Αναζήτηση στην κοινότητα
Εμφάνιση αποτελεσμάτων για τις ετικέτες 'κτίρια'.
Found 121 results
-
Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο η νέα αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (ΟΕΑΚ) η οποία αναβαθμίζει το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο (που συμφωνήθηκε το 2018) για τα κράτη μέλη. Σκοπός της νέας οδηγίας η μείωση των εκπομπών και της χρήσης ενέργειας σε κτίρια σε ολόκληρη την ΕΕ, από τα σπίτια και τους χώρους εργασίας έως τα σχολεία, τα νοσοκομεία και άλλα δημόσια κτίρια. Βάσει του ενισχυμένου πλαισίου, τα οικιστικά και τα μη οικιστικά κτίρια αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Όσον αφορά τα οικιστικά κτίρια, κάθε κράτος μέλος θα υιοθετήσει μέτρα για τη μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας κατά 16 % έως το 2030 και κατά 20-22 % έως το 2035. Τα εν λόγω εθνικά μέτρα θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 55 % της μείωσης της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της ανακαίνισης των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις. Η αναθεωρημένη οδηγία καθιστά τα κτίρια μηδενικών εκπομπών το νέο πρότυπο για τα νέα κτίρια. Όλα τα νέα οικιστικά και μη οικιστικά κτίρια πρέπει να έχουν μηδενικές επιτόπιες εκπομπές από ορυκτά καύσιμα, από την 1 Ιανουαρίου 2028 για τα δημόσια κτίρια και από την 1 Ιανουαρίου 2030 για όλα τα άλλα νέα κτίρια, με δυνατότητα ειδικών εξαιρέσεων. Η επικαιροποιημένη ΟΕΑΚ ενισχύει επίσης το ευνοϊκό πλαίσιο για τις ανακαινίσεις Εισάγει συστήματα «διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίων» σε ολόκληρη την ΕΕ για να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες κτιρίων να σχεδιάσουν τις (σταδιακές) ανακαινίσεις τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επιπλέον να θεσπίσουν μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων των λεγόμενων «εξώσεων» (de facto έξωση που σχετίζεται με σημαντική αύξηση των ενοικίων μετά από εργασίες ανακαίνισης). Ο καλύτερος σχεδιασμός αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της αναθεωρημένης οδηγίας. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων για τον καθορισμό της εθνικής στρατηγικής για την απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος από τις εκπομπές άνθρακα και τον τρόπο αντιμετώπισης εμποδίων, όπως η χρηματοδότηση, η κατάρτιση και η προσέλκυση πιο ειδικευμένων εργαζομένων. Εισάγεται κοινό υπόδειγμα με υποχρεωτικά και προαιρετικά στοιχεία για τη βελτίωση της συγκρισιμότητας μεταξύ των κρατών μελών. Τα προσχέδια πρέπει να υποβάλλονται στην Επιτροπή προς αξιολόγηση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει συστάσεις που θα πρέπει να στηρίξουν περαιτέρω τα κράτη μέλη στην κατάρτιση των τελικών τους σχεδίων. Τα σχέδια υποβάλλονται στο πλαίσιο της διαδικασίας των ενοποιημένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ). Κατ' εξαίρεση, και λαμβανομένης υπόψη της επείγουσας ανάγκης κλιμάκωσης της ανακαίνισης κτιρίων με βάση στέρεα εθνικά σχέδια, τα πρώτα προσχέδια των σχεδίων θα υποβληθούν έως τον Δεκέμβριο του 2025. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη ΟΕΑΚ, οι αυτόνομοι λέβητες που τροφοδοτούνται με ορυκτά καύσιμα δεν θα είναι επιλέξιμοι για δημόσια στήριξη από το 2025. Μολονότι η αναθεωρημένη ΟΕΑΚ δεν επιβάλλει ημερομηνία σταδιακής κατάργησης σε επίπεδο ΕΕ για την εγκατάσταση νέων λεβήτων ορυκτών καυσίμων, εισάγει σαφή νομική βάση για τις εθνικές απαγορεύσεις, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να καθορίζουν απαιτήσεις για τις μονάδες παραγωγής θερμότητας με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, το είδος του χρησιμοποιούμενου καυσίμου ή ένα ελάχιστο μέρος της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται για θέρμανση. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίσουν στα οικεία σχέδια ανακαίνισης κτιρίων τις πολιτικές και τα μέτρα τους όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης με σκοπό τη σταδιακή κατάργηση των λεβήτων ορυκτών καυσίμων έως το 2040. Τέλος, για να ενθαρρυνθεί η ταχεία ανάπτυξη συστημάτων θέρμανσης με μηδενικές άμεσες εκπομπές, τα νέα κτίρια μηδενικών εκπομπών δεν πρέπει να προκαλούν επιτόπιες εκπομπές άνθρακα από ορυκτά καύσιμα. Εκτός από τη στήριξη της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων από τη θέρμανση των κτιρίων, η αναθεωρημένη οδηγία θεσπίζει ειδική απαίτηση για όλα τα νέα κτίρια να είναι «έτοιμα για ηλιακή ενέργεια», πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είναι σε θέση να φιλοξενήσουν φωτοβολταϊκές ή ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις στέγης σε μεταγενέστερο στάδιο χωρίς δαπανηρές διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν την ανάπτυξη κατάλληλων ηλιακών εγκαταστάσεων σε μεγάλα υφιστάμενα δημόσια κτίρια και υφιστάμενα μη οικιστικά κτίρια που υφίστανται ανακαινίσεις μεγάλης κλίμακας ή για τα οποία απαιτείται άδεια, καθώς και σε νέους στεγασμένους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων. Επιπλέον, σε κτίρια μηδενικών εκπομπών (δηλαδή σε όλα τα νέα κτίρια από το 2030), όπου είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό, το 100 % της συνολικής ετήσιας χρήσης πρωτογενούς ενέργειας θα πρέπει να καλύπτεται από ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται επιτόπου, κοντά ή από κοινότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενέργεια από αποδοτικό σύστημα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης ή ενέργεια από πηγές απαλλαγμένες από ανθρακούχες εκπομπές. Η ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επισημαίνεται επίσης καλύτερα στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ), καθώς και στα διαβατήρια ανακαίνισης κτιρίων. Ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης και σε ποια κτίρια θα εφαρμόζονται Γενικά, τα ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης (MEPS) είναι απαιτήσεις για τα υφιστάμενα κτίρια να πληρούν μια ορισμένη ενεργειακή απόδοση στο πλαίσιο ενός ευρέος σχεδίου ανακαίνισης κτιριακού αποθέματος ή σε σημείο ενεργοποίησης στην αγορά (όπως πώληση, μίσθωση, δωρεά ή αλλαγή σκοπού εντός του κτηματολογίου ή του κτηματολογίου), για μια χρονική περίοδο ή σε συγκεκριμένη ημερομηνία, ενεργοποιώντας έτσι την ανακαίνιση υφιστάμενων κτιρίων. Χρησιμοποιούνται ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη. Η αναθεωρημένη ΟΕΑΚ θεσπίζει τη σταδιακή εισαγωγή ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης μόνο για τα μη οικιστικά κτίρια, ώστε να ενεργοποιηθεί η ανακαίνιση των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις. Τα εν λόγω πρότυπα θα βασίζονται σε ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης και θα οδηγήσουν στην ανακαίνιση του 16 % των μη οικιστικών κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2030 και του 26 % των μη οικιστικών κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2033. Τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να εξαιρούν διάφορες κατηγορίες κτιρίων, βάσει δυσμενούς αξιολόγησης κόστους-οφέλους ή λόγω της κατηγορίας κτιρίων και του τρόπου χρήσης του κτιρίου, όπως για ιστορικά κτίρια και κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται επίσης να καθορίσουν μια πορεία για τη συμμόρφωση με χαμηλότερα ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης έως το 2040 και το 2050 στο πλαίσιο των εθνικών τους σχεδίων ανακαίνισης κτιρίων. Αλλάζουν τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) Τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) αποτελούν βασικό εργαλείο για την αξιολόγηση της απόδοσης των κτιρίων μας. Η αναθεώρηση περιλαμβάνει μέτρα για να καταστούν τα ΠΕΑ σαφέστερα, πιο αξιόπιστα και ορατά, και να βασιστούν σε ένα κοινό υπόδειγμα και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ με μια σειρά δεικτών για την ενέργεια και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και εθελοντικούς δείκτες για τα σημεία φόρτισης ή την παρουσία σταθερών ελέγχων για την ποιότητα του αέρα εσωτερικών χώρων. Αυτό θα ωφελήσει τους ιδιοκτήτες, τους αγοραστές και τους ενοικιαστές κτιρίων, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις δημόσιες αρχές. Βελτιώνονται οι μηχανισμοί ελέγχου και η προβολή της διαφήμισης ακινήτων και τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν δημόσια εκθέσεις σχετικά με τη διαδικασία διασφάλισης της ποιότητας για τα ΠΕΑ. Στο πλαίσιο της αναθεωρημένης EPC, θα υπάρχει κοινή κλίμακα A-G. Η βαθμολογία «Α» θα αντιστοιχεί σε κτίρια μηδενικών εκπομπών, ενώ η βαθμολογία «G» αντιστοιχεί στα κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις σε κάθε χώρα, ενώ τα υπόλοιπα κτίρια στη χώρα κατανέμονται μεταξύ των κατηγοριών. Αυτό θα επιτρέψει ένα σαφέστερο και απλούστερο σύστημα ταξινόμησης των κτιρίων, διευκολύνοντας την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα θα είναι ευέλικτο και προσαρμόσιμο στα εθνικά χαρακτηριστικά του κτιριακού αποθέματος. Τα κράτη μέλη θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να ορίσουν μια κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «A +» που αντιστοιχεί σε κτίρια με ακόμη καλύτερη ενεργειακή απόδοση από τα κτίρια μηδενικών εκπομπών και παράγουν επιτόπου περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ετησίως από την ποσότητα ενέργειας που καταναλώνουν. Τα ΠΕΑ θα πρέπει να εκδίδονται και να επιδεικνύονται σε περισσότερα σημεία ενεργοποίησης από ό, τι σήμερα, μεταξύ άλλων σε περίπτωση ανακαινίσεων μεγάλης κλίμακας και ανανέωσης σύμβασης μίσθωσης, ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των ιδιοκτητών και των ενοικιαστών κτιρίων. Η αναδιατυπωμένη ΟΕΑΚ περιλαμβάνει επίσης κοινές απαιτήσεις για τη δημιουργία εθνικών βάσεων δεδομένων σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, την πρόσβαση στις εν λόγω βάσεις δεδομένων και τη δημοσίευση συγκεντρωτικών πληροφοριών. Αυτό θα βελτιώσει τη διαθεσιμότητα των πληροφοριών, την ποιότητά τους και θα διευκολύνει το έργο των δημόσιων αρχών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την προώθηση ανακαινίσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Θα θεσπιστούν επίσης συστήματα διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίων σε όλα τα κράτη μέλη για την παροχή αξιόπιστων και εξατομικευμένων χαρτών πορείας ανακαίνισης στους ιδιοκτήτες κτιρίων που σχεδιάζουν σταδιακή ανακαίνιση του κτιρίου τους. Χρηματοδότηση για ενεργειακές ανακαινίσεις Τα εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων πρέπει να επιτρέπουν την ανάπτυξη επαρκούς χρηματοδότησης σε εθνικό επίπεδο και να συμβάλλουν στη μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων σε κλίμακα. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συμπεριλάβουν επισκόπηση των εθνικών πολιτικών και μέτρων για την ενδυνάμωση και την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών, την άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας και τη διασφάλιση της οικονομικής προσιτότητας της στέγασης, σύμφωνα επίσης με τις πρόσφατα δημοσιευθείσες συστάσεις της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Δεδομένου ότι εκτιμάται ότι θα διατεθούν περισσότερα από €100 δισ. από τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τη στήριξη ανακαινίσεων μεταξύ 2023 και 2030, η Επιτροπή συμβάλλει επίσης στην κινητοποίηση μεγαλύτερης χρηματοδότησης που είναι αναγκαία για την κάλυψη των αρχικών επενδυτικών δαπανών. Η χρηματοδότηση της ΕΕ προέρχεται από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των ταμείων της πολιτικής συνοχής, του InvestEU, της δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, του υποπρογράμματος LIFE για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένης της εταιρικής σχέσης «Κτίρια για τους ανθρώπους», του μηχανισμού ELENA, του Ταμείου Εκσυγχρονισμού και του Μηχανισμού Ανάκαμψης, ιδίως χάρη στις ισχυρές εμβληματικές πρωτοβουλίες «Renovate» και σε ειδικά κεφάλαια που σχετίζονται με το REPowerEU στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Κρίσιμο είναι το γεγονός ότι το νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα που συστάθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα κινητοποιήσει €86.7 δισ. για την περίοδο 2026-2032 για τη στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, με τις ενεργειακές ανακαινίσεις να αποτελούν έναν από τους δύο τομείς εστίασης (με τις μεταφορές) σε διαρθρωτικά μέτρα. Για να καταστεί δυνατός ο αποτελεσματικός συνδυασμός δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, η Επιτροπή έχει επίσης καταστήσει το πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις πιο ευνοϊκό για τις ανάγκες των ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία. Η αναθεώρηση θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην κινητοποίηση στήριξης από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η οδηγία αναθέτει στην Επιτροπή την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου χαρτοφυλακίου για εθελοντική χρήση από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, με σκοπό τη στήριξη της αύξησης του όγκου των δανείων για την ανακαίνιση κτιρίων. Η διευκόλυνση και η ρύθμιση της πρόσβασης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στα δεδομένα EPC θα πρέπει επίσης να διευκολύνει τη χρηματοδότηση ανακαινίσεων μέσω ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επόμενα βήματα Η αναθεωρημένη οδηγία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ τις προσεχείς εβδομάδες. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να την μεταφέρουν στην εθνική τους νομοθεσία. View full είδηση -
Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο η νέα αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (ΟΕΑΚ) η οποία αναβαθμίζει το υφιστάμενο κανονιστικό πλαίσιο (που συμφωνήθηκε το 2018) για τα κράτη μέλη. Σκοπός της νέας οδηγίας η μείωση των εκπομπών και της χρήσης ενέργειας σε κτίρια σε ολόκληρη την ΕΕ, από τα σπίτια και τους χώρους εργασίας έως τα σχολεία, τα νοσοκομεία και άλλα δημόσια κτίρια. Βάσει του ενισχυμένου πλαισίου, τα οικιστικά και τα μη οικιστικά κτίρια αντιμετωπίζονται με διαφορετικό τρόπο. Όσον αφορά τα οικιστικά κτίρια, κάθε κράτος μέλος θα υιοθετήσει μέτρα για τη μείωση της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας κατά 16 % έως το 2030 και κατά 20-22 % έως το 2035. Τα εν λόγω εθνικά μέτρα θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 55 % της μείωσης της μέσης χρήσης πρωτογενούς ενέργειας επιτυγχάνεται μέσω της ανακαίνισης των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις. Η αναθεωρημένη οδηγία καθιστά τα κτίρια μηδενικών εκπομπών το νέο πρότυπο για τα νέα κτίρια. Όλα τα νέα οικιστικά και μη οικιστικά κτίρια πρέπει να έχουν μηδενικές επιτόπιες εκπομπές από ορυκτά καύσιμα, από την 1 Ιανουαρίου 2028 για τα δημόσια κτίρια και από την 1 Ιανουαρίου 2030 για όλα τα άλλα νέα κτίρια, με δυνατότητα ειδικών εξαιρέσεων. Η επικαιροποιημένη ΟΕΑΚ ενισχύει επίσης το ευνοϊκό πλαίσιο για τις ανακαινίσεις Εισάγει συστήματα «διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίων» σε ολόκληρη την ΕΕ για να βοηθήσει τους ιδιοκτήτες κτιρίων να σχεδιάσουν τις (σταδιακές) ανακαινίσεις τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επιπλέον να θεσπίσουν μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων των λεγόμενων «εξώσεων» (de facto έξωση που σχετίζεται με σημαντική αύξηση των ενοικίων μετά από εργασίες ανακαίνισης). Ο καλύτερος σχεδιασμός αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της αναθεωρημένης οδηγίας. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, τα κράτη μέλη θα καταρτίσουν εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων για τον καθορισμό της εθνικής στρατηγικής για την απαλλαγή του κτιριακού αποθέματος από τις εκπομπές άνθρακα και τον τρόπο αντιμετώπισης εμποδίων, όπως η χρηματοδότηση, η κατάρτιση και η προσέλκυση πιο ειδικευμένων εργαζομένων. Εισάγεται κοινό υπόδειγμα με υποχρεωτικά και προαιρετικά στοιχεία για τη βελτίωση της συγκρισιμότητας μεταξύ των κρατών μελών. Τα προσχέδια πρέπει να υποβάλλονται στην Επιτροπή προς αξιολόγηση και, βάσει αυτής της αξιολόγησης, η Επιτροπή μπορεί να εκδίδει συστάσεις που θα πρέπει να στηρίξουν περαιτέρω τα κράτη μέλη στην κατάρτιση των τελικών τους σχεδίων. Τα σχέδια υποβάλλονται στο πλαίσιο της διαδικασίας των ενοποιημένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (ΕΣΕΚ). Κατ' εξαίρεση, και λαμβανομένης υπόψη της επείγουσας ανάγκης κλιμάκωσης της ανακαίνισης κτιρίων με βάση στέρεα εθνικά σχέδια, τα πρώτα προσχέδια των σχεδίων θα υποβληθούν έως τον Δεκέμβριο του 2025. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη ΟΕΑΚ, οι αυτόνομοι λέβητες που τροφοδοτούνται με ορυκτά καύσιμα δεν θα είναι επιλέξιμοι για δημόσια στήριξη από το 2025. Μολονότι η αναθεωρημένη ΟΕΑΚ δεν επιβάλλει ημερομηνία σταδιακής κατάργησης σε επίπεδο ΕΕ για την εγκατάσταση νέων λεβήτων ορυκτών καυσίμων, εισάγει σαφή νομική βάση για τις εθνικές απαγορεύσεις, επιτρέποντας στα κράτη μέλη να καθορίζουν απαιτήσεις για τις μονάδες παραγωγής θερμότητας με βάση τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, το είδος του χρησιμοποιούμενου καυσίμου ή ένα ελάχιστο μέρος της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που χρησιμοποιείται για θέρμανση. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίσουν στα οικεία σχέδια ανακαίνισης κτιρίων τις πολιτικές και τα μέτρα τους όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης με σκοπό τη σταδιακή κατάργηση των λεβήτων ορυκτών καυσίμων έως το 2040. Τέλος, για να ενθαρρυνθεί η ταχεία ανάπτυξη συστημάτων θέρμανσης με μηδενικές άμεσες εκπομπές, τα νέα κτίρια μηδενικών εκπομπών δεν πρέπει να προκαλούν επιτόπιες εκπομπές άνθρακα από ορυκτά καύσιμα. Εκτός από τη στήριξη της σταδιακής κατάργησης των ορυκτών καυσίμων από τη θέρμανση των κτιρίων, η αναθεωρημένη οδηγία θεσπίζει ειδική απαίτηση για όλα τα νέα κτίρια να είναι «έτοιμα για ηλιακή ενέργεια», πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είναι σε θέση να φιλοξενήσουν φωτοβολταϊκές ή ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις στέγης σε μεταγενέστερο στάδιο χωρίς δαπανηρές διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν την ανάπτυξη κατάλληλων ηλιακών εγκαταστάσεων σε μεγάλα υφιστάμενα δημόσια κτίρια και υφιστάμενα μη οικιστικά κτίρια που υφίστανται ανακαινίσεις μεγάλης κλίμακας ή για τα οποία απαιτείται άδεια, καθώς και σε νέους στεγασμένους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων. Επιπλέον, σε κτίρια μηδενικών εκπομπών (δηλαδή σε όλα τα νέα κτίρια από το 2030), όπου είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτό, το 100 % της συνολικής ετήσιας χρήσης πρωτογενούς ενέργειας θα πρέπει να καλύπτεται από ανανεώσιμη ενέργεια που παράγεται επιτόπου, κοντά ή από κοινότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενέργεια από αποδοτικό σύστημα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης ή ενέργεια από πηγές απαλλαγμένες από ανθρακούχες εκπομπές. Η ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας επισημαίνεται επίσης καλύτερα στα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ), καθώς και στα διαβατήρια ανακαίνισης κτιρίων. Ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης και σε ποια κτίρια θα εφαρμόζονται Γενικά, τα ελάχιστα πρότυπα ενεργειακής απόδοσης (MEPS) είναι απαιτήσεις για τα υφιστάμενα κτίρια να πληρούν μια ορισμένη ενεργειακή απόδοση στο πλαίσιο ενός ευρέος σχεδίου ανακαίνισης κτιριακού αποθέματος ή σε σημείο ενεργοποίησης στην αγορά (όπως πώληση, μίσθωση, δωρεά ή αλλαγή σκοπού εντός του κτηματολογίου ή του κτηματολογίου), για μια χρονική περίοδο ή σε συγκεκριμένη ημερομηνία, ενεργοποιώντας έτσι την ανακαίνιση υφιστάμενων κτιρίων. Χρησιμοποιούνται ήδη σε ορισμένα κράτη μέλη. Η αναθεωρημένη ΟΕΑΚ θεσπίζει τη σταδιακή εισαγωγή ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης μόνο για τα μη οικιστικά κτίρια, ώστε να ενεργοποιηθεί η ανακαίνιση των κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις. Τα εν λόγω πρότυπα θα βασίζονται σε ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης και θα οδηγήσουν στην ανακαίνιση του 16 % των μη οικιστικών κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2030 και του 26 % των μη οικιστικών κτιρίων με τις χειρότερες επιδόσεις έως το 2033. Τα κράτη μέλη θα έχουν την ευελιξία να εξαιρούν διάφορες κατηγορίες κτιρίων, βάσει δυσμενούς αξιολόγησης κόστους-οφέλους ή λόγω της κατηγορίας κτιρίων και του τρόπου χρήσης του κτιρίου, όπως για ιστορικά κτίρια και κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται επίσης να καθορίσουν μια πορεία για τη συμμόρφωση με χαμηλότερα ανώτατα όρια ενεργειακής απόδοσης έως το 2040 και το 2050 στο πλαίσιο των εθνικών τους σχεδίων ανακαίνισης κτιρίων. Αλλάζουν τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) Τα πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης (ΠΕΑ) αποτελούν βασικό εργαλείο για την αξιολόγηση της απόδοσης των κτιρίων μας. Η αναθεώρηση περιλαμβάνει μέτρα για να καταστούν τα ΠΕΑ σαφέστερα, πιο αξιόπιστα και ορατά, και να βασιστούν σε ένα κοινό υπόδειγμα και στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ με μια σειρά δεικτών για την ενέργεια και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και εθελοντικούς δείκτες για τα σημεία φόρτισης ή την παρουσία σταθερών ελέγχων για την ποιότητα του αέρα εσωτερικών χώρων. Αυτό θα ωφελήσει τους ιδιοκτήτες, τους αγοραστές και τους ενοικιαστές κτιρίων, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τις δημόσιες αρχές. Βελτιώνονται οι μηχανισμοί ελέγχου και η προβολή της διαφήμισης ακινήτων και τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν δημόσια εκθέσεις σχετικά με τη διαδικασία διασφάλισης της ποιότητας για τα ΠΕΑ. Στο πλαίσιο της αναθεωρημένης EPC, θα υπάρχει κοινή κλίμακα A-G. Η βαθμολογία «Α» θα αντιστοιχεί σε κτίρια μηδενικών εκπομπών, ενώ η βαθμολογία «G» αντιστοιχεί στα κτίρια με τις χειρότερες επιδόσεις σε κάθε χώρα, ενώ τα υπόλοιπα κτίρια στη χώρα κατανέμονται μεταξύ των κατηγοριών. Αυτό θα επιτρέψει ένα σαφέστερο και απλούστερο σύστημα ταξινόμησης των κτιρίων, διευκολύνοντας την πρόσβαση στη χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα θα είναι ευέλικτο και προσαρμόσιμο στα εθνικά χαρακτηριστικά του κτιριακού αποθέματος. Τα κράτη μέλη θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να ορίσουν μια κατηγορία ενεργειακής απόδοσης «A +» που αντιστοιχεί σε κτίρια με ακόμη καλύτερη ενεργειακή απόδοση από τα κτίρια μηδενικών εκπομπών και παράγουν επιτόπου περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ετησίως από την ποσότητα ενέργειας που καταναλώνουν. Τα ΠΕΑ θα πρέπει να εκδίδονται και να επιδεικνύονται σε περισσότερα σημεία ενεργοποίησης από ό, τι σήμερα, μεταξύ άλλων σε περίπτωση ανακαινίσεων μεγάλης κλίμακας και ανανέωσης σύμβασης μίσθωσης, ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση των ιδιοκτητών και των ενοικιαστών κτιρίων. Η αναδιατυπωμένη ΟΕΑΚ περιλαμβάνει επίσης κοινές απαιτήσεις για τη δημιουργία εθνικών βάσεων δεδομένων σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, την πρόσβαση στις εν λόγω βάσεις δεδομένων και τη δημοσίευση συγκεντρωτικών πληροφοριών. Αυτό θα βελτιώσει τη διαθεσιμότητα των πληροφοριών, την ποιότητά τους και θα διευκολύνει το έργο των δημόσιων αρχών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για την προώθηση ανακαινίσεων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Θα θεσπιστούν επίσης συστήματα διαβατηρίου ανακαίνισης κτιρίων σε όλα τα κράτη μέλη για την παροχή αξιόπιστων και εξατομικευμένων χαρτών πορείας ανακαίνισης στους ιδιοκτήτες κτιρίων που σχεδιάζουν σταδιακή ανακαίνιση του κτιρίου τους. Χρηματοδότηση για ενεργειακές ανακαινίσεις Τα εθνικά σχέδια ανακαίνισης κτιρίων πρέπει να επιτρέπουν την ανάπτυξη επαρκούς χρηματοδότησης σε εθνικό επίπεδο και να συμβάλλουν στη μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων σε κλίμακα. Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να συμπεριλάβουν επισκόπηση των εθνικών πολιτικών και μέτρων για την ενδυνάμωση και την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών, την άμβλυνση της ενεργειακής φτώχειας και τη διασφάλιση της οικονομικής προσιτότητας της στέγασης, σύμφωνα επίσης με τις πρόσφατα δημοσιευθείσες συστάσεις της Επιτροπής για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας. Δεδομένου ότι εκτιμάται ότι θα διατεθούν περισσότερα από €100 δισ. από τη χρηματοδότηση της ΕΕ για τη στήριξη ανακαινίσεων μεταξύ 2023 και 2030, η Επιτροπή συμβάλλει επίσης στην κινητοποίηση μεγαλύτερης χρηματοδότησης που είναι αναγκαία για την κάλυψη των αρχικών επενδυτικών δαπανών. Η χρηματοδότηση της ΕΕ προέρχεται από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων των ταμείων της πολιτικής συνοχής, του InvestEU, της δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, του υποπρογράμματος LIFE για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένης της εταιρικής σχέσης «Κτίρια για τους ανθρώπους», του μηχανισμού ELENA, του Ταμείου Εκσυγχρονισμού και του Μηχανισμού Ανάκαμψης, ιδίως χάρη στις ισχυρές εμβληματικές πρωτοβουλίες «Renovate» και σε ειδικά κεφάλαια που σχετίζονται με το REPowerEU στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Κρίσιμο είναι το γεγονός ότι το νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα που συστάθηκε στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας θα κινητοποιήσει €86.7 δισ. για την περίοδο 2026-2032 για τη στήριξη ευάλωτων νοικοκυριών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, με τις ενεργειακές ανακαινίσεις να αποτελούν έναν από τους δύο τομείς εστίασης (με τις μεταφορές) σε διαρθρωτικά μέτρα. Για να καταστεί δυνατός ο αποτελεσματικός συνδυασμός δημόσιας και ιδιωτικής χρηματοδότησης, η Επιτροπή έχει επίσης καταστήσει το πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις πιο ευνοϊκό για τις ανάγκες των ελάχιστων προτύπων ενεργειακής απόδοσης σε επίπεδο ΕΕ, ιδίως του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία. Η αναθεώρηση θα πρέπει επίσης να συμβάλει στην κινητοποίηση στήριξης από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η οδηγία αναθέτει στην Επιτροπή την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πλαισίου χαρτοφυλακίου για εθελοντική χρήση από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, με σκοπό τη στήριξη της αύξησης του όγκου των δανείων για την ανακαίνιση κτιρίων. Η διευκόλυνση και η ρύθμιση της πρόσβασης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στα δεδομένα EPC θα πρέπει επίσης να διευκολύνει τη χρηματοδότηση ανακαινίσεων μέσω ιδιωτικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Επόμενα βήματα Η αναθεωρημένη οδηγία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Ένωσης και θα τεθεί σε ισχύ τις προσεχείς εβδομάδες. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να την μεταφέρουν στην εθνική τους νομοθεσία. -
Ενώπιον αλλαγών τεκτονικού χαρακτήρα αναμένεται να βρεθεί η αγορά ακινήτων τα επόμενα χρόνια, ως αποτέλεσμα των πολιτικών ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων που δρομολογούνται σε επίπεδο Ε.Ε. και θα αφορούν όλα τα κράτη-μέλη. Αυτή την περίοδο έχει ξεκινήσει η διαδικασία σχετικά με την αναθεώρηση της κοινοτικής οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, βάσει της οποίας θα προχωρήσει το σχέδιο για την ενεργειακή αναβάθμιση 40 εκατ. κτιρίων σε όλη την Ε.Ε. έως τις αρχές του 2033. Πρόκειται για το 15% του κτιριακού αποθέματος, με το ύψος των επιδοτήσεων που θα δοθούν να ανέρχεται σε 150 δισ. ευρώ. Η ΠΟΜΙΔΑ έχει υπολογίσει ότι για την αναβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, ώστε να φτάσει στην κατηγορία Γ΄ του ενεργειακού πιστοποιητικού, τα απαιτούμενα κεφάλαια αγγίζουν τα 30 δισ. ευρώ. (ΙΝΤΙΜΕ) Στην περίπτωση της Ελλάδας υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν κεφάλαια της τάξεως των 15-20 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση τουλάχιστον ενός εκατ. κατοικιών έως τις αρχές του 2033. Πρόκειται για κτίρια τα οποία σήμερα κατατάσσονται στις δύο χαμηλότερες κατηγορίες του ενεργειακού πιστοποιητικού. Η ΠΟΜΙΔΑ έχει υπολογίσει ότι για την αναβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος, ώστε να φτάσει στην κατηγορία Γ’ του ενεργειακού πιστοποιητικού, τα απαιτούμενα κεφάλαια αγγίζουν τα 30 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αυξάνεται σε πάνω από 70 δισ. ευρώ για να επιτευχθεί ο στόχος που έχει τεθεί σε επίπεδο Ε.Ε. για αναβάθμιση του συνόλου των κτιρίων έως το 2050, προκειμένου αυτά να θεωρούνται μηδενικών εκπομπών ρύπων. Συνολικά, στην Ε.Ε. το σχετικό κόστος (με σημερινές τιμές) υπολογίζεται ότι θα απαιτήσει κεφάλαια τουλάχιστον 1,5 τρισ. ευρώ. Τι προβλέπει η νέα κοινοτική οδηγία – Επιδοτήσεις 150 δισ. ευρώ στα μέλη της Ε.Ε. Υπενθυμίζεται ότι, όπως ορίζει η νέα οδηγία, το 30% του κτιριακού δυναμικού που κατατάσσεται στις δύο χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες (πάνω από ένα εκατομμύριο κτίρια για την Ελλάδα, που διαθέτει 3.650.000 κτίρια) θα πρέπει να έχει αναβαθμιστεί στη βαθμίδα Ε΄ μέχρι τις 31.12.2032. Πρόκειται για μια αναβάθμιση που υπολογίζεται ότι εξασφαλίζει μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά περίπου 50%. Η εν λόγω οδηγία αναμένεται να υιοθετηθεί εντός των επόμενων δύο ετών από το σύνολο των κρατών-μελών. Οπως ανέφερε χθες η κ. Μαρία Σπυράκη, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο σχετικής ημερίδας που διοργάνωσε η ΠΟΜΙΔΑ σε συνεργασία με την ευρωπαϊκή ένωση ιδιοκτητών ακινήτων, UIPI, «η νέα κοινοτική οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων επιχειρεί να εισαγάγει μια σειρά από ελάχιστες και ενιαίες προδιαγραφές για τις ενεργειακές αναβαθμίσεις, ώστε να υπάρξει μια ομογενοποίηση της όλης διαδικασίας συνολικά στην Ε.Ε. Με αυτόν τον τρόπο εκτιμάται ότι θα διευκολυνθούν οι δράσεις μεγάλης κλίμακας και θα μειωθεί το κόστος». Παράλληλα, με δεδομένο ότι το ποσό των 150 δισ. ευρώ θεωρείται μη επαρκές από αρκετούς φορείς, η κ. Σπυράκη σημείωσε ότι οι διαθέσιμοι πόροι θα συνδυασθούν και με άλλα προγράμματα, όπως το ΕΣΠΑ και τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ θα υπάρξει και μόχλευση μέσω τραπεζικού δανεισμού (επίσης επιδοτούμενου ως προς το κόστος του). Εκτός όμως από την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων δρομολογούνται και άλλες αλλαγές στην αγορά ακινήτων τα επόμενα χρόνια. Για παράδειγμα, μέχρι το τέλος του 2024 θα πρέπει να έχουν θεσμοθετηθεί τα λεγόμενα Διαβατήρια Αναβάθμισης Κτιρίων. Αυτά θα αποτελούν ένα είδος αποδεικτικού στοιχείου για την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση των εκπομπών ρύπων, που έχουν επιτευχθεί σε ένα κτίριο το οποίο έχει ανακαινιστεί. Επίσης έως το 2025 θα έχει ολοκληρωθεί και η διαδικασία για την ομογενοποίηση των ενεργειακών πιστοποιητικών στο σύνολο της Ε.Ε., υιοθετώντας ενιαίες προδιαγραφές. View full είδηση
-
Χαρτογραφούνται όλα τα εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτίρια της χώρας
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Αρχισε η καταγραφή ανενεργών κτηρίων και χώρων υποδοχής επενδύσεων σε όλη τη χώρα «με στόχο - παράλληλα και υποστηρικτικά στην Εθνική Στρατηγική Βιομηχανίας - την αξιοποίηση των αργούντων βιομηχανικών υποδομών για νέες χρήσεις στη κατεύθυνση της βιομηχανικής μετάβασης. Η γενική γραμματεία Βιομηχανίας, στοχεύει στην ανάπτυξη μίας ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία, όχι μόνο θα καταγράφει τα - ανενεργά - εγκαταλελειμμένα κτήρια και περιοχές που μπορούν να λειτουργήσουν ως χώροι υποδοχής επενδύσεων και βιομηχανικής ανάπτυξης αλλά και τα ειδικά - τεχνικά, ιδιοκτησιακά και νομικά - χαρακτηριστικά καθεμίας. «Στο πλαίσιο της προσπάθειας ενίσχυσης της ελληνικής βιομηχανίας για τη μετάβαση έρχεται η υλοποίηση ενός έργου -ως απόρροια ενός πάγιου αιτήματος της βιομηχανίας- ουσιώδους σημασίας για την χώρα, με στόχο την αξιοποίηση αργούντων βιομηχανικών υποδομών για νέες χρήσεις στη κατεύθυνση της βιομηχανικής μετάβασης. Έτσι, είναι δυνατόν στα κτήρια του παρελθόντος να βασιστεί το μέλλον και η ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας» σχολιάζουν τα στελέχη. Μεγάλο απόθεμα από κλειστά κτήρια Σύμφωνα με τα στοιχεία της γενικής γραμματείας, τα τελευταία έτη, λόγω των συνεχών κρίσεων και της μείωσης της βιομηχανικής παραγωγής στην χώρα, δημιουργήθηκε ένα πολύ μεγάλο απόθεμα βιομηχανικών κτιρίων και εγκαταστάσεων από μεταποιητικές μονάδες που έκλεισαν. Οι μονάδες αυτές υπολογίζονται στην τάξη των πολλών εκατοντάδων έως χιλιάδων σε όλη την επικράτεια, κι έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, ανάλογα με την περίοδο και τις συνθήκες που έκλεισαν, ανάλογα με το αν περιήλθαν ή όχι στους πιστωτές-τράπεζες, ανάλογα με το αν έχουν ακόμη κάποια υποστηρικτικά ή παραγωγικά μηχανήματα, αν είναι εντός ή εκτός οργανωμένων βιομηχανικών περιοχών, αν είναι συνδεδεμένες και με τι χαρακτηριστικά με δίκτυα κοινής ασφάλειας, κ.λπ. Στις μονάδες αυτές έρχονται να προστεθούν και κατάλληλοι ελεύθεροι χώροι (έκτασης άνω των 500 στρεμμάτων) σε βιομηχανικές περιοχές καθώς και βιοτεχνικές περιοχές και ζώνες (έκτασης άνω των 500 στρεμμάτων) που έχουν χαρακτηριστεί ως ζώνες υποδοχής μεταποίησης. Το ανερχόμενο επενδυτικό κύμα ταυτόχρονα με την άμεση αξιοποίηση των νέων κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και των άλλων διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων, τα οποία έχουν εμπροσθοβαρή χαρακτήρα, θέτουν ως βασική προϋπόθεση να υπάρχει η άμεση δυνατότητα υλοποίησης των νέων επενδύσεων. Σημειώνεται πως, για μία βιομηχανική επένδυση τα πρώτα στάδια της αδειοδότησης και κατασκευής των γηπεδικών/ κτηριακών εγκαταστάσεων αποτελούν και τα πιο χρονοβόρα στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της επένδυσης. Για την παροχή της δυνατότητας γρήγορης υλοποίησης των νέων επενδυτικών σχεδίων, από υποψήφιους επενδυτές που είναι διατεθειμένοι να αξιοποιήσουν υπάρχουσες και αργούσες βιομηχανικές εγκαταστάσεις και στα πλαίσια των νέων χρηματοδοτικών διευκολύνσεων και προγραμμάτων, η γενική γραμματεία Βιομηχανίας προχωράει στην ανάπτυξη της ψηφιακής πλατφόρμας, η οποία, όχι μόνο θα καταγράφει τις διαθέσιμες περιοχές, αλλά και τα ειδικά - τεχνικά, ιδιοκτησιακά και νομικά - χαρακτηριστικά καθεμίας. «Η βιομηχανία βρίσκεται πια στο επίκεντρο τόσο της εθνικής όσο και την ευρωπαϊκής πολιτικής. Η Ελλάδα για πρώτη φορά διαθέτει μία Εθνική Στρατηγική Βιομηχανίας, η οποία έχει ήδη τεθεί σε τροχιά υλοποίησης και συνεχίζει να επεκτείνεται και να εξειδικεύεται με δράσεις όπως της Στρατηγικής Βιομηχανικής Μετάβασης, αλλά και να υποστηρίζει ουσιαστικά την ανάπτυξη της βιομηχανίας με το έργο της καταγραφής και ψηφιοποίησης των χώρων υποδοχής επενδύσεων» όπως σημειώνουν τα στελέχη της γενικής γραμματείας. Η «άνθιση» των επιχειρηματικών πάρκων Σημειώνεται ότι τα Επιχειρηματικά Πάρκα έχουν σημαντική ανάπτυξη σε όλο τον κόσμο τα τελευταία 30 χρόνια και η Ελλάδα ακολουθώντας την παραπάνω τάση ανέπτυξε περισσότερα από 50 πάρκα από το 1960. Όμως, πριν τον νόμο 3982/2011, υπήρχαν 43 θεσμοθετημένα Επιχειρηματικά Πάρκα ενώ μετά το 2011 και μέχρι πρότινος ιδρύθηκαν 6 άδειες. Ο λόγος που τα επιχειρηματικά πάρκα φαίνεται να μην «άνθισαν» μετά το 2011 ήταν κυρίως η οικονομική κρίση αλλά και το γεγονός ότι το νομοθετικό πλαίσιο, αν και εκσυγχρονισμένο σε σχέση με το παρελθόν, δεν έδινε την απαραίτητη ευελιξία και ταχύτητα. Ωστόσο με το τελευταίο νομοθετικό πλαίσιο που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα από τη Βουλή εκτιμάται ότι θα λυθούν τα προβλήματα του παρελθόντος, «Πλέον λοιπόν, το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων, στρέφεται δυναμικά στη νέα εποχή των πάρκων πλαισιώνοντας το ζήτημα τόσο από πλευράς ενίσχυσης (οικονομικής) όσο και από πλευράς κανονιστικής (regulatory) με το νομοσχέδιο» όπως αναφέρει η ίδια πηγή. Στο ΕΣΠΑ η χαρτογράφηση του βιομηχανικού οικοσυστήματος της χώρας Με απόφαση του υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων Γιάννη Τσακίρη, εντάχθηκε η πράξη: «Παροχή υπηρεσιών στη γενική γραμματείας Βιομηχανίας για την ανάπτυξη της Στρατηγικής Βιομηχανικής Μετάβασης της χώρας» με Κωδικό ΟΠΣ 5180651 στο «ΤΠΑ Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων - Β. Ενίσχυση της Βιομηχανίας 2021-2025». Σύμφωνα με την απόφαση οι παρεχόμενες υπηρεσίες θα αφορούν: - Στη χαρτογράφηση του βιομηχανικού οικοσυστήματος της χώρας και την αναγνώριση των τομέων προτεραιότητας. - Στη σύνδεση της στρατηγικής της ΕΕ για τη Βιομηχανική Μετάβαση με τους τομείς προτεραιότητας της χώρας. - Στην αναγνώριση και αξιοποίηση καλών πρακτικών και στοιχείων από αντίστοιχες πρωτοβουλίες και στρατηγικές σε εθνικό επίπεδο σε Χώρες της ΕΕ και ευρύτερα. - Στο σχεδιασμό βασικής Στρατηγικής Βιομηχανικής Μετάβασης (ΣΒΜ) για τη βιώσιμη παραγωγική ανάπτυξη της χώρας. - Στο σχεδιασμό οδικού χάρτη και πλάνου δράσεων για τη ΣΒΜ. - Στην υιοθέτηση κατάλληλων δομών διακυβέρνησης και παρακολούθησης της υλοποίησης του σχεδίου της ΣΒΜ. - Στη χαρτογράφηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης του ΣΒΜ από εθνικούς και ευρωπαϊκούς δημόσιους πόρους και ιδιωτικούς πόρους. Η ημερομηνία έναρξης της πράξης ορίστηκε η 20η Ιουλίου 2022 και η ημερομηνία λήξης της ορίστηκε στις 30 Ιουνίου 2024. Στο μεταξύ εντάχθηκε στο ΕΣΠΑ και η πράξη «Παροχή υπηρεσιών καταγραφής, ψηφιοποίησης και ανάρτησης σε ηλεκτρονική πλατφόρμα στοιχείων για κατάλληλα επιλεγμένους χώρους υποδοχής για επενδυτές σε εθνικό επίπεδο». Σκοπός είναι η συγκέντρωση, επεξεργασία και δημιουργία ενός αρχείου (σε αριθμό γλωσσών που θα επιλεγούν στη μελέτη ωρίμανσης: ενδεικτικά Ελληνικά και Αγγλικά) που θα περιλαμβάνει στοιχεία και εξειδικευμένες πληροφορίες για επιλεγμένους βιομηχανικούς χώρους. Επίσης, θα σχεδιαστεί, θα παραμετροποιηθεί και θα δημιουργηθεί μια Ολοκληρωμένη Ηλεκτρονική Πλατφόρμα. Αντικείμενο της ηλεκτρονικής πλατφόρμας είναι η αποτύπωση και εν συνεχεία η αναζήτηση βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων των γεωχωρικών δεδομένων των σημείων ενδιαφέροντος. Δηλαδή, η πλατφόρμα θα παρέχει τις εξής υπηρεσίες: Καταχώρηση των δεδομένων κάθε σημείου ενδιαφέροντος Αναζήτηση βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων Παραγωγή και εξαγωγή αναφορών Επιπλέον, θα παρασχεθούν υπηρεσίες πιλοτικής λειτουργίας και εκπαίδευσης προσωπικού (στελεχών της γενικής γραμματείας Βιομηχανίας και άλλων πιθανών υπηρεσιών με αρμοδιότητες για επενδύσεις), καθώς και υπηρεσίες φιλοξενίας της πλατφόρμας στο cloud και συντήρησης υποστήριξης των χρηστών. Ημερομηνία έναρξης της πράξης ορίστηκε η 20η Ιουλίου 2022 και ημερομηνία λήξης η 30η Ιουνίου 2024. Η επιλέξιμη δημόσια δαπάνη ανέρχεται σε 49.600,00 ευρώ και αφορά το ποσό που χρηματοδοτείται ή θα χρηματοδοτηθεί από το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης. -
