Αναζήτηση στην κοινότητα

Η αρχαιολογική ανασκαφή που πραγματοποιείται στην περιοχή του Φαληρικού Δέλτα έφερε στο φως νέα εντυπωσιακά ευρήματα τις τελευταίες 20 μέρες, στο πλαίσιο του έργου για την κατασκευή του Κέντρου Πολιτισμού-Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος». Τα ευρήματα παρουσίασε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) η έφορος αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων Στέλλα Χρυσουλάκη, η οποία εισηγήθηκε τη συνέχιση της ανασκαφής λόγω της σπουδαιότητας των ευρημάτων. Στο νότιο τμήμα του σκάμματος και μάλιστα στην ανώτερη στρώση της νεκρόπολης, δηλαδή σε βάθος μόλις 2,5 μέτρων από την επιφάνεια, ανακαλύφθηκε πολυάνδριο, ομαδική ταφή 80 δεσμωτών, οι οποίοι είναι τοποθετημένοι ο ένας δίπλα στον άλλο, αρκετοί δε από αυτούς φέρουν χειροπέδες. Το σημαντικό στοιχείο του ευρήματος είναι ότι μπορεί να χρονολογηθεί με ασφάλεια εξαιτίας δύο τριφυλλόστομων οινοχόων που βρέθηκαν, τοποθετώντας το στο τρίτο τέταρτο του 7ου αιώνα, γεγονός που ενδέχεται να το συνδέει με το Κυλώνειον Άγος. Από την ομαδική ταφή των 80 ανδρών έχει καθαριστεί το 50% και φαίνεται ότι είναι νέοι άνδρες, καλοζωισμένοι, με άριστη οδοντοφυΐα, και εκ πρώτης όψεως δεν έχουν κατάγματα στα οστά. Ένας μόνο, είχε αιχμή βέλους καρφωμένη στον ώμο και η εξήγηση είναι πως ίσως είχε αιχμαλωτιστεί. Από την άποψη της ταφονομίας, στο σημείο αυτό της νεκρόπολης εμφανίζεται για πρώτη φορά μια συνεπής διάταξη στο χώρο, τόσο για τις ταφικές πυρές όσο και για τους κιβωτιόσχημους τάφους και σαφής προσανατολισμός Β-Ν που είναι παράλληλος με την αρχαία ακτογραμμή. Ο τελευταίος νεκρός που αποκαλύφθηκε στις 31 Μαρτίου, έχει δεμένα πόδια, πράγμα που ίσως συνδέει το πολυάνδριο της Εσπλανάδας με τους αποτυμπανισμένους που αποκαλύφθηκαν έναν αιώνα νωρίτερα, σύμφωνα με την κ. Χρυσουλάκη. Το ΚΑΣ κλήθηκε να γνωμοδοτήσει ως προς τη διατήρηση ή όχι των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στην περιοχή δενδροφύτευσης του Κέντρου, αλλά λόγω των εντυπωσιακών ευρημάτων που παρουσίασε η επικεφαλής της ανασκαφής, το ΚΑΣ αποφάσισε να κάνει αυτοψία στο χώρο και να ζητήσει την ολοκληρωμένη πρόταση της εφορίας για την από εδώ και πέρα διαχείριση του χώρου. Το Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» στις συνεννοήσεις με την έφορο έχει καταστήσει σαφές ότι δεν πρόκειται να κάνει εκεί δεντροφυτεύσεις μετά τα ευρήματα όμως δεν έχει πάρει θέση για την συνολική διαχείριση του χώρου. Η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη αναφέρθηκε στην υπουργική απόφαση που προβλέπει τη δημιουργία μικρού μουσείου που θα περιλαμβάνει τα ευρήματα και σημείωσε ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει πλήρης πρόταση από την εφορία αρχαιοτήτων. Τα νέα ευρήματα παρουσιάζουν τεράστια ιστορική σημασία, γεγονός που απαιτεί τη συνεργασία της πολιτικής ηγεσίας με το Ίδρυμα, ώστε να υπάρξει κοινός σχεδιασμός για την ανάδειξη και συντήρηση των αρχαιοτήτων. Πηγή: http://www.topontiki.gr/article/166962/faliriko-delta-simantiki-arhaiologiki-anakalypsi-vrethike-omadikos-tafos-80-andron

