητη περιουσία, όπως η χρησικτησία, η δήλωση στοιχείων ακινήτων που υποβάλλεται σε ένα έτος θα πρέπει να μεταφερθεί και στα επόμενα έτη μέχρι και το τρέχον έτος, προκειμένου να ενημερωθεί η περιουσιακή εικόνα για όλα τα έτη, εφόσον υφίσταται σχετική υποχρέωση. Παράδειγμα: Αν διαπιστωθεί αλλαγή στην περιουσιακή κατάσταση το έτος 2017, ο υπόχρεος, δεν θα διορθώσει μόνο τα στοιχεία των ακινήτων του για το έτος 2021, αλλά και για τα έτη 2020, 2019, 2018, 2017. Επί της νέας ακίνητης περιουσίας, όπως αυτή διαμορφώνεται με τη νέα δήλωση, θα υπολογιστεί και αναδρομικά από το έτος των μεταβολών, ο ΕΝΦΙΑ. Ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσω για να καταγραφεί σωστά το ακίνητό μου σε Ε9 και Κτηματολόγιο; Βρείτε την Οικοδομική Άδεια του κτιρίου και αναγράψτε τα ακριβή τετραγωνικά που γράφει το έντυπο της Άδειας. Τακτοποιείστε τα τυχόν αυθαίρετά που έχετε και δηλώστε το σύνολο των τετραγωνικών του κτιρίου σας. Αν έχετε τοπογραφικό, διασταυρώστε τα στοιχεία του ακινήτου (θέση, εμβαδό κλπ) με τα στοιχεία που έχουν δηλωθεί. Αν έχετε συμβόλαιο που αναγράφει στο περίπου μια έκταση, και γνωρίζετε ότι δεν είναι η πραγματική έκταση, κάντε πρώτα τοπογραφικό και στη συνέχεια βάλτε στο περιουσιολόγιο την ακριβή έκταση. Αρκεί βέβαια να ενημερώσετε και το κτηματολόγιο. Αφαιρέστε από το Ε9 βοσκότοπους, χωράφια, ρουμάνια, χέρσα χωράφια, που δεν καλλιεργούνται και είναι δασικές εκτάσεις. Τι γίνεται με τα κληρονομούμενα ακίνητα; Με πρόσφατο νόμο για θέματα κτηματολογίου (Νόμος 4934/2022) ψηφίστηκαν νέες διατάξεις με τις οποίες: – Θεσπίζεται η απευθείας σύνδεση του Ελληνικού Κτηματολογίου με τα ληξιαρχεία, με σκοπό να ενημερώνεται αυτόματα το κτηματολόγιο για τα στοιχεία της ληξιαρχικής πράξης θανάτου κάθε δικαιούχου. – Υποχρεώνονται οι πλησιέστεροι συγγενείς του θανόντος ιδιοκτήτη εντός ενός μήνα να ενημερώσουν το κτηματολόγιο, ανεξάρτητα από τη διαδικασία αποδοχής κληρονομιάς. Επομένως οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν ότι και χωρίς να έχουν προβεί στην αποδοχή κληρονομιάς θα πρέπει, να δηλώσουν τα κληρονομούμενα ακίνητα στο κτηματολόγιο και σε περίπτωση που λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο, θα πρέπει να δηλώσουν τα στοιχεία τους, ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να πληροφορηθεί εάν ο κύριος ενός ακινήτου απεβίωσε, ώστε να αναζητήσει, για οποιονδήποτε λόγο, τους κληρονόμους του. Επίσης για θα πρέπει να δηλώσουν τα ακίνητα στο Ε9 και να γνωστοποιήσουν στη φορολογική διοίκηση τα σωστά περιγραφικά στοιχεία των ακινήτων τους, όπως αυτά προκύπτουν από τη διαδικασία υποβολής δηλώσεων στο Εθνικό Κτηματολόγιο, υποβάλλοντας εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 στο σύστημα TAXISnet.

Στόχος να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην κτηματαγορά η οποία εμφάνισε ισχυρά αντισώματα την περίοδο της πανδημίας και εξακολουθεί να κινείται ανοδικά παρά την ενεργειακή κρίση. Με την οικοδομή να έχει αφήσει οριστικά πίσω της τα πέτρινα χρόνια της κρίσης και να «τρέχει» με υψηλούς ρυθμούς, παρά την ενεργειακή κρίση που έχει ανεβάσει το κατασκευαστικό κόστος, ένα νέο πακέτο με τέσσερα μέτρα έρχεται να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στο εγχώριο real estate. «Παγωμένος» ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές έως το τέλος του 2024, χαμηλότοκα δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια και δύο νέα προγράμματα για ανακαίνιση κατοικιών είναι τα μέτρα που ενεργοποιούνται τους επόμενους μήνες και αναμένεται να συμβάλουν στην τόνωση των κατασκευών, την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό, την αύξηση των πωλήσεων παλαιών και νεόδμητων ακινήτων, την αναβάθμιση των κατοικιών, αλλά και την ενίσχυση της απασχόλησης στον κλάδο της οικοδομής. Τα 3+1 μέτρα που αναμένεται να στηρίξουν την οικοδομή περιλαμβάνουν: Παράταση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, η αγορά πήρε τα πάνω της και έμεινε όρθια όλο το προηγούμενο διάστημα, και κυρίως κατά την πανδημία, λόγω της αναστολής του ΦΠΑ που αποτελεί βασικό σύμμαχο για όποιον θέλει να επενδύσει στην ελληνική κτηματαγορά. Το νέο διετές «πάγωμα» του ΦΠΑ σε όλα τα ακίνητα μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2024 αποτελεί θετικό σοκ στην οικοδομή καθώς συμβάλλει στη διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας με την τόνωση των κατασκευών, διατήρηση του ενδιαφέροντος για νεόδμητα ακίνητα και την προσέλκυση ξένων που θέλουν να επενδύσουν στην ελληνική αγορά ακινήτων. Με την αναστολή του ΦΠΑ 24% έως και το τέλος 2024, όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα επιβαρύνονται με φόρο μεταβίβασης 3% επί της αναγραφόμενης αξίας στο συμβόλαιο. Η αναστολή αφορά και όλα τα αδιάθετα ακίνητα με άδεια οικοδομής από τη 1η Ιανουαρίου 2006 (όταν επιβλήθηκε ο ΦΠΑ στις νέες οικοδομές). Επίσης, η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ. Χαμηλότοκα δάνεια έως 150.000 ευρώ σε νέους και νέα ζευγάρια για αγορά πρώτης κατοικίας Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει από το πρώτο τρίμηνο του 2023 και θα μπορούν να ενταχθούν νέοι έως 39 ετών με ελάχιστο ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ και ανώτερο εισόδημα αντίστοιχο με αυτό που ισχύει για το επίδομα θέρμανσης. Δηλαδή 16.000 ευρώ για τον άγαμο, 24.000 ευρώ για τον έγγαμο, προσαυξανόμενα κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί. Το δάνειο αφορά αγορά πρώτης κατοικίας έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Η δόση θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο και θα φτάνει τα 275 ευρώ για σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα. Το επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα θα είναι στο 1% αλλά σε κάθε περίπτωση θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων. Για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες το επιτόκιο θα είναι μηδενικό. Σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, «το πρόγραμμα θα δυσκολέψει όσους ζουν στον Νομό Αττικής και θα αναζητήσουν μια κατοικία από 75 τμ έως 120 τμ με δύο τουλάχιστον υπνοδωμάτια άνω του 1ου ορόφου, καθώς τα ακίνητα που διατίθενται προς πώληση στα νότια, βόρεια και ανατολικά προάστια η διαθεσιμότητα είναι σχεδόν μηδενική. Αντίθετα όσοι νέοι ή ζευγάρια ζουν ή σκέφτονται να ζήσουν στην περιφέρεια, κυρίως σε περιοχές που δεν καταγράφουν έντονη τουριστική δυναμική, θα έχουν περισσότερες και ποιοτικότερες επιλογές ακινήτων» σημειώνει ο Θεμιστοκλής Μπάκας. «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2023 και επιδοτεί την ανακαίνιση κατοικιών οι οποίες είναι κενές και δεν χρησιμοποιούνται, προκειμένου να διατεθούν σε μισθώσεις διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών. Το ποσοστό επιδότησης των υλικών και εργασιών ανακαίνισης φθάνει έως 40%. Αφορά κατοικίες μέχρι 100 τμ στις οποίες ο ωφελούμενος θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας, οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ. Οι ωφελούμενοι θα επιλέγονται με βαθμολογία που πριμοδοτεί όσους έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη (40%). «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει τον Δεκέμβριο και αποτελεί συνδυασμό επιδότησης και άτοκου ή χαμηλότοκου δανεισμού σε νέους ηλικίας 18-39 ετών για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που ιδιοκατοικούν. Στο «Εξοικονομώ για Νέους» οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ, το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή να υπάρχει πλήρης κυριότητα ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους, να έχει την επικαρπία του ακινήτου. Στο «Ανακαινίζω για Νέους» που παρέχει χαμηλότοκα δάνεια μέχρι 7.000 ευρώ για εργασίες αναβάθμισης της κατοικίας, οι δικαιούχοι πρέπει να καλύπτουν το ίδιο εισοδηματικό όριο με το «Εξοικονομώ». Προβλέπεται ωστόσο επιπλέον επιδότηση ύψους 3.000 ευρώ για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους να έχει την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου.

