Αναζήτηση στην κοινότητα

Η υλοποίηση ενός τεχνικού έργου συνιστά μια πολύπλοκη, χρονοβόρα και πρωτότυπη για κάθε έργο διαδικασία “έντασης” Κεφαλαίου, Εργασίας (πνευματικής και σωματικής), Υλικών - Εξοπλισμού και Μηχανικών Μέσων. Μοιραία εμπεριέχει – συνδέεται με κινδύνους και ευθύνες. Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο στη χώρα μας γύρω από τα θέματα διαχείρισης κινδύνων και ευθυνών εμφανίζει κενά που στην πράξη συχνά επιβαρύνουν την ποιότητα του εκάστοτε έργου (αύξηση κόστους ή/και επιμήκυνση του χρόνου υλοποίησής του, απόκλιση από τα επιθυμητά τεχνικά - λειτουργικά χαρακτηριστικά). Συχνά, οι αστοχίες βαραίνουν τους συντελεστές του έργου και σε περιπτώσεις σοβαρών ατυχημάτων ταλαιπωρούν τους Μηχανικούς εμπλεκόμενους με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή Εργολάβου Κατασκευαστή. Τα διάφορα νομοθετήματα με τα οποία προσπαθεί, κατά καιρούς, η Πολιτεία να επιβάλλει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής έργων, «προσπερνούν» τα θέματα ευθύνης ή καταμερισμού ευθυνών συνήθως παραπέμποντας σε μελλοντικά Προεδρικά Διατάγματα ή Υπουργικές Αποφάσεις, που ουδέποτε ή σπάνια υλοποιούνται. Πρακτική που συνήθως λειτουργεί προς όφελος ενός “αρρωστημένου” κατεστημένου ακυρώνοντας κάθε θετική προσπάθεια να λειτουργήσει η αγορά με σύγχρονους ορθολογικούς κανόνες, χωρίς ή πέρα από Προεδρικά Διατάγματα και Υπουργικές Αποφάσεις. Η ανάγκη για ουσιαστικό εκσυγχρονισμό του συστήματος παραμένει το μεγάλο ζητούμενο. Το παρακάτω κείμενο είναι η Εισήγηση του Γράφοντος στη Διημερίδα που είχε διοργανώσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στο ΕΒΕΑ στις 20-21 Μαΐου 2004, με θέμα «ΓΟΚ–Πολεοδομικές Εφαρμογές». Οι εκφραζόμενες απόψεις για εξορθολογισμό του συστήματος παραγωγής έργων στη χώρα μας είναι διαχρονικές. Θα πρέπει κάποτε να πάψει να συζητιέται η επίσης διαχρονική αντίληψη ότι τα περί ευθύνης των Φορέων υλοποίησης έργου, θα πρέπει να θεσμοθετηθούν με νόμο από την Πολιτεία. Δεν έχουμε τίποτα να εφεύρουμε. Η διεθνής πρακτική διαθέτει τα απαραίτητα δοκιμασμένα πρότυπα. Δεν έχουμε παρά να τα αντιγράψουμε και άμεσα να τα εφαρμόσουμε! Οι κίνδυνοι στα Τεχνικά Έργα Οι κίνδυνοι σε κάθε είδους τεχνικό Έργο σχετίζονται με ή προέρχονται από: • Διαχειριστικές αστοχίες στη διαδικασία παραγωγής του. Αναφερόμενοι στα οικοδομικά έργα, σημειώνονται αστοχίες οι οποίες οδηγούν σε δυσκολίες οικοδόμησης οικοπέδου («καθαρότητα» ιδιοκτησίας, αρτιότητα, απαιτήσεις πολεοδομίας), υπέρβαση του χρόνου (πχ καθυστέρηση στην πολεοδομία, άστοχο χρονοδιάγραμμα), κακή εκτίμηση του κόστους κατασκευής (πχ αδυναμία πρόβλεψης γεωτεχνικών προβλημάτων), ελλιπή αξιολόγηση δυνατοτήτων / ποιοτικών απαιτήσεων Πελάτη κλπ • Φυσικά φαινόμενα - Θεομηνίες (σεισμός, πλημμύρες, κατολισθήσεις κλπ) • Τυχαία ζημιογόνα γεγονότα (πυρκαγιά, τρομοκρατικές