Αναζήτηση στην κοινότητα

❓ Γνωρίζετε πόσο μπορεί να μεταβληθεί μια ομάδα σε ένα έργο; Παλιά ίσχυε το 10% αν θυμάμαι. Είδα το άρθρο 156, παράγραφος 3, εδάφιο γ: Οι συμβατικές ποσότητες εργασιών μίας σύμβασης εκτέλεσης δημόσιου έργου επιτρέπεται να μειωθούν και η δαπάνη που εξοικονομείται («επί έλασσον δαπάνη») να χρησιμοποιηθεί για την εκτέλεση άλλων εργασιών της ίδιας εργολαβίας, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι κατωτέρω προϋποθέσεις: ....... γε) Δεν υπερβαίνει η δαπάνη αυτή, κατά τον τελικό εγκεκριμένο Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα Εργασιών του έργου, ποσοστό είκοσι τοις εκατό (20%) της συμβατικής δαπάνης ομάδας εργασιών του έργου ούτε, αθροιστικά, ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) της δαπάνης της αρχικής αξίας σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α., αναθεώρηση τιμών και απρόβλεπτες δαπάνες. Στην αθροιστική αυτή ανακεφαλαίωση λαμβάνονται υπόψη μόνο οι μεταφορές δαπάνης από μία ομάδα εργασιών σε άλλη. Τα ποσά που εξοικονομούνται, εφόσον υπερβαίνουν τα ανωτέρω όρια (20% ή και 10%), μειώνουν ισόποσα τη δαπάνη της αξίας σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α., αναθεωρήσεις και απρόβλεπτες δαπάνες. Για τη χρήση των «επί έλασσον δαπανών» απαιτείται σε κάθε περίπτωση η σύμφωνη γνώμη του οικείου τεχνικού συμβουλίου, ύστερα από εισήγηση του φορέα υλοποίησης. Τί θέλει να πει ο ποιητής;

- Το "1983" αποτελει το χρονικο σημειο επιτρεπομενης κατατμησης. Με αυτο μπηκαν τα 20 στρ. Αρα, - κατ' αρχας, με ετος δημιουργιας το "1980", δεν εχεις απαγορευομενη κατατμηση. - Πλην ομως, για να χτιζεις, πρεπει να εχεις καποια απο τις προυποθεσεις το Δ 270/85 για τις παρεκκλίσεις, που δεν εχεις... [βεβαια εχουμε και μια αποφαση του ΣτΕ που θεωρει ακυρη μια αδεια σε γηπεδο 760 τμ. κατα παρεκκλιση....λογω παροδου πολλων ετων....[;;;;;;;;;] Δ 270 2.Κατά παρέκκλιση από την προηγούμενη παράγραφο θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα: α) Τα κείμενα εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών, και οικισμών, τα οποία είχαν κατά την 24.4.1977 ημέρα δημοσίευσης του από 5.4.77 π.δ/τος (ΦΕΚ 133 Δ`) ελάχιστο εμβαδόν 2000 μ2. β) Τα γήπεδα που κατά την ημέρα δημοσίευσης του παρόντος π.δ/τος έχουν πρόσωπο σε Διεθνείς Εθνικές, Επαρχιακές, Δημοτικές και Κοινοτικές οδούς, καθώς και σε εγκαταλελειμένα τμήματα αυτών και σε σιδηροδρομικές γραμμές και εφόσον έχουν: αα) Τα γήπεδα που υφίστανται κατά την 12.11.1962 ημέρα δημοσίευσης του από 24.10.62 β.δ/τος (ΦΕΚ 142 Δ`). Ελάχιστο πρόσωπο:10 μέτρα Ελάχιστο βάθος 15 μέτρα Ελάχιστο εμβαδόν 750μ2. ββ) Τα γήπεδα που υφίστανται κατά τη 12.9964 ημέρα δημοσίευσής του από 21.7.1964 β.δ/τος (ΦΕΚ 141/Δ`). Ελάχιστο πρόσωπο:20 μέτρα Ελάχιστο βάθος 35 μέτρα Ελάχιστο εμβαδόν 1.200 μ2 γγ) Τα γήπεδα που υφίστανται κατά τη 17.10.1978 ημέρα δημοσίευσής του από 6.10.75 π.δ/τος (ΦΕΚ 538/Δ`). Ελάχιστο πρόσωπο:25 μέτρα Ελάχιστο βάθος:40 μέτρα Ελάχιστο εμβαδόν 2000 μ2 δδ) Τα γήπεδα που δημιουργήθηκαν από τη 17.10.1978 ημέρα δημοσίευσής του από 6.10.1978 π.δ/τος (ΦΕΚ 538/Δ) μέχρι την ημέρα δημοσίευσης του παρόντος π.δ/τος ελάχιστο εμβαδόν 4000 μ2 υγ Πλην ολων αυτων, εχουμε και τις ρυθμισεις του Χατζηδακη με τις καταργηθεισες παρεκκλίσεις, εχουμε και περι τις 22.000 άδειες για παρεκκλίσεις, ών η τύχη αγνοείται...... εχουμε και το ΣτΕ για τα τυφλά... Μεχρι την Μ. Τεταρτη τα ...νεώτερα...

Βασικός μοχλός συγκράτησης των τιμών ηλεκτρισμού αποτελούν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η συνεισφορά των οποίων στις επιδοτήσεις προς τους καταναλωτές έφτασε τα 2,88 δις ευρώ το 2022. Πιέζοντας την οριακή τιμή του Συστήματος στα χαμηλότερα σημεία τις ώρες που η παραγωγή των ΑΠΕ ήταν στα υψηλότερα επίπεδα οδήγησαν στη συγκράτηση της τιμής της αγοράς. «Τα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης για το 2022, στηρίχθηκαν κυρίως στις ΑΠΕ, όχι μόνο από την μεταφορά των πλεονασμάτων του ΕΛΑΠΕ ύψους 1,1 Δις Ευρώ αλλά και μέσα από τον προσωρινό μηχανισμό Ανάκτησης Εσόδων του ΕΧΕ που τροφοδότησε το ΤΕΜ με 1,783 Εκ. Ευρώ πράσινης παραγωγής» επεσήμανε ο πρόεδρος του ΔΑΠΕΕΠ, Γιάννης Γιαρέντης με αφορμή την έκδοση του Δελτίου ΕΛΑΠΕ για το 2022. Τονίζει ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον για Ανανεώσιμες πηγές Ενέργειας, εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί ανάμεσα στους τομείς της οικονομικής ζωής του τόπου παραθέτοντας στοιχεία για τις νέες συμβάσεις που υπεγράφησαν εντός του 2022, οι οποίες έφτασαν τις 3671 , με συνολική ισχύ στα 4,548 GW, που αναμένονται να ηλεκτρισθούν εντός του 2023 και 2024. Οπως προκύπτει από το Δελτίο ΕΛΑΠΕ για το 2022,, στα 88,31 στον Υπολογαριασμό των Έργων μετά την 1/1/21. Αθροιστικά εμφάνισε Πλεόνασμα 307, 54 Εκ., εμφανώς επηρεασμένος από την επιβολή του πλαφόν των 85 Ευρώ. Η εκτίμηση για το κλείσιμο του 2023 διαφοροποιείται κάπως, με τον Υπολογαριασμό των παλαιών έργων να εμφανίζει έλλειμμα ύψους 148,52 Εκατ. και τον Υπολογαριασμό των Νέων έργων να κλείνει με Πλεονάσματα ύψους 124,57 Εκ. Ευρώ. Επανέρχεται η αναγκαιότητα για επανένωση των δυο υπολογαριασμών μσε ένα ενιαίο ΕΛΑΠΕ, έτσι ώστε να ισοσκελίζονται και να εξισορροπούνται στο σωρευτικό άθροισμά τους. Το έτος 2022 στο ΔΣ είναι ενεργοποιημένες 18.862 Συμβάσεις, με εγκατεστημένη ισχύ 10,17 GW, που παρήγαγαν 18,9 TWh επί συνόλου 50,7 TWh που ήταν η ετήσια Ζήτηση/κατανάλωση, και «κόστισαν» (Χρέωση) στον ΕΛΑΠΕ 1.469,6 εκατ. € Οι νέες ΑΠΕ στο Ηπειρωτικό σύστημα για το 2022 ανήλθαν στα 1610 MW εκ των οποίων τα 1454 MW αφορούσαν Συμβάσεις Διαφορικής Προσαύξησης. Η κατανομή τους ανά τεχνολογία είναι: Αιολικά 270 MW, Φ/Β 1284 MW, ΜΥΗΣ 24 MW, Βιομάζα-Βιοαέριο 20 MW και ΣΗΘΥΑ 12 MW. Ο Υπολογαριασμός των παλαιών έργων, έχει ενεργές 15.350 Συμβάσεις, με εγκατεστημένη ισχύ 7,1 GW, παραγωγής 15 TWh, καθαρής αξίας 1.532 εκατ. € (χρέωση ΕΛΑΠΕ) και ο Υπολογαριασμός των νέων έργων, 3.512 Συμβάσεις, με εγκατεστημένη ισχύ 2,7 GW, παραγωγής 2,34 TWh, καθαρής αξίας -62 εκατ. € (πίστωση ΕΛΑΠΕ). Από το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος των ΑΠΕ, ο ΔΑΠΕΕΠ εκπροσωπεί στις Αγορές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας το 62 % της εγκατεστημένης ισχύος (MW) της χώρας εγχέοντας τις κατ’ αναλογία Μεγαβατώρες και ευρισκόμενος στην δεύτερη θέση στον κατάλογο των συμμετεχόντων στην αγορά αμέσως μετα την παραγωγική δύναμη της ΔΕΗ. Το συνολικό έσοδο από την δημοπράτηση των δικαιωμάτων ρύπων ανήλθε στα 1,327 Δις Ευρώ με μέση τιμή δικαιωμάτων CO2 στα 79,71 €/tn . Συνεισφέροντας μόλις 50,52 Εκ. Ευρώ, αφού η ποσόστωση ενίσχυσης του ΕΛΑΠΕ από τους ρύπουςήταν στο χαμηλό 3,8%, αφήνοντας όμως περιθώριο στην πολιτεία να το ανεβάσει , έτσι ώστε να καλύψει τις όποιες ανάγκες ήθελαν παρουσιασθεί. Σχετικά με το 2023 με βάση τα σενάρια του ΔΑΠΕΕΠ η υπόθεση διείσδυσης νέων έργων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ του Υπολογαριασμού Νέων Έργων Στόχων ΕΣΕΚ ΛΓ-3 για το έτος 2023 στο παρόν Δελτίο λαμβάνεται στα 2015 MW και η κατανομή της διείσδυσης είναι 412 MW για τα Αιολικά, 1584 MW για τα Φωτοβολταϊκά, 13,5 MW για τα ΜΥΗΣ, 5,5 MW για τη Βιομάζα και 1 MW για τα ΣΗΘΥΑ. View full είδηση

Αν όμως δεν χρησιμοποιήσεις την κατηγορία 3 και η οικοδομή είναι μέσα στο προκήπιο πάνω από 20 εκατοστά θα σε πάει κατηγορία 5 και δεν θα μπορείς να κάνεις υπαγωγή.

Εκδόθηκε η Εγκύκλιος με Α.Π. ΥΠΕΝ/ΓΡΓΓΧΣΑΠ/36639/1411 - 04/04/2023 με θέμα: Εγκύκλιος Οδηγία για την επιλογή εφαρμογής ενός εκ των πολεοδομικών σχεδίων των άρθρων 7 και 8 του ν. 4447/2016 (A’ 241) για την κατά προτεραιότητα αντιμετώπιση αναγκαίων χωρικών επεμβάσεων και ρυθμίσεων είτε με σημειακή τροποποίηση ισχυόντων ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ είτε με Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΕΠΣ). Η Εγκύκλιος αναφέρει: Από το συνδυασμό των διατάξεων της παραγράφου 14 του άρθρου 7 του ν. 4447/2016 (Α΄241) και της παραγράφου 6 του άρθρου 5 του π.δ 90/2018 για τα «Αρμόδια διοικητικά όργανα, διαδικασίες και προθεσμίες έγκρισης, αναθεώρησης και τροποποίησης των πλαισίων και σχεδίων του συστήματος χωρικού σχεδιασμού του ν. 4447/2016 (Α΄ 241), καθώς και ειδικότερο περιεχόμενο αυτών», (Α΄ 162), όπως αυτές έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, προκύπτει ότι επιτρέπεται η σημειακή τροποποίηση ισχυόντων ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ σύμφωνα με τις διαδικασίες των άρθρων 4 και 5 του ν. 2508/1997 (Α΄124), προκειμένου να αντιμετωπιστούν πολεοδομικές ανάγκες που χρήζουν άμεσης και ταχείας αντιμετώπισης. Οι σημειακές τροποποιήσεις ισχυόντων ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, όπως αναλυτικά περιγράφεται στην παράγραφο Α του παρόντος, αφορούν κυρίως μεμονωμένα θέματα αλλαγών χρήσεων γης είτε άλλες ρυθμίσεις περιορισμένης έκτασης ή και αναγκαίες διορθώσεις για την αποσαφήνιση αντιφατικών ή ασαφών διατυπώσεων που έχουν διαπιστωθεί στο κείμενο, στα διαγράμματα ή στη μεταξύ τους ανάγκη εναρμόνισης και συμφωνίας, που δεν προκύπτει από τα ισχύοντα κείμενα και διαγράμματα ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ και η μεμονωμένη έγκριση των οποίων δεν ανατρέπει τη συνολική φιλοσοφία και τους βασικούς στόχους σχεδιασμού του ισχύοντος ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ. Αν δεν συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις και αιτιολογηθεί το μη εφικτό σημειακής τροποποίησης ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, μπορεί η αναγκαιότητα χωρικής/ πολεοδομικής επέμβασης που συνιστά ρύθμιση ανάλογη με την τροποποίηση, συμπλήρωση ή και ουσιαστική διόρθωση ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, να αντιμετωπίζεται μέσω εκπόνησης Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΕΠΣ), σχέδιο ιδίου επιπέδου – ισοδύναμο προς το ΤΠΣ και, κατά συνέπεια, και προς τα προγενέστερα ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ. Η εκπόνηση και έγκριση των ΕΠΣ ρυθμίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 8 του ν. 4447/2016 σε συνδυασμό με το π.δ. 90/2018, όπως εκάστοτε ισχύει και όπως περιγράφεται στις παραγράφους Β και Γ του παρόντος. Αναλυτικότερα: Α. Σημειακή τροποποίηση ισχύοντος ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ Ειδικότερα η σημειακή τροποποίηση ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ προωθείται σύμφωνα με την παρ. 14 του άρθρου 7 του ν. 4447/2016, αντί για συνολική τροποποίηση/ αναθεώρηση του ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ σύμφωνα με την παρ. 12 του ιδίου άρθρου 7 του ν.4447/2016 που γίνεται με το νέο ΤΠΣ του νόμου αυτού, προκειμένου να αντιμετωπισθούν κατά προτεραιότητα: α) ανάγκες άμεσων πολεοδομικών ρυθμίσεων που έχουν προκύψει από την εν γένει εφαρμογή του σχεδιασμού β) ανάγκες προσαρμογών του πολεοδομικού σχεδιασμού σε νέα δεδομένα και κατευθύνσεις του υπερκείμενου σχεδιασμού (αναθεώρηση Ειδικών και Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων και Ρυθμιστικών Σχεδίων) γ) ανάγκες εξασφάλισης σε κοινωνικό εξοπλισμό/υποδομές που προκύπτουν από την αλλαγή της διοικητικής δομής και δ) ανάγκες αποσαφηνίσεων και διορθώσεων σφαλμάτων ή και μεμονωμένων αλλαγών ή άλλων ρυθμίσεων/προσαρμογών. Περαιτέρω, όπως έχει κριθεί και στις παρακάτω Αποφάσεις του ΣτΕ : Είναι καταρχάς επιτρεπτή η περιορισμένη τροποποίηση του ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ σε οποιοδήποτε χρόνο, σε περίπτωση διαπίστωσης πλάνης περί τα πράγματα, δηλαδή κατά παραγνώριση πραγματικών δεδομένων (ΣτΕ 1641/2018). Επιτρέπεται η τροποποίηση ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ που συνεπάγεται μεταβολή χρήσεων γης μετά από ειδική λεπτομερή μελέτη, η οποία θα στηρίζεται σε αντικειμενικά πολεοδομικά κριτήρια, με σκοπό τη βελτίωση και διαρκή ενίσχυση της προστασίας του υπάρχοντος φυσικού και οικιστικού περιβάλλοντος. (ΣτΕ 1242/2016). Ακόμα και χρήσεις « οχληρότερες σε ορισμένα σημεία από αυτές που προέβλεπε το προηγούμενο ανορθολογικό πολεοδομικό καθεστώς, χωρίς αυτό να συνιστά επιδείνωση των χρήσεων γης, η οποία, άλλωστε, θα ήταν ούτως ή άλλως επιτρεπτή, κατά τα εκτιθέμενα σε προηγούμενη σκέψη, εφόσον η πολεοδομική αναγκαιότητα που θα την επέβαλλε, θα είχε τεκμηριωθεί με την προσήκουσα επιστημονική μελέτη…. Σκοπό, τέλος, της επιβεβλημένης αναθεώρησης του σχεδιασμού της περιοχής αποτελεί προεχόντως η αποκατάσταση της συνοχής μεταξύ των επιπέδων σχεδιασμού, ο οποίος, εφόσον πρόκειται για πράξη πολεοδομικού σχεδιασμού υποδεέστερου επιπέδου, επιτυγχάνεται με την εναρμόνισή του με τον υπερκείμενο πολεοδομικό σχεδιασμό….» (ΣτΕ 873/2019) Μικρή αύξηση της έκτασης του ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, πέραν της συνήθους που προκύπτει από την εξειδίκευση των ορίων του στην κλίμακα του δευτέρου επιπέδου πολεοδομικού σχεδιασμού (Πολεοδομική μελέτη/ Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής), μπορεί να εξετάζεται και προωθείται εφόσον με αυτήν: α) δεν αυξάνονται οι ανάγκες σε γη για τον κοινωνικό εξοπλισμό της Π.Ε και του ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, ή εφόσον προκύπτουν ανάγκες, αυτές εξασφαλίζονται από την διατιθέμενη ως εισφορά/ ή παραχώρηση επί πλέον γης, για τη δημιουργία του απαιτούμενου κοινωνικού εξοπλισμού/κοινωφελών χρήσεων ή και κοινόχρηστων χώρων και β) δεν επέρχονται αλλαγές τους βασικούς στόχους σχεδιασμού του ισχύοντος ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ. Η κίνηση της διαδικασίας για τη σημειακή τροποποίηση ΓΠΣ γίνεται από το ΥΠΕΝ ή τον οικείο Δήμο οίκοθεν, είτε μετά από αίτημα ενδιαφερόμενου φορέα (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) και μετά από γνώμη του Δήμου ή του ΥΠΕΝ. Η πρόταση σημειακής τροποποίησης ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ περιλαμβάνει: α) κύρια πολεοδομική μελέτη τεκμηρίωσης της σημειακής τροποποίησης β) φάκελο περιβαλλοντικού προελέγχου σύμφωνα με το άρθρο 5 της ΚΥΑ ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ. 107017/2006 (Β΄1225/2006) και γ) γεωλογική μελέτη – εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές εκπόνησης γεωλογικών μελετών για ΓΠΣ (ΥΑ με αρ. 37691/12.09.2007 – Β΄1902/2007) καθώς και οι τυχόν άλλες – κατά περίπτωση – απαιτούμενες υποστηρικτικές μελέτες. Β. Εκπόνηση Ε.Π.Σ Η κίνηση της διαδικασίας για την εκπόνηση Ε.Π.Σ. γίνεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ή από τον οικείο Δήμο ή την οικεία Περιφέρεια ή από τον φορέα υλοποίησης του σχεδίου, έργου ή προγράμματος, ήτοι, είτε από φορείς του δημοσίου (όπως ΥΠΕΝ, Δήμο, Περιφέρεια, Πανεπιστήμιο και άλλους φορείς υλοποίησης του σχεδίου, έργου ή προγράμματος), είτε από ιδιωτικούς φορείς (εταιρείες ή φυσικά πρόσωπα) που ενδιαφέρονται για την πολεοδομική διασαφήνιση χρήσεων γης και την υλοποίηση έργων υπερτοπικής σημασίας/εμβέλειας και ολοκληρωμένων επενδυτικών σχεδίων ή προγραμμάτων. Για την εκπόνηση ΕΠΣ πρέπει να συντρέχουν οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στην παρ. 1α του άρθρου 8 του ν. 4447/2016 για τις περιπτώσεις αναπλάσεων ή αποκατάστασης από καταστροφικά φαινόμενα περιοχών κ.λπ. ή και «ταχύρυθμου» σχεδιασμού μεγάλων διοικητικών περιφερειών) στη χωρική οργάνωση μικρότερων περιοχών εκτός ή και εντός ρυμοτομικών σχεδίων – ανεξάρτητα από τα διοικητικά όρια – για να υποδεχτούν ανάπτυξη προγραμμάτων/έργων υπερτοπικής κλίμακας ή στρατηγικής σημασίας για τα οποία απαιτείται η ρύθμιση των χρήσεων γης. Αποτελούν δηλαδή «ολοκληρωμένα» ειδικά σχέδια, τα οποία αναλαμβάνει να υλοποιήσει ένας φορέας (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) ή και ο οικείος Δήμος. Τα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια πρέπει να εναρμονίζονται με τις κατευθύνσεις των Περιφερειακών και των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων ή και Ρυθμιστικών Σχεδίων (Αθήνα και Θεσσαλονίκη) και περιέχουν τις αναγκαίες ρυθμίσεις για την επίτευξη των σκοπών τους, εντός της περιοχής που εκπονούνται (περιοχή επέμβασης). Το Ε.Π.Σ., μπορεί να τροποποιεί ανεπίκαιρες χωρικές ρυθμίσεις (για τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, τους όρους και περιορισμούς δόμησης, και εν γένει τους λοιπούς όρους ανάπτυξης) εγκεκριμένων Πολεοδομικών Σχεδίων π.χ. ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ, ΤΠΣ, ΖΟΕ, ώστε να προετοιμάσει μια περιοχή για να υποδεχθεί ένα συγκεκριμένο επενδυτικό έργο ή πρόγραμμα, μείζονος σημασίας, με σημαντικό αντίκτυπο στην περιφερειακή και εθνική οικονομία και στην αναπτυξιακή πορεία μιας περιοχής, που απαιτεί ειδικούς όρους και χρήσεις για την ανάπτυξή του και το οποίο υλοποιείται από φορείς είτε του δημοσίου (ΥΠΕΝ, Δήμο, Περιφέρεια, Πανεπιστήμιο και άλλους φορείς υλοποίησης του σχεδίου, έργου ή προγράμματος), είτε από ιδιωτικούς φορείς (εταιρείες ή φυσικά πρόσωπα) που ενδιαφέρονται για την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου ή προγράμματος. Σύμφωνα με την περ. δ της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 4447/2016, τα ΕΠΣ είναι σχέδια που εντάσσονται στο ίδιο επίπεδο σχεδιασμού με τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια (Τ.Π.Σ.), και μπορούν να περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για όλα τα θέματα που ρυθμίζονται από Τ.Π.Σ. και να τροποποιούν τις ρυθμίσεις προγενέστερων ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ ή και ΖΟΕ. Ακόμα σύμφωνα με την περ. δα της παρ. 1 του άρθρου 8 ν. 4447/2016 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, τα Ε.Π.Σ μπορούν να καθορίζουν ειδικούς όρους και περιορισμούς δόμησης, κατόπιν ειδικής μελέτης και σχετικής επιστημονικής τεκμηρίωσης, κατά παρέκκλιση από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης, καθώς και από τις διατάξεις του ΝΟΚ και της «εκτός σχεδίου» δόμησης. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι τα Ε.Π.Σ. εγκρίνονται με προεδρικό διάταγμα και με το ίδιο π.δ μπορεί να εγκρίνεται και το ρυμοτομικό σχέδιο εφαρμογής (ΡΣΕ), όπου απαιτείται, ως εξειδικευμένο σχέδιο εφαρμογής. Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην επιτάχυνση των διαδικασιών και του χρόνου εγκρίσεων για την ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού στην περιοχή επέμβασης καθώς και στην ασφάλεια του διοικούμενου για την αδειοδότηση και την εν συνεχεία υλοποίηση χρήσεων υπερτοπικής σημασίας και εμβέλειας καθώς και ολοκληρωμένων επενδυτικών σχεδίων. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με την παρ.6 του άρθρου 8 του ν.4447/2016, οι χρήσεις γης που καθορίζονται με τα ΕΠΣ, κατισχύουν αυτών που είχαν καθορισθεί με το ισχύον ΓΠΣ/ΣΧΟΟΑΠ ή και Τ.Π.Σ. και κατ΄ εξαίρεση ένα εκπονούμενο νέο Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο επιτρέπεται να μεταβάλλει τις καθορισμένες από το Ε.Π.Σ. χρήσεις και δραστηριότητες στην περιοχή επέμβασης, μόνο μετά από ειδική αιτιολογία και σύμφωνη γνώμη του φορέα υλοποίησης του σχεδίου, έργου ή προγράμματος. Γ. Προέγκριση Ε.Π.Σ. Πριν από την έγκριση Ε.Π.Σ., είναι δυνατόν να προηγηθεί η διαδικασία προέγκρισης αυτού, με σκοπό να κριθεί η κατ’ αρχήν δυνατότητα χωροθέτησης της αιτούμενης γενικής ή ειδικής κατηγορίας χρήσης, η οποία χορηγείται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσίας και γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ). Η διαδικασία της προέγκρισης του Ε.Π.Σ. τηρείται υποχρεωτικά, σύμφωνα με την παρ. 1 α. του άρθρου 8 του ν.4447/2016, μόνο στην περίπτωση που η περιοχή επέμβασης αποτελείται από περισσότερα του ενός διακριτά (μη όμορα) τμήματα/εκτάσεις, για τα οποία υπάρχει λειτουργική ενότητα και εξυπηρετούνται οι στόχοι του Ε.Π.Σ. Μάλιστα με τις διατάξεις με του άρθρου 234 του ν.5037/2023 (Α΄78), που προστέθηκαν στο τέλος της παρ. 1γ. του άρθρου 8 του ν.4447/2016 προβλέφτηκε ότι, είναι κατ’ εξαίρεση επιτρεπτό τα Ε.Π.Σ. να προσδιορίζουν, εκτός της περιοχής επέμβασης, υποδομές, μέτρα και όρους που είναι αναγκαίοι για την οργανική ενσωμάτωση της περιοχής επέμβασης στην ευρύτερη περιοχή που την περιβάλλει και να προσδιορίζεται κοινόχρηστη οδός, με την οποία επιτυγχάνεται η οργανική ενσωμάτωση της περιοχής επέμβασης στη ζώνη άμεσης επιρροής ή και στην ευρύτερη περιοχή και ειδικότερα η κυκλοφοριακή σύνδεση με το υφιστάμενο κοινόχρηστο οδικό δίκτυο. Η αίτηση της προέγκρισης συνοδεύεται από τεχνική έκθεση που συντάσσεται σύμφωνα με τις Τεχνικές Προδιαγραφές που καθορίζονται από την παράγραφο ΙΙΙ της υπ’ αρ. 27022/06/06/2017 ΥΑ του Υπουργού ΥΠΕΝ (Β΄1976), όπως αναφέρεται στην ισχύουσα σήμερα με αρ. ΥΠΕΝ/ΔΠΟΛΣ/6015/136/2022 ΥΑ του Υπουργού ΥΠΕΝ (Β΄510) και περιλαμβάνει τις κατευθύνσεις του ισχύοντος χωροταξικού σχεδιασμού, τις θεσμοθετημένες και τις υφιστάμενες χρήσεις γης και τους όρους και περιορισμούς δόμησης στην περιοχή επέμβασης και στη ζώνη άμεσης επιρροής, τα βασικά μεταφορικά και τεχνικά δίκτυα και περιβαλλοντικές υποδομές, τους κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους, και γενικά κάθε πληροφορία που είναι αναγκαία για την τεκμηρίωση της συγκεκριμένης πρότασης για την ανάπτυξη γενικής/ών ή και ειδικών κατηγοριών χρήσεων γης στην περιοχή επέμβασης, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ 59/2018 και των ισχυουσών σχετικών προδιαγραφών εκπόνησης των μελετών Ε.Π.Σ . Η Απόφαση χορήγησης της προέγκρισης αφορά στην αναγκαιότητα και συμβατότητα του προτεινόμενου χωρικού προορισμού ενόψει του ειδικού χαρακτήρα της επιδιωκόμενης ανάπτυξης και της κάλυψης αναγκών παραγωγικής ή επιχειρηματικής ανάπτυξης και ανασυγκρότησης της περιοχής επέμβασης, αφού συνεκτιμηθούν οι γενικότεροι στόχοι του υπερκείμενου χωροταξικού σχεδιασμού. Στο πλαίσιο της χορήγησης προέγκρισης χωροθέτησης του Ε.Π.Σ. δεν εξετάζονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οι οποίες κρίνονται στο στάδιο έγκρισης αυτού και στο πλαίσιο της απαραίτητης εκπόνησης Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ). Αναλυτικά όλη η Εγκύκλιος εδώ: https://diavgeia.gov.gr/doc/ΨΣΓ44653Π8-2ΣΩ View full είδηση