Διαστημική ιστορία έγραψε πριν από μερικές ώρες η NASA, καθώς έφερε εις πέρας μια άκρως φιλόδοξη και απαιτητική άσκηση πλανητικής άμυνας, εμβολίζοντας εσκεμμένα έναν αστεροειδή με διαστημόπλοιο, προκειμένου να μεταβληθεί η πορεία του με τη δύναμη της κινητικής ενέργειας. Η αποστολή που βαπτίστηκε DART («βέλος», στα αγγλικά, ακρώνυμο του όρου Double Asteroid Redirection Test) σηματοδοτεί την πρώτη δοκιμή της τεχνικής αυτής. Επιτρέπει στη NASA να κάνει πρόβα για την περίπτωση που παρουσιαστεί μια μέρα ο κίνδυνος να συγκρουστεί ένας αστεροειδής με τη Γη, γεγονός που θα συνιστούσε υπαρξιακή απειλή για τον πλανήτη και την ανθρωπότητα. Αν και ο στόχος της άσκησης DART είναι πολύ λιγότερο θεαματικός σε σύγκριση με τα σενάρια ταινιών επιστημονικής φαντασίας όπως το φιλμ Αρμαγεδδών, πρόκειται για μια άνευ προηγουμένου αποστολή που ανοίγει νέους δρόμους στην πλανητική άμυνα. Ωστόσο, θα χρειαστεί αναμονή ημερών ως εβδομάδων προτού οι επιστήμονες να μπορέσουν να επιβεβαιώσουν πως η τροχιά του αστεροειδή πράγματι μεταβλήθηκε. Θα το κάνουν χάρη σε τηλεσκόπια στη Γη, που θα παρατηρήσουν την διακύμανση της τροχιάς του μικρότερου αστεροειδή γύρω από τον μεγαλύτερο μετά την πρόσκρουση. Τι περιλάμβανε η αποστολή DART Το σκάφος-καμικάζι, λίγο μικρότερο από αυτοκίνητο, έπεσε με ταχύτητα η οποία ξεπερνούσε τα 20.000 χιλιόμετρα την ώρα πάνω στον αστεροειδή, την ώρα που προβλεπόταν (στις 02:14 ώρα Ελλάδας). Ομάδες της NASA, που βρίσκονταν στο κέντρο ελέγχου αποστολής στο Μέριλαντ, ξέσπασαν σε ζητωκραυγές τη στιγμή της πρόσκρουσης. Λίγα λεπτά νωρίτερα, ο αστεροειδής Δίμορφος, σε απόσταση περίπου 11 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, άρχιζε να μεγαλώνει σιγά-σιγά στις εντυπωσιακές εικόνες που μεταδίδονταν απευθείας από κάμερα το σκάφος. Ήταν ευδιάκριτη η γκρίζα ακανόνιστη επιφάνεια του βράχου. «Εισερχόμαστε σε νέα εποχή, στην οποία δυνητικά έχουμε τη δυνατότητα να προστατευτούμε από την σύγκρουση με επικίνδυνους αστεροειδείς», συνόψισε η Λόρι Γκλέιζ, διευθύντρια πλανητικών επιστημών στη NASA. Ο Δίμορφος έχει διάμετρο 160 μέτρων και δεν εγείρει κανέναν κίνδυνο για τον πλανήτη Γη. Είναι δορυφόρος μεγαλύτερου αστεροειδή, του Διδύμου, και μέχρι τώρα έκανε πλήρη περιστροφή γύρω του σε 11 ώρες και 55 λεπτά. Η NASA θέλει να μειώσει την τροχιά κατά 10 λεπτά, με άλλα λόγια να τον κάνει να πλησιάσει τον Δίδυμο. Το σκάφος ταξίδεψε για περίπου δέκα μήνες, μετά την εκτόξευσή του από την Καλιφόρνια. Για να χτυπήσει στόχο τόσο μικρό όσο ο Δίμορφος, η τελευταία φάση της πτήσης του ήταν εντελώς αυτοματοποιημένη, σαν να επρόκειτο για αυτοκατευθυνόμενο πύραυλο.

Η μεγαλύτερη υποθαλάσσια σήραγγα που θα συνδέει τη Δανία με τη Γερμανία βρίσκεται 40 μέτρα κάτω από τη Βαλτική θάλασσα και αναμένεται να ανοίξει το 2029. Το 2020, μετά από περισσότερο από μια δεκαετία σχεδιασμού, ξεκίνησε η κατασκευή της σήραγγας Fehmarnbelt και ενός προσωρινού λιμανιού στην πλευρά της Δανίας. Στο λιμάνι αυτό θα βρίσκεται το εργοστάσιο που θα κατασκευάσει τα 89 ογκώδη τμήματα από σκυρόδεμα που θα αποτελούν τη σήραγγα. «Η προσδοκία είναι ότι η πρώτη γραμμή παραγωγής θα είναι έτοιμη γύρω στο τέλος αυτού του έτους ή στις αρχές του επόμενου», δήλωσε ο Χένρικ Βίντσεντσεν, διευθύνων σύμβουλος της Femern A/S, της κρατικής δανέζικης εταιρείας που είναι υπεύθυνη για το έργο. «Μέχρι τις αρχές του 2024 θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να βυθίσουμε το πρώτο κομμάτι της σήραγγας», πρόσθεσε. Η σήραγγα, μήκους 18 χιλιομέτρων, είναι ένα από τα μεγαλύτερα έργα υποδομής στην Ευρώπη, με προϋπολογισμό άνω των 7 δισεκατομμυρίων ευρώ. Συγκριτικά, η σήραγγα της Μάγχης μήκους 50 χιλιομέτρων που συνδέει την Αγγλία με τη Γαλλία, κόστισε το ισοδύναμο των 12 δισεκατομμυρίων λιρών σε σημερινά χρήματα. Η νέα σήραγγα θα κατασκευαστεί κατά μήκος του Fehmarn Belt, ενός στενού μεταξύ του γερμανικού νησιού Fehmarn και του δανέζικου νησιού Lolland, και έχει σχεδιαστεί σαν εναλλακτική λύση για την τρέχουσα ακτοπλοϊκή υπηρεσία από το Rødby και το Puttgarden, η οποία μεταφέρει εκατομμύρια επιβάτες κάθε χρόνο. Σήμερα, η διαδρομή αυτή διαρκεί 45 λεπτά με το πλοίο, αλλά μόλις ανοίξει η νέα σήραγγα, το ίδιο ταξίδι θα διαρκεί μόλις επτά λεπτά με το τρένο και 10 λεπτά με το αυτοκίνητο. Η σήραγγα, της οποίας η επίσημη ονομασία είναι Fehmarnbelt Fixed Link, θα είναι επίσης η μεγαλύτερη οδική και σιδηροδρομική σήραγγα στον κόσμο. Θα αποτελείται από δύο αυτοκινητόδρομους διπλής λωρίδας και δύο ηλεκτροκίνητες σιδηροδρομικές γραμμές. «Σήμερα, αν ταξιδεύετε με τρένο από την Κοπεγχάγη στο Αμβούργο, θα σας πάρει περίπου τεσσεράμισι ώρες», δήλωσε στο CNN ο Γιένς Κάσλουντ, τεχνικός διευθυντής της Femern A/S. «Όταν ολοκληρωθεί η σήραγγα, το ίδιο ταξίδι θα διαρκεί δυόμισι ώρες», πρόσθεσε. Εκτός από τα οφέλη για τα επιβατικά τρένα και τα αυτοκίνητα, η σήραγγα θα έχει θετικό αντίκτυπο στα φορτηγά και τα τρένα που μεταφέρουν εμπορεύματα, σύμφωνα με τον Κάσλουντ, επειδή δημιουργεί μια χερσαία διαδρομή μεταξύ της Σουηδίας και της Κεντρικής Ευρώπης που θα είναι 160 χιλιόμετρα συντομότερη από ό,τι είναι σήμερα. Το έργο χρονολογείται από το 2008, όταν η Γερμανία και η Δανία υπέγραψαν συνθήκη για την κατασκευή της σήραγγας. Στη συνέχεια, χρειάστηκε πάνω από μια δεκαετία για να ψηφιστεί η απαραίτητη νομοθεσία και από τις δύο χώρες και για να διεξαχθούν γεωτεχνικές και περιβαλλοντικές μελέτες. (Femern A/S) Ενώ η διαδικασία ολοκληρώθηκε ομαλά από την πλευρά της Δανίας, στη Γερμανία ένας αριθμός οργανώσεων – μεταξύ των οποίων ακτοπλοϊκές εταιρείες, περιβαλλοντικές ομάδες και τοπικοί δήμοι – άσκησαν έφεση κατά της έγκρισης του έργου λόγω ισχυρισμών περί αθέμιτου ανταγωνισμού ενώ ταυτόχρονα εξέφρασαν ανησυχίες για το περιβάλλον και τον θόρυβο. Τον Νοέμβριο του 2020 ομοσπονδιακό δικαστήριο της Γερμανίας απέρριψε αυτές τις προσφυγές. «Η απόφαση ήρθε με μια σειρά από όρους, τους οποίους κατά κάποιον τρόπο περιμέναμε και για τους οποίους ήμασταν προετοιμασμένοι σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης του περιβάλλοντος κατά την κατασκευή της σήραγγας, και με ζητήματα που είχαν να κάνουν με τον θόρυβο και τη διαρροή ιζημάτων. Πιστεύω ότι πρέπει πραγματικά να βεβαιωθούμε ότι οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι όσο το δυνατόν μικρότερες», είπε ο Βίνσεντσεν. Τώρα που η κατασκευή του προσωρινού λιμανιού στην περιοχή της Δανίας έχει ολοκληρωθεί, βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορες άλλες φάσεις του έργου, συμπεριλαμβανομένης της εκσκαφής της πραγματικής τάφρου που θα φιλοξενήσει τη σήραγγα, καθώς και της κατασκευής του εργοστασίου που θα κατασκευάσει τα τμήματα της σήραγγας. Κάθε τμήμα θα έχει μήκος 217 μέτρα, πλάτος 42 μέτρα, ύψος 9 μέτρα και θα ζυγίζει 73.000 μετρικούς τόνους. «Θα έχουμε έξι γραμμές παραγωγής και το εργοστάσιο θα αποτελείται από τρεις αίθουσες, με την πρώτη να έχει ήδη ολοκληρωθεί κατά 95%», είπε ο Βίνσεντσεν. Τα τμήματα θα τοποθετηθούν ακριβώς κάτω από τον πυθμένα της θάλασσας, περίπου 40 μέτρα κάτω από τη στάθμη της στο βαθύτερο σημείο, και θα μετακινηθούν στη θέση τους με φορτηγίδες και γερανούς. Η τοποθέτηση των τμημάτων θα διαρκέσει περίπου τρία χρόνια. (Femern A/S) Ευρύτερος αντίκτυπος Έως και 2.500 άτομα θα εργαστούν άμεσα στο κατασκευαστικό έργο, το οποίο έχει επηρεαστεί από τα προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. «Η εφοδιαστική αλυσίδα αποτελεί πρόκληση αυτή τη στιγμή, επειδή η τιμή του χάλυβα και άλλων πρώτων υλών έχει αυξηθεί. Παίρνουμε τα υλικά που χρειαζόμαστε, αλλά είναι δύσκολο και οι εργολάβοι μας αναγκάστηκαν να αυξήσουν τον αριθμό των προμηθευτών για να διασφαλίσουν ότι μπορούν να αγοράσουν αυτό που χρειάζονται. Αυτό είναι ένα από τα πράγματα που παρακολουθούμε πραγματικά αυτή τη στιγμή, επειδή η σταθερή προμήθεια πρώτων υλών είναι ζωτικής σημασίας», είπε ο Βίνσεντσεν. Ο Μάικλ Σβέιν της Συνομοσπονδίας της Βιομηχανίας της Δανίας, μιας από τις μεγαλύτερες επιχειρηματικές οργανώσεις της χώρας, πιστεύει ότι η σήραγγα θα είναι επωφελής για τις επιχειρήσεις πέρα από την ίδια τη Δανία. «Η σήραγγα Fehmarnbelt θα δημιουργήσει έναν στρατηγικό διάδρομο μεταξύ της Σκανδιναβίας και της Κεντρικής Ευρώπης. Η αναβαθμισμένη σιδηροδρομική μεταφορά σημαίνει ότι περισσότερα φορτία θα μετακινούνται με τρένα που είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Θεωρούμε τις διασυνοριακές συνδέσεις ένα σημαντικό εργαλείο για τη δημιουργία θέσεων εργασίας όχι μόνο σε τοπικό, αλλά και σε εθνικό επίπεδο», δήλωσε στο CNN. Ενώ ορισμένες περιβαλλοντικές ομάδες έχουν εκφράσει ανησυχίες για τις επιπτώσεις της σήραγγας στις φώκιες που ζουν στη ζώνη του Φέμαρν, ο Μάικλ Λόβενταλ Κρουζ της Εταιρείας Προστασίας της Φύσης της Δανίας πιστεύει ότι το έργο θα έχει περιβαλλοντικά οφέλη. «Στο πλαίσιο της σήραγγας Fehmarnbelt θα δημιουργηθούν νέες φυσικές περιοχές και πέτρινοι ύφαλοι στη δανέζικη και τη γερμανική πλευρά», πρόσθεσε. «Αλλά το μεγαλύτερο πλεονέκτημα θα είναι το όφελος για το κλίμα. Η ταχύτερη διέλευση θα καταστήσει τα τρένα ισχυρό ανταγωνιστή της αεροπορικής κυκλοφορίας, ενώ τα φορτία που θα μεταφέρονται με ηλεκτρικά τρένα είναι μακράν η καλύτερη λύση για το περιβάλλον», τόνισε ο Κρουζ. Εικόνες από CNN:

Με μεγάλη δυναμική συνεχίζεται η επέλαση των έργων σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) στην Ελλάδα. Η πλήρης επικράτηση του μοντέλου των ΣΔΙΤ εξηγείται εν μέρει από την ευελιξία στην ωρίμανση, την χρηματοδότηση, τους όρους και την υλοποίηση κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας. Είναι επίσης έργα τα οποία προσφέρουν ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον τόσο στις αναθέτουσες αρχές, όσο και στους αναδόχους που από κοινού μπορούν να γνωρίζουν ότι με την υλοποίηση έργων με τη μέθοδο αυτή υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας. Σήμερα τα έργα ΣΔΙΤ που είναι σε δημοπράτηση ή ετοιμάζονται να δημοπρατηθούν έχουν ξεπεράσει τα 6,5 δισ. ευρώ και αφορούν κυρίως έργα που βρίσκονται εντός διαγωνιστικής διαδικασίας. Με σημαντική αποδοχή από την αγορά, αποτελούν μία ασφαλή διέξοδο για έργα που αδυνατούν να τρέξουν μέσα από παραδοσιακά κανάλια χρηματοδότησης όπως το ΕΣΠΑ ή το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Μαζέψαμε τα 37 μεγαλύτερα έργα τα οποία αναμένεται να υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια, εφόσον βέβαια όλα ευτυχήσουν να ολοκληρωθούν και να υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις. Βέβαια δεν είναι όλα θετικά. Τα έργα έργα-ΣΔΙΤ είναι χρονοβόρα όσον αφορά την περίοδο ωρίμανσης και δημοπράτησης που κρατούν κάποια χρόνια. Αυτό είναι ένα γεγονός που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί αν και γίνονται σημαντικές προσπάθεις και μέσω της νομοθεσίας να μετριαστεί. Το παράδοξο είναι πως ακόμα και μέσα από αυτή την οπτική, τα έργα-ΣΔΙΤ παραμένουν ένας πιο γρήγορος και ασφαλής τρόπος υλοποίησης σε σχέση με τα κλασικά δημόσια έργα. Γιατί; Γιατί στην περίοδο υλοποίησης οι καθυστερήσεις είναι ελάχιστες με αποτέλεσμα τα έργα όταν μπουν σε ένα ρυθμό να τρέχουν ικανοποιητικά. Τα έργα αυτά θα τα δούμε χωρισμένα σε δυο βασικές κατηγορίες. Τα έργα υπό δημοπράτηση και αυτά που οδεύουν προς δημοπράτηση. ΣΔΙΤ υπό δημοπράτηση Κτιριακά και οδικά έργα είναι κυρίαρχα σήμερα στα έργα-ΣΔΙΤ. Στα κτιριακά έχουμε διαγωνισμους για κτίρια στον τομέα της παιδείας, της έρευνας και της Πολιτικής Προστασίας. Πιο συγκεκριμένα είναι: -Τρεις διαγωνισμούς για κτίρια και φοιτητικές εστίες στα Πανεπιστήμια Θράκης (107 εκατ.), Κρήτης (255 εκατ.) και Θεσσαλίας (116 εκατ.), που υπόσχονται να μεταμορφώσουν την εικόνα των κτιριακών υποδομών και να παρέχεται μία νέα αναβαθμισμένη υπηρεσία για τους φοιτητές. Επίσης έχουμε: -το Κέντρο Έρευνας της Ακαδημίας Αθηνών (89 εκατ.) -η Πολιτεία Καινοτομίας στην οδό Πειραιώς -ο διπλός διαγωνισμός για τα 13 Περιφερειακά Κέντρα Πολιτικής Προστασίας (163 εκατ.) -τα 17 σχολεία στην Κεντρική Μακεδονία (159 εκατ.). -Τα νέα Δικαστικά Μέγαρα στην Κεντρική Μακεδονία -Τα 5 Αστυνομικά Μέγαρα σε 5 πόλεις της Περιφέρειας -το νέο κτίριο της Γενικής Γραμματείας στην Πειραιώς Στα οδικά έργα έχουμε πέντε μεγάλους διαγωνισμούς από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για αυτοκινητόδρομους και τοπικούς οδικούς άξονες. Πιο αναλυτικά : Ο πρώτος αφορά το τμήμα του ΒΟΑΚ (από το 2018) Χερσόνησος-Νεάπολη κόστους περίπου 350 εκατ. ευρώ. Το δεύτερο έργο αφορά τον οδικό άξονα Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη (από το 2019) κόστους 250 εκατ. ευρώ και Το τρίτο έργο αφορά τo flyover (ανατολική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης και ξεκίνησε στο τέλος του 2020) με κόστος περί τα 400 εκατ. ευρώ. Το τέταρτο είναι ο άξονας Δράμα-Αμφίπολη που προκηρύχθηκε πρόσφατα με κόστος 250 εκατ. ευρώ. Το πέμπτο είναι ο άξονας Θεσσαλονίκη-Έδεσσα που επίσης προκηρύχθηκε προσφατα με κόστος 440 εκατ. ευρώ Μεγάλη κινητικότητα έχουμε επίσης σε έργα ύδρευσης και Φράγματα. Εδώ επίσης συναντάμε πολύ σημαντικά έργα σε διαγωνιστική διαδικασία όπως: -το Φράγμα Χαβρία στη Χαλκιδική με 105 εκατ. ευρώ που θα λύσει το σοβαρό υδρευτικό και αρδευτικό πρόβλημα της περιοχής. -το Φράγμα Ενιπέα στα Φάρσαλα -το διπλό Φράγμα στον Ταυρωνίτη ποταμό στην Κρήτη -το εξωτερικό υδροδοτικό σύστημα Αττικής Σε δημοπράτηση είναι επίσης: -οι δυο μονάδες απορριμμάτων στην Αττική ύψους 800 εκατ. ευρώ και η μονάδα απορριμμάτων του δυτικού τομέα της Κεντρικής Μακεδονίας με 250 εκατ. ευρώ -η λειτουργία και συντήρηση του Μετρό Θεσσαλονίκης -το μεγάλο έργο για το Ultra Fast Broadband με κόστος που αγγίζει τα 800 εκατ. ευρώ αλλά και μικρότερα έργα οδοφωτισμού. Προς δημοπράτηση έργα-ΣΔΙΤ Επίσης προετοιμάζονται αρκετά νέα έργα με τη μέθοδο της ΣΔΙΤ. Τα σημαντικότερα έργα που θα δούμε να οδεύουν προς δημοπράτηση το επόμενο διάστημα είναι: Σε επίπεδο κτιριακών έργων αναμένουμε: -τη δημοπράτηση των 8 Δικαστικών Μεγάρων (θα σπάσει σε 2 διαγωνισμούς για Θεσσαλία και Κρήτη) και -το Κυβερνητικό Πάρκο στην περιοχή Δάφνης-Υμηττού. Παράλληλα ετοιμάζεται από τον ΟΣΕ το έργο-ΣΔΙΤ για τη συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου στη Βόρεια Ελλάδα ύψους 300 εκατ. ευρώ. Το υπουργείο ΥΠΟΜΕ επίσης ετοιμάζει τη ΣΔΙΤ για την ύδρευση Κέρκυρας. Τα έργα-ΣΔΙΤ του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης Επίσης προς δημοπράτηση οδεύει η υλοποίηση μέσω ΣΔΙΤ για 8 μεγάλα έργα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Τα έργα θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης των επόμενων χρηματοδοτικών περιόδων και το εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Συγκεκριμένα τα 8 αυτά έργα είναι: 1) Έργα μεταφοράς νερού από Ποταμό Νέστο στην κοιλάδα της Ξάνθης (Π.Ε. Ξάνθης). • Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 203.000.000€ 2) Εκσυγχρονισμός δικτύων άρδευσης ΤΟΕΒ Ταυρωπού (Π.Ε. Καρδίτσας. Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 114.000.000€ 3) Λιμνοδεξαμενή Χοχλακιών Σητείας και δίκτυο προσαγωγών μεταφοράς νερού σε υφιστάμενο δίκτυο άρδευσης (Π.Ε. Λασιθίου). Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 18.518.362€ 4) Φράγμα και Δίκτυο Αγ. Ιωάννη Ιεράπετρας και δίκτυο άρδευσης (Π.Ε. Λασιθίου). Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 26.044.385€ 5) Φράγμα Μιναγιώτικο Πύλου και δίκτυο άρδευσης (Π.Ε. Μεσσηνίας). Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 98.500.000€ 6) Φράγμα στο Μπουγάζι Δομοκού και αρδευτικό δίκτυο (Π.Ε Φθιώτιδας. Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 26.397.000€ 7) Φράγμα στο Λιβάδι Αράχοβας , Αρδευτικό δίκτυο και υδροηλεκτρικό εργοστάσιο. Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 23.005.200€ Αρδευτικό δίκτυο Υπέρεια – Ορφανά Καρδίτσας. Κόστος κατασκευής με ΣΔΙΤ: 88.066.645€.

Τη δυνατότητα στους κατοίκους ορεινών περιοχών της χώρας να προβούν, είτε οργανωμένα ως κοινότητα είτε ατομικά, στην υλοτόμηση ξυλείας, υπό την εποπτεία των οικείων δασικών υπηρεσιών, για να καλύψουν τις ανάγκες για τη χειμερινή περίοδο δίνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σχετική εγκύκλιο που υπέγραψε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς. Υπενθυμίζεται ότι, ήδη, διατίθενται δωρεάν καυσόξυλα από τους Δασικούς Συνεταιρισμούς Εργασίας (ΔΑΣΕ) προς τους κατοίκους σε όλη την Ελλάδα. Φέτος, το Υπουργείο διέθεσε 4.500.000 ευρώ, που αποτελεί την υψηλότερη πίστωση της τελευταίας δεκαετίας, προς τις υπηρεσίες Επιθεώρησης Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής: Μακεδονίας-Θράκης, Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, για κάλυψη των ατομικών αναγκών των κατοίκων στις ορεινές περιοχές της χώρας. Αναλυτικότερα, τα ποσά χρηματοδοτήσεων κατ’ έτος έχουν ως εξής: 2022: 4.500.000 € 2021: 3.500.000 € 2020: 3.000.000 € 2019: 680.000 € 2018: 480.000 € 2017: 457.000 € 2016: 907.500 € 2015: 1.100.000 € 2014: 90.000 € Παράλληλα, το ΥΠΕΝ κατανοώντας ότι οι τρέχουσες συνθήκες δημιουργούν ανάγκη αναπροσαρμογής των τιμών υλοτομικών και λοιπών εργασιών προχωρά στις απαραίτητες ενέργειες για την αύξησή τους από το επόμενο διαχειριστικό έτος.

Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4014/11 «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος» (ΦΕΚ 209/Α/2011). Με τον νόμο, εισάγονται εκτός των άλλων και οι εξής καινοτομίες: απλοποιούνται και εξορθολογίζονται οι διαδικασίες για την περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων και δραστηριοτήτων και μειώνεται ο απαιτούμενος χρόνος για την έκδοση των σχετικών αποφάσεων. μειώνεται ο αριθμός των έργων και δραστηριοτήτων για τα οποία απαιτείται υποβολή και αξιολόγηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) προκειμένου να αδειοδοτηθούν περιβαλλοντικά. θεσπίζονται υποχρεωτικοί περιοδικοί τακτικοί και έκτακτοι έλεγχοι από αρμόδιες υπηρεσίες και ιδιώτες επιθεωρητές με στόχο την πραγματική διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος καταργούνται αλληλοεπικαλυπτόμενες αδειοδοτήσεις (άδεια διάθεσης λυμάτων, άδειες διαχείρισης μη επικινδύνων και επικινδύνων αποβλήτων, έγκριση επέμβασης σε δάσος ή δασική έκταση) και ενσωματώνονται στην απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. για την έκδοση των Αποφάσεων Έγκρισης περιβαλλοντικών Όρων καταργούνται οι συνυπογραφές άλλων Υπουργών. επιμηκύνεται η διάρκεια ισχύος των Αποφάσεων έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ) σε 10 έτη, ή σε 12 για έργα που διαθέτουν ISO, ή σε 14 για όσα διαθέτουν EMAS και παρατείνεται η διάρκεια ισχύς των υφιστάμενων ΑΕΠΟ μέχρι τη συμπλήρωση δεκαετίας από την έκδοσή τους καταργείται η υποχρέωση υποβολής προμελέτης Περιβαλλοντικών επιπτώσεων, και καθίσταται πλέον η υποβολή της προαιρετική. για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων εντός του δικτύου Natura 2000, προβλέπεται η υποβολή και αξιολόγηση «Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης» προβλέπεται η δημιουργία Ηλεκτρονικού περιβαλλοντικού μητρώου και Ηλεκτρονική υποβολή της ΜΠΕ και παρακολούθηση της διαδικασίας έκδοσης ΑΕΠΟ ή τροποποίησης/ανανέωσης κλπ. δημιουργείται η Περιβαλλοντική Ταυτότητα Έργου, που θα περιλαμβάνει κάθε περιβαλλοντική πληροφορία για το έργο. Ειδικότερα: Με την ΥΑ 1958/12 (ΦΕΚ 21/Β/2012) όλα τα έργα και οι δραστηριότητες για τα οποία απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση έχουν καταταγεί σε δυο κατηγορίες: την Α (η οποία υποδιαιρείται στις υποκατηγορίες Α1 και Α2) και την Β και σε 12 ομάδες κοινές για όλες τις κατηγορίες. Στην υποκατηγορία Α1 κατατάσσονται τα έργα και οι δραστηριότητες που ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, ενώ στην υποκατηγορία Α2 κατατάσσονται τα έργα και οι δραστηριότητες που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Η κατηγορία Β περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες που χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Οι ομάδες αυτές είναι οι ακόλουθες: ομάδα 1η: Έργα χερσαίων και εναέριων μεταφορών ομάδα 2η: Υδραυλικά έργα ομάδα 3η: Λιμενικά έργα ομάδα 4η: Συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών ομάδα 5η: Εξορυκτικές δραστηριότητες ομάδα 6η: Τουριστικές εγκαταστάσεις και έργα αστικής ανάπλασης, κτιριακού τομέα, αθλητισμού και αναψυχής ομάδα 7η: Πτηνοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις ομάδα 8η: Υδατοκαλλιέργειες ομάδα 9η: Βιομηχανικές και συναφείς εγκαταστάσεις ομάδα 10η: Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ομάδα 11η: Μεταφορά ενέργειας, καυσίμων και χημικών ουσιών ομάδα 12η: Ειδικά έργα και δραστηριότητες Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων της Α κατηγορίας, ακολουθείται συνοπτικά η εξής διαδικασία: Ο φορέας του έργου ή της δραστηριότητας, εφόσον το επιθυμεί, ζητά από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή γνωμοδότηση Προκαταρκτικού Προσδιορισμού Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (ΠΠΠΑ). Κατόπιν και εφόσον δοθεί θετική γνωμοδότηση ΠΠΠΑ, ή για περιπτώσεις που δεν έχει επιλεγεί από τον φορέα του έργου η υποβολή φακέλου ΠΠΠΑ, υποβάλλεται Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Η ΜΠΕ δημοσιοποιείται και ολοκληρώνεται η διαδικασία διαβούλευσης επ΄αυτής και η αρμόδια περιβαλλοντική αρχή αφού αξιολογήσει και σταθμίσει τις σχετικές γμωμοδοτήσεις και απόψεις συντάσσει την ΑΕΠΟ ή την απόφαση απόρριψης. Αρμόδια υπηρεσία για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών μελετών των έργων και δραστηριοτήτων Α1 υποκατηγορίας είναι η Δ/νση Περιβαλλοντικών Αδειοδοτήσεων (ΔΙΠΑ) του ΥΠΕΚΑ και μέχρι τη σύστασή της, η Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ), ή το Τμήμα Γενικών Περιβαλλοντικών Θεμάτων της Δ/νσης Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού, ή το Τμήμα Βιομηχανιών της Δ/νσης Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Θορύβου (ΕΑΡΘ), ανάλογα με την ομάδα του έργου ή της δραστηριότητας. Οι ΑΕΠΟ για τα έργα και τις δραστηριότητες Α1 υποκατηγορίας είναι αποφάσεις Υπουργού ΠΕΚΑ. Για τα έργα και δραστηριότητες Α2 υποκατηγορίας αρμόδιες υπηρεσίες είναι οι υπηρεσίες περιβάλλοντος των οικείων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και οι ΑΕΠΟ είναι αποφάσεις των Γενικών Γραμματέων αντίστοιχα. Για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων Β κατηγορίας δεν απαιτείται η υποβολή και αξιολόγηση ΜΠΕ, αλλά υπόκεινται σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) που αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα των απαιτούμενων κατά περίπτωση αδειών που προβλέπονται για την κατασκευή, εγκατάσταση ή λειτουργία τους. Έως την έκδοση του συνόλου των επιμέρους κανονιστικών πράξεων που προβλέπονται στο ν. 4014/11, ισχύουν οι μεταβατικές διατάξεις (άρθρο 30 του νόμου). Πορεία Υλοποίησης του Ν. 4014/2011 N. 4014/2011 ΦΕΚ 209/Α 21.09.2011 Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος Κανονιστικές διατάξεις του ν. 4014/11, που έχουν εκδοθεί: – Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με αρ.167563/13 (ΦΕΚ 964/Β/13) με την οποία εξειδικεύονται οι διαδικασίες και τα ειδικότερα κριτήρια περιβαλλοντικής αδειοδότησης – Προδιαγραφές της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΦΕΚ 2436/Β/2013) για έργα και δραστηριότητες της κατηγορίας Β του άρθρου 10 του Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α΄ 209) – Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με αρ. 1958/12 (ΦΕΚ 21/Β/12) κατάταξης των έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες/ υποκατηγορίες ανάλογα με τις δυνητικές περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις καθώς και σε ομάδες ομοειδών έργων-δραστηριοτήτων . – Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με αρ. 20741/12 (ΦΕΚ 1565/Β/12) τροποποίησης και συμπλήρωσης της ΥΑ 1958/12 – Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με αρ. 15277/12 (ΦΕΚ 1077/Β/12) με την οποία εξειδικεύονται οι διαδικασίες για την ενσωμάτωση στις ΑΕΠΟ και στις ΠΠΔ της έγκρισης επέμβασης σε δάση-δασικές εκτάσεις. – Υπουργική Απόφαση (ΥΑ) με αρ. 21697/12 (ΦΕΚ 224/ΥΟΔΔ/12) συγκρότησης του Κεντρικού Συμβουλίου Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΚΕΣΠΑ) – Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) με αρ. 21398/12 (ΦΕΚ 1470/Β/12) για την ίδρυση και λειτουργία ειδικού δικτυακού τόπου για την ανάρτηση των ΑΕΠΟ και των αποφάσεων ανανέωσης/τροποποίησης ΑΕΠΟ. – Προδιαγραφές περιεχομένου Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) για έργα και δραστηριότητες κατηγορίας Α΄ της υπ’ αριθμ. 1958/13−1−2012 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 21), όπως ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 7 του Ν. 4014/2011 (Α΄ 209). – Εγκύκλιος για τη λειτουργία ειδικού δικτυακού τόπου για την ανάρτηση ΑΕΠΟ σε εφαρμογή του άρθρου 19α του Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α/209/ 2011). – Εξειδίκευση των διαδικασιών γνωμοδοτήσεων και τρόπου ενημέρωσης του κοινού και συμμετοχής του ενδιαφερόμενου κοινού στη δημόσια διαβούλευση κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων της Κατηγορίας Αʼ (ΦΕΚ 45/Β/15-1-2014). – Αντικατάσταση του Παραρτήματος VII της ΥΑ 1958/2012 «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/21.09.2011 (Φ.Ε.Κ. Α΄ 209/2011)» (Β΄ 21), όπως ισχύει (ΦΕΚ 3089 Β’ / 4-12-2013) – Εξειδίκευση των περιεχομένων των φακέλων περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργων και δραστηριοτήτων της Κατηγορίας Α΄ της απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής με αρ. 1958/2012 (Β΄ 21) όπως ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 11 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209), καθώς και κάθε άλλης σχετικής λεπτομέρειας (ΦΕΚ 135/Β’/29-1-2013). – Εξειδίκευση των προδιαγραφών, του τρόπου παροχής και συντήρησης, των διαδικασιών και αδειών ηλεκτρονικής πρόσβασης και εισαγωγής πληροφοριών καθώς και κάθε αναγκαίας λεπτομέρειας για την οργάνωση, υλοποίηση και λειτουργία του Ηλεκτρονικού Περιβαλλοντικού Μητρώου (ΗΠΜ) (ΦΕΚ 1817/Β/2.7.2014) – Τροποποίηση της υπ’ αριθ. 1958/2012 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΦΕΚ 2036/Β/25.07.2014) Διευκρινήσεις σχετικά με την εφαρμογή της Κ.