ενέργειες, βανδαλισμοί) • Αμέλεια, λάθη ή /και παραλείψεις των Φορέων υλοποίησης έργου. • “Κατασκευαστικές-Τεχνολογικές” αστοχίες (Λανθασμένη μελέτη, κακοτεχνία, ελαττωματικά υλικά). Οι αστοχίες αυτές είναι οι πλέον πολύπλοκες, καθώς προέρχονται από τον ατυχή συνδυασμό επιμέρους επιλογών ή υλικών. Αν και η κάθε επιμέρους επιλογή είναι εύστοχη, ενδέχεται ο συνδυασμός των επιμέρους επιλογών να είναι ασύμβατος και επικίνδυνος Οι παραπάνω κίνδυνοι μπορούν να προέρχονται από οποιαδήποτε φάση κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου (προμελέτη, μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή, παραλαβή) και ενδέχεται να εμφανιστούν ακόμη και μετά τη λειτουργία του έργου. Οι σύγχρονες απαιτήσεις Οι βασικές απαιτήσεις ποιότητας ενός έργου και ιδιαίτερα των κτιρίων, είναι οι εξής: • Ευστάθεια και αξιοπιστία • Αντοχή στο χρόνο • Οικονομία κατασκευής και λειτουργίας Ωστόσο, η εξέλιξη της τεχνολογίας και η βελτίωση του μέσου βιοτικού επιπέδου, σε συνδυασμό με την αύξηση των αναγκών των πολιτών, είτε πρόκειται για κατοικία, για εμπορικά κτίρια ή κτήρια συνάθροισης κοινού, οδήγησαν σε σύγχρονες απαιτήσεις “ποιότητας” όπως: • Ασφάλεια • Απαιτήσεις Λειτουργικότητας (πχ επάρκεια, σωστή και οικονομική λειτουργία εγκαταστάσεων, απαιτήσεις δικτύωσης, θερμικής άνεσης, ενεργειακής εξοικονόμησης κλπ) • Συντηρησιμότητα • Αισθητική και αρμονική ένταξη στο Περιβάλλον Μη ικανοποίηση των παραπάνω παραμέτρων με τα δεδομένα της σύγχρονης οικονομίας, τα εξελισσόμενα ήθη της κοινωνίας και την ευρύτερα ισχύουσα νομολογία, μπορεί κάλλιστα να τεκμηριώσει αξίωση για αποζημίωση εις βάρος του Φορέα φερόμενου ως “υπαίτιο” στο έργο. Οι εμπλεκόμενοι Φορείς Ο Μηχανικός, από οποιαδήποτε θέση και αν εμπλέκεται στο έργο (Δημόσιος Λειτουργός, Μελετητής, Επιβλέπων, Κατασκευαστής), έχει μερίδιο στην ευθύνη για την αντιμετώπιση των κινδύνων και την επίτευξη των απαιτήσεων του Πελάτη αλλά και του Κοινωνικού Συνόλου για Ποιότητα και Ασφάλεια Κατασκευής. Ο Μηχανικός, δεν είναι ο μόνος και αποκλειστικά υπεύθυνος. Μερίδιο ευθύνης μπορεί να έχουν και άλλοι εμπλεκόμενοι στο έργο, δηλαδή: Ο Κύριος του Έργου (σαφής προσδιορισμός αναγκών, χρηματοδότησης, επιλογή συνεργείων, ειλικρινής περιγραφή δεδομένων) Η Δημόσια Αρχή (επάρκεια ενημέρωσης για πολύπλοκα θέματα νομοθεσίας, επαρκής έλεγχος, εξυπηρέτηση σε εύλογο χρονικό διάστημα) Ο Συμβολαιογράφος ή και ο Δικηγόρος (πχ για την «καθαρότητα» του οικοπέδου) Ο Αρχιτέκτων Ο Μελετητής Ο Επιβλέπων Ο Σύμβουλος Ασφάλειας / Τεχνικών Ελέγχων / Ποιότητας Ο Εργολάβος Κατασκευαστής Οι Υπεργολάβοι Οι Προμηθευτές (ποιότητα υλικών, προμήθεια σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα κλπ) Οι Ευθύνες Ποινική ευθύνη: “Όποιος, εκ προθέσεως, από δόλο, ή βαριά αμέλεια ζημιώνει κάποιον τιμωρείται”. Δηλαδή, διώκεται