Για να καταλάβεις μια περιοχή, πρέπει να την περπατήσεις. Για τους μελλοντικούς πολεοδόμους, η «άσκηση» αυτή είναι απαραίτητη, γιατί ο σχεδιασμός προϋποθέτει καλή γνώση της πραγματικότητας. Αυτό έκαναν την τελευταία τριετία 600 φοιτητές της Αρχιτεκτονικής στο κέντρο του Πειραιά, δημιουργώντας την πιο «φρέσκια» ψηφιακή βάση δεδομένων για την πολεοδομική του κατάσταση. Ποια νέα γνώση μας προσφέρει; Οτι αντίθετα με το κέντρο της Αθήνας, το κέντρο του Πειραιά εξακολουθεί να διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την κατοικία. Οτι δεν έχει προστεθεί μεγάλος χώρος πρασίνου στην πόλη από το… 1835. Οτι οι γειτονιές εξακολουθούν να διατηρούν τη ζωντάνια τους, με μια γοητευτική ανάμειξη κατοικίας, μικρο-εμπορίου και άλλων χρήσεων. Η γεωχωρική καταγραφή και αποτύπωση του κεντρικού Πειραιά, λοιπόν, ξεκίνησε το 2017 στο πλαίσιο του μαθήματος «Πολεοδομία και Χωρικός Σχεδιασμός» της σχολής των Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ. Επί τρία έτη, οι τριτοετείς φοιτητές περπάτησαν τον κεντρικό Πειραιά, από την Πειραϊκή και τη Φρεαττύδα, το Πασαλιμάνι, τον Προφήτη Ηλία, την Καστέλλα, τη Γούβα, ώς τους σιδηροδρομικούς σταθμούς και το Μικρολίμανο και κατέγραψαν πληροφορίες για τα κτίρια, τις χρήσεις γης και τους κοινόχρηστους χώρους. Οι συντελεστές Τα δεδομένα «μεταφέρθηκαν» σε βάσεις και χάρτες γεωγραφικών συστημάτων GIS με τη βοήθεια του Εργαστηρίου Χωρικού Σχεδιασμού και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών (καθηγητής Νώντας Τσίγκας). Επόπτες της καταγραφής ήταν όλη η διδακτική ομάδα του τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας 2017-2020, με επτά καθηγητές (Κώστας Σερράος, Δημήτρης Μέλισσας, Νίκος Μπελαβίλας, Ελένη Χανιώτου, Ρένα Κλαμπατσέα, Μαρία Μάρκου, Σταυρούλα Λυκογιάννη), τρία μέλη του ειδικού διδακτικού προσωπικού και οκτώ νέους ερευνητές/υποψήφιους διδάκτορες. Οι τελικοί χάρτες περιλαμβάνουν το κτιριακό απόθεμα και τους δημόσιους χώρους σε μία έκταση 4,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων με περίπου 500 οικοδομικά τετράγωνα και 11.000 κτίρια. «Ο Πειραιάς δεν είναι μια οποιαδήποτε πόλη. Είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας κι ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου, ο δεύτερος σε μέγεθος μητροπολιτικός δήμος της πρωτεύουσας, μια περιοχή κρίσιμη από πολλές πλευρές», εξηγεί ο Κώστας Σερράος, καθηγητής του ΕΜΠ και συντονιστής του εγχειρήματος. «Οι χάρτες που δημιουργήθηκαν, πέρα από τον εκπαιδευτικό τους ρόλο για τους φοιτητές, περιέχουν πολύτιμη πληροφορία: μας δίνουν μια ακριβέστατη εικόνα του Πειραιά, σήμερα». «Τέτοιου τύπου καταγραφή είχε γίνει μία φορά το 1985-88 και άλλη μία φορά στο πλαίσιο της μεγάλης μελέτης ανάπτυξης του μετρό», συμπληρώνει ο καθηγητής Νίκος Μπελαβίλας. «Εκτοτε η εικόνα που είχαμε ήταν αποσπασματική, περισσότερο βιωματική». Ας δούμε ορισμένα από τα βασικά στοιχεία που προέκυψαν από την καταγραφή: • Το μεγαλύτερο μέρος του κτιριακού αποθέματος του κεντρικού Πειραιά είναι γερασμένο. Το 70,1% (7.940 κτίρια) ανηγέρθη πριν από το 1985 και το υπόλοιπο 29,9% (3.390 κτίρια) μετά. Η πόλη είναι πυκνοδομημένη, καθώς το 61,3% των κτιρίων έχει τρεις ή περισσότερους ορόφους. «Είναι μια κλασική πόλη της αντιπαροχής», λέει ο κ. Μπελαβίλας. «Εχει ακόμα ορισμένα διάσπαρτα νεοκλασικά –ήταν περί τα 400 την εποχή που κηρύχθηκαν, τώρα πρέπει να έχουν απομείνει περί τα 300– λίγα βιομηχανικά κτίρια και τα υπόλοιπα είναι πολυκατοικίες. Εξαίρεση είναι η περιοχή της Καστέλλας που διέσωσε ένα σχετικά χαμηλό ανάγλυφο χάρη σε ένα νόμο της χούντας που έθεσε το 1972 περιορισμό στο ύψος των κτιρίων γύρω από τον λόφο του Προφήτη Ηλία». «Τα κτίρια που χτίστηκαν τα τελευταία 30 χρόνια τι αντικατέστησαν; Σίγουρα όχι τις πολυκατοικίες του ’50 και ’60, αλλά μικρά κτίρια και ελεύθερα οικόπεδα. Αρα τα τελευταία χρόνια η πυκνότητα της δόμησης αυξήθηκε, επιδεινώνοντας την αναλογία δομημένων προς ελεύθερους χώρους», σημειώνει ο κ. Σερράος. • Το κέντρο του Πειραιά διατηρεί σε μεγάλο βαθμό την κατοικία. «Είναι ένα πολύ εντυπωσιακό στοιχείο», λέει ο ίδιος. «Το ίδιο βλέπουμε και στις γειτονιές, που διατηρούν μια ενδιαφέρουσα πολυλειτουργικότητα». Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων, στο σύνολο της περιοχής που απογράφηκε, κυρίαρχη χρήση των ισογείων (από τα οποία ορίζεται ουσιαστικά και η ζωντάνια μιας περιοχής) παραμένει η κατοικία με 36%, ακολουθεί το λιανικό εμπόριο με 13,1% και η εκπαίδευση με 2,4%. • Εκτός από το κέντρο της πόλης, που διατηρεί τον εμπορικό του χαρακτήρα, το μικρο-εμπόριο παραμένει δυνατό κατά μήκος των μεγάλων αξόνων του Πειραιά. «Βλέπουμε ότι οι εμπορικές χρήσεις παραμένουν ζωντανές στις γειτονιές του Πειραιά. Η επιβίωση των συνοικιακών κέντρων είναι ένα από τα γοητευτικά στοιχεία της πόλης», εκτιμά ο κ. Μπελαβίλας. «Επίσης ο Πειραιάς έχει μια πολύ καλή χωρική κατανομή σχολείων, ως αποτέλεσμα της στρατηγικής που ακολουθήθηκε τη δεκαετία του ’80». • Το 10,1% των ισογείων, που αντιστοιχεί σε 1.150 κτίρια, είναι κενό. «Το αποτύπωμα της οικονομικής κρίσης φαίνεται να είναι κατανεμημένο εξίσου σε όλες τις γειτονιές του Πειραιά», παρατηρεί ο κ. Σερράος. • Το 9,8% των κτιρίων βρίσκεται σε κακή κατάσταση, ενώ το 59,5% σε καλή. Το 81,7% των κτιρίων είναι από οπλισμένο σκυρόδεμα. • Οι περιοχές που ανοικοδομήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του ’80 έχουν πολλά κτίρια με πιλοτή. Για παράδειγμα, στην Πειραϊκή, το 18,7% των κτιρίων έχει ισόγειες θέσεις στάθμευσης, σε σχέση με 9,6% στην περιοχή της Ευαγγελίστριας και μόλις… 1% στο κέντρο. «Ωστόσο ακόμα και στις περιοχές όπως η Πειραϊκή, το κυκλοφοριακό πρόβλημα και το πρόβλημα στάθμευσης παραμένει», λέει ο κ. Μπελαβίλας. Η καταγραφή του Δήμου Πειραιά συνεχίζεται και στο ακαδημαϊκό έτος 2020-2021, με την περιοχή Αγίου Διονυσίου, Αγίου Δημητρίου, Μανιάτικων, Αγίας Σοφίας και Λεύκας. Στόχος είναι να ολοκληρωθεί το 2022 με την Παλαιά Κοκκινιά, τα Καμίνια και το Νέο Φάληρο καλύπτοντας τη συνολική έκταση του δήμου. «Τα στοιχεία αυτά δεν συλλέχθηκαν για εμπορικούς λόγους. Είναι στη διάθεση του δήμου για να τον βοηθήσουν στον πολεοδομικό σχεδιασμό», καταλήγει ο κ. Σερράος. Χωρίς πράσινο από το… 1835 Ο Πειραιάς υποφέρει από την έλλειψη χώρων πρασίνου. «Στο κέντρο της πόλης, τα μόνα πάρκα που υπάρχουν είναι εκείνα που σχεδιάστηκαν το 1835 από τους Κλεάνθη και Σάουμπερτ. Στον ευρύτερο Πειραιά έχουν έκτοτε προστεθεί το δασάκι του Προφήτη Ηλία και κάποια προαύλια εκκλησιών. Μόνο αυτό», λέει ο κ. Μπελαβίλας. Σύμφωνα με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στην 1η Δημοτική Κοινότητα (Πειραϊκή, Χατζηκυριάκειο, Φρεαττύδα) υπάρχουν μόλις 24 στρέμματα αστικού πρασίνου, με αναλογία πρασίνου/κάτοικο στα 0,45 τ.μ. Στη 2η Δημοτική Κοινότητα (κέντρο, Προφήτης Ηλίας, Καστέλλα, Ευαγγελίστρια, Γούβα) οι χώροι πρασίνου ανέρχονται σε 74 στρέμματα με αναλογία 1,85 τ.μ./κάτοικο. «Την έλλειψη πρασίνου στον Πειραιά αντισταθμίζει η επαφή του με τη θάλασσα», λέει ο κ. Σερράος. «Ομως, μια καλή αναλογία είναι απαραίτητη για πολλούς λόγους: ποιότητας ζωής, λειτουργικότητας, ανθεκτικότητας έναντι της κλιματικής αλλαγής, πολιτικής προστασίας, λ.χ. σε περίπτωση σεισμών. Νομίζω ότι ο Δήμος Πειραιά θα έπρεπε να προβληματιστεί σοβαρά για το θέμα». Δείτε τους χάρτες του ΕΜΠ για το κέντρο του Πειραιά. Χρήσεις ισογείων Κενά ισόγεια Ηλικία κτιρίων Κτίρια ανά αριθμό ορόφων Κτίρια ανά είδος κατασκευής Ηλικία κτιρίων Κτίρια με πιλοτή -
ΥΠΕΝ: Σχέδιο άμεσης αντιμετώπισης για τα ετοιμόρροπα κτίρια
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Με εντολή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με αφορμή την τραγική απώλεια των δύο νέων ανθρώπων από τον σεισμό της Σάμου, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, συγκάλεσε σύσκεψη μέσω τηλεδιάσκεψης για την εφαρμογή σχεδίου επτά σημείων άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος των ετοιμόρροπων κτιρίων και για τον τρόπο χειρισμού των κτιρίων που έχουν κατασκευαστικά προβλήματα και θεωρούνται επικίνδυνα. Μάλιστα, λίγο πριν από την τηλε-διάσκεψη, στην οποία συμμετείχαν επίσης η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη και ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Δημήτρης Οικονόμου, ο κ. Χατζηδάκης μίλησε με τον κ. Κομνηνό, τον πατέρα του ενός από τα δύο παιδιά που χάθηκαν στη Σάμο και μετέφερε την παράκλησή του -ακριβώς στη μνήμη των δυο παιδιών που χάθηκαν: «Να δούμε το ζήτημα όχι γραφειοκρατικά και "πλαδαρά", αλλά γρήγορα και αποτελεσματικά», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΝ, ετοιμάζεται άμεσα νέο νομοθετικό πλαίσιο και άμεση καταγραφή για τα ετοιμόρροπα κτίρια, καθώς κατά την τηλεδιάσκεψη συζητήθηκαν τόσο τα προβλήματα του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου για τα ετοιμόρροπα και εγκαταλελειμμένα κτίρια, όσο και οι άμεσες δράσεις που πρέπει να αναληφθούν στο επιχειρησιακό πεδίο. Ειδικότερα, όπως τόνισε ο κ. Χατζηδάκης, «η σύσκεψη αυτή για τα ετοιμόρροπα και εγκαταλελειμμένα κτίρια γίνεται υπό το βάρος της τραγωδίας στη Σάμο, την απώλεια δύο νέων παιδιών». Όπως είπε, «οφείλουμε να αποτρέψουμε τέτοια φαινόμενα στο μέλλον. Πρέπει να δράσουμε όσο πιο γρήγορα γίνεται, να είμαστε πρακτικοί και τα αποτελέσματα να είναι απτά και ορατά». «Το βάρος είναι μεγάλο στους ώμους μας. Και δεν είναι μόνον το βάρος της Δημόσιας Διοίκησης. Είναι το βάρος αυτής της εντολής: Να κάνουμε ό,τι πρέπει για τη μνήμη των παιδιών. Με κοινωνική και ανθρώπινη διάσταση», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός. Σε αυτό το πλαίσιο το ΥΠΕΝ ανακοίνωσε τα εξής: 1. Προχωρούσε ήδη και βρίσκεται πλέον στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την αντιμετώπιση του προβλήματος των επικίνδυνων και των εγκαταλελειμμένων κτιρίων. Με τη ρύθμιση αυτή επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο για τα ετοιμόρροπα κτίρια (που ανάγεται στο 1929) και αντιμετωπίζονται διαχρονικά κενά της νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά στη δυνατότητα γρήγορων επεμβάσεων για την επισκευή των εγκαταλελειμμένων κτιρίων από τους δήμους ή και άλλους φορείς, χωρίς το ιδιοκτησιακό καθεστώς να λειτουργεί απαγορευτικά. Το κόστος των επεμβάσεων θα καλύπτεται άμεσα από δημόσιους πόρους και στη συνέχεια ο φορέας της επέμβασης θα μπορεί να αναλαμβάνει τη διαχείριση και εκμετάλλευση του ακινήτου μέχρι την αποπληρωμή της δαπάνης από τους ιδιοκτήτες του κτηρίου. Η ρύθμιση θα ενταχθεί στο υπό ψήφιση σχέδιο νόμου για τον εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας. 2. Με το ίδιο σχέδιο νόμου, ενεργοποιείται μετά από δεκαετίες άγονων προσπαθειών και δικαστικών ακυρώσεων, ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης (ΜΣΔ), κυρίως με τον καθορισμό Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή σε κατάλληλες περιοχές της χώρας (τηρουμένων όλων των περιβαλλοντικών όρων) και με την ενεργοποίηση της Ψηφιακής Τράπεζας Γης σε συνεργασία με το ΤΕΕ. Μεταξύ άλλων, με τη μεταφορά συντελεστή δόμησης οι ιδιοκτήτες διατηρητέων κτιρίων θα μπορούν να αποζημιώνονται για την αδυναμία υλοποίησης του συνόλου του συντελεστή δόμησης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου. Αυτό θα τους δώσει τη χρηματική δυνατότητα να προβαίνουν στην συντήρηση και επισκευή του διατηρητέου κτιρίου. Για την επίτευξη αυτού του στόχου η μεταφορά του συντελεστή δόμησης θα συνδεθεί μέσω της Τράπεζας Γης με σχετικές χρηματικές καταβολές που θα δίνουν οι ιδιοκτήτες στις Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή και θα αποδίδονται στους ιδιοκτήτες των διατηρητέων. 3. Ξεκινάει την επόμενη εβδομάδα η καταγραφή και η σήμανση των ετοιμόρροπων κτιρίων σε όλη την Ελλάδα. Η καταγραφή θα γίνει σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος που θα διαθέσει εθελοντές μηχανικούς σε όλη τη χώρα. Το υπουργείο Περιβάλλοντος θα συνεργασθεί με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έτσι ώστε οι μηχανικοί να «βγουν στον δρόμο» ξεκινώντας από περιοχές προτεραιότητας. 4. Μετά την καταγραφή των κτιρίων και την υιοθέτηση των νέων ρυθμίσεων, οι δήμοι θα αναλάβουν την επιχείρηση κατεδάφισης των ετοιμόρροπων κτιρίων. Για τον σκοπό αυτό θα εξασφαλιστεί η χρηματοδότησή τους από το Δημόσιο. 5. Ο Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) θα αναλάβει την ενημέρωση του κοινού για τα ετοιμόρροπα κτίρια σε κάθε περιοχή. 6. Θα αναζητηθούν πηγές χρηματοδότησης του όλου εγχειρήματος από το Πράσινο Ταμείο, το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλα εργαλεία του Δημοσίου. 7. Η Επιτροπή που συνεδρίασε σήμερα - διευρυμένη με εκπροσώπους του υπουργείου Εσωτερικών και του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών - θα συνεδριάζει υπό την προεδρία του υφυπουργού, Δημήτρη Οικονόμου κάθε εβδομάδα για να παρακολουθεί την πρόοδο του όλου εγχειρήματος. Στην τηλεδιάσκεψη μετείχαν επίσης ο γενικός γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Ευθύμιος Μπακογιάννης, ο γενικός γραμματέας Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, ο πρόεδρος της Ειδικής Επιστημονικής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, Κώστας Συνολάκης, ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ), καθηγητής Γεωλογίας, Ευθύμιος Λέκκας, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), Γιώργος Στασινός και ο πρόεδρος Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), Δημήτρης Παπαστεργίου. -
Στη φετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, ένα από τα πιο επιδραστικά γεγονότα παγκοσμίως στον τομέα, το περίπτερο της γερμανικής αντιπροσωπείας έχει μια ιδιαιτερότητα: θυμίζει λιγότερο περίπτερο σε έκθεση αρχιτεκτονικής και περισσότερο μάντρα οικοδομών. Κι αυτό γιατί στη θέση των εκθεμάτων στέκουν περήφανα ντάνες από πλακάκια, χαρτόνια, σωλήνες από PVC και ξύλινες τάβλες. Διαδικασία κατά την οποία αποσπάται ένα μέρος του τοίχου στο έργο Resource Rows στην Κοπεγχάγη. (Φωτογραφία: Rasmus Hjortshø) Αυτόν τον τρόπο βρήκαν οι επιμελητές για να στείλουν ένα μήνυμα στη βιομηχανία των κατασκευών, μια βιομηχανία που λειτουργεί σε μεγάλο βαθμό με το τρίπτυχο αγοράζω-κατασκευάζω-πετάω. Και αυτά που πετάει μας κοστίζουν ακριβά. Σύμφωνα με στοιχεία του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών, τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή των κτιρίων ευθύνονται για περίπου 9% των συνολικών εκπομπών CΟ2 (διοξειδίου του άνθρακα) που σχετίζονται με την ενέργεια, ενώ, σύμφωνα με δημοσίευση του ΜΙΤ (Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μασαχουσέτης), ο χάλυβας και το σκυρόδεμα προκαλούν το μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς η δημιουργία τους απαιτεί θέρμανση των πρώτων υλών σε υψηλές θερμοκρασίες και η ενέργεια για να γίνει αυτό προέρχεται συνήθως από ορυκτά καύσιμα. Η παραγωγή του τσιμέντου για το σκυρόδεμα ευθύνεται για το 7% των παγκόσμιων εκπομπών CΟ2, ενώ για κάθε τόνο μετάλλου που παράγεται από χάλυβα, ελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα 2,3 τόνοι διοξείδιο του άνθρακα. Αντί για τη χωματερή Με λίγα λόγια, όσο χτίζουμε, κάνουμε κακό στο περιβάλλον. Και χτίζουμε πολύ. Μόνο ανάμεσα στο 2015 και το 2021, προστέθηκαν στη Γη χτισμένα τετραγωνικά που αντιστοιχούν στο σύνολο του κτιριακού αποθέματος της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ολλανδίας. Προσπαθώντας να μειώσουν τη βλάβη, αρχιτέκτονες και ερευνητές σε όλο τον κόσμο αναζητούν λύσεις, και μία από αυτές είναι να σχεδιάζουν και να δημιουργούν με γνώμονα τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, εφαρμοσμένες στην κατασκευή κτιρίων. Αντί να καταλήξουν στη χωματερή, υλικά όπως αυτά που διάλεξαν οι Γερμανοί για το περίπτερό τους στην Μπιενάλε χρησιμοποιούνται ξανά σε προσόψεις, τοίχους, πατώματα. Η κυκλική χρήση υλικών δεν είναι κάτι καινούργιο στον σχεδιασμό και στην κατασκευή κτιρίων και υποδομών. «Οι άνθρωποι πάντα κοιτούσαν να χρησιμοποιήσουν ό,τι έτοιμο έβρισκαν», λέει ο αρχιτέκτονας Σπύρος Γιωτάκης. «Υπήρχε μια έννοια οικονομίας χρόνου και κόπου. Για παράδειγμα, έπαιρναν κομμάτια από ναούς, όπως αρχαίες κολόνες, και τις χρησιμοποιούσαν σε βυζαντινά κτίσματα». Σήμερα, όμως, είναι συνήθως πιο οικονομικό για τους κατασκευαστές να χρησιμοποιήσουν καινούργια υλικά, τα οποία συχνά είναι ευτελέστερα, με περιορισμένο προσδόκιμο ζωής και βλαβερά για τον πλανήτη. Η χαλύβδινη πρόσοψη της επέκτασης στο Βίντερτουρ της Ελβετίας προήλθε από το κέντρο διανομής ενός σούπερ μάρκετ. Οι αρχιτέκτονες διατήρησαν το διαγώνιο σχήμα. (Φωτογραφία: Martin Zeller) «Είναι πιο εύκολο για τους ανθρώπους να σκεφτούν ότι κάτι θέλει αντικατάσταση, παρά να αλλάξουν το ήδη υπάρχον, και αυτό γιατί είναι σαφώς δυσκολότερο να επεξεργαστείς κάτι παλαιότερο», λέει ο Νικ Τζάκσον, επικεφαλής του πρότζεκτ 1 Triton Square στο Λονδίνο. Κατά τη διάρκεια της ανακαίνισης του ευμεγέθους κτιρίου, που θα στεγάζει γραφεία για 3.500 ανθρώπους, η ομάδα του κατάφερε να εξοικονομήσει ενέργεια ισοδύναμη με την ετήσια κατανάλωση 10.000 νοικοκυριών (40.000 τόνους άνθρακα), παρά το γεγονός ότι πρόσθεσε τρεις ορόφους στο κτίσμα. Σχεδόν το μισό του όγκου που εξοικονομήθηκε οφείλεται σε τεχνικές που περιλάμβαναν την επανάχρηση υλικών: 33.400 τόνοι σκυροδέματος, 1.843 τόνοι χάλυβα, 3.300 τετραγωνικά μέτρα ασβεστόλιθου αλλά και τα παράθυρα όλης της πρόσοψης. «Από τις πρώτες ερωτήσεις που κάνουμε στους πελάτες που έρχονται είναι: “Έχετε εξετάσει τι μπορείτε να επαναχρησιμοποιήσετε; Μπορείτε να βρείτε ένα ήδη υπάρχον κτίριο και να το διαμορφώσετε με τρόπο που να ταιριάζει στις ανάγκες σας;”» λέει στο «Κ» ο Τζάκσον. Η Arup, η πολυεθνική εταιρεία που ανέλαβε τη μελέτη και την κατασκευή, υπεύθυνη μεταξύ άλλων για έργα όπως η διάσημη Όπερα του Σίδνεϊ, έχει αναπτύξει τα τελευταία χρόνια μια στενή συνεργασία με το Ellen MacArthur Foundation, μια ΜΚΟ με αντικείμενο την κυκλική οικονομία, στο φαγητό, στη μόδα αλλά και στο δομημένο περιβάλλον. «Δεν πρέπει αυτομάτως να υποθέτουμε ότι θα γκρεμίσουμε ένα κτίριο και θα φτιάξουμε κάτι καινούργιο και γυαλιστερό απ’ την αρχή. Είναι μια άλλη νοοτροπία για τους αρχιτέκτονες, να ξεκινούν με σημείο εκκίνησης την επαναχρησιμοποίηση, όχι την αντικατάσταση», σχολιάζει ο Τζάκσον. Άνθρακας στα θεμέλια Ο μισός άνθρακας που θα εκπέμψει μια κατοικία στον κύκλο της ζωής της έχει ήδη παραχθεί πριν καν το κτίριο εγκαινιαστεί, παρ’ όλα αυτά συνήθως η προσοχή μας δίνεται στο ρεύμα, το πετρέλαιο και στο υγραέριο που θα χρειαστεί ένα κτίριο για να θερμανθεί. Εν μέρει, επειδή αυτό αγγίζει την τσέπη μας, και ό,τι αγγίζει την τσέπη μας γίνεται οδηγός των εξελίξεων. «Μόλις τα τελευταία πέντε-δέκα χρόνια μπήκε στην κουβέντα η ενέργεια που καταναλώνουν τα κτίρια για να κατασκευαστούν, αυτό που ονομάζουμε ενσωματωμένο άνθρακα. Αυτό το κομμάτι δεν είναι εμφανές, δεν αφορά άμεσα τον χρήστη, δεν το βλέπει», λέει η Μαριάμ Καψάλη, αρχιτέκτονας και καθηγήτρια στο πρόγραμμα Βιώσιμου Περιβαλλοντικού Σχεδιασμού στην Architectural Association School of Architecture. «Δεν υπάρχουν καν κριτήρια ούτε στην Αγγλία ούτε γενικά στην Ευρώπη για τον υπολογισμό του πόσο είναι πολύ και πόσο λίγο. Όλη η κουβέντα περιστρέφεται γύρω από την ενέργεια. Φυσικά είναι σημαντικό κομμάτι αυτό, που επηρεάζεται και από τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά δεν είναι το μόνο». Όπως επισημαίνει η κ. Καψάλη, ακόμα κι αν αυτό δεν επικρατεί μαζικά, σήμερα έχουμε τα εργαλεία να φτιάξουμε κτίρια που καταναλώνουν κατά τη χρήση τους πολύ λίγη ενέργεια, σε οποιοδήποτε σχεδόν κλίμα, με καλή μόνωση, ανανεώσιμες πηγές, αεροστεγή υλικά και διάφορες εξελιγμένες τεχνολογίες. Όμως, ακόμα η εξίσωση του ενσωματωμένου άνθρακα όχι απλώς δεν έχει λυθεί, αλλά δεν βρισκόμαστε καν κοντά. «Ομολογώ ότι είναι μια δύσκολη πίστα, ωστόσο, αν δεν λυθεί, δεν πρόκειται να φτάσουμε στους στόχους που θέτουν η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που λειτουργούν πλέον χωριστά, αλλά παράλληλα», λέει η κ. Καψάλη, αναφερόμενη στους στόχους για μηδενικές εκπομπές των κτιρίων μέχρι το 2050. Πόλη του Μεξικού: Οι ντόπιοι δώρισαν λίγη γη και έτσι δημιουργήθηκε μια αίθουσα μουσικής, φτιαγμένη αποκλειστικά από ανακυκλωμένα υλικά της περιοχής: τούβλα, ξύλο, μπετόν και πέτρα από το κοντινό ηφαίστειο Σαλτοκάν. (Φωτογραφία: JAIME NAVARRO) Εδώ έρχεται η ιδέα της κυκλικής οικονομίας και στην αρχιτεκτονική. Πρόσφατα, το αρχιτεκτονικό γραφείο όπου εργάζεται η ίδια, το Architype, ανέλαβε την ανακαίνιση ενός πρώην τηλεφωνικού κέντρου της δεκαετίας του 1930 το οποίο στεγάζει τα γραφεία του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ηγεσίας του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Σε ένα πρότζεκτ που θεωρούν ότι λειτουργεί ως εξαιρετικό παράδειγμα ανακαίνισης με χαμηλό ανθρακικό αποτύπωμα, λειτουργώντας με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, χρησιμοποίησαν φωτιστικές εγκαταστάσεις από άλλο κτίριο του ίδιου πανεπιστημίου (έλεγξαν και επανέκδωσαν πιστοποιητικά εγγύησης σε περισσότερα από 350 φώτα LED). Αντί να κατεδαφιστεί και να ξαναχτιστεί, η πέτρινη επιφάνεια της πρόσοψης επιδιορθώθηκε σύμφωνα με τη γιαπωνέζικη μέθοδο Kintsugi, που αντιμετωπίζει τη φθορά και την επισκευή ως μέρος της ιστορίας ενός αντικειμένου που αξίζει να φαίνεται και όχι να καλύπτεται. Στον χώρο της εισόδου τοποθέτησαν ένα γραφείο που προηγουμένως βρισκόταν στις εγκαταστάσεις του Netflix στο Λονδίνο. Διατήρησαν ακόμη και τους ανελκυστήρες, οι οποίοι επισκευάστηκαν και παραδόθηκαν εκ νέου. Όσα έπιπλα δεν χρησιμοποιήθηκαν, χαρίστηκαν σε κοινότητες της περιοχής, γλιτώνοντας με αυτόν τον τρόπο 21.600 κιλά καρέκλες, τραπέζια και ντουλάπια απ’ το να καταλήξουν στη χωματερή. Όψη του περιπτέρου της Γερμανίας στη φετινή Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, με σαφές συμβολικό μήνυμα. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Αυτά συμβαίνουν στη Βρετανία, μια χώρα που υπήρξε πρωτοπόρα στην ανάπτυξη νέων βιομηχανικών προϊόντων μετά τη Μεγάλη Έκθεση του 1851 και όπου τα τελευταία χρόνια μεγάλες εταιρείες όπως η Arup, αλλά και ακαδημαϊκοί, προωθούν την ιδέα της επανάχρησης υλικών. Τρία χρόνια πριν, μια ομάδα αρχιτεκτόνων –μεταξύ των οποίων 14 νικητές του βραβείου Στέρλινγκ της RΙΒΑ, της Βασιλικής Ένωσης Αρχιτεκτόνων της Μεγάλης Βρετανίας– ξεκίνησαν μια καμπάνια ευαισθητοποίησης κατά της κατεδάφισης κτιρίων, για το καλό του πλανήτη. «Πρέπει να σταματήσουμε να κατεδαφίζουμε απερίσκεπτα», λένε. «Διαβατήρια» υλικών Στην Ολλανδία, ο Τόμας Ράου, αρχιτέκτονας, έχει αναπτύξει ένα σύστημα καταγραφής υλικών σε υπάρχοντα κτίρια, καθώς και της προοπτικής που μπορεί να έχουν για να χρησιμοποιηθούν ξανά στο μέλλον. Χρησιμοποιώντας ένα ψηφιακό «διαβατήριο υλικών», καταγράφει τα ειδικά τους χαρακτηριστικά, ώστε να διευκολυνθεί στο μέλλον η ανάκτηση, η ανακύκλωση και η επαναχρησιμοποίησή τους. Η κυβέρνηση της χώρας του σύντομα αγκάλιασε την πρωτοβουλία, προσφέροντας φορολογικές ελαφρύνσεις στους κατασκευαστές για να την υιοθετήσουν. Στην Πόλη του Μεξικού, το αρχιτεκτονικό γραφείο TO Arquitectura σχεδίασε έναν χώρο εκμάθησης κιθάρας, με τη συνεργασία των μαθητών που είχαν συμμετάσχει σε πρόγραμμα δωρεάν μαθημάτων μουσικής. Η τοπική κοινότητα δώρισε ένα μικρό χωράφι, οι αρχιτέκτονες συνεργάστηκαν με τους κατοίκους και το αποτέλεσμα ήταν ένα θολωτό κτίσμα φτιαγμένο αποκλειστικά από ανακυκλωμένα υλικά της περιοχής: κόκκινα τούβλα, ξύλο, κομμάτια από μπετόν, ηφαιστειογενή πέτρα (η περιοχή βρίσκεται κοντά στο ηφαίστειο Σαλτοκάν), κόκκινους λίθους. Το βραβευμένο Enterprise Centre της Architype χαρακτηρίστηκε το «πιο πράσινο κτίριο στη Βρετανία» – στην πρόσοψη βλέπουμε αποσπώμενες επιφάνειες από ψάθα. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Στην Κοπεγχάγη, ο Άντερς Λεντάγκερ έφτιαξε το συγκρότημα 92 κατοικιών Resource Rows (υποψήφιο για το βραβείο Mies van der Rohe 2022) χρησιμοποιώντας ενιαία κομμάτια τοίχων από τούβλα τα οποία ήταν ενωμένα με κονίαμα και ήταν αδύνατο να χωριστούν, ώστε να χρησιμοποιηθούν ξανά. Προκειμένου να μην καταλήξουν στα σκουπίδια, η ομάδα του Λεντάγκερ έκοψε τους τουβλότοιχους από τα ιστορικά ζυθοποιεία της Carlsberg στην Κοπεγχάγη, από παλιά σχολεία και βιομηχανικά κτίρια σε όλη τη Δανία, σε ενιαία κομμάτια 1 επί 1 μέτρο, δημιουργώντας έτσι νέους τοίχους. Ακόμη, χρησιμοποίησε ξυλεία που προοριζόταν για πέταμα, ανακυκλωμένο τσιμέντο από μια γέφυρα και παλιά παράθυρα, εξοικονομώντας 463 τόνους απορριμμάτων και 29% σε εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Όπως είδαμε και πιο πάνω, η κυκλική οικονομία έχει τις ρίζες της στην ανάγκη. Μία από τους αρχιτέκτονες του βραβευμένου κτιρίου K 118 στο Βίντερτουρ της Ελβετίας, Μπάρμπαρα Μπιουζέρ, έχοντας εργαστεί στην Τανζανία και το Σουδάν, παρατήρησε πόσο πολύτιμα ήταν τα υλικά αντικείμενα που στην Δύση κατέληγαν στις χωματερές, όπως ήταν για παράδειγμα τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων. Σχεδιάζοντας με την υπόλοιπη ομάδα το K 118, μια πρώην αποθήκη που θα έχει εφεξής μεικτή χρήση (κατοικίες, εργαστήρια, χώροι συνεργατικής τηλεργασίας), κατάφεραν να προσθέσουν τρεις επιπλέον ορόφους με πάνω από το ήμισυ των δομικών υλικών να προέρχεται από ανακυκλωμένα κτίρια. Τούβλα από 90% ανακυκλωμένα υλικά οικοδομής, της εταιρείας Kenoteq. (Φωτογραφία: Matteo de Mayda) Ολόκληρη η βασική κατασκευή από χάλυβα προήλθε από ένα κέντρο διανομής σούπερ μάρκετ σε γειτονική πόλη. Τα παράθυρα, οι προσόψεις, τα θερμαντικά σώματα και τα ξύλινα δάπεδα τα πήραν από κατεδαφισμένα κτίρια της περιοχής. Στην προηγούμενη ζωή της, η σκάλα του κτιρίου –η οποία είναι πάνω από 30 ετών– βρισκόταν σε ένα κτίριο γραφείων στη Ζυρίχη, όπως και τα 80 παράθυρα και οι πλάκες γρανίτη που επαναχρησιμοποιήθηκαν για τα δάπεδα του μπαλκονιού. Με αυτόν τον τρόπο υπολογίζουν ότι εξοικονόμησαν 500 τόνους καινούργιων υλικών. Στη Βομβάη της Ινδίας, το αρχιτεκτονικό γραφείο S+PS δημιούργησε μια πολυτελή κατοικία όπου η ανακύκλωση των υλικών μπλέκεται με την ανακύκλωση εννοιών όπως η ιστορία και η μνήμη. Η πρόσοψη είναι φτιαγμένη από παράθυρα και πόρτες κατεδαφισμένων σπιτιών, ενώ χρησιμοποιήθηκαν υλικά όπως παλιά υφασμάτινα κομμάτια, δάπεδα από παλιά δοκάρια και τελάρα, έπιπλα από την εποχή της βρετανικής αποικιοκρατίας. Αντίστοιχα παραδείγματα υπάρχουν και σε άλλες χώρες, ενώ πρωτοβουλίες ξεπηδούν και στη βιομηχανία των κατασκευαστικών υλικών. Η Έλι Μπίρκχεντ από την Κορνουάλη σχεδιάζει τούβλα από προϊόντα τα οποία επιχειρήσεις της περιοχής της προόριζαν για πέταμα: τρίχες από ένα κομμωτήριο, μαλλί και κοπριά αλόγων από μια φάρμα (λειτουργεί συγκολλητικά για τον πηλό), απόβλητα σιταριού από μια ζυθοποιία, ανακυκλωμένα μπουκάλια ενός μπαρ. Αντίστοιχα, στη Σκωτία η εταιρεία Kenoteq παράγει τούβλα από 90% ανακυκλωμένα υλικά οικοδομής, ενώ η δανέζικη εταιρεία d line έχει λανσάρει ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας στο οποίο τα προϊόντα της (βρύσες, πόμολα κ.ά.) επισκευάζονται και μεταπωλούνται στο 60% της τιμής, εξοικονομώντας έως και 91% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, με σκοπό να επεκταθεί η περίοδος χρήσης τους έως και τα 100 χρόνια. Από τον Πικιώνη στις μπουλντόζες Πίσω στην Ελλάδα, ο Σπύρος Γιωτάκης μού θυμίζει ότι έχουμε και εδώ εμβληματικά έργα κυκλικής οικονομίας, απλώς τότε δεν τα έλεγαν έτσι. Ένα ιδιαίτερο παράδειγμα είναι η αναστήλωση του Λουμπαρδιάρη από τον μεγάλο αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη, ο οποίος χρησιμοποίησε μάρμαρα, πήλινα στοιχεία, υλικά από γκρεμισμένα νεοκλασικά, ακόμη και από την κατεδάφιση της Βαρβακείου Σχολής. Σήμερα, 70 χρόνια μετά, η εικόνα είναι μάλλον διαφορετική. Σε πρόσφατο ρεπορτάζ του «Κ», σχολιάζοντας το κτιριακό απόθεμα της Αθήνας ο πρόεδρος των Ελλήνων αρχιτεκτόνων, Δημήτρης Ξυνομηλάκης, υπογράμμιζε τον μεγάλο αριθμό ιστορικών κτιρίων που έχουν κατεδαφιστεί. «Η βέλτιστη λύση σε ένα δομημένο περιβάλλον δεν είναι οι κατεδαφίσεις», έλεγε. Resource Rows, Κοπεγχάγη. Χρησιμοποιήθηκαν ενιαία κομμάτια από τουβλότοιχους που ήταν αδύνατο να διαχωριστούν λόγω της συγκολλητικής ουσίας ανάμεσα στα τούβλα. (Φωτογραφία: Rasmus Hjortshøj) Ο αρχιτέκτονας Γιάννης Δουρίδας συμφωνεί: «Η μεγαλύτερη συνεισφορά που μπορεί να έχει ένας αρχιτέκτονας στην κυκλική οικονομία είναι στην πραγματικότητα να μπορεί να ανακυκλώνει τα κτίρια. Για παράδειγμα, ένα κτίριο γραφείων που φτιάχτηκε τη δεκαετία του ’80 και έχει παλαιότερες εγκαταστάσεις ενέργειας, αλλά μπορείς να το βελτιώσεις, δεν υπάρχει λόγος να το γκρεμίσεις. Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται άπειρα κτίρια σε σχέση με πόλεις όπως η Ρώμη, όπου δεν χτίζουν, αλλά επαναχρησιμοποιούν τα κτίριά τους. Φυσικά, η γη είναι πολύ ακριβή για να το αποφύγεις εύκολα. Είχε βγάλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος μια οδηγία που πριμοδοτεί όσους έχουν ένα οικόπεδο και για παράδειγμα θέλουν να κατεδαφίσουν ένα κτίριο που υπάρχει μέσα, ενεργοβόρο, και να φτιάξουν ένα καινούργιο, πιο βιώσιμο. Τους δίνει μπόνους τετραγωνικά. Αυτό έχει δύο αναγνώσεις. Η μία λέει ότι αυτό το χρέπι που είναι εκεί τρώει ενέργεια. Η άλλη ανάγνωση λέει: αν γκρεμίσουμε τα πάντα επειδή τα βαφτίζουμε ενεργοβόρα, τι γίνεται μετά;». «Στην Αθήνα αυτή τη στιγμή γκρεμίζονται άπειρα κτίρια σε σχέση με πόλεις όπως η Ρώμη, όπου δεν χτίζουν, αλλά επαναχρησιμοποιούν τα κτίριά τους». Γιάννης Δουρίδας, αρχιτέκτονας Πρόσφατα δημοσιεύματα αναφέρουν ότι τον τελευταίο καιρό επικρατεί «πυρετός» κατεδαφίσεων ακόμη και μονώροφων, διώροφων και τριώροφων κτιρίων του Μεσοπολέμου, αφού οι ιδιοκτήτες τους σπεύδουν να τα κατεδαφίσουν πριν χαρακτηριστούν διατηρητέα (το σχετικό πρόγραμμα κινήτρων για τη διατήρηση των κτιρίων αυτών δεν έχει τεθεί ακόμη σε εφαρμογή). Όπως εξήγησε πρόσφατα ο δημοσιογράφος Νίκος Βατόπουλος στην «Κ», το όριο των 100 ετών που καθιστά πιο δύσκολο το να κατεδαφιστεί ένα οικοδόμημα παλαιότερο της εκατονταετίας, οδηγεί σε αγώνα δρόμου τους ιδιοκτήτες τους ώστε να προλάβουν να τα γκρεμίσουν και στη θέση τους να υψωθούν πολυώροφες πολυκατοικίες. To 1 Triton Square εξοικονόμησε κατά την ανακαίνισή του ενέργεια ισοδύναμη με την ετήσια κατανάλωση 10.000 νοικοκυριών. (Φωτογραφία: Simon Kennedy) Επομένως, όταν κάποιος θέλει να κοιτάξει προς το μέλλον, το βλέμμα του μάλλον θα τον οδηγήσει εκτός Ελλάδος. Στην Ευρώπη, σε αρκετές χώρες έχουν ήδη υιοθετήσει την πρόταση του Τόμας Ράου για την καταγραφή και την επανάχρηση υλικών (η πλατφόρμα του λειτουργεί σε Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο κ.α.). Σχηματικά, ίσως βρεθούμε κάποτε σε ένα μέλλον που θα μοιάζει με αυτό που περιέγραψε ο Νικ Τζάκσον: «Η επανάχρηση υλικών και συστημάτων θα αλλάξει τον τρόπο που λειτουργούν οι αρχιτέκτονες. Θα γίνουμε, σταδιακά, ένα είδος δημιουργών κολάζ, δηλαδή θα συναρμολογούμε υλικά. Θα είναι μια ενδιαφέρουσα εξίσωση». View full είδηση -
Τα αρχιτεκτονικά σχέδια του Διοικητικού Μεγάρου στο Μαρούσι, του ΥΜΑ-ΝΥΜΑ στην οδό Πατησίων, του Πύργου Θεσσαλονίκης και πολλών άλλων εμβληματικών κτηρίων του Ομίλου ΟΤΕ παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό μέσα από το λεύκωμα «Από την καταγραφή στο απρόσμενο: Αρχείο Κτιριακών Μελετών ΟΤΕ». Μέσα από τα σχέδια σημαντικών αρχιτεκτόνων και μηχανικών για κατασκευές καινοτόμες για την εποχή τους, το λεύκωμα περιλαμβάνει 500 σχέδια σημαντικών κτιρίων του ΟΤΕ από το 1930 έως το 2000 που σηματοδότησαν την ιστορία της αρχιτεκτονικής και ταυτίστηκαν με την ιστορία των τηλεπικοινωνιών της χώρας. Το λεύκωμα είναι διαθέσιμο στο κοινό σε ηλεκτρονική μορφή αλλά και έντυπη συλλεκτική έκδοση. «Οι τηλεπικοινωνίες έχουν αλλάξει ριζικά και με γρήγορους ρυθμούς. Στη χώρα μας η εξέλιξη αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον Όμιλο ΟΤΕ και τους ανθρώπους του. Tα αρχιτεκτονικά σχέδια κτιρίων του ΟΤΕ, ντοκουμέντα μεγάλης ιστορικής αξίας, που φυλάσσονταν για χρόνια στα «άδυτα» του Διοικητικού Μεγάρου, δημοσιεύονται πρώτη φορά στο κοινό. Η έκδοση αυτή είναι αφιερωμένη σε όλους τους ανθρώπους του Ομίλου ΟΤΕ, που εδώ και επτά δεκαετίες εργάζονται με πίστη, πάθος και δέσμευση ώστε να δημιουργούμε έναν κόσμο καλύτερο για όλους.» αναφέρει στο μήνυμά του ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ΟΤΕ, Μιχάλης Τσαμάζ. Η επιστημονική και ιστορική μελέτη του συνολικού Αρχείου Τηλεπικοινωνιών Κτιριακών Μελετών του ΟΤΕ, που περιλαμβάνει περισσότερα από 90.000 σχέδια κτιρίων, η έκδοση του λευκώματος και η ψηφιοποίηση 3.000 σχεδίων, αποτελούν παρακαταθήκη για το μέλλον. Είναι κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, της ιστορίας των τηλεπικοινωνιών και του ΟΤΕ στη χώρα μας. Το έργο της μελέτης, επεξεργασίας και παρουσίασης χιλιάδων σχεδίων ανέλαβε ειδική επιστημονική ομάδα. Στόχος της έκδοσης ήταν η καταγραφή των αξιολογότερων κτιρίων του Οργανισμού και η ανάδειξη της υψηλής επιστημονικής στάθμης των σχετικών μελετών που εκπονήθηκαν. Πρόκειται για μια εξαιρετική παρουσίαση σχεδίων & κτιρίων που αποτελούν τοπόσημα της Ελλάδας, αντιπροσωπευτικά δείγματα του μοντερνισμού, του μεταμοντερνισμού, των παραδοσιακών και ιστορικών οικισμών. Στο τελικό αποτέλεσμα του λευκώματος αξιοποιείται το αρχειακό υλικό σε συνδυασμό με βιβλιογραφική έρευνα, προφορικές συνεντεύξεις-μαρτυρίες μηχανικών του ΟΤΕ και εξωτερικών συνεργατών μηχανικών, ειδικών επιστημόνων, Καθηγητών Πανεπιστημίου και ανθρώπων του ΟΤΕ. Το Αρχείο Κτιριακών Μελετών του ΟΤΕ, που είναι διαθέσιμο στο κοινό και στους μελετητές, εμπλουτίζει την πλούσια αρχειακή συλλογή του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών, που έχει ως στόχο τη διαφύλαξη και διάδοση της ιστορίας των τηλεπικοινωνιών. --- Το Αρχείο Κτιριακών Μελετών του ΟΤΕ αποτελεί από μόνο του ένα σπάνιο συγκροτημένο σύνολο σχεδίων, στο μεγαλύτερο πλήθος του αρχιτεκτονικών, αλλά και κάποιων μηχανολογικών και στατικών. Κατεβάστε το αρχείο από εδώ: https://issuu.com/otegroupmuseum/docs/issuu-body https://www.otegroupmuseum.gr/portal/archeio-ktiriakon-meleton-ote -
Το θεσμικό πλαίσιο του νέου κλιματικού νόμου που θα αποτελέσει τον οδικό χάρτη για την πράσινη μετάβαση της χώρας για τα προσεχή χρόνια παρουσίασε σήμερα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, σε Συνέντευξη Τύπου. Στο νέο θεσμικό πλαίσιο καθορίζονται ποσοτικοί στόχοι, με ιδιαίτερη έμφαση στη δυναμική διείσδυση των ΑΠΕ, που είναι οι εξής: Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990. Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με το 1990. Μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 80% έως το 2040 σε σχέση με το 1990. Κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ειδικότερα, με τον νέο κλιματικό νόμο προβλέπονται επίσης τα εξής: Διακοπή λειτουργίας όλων των λιγνιτικών μονάδων το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2028 με ρήτρα επανεξέτασης το 2023 -με σκοπό την επίσπευση- υπό την προϋπόθεση της διασφάλισης της επάρκειας ισχύος και της ασφάλειας εφοδιασμού. Από το 2023, οι δήμοι αναλαμβάνουν την εκπόνηση Δημοτικών Σχεδίων Μείωσης Εκπομπών Διοξειδίου του 'Ανθρακα (ΔηΣΜΕΔΑ), με στόχο μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 10% για το έτος 2025 και 30% για το έτος 2030, σε σύγκριση με το έτος βάσης 2019. Τα ΔηΣΜΕΔΑ περιλαμβάνουν αναλυτική απογραφή των ενεργειακών καταναλώσεων και εκπομπών CO2 για τα δημοτικά κτίρια, στάδια κλπ, το δημοτικό φωτισμό, τις δημοτικές εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, τα δημοτικά οχήματα κλπ. Μέτρα για τα κτίρια Από το 2023 προβλέπεται η απαγόρευση καυστήρων πετρελαίου όπου υπάρχει δίκτυο φυσικού αερίου σε νέες οικοδομές. Από το 2025 απαγόρευση εγκατάστασης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Από το 2030 απαγόρευση χρήσης καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Όπως τόνισε ο κ. Σκρέκας στα ήδη υπάρχοντα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως είναι το «Εξοικονομώ», η πλατφόρμα του οποίου αναμένεται να ανοίξει σύντομα, το ΥΠΕΝ ήδη σχεδιάζει και νέα, προκειμένου να ενισχύσει τα νοικοκυριά στην ενεργειακή μετάβαση, για την αντικατάσταση των ενεργοβόρων συσκευών θέρμανσης. Στα ειδικά κτίρια -βιομηχανίες, αποθήκες, εμπορικά κτίρια κλπ- με κάλυψη μεγαλύτερη των 500 τμ για τα οποία οι οικοδομικές άδειες υποβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2023, εξαιρουμένων των τουριστικών καταλυμάτων και των ναών, καθίσταται υποχρεωτική η τοποθέτηση συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ή θερμικά ηλιακά συστήματα σε ποσοστό που αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 30% της κάλυψης. Προβλέπεται επίσης δυνατότητα εξαιρέσεων σε μεμονωμένα κτίρια για λόγους μορφολογικούς ή αισθητικούς ή σε περιοχές με θεσμοθετημένο καθεστώς προστασίας, όπως παραδοσιακοί οικισμοί και διατηρητέα κτίρια. Μέτρα για ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης Από το 2023, το 1/4 των νέων εταιρικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης που ταξινομούνται πρέπει να είναι αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα ή υβριδικά ηλεκτρικά οχήματα εξωτερικής φόρτισης ρύπων έως 50γρ CO2/χλμ. Από το 2030, τα νέα οχήματα που θα ταξινομούνται θα πρέπει να είναι μηδενικών εκπομπών. Από το 2025 υποχρεωτικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη όλα τα νέα ταξί καθώς και το 1/3 των νέων ενοικιαζόμενων οχημάτων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη θα είναι ηλεκτροκίνητα. Στόχος είναι μέχρι το 2023 να κυκλοφορούν στους δρόμους περί τα 2.000 ηλεκτροκίνητα ταξί. Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 τα μέτρα θα εξεταστούν εκ νέου, με σκοπό την επίσπευση και την επέκταση σε επιπλέον περιοχές, ανάλογα με την επαρκή διαθεσιμότητα σταθμών φόρτισης, ενώ όπως τόνισε ο κ. Σκρέκας, επισπεύδεται η διαδικασία τοποθέτησης φορτιστών στις πόλεις. Μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από επιχειρήσεις Από το 2023, συγκεκριμένες επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλλουν ετήσια έκθεση σχετικά με το ανθρακικό τους αποτύπωμα για το προηγούμενο έτος. Η υποβολή της έκθεσης θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός του πρώτου τριμήνου κάθε έτους. Το μέτρο αφορά στις εξής επιχειρήσεις: Επιχειρήσεις εισηγμένες στο χρηματιστήριο, πιστωτικά ιδρύματα, ασφαλιστικές επιχειρήσεις, επιχειρήσεις επενδύσεων, ε πιχειρήσεις σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης, εταιρείες ταχυμεταφορών, επιχειρήσεις παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, αλυσίδες λιανεμπορίου που απασχολούν πάνω από 500 εργαζόμενους, επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών της εφοδιαστικής αλυσίδας Μείωση των εκπομπών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά Στόχος μείωσης εκπομπών κατά 80% σε σχέση με 2019. Από το 2030 απαγορεύεται η χρήση μαζούτ για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά. Υποχρεωτική ασφάλιση κινδύνου Υποχρεωτική ασφάλιση κινδύνου (προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου) από το 2025 για νέα κτίρια σε ζώνες υψηλής τρωτότητας δηλ. που είναι σε ευάλωτες περιοχές μετά από σχέδια που θα ετοιμάσουν οι περιφέρειες. Όπως έγινε γνωστό, η πορεία επίτευξης και ο επιμερισμός των βαρών στους επιμέρους τομείς που προβλέπει ο κλιματικός νόμος γίνεται μέσω της κατάρτισης τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα πενταετούς διάρκειας για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, μεταφορές, βιομηχανία, κτίρια, γεωργία και κτηνοτροφία, απόβλητα και χρήσεις γης, αλλαγές χρήσεων γης και δασοπονία. Για κάθε έναν από τους παραπάνω κλάδους θα εκπονούνται τομεακοί προϋπολογισμοί άνθρακα, αρχής γενομένης από το 2023 για την περίοδο 2026-2030. Η διαδικασία θα επαναλαμβάνεται κάθε πέντε έτη για την επόμενη πενταετή περίοδο. Ο κλιματικός νόμος προβλέπει επίσης την ενσωμάτωση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή στις τομεακές πολιτικές. Θεσμοθετούνται: Εθνική Στρατηγική για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΕΣΠΚΑ) και επαναξιολόγηση ανά δεκαετία, η οποία θα εκπονηθεί από το νεοσύστατο υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Περιφερειακά Σχέδια για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ). Εθνικό Παρατηρητήριο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή από το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο αποτελεί ανοιχτό δίκτυο ανταλλαγής πληροφοριών και ενημέρωσης. Προβλέπεται, επίσης, η ανάληψη δράσεων για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από την κλιματική αλλαγή, στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει η Ελλάδα σε συνεργασία με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών και τον Διεθνή Οργανισμό Μετεωρολογίας. Τέλος, όπως έγινε γνωστό, καταρτίζεται Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία θα λειτουργεί ως τεχνικός και επιστημονικός σύμβουλος της Πολιτείας. -