Υ.Α. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/11936/836/14.02.2019 περί καθορισμού διαδικασίας και δικαιολογητικών για την εγκατάσταση και τη λειτουργία έργων και δραστηριοτήτων «Συστημάτων Περιβαλλοντικών Υποδομών» Έκθεση για την εφαρμογή του κεφαλαίου Α του νόμου 4014/2011 Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις Ομάδα (υ.α. 1958/2012) Είδος έργων/δραστηριοτήτων ΦΕΚ 1 Έργα χερσαίων και εναέριων μεταφορών ΦΕΚ 2505/Β/7-10-2013 2 Υδραυλικά έργα ΦΕΚ Β 3071-03.12.2013 3 Λιμενικά έργα ΦΕΚ Β’ 2425/27.9.2013 4 Συστήματα περιβαλλοντικών υποδομών ΦΕΚ Β 3072-03.12.2013 5 Εξορυκτικές δραστηριότητες ΦΕΚ Β’ 2001/14.8.2013 6 Τουριστικές εγκαταστάσεις ΦΕΚ Β’ 3438/24.12.2013 6 Υγειονομικές μονάδες ΦΕΚ B’ 3266/20.12.2013 6 Εμπορικά κέντρα, χώροι στάθμευσης, αθλητικές εγκαταστάσεις, εκπαίδευση ΦΕΚ 2507/Β/7-10-2013 7 Κτηνο-πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις ΦΕΚ Β’ 2002/14.8.2013 8 Υδατοκαλλιέργειες ΦΕΚ Β’ 2405/26.9.2013 9 Βιομηχανικές δραστηριότητες ΦΕΚ Β’ 1275/11.4.2012 9 Μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ΦΕΚ Β’ 1987/14.8.2013 9 Συνεργεία αυτοκινήτων ΦΕΚ Β’ 2446/30.9.2013 10 Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας ΦΕΚ Β’ 104/24.1.2013 11 Κέντρα υψηλής τάσης και υποσταθμοί ΦΕΚ Β’ 1999/14.8.2013 11 Σταθμοί ανεφοδιασμού οχημάτων με καύσιμα ΦΕΚ Β’ 2036/22.8.2013 12 Σταθμοί βάσης κινητής τηλεφωνίας ΦΕΚ Β’ 2498/19.9.2014 12 Χερσαίες εγκαταστάσεις διαχείμανσης και μικροεπισκευής σκαφών ΦΕΚ Β’ 2407/27.9.2013 12 Χώροι συγκέντρωσης και διακίνησης παλαιών μετάλλων ή προσωρινής συγκέντρωσης οχημάτων τέλους κύκλου ζωής ΦΕΚ Β 2932-20.11.2013 12 Χώροι αποθήκευσης και διακίνησης οικοδομικών υλικών που περιλαμβάνουν διακίνηση χύδην υλικών (άμμος, χαλίκι κ.ά.) ΦΕΚ Β 2932-20.11.2013 12 Σωφρονιστικά καταστήματα και κέντρα κράτησης ΦΕΚ Β΄ 2035/22.8.2013 12 Αλυκές ΦΕΚ Β΄ 2405/26.9.2013 ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ (ΟΔΗΓΙΑ 2010/75/ΕΕ ΠΕΡΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ) / ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΕΛΤΙΣΤΩΝ ΔΙΑΘΕΣΙΜΩΝ ΤΕΧΝΙΚΩΝ Κ.Υ.Α. 36060/1155/Ε.103/13 (Β’ 1450) «Καθορισμός πλαισίου κανόνων, μέτρων και διαδικασιών για την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης του περιβάλλοντος από βιομηχανικές δραστηριότητες, σε συμμόρφωση τις διατάξεις της οδηγίας 2010/75/ΕΕ “περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης)” του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου 2010» (Β’ 1450), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 4 της Κ.Υ.Α. Η.Π. 44105/1398/Ε.103/13 (Β’ 1890), το άρθρο 5 της Κ.Υ.Α. Η.Π. 34062/957/Ε103/15 (Β’ 1793) και συμπληρώθηκε με το άρθρο 3 της Κ.Υ.Α. με αρ. 181627/1185/16 (Β’ 2494). Έντυπο συμμόρφωσης με τις διατάξεις του κεφαλαίου V της κ.υ.α. 36060/1155/Ε.103/13 (Β 1450) Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζονται οι Εκτελεστικές Αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον καθορισμό των συμπερασμάτων σχετικά με τις Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές (ΒΔΤ) ανά κατηγορία έργων και δραστηριοτήτων βάσει της Οδηγίας 2010/75/ΕΕ Εκτελεστική Απόφαση ΕΕ Σχετικό Αρχείο 2012/134/ΕΕ για την παραγωγή γυαλιού 2012/134 2012/135/ΕΕ για την παραγωγή σιδήρου και χάλυβα 2012/135 2013/84/ΕΕ για τη δέψη δερμάτων 2013/84 2013/163/ΕΕ για την παραγωγή τσιμέντου, ασβέστου και οξειδίου του μαγνησίου 2013/163 2013/732/ΕΕ για την παραγωγή χλωρο-αλκαλίων 2013/732 2014/687/ΕΕ για την παραγωγή χαρτοπολτού, χαρτιού και χαρτονιού 2014/687 2014/738/ΕΕ για τη διύλιση πετρελαίου και αερίου 2014/738 2015/2119/ΕΕ για την παραγωγή πετασμάτων με βάση το ξύλο 2015/2119 2016/1032/ΕΕ όσον αφορά τις βιομηχανίες μη σιδηρούχων μετάλλων 2016/1032 2016/902/ΕΕ όσον αφορά τα κοινά συστήματα επεξεργασίας / διαχείρισης λυμάτων και απαερίων στον τομέα των χημικών προϊόντων 2016/902 2017/302/ΕΕ όσον αφορά την εντατική εκτροφή πουλερικών ή χοίρων 2017/302 2017/1442/ΕΕ όσον αφορά μεγάλες μονάδες καύσης 2017/1442 2017/2117/ΕΕ όσον αφορά την παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων οργανικών χημικών προϊόντων 2017/2117 2018/1147/ΕΕ όσον αφορά την επεξεργασία αποβλήτων 2018/1147 2019/2010/ΕΕ όσον αφορά την αποτέφρωση αποβλήτων 2019/2010 2019/2031/ΕΕ σχετικά με τις βιομηχανίες τροφίμων, ποτών και γάλακτος 2019/2031 2020/2009/ΕΕ όσον αφορά την επιφανειακή επεξεργασία με τη χρησιμοποίηση οργανικών διαλυτών, συμπεριλαμβανομένης της συντήρησης ξύλου και προϊόντων ξύλου με χημικές ουσίες 2020/2009 2021/2326/ΕΕ όσον αφορά μεγάλες μονάδες καύσης 2021/2326 Κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τις βασικές εκθέσεις βάσει του άρθρου 22 παρ. 2 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ περί βιομηχανικών εκπομπών Εγκύκλιος για την εφαρμογή του άρθρου 18 της Κ.Υ.Α. 36060/1155/Ε.103/13 (ΦΕΚ 1450Β) σχετικά με την υποχρέωση υποβολής βασικής έκθεσης Εγκαταστάσεις υπαγόμενες στην οδηγία 2008/1/ΕΚ την 31/12/2013 Έκθεση IED 2013-2016: Ερωτηματολόγιο Ενότητα 2 (Απόφαση 2012/795/ΕΕ) ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ «Διευκρινίσεις σχετικά με την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων αστικής ανάπλασης»

Μεταξύ του Μαΐου και του Αυγούστου, η παραγωγή ηλεκτρισμού από τα φωτοβολταϊκά συστήματα ανήλθε σε 99,4 τεραβατώρες (TWh), σύμφωνα με το κέντρο μελετών, που ειδικεύεται σε ενεργειακά ζητήματα. Τα ηλιακά φωτοβολταϊκά πλαίσια συνεισέφεραν αυτό το καλοκαίρι το 12% του ηλεκτρισμού που κατανάλωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση, επίπεδο ρεκόρ που επέτρεψε στην ήπειρο να αποφύγει την εισαγωγή 20 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων αερίου έναντι δυνητικού τιμήματος 29 δισεκ. ευρώ, αναφέρει έκθεση του κέντρου μελετών Ember. Μεταξύ του Μαΐου και του Αυγούστου, η παραγωγή ηλεκτρισμού από τα φωτοβολταϊκά συστήματα ανήλθε σε 99,4 τεραβατώρες (TWh), σύμφωνα με το κέντρο μελετών, που ειδικεύεται σε ενεργειακά ζητήματα. Κατά την έκθεσή του, οι 18 από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ κατέγραψαν αυτό το καλοκαίρι ρεκόρ παραγωγής ηλεκτρισμού με τη μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική, ειδικά η Ολλανδία (23% του ενεργειακού μείγματος), η Γερμανία (19%) και η Ισπανία (17%). Η Γαλλία αντίθετα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο, με μόλις το 7,7% της παραγωγής ηλεκτρισμού στη χώρα να προέρχεται από φωτοβολταϊκά συστήματα αυτό το καλοκαίρι. Η ισχυρότερη αύξηση της παραγωγής ηλεκτρισμού με αυτόν τον τρόπο καταγράφηκε στην Πολωνία, όπου 26πλασιάστηκε, ενώ ακολούθησαν Φινλανδία και Ουγγαρία, όπου πενταπλασιάστηκε, σημειώνει το Ember, το οποίο άντλησε δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΣΜΗΕ). Χωρίς αυτή την παραγωγή, η ΕΕ θα ήταν υποχρεωμένη να εισαγάγει 20 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου επιπλέον, υπολόγισαν οι αναλυτές, έναντι τιμήματος 29 δισεκ. ευρώ στις τιμές που καταγράφονταν από τον Μάιο ως τον Αύγουστο. Η άνοδος της παραγωγής από το καλοκαίρι του 2021 ως το καλοκαίρι του 2022 (22 TWh) επέτρεψε να εξοικονομηθούν σε τέσσερις μήνες 4 δισεκ. κυβικά μέτρα αερίου, αξίας 6 και πλέον δισεκ. ευρώ. Παρ’ όλ’ αυτά, μολονότι η παραγωγή από φωτοβολταϊκά συστήματα επιταχύνεται, η ανάπτυξή τους κρίνεται ακόμη ανεπαρκής. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ember, η ήπειρος θα έχει τα χρόνια που έρχονται εγκατεστημένα λιγότερα από τα μισά από αυτά που χρειάζεται για να εκπληρώσει τους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους που έχει θέσει η ΕΕ με ορίζοντα το 2030. ΑΠΕ - ΜΠΕ