ποινικά. Δεν αρκεί να αποζημιώσει αλλά τιμωρείται με ποινή φυλάκισης, με βάση τον νόμο (Ποινικός Κώδικας). Αστική Ευθύνη: “Κάθε ενέργεια που ζημιώνει κάποιον, υποχρεωτικά συνεπάγεται την αποκατάσταση της βλάβης από αυτόν, από λάθος του οποίου προήλθε”,. Δηλαδή, σύμφωνα με το νόμο (Αστικός Κώδικας), “όποιος ζημιώνει κάποιον … αποζημιώνει”. Συμβατική Ευθύνη: Υποχρεώσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στις συμβάσεις που υπογράφουν μεταξύ τους οι φορείς των έργων. Εδώ ισχύουν τα διάφορα πρότυπα Συμβάσεων από τη εγχώρια και διεθνή πρακτική εμπειρία. Κατανομή Ευθυνών Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία Σύμφωνα με πρότυπα συμβόλαια τα οποία θα υπογράφουν οι Μηχανικοί (Μελετητές ή Κατασκευαστές) με τους Πελάτες – Εργοδότες τους, τους Υπεργολάβους και Συνεργάτες τους Σύμφωνα με την αντικειμενική δυνατότητα ενός εκάστου εκ των Φορέων – να προβλέπει μέτρα για αποφυγή, ελαχιστοποίηση και έλεγχο κινδύνων – να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά ή να περιορίσει τις ζημιογόνες συνέπειες του κινδύνου, όταν αυτός επέλθει. Η τελευταία παράμετρος είναι αυτή που ποικίλει ανάλογα με τις ιδιομορφίες του έργου και ενδέχεται να απαιτεί ενεργοποίηση εμπειρογνωμόνων ή εξειδικευμένων συμβούλων. Επαγγελματική Ευθύνη Μελετητή–Συμβούλου Μηχανικού Η Μελέτη είναι «παροχή υπηρεσιών» με εφαρμογή των κανόνων «της τέχνης και της επιστήμης» και όχι «τεχνικό έργο» ή «προϊόν» με συγκεκριμένες προδιαγραφές. Στην κατηγορία της Μελέτης εντάσσεται και η Παροχή Υπηρεσιών Συμβούλου σε θέματα Διοίκησης Έργου, Επίβλεψης Έργου, Επιθεώρησης– Ελέγχου Ποιότητας Έργου, Ασφάλειας Έργου κλπ. Η ευθύνη κατά την άσκηση της αντίστοιχης δραστηριότητος σχετίζεται με «υποχρέωση-ευθύνη επιμέλειας», σε αντίθεση με την περίπτωση τεχνικού έργου ή προϊόντος όπου η αντίστοιχη επαγγελματική ευθύνη του Κατασκευαστή ή Προμηθευτή, σχετίζεται με «υποχρέωση αποτελέσματος», δηλαδή επίτευξη ή παροχή ποιότητας συγκεκριμένων προδιαγραφών. Η Επαγγελματική Ευθύνη του Μελετητή / Συμβούλου Μηχανικού, είναι η ευθύνη του για ενδεχόμενες ζημιογόνες επιπτώσεις εξαιτίας λάθους ή παράλειψης κατά την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας και των σχετικών κανόνων της “Τέχνης και Επιστήμης”. Ως Μελετητής νοείται το κάθε Πρόσωπο ή Φορέας, ο οποίος μετέχει στο Σχεδιασμό, Μελέτη, Συντονισμό – Επίβλεψη, Ποιοτικό / Τεχνικό Έλεγχο – Επιθεώρηση. (Σε Κοινοπραξίες /Συμπράξεις Μελετητών, σύμφωνα με τη διεθνή νομολογία και πρακτική, κάθε μέλος ευθύνεται “αλληλέγγυα και εις ολόκληρο”). Ευθύνη “Κατασκευαστή” Η έννοια του “Κατασκευαστή” είναι ευρύτερη και θα πρέπει να προσδιοριστεί ευρύτερα. Δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με αυτή του Εργολάβου, αλλά να περιλαμβάνει όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία της κατασκευής