Που ακριβώς το λέει στο άρθρο 19 ? Με κανονική παρερμηνεία του Νόμου "επιτρέπεται" στο Δώμα, αλλά ως εκεί . . .

καλημέρα η παράγραφος 52 αναφέρει πως όσες άδειες έχουν εκδοθεί βάσει Ν.4495/2017 ως τις 30.12.2020 έχουν παράταση ισχύος μέχρι 31.12.2024. Δηλαδή, οικοδομική άδεια που έχει εκδοθεί ηλεκτρονικά τον Μάιο του 2019 και κανονικά έληγε τον Μάιο του 2023, παίρνει κανονικά παράταση ισχύος ως 31.12.2024, σωστά; Αυτόματα παράταση παίρνει και το εργοταξιοκό ρεύμα;

Τα τελευταία χρόνια το σχετικό κόστος στέγασης στην Ελλάδα έχει εκτοξευτεί. Σύμφωνα με τη Eurostat, τα ελληνικά νοικοκυριά που δεν ιδιοκατοικούν πληρώνουν για στέγαση το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους μεταξύ των χωρών της ΕΕ, περίπου 37%. Περίπου 1 στα 3 νοικοκυριά που ζουν στις πόλεις πληρώνουν ακόμη πιο πολλά, περισσότερο από 40% του εισοδήματός τους για στέγαση -επίσης το πιο μεγάλο ποσοστό στην Ευρώπη. 3 στους 4 ενοικιαστές ηλικίας 18 έως 44 ετών δηλώνουν ότι το ενοίκιο που πληρώνουν τους προκαλεί άγχος. Οι εμπειρικές καταγραφές της αναζήτησης σπιτιού στην Αθήνα, συνήθως γραμμένες σε απελπισμένο τόνο, συμπληρώνουν την ίδια εικόνα. Πώς φτάσαμε όμως να έχουμε την πιο ακριβή, συγκριτικά με το εισόδημα, στέγαση στην Ευρώπη; Μια εξήγηση είναι η μεγάλη μείωση των εισοδημάτων. Από το 2009 μέχρι το 2014 οι Έλληνες έχασαν περισσότερο από 40% του διαθέσιμου εισοδήματός τους. Την ίδια περίοδο, οι τουρίστες στις πόλεις και στα νησιά αυξάνονταν. Οι ιδιοκτήτες βρήκαν νέες επιλογές εκμετάλλευσης των ακινήτων τους, όπως οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, οι οποίες επηρέασαν με τη σειρά τους τις τιμές και τα ενοίκια. Όμως, πριν ακόμη συμβούν τα παραπάνω, η Ελλάδα ήταν ήδη μια χώρα χωρίς σπουδαία στεγαστική πολιτική. Μέσα στην καταιγίδα της κρίσης διαλύθηκε ό,τι υπήρχε: το 2012 ο ΟΕΚ, ο κρατικός φορέας που έτρεχε τα πιο μαζικά προγράμματα στέγασης στη χώρα, καταργήθηκε χωρίς να αντικατασταθεί. ­Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Της Έρευνας (PDF) Το τελευταίο διάστημα η συζήτηση για τη στεγαστική πολιτική έχει ανοίξει ξανά. Όλοι αναγνωρίζουν το πρόβλημα και τις ευρύτερες συνέπειές του, π.χ. στο δημογραφικό προφίλ της χώρας. Η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μέτρα που μένουν να εφαρμοστούν, ενώ και τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν κάνει προτάσεις. Πώς μπορεί όμως να μοιάζει μια σύγχρονη και αποτελεσματική στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα; Για να απαντήσει κάποιος σε αυτή την ερώτηση πρέπει πρώτα να κοιτάξει πίσω: στη στεγαστική πολιτική που είχε στο παρελθόν η Ελλάδα, στο αποτύπωμα, στις ανεπάρκειες, αλλά και στο τέλος της. Ο "ξαφνικός θάνατος" του ΟΕΚ Στις 12 Φεβρουαρίου 2012, σε μια δραματική συνεδρίαση της Βουλής, όσο στην οδό Σταδίου καίγονταν οι κινηματογράφοι Αττικόν και Απόλλων, ψηφίστηκε ο Ν. 4046/2012, το δεύτερο μνημόνιο. Ο νόμος, ένα εκτενές κείμενο 574 σελίδων με πολλά παραρτήματα, όπως και τα υπόλοιπα μνημόνια, προέβλεπε σημαντικές περικοπές και εκατοντάδες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε μέχρι τότε το κράτος. Η ψήφισή του εξασφάλισε απαραίτητη χρηματοδότηση και "ξεκλείδωσε" τη μείωση του χρέους, που έγινε γνωστή ως PSI. Όμως ήμασταν ίσως στην πιο σκοτεινή στιγμή της ελληνικής κρίσης. Η αναταραχή στη χώρα, που είχε χάσει 15% του ΑΕΠ της μέσα σε δύο χρόνια, ήταν τόσο μεγάλη που λίγοι ασχολήθηκαν τότε με ένα σύντομο απόσπασμα στο Παράρτημα 5 του νόμου. Εκεί έγραφε ότι, στο πλαίσιο της μείωσης του μη μισθολογικού εργασιακού κόστους, πρέπει "να υιοθετηθεί νομοθεσία να κλείσουν μέσα σε 6 μήνες μικροί φορείς ειδικού σκοπού που ασχολούνται με κοινωνικές δαπάνες οι οποίες δεν αποτελούν προτεραιότητα". Οι δύο φορείς "που δεν αποτελούν προτεραιότητα" στους οποίους αναφερόταν το απόσπασμα ήταν ο Οργανισμός Εργατικής Εστίας και ο Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας. Ο πρώτος, ο πιο μικρός σε μέγεθος από τους δύο, είχε ως αντικείμενο τη "μετεργασιακή μέριμνα" (προγράμματα οικονομικών διακοπών και κουπόνια μειωμένου εισιτηρίου σε θέατρα και άλλα θεάματα), αλλά και την υποστήριξη της λειτουργίας των συνδικάτων. Ο δεύτερος, ο ΟΕΚ, πραγματοποιούσε την κρατική στεγαστική πολιτική για τους μισθωτούς εργαζόμενους. Στην πραγματικότητα, ήταν ο οργανισμός που επί έξι δεκαετίες "έτρεχε" τα πιο μαζικά έργα στέγασης που πραγματοποιούνταν στη χώρα, είτε αυτά ήταν κατασκευαστικά είτε αφορούσαν στήριξη για την απόκτηση σπιτιού από την αγορά. Το 2012, όταν έκλεισε ο ΟΕΚ, τα μέσα ενημέρωσης και οι πολιτικοί ασχολούνταν με άλλες περικοπές του δεύτερου μνημονίου, όπως αυτές των συντάξεων. Επομένως, εκτός από τη μικρή αναφορά του ίδιου του μνημονίου σε "μείωση του μη μισθολογικού κόστους", δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες που να εξηγούν την απόφαση. Γιατί μπορεί η Ελλάδα και οι δανειστές της να συμφώνησαν τελικά τότε να κλείσουν τον ΟΕΚ; Όταν κάποιος κάνει την ερώτηση σε ανθρώπους, οι οποίοι είχαν κάποια σχέση με τον οργανισμό εκείνη την περίοδο, οι απαντήσεις που παίρνει είναι διάφορες: "Ίσως θεωρήθηκε ότι το κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί ως τράπεζα ή ως κατασκευαστική εταιρεία"· "Δεν υπήρχε τότε επείγον στεγαστικό πρόβλημα: το ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα είναι αρκετά υψηλό και εκείνη την περίοδο, λόγω της κρίσης, οι τιμές και τα ενοίκια ήταν χαμηλά"· "Ίσως σκέφτηκαν ότι όπου υπάρχουν δημόσια έργα υπάρχει και διαφθορά ή ότι ο οργανισμός ήταν ανταγωνιστικός προς τον ιδιωτικό τομέα"· "Κυκλοφορεί ένα 'ράδιο αρβύλα' ότι έλειπαν περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ για να κλείσει η συμφωνία για το μνημόνιο, ένα ποσό που αντιστοιχούσε περίπου στο αποθεματικό του οργανισμού τότε". Τον Απρίλιο του 2013, ο ΟΕΚ τυπικά απορροφήθηκε από τον τότε ΟΑΕΔ (πλέον ΔΥΠΑ). Όμως στην πραγματικότητα σταμάτησε κάθε νέα δραστηριότητα. Σταμάτησε να εκδίδει νέα δάνεια, να επιδοτεί το επιτόκιο στεγαστικών δανείων ή να δίνει επιδόματα ενοικίου. Σταμάτησε, επίσης να σχεδιάζει νέους οικισμούς και να κατασκευάζει κατοικίες. Από τότε μέχρι σήμερα, η λειτουργία του αφορά όσα είχαν σχεδιαστεί ή μείνει "ανοιχτά" πριν από το 2012: παρακολούθηση δανείων που είχαν ήδη εκδοθεί και ολοκλήρωση των έργων που είχαν ήδη αρχίσει. Στενό με φόντο την Ακρόπολη, 2023 | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Αντιπαροχή για "μικρούς παίκτες" Πώς φτάσαμε όμως στο μεγάλο κενό της στεγαστικής πολιτικής; Το ελληνικό κράτος, παρότι είχε κάποια στεγαστική πολιτική, αυτή δεν ήταν ποτέ πολύ ισχυρή και οργανωμένη, αντίστοιχα με άλλες χώρες της Βόρειας και Κεντρικής Ευρώπης. Ποια ήταν η παρέμβαση του κράτους για να αποκτήσουν σπίτι οι Έλληνες; "Στην Ελλάδα το κράτος δεν ασχολήθηκε ποτέ ιδιαίτερα σοβαρά με τη στέγαση", παρατηρεί ο επίκουρος καθηγητής Πολεοδομίας και Διαχείρισης Ακινήτων στην Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Νίκος Τριανταφυλλόπουλος. "Υπήρξαν ασφαλώς ο ΟΕΚ και κάποιες προσπάθειες να δημιουργηθούν στεγαστικές τράπεζες, όπως παλιότερα η Κτηματική και η Στεγαστική Τράπεζα και να διευκολυνθεί έτσι η έκδοση στεγαστικών δανείων. Όμως, η στεγαστική πολιτική ασκήθηκε κυρίως με έναν έμμεσο τρόπο, με την ενθάρρυνση της αντιπαροχής, αλλά και με καταπατήσεις και έπειτα νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων. Η κοινωνική κατοικία, ενώ υπήρξε κι αυτή, δεν αναπτύχθηκε ποτέ σε τέτοια κλίμακα ώστε να κάνει σημαντική διαφορά". Παρόμοια είναι και η οπτική του ομότιμου καθηγητή Ανθρώπινης Γεωγραφίας στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Θωμά Μαλούτα: "Στην Ελλάδα είχαμε ένα αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο ήταν αρκετά διαφορετικό από αυτό των ευρωπαϊκών βιομηχανικών χωρών, που έβλεπαν τη στέγαση ως έναν τρόπο για να εξασφαλίσουν την ύπαρξη και την επιβίωση των εργαζομένων", λέει. "Στην Ελλάδα, η εποχή της μεγάλης γεωγραφικής μετακίνησης από την επαρχία προς τις πόλεις μεταπολεμικά δεν ήταν ακριβώς μια εποχή εκβιομηχάνισης: όσοι έφυγαν από την ύπαιθρο δεν έβρισκαν εύκολα δουλειά ούτε στις πόλεις -σχεδόν άλλοι τόσοι, άλλωστε, μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Επομένως, ούτε το κράτος ούτε οι εργοδότες είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να διατηρήσουν τους εργαζόμενους ευχαριστημένους και σε επαρκή αριθμό. Σε αυτό το πλαίσιο, η στέγαση έγινε περισσότερο ατομικό και οικογενειακό μέλημα παρά δημόσιο. Έπρεπε να 'στήσεις' τη δική σου ιδιοκατοίκηση, λίγο-πολύ με τα δικά σου χέρια. Αντίστοιχα, το πολιτικό σύστημα φρόντισε να περιχαρακώσει τον τομέα της κατοικίας ως έναν χώρο που μπορούσαν να λειτουργήσουν και να αναπαράγονται οι μικροί παίκτες: ο μικρός οικοπεδούχος και ο μικρός κατασκευαστής. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 ήταν πολύ δύσκολο για τις τράπεζες να εμπλακούν με τον στεγαστικό τομέα. Από την άλλη μεριά ο μικρός εργολάβος ήταν προστατευμένος από την είσοδο των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών στην αγορά. Ο μεγάλος δεν είχε, ανά μονάδα, μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους από αυτό που είχε ο μικρός. Έτσι, οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, που θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν μεγαλύτερα, κρατικά ή ιδιωτικά έργα κατοικιών εν πολλοίς απείχαν". Η αντιπαροχή, δηλαδή η ανταλλαγή γης με διαμερίσματα, ήταν μια συναλλαγή που επέτρεψε σε πολλούς Έλληνες να αποκτήσουν σπίτι χωρίς να το πληρώσουν με μετρητά και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη της Αθήνας και άλλων ελληνικών πόλεων. Το ντοκιμαντέρ "Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας" (2021), βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Ιωάννας Θεοχαροπούλου -αντίστοιχα η παραγωγή και η έκδοση χρηματοδοτήθηκαν από το Ίδρυμα Ωνάση-, καταγράφει με λεπτομέρεια την εποχή της αντιπαροχής, από τη δεκαετία του 1950 και έπειτα. Παρακολουθεί αρκετές προσωπικές ιστορίες, κυρίως οικοδόμων και εργολάβων και των συζύγων τους. Στη διάρκεια του ντοκιμαντέρ, ένας "χτίστης" αφηγείται το πώς κουβάλησε λάσπη με έναν τενεκέ από το ισόγειο, για να χτίσει τον έκτο όροφο μιας πολυκατοικίας. Μία από τις "νοικοκυρές" θυμάται πώς βοήθησε τον σύζυγό της να χτίσει το δικό τους σπίτι -έπρεπε να βιαστούν για να είναι έτοιμο πριν έρθει ο χειμώνας. Την ίδια εποχή δεν ήταν ασυνήθιστο οι οικοδόμοι να κάνουν τις δικές τους μικρές αισθητικές παρεμβάσεις στα σχέδια των πολυκατοικιών που ετοίμαζαν οι μηχανικοί -ένα συνηθισμένο παράδειγμα είναι τα μοτίβα των τοίχων έξω από τα παράθυρα των λουτρών. Οι ανθρώπινες ιστορίες γύρω από το χτίσιμο της πόλης φανερώνουν εν πολλοίς την απουσία μιας σημαντικής κεντρικής παρέμβασης, ενός σχεδίου. Ωστόσο, αναδεικνύουν και την ιδιαιτερότητα της Αθήνας, τουλάχιστον στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. "Γυρίζοντας το ντοκιμαντέρ είδαμε μία-μία τις προκαταλήψεις μας για την Αθήνα να καταπέφτουν", λέει ο Τάσος Λάγγης, ο οποίος μαζί με τον Γιάννη Γαϊτανίδη έγραψε το σενάριο και σκηνοθέτησε το φιλμ. "Είμαι ένας άνθρωπος περίπου 50 ετών και μεγάλωσα ακούγοντας συχνά για το κακό που έκανε η αντιπαροχή στις πόλεις, ότι η Αθήνα 'δεν βλέπεται'. Με την εμπειρία του ντοκιμαντέρ όλο αυτό κατέρρευσε. Γνωρίσαμε ανθρώπους που τότε ήταν νέοι και χτυπημένοι από τη μεταπολεμική φτώχεια. Το μοναδικό πράγμα που ήθελαν ήταν ό,τι θέλουμε κι εμείς σήμερα: να ζήσουν με την οικογένειά τους σε ένα σπίτι με καλές συνθήκες, ασφαλείς υγειονομικές συνθήκες και με μια προοπτική προκοπής. Άρχισαν με αυτό το όνειρο, με αυτές τις ανάγκες και το κατάφεραν. Αυτή η οπτική της Αθήνας, ως μιας πόλης που χτίστηκε με βάση αυτά τα συναισθήματα και τις επιθυμίες, ήταν μια μεγάλη έκπληξη για εμένα. Η Αθήνα δεν μπορεί να συγκριθεί ούτε με πόλεις στην Τουρκία και στη Μέση Ανατολή, ούτε όμως με ευρωπαϊκές πόλεις, όπως η Ρώμη ή το Παρίσι. Είναι κάτι μοναδικό, το οποίο ίσως επειδή μας είναι τόσο οικείο έχει γίνει, κατά κάποιον τρόπο, αόρατο". Από την άλλη πλευρά, τα όποια μέτρα του κράτους για τη στέγαση ήταν περιορισμένα σε κλίμακα και εφαρμόζονταν πάντοτε στο περιθώριο -σπανιότερα οδήγησαν την ανάπτυξη των πόλεων ή της άλλαξαν κατεύθυνση. Εξάλλου, αφορούσαν μόνο συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Κάποιες γνωστές παρεμβάσεις έγιναν για να αποκτήσουν γη οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία μετά το 1922, ενώ σε πολλές ελληνικές πόλεις χτίστηκαν προσφυγικοί οικισμοί (η Δημόσια Επιχείρηση Πολεοδομίας και Στέγασης που πραγματοποίησε μια επιτυχημένη ανάπλαση στα προσφυγικά του Ταύρου σταμάτησε κι αυτή να λειτουργεί το 2010). Το ελληνικό κράτος φρόντισε επίσης να στεγάσει κάποιους φοιτητές με τις φοιτητικές εστίες, να διευκολύνει τους άστεγους και, μέχρι πρόσφατα, τους πρόσφυγες το πρώτο διάστημα μετά την αναγνώριση του ασύλου. Τι ήταν ο ΟΕΚ; Ημεγαλύτερη, με διαφορά, ομάδα για τη στέγαση της οποίας μερίμνησε κάπως το ελληνικό κράτος ήταν οι μισθωτοί εργαζόμενοι. O OEK, ένας οργανισμός που λειτούργησε από το 1954 και για 58 ακόμη χρόνια, εισέπραττε από το ΙΚΑ ένα μικρό μέρος των εισφορών των εργοδοτών (στο 0,75% όταν έκλεισε) και του μισθού των εργαζομένων (1%), προκειμένου να πραγματοποιεί προγράμματα στέγασης. Ήταν δηλαδή ένας αυτοχρηματοδοτούμενος οργανισμός, που δεν επιβάρυνε τον κρατικό προϋπολογισμό, αφού οι εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών χρηματοδοτούσαν ολόκληρη τη δραστηριότητά του, ακόμη και τους μισθούς του προσωπικού. Συνολικά, το ποσό από τις εισφορές αυτές ήταν σημαντικό, κοντά στα 650 εκατομμύρια ευρώ ετησίως τα τελευταία χρόνια πριν από το κλείσιμο, αλλά συνήθως το ΙΚΑ απέδιδε πολύ λιγότερα, συχνά λιγότερα από τα μισά. Ταυτόχρονα με το κλείσιμο του ΟΕΚ το 2012, καταργήθηκε η σχετική εισφορά των εργοδοτών, ενώ το 2020, οκτώ χρόνια αργότερα, καταργήθηκε η αντίστοιχη εισφορά των εργαζομένων. Ο ΟΕΚ ήταν ένας μάλλον ασυνήθιστος οργανισμός στο πλαίσιο του ελληνικού Δημοσίου. Πριν από το κλείσιμο, εργάζονταν εκεί περίπου 730 εργαζόμενοι: μεταξύ τους ήταν 200 πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, γεωπόνοι ή γεωφυσικοί και 100 οικονομολόγοι, μαθηματικοί ή λογιστές. Μαζί με κάποιους συμβασιούχους και με τους μαθητευόμενους των προγραμμάτων stage, το προσωπικό είχε κάποια στιγμή προσεγγίσει τους 1.000 εργαζομένους σε τοπικά γραφεία, σε όλες τις περιφέρειες της χώρας. Φυσικά, ο ΟΕΚ δεν ήταν κάτι ασυνήθιστο στο ευρωπαϊκό πλαίσιο. Αν υπήρχε κάτι ασυνήθιστο ήταν το ότι είχε σχετικά μικρή δραστηριότητα σε σύγκριση με άλλους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς οργανισμούς. Για παράδειγμα, αντίστοιχοι αυστριακοί και ολλανδικοί φορείς διαχειρίζονται (με πολύ διαφορετικά μοντέλα από το ελληνικό) περισσότερο από το 20% του συνόλου των κατοικιών στις χώρες τους. Όλοι οι σχετικοί οργανισμοί στην Ευρώπη συμμετέχουν στη συνομοσπονδία παρόχων κοινωνικής κατοικίας Housing Europe και συνολικά διαχειρίζονται σχεδόν 25 εκατομμύρια κατοικίες. Η Ελλάδα δεν συμμετέχει πια, παρά μόνο μέσω της Αναπτυξιακής Μείζονος Αστικής Θεσσαλονίκης, που εντάχθηκε τους τελευταίους μήνες έχοντας δημοσιεύσει μια σχετική μελέτη το 2020. Όπως συμβαίνει συχνά με την ελληνική δημόσια διοίκηση, έτσι και στην περίπτωση του πρώην ΟΕΚ, τα δημόσια διαθέσιμα δεδομένα σπανίζουν. Σύμφωνα με υπολογισμούς που είχε κατά καιρούς δημοσιοποιήσει ο οργανισμός (χωρίς σχολαστική τεκμηρίωση) συνολικά 700.000 νοικοκυριά υποστηρίχθηκαν οικονομικά στο να αποκτήσουν ή να νοικιάσουν σπίτι όσο καιρό αυτός λειτουργούσε: 100.000 αγόρασαν έτοιμη κατοικία με δάνειο, 362.000 έχτισαν σπίτι με δάνειο, 238.000 επισκεύασαν το σπίτι τους με δάνειο και 100.000 (ή πιθανόν περισσότεροι) κάθε χρόνο λάμβαναν επίδομα ενοικίου συνολικού ύψους 1.000 έως 1.200 ευρώ. Αντίστοιχα, περίπου 500 οικισμοί κοινωνικών κατοικιών στεγάζουν μέχρι σήμερα περίπου 50.000 νοικοκυριά. Ο ΟΕΚ έδινε περισσότερα δάνεια, απ’ ό,τι κατασκεύαζε κατοικίες. Τα δάνεια και τα επιδόματα συνήθως αποτελούσαν περισσότερο από το 70% των εξόδων του οργανισμού. Όμως κι αυτό δεν ίσχυε πάντοτε. Για παράδειγμα, μετά το 2007, όταν οι τρίτεκνοι αναγνωρίστηκαν ως πολύτεκνοι, τότε οι μισθωτοί τρίτεκνοι έγιναν αμέσως δικαιούχοι στεγαστικού δανείου. Τα έξοδα για δάνεια αυξήθηκαν ξαφνικά κατά επιπλέον 160-195 εκατ. ευρώ τον χρόνο και το μέρος των εξόδων του ΟΕΚ που αφορούσε δάνεια είχε εκτιναχθεί στο 95% μέσα σε δύο χρόνια. Τα επιδόματα ενοικίου στα μέσα της δεκαετίας του 2000 κόστιζαν περισσότερο από 150 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Όμως, τότε οι υπηρεσίες του Δημοσίου δεν "συνομιλούσαν" τόσο συχνά η μία με την άλλη και η διασταύρωση των στοιχείων των δικαιούχων ήταν πιο δύσκολη. Εργαζόμενοι στον πρώην οργανισμό λένε ότι "η διαδικασία της διασταύρωσης ίσως δεν ήταν πάντα εξαντλητική". Από την άλλη μεριά, το 2012 η Ελλάδα έμεινε χωρίς καμία επιδότηση του ενοικίου για πέντε χρόνια μέχρι το 2017. Τότε θεσπίστηκε ένα νέο, χαμηλό επίδομα, ως όρος του μνημονίου, και δίνεται μέχρι σήμερα από τον ΟΠΕΚΑ. Συγκριτικά με το σύνολο των κατοικιών στη χώρα, οι κατοικίες που κατασκεύασε ο ΟΕΚ είναι λίγες και, επομένως, δεν έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην ανάπτυξη των ελληνικών πόλεων. Αλλά άφησαν αποτύπωμα, κυρίως στις πιο μικρές πόλεις. Οι κατοικίες αυτές συνήθως χτίζονταν μακριά από το κέντρο και, επομένως, ήταν ένας έμμεσος τρόπος να επεκταθούν οι πόλεις προς μια κατεύθυνση. Μια σειρά από απαραίτητες εγκαταστάσεις, όπως το δίκτυο ηλεκτροδότησης ή η αποχέτευση, έφτασαν σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους δικαιούχους του ΟΕΚ. Αφού υπήρχε νερό, ρεύμα και αποχέτευση, πολύ περισσότεροι έχτιζαν στις ενδιάμεσες περιοχές. Ο πρώην OEK διαχειριζόταν τη γη (σε κάποιες περιπτώσεις την αγόραζε), την ενέτασσε στο σχέδιο πόλης αν ήταν εκτός, εκπονούσε πολεοδομική μελέτη, δημοπρατούσε την κατασκευή και την επέβλεπε. Έπειτα επέλεγε, μέσω κλήρωσης, τους δικαιούχους και καθόριζε το τίμημα που αυτοί θα πλήρωναν. Οι κατοικίες του ΟΕΚ, συνήθως εμβαδού 80 έως 130 τ.μ. σε διώροφα ή τετραώροφα κτήρια, υπάρχουν σε οικισμούς σε όλη την επικράτεια. Παρότι οι δύο πιο μεγάλοι, με διαφορά, οικισμοί τους οποίους έχτισε ο ΟΕΚ βρίσκονται στην Αττική, οι κοινωνικές κατοικίες είναι περισσότερες στην περιφέρεια. Η ελληνική εκδοχή της κοινωνικής κατοικίας εστίαζε σχεδόν αποκλειστικά στην ιδιοκτησία και την ιδιοκατοίκηση. Στις περισσότερες χώρες της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης οι κοινωνικές κατοικίες διατίθενται συνήθως προς ενοικίαση, δημιουργώντας μία, κατά κάποιον τρόπο, παράλληλη αγορά, που "ανταγωνίζεται" τα ενοίκια της ελεύθερης αγοράς -και πιθανόν συμβάλλει στο να μειωθούν. Επιπλέον, μια τέτοια αγορά ενοικιαζόμενης κοινωνικής κατοικίας δημιουργεί ένα "απόθεμα" κατοικιών, το οποίο το κράτος μπορεί να παραχωρεί, με χαμηλό ενοίκιο, σε όσους πληρούν τα σχετικά κριτήρια κάθε χρονική στιγμή. Στην Ελλάδα, οι κοινωνικές κατοικίες παραχωρούνταν στον δικαιούχο έναντι χαμηλού αντιτίμου, και αφότου το πλήρωνε γινόταν ο ίδιος ιδιοκτήτης τους, ανεξάρτητα από την οικονομική κατάστασή του αργότερα. Επομένως, η στιγμή που θα γινόταν η κλήρωση για τους δικαιούχους είχε ξεχωριστή σημασία. Αρκετοί από τους συνομιλητές μας για τις ανάγκες αυτού του άρθρου περιέγραψαν, όχι χωρίς ειρωνεία, αυτή την περίοδο σαν "μια μεγάλη γιορτή", όπου "εμφανίζονταν όλες οι αρχές του κράτους". Πόσο όμως θα πλήρωναν τελικά οι δικαιούχοι για το καινούργιο σπίτι τους; Είναι κάτι που το μάθαιναν μετά από πολύ καιρό. Μετά την κλήρωση άρχιζε η διαδικασία υπολογισμού του κόστους της κατασκευής και καθορισμού του αντιτίμου της κάθε κατοικίας. Το προσωπικό του ΟΕΚ συνυπολόγιζε το κόστος της γης και της ανέγερσης του οικισμού και της κατοικίας, και υπολόγιζε ένα ενιαίο κόστος ανά τ.