H senior architect, συνεργάτης και ιδρύτρια της βραβευμένης εταιρείας διαστημικής αρχιτεκτονικής SEArch+ μιλά για τη συνεργασία της με την ΝΑSA, για το μέλλον της αειφορίας στην αρχιτεκτονική, αλλά και το πώς θα μπορούσαμε να σχεδιάσουμε «απίστευτα βιώσιμα κτίρια στη Γη». Το SEArch+ κέρδισε τα 2015, 2019 και 2021 NASA Centennial Challenges, που γεφυρώνουν τον σχεδιασμό για το διάστημα με τη βιώσιμη ανάπτυξη της Γης. Η τρέχουσα διδακτορική της εργασία επικεντρώνεται στην ενσωμάτωση της βλάστησης μέσα στα κτίρια, για πιο βιώσιμες πόλεις. Στη συνέντευξή της στην Τίνα Μαρινάκη για το ADM The Green Issue, μιλά για τη συνεργασία της με την ΝΑSA, για το μέλλον της αειφορίας στην αρχιτεκτονική, αλλά και για το πώς θα μπορούσαμε να σχεδιάσουμε «απίστευτα βιώσιμα κτίρια στη Γη». — Πώς προσεγγίζετε την οικολογική καινοτομία στα έργα σας; Ποιο από τα έργα σας θεωρείτε υποδειγματικό βιώσιμου σχεδιασμού υψηλής απόδοσης; Σε κάθε έργο στο οποίο συμμετέχω, θέλω να σχεδιάζω από μια αρχή θεμελιώδους φυσικής ή με παθητικές μεθόδους για την επίτευξη ανθρώπινης ευεξίας σε εσωτερικούς και αστικούς χώρους. Λειτουργούμε από οικολογική προοπτική, με την έννοια ότι θεωρούμε το δομημένο περιβάλλον ως ένα οικοσύστημα που παρέχει ταυτόχρονα νερό, ενέργεια, θερμότητα, δροσιά, ακουστική άνεση, αισθητικές ιδιότητες. Έτσι, το κτίριο γίνεται ένα πείραμα όσον αφορά την ολιστική λύση, η οποία καλύπτει πολλές ανάγκες στην ίδια δομημένη μορφή. Κάθε έργο είναι πραγματικά ένα πείραμα, μια εξελικτική προσπάθεια βελτίωσης της «αειφορίας». Στην περίπτωση των πράσινων τοίχων, πάνω στους οποίους εργαζόμαστε στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Οικοσυστημάτων του Yale, σχεδιάσαμε τοίχους που τραβούν ενεργά δυνητικό αέρα εσωτερικού χώρου μέσα από τις ρίζες ενός φυτού. Οι μικροβιακές αποικίες που ζουν εκεί θα μεταβολίζουν πραγματικά τους ατμοσφαιρικούς ρύπους. Αυτό που συμβαίνει σήμερα είναι ότι τα μηχανικά συστήματα απλώς αποβάλλουν αυτούς τους ρύπους στην ύπαιθρο – πράγμα και ενεργοβόρο και αδιέξοδο. Με κάθε επανάληψη, ρωτάμε «ποιες είναι κάποιες πρόσθετες μετρήσεις που πρέπει να εξετάσουμε για να δούμε εάν αυτή είναι μια βιώσιμη λύση;», «πώς ελαχιστοποιούμε τη χρήση νερού ή πώς χρησιμοποιούμε αυτούς τους πράσινους τοίχους για την ανακύκλωση του νερού;», «πώς μπορούμε να προσανατολίσουμε αυτούς τους τοίχους ώστε να χρησιμοποιούν το φως της ημέρας αντί να βασίζονται στον ηλεκτρικό φωτισμό;», «πώς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ανανεώσιμα βιοϋλικά για να δομήσουμε και να υποστηρίξουμε πράσινα τοιχώματα αντί για εξορυκτικά οικοδομικά υλικά;», «μπορούμε να ενσωματώσουμε την παραγωγή τροφίμων με ουσιαστικό τρόπο, που να είναι οικονομικά βιώσιμος, και να αφαιρέσουμε την πίεση για τη μετατροπή των δασών σε γεωργική γη;». Αυτά δεν είναι τετριμμένα ερωτήματα, και ενώ υπάρχει διαδεδομένη αρχιτεκτονική διαίσθηση για τη χρήση των φυτών, ο προσδιορισμός των μετρήσεων για να μπορέσουμε να εργαστούμε μαζί τους με ουσιαστικό τρόπο απαιτεί σημαντική έρευνα. — Πείτε μας περισσότερα για τη μακρόχρονη συνεργασία σας με τη NASA και το ενδιαφέρον σας για την ανάπτυξη design που υποστηρίζει τον άνθρωπο για την εξερεύνηση του διαστήματος. Από παιδί ονειρευόμουν να σχεδιάζω για το διάστημα και πλέον το όνειρο έχει γίνει πραγματικότητα. Η αγάπη για τον πλανήτη, το σύμπαν, την επιστήμη, τη φυσική, συναντά έναν τόπο φαντασίας. Καθώς ορισμένες από τις χώρες και τους ανθρώπους του κόσμου φαίνεται να έχουν ανανεώσει το ενδιαφέρον για το διάστημα, βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα γενιά έρευνας, η οποία συμπεριλαμβάνει την αρχιτεκτονική για τα ανθρώπινα όντα. Είχα την τύχη να συμμετάσχω με τη NASA σε μερικά έργα, πολλά από τα οποία περιλαμβάνουν την ιδέα της βιώσιμης ανθρώπινης εγκατάστασης έξω από τον πλανήτη, συμπεριλαμβανομένων των τρισδιάστατων εκτυπωμένων κτιρίων για το φεγγάρι και τον Άρη και concept θερμοκηπίων. Προσωπικά δεν μπορώ να διαχωρίσω την ιδέα της βιωσιμότητας από τη στιγμή που οι άνθρωποι είδαμε για πρώτη φορά μια εικόνα του πλανήτη μας από το διάστημα. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το βιώσιμο κίνημα πραγματικά φούντωσε αφού είδαμε την εικόνα του πεπερασμένου και όμορφου μπλε «μαρμάρου» πάνω στο οποίο όλοι και όλα όσα γνωρίζουμε συνυπάρχουν. Για εμένα, το να σχεδιάζω για το διάστημα είναι πραγματικά μια επέκταση του σχεδιασμού για μια «ολόκληρη Γη». Μόλις απομακρυνθούμε από τον πλανήτη συνειδητοποιούμε τον βαθμό εξάρτησής μας από αυτόν. Είμαστε «ενσωματωμένοι» στις διαδικασίες της Γης. Στο παρελθόν τα διαστημόπλοια υποστήριζαν την απομονωμένη ζωή από τον πλανήτη και την ικανότητα επιβίωσης χάρη σε μερικές μηχανικές συσκευές. Σήμερα, πραγματικά, για να ζήσουμε βιώσιμα έξω από τον κόσμο μας, θα πρέπει να πάρουμε ένα κομμάτι από αυτόν μαζί μας. Δεν υπάρχει τρόπος να φανταστεί κανείς τη μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ζωή έξω από τη Γη, χωρίς να αναδημιουργήσει με κάποιον τρόπο τις βιολογικές και χημικές διεργασίες που γνωρίζουμε. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το βιώσιμο κίνημα πραγματικά φούντωσε αφού είδαμε την εικόνα του πεπερασμένου και όμορφου μπλε «μαρμάρου» πάνω στο οποίο όλοι και όλα όσα γνωρίζουμε συνυπάρχουν. — Τι απαντάτε στον διαδεδομένο προβληματισμό ότι ««δεν μπορούμε καν να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε αυτό που έχουμε στη Γη. Πώς μπορούμε να περιμένουμε να δημιουργήσουμε έναν πιο ώριμο πολιτισμό στο διάστημα»; Για μένα έχει να κάνει περισσότερο με την ευεργετική διαδικασία της άσκησης ή της σκέψης του σχεδιασμού για ένα μέρος που εξαρτάται από τη χρήση και την επαναχρησιμοποίηση ελάχιστων πόρων, στη Γη ή σε άλλον πλανήτη. Θα σχεδιάζαμε απίστευτα βιώσιμα κτίρια στη Γη, εάν καθένα από αυτά είχε τις ίδιες απαιτήσεις με τις έννοιες του χώρου: να φροντίζει τα δικά του απόβλητα, να χρησιμοποιεί καθαρή μηδενική ενέργεια, να χτίζεται χωρίς εκτεταμένη χρήση ενεργοβόρων υλικών και να επαναχρησιμοποιεί τα ελάχιστα υλικά που έχει. — Πώς «μετράται» η βιωσιμότητα; «Βιωσιμότητα» σημαίνει ότι καλύπτουμε τις ανάγκες του παρόντος με τρόπο που οι μελλοντικές γενιές θα μπορούν επίσης να καλύψουν τις δικές τους. Υπονοεί μια κυκλική οικονομία, όπου μεταβαίνουμε από την κατανάλωση πόρων σε ένα μοντέλο στο οποίο οι πόροι χρησιμοποιούνται και επαναχρησιμοποιούνται προς το κοινό όφελος «των ανθρώπων, του πλανήτη και του κέρδους». Ο τρόπος με τον οποίο μετριέται η βιωσιμότητα στην πράξη –ο πραγματικός αντίκτυπος μιας μεθόδου ή ενός προϊόντος στη βιώσιμη χρήση των πόρων– συχνά ορίζεται πολύ διαφορετικά ανάλογα με το πλαίσιο. Βιβλιογραφικά, υπάρχουν τόσοι πολλοί διαφορετικοί τρόποι καθορισμού των μεταβλητών οι οποίες εμπλέκονται που ο ορισμός μπορεί να γίνει συντριπτικός. Ο τρόπος με τον οποίο τα Ηνωμένα Έθνη ορίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, για παράδειγμα, τείνει να επικεντρώνεται σε μέτρα δίκαιης ανάπτυξης, έτσι ώστε να περιλαμβάνει τον τερματισμό της φτώχειας και της πείνας και την προώθηση της ισότητας των φύλων. Σε αυτή την περίπτωση, οι μετρήσεις χρησιμοποιούν δείκτες όπως το μέσο βάρος γέννησης ή τα ποσοστά θνησιμότητας, τα οποία υπολογίζονται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα. Στον κόσμο της αρχιτεκτονικής, η αειφορία συνδέεται συχνά με τη μείωση της χρήσης ενέργειας σε κτίρια που, παραδοσιακά, εξαρτώνται από την εξόρυξη ορυκτών καυσίμων. Έτσι, μεταξύ των πρώτων τρόπων υπολογισμού της βιωσιμότητας για τα κτίρια ήταν η χρήση ενέργειας διαφόρων συσκευών και εξοπλισμού, όπως το Energy Star στις ΗΠΑ. Εάν, ας πούμε, εμπλέκονται ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή ενέργεια, τότε η ενεργειακή κατανάλωση μπορεί να έχει λιγότερη σημασία από την επιλογή δομικών υλικών που αποτελούν μέρος μιας εξαντλητικής εξορυκτικής διαδικασίας ως προς τους πόρους της Γης, ενώ επίσης το κτίριο μέσω διαδικασιών καύσης διύλισης μπορεί να συμβάλλει σε αυξημένες εκπομπές άνθρακα. Υπάρχουν πολλά πλαίσια για να πραγματοποιήσει κανείς μετρήσεις και τα χρειαζόμαστε όλα για να μπορέσουμε όλοι να εργαστούμε παραγωγικά προς τον κοινό στόχο της βιωσιμότητας. — Ποιον ρόλο πιστεύετε ότι θα διαδραματίσουν στο μέλλον τα πρότυπα LEED και WELL; Είναι ο πράσινος σχεδιασμός μόνο θέμα προόδου της τεχνολογίας ή πρέπει να είναι μια αρχιτεκτονική καινοτομία; LEED, WELL, BREAM, Energy Star, Living Building Challenge, Passive House. Όλες αυτές οι πραγματικά ασυνήθιστες προσπάθειες για την ποσοτικοποίηση και τον καθορισμό των μετρήσεων του τι κάνει ένα κτίριο βιώσιμο ήταν κατά τη γνώμη μου εξαιρετικά επιτυχημένες στο να προχωρήσουμε μπροστά, όσον αφορά τη βιωσιμότητα. Κατά τον σχεδιασμό ενός κτιρίου, ο αρχιτέκτονας πρέπει να δίνει αναφορά σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, από τους χρηματοδότες μέχρι την πόλη, και η χρήση αυτών των «πλαισίων» ως σημείο αναφοράς για το πώς ένα σχέδιο αντιμετωπίζει τη βιωσιμότητα ήταν το κλειδί για την αποδοχή. Εάν η χρήση ηλιακής ενέργειας ή η αποκατάσταση του χρησιμοποιημένου νερού επιτόπου μπορεί να θεωρηθεί υπερβολικά δαπανηρή υπό το πρίσμα των πιο συνηθισμένων εξορυκτικών διαδικασιών, αυτά τα πρότυπα πράσινων κτιρίων ήταν ένας εναλλακτικός τρόπος δημιουργίας αξίας. Ίσως η πιστοποίηση LEED σε ένα κτίριο ήταν πραγματικά ο μόνος τρόπος για να δικαιολογηθεί η δαπάνη, για παράδειγμα, υδραυλικών