Για 1200 περίπου χρόνια, βρισκόταν 10 μέτρα κάτω από την θάλασσα. Τα τελευταία χρόνια υποβρύχιες ανασκαφές υπό τον Γάλλο Franc Goddio έφεραν στο φως ευρήματα εξαιρετικού ενδιαφέροντος. Το Ηράκλειον ή Θώνις , κατά τους αρχαίους Αιγύπτιους, ήταν παραθαλάσσια πόλη με λιμάνι πλησίον της κώμης Μένουθις, που ήταν κυριότερος ναυτικός κόμβος της αρχαίας Αιγύπτου με την Ελλάδα. Άνθισε για δύο αιώνες, από το 550 π.Χ. ως το 331 π.Χ. Την αναφέρουν ο Ηρόδοτος και ο Στράβων. Από μια στήλη που βρέθηκε στην Ναυκρατίδα το 1899 έγινε γνωστό ότι οι Αιγύπτιοι το ονόμαζαν "λιμάνι στην θάλασσα των Ελλήνων". Το σημείο αυτό βρίσκεται σήμερα σε βάθος δέκα μέτρα μέσα στη θάλασσα και έξι χιλιόμετρα στα ανοιχτά της σημερινής ακτής, σε θέση που ανακαλύφθηκε το 2001 από την αρχαιολογική ομάδα του Φρανκ Γκοντιό. Η πόλη ήταν κτισμένη επάνω σε νησιά που συνδέονταν με γέφυρες. Οι αρχαιολογικές έρευνες αποκάλυψαν τα ερείπια πολλών συνοικιών και πάνω από εξήντα ναυάγια που χρονολογούνται από τον 6ο π.Χ. ως τον 2ο μ.Χ. αιώνα. Το όνομα της πόλης ανάγεται στον περίφημο ναό που ήταν φημισμένος σε ολόκληρο τον αρχαίο κόσμο και ήταν αφιερωμένος στον ημίθεο Ηρακλή. Ο Ηρόδοτος αναφέρει ότι εκεί κατέφυγε ο Πάρις με την Ελένη για να ξεφύγει από τον οργισμένο Μενέλαο, πριν ξεσπάσει ο Τρωικός πόλεμος. Ο ναός αυτός είχε μαντείο και αρχικά ήταν αφιερωμένος στον Αιγύπτιο θεό της ιατρικής Χονς, τον οποίο οι Έλληνες ταύτισαν με τον Ηρακλή. Αργότερα το ιερό αφιερώθηκε στον Αιγύπτιο θεό Άμωνα, πατέρα του Χονς. Το Ηράκλειον ήταν σημαντικό θρησκευτικό κέντρο με αξιόλογη εμπορική κίνηση. Σε στήλη που βρέθηκε αναγράφεται ότι το λιμάνι εισέπραττε φόρο 10% σε όλα τα εμπορεύματα των πλοίων που το χρησιμοποιούσαν. Η κοντινή Κάνωπος ήταν διάσημη για τα ιερά της που ήταν αφιερωμένα στον Όσιρι και άλλους θεούς, τα οποία έλκυαν προσκυνητές από μακριά με τις θαυματουργές θεραπείες που υπόσχονταν. Πάντως κατά τον Ρωμαίο φιλόσόφο Σενέκα, ήταν παράδειγμα διεφθαρμένης πόλης.Ο Νίκανδρος, ποιητής του 2ου αιώνα π.Χ., αναφέρει ότι ο πηδαλιούχος του Μενέλαου, Κάνωπος, έχασε τη ζωή του εκεί, όταν δαγκώθηκε από οχιά κρυμμένη στην άμμο του Ηρακλείου, εξ ου και το όνομα της πόλης.Έχοντας κατά πάσα πιθανότητα ιδρυθεί γύρω στο 700 π.Χ., οι πόλεις Θώνις - Ηράκλειον και Κάνωπος έπαιξαν σημαντικό ρόλο ως εμπορικοί κόμβοι ανάμεσα στην αρχαία Αίγυπτο, την Ελλάδα και την ευρύτερη Μεσόγειο. Πολλά φυσικά φαινόμενα προκάλεσαν την βύθιση αυτών των πόλεων σε βάθος έως και 10μέτρα κάτω από την θάλασσα, όπως η φυσική άνοδος της θάλασσας, η καθίζηση και σεισμοί που προκάλεσαν παλιρροϊκά κύματα. Καταστράφηκαν πολλές φορές και τελικά εξαφανίστηκαν τον 8 ο μ.Χ.αιώνα. Σήμερα τα ερείπια του Ηρακλείου βρίσκονται σε απόσταση 2,5km από την ακτή. Για αιώνες οι αρχαιολόγοι θεωρούσαν ότι οι πόλεις αυτές δεν ήταν παρά ένας μύθος! Aρχαία πόλη Ηράκλειον-Θώνις στο Δέλτα του Νείλου.pdf Πηγή βίντεο: http://archeowiesci.pl/2013/05/01/najwiekszy-port-egiptu-ukryty-na-dnie-morza/

