Αναζήτηση στην κοινότητα

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2024, επιστήμονες της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών δημοσίευσαν στο διεθνές περιοδικό Atmosphere εργασία με θέμα τη μελέτη των τάσεων βασικών κλιματικών παραμέτρων στην Ελλάδα την περίοδο 1991-2020. Η μελέτη αφορούσε στις τάσεις μεταβολής της θερμοκρασίας, της βροχόπτωσης, και της θερμοκρασίας θάλασσας την τελευταία τριακονταετία. Τα δεδομένα που αναλύθηκαν προέρχονται από την ευρωπαϊκή υπηρεσία Copernicus. Όσον αφορά στην επιφανειακή θερμοκρασία της θάλασσας, η Εικόνα 1 παρουσιάζει την τάση μεταβολής της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας την τριακονταετία 1991-2020. Όπως διακρίνεται στην Εικόνα 1, στο σύνολο των ελληνικών θαλασσών η τάση αυτή είναι αυξητική. Κατά μέσο όρο και για το σύνολο των θαλασσών μας, η αύξηση της θερμοκρασίας είναι περίπου 1.5 °C κατά τα τελευταία 30 έτη. Εικόνα 1. Συνολική τάση της μέσης επιφανειακής θερμοκρασίας της θάλασσας την τριακονταετία 1991-2020. Η αύξηση αυτή παρουσιάζει όμως γεωγραφικές διαφοροποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, σε πολλές περιοχές κυρίως του Θρακικού Πελάγους, του Κεντρικού Ιονίου αλλά και σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης και της Ρόδου, η τάση αύξησης φτάνει και ξεπερνά τους 2 °C μέσα στα τελευταία 30 έτη. Αντιθέτως, σε περιοχές του Κεντρικού και Νότιου Αιγαίου, η τάση αύξησης είναι αρκετά μικρότερη. Το πλήρες κείμενο της δημοσίευσης (στα αγγλικά) δίνεται στον σύνδεσμο https://www.mdpi.com/2073-4433/15/9/1104. View full είδηση

Παράλληλα με τις υψηλές τιμές θερμοκρασίας του αέρα που παρατηρήθηκαν στη χώρα μας τις τελευταίες 7 ημέρες, και η θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας βρίσκεται σε υψηλά για την εποχή επίπεδα κυρίως σε περιοχές του Αιγαίου. Ήδη σε περιοχές του Αιγαίου και των Δωδεκανήσων παρατηρούνται τιμές άνω των 25-26 °C στα πρώτα 10 εκ βάθος στην επιφάνεια της θάλασσας. Κοντά στα κανονικά για την εποχή επίπεδα και λίγο κάτω από αυτά η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στο Ιόνιο πέλαγος. Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις αποκλίσεις της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της θάλασσας το Σάββατο 15 Ιουνίου 2024, σε σχέση με την περίοδο 2008-2023. Οι μεγαλύτερες αποκλίσεις εντοπίζονται στο Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο όπου ξεπερνούν τοπικά και τους 2-3 °C. Μπορείτε να βλέπετε τη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας από δορυφορικές παρατηρήσεις πατώντας εδώ. View full είδηση

Μια κολοσσιαία ποσότητα καθαρής ενέργειας, εκείνη από τους θαλάσσιους κυματισμούς, μένει παντελώς ανεκμετάλλευτη. Είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερη από το σύνολο της καθαρής ενέργειας που έχει καταστεί δυνατό να παράγεται σήμερα. Συγκεκριμένα, αν αυτή τη στιγμή, από ανανεώσιμες πηγές, παράγονται 7.310 τεραβατώρες τον χρόνο, το 26% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας, τα κύματα θα μπορούσαν να δώσουν σε ολόκληρο τον πλανήτη 29.500 τεραβατώρες (Παγκόσμιο Συμβούλιο για την Ενέργεια)· το 14% αναλογεί στην Ευρώπη, 2.800 τεραβατώρες/έτος στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη και 1.300 στη Μεσόγειο. Τα θεμέλια ενός σχεδίου για τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του άφθονου καθαρού αυτού ενεργειακού πόρου έχει θέσει ομάδα Ελλήνων επιστημόνων από πανεπιστημιακά ιδρύματα εντός κι εκτός της χώρας: Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Delft (Ολλανδία). Η επιστημονική ομάδα διενεργεί έρευνες προς δύο κατευθύνσεις. Τον καθορισμό στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο των περιοχών κοντά στις ακτές και σε σχετικά μικρά βάθη όπου θα μπορούσαν να αναπτυχθούν συστήματα εκμετάλλευσης της κυματικής ενέργειας, και τον σχεδιασμό της «μηχανής» μετατροπής της κυματικής ενέργειας σε μηχανική. «Σχεδιάζουμε μια διάταξη σημειακών μετατροπέων μπροστά από κατακόρυφο μέτωπο, ώστε η ανάκλαση των κυματισμών να δημιουργεί μεγαλύτερα ύψη, ενώ ερευνούμε τη βέλτιστη θέση τους, αλλά και τη γεωμετρία των μετατροπέων, τα σχήματα