εγκαταστάσεων χαμηλής ροής και χαμηλής κατανάλωσης νερού. Μόλις απομακρυνθούμε από τον πλανήτη συνειδητοποιούμε τον βαθμό εξάρτησής μας από αυτόν. Είμαστε «ενσωματωμένοι» στις διαδικασίες της Γης. Εάν τα πρότυπα πράσινων κτιρίων παρέχουν αξία και κίνητρα, τώρα, καθώς βελτιώνονται οι τεχνολογικές μέθοδοι για τη βελτίωση της χρήσης του νερού, της ενέργειας και των υλικών, ελπίζει κανείς ότι οι δυνάμεις της αγοράς θα αναλάβουν, παίρνοντας αυτές τις αποφάσεις και με οικονομικά κριτήρια. Ελπίζει κανείς ότι αυτή η πρόοδος δεν θα είναι απλώς μηχανικά ή ηλεκτρονικά ή αυτοματοποιημένα έξυπνα συστήματα, αλλά ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η «πρόοδος» θα είναι μια επιστροφή στη θεμελιώδη φυσική, την επιστήμη των υλικών και τις γηγενείς μεθόδους που προέρχονται από αιώνες οικοδόμησης, πριν από τα μηχανικά συστήματα και την αφθονία ενέργειας. Μέσω της χρήσης της ενσωματωμένης γνώσης της μορφής και των υλικών μπορούμε να ψύχουμε παθητικά, να θερμαίνουμε, να αερίζουμε, να δημιουργήσουμε κατάλληλο φωτισμό και να βελτιώνουμε την ποιότητα του αέρα – όλα αυτά για τα οποία σήμερα βασιζόμαστε σε μεγάλο βαθμό σε ενεργοβόρα μηχανικά συστήματα. Τα κεραμικά και τα τούβλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ψύξη λειτουργικών παραθύρων που δημιουργούν διασταυρούμενο αεράκι για αερισμό, χρησιμοποιώντας φυτά για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα… όλα αυτά χρησιμοποιούν πιο πολύ θεμελιώδεις φυσικές ή βιολογικές αρχές, παρά μηχανικές ή ηλεκτρικές. Περισσότερα: http://www.spacexarch.com/ https://www.cea.yale.edu/team/christina-ciardullo

Κάποιοι το αναφέρουν ως το ξενοδοχείο της Χούντας. Μάλιστα κουβαλάει και το παρατσούκλι Δέσποινα από το όνομα της συζύγου του δικτάτορα Γεώργιου Παπαδόπουλου και αυτό επειδή η θεμελίωση και η κατασκευή αυτής της πρωτοπόρας για την εποχή της ξενοδοχειακή μονάδα έγινε κατά την περίοδο της δικτατορίας. Την περίοδο της 7ετούς δικτατορίας ξεκίνησαν αρκετά έργα που σχετίζονταν με τον τουρισμό και την οικοδόμηση νέων μονάδων. Την ίδια περίοδο εμφανίστηκαν και τα περίφημα θαλασσοδάνεια που δίνονταν απευθείας στον ενδιαφερόμενο «φίλο» επιχειρηματία. Οι καταγγελίες στη μεταπολίτευση αποκάλυψαν μια σειρά από επιλεκτικές δανειοδοτήσεις που δημιούργησαν πολλά κουφάρια ξενοδοχείων που οι ιδιοκτήτες τους πήραν «ζεστό» χρήμα» αλλά δεν ολοκλήρωσαν ποτέ την επένδυση. Τα δάνεια είχαν διάρκεια 18 χρόνια με χαριστική περίοδο μια πενταετία και κάλυπταν από το 20% έως και το 70% του συνόλου της πραγματοποιούμενης επένδυσης.... Κάποιοι μάλιστα αναφέρουν πως μαζί με τον πύργο στο λιμάνι του Πειραιά που παραμένει και αυτός ημιτελές μέχρι της μέρες μας ( https://youtu.be/Ba7lNE0wGr8 ) αποτελούσαν τα δύο κορυφαία αναπτυξιακά οικοδομικά έργα της εποχής εντός της Αττικής. Το τεράστιο ξενοδοχειακό οικοδόμημα με τρία διπλανά τμήματα που αποτελούσαν το κεντρικό κτίριο καθώς επίσης και δύο επιπλέον σειρές από μπανγκαλόου, πάνω στην παραλιακή λεωφόρο και μπροστά στη θάλασσα, στην περιοχή της Αλθέας, ήταν ένα από τα πλέον μεγαλόπνοα σχέδια. Προβλεπόταν να έχει περισσότερα από 400 δωμάτια, που κάλυπταν μια έκταση 65 στρεμμάτων.... Κάποιοι άλλοι το ονομάζουν το ξενοδοχείο του Κοσκωτά μιας και όπως φημολογείται ο πανούργος επιχειρηματίας - τραπεζίτης που έδρασε στα τέλη της δεκαετία του 1980 και της αρχες της δεκαετίας του 1990 είχε καταφέρει να προσθέσει και αυτό στην συλλογή της αυτοκρατορίας του πριν αυτή όμως καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος και παρασύρει μαζί του ένα ολόκληρο πολιτικό σύστημα. Σε κάθε περίπτωση το ακατέργαστο διαμάντι της παραλιακής λεωφόρου στο ύψος της Αγίας Μαρίνας παραμένει ναι μεν ημιτελές και λεηλατημένο μιας και οι όποιες εγκαταστάσεις είχαν προλάβει να δημιουργηθούν πριν το έργο παγώσει για πάνω από 40 χρόνια έχουν πια διαλυθεί ολοκληρωτικά. Δεν παύει όμως να περιμένει καρτερικά την στιγμή που κάποιος θα του δώσει την λάμψη και την ζωή που του αξίζει. Το ξενοδοχειακό συγκρότημα Αλθέα έχει την ευτυχία να καταλήγει σε ένα πραγματικά παραδεισένιο κόλπο με πεντακάθαρα και καταγάλανα νερά που δεν είναι ευρέος γνωστός μιας και η πρόσβαση σε αυτόν δεν είναι και το ευκολότερο πράγμα του κόσμου αφού πρώτα πρέπει να διασχίσεις στενά μονοπάτια άγριας βλάστησης και να κατέβεις αρκετά σκαλοπάτια ανάμεσα στις ερειπωμένες καμπάνες του συγκροτήματος.

Νέα έκθεση της Cities Climate Finance Leadership Alliance, ενός συνασπισμού ηγετών που στοχεύουν στη συγκέντρωση χρηματοδότησης για δράσεις για που αφορούν στο κλίμα σε επίπεδο πόλης. Η έκθεση καταγράφει τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες που σχετίζονται με τις πόλεις, με σκοπό την απαλλαγή από τις εκπομπές του άνθρακα στον τομέα των ακινήτων. Τα κτίρια συμβάλλουν στο 37% των παγκόσμιων εκπομπών CO2 που σχετίζονται με την ενέργεια. Από αυτό το ποσοστό, μόνο το 9% των εκπομπών προέρχεται από την επιτόπια παραγωγή ενέργειας. Το 18% προέρχεται από ηλεκτρική ενέργεια του δικτύου με το μαγείρεμα και η θέρμανση να είναι επί του παρόντος οι μεγαλύτερες τελικές χρήσεις ενέργειας, ενώ η ανάγκη για ψύξη αναπτύσσεται ταχύτατα, με τη νέα ζήτηση να προέρχεται κυρίως από τις αναδυόμενες αγορές. Το 10% καταλογίζεται σε υλικά και κατασκευές. Η αύξηση του πληθυσμού και της αστικοποίησης καθιστούν αναπόφευκτη την κατασκευή νέων κτιρίων, κυρίως στην Αφρική και την Ασία, όπου αναμένεται να καταγραφεί το 93% της αύξησης του αστικού πληθυσμού μεταξύ 2020 και 2050. Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης Financing Net Zero Carbon Buildings, A background and scoping paper, κάθε χώρα και περιοχή αντιμετωπίζει τις δικές της προκλήσεις και ευκαιρίες όσο αφορά στη δημιουργία κτιρίων καθαρού μηδενικού άνθρακα. Για παράδειγμα, η Ευρώπη επιβαρύνεται με ένα σημαντικό όγκο παλαιών, ενεργοβόρων κτιρίων. Από τη μεριά τους, πολλές χώρες της Ασίας και της Αφρικής δε διαθέτουν υποχρεωτικούς πολεοδομικούς κανονισμούς, με αποτέλεσμα οι νέες κατασκευές τους να μην υπόκεινται σε ουσιαστικό έλεγχο. Επιπλέον, χώρες που αντιμετωπίζουν ακραίες θερμοκρασίες -είτε πρόκειται για ψύχος είτε για καύσωνες- βρίσκονται αντιμέτωπες με το δίλλημα της ενεργειακής δαπάνης που σχετίζεται με τη δημιουργία ενός εσωτερικού κλίματος που να δημιουργεί συνθήκες άνεσης για τους ανθρώπους, ενώ ταυτόχρονα δεν θα ζημιώνει το περιβάλλον. Τη στιγμή, όμως, που οι αρμόδιοι πασχίζουν να περιορίσουν τις εκπομπές άνθρακα του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος, με σημαντική αύξηση των επενδύσεων για αναβάθμιση του παγκόσμιου κτιριακού δυναμικού νέες ανάγκες προκαλούν καινούριες προκλήσεις. Σύμφωνα με την έκθεση οι μεγαλύτερες ευκαιρίες βρίσκονται στη μείωση του ενσωματωμένου άνθρακα στα δομικά υλικά και στην καθαρότερη και αποτελεσματικότερη θέρμανση και ψύξη, μεταξύ άλλων μέσω του παθητικού σχεδιασμού. Από τεχνικής άποψης, η ανακαίνιση και η οικοδόμηση κτιρίων μηδενικού άνθρακα θα απαιτήσει αλλαγές σε όλα τα δομικά στοιχεία μιας κατασκευής, συμπεριλαμβανομένων των υλικών, των θερμικών περιβλημάτων, του σχεδιασμού παθητικής θέρμανσης και ψύξης, της ενεργητικής θέρμανσης και ψύξης (HVAC), των συσκευών, του φωτισμού και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Νέα εργαλεία χρηματοδότησης οδηγούν την αγορά σε δημιουργία κτιρίων με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα Όσον αφορά τα χρηματοοικονομικά μέσα που μπορούν να υποστηρίξουν την καθαρή κατασκευή μηδενικού άνθρακα, αυτά περιλαμβάνουν παραδοσιακά μέσα, όπως μισθώσεις εξοπλισμού, υποθήκες και ομόλογα, καθώς και εξειδικευμένους μηχανισμούς που χρησιμοποιούν την εξοικονόμηση κόστους ενεργειακής απόδοσης, όπως εξόφληση λογαριασμών, συμβάσεις παροχής ενέργειας και δάνεια καθαρής ενέργειας, που βασίζονται στην αξιολόγηση ακινήτων. Όπως διευκρινίζεται, τα παραδοσιακά μέσα όπως τα ομόλογα και το εμπορικό χρέος έχουν ήδη αποδείξει ότι λειτουργούν, αλλά από μόνα τους δεν θα βοηθήσουν στη μετατόπιση της αγοράς σε κτίρια με χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα, ενώ εξειδικευμένα μέσα που στοχεύουν ρητά σε καθαρά μηδενικά κτίρια δεν κατάφεραν να λειτουργήσουν επαρκώς σε κλίμακα και να προσεγγίσουν νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα. Όμως, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, ο δρόμος προς τη βιωσιμότητα δε στηρίζεται στην εύρεση λύσεων με παγκόσμια εφαρμογή, αλλά στην προσαρμογή στην εκάστοτε πραγματικότητα της χώρας, της πόλης ή και της κοινότητας. Ο συνδυασμός λειτουργικών θεσμών, σταθερού νομικού πλαισίου, προσβάσιμης χρηματοδότησης και καινοτόμων τεχνολογιών, μπορεί να κάνει τις πόλεις μας πιο πράσινες και τις κοινωνίες μας πιο βιώσιμες.