Το παραποτάμιο δάσος του Νέστου αποτελούσε ένα από τα μεγαλύτερα υδροχαρή δάση της Μεσογείου. Στις αρχές του περασμένου αιώνα είχε έκταση 120.000 στέμματα και καταλάμβανε σχεδόν το 1/4 της συνολικής έκτασης του δέλτα. Οι διαδοχικές εκχερσώσεις από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 και η ευθυγράμμιση της κοίτης του ποταμού την ίδια εποχή που ανακόπτει τη λειτουργία του δελταϊκού συστήματος, είχαν ως αποτέλεσμα τη δραματική συρρίκνωση του μεγαλοπρεπούς άλλοτε δάσους. Κατά τη διάρκεια της κατοχής και ιδιαίτερα στα δύο πρώτα δύσκολα χρόνια οι κάτοικοι της περιοχής επιβίωσαν κυριολεκτικά χάρη στο παραποτάμιο δάσος. Οι βουλγαρικές δυνάμεις κατοχής ανακήρυξαν το παραποτάμιο δάσος εθνικό πάρκο, απαγόρευσαν κάθε χρήση και μόνο ο Βούλγαρος μονάρχης είχε το δικαίωμα να κυνηγά εκεί. Επίσης, σε όλη τη διάρκεια της κατοχής το αδιάβατο δάσος του δέλτα χρησίμευε ως καταφύγιο και ορμητήριο των ανταρτών. Σήμερα, παρά το γεγονός ότι το παραποτάμιο δάσος του Νέστου περιορίζεται σε μόλις 8.000 περίπου στρέμματα, αποσπασματικά σωζόμενα εκατέρωθεν των αναχωμάτων του ποταμού, εξακολουθεί να κατέχει τα πρωτεία, ως το μοναδικό σε έκταση φυσικό παρόχθιο δάσος της Ελλάδας, και ως το ωραιότερο υδροχαρές δάσος της Ευρώπης. Στο δάσος απαντούν περισσότερα από 800 είδη ασπόνδυλων και σπονδυλωτών ζώων και 340 είδη φυτών, πολλά εκ των οποίων προστατεύονται από την Κοινοτική και την εθνική νομοθεσία. Λόγω του μεγάλου αριθμού ειδών το παραποτάμιο δάσος αποτελεί τμήμα του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και περιλαμβάνεται εντός των ορίων του Τόπου Κοινοτικής Σημασίας «Δέλτα Νέστου και λιμνοθάλασσες Κεραμωτής – ευρύτερη περιοχή και παράκτια ζώνη (GR1150010)». Η αξία του παραποτάμιου δάσους Νέστου σε συνδυασμό με το ιστορικό διαχείρισής του, ανέδειξαν την ανάγκη για την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου έργου αποκατάστασης και ανάδειξης της περιοχής. Το δέλτα του ποταμού Νέστου, έκτασης 550.000 στρεμμάτων, αποτελεί «Υδροβιότοπο Διεθνούς σημασίας. Εκτείνεται από τη Νέα Καρβάλη έως τα Άβδηρα, και προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar και το NATURA 2000. Δείτε την περιοχἠ στον χάρτη –> http://wikimapia.org/19330150/el/Μέγα-Δάσος-Κοτζά-Ορμαν Πληροφορίες –> Οικοτουριστικὸς οδηγός – EKBY, ΝΕΣΤΟΣ παραποτάμιο δάσος αποκατάσταση και ανάδειξη –> http://www.ekby.gr/nestos/

Οι Αθηναίοι θα ιδρύσουν μια νέα σχέση με την πόλη. Μια νέα θέα θα αναδυθεί, καθώς μία πρωτόγνωρη για τους περισσότερους γεωμετρία ανάμεσα στη θάλασσα, τους λόφους και τα σπίτια θα μεταβάλει για πάντα τη ματιά. Ακουγα την αφήγηση του αρχιτέκτονα Τζόρτζιο Μπιάνκι, στενού συνεργάτη του Ρέντσο Πιάνο, καθώς ξετύλιγε σκέψεις γύρω από το μεγάλο έργο στο Δέλτα Φαλήρου, αυτού που ήδη έχει αλλάξει τη δυναμική της Καλλιθέας και της ακτογραμμής. Και λίγο μετά, ο Μάρτιν Κνάιτ, ο Ολλανδός αρχιτέκτων του γραφείου Okra που έχει αναλάβει