Η χαμηλή ενεργειακή απόδοση του Κτηριακού Τομέα της Ελλάδας αποτυπώνεται στις εξαιρετικά χαμηλές ενεργειακές κλάσεις των κτηρίων που τον συνθέτουν. Η πλειονότητα των κτηρίων του Οικιακού Τομέα χαρακτηρίζεται από ελάχιστη έως ανύπαρκτη θερμική μόνωση, καθώς πρόκειται για κτήρια που κατασκευάστηκαν πριν από το 1980, πριν δηλαδή την εφαρμογή του Κανονισμού Θερμομόνωσης. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κανονισμός Θερμομόνωσης, ο οποίος επέβαλε την ύπαρξη θερμομόνωσης στα κτήρια, εισήχθη το 1979 και εφαρμόσθηκε πλημμελώς στις περισσότερες κατασκευές – απουσία σχετικού ελέγχου (συνήθως η σωστή εφαρμογή του αποφέρει την κατάταξη του κτηρίου στις ενεργειακές κλάσεις Γ ή Δ). Εν συνεχεία, η υποχρεωτική εισαγωγή το 2008 της Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης βάσει του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (ΚΕΝΑΚ) και των σχετικών υποχρεωτικών ελέγχων από ελεγκτές δόμησης, απέφερε κτηριακό δυναμικό που κατατάσσεται σε κατηγορίες Β και άνω. Από την ανασκόπηση του κτηριακού δυναμικού προκύπτει ότι σχεδόν το 67% των κτηρίων κατοικιών στην Ελλάδα ανήκει στις Ενεργειακές Κλάσεις Ε έως Η (με το 32% να ανήκει στην Η), ενώ μόνο το 6% κατατάσσεται σε Ενεργειακές Κλάσεις Β και άνω. Αντίστοιχα, ο Τριτογενής Τομέας χαρακτηρίζεται από εξίσου παλαιάς κατασκευής κτήρια, με το 87% να κατατάσσεται σε Ενεργειακές Κλάσεις χαμηλότερες από τη Γ. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη για απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, εντείνουν σημαντικά την ανάγκη χρήσης ΑΠΕ στα κτήρια, με σκοπό τη μείωση της ενεργειακής ζήτησης και των εκπομπών Αερίων του Θερμοκηπίου των κτηρίων. Αναλυτικά, η ανάγκη για ταχεία απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων έχει ανοίξει τον δρόμο για την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ διαφόρων τεχνολογιών επί των κτηρίων, προκειμένου να συμβάλλουν στη μερική ή πλήρη κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών. Πέρα από τα Φωτοβολταϊκά συστήματα (Φ/Β), τα οποία αποτελούν μία εξαιρετικά αποτελεσματική και ευρέως διαδεδομένη τεχνολογία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, άλλου τύπου μονάδες όπως τα συστήματα γεωθερμίας τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με αντλίες θερμότητας (Α/Θ) για να εξυπηρετήσουν, σε ετήσια βάση, τις ανάγκες θέρμανσης και ψύξης. Επίσης, αλματώδης είναι και η εξέλιξη της τεχνολογίας των θερμικών ηλιακών (Θ/Η) συστημάτων, τα οποία μπορούν να καλύψουν εκτός των αναγκών των κτηρίων σε ζεστό νερού χρήσης (ΖΝΧ) και σημαντικό μέρος των αναγκών σε θέρμανση χώρων. Οι δύο τελευταίες συνιστώσες ενεργειακής κατανάλωσης αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό των ενεργειακών καταναλώσεων των εν λόγω κτηρίων. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, εκπόνησαν μία ολοκληρωμένη τεχνο-οικονομική μελέτη με αντικείμενο την ενεργειακή αναβάθμιση του Εθνικού Κτηριακού Τομέα υπό το πρίσμα της μαζικής εγκατάστασης Θ/Η συστημάτων ή/και άλλων συστημάτων ΑΠΕ. Στόχος αυτής της μελέτης ήταν η ανάδειξη του βέλτιστου σχεδιασμού της ενεργειακής θωράκισης του Κτηριακού Τομέα, ώστε να επιταχυνθεί η εθνική απεξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα διασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα της σχετικής επένδυσης. Τα συμπεράσματα της μελέτης είναι ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά, αναδεικνύοντας ότι η ορθολογική και τεχνικά τεκμηριωμένη αξιοποίηση των Θ/Η συστημάτων – σε συνδυασμό και με άλλα συστήματα ΑΠΕ – μπορούν να παρέχουν σημαντική ή/και πλήρη κάλυψη των αναγκών των κτηρίων, επιτυγχάνοντας έτσι πολύ υψηλά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας και ενεργειακής αυτάρκειας. Παράλληλα, από τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης τεκμηριώνεται και η αποδοτική εφαρμογή των Α/Θ. Η συγκεκριμένη μελέτη διεξήχθη λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες τιμές ενέργειας (καθώς και διάφορα ρεαλιστικά σενάρια διακύμανσής τους) και τις λιανικές τιμές πώλησης των σχετικών εμπορικών προϊόντων, βασίστηκε δε σε μεθόδους ανάλυσης του κύκλου ζωής της ενεργειακής αναβάθμισης (μέθοδος LCCA). Τέλος, στα Σχήματα 1 και 2, παρουσιάζονται ενδεικτικά τα αποτελέσματα της τεχνο-οικονομικής μελέτης που αφορούν στο σενάριο συγκρατημένης χρέωσης ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και πετρελαίου (Κόστος Προμήθειας Ηλεκτρική ενέργεια 171€/MWhe, τελικό Κόστος Φυσικού Αερίου 110€/MWhthermal και τελικό Κόστος Πετρελαίου 1,35€/lt). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δεδομένα του Σχήματος 1, όσον αφορά τα κτήρια του Οικιακού Τομέα και λαμβάνοντας υπόψη το σενάριο συγκρατημένης χρέωσης η μέγιστη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας που μπορεί να επιτευχθεί ανά κτήριο κυμαίνεται μεταξύ 81% – 90%, με την απόσβεση της επένδυσης ενεργειακής αναβάθμισης των πλέον ενεργειακά φτωχών κτηρίων (κλάσης Η) να επέρχεται σε διάστημα μεταξύ 5 και 12 ετών, χωρίς μάλιστα την αξιοποίηση κάποιας αρχικής επιδότησης (σημειώνεται ότι στα κτήρια ενεργειακής κλάσης Η, στο κόστος της επένδυσης συμπεριλαμβάνεται και η ενεργειακή αναβάθμιση του κελύφους). Αντίστοιχα, στην περίπτωση της αναβάθμισης των κτηρίων ενεργειακών κλάσεων Ε και Δ (τα οποία διαθέτουν ήδη αναβαθμισμένο κέλυφος) σε ιδιαίτερα αποδοτικές κλάσεις, έως και τη Β+, εκτιμάται ότι η μέγιστη μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας ανά κτήριο κυμαίνεται μεταξύ 30% – 60%, επιτυγχάνοντας απόσβεση σε χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τα 5 έτη. Όσον αφορά τα κτήρια του Τριτογενούς Τομέα και συγκεκριμένα τα ξενοδοχεία, από τα δεδομένα του Σχήματος 2 συμπεραίνεται ότι η εγκατάσταση Θ/Η συστημάτων σε συνδυασμό με Φ/Β μονάδες, επιφέρει και σε αυτήν την περίπτωση αξιοσημείωτη εξοικονόμηση ενέργειας, η οποία ανέρχεται έως και 68%. Από την άλλη πλευρά, στα κτήρια γραφείων και στα σχολεία Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, η εγκατάσταση Θ/Η συστημάτων δεν αποδεικνύεται το ίδιο αποδοτική. Σε αυτήν την περίπτωση, η εγκατάσταση συστημάτων ΣΗΘΥΑ ή Α/Θ συνδυαστικά με μικρά Φ/Β συστήματα πλεονεκτεί, λόγω της φύσης των φορτίων και του ωραρίου / περιόδου λειτουργίας αυτής της κατηγορίας κτηρίων, οδηγώντας (σύμφωνα με τα δεδομένα του Σχήματος 2) σε εντυπωσιακή μείωση της ετήσιας ενεργειακής δαπάνης (μεταξύ 35% – 66% για τα κτήρια γραφείων και 46% – 90% για τα σχολικά κτήρια). Αυτό το ύψος εξοικονόμησης, σε συνδυασμό με τη χαμηλή διάρκεια απόσβεσης, αποτελούν σημαντικό κίνητρο για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου πλαισίου ενεργειακής αναβάθμισης των κτηρίων Δημόσιας Χρήσης. Συμπερασματικά, η μελέτη ενεργειακής αναβάθμισης του Εθνικού Κτηριακού Τομέα ανέδειξε ότι η ενεργειακή θωράκιση και η ορθολογική αξιοποίηση όλων των τύπων ΑΠΕ – με την εγκατάσταση των πλέον αποδοτικών συνδυασμών ανά κατηγορία κτηρίων – μπορούν να οδηγήσουν σε μία βιώσιμη λύση (για την Εθνική Οικονομία) ταχείας απεξάρτησης από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων, αναβαθμίζοντας τις συνθήκες διαβίωσης ιδιαίτερα των πλέον ευάλωτων νοικοκυριών και τις συνθήκες φοίτησης και εργασίας ενός σημαντικού τμήματος του πληθυσμού. Τέλος, μέσω αυτής της μελέτης ενισχύεται το κίνητρο των ιδιοκτητών / χρηστών των κτηρίων να αξιοποιήσουν τις κρατικές επιδοτήσεις των προγραμμάτων που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως είναι το ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ, πετυχαίνοντας έτσι μεγάλα ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας με το χαμηλότερο δυνατό αρχικό κόστος επένδυσης. http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/%CE%B3%CF%811-1-600x476.png http://www.ot.gr/wp-content/uploads/2023/02/%CE%B3%CF%812-552x600.png * Συγγραφείς: Φρειδερίκη Κοταρέλα1, Αναστάσιος Κυρίτσης1,3, Νικόλαος Παπανικολάου1, Ευάγγελος Τέντης2, Ιωάννης Περπινιάς2, Γεώργιος Λοΐζος2 1Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών 2Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας 3Ιόνιο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Περιβάλλοντος -
Αρκετές φορές έχει επισημανθεί η ανάγκη προώθησης των δράσεων που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτή η ανάγκη δεν υπαγορεύεται μόνο από τις δεσμεύσεις που έχει η χώρα μας στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών αποφάσεων, αλλά και από την υποχρέωση να βελτιωθεί η λειτουργικότητα των γερασμένου σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως στην Αθήνα, κτιριακού αποθέματος. Σε παλιότερη έκθεσή της η εταιρεία ερευνών διαΝΕΟσις ανέφερε πως μόνο στην Αθήνα το 60% των κτιρίων είναι κατασκευασμένο πριν το 1960, ενώ το 85% χρήζουν παρεμβάσεων για να παραμείνουν λειτουργικά. Σύμφωνα δε με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ο αριθμός των κτιρίων της χώρας είναι 4.105.637 (απογραφή του 2011), με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών (79%) να αποτελεί κατοικίες. Τα τελευταία χρόνια τέθηκε επί τάπητος η ανάγκη να υλοποιείται ένα πρόγραμμα εξοικονομώ το χρόνο. Παρά τα προβλήματα στο πρόγραμμα που αφορούν τις κατοικίες έγιναν σημαντικά βήματα. Την ίδια ώρα, θετικά μπορεί να αποτιμηθεί η εξαγγελία της κυβέρνησης για έκπτωση 40% στις δαπάνες που αφορούν την ανακαίνιση ή την αναβάθμιση των κτιρίων. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την αναγγελία αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές. Ένας νέος κύκλος επενδύσεων στον κορεσμένο τομέα της οικοδομής, η διατήρηση δηλαδή του παραγωγικού υποδείγματος των τελευταίων δεκαετιών, χωρίς επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι αξιοπρόσεκτες οι παρατηρήσεις του καθηγητή οικονομικών Κώστα Μελά, ο οποίος μιλώντας στο ρ/σ στο Κόκκινο, την περασμένη βδομάδα, τόνισε πως «τα μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι και ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου δεν προχωράει. Το 2018 ήμασταν στο 11,07% του ΑΕΠ και θέλουμε να φτάσουμε περίπου στο 20%, τον μέσο όρο της ΕΕ. Αυτά τα 20 δισ. ευρώ που υπολογίζουμε ότι πρέπει να επενδυθούν κάθε έτος, είναι ένα ζητούμενο». Μάλιστα, υπογράμμισε πως χρειάζονται επενδύσεις στην ενέργεια και στα Logistics. Σε κάθε περίπτωση, η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει δείξει ότι θέλει να δώσει συνέχεια στην θετική πορεία των τελευταίων χρόνων. Η γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλεξάνδρα Σδούκου μιλώντας στο Southeast Europe Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη σημείωσε ότι «οι δράσεις για την κλιματική αλλαγή είναι στενά συνδεδεμένες με την 4η βιομηχανική επανάσταση. Πράσινη ενέργεια, αποθήκευση, εξοικονόμηση, έξυπνα δίκτυα –έξυπνες πόλεις - έξυπνα κτίρια, τεχνητή νοημοσύνη, όλα μαζί και πολλά άλλα από τα επιτεύγματα της ανθρώπινης διανόησης των τελευταίων ετών, διαμορφώνουν ένα προκλητικό μέλλον στο οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε με θετικά μέτρα». Σε ευρωπαϊκό επίπεδο πάντως το τοπίο είναι ξεκάθαρο. Σύμφωνα με αναλυτές απαιτούνται έργα δισ. για να υλοποιηθούν οι στόχοι. Το επιβεβαιώνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, ο οποίος ανέφερε σε έκθεσή του πως για να μειωθούν κατά 76% οι εκπομπές CO2 χρειάζονται δράσεις που αφορούν την ενεργειακή απόδοση. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία πρόσφατα τόνισε ότι τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην επίτευξη των μηδενικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2050. Για να γίνει αυτό, η ενεργειακή αποδοτικότητα πρέπει πρώτα να χρησιμοποιηθεί σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο ενεργειακό σύστημα, ως ο καλύτερος τρόπος να οικοδομήσουμε εκ νέου τις οικονομίες μας. του Δημήτρη Αβαρλή View full είδηση
-
Συνεχίστηκαν για δεύτερη ημέρα οι αυτοψίες που διενεργούν οι μηχανικοί του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στις πληγείσες από τις πυρκαγιές περιοχές. Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των αυτοψιών που έχουν πραγματοποιηθεί, ανέρχεται σε 2.489, εκ των οποίων οι 1.740 διενεργήθηκαν την Τετάρτη και οι υπόλοιπες 749 προχθές, Τρίτη. Από τα 2.489 κτίρια που ελέχθησαν τα 1.271 (ποσοστό 51,07%) κρίθηκαν κατοικήσιμα και τα 1.218 (ποσοστό 48,93%) μη κατοικήσιμα ενώ τις αυτοψίες διενήργησαν 340 μηχανικοί του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Επίσης, σε συνεργασία του Υπουργείου με την Περιφέρεια Αττικής, μεταφέρθηκαν 305 συνολικά -κατεστραμμένα από την πυρκαγιά- αυτοκίνητα, για να ελευθερωθούν οι κλεισμένοι δρόμοι στο Μάτι του Δήμου Μαραθώνα. View full είδηση
-
Στα όριά τους βρίσκονται λόγω έλλειψης συντήρησης γέφυρες και δηµόσια κτίρια σε όλη τη χώρα, µε τους ειδικούς να προειδοποιούν και να ζητούν ελέγχους και επιθεωρήσεις άµεσα. Καμπανάκι» για την κατάσταση μεγάλου τμήματος των δημόσιων υποδομών στη χώρα µας, οι οποίες παραµένουν ασυντήρητες ή συντηρούνται αποσπασµατικά παρά το γεγονός ότι φτάνουν ή έχουν ξεπεράσει το όριο ηλικίας τους, χτύπησε η κατάρρευση της γέφυρας στην Καβάλα. Η έλλειψη συντήρησης, µάλιστα, δεν αφορά µόνο στις γέφυρες αλλά και στα δηµόσια κτίρια, όπως επεσήµανε σε χθεσινές δηλώσεις του ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας, Γιώργος Στασινός, ζητώντας τη δηµιουργία ηλεκτρονικού µητρώου έργων υποδοµής, το οποίο ήδη προετοιµάζει το υπουργείο Υποδοµών. «Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγµατικά για το θέµα της συντήρησης των υποδοµών. ∆εν υπάρχει τακτική συντήρηση. ∆εν υπάρχει προγραµµατισµός» είπε. Προσέθεσε, µάλιστα, ότι το ίδιο συµβαίνει και µε τα δηµόσια κτίρια, όπου έχει ελεγχθεί για θέµατα ασφαλείας µόνο το 30% περίπου, «και σε αυτά περιλαµβάνονται όχι µόνο γραφεία αλλά και σχολεία, νοσοκοµεία και άλλα κτίρια συνάθροισης κοινού». Περίπου το 80% των υποδοµών στη χώρα συµπληρώνει χρόνο µε τον χρόνο το προσδόκιµο ζωής του. «Οι βασικές υποδοµές όχι µόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης δηµιουργήθηκαν τις δεκαετίες '60, '70 και '80» εξηγεί στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου Πολιτικών Μηχανικών, Αρης Χατζηδάκης: «Η 50ετία είναι ο επίσηµος χρόνος ζωής των κατασκευών από σκυρόδεµα. Ωστόσο, υπάρχουν υποδοµές που εκτός της φυσιολογικής γήρανσης υφίστανται πλήρη αλλαγή φορτίων µε αύξηση της κυκλοφορίας και βαρύτερα οχήµατα. Είναι αναγκαίο να οργανωθούν άµεσα επιθεωρήσεις, αφού προηγηθεί µια ιεράρχηση των αναγκών, δεδοµένου ότι τα κόστη είναι σηµαντικά». Το υπουργείο Υποδοµών καταρτίζει σχέδιο νόµου για το ηλεκτρονικό µητρώο υποδοµών, ώστε να προχωρήσουν εντατικοί έλεγχοι. Να σηµειωθεί ότι η γέφυρα που κατέρρευσε στην Καβάλα είναι η πρώτη που «σπάει» υπό το βάρος φορτίου και όχι από την πίεση πληµµυρικού φαινοµένου, λίγες µόλις εβδοµάδες µετά τη δηµοσιοποίηση των σοβαρών προβληµάτων στην υπόγεια κοίτη του Ιλισού εξαιτίας της έλλειψης συντήρησης και περίπου τρεις µήνες µετά την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η κατάρρευση της οποίας παρέσυρε στον θάνατο 43 άτοµα. Ειδικά όσον αφορά στις περίπου 3.000 γέφυρες που υπάρχουν στο δίκτυο των παλαιών εθνικών οδών και του επαρχιακού οδικού δικτύου, σύµφωνα µε την καταγραφή που έχει κάνει η Εγνατία Οδός, εκτιµάται ότι «από την κατασκευή τους και µετά δεν έγιναν συστηµατικοί έλεγχοι και δεν συντηρήθηκαν», όπως επισηµαίνει στο «Εθνος» ο Παναγιώτης Πανέτσος, δρ πολιτικός µηχανικός και προϊστάµενος ελέγχου και συντήρησης τεχνικών έργων της Εγνατίας. Ο ίδιος, µάλιστα, υπογραµµίζει ότι πλέον είναι επιτακτική η ανάγκη ελέγχου της σηµερινής εναποµείνασας ασφάλειάς τους. Χαρακτηριστικό της έλλειψης σχετικών πληροφοριών είναι το γεγονός ότι «για αρκετές από τις γέφυρες αυτές δεν είναι γνωστή η ακριβής θέση τους, ο χρόνος κατασκευής τους και οι διαστάσεις τους, ενώ δεν είναι διαθέσιµες οι µελέτες και το µητρώο κατασκευής τους» σηµειώνει ο κ. Πανέτσος. Πριν από 30-50 χρόνια Και όλα αυτά την ώρα που οι περισσότερες από αυτές τις γέφυρες έχουν κατασκευαστεί πριν από 30-50 χρόνια και έχουν ήδη διανύσει ένα µεγάλο µέρος του θεωρητικού κύκλου ζωής τους, χωρίς να ελεγχθεί ποτέ η κατάστασή τους και χωρίς να εφαρµοστεί οποιαδήποτε συντήρηση. Για τις 1.100 από αυτές, µάλιστα, η Εγνατία είχε ήδη προετοιµάσει και διεξαγάγει διαγωνισµό ανάθεσης τεσσάρων µελετών οδικής ασφάλειας γεφυρών παλαιών εθνικών και επαρχιακών οδών στο µεγαλύτερο µέρος της χώρας, µε αρχικό προϋπολογισµό περίπου 1 εκατοµµυρίου ευρώ. Στο πλαίσιο του έργου προβλεπόταν ο εντοπισµός, η αποτύπωση της γεωµετρίας, ο οπτικός και ενόργανος έλεγχος, η λήψη δοκιµίων, η αξιολόγηση και η πρόταση έργων συντήρησής τους. Ωστόσο, έως και σήµερα δεν βρέθηκε κονδύλι χρηµατοδότησης ώστε να προχωρήσει η δράση. Το περασµένο καλοκαίρι η Εγνατία είχε αποστείλει στο υπουργείο Υποδοµών πρόταση για τη δηµιουργία Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, στο οποίο θα περιλαµβάνονται όλα τα στοιχεία για τη µελέτη, κατασκευή, τα ευρήµατα και τις βλάβες, την αξιολόγηση, τις προτεινόµενες επεµβάσεις αλλά και τα αποτελέσµατα των ελέγχων ώστε να οργανωθούν και να υλοποιηθούν προγραµµατισµένες επιθεωρήσεις στις γέφυρες. «Από κόσκινο θα περάσουν οι υποδοµές» είχε πει σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» της 4ης Νοεµβρίου ο υπουργός Υποδοµών Χρήστος Σπίρτζης. Στο πλαίσιο του Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, µάλιστα, προτείνεται η δηµιουργία ενιαίου εγχειριδίου επιθεωρήσεων, το οποίο θα ισχύει για όλες τις γέφυρες, συµπεριλαµβανοµένων αυτών στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόµους, οι οποίες ελέγχονται και συντηρούνται «αλλά ανεξάρτητα, µε διαφορετικά κριτήρια, προδιαγραφές και διαδικασίες για κάθε φορέα διαχείρισης, ιδιώτη ή δηµόσιο, ενώ καταγράφονται και τηρούνται σε ξεχωριστά µητρώα», όπως επισηµαίνεται. Από την πλευρά του, και το υπουργείο Υποδοµών καταρτίζει ήδη σχέδιο νόµου για το ηλεκτρονικό µητρώο υποδοµών, το οποίο θα δώσει τα «εργαλεία» για την εκπόνηση εντατικών ελέγχων κάθε κρίσιµης υποδοµής στη χώρα. Το Μητρώο «θα περιλαµβάνει τις απαραίτητες µελέτες και προβλέψεις για την ασφάλεια, τη συντήρηση και τη λειτουργία κάθε υποδοµής. Με τη λειτουργία αυτού του συστήµατος θα µπορεί κάθε δηµόσιος φορέας να προγραµµατίσει εγκαίρως τη συντήρηση και το κόστος της, να προβλέψει το απαιτούµενο προσωπικό και τις δεξιότητές του και ταυτόχρονα οι αρµόδιοι φορείς θα έχουν το εργαλείο για τον εποπτικό έλεγχο, τη συντήρηση και την ασφάλεια των υποδοµών και των πολιτών. Θα γνωρίζουµε, µε δυο λόγια, όλοι πότε έγινε συντήρηση, πότε πρέπει να γίνει, από ποιους και ποιος έχει την ευθύνη λειτουργίας» είχε πει ο υπουργός Υποδοµών, Χρήστος Σπίρτζης, σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής». View full είδηση
-
Συμφωνία για την αναθεώρηση της οδηγίας ενεργειακής απόδοσης κτιρίων