Στη Μύκονο το μεγαλύτερο deal μεμονωμένης εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα που ξεπέρασε σε αξία τα €23 εκατ από τον οίκο Greece Sotheby’s International Realty. Η καλύτερη μέχρι στιγμής χρονιά φαίνεται να είναι το 2022 για την ελληνική αγορά του luxury real estate, με τις συναλλαγές να αγγίζουν ποσά ρεκόρ τόσο σε περιοχές σταθερού ενδιαφέροντος, όπως η Μύκονος, όσο και σε άλλα σημεία της χώρας, όπως η Σύρος και η Λευκάδα. Κύριο σημείο αναφοράς για τις πωλήσεις second homes δεν θα μπορούσε παρά να είναι η Μύκονος όπου και σημειώθηκε το απόλυτο ρεκόρ αξίας πώλησης μεμονωμένης κατοικίας στην Ελλάδα, με το ύψος της συναλλαγής να ξεπερνά τα 23 εκατομμύρια ευρώ. Η ανωτέρω συναλλαγή είναι περίπου τετραπλάσια σε αξία από τις μέσες συναλλαγές του νησιού και έρχεται να σφραγίσει τον τίτλο που δικαιωματικά φέρει η Μύκονος ως η ναυαρχίδα του ελληνικού luxury real estate. Παρόμοια πορεία ακολουθούν και άλλες περιοχές της χώρας, όπως η Σύρος, η Λευκάδα αλλά και οι Παξοί όπου όχι μόνο υπήρξε πολύ υψηλό ενδιαφέρον, αλλά σημειώθηκαν και πραγματικά υψηλές συναλλαγές, με τα ρεκόρ να διαδέχονται το ένα το άλλο. Πιο συγκεκριμένα στο νησί της Σύρου καταγράφηκε φέτος η υψηλότερη σε αξία συναλλαγή στην ιστορία του νησιού με την πώληση από τον οίκο Greece Sotheby’s International Realty ενός ακινήτου για 3,7 εκατομμύρια ευρώ. Η συγκεκριμένη αξία συναλλαγής είναι περίπου 3 φορές υψηλότερη από το μέσο επίπεδο deals αυτής της κλίμακας κατά τα προηγούμενα χρόνια. Αντίστοιχα στο νησί της Λευκάδας το ιστορικό ρεκόρ αξίας πώλησης luxury property καταρρίφθηκε μέσα στο 2022 όχι απλώς μία αλλά δύο φορές με συναλλαγές 4,1 και 5,4 εκατομμυρίων ευρώ, σε μια εκ των οποίων μάλιστα καταγράφηκε και το μεγαλύτερο ποσό ανά τετραγωνικό μέτρο με την αξία του να διαμορφώνεται στα 16.700 ευρώ ανά τ.μ. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη Λευκάδα, οι συναλλαγές πολυτελών ακινήτων είναι ελάχιστες, με τις περισσότερες να κυμαίνονται στο όριο των 1,5 εκατομμυρίων ευρώ και τα συγκεκριμένα ρεκόρ που σημειώθηκαν στο 2022 αντιπροσωπεύουν σχεδόν 3πλάσιες αξίες. Ο Σάββας Σαββαΐδης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος των Greece Sotheby’s International Realty, δήλωσε σχετικά: “Τα 12 εθνικά ρεκόρ all-time high συναλλαγών που έχουμε πετύχει τα τελευταία έτη αποτελούν την πιο έμπρακτη απόδειξη της διεθνούς εμβέλειας του brand, της επίδρασης που αυτό έχει στους αγοραστές που μας εμπιστεύονται αλλά και της αποτελεσματικότητας των εκτεταμένων ενεργειών marketing σε όλες τις βασικές διεθνείς αγορές. Μέσα από συστηματική προσπάθεια έχουμε πετύχει ουσιαστικά την αναβάθμιση της αναγνωρισιμότητας που έχει το luxury real estate της χώρας στα εκτός Ελλάδος κοινά που πραγματικά μετράνε και έχουμε στρέψει την προσοχή των Ultra High Net Worth Individuals στα “διαμάντια” του ελληνικού real estate. Το άμεσο αποτέλεσμα αυτού είναι να επιτυγχάνουμε κάθε χρόνο πολύ υψηλότερες αποδόσεις για τους πωλητές που μας εμπιστεύονται". Το case study των Παξών Στο πλαίσιο των ανωτέρω, χαρακτηριστικό παράδειγμα της δυναμικής του ελληνικού προορισμού και μάλιστα ανεξαρτήτως πρότερης διεθνούς φήμης, είναι το νησί των Παξών, όπου μέσα σε 4 μόλις χρόνια οι αξίες των top συναλλαγών πολλαπλασιάστηκαν. Πιο συγκεκριμένα, από τον Μάιο του 2018 μέχρι και τον Ιούλιο του 2021 μέσα από συναλλαγές του οίκου Greece Sotheby’s International Realty το ρεκόρ της περιοχής έσπασε 6 διαδοχικές φορές ανεβαίνοντας από τα 1,6 εκατομμύρια ευρώ το 2018, στα 1,9 και 2,5 εκατ. ευρώ το 2019 και στα 3,5 εκατ., 5 εκατ. και 5,2 εκατ. ευρώ το 2021. Κέρκυρα και Μύκονος στην κορυφή της ζήτησης Με βάση το data pool του οίκου Greece Sotheby’s International Realty, τα πρωτεία σε ζήτηση για το 8μηνο του 2022 κατέχουν η Κέρκυρα και η Μύκονος με την Αθηναϊκή Ριβιέρα, την Πάρο και την Ρόδο να ακολουθούν. Τη δεκάδα συμπληρώνουν η Τήνος, το κέντρο της Αθήνας, η Κρήτη, η Κέα και οι Παξοί. Σε επίπεδο χωρών προέλευσης, στην πρώτη θέση παρέμεινε και στο 2022 η Μεγάλη Βρεταννία, με τις ΗΠΑ και τη Γαλλία να καταλαμβάνουν την 2η και 3η θέση σε requests παρουσιάζοντας ωστόσο εξαιρετική δυναμική, αυξημένες κατά 76% και 74% αντίστοιχα έναντι της ίδιας περιόδου του 2021. Top - 10 προορισμών με βάση τα requests Ιανουάριος - Αύγουστος 2022 Top - 10 χωρών προέλευσης requests Ιανουάριος - Αύγουστος 2022 Κέρκυρα Μύκονος Αθηναϊκή Ριβιέρα Πάρος Ρόδος Τήνος Κέντρο Αθήνας Κρήτη Κέα Παξοί Μεγάλη Βρεταννία ΗΠΑ Γαλλία Ελλάδα Γερμανία Ελβετία Ισραήλ Καναδάς Αυστραλία Ιταλία

Πράσινο φως για τη μεγάλη τουριστική επένδυση Costa Nopia στη “νέα Μύκονο” της Κρήτης. Ο λόγος για τον κόλπο της Κισσάμου στα Χανιά που αποτελεί θέρετρο αρκετών πολυτελών επενδύσεων, ανάμεσα στις οποίες δεσπόζει η Στρατηγική Επένδυση του Ομίλου Λεπτού με την ονομασία “Costa Nopia”. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο και πριν από μερικές εβδομάδες, τον Αύγουστο, η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) του Costa Nopia “πέρασε” και από το Δήμο Πλατανιά και από το Περιφερειακό Συμβούλιο Κρήτης. Αμφότερα όργανα γνωμοδότησαν θετικά (με παρατηρήσεις) για την ΣΜΠΕ και πλέον ανοίγει ο δρόμος για την υπόλοιπη αδειοδοτική διαδικασία. Το συγκεκριμένο project έχει ήδη ενταχθεί από το 2019 στο καθεστώς των Στρατηγικών Επενδύσεων. Τι περιλαμβάνει το Costa Nopia Το μεγάλο τουριστικό πρότζεκτ Costa Nopia αφορά τη δημιουργία υψηλού επιπέδου, ολοκληρωμένου παραθεριστικού και τουριστικού θερέτρου. Θα αναπτυχθεί σε έκταση περίπου 1.130 στρεμμάτων στην περιοχή Νοπήγια, στον κόλπο της Κισσάμου και θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη: –Δύο ξενοδοχειακών μονάδων συνολικής δυναμικότητας 300 δωματίων και 600 κλινών –Δεκατριών γειτονιών με κατοικίες (830 περίπου) στις οποίες χωροθετούνται και εμπορικά καταστήματα για την εξυπηρέτηση των κατοίκων και επισκεπτών -Ενός Ιατρείου (Α βαθμίδας) και ενός φαρμακείου για την εξυπηρέτηση των αναγκών των κατοίκων και των επισκεπτών –Ενός μικρού γκολφ (9 οπών) και λοιπών αθλητικών εγκαταστάσεων και υποδομών φιλοξενίας (ξενοδοχειακά / τουριστικά καταλύματα) -Εστιατορίων -Πολιτιστικών εγκαταστάσεων (π.χ. μουσείο ελιάς ή και άλλων τοπικών προϊόντων) -Πλατειών – χώρων πρασίνου -Δικτύων πράσινων και παράκτιων διαδρομών (π.χ. ρέματα, παράκτιος πεζόδρομος κ.λπ.) -Εγκαταστάσεων ερευνητικού/εκπαιδευτικού/επιμορφωτικού κέντρου στον πρωτογενή τομέα και καινοτόμων δράσεων καλλιεργειών Costa Nopia – Πηγή: Cretan Sea & Sun Development Σύμφωνα με τη ΣΜΠΕ, θα περιλαμβάνει χρήσεις γης για ‘’Ζώνη τουρισμού – αναψυχής’’ σε έκταση 156,8 στρεμμάτων στο ανατολικό τμήμα της περιοχής, και ‘’Ζώνη παραθεριστικού – τουριστικού χωριού’’ σε έκταση 973,5 στρεμμάτων στο δυτικό τμήμα της περιοχής προς την ακτογραμμή στον κόλπο Κισσάμου. Επίσης, θα δημιουργηθούν υποδομές για τη χρήση μέσων μεταφοράς όπως μαρίνα για έως 100 τουριστικά σκάφη, χώρος απογείωσης / προσγείωσης ελικοπτέρων, καθώς και υδάτινο πεδίο για να υποδέχεται υδροπλάνα. Costa Nopia – Πηγή: Cretan Sea & Sun Development Σημειώνεται ότι στην επένδυση περιλαμβάνεται και η δημιουργία γηπέδου golf 9 οπών καθώς και Golf Club, ενισχύοντας περαιτέρω την εικόνα της Κρήτης ως προορισμού για αθλητικό τουρισμό. Η επένδυση υπολογίζεται να αγγίξει τα 300 εκατ. ευρώ και έχει ήδη ενταχθεί στο καθεστώς fast track των στρατηγικών επενδύσεων. Το έργο υλοποιεί η εταιρεία Cretan Sun & Sea Developments, του ομίλου Λεπτού.