Αναζήτηση στην κοινότητα

Οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν σήμερα σε προσωρινή πολιτική συμφωνία σχετικά με πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Η αναθεωρημένη οδηγία είναι ένα από τα βασικά παραδοτέα στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση. Η σημερινή συμφωνία με το Κοινοβούλιο μας βάζει σε σωστή πορεία για την επίτευξη του στόχου μας για μηδενική ρύπανση για την Ευρώπη. Ανοίγει τον δρόμο ώστε να καθοριστούν υψηλότατα πρότυπα για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και την παρακολούθησή τους, με σκοπό να μην απελευθερώνονται στο περιβάλλον επιβλαβείς ουσίες, όπως μικροπλαστικά ή PFAS. Η ισχύουσα οδηγία έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματική όσον αφορά τη μείωση της ρύπανσης των υδάτων και τη βελτίωση της επεξεργασίας των απορριφθέντων λυμάτων κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες· η δε προτεινόμενη αναθεώρηση αποσκοπεί στην επικαιροποίηση της οδηγίας επεκτείνοντας το πεδίο εφαρμογής της και ευθυγραμμίζοντάς την με τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Αναγνωρίζοντας τη δυνατότητα του τομέα επεξεργασίας λυμάτων να συμβάλει σημαντικά στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ, οι νέοι κανόνες θεσπίζουν προθεσμία για την επίτευξη ενεργειακής ουδετερότητας στον τομέα, καθώς και ένα σύστημα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού που εξασφαλίζει τη δίκαιη συμβολή των πλέον ρυπογόνων τομέων στην επεξεργασία λυμάτων για μικρορύπους. Η συμφωνία έχει προσωρινό χαρακτήρα καθώς εκκρεμεί η τυπική έγκρισή της από τα δύο θεσμικά όργανα. Πεδίο εφαρμογής της οδηγίας Για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικρούς οικισμούς, οι συννομοθέτες επέκτειναν το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ώστε να συμπεριλαμβάνονται όλοι οι οικισμοί με ισοδύναμο πληθυσμού 1.000 (ι.π.) και άνω, σε αντίθεση με το αντίστοιχο όριο 2.000 ι.π. της ισχύουσας οδηγίας. Για τους σκοπούς της παρούσας οδηγίας, το ισοδύναμο πληθυσμού είναι μια παράμετρος που χρησιμοποιείται για να καθοριστούν οι ποσότητες λυμάτων ως προς το δυνητικό φορτίο ρύπανσης των υδάτων από ένα άτομο ημερησίως, ενώ ως «ένα ισοδύναμο πληθυσμού» νοείται το αποικοδομήσιμο οργανικό ημερήσιο φορτίο που έχει βιοχημικές ανάγκες σε οξυγόνο πέντε ημερών (BOD 5) ίσες προς 60 g/ημέρα. Δίκτυα αποχέτευσης και σχέδια διαχείρισης των λυμάτων Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι η υποχρέωση δημιουργίας δικτύων αποχέτευσης αστικών λυμάτων θα πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους οικισμούς με ι.π. 1.000 και άνω. Εξάλλου, ανέβαλαν την προθεσμία για συμμόρφωση με την υποχρέωση αυτή από το 2030 στο 2035, ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος προσαρμογής στις νέες απαιτήσεις. Θέσπισαν ορισμένες παρεκκλίσεις, μεταξύ άλλων για μικρότερους οικισμούς που απορρίπτουν τα λύματά τους σε παράκτια ύδατα, για απορρίψεις σε λιγότερο ευαίσθητες περιοχές, καθώς και για τα κράτη μέλη που προσχώρησαν πιο πρόσφατα στην ΕΕ, όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Κροατία. Εάν η δημιουργία δικτύου αποχέτευσης δεν δικαιολογείται, δεν είναι εφικτή ή οικονομικά αποδοτική, τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν μεμονωμένα συστήματα για τη συλλογή και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Το κείμενο ορίζει προθεσμίες εντός των οποίων τα κράτη μέλη καλούνται να καταρτίσουν ένα ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης των αστικών λυμάτων που θα καλύπτει οικισμούς με ι.π. άνω των 100.000 έως το 2033 και οικισμούς σε κίνδυνο με ι.π. μεταξύ 10.000 και 100.000 έως το 2039. Τα ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης θα επανεξετάζονται τουλάχιστον κάθε έξι έτη, σύμφωνα με την οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα. Επεξεργασία λυμάτων Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο επέκτειναν την υποχρέωση εφαρμογής δευτεροβάθμιας επεξεργασίας (δηλαδή της απομάκρυνσης της αποικοδομήσιμης οργανικής ύλης) στα αστικά λύματα πριν από την απόρριψή τους στο περιβάλλον σε όλους τους οικισμούς με ι.