και τις διατάξεις τους ώστε να έχουν τη μεγαλύτερη απόδοση», εξηγεί στην «Κ» ο Ιωάννης Χατζηγεωργίου, αντιπρύτανης Ερευνας και Διά Βίου Εκπαίδευσης του ΕΜΠ και καθηγητής στη Σχολή Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών. «Με βάση εξελιγμένα αριθμητικά μοντέλα έχουμε υπολογίσει τη διαθέσιμη ενέργεια από τους κυματισμούς, ανά μέτρο ύψους κορυφής κύματος, στις 208 μεγαβατώρες (MWh) ανά έτος, για βάθη νερού έως 100 μέτρα και απόσταση από την ακτή έως 2 χιλιόμετρα. Οι αντίστοιχες τιμές για 6 ή 10 χιλιόμετρα από την ακτή είναι 952 και 4.638 MWh». Σημειωτέον ότι η συνολική εγκατεστημένη ισχύς στη χώρα ανέρχεται σε 21.400 MWh, ενώ η συνολική κατανάλωση σε 6.300 MWh. Ωστόσο, όπως σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου, «πριν αρχίσουμε να συζητούμε για παραγωγή και εκμετάλλευση των ανεξερεύνητων έως τώρα κυματικών πόρων θα πρέπει να γίνουν μερικά πολύ σημαντικά βήματα, όπως η ολοκλήρωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας. Ακολουθούν η στήριξη και η χρηματοδότηση ανάλογων πρωτοβουλιών». Πάντως, μέχρι στιγμής, «οι τεχνολογικές λύσεις, όσον αφορά τη μετατροπή της κυματικής ενέργειας σε μηχανική, είναι ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο, λόγω του εξαιρετικά διαβρωτικού περιβάλλοντος, της τυχαίας φύσης των κυματισμών και των μεγεθών των φορτίων που ασκούνται. Απουσιάζει μια ομοιογενής τεχνολογία. Εχουν προταθεί διάφορες ιδέες, όπως ταλαντευόμενα πτερύγια, σημειακοί απορροφητές, εξασθενητές κ.ά., ωστόσο το κόστος τους είναι μεγάλο και δεν έχει επιτευχθεί ακόμη μία οικονομικά βιώσιμη λύση. Εως τώρα, μόνο ένας μικρός αριθμός πρωτότυπων μετατροπέων κυματικής ενέργειας έχει τεθεί σε λειτουργία, με παραγωγή που δεν υπερβαίνει τα 0,5 γιγαβάτ (GW) για εμπορική χρήση, ενώ υπό κατασκευήν βρίσκονται συστήματα συνολικής παραγωγής 1,7 GW, εκ των οποίων το 99% αφορά την εκμετάλλευση παλιρροϊκών κυμάτων. Εντούτοις, υπάρχει σε διεθνές επίπεδο μεγάλη κινητικότητα στον συγκεκριμένο τομέα». Οπως σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου, «αρκετά υποσχόμενη είναι η αρχή της ταλαντευόμενης στήλης ύδατος, η οποία βασίζεται στην άνω-κάτω κίνηση της ελεύθερης επιφάνειας της θάλασσας μέσα σε έναν κλειστό θάλαμο, η οποία ακολούθως προκαλεί συμπίεση του αέρα με αποτέλεσμα τη δυνατότητα περιστροφής μιας φτερωτής». Αιολικό πάρκο στην Ολλανδία, με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών εγκατεστημένους στον πυθμένα της θάλασσας. Φωτ. SHUTTERSTOCK Η λύση των θαλάσσιων αιολικών πάρκων Η γαλάζια ενέργεια, που παράγεται όχι μόνο από τα κύματα, αλλά και από τον άνεμο, «μπορεί να γίνει μοχλός προόδου, να συνεισφέρει στη βιώσιμη ανάπτυξη και στη δημιουργία πολλών νέων θέσεων εργασίας. Βέβαια, ναυαρχίδα της είναι η ενέργεια που παρέχεται στη θάλασσα από τον άνεμο, μολονότι οι προσπάθειες για την εκμετάλλευση του ανέμου στη θάλασσα έπονται κατά πολύ εκείνων των κυμάτων. Η τεχνολογία για την αξιοποίηση του θαλάσσιου αιολικού δυναμικού είναι όχι μόνο ώριμη, αλλά και εμπορικά εκμεταλλεύσιμη. Θαλάσσια αιολικά πάρκα με τους πυλώνες των ανεμογεννητριών εγκατεστημένους στον πυθμένα της θάλασσας υπάρχουν σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη. Για παράδειγμα, αιολικό πάρκο με 175 ανεμογεννήτριες που είναι εγκατεστημένες στα 20 χλμ. ανατολικά του Κεντ του Ηνωμένου Βασιλείου, σε βάθος έως 25 μέτρων, ηλεκτροδοτεί 500.000 βρετανικά νοικοκυριά», περιγράφει ο κ. Χατζηγεωργίου. «Το επόμενο βήμα που γίνεται είναι η δημιουργία πλωτών αιολικών πάρκων. Οι ανεμογεννήτριες αγκυρώνονται στον πυθμένα σε μεγαλύτερα βάθη νερού όπου το αιολικό δυναμικό είναι μεγαλύτερο και καθαρότερο και σε απόσταση από τις ακτές ώστε να αποφεύγεται η οπτική όχληση. Στη Σκωτία ένα αιολικό πάρκο πλωτών ανεμογεννητριών ήδη λειτουργεί σε απόσταση 25 χλμ. από την ακτή, ενώ έχει κατασκευαστεί και είναι έτοιμο να λειτουργήσει ένα ακόμη. Την οικονομική βιωσιμότητα του πάρκου εξασφαλίζουν οι πολύ μεγάλης ισχύος ανεμογεννήτριες· η απόδοση της κάθε μιας αγγίζει τα 10 μεγαβάτ». Στην Ελλάδα, παρατηρεί ο κ. Χατζηγεωργίου, «δεν υπάρχει ούτε μία ανεμογεννήτρια στη θάλασσα, εγκατεστημένη ή πλωτή, για