Αναζήτηση στην κοινότητα

Τα φυσικά εδάφη αναπτύχθηκαν και αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια των αιώνων ως αποτέλεσμα φυσικών χημικών και βιολογικών διαδικασιών. Μέσα στη μεγάλη αυτή χρονική διάρκεια το έδαφος έχει δεχθεί την επίδραση εξωγενών παραγόντων και κυρίως μεταβολές του κλίματος που έχουν παρατηρηθεί κατά το διάστημα αυτό. Ενώ λοιπόν κάτω από τις συνθήκες αυτές το έδαφος έως πριν από μερικές δεκάδες χρόνια εξελισσόταν ανάλογα με τις συνθήκες του φυσικού ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος, πλέον λιγότερο ή περισσότερο αυτό έχει αρχίσει να δέχεται μεγάλο μέρος των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων. Ο άνθρωπος αποτελεί έτσι έναν από τους κύριους παράγοντες μεταβολής του εδάφους σημαντικότερο πολλές φορές και από τους φυσικούς παράγοντες που είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ του κλίματος, των οργανισμών, των τοπογραφικών συνθηκών, του μητρικού υλικού και του χρόνου. Το έδαφος αποτελεί βάση για πολυάριθμες περιβαλλοντικές, οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές λειτουργίες, οι οποίες είναι καθοριστικές για τη ζωή. Για τον λόγο αυτόν η ορθή διαχείριση της γης και των εδαφικών πόρων αποτελεί προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων. Η 17η Ιουνίου καθιερώθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως Παγκόσμια ημέρα για την καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας (Word Day to Combat Desertification and Drought). Στόχος ήταν και είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση για τους κινδύνους του φαινομένου, καθώς και η συνεργασία των κρατών και της διεθνούς κοινότητας για την δημιουργία βασικών εργαλείων που θα βοηθούσαν στην αντιμετώπισή του. Ο φετινός εορτασμός εστιάζει και επικεντρώνεται όχι μόνο στην μείωση της έντασης της ερημοποίησης και της ξηρασίας, αλλά και στη σταδιακή ανατροπή τους με την μετατροπή του υποβαθμισμένου εδάφους σε εύφορο. Η αποκατάσταση του υποβαθμισμένου εδάφους, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη μπορεί να έχει πολλαπλά οφέλη για την παγκόσμια κοινότητα, όπως οικονομική ανθεκτικότητα, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, αύξηση των εισοδημάτων και της επισιτιστικής ασφάλειας. Η προσπάθεια αυτή θα συνεισφέρει επίσης στην προστασία της βιοποικιλότητας, θα επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή και θα στηρίξει την πράσινη ανάκαμψη. Η σημερινή μέρα μας καλεί ως πρόσωπα και ως κοινότητα να δούμε το έδαφος ως έναν πολύτιμο φυσικό πόρο που καλεί για βοήθεια. Ο καθένας από εμάς έχει ένα ρόλο να παίξει στην πορεία προς το μέλλον. Ο κόσμος προχωράει και με το δικό μας βήμα. *Ο Ευάγγελος Ματζίρης είναι Δασολόγος – Εδαφολόγος M.Sc, Ph.D, Προϊστάμενος Τμήματος Μελετών και Σχεδιασμού Αστικού Αστικού Πρασίνου του δήμου Θεσσαλονίκης View full είδηση

Ο τελευταίος αιώνας είναι ο θερμότερος των τελευταίων 100.000 ετών”, επεσήμανε ο Πρόδρομος Ζάνης, Καθηγητής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας, Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ στην κεντρική του ομιλία με θέμα: “Παγκόσμια υπερθέρμανση και η κλιματική αλλαγή στη Mεσόγειο - Πιέσεις και επιπτώσεις στον αγροτικό τομέα” , στο πλαίσιο της διημερίδας που πραγματοποιείται στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ. Η διημερίδα διοργανώνεται από το διεπιστημονικό κέντρο αγροδιατροφής του ΑΠΘ (ΚΕΑΓΡΟ ΑΠΘ), σε συνεργασία με το Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) και τελεί υπό την αιγίδα του ΑΠΘ και της Περιφέρειας Kεντρικής Μακεδονίας. “Οι πρόσφατες αλλαγές στο κλίμα είναι ευρείες, γρήγορες και εντείνονται. Είναι πρωτοφανείς τα τελευταία 2 χιλιάδες χρόνια ενώ η τελευταία 100-ετία εκτιμάται ως η πιο θερμή τα τελευταία 100.000 χρόνια” είπε ο κ. Ζάνης. “Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα θα συνεχίζονται οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του άνθρακα και αυτό θα κάνει εφιαλτικές τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η τρέχουσα παγκόσμια δράση δεσμεύσεων μέχρι το 2030 δεν είναι σύμφωνη με αυτό που απαιτείται για τον περιορισμό της παγκόσμιας θέρμανσης στους 1,5 ° C. Μακροπρόθεσμα η μέση υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 1,5 ° C, θα ξεπεραστεί στα επόμενα 20 χρόνια με περισσότερες από 50% πιθανότητες στις αρχές της δεκαετίας του 2030. Αν δεν υπάρξουν άμεσες, γρήγορες και μεγάλης κλίμακας μειώσεις στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ο περιορισμός της θέρμανσης στους 1,5 ° C δεν θα είναι εφικτός. Η επιστημονική κοινότητα μελετά μελλοντικά σενάρια από τα πιο ακραία όπου θα υπάρχει μηδενική πρόσθετη δράση για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής (και δεν είναι πράγματι συμβατά με τις τρέχουσες τάσεις) και μπορεί να οδηγήσουν σε επίπεδα υπερθέρμανσης της τάξης των 4-5° C βαθμών Κελσίου μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα έως και πολύ ευοίωνα σενάρια που στοχεύουν σε καθαρές μηδενικές εκπομπές CO2 στη δεκαετία του 2050 (κλιματική ουδετερότητα) που είναι λογικά αλλά δεν γνωρίζουμε πόσο πιθανά. Αυτό θα εξαρτηθεί από το αν οι χώρες θα είναι σε θέση να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για επίτευξη καθαρών μηδενικών εκπομπών CO2 στα μέσα του αιώνα. “Δυστυχώς αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι η Μεσόγειος ανταποκρίνεται περισσότερο στους εντόνους ρυθμούς υπερθέρμανσης” υπογράμμισε ο κ. Ζάνης. “Από τα τέλη του 19ου αιώνα η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας έφτασε τον 1,1 ° C ενώ στη Μεσόγειο αυτή ανέρχεται σε 1,5 ° C και δυστυχώς αυτό μας δείχνει πόσο ευάλωτη είναι η περιοχή στην κλιματική μεταβολή. Επίσης είναι σημαντικό να τονιστεί ότι μπορούμε πλέον να ισχυριστούμε με μεγάλη βεβαιότητα ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες ευθύνονται σχεδόν εξ ολοκλήρου για αυτή την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας” εξήγησε ο κ. Zάνης.“Από τη σημερινή κατάσταση και τους 1,5 ° C έχουμε μπροστά μας πιο εφιαλτικά σενάρια με έντονη πίεση φαινομένων ξηρασίας και ερημοποίησης στις χώρες γύρω από τη Mεσόγειο. Επιπλέον, μισός βαθμός υπερθέρμανσης του πλανήτη φτάνοντας δηλαδή η θερμοκρασία τους 1.5 ° C θα προκαλούσε περαιτέρω ανιχνεύσιμες αλλαγές στη συχνότητα και την ένταση των καυσώνων και της ξηρασίας στις περιοχές γύρω από την Μεσόγειο που σε συνδυασμό με την μείωση των βροχοπτώσεων θα τις κάνει πιο ευάλωτες στην ερημοποίηση”. Σύμφωνα με εκτιμήσεις το χρονικό διάστημα 2041-2060 αναμένεται να αυξηθεί η στάθμη της θάλασσας της Μεσογείου από 20 έως 30 εκατοστά. View full είδηση