π. 1.000 και άνω έως το 2035. Οι παρεκκλίσεις ισχύουν για μικρότερους οικισμούς και κράτη μέλη που προσχώρησαν πρόσφατα στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, πραγματοποίησαν πρόσφατα σημαντικές επενδύσεις για την εφαρμογή της ισχύουσας οδηγίας (δηλαδή Ρουμανία, Βουλγαρία και Κροατία). Οι συννομοθέτες ευθυγράμμισαν επίσης τα κατώτατα όρια και τα χρονοδιαγράμματα για την τριτοβάθμια επεξεργασία (δηλαδή την απομάκρυνση του αζώτου και του φωσφόρου) και την τεταρτοβάθμια επεξεργασία (δηλαδή την απομάκρυνση μεγάλου φάσματος μικρορύπων). Έως το 2039 και το 2045 αντίστοιχα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξασφαλίσουν την εφαρμογή τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας σε μεγαλύτερους σταθμούς επεξεργασίας με ι.π. 150.000 και άνω, με ενδιάμεσους στόχους το 2033 και το 2036 για την τριτοβάθμια επεξεργασία και το 2033 και το 2039 για την τεταρτοβάθμια επεξεργασία. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να επεκτείνουν τις υποχρεώσεις τριτοβάθμιας και τεταρτοβάθμιας επεξεργασίας έως το 2045 για μικρότερους οικισμούς με ι.π. 10.000 και άνω οι οποίοι απορρίπτουν τα λύματά τους σε περιοχές που πληρούν ορισμένα κριτήρια βάσει κινδύνου. Θέσπισαν παρέκκλιση από την απαίτηση τριτοβάθμιας επεξεργασίας, όταν τα επεξεργασμένα αστικά λύματα επαναχρησιμοποιούνται για γεωργική άρδευση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υφίστανται περιβαλλοντικοί και υγειονομικοί κίνδυνοι. Διευρυμένη ευθύνη παραγωγού Για να καλυφθεί το πρόσθετο κόστος που συνεπάγεται η τεταρτοβάθμια επεξεργασία και σύμφωνα με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», οι παραγωγοί φαρμακευτικών και καλλυντικών προϊόντων που ρυπαίνουν τα αστικά λύματα με μικρορύπους θα πρέπει να συνεισφέρουν κατ’ ελάχιστον 80 % του κόστους αυτής της πρόσθετης επεξεργασίας, μέσω ενός συστήματος διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού. Οι συννομοθέτες συμφώνησαν να αφήσουν στα κράτη μέλη κάποια ευελιξία όσον αφορά τον τρόπο κατανομής του υπόλοιπου κόστους. Το κόστος συλλογής και επαλήθευσης των δεδομένων σχετικά με τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά θα πρέπει επίσης να βαρύνει τους παραγωγούς. Οι συννομοθέτες ανέθεσαν στην Επιτροπή να εκτιμήσει τον δυνητικό αντίκτυπο της εν λόγω διάταξης στην προσβασιμότητα και την οικονομική προσιτότητα των φαρμάκων. Ενεργειακή ουδετερότητα και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας Οι συννομοθέτες συμφώνησαν ότι ο τομέας της επεξεργασίας αστικών λυμάτων θα μπορούσε να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο για τη σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και να βοηθήσει την ΕΕ να επιτύχει τον στόχο της για κλιματική ουδετερότητα. Θέσπισαν στόχο ενεργειακής ουδετερότητας, που σημαίνει ότι οι σταθμοί επεξεργασίας αστικών λυμάτων θα πρέπει, έως το 2045, να παράγουν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, βάσει τακτικών ενεργειακών ελέγχων, με σταδιακούς ενδιάμεσους στόχους. Η παραγωγή της ενέργειας αυτής μπορεί να γίνεται εντός ή εκτός των εγκαταστάσεων των σταθμών επεξεργασίας, ενώ μπορεί να αγοράζεται από εξωτερικές πηγές έως και το 35 % της ενέργειας από μη ορυκτές πηγές. Το ποσοστό αυτό ισχύει μόνο για τον τελικό στόχο. Επόμενα βήματα Η προσωρινή συμφωνία θα υποβληθεί τώρα στους αντιπροσώπους των κρατών μελών στο πλαίσιο του Συμβουλίου (ΕΜΑ) και στην Επιτροπή Περιβάλλοντος του Κοινοβουλίου προς έγκριση. Εάν εγκριθεί, το κείμενο θα πρέπει στη συνέχεια να εκδοθεί τυπικά από αμφότερα τα θεσμικά όργανα, μετά την οριστική του διατύπωση από τους γλωσσομαθείς νομικούς, προτού δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τεθεί σε ισχύ.