διάφορους λόγους. Βασική παράμετρος είναι η ανάγκη ολοκλήρωσης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού, όμως προβλήματα δημιουργεί και η ανομοιομορφία των πυθμένων της Μεσογείου, με τα μεγάλα απότομα βάθη. Στη Βόρεια Θάλασσα σε βάθη έως 40 μέτρα, ο πυθμένας είναι σχεδόν επίπεδος σε πολύ μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές. Πάντως, τεχνολογικές λύσεις υπάρχουν, από εκεί και έπειτα είναι θέμα πολιτικής απόφασης. Σε κάθε περίπτωση, περισσότερο από ποτέ κρίσιμη για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι η γαλάζια ανάπτυξη, η εκμετάλλευση των θαλάσσιων ενεργειακών πόρων, που αποτελεί και ευρωπαϊκή στρατηγική», σημειώνει ο κ. Χατζηγεωργίου. View full είδηση

Για τη ραγδαία αύξηση των πλαστικών που καταλήγουν στη Μεσόγειο προειδοποίησε η Διεθνής Ένωση Προστασίας της Φύσης (IUCN). Μία νέα έκθεση της Ένωσης διαπιστώνει ότι περίπου 229.000 τόνοι πλαστικών διαρρέουν στη Μεσόγειο Θάλασσα κάθε χρόνο, ποσότητα που ισοδυναμεί με περισσότερα από 500 κοντέινερ ημερησίως. Μάλιστα, η έκθεση εκτιμά ότι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο τόνοι πλαστικών έχουν ήδη συσσωρευτεί μέχρι σήμερα στη Μεσόγειο. Όπως τονίζει η οργάνωση, εάν δεν ληφθούν σημαντικά μέτρα για την αντιμετώπιση της διαχείρισης αποβλήτων, που αποτελεί και τη βασική αιτία της θαλάσσιας μόλυνσης, αυτή η ποσότητα αναμένεται να διπλασιαστεί έως το 2040. Με βάση τη συλλογή δεδομένων από μελέτες στο πεδίο, η έκθεση, με τίτλο «Mare Plasticum: The Mediterranean», που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Environmental Action, διαπιστώνει ότι οι ροές προέρχονται από 33 χώρες γύρω από τη λεκάνη της Μεσογείου. Επισημαίνει, ότι τα μακρο-πλαστικά που προκύπτουν από την κακή διαχείριση αποβλήτων αποτελούν το 94% της συνολικής διαρροής πλαστικών. Αφού βυθιστεί στη θάλασσα, το πλαστικό διασπάται κυρίως σε ιζήματα με τη μορφή μικροπλαστικών, δηλαδή σε σωματίδια μικρότερα από 5 mm. «Η πλαστική ρύπανση μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνιες βλάβες τόσο στα χερσαία όσο και τα θαλάσσια οικοσυστήματα και τη βιοποικιλότητα. Τα θαλάσσια ζώα μπορεί να μπλέκονται ή να καταπίνουν πλαστικά απορρίμματα και τελικά να πεθαίνουν από την εξάντληση και την πείνα. Επιπλέον, τα πλαστικά απόβλητα απελευθερώνουν χημικές ουσίες, οι οποίες μπορεί να είναι επιβλαβείς τόσο για τα οικοσυστήματα όσο και για την ανθρώπινη υγεία, ειδικά σε μία ημίκλειστη θάλασσα, όπως η Μεσόγειος», δήλωσε η διευθύντρια του IUCN Global Marine and Polar Program, Minna Epps. Η κ. Epps ανέφερε, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, πως «με βάση την έκθεση, καθίσταται σαφές ότι τα τρέχοντα αλλά και τα ήδη προγραμματισμένα μέτρα δεν αρκούν για τη μείωση της διαρροής πλαστικών και την αποτροπή των συνεπειών». Ειδικότερα, πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, η Αίγυπτος (περίπου 74.000 τόνοι/έτος), η Ιταλία (34.000 τόνοι/έτος) και η Τουρκία (24.000 τόνοι/έτος) είναι οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά διαρροής πλαστικών στη Μεσόγειο, κυρίως λόγω των μεγάλων ποσοτήτων κακοδιαχειριζόμενων αποβλήτων αλλά και λόγω των μεγάλων παράκτιων πληθυσμών τους. Κατά κεφαλήν, ωστόσο, το Μαυροβούνιο (8 κιλά/έτος/άτομο), η Αλβανία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη και η Βόρεια Μακεδονία (το καθένα συμβάλλει περίπου 3 κιλά/έτος/άτομο) έχουν τα υψηλότερα επίπεδα διαρροής. Σημειώνεται, ότι η Ελλάδα, βρίσκεται ένατη από το τέλος ανάμεσα στις 33 χώρες της Μεσογείου όσον αφορά τις διαρροές πλαστικών στη θάλασσα, τέταρτη από το τέλος σε κατά κεφαλήν διαρροές (πολύ λιγότερο από ένα κιλό κατά άτομο), ενώ έχοντας τη μεγαλύτερη ακτογραμμή κατέχει την πρωτιά σε καθαρισμούς ακτών και θαλασσών. Όσον αφορά τα πρωτογενή μικροπλαστικά - πλαστικά που εισέρχονται στους ωκεανούς με τη μορφή μικρών σωματιδίων, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα πλαστικά απορρίμματα που αποικοδομούνται στο νερό - η ροή πλαστικών στη Μεσόγειο εκτιμάται σε 13.000 τόνους ανά έτος. Επίσης, η σκόνη των ελαστικών είναι η μεγαλύτερη πηγή διαρροής (53%), ενώ ακολουθούν η μόλυνση από υφάσματα (33%), μικροσφαιρίδια