Πρωτοφανής είναι η πίεση που ασκεί σήμερα η ανθρωπότητα στους φυσικούς πόρους του πλανήτη, σύμφωνα με τη νέα έκδοση του Παγκόσμιου Άτλαντα Ερημοποίησης που εκπόνησαν επιστήμονες του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πάνω από το 75% των εδαφών του πλανήτη έχουν ήδη υποβαθμιστεί, με τους επιστήμονες να προειδοποιούν ότι το ποσοστό αυτό να είναι εξαιρετικά πιθανό να ξεπεράσει το 90% έως το 2050, με ανυπολόγιστες συνέπειες για το περιβάλλον και τη γεωργία. Ένα μεγάλο κομμάτι αυτών των επιπτώσεων βιώνει και η Ευρώπη. «Τα τελευταία 20 χρόνια, από τη δημοσίευση της τελευταίας έκδοσης του Παγκόσμιου Άτλαντα Ερημοποίησης, οι πιέσεις στη γη και στο έδαφος έχουν αυξηθεί δραματικά. Προκειμένου να διαφυλάξουμε τον πλανήτη μας για τις μελλοντικές γενιές, πρέπει επειγόντως να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε αυτούς τους πολύτιμους πόρους», επεσήμανε ο επίτροπος Εκπαίδευσης, Πολιτισμού, Νεολαίας και Αθλητισμού, Τίμπορ Νάβρατσιτς, ο οποίος είναι υπεύθυνος για το Κοινό Κέντρο Ερευνών. Πιο επιβαρυντικός από ποτέ ο ανθρώπινος παράγοντας Καθοριστικό ρόλο στην άνευ προηγουμένου επιβάρυνση των φυσικών πόρων του πλανήτη –που οδηγεί εμμέσως στην ερημοποίηση των εδαφών– διαδραματίζει η διαρκής αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού και οι αλλαγές στα πρότυπα κατανάλωσης. Αυτό σημαίνει ότι, σε ετήσια βάση, ένα μέγεθος εκτάσεων που ισοδυναμεί με το ήμισυ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (4,18 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα) υποβαθμίζεται, με την Αφρική και την Ασία να μετρούν τις μεγαλύτερες απώλειες. Στον Άτλαντα παρέχονται παραδείγματα για το πώς η ανθρώπινη δραστηριότητα οδηγεί τα είδη σε εξαφάνιση, απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια, εντείνει την κλιματική αλλαγή και συντελεί στον εκτοπισμό ανθρώπων από τις εστίες τους. Πιθανή η μείωση της φυτικής παραγωγής κατά 50% σε Ινδία, Κίνα και Αφρική Ο αγροτικός τομέας είναι ένας από τους κλάδους που εκ των πραγμάτων είναι πιο ευάλωτοι στις συνεπαγόμενες επιπτώσεις της υποβάθμισης των εδαφών. Σε συνδυασμό με τις πιέσεις που ασκεί η κλιματική αλλαγή, εκτιμάται ότι το φαινόμενο θα επιφέρει τη μείωση των παγκόσμιων αποδόσεων εσοδειών κατά περίπου κατά 10% έως το 2050. Η μεγαλύτερη συρρίκνωση της παραγωγής θα προκύψει στην Ινδία, την Κίνα και την υποσαχάρια Αφρική, όπου η υποβάθμιση των εδαφών ενδέχεται να αφανίσει μέχρι και τη μισή παραγωγή. Σε συνέχεια της επιταχυνόμενης αποψίλωσης των δασών, οι επιστήμονες κρίνουν ότι στο μέλλον θα είναι πιο δύσκολο να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ως αποτέλεσμα όλων αυτών, μέχρι το 2050 εκτιμάται ότι θα έχουν εκτοπιστεί μέχρι και 700 εκατομμύρια άνθρωποι από τις εστίες τους, εξαιτίας ζητημάτων που συνδέονται με τους εδαφικούς πόρους. Υψηλό τίμημα και για την Ευρώπη Για την ΕΕ, το οικονομικό κόστος της υποβάθμισης του εδάφους εκτιμάται σε δεκάδες δισ. ευρώ ετησίως. Η έκταση που έχει πάρει το φαινόμενο, εντείνει και τις ανησυχίες σχετικά με τις σοβαρότατες επιπτώσεις που σηματοδοτούνται για την ευρωπαϊκή γεωργία και το περιβάλλον, μεταξύ άλλων. «Ο Άτλας δείχνει ότι η Ευρώπη επηρεάζεται όλο και περισσότερο από την ερημοποίηση», σχολίασε ο Ευρωπαίος επίτροπος Περιβάλλοντος, Καρμένου Βέλα. Η τάση αυτή «υπογραμμίζει τη σημασία της ανάληψης δράσης για την προστασία του εδάφους και τη βιώσιμη χρήση της γης και των υδάτων σε τομείς πολιτικής όπως η γεωργία, η δασοκομία, η ενέργεια και η κλιματική αλλαγή. Αυτή είναι η προσέγγιση που προτείνεται στη Θεματική Στρατηγική για το Έδαφος της ΕΕ, και είναι η καλύτερη πιθανότητά μας ώστε να επιτύχουμε τους στόχους για την