Η γεωθερμική ενέργεια είναι μια αξιόπιστη πηγή ενέργειας που λειτουργεί συνεχώς, με σταθερό κόστος - Euractiv. Εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το ψήφισμα για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις της γεωθερμικής ενέργειας. Όπως μεταδίδει το Euractiv, η έκθεση του Πολωνού νομοθέτη Zdzisław Krasnodębski για την εθνικιστική ομάδα ECR ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία (531 ψήφοι υπέρ και 2 κατά) στη συνεδρίαση της ολομέλειας του Κοινοβουλίου στις 18 Ιανουαρίου. Η εν λόγω έκθεση ζητά την έναρξη μιας βιομηχανικής συμμαχίας για τη γεωθερμική ενέργεια και τη θέσπιση ενός εναρμονισμένου ασφαλιστικού συστήματος για τον μετριασμό του οικονομικού κινδύνου για τον τομέα. «Αυτοί οι κίνδυνοι των πόρων του υπεδάφους και το σχετικό οικονομικό κόστος αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια για τους φορείς ανάπτυξης γεωθερμικών έργων», δήλωσε ο Krasnodębski σε επεξηγηματικό σημείωμα που δημοσιεύθηκε με την έκθεσή του.«Οι κυβερνητικές πολιτικές που μειώνουν τους κινδύνους είναι επομένως ζωτικής σημασίας για την παροχή κινήτρων στις χρηματοοικονομικές επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα», πρόσθεσε. Παράλληλα, η έκθεση ενθαρρύνει τα κράτη μέλη της ΕΕ να αναπτύξουν εθνικές στρατηγικές για τη γεωθερμία, ακολουθώντας το παράδειγμα της Γαλλίας, της Πολωνίας και της Ιρλανδίας, οι οποίες έχουν καταρτίσει ειδικά μέτρα πολιτικής για τη στήριξη αυτής της ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Τέλος, το ψήφισμα ζητά πρόσθετη στήριξη για τις περιοχές που εξαρτώνται οικονομικά από τα ορυκτά καύσιμα, προκειμένου να μπορέσουν να κάνουν τη μετάβαση στη γεωθερμία. Γεωθερμία, ένα εργαλείο για την ενεργειακή μετάβαση Η γεωθερμική ενέργεια είναι μια αξιόπιστη πηγή ενέργειας που λειτουργεί συνεχώς, με σταθερό κόστος, υπογραμμίζει η έκθεση. Επιπλέον, σε αντίθεση με άλλες τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι γεωθερμικές εγκαταστάσεις δεν απαιτούν κρίσιμες πρώτες ύλες όπως οι σπάνιες γαίες, οι οποίες είναι σε έλλειψη στην Ευρώπη. Η γεωθερμική ενέργεια περιλαμβάνεται επίσης στις στρατηγικές καθαρές τεχνολογίες στο πλαίσιο του νόμου για την καθαρή μηδενική βιομηχανία, μαζί με τους ηλιακούς συλλέκτες, τις ανεμογεννήτριες ή τις αντλίες θερμότητας. Η δανική εταιρεία Innargi είναι μεταξύ εκείνων που ειδικεύονται στη χρηματοδότηση, ανάπτυξη, κατασκευή και λειτουργία γεωθερμικών εγκαταστάσεων μεγάλης κλίμακας για δίκτυα τηλεθέρμανσης. «Η γεωθερμική τηλεθέρμανση μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη των βασικών στρατηγικών στόχων της ΕΕ: Επίτευξη των κλιματικών στόχων, ενίσχυση της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και εξάλειψη των εξαρτήσεων από ορυκτά καύσιμα σε αναξιόπιστες τρίτες χώρες», δήλωσε ο Asbjørn Haugstrup, επικεφαλής εξωτερικών σχέσεων της Innargi.