τη μεγάλη παρέμβαση στο αθηναϊκό κέντρο, γνωστή και ως Rethink Athens, μιλούσε για την ανάγκη μιας νέας ισορροπίας (αστικού χώρου, χρήστη, συναισθήματος και λειτουργίας). Ηταν σαν δύο κανάλια, από άλλες πηγές, που και τα δύο εξέβαλαν στην ίδια δεξαμενή. Σπάνια ευκαιρία να έχεις ενώπιόν σου σε αντιπαραβολή και αλληλοσυμπλήρωση δύο βασικούς συντελεστές όσων συμβαίνουν και θα συμβούν στην Αθήνα. Mε οικοδεσπότη το Harvard Club of Greece και με βασικούς πόλους της εκδήλωσης τα Ιδρύματα Νιάρχου και Ωνάση, το The Hub, στα Πετράλωνα, μεταβλήθηκε για δύο ώρες σε έναν αντιδραστήρα ιδεών. Με συνδετικό κρίκο, τον αρχιτέκτονα Αλέξανδρο Σαμαρά, που συντόνισε και εμπλούτισε την εκδήλωση και με σημαντικό βραχίονα ιδεών και σκέψης τον αρχιτέκτονα καθηγητή Γεώργιο Πανέτσο, αυτή η εκδήλωση με τίτλο «Aλλάζοντας την Αθήνα» έγινε μία πλατφόρμα πάνω στην οποία εκτέθηκαν βασικές έννοιες και προτάσεις για το μέλλον των πόλεων. Εν προκειμένω της Αθήνας. Αν μπορώ να συνοψίσω την αίσθηση αυτής της συνάντησης, είναι η ανάγκη δημιουργίας ρηγμάτων στην ομοιομορφία της Αθήνας. Η ανάγκη ανάδυσης νέων σημείων αναφοράς μέσα από την ευεργετική ένταση που γεννά η αναδιάταξη του αστικού χώρου. Η ανάγκη να υπογραμμιστεί το ζυγοστάθμισμα μιας σειράς φυγόκεντρων και αδρανών στοιχείων της πόλης προς όφελος του πολίτη. Δύσκολο να ορίσει κανείς, πόσο μάλλον να προβλέψει, πώς και κατά πόσον θα ωφεληθεί η Αθήνα από τις μεγάλες αυτές πρωτοβουλίες των Ιδρυμάτων. Δεν είναι μόνο θέμα ποιότητος έργων. Είναι και θέμα χρήσης και ένταξης από την ευρύτερη κοινωνία. Τα έργα στην Καλλιθέα, στο Φαληρικό Δέλτα, προχωρούν ολοταχώς και τα έργα στο κέντρο της Αθήνας θα αρχίσουν στο τέλος του έτους. Διεθνές και τοπικό Πάντως, η παρουσία των νέων, αυτών, ανδρών, του Τζόρτζιο Μπιάνκι (για το Δέλτα Φαλήρου) και του Μάρτιν Κνάιτ (για το Rethink Athens) μου ενίσχυσε την εντύπωση ότι υπάρχει η εκ μέρους τους συναίσθηση ότι δραστηριοποιούνται στην Αθήνα και όχι σε οποιαδήποτε πόλη. Ηταν συγκινητική η στάση του Μάρτιν Κνάιτ όταν είπε ότι αποφάσισε να λάβει μέρος στον διαγωνισμό για το Rethink Athens, «επειδή ήταν η Αθήνα» (και «γιατί δεν είναι όπως θα έπρεπε να είναι»). Παρομοίως, ο Τζόρτζιο Μπιάνκι, με έδρα την Τζένοβα, όπου και εκεί δούλεψε για την αναγέννηση του λιμανιού, είπε, και όχι μόνο μία φορά, ότι μπορούσε να καταλάβει τον μεσογειακό αέρα στο Δέλτα, τα χρώματα, τις μυρωδιές, τα δέντρα. Ασύνδετα φαινομενικά τα δύο έργα μεταξύ τους, αποκτούν μία δραματική συγχρονία και η σχεδόν παράλληλη ανάπτυξή τους δημιουργεί τον αντικειμενικά ευεργετικό κλυδωνισμό στην αστική ακινησία. Και οι δύο αρχιτέκτονες έχουν τον συνδυασμό του διεθνούς κάδρου και της αθηναϊκής εντοπιότητας. Δεν είναι τυχαίες οι αναφορές τους σε διεθνή παραδείγματα. Μου άρεσε η αναφορά του Μάρτιν Κνάιτ στο Ρότερνταμ, που ως γνωστόν ισοπεδώθηκε στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ηταν επιλογή της ολλανδικής κυβέρνησης, τότε, να προσφερθεί το Ρότερνταμ ως ένα αστικό πείραμα