αειφόρο ανάπτυξη μέχρι το 2030», πρόσθεσε. Κλειδί για μετριασμό της ζημιάς η δράση σε τοπικό επίπεδο «Παρότι η υποβάθμιση της γης είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, λαμβάνει χώρα σε τοπικό επίπεδο και απαιτεί τοπικές λύσεις», αναφέρει η ανακοίνωση της Κομισιόν, με αφορμή τα ευρήματα του Άτλαντα. «Χρειάζεται μεγαλύτερη δέσμευση και αποτελεσματικότερη συνεργασία, σε τοπικό επίπεδο, για να σταματήσει η υποβάθμιση των εδαφών και η απώλεια βιοποικιλότητας». Η Κομισιόν χαρακτηρίζει την περαιτέρω γεωργική επέκταση ως μία από τις κύριες αιτίες της υποβάθμισης της γης και προτείνει λύσεις για τον μετριασμό του προβλήματος. «Το φαινόμενο θα μπορούσε να περιοριστεί με την αύξηση των αποδόσεων στις υπάρχουσες γεωργικές εκτάσεις, τη μετάβαση σε χορτοφαγικές δίαιτες, την κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών από βιώσιμες πηγές και τη μείωση των απωλειών και των αποβλήτων τροφίμων», καταλήγει το κείμενο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. View full είδηση

Την ανάγκη η Ελλάδα να λάβει μέτρα για να διασφαλίσει το «υδάτινο» μέλλον της επισημαίνει το National Geographic με αφορμή το γεγονός ότι η χώρα μας βρίσκεται στην 26η θέση της λίστας των χωρών που αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας. Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή φέρνει πιο κοντά τον κίνδυνο ένα 30% της επιφάνειας της Ελλάδας να γίνει έρημος μέσα στις επόμενες δεκαετίες. Συνολικά η Ελλάδα έχει ένα από τα καλύτερα ποσοστά κατά κεφαλήν προμηθειών νερού ανάμεσα στις χώρες της Μεσογείου αλλά οι βροχοπτώσεις διαφέρουν σημαντικά σε όλη την επικράτεια, επισημαίνει το περιοδικό. https://www.nationalgeographic.com/science/2020/05/partner-content-where-our-water-goes-greece/#/greece-water-crisis5.jpg Σύμφωνα με τα στοιχεία ενώ οι δυτικές περιοχές είναι σχετικά υγρές και στα βουνά τους καταγράφονται 85 ίντσες βροχής το χρόνο, άλλες περιοχές μετα βίας φτάνουν τις 15 ίντσες. «Η ανισορροπία αυτή φέρνει περιοχές όπως η Αττική, η Θεσσαλονίκη και τα νησιά του νοτίου Αιγαίου αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ελλείψεων. Και η κλιματική αλλαγή θα κάνει τα πράγματα χειρότερα» αναφέρεται στο άρθρο του Jon Heggie για το National Geographic. O συντάκτης σημειώνει ότι μέχρι το 2050 η θερμοκρασία στην Ελλάδα θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου με 18% λιγότερες βροχοπτώσεις. «Οι περίοδοι ξηρασίας μπορεί να γίνουν πιο συχνές και πιο έντονες ενώ η "επαναφόρτιση" του υδροφόρου ορίζοντα, στον οποίο βασίζεται η Ελλάδα, θα συνεχίζει να μειώνεται» αναφέρεται χαρακτηριστικά και επισημαίνεται ότι στην χώρα μας περισσότερο από το 40% του πόσιμου νερού προέρχεται από τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. «Σε περιοχές, όμως, όπως η Κρήτη και η Κόρινθος το υπόγειο νερό αντλείται πιο γρήγορα από ό,τι μπορεί να αποκατασταθεί με φυσικό τρόπο. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο μειώνονται τα αποθέματα αλλά την ίδια ώρα το θαλασσινό νερό "μολύνει" όλο το απόθεμα» προστίθεται στο άρθρο. Ειδικά για τα μικρά νησιά το άρθρο προτείνει ως λύση την εφαρμογή της τεχνικής της αφαλάτωσης. «Η Ελλάδα έχει ήδη τη δυνατότητα να παράγει 20.000 κυβικά μέτρα φρέσκου νερού την ημέρα με τη μέθοδο αυτή με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να επεκτείνει τον αριθμό των μικρού μεγέθους τέτοιων εργοστασίων προκειμένου κάθε νησί να είναι τελείως αυτόνομο ως προς την παροχή νερού» αναφέρεται στο άρθρο στο οποίο γίνεται ειδική αναφορά σε μια μονάδα στη νήσο Στρογγύλη η οποία παίρνοντας ενέργεια από τον ήλιο παράγει 5 κ.