και αυτόματα να καθιστά όλους συνυπεύθυνους. Ο κατασκευαστής είναι αποκλειστικά υπεύθυνος έναντι του Κυρίου του Έργου για ζημιές στην κατασκευή ή για ζημιές /αστοχίες που εμφανίζονται μέσα σε κάποιο χρονικό διάστημα από την παράδοση του έργου και επηρεάζουν την ευστάθεια του έργου εκθέτουν σε κίνδυνο την ασφάλειά του ή ακόμη επηρεάζουν κάποιο από τα βασικά δομικά στοιχεία του και το καθιστούν επικίνδυνο ή ακατάλληλο για τον προορισμό του. Παραγραφή της Ευθύνης Η επαγγελματική ευθύνη του Μελετητή έχει νόημα και μπορεί να ενεργοποιηθεί μετά την παράδοση-παραλαβή της Μελέτης. Κατά συνέπεια, είναι εύλογο, η σχετική έμφαση να δίνεται στην περίοδο μετά την πρακτική εφαρμογή της Μελέτης και όχι στην αρχική φάση της έκδοσης της Οικοδομικής Άδειας, όταν πρόκειται για κτιριακό έργο ή της δημοπράτησης του αντίστοιχου έργου. Η εξασφάλιση του εκάστοτε Εργοδότη έναντι του Μελετητή, για μεν την αρχική φάση - συμβατική περίοδο εκπόνησης της μελέτης, επιτυγχάνεται με την «Εγγυητική Επιστολή Καλής Εκτέλεσης» για δε την μετέπειτα χρονική περίοδο από την παραλαβή της επιτυγχάνεται με κατάλληλο «Ασφαλιστήριο Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης» (“Professional Indemnity Insurance”). Σε ότι αφορά την παραγραφή της ευθύνης επισημαίνεται πως δεν θα πρέπει να γίνεται σύγχυση με την Ποινική Ευθύνη (δόλος ή «βαριά αμέλεια»), η οποία κατά το άρθρο 286 του Ποινικού Κώδικα, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί, πρακτικά δεν παραγράφεται. Η επαγγελματική αστική ευθύνη με την έννοια της υποχρέωσης να συμπληρώσει παράληψη ή να διορθώσει κάποιο λάθος, είναι λογικό και δίκαιο να παραγράφεται μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Στις μελέτες δημοσίων έργων ως χρόνος παραγραφής θεωρείται η εξαετία μετά την παραλαβή της αντίστοιχης μελέτης. Στα ιδιωτικά έργα δεν υπάρχει σαφής συγκεκριμένη μνεία και το θέμα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο αντίστοιχης σύμβασης ή νομικής επεξεργασίας. Θα μπορούσε όμως να επικαλεσθεί κανείς τη δεκαετία μετά την παραλαβή του αποπερατωμένου έργου, που σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρο 693), είναι ο χρόνος παραγραφής της ευθύνης του «Κατασκευαστή». Η άποψη αυτή, στηρίζεται στο γεγονός πως, κατά τη διεθνή ασφαλιστική πρακτική, η έννοια του «Κατασκευαστή» περιλαμβάνει όλους όσους εμπλέκονται στη διαδικασία υλοποίησης της κατασκευής. όπου συνήθως εφαρμόζεται η αρχή της συνυπευθυνότητας. Αυτό γιατί είναι πρακτικά δύσκολη η απόδοση ευθυνών. Η Ελληνική Πραγματικότητα Στη χώρα μας, ειδικά στο χώρο παραγωγής ιδιωτικών Έργων, ο προσδιορισμός των Ευθυνών είναι ένα σχετικά ασαφές “τοπίο”, που όταν υπάρξει «πρόβλημα» κατά κανόνα απαιτείται νομική υποστήριξη και επίπονες διαδικασίες. Λαμβάνοντας υπόψη τις αντικειμενικές Συνθήκες παραγωγής ιδιωτικών Έργων, σημειώνεται