των καλλυντικών (12%) και σωματίδια του κύκλου παραγωγής (2%). Επιπλέον, με βάση την προβλεπόμενη ετήσια αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής πλαστικών κατά 4%, η έκθεση παρουσιάζει διαφορετικά σενάρια διαρροής και αξιολογεί βασικές δράσεις που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση των ροών πλαστικών στη Μεσόγειο τα επόμενα 20 χρόνια. Διαπιστώνει, δε, ότι σύμφωνα με το business as usual σενάριο η ετήσια διαρροή θα φτάσει τους 500.000 τόνους ετησίως έως το 2040 και υπογραμμίζει πως θα απαιτηθούν φιλόδοξες παρεμβάσεις πέρα από τις τρέχουσες δεσμεύσεις για τη μείωση της ροής πλαστικών στη θάλασσα. «Οι κυβερνήσεις, ο ιδιωτικός τομέας, τα ερευνητικά ιδρύματα και άλλοι κλάδοι, αλλά και οι καταναλωτές πρέπει να συνεργαστούν για τον επανασχεδιασμό των διαδικασιών και των αλυσίδων εφοδιασμού. Να επενδύσουν στην καινοτομία και να υιοθετήσουν πρότυπα βιώσιμης κατανάλωσης, καθώς επίσης και βελτιωμένες πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων, προκειμένου να κλείσουν αυτή την "πλαστική κάνουλα"», τόνισε δήλωσε ο διευθυντής του Κέντρου Μεσογειακής Συνεργασίας του IUCN, Antonio Troya. Η βελτίωση της διαχείρισης αποβλήτων, αρχής γεννωμένης από τη συλλογή αποβλήτων, προσφέρει τις μεγαλύτερες δυνατότητες να μειωθεί η διαρροή πλαστικών με την πάροδο του χρόνου, σύμφωνα με την έκθεση. Μάλιστα, η έκθεση διαπιστώνει ότι περισσότεροι από 50.000 τόνοι διαρροής πλαστικών στη Μεσόγειο θα μπορούσαν να αποφευχθούν κάθε χρόνο εάν η διαχείριση των αποβλήτων μεταξύ των κρατών επρόκειτο να βελτιωθεί στα παγκόσμια πρότυπα βέλτιστων πρακτικών. Επιπλέον, η έκθεση επισημαίνει ότι οι απαγορεύσεις αλλά και η κατάργηση πλαστικών μπορούν να αποτελέσουν αποτελεσματικές παρεμβάσεις εάν εφαρμοστούν ευρέως. Για παράδειγμα, εκτιμά ότι η καθολική απαγόρευση της πλαστικής σακούλας στη λεκάνη της Μεσογείου θα μείωνε περαιτέρω τη διαρροή πλαστικών κατά περίπου 50.000 τόνους ετησίως. Τέλος, σημειώνεται ότι η έκδοση της έκθεσης υποστηρίχθηκε από το Ίδρυμα Mava. αλήγουν ετησίως στη Μεσόγειο Θάλασσα View full είδηση

Πληροφορίες για τις μέδουσες ή το πλαγκτόν που τυχόν παρατηρούνται σε θαλάσσιες περιοχές θα παρέχονται, μέσω εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, που θα αναπτυχθεί στο ερευνητικό πρόγραμμα EcoScope. Σύμφωνα με τον συντονιστή του έργου EcoScope, αναπληρωτή καθηγητή του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αθανάσιο Τσικλήρα, στα εργαλεία που θα αναπτυχθούν περιλαμβάνονται και μία διαλειτουργική πλατφόρμα (EcoScopePlatform), μία εργαλειοθήκη λήψης αποφάσεων (EcoScopeToolbox) και διαδικτυακά μαθήματα (EcoScopeAcademy) που θα απευθύνονται σε φοιτητές αλλά και σε απλούς πολίτες. «Το EcoScope εφαρμόζει νέες μεθόδους αξιολόγησης για την αλιεία και τα θαλάσσια οικοσυστήματα για τα οποία δεν έχουμε επαρκή δεδομένα και εξελιγμένα οικοσυστημικά μοντέλα που θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη και εξέταση διαχειριστικών σεναρίων αλιευτικής πίεσης και θαλάσσιων πολιτικών, καθώς και προσομοιώσεις που θα χρησιμοποιηθούν στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό. Αυτό θα περιλαμβάνει αξιολόγηση της κατάστασης όλων των παραμέτρων των θαλάσσιων οικοσυστημάτων στις ευρωπαϊκές θάλασσες και θα δοκιμάσει νέες τεχνολογίες για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών, ανθρωπογενών και κλιματικών επιπτώσεων στα οικοσυστήματα και την αλιεία» αναφέρει ο συντονιστής του έργου EcoScope, Αν. Καθηγητής του Τμήματος Βιολογίας του ΑΠΘ, Αθανάσιος Τσικλήρας. Στόχος του EcoScope είναι η αντιμετώπιση της υποβάθμισης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των αρνητικών επιπτώσεων της υπερεκμετάλλευσης στα αποθέματα των ευρωπαϊκών θαλασσών, η αποκατάσταση της βιωσιμότητας της αλιείας, καθώς και η διασφάλιση της υγιούς ισορροπίας των θαλασσών. Το έργο θα αντιμετωπίσει την υποβάθμιση του οικοσυστήματος και τις ανθρωπογενείς πιέσεις που προκαλούν τη μη βιώσιμη εκμετάλλευση της αλιείας στις ευρωπαϊκές θάλασσες. Η ομάδα έργου, η οποία έλαβε χρηματοδότηση ύψους σχεδόν 8 εκατομμυρίων ευρώ, μέσω του προγράμματος Έρευνας και Καινοτομίας της ΕΕ Horizon 2020, αποτελείται από 24 εταίρους, από χώρες όπως η Γερμανία, ο Καναδάς, το Ισραήλ, οι Φιλιππίνες, η Ισπανία, η Γαλλία, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Νορβηγία, η Ελβετία,η Κύπρος κ.