μ. νερό την ημέρα αλλά και σε δύο μονάδες στο Καστελόριζο οι οποίο παράγουν 400 κ.μ. νερό την ημέρα με κόστος παραγωγής στο 1/5 της μεταφοράς αντίστοιχης ποσότητας νερού με πλοίο-υδροφόρα. Πρόβλημα ωστόσο ίσως να αντιμετωπίσει τα επόμενα 30 χρόνια και η Αθήνα, σύμφωνα με τον συντάκτη του άρθρου, με την αύξηση της ζήτησης να κινείται σε ρυθμούς 6% τον χρόνο «όχι μόνο λόγω της αύξησης του πληθυσμού αλλά και λόγω της αύξησης των σπιτιών με "διψασμένους" κήπους». Το άρθρο, πάντως, δεν μένει μόνο στις διαπιστώσεις αλλά σε αυτό περιγράφονται και προστάσεις για τη μείωση της κατανάλωσης νερού στα νοικοκυριά στα οποία αντιστοχεί το 14% της κατανάλωσης - σχεόν 177 λίτρα την ημέρα ανά άτομο. Ένα ντους μικρότερης διάρκειας μπορεί να γλιτώσεις 12 λίτρα νερό το λεπτό ενώ παρά το γεγονός ότι έχουν υιοθετηθεί τα διπλά καζανάκια ακόμα υπάρχει ποσότητα 9 λίτρων ανά πάτημα σε κάθε χρήση. Τα πλυντήρια πιάτων καταναλώνουν περίπου 8 λίτρα αντί για 60 λίγρα για πλύσιμο στο χέρι. View full είδηση

Κώδωνα κινδύνου κρούουν οι επιστήμονες για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι ο χρόνος έχει αρχίσει να μετρά αντίστροφα. Αν δεν ληφθούν μέτρα το 40% της χώρας θα οδηγηθεί σε ερημοποίηση, θα υποφέρουμε από περισσότερους καύσωνες και έλλειψη βροχών, θα θρηνούμε θύματα από πλημμύρες. Για να αποφευχθεί το εφιαλτικό αυτό σενάριο απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων, τονίζουν οι ειδικοί, εστιάζοντας στην ανάγκη υιοθέτησης διαφορετικού τρόπου σκέψης σε όλα τα επίπεδα και κατ΄επέκταση διαφορετικού τρόπου ζωής. «Ερημοποίηση στο 40% της Ελλάδας» «Σε ερημοποίηση θα οδηγηθεί το 40% της χώρας μέχρι το τέλος του αιώνα, σε περίπτωση μη προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή», ανέφερε ο ακαδημαϊκός, Χρήστος Ζερεφός σε ημερίδα της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και του forum «Συγκλίσεις», στο Μουσείο της Ακρόπολης. Όπως σημείωσε ο καθηγητής, στο προσεχές μέλλον το φαινόμενο πρόκειται να ενταθεί, καθώς οι βροχοπτώσεις θα μειωθούν σημαντικά κυρίως στην Αν. Πελοπόννησο, ενώ η διάρκεια της ξηρής περιόδου θα επιμηκυνθεί. Μάλιστα, σύμφωνα με τον καθηγητή, η Δυτική Ελλάδα αναμένεται να έχει την πρωτιά όσον αφορά τον δείκτη δυσφορίας. Εκτίμησε ότι η μέση θερμοκρασία θα ξεπεράσει τους τρεις βαθμούς Κελσίου μέχρι το τέλος του αιώνα. Όπως είπε, η επιβάρυνση του κλίματος στη χώρα μας αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι ενώ παρατηρούνταν δύο καύσωνες κάθε τριάντα χρόνια μέχρι και τις αρχές του 19ου αιώνα, πλέον το φαινόμενο εκδηλώνεται έντονα κάθε δεύτερο χρόνο. «Παγκόσμια υπαρξιακή κρίση» «Η κλιματική αλλαγή αποτελεί παγκόσμια υπαρξιακή κρίση», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο συνιδρυτής της ΕΛΛΕΤ, Κώστας Καρράς και τόνισε ότι οι πολιτικές ηγεσίες παγκοσμίως καθυστερούν σημαντικά στην ανάληψη δράσης, την ώρα που «μαζί με τη φύση κινδυνεύουν μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού, αλλά και οι δημοκρατικοί θεσμοί». Όπως έκανε γνωστό σε πανελλαδική δημοσκόπηση του 2019 στην Ελλάδα σε ποσοστό 30% οι πολίτες συμφωνούν ότι η κλιματική αλλαγή είναι το μέγιστο περιβαλλοντικό πρόβλημα. «Δεν θα πετύχει η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αν δεν αλλάξουν τα πρότυπα