πως το γενικότερο περιβάλλον, χαρακτηρίζεται από: Πολυνομία, πολύπλοκες διαδικασίες και δυσερμήνευτες διατάξεις Δυσλειτουργία και ανεπάρκεια υπηρεσιών Αδυναμία αποτελεσματικού ελέγχου Ανοικτό πεδίο για πολιτικές ή ιδιοτελείς παρεμβάσεις Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, στην προσπάθειά της η Πολιτεία να καλύψει το κενό που δημιουργείται, προσθέτει συνεχώς ευθύνες στους Μηχανικούς, ενώ έχει ποινικοποιήσει πλήρως τις ευθύνες τους, ακόμη και την αμέλεια! (Ν. 2331/95, τροποποίηση άρθρου 286 του Ποινικού Κώδικα) Η παγκόσμια αυτή πρωτοτυπία δείχνει ανάγλυφα την ανωριμότητα της Ελληνικής Αγοράς και απαιτεί ολοκληρωμένη αντιμετώπιση από την Πολιτεία και τους Φορείς των Μηχανικών. Οι ευθύνες του Κατασκευαστή προκύπτουν μάλλον από τη νομολογία και όχι από σαφείς νομοθετικές διατάξεις, αφού ο οποιοσδήποτε μπορεί να εμφανίζεται ως Κατασκευαστής Ιδιωτικών Έργων. Οι Προμηθευτές προϊόντων ελέγχονται ελάχιστα για την τήρηση προδιαγραφών στα προϊόντα τους. Αποτέλεσμα, ο Μηχανικός να αποτελεί το εξιλαστήριο θύμα, συγκεντρώνοντας τις ευθύνες όλων σχεδόν των εμπλεκομένων στα ιδιωτικά έργα. Οι εξελίξεις Οι όποιες νομοθετικές ρυθμίσεις σε σχέση με αρμοδιότητες, υποχρεώσεις και αντίστοιχες Ευθύνες των εμπλεκόμενων Φορέων θα πρέπει απαραίτητα να ακολουθούν τις ακόλουθες βασικές αρχές: Ο Ιδιοκτήτης (εργοδότης) ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο “αιτεί” την έκδοση άδειας δόμησης, υποβάλλοντας κατάλληλα δικαιολογητικά και στοιχεία που αποδεικνύουν την κυριότητα και νομιμότητα της κατασκευής Η Αρμόδια Υπηρεσία “ελέγχει” την πληρότητα των στοιχείων και των δηλώσεων που υποβλήθηκαν και εγκρίνει τη χορήγηση άδειας δόμησης Οι Μελετητές οφείλουν να εκπονούν τις Μελέτες σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος και του διαγράμματος κάλυψης και σύμφωνα με τις διατάξεις που διέπουν τις προδιαγραφές εκπόνησης μελετών και τους κανονισμούς που ισχύουν και να υποβάλουν σχετική δήλωση Οι Επιβλέποντες Μηχανικοί οφείλουν να επιβλέπουν τις εργασίες δόμησης, ώστε αυτές να εκτελούνται σύμφωνα με τα εγκεκριμένα στοιχεία του τοπογραφικού διαγράμματος, του διαγράμματος κάλυψης και της μελέτης που υποβλήθηκε και να υποβάλουν σχετική δήλωση Οι Αρχιτέκτονες Μηχανικοί, οι οποίοι ασχολούνται με τα κτιριακά έργα έχουν να αντιμετωπίσουν τις εξής ευθύνες: Σύνταξη Μελετών και Σχεδίων Σύνταξη Φακέλου / Σχεδίου Ασφάλειας και Υγείας (ΦΑΕ – ΣΑΕ) Χρονοδιαγράμματα Κατασκευής Σύνταξη Προϋπολογισμού Έργου Επίβλεψη Εφαρμογής Μελέτης και Κατασκευής Επίβλεψη των φάσεων Κατασκευής και των Μέτρων Ασφαλείας Παραλαβή του αποπερατωμένου Έργου Για τις παραπάνω ευθύνες του είναι υπόλογος έναντι: Του ιδιοκτήτη (ΚτΕ) Των Υπηρεσιών του Δημοσίου Του Εργατοτεχνικού Προσωπικού Του Κατασκευαστή Διαφόρων “Τρίτων”. Εύκολα διαπιστώνει κανείς πως η