ά. Στους εταίρους του έργου περιλαμβάνονται πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, ΜΚΟ, εταιρείες τεχνολογίας και επιχειρήσεις. Από την Ελλάδα, εκτός από το ΑΠΘ, συμμετέχουν το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και η Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία ΑΕΝΑΟΣ ΘΑΛΑΣΣΑ. Το έργο θα έχει συνολική διάρκεια τέσσερα έτη. Η εναρκτήρια συνάντηση του ερευνητικού προγράμματος θα πραγματοποιηθεί από αύριο έως και την Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021, στο ΚΕΔΕΑ του ΑΠΘ. View full είδηση

Ο Όμιλος Bjarke Ingels χτίζει μια βιώσιμη πλωτή πόλη στα ανοιχτά της Μπουσάν, στις ακτές της Νότιας Κορέας. Το έργο θα μπορούσε να αποτελέσει λύση για τις παράκτιες πόλεις που απειλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, λόγω του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής. H άνοδος της στάθμης της θάλασσας –μία από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής- αποτελεί υπαρξιακή απειλή για την παράκτια ζωή. Ένα φιλόδοξο νέο έργο στη Νότια Κορέα έρχεται ως λύση στην αντιμετώπιση του φαινομένου, με τη μορφή μιας βιώσιμης πόλης που δεν θα επηρεάζεται από την άνοδο των υδάτων καθώς θα επιπλέει. Η πόλη Μπουσάν, η οποία βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της κορεατικής χερσονήσου, κατέληξε σε συμφωνία με το UN-Habitat και την Oceanix για την κατασκευή της πρώτης πλωτής μητρόπολης στον κόσμο. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το συντομότερο το 2025 και θα αποτελέσει το πρωτότυπο σχέδιο για τις παράκτιες πόλεις που αναζητούν λύσεις στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Εικόνα Η Oceanix City, η πρώτη πλωτή μητρόπολη στον κόσμο αναμένεται να ολοκληρωθεί το συντομότερο το 2025 (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) Σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου της Oceanix, επί του παρόντος, το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού και το 90% των μεγαλουπόλεων του πλανήτη -συνήθως εκείνων με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων ανθρώπων- βρίσκονται σε απόσταση 100 περίπου χιλιομέτρων από μια μεγάλη ακτή. Αυτό τις καθιστά ευάλωτες στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, που θα μπορούσε να εκτοπίσει εκατομμύρια ανθρώπους τις επόμενες δεκαετίες και να προκαλέσει ζημιές δισεκατομμυρίων σε περιουσίες και υποδομές. Εικόνα Η πλωτή μητρόπολη θα αποτελέσει το πρωτότυπο σχέδιο για τις παράκτιες πόλεις που αναζητούν λύσεις στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) Με πληθυσμό 3,4 εκατομμυρίων κατοίκων, η Μπουσάν μπορεί να μην πληροί τις προϋποθέσεις ως μεγαλούπολη, αλλά είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Νότιας Κορέας και το πέμπτο μεγαλύτερο επίνειο στον κόσμο. Ωστόσο, η πόλη δεν είναι ευάλωτη μόνο στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Τα τελευταία χρόνια, έχει επίσης χτυπηθεί από τυφώνες και πλημμύρες, γεγονότα που το καθιστούν ιδανική τοποθεσία για το ζωτικής σημασίας πείραμα. Εικόνα Η Oceanix City θα μπορεί να φιλοξενήσει αρχικά 10.000 άτομα (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) «Απλώς προέκυψε ότι η Μπουσάν είναι το καλύτερο μέρος για να αναπτύξουμε αυτό το πρωτότυπο», δήλωσε ο συνιδρυτής της Oceanix, Itai Madamombe στο Business Insider νωρίτερα αυτό το μήνα. «Ωστόσο, το project ελπίζουμε να είναι χρήσιμο σε όλες τις παράκτιες πόλεις ή τις παράκτιες κοινότητες που αντιμετωπίζουν την πρόκληση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας σε όλο τον κόσμο». Εικόνα Η πλωτή μητρόπολη θα είναι ενεργειακά αυτόνομη, βασιζόμενη αποκλειστικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) Το πρωτότυπο για την πόλη στα ανοιχτά της ακτής της Μπουσάν σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια της πρώτης στρογγυλής τράπεζας του ΟΗΕ για τις βιώσιμες πλωτές πόλεις το 2019. Αναπτύχθηκε από τον όμιλο Bjarke Ingels και αποτελείται από