μ. για τους κατοίκους του κάθε οικισμού. Τη δεκαετία του 2000 αυτό το κόστος ήταν συνήθως κοντά στα 400 ευρώ, παρότι υπήρχαν οικισμοί που χρεώνονταν πολύ περισσότερο, ακόμα και περισσότερο από τα διπλάσια. Ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία. Ο καθορισμός του κόστους μπορεί να διαρκούσε αρκετά χρόνια και, στο μεταξύ, ο δικαιούχος πλήρωνε ένα αντίτιμο κάθε μήνα, έναντι. Δεν ήταν ασυνήθιστο δικαιούχοι ή σύλλογοι οικιστών να ισχυρίζονται ότι η κατοικία τους ή ο οικισμός τους έχει κακοτεχνίες και να διεκδικούν χαμηλότερο αντίτιμο, αφότου είχαν ήδη μετακομίσει. Την τελευταία δεκαετία, οι, πολύ λιγότεροι, εργαζόμενοι του πρώην ΟΕΚ (και αναλογικά, ακόμα λιγότεροι μηχανικοί) που έχουν παραμείνει στη ΔΥΠΑ ουσιαστικά διαχειρίζονται μόνο ανοιχτές υποθέσεις. Από τη φύση των ρυθμίσεων που θεσπίστηκαν στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, καταλαβαίνει κάποιος ότι η διαχείριση που ασκούσε ο οργανισμός δεν ήταν πάντα ιδανική. Πέντε χρόνια μετά το κλείσιμο, το 2017, ορίστηκε μέγιστη τιμή ανά τ.μ. για τους οικισμούς που δεν είχαν ακόμη τιμολογηθεί και ανακοινώθηκαν πολύ ευνοϊκές ρυθμίσεις για όσους ακόμη χρωστούσαν. Πολλά από τα δάνεια του ΟΕΚ ήταν "κόκκινα". Το 2018 ρυθμίστηκαν με πολύ ευνοϊκές ρυθμίσεις και με κούρεμα τόκων υπερημερίας. Ταυτόχρονα, παραμένει μέχρι σήμερα ο γρίφος της αξιοποίησης της αρκετά μεγάλης περιουσίας του πρώην ΟΕΚ: σύμφωνα με ανεπίσημους υπολογισμούς, πρόκειται για εκτάσεις τουλάχιστον 4.500 στρεμμάτων σε όλη την Ελλάδα, συνήθως δωρεές δήμων ή περιφερειών, στην πολύ μεγάλη πλειοψηφία τους εκτός σχεδίου πόλης. Ένα χωριό από το μέλλον Υπάρχει ένα "παιδί" της ελληνικής στεγαστικής πολιτικής, που σήμερα έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον. Βόρεια της Αθήνας, στην Πεύκη, βρίσκεται το Ηλιακό Χωριό, δηλαδή 435 κατοικίες, οργανωμένες σε κτήρια δύο, τεσσάρων και έξι ορόφων. Πρόκειται για τον δεύτερο μεγαλύτερο οικισμό του ΟΕΚ, μετά το Ολυμπιακό Χωριό με τις 2.300 κατοικίες. Το Ηλιακό Χωριό σχεδιάστηκε την περίοδο 1978 έως 1981 από το γραφείο του αρχιτέκτονα Αλέξανδρου Τομπάζη και κατασκευάστηκε μέχρι το 1989 με τέτοιο τρόπο ώστε τα κτήρια να είναι ενεργειακά αποδοτικά με πολλούς, καινοτόμους τρόπους. Τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 δεν υπήρχε η συζήτηση περί κλιματικής αλλαγής και ήμασταν πολύ μακριά από τους αλλεπάλληλους κύκλους των σημερινών προγραμμάτων "Εξοικονομώ". Όμως τότε ο κόσμος άφηνε πίσω του δύο μεγάλες πετρελαϊκές κρίσεις. "Tο Ηλιακό Χωριό ήταν ένα πιλοτικό έργο στα σπάργανα της ενασχόλησης με την 'ηλιακή' όπως ονομάστηκε αρχικά αρχιτεκτονική ή τον βιοκλιματικό σχεδιασμό, όπως τον αποκαλούμε σήμερα", λέει ο αρχιτέκτονας Άκης Τηλεμάχου, ο οποίος είναι σήμερα συνεργάτης του γραφείου Τομπάζη. Στο "χωριό" συνυπήρχαν συστήματα μόνωσης μαζί με, ιδιαίτερα καινοτόμα για την εποχή, "ενεργητικά συστήματα", που σχεδιάστηκαν για να παρέχουν θέρμανση και ζεστό νερό στις κατοικίες εξοικονομώντας ενέργεια. Τότε χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τεχνολογίες όπως το αποκεντρωμένο σύστημα αντλιών θερμότητας, συλλέκτες αέρος, επίπεδοι συλλέκτες νερού, διεποχιακή αποθήκευση θερμότητας με συλλέκτες νερού και μια μεγάλη υδατοδεξαμενή όγκου 600 κυβικών μέτρων. Ηλιακό Χωριό, 2023 | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Τα "ενεργητικά" συστήματα αυτά είχαν σχεδιαστεί ως μια πιθανή απάντηση στις πετρελαϊκές κρίσεις: με πιο ενεργειακά αποδοτικές κατοικίες οι άνθρωποι ήταν λιγότερο εξαρτημένοι από την τιμή του πετρελαίου και από το καρτέλ του ΟΠΕΚ. Το ενδιαφέρον μάλιστα για το πόσο καλά μπορεί να λειτουργούν οι πρωτοπόρες ενεργειακές κατοικίες ήταν ευρύτερο: το γερμανικό Υπουργείο Έρευνας και Τεχνολογίας πλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος του κόστους της μελέτης για την ανάπτυξη του Ηλιακού Χωριού. Αντίστοιχα, ερευνητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης μετρούσαν, τα πρώτα χρόνια μετά τα εγκαίνια, την απόδοση των συστημάτων. Μια βόλτα στο Ηλιακό Χωριό σήμερα μαρτυρά ότι τα περισσότερα από αυτά τα συστήματα δεν δουλεύουν όπως σχεδιάστηκαν -κάποια δεν λειτούργησαν ποτέ. Στις ταράτσες των σπιτιών τα περισσότερα ηλιακά πάνελ είναι φθαρμένα. Άλλα έχουν πλέον απομακρυνθεί· οι σιδεριές στις οποίες στηρίζονταν χάσκουν γυμνές και σε κάποιες από αυτές οι κάτοικοι έχουν στερεώσει συμβατικούς ηλιακούς θερμοσίφωνες. Σποραδικά εμφανίζονται πεταμένα μονωτικά υλικά. Τελικά, το 2019 το Ηλιακό Χωριό έκανε ό,τι θεωρητικά δεν είχε ανάγκη να κάνει: συνδέθηκε με το δίκτυο του φυσικού αερίου. Γιατί όμως, παρότι η αρχική ιδέα πίσω από την κατασκευή του Ηλιακού Χωριού με τα χρόνια γινόταν ολοένα και πιο επίκαιρη, το ίδιο το χωριό φαινόταν να την εγκαταλείπει; Οι πρώτες αξιολογήσεις του ΑΠΘ διαπίστωναν ότι οι κάτοικοι, παρότι είχαν εκπαιδευτεί γύρω από τα συστήματα που είχαν τότε εγκατασταθεί, δυσκολεύονταν να τα λειτουργήσουν με σωστό τρόπο. Τοποθετούσαν έπιπλα στους νότιους τοίχους, τα οποία "έκλειναν" τους τοίχους θερμικής αποθήκευσης σε κάποια από τα κτήρια του οικισμού και έτσι τον χειμώνα τα σπίτια ήταν πιο κρύα. "Αν κάποιος αφήνει τα παντζούρια κλειστά ή την τέντα κατεβασμένη στον χώρο του 'θερμοκηπίου' κατά τη διάρκεια μιας χειμωνιάτικης μέρας ή έχει τοποθετήσει έπιπλα ή πράγματα που σκιάζουν π.χ. τον πάγκο νερού, γιατί αυξήθηκαν οι ανάγκες της οικογενείας του σε χώρους, θα υπάρξει μείωση του κέρδους θερμότητας που περιμένουμε", εξηγεί ο Άκης Τηλεμάχου. Από την άλλη πλευρά, πόσο εύκολο ήταν οι άνθρωποι που ζούσαν εκεί να έχουν τον νου τους σε όλα αυτά τα άγνωστα και απαιτητικά συστήματα, ενώ παράλληλα συνέχιζαν τις δουλειές τους και τις ζωές τους; Και, όσο οι σχετικές τεχνολογίες βελτιώνονταν, γιατί δεν αναβαθμίστηκαν τα ίδια τα συστήματα; "Πέραν της συντήρησης των έργων ή της κατάρτισης των κατοίκων, έργα των οποίων η λειτουργία ή και η ίδια η φύση βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εκτενή χρήση μηχανολογικών ή άλλων τεχνολογιών, κινδυνεύουν εύκολα να θεωρηθούν παρωχημένα με τους σύγχρονους ρυθμούς εξέλιξης των αντίστοιχων τεχνολογιών. Για να εξασφαλίζεται η λειτουργία τους, θα πρέπει να εξασφαλίζεται και η ενημέρωση ή η αναβάθμισή τους. Επιπλέον τα τελευταία χρόνια είχαμε σχετικά φθηνή ενέργεια", λέει ο Άκης Τηλεμάχου. Ωστόσο, θα ήταν άδικο το αποτύπωμα του Ηλιακού Χωριού να περιοριστεί μόνο στα συστήματα που δεν λειτούργησαν. Είναι σίγουρα ενδιαφέρον, ίσως το πιο ενδιαφέρον, ότι το ελληνικό κράτος έκανε μια τέτοια υπέρβαση. Είχε την ικανότητα να φανταστεί και να προκρίνει, ακόμη και κατ’ εξαίρεση της συνηθισμένης δραστηριότητας του ΟΕΚ, την κατασκευή ενός τέτοιου οικισμού εκείνη την περίοδο. Πέρα από αυτό, το Ηλιακό Χωριό παραμένει περισσότερο από 30 χρόνια αργότερα ένας ζωντανός οικισμός. Τα κτήρια έχουν σωστό προσανατολισμό, είναι οργανωμένα σε κομψά οικοδομικά τετράγωνα με επαρκή δημόσιο χώρο, με πλατείες και αίθρια -πράγματα τα οποία σπανίζουν στις ελληνικές πόλεις. Είναι επίσης πιθανό να συνέβαλε στο "ζωντάνεμα" ολόκληρης της περιοχής. Περπατώντας από το Μαρούσι προς την τοποθεσία του, επί πολλά οικοδομικά τετράγωνα τα περισσότερα κτήρια φαίνεται να έχουν χτιστεί τουλάχιστον μετά τα μέσα της δεκαετίας του 1980, παράλληλα ή αργότερα από τον οικισμό. Όπως ένας μυς του ανθρώπινου σώματος, έτσι και μια κρατική υπηρεσία, αν μείνει αδρανής για πολύ καιρό ατροφεί. Μετά το κλείσιμο του ΟΕΚ το 2012 και τη μη αντικατάστασή του από κάτι άλλο, το ελληνικό κράτος έχασε τη δυνατότητα να "τρέχει" αντίστοιχα έργα. Δεν μπορεί πια να ασκεί στεγαστική πολιτική και, μέσα από αυτή, να επιδρά θετικά στην ανάπτυξη των πόλεων, να φαντάζεται ένα βιώσιμο μέλλον και να προσαρμόζεται σε αυτό. Ηλιακό Χωριό, 2023 | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις ------- Μετά από μια δεκαετία χωρίς στεγαστική πολιτική, ήρθε μια δύσκολη στεγαστική κρίση. Πώς μπορεί να σχεδιαστούν τα κατάλληλα μέτρα από το μηδέν, αποφεύγοντας τα λάθη του παρελθόντος; Ποιος θα τα εφαρμόσει, πόσοι και ποιοι άνθρωποι; Πόσα χρήματα χρειάζονται και πώς μπορεί να βρεθούν, αλλά και να έχουν τον μικρότερο δυνατό δημοσιονομικό αντίκτυπο; Και, τελικά, μετά την εμπειρία των μνημονίων, μπορεί να ξαναβρεί το ελληνικό κράτος την ικανότητά του να υπερβεί την εποχή του, αυτή τη φορά με επιτυχία; Είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα, το να γίνουν οι παραπάνω ερωτήσεις και να απασχολήσουν τον δημόσιο διάλογο. Όμως, πώς μπορεί να μοιάζουν οι απαντήσεις; Σε αυτό το σημείο, είναι χρήσιμο κάποιος να στρέψει το βλέμμα του έξω από τη χώρα, στην υπόλοιπη Ευρώπη. Διαφορετικές χώρες έχουν άλλους τρόπους να ασκούν στεγαστική πολιτική, οι οποίοι σχηματίστηκαν σε διαφορετικές συνθήκες. Είναι δύσκολο, και πιθανόν καταδικασμένο να αποτύχει, τα μέτρα που πήρε μια χώρα να μεταφερθούν αυτούσια στο περιβάλλον μιας άλλης. Όμως, οι διαφορετικές οπτικές πάνω στο ζήτημα της στέγασης φανερώνουν τα προβλήματα που πρέπει να λυθούν και τις επιλογές που υπάρχουν. Ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες στην Αυστρία Το 1995 ο "starchitect" Ζαν Νουβέλ, που μεταξύ άλλων έχει σχεδιάσει τη Φιλαρμονική του Παρισιού και την επέκταση του Εθνικού Μουσείου Τέχνης στη Μαδρίτη, παρέδωσε τα σχέδιά του για την αναμόρφωση του πρώτου από τους τέσσερις πύργους του Gasometer. Σχεδόν ταυτόχρονα, ακόμη τρεις αυστριακοί αρχιτέκτονες παρέδωσαν αντίστοιχα σχέδια για τους υπόλοιπους τρεις πύργους. Τα Gasometers, τέσσερις μεγάλες, κυκλικές δεξαμενές γκαζιού (με ύψος 70 και διάμετρο 60 μέτρα η καθεμία) κοντά στο κέντρο της Βιέννης χτίστηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα. Όμως, στα μέσα της δεκαετίας του 1990 ήταν έρημες ήδη επί περισσότερα από 30 χρόνια. Τα σχέδια του Νουβέλ και των υπόλοιπων αρχιτεκτόνων προέβλεπαν την αναμόρφωση των δεξαμενών σε χώρους συναυλιών, εμπορικά κέντρα, κινηματογράφους, γυμναστήρια, φοιτητικές εστίες και κατοικίες. Το έργο ολοκληρώθηκε τελικά έξι χρόνια αργότερα και μεταμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό ολόκληρη την περιοχή. Σήμερα, αποτελεί από μόνο του μια ζωντανή γειτονιά όπου κινούνται καθημερινά ή κατοικούν περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι. Ο χώρος έχει αποκτήσει πλέον και τουριστικό ενδιαφέρον: εκεί πραγματοποιούνται τακτικά ξεναγήσεις για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα για τις παλιές δεξαμενές και για την ανάπλασή τους. Ωστόσο, αξίζει κάποιος να σταθεί λίγο περισσότερο στις κατοικίες μέσα στα Gasometers. Από τις 800 συνολικά κατοικίες, οι περισσότερες, περίπου 600, είναι κοινωνικές κατοικίες. Ιδιοκτήτης είναι ο δήμος της Βιέννης και τα διαμερίσματα διατίθενται για ενοικίαση σε δικαιούχους των αντίστοιχων προγραμμάτων κοινωνικής στέγασης. Οι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες είναι κάτι μάλλον συνηθισμένο στην Αυστρία. Στη Βιέννη, μια πόλη 1,9 εκατομμυρίων κατοίκων, ο δήμος καθώς και κάποιοι μη κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί διαχειρίζονται περίπου 200.000 ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες. Σε ολόκληρη τη χώρα, 1 στις 5 κατοικίες είναι ενοικιαζόμενη κοινωνική κατοικία, ενώ η Αυστρία είναι μία από τις μόλις έξι χώρες του ΟΟΣΑ όπου, από το 2010 μέχρι το 2018, το ποσοστό αυτών των κατοικιών αναλογικά με το σύνολο αυξήθηκε. Τα κριτήρια για τους δικαιούχους ενοικίασης κοινωνικών κατοικιών είναι ιδιαίτερα γενναιόδωρα: έχει υπολογιστεί ότι περιλαμβάνουν τη μεγάλη πλειοψηφία, περίπου 80%, των νοικοκυριών στη χώρα. Οι τέσσερις πύργοι του Gasometer | Πηγή: Shutterstock "Το σύστημα κοινωνικής στέγασης στην Αυστρία άρχισε με την εκβιομηχάνιση", εξηγεί η πρέσβης της χώρας στην Αθήνα, Ερμίνε Πόπελερ. "Σε κάποια μέρη, όπως στη Στυρία, η ανάπτυξη αυτή συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη βιομηχανία: εκεί υπήρχε μεγάλη ανάγκη για εργάτες στα ορυχεία. Από την άλλη πλευρά, η Βιέννη, ως έδρα του οίκου των Αψβούργων στις αρχές του 19ου αιώνα ήταν πολύ ελκυστική για τους ανθρώπους να μείνουν και να εργαστούν. Επομένως δημιουργήθηκε και εκεί μια σημαντική ανάγκη για στέγαση. Η πόλη της Βιέννης αποφάσισε τότε να αρχίσει το σύστημα της κοινωνικής κατοικίας ενώ, παράλληλα, δημιουργήθηκαν και οι πρώτοι συνεταιρισμοί". Πώς λειτουργεί όμως στην πράξη ένα τόσο παλιό σύστημα, όπου η παρέμβαση του κράτους είναι τόσο σημαντική; Πώς οργανώνεται; "Η κάθε πόλη έχει τα δικά της κριτήρια για τους δικαιούχους", εξηγεί η Ερμίνε Πόπελερ. "Οι εκατοντάδες μη κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί στέγης χρηματοδοτούνται μέσω ειδικών δανείων από στεγαστικές τράπεζες. Εισπράττουν επίσης εισφορές από τους δήμους και φυσικά εισπράττουν τα ενοίκια που πληρώνουν οι δικαιούχοι. Με αυτό τον τρόπο έχουν κεφάλαιο που το χρησιμοποιούν για τη διαχείριση των κατοικιών και για τις απαραίτητες επενδύσεις σε υποδομές". Παρότι η Αυστρία επιδοτεί κάποια δάνεια ή σπανιότερα παρέχει χρηματοδότηση για την απόκτηση σπιτιού σε πολύ φτωχά νοικοκυριά, η βάση της αυστριακής στεγαστικής πολιτικής είναι οι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες. Είναι μάλλον αναμενόμενο ότι τα ενοίκια, που καθορίζονται κυρίως από την περιοχή και από το κόστος κατασκευής της κοινωνικής κατοικίας είναι αισθητά χαμηλότερα από αυτά της ελεύθερης αγοράς. Πρόκειται για μια παράλληλη αγορά ακινήτων. Επηρεάζει άραγε αυτό τις τιμές στην ελεύθερη αγορά; "Σίγουρα, υπάρχει μια σύνδεση της κρατικά επιδοτούμενης αγοράς κατοικίας με την ελεύθερη", λέει η Ερμίνε Πόπελερ. "Αυτό βέβαια δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις. Για παράδειγμα, οι τιμές των πολυτελών κατοικιών ακολουθούν τη διεθνή αγορά πολυτελών κατοικιών χωρίς να επηρεάζονται από ό,τι συμβαίνει στην κοινωνική κατοικία". Συνδυασμός πολλών παρεμβάσεων στη Γαλλία ΗΓαλλία είναι κι αυτή μια χώρα με ιδιαίτερα ανεπτυγμένο σύστημα ενοικιαζόμενων κοινωνικών κατοικιών: περίπου 14% του συνόλου των κατοικιών στη χώρα λειτουργούν με αυτό τον τρόπο. Ωστόσο, η χρηματοδότηση του συστήματος διαφέρει από την αντίστοιχη της Αυστρίας. "Υπάρχει ένας ειδικός μηχανισμός, το 1% των μισθών για τη στέγη", λέει ο Γάλλος πολεοδόμος, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα real estate του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον, Αρτούρ Ακολέν. "Πλέον βέβαια η εισφορά για την κοινωνική κατοικία έχει μειωθεί στο 0,45%, αλλά έχει μείνει το όνομα. Αυτό το ποσοστό κρατείται από όλους τους μισθούς που πληρώνονται στη χώρα από επιχειρήσεις ενός μεγέθους και πάνω, και παρέχει κεφάλαιο στην ενοικιαζόμενη κοινωνική κατοικία. Ένα μικρότερο μέρος του χρησιμοποιείται για την υποστήριξη της αγοράς κατοικίας. Οι επιχειρήσεις έχουν επίσης κάποιο λόγο στο πώς μοιράζονται αυτά τα χρήματα και κάποιες φορές ζητούν επιπλέον προνόμια για τους εργαζόμενους του κλάδου τους". Πρόκειται επίσης για ένα σύστημα νεότερο από αυτό της Αυστρίας. Σχεδόν ταυτόχρονα με την ανοικοδόμηση μετά τον πόλεμο, οι Γάλλοι μετακινήθηκαν μαζικά από την περιφέρεια προς τις πόλεις, δημιουργώντας έτσι νέες ανάγκες στέγασης. Για να ικανοποιηθούν οι νέες ανάγκες, τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 οι αρχές κατασκεύασαν τεράστια συγκροτήματα κοινωνικών κατοικιών με εκατοντάδες διαμερίσματα το καθένα στα προάστια των γαλλικών πόλεων. Πολλά από αυτά τα συγκροτήματα εξελίχθηκαν σε γκέτο. "Παρότι έχουν γίνει νεότερες επενδύσεις στην εκ νέου ανάπτυξη, είναι γεγονός ότι σε πολλά από αυτά τα πρώτα συγκροτήματα σήμερα υπάρχει φτώχεια και παραβατικότητα", εξηγεί ο Αρτούρ Ακολέν. Ωστόσο, η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Από τις περίπου 5 εκατομμύρια κοινωνικές κατοικίες που λειτουργούν στη Γαλλία, πολλές, περίπου 2 εκατομμύρια, προστέθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια. "Πρόκειται συνήθως για πιο μικρά συγκροτήματα 10, 20 ή 30 διαμερισμάτων, διάσπαρτα σε περιοχές των πόλεων, ακόμα και σε πιο ακριβές περιοχές στο κέντρο του Παρισιού. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια πλέον να πραγματοποιούνται μικρότερα έργα, πιο ενταγμένα στην κάθε περιοχή όπου αναπτύσσονται. Επιπλέον, και τα μεγαλύτερα καινούργια έργα διαθέτουν κατοικίες τόσο στην ελεύθερη αγορά όσο και στην κρατικά επιδοτούμενη", λέει ο Αρτούρ Ακολέν και αναφέρεται σε ένα έργο που βρίσκεται σε εξέλιξη, στη συνοικία Clichy-Batignolles στο Παρίσι. Στον χώρο ενός παλιού αμαξοστασίου, σε μια έκταση 540 στρεμμάτων στο 17ο διαμέρισμα του Παρισιού λειτουργούν ήδη τα νέα δικαστήρια, ένας ουρανοξύστης ύψους 160 μέτρων που σχεδίασε ο Ρέντσο Πιάνο. Απέναντι από τα δικαστήρια, γύρω από ένα μεγάλο πάρκο 100 στρεμμάτων όπου βρίσκονται τρία κρατικά θέατρα, γραφεία, σχολεία και καταστήματα, κατασκευάζονται 3.400 κατοικίες, με τις μισές από αυτές να ενοικιάζονται, ή να είναι προγραμματισμένο να ενοικιαστούν ως κοινωνικές κατοικίες. Οι δικαιούχοι επιλέγονται με πολλά, διαφορετικά κριτήρια ανά περιοχή και για ένα τέτοιο καινούργιο διαμέρισμα σε ελκυστική τοποθεσία η αναμονή μέχρι να μετακομίσουν στο νέο σπίτι τους μπορεί να ξεπεράσει τα πέντε χρόνια. Η συνοικία Clichy-Batignolles στο Παρίσι | Πηγή: https://www.parisetmetropole-amenagement.fr/sites/default/files/2022-05/plan_du_projet_version_web_101017.pdf Φυσικά, το να υπάρχουν κοινωνικές κατοικίες σε δημοφιλείς περιοχές δεν έχει μόνο θετικά. Έφερε και ένα περίεργο είδος παραβατικότητας: "Ο γαλλικός Τύπος έχει γράψει για περιπτώσεις δικαιούχων που νοίκιαζαν 'δεύτερο χέρι' κοινωνικές κατοικίες μέσω Airbnb και βεβαίως πλήρωσαν πρόστιμο. Μετά από αυτές τις περιπτώσεις οι δήμοι έθεσαν κάποιους επιπλέον περιορισμούς", λέει ο Αρτούρ Ακολέν. Ταυτόχρονα, με την ενοικίαση σπιτιών, το γαλλικό κράτος δίνει επίσης ένα αρκετά σημαντικό επίδομα ενοικίου, το οποίο δικαιούνται περίπου τα μισά νοικοκυριά που ζουν στο ενοίκιο, ακόμα και στις κοινωνικές κατοικίες. Το επίδομα αυτό κυμαίνεται από το ένα τρίτο έως το μισό του συνόλου του ενοικίου. Σε κάποιο βαθμό όλα αυτά τα μέτρα, μαζί με άλλους παράγοντες, είναι πιθανό να αποδίδουν: το ποσοστό των ενοικιαστών που πληρώνουν περισσότερο από το 40% του εισοδήματός τους στο ενοίκιο είναι σχετικά μικρό -8% στις πόλεις, 3% στην περιφέρεια. Ωστόσο, παρότι το γαλλικό σύστημα είναι σε κάποιο βαθμό αυτοχρηματοδοτούμενο -λόγω του "1% των μισθών για τη στέγη"- είναι επίσης ιδιαίτερα παρεμβατικό και πολυδάπανο. Θα μπορούσε να είναι διαφορετικά; "Δεν υπάρχει μαγική λύση", εκτιμάει ο Αρτούρ Ακολέν. "Η στέγη είναι ακριβή και είναι επίσης ακριβό να συντηρηθεί. Αν θέλεις να είναι σε μια καλή τοποθεσία, η τιμή της γης είναι επίσης ακριβή. Επομένως πρέπει να βρεις τρόπους να βγαίνει αυτή η εξίσωση, πράγμα που σημαίνει τη δέσμευση σημαντικών πόρων. Στις ΗΠΑ, όπου ζω και εργάζομαι, κυκλοφορεί πολύ η ιδέα ότι αν κάνεις την αγορά να λειτουργήσει ή αν βρεις τα κατάλληλα κίνητρα δεν χρειάζεται να ξοδέψεις τόσα πολλά. Όμως, όταν σε κάθε περίπτωση το εισόδημα του νοικοκυριού δεν επαρκεί για να πληρώσει το κόστος της στέγης, πρέπει να βρεις κάποιον τρόπο να το επιδοτήσεις. Αυτός ο τρόπος μπορεί να είναι, λίγο ή πολύ, έμμεσος αλλά και αυτό ακόμα κοστίζει". Η διαφορετική περίπτωση της Ισπανίας Ησυζήτηση με την Ισπανίδα Κλάρα Μαρτίνεζ-Τολεδάνο, επίκουρη καθηγήτρια χρηματοοικονομικών στο Imperial College του Λονδίνου έφτασε κάποια στιγμή στα επιδόματα ενοικίου. "Έχω αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα των επιδομάτων ενοικίου", λέει. "Οι ιδιοκτήτες, εφόσον γνωρίζουν ότι οι ενοικιαστές λαμβάνουν το επίδομα, έχουν την επιλογή να το ενσωματώσουν αργά ή γρήγορα στο ποσό του ενοικίου. Έτσι είναι πιθανό το επίδομα, ή ένα μέρος του, να καταλήγει τελικά στον ιδιοκτήτη και όχι στον ενοικιαστή που αντιμετωπίζει βασικά το πρόβλημα". Τα αντίστοιχα επιδόματα ενοικίου θεσπίστηκαν σχετικά πρόσφατα στην Ισπανία και, προς το παρόν, καλύπτουν μόνο κάποια χαμηλά εισοδήματα και ένα μικρό μέρος του ενοικίου, ειδικά στις πόλεις. "Τελικά, το μέτρο δεν επηρέασε πολλούς ανθρώπους επειδή υπάρχουν όλοι αυτοί οι περιορισμοί", λέει η Μαριόνα Σεγκού, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο CY Cergy στο Παρίσι, η οποία έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα της στέγασης. "Το μέτρο αυτό είχε μάλιστα και συγκεκριμένο προϋπολογισμό, οπότε πολλοί το ζήτησαν αλλά κάποια στιγμή τελείωσαν τα χρήματα και χρειάστηκε να βρεθούν νέοι πόροι". Η Ισπανία, όπως και η Ελλάδα, με τα μέτρα που θέσπισε διαχρονικά, ενθάρρυνε τους ανθρώπους να αποκτήσουν ή να χτίσουν σπίτι, και όχι να νοικιάσουν. "Η αγορά σπιτιού είναι κάπως σαν 'το ισπανικό όνειρο', κάθε Ισπανός ονειρευόταν να έχει ένα σπίτι", εξηγεί η Μαριόνα Σεγκού. "Υπάρχει μια παροιμία στα ισπανικά που λέει ότι 'τα τούβλα δεν πέφτουν ποτέ' εννοώντας ότι η επένδυση σε ένα σπίτι είναι πάντα καλή, επειδή είναι ασφαλής. Αλλά δεν είναι μόνο μια ασφαλής επένδυση, είναι και κερδοφόρα. Αυτή την κουλτούρα την ενθάρρυναν επίσης οι κυβερνήσεις. Αυτά φυσικά τα λέγαμε πριν από την κρίση. Η Ισπανία υπέφερε πολύ την προηγούμενη δεκαετία από μια φούσκα στην κατασκευή κατοικιών και στα στεγαστικά δάνεια, η οποία έσκασε με μαζικούς πλειστηριασμούς". Αφού οι Ισπανοί ήθελαν να γίνουν ιδιοκτήτες, οι κυβερνήσεις τούς βοηθούσαν. Η στεγαστική πολιτική του κράτους ήταν κι αυτή προσανατολισμένη στην ιδιοκτησία. Το κράτος κυρίως επιδοτούσε δάνεια και έχτιζε σπίτια τα οποία αργότερα παραχωρούσε σε δικαιούχους. Σήμερα, τρεις στους τέσσερις Ισπανούς έχουν ιδιόκτητο σπίτι, ποσοστό επίσης αντίστοιχο με το ελληνικό (73%) και αρκετά υψηλότερο από της Αυστρίας (54%) και της Γαλλίας (65%). Αντίστοιχα, οι ενοικιαζόμενες κοινωνικές κατοικίες είναι σχετικά ανύπαρκτες (λιγότερο από 2% του συνόλου των κατοικιών). "Το γεγονός ότι μέχρι πολύ πρόσφατα οι κοινωνικές κατοικίες ήταν προς πώληση και όχι προς ενοικίαση δημιούργησε πρόβλημα", λέει η Μαριόνα Σεγκού. "Ουσιαστικά, αυτό έδωσε τη δυνατότητα σε κάποιους να αγοράσουν σπίτι σε χαμηλή τιμή ως δικαιούχοι, και μετά από 30 χρόνια οι ίδιοι ή τα παιδιά τους μπορούσαν να πουλήσουν το σπίτι στην τιμή της αγοράς και να έχουν μεγάλο κέρδος. Αυτό φυσικά συμφέρει τους δικαιούχους, αλλά με αυτό τον τρόπο το κράτος χάνει σταδιακά όλες τις μονάδες κοινωνικής κατοικίας και εξαναγκάζεται να χτίζει συνεχώς". Το 2021, η Ισπανία άλλαξε λίγο τη στρατηγική της και περιέλαβε στο σχέδιό της για το Ταμείο Ανάκαμψης ένα φιλόδοξο έργο ανάπτυξης 20.000 ενεργειακά αποδοτικών κοινωνικών κατοικιών που θα διατεθούν προς ενοικίαση ως κοινωνικές κατοικίες. Εν πολλοίς πρόκειται για ακίνητα της Sareb, της κρατικής τράπεζας ("bad bank") στην οποία κατέληξαν χιλιάδες ακίνητα που εκπλειστηριάστηκαν την προηγούμενη δεκαετία. Ωστόσο, η Μαριόνα Σεγκού διατηρεί τις αμφιβολίες της: "Είναι πολύ πιθανό τα σπίτια αυτά να βρίσκονται σε περιοχές όπου οι άνθρωποι δεν θέλουν να ζήσουν. Είναι ένα θέμα που επανέρχεται συνέχεια στον δημόσιο διάλογο, ότι υπάρχουν τρία εκατομμύρια άδεια σπίτια στην Ισπανία. Ναι, αυτό ισχύει αλλά αυτά τα σπίτια ίσως να μην είναι στις μεγάλες πόλεις ή στα περίχωρά τους. Υπάρχει αναντιστοιχία με τις ανάγκες. Θα εκπλαγώ αν από τις 20.000 κατοικίες της 'bad bank' οι μισές είναι σε περιοχές με κάποια ζήτηση. Ακόμα και αν είναι, οι 20.000 κατοικίες για τα δεδομένα της Ισπανίας είναι ένας πολύ μικρός αριθμός για να κάνει κάποια αισθητή διαφορά". ­ Διαβάστε Μια Συνοπτική Παρουσίαση Της Έρευνας (PDF) Το θέμα της στέγασης βρίσκεται σταθερά ψηλά στον ισπανικό δημόσιο διάλογο. Ωστόσο, ακόμη και μετά τις αυξήσεις των τελευταίων ετών οι Ισπανοί, κατά μέσο όρο, δεν πληρώνουν τόσο πολλά, όσο π.χ. οι Έλληνες, για στέγαση: πληρώνουν 11% του εισοδήματός τους (έναντι 34%) στις πόλεις. Όμως, οι πιο νέοι και οι πιο φτωχοί, αντιμετωπίζουν δυσανάλογο πρόβλημα, ειδικά σε περιοχές που για διάφορους λόγους οι τιμές αυξάνονται με πολύ γρήγορο ρυθμό. Αυτή η συνθήκη δημιούργησε σημαντική πίεση για τη ρύθμιση των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, αφού συνέπεσε χρονικά με την εξάπλωσή τους. Η Μαριόνα Σεγκού συμμετείχε σε μια ερευνητική ομάδα που επιχείρησε να μετρήσει τον αντίκτυπο της εισόδου του Airbnb στη Βαρκελώνη το 2015. Η μελέτη αυτή πράγματι διαπίστωσε (στατιστικά) σημαντική αύξηση των ενοικίων μετά την έλευση του Airbnb. Η αύξηση αυτή μάλιστα ήταν τριπλάσια στις πολύ τουριστικές περιοχές, δηλαδή εκείνες με πολλές καταχωρήσεις στην πλατφόρμα. "Φαίνεται ότι το Airbnb αύξησε τις τιμές, αλλά όχι εξωπραγματικά. Από ερευνητική σκοπιά μπορούμε να πούμε ότι σίγουρα παρατηρούμε μια αύξηση, αλλά δεν μπορούμε να πούμε ότι το Airbnb προκάλεσε το σύνολο της αύξησης των ενοικίων την ίδια περίοδο. Κάποιοι χρησιμοποίησαν την έρευνά μας για να πουν 'είδατε η επίδραση δεν είναι τόσο μεγάλη, δεν πρέπει να ανησυχούμε τόσο'. Άλλοι είπαν 'βλέπετε κάτι υπάρχει εδώ, πρέπει να παρέμβουμε'", λέει η Μαριόνα Σεγκού. Ωστόσο, ο διάλογος για την επίδραση των πλατφορμών είναι ακόμη ζωηρός και οι ειδικοί δεν έχουν καταλήξει με κάποια βεβαιότητα σε ένα συμπέρασμα. Την ίδια στιγμή, πολλές πόλεις δεν έχουν τον χρόνο να περιμένουν το συμπέρασμα -η μεγάλη άνοδος των ενοικίων τις έχει οδηγήσει στο να επιβάλλουν περιορισμούς σε τουριστικές περιοχές. Μία από αυτές τις πόλεις είναι η Βαρκελώνη. Τον Σεπτέμβριο του 2020, η τοπική κυβέρνηση της Καταλονίας επέβαλε περιορισμούς στο ύψος του ενοικίου που μπορούν να ζητήσουν οι ιδιοκτήτες από τους ενοικιαστές τους σε κάποιες τουριστικές περιοχές της περιφέρειας, ανάμεσά τους και το κέντρο της Βαρκελώνης. Ο περιορισμός παρέμεινε σε ισχύ μόνο ενάμιση χρόνο, μέχρι τον περσινό Μάρτιο, καθώς έπειτα κατέπεσε στο ισπανικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Η σχετικά μικρή διάρκεια των περιορισμών, καθώς και το γεγονός ότι υπήρχαν αξιόπιστα δεδομένα σχετικά με τα ποσά των ενοικίων και τις νέες ενοικιάσεις σπιτιών (πρέπει να δηλώνονται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική πλατφόρμα) πυροδότησαν έναν ακόμη κύκλο μελετών. Σε μία από αυτές συμμετείχε η Μαριόνα Σεγκού και εξηγεί τα συμπεράσματά της: "Βρήκαμε μια σημαντική μείωση στα ενοίκια στις περιοχές που επέβαλαν τον περιορισμό, της τάξης του 5-6%. Όμως, δεν βρήκαμε μείωση του αριθμού των νέων συμβολαίων μετά τη θέσπιση των μέτρων. Οπότε δεν υπήρχε αντίκτυπος στην προσφορά, οι ιδιοκτήτες φαίνεται ότι συνέχισαν να νοικιάζουν τα σπίτια τους με τον ίδιο ρυθμό, σε λίγο χαμηλότερες τιμές. Ωστόσο, αυτά που βρίσκουμε είναι πιθανόν μια βραχυπρόθεσμη επιρροή. Κάποιος μπορεί να υποθέσει π.χ. ότι ο αντίκτυπος στην προσφορά δεν φαίνεται στον πρώτο χρόνο αλλά θα γίνει αισθητός αργότερα". ------ Όπως δείχνουν οι ιστορίες άλλων χωρών, πολλά από τα προβλήματα είναι κοινά, τουλάχιστον στην Ευρώπη. Η συγκέντρωση επενδυτικού ενδιαφέροντος σε ακίνητα στα κέντρα των πόλεων, μια δεκαετία μείωσης, στασιμότητας ή αναιμικών αυξήσεων στα εισοδήματα μετά την παγκόσμια κρίση του 2008 και η είσοδος νέων επιλογών εκμετάλλευσης των ακινήτων από τους ιδιοκτήτες τους, όπως το Airbnb, έφεραν νέα προβλήματα παντού. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται ολοένα και πιο επιτακτικές ανάγκες ανακαινίσεων και ενεργειακής αναβάθμισης. Στην Ελλάδα, φαίνεται ότι οι ίδιες προκλήσεις είναι πιο έντονες από οπουδήποτε στην Ευρώπη. Πανοραμική άποψη της Αθήνας | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Οδύσσεια στην Αθήνα "Το συμπέρασμα που έβγαλα από την εμπειρία αναζήτησης σπιτιού στην Αθήνα είναι ότι αν θέλουμε σαν ζευγάρι κάποια στιγμή να μετακινηθούμε προς το κέντρο της πόλης χρειαζόμαστε και οι δύο μια δεύτερη δουλειά επειγόντως", λέει η Λίνα Γιάνναρου. Η δημοσιογράφος της "Καθημερινής" κατέγραψε πρόσφατα το σαφάρι της (ή "Οδύσσεια", όπως γράφει ο τίτλος του σχετικού άρθρου) για την εύρεση ενός διαμερίσματος στο κέντρο της Αθήνας. Περιγράφει με αρκετή λεπτομέρεια όσα είδε εκείνη την περίοδο: σπίτια με σοβαρές ελλείψεις, πλημμελώς συντηρημένα, ή και ακατάλληλα για κατοίκηση με τους ιδιοκτήτες να ζητούν δυσανάλογα υψηλά ενοίκια. Εντυπωσιάστηκε τόσο, που, όπως λέει σήμερα, αναρωτήθηκε "αν αξίζει να 'ματώσεις' οικονομικά για να βρίσκεσαι κοντά σε θέατρα, μπαρ και εστιατόρια που δεν θα έχεις χρόνο να επισκεφθείς". Δεν ήταν όμως μόνο τα σπίτια και οι τιμές που της έκαναν εντύπωση, αλλά ακόμη και η συμπεριφορά που αντιμετώπισε. "Οι μεσίτες κατέβαλαν πραγματικά ελάχιστη προσπάθεια να μου 'πουλήσουν' ένα σπίτι", θυμάται. "Έκανα δεκάδες ραντεβού, ούτε ένας δεν έκανε τηλεφώνημα follow up για να ρωτήσει εάν τελικά ενδιαφέρομαι, να συμπληρώσει κάποια πληροφορία, να προτείνει ίσως άλλο διαμέρισμα. Μέχρι σήμερα δεν έχω καταλάβει εάν ήταν επειδή είναι τόσο πολλοί οι ενδιαφερόμενοι ή επειδή, αντίθετα, αντιλαμβάνονται ότι με αυτές τις τιμές είναι δύσκολο να υπάρξει συμφωνία". Μια άσχημη εικόνα Όλα μαρτυρούν ότι δεν πρόκειται απλώς για κακή τύχη της δημοσιογράφου. Τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας αποτυπώνουν με σαφήνεια την αύξηση: ο δείκτης των τιμών των διαμερισμάτων φαίνεται ότι θα κλείσει για το 2022 κατά περισσότερο από 10% αυξημένος, συγκριτικά με το 2021 (τα στοιχεία είναι προσωρινά και εκκρεμεί το τέταρτο τρίμηνο). Στα νέα διαμερίσματα, πενταετίας, στην Αθήνα, η αύξηση μπορεί να ξεπεράσει το 13%. Αλλά και το 2021, η αύξηση συγκριτικά με το 2020 ήταν μικρότερη, αλλά σημαντική: περίπου 7,5% στο σύνολο της χώρας. Η ιστοσελίδα "σπιτόγατος", όπου καταχωρίζονται μαζικά αγγελίες ακινήτων προς πώληση και ενοικίαση, δημοσιεύει αναλυτικά στοιχεία για τις τιμές ανά περιοχή. Δεν είναι επίσημα στοιχεία, αλλά είναι πολύ πιθανό να είναι ενδεικτικά. Σε 48 από τις 62 περιοχές για τις οποίες δημοσιεύονται δεδομένα (περίπου ταυτίζονται με τις Περιφερειακές Ενότητες) σημειώθηκε αύξηση των ενοικίων το τελευταίο τρίμηνο του 2022, συγκριτικά με την ίδια εποχή το 2021. Σε δεκατέσσερις από αυτές η αύξηση ξεπερνάει το 10%. Στην Αρκαδία, στο Κιλκίς, στο Λασίθι και στη Μεσσηνία η αύξηση των ενοικίων, στις αγγελίες του σπιτόγατου, ξεπερνάει το 20%. Από αυτές τις τέσσερις περιοχές μόνο το Κιλκίς "πέφτει" κάτω από τα 5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Από την άλλη πλευρά, είναι δύσκολο, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε οποιαδήποτε χώρα, τα εισοδήματα και ειδικά οι μισθοί να ακολουθήσουν αντίστοιχους ρυθμούς αύξησης. Επιπλέον, η κρίση της προηγούμενης δεκαετίας παραμένει αισθητή στα εισοδήματα των Ελλήνων. "Βγαίνοντας από την κρίση, η αγορά κατοικίας και ακινήτων έγινε αντικείμενο ενδιαφέροντος για ξένους επενδυτές. Αυτό οδήγησε τις τιμές της αγοράς και των ενοικίων προς τα πάνω", λέει ο Θωμάς Μαλούτας. "Τα εισοδήματα όμως δεν ακολούθησαν την ίδια πορεία, οπότε η ψαλίδα άνοιξε ακόμη περισσότερο. Αυτό έχει δημιουργήσει στεγαστικά ζητήματα με αρκετή οξύτητα". Ωστόσο, είναι σημαντικό, ερμηνεύοντας τα παραπάνω στοιχεία να έχει κάποιος κατά νου το υψηλό ποσοστό ιδιοκτησίας, περίπου 73% του πληθυσμού. Επίσης, τα ακίνητα αποτελούν, κατά μέσο όρο, το 70% της περιουσίας ενός νοικοκυριού. Επομένως, η μεγάλη πλειοψηφία, σχεδόν 3 στους 4 βλέπουν τα τελευταία χρόνια την αξία της περιουσίας τους να αυξάνει, χωρίς συνήθως να αντιμετωπίζουν το ψυχολογικό βάρος της "Οδύσσειας" αναζήτησης σπιτιού. Το 63% μένει στην ιδιόκτητη κατοικία του. Τι συμβαίνει όμως με τους υπόλοιπους, με το 27% που δεν είναι ιδιοκτήτες και με όσους δεν μένουν στο σπίτι τους; Τα πράγματα εκεί είναι πραγματικά δύσκολα. Σύμφωνα με τη Eurostat, τα ελληνικά νοικοκυριά που δεν ιδιοκατοικούν πληρώνουν για στέγαση το μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματός τους μεταξύ των χωρών της ΕΕ, περίπου 37%. Περίπου 1 στα 3 νοικοκυριά που ζουν στις πόλεις πληρώνουν ακόμη πιο πολλά, περισσότερο από 40% του εισοδήματός τους για στέγαση -επίσης το πιο μεγάλο ποσοστό στην Ευρώπη. Το πρόβλημα είναι ακόμα πιο έντονο για τα πιο φτωχά νοικοκυριά. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το φτωχότερο 20% των ελληνικών νοικοκυριών πληρώνει 43% (διάμεση τιμή) του εισοδήματός του στο ενοίκιο. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Eteron, 3 στους 4 ενοικιαστές ηλικίας 18 έως 44 ετών δηλώνουν ότι το ενοίκιο που πληρώνουν τους προκαλεί άγχος. Πέρα από το άμεσο πρόβλημα της στέγασης για ένα αξιοσημείωτο μέρος του πληθυσμού, η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει και άλλα, λιγότερο προφανή προβλήματα. Ένα από αυτά είναι η ανισότητα: οι ιδιοκτήτες βλέπουν την περιουσία τους να αποκτά μεγαλύτερη αξία, ενώ την ίδια ώρα οι ενοικιαστές δυσκολεύονται και αγχώνονται ολοένα και περισσότερο. Είναι επίσης πιθανό η αύξηση των ενοικίων να αφορά δυσανάλογα τους νέους και, με αυτό τον τρόπο να επιδεινώνει το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας. Οι Έλληνες εγκαταλείπουν το πατρικό τους κατά μέσο όρο μετά τα 29, δηλαδή αργότερα από τον μέσο Ευρωπαίο (στα 26,5). Το ποσοστό των νέων 25 έως 34 ετών που ιδιοκατοικούν έμεινε περίπου μισό μέσα σε 13 χρόνια, από το 2005 μέχρι το 2018. Στη δημοσκόπηση του Eteron, 1 στους 10 ενοικιαστές απάντησε ότι το ζήτημα των ενοικίων τον αναγκάζει να αναβάλει τη δημιουργία οικογένειας ή την απόκτηση παιδιών. Διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας | Φωτογραφία: διαΝΕΟσις Οι πιθανές λύσεις Ηκρίση φαίνεται ότι είναι αρκετά βαθιά και ότι δεν θα λυθεί εύκολα. Υπάρχουν όμως λύσεις; Υπάρχουν μέτρα που μπορούν να κάνουν κάποια διαφορά; Με το τέλος του ΟΕΚ το 2012, και με την κατάργηση των εισφορών που τον συντηρούσαν, η στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα έπεσε στο κενό. Η απουσία της είναι πιθανό να συνέβαλε στη σημερινή δύσκολη κατάσταση. Πώς μπορεί όμως να μοιάζει μια σύγχρονη στεγαστική πολιτική; Πού χρειάζεται να έχουν το βλέμμα τους όσοι θα τη σχεδιάσουν; Μια προφανής κατεύθυνση είναι τα άδεια κτήρια. Σύμφωνα με την προηγούμενη απογραφή, του 2011, το 35% του συνόλου των κατοικιών στην Ελλάδα, 2,2 εκατομμύρια κατοικίες, ήταν κενές -οι 600.000 από αυτές στην Αττική. Αν εξαιρέσει κάποιος εξοχικά ή δεύτερες κατοικίες, μένουν 900.000 κατοικίες και 314.000 στην Αττική. Πιο πρόσφατα στοιχεία, που προέρχονται από την ΑΑΔΕ και έχει δημοσιοποιήσει η κυβέρνηση, συνηγορούν σε μια παρόμοια τάξη μεγέθους: 770.000 κενές κατοικίες (όπως δηλώνονται στο Ε2) σε όλη την Ελλάδα. Μια καλύτερη και πιο συστηματική καταγραφή αυτών των εκατοντάδων χιλιάδων σπιτιών μπορεί να δείξει περισσότερα για τις προοπτικές αξιοποίησής τους: Σε ποια κατάσταση βρίσκονται; Πού ακριβώς βρίσκονται; Τι ζήτηση υπάρχει για τις περιοχές στις οποίες βρίσκονται; "Η αξιοποίηση των κενών κατοικιών είναι ένα κομβικό σημείο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στέγασης", λέει ο επικεφαλής του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλέξης Πατέλης. "Αλλά είναι και η βέλτιστη πρακτική, δεδομένων των περιορισμών που εκ των πραγμάτων θα θέσει η κλιματική μετάβαση στο συνολικό κτηριακό απόθεμα. Η Ελλάδα έχει, άλλωστε, τον υψηλότερο αριθμό κατοικιών ανά κάτοικο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Η συγκράτηση των τιμών θα έρθει και από την ενεργοποίηση της προσφοράς". Ένα ακόμη βασικό σημείο σχετίζεται με την εισαγόμενη ζήτηση και τις πλατφόρμες σαν το Airbnb. Το 2019, το Airbnb είχε ξεπεράσει τα 125.000 καταχωρισμένα καταλύματα σε όλη την Ελλάδα. Παρότι ισχύει από το 2017 η υποχρέωση δήλωσης των εισοδημάτων από πλατφόρμες και, σε κάποιες περιπτώσεις, υπάρχει όριο ημερών που μπορεί κάποιος να διαθέσει το ακίνητό του στην πλατφόρμα, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα. "Η βραχυχρόνια μίσθωση έχει μπει πάρα πολύ έντονα στην ελληνική πραγματικότητα", λέει ο Θωμάς Μαλούτας. "Έχει μειώσει την προσφορά στην ενοικιαζόμενη κατοικία και, μειώνοντας την προσφορά, συμβάλλει στην αύξηση των ενοικίων. Υπάρχει ένα μεγάλο πεδίο παρέμβασης, όπως δείχνει και η διεθνής εμπειρία. Βεβαίως, έχει παίξει και έναν θετικό ρόλο -για παράδειγμα, έχουν αναβαθμιστεί πολλά κτήρια με αυτό τον τρόπο". Αντίστοιχοι περιορισμοί στις "χρυσές βίζες", όπως ο πρόσφατος διπλασιασμός του ορίου από 250.000 σε 500.000 ευρώ για κάποιες περιοχές, πιθανόν να μετριάσουν κάπως τη ζήτηση από το εξωτερικό και, έτσι, να έχουν κάποια επίδραση στις τιμές. Όμως κι εδώ άλλες χώρες λαμβάνουν πολύ πιο δραστικά μέτρα: η Πορτογαλία πρόσφατα κατάργησε εντελώς τη χρυσή βίζα. Τον προηγούμενο Σεπτέμβριο η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο πακέτο μέτρων για τη στέγαση ύψους 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, που ισχυρίζεται ότι θα ωφελήσουν 137.000 δικαιούχους. Αυτό περιλαμβάνει την επιδότηση επιτοκίου για στεγαστικά δάνεια σε νέους, προγράμματα επιδότησης ανακαινίσεων και ενεργειακών αναβαθμίσεων για κενά σπίτια και για νέους, αύξηση φοιτητικών επιδομάτων στέγασης, ακόμα και ένα σύστημα "κοινωνικής αντιπαροχής", όπου το Δημόσιο θα διαμορφώσει κενά κτήρια σε κατοικίες και θα τα νοικιάσει με χαμηλό ενοίκιο σε δικαιούχους. Πολλά, ίσως τα περισσότερα από αυτά τα προγράμματα και τα μέτρα ξεπερνούν τον εκλογικό κύκλο που διανύουμε και, επομένως, οι λεπτομέρειες της εφαρμογής τους και ο αντίκτυπός τους θα φανούν στο μέλλον. Τα υπόλοιπα κόμματα έχουν καταθέσει κι αυτά τις προτάσεις τους για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος, εστιάζοντας τόσο στους περιορισμούς στις πλατφόρμες όσο και στην επανεκκίνηση του θεσμού της κοινωνικής κατοικίας. Ο διάλογος για τη στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα έχει ανοίξει ξανά. Η εμπειρία του παρελθόντος αλλά και η εμπειρία των άλλων χωρών έχουν φυσικά πολύτιμα μαθήματα να δώσουν. Πώς μπορεί να δημιουργηθεί από το μηδέν ένα νέο μοντέλο στεγαστικής πολιτικής που θα είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και βιώσιμο, ώστε να μην εξαρτάται από τη διάθεση αναπτυξιακών πόρων ή από τον δημοσιονομικό χώρο κάθε χρονιάς; Πώς θα ενσωματώσει τις νέες προκλήσεις που έφεραν πιο σύγχρονοι τρόποι εκμετάλλευσης των ακινήτων; Πώς θα αμβλύνει τελικά τις ανισότητες πριν "ξεφύγουν", χωρίς να ανακόψει την ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων; Οι ερωτήσεις αυτές θα μας απασχολούν συχνά στο άμεσο μέλλον. Η Αθήνα από ψηλά | Φωτογραφία: Θωμάς Μαλούτας View full είδηση