παραπάνω κατάσταση δημιουργεί αντικειμενικά μεγάλη επαγγελματική ανασφάλεια και αβεβαιότητα, Ευθύνες τις οποίες αρκετοί Μηχανικοί έχουν βιώσει στην πράξη με ενίοτε επώδυνο τρόπο. Για αυτό το λόγο, πέρα από την επιδίωξη του κάθε Μηχανικού (ατομικά ή με τα συλλογικά του Όργανα) για εκσυγχρονισμό του θεσμικού πλαισίου, θα πρέπει συγχρόνως να υπάρξει η κατάλληλη μέριμνα για οργάνωση στην πράξη της απαραίτητης “άμυνας”. Προς τούτο, πρέπει να αξιοποιηθεί η Ασφάλιση Επαγγελματικής Ευθύνης, που φαίνεται να είναι η πλέον γόνιμη και αξιόπιστη λύση στο όλο πρόβλημα των Ευθυνών. Θεσμός, που είναι δοκιμασμένος με επιτυχία στις υπόλοιπες προηγμένες χώρες εδώ και αρκετά χρόνια. Συμπεράσματα Ο Μηχανικός ασκεί ένα σύνθετο επάγγελμα που μοιραία συνεπάγεται Κινδύνους οι οποίοι δεν μπορούν να εξαλειφθούν και Ευθύνες τις οποίες πρέπει να τις αναλάβει, στον βαθμό που του αναλογούν. Η Πολιτεία θα πρέπει να «ξεκαθαρίσει” το τοπίο των ευθυνών ως βασική υποχρέωσή της απέναντι στο Κοινωνικό Σύνολο Οι Υπηρεσίες της Πολιτείας δεν πρέπει να είναι στο απυρόβλητο, αλλά να αναλαμβάνουν τις ευθύνες που τους αναλογούν Η Ποινική Ευθύνη συνδέεται με τιμωρία και δεν ασφαλίζεται. Απεναντίας, η Αστική Ευθύνη ασφαλίζεται. Πρέπει συστηματικά να εφαρμοσθεί και στη χώρα μας Η Ασφάλιση είναι ένας δόκιμος τρόπος για τον περιορισμό των αβεβαιοτήτων και των κινδύνων που προέρχονται από τις ευθύνες, στο βαθμό που είναι ουσιαστική και βασίζεται σε αξιόπιστα ασφαλιστήρια συμβόλαια και σωστές υπηρεσίες, που να οδηγούν σε δίκαια αποζημίωση, χωρίς χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες. Η θεσμοθέτηση της ασφαλιστικής κάλυψης της Επαγγελματικής Αστικής Ευθύνης του Μηχανικού (Φυσικό Πρόσωπο ή Οργανωμένη Εταιρία), παρέχοντος Υπηρεσίες Μελετητή – Επιβλέποντα – Συμβούλου και της ασφαλιστικής κάλυψης της 10ετους εγγύησης του Κατασκευαστή (στην ευρεία του έννοια), πιστεύεται πως είναι τα “εργαλεία” που θα λύσουν το πρόβλημα του βάρους της Ευθύνης και θα οδηγήσουν στον εκσυγχρονισμό του συστήματος παραγωγής Έργων στη χώρα μας. Οι Μηχανικοί και οι Φορείς τους θα πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση του θεσμού της Ασφάλισης και την ανάδειξη του ουσιαστικού ρόλου της, προς όφελος των Μηχανικών με την ιδιότητα του Μελετητή – Επιβλέποντα ή του Εργολάβου - Κατασκευαστή. Από τον κ. Γιώργοο Κουτίνα, Μηχανικός ΕΜΠ & ENSPM Γαλλίας, Εμπειρογνώμων Ασφαλίσεων σε θέματα αστικής ευθύνης, επιχειρηματικών κινδύνων & τεχνικών έργων. **********************(Διεγράφη διαφημιστική παραπομπή)**************** Το Φόρουμ δεν είναι μέσο διαφήμισης και φυσικά δεν εξυπηρετεί τέτοιους σκοπούς. Θα σας παρακαλούσα λοιπόν να σεβαστείτε του Κανόνες Συμμετοχής και ειδικότερα το Νο 7 αυτών και να μην επαναληφθεί ανάλογο προμοτάρισμά σας. ilias Πατήστε εδώ για να διαβάσετε την πλήρη παρουσίαση