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κατέληξε σε συμφωνία ως προς τη θέση του σχετικά με πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Μετά τη συμφωνία αυτή θα μπορέσουν να αρχίσουν διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπό την εσθονική Προεδρία. Τα κτίρια είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής ενέργειας στην Ευρώπη, δεδομένου ότι καταναλώνουν το 40% της τελικής ενέργειας. Σκοπός της πρότασης είναι να προωθηθεί η ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και να στηριχθεί η ανακαίνισή τους, με μακροπρόθεσμο στόχο την απεξάρτηση του άκρως αναποτελεσματικού κτιριακού αποθέματος της Ευρώπης από ανθρακούχες εκπομπές. Αυτό θα αποτελέσει επίσης βασική συμβολή στην επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης της ΕΕ για το 2020 και το 2030. Ειδικότερα, η πρόταση απαιτεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την ανακαίνιση, με τις οποίες θα μπορέσει να αντιμετωπιστεί και η ενεργειακή πενία. Η πρόταση ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ της πολιτικής για την ενεργειακή απόδοση και της χρηματοδότησης. Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό της αναθεωρημένης οδηγίας είναι η προαγωγή της ηλεκτροκίνησης, με την απαίτηση για τοποθέτηση ενός τουλάχιστον σημείου φόρτισης ανά δέκα θέσεις στάθμευσης για τα ηλεκτρικά οχήματα σε μη οικιστικά κτίρια και για προκαλωδίωση κάθε θέσης στάθμευσης σε οικιστικά κτίρια. Οι απαιτήσεις αυτές θα ισχύουν για τα κτίρια με περισσότερες από δέκα θέσεις στάθμευσης. Προτείνεται η καθιέρωση δείκτη ευφυΐας για τα κτίρια και απλουστεύεται η επιθεώρηση των συστημάτων θέρμανσης και κλιματισμού. Η πρόταση υπογραμμίζει τη σημασία της ευθυγράμμισης ανάμεσα στα προγράμματα δράσης της ψηφιακής ενιαίας αγοράς και της ενεργειακής ένωσης, δεδομένου ότι η ψηφιοποίηση του ενεργειακού συστήματος μεταβάλλει με ταχείς ρυθμούς το τοπίο στον τομέα της ενέργειας, ξεκινώντας από την ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και καταλήγοντας στα ευφυή δίκτυα και την ετοιμότητα για ευφυή κτίρια. Ιστορικό Η πρόταση για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων τροποποιεί την οδηγία 2010/31/ΕΕ και υποβλήθηκε από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2016. Εντάσσεται στη νομοθεσία με την οποία υλοποιείται η στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση και συνδέεται στενά με την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση. Ο γενικός στόχος της στρατηγικής για την Ενεργειακή Ένωση είναι να προχωρήσει προς την απαλλαγή της οικονομίας της ΕΕ από τις ανθρακούχες εκπομπές από το 2030 και μετά, ενισχύοντας ταυτόχρονα την οικονομική ανάπτυξη, την προστασία των καταναλωτών, την καινοτομία και την ανταγωνιστικότητα. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου 2014 ορίζουν ως ενδεικτικό στόχο την αύξηση κατά 27% τουλάχιστον της ενεργειακής απόδοσης σε ενωσιακό επίπεδο το 2030. Ο στόχος αυτός θα αναθεωρηθεί έως το 2020 έχοντας υπόψη ποσοστό 30% σε ενωσιακό επίπεδο. Αναθεωρημένη πρόταση σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων Πρόταση της Επιτροπής Στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση Πλαίσιο για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030 Πηγή: https://www.b2green.gr/el/post/47646/symfonia-gia-tin-anatheorisi-tis-odigias-energeiakis-apodosis-ktirion -
Αρκετές φορές έχει επισημανθεί η ανάγκη προώθησης των δράσεων που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας. Αυτή η ανάγκη δεν υπαγορεύεται μόνο από τις δεσμεύσεις που έχει η χώρα μας στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών αποφάσεων, αλλά και από την υποχρέωση να βελτιωθεί η λειτουργικότητα των γερασμένου σε πολλές περιοχές της χώρας, όπως στην Αθήνα, κτιριακού αποθέματος. Σε παλιότερη έκθεσή της η εταιρεία ερευνών διαΝΕΟσις ανέφερε πως μόνο στην Αθήνα το 60% των κτιρίων είναι κατασκευασμένο πριν το 1960, ενώ το 85% χρήζουν παρεμβάσεων για να παραμείνουν λειτουργικά. Σύμφωνα δε με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ο αριθμός των κτιρίων της χώρας είναι 4.105.637 (απογραφή του 2011), με τη συντριπτική πλειοψηφία αυτών (79%) να αποτελεί κατοικίες. Τα τελευταία χρόνια τέθηκε επί τάπητος η ανάγκη να υλοποιείται ένα πρόγραμμα εξοικονομώ το χρόνο. Παρά τα προβλήματα στο πρόγραμμα που αφορούν τις κατοικίες έγιναν σημαντικά βήματα. Την ίδια ώρα, θετικά μπορεί να αποτιμηθεί η εξαγγελία της κυβέρνησης για έκπτωση 40% στις δαπάνες που αφορούν την ανακαίνιση ή την αναβάθμιση των κτιρίων. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την αναγγελία αναστολής του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές. Ένας νέος κύκλος επενδύσεων στον κορεσμένο τομέα της οικοδομής, η διατήρηση δηλαδή του παραγωγικού υποδείγματος των τελευταίων δεκαετιών, χωρίς επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Είναι αξιοπρόσεκτες οι παρατηρήσεις του καθηγητή οικονομικών Κώστα Μελά, ο οποίος μιλώντας στο ρ/σ στο Κόκκινο, την περασμένη βδομάδα, τόνισε πως «τα μακροοικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι και ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου δεν προχωράει. Το 2018 ήμασταν στο 11,07% του ΑΕΠ και θέλουμε να φτάσουμε περίπου στο 20%, τον μέσο όρο της ΕΕ. Αυτά τα 20 δισ. ευρώ που υπολογίζουμε ότι πρέπει να επενδυθούν κάθε έτος, είναι ένα ζητούμενο». Μάλιστα, υπογράμμισε πως χρειάζονται επενδύσεις στην ενέργεια και στα Logistics. Σε κάθε περίπτωση, η νέα ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει δείξει ότι θέλει να δώσει συνέχεια στην θετική πορεία των τελευταίων χρόνων. Η γενική γραμματέας Ενέργειας και Φυσικών Πόρων Αλεξάνδρα Σδούκου μιλώντας στο Southeast Europe Energy Forum, στη Θεσσαλονίκη σημείωσε ότι «οι δράσεις για την κλιματική αλλαγή είναι στενά συνδεδεμένες με την 4η βιομηχανική επανάσταση. Πράσινη ενέργεια, αποθήκευση, εξοικονόμηση, έξυπνα δίκτυα –έξυπνες πόλεις - έξυπνα κτίρια, τεχνητή νοημοσύνη, όλα μαζί και πολλά άλλα από τα επιτεύγματα της ανθρώπινης διανόησης των τελευταίων ετών, διαμορφώνουν ένα προκλητικό μέλλον στο οποίο είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε με θετικά μέτρα». Σε ευρωπαϊκό επίπεδο πάντως το τοπίο είναι ξεκάθαρο. Σύμφωνα με αναλυτές απαιτούνται έργα δισ. για να υλοποιηθούν οι στόχοι. Το επιβεβαιώνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, ο οποίος ανέφερε σε έκθεσή του πως για να μειωθούν κατά 76% οι εκπομπές CO2 χρειάζονται δράσεις που αφορούν την ενεργειακή απόδοση. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία πρόσφατα τόνισε ότι τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης θα πρέπει να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στην επίτευξη των μηδενικών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου έως το 2050. Για να γίνει αυτό, η ενεργειακή αποδοτικότητα πρέπει πρώτα να χρησιμοποιηθεί σε ένα ταχύτατα μεταβαλλόμενο ενεργειακό σύστημα, ως ο καλύτερος τρόπος να οικοδομήσουμε εκ νέου τις οικονομίες μας. του Δημήτρη Αβαρλή -
Παρότι ακούγεται παράδοξο, δημόσια ακίνητα δεν είναι «καθαρά» ως προς το ιδιοκτησιακό ή αδειοδοτικό καθεστώς τους. Χιλιάδες ιδιόκτητα κτίρια του Δημοσίου είναι αυθαίρετα! Υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 71.000 τα δημόσια ακίνητα αυτής της κατηγορίας εκ των οποίων το ένα τέταρτο είναι κτίρια και εγκαταστάσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης. Παρά τη δυσκολία που υπάρχει να εντοπιστεί ο ακριβής αριθμός των αυθαιρέτων που ανήκουν στο δημόσιο σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Το Βήμα» στοιχεία του ΤΕΕ, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, έχουν καταγραφεί περισσότερα από 9.500 δημόσια ακίνητα ως αυθαίρετα με βάση τις αιτήσεις τακτοποίησης από φορείς του Δημοσίου στις αρμόδιες αρχές. Σύμφωνα με την εφημερίδα, υπάρχουν περιπτώσεις δημοσίων ακινήτων των οποίων η έλλειψη οικοδομικής άδειας ή το σύννομο καθεστώς αδειοδότησης αποτελεί εμπόδιο για την αξιοποίησή τους. Τέτοιες περιπτώσεις είναι η αδυναμία ένταξης κτιρίων σε προγράμματα ΕΣΠΑ όπως το πρόγραμμα εξοικονόμησης ενέργειας, ή η δυσκαμψά στην αξιοποίηση εγκαταστάσεων φορέων του Δημοσίου ή και δήμων περιλαμβανομένων Ολυμπιακών Ακινήτων. Παράλληλα δεν είναι λίγα τα κτίρια τα οποία στεγάζουν υποδομές υπουργείων και έχουν χτιστεί χωρίς τυπική οικοδομική άδεια. Περιπτώσεις παράνομων κατασκευών του κράτους Στεγάζουν υποδομές Δικαιοσύνης, δικαστήρια, φυλακές κ.ά. Χρησιμοποιούνται ως σχολεία και ως κτίρια προνοιακών δομών. Φιλοξενούν αθλητικές εγκαταστάσεις. Στεγάζουν υπηρεσίες νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που ανήκουν στο Δημόσιο και επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Περιλαμβάνουν κτίσματα που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες έχουν χαρακτηρισθεί «ανεπτυγμένοι πυρήνες μαζικού τουρισμού», καθώς και υφιστάμενα χιονοδρομικά κέντρα που ανεγέρθηκαν από φορείς του Δημοσίου, των δήμων. Αφορούν κατασκευές και εγκαταστάσεις χιονοδρομικών κέντρων και ορεινών καταφυγίων. Είναι κατασκευές και εγκαταστάσεις αστεροσκοπείων και συνοδών εγκαταστάσεων που ανήκουν στο Δημόσιο. Φιλοξενούν λιμενικές εγκαταστάσεις που ανήκουν σε δημόσια αρχή. Πηγή: http://www.newsbomb.gr/oikonomia/news/story/766025/aythaireta-pano-apo-9-500-ktiria-toy-dimosioy#ixzz4XFAiWnnU -
Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για τέσσερα κτίρια της Αθήνας
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Ανοιχτή και δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση ξεκινά ο δήμος Αθηναίων για τη μελλοντική χρήση τεσσάρων δημοτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων. Δημότες, κάτοικοι, οργανισμοί, φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και εκπρόσωποι της Κοινωνίας των Πολιτών καλούνται να πουν τη γνώμη και τις ιδέες τους για το νέο πρόσωπο που αποκτούν τέσσερα κτίρια - τοπόσημα για την πρωτεύουσα. Ανοιχτή και δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση ξεκινά ο δήμος Αθηναίων για τη μελλοντική χρήση τεσσάρων δημοτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων. Δημότες, κάτοικοι, οργανισμοί, φορείς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και εκπρόσωποι της Κοινωνίας των Πολιτών καλούνται να πουν τη γνώμη και τις ιδέες τους για το νέο πρόσωπο που αποκτούν τέσσερα κτίρια - τοπόσημα για την πρωτεύουσα. Στόχος της ηλεκτρονικής διαβούλευσης, που θα διαρκέσει έως τις 20 Ιουνίου είναι η κατάθεση προτάσεων, ιδεών και εμπειριών για τον τρόπο λειτουργίας: 1) του κτιρίου του ΕΒΕΑ στην οδό Αμερικής 8, 2) του διατηρητέου κτιρίου, επί της οδού Θεοτοκοπούλου 34 3) του Σεράφειου Κολυμβητηρίου - αθλητικού πολιτιστικού κέντρου 4) και της Δημοτικής Αγοράς Κυψέλης στην οδό Φωκίωνος Νέγρη Οι απόψεις κατατίθενται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα http://consultations.daem.gr Προτεραιότητα του δήμου Αθηναίων είναι η συμμετοχή των πολιτών, των φορέων, της Κοινωνίας των Πολιτών, των Πανεπιστημίων και των Επιμελητηρίων σε ένα ευρύ δημοκρατικό δίκτυο δημόσιας συζήτησης για την εικόνα και την λειτουργία της πόλης, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες της ηλεκτρονικής διαβούλευσης. Τα τέσσερα έργα του δήμου Αθηναίων χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους, στο πλαίσιο του μεγάλου αναπτυξιακού προγράμματος, «Έργο Αθήνα» και ολοκληρώνονται το διάστημα 2015 - 2016. Πηγή: http://www.buildnet.gr/default.asp?pid=235&la=1&catid=213&artid=15632 -
Το συνολικό αριθμό των κτιρίων της Ελλάδας, όπως επίσης και τα χαρακτηριστικά τους παρουσιάζει η Ελληνική Στατιστική Αρχή στην απογραφή την οποία έδωσε στη δημοσιότητα. Σύμφωνα με την απογραφή, ο αριθμός των κτιρίων της χώρας ανήλθε σε 4.105.637 κτίρια από τα οποία το μεγαλύτερο ποσοστό, 19,1% (783.752 κτίρια), βρίσκεται στην Περιφέρεια Αττικής και το μικρότερο, 3,4% (140.810 κτίρια), βρίσκεται στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Το 97% του συνόλου των κτιρίων της χώρας ανήκει σε ιδιώτες, το 2,9% στο δημόσιο και το υπόλοιπο 0,1% και στους δύο φορείς. Από το σύνολο των κτιρίων που ανήκουν σε ιδιώτες το μεγαλύτερο ποσοστό 74,8% χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως κατοικία. Από το σύνολο των κτιρίων που ανήκει στο δημόσιο το μεγαλύτερο ποσοστό 37,2% είναι εκκλησίες και το 14,2% χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως σχολικό κτίριο. Ενώ από το σύνολο των κτιρίων των οποίων τμήμα τους ανήκει στο δημόσιο και το υπόλοιπο σε ιδιώτες το μεγαλύτερο ποσοστό 33,1% χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως κατοικία και το 18,2% έχει μικτή χρήση. Αναλυτικότερα: Αριθμός ορόφων Από το σύνολο των κτιρίων της Χώρας, το μεγαλύτερο ποσοστό 51,5% είναι ισόγεια ενώ ποσοστό 33,3% των κτιρίων έχουν έναν (1) όροφο. Το μεγαλύτερο ποσοστό ισόγειων κτιρίων, στο σύνολο των κτιρίων της, 64,9%, εμφανίζεται στην Περιφέρεια Ηπείρου, το μεγαλύτερο ποσοστό, 47,0%, μονώροφων κτιρίων, στο σύνολο των κτιρίων της, εμφανίζεται στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, ενώ στην Περιφέρεια Αττικής εμφανίζονται τα μεγαλύτερα ποσοστά κτιρίων, στο σύνολο των κτιρίων της, με δύο (2) και πάνω ορόφους. Τα περισσότερα ισόγεια κτίρια, ποσοστό 5% (105.658 κτίρια) και μονώροφα κτίρια, ποσοστό 5,4% (73.807 κτίρια), βρίσκονται στην Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής. Τα περισσότερα διώροφα κτίρια, ποσοστό 8,8% (30.955 κτίρια), βρίσκονται στην Περιφερειακή Ενότητα Δυτικού Τομέα Αθηνών. Τα περισσότερα τριώροφα κτίρια, ποσοστό 13,5% (16.097 κτίρια), βρίσκονται στην Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης ενώ τα μεγαλύτερα ποσοστά τετραώροφων κτιρίων, 16,6% (11.806 κτίρια), πενταόροφων κτιρίων, 31,8% (15.537 κτίρια) καθώς και των κτιρίων με έξι και πάνω ορόφους, 35,3% (11.547 κτίρια), βρίσκονται στην Περιφερειακή Ενότητα Κεντρικού Τομέα Αθηνών. Από τα αναλυτικά στοιχεία προκύπτει επίσης, ότι από το σύνολο των κτιρίων της Χώρας ποσοστό 4,3% (174.799 κτίρια) έχουν πυλωτή. Χρήσεις Από το σύνολο των κτιρίων τα 3.775.848 (ποσοστό 92,0%) είναι αποκλειστικής χρήσης ενώ τα 329.789 (ποσοστό 8,0%) μικτής χρήσης. Τα μεγαλύτερα ποσοστά των κτιρίων αποκλειστικής χρήσης σε όλες τις Περιφέρειες της Χώρας χρησιμοποιούνται ως «κατοικίες» με την Περιφέρεια Αττικής να εμφανίζει το μεγαλύτερο ποσοστό (89,6% ) στο σύνολο των κτιρίων της. Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου εμφανίζει τα μεγαλύτερα ποσοστά «εκκλησιών-μοναστηριών» (3,1%), «ξενοδοχείων» (4,4%), «σταθμών αυτοκινήτων» (1,4%) και «καταστημάτων-γραφείων» ( 5,8%), στο σύνολο των κτιρίων της. Το μεγαλύτερο ποσοστό «εργοστασίων-εργαστηρίων» ( 1,1%), στο σύνολο των κτιρίων της, εμφανίζει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ενώ οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Ηπείρου εμφανίζουν τα μεγαλύτερα ποσοστά «σχολικών κτιρίων» (0,7%) στο σύνολο των κτιρίων τους. Τέλος, στις Περιφέρειες Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας παρουσιάζονται τα μεγαλύτερα ποσοστά «νοσοκομείων, κλινικών κλπ» (0,1%) στο σύνολο των κτιρίων τους. Από τα στοιχεία προκύπτει ότι τα περισσότερα κτίρια αποκλειστικής χρήσης είναι ισόγεια (ποσοστό 55%) ενώ τα περισσότερα κτίρια μικτής χρήσης έχουν και άλλους ορόφους (ποσοστό 88%). Επίσης από τα κτίρια των οποίων η αποκλειστική χρήση είναι κατοικία (2.990.324 κτίρια), το μεγαλύτερο ποσοστό (72,8%) είναι μονοκατοικίες (2.176.214 κτίρια). Από τα κτίρια μικτής χρήσης (329.789 κτίρια), ο συνδυασμός χρήσεων που συγκεντρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό (55,9%) είναι «κατοικία-κατάστημα» (184.411 κτίρια). Παλαιότητα Το μεγαλύτερο ποσοστό των κτιρίων (704.340 κτίρια) κατασκευάστηκε την περίοδο 1971-1980 (ποσοστό 17,2%). Τα αμέσως επόμενα ποσοστά είναι 15,6% (639.475 κτίρια) που κατασκευάστηκαν την χρονική περίοδο 1961-1970 και 14% (573.250 κτίρια) που κατασκευάστηκαν την περίοδο 1946-1960. Επίσης από τα στοιχεία προκύπτει ότι μέχρι και το 1995 το μεγαλύτερο ποσοστό των κτιρίων που κατασκευάζονταν ήταν ισόγεια (ποσοστό 42,7% τη χρονική περίοδο 1991-1995) ενώ στις επόμενες χρονικές περιόδους υπερτερούν τα ποσοστά των κτιρίων με έναν (1) όροφο. Την περίοδο 1996-2000, ποσοστό 38,6% των κτιρίων που κατασκευάστηκαν έχουν έναν όροφο και 38,4% είναι ισόγεια. Την περίοδο 2001- 2005, ποσοστό 40,1% των κτιρίων που κατασκευάστηκαν έχουν έναν όροφο και 33% είναι ισόγεια. Ανάλογα, ποσοστό 41,5% των κτιρίων που κατασκευάστηκαν την περίοδο 2006 και μετά έχουν έναν όροφο και 32,7% είναι ισόγεια. Επίσης από τη μελέτη των στοιχείων των κτιρίων αποκλειστικής χρήσης, προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των «κατοικιών» (16,4%), των «εργοστασίων-εργαστηρίων» (16,6%), των «καταστημάτων-γραφείων» (15%), των «σταθμών αυτοκινήτων» (14,1%) και των «νοσοκομείων-κλινικών» (15,6%) κατασκευάστηκαν την περίοδο 1971-1980. Το μεγαλύτερο ποσοστό των «εκκλησιών-μοναστηριών» (28,9%) κατασκευάστηκαν την περίοδο πριν το 1919, των «ξενοδοχείων» (15,3%) την περίοδο 1986-1990 και των «σχολικών κτιρίων» (17,1%) την περίοδο 1946-1960. Υλικό κατασκευής Από τη μελέτη των σχετικών στοιχείων σε επίπεδο Περιφερειακών Ενοτήτων, προκύπτει ότι, στην Περιφερειακή Ενότητα Νοτίου Τομέα Αθηνών εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό κτιρίων, 96,8%, στο σύνολο των κτιρίων της, που είναι κατασκευασμένα από μπετόν. Στην Περιφερειακή Ενότητα Δυτικής Αττικής εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό κτιρίων, 2,8%, στο σύνολο των κτιρίων της, που είναι κατασκευασμένα από μέταλλο, στην Περιφερειακή Ενότητα Λευκάδας εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό κτιρίων, 5,9%, στο σύνολο των κτιρίων της, που είναι κατασκευασμένα από ξύλο, στην Περιφερειακή Ενότητα Κιλκίς εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό κτιρίων, 49,5%, στο σύνολο των κτιρίων της, που είναι κατασκευασμένα από τούβλα/ τσιμεντόλιθους και στην Περιφερειακή Ενότητα Άνδρου εμφανίζεται το μεγαλύτερο ποσοστό κτιρίων, 58,5%, στο σύνολο των κτιρίων της, που είναι κατασκευασμένα από πέτρα. Αποχέτευση Από το σύνολο των κτιρίων της χώρας, 1.777.872 κτίρια (ποσοστό 43,3%) είναι συνδεδεμένα σε δίκτυο αποχέτευσης, 2.256.650 κτίρια (ποσοστό 55%) δεν είναι συνδεδεμένα ενώ για 71.115 κτίρια (ποσοστό 1,7%) δε δηλώθηκε η σύνδεση σε δίκτυο αποχέτευσης. Αναλυτικά τα στοιχεία της απογραφής: www.ered.gr/admin/uploads/apografi_ktirion2011.pdf Πηγή: http://www.ered.gr/el/content/I_aktinografia_ton_ktirion_pou_echei_i_Ellada/#.VVrpPfntlBc Δείτε όλη την έκθεση εδώ: http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1601/PressReleases/A1601_SKT01_DT_DC_00_2011_01_F_GR.pdf -