αρθρωτές εξαγωνικές πλατφόρμες που επιπλέουν στο νερό. Εικόνα Το project αναπτύχθηκε από τον όμιλο Bjarke Ingels και αποτελείται από αρθρωτές εξαγωνικές πλατφόρμες που επιπλέουν στο νερό (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) Η Oceanix City θα μπορεί να φιλοξενήσει αρχικά 10.000 άτομα και θα παράγει τη δική της τροφή (όπως χτένια και φύκια), ενέργεια και γλυκό νερό, χάρη σε ένα πλήρως ενσωματωμένο σύστημα κλειστού βρόχου που δεν δημιουργεί απόβλητα. Ο αρθρωτός σχεδιασμός θα βοηθήσει επίσης την πόλη να αντέξει τις φυσικές καταστροφές, όπως τσουνάμι, τυφώνες και πλημμύρες. Εικόνα Χάρη σε ένα πλήρως ενσωματωμένο σύστημα κλειστού βρόχου, η πόλη θα παράγει τη δική της τροφή χωρίς να δημιουργεί απόβλητα (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) Το UN-Habitat θα συλλέξει και θα αναλύσει δεδομένα από την πλωτή πόλη και θα χρησιμοποιήσει τα ευρήματα για μελλοντικά παρόμοια project. Κι αν όλα αυτά μοιάζουν με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, η Oceanix διατείνεται ότι βρίσκεται ήδη σε συνομιλίες με άλλες 10 κυβερνήσεις για παρόμοια έργα, αριθμός που θα μπορούσε να αυξηθεί εάν το πρωτότυπο της Μπουσάν αποδειχτεί επιτυχημένο. Εικόνα Η Oceanix διατείνεται ότι βρίσκεται ήδη σε συνομιλίες με άλλες 10 κυβερνήσεις για παρόμοια έργα (Πηγή: OCEANIX/BIG-Bjarke Ingels Group) Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να περιηγηθείτε στο website της Oceanix, και να παρακολουθήσετε το παρακάτω video που δημοσιοποίησε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. View full είδηση

Σύμφωνα με μελέτες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο το 80-85% των θαλάσσιων απορριμμάτων που συναντώνται στις παραλίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλαστικά. Από το σύνολο των πλαστικών, 50% αντιστοιχεί σε πλαστικά αντικείμενα μιας χρήσης και 27% σε είδη αλιείας. Τα αντικείμενα αυτά δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα στα θαλάσσια οικοσυστήματα, τη βιοποικιλότητα και την ανθρώπινη υγεία και κατ’ επέκταση έχουν επιπτώσεις σε οικονομικές δραστηριότητες όπως στον τουρισμό, την αλιεία και τη ναυτιλία. Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον Ιανουάριο 2018 την Στρατηγική για τα πλαστικά με σκοπό να αλλάξει τον τρόπο που τα πλαστικά προϊόντα σχεδιάζονται, παράγονται, χρησιμοποιούνται και ανακυκλώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Στρατηγική αυτή αποτελεί μέρος του Ευρωπαϊκού Νέου Σχεδίου Δράσης για την κυκλική οικονομία. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος εκδόθηκε η «Οδηγία 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον». Στόχος είναι η πρόληψη και μείωση του αντίκτυπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, ιδίως στο υδάτινο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία, καθώς και την προώθηση της μετάβασης σε μία κυκλική οικονομία με καινοτόμα και βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα, προϊόντα και υλικά συμβάλλοντας έτσι στην αποδοτική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς. Κατευθυντήριες Οδηγίες για τα πλαστικά μιας χρήσης Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τα διάφορα πλαστικά προϊόντα που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας. Συγκεκριμένα, παρέχονται κατευθύνσεις για την ερμηνεία του ορισμό του πλαστικού και για διάφορες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων που εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας. Νόμος 4736/2020 Στην Ελλάδα η εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την Οδηγία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο 2020 με την ψήφιση του Νόμου 4736/2020 «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον και λοιπές διατάξεις». Με βάση το Νόμο αυτό προβλέπονται συγκεκριμένες διατάξεις για διάφορες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων, οι οποίες θα ισχύουν σε διαφορετικές ημερομηνίες. Ορισμένα προϊόντα μιας χρήσης καταργούνται από την 3η Ιουλίου 2021. Πρόκειται για εκείνα τα προϊόντα που ανευρίσκονται συνηθέστερα στις ακτές. Για άλλες κατηγορίες πλαστικών προϊόντων, όπως τα κυπελάκια για ποτά ή τους περιέκτες τροφίμων θα αρχίσει σταδιακά η μείωσή τους προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της Οδηγίας. Η μείωση θα επιτευχθεί με στοχευμένες δράσεις, όπως για παράδειγμα με την υιοθέτηση της εισφοράς προστασίας περιβάλλοντος, με την υποχρέωση διάθεσης στο σημείο πώλησης επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών προϊόντων και χρήσης εναλλακτικών προϊόντων από υπηρεσίες catering, με αύξηση του ανακυκλωμένου πλαστικού στις φιάλες pet κ.