Προσωπικά θα έκανα έκδοση για να μην έχει πρόβλημα ο ιδιοκτήτης. "Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση μη έκδοσης ΠΕΑ επιβάλλεται, σύμφωνα με το άρθρο 20 του ν.4122/2013, πρόστιμο σε βάρος του κατά νόμο υπόχρεου από χίλια (1.000) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ. Ως υπόχρεος νοείται ο ιδιοκτήτης του κτιρίου ή της κτιριακής μονάδας ή ο διαχειριστής του κτιρίου ως εντολοδόχος των ιδιοκτητών." Να μπορεί να μπει αργότερα σε εξοικονομώ. Θα το έκανα με την λογική ότι οι ζημιές αυτές μπορούν να αντικατασταθούν, επιδιορθωθούν άμεσα. Περισσότερο η σκεπή με προβληματίζει. Την οποία θα προσμετρουσα στον αριθμό καμινάδων ίσως και σίγουρα σε διείσδυση αέρα. Σε ενέργεια θα έβαζα θεωρητικό σύστημα κτλπ. Γενικότερα θα προσπαθούσα να το δικαιολογήσω ώστε να μην υπάρχει και πρόβλημα με ΗΤΚ και συμβολαιογράφο αργότερα. Εάν ωστόσο επιμένεις πολύ υπάρχει αυτό που μπορείς να βασιστείς σε αυτό: "Σε κάθε περίπτωση, δεν εκδίδεται ΠΕΑ σε κατηγορίες κτιρίων που η κατανάλωση ενέργειας δεν αποσκοπεί στη ρύθμιση των εσωτερικών κλιματικών συνθηκών - προκειμένου να διασφαλιστεί η άνεση των χρηστών τους - και, ως εκ τούτου, δε νοούνται ως κτίρια κατά την έννοια του ν.4122/2013. Συνεπώς, σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει διαμορφωμένο κέλυφος δεν εκδίδεται ΠΕΑ (π.χ. σε ημιτελή, ασκεπή ή εγκαταλελειμμένα κτίρια ή κτιριακές μονάδες)."