Νέα ρεκόρ σημείωσε το 2023 η αγορά ενέργειας επιτυγχάνοντας αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών αλλά και μείωση της κατανάλωσης παρά την ανάπτυξη της οικονομίας και την υποχώρηση των τιμών σε σχέση με την κορύφωση της ενεργειακής κρίσης. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ κ. Μάνος Μανουσάκης η “πράσινη” παραγωγή, μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, ήταν πέρυσι το 57% του συνόλου (47,9% οι ΑΠΕ και 9,09% τα υδροηλεκτρικά), καταρρίπτοντας το προηγούμενο ρεκόρ του 2022. Επίδοση που οφείλεται τόσο στις επενδύσεις σε νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ανανεώσιμες πηγές, όσο και στην ανάπτυξη νέων δικτύων που απαιτούνται για την διακίνηση της “πράσινης” ενέργειας. Συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία των Διαχειριστών που επεξεργάστηκε το Green Tank και παρουσιάζει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, το 2023 η ενεργειακή αγορά κατέκτησε 16 νέα ορόσημα που -εκτός από την μείωση της κατανάλωσης- σχετίζονται κυρίως με την αύξηση της συμμετοχής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τον περιορισμό της συμμετοχής ορυκτών πόρων στο ενεργειακό ισοζύγιο, την αντίστοιχη αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και την στροφή των καταναλωτών προς λύσεις αυτοπαραγωγής ενέργειας. Ενδεικτικά, η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε το 2023 κατά 10,1%, η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο 11μηνο ήταν μειωμένη κατά 2,9% (είναι χαρακτηριστικό ότι η ζήτηση ρεύματος ήταν χαμηλότερη ακόμη και σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο το 2020, το πρώτο έτος της πανδημίας οπότε εφαρμόστηκε η καραντίνα), ενώ μειωμένη κατά 7% ήταν και η κατανάλωση υγρών καυσίμων (βενζίνες και ντίζελ), σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου των Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ). Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναλυτής ενεργειακής πολιτικής του Green Tank, κ. Νίκος Μάντζαρης: “Παρά την αποκλιμάκωση των ενεργειακών τιμών το 2023, η Ελλάδα συνέχισε να μειώνει τόσο την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας όσο και αυτή του αερίου. Αυτή η τάση σε συνδυασμό με τη συνέχιση της ανάπτυξης των ΑΠΕ, ειδικά από πολίτες μέσω συστημάτων αυτοπαραγωγής, παγιώνει τις αλλαγές στην ενεργειακή συμπεριφορά που ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια της κρίσης και αποτελεί ελπίδα για μια πιο αποφασιστική στροφή του ενεργειακού μοντέλου της χώρας προς τη βιωσιμότητα”. Οι εξελίξεις ανά τομέα της ενεργειακής αγοράς σύμφωνα με την ανάλυση του Green Tank κωδικοποιούνται ως εξής: Ηλεκτροπαραγωγή έως και τον Δεκέμβριο του 2023: 1) 672 ώρες (ή 28 ημέρες ή 7,67% του έτους) η Ελλάδα λειτούργησε χωρίς καθόλου λιγνίτη. 2) Η λιγνιτική παραγωγή το 2023 ήταν η χαμηλότερη από τη δεκαετία του ’70. Συνεισέφερε μόλις 4,5 TWh, μια ποσότητα κατά 15% μικρότερη από το προηγούμενο χαμηλό των 5,3 ΤWh του 2021. 3) Η “βουτιά” του ορυκτού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή συνεχίστηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά και με 14,7 TWh επιστρέφοντας σχεδόν στα επίπεδα του 2018 (14,1 TWh). 