Το να καθορίσεις αυστηρά το αρχιτεκτονικό στυλ της Αθήνας δεν είναι εύκολη υπόθεση -και σίγουρα θα χρειαστείς περισσότερες από μία ταμπέλες. Η αρχιτεκτονική της πόλης των Αθηνών ξεκίνησε ταπεινά για να αρχίσει να σχηματίζεται στην πορεία μέσα από την επιρροή των διάφορων ρευμάτων που πέρασαν από την Ελλάδα μετά την ανεξαρτησία της χώρας. Από τον Νεοκλασικισμό και τον Εκλεκτικισμό στο Ρομαντισμό κι από εκεί στον Μοντερνισμό, το Μπάουχαους και το Αρ Ντεκό, τα κτίρια της Αθήνας δημιουργούν ένα ζωηρό και ανά περιοχές σουρεαλιστικό κολάζ διαφορετικών τάσεων και εποχών. Μέσα σε αυτόν το σχεδιαστικό και πολεοδομικό αχταρμά ωστόσο, πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία 10-15 χρόνια κάποιες ανακαινίσεις σε ιστορικά κτίρια που εμφύσησαν νέα πνοή στο αρχιτεκτονικό τοπίο της πόλης, ξεκίνησαν συζητήσεις, προκάλεσαν θαυμασμό αλλά και έντονες αντιδράσεις, καταφέρνοντας στο τέλος να συστήσουν την Αθήνα στην σύγχρονη εποχή και να της δείξουν τον τρόπο με τον οποίο «ντύνονται» οι μητροπόλεις του σήμερα. Semiramis Hotel Το ξενοδοχείο «Σεμίραμις» άνοιξε το 1936 στη Κηφισιά, σε ένα κεντρικό αλλά και ήσυχο, καταπράσινο σημείο στο Κεφαλάρι. Λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, ο ιδιοκτήτης Δάκης Ιωάννου αναθέτει στον διάσημο designer Karim Rashid τη ριζική ανακαίνιση του ξενοδοχείου. Οι γνώσεις και η αγάπη του Ιωάννου για τη σύγχρονη τέχνη και το «μαγικό χέρι» του διεθνώς αναγνωρισμένου industrial designer Rashid ενώνονται και δημιουργούν το πρώτο design ξενοδοχείο της Ελλάδας, ένα μοντέρνο, πολυτελή χώρο ευεξίας, τεχνολογίας και τέχνης. Το Semiramis προσφέρει μια εναλλακτική, φρέσκια εμπειρία διασκέδασης και μέσα από την μινιμαλιστική και pop αισθητική του φέρνει, σιγά-σιγά, τον τουρισμό της Αθήνας στον 21ο αιώνα. Thission Lofts Ένα, σε αχρηστία πλέον, εργοστάσιο του 1920 στην Πειραιώς μεταμορφώθηκε το 2008 σε ένα μοντέρνο τετραώροφο συγκρότημα κατοικιών που φιλοξενεί 19, διαφορετικού τύπου, διαμερίσματα. Η εν λόγω ανακαίνιση ήταν μια αρκετά φιλόδοξη προσπάθεια αξιοποίησης της Πειραιώς με στόχο να αποκτήσει έναν αμιγώς οικιστικό χαρακτήρα και να προσελκύσει νέους ανθρώπους στο βιομηχανικό αυτό κομμάτι της Αθήνας. Θα μπορέσει ποτέ η Πειραιώς-μετά-το-Γκάζι να γίνει το νέο Ψυρρή ή ο νέος Κεραμεικός; Δύσκολα, σίγουρα όμως η ύπαρξη του Thission Lofts σε συνδυασμό με το Βαρούλκο, το Μουσείο Μπενάκη, την Τεχνόπολη και τους διάφορους πολιτιστικούς και γαστρονομικούς χώρους που ξεφυτρώνουν τριγύρω, συντελούν σημαντικά στη σταδιακή ανάπλαση της περιοχής. One Athens Η συγκεκριμένη ανακαίνιση κατάφερε να διχάσει το κοινό δημιουργώντας δύο στρατόπεδα στην Αθήνα (και όχι μόνο). Από τη μία υπήρχαν αυτοί που είχαν ενθουσιαστεί με την ανακαίνιση της θρυλικής Σχολής Δοξιάδη και την μετατροπή της σε ένα σύγχρονο συγκρότημα κατοικιών με όλες τις ανέσεις και τα κομφόρ. Απέναντί τους όμως στάθηκαν αυτοί που πίστευαν πως ένα τέτοιο αρχιτεκτονικό και ιστορικό κειμήλιο δεν πρέπει να μετατραπεί σε υπερπολυτελείς κατοικίες που θα μπορούν να αποκτήσουν (και να συντηρήσουν) μόνο (πολύ) πλούσιοι άνθρωποι, αλλά να αξιοποιηθεί με ένα περισσότερο δημόσιο χαρακτήρα ώστε να μπορεί να το απολαμβάνει όλος ο κόσμος. Το αποτέλεσμα είναι το One Athens να αποτελεί μεν ένα εντυπωσιακό κτίσμα πάνω στον περιφερειακό του Λυκαβηττού, το οποίο, θες-δε θες, σε μαγνητίζει με την επιβλητική και μοντέρνα παρουσία του ανάμεσα στα νεοκλασικά κτήρια της περιοχής και τον καταπράσινο λόφο, αλλά παρόλα τα λεφτά που σπαταλήθηκαν και τις αμέτρητες εργατοώρες που χρειάστηκαν για την ανακαίνισή του, να είναι μέχρι σήμερα άδειο. Κατά καιρούς ακούγονται φήμες σχετικά με αγορά των πιο ακριβών διαμερισμάτων από ξένους επενδυτές, το κτίριο όμως παραμένει -τουλάχιστον μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές- σκοτεινό. Θέατρο Rex Το παλαιότερο και ίσως δημοφιλέστερο κέντρο ψυχαγωγίας των Αθηνών, το ιστορικό «Rex» της Πανεπιστημίου, ιδρύθηκε το 1900 με την ονομασία «Βασιλικό Θέατρο» και μετονομάστηκε σε «Εθνικό Θέατρο» το 1930. Λίγο μετά τις αρχές της δεκαετίας του '80, όταν και το κτίριο δοκιμάστηκε από μια μεγάλη πυρκαγιά που ξέσπασε στο εσωτερικό του, το Υπουργείο Πολιτισμού το ανακήρυξε διατηρητέο μνημείο σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Για αυτό και η ανακαίνισή στην οποία επήλθε την περίοδο 2013-2015 ήταν διακριτική και περιλάμβανε επεμβάσεις κυρίως λειτουργικού χαρακτήρα σε συνδυασμό με την αποκατάσταση των όψεων, πάντα με σεβασμό στον ιστορικό χαρακτήρα του μνημείου. Σήμερα το Rex συμπληρώνει το νεοκλασικό κουαρτέτο της Πανεπιστημίου (Ακαδημία, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Βιβλιοθήκη τα άλλα τρία μέλη) με την επιβλητική του λευκή όψη να λάμπει και την κατακόκκινη νέον μαρκίζα του να φωτίζει τα βράδια, φέρνοντας λίγη από την αίγλη της παλιάς Αθήνας στην σύγχρονη εποχή. CityLink Πριν από πολλά χρόνια στο οικοδομικό τετράγωνο που συνθέτουν οι οδοί Πανεπιστημίου, Βουκουρεστίου, Σταδίου και Αμερικής βρίσκονταν οι βασιλικοί στάβλοι του Όθωνα. Το 1928 ξεκινά η οικοδόμηση του κτιρίου του Μετοχικού Ταμείου Στρατού, η οποία ολοκληρώνεται 10 χρόνια αργότερα, παραδίδοντας ένα εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό δημιούργημα με στοιχεία νεοκλασικισμού και Art Deco το οποίο στεγάζει γραφεία, εμπορικά καταστήματα, το πολυτελές εστιατόριο/μπαρ/ζαχαροπλαστείο Zonar's και το κινηματοθέατρο Παλλάς. Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου, το κτιριακό συγκρότημα περνά τη «χρυσή» εποχή του -πρωταγωνιστεί μέχρι και στις ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, μέχρι που στις αρχές της δεκαετίας του '70 άρχισε να παρακμάζει. Μια παρακμή που κράτησε μέχρι και το 2000, όταν ο Όμιλος της Τράπεζας Πειραιώς και πιο συγκεκριμένα ο πρόεδρος της τράπεζας, Μιχάλης Σάλλας, θέλησε να επαναφέρει το ιστορικό οικοδομικό τετράγωνο στην παλιά του αίγλη, φέρνοντάς το ταυτόχρονα στη σύγχρονη εποχή. Λίγα χρόνια μετά το παλιό Μετοχικό Ταμείο έγινε «Citylink», η προσθήκη του πολυκαταστήματος Attica έφερε νέα πνοή στο εμπορικό κομμάτι του συγκροτήματος και η στοά Σπυρομήλιου απέκτησε ξανά ζωή, μέσα, έξω και γύρω της. Πλέον το Citylink αποτελεί ένα ζωντανό οργανισμό που πάλλεται στη καρδιά της πόλης και προσφέρει δεκάδες εναλλακτικές διασκέδασης και καλής ζωής στους κατοίκους και τους τουρίστες της Αθήνας: ψώνια, θέατρο, τέχνη, εκδηλώσεις, ποτό, καφές, φαγητό, γυμναστική και ευεξία ή απλή περατζάδα εκεί που κάποτε ξεκουράζονταν τα άλογα του βασιλιά Όθωνα. Πηγή: http://www.huffingtonpost.gr/2016/02/11/life-design-pente-anakainiseis-istorikwn-ktiriwn-ths-athinas-pou-allaksan-ton-arxitektoniko-xarti-ths-polhs_n_9193182.html -
Το ΥΠΕΝ με απόφασή του προχώρησε στη σύσταση και συγκρότηση ενδεκαμελούς Επιτροπής Συντονισμού για την επικαιροποίηση της εθνικής νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων. Σκοπός της Επιτροπής είναι η επικαιροποίηση της εθνικής νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και, κατά προτεραιότητα: -ο προσδιορισμός των βέλτιστων από πλευράς κόστους επιπέδων ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων (άρθρο 5 της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ και του ν.4122/2013), -η αναθεώρηση των ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης (άρθρο 3 της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ και άρθρο 4 του ν.4122/2013) και -η κατάρτιση εθνικού σχεδίου αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (άρθρο 9 της Οδηγίας 2010/31/ΕΕ και του Ν.4122/2013). Έργο της Επιτροπής είναι η διατύπωση εισήγησης προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχετικά με: -τον καθορισμό των κτιρίων αναφοράς (τυπικών κτιρίων) του παραρτήματος III της οδηγίας 2010/31/ΕΕ -τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης του παραρτήματος III της οδηγίας 2010/31/ΕΕ, που πρέπει να εκτι΅ώνται για τα κτίρια αναφοράς ΅ε στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων -τα βέλτιστα από πλευράς κόστους επίπεδα ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων και δομικών στοιχείων -την αναθεώρηση της μεθοδολογίας υπολογισμού και των ελάχιστων απαιτήσεων για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων, όπως αυτές καθορίζονται με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) και εξειδικεύονται με τις Τεχνικές Οδηγίες του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΟΤΕΕ), -τον πρακτικό ορισμό των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας -το εθνικό σχέδιο για την αύξηση των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας -την τροποποίηση του Ν.4122/2013 και των εκδιδόμενων κατ' εξουσιοδότηση αυτού διοικητικών πράξεων. Η επιτροπή θα στελεχώνεται από τους: α) Βερροιόπουλος Μιχαήλ του Αντωνίου με Α∆Τ ΑΕ105961, Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως Πρόεδρος της Επιτροπής, με αναπληρωτή τον Αθανασίου ∆ημήτριο του Βησσαρίωνα με Α∆Τ ΑΖ541983, υπάλληλο του ΥΠΕΝ, αποσπασμένο στο Γραφείο Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. β) Σίτα Βασιλική του Κωνσταντίνου με Α∆Τ Φ040440, Προϊσταμένη της ∆ιεύθυνσης Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας του ΥΠΕΝ, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτές: (α) το Σουρή Γεώργιο με Α∆Τ Χ204140, Προϊστάμενο του Τμήματος Ενεργειακής Αποδοτικότητας της ∆ιεύθυνσης Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας και (β) τη Γαλάτη Αγγελική με Α∆Τ ΑΕ039257, υπάλληλο της ίδιας ∆ιεύθυνσης. γ) Αντωνακοπούλου Νικολία του Αντωνίου με Α∆Τ Τ864968, υπάλληλος της ∆ιεύθυνσης Αρχιτεκτονικής Οικοδομικών Κανονισμών και Αδειοδοτήσεων του ΥΠΕΝ, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή το Γκούντουβα Βασίλειο του Αριστείδη με Α∆Τ Ξ173953, υπάλληλο της ίδιας ∆ιεύθυνσης. δ) Στασινός Γεώργιος του Νικολάου με Α∆Τ ΑΚ704950, Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΤΕΕ), ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή το ∆ούκα Χρυσόστο΅ο του Χρήστου με Α∆Τ Χ135720, μέλος του ΤΕΕ. ε) Κίλιας Βασίλειος του ∆η΅ητρίου με Α∆Τ Χ012048, Γενικός ∆ιευθυντής ΚΑΠΕ, ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτές: (α) τη Τζανακάκη Ευτέρπη του Ιωάννη-Μίνωα με Α∆Τ ΑΙ101548, προσωρινά ασκούσα καθήκοντα Προϊσταμένου του Τμήματος Κτιρίων της ∆ιεύθυνσης Ενεργειακής Αποδοτικότητας του ΚΑΠΕ, (β) τον Ανδρουτσόπουλο Ανδρέα του Βασιλείου με Α∆Τ Φ069065, υπεύθυνο Εργαστηρίου Ενεργειακών Μετρήσεων της ∆ιεύθυνσης Ενεργειακής Αποδοτικότητας του ΚΑΠΕ και (γ) το Γιαννακίδη Γεώργιο του Παναγιώτη με Α∆Τ ΑΕ023548, υπεύθυνο Εργαστηρίου Ανάλυσης Ενεργειακής Πολιτικής της ∆ιεύθυνσης Ενεργειακής Πολιτικής και Σχεδιασμού του ΚΑΠΕ. στ) Μπαλαράς Κωνσταντίνος του Αγγελή με Α∆Τ Χ055146, ∆ιευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), ως τακτικό ΅έλος, ΅ε αναπληρώτρια τη ∆ασκαλάκη Ελένη του Γεωργίου ΅ε Α∆Τ Χ055145, κύρια ερευνήτρια του ΙΕΠΒΑ του ΕΑΑ. ζ) Πάνου Θεόδωρος του Αναστασίου ΅ε Α∆Τ ΑΚ123712, Προϊστά΅ενος του Τ΅ή΅ατος Κατασκευών και ∆ο΅ικών Υλικών της ∆ιεύθυνσης Τυποποίησης του ΕΛΟΤ Α.Ε., ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Ευθυμιάδη Απόστολο του Ιωάννη με Α∆Τ ΑΖ083886, τεχνικό υπεύθυνο της Τεχνικής Επιτροπής ΕΛΟΤ/ΤΕ 101 «Τυποποίηση ενεργειακής επίδοσης κτιρίων». η) Κατσαρός Μιλτιάδης του Γεωργίου με Α∆Τ ΑΑ079065, Λέκτορας της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Καραδήμα Κωνσταντίνο του Αγγελου με Α∆Τ Ρ111020, Αναπληρωτή Καθηγητή της ίδιας Σχολής. θ) Καρέλλας Σωτήριος του Γεωργίου με Α∆Τ ΑΕ139463, αναπληρωτής καθηγητής της Σχολής Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), ως τακτικό μέλος, με αναπληρωτή τον Πάλλη Πλάτωνα του Βασιλείου ΅ε Α∆Τ ΑΕ107402, υπ. διδάκτορα ΕΤΕΠ ΠΕ της ίδιας Σχολής. ι) Αραβαντινός ∆ημήτριος του Γεωργίου με Α∆Τ ΑΗ651118, Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), ως τακτικό μέλος, με αναπληρώτρια τη Τσικαλουδάκη Αικατερίνη με Α∆Τ ΑΜ275051, Επίκουρη Καθηγήτρια της ίδιας Σχολής. ια) Καραβασίλη Μαργαρίτα του Ισίδωρου με Α∆Τ ΡΟ39297, ειδική εμπειρογνώμονας σε θέματα ενεργειακής αποδοτικότητας, ως τακτικό ΅έλος, με αναπληρωτή το Γκόνη Νικόλαο του Χρήστου με Α∆Τ ΑΙ691066, ειδικός εμπειρογνώμονας σε θέματα ενεργειακής αποδοτικότητας κτιρίων. Για τη Γραμματειακή υποστήριξη της Επιτροπής ορίζεται ο Γρηγοριάδης Γρηγόριος του Κωνσταντίνου με Α∆Τ ΑΚ781168, υπάλληλος της ∆ιεύθυνσης Ενεργειακών Πολιτικών και Ενεργειακής Αποδοτικότητας, αποσπασ΅ένος από τη ∆.Ε.∆.∆.Η.Ε. Α.Ε., με αναπληρώτρια την Κουμεντάκου Αικατερίνη του Στεφάνου με Α∆Τ ΑΚ613509, υπάλληλο της ίδιας ∆ιεύθυνσης. Δείτε όλη την απόφαση εδώ -
Μικρά κτίρια-στολίδια, σφηνωμένα ανάμεσα σε κακόγουστες πολυκατοικίες, επιβιώνουν σε πείσμα της αντιπαροχής που, αν και έσπειρε οικοδομήματα χωρίς χαρακτήρα, δεν κατέστρεψε την εικόνα μιας άλλοτε γραφικής συνοικίας, του Μετς. Λαϊκές και αστικές κατοικίες, απομεινάρια του 19ου αιώνα αλλά κυρίως του Μεσοπολέμου, οπότε στο Μετς ανεγέρθηκαν κτίρια μοντερνιστικής αισθητικής - συνηθισμένα στην εποχή τους, σήμερα όμως ξεχωριστά -, μπλέκονται όμορφα με σύγχρονες κατασκευές, αν και όχι πάντα ενδιαφέρουσες, και εκπέμπουν ακόμη την αίσθηση της γειτονιάς στην καρδιά της Αθήνας. Σε αυτή τη γειτονιά περιηγήθηκε «Το Βήμα», παρέα με μια ομάδα αρχιτεκτόνων, αρχαιολόγων και άλλων επιστημονικών συνεργατών της οργάνωσης Monumenta, η οποία κατέγραψε όλα τα σημαντικά κτίρια στην περιοχή. Με «ξεναγούς» την αρχαιολόγο κυρία Ειρήνη Γρατσία, συντονίστρια της οργάνωσης, και τον αρχιτέκτονα κ. Ιωσήφ Ευφραιμίδη, μέλος της Πρωτοβουλίας Κατοίκων Μετς, ταξιδέψαμε στον χρόνο μέσα από τις 135 αξιόλογες κατασκευές που έχουν διασωθεί στο Μετς ως τις ημέρες μας. Καλλιτέχνες και διανοούμενοι Με πληθώρα αρχιτεκτονικών ρυθμών, λίγα καταστήματα, τους απαραίτητους πεζόδρομους, ανοιχτούς χώρους και αυξημένο πράσινο συγκριτικά με άλλες περιοχές του Κέντρου, το Μετς συγκεντρώνει εκείνα τα αστικά χαρακτηριστικά που κάνουν μια περιοχή βιώσιμη. Αυτή η «αστική υγεία» αποτυπώνεται και στον μικρό πεζόδρομο Μηνιάτη, με τα άλλοτε μοντέρνα σπίτια του Μεσοπολέμου - σε ένα από αυτά ζούσε και ο πρώην υπουργός Αντώνης Τρίτσης - με τα πέτρινα σκαλάκια και τις ευωδιαστές γαζίες. Εκεί κοντά, σε ένα παγκάκι - από τα πολλά που βρίσκονται τοποθετημένα στην περιοχή - καθόταν να ξαποστάσει από τις ανηφοριές η κυρία Ελένη, η οποία διανύει την έβδομη δεκαετία της ζωής της. Με τα ψώνια ακουμπισμένα δίπλα της στο πλακόστρωτο, απολάμβανε έναν ήλιο με... δόντια παρέα με άλλες δύο συνομήλικές της, όλες κάτοικοι της περιοχής εδώ και δεκαετίες. Στο Μετς η κυρία Ελένη έζησε καλές στιγμές αλλά και δύσκολες εποχές, όπως την Κατοχή και τα Δεκεμβριανά, όταν η περιοχή είχε μετατραπεί σε πεδίο μάχης. «Δεν εγκατέλειψα ποτέ το Μετς. Παραμένει πάντα η γειτονιά μου. Ισως όχι όπως την έζησα αλλά οι αλλαγές δεν ήταν απότομες. Υπάρχουν σημεία που είναι ίδια, όπως παλιά» λέει η ίδια. Το Μετς εξακολουθεί να είναι μια ιδιαίτερη συνοικία, η οποία, όπως και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, συγκεντρώνει καλλιτέχνες και διανοουμένους, παραμένει μια παραδοσιακή αθηναϊκή γειτονιά και διακρίνεται για την εξαιρετική θέα προς το Ζάππειο, τον αρχαιολογικό χώρο του Ολυμπιείου και την Ακρόπολη. Ο πρωτοπόρος αρχιτέκτονας του κινήματος του μοντερνισμού Λε Κορμπυζιέ την είχε αποκαλέσει «μπαλκόνι της Αθήνας». Η περιοχή ήταν αραιοκατοικημένη ως τις δεκαετίες του 1870 και του 1880, οπότε το σχέδιο πόλης της Αθήνας επεκτάθηκε προς τον λόφο του Αρδηττού. Τότε άρχισαν να χτίζονται στο Μετς μικρά σπίτια, τα οποία, όπως αναφέρει ο κ. Ευφραιμίδης, εξυπηρετούσαν αρχικά τις ανάγκες της βασιλικής αυλής. «Βαφτίστηκε» από μια μπίρα Το όνομά του πάντως το «κληρονόμησε» από μια μπιραρία του Καρόλου Φιξ, την οποία έχτισε στα 1883 στην πλαγιά του Αρδηττού, σε διαφορετικά επίπεδα. «Εφερε την επωνυμία Μετς και διέθετε μπίρα που παρήγε το εργοστάσιό του στην Αθήνα. Η μπιραρία είχε ονομαστεί έτσι σε ανάμνηση της μάχης του γαλλοπρωσικού πολέμου του 1870 που είχε διεξαχθεί στη γαλλική πόλη Μετς και στην οποία είχαν λάβει μέρος και έλληνες εθελοντές», όπως αναφέρεται στο βιβλίο «Αθήνα - Ιχνηλατώντας την πόλη» των Θανάση Γιοχάλα και Τόνιας Καφετζάκη (εκδόσεις Εστία). Η μπιραρία λειτούργησε ως κέντρο αναψυχής της αθηναϊκής καλής κοινωνίας ως το 1900. Αργότερα όμως η αίγλη της χάθηκε καθώς μετατράπηκε σε κέντρο σεπαρέ με δωμάτια για παράνομες ερωτικές συναντήσεις. Ετσι απέκτησε και το «παρατσούκλι» «τα Παντρεμενάδικα», για εκείνες τις ξύλινες πρόχειρες κατασκευές που φιλοξενούσαν ερωτικά ραντεβού και λειτουργούσαν ως καταφύγια παράνομων δεσμών. Υπάρχει όμως και μια άλλη εκδοχή για την προέλευση αυτής της δεύτερης ονομασίας. Οπως σημειώνεται στο βιβλίο των Γιοχάλα - Καφετζάκη, συνδέεται με τον γάμο δύο ηλικιωμένων (ο γαμπρός 80 ετών και η νύφη 75χρονη) ο οποίος είχε συγκινήσει την Αθήνα στα τέλη του 19ου αιώνα. Η ελληνική Μονμάρτρη Τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα το Μετς άρχισε να συγκεντρώνει περισσότερους κατοίκους. Στην εποχή του Μεσοπολέμου άρχισαν να χτίζονται νέα σπίτια, μοντερνιστικής αντίληψης, καθώς και πολυκατοικίες. Ο Ιλισός εξακολουθούσε να διασχίζει την περιοχή ως το 1956, οπότε καλύφθηκε με την κατασκευή των λεωφόρων Καλλιρρόης και Βασιλέως Κωνσταντίνου. Διανοούμενοι, καλλιτέχνες και σημαντικοί αρχιτέκτονες της εποχής άρχισαν να κατοικούν στην περιοχή από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, οπότε εγκατέστησαν εκεί και τα εργαστήριά τους, συχνάζοντας στα ταβερνάκια και στα καφενεία της. Τότε ήταν που το Μετς απέκτησε και την ονομασία «ελληνική Μονμάρτρη» καθώς είχε παρόμοια εικόνα και ατμόσφαιρα με την αντίστοιχη συνοικία του Παρισιού. Τις τελευταίες δεκαετίες δρόμοι πεζοδρομήθηκαν, πολλά σπίτια αποκαταστάθηκαν, άλλα με προσοχή, άλλα πάλι όχι. Αρκετά παραμένουν εγκαταλελειμμένα καθώς στα χρόνια της οικονομικής ύφεσης πολλά σχέδια έμειναν στη μέση. Τα μικρομάγαζα κυριαρχούν ακόμη σε πείσμα των καιρών και οι κάτοικοι απολαμβάνουν μια ήρεμη και ήσυχη γειτονιά στο κέντρο της Αθήνας. Κτιριακό απόθεμα Σε τρεις γειτονιές 270 αξιόλογα κτίρια Η συνοικία του Μετς περιλαμβάνει τις γειτονιές Βαρνάβα, Μετς και Νεκροταφείο, στις οποίες καταγράφηκαν συνολικά 270 αξιόλογα κτίρια από τους συνεργάτες της Monumenta. Η αποτύπωση του κτιριακού αποθέματος της περιοχής αποτελεί μέρος του προγράμματος «Καταγραφή και ανάδειξη κτιρίων του 19ου και του 20ού αιώνα στην Αθήνα», το οποίο ξεκίνησε το 2013 και μόλις ολοκληρώθηκε, με χρηματοδότηση του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος». Συνολικά το αρχείο που έχει δημιουργηθεί περιλαμβάνει περισσότερα από 10.000 κτίρια, αν και ο τελικός επανέλεγχος θα καταδείξει τον ακριβή αριθμό. Αναλυτικότερα έχουν καταγραφεί περίπου 3.500 κτίρια σε Εξάρχεια, Ιστορικό Κέντρο, Ψυρρή, Πλάκα, Κουκάκι, Κολωνάκι, Ιλίσια, 1.150 σε Νέο Κόσμο και Παγκράτι, 1.529 σε Πετράλωνα και Θησείο, 1.250 σε Κολωνό, Ακαδημία Πλάτωνος, Βοτανικό, Προφήτη Δανιήλ και Σεπόλια, 536 στην περιοχή από τα Κάτω Πατήσια ως τον Προμπονά, 1.404 στις βόρειες κεντρικές συνοικίες (Αγιος Παντελεήμονας, Κυψέλη κ.ά.) και 730 κτίρια σε Αμπελοκήπους, Ερυθρό Σταυρό, Πολύγωνο κ.ά. Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=769343 -
υμνοί τοίχοι, γκράφιτι, ίχνη από βολίδες paintball, καμμένα ξύλα, κατεστραμμένα έπιπλα, ακόμα και κίνδυνος σε κάθε βήμα του επισκέπτη-εισβολέα. Τα 'αστικά φαντάσματα' (Urban Ghosts) όπως έχει επικρατήσει να λέγονται τα εγκαταλελειμμένα κτίρια τραβούν το ενδιαφέρον τόσο για την ιστορία τους, όσο και για τη χαμένη εποχή που εκπροσωπούν. Βίλα Παπαδόπουλου, Πάρνηθα Χτίστηκε στην εποχή της παντοδυναμίας του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου, που κυβέρνησε από το 1967 έως το 1973, στη μέση του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας -ανακηρυγμένος από το 1961- με σκοπό να γίνει το ορεινό του εξοχικό. Με την πτώση της χούντας το κτίριο λεηλατήθηκε και σήμερα σώζονται μόνο οι τοίχοι, ενώ σε κοντινή απόσταση μπορεί κανείς να διακρίνει τα υπολείμματα ενός στρατώνα της φρουράς και το ελικοδρόμιο. Η φωτιά του 2007 έκαψε όλο το δάσος τριγύρω του. Το σημείο είναι προσβάσιμο σε πεζοπόρους και ποδηλάτες. Βίλα Ιόλα, Αγία Παρασκευή Στη γωνία των οδών Δημοκρατίας και Χρυσοστόμου Σμύρνης, στέκει το ερείπιο της βίλας που κάποτε στέγαζε τη σύγχρονη, και όχι μόνο, τέχνη στην Ελλάδα. Ο ζάπλουτος συλλέκτης Αλέξανδρος Ιόλας (1907-1987), καταγόμενος από ευκατάστατη οικογένεια της Αλεξάνδρειας, ήταν επιτυχημένος χορευτής και διευθυντής σε μπαλέτα της Νέας Υόρκης, ενώ στη συνέχεια ασχολήθηκε με το εμπόριο έργων τέχνης. Μεταξύ άλλων, ήταν ο άνθρωπος που διοργάνωσε την πρώτη ατομική έκθεση του Άντι Ουόρχολ το 1953.Έγινε από τους σημαντικότερους συλλέκτες έργων τέχνης παγκοσμίως και το 1965 αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Ελλάδα αγοράζοντας αυτό το οικόπεδο. Έχτισε μια βίλα 17.000 τ.μ. (τα σχέδια αποδίδονται στον Πικιώνη ή στον Γεώργιο Μουσούρη) στην οποία στέγαζε μέρος της συλλογής του από 11.000 έργα και την οποία ανέδειξε σε κέντρο του καλλιτεχνικού κόσμου. Όταν πέθανε, στιγματισμένος από σεξουαλικά σκάνδαλα, η συλλογή του σκόρπισε (ευτυχώς, είχε προλάβει να δωρίσει πολλά έργα) και η βίλα λεηλατήθηκε. Το σπίτι στέκει ακόμα εκεί, βανδαλισμένο και θλιβερό. Ξενία, Πάρνηθα Ίσως το διασημότερο «αστικό φάντασμα» της Αττικής. Λειτούργησε αρχικά ως σανατόριο από το 1914 ως παράρτημα του νοσοκομείου Ευαγγελισμός (εδώ νοσηλεύτηκε ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος), ενώ το κτίριο που σώζεται ως σήμερα χτίστηκε το 1935. Το 1961 η φυματίωση θεραπεύεται πια με αντιβιοτικά και τα σανατόρια παύουν να έχουν λόγο ύπαρξης. Έτσι, αποφασίζεται η μετατροπή του κτιρίου σε Ξενία, στο πλαίσιο της ανέγερσης παρόμοιων ξενοδοχείων ανά την Ελλάδα, και αγοράζεται από τον ΕΟΤ. Όμως η γειτνίασή του με το επίσης νεότευκτο Μον Παρνές, η έλλειψη θέας προς την Αττική και η προβληματική πρόσβαση το οδηγούν σε εμπορική αποτυχία και ο ΕΟΤ αποφασίζει να στεγάσει εκεί την Σχολή Τουριστικών Επαγγελμάτων. Αλλά και αυτή έκλεισε το 1980. Τη συνέχεια μπορεί κανείς να τη μαντέψει: εγκατάλειψη, λεηλασία, απόλυτο ξεγύμνωμα μέχρι να μείνουν μόνο οι τοίχοι. Οι φήμες και οι διαδόσεις για φαντάσματα και σατανιστικές τελετές απλώς προσθέτουν στον μύθο του. Δεν υπάρχει καμία περίφραξη σε κανένα του σημείο. Νοσηλευτικό Ίδρυμα Εμπορικού Ναυτικού, Μελίσσια Στην αρχή της οδού Θεμιστοκλέους βρίσκεται η είσοδος του νοσοκομείου που εδώ και 35 χρόνια είναι έρμαιο στη φθορά και τις λεηλασίες. Λειτούργησε από το 1948 έως το 1975, οπότε και έκλεισε για την εκτέλεση επιδιορθώσεων, αλλά το 1981 οι εργασίες σταμάτησαν. Από τότε αποτελεί χώρο εξερεύνησης, τόπο παιχνιδιού για τα παιδιά της γειτονιάς, καταφύγιο ναρκομανών, επιφάνεια έκφρασης για καλλιτέχνες του γκράφιτι, πεδίο αναζήτησης για κυνηγούς φαντασμάτων κ.ά. Ανήκει στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο το οποίο δεσμεύεται από το καταστατικό του να το λειτουργήσει μόνο ως νοσοκομείο. Έτσι, το κτίριο και η συνολική έκταση των 120 στρεμμάτων παραμένουν αναξιοποίητα. Κορυφή Πεντέλης Μέχρι πριν από λίγα χρόνια μπορούσε κανείς να δει τις τεράστιες κεραίες στην κορυφή του βουνού. Σήμερα, όποιος οδηγήσει στο δρόμο μετά τη μονή Αγίου Παντελεήμονα και φτάσει στις πρώην εγκαταστάσεις του σταθμού στρατιωτικών τηλεπικοινωνιών που λειτούργησε περίπου μέχρι τα τέλη τις δεκαετίας του ’90, μπορεί να αναγνωρίσει στα λεηλατημένα κτίρια πού βρίσκονταν οι χώροι του προσωπικού, ο όρχος των οχημάτων, οι γεννήτριες, ο χώρος συγκέντρωσης κ.λπ. Επισήμως ο χώρος αποτελεί ακόμα απαγορευμένη περιοχή (γίνονται επισκέψεις από περιπολικά, κυρίως επειδή σε παρακείμενο χώρο βρίσκονται οι πομποί της ΕΕΤΤ) αλλά πολλοί είναι εκείνοι που μπαίνουν στη βάση για εξερεύνηση και για να θαυμάσουν τη θέα. Παρόμοιες εγκαταστάσεις σε εγκατάλειψη, αλλά με απολύτως ελεύθερη είσοδο, βρίσκονται στην κορυφή του Κιθαιρώνα, στο Κερατοβούνι στην Κερατέα, στη Λευκάδα πάνω από την Εγκλουβή κ.α. Αεροδρόμιο Ελληνικού Μόνο θλίψη προκαλεί η εγκατάλειψη και η παρακμή αυτού του χώρου, που για δεκαετίες ήταν το διεθνές αεροδρόμιο της πρωτεύουσας. Ειδικά για το ανατολικό terminal, δημιούργημα του θρυλικού αρχιτέκτονα Έερο Σαάρινεν, η παρακμή ξεκίνησε πολύ νωρίς καθώς προστέθηκαν σε αυτό επεκτάσεις και προσθήκες που αλλοίωσαν την όψη και το χαρακτήρα του. Από το 2001 που το αεροδρόμιο έκλεισε, οι χώροι του έχουν χρησιμοποιηθεί για εκθέσεις και εκδηλώσεις, ενώ στον χώρο της πίστας, των διαδρόμων και σε κάποια υπόστεγα κατασκευάστηκαν γήπεδα για αγωνίσματα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Παροπλισμένα αεροσκάφη βρίσκονται ακόμα στο νότιο μέρος της πίστας. Ο χώρος μπροστά από το ανατολικό terminal, αλλά και το δυτικό, είναι προσβάσιμος στον καθένα. Από τα ανοίγματα στον πρώην φράχτη μπορεί κανείς να δει την άδεια έκταση. Ξενοδοχείο Belvedere, Σούνιο Πολύ κοντά, σχεδόν απέναντι, από τον ναό του Ποσειδώνα βρίσκεται το ξενοδοχείο που έζησε τη μεγάλη του ακμή του δεκαετία του ’60 και πέρασε δύσκολες εποχές τη δεκαετία ’80 για να κλείσει οριστικά το 1989. Από τις φωτογραφίες και τις μαρτυρίες επισκεπτών μαθαίνουμε πως μέχρι πρότινος στα δωμάτιά του υπήρχε ακόμα ξενοδοχειακός εξοπλισμός (κρεβάτια, στρώματα κ.λπ), στις κουζίνες πιάτα και σερβίτσια, εκεί έχουν βρει Πηγή: http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/eksereynwntas-7-ktiria-fantasmata-ths-attikhs.3861105.html -