σύγχρονης ζωής, ο σεβασμός των βασικών αξιών που συνιστούν τη θετική ταυτότητα των Ελλήνων και επικρατήσουν ενέργειες υποβάθμισης της φύσης και της βιοποικιλότητας» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Καρράς. «Να σκεφτούμε διαφορετικά για τον τρόπο ζωής μας» «Καλούμαστε να αλλάξουμε. Να σκεφτούμε διαφορετικά για τον τρόπο ζωής μας σε όλα τα πεδία. O διαφορετικός τρόπος σκέψης θα κάνει τη διαφορά στο μέλλον», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο ακαδημαϊκός και πρόεδρος της Ειδικής Επιτροπής για την Αντιμετώπιση της Κλιματικής Αλλαγής, Κώστας Συνολάκης. Στην Ελλάδα οι θάνατοι από πλημμύρες έχουν ήδη ξεπεράσει τους θανάτους από σεισμούς, ανέφερε χαρακτηριστικά ο καθηγητής, επισημαίνοντας ότι το κόστος αποκατάστασης των ζημιών από πλημμύρες τα τελευταία 100 χρόνια έχει φθάσει στα 800 δισεκατομμύρια ευρώ. «Το ακραίο αντιμετωπίζεται πλέον σαν καθημερινό. Μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση και να αλλάξουμε το μέλλον μας», ανέφερε και επεσήμανε την ανάγκη να «επιβραδύνουμε τις επιπτώσεις της ανόδου της στάθμης της θάλασσας». «Χωρίς άμεσα μέτρα σε μερικά χρόνια θα βλέπουμε τις περισσότερες ελληνικές παραλίες σε κάρτ ποστάλ», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Υπάρχει ελπίδα (…) νέο κοινωνικό οικοσύστημα» «Απαιτούνται συγκλίσεις για να δημιουργήσουμε έναν καινούριο κόσμο. Ένα καινούριο πολιτισμικό, πολιτιστικό, κοινωνικό, οικονομικό, μοντέλο», ανέφερε η πρόεδρος του Convergences Greece Forum «Συγκλισεις», Αλεξάνδρα Μητσοτάκη. Όπως ανέφερε, απαιτούνται «συγκλίσεις μεταξύ του επιχειρηματικού κόσμου, του πολιτικού κόσμου, της τοπικής αυτοδιοίκησης, της κοινωνίας των πολιτών, τους επιστήμονες, τα ΜΜΕ». Σύμφωνα με την κυρία Μητσοτάκη, «υπάρχει ελπίδα και έρχεται από την καινοτομία και την τεχνολογία. Με τη βοήθεια των ΑΠΕ και των νέων τεχνολογιών, η Ελλάδα θα μπορούσε σε 20 χρόνια να εξάγει ενέργεια στην περιοχή. Αυτό που προσπαθούμε είναι να χτίσουμε ένα νέο κοινωνικό οικοσύστημα», ανέφερε. «Βρισκόμαστε σε ενεργειακή παγίδα» «Ζητούμενο είναι το πώς θα ενεργοποιήσουμε όλα τα εμπλεκόμενα μέλη να συμμετάσχουν στη μάχη της κλιματικής αλλαγής» δήλωσε ο αναπληρωτής καθηγητής, συντονιστής του προγράμματος Η2020 «Paris Reinforce», Χάρης Δούκας. Τόνισε την ανάγκη άμεσης κλιματικής δράσης, καθώς όπως είπε, «βρισκόμαστε σε μία ενεργειακή παγίδα», αφού όπως είπε «παρατηρείται μία συνεχής αύξηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα». View full είδηση

Σε μόνιμη κατάσταση λειψυδρίας θα είναι αρκετές περιοχές στην Ελλάδα, σύμφωνα με μελέτη ελλήνων επιστημόνων, με αφορμή τη σημερινή παγκόσμια ημέρα του νερού. Υπολογίζεται ότι το 18% της ελληνικής έκτασης έχει περάσει σε μια φάση απερήμωσης κυρίως στην Κρήτη και στα νησιά του Αιγαίου ενώ θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων. Υπολογίζεται ότι στις αγροτικές περιοχές, πάνω από το 22% του νερού που πέφτει με τη μορφή βροχής χάνεται στη θάλασσα O καθηγητής Εδαφολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Κωνσταντίνος Κοσμάς, επισημαίνει ότι δεν αποκλείεται τα επόμενα χρόνια να αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των περιοχών του ελλαδικού χώρου που απειλούνται. «Η διαδικασία της ερημοποίησης έχει ξεκινήσει για τα καλά στη χώρα μας και η κατάσταση θα είναι μη αναστρέψιμη εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα για την καταπολέμησή της”. Αυτό πρακτικά συνάδει