4) Λιγνίτης και ορυκτό αέριο μαζί έδωσαν 4,3 λιγότερες TWh ηλεκτρικής ενέργειας σε σχέση με το 2022 σημειώνοντας ιστορικό χαμηλό αθροιστικής συνεισφοράς με 19,2 TWh. Έως τον Νοέμβριο του 2023: 5) Τα μερίδια του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή (9,9%) και την κάλυψη της ζήτησης (8,9%) έσπασαν για πρώτη φορά το “φράγμα” του 10%. 6) Η καθαρή ενέργεια (ΑΠΕ και μεγάλα υδροηλεκτρικά) με 23,2 TWh κάλυψε για πρώτη φορά περισσότερη από τη μισή ζήτηση (51,2%) και το 57% της ηλεκτροπαραγωγής. 7) Η συνεισφορά μόνο των ΑΠΕ (19,6 TWh) ξεπέρασε για πρώτη φορά αυτή του ορυκτού αερίου και του λιγνίτη μαζί (17,5 ΤWh). 😎 H ζήτηση σε ηλεκτρική ενέργεια (45,3 ΤWh) ήταν η χαμηλότερη της δεκαετίας, μικρότερη ακόμα και από αυτή του πρώτου έτους της πανδημίας το 2020. Εκπομπές Έως τον Νοέμβριο του 2023: 9) Οι εκπομπές ολόκληρου του τομέα ηλεκτροπαραγωγής της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των πετρελαϊκών μονάδων στα μη διασυνδεδεμένα νησιά σημείωσαν ιστορικό χαμηλό με 13,35 εκατομμύρια τόνους CO2, 23% λιγότερους από το προηγούμενο χαμηλό των 17,3 εκατ. τόνων του 2022. 10) Ειδικά οι θερμικές μονάδες της ΔΕΗ περιόρισαν το ανθρακικό τους αποτύπωμα στους 10,2 εκατ. τόνους CO2, μια επίδοση κατά 25% χαμηλότερη από τους 13,6 εκατ. τόνους την ίδια περίοδο του 2022. Ορυκτό Αέριο Έως και τον Δεκέμβριο του 2023: 11) Η συνολική κατανάλωση ορυκτού αερίου ήταν 50,9 ΤWh, η δεύτερη χαμηλότερη της εξαετίας (50,4 ΤWh το 2018). Μειώθηκε κατά 10,1% σε σχέση με το 2022 και κατά 27,2% σε σχέση με το 2021, έτος έναρξης της ενεργειακής κρίσης. 12) Στον ηλεκτρισμό (34,54 TWh) και τα δίκτυα διανομής (11,19 TWh) η χρήση του αερίου σημείωσε μείωση το 2023 σε σχέση με το 2022 (-17,1% και -8,1% αντίστοιχα). Αντίθετα η χρήση στη βιομηχανία (5,18 ΤWh) αυξήθηκε σημαντικά (+84,7%) σε σχέση με το 2022, παραμένοντας ωστόσο 27,8% χαμηλότερη από τον μέσο όρο της πενταετίας. 13) 1η πηγή ορυκτού αερίου το LNG από την πύλη εισόδου στη Ρεβυθούσα με 29.49 TWh (54,7%), 2η το ρωσικό αέριο από την πύλη του Σιδηροκάστρου με 14,71 TWh (27,3%). 14) Μεγάλη αύξηση στις εισαγωγές ρωσικού αερίου το 2023. Το ρωσικό αέριο ήταν υπεύθυνο για το 42,8% των συνολικών εισαγωγών της χώρας το οποίο εισήλθε στη χώρα όχι μόνο από τον αγωγό Turkstream (14,71 TWh) αλλά και με τη μορφή LNG στην πύλη της Αγίας Τριάδας (8,38 TWh). Αυτοπαραγωγή & Ενεργειακές Κοινότητες Έως και τον Δεκέμβριο του 2023: 15) Διπλασιασμός της ηλεκτρισμένης ισχύος στην αυτοπαραγωγή συνολικά (από πολίτες, δήμους, αγρότες, ενεργειακές κοινότητες και άλλους φορείς) μέσα σε ένα έτος. To 2023 η ηλεκτρισμένη ισχύς έργων αυτοπαραγωγής έφτασε τα 421,3 MW (216,9 MW ως το 2022, 100,2 ΜW ως το 2021, 53,2 MW ως το 2020, 33,8 MW ως το 2019). 16) Ειδικά η ηλεκτρισμένη ισχύς έργων αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες τριπλασιάστηκε από 4,2 MW στο τέλος του 2022 σε 14 MW το 2023 (1,2 ΜW ως το 2021, 0,03 MW ως το 2020). Τέλος στην αγορά πετρελαιοειδών καταγράφεται μείωση της κατανάλωσης κατά 7% η οποία οφείλεται στον περιορισμό της ζήτησης πετρελαίου θέρμανσης κατά 32%. Αντίθετα σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΕΠΕ η ζήτηση για βενζίνες (που οφείλεται και στην αύξηση της τουριστικής κίνησης) αυξήθηκε κατά 4% και για το ντίζελ κίνησης κατά 3%. Σχετικό αρχείο: https://www.admie.gr/sites/default/files/news/attached-files/2024/01/YEARLY_PRESS RELEASE_2023.pdf