ά. Για άλλα πλαστικά προϊόντα θα επεκταθεί το πρόγραμμα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, προκειμένου να καλύψει και άλλες κατηγορίες πλαστικών αποβλήτων. Επίσης, θα υιοθετηθεί η χωριστή συλλογή για ορισμένες κατηγορίες αποβλήτων πλαστικών. Συγκεκριμένα στο Νόμο προβλέπονται τα ακόλουθα κατ’ άρθρο: Απαγόρευση χρήσης ορισμένων πλαστικών (Άρθρο 5) Από τις 3 Ιουλίου 2021 ισχύει η απαγόρευση χρήσης των ακόλουθων 10 προϊόντων στην επικράτεια και σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης: 1) μπατονέτες 2) πλαστικά μαχαιροπίρουνα 3) πλαστικά πιάτα 4) πλαστικά καλαμάκια 5) πλαστικοί αναδευτήρες ποτών 6) πλαστικά στηρίγματα μπαλονιών εκτός από μπαλόνια για βιομηχανικές ή άλλες επαγγελματικές χρήσεις 7) περιέκτες τροφίμων κατασκευασμένοι από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ) περιέκτες ποτών από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και τα καλύμματά τους και 9) κυπελάκια για ποτά από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ), καθώς και τα καπάκια και καλύμματά τους. 10) προϊόντα που κατασκευάζονται από οξοδιασπώμενη πλαστική ύλη. Για τους Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης η απαγόρευση χρήσης των ανωτέρω πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης ισχύει από την 1η Φεβρουαρίου 2021. Μείωση της κατανάλωσης (Άρθρο 4) Για τα κυπελάκια για ποτά και τους περιέκτες τροφίμων τίθεται στόχος μείωσης της κατανάλωσης τουλάχιστον κατά 30% έως το 2024 και κατά 60% έως το 2026 σε σύγκριση με το 2022. Για την επίτευξη του ανωτέρω στόχου: –από 1ης Ιανουαρίου 2022 επιβάλλεται εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος (4 λεπτά πλέον ΦΠΑ) ανά τεμάχιο προϊόντος. Η εισφορά έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα και τα δημόσια έσοδα, τα οποία προβλέπεται να εισπράττονται από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων εσόδων (ΑΑΔΕ), θα αποδίδονται στο Πράσινο Ταμείο για δράσεις αποκλειστικά συναφείς με τους σκοπούς του Νόμου. – από 1ης Ιανουαρίου 2022 οι επιχειρήσεις μαζικής εστίασης υποχρεούνται να διαθέτουν επαναχρησιμοποιούμενα εναλλακτικά προϊόντα των πλαστικών μιας χρήσης στον καταναλωτή στο σημείο πώλησης – από 1ης Ιουλίου 2021 παρέχεται πρόσβαση νερού από κοινόχρηστες βρύσες σε δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις και σε δημοτικές παιδιές χαρές. Απαιτήσεις για τα προϊόντα (Άρθρο 6) Από 3ης Ιουλίου 2024 οι φιάλες ποτών με χωρητικότητα έως και 3 λίτρων θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά μόνον εάν τα καπάκια και τα καλύμματα παραμένουν προσαρτημένα στις φιάλες. Από 1ης Ιανουαρίου 2025 οι φιάλες ποτών «PET» με χωρητικότητα έως και 3 λίτρων πρέπει να περιέχουν τουλάχιστον 25% ανακυκλωμένο πλαστικό και από 1ης Ιανουαρίου 2030 όλες οι φιάλες με χωρητικότητα έως και 3 λίτρων τουλάχιστον 35%. Σήμανση πλαστικών προϊόντων (Άρθρο 7) Από 3ης Ιουλίου 2021 προβλέπεται υποχρεωτική σήμανση συσκευασίας των ακόλουθων πλαστικών προϊόντων: Σερβιέτες υγιεινής, ταμπόν και εφαρμογείς ταμπόν Υγρά μαντηλάκια Προϊόντα καπνού με φίλτρο και φίλτρα για χρήση σε συνδυασμό με προϊόντα καπνού Κυπελάκια για ποτά. Με τον τρόπο αυτό ενημερώνεται ο καταναλωτής για : α) τις κατάλληλες επιλογές διαχείρισης του προϊόντος ως αποβλήτου ή τους τρόπους διάθεσης αποβλήτων που πρέπει να αποφεύγονται για το συγκεκριμένο προϊόν σύμφωνα με την ιεράρχηση των αποβλήτων και β) την παρουσία πλαστικών υλών στο προϊόν και τις επακόλουθες αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την απόρριψη στο περιβάλλον. Για τη σήμανση έχει εκδοθεί ο Κανονισμός ΕΕ 2020/2151 