Βγάζεις ένα τοίχο/ τοιχίο 20-25εκ μέχρι εκεί που αν μετρήσω δ από το όριο δε "χτυπάω" το κτίριο. Βέβαια αυτό θα μετρήσει σε κάλυψη αλλά και σε δόμηση σε κάθε όροφο

Καλησπέρα, Έχω ένα διαμέρισμα 95 τμ μετρημένο στην αυτοψια. Στην Άδεια φαίνεται ότι είναι 70τμ. Στον ίδιο όροφο στην πραγματικότητα υπάρχουν 2 διαμερίσματα, ενώ στην ΟΑ φαίνονται 3. Έχουν συνενωθει τα δύο διπλανά σε ενα και το δικό μας έχει "φαει" 20 τμ απο το άλλο. Επίσης έχω ένα άνοιγμα που εχει μεγαλωσει - αυτό σαφώς πάει με ΚΑΤ 3. 1. Για να κάνω Διαμερισματωση πρέπει να ανεβάσω την Κάτοψη όλου του Ορόφου? Η κατηγορία της θα εξαρτηθεί από την χρονολογία της αυθαιρεσίας. Η Σύσταση αποτελεί δικαιολογητικο χρονολόγηση? 2. Θέλει Υπ Δήλωση συναίνεσης του διπλανού? 3. Η τακτοποίηση θα αφορά και το διπλανό ακίνητο, η μόνο τον δικό μου ιδιοκτητη - πελάτη? 4. Διάβασα κάπου στο thread ότι προτείνεται να μοιράζεται το κόστος της τακτοποίησης στους 2 ιδιοκτήτες - αν δεν μοιράζεται την τακτοποίηση με τι αιτιολογία θα μοιραστεί το κόστος της? Ευχαριστώ

Μια σημαντική εξέλιξη για τις περισσότερες από 60 μονάδες παραγωγής ενέργειας από Βιοαέριο που λειτουργούν στην Ελλάδα σήμερα, σημειώθηκε ως αποτέλεσμα των εντατικών ενεργειών του ΕΣΠΑΒ (Ελληνικού Συνδέσμου Παραγωγών Βιοαερίου) προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Ο ΕΣΠΑΒ, τα δύο τελευταία έτη, ανέδειξε τα προβλήματα βιωσιμότητας του κλάδου ως αποτέλεσμα του σημαντικά αυξημένου κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων, εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης. Το Υπουργείο, ανταποκρινόμενο στα υπομνήματα και στα αιτήματα του Συνδέσμου τελικώς προχώρησε στην νομοθέτηση των αναγκαίων έκτακτων μέτρων για την βιωσιμότητα του κλάδου στις 20/03/2023 . Ειδικότερα, στο άρθρο 151 του Νομοσχεδίου «Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (…) Εκσυγχρονισμός τις νομοθεσίας για τη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω τις ενσωμάτωσης των οδηγιών ΕΕ 2018/2001 και 2019/944», το οποίο ψηφίστηκε στις 20 Μαρτίου 2023, προσαυξάνεται η αποζημίωση των μονάδων βιοαερίου κατά 25% επί της τιμής αναφοράς τεχνολογίας ΑΠΕ, για διάστημα ενός έτους. Η προσαύξηση ισχύει για μονάδες που βρίσκονται σε δοκιμαστική φάση ή εν λειτουργία, και μπορεί να παραταθεί βάσει των συνθηκών της αγοράς . Ο ΕΣΠΑΒ καλωσορίζει την θετική αυτή εξέλιξη, ευχαριστεί το ΥΠΕΝ για την ανταπόκριση του και τονίζει ότι θα συνεχίσει να εργάζεται εντατικά για την προώθηση των τεχνολογιών του βιοαερίου και του βιομεθανίου στην Ελλάδα, προκειμένου να αναδειχθούν στην θέση που κατέχουν διεθνώς, στο πλαίσιο της Κυκλικής Οικονομίας. Παράλληλα, υπενθυμίζει την ανάγκη θέσπισης ενός δικαιότερου και παραμετρικού συστήματος αποζημίωσης των μονάδων βιοαερίου που θα λαμβάνει υπόψη και τους παράγοντες διαφοροποίησης του κόστους λειτουργίας των εγκαταστάσεων. Σχετικά έγγραφα (για τα μέλη ΕΣΠΑΒ) εδώ View full είδηση

Το επενδυτικό ενδιαφέρον για ΑΠΕ εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί ανάμεσα στους τομείς της οικονομικής ζωής του τόπου, καθώς οι νέες συμβάσεις που υπεγράφησαν εντός του 2022 ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο, φτάνοντας στον αριθμό των 3671, με συνολική ισχύ στα 4,548 GW, που αναμένονται να ηλεκτρισθούν εντός του 2023 και 2024. Αυτό υπογραμμίζει, μεταξύ άλλων, ο Διευθύνων Σύμβουλος και Πρόεδρος του ΔΑΠΕΕΠ κ. Γιάννης Γιαρέντης στη δήλωσή του επ’ ευκαιρία της δημοσίευσης χθες, Πέμπτη, του Δελτίου ΕΛΑΠΕ (βλ. εδώ) για το κλείσιμο του 2022, το οποίο περιέχει τα βασικά ενεργειακά και οικονομικά μεγέθη Παράλληλα, ο κ. Γιαρέντης επισημαίνει ότι επανέρχεται η αναγκαιότητα για επανένωση των δυο υπολογαριασμών σε ένα ενιαίο ΕΛΑΠΕ, έτσι ώστε να ισοσκελίζονται και να εξισορροπούνται στο σωρευτικό άθροισμά τους. Όπως εξηγεί, το 2022 έκλεισε με πλεόνασμα στα 219 εκατ. στον υπολογαριασμό των Παλαιών Έργων και στα 88,31 στον Υπολογαριασμό των Έργων μετά την 1/1/21. Αθροιστικά εμφάνισε Πλεόνασμα 307,54 εκ., εμφανώς επηρεασμένος από την επιβολή του πλαφόν των 85 ευρώ. Η εκτίμηση για το κλείσιμο του 2023 διαφοροποιείται κάπως, με τον Υπολογαριασμό των παλαιών έργων να εμφανίζει έλλειμμα ύψους 148,52 εκατ. και τον Υπολογαριασμό των Νέων έργων να κλείνει με Πλεονάσματα ύψους 124,57 εκ. ευρώ. Αναλυτικά η δήλωση του Διευθύνοντος Συμβούλου και Προέδρου του ΔΑΠΕΕΠ: «Δημοσιεύουμε σήμερα το ΔΕΛΤΙΟ ΕΛΑΠΕ του κλεισίματος του 2022,έχοντας τα βασικά Ενεργειακά και οικονομικά μεγέθη. Το δελτίο δείχνει την πραγματικότητα της μεγάλης συνεισφοράς των ΑΠΕ στο Ενεργειακό τοπίο της χώρας και μέσα από την οπτική της ενεργειακής Κρίσης. Οι ΑΠΕ παρέμειναν ο βασικός μοχλός συγκράτησης της τιμής της αγοράς πιέζοντας την οριακή τιμή του Συστήματος στα χαμηλότερα σημεία τις ώρες που η παραγωγή των ΑΠΕ, ήταν στα υψηλότερα επίπεδα. Τα διαγράμματα τιμών που δημοσιεύονται στο ΕΧΕ, με τις ανά ώρα διακυμάνσεις της τιμής αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Το επενδυτικό ενδιαφέρον για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, εξακολουθεί να πρωταγωνιστεί ανάμεσα στους τομείς της οικονομικής ζωής του τόπου. Οι νέες συμβάσεις που υπεγράφησαν εντός του 2022, ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο. φτάνοντας στον αριθμό των 3671, με συνολική ισχύ στα 4,548 GW, που αναμένονται να ηλεκτρισθούν εντός του 2023 και 2024. Αναφορικά με τον ΕΛΑΠΕ Το 2022 έκλεισε με πλεόνασμα στα 219 εκατ. στον υπολογαριασμό των Παλαιών Έργων και στα 88,31 στον Υπολογαριασμό των Έργων μετά την 1/1/21. Αθροιστικά εμφάνισε Πλεόνασμα 307,54 εκ., εμφανώς επηρεασμένος από την επιβολή του πλαφόν των 85 ευρώ. Η εκτίμηση για το κλείσιμο του 2023 διαφοροποιείται κάπως, με τον Υπολογαριασμό των παλαιών έργων να εμφανίζει έλλειμμα ύψους 148,52 εκατ. και τον Υπολογαριασμό των Νέων έργων να κλείνει με Πλεονάσματα ύψους 124,57 εκ. ευρώ. Επανέρχεται η αναγκαιότητα για επανένωση των δυο υπολογαριασμών σε ένα ενιαίο ΕΛΑΠΕ, έτσι ώστε να ισοσκελίζονται και να εξισορροπούνται στο σωρευτικό άθροισμά τους. Το έτος 2022 στο ΔΣ είναι ενεργοποιημένες 18.862 συμβάσεις, με εγκατεστημένη ισχύ 10,17 GW, που παρήγαγαν 18,9 TWh επί συνόλου 50,7 TWh που ήταν η ετήσια Ζήτηση/κατανάλωση, και «κόστισαν» (Χρέωση) στον ΕΛΑΠΕ 1.469,6 εκατ. €. Οι νέες ΑΠΕ στο Ηπειρωτικό σύστημα για το 2022 ανήλθαν στα 1610 MW εκ των οποίων τα 1454 MW αφορούσαν Συμβάσεις Διαφορικής Προσαύξησης. Η κατανομή τους ανά τεχνολογία είναι: Αιολικά 270 MW, Φ/Β 1284 MW, ΜΥΗΣ 24 MW, Βιομάζα-Βιοαέριο 20 MW και ΣΗΘΥΑ 12 MW. Ο Υπολογαριασμός των παλαιών έργων, έχει ενεργές 15.350 συμβάσεις, με εγκατεστημένη ισχύ 7,1 GW, παραγωγής 15 TWh, καθαρής αξίας 1.532 εκατ. € (χρέωση ΕΛΑΠΕ) και ο Υπολογαριασμός των νέων έργων, 3.512 συμβάσεις, με εγκατεστημένη ισχύ 2,7 GW, παραγωγής 2,34 TWh, καθαρής αξίας -62 εκατ. € (πίστωση ΕΛΑΠΕ). Από το σύνολο της εγκατεστημένης ισχύος των ΑΠΕ, ο ΔΑΠΕΕΠ εκπροσωπεί στις Αγορές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας το 62 % της εγκατεστημένης ισχύος (MW) της χώρας εγχέοντας τις κατ’ αναλογία μεγαβατώρες και ευρισκόμενος στην δεύτερη θέση στον κατάλογο των συμμετεχόντων στην αγορά αμέσως μετα την παραγωγική δύναμη της ΔΕΗ. Το συνολικό έσοδο από την δημοπράτηση των δικαιωμάτων ρύπων ανήλθε στα 1,327 δισ., ευρώ με μέση τιμή δικαιωμάτων CO2 στα 79,71 €/tn . Συνεισφέροντας μόλις 50,52 εκ. ευρώ, αφού η ποσόστωση ενίσχυσης του ΕΛΑΠΕ από τους ρύπους ήταν στο χαμηλό 3,8%, αφήνοντας όμως περιθώριο στην πολιτεία να το ανεβάσει, έτσι ώστε να καλύψει τις όποιες ανάγκες ήθελαν παρουσιασθεί. Οφείλω να επισημάνω ότι τα έσοδα του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης για το 2022, στηρίχθηκαν κυρίως στις ΑΠΕ, όχι μόνο από την μεταφορά των πλεονασμάτων του ΕΛΑΠΕ ύψους 1,1 δισ., ευρώ αλλά και μέσα από τον προσωρινό μηχανισμό Ανάκτησης Εσόδων του ΕΧΕ που τροφοδότησε το ΤΕΜ με 1,783 εκ. ευρώ πράσινης παραγωγής. Κλείνοντας, θέλω να αναδείξω την σημαντική δουλειά που γίνεται από τα στελέχη του ΔΑΠΕΕΠ για το ΔΕΛΤΙΟ ΕΛΑΠΕ, που μέσα σε λίγα χρόνια ανέδειξαν το ΔΕΛΤΙΟ, όχι απλά σε ένα ενημερωτικό δελτίο, αλλά σε ένα πλούσιο, σε δεδομένα, στοιχεία, πληροφορίες, αναλύσεις, εγχειρίδιο που αποτελεί πλέον τον οδηγό της αγοράς, αλλά και της ΡΑΕ, και του ΥΠΕΝ». View full είδηση

Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ ο Ν.5037/23 ΦΕΚ 78/Α'/28.03.2023 που αφορά το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΕΝ με τίτλο: Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων και διεύρυνση του αντικειμένου της με αρμοδιότητες επί των υπηρεσιών ύδατος και της διαχείρισης αστικών αποβλήτων, ενίσχυση της υδατικής πολιτικής - Εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για τη χρήση και παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές μέσω της ενσωμάτωσης των Οδηγιών ΕΕ 2018/2001 και 2019/944 - Ειδικότερες διατάξεις για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και την προστασία του περιβάλλοντος. Ο νόμος περιλαμβάνει τα παρακάτω άρθρα: ΕΝΟΤΗΤΑ Α' ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΥΔΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΜΕΡΟΣ Α' ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ ΚΑΙ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΜΕ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 1 Σκοπός Άρθρο 2 Αντικείμενο Άρθρο 3 Ορισμοί ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Άρθρο 4 Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του ν. 4001/ 2011 - Τροποποίηση άρθρου 1 ν. 4001/2011 Άρθρο 5 Προσθήκη αρχών ως προς την άσκηση αρμοδιοτήτων επί των υδάτων και των αστικών αποβλήτων - Προσθήκη περ. (ια) και (ιβ) στην παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 4001/2011 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΜΕΤΟΝΟΜΑΣΙΑ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ Άρθρο 6 Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Τροποποίηση άρθρου 5 ν. 4001/2011 Άρθρο 7 Αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 4 ν. 4001/2011 Άρθρο 8 Σύνθεση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Τροποποίηση άρθρου 7 ν. 4001/2011 Άρθρο 9 Λειτουργία της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Τροποποίηση άρθρου 8 ν. 4001/2011 Άρθρο 10 Αρμοδιότητες του Προέδρου και των Αντιπροέδρων της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Αντικατάσταση άρθρου 9 ν. 4001/2011 Άρθρο 11 Εποπτεία - Προσθήκη άρθρου 12Α στον ν. 4001/2011 Άρθρο 12 Αναδιοργάνωση παρόχων υπηρεσιών ύδατος και Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων - Προσθήκη άρθρου 12Β στον ν. 4001/2011 Άρθρο 13 Προστασία καταναλωτών - Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 24 του ν. 4001/2011 Άρθρο 14 Διεθνής συνεργασία - Προσθήκη παρ. 6 στο άρθρο 25 του ν. 4001/2011 Άρθρο 15 Συλλογή στοιχείων - Τροποποίηση άρθρου 27 ν. 4001/2011 Άρθρο 16 Κανονιστικές και νομοπαρασκευαστικές αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Προσθήκη παρ. 5 στο άρθρο 30 του ν. 4001/2011 Άρθρο 17 Καταγγελία ενώπιον της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 34 ν. 4001/2011 Άρθρο 18 Κυρώσεις - Προσθήκη παρ. 8 έως 11 στο άρθρο 36 του ν. 4001/2011 Άρθρο 19 Διαιτησία - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 37 ν. 4001/2011 Άρθρο 20 Πόροι - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 38 ν. 4001/2011 Άρθρο 21 Ενίσχυση του προσωπικού της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Αντικατάσταση παρ. 2 άρθρου 37 ν. 3428/2005 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 22 Εξουσιοδοτικές διατάξεις - Τροποποίηση παρ. 16 άρθρου 72 ν. 4819/2021 Άρθρο 23 Μεταβατικές διατάξεις Άρθρο 24 Καταργούμενες διατάξεις Άρθρο 25 Προσθήκη Παραρτημάτων Ι, ΙΙ και ΙΙΙ στον ν. 4001/2011 ΜΕΡΟΣ Β' ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΆΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΥΔΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΟΡΓΑΝΑ ΑΣΚΗΣΗΣ ΥΔΑΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Άρθρο 26 Γενικά περί των αρμοδιοτήτων επί υδάτων Άρθρο 27 Μεταφορά εποπτείας «Ε.ΥΔ.Α.Π. Α.Ε.» και «ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΓΙΩΝ Ε.ΥΔ.Α.Π.» στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας Άρθρο 28 Γνωμοδοτική Επιτροπή Υδάτων - Αντικατάσταση παρ. 3 άρθρου 4 ν. 3199/2003 Άρθρο 29 Κατανομή αρμοδιοτήτων διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμού στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις - Αντικατάσταση παρ. 2 και 3 άρθρου 5 ν. 3199/2003 Άρθρο 30 Συμβούλιο Υδάτων Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Αντικατάσταση άρθρου 6 ν. 3199/2003 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Άρθρο 31 Εθνική Στρατηγική για τα Ύδατα - Προσθήκη άρθρου 6Α στον ν. 3199/2003 Άρθρο 32 Σχέδια διαχείρισης - Αντικατάσταση άρθρου 7 ν. 3199/2003 Άρθρο 33 Διασφάλιση της ισορροπίας μεταξύ της άντλησης και της ανατροφοδότησης των υπόγειων υδάτων - Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 11 του ν. 3199/2003 Άρθρο 34 Ανάκτηση του κόστους των υπηρεσιών ύδατος - Αντικατάσταση άρθρου 12 ν. 3199/2003 Άρθρο 35 Υποχρεώσεις παρόχων υπηρεσιών ύδατος ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 36 Καταργούμενες διατάξεις ΕΝΟΤΗΤΑ Β' ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ - ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΩΝ ΟΔΗΓΙΩΝ ΕΕ 2018/2001 ΚΑΙ 2019/944 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 37 Σκοπός Άρθρο 38 Αντικείμενο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΕΘΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ, ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ, ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 3468/2006 Άρθρο 39 Σκοπός - Τροποποίηση άρθρου 1 ν. 3468/ 2006 (Άρθρο 3 Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001) Άρθρο 40 Ορισμοί - Τροποποίηση άρθρου 2 ν. 3468/ 2006 και άρθρου 3 ν. 3054/2002 (άρθρο 2 Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001) Άρθρο 41 Υπολογισμός του μεριδίου της ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - Τροποποίηση άρθρου 2Α του ν. 3468/2006 Άρθρο 42 Πληροφόρηση και κατάρτιση για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 2Γ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 43 Ένταξη σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού - Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης στο Σύστημα ή το Διασυνδεδεμένο Δίκτυο - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 9 ν. 3468/2006 Άρθρο 44 Καταργούμενες διατάξεις - Κατάργηση άρθρων 2Β, 5 και 21 ν. 3468/2006 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 3468/2006 Άρθρο 45 Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη Κεφαλαίου ΒΑ' στον ν. 3468/2006 Άρθρο 46 Νομική μορφή Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6Β στον ν. 3468/2006 Άρθρο 47 Μέλη Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6Γ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 48 Συνεταιριστικές μερίδες Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6Δ στον ν. 3468/ 2006 Άρθρο 49 Αντικείμενο δραστηριότητας Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6Ε στον ν. 3468/2006 Άρθρο 50 Τύπος - Ελάχιστο περιεχόμενο του Καταστατικού - Προσθήκη άρθρου 6ΣΤ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 51 Σύσταση Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6Ζ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 52 Μητρώο Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας και Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών - Δικαιολογητικά - Προσθήκη άρθρου 6Η στον ν. 3468/2006 Άρθρο 53 Όργανα της Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6Θ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 54 Πλεονάσματα χρήσης - Προσθήκη άρθρου 6Ι στον ν. 3468/2006 Άρθρο 55 Απαγόρευση μεταβίβασης Βεβαιώσεων Παραγωγού και λοιπών διοικητικών αδειών - Προσθήκη άρθρου 6ΙΑ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 56 Λύση - Εκκαθάριση - Συγχώνευση - Μετατροπή - Προσθήκη άρθρου 6ΙΒ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 57 Γενικοί όροι δραστηριοποίησης Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας και σχέσεις με Διαχειριστές Δικτύων Διανομής και Συστήματος - Προσθήκη άρθρου 6ΙΓ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 58 Ενώσεις - Ομοσπονδία - Προσθήκη άρθρου 6ΙΔ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 59 Αξιολόγηση των φραγμών - Συμμετοχή στα καθεστώτα στήριξης - Προσθήκη άρθρου 6ΙΕ στον ν. 3468/ 2006 Άρθρο 60 Οικονομικά κίνητρα και μέτρα στήριξης των Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 6ΙΣΤ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 61 Μεταβατικές διατάξεις για τις Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018 - Προσθήκη άρθρου 6ΙΖ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 62 Καταργούμενες διατάξεις - Κατάργηση άρθρου 7 ν. 4513/2018 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΑΥΤΟΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ/ΑΥΤΟΠ ΑΡΑΓΩΓΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΑNΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 3468/2006 Άρθρο 63 Ανάπτυξη της αυτοκατανάλωσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές - Τροποποίηση άρθρου 14 ν. 3468/2006 Άρθρο 64 Εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από αυτοκαταναλωτές - Αντικατάσταση άρθρου 14Α ν. 3468/2006 Άρθρο 65 Εγκατάσταση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού - Τροποποίηση άρθρου 14Β ν. 3468/2006 Άρθρο 66 Συλλογική αυτοκατανάλωση - Προσθήκη άρθρου 14Γ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 67 Μεταβατικές διατάξεις ως προς τις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης και τις Συμβάσεις Σύνδεσης Αυτοπαραγωγών ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' ΡΥΘΜΙΣΗ ΘΕΜΑΤΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ, ΤΑ ΚΟΙΝΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 3468/2006 Άρθρο 68 Έκδοση Εγγυήσεων Προέλευσης - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 15 ν. 3468/2006 Άρθρο 69 Διαχείριση Εγγυήσεων Προέλευσης και Μηχανισμός Διασφάλισης Συστήματος Εγγυήσεων Προέλευσης - Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 18 ν. 3468/2006 Άρθρο 70 Πλατφόρμα για την ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τις στατιστικές μεταβιβάσεις μεταξύ των κρατών μελών - Τροποποίηση άρθρου 32Α ν. 3468/2006 Άρθρο 71 Κοινά έργα μεταξύ κρατών μελών - Αντικα-τάσταση άρθρου 32Β ν. 3468/2006 Άρθρο 72 Κοινά έργα μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών - Τροποποίηση άρθρου 32Γ του ν. 3468/2006 Άρθρο 73 Κοινά καθεστώτα στήριξης - Αντικατάσταση άρθρου 32Δ του ν. 3468/2006 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ' ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΨΥΞΗ - ΤΡΟΠΟ-ΠΟΙΗΣΗ Ν. 3468/2006 Άρθρο 74 Προώθηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στον τομέα των μεταφορών - Προσθήκη άρθρου 32ΣΤΑ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 75 Ειδικοί κανόνες για τα βιοκαύσιμα, τα βιορευστά και τα καύσιμα βιομάζας που παράγονται από καλλιέργειες τροφίμων και ζωοτροφών - Προσθήκη άρθρου 32ΣΤΒ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 76 Κανόνες υπολογισμού σε σχέση με τα ελάχιστα μερίδια ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στις μεταφορές - Προσθήκη άρθρου 32ΣΤΓ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 77 Συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών - Προσθήκη άρθρου 32ΣΤΔ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 78 Ενωσιακή βάση δεδομένων - Προσθήκη άρθρου 32ΣΤΕ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 79 Κριτήρια αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για τα βιοκαύσιμα, τα βιορευστά και τα καύσιμα βιομάζας - Τροποποίηση άρθρου 32Ζ ν. 3468/2006 Άρθρο 80 Επαλήθευση της τήρησης των κριτηρίων αειφορίας και μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου - Αντικατάσταση άρθρου 32Η του ν. 3468/2006 Άρθρο 81 Υπολογισμός του αντικτύπου των βιοκαυσίμων, των βιορευστών και των καυσίμων βιομάζας στα αέρια θερμοκηπίου - Αντικατάσταση άρθρου 32Θ ν. 3468/2006 Άρθρο 82 Κυρώσεις - Προσθήκη άρθρου 32ΘΑ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 83 Ενσωμάτωση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη θέρμανση και την ψύξη - Πρόσβαση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα δίκτυα και τις υποδομές τηλεθέρμανσης - τηλεψύξης - Προσθήκη άρθρου 32ΘΒ στον ν. 3468/2006 Άρθρο 84 Μεταβατικές διατάξεις Άρθρο 85 Παραρτήματα - Τροποποίηση άρθρου 32Ι του ν. 3468/2006 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ' ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ ΠΟΛΙΤΩΝ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν.4001/2011 Άρθρο 86 Ορισμοί - Προσθήκη περ. μιθ) στην παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 (Περ. α) και β) παρ. 11 άρθρου 2 και περ. α) παρ. 1 άρθρου 16 Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944) Άρθρο 87 Νομική μορφή Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47Α στον ν. 4001/2011 Άρθρο 88 Μέλη Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47Β στον ν. 4001/2011 Άρθρο 89 Συνεταιριστικές μερίδες Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47Γ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 90 Αντικείμενο δραστηριότητας Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47Δ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 91 Τύπος - Ελάχιστο περιεχόμενο του καταστατικού - Προσθήκη άρθρου 47Ε στον ν. 4001/2011 Άρθρο 92 Σύσταση Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47ΣΤ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 93 Όργανα της Ενεργειακής Κοινότητας Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47Ζ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 94 Πλεονάσματα χρήσης - Προσθήκη άρθρου 47Η στον ν. 4001/2011 Άρθρο 95 Απαγόρευση μεταβίβασης Αδειών Παραγωγής, Βεβαιώσεων Παραγωγού και λοιπών διοικητικών αδειών - Προσθήκη άρθρου 47Θ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 96 Λύση - Εκκαθάριση - Συγχώνευση - Μετατροπή - Προσθήκη άρθρου 47Ι στον ν. 4001/2011 Άρθρο 97 Γενικοί όροι δραστηριοποίησης Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών και σχέσεις με Διαχειριστές Δικτύων Διανομής και Συστήματος Μεταφοράς - Προσθήκη άρθρου 47ΙΑ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 98 Ενώσεις - Ομοσπονδία - Προσθήκη άρθρου 47ΙΒ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 99 Δικαιώματα και αντιμετώπιση των Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47ΙΓ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 100 Από κοινού χρήση ηλεκτρικής ενέργειας - Προσθήκη άρθρου 47ΙΔ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 101 Άσκηση των δραστηριοτήτων της διαχείρισης συστήματος διανομής και της εκμετάλλευσης κλειστού συστήματος διανομής από Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών - Προσθήκη άρθρου 47ΙΕ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 102 Αξιολόγηση των φραγμών - Προσθήκη άρθρου 47ΙΣΤ στον ν. 4001/2011 Άρθρο 103 Μεταβατικές διατάξεις για τις Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018 - Προσθήκη άρθρου 47ΙΖ στον ν. 4001/2011 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η' ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΔΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΘΕΣΤΩΤΩΝ ΣΤΗΡΙΞΗΣ Άρθρο 104 Ανανεώσιμα αέρια - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 2 ν. 4001/2011 Άρθρο 105 Πρόσβαση ανανεώσιμων αερίων στα δίκτυα και τις υποδομές φυσικού αερίου - Αντικατάσταση άρθρου 92 ν. 4001/2011 Άρθρο 106 Παρακολούθηση Καθεστώτων Στήριξης - Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 12 ν. 4414/2016 (παρ. 4 άρθρου 6 Οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001) ΕΝΟΤΗΤΑ Γ' ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΜΕΡΟΣ Α' ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Άρθρο 107 Σκοπός Άρθρο 108 Αντικείμενο ΜΕΡΟΣ Β' ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4414/2016 Άρθρο 109 Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης από αυτοκαταναλωτές - Τροποποίηση παρ. 16 άρθρου 3 του ν. 4414/2016 Άρθρο 110 Καθορισμός ανώτατου ορίου χρεώσεων - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 5α ν. 4414/2016 Άρθρο 111 Παράταση προθεσμίας υπογραφής Συμβάσεων Λειτουργικής Ενίσχυσης - Τροποποίηση άρθρου 7 ν. 4414/2016 Άρθρο 112 Έναρξη λειτουργίας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης εκτός του καθεστώτος στήριξης του ν. 4414/2016 - Τροποποίηση άρθρου 12Α ν. 4414/2016 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΕΝΙΣ-ΧΥΣΗΣ ΥΒΡΙΔΙΚΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΣΤΑ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΑ ΝΗΣΙΑ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ Ν. 4414/2016 Άρθρο 113 Ειδικό πλαίσιο Καθεστώτος Λειτουργικής Ενίσχυσης στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Αντικατάσταση άρθρου 21 του ν. 4414/2016 Άρθρο 114 Μέτρα ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Προσθήκη άρθρου 21Α στον ν. 4414/2016 Άρθρο 115 Εφαρμογή των μέτρων ενίσχυσης Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Προσθήκη άρθρου 21Β στον ν. 4414/2016 Άρθρο 116 Ζητήματα αδειοδότησης των Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Προσθήκη άρθρου 21Γ στον ν. 4414/2016 Άρθρο 117 Ζητήματα επενδυτικών ενισχύσεων των Υβριδικών Σταθμών στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Προσθήκη άρθρου 21Δ στον ν. 4414/2016 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΠΑ-ΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΥΔΡΟΗΛΕ-ΚΤΡΙΚΟΥΣ ΣΤΑΘΜΟΥΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4685/2020 Άρθρο 118 Ρυθμίσεις για σταθμούς Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με ενσωματωμένη αποθήκευση που αναπτύσσονται στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή Δίκτυο - Τροποποίηση παρ. 11Α και 11Β άρθρου 10 ν. 4685/2020 Άρθρο 119 Αίτηση για Βεβαίωση Ειδικών Έργων - Τροποποίηση περ. γ) παρ. 2 άρθρου 19 ν. 4685/2020 Άρθρο 120 Ρυθμίσεις για τη δόμηση μεγάλων και υπόγειων Υδροηλεκτρικών Σταθμών - Τροποποίηση άρθρου 101 ν. 4685/2020 Άρθρο 121 Εξορθολογισμός τιμών αποζημίωσης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας από κατ' επάγγελμα αγρότες - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 123 του ν. 4685/ 2020 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΘΜΟΥΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΣΥΜΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΥΨΗΛΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ, ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ - ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Ν. 4951/2022 Άρθρο 122 Αδειοδοτούσα αρχή έκδοσης Άδειας Εγκατάστασης και Λειτουργίας - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 3 ν. 4951/2022 Άρθρο 123 Τροποποίηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης - Τροποποίηση παρ. 18 και παρ. 19 άρθρου 5 ν. 4951/2022 Άρθρο 124 Αποστάσεις μεταξύ έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας κοινού αιτήματος περί χορήγησης Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 14 ν. 4951/2022 Άρθρο 125 Ζητήματα αρμοδιότητας για τη χορήγηση Άδειας Εγκατάστασης - Τροποποίηση άρθρου 17 ν. 4951/2022 Άρθρο 126 Τεκμηρίωση της νομίμου χρήσεως του ακινήτου εγκαταστάσεως - Τροποποίηση περ. α) παρ. 1 άρθρου 18 ν. 4951/2022 Άρθρο 127 Αποστάσεις ασφαλείας ανεμογεννητριών - Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 21 ν. 4951/2022 Άρθρο 128 Δυνατότητα μεταφοράς θέσης εγκατάστασης σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 24 ν. 4951/2022 Άρθρο 129 Έκδοση άδειας λειτουργίας σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης - Τροποποίηση παρ. 1 και 2 άρθρου 28 του ν. 4951/2022 Άρθρο 130 Προώθηση εγκαταστάσεων συστημάτων αποθήκευσης - Προσθήκη περ. μγ) στην παρ. 2 άρθρου 29 ν. 4495/2017 Άρθρο 131 Τμηματική Άδεια Λειτουργίας για σταθμούς Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας - Προσθήκη παρ. 3 στο άρθρο 29 του ν. 4951/2022 Άρθρο 132 Διασφάλιση υλοποίησης έργων - Τροποποίηση άρθρου 31 ν. 4951/2022 Άρθρο 133 Αδυναμία έκδοσης βεβαίωσης καταχώρισης πολυγώνου εξαιρούμενου σταθμού - Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 33 ν. 4951/2022 Άρθρο 134 Προθεσμία σύναψης σύμβασης σύνδεσης Εξαιρουμένων Σταθμών - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 35 ν. 4951/2022 Άρθρο 135 Αύξηση ισχύος σταθμού ριζικής ανανέωσης - Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 42 ν. 4951/2022 Άρθρο 136 Προθεσμίες εξαιρούμενων σταθμών για σύναψη Σύμβασης Σύνδεσης και μεταβατική διάταξη για εν ισχύ Άδειες Εγκατάστασης - Τροποποίηση παρ. 1 και 3 άρθρου 54 ν. 4951/2022 Άρθρο 137 Διόρθωση παραπομπής για τον καθορισμό της τιμής αναφοράς - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 93 ν. 4951/2022 Άρθρο 138 Αύξηση εγκατεστημένης ισχύος φωτοβολταϊκών σταθμών - Διάθεση περιθωρίων για φωτο- βολταϊκούς σταθμούς στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Τροποποίηση άρθρου 97 ν. 4951/2022 Άρθρο 139 Επιμερισμός κόστους σύνδεσης έργων επέκτασης ή ενίσχυσης του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας και του Ελληνικού Δικτύου Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας - Τροποποίηση άρθρου 98 ν. 4951/2022 Άρθρο 140 Απόσυρση σταθμών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της υπ' αρ. 904/2011 απόφασης της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 102 ν. 4951/2022 Άρθρο 141 Αιολικά πάρκα στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά - Τροποποίηση άρθρου 103 ν. 4951/2022 Άρθρο 142 Προσδιορισμός χρεώσεων προμήθειας καθολικής υπηρεσίας - Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 138 ν. 4951/2022 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε' ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Άρθρο 143 Ανάθεση αρμοδιοτήτων στις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών για προγράμματα του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Άρθρο 144 Μετακίνηση προσωπικού μεταξύ της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού και του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας - Αντικατάσταση παρ. 3Α άρθρου 125 ν. 4001/2011 Άρθρο 145 Κάλυψη έκτακτων αναγκών σε προσωπικό του Διαχειριστή Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης Άρθρο 146 Θέματα προσωπικού «ΔΕΠΑ ΕΜΠΟΡΙΑΣ Α.Ε.» και των συνδεδεμένων μ' αυτήν εταιρειών - Προσθήκη παρ. 7 στο άρθρο 80ΙΒ του ν. 4001/2011 Άρθρο 147 Προσλήψεις συγγενών θανόντων σε εργατικά ατυχήματα εργαζομένων σε εργολάβους εγκαταστάσεων της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού - Τροποποίηση παρ. 7 άρθρου 6 ν. 2244/1994 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ' ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ Άρθρο 148 Έγκριση Εθνικού Σχεδίου Ηλεκτροκίνησης και Υλοποίηση Σχεδίων Φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων - Τροποποίηση άρθρου 16 ν. 4710/2020 Άρθρο 149 Υποχρέωση εγκατάστασης σημείων επανα-φόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης - Προσθήκη παρ. 2Α στο άρθρο 17 του ν. 4710/2020 Άρθρο 150 Αξιολόγηση Εθνικού Σχεδίου για την Ηλεκτροκίνηση - Τροποποίηση άρθρου 43 ν. 4710/2020 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ' ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Άρθρο 151 Προσαρμογή αποζημίωσης σταθμών βιομάζας, βιοαερίου λόγω ενεργειακής κρίσης Άρθρο 152 Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας - Τροποποίηση άρθρου 32 ν. 4872/2021 Άρθρο 153 Αυτοτιμολόγηση σταθμών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης Άρθρο 154 Αναβίωση φωτοβολταϊκών σταθμών για εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού Άρθρο 155 Σύναψη διμερών συμβάσεων για σταθμούς - Τροποποίηση υποπαρ. ΙΓ4 παρ. ΙΓ άρθρου 1 ν. 4254/2014 Άρθρο 156 Συμμόρφωση στη Συμφωνία μεταφοράς επικίνδυνων υλικών («ADR») - Προσθήκη παρ. 13 στο άρθρο 15 του ν. 3054/2002 Άρθρο 157 Κατανομή βιοντίζελ - Προσθήκη περ. ζ) στην παρ. 7 άρθρου 15Α του ν. 3054/2002 Άρθρο 158 Αξιοποίηση διαθέσιμου περιθωρίου αιολικών σταθμών στα συστήματα των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών Άρθρο 159 Κάλυψη έκτακτων αναγκών ασφάλειας εφοδιασμού με φυσικό αέριο για την περίοδο Μαρτίου 2022 έως Μαρτίου 2023 - Αντικατάσταση άρθρου 121 ν. 4951/2022 Άρθρο 160 Απαγόρευση έκδοσης νέων αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύσιμο φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα - Δυνατότητα μετατροπής αδειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε άδειες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας - Τροποποίηση άρθρου 132 ν. 4001/2011 Άρθρο 161 Εγγυητική επιστολή σε σταθμούς παραγωγής με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα Άρθρο 162 Έργα υδροηλεκτρικών σταθμών εθνικής σπουδαιότητας - Κατάργηση μετεγκατάστασης του οικισμού «Ακρινής του Νομού Κοζάνης Άρθρο 163 Διαδικασίες απαλλοτρίωσης για αιολικούς σταθμούς - Προσθήκη παρ. 4α και τροποποίηση παρ. 7 άρθρου 4 του ν. 4951/2022 Άρθρο 164 Προώθηση υλοποίησης πιλοτικών έργων Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων - Προσθήκη παρ. 32λστ στο άρθρο 2 και άρθρου 7Α στον ν. 4964/2022 - Τροποποίηση άρθρου 174 ν. 4964/2022 Άρθρο 165 Παρατάσεις προθεσμιών έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας - Τροποποίηση παρ. 2 και 7 άρθρου 56 ν. 4903/2022 ΜΕΡΟΣ Γ' ΛΑΤΟΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΛΛΕΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 166 Διαδικασία εκ νέου καθορισμού, τροποποίησης ή επέκτασης προϋφιστάμενης λατομικής περιοχής Άρθρο 167 Μεταλλευτικές έρευνες Δημοσίου - Αντικατάσταση άρθρου 1 ν.δ. 4433/1964 Άρθρο 168 Χρηματοδότηση διεξαγωγής μεταλλευτικών ερευνών - Αντικατάσταση άρθρου 2 ν.δ. 4433/1964 Άρθρο 169 Δημόσιες μεταλλευτικές περιοχές - Αντικατάσταση άρθρου 3 ν.δ. 4433/1964 Άρθρο 170 Τρόπος αποδείξεως δικαιώματος έρευνας και εκμεταλλεύσεως - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 44 ν. 4512/2018 Άρθρο 171 Παράταση προθεσμίας υποβολής απαιτούμενων δικαιολογητικών για τη λειτουργία λατομείων σχιστολιθικών πλακών - Τροποποίηση παρ. 23 άρθρου 68 ν. 4512/2018 Άρθρο 172 Καταβολή επιδικασθέντων ποσών μειώσεων αποδοχών του προσωπικού του πρώην Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών ΜΕΡΟΣ Δ' ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α' ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕ-ΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Άρθρο 173 Ορισμοί Άρθρο 174 Στόχοι προστασίας της φύσης Άρθρο 175 Αποκατάσταση χερσαίων και παράκτιων οικοσυστημάτων, οικοσυστημάτων γλυκών υδάτων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων σε περιοχές του δικτύου «Natura 2000» Άρθρο 176 Αποκατάσταση των πληθυσμών των επι- κονιαστών Άρθρο 177 Αποκατάσταση αστικών οικοσυστημάτων Άρθρο 178 Ειδικότερα περιβαλλοντικά ζητήματα - Τροποποίηση άρθρου 21 ν. 1650/1986 Άρθρο 179 Καταργούμενες διατάξεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β' ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΥΡΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΜΕΤΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Άρθρο 180 Διοικητικές κυρώσεις για περιβαλλοντικές παραβάσεις - Τροποποίηση παρ. 1 και 1α και προσθήκη παρ. 1β, 1γ, 1δ και 1ε στο άρθρο 21 του ν. 4014/2011 Άρθρο 181 Διοικητική κύρωση σε παραγωγούς απαγορευμένων πλαστικών προϊόντων μιας χρήσεως - Τροποποίηση περ. α) παρ. 2 άρθρου 18 ν. 4736/2020 Άρθρο 182 Ανάθεση καθηκόντων περιβαλλοντικών ελέγχων στα στελέχη των Μονάδων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών - Τροποποίηση άρθρου 34 ν. 4685/2020 Άρθρο 183 Υλοποίηση τεχνικών έργων από τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής - Τροποποίηση παρ. 5 και 6 άρθρου 27 και παρ. 2 άρθρου 29 ν. 4685/2020 Άρθρο 184 Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας - Τροποποίηση άρθρου 33 ν. 4685/2020 Άρθρο 185 Παράταση χρονικής ισχύος αποσπάσεων υπαλλήλων στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής Άρθρο 186 Λειτουργία βάσης δεδομένων Ειδικών Οικολογικών Αξιολογήσεων στον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής - Προσθήκη παρ. 10α στο άρθρο 11 του ν. 4014/2011 Άρθρο 187 Αποκλειστικότητα ανταποδοτικού δικαιώματος επαγγελματικής αλιείας κατοίκων παραλιμνίων Κοινοτήτων σε τεχνητές λίμνες ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ' ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Άρθρο 188 Ποινική προστασία των ειδών της άγριας πανίδας - Προσθήκη παρ. 29 στο άρθρο 2 και παρ. 8 στο άρθρο 34 του ν. 4830/2021 Άρθρο 189 Ποινικές κυρώσεις για παραβάσεις που αφορούν προστατευτικά μέτρα, την αντιμετώπιση πυρκαγιών και τη διάνοιξη οδών, επί δασικών εκτάσεων - Αντικατάσταση παρ. 3 άρθρου 68 και παρ. 8 άρθρου 71 ν. 998/1979 Άρθρο 190 Αγροτικά αδικήματα κλοπής και υπεξαίρεσης - Αντικατάσταση άρθρου 37 ν. 3585/2007 Άρθρο 191 Αρμόδιο όργανο και διαδικασία επιβολής προστίμου για φθορές που προκαλούνται από ζώα - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 39 ν. 3585/2007 Άρθρο 192 Ευθύνη εξουσιαστών ζώων, πτηνών και μελισσών - Αντικατάσταση άρθρου 40 ν. 3585/2007 Άρθρο 193 Διατάραξη ροής αρδευτικών υδάτων - Αντικατάσταση άρθρου 41 ν. 3585/2007 Άρθρο 194 Κυρώσεις σε περίπτωση μετατόπισης οροσήμων - Αντικατάσταση άρθρου 42 ν. 3585/2007 Άρθρο 195 Κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης αγρονομικών διατάξεων - Αντικατάσταση άρθρου 43 ν. 3585/2007 Άρθρο 196 Αστική ευθύνη αγροτικών αδικημάτων - Τροποποίηση άρθρου 50 ν. 3585/2007 Άρθρο 197 Κατάσχεση υλοτομικών προϊόντων - Αντικατάσταση παρ. 2 άρθρου 93 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 198 Παράνομη υλοτομία και μεταφορά δασικών προϊόντων - Αντικατάσταση άρθρου 268 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 199 Παράνομη υλοτομία και μεταφορά δασικών προϊόντων - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 270 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 200 Ποινική δίωξη και πράξεις καταλογισμού - Τροποποίηση παρ. 8 άρθρου 271 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 201 Παρακράτηση φόρου ή μισθώματος του Δημοσίου - Τροποποίηση άρθρου 272 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 202 Απαγόρευση βοσκής - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 276 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 203 Παραβάσεις των περί ρητινοσυλλογής διατάξεων - Αντικατάσταση άρθρου 279 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 204 Κυρώσεις, επί παραβάσεων των περί ρητινοσυλλογής διατάξεων - Αντικατάσταση παρ. 3 άρθρου 286 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 205 Ποινές κατά των παραβατών των διατάξεων περί θήρας - Αντικατάσταση άρθρου 287 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 206 Διαδικασία βεβαίωσης των παραβάσεων περί θήρας - Αντικατάσταση άρθρου 287Α ν.δ. 86/1969 Άρθρο 207 Σύστημα Ελέγχου Συμπεριφοράς Κυνηγών - Αντικατάσταση άρθρου 287Β ν.δ. 86/1969 Άρθρο 208 Κατάσχεση και δήμευση μέσων παρανόμου θήρας - Αντικατάσταση άρθρου 288 ν.δ. 86/1969 Άρθρο 209 Καταργούμενες διατάξεις ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ' ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ Άρθρο 210 Δημιουργία κοινόχρηστου χώρου δασικής αναψυχής στην περιοχή «ΠΡΩΗΝ ΝΤΑΜΑΡΙΑ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ» του Δήμου Γαλατσίου Αττικής Άρθρο 211 Αποζημίωση των μελών των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων - Προσθήκη παρ. 2α και 2β στο άρθρο 6Α του ν. 3889/2010 Άρθρο 212 Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 18 ν. 3889/2010 Άρθρο 213 Εξαίρεση υποχρέωσης επισύναψης δασικού πιστοποιητικού σε συμβολαιογραφικές πράξεις αποδοχής κληρονομίας - Λήψη υπόψη αποφάσεων των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων για τη βεβαίωση του δασικού ή μη χαρακτήρα - Τροποποίηση άρθρου 20 ν. 3889/ 2010 Άρθρο 214 Δασικές εκτάσεις σε χερσαία ζώνη λιμένα - Υλοποίηση οικοδομικών αδειών σε μη δασικού χαρακτήρα προστατευόμενες εκτάσεις - Τροποποίηση παρ. 7 άρθρου 3 ν. 998/1979 Άρθρο 215 Επέμβαση σε δασικές εκτάσεις - Τροποποίηση άρθρου 45 ν. 998/1979 Άρθρο 216 Εκχερσωμένες εκτάσεις - Τροποποίηση άρθρου 47 του ν. 998/1979 Άρθρο 217 Διατήρηση του ενιαίου χαρακτήρα ευρύτερων εκτάσεων, επί των οποίων υλοποιούνται τουριστικές επενδύσεις μεγάλης κλίμακας - σύνθετα τουριστικά καταλύματα, και εγκατάσταση Οργανωμένων Τουριστικών Κατασκηνώσεων (campings) - Τροποποίηση άρθρου 49 ν. 998/1979 Άρθρο 218 Εγκρίσεις επεμβάσεως για το Ελληνικό Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας και για σταθμούς αποθήκευσης - Προσθήκη παρ. 2α και τροποποίηση περ. α παρ. 3 του άρθρου 53 του ν. 998/1979 Άρθρο 219 Παράταση προθεσμίας περατώσεως διαδικασίας για επιτρεπτή επέμβαση σε δάσος Άρθρο 220 Νομιμοποίηση δαπανών για την αποκατάσταση φυσικής καταστροφής στη Βόρεια Εύβοια Άρθρο 221 Επιχορήγηση Δασικών Συνεταιρισμών Άρθρο 222 Καταργούμενες διατάξεις ΜΕΡΟΣ Ε' ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 223 Παροχή διευκολύνσεων στις Περιοχές Ολοκληρωμένης Τουριστικής Ανάπτυξης - Προσθήκη παρ. 13 στο άρθρο 29 του ν. 2545/1997 Άρθρο 224 Χώροι στάθμευσης κάτωθι ασκεπών αθλητικών εγκαταστάσεων - Τροποποίηση παρ. 4 άρθρου 12 ν. 4067/2012 Άρθρο 225 Χώροι στάθμευσης δημόσιων κοινόχρηστων χώρων - Προσθήκη παρ. 9 στο άρθρο 20 του ν. 4067/2012 Άρθρο 226 Αεροϋποστηριζόμενοι θόλοι - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 20Α ν. 4067/2012 Άρθρο 227 Χώροι στάθμευσης δημόσιων κοινόχρηστων χώρων -Εξουσιοδοτική διάταξη - Προσθήκη παρ. 11 στο άρθρο 28 του ν. 4067/2012 Άρθρο 228 Καθορισμός θέσεων στάθμευσης - Τροποποίηση παρ. 27 άρθρου 28 ν. 4280/2014 Άρθρο 229 Παράταση προθεσμίας ολοκληρώσεως όψεων - Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 29 ν. 4067/2021 Άρθρο 230 Μονομερής υπαγωγή και τροποποίηση συστάσεως οριζοντίου ιδιοκτησίας - Τροποποίηση άρθρου 98 ν. 4495/2017 Άρθρο 231 Ελάχιστες αναγκαίες αποστάσεις των τουριστικών επιπλωμένων κατοικιών των μικτών τουριστικών καταλυμάτων μικρής κλίμακας από τον αιγιαλό - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 5 ν. 4179/2013 Άρθρο 232 Ανέγερση κτηρίων ευαγών ιδρυμάτων και κτηρίων προνοιακού χαρακτήρα και εκπαίδευσης - Προσθήκη παρ. 5 στο άρθρο δέκατο έβδομο του ν. 4296/2014 Άρθρο 233 Ανέγερση κτηρίων κοινής ωφελείας - Αντικατάσταση παρ. 15 άρθρου 10 ν. 4315/2014 Άρθρο 234 Προσδιορισμός κοινόχρηστης οδού μέσω Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων - Τροποποίηση περ. γ) παρ. 1 άρθρου 8 ν. 4447/2016 Άρθρο 235 Αναθεώρηση μέσω Τοπικού Πολεοδομικού Σχεδίου - Τροποποίηση παρ. 6 άρθρου 13 ν. 4447/2016 Άρθρο 236 Προϋποθέσεις επιτρεπτής συνένωσης ομόρων γηπέδων - Αυθεντική ερμηνεία παρ. 6 άρθρου 33 ν. 4759/2020 Άρθρο 237 Κατανομή αρμοδιοτήτων Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικής, Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 8 ν. 4315/2014, παρ. 3 άρθρου 35 και παρ. 2 και 6 άρθρου 38 ν. 4495/2017 Άρθρο 238 Εκκρεμείς διαδικασίες μετατροπής της εισφοράς σε γη προς δήμους σε εισφορά σε χρήμα για την ανέγερση εκτός σχεδίου τουριστικών εγκαταστάσεων - Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 34 ν. 4759/2020 Άρθρο 239 Παρατάσεις ισχύος προεγκρίσεων οικοδομικών αδειών - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 42 ν. 4495/2017 Άρθρο 240 Κέντρα Δεδομένων και τεχνολογικής υποστήριξης επιχειρήσεων - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 44 ν. 4759/2020 Άρθρο 241 Οικοδομική άδεια σε οικοδομές μη ρυμοτομούμενων τμημάτων ακινήτων - Προσθήκη παρ. 2α στο άρθρο 88 του ν. 4759/2020 Άρθρο 242 Διορθώσεις επί των μεταβατικών διατάξεων του ν. 4759/2020 Άρθρο 243 Διεύρυνση του πεδίου και της παράτασης του χρόνου αναστολής οικοδομικών εργασιών στον Υμηττό - Τροποποίηση άρθρου 72 ν. 4843/2021 Άρθρο 244 Επανέκδοση Βεβαιώσεως λόγω μεταφοράς θέσεως πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών - Προσθήκη παρ. 9 στο άρθρο 91 του ν. 4951/2022 Άρθρο 245 Εξαίρεση πιλοτικών θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών - Τροποποίηση περ. γ) παρ. 2 άρθρου 87 ν. 4964/2022 Άρθρο 246 Δημιουργία ιατρικής βιβλιοθήκης Άρθρο 247 Διευκρίνιση αγροτικού χαρακτήρα εκτάσεων - Τροποποίηση παρ. 15 άρθρου 2 ν. 4626/2019 Άρθρο 248 Επικαιροποίηση διαδικασιών αδειοδότησης στον Μητροπολιτικό Πόλο Ελληνικού - Αγίου Κοσμά - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 5 ν. 4062/2012 Άρθρο 249 Χώροι στάθμευσης και συνδέσεις με το οδικό δίκτυο του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού - Αγίου Κοσμά - Αντικατάσταση παρ. 9, 10 και 11 άρθρου 5Α ν 4062/2012 Άρθρο 250 Άμισθοι ειδικοί σύμβουλοι Γραφείου Ελληνικού Άρθρο 251 Μεταβατικές διατάξεις Άρθρο 252 Καταργούμενες διατάξεις ΜΕΡΟΣ ΣΤ' ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΕΡΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Άρθρο 253 Εγκατάσταση μικρών μονάδων βιολογικού καθαρισμού σε γαίες υψηλές παραγωγικότητας - Τροποποίηση περ. α' παρ. 6 άρθρου 56 ν. 2637/1998 Άρθρο 254 Ζώνες προστασίας του Όρους Αιγάλεω - Τροποποίηση άρθρου 21 ν. 2742/1999 Άρθρο 255 Διαχείριση Απορριμμάτων στον Δήμο Θήρας Άρθρο 256 Κατανομή αρμοδιοτήτων περί την διαχείριση προσμίξεων - Τροποποίηση παρ. 5 άρθρου 31 ν. 4819/2021 Άρθρο 257 Διατάξεις για παράταση προσωρινής λειτουργίας Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων Άρθρο 258 Κανονισμός Διαχείρισης Εκκένωσης Βυτιοφόρων - Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 22 του ν. 1068/ 1980 Άρθρο 259 Καταργούμενες διατάξεις ΜΕΡΟΣ Ζ' ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Άρθρο 260 Μεθοδολογία υπολογισμού απαιτούμενου εσόδου των Διαχειριστών Διανομής Φυσικού Αερίου Άρθρο 261 Δυνατότητα μεταφοράς κεφαλαίων στον Λογαριασμό Ασφάλειας Εφοδιασμού - Προσθήκη άρθρου 73Α στον ν. 4001/2011 Άρθρο 262 Μη προβολή δικαιωμάτων δημοσίου - Προσθήκη περ. η) στην περ. ΙΙΙ της παρ. 1 άρθρου 10 ν. 3208/2003 Άρθρο 263 Συσκευασία και μεταποίηση αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 8 του από 11.6.1980 προεδρικού διατάγματος Άρθρο 264 Χρήσεις γης τοπικού ρυμοτομικού σχεδίου για εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας στη Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας Κοζάνης - Τροποποίηση παρ. 2 άρθρου 19 ν. 4180/2013 Άρθρο 265 Προσεισμικός έλεγχος κτηρίων Άρθρο 266 Καθαρισμός χώρων για την αποτροπή κινδύνου πρόκλησης πυρκαγιάς ή ταχείας επέκτασής της - Αντικατάσταση υποπερ. 26 περ. β παρ. Ι άρθρου 75 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων Άρθρο 267 Οργάνωση και λειτουργία Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας-Προσθήκη άρθρου 54Α στον ν. 4662/2020 Άρθρο 268 Μέτρα προστασίας Ναυαγίου Ζακύνθου - Προσθήκη παρ. 8 στο άρθρο 68 ν. 4875/2021 Άρθρο 269 Υπεύθυνος λειτουργίας για κολυμβητικές δεξαμενές εντός τουριστικών καταλυμάτων - Τροποποίηση περ. α' και β' παρ. 3 άρθρου 46 ν. 4688/2020 Άρθρο 270 Aναστολή οικοδομικών αδειών στις εκτός σχεδίου περιοχές της νήσου Μυκόνου Άρθρο 271 Σύσταση, συγκρότηση και λειτουργία μικτών κλιμακίων ελέγχου Άρθρο 272 Διόρθωση παραπομπής περί βάσεως υπολογισμού διοικητικού προστίμου - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 69 ν. 4819/2021 Άρθρο 273 Παρατάσεις προθεσμιών σε ζητήματα αποβλήτων και ενέργειας - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 86 ν. 4819/2021, παρ. 5 άρθρου 25 ν. 4685/2020, παρ. 9 άρθρου 54 και παρ. 2 άρθρου 94 ν. 4951/2022 ΕΝΟΤΗΤΑ Δ' ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Άρθρο 274 Ρήτρα επαναξιολόγησης διατάξεων μέσω δημόσιας διαβούλευσης Άρθρο 275 Έναρξη ισχύος ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I ΧΕΡΣΑΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΓΛΥΚΩΝ ΥΔΑΤΩΝ - ΤΥΠΟΙ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ - ΤΥΠΟΙ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΚΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΥΠΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΕΙΔΗ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI - Άρθρο 139 (άρθρο 21 ν. 2742/1999) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VII View full είδηση