Έσπασαν κάθε ρεκόρ οι βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις (STR) στην Ευρώπη με 26,7 εκατομμύρια διανυκτερεύσεις τον Δεκέμβριο, τις υψηλότερες καταγεγραμμένες για τον μήνα αυτό, ξεπερνώντας κατά 14,5% τα επίπεδα του 2022 και κατά 17,5% τα επίπεδα του 2019. Παράλληλα τον Δεκέμβριο αυξήθηκαν κατά 17,3% σε ετήσια βάση και τα διαθέσιμα ακίνητα σημειώνοντας τη δεύτερη υψηλότερη αύξηση σε ετήσια βάση. Τα έσοδα ανά διαθέσιμη διανυκτέρευση ενοικίασης (RevPAR) ήταν κατά μέσο όρο €90 το 2023, σημειώνοντας αύξηση 9,8% σε ετήσια βάση και απίστευτη αύξηση 36,8% από το 2019. Παρά την ισχυρή αύξηση σε ετήσια βάση στα διαθέσιμα ακίνητα, υπήρξε μικρότερη αύξηση στις διανυκτερεύσεις με την αύξηση της πληρότητας να περιορίζεται σε μόλις 0,5% σε ετήσια βάση. Οι χώρες που σημείωσαν τη μεγαλύτερη αύξηση διαθέσιμων ακινήτων πέρυσι παρουσίασαν επίσης μερικές από τις μεγαλύτερες μειώσεις πληρότητας σε ετήσια βάση. Η Νορβηγία (+47,4% ετησίως), η Σουηδία (+36,9% ετησίως) και η Φινλανδία (+27,7% ετησίως) ηγήθηκαν της αύξησης των διαθέσιμων ετησίων καταχωρήσεων πέρυσι αλλά η πληρότητα μειώθηκε περισσότερο από 5% σε ετήσια βάση και στις τρεις χώρες. Από την άλλη πλευρά, χώρες όπως η Ελλάδα και η Ολλανδία σημείωσαν πολύ πιο μέτρια αύξηση των διαθέσιμων ακινήτων, με αποτέλεσμα μικρές πτώσεις πληρότητας κάτω του 1% πέρυσι. Η έντονη αύξηση της ζήτησης σε συνδυασμό με τη διαρκή πληρότητα έδωσε στους οικοδεσπότες σημαντική τιμολογιακή ισχύ τον περασμένο χρόνο. Οι τιμές ανά διανυκτέρευση σε όλη την Ευρώπη ήταν κατά μέσο όρο €164 το 2023, σημειώνοντας αύξηση 11,9% σε ετήσια βάση. Συγκεκριμένα: Οι διαθέσιμες λίστες αυξήθηκαν κατά 17,3% σε ετήσια βάση και κατά 12% από το 2019 Η ζήτηση αυξήθηκε κατά 14,5% σε ετήσια βάση, 17,5% σε σύγκριση με το 2019 Οι μέσες ημερήσιες τιμές (ADR) αυξήθηκαν κατά 11,6% σε ετήσια βάση και 46,8% σε σύγκριση με το 2019 Τα έσοδα αυξήθηκαν κατά 27,8% σε ετήσια βάση και 72,4% από το 2019 Η πληρότητα αυξήθηκε κατά 0,5% σε ετήσια βάση και κατά 6,1% σε σύγκριση με το 2019 Τα έσοδα ανά διαθέσιμη ενοικίαση (RevPAR) αυξήθηκαν κατά 12,1% σε ετήσια βάση και κατά 55,8% από το 2019. Tο 2023 ήταν η χρονιά του «Ταξιδίου στην Ευρώπη» για τους Αμερικανούς Οι Αμερικανοί ταξιδιώτες αποτελούσαν το 11% των διαμονών της Airbnb στην Ευρώπη πέρυσι, αύξηση κατά 12% από το 2019, όταν αποτελούσαν το 9,8% των διαμονών της Airbnb στην Ευρώπη. Οι Ασιάτες ταξιδιώτες αποτελούν ιστορικά το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό ταξιδιωτών στην Ευρώπη. Πέρυσι, μόλις το 3,3% των διαμονών της Airbnb στην Ευρώπη ήταν από ταξιδιώτες από την Ασία, μια σημαντική πτώση από το 2019, όταν οι Ασιάτες ταξιδιώτες αποτελούσαν το 4,8% των διαμονών Οι τάσεις κρατήσεων υποδηλώνουν συνεχή ανάπτυξη STR το 2024 Η