μοντερνισμού και να μην ανοικοδομηθεί ως είχε το ιστορικό κέντρο. Εγιναν ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα κτίρια (και ο περίφημος πεζόδρομος του 1952), αλλά η πόλη άδειασε από μόνιμους κατοίκους. Η επιστροφή των κατοίκων ήταν η πρόκληση στην οποία αναφέρθηκε ο Μάρτιν Κνάιτ. Ακόμη πιο εντυπωσιακό ήταν το παράδειγμα που παρουσίασε ο Τζόρτζιο Μπιάνκι όταν μας έδειξε μία φωτογραφική αντιπαράθεση. Δύο αεροφωτογραφίες, από τη μία ο Κήπος του Λουξεμβούργου στο Παρίσι και από την άλλη το Πάρκο στο Δέλτα Φαλήρου, με τη Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Aπό ψηλά φαίνονται παρόμοια σε μέγεθος και σχήμα, ορίζουν ένα σύνορο και ταυτόχρονα το διαλύουν. Γίνονται, δυνητικά και οι δύο περιπτώσεις, μοχλοί αλλαγής και ανάπτυξης (οικονομικής, αστικής, συναισθηματικής, οργανώνοντας εκ νέου το «βίωμα»). Η τεχνολογική πρωτοπορία και των δύο έργων φέρνει στη συζήτηση τη διάσταση της καινοτομίας ως βασικού μοχλού σε κάθε έργο προόδου. Στο Πάρκο του Δέλτα Φαλήρου η δημιουργία ενός τεχνητού λόφου που «καταπίνει» την ανθρώπινη κατασκευή, όπως και η στέγη-κάναβος από μείγμα ατσαλιού και τσιμέντου, που συλλέγει ενέργεια, είναι τομές σε διεθνές επίπεδο. Στην οδό Πανεπιστημίου, οι δεξαμενές νερού σε πολύ μικρό βάθος δημιουργούν, αντιστοίχως, μία υδάτινη εφεδρεία πρωτόγνωρη για τα αθηναϊκά δεδομένα. Πάντως, η παρέμβαση του Γιώργου Πανέτσου, που ήρθε και προέκτεινε τις βασικές παρατηρήσεις του Αλέξανδρου Σαμαρά περί δημοσίου χώρου, έθεσε το ζήτημα σε μία βάση κοινωνική, πολιτική, αισθητική και ηθική. Συνδέοντας τις βασικές του θέσεις για την Αθήνα, την «πιο αμερικανική πόλη» της Ευρώπης, με ένα μικρό αστικό πυρήνα που ομοιόμορφα και πληκτικά έχει πολλαπλασιαστεί, χωρίς τοπόσημα, εμμένοντας σε κατάσταση ημιτελούς αρρυθμίας, υπό τη δυναστεία «παραγόντων», ο Γιώργος Πανέτσος ενέπλεξε τα δύο μεγάλα αυτά έργα των Ιδρυμάτων Νιάρχου και Ωνάση ως καταλύτες που δημιουργούν το απαραίτητο «βάθος» και τη ζητούμενη «ποικιλία». Πηγή: http://www.kathimerini.gr/775827/article/proswpa/proskhnio/dyo-erga-dyo-maties-mia-polh

Στη σημερινή δημοσίευση δεν θα σας αποθεώσουμε την ανάπλαση την οποία γίνεται αυτή την εποχή στο έργο της ανάπλασης του Φαληρικού Δέλτα στο σημείο που βρισκόταν ο παλιός Ιππόδρομος. Ένα από τα πλέον εντυπωσιακά βίντεο μας ξεναγεί μήνα-μήνα στον τρόπο με τον οποίο θα κατασκευαστεί το Κέντρο Πολιτισμού από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος που χρηματοδοτεί 100% το οραματικό αυτό έργο. Δείτε σε φωτορεαλιστικό βίντεο τις μεθόδους κατασκευής του πάρκου, της Λυρικής Σκηνής και φυσικά της Εθνικής βιβλιοθήκης αλλά και της τεχνητής λίμνης σε σχήμα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο. Πρόκειται σαφώς για το εντυπωσιακότερο βίντεο της ιστοσελίδας για το 2012. Μέχρι να δούμε με τα ίδια μας τα μάτια το έργο να ξεδιπλώνεται ας απολαύσουμε το βίντεο κατασκευής του: http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=aHOJyPOxmnk Πηγή: www.ypodomes.com