Α ΓΕΙΑ ΣΟΥ! αυτό ήθελα να ρωτήσω κι εγώ καθώς δεν έχω χρόνο να εμβαθύνω αυτή τη στιγμή στην υπερανάλυση της νομοθεσίας.... Ναι μεν βγήκε το εδάφιο που λέει "κατ' εξαίρεση των οριζομένων μπλα μπλα", αλλά βγήκε κι απ' το άρθρο 3, περίπτωση γ.αα) η απαίτηση να δηλώνει ο μηχανικός την αρτιότητα του οικοπέδου!! Άρα?! Εγώ συμπεραίνω (και ρωτάω) τα εξής: α) Μπορείς να χτίσεις με μικρής κλίμακας σε όλα τα γήπεδα πχια. β) Ναι μεν καταργήθηκε η παρέκκλιση των 5 μέτρων από τα όρια στην παραγραφούλα εκείνη, αλλά μπορείς να την αιτηθείς από τη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας με αιτιολόγηση το μικρό σου χωραφάκι και αναλόγως της κρίσης τους να σου δώσουν 5 μέτρα απόσταση (σίγουρα όχι λιγότερο από 5) βάσει του άρθρου 2 ΦΕΚ 270 Δ '85 για την εκτός σχεδίου όπως ισχύει σήμερα. Εκτός αν μου ξεφεύγει κάτι από τον 4759/20. γ) Θέλει μόνο προσοχή στις απαγορεύσεις περί δασικών, αιγιαλού, κλπ κλπ κλπ και να μην είναι εντός σχεδίου με εξαίρεση κάποιους οικισμούς που από φεκ ορισμού χρήσεων γης επιτρέπεται η κατασκευή αγροτικής αποθήκης και εντός ορίων/σχεδίου! Μπορεί να τα επιβεβαιώσει κάποιος αυτά ή να μας ρίξει άκυρο; Επιπλέον να ρωτήσω! Σε οικισμό που οι χρήσεις γης του επιτρέπουν την κατασκευή αγροτικής αποθήκης --σε οικόπεδο αδόμητο και ΜΗ καλλιεργήσιμο... θέλουμε να φτιάξουμε αποθήκη μεγάλη με κανονική άδεια, όχι έως 15 τμ λιθόκτιση. ΓΙΑΤΙ μου ζητάν χαρτί απ' τον ΟΣΔΕ και αγροτικά εισοδήματα;;; Αφού δεν είναι σε καλλιεργήσιμη έκταση! Γνωρίζει κάποιος αν έχω δικαίωμα εγώ να αποθηκεύω ΑΛΛΩΝ αγροτών εφόδια-λιπάσματα-μηχανήματα-κλπ ελεύθερα; Και πως θα μισθώνω τον χώρο σε κάποιον αγρότη επίσημα προτού καταφέρω να εκδώσω άδεια οικοδομής τέτοιας χρήσης! Αν έχει κάποιος εικόνα ή νομοθετικά πλαίσια θα είναι πολύ χρήσιμα. Ευχαριστώ

Σε νέα, τρίτη στη σειρά, προκήρυξη του διαγωνισμού για τη «Δημιουργία Κέντρου Καινοτομίας στην Αθήνα» στο πρώην εργοστάσιο της ΧΡΩ.ΠΕΙ. φαίνεται να προχωρά το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, και ο τελευταίος τροποποιημένος, σε σχέση με την προηγούμενο, διαγωνισμό για την αξιοποίηση του ακινήτου στο παλιό βιομηχανικό συγκρότημα «ΧΡΩΠΕΙ» επί της Λ. Πειραιώς απέβη άκαρπος και πλέον αναμένεται να επαναπροκηρυχθεί. Υπενθυμίζεται ότι το insider.gr στις αρχές Φεβρουαρίου είχε αποκαλύψει τη διαφοροποιημένη, σε ένα βαθμό, σε σχέση με άλλους διαγωνισμούς ΣΔΙΤ ή δημόσιους, διαδικασία για τη «Δημιουργία Κέντρου Καινοτομίας στην Αθήνα με Σ.Δ.Ι.Τ». Στο τέλος Ιανουαρίου η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, προκήρυξε εκ νέου δημόσιο διεθνή διαγωνισμό, για την επιλογή Ιδιωτικού Φορέα Σύμπραξης για την εκτέλεση του έργου «Δημιουργία Κέντρου Καινοτομίας στην Αθήνα με Σ.Δ.Ι.Τ.», με τροποποιημένους όρους σε σχέση με τον προηγούμενο, προσκαλώντας τους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς να υποβάλουν προσφορά έως και χτες 28 Μαρτίου. Με το νέο μοντέλο, ο διαγωνισμός (σύμβαση διάρκειας 45 ετών, αξίας έως και 230 εκατ. ευρώ στο σενάριο μέγιστης δόμησης) έκανε λόγο, μεταξύ άλλων, για μια φάση (αν και ΣΔΙΤ), για χρηματοδοτική συμβολή Δημοσίου στα 18-20 εκατ. ευρώ κατά μέγιστο, ενώ αναδεικνύονταν ο ρόλος - «κλειδί» όχι του κατασκευαστή. Νέα, τρίτη στη σειρά, προκήρυξη Ωστόσο, φαίνεται ότι οι αλλαγές δεν έφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα, όπως τουλάχιστον αναφέρουν σχετικές πληροφορίες της αγοράς, και οι αρμόδιες αρχές κινούνται προς την κατεύθυνση της επαναπροκήρυξης του διαγωνισμού μέσα στις προσεχείς ημέρες (μάλλον έως το Πάσχα), με νέο μοντέλο ή νέες τροποποιήσεις, που θα είναι μάλλον πιο κοντά στη «φιλοσοφία» και τις απαιτήσεις των υποψήφιων επενδυτών και του φορέα καινοτομίας. «Φορέας Καινοτομίας» είναι ο οικονομικός φορέας (φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων), που θα ορίσει ο Υποψήφιος με τον Φάκελο Προσφοράς για την παροχή υπηρεσιών Καινοτομίας. Μάλιστα, στην κυβέρνηση έχουν επιλέξει το εν λόγω μοντέλο με στόχο την προσέλκυση ξένων σχημάτων – φορέων που έχουν αναλάβει και διαχειριστεί τέτοια έργα στην Ευρώπη ή άλλες χώρες – αγορές. Επί της ουσίας ο ιδιώτης ανάδοχος θα αναλάβει να μελετήσει, κατασκευάσει, λειτουργήσει, διαχειριστεί το project καταβάλλοντας οικονομικό αντάλλαγμα στο ελληνικό δημόσιο, εισπράττοντας έσοδα από τους μισθωτές. Η Πολιτεία Καινοτομίας θα αποτελεί χώρο όπου θα συνυπάρχουν νεοφυείς επιχειρήσεις, τεχνοβλαστοί, επιχειρήσεις που επενδύουν στην έρευνα & ανάπτυξη, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα, θερμοκοιτίδες, επιταχυντές και θα καλλιεργούνται οι προϋποθέσεις ώστε να προκαλούνται οι απαραίτητες επιχειρηματικές συνέργειες, παράγοντας καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες προς όφελος της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Το ακίνητο καταλαμβάνει συνολική εδαφική έκταση 17.893 τ.μ., στην οποία περιλαμβάνεται βιομηχανικό συγκρότημα διατηρητέων κτηρίων. Αναμονή για προσφορές για τη νέα «στέγη» της Γενικής Γραμματείας Υποδομών Αν και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και κάθε διαγωνισμός έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, για ακόμα μία φορά επιβεβαιώνεται η γενική τάση τα κτηριακά ΣΔΙΤ να αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Θεωρητικά, τις προσεχείς ημέρες αναμένεται, εκτός απροόπτου, κατάθεση οικονομικών προσφορών για τη νέο κτήριο που θα στεγάσει τη Γενική Γραμματεία Υποδομών, επίσης μια σύμβαση ΣΔΙΤ εκτιμώμενης αξίας 140 εκατ. ευρώ. Μένει, όμως, να φανεί αφενός αν τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα ή έχουμε και σε αυτόν τον διαγωνισμό παράταση, αφετέρου αν οι ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, INTRAKAT– REDEX και ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ – DIMAND δώσουν προσφορές ή αλλάξουν γνώμη. Το νέο κτήριο θα στεγάσει όλες τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης των υπηρεσιών της στο κτίριο της Οδού Πειραιώς 166, όταν σήμερα στεγάζονται σε 13 διάσπαρτα, μισθωμένα κτίρια, συμβάλλοντας σημαντικά και στη μείωση των λειτουργικών εξόδων και στην απαλλαγή εξόδων για μισθώσεις κτιρίων, εξασφαλίζοντας οικονομικό όφελος για το Δημόσιο από τα μισθώματα της τάξεως των 3 εκατ. ευρώ ετησίως, ή αλλιώς των 90 εκατ. ευρώ στα 30 έτη. Η διάρκεια του έργου ορίστηκε σε 360 μήνες (30 χρόνια), εκ των οποίων οι πρώτοι 36 αφορούν την κατασκευαστική περίοδο και οι υπόλοιποι την περίοδο λειτουργίας και συντήρησης. View full είδηση

Η αναχαίτιση της κλιματικής αλλαγής είναι υπόθεση ολόκληρης της υφηλίου, ώστε να έχει πιθανότητες να επιτύχει, όμως το «βάρος» και δη το οικονομικό, δεν πρέπει να πέφτει σε όλους το ίδιο. Για τον σκοπό αυτό υπό τον ΟΗΕ, αποφασίστηκε, το 2009, πως τα πλουσιότερα κράτη της Γης θα πρέπει να χρηματοδοτούν τα ασθενέστερα για να εφαρμόζουν πολιτικές φιλικότερες στο περιβάλλον. Είναι η λεγόμενη «Χρηματοδότηση για το Κλίμα» (Climate Finance) και ανέρχεται στα 100 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Σήμερα, 14 χρόνια μετά, τα πλούσια κράτη της Γης δεν έχουν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις τους, με τον ΟΗΕ να χαρακτηρίζει αυτή την ολιγωρία ως «παρωδία». «Μια παρωδία, το λέω αυτό με κάθε ειλικρίνεια», ήταν η δήλωση του διαχειριστή του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για την Ανάπτυξη (UNDP), Άχιμ Στάινερ, στο Reuters κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο περιθώριο συνάντησης των υπουργών Οικονομικών και κεντρικών τραπεζιτών των χωρών της Ομάδας των 20 (G20) στο Μπανγκαλόρ της Ινδίας, τον περασμένο Φεβρουάριο. Τον Οκτώβριο του 2022, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τη δέσμευση μόλις 23,94 δισ. ευρώ για το 2021, από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ για τη χρηματοδότηση για το κλίμα. Το 2021, πάνω από 54 % της χρηματοδότησης για τις αναπτυσσόμενες χώρες ήταν αφιερωμένο είτε σε δράσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή είτε σε οριζόντιες δράσεις (που περιλάμβαναν πρωτοβουλίες για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής αλλά και για την προσαρμογή σε αυτήν), ενώ σχεδόν το ήμισυ της συνολικής χρηματοδότησης δεσμεύθηκε με μορφή επιχορηγήσεων, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η χρηματοδότηση για το κλίμα έχει στόχο να συμβάλλει ώστε η προσπάθεια των αναπτυσσόμενων χωρών να εφαρμόσουν τη συμφωνία του Παρισιού του 2015 για την κλιματική αλλαγή, να αποδώσει, σε συνδυασμό και με χρηματοδότηση από ιδιωτικές πηγές. Σημειώνεται ότι η χρηματοδότηση για το κλίμα από δημόσιους προϋπολογισμούς περιλαμβάνει 2,5 δισ. € από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης και 2,56 δισ. € από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Το συνολικό ποσό υπολογίζεται με βάση τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν για διμερή και πολυμερή στήριξη και δεν περιλαμβάνει τη χρηματοδοτική στήριξη που κινητοποιείται μέσω δημόσιων παρεμβάσεων (κινητοποίηση ιδιωτικής χρηματοδότησης). Στο μέτρο που ορισμένες δεσμεύσεις καλύπτουν μια πολυετή περίοδο, τα δηλωθέντα ετήσια ποσά ενδέχεται να παρουσιάζουν διακυμάνσεις με την πάροδο του χρόνου. View full είδηση