σε μείωση ή ακόμα και απώλεια της παραγωγικότητας των γεωργικών και δασικών εκτάσεων, κυρίως λόγω της διάβρωσης, που επιφέρει δραστική μείωση του βάθους και της γονιμότητας του εδάφους και της βλάστησης. Εκτός όμως από τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η ερημοποίηση έχει επίσης σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, τόνισε ο κ. Κοσμάς. «Εάν το έδαφος δεν αποδίδει, αμέσως μειώνεται η παραγωγή για τους αγρότες και περιορίζεται έτσι το ήδη συμπιεσμένο εισόδημά τους». Βάσει των μετρήσεων της Ελληνικής Επιτροπής για την καταπολέμηση της ερημοποίησης, 34% των περιοχών της χώρας μας θεωρείται υψηλού κινδύνου, 49% μέτριου κινδύνου και 17% χαμηλού κινδύνου. Σύμφωνα με τον κ. Κοσμά, μεταξύ των περιοχών «υψηλού κινδύνου» ερημοποίησης κατατάσσονται όλα τα νησιά του Αιγαίου, περιοχές της Ανατολικής Πελοποννήσου, Στερεάς Ελλάδας και Εύβοιας, τμήματα των Θεσσαλίας, Μακεδονίας και Θράκης, καθώς και το Κεντρικό και Νοτιοανατολικό τμήμα της Κρήτης. Μικρότερο κίνδυνο διατρέχουν τα εδάφη των περιοχών της Κεντρικής Ελλάδας και Πελοποννήσου και τα Ιόνια νησιά, ενώ μηδαμινή είναι η απειλή του φαινομένου της ερημοποίησης για τις πεδινές περιοχές, με πολύ καλά αποστραγγιζόμενα και βαθιά εδάφη. Οι σημαντικότερες διεργασίες που μπορούν να οδηγήσουν στην ερημοποίηση μιας ευαίσθητης περιοχής είναι: διάβρωση του εδάφους, αλόγιστη χρήση γης από γεωργούς και κτηνοτρόφους, ελάττωση του διαθέσιμου νερού, αλάτωση, αλκαλίωση και η οξίνιση του εδάφους (μεταβολές στο ph του), χημική ρύπανση του εδάφους και η αποψίλωση των δασών. Πηγή: http://www.skai.gr/n...ai-ta-nera-tis/ Click here to view the είδηση

«Η ερημοποίηση συνιστά τεράστια απειλή ειδικά για τη λεκάνη της Μεσογείου» επισημαίνει μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός. «Η γνώση αυτή προέρχεται τόσο από τα μοντέλα προβλέψεων για τα επόμενα 70 με 80 χρόνια όσο και από το παρελθόν» επισημαίνει ο ίδιος. Όπως υπενθυμίζει, ο πρώτος που περιέγραψε αυτό το φαινόμενο ήταν ο Αριστοτέλης στα «Μετεωρολογικά» του. «Εκεί αναρωτιέται πώς έγινε έρημος η Σαχάρα. Και αναφέρεται σε μια μεγάλη κλιματική αλλαγή για τους μηχανισμούς της οποίας θέτει ερωτήματα» λέει. Εκατό χώρες στον κόσμο, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, το ένα τρίτο των εδαφών της οποίας υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο είναι οι αριθμοί της ερημοποίησης, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, ο οποίος καθιέρωσε την 17η Ιουνίου ως παγκόσμια ημέρα ευαισθητοποίησης για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Οι αριθμοί λένε ακόμη πως έως το 2025 περισσότεροι από 1,8 δισεκατομμύρια άνθρωποι θα έρθουν αντιμέτωποι με το πρόβλημα της παντελούς έλλειψης νερού, ενώ τα δυο τρίτα του πλανήτη θα ζουν με την αγωνία της εξάντλησης των αποθεμάτων. Λένε ακόμη πως η ερημοποίηση θα προκαλέσει περισσότερους θανάτους από κάθε άλλη φυσική καταστροφή και πως εξαιτίας του φαινομένου περισσότεροι από 135 εκατομμύρια άνθρωποι θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Αν υπάρχει μια σημαντική διαφορά με το παρελθόν αυτή είναι η ταχύτητα με την οποία εκδηλώνεται το φαινόμενο. Και σε αυτή την ιλιγγιώδη ταχύτητα πρωτεύοντα ρόλο έχει ο άνθρωπος. «Το χαρακτηριστικό της αποσταθεροποίησης του κλίματος που οφείλεται στον άνθρωπο είναι ότι η αποσταθεροποίηση αυτή εκδηλώνεται σε πολύ μικρή χρονική περίοδο. Στο παρελθόν η αλλαγή αυτή ξεκινούσε και