ζήτηση βραχυπρόθεσμων ενοικίων για την Ευρώπη ξεκινά με έντονο ρυθμό για το 2024. Η τρέχουσα ζήτηση για κρατήσεις για τους επόμενους έξι μήνες κινείται 19,3% σε σχέση με πέρυσι. Με το Πάσχα τον Μάρτιο αντί για τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, ο ρυθμός ζήτησης για τον Μάρτιο είναι επί του παρόντος αυξημένος κατά 35% σε ετήσια βάση, ενώ η ζήτηση για τον Απρίλιο είναι μειωμένη κατά 3% σε ετήσια βάση. Ο Μάιος έως τον Ιούλιο παρουσιάζουν μεγάλες προοπτικές, με τη ζήτηση να αυξάνεται κατά 29% τον Μάιο και κατά 22,4% και 20,8% τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, αντίστοιχα.

Οι εισφορές που θα καταβάλουν για το 2024 αυξήθηκαν κατά 3,46% και για τις δύο πρώτες κατηγορίες είναι χαμηλότερες από τον μέσο όρο των εισφορών που αντιστοιχούν στον μέσο μισθό της οικονομίας ο οποίος βρίσκεται στα 1.200 ευρώ Οσοι επιλέξουν την 1η και 2η κατηγορία θα πρέπει να ξέρουν ότι σε αυτά τα ασφάλιστρα υπάρχει και η παγίδα της χαμηλής σύνταξης. Πολλοί επαγγελματίες κάνουν το λάθος να μετράνε το κόστος των συνολικών εισφορών, ενώ για τον υπολογισμό της κύριας σύνταξης δεν λαμβάνεται υπόψη το σύνολο των εισφορών, παρά μόνον η εισφορά σύνταξης της κάθε κατηγορίας. Ετσι, με την αύξηση κατά 3,46%, η συνολική εισφορά της πρώτης κατηγορίας διαμορφώνεται στα 248 ευρώ τον μήνα. Από αυτή την εισφορά όμως τα 175 ευρώ είναι αυτά που θα μετρήσουν για τη σύνταξη, ενώ τα υπόλοιπα είναι η εισφορά για τον κλάδο ασθένειας (63 ευρώ) και η εισφορά ανεργίας (10 ευρώ). Στον πίνακα που επεξεργάστηκε και δημοσιεύει το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» φαίνεται ότι η επιλογή της χαμηλής εισφοράς έχει βαρύ αντάλλαγμα στο μέλλον με χαμηλή σύνταξη για πάντα! Για παράδειγμα: * Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 1ης κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης είναι μόλις 658 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 754,18 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 874,62 ευρώ. * Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 2ης κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης είναι 704,37 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 819,79 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 964,33 ευρώ. Τα ποσά εισφορών για τις δύο πρώτες κατηγορίες αντιστοιχούν σε μισθούς 879,15 ευρώ και 1.055 ευρώ αντίστοιχα, όταν ο μέσος μισθός της οικονομίας για το 2023 διαμορφώνεται στα 1.200 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι εισφορές είναι κάτω από τον μέσο όρο των εισφορών που καταβάλει η πλειονότητα των εργαζομένων. Σε επίπεδα πάνω από τον μέσο όρο κινούνται οι εισφορές από την 3η και άνω κατηγορία, οπότε και οι συντάξεις για όσους μείνουν στις υψηλότερες κατηγορίες θα είναι καλύτερες. Για παράδειγμα: * Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 3ης κατηγορίας με 30 έτη ασφάλισης είναι 779,16 ευρώ. Στα 35 έτη η σύνταξη είναι 925,60 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.108,99 ευρώ. * Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 4ης κατηγορίας με 33 έτη ασφάλισης είναι 970,45 ευρώ. Στα 39 έτη η σύνταξη είναι 1.225,66 ευρώ και στα 42 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.285,46 ευρώ. * Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 5ης κατηγορίας με 33 έτη ασφάλισης είναι 1.102,40 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.474,74 ευρώ. * Η σύνταξη που βγάζει σήμερα η εισφορά της 6ης κατηγορίας με 35 έτη είναι 1.484,26 ευρώ και στα 40 έτη ασφάλισης φτάνει στα 1.872,8 ευρώ. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες επιλέγουν σχεδόν σε ποσοστό 90% την 1η κατηγορία, με κίνδυνο να εγκλωβιστούν σε χαμηλά ποσά σύνταξης, αν μείνουν σταθεροί στην επιλογή τους για τα επόμενα χρόνια. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος για όσους βρίσκονται πλησίον της σύνταξης, δηλαδή σε απόσταση ως 5 έτη από τη συνταξιοδότηση, και έχουν επιλέξει από το 2020 και μετά σταθερά την 1η κατηγορία, ενώ με τις εισφορές βάσει εισοδήματος (2017, 2019) εντάσσονταν στην ελάχιστη εισφορά σύνταξης που είχε βάση υπολογισμού τον κατώτατο μισθό των 586 ευρώ τότε. Τι αλλάζει στις αιτήσεις συνταξιοδότησης από 1ης/1/2025 Στις αιτήσεις συνταξιοδότησης από το 2025 και μετά, η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών θα γίνεται για μεν το διάστημα από το 2002 ως και το 2023 με βάση τον πληθωρισμό, για δε το διάστημα από 2025 και μετά με βάση το μέσο ποσοστό αύξησης των μισθών κατά το προηγούμενο έτος για το σύνολο των εργαζομένων. Κατά την πρώτη χρονιά εφαρμογής του νέου συστήματος, οι συντάξιμες αποδοχές για όσους πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν το 2025, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί σήμερα (τιμαριθμοποίηση από 2002 ως και 2023), θα αυξηθούν με το μέσο ποσοστό αύξησης των μισθών για το 2024. Αν δηλαδή το 2024 οι μισθοί στο σύνολο της οικονομίας, από τον εργάτη ως τον διευθύνοντα σύμβουλο μιας εταιρίας, έχουν αύξηση5% κατά μέσο όρο, τότε και οι συντάξιμες αποδοχές για το 2025 θα αυξηθούν κατά 5%. Προσοχή, η αύξηση θα αφορά στις αποδοχές από το 2025 και μετά και δεν θα μεταφέρεται στα προηγούμενα έτη. Το νέο σύστημα είναι καλύτερο γιατί μπορεί να οδηγήσει σε αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό και σε μεγαλύτερη ανταποδοτική σύνταξη. Η εφαρμογή του νέου συστήματος θα μπει σε λειτουργία μόλις η ΕΛ.ΣΤΑΤ. καταφέρει να ετοιμάσει και τον αντίστοιχο μαθηματικό τύπο. Τι συντάξεις «βγάζουν» οι νέες εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες Ασφαλιστική κατηγορία Μηνιαία εισφορά σύνταξης 2024 Μισθός στον οποίο αντιστοιχεί η εισφορά Ποσά σύνταξης που δίνει σήμερα η κάθε κατηγορία με 30 έως 42 έτη ασφάλισης (*) Με 30 έτη Με 33 έτη Με 35 έτη Με 37 έτη Με 39 έτη Με 40 έτη Με 42 έτη 1 175,83 879,15 658,00 710,22 754,18 798,58 843,41 866,62 874,62 2 211,00 1.055,00 704,37 767,04 819,79 873,07 926,87 954,73 964,33 3 267,72 1.338,60 779,16 858,67 925,60 993,20 1.061,47 1.096,81 1.108,99 4 336,91 1.684,55 870,39 970,45 1.054,68 1.139,75 1.225,66 1.270,13 1.285,46 5 418,59 2.092,95 978,08 1.102,40 1.207,05 1.312,74 1.419,48 1.474,74 1.493,78 6 567,19 2.835,95 1.174,01 1.342,47 1.484,26 1.627,48 1.772,11 1.846,98 1.872,79 (*) Ποσά συντάξεων μικτά.