Υπέροχα κτίρια που δεν υπάρχουν πια, χαρακτηριστικά μιας ιστορικής πρωτεύουσας που έχασε τον χαρακτήρα της στο όνομα της ανάπτυξης και μιας στρεβλής αντίληψης περί εκμοντερνισμού. Ο χρυσός αιώνας της Αθήνας ήταν ο 19ος. Μέσα σε 50 χρόνια ένα μικρό χωριό στους πρόποδες της Ακρόπολης μετατράπηκε σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με ανάκτορα, νεοκλασικά μέγαρα, βουλεβάρτα και μερικά από τα ομορφότερα δείγματα νεοκλασικισμού στον κόσμο – που τότε ήταν και απολύτως της μόδας. Όμως η ανάπτυξη, η ανοικοδόμηση, ο υπερβολικός εκμοντερνισμός, το οικονομικό συμφέρον, αλλά και ο πόλεμος και η έλλειψη χρημάτων συνετέλεσαν ώστε μερικά θαυμάσια κτίρια να χαθούν για πάντα. Κτίρια που αν είχαν διατηρηθεί η εικόνα της Αθήνας θα ήταν διαφορετική, σίγουρα ομορφότερη. Ξενοδοχείο Ακταίον Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα εμβληματικού χαμένου κτιρίου. Βρισκόταν στο Νέο Φάληρο -στη θέση όπου σήμερα υπάρχει ιδιωτικό νοσοκομείο- και είχε χτιστεί σε σχέδια του Πάνου Καραθανασόπουλου (μαθητή του Τσίλερ) στα πρότυπα των παραλιακών palace ξενοδοχείων που ανθούσαν στις ευρωπαϊκές λουτροπόλεις. Εγκαινιάστηκε το 1903 και για δεκαετίες ήταν το κέντρο της αναψυχής για την ελίτ της Αθήνας, αλλά και των υψηλών επισκεπτών -εστεμμένων, επιχειρηματιών, ζάπλουτων της εποχής- από όλη την Ευρώπη. Είχε 160 δωμάτια, μεγάλες αίθουσες δεξιώσεων, κήπους και παραλία. Η παρακμή του ξεκίνησε λίγο πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, στη διάρκεια του οποίου έπαθε εκτεταμένες ζημιές από βομβαρδισμούς. Μετά τον πόλεμο η κατεστραμμένη και πάμφτωχη Ελλάδα δεν μπορούσε να συντηρήσει ένα τέτοιο οικοδόμημα και έτσι το ξενοδοχείο εγκαταλείφθηκε, για να κατεδαφιστεί τελικά επί Αριστείδη Σκυλίτση, του αλήστου μνήμης διορισμένου από τη χούντα δημάρχου Πειραιά. Μέγαρο Νεγρεπόντη (25η Μαρτίου 1955) Η μεγαλύτερη απώλεια στην Πλατεία Συντάγματος είναι το μέγαρο αυτό που χτίστηκε το 1880 και κατεδαφίστηκε το 1956. Ανήκε στην εποχή που η λεωφόρος Αμαλίας ήταν η επίσημη «βόλτα» των Αθηναίων που περπατούσαν έχοντας στη μία πλευρά τον Βασιλικό Κήπο και στην άλλη πολυτελείς κατοικίες. Εδώ κατοικούσαν προτού χτιστεί το ανάκτορο Διαδόχου (το 1897) ο μετέπειτα Κωνσταντίνος Α' και η σύζυγός του Σοφία. Στη συνέχεια, και μέχρι το 1940, στέγασε το υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας. Στη θέση του χτίστηκε πολυκατοικία το 1959. Βίλα Μαργαρίτα (Από το 1950 στο σήμερα) Χτίστηκε στα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα και ανήκε σε Αρμένιο έμπορο. Βρισκόταν στη συμβολή των λεωφόρων Βασιλίσσης Σοφίας (τότε Κηφισίας) και Μεσογείων. Απολύτως ασυνήθιστη εικόνα για την Αθήνα, θύμιζε κάστρο, είχε πύργους και πολεμίστρες, και ήταν -φυσικά- χτισμένο από πέτρα. Πέρασε στην ιδιοκτησία του επιχειρηματία Ευστάθιου Λάμψα (ιδρυτή του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία) και στη συνέχεια στις κόρες του. Κατά τη δεκαετία του '60 μεγάλο μέρος των κήπων του απαλλοτριώνεται για τη διαπλάτυνση των λεωφόρων. Οι κληρονόμοι πωλούν τον πύργο το 1970 και οι νέοι ιδιοκτήτες (η Κτηματική Τράπεζα) αποφασίζουν αμέσως την κατεδάφισή του. Άλλωστε, όπως ήταν η άποψη της κυβέρνησης της χούντας, το κτίσμα δεν είχε τίποτα από ελληνική αρχιτεκτονική παράδοση και δεν υπήρχε λόγος να διατηρηθεί. Στη θέση του στέκει σήμερα το 9όροφο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας. Δημοτικό Θέατρο Αθηνών Στο σημείο που σήμερα υπάρχει η πλατεία Κοτζιά, η ανοιχτή ανασκαφή και το υπόγειο πάρκινγκ, βρισκόταν το Δημοτικό Θέατρο. Σε σχέδια του Τσίλερ και χρηματοδότηση από τον Ανδρέα Συγγρό (λέγεται ότι ο τραπεζίτης θυσίασε πολλούς εσωτερικούς χώρους, μίκρυνε τη σκηνή και σχεδόν εξαφάνισε τα καμαρίνια των ηθοποιών προκειμένου να δημιουργηθούν καταστήματα και γραφεία που τα εκμεταλλευόταν ο ίδιος), εγκαινιάστηκε το 1888 και η τύχη του ήταν από την αρχή… στραβή. Εκτός από τις παρεμβάσεις του Συγγρού, το θέατρο υπέφερε εξαρχής από έλλειψη χρημάτων -που καθυστέρησαν σημαντικά την ανέγερσή του-, η λιτή του διακόσμηση του στερούσε κάθε μεγαλοπρέπεια με αποτέλεσμα να μην αποκτήσει ποτέ την αίγλη που του άξιζε, ενώ στην επίσημη πρεμιέρα του 1888 ο βασιλιάς Γεώργιος κοιμήθηκε και ενοχλούσε με το ροχαλητό τους θεατές. Το 1901 εγκαινιάζεται το Βασιλικό (σήμερα Εθνικό) Θέατρο και το Δημοτικό αποκτά και επισήμως δεύτερο ρόλο. Το 1922 φιλοξένησε πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία οι οποίοι, μέσα στην ταλαιπωρία τους και λόγω του σκληρού χειμώνα, άναβαν φωτιές στο εσωτερικό προκαλώντας μεγάλες ζημιές. Για να συμπληρωθεί η κακοτυχία, η θέα ενοχλούσε τον τότε δήμαρχο Κωνσταντίνο Κοτζιά (το γραφείο του έβλεπε στο πίσω μέρος του θεάτρου), αλλά και τον τότε διοικητή της Εθνικής Τράπεζας Ιωάννη Δροσόπουλο που είχε το γραφείο του ακριβώς απέναντι, στην οδό Αιόλου. Έτσι, το 1940 το θέατρο κατεδαφίστηκε και, κατά παράξενα ειρωνικό τρόπο, η πλατεία πήρε το όνομα του ανθρώπου που το εξαφάνισε. Μέγαρο Πεσμαζόγλου (Από το 1955 στο σήμερα) Βρισκόταν στη γωνία της Βασιλίσσης Σοφίας με την Ηρώδου Αττικού και χτίστηκε το 1900 σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ από τον επιχειρηματία Ι. Πεσμαζόγλου. Σκοπός ήταν η ενοικίαση πολυτελών διαμερισμάτων σε ξένους. Από τα πρώτα τέτοια κτίρια μεγάλης κλίμακας στην πόλη και με χαρακτηριστικό τον πυργοειδή τρούλο στη γωνία του, «τεμαχίστηκε» κατά τη δεκαετία του 1960 και στο γωνιακό του τμήμα, που κατεδαφίστηκε, χτίστηκε κτίριο γραφείων. Το άλλο τμήμα, που κατά την κατοχή στέγασε τη γερμανική πρεσβεία (φωτ.) διατηρείται μέχρι σήμερα. Βίλα Θων (Πριν και μετά την ανατίναξη τον Δεκέμβριο του 1944) Ο Νικόλαος Θων γεννήθηκε στην Αθήνα το 1850 και ήταν γιος του Βαυαρού λογιστή Καρλ Θων, μέλος της ακολουθίας του βασιλιά Όθωνα, και ο ίδιος ανώτερος αυλικός του βασιλιά Γεωργίου του Α'. Η έπαυλή του -σε σχέδια του Ερνέστου Τσίλερ- βρισκόταν στην συμβολή των λεωφόρων Κηφισίας και Αλεξάνδρας, και σε όλο το τετράγωνο με τις οδούς Αιτωλίας και Θεοφάνους, και ολοκληρώθηκε τη δεκαετία του 1880. Ήταν ένα θαυμάσιο κτίσμα τόσο στο σχεδιασμό του όσο και στο διάκοσμό του (γλυπτά, τζάμια με βιτρό, υπέροχος κήπος). Το 1921 το κτήμα πουλήθηκε και στη συνέχεια λειτούργησε κατά καιρούς ως κλινική, σχολείο, μπυραρία, στρατώνας, φυλακή, αλλά και κατοικία. Το 1944 η έπαυλη ανατινάχθηκε στη διάρκεια των Δεκεμβριανών. Μεταπολεμικά χτίστηκε στην πρόσοψη του κτήματος ένα ακαλαίσθητο συγκρότημα καταστημάτων και σήμερα στη θέση τους βρίσκεται κτίριο γραφείων. Από ολόκληρο το παλαιό κτήμα σώζεται σήμερα μόνο ο μοναδικός κυκλικός ναός στην Ελλάδα, ο Άγιος Νικόλαος. Οικία Σαριπόλου Από τα ελάχιστα δείγματα νεογοτθικού ρυθμού στην Αθήνα, η οικία Σαριπόλου βρισκόταν στη βορειοδυτική γωνία Πατησίων και Χαλκοκονδύλη. Ανήκε στον νομικό Ιωάννη Σαρίπολο και χτίστηκε περίπου το 1870. Πέρασε στις κόρες του και το 1908 έφυγε από την ιδιοκτησία της οικογένειας. Άντεξε σχεδόν 90 χρόνια προτού κατεδαφιστεί το 1956 για να δώσει τη θέση του σε ένα ακόμα απρόσωπο και κακοσυντηρημένο κτίριο γραφείων, από αυτά που γέμισαν την Πατησίων μετά το 1960. H Αθηνά Σαρίπολου-Λίβα, μία από τις κόρες του Ιωάννη, απαθανάτισε σε υδατογραφίες το εσωτερικό και το εξωτερικό του πατρικού της σπιτιού. Οικία Τσοποτού http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/article3769972.ece/BINARY/w660/Tsopotos4.JPG http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/article3769973.ece/BINARY/w660/Tsopotos_today.jpg Ένα από τα πιο ιδιαίτερα και ξεχωριστά σπίτια βρισκόταν στη γωνία Πειραιώς και Μενάνδρου. Ο άγνωστος αρχιτέκτονας είχε αντιγράψει το Μνημείο του Λυσικράτη στην Πλάκα. Το οίκημα άντεξε ακριβώς 100 χρόνια, από το 1870 μέχρι το 1970 που κατεδαφίστηκε. Στη θέση του, άλλο ένα απρόσωπο πολυόροφο κτίριο. +2 κτίρια που χαιρόμαστε αφάνταστα που διατηρήθηκαν Πείτε το τύχη, πείτε το αρχιτεκτονική αξία, δύο θαυμάσια μέγαρα επιβίωσαν μέχρι τις μέρες μας και μπορεί ο καθένας να τα επισκεφθεί. Νομισματικό Μουσείο / Ιλίου Μέλαθρον http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/article3769962.ece/BINARY/w660/Iliou1.jpg http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/article3769963.ece/BINARY/w660/Iliou2.jpg Το υπέροχο αυτό οικοδόμημα (αναγεννησιακού ρυθμού με στοιχεία νεοελληνικού νεοκλασικισμού) σχεδιάστηκε από τον Τσίλερ ως κατοικία του διάσημου Ερίκου Σλίμαν, του ερευνητή και ερασιτέχνη αρχαιολόγου που ανακάλυψε τον θησαυρό της αρχαίας Τροίας. Το μέγαρο ολοκληρώθηκε το 1881 και στη διακόσμησή του ενσωματώνει στοιχεία -μωσαϊκά, ζωγραφικές συνθέσεις, αγάλματα κ.λπ.- από αρχαιολογικά θέματα, τρωικά και μυκηναϊκά ευρήματα, πομπηιανές τοιχογραφίες κ.ά. Θεωρείται από τα τελειότερα δημιουργήματα του Τσίλερ. Από το 1926 ανήκει στο ελληνικό δημόσιο που στέγασε εκεί το Συμβούλιο της Επικρατείας και τον Άρειο Πάγο μέχρι το 1981. Μετά από πολύχρονη αποκατάσταση των εκτεταμένων φθορών εγκαταστάθηκε εκεί το 1998 το Νομισματικό Μουσείο. Βίλα Ιλίσια http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/article3769974.ece/BINARY/w660/villa_ilissia_1.jpg http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/article3769975.ece/BINARY/w660/villa_ilissia_2.jpg Η Sophie de Marbois-Lebrun, η γνωστή μας Δούκισσα της Πλακεντίας, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1837 και παρήγγειλε στον αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη την οικοδόμηση έξι κτιρίων. Ανάμεσά τους το Μέγαρο Δουκίσσης Πλακεντίας στην Πεντέλη και η Villa Ilissia, το χειμερινό της ανάκτορο, στη σημερινή λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας που την εποχή εκείνη ήταν από τα ομορφότερα βουλεβάρτα της πόλης με ιδιωτικές επαύλεις και δημόσια κτίρια. Κτίσμα λιτό και επιβλητικό, ολοκληρώθηκε το 1848 και πέρασε στην κυριότητα του ελληνικού δημοσίου μετά τον θάνατο της Δούκισσας το 1854. Στέγασε τη Σχολή Ευελπίδων και άλλες στρατιωτικές αρχές. Από το 1930 στεγάζει το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Πηγές φωτογραφιών: Ιστ. Φωτ. Αρχ. ΒΧΜ, Αρχείο Σωτηρίου, Νεοελληνική Ιστορική Συλλογή Κωνσταντίνου Τρίπου – Φωτογραφικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη, www.elia.org.gr, Google Street View, Αρχείο ΕΡΤ Πηγή: http://news247.gr/eidiseis/weekend-edition/o-katedafismenos-politismos-ths-athhnas-ktiria-poy-gkremisame-kai-to-metaniwsame.3769931.html -
Έλλειψη συντήρησης σε δηµόσια έργα και κτίρια - ασυντήρητο το 80%
Engineer posted μια είδηση in Έργα-Υποδομές
Στα όριά τους βρίσκονται λόγω έλλειψης συντήρησης γέφυρες και δηµόσια κτίρια σε όλη τη χώρα, µε τους ειδικούς να προειδοποιούν και να ζητούν ελέγχους και επιθεωρήσεις άµεσα. Καμπανάκι» για την κατάσταση μεγάλου τμήματος των δημόσιων υποδομών στη χώρα µας, οι οποίες παραµένουν ασυντήρητες ή συντηρούνται αποσπασµατικά παρά το γεγονός ότι φτάνουν ή έχουν ξεπεράσει το όριο ηλικίας τους, χτύπησε η κατάρρευση της γέφυρας στην Καβάλα. Η έλλειψη συντήρησης, µάλιστα, δεν αφορά µόνο στις γέφυρες αλλά και στα δηµόσια κτίρια, όπως επεσήµανε σε χθεσινές δηλώσεις του ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιµελητηρίου Ελλάδας, Γιώργος Στασινός, ζητώντας τη δηµιουργία ηλεκτρονικού µητρώου έργων υποδοµής, το οποίο ήδη προετοιµάζει το υπουργείο Υποδοµών. «Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει πραγµατικά για το θέµα της συντήρησης των υποδοµών. ∆εν υπάρχει τακτική συντήρηση. ∆εν υπάρχει προγραµµατισµός» είπε. Προσέθεσε, µάλιστα, ότι το ίδιο συµβαίνει και µε τα δηµόσια κτίρια, όπου έχει ελεγχθεί για θέµατα ασφαλείας µόνο το 30% περίπου, «και σε αυτά περιλαµβάνονται όχι µόνο γραφεία αλλά και σχολεία, νοσοκοµεία και άλλα κτίρια συνάθροισης κοινού». Περίπου το 80% των υποδοµών στη χώρα συµπληρώνει χρόνο µε τον χρόνο το προσδόκιµο ζωής του. «Οι βασικές υποδοµές όχι µόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης δηµιουργήθηκαν τις δεκαετίες '60, '70 και '80» εξηγεί στο «Εθνος» ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου Πολιτικών Μηχανικών, Αρης Χατζηδάκης: «Η 50ετία είναι ο επίσηµος χρόνος ζωής των κατασκευών από σκυρόδεµα. Ωστόσο, υπάρχουν υποδοµές που εκτός της φυσιολογικής γήρανσης υφίστανται πλήρη αλλαγή φορτίων µε αύξηση της κυκλοφορίας και βαρύτερα οχήµατα. Είναι αναγκαίο να οργανωθούν άµεσα επιθεωρήσεις, αφού προηγηθεί µια ιεράρχηση των αναγκών, δεδοµένου ότι τα κόστη είναι σηµαντικά». Το υπουργείο Υποδοµών καταρτίζει σχέδιο νόµου για το ηλεκτρονικό µητρώο υποδοµών, ώστε να προχωρήσουν εντατικοί έλεγχοι. Να σηµειωθεί ότι η γέφυρα που κατέρρευσε στην Καβάλα είναι η πρώτη που «σπάει» υπό το βάρος φορτίου και όχι από την πίεση πληµµυρικού φαινοµένου, λίγες µόλις εβδοµάδες µετά τη δηµοσιοποίηση των σοβαρών προβληµάτων στην υπόγεια κοίτη του Ιλισού εξαιτίας της έλλειψης συντήρησης και περίπου τρεις µήνες µετά την κατάρρευση της γέφυρας Μοράντι στη Γένοβα, η κατάρρευση της οποίας παρέσυρε στον θάνατο 43 άτοµα. Ειδικά όσον αφορά στις περίπου 3.000 γέφυρες που υπάρχουν στο δίκτυο των παλαιών εθνικών οδών και του επαρχιακού οδικού δικτύου, σύµφωνα µε την καταγραφή που έχει κάνει η Εγνατία Οδός, εκτιµάται ότι «από την κατασκευή τους και µετά δεν έγιναν συστηµατικοί έλεγχοι και δεν συντηρήθηκαν», όπως επισηµαίνει στο «Εθνος» ο Παναγιώτης Πανέτσος, δρ πολιτικός µηχανικός και προϊστάµενος ελέγχου και συντήρησης τεχνικών έργων της Εγνατίας. Ο ίδιος, µάλιστα, υπογραµµίζει ότι πλέον είναι επιτακτική η ανάγκη ελέγχου της σηµερινής εναποµείνασας ασφάλειάς τους. Χαρακτηριστικό της έλλειψης σχετικών πληροφοριών είναι το γεγονός ότι «για αρκετές από τις γέφυρες αυτές δεν είναι γνωστή η ακριβής θέση τους, ο χρόνος κατασκευής τους και οι διαστάσεις τους, ενώ δεν είναι διαθέσιµες οι µελέτες και το µητρώο κατασκευής τους» σηµειώνει ο κ. Πανέτσος. Πριν από 30-50 χρόνια Και όλα αυτά την ώρα που οι περισσότερες από αυτές τις γέφυρες έχουν κατασκευαστεί πριν από 30-50 χρόνια και έχουν ήδη διανύσει ένα µεγάλο µέρος του θεωρητικού κύκλου ζωής τους, χωρίς να ελεγχθεί ποτέ η κατάστασή τους και χωρίς να εφαρµοστεί οποιαδήποτε συντήρηση. Για τις 1.100 από αυτές, µάλιστα, η Εγνατία είχε ήδη προετοιµάσει και διεξαγάγει διαγωνισµό ανάθεσης τεσσάρων µελετών οδικής ασφάλειας γεφυρών παλαιών εθνικών και επαρχιακών οδών στο µεγαλύτερο µέρος της χώρας, µε αρχικό προϋπολογισµό περίπου 1 εκατοµµυρίου ευρώ. Στο πλαίσιο του έργου προβλεπόταν ο εντοπισµός, η αποτύπωση της γεωµετρίας, ο οπτικός και ενόργανος έλεγχος, η λήψη δοκιµίων, η αξιολόγηση και η πρόταση έργων συντήρησής τους. Ωστόσο, έως και σήµερα δεν βρέθηκε κονδύλι χρηµατοδότησης ώστε να προχωρήσει η δράση. Το περασµένο καλοκαίρι η Εγνατία είχε αποστείλει στο υπουργείο Υποδοµών πρόταση για τη δηµιουργία Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, στο οποίο θα περιλαµβάνονται όλα τα στοιχεία για τη µελέτη, κατασκευή, τα ευρήµατα και τις βλάβες, την αξιολόγηση, τις προτεινόµενες επεµβάσεις αλλά και τα αποτελέσµατα των ελέγχων ώστε να οργανωθούν και να υλοποιηθούν προγραµµατισµένες επιθεωρήσεις στις γέφυρες. «Από κόσκινο θα περάσουν οι υποδοµές» είχε πει σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής» της 4ης Νοεµβρίου ο υπουργός Υποδοµών Χρήστος Σπίρτζης. Στο πλαίσιο του Εθνικού Μητρώου Γεφυρών, µάλιστα, προτείνεται η δηµιουργία ενιαίου εγχειριδίου επιθεωρήσεων, το οποίο θα ισχύει για όλες τις γέφυρες, συµπεριλαµβανοµένων αυτών στους σύγχρονους αυτοκινητοδρόµους, οι οποίες ελέγχονται και συντηρούνται «αλλά ανεξάρτητα, µε διαφορετικά κριτήρια, προδιαγραφές και διαδικασίες για κάθε φορέα διαχείρισης, ιδιώτη ή δηµόσιο, ενώ καταγράφονται και τηρούνται σε ξεχωριστά µητρώα», όπως επισηµαίνεται. Από την πλευρά του, και το υπουργείο Υποδοµών καταρτίζει ήδη σχέδιο νόµου για το ηλεκτρονικό µητρώο υποδοµών, το οποίο θα δώσει τα «εργαλεία» για την εκπόνηση εντατικών ελέγχων κάθε κρίσιµης υποδοµής στη χώρα. Το Μητρώο «θα περιλαµβάνει τις απαραίτητες µελέτες και προβλέψεις για την ασφάλεια, τη συντήρηση και τη λειτουργία κάθε υποδοµής. Με τη λειτουργία αυτού του συστήµατος θα µπορεί κάθε δηµόσιος φορέας να προγραµµατίσει εγκαίρως τη συντήρηση και το κόστος της, να προβλέψει το απαιτούµενο προσωπικό και τις δεξιότητές του και ταυτόχρονα οι αρµόδιοι φορείς θα έχουν το εργαλείο για τον εποπτικό έλεγχο, τη συντήρηση και την ασφάλεια των υποδοµών και των πολιτών. Θα γνωρίζουµε, µε δυο λόγια, όλοι πότε έγινε συντήρηση, πότε πρέπει να γίνει, από ποιους και ποιος έχει την ευθύνη λειτουργίας» είχε πει ο υπουργός Υποδοµών, Χρήστος Σπίρτζης, σε συνέντευξή του στο «Εθνος της Κυριακής». -
Mη κατοικήσιμα σχεδόν τα μισά κτίρια στις πυρόπληκτες περιοχές
Engineer posted μια είδηση in Επικαιρότητα
Συνεχίστηκαν για δεύτερη ημέρα οι αυτοψίες που διενεργούν οι μηχανικοί του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στις πληγείσες από τις πυρκαγιές περιοχές. Ειδικότερα, ο συνολικός αριθμός των αυτοψιών που έχουν πραγματοποιηθεί, ανέρχεται σε 2.489, εκ των οποίων οι 1.740 διενεργήθηκαν την Τετάρτη και οι υπόλοιπες 749 προχθές, Τρίτη. Από τα 2.489 κτίρια που ελέχθησαν τα 1.271 (ποσοστό 51,07%) κρίθηκαν κατοικήσιμα και τα 1.218 (ποσοστό 48,93%) μη κατοικήσιμα ενώ τις αυτοψίες διενήργησαν 340 μηχανικοί του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Επίσης, σε συνεργασία του Υπουργείου με την Περιφέρεια Αττικής, μεταφέρθηκαν 305 συνολικά -κατεστραμμένα από την πυρκαγιά- αυτοκίνητα, για να ελευθερωθούν οι κλεισμένοι δρόμοι στο Μάτι του Δήμου Μαραθώνα.