ολοκληρωνόταν σε ένα διάστημα χιλιάδων ετών» εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ζερεφός. «Σήμερα ξέρουμε ότι υπήρξε μια παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας στην εποχή του χαλκού, η οποία σύμφωνα με κάποιους μελετητές διήρκησε τριάντα χρόνια και σύμφωνα με άλλους ακόμη και τριακόσια. Είναι η περίοδος που κατέβηκαν οι Δωριείς από τον Βορρά και κατέλαβαν το Άργος και τις Μυκήνες για να αλλάξει η ροή της Ιστορίας», λέει ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός. Η ανατολική Πελοπόννησος, που κατέλαβαν τότε οι Δωριείς, θεωρείται σήμερα υψηλού κινδύνου. Στο κόκκινο βρίσκονται ακόμη όλα τα νησιά του Αιγαίου, καθώς και τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας, καθώς και της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, της Θράκης, όπως και η Κεντρική και η Νοτιοανατολική Κρήτη. Επιστρέφοντας στο παρελθόν, άλλες γνωστές περίοδοι ξηρασίας ήταν αυτή που ξεκίνησε περίπου το 100 μΧ, ενώ άλλη μία σημειώθηκε κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους. «Πιο πρόσφατα, τη δεκαετία του 1970, ξεκίνησε μια νέα περίοδος ξηρασίας στη Βορειοδυτική Αφρική, η οποία διαρκεί δυστυχώς μέχρι σήμερα. Από εκείνη την περιοχή είχαμε τους πρώτους οικολογικούς πρόσφυγες καθώς εξαιτίας της ξηρασίας επεκτάθηκε η έρημος προς τη Σαβάνα» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Χρήστος Ζερεφός. «Ξέρουμε ότι ο υδροφόρος ορίζοντας στη Βόρεια Αφρική κατεβαίνει και ότι σε οάσεις όπως είναι η Φαράν, στη χερσόνησο του Σινά, που άλλοτε ανέβλυζε το νερό επίγεια -κι εγώ θυμάμαι ως παιδί- τώρα είναι σε βάθος πάνω από 20 και 30 μέτρα. Το γεγονός ότι αυτή η αλλαγή επισυμβαίνει στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου σημαίνει πολλά. Το κλίμα πάντα άλλαζε. Αλλά η ανθρώπινη παρέμβαση επέτεινε αυτές τις αλλαγές και γι’ αυτό βλέπουμε αυτά τα φαινόμενα» προσθέτει. Σύμφωνα με τον ίδιο, ο άνθρωπος ευθύνεται κατά 30% με 35% για την αλλαγή του κλίματος. «Εάν δεν κάνουμε κάτι σε λίγο θα ευθύνεται κατά 70% και 80%» επισημαίνει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Ζερεφός. Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ View full είδηση

Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας έχει οριστεί από τον ΟΗΕ η 17η Ιουνίου κάθε χρόνο. Η ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης που προκαλείται κυρίως από ανθρώπινες δραστηριότητες και κλιματικές αλλαγές. Η ερημοποίηση δεν αναφέρεται στην επέκταση υπαρκτών ερήμων. Συμβαίνει διότι ξηρά οικοσυστήματα, τα οποία καλύπτουν το ένα τρίτο της στεριάς της Γης, που είναι ευάλωτα στην υπερεκμετάλλευση και την ακατάλληλη χρήση γης. Η ερημοποίηση της γης έχει ως συνέπειες, την ανυπολόγιστη απώλεια στο γεωργικό και κτηνοτροφικό εισόδημα, τη ραγδαία χειροτέρευση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής. Η φτώχεια, η πολιτική αστάθεια, η καταστροφή των δασών, η υπερβόσκηση και οι κακές πρακτικές άρδευσης, όλα αυτά μπορούν να υποβαθμίσουν την παραγωγικότητα της γης. Σκοπός της Ημέρας για την Καταπολέμηση της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Η μετατροπή των εύφορων εδαφών σε έρημο, με κύριο ένοχο τον άνθρωπο, πλήττει σοβαρά πάνω 100 χώρες στον κόσμο. Προκαλεί εξάντληση των διαθέσιμων αποθεμάτων νερού, διάβρωση και κατολίσθηση των εδαφών, καθώς και πλημμύρες. Στη χώρα μας, το ένα τρίτο των εδαφών υπόκειται σε υψηλό δυνητικό κίνδυνο ερημοποίησης. View full είδηση