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προγράμματα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού (Άρθρα 8, 9, 10 και 11) Για τις ακόλουθες 8 κατηγορίες πλαστικών προϊόντων θεσπίζονται συλλογικά συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης για τα απόβλητα συσκευασίας. Περιέκτες τροφίμων Πακέτα και περιτυλίγματα από εύκαμπτο υλικό Περιέκτες ποτών έως και 3 λίτρα Κυπελάκια για ποτά Λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς Υγρά μαντηλάκια Μπαλόνια Προϊόντα καπνού ποτών Χωριστή συλλογή (Άρθρο 13) Τα απόβλητα που προκύπτουν από τις πλαστικές φιάλες ποτών έως και 3 λίτρων θα συλλέγονται χωριστά με στόχο τουλάχιστον κατά 77% έως το 2025 και κατά 90% έως το έτος 2029 των προϊόντων αυτών που διατίθενται στην αγορά. Για το σκοπό αυτό ο καταναλωτής κατά την αγορά του προϊόντος αυτού θα καταβάλλει εγγυοδοτικό αντίτιμο , το οποίο θα του αποδίδεται κατά την επιστροφή του προϊόντος με σκοπό τη χωριστή συλλογή για ανακύκλωση. View full είδηση

Αλιευτικές πατέντες, σαν τα πλαστικά «βαρελάκια» χταποδιού και τα «σχοινάκια γρι-γρι», δεμένα με τσιμεντόλιθους αντί για άγκυρες, ρυπαίνουν σε σημαντικό βαθμό τις ελληνικές θάλασσες, όπως προέκυψε από πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχαν αλιείς τράτας από 4 λιμάνια της χώρας. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Fishing For Litter» (Ψαρεύοντας απορρίμματα) του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α.Κ. Λασκαρίδη, το πρώτο τρίμηνο του 2020 «ψαρεύτηκαν» 6,5 τόνοι απορρίμματα από 9 αλιείς τράτας στα λιμάνια της Μηχανιώνας, της Καβάλας, της Αλεξανδρούπολης και του Βόλου, όπου συγκεντρώνεται περίπου το 43% των νηολογίων τράτας στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, στο πρόγραμμα που υλοποιείται από την iSea, Περιβαλλοντική Οργάνωση για την Προστασία των Υδάτινων Οικοσυστημάτων, οι επαγγελματίες αλιείς καλούνται να συλλέξουν θαλάσσια απορρίμματα που συσσωρεύονται στα δίχτυα τους ως μέρος της συνήθους αλιευτικής τους δραστηριότητας και να τα καταγράψουν σε ειδική φόρμα. Τα απορρίμματα αποθηκεύονται επί του σκάφους σε μεγάλους σάκους που προσφέρονται από το πρόγραμμα, έτσι ώστε να μπορούν να οδηγηθούν στην ακτή και να απορριφθούν σε κάδους. «Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2018 στο Σαρωνικό, το 2019 υλοποιήθηκε στα λιμάνια της Μηχανιώνας και της Καβάλας ενώ από το 2020, επεκτάθηκε σε Αλεξανδρούπολη και Βόλο. Φέτος, ανασύρθηκαν 6,5 τόνοι απορρίμματα, εκ των οποίων το 62% αποτελείται από πλαστικά μίας χρήσης- μεταξύ αυτών σακούλες, μπουκάλια, συσκευασίες τροφίμων αλλά και αλιευτικά εργαλεία», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Χριστίνα Κονταξή, υπεύθυνη του προγράμματος από το Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη. Αλιευτικά εργαλεία και «πατέντες» Μετά τις πλαστικές σακούλες, το δεύτερο κατά σειρά σε πλήθος απόρριμμα και περίπου 1 τόνο σε βάρος, ήταν τα «σχοινάκια γρι-γρι», κατά τους αλιείς, ή αλλιώς «νήματα» ή «σπάγκος συσκευασίας», κατά τους προμηθευτές. Πρόκειται για νάιλον σπάγκο από πολυπροπυλένιο και άλλα παράγωγα για την εξυπηρέτηση πόντισης και ανάσυρσης των «ρομπότ» (φώτων). «Το υλικό αυτό», αναφέρει η κ. Κονταξή, «δεν είναι νόμιμο για αυτού του είδους την αλιεία, καθώς για την πόντιση των «ρομπότ», προβλέπεται σχοινί με αλυσίδα συνδεδεμένο με άγκυρα». «Όμως», συνεχίζει, «επειδή είναι διαθέσιμο σε πολύ χαμηλή τιμή, χρησιμοποιείται κατά κόρον και είναι μιας χρήσης αντικαθιστώντας την αλυσίδα, ενώ ένας ή δύο τσιμεντόλιθοι αντικαθιστούν την άγκυρα και μετά την ψαριά, το σχοινάκι μαζί με τον τσιμεντόλιθο απελευθερώνονται στη θάλασσα». Σύμφωνα με την ίδια, πρόκειται για ένα πολύ συχνό απόρριμμα ιδιαίτερα στο Θρακικό πέλαγος γύρω από το νησί της Θάσου που η αλιεία γρι-γρι είναι εξαιρετικά έντονη. Αλλη διαδεδομένη πατέντα είναι τα «βαρελάκια» χταποδιού, δηλαδή άκαμπτοι πλαστικοί κυλινδροειδείς θάλαμοι, με βάρος στο εσωτερικό τους για να είναι δυνατή η πόντιση. «Η αντικατάσταση των πήλινων δοχείων από πλαστικά, τα έχει καταστήσει ανθεκτικά και ευτελή ως προς το κόστος, με αποτέλεσμα οι αλιείς να τα ποντίζουν χωρίς να βεβαιώνουν την ανάσυρσή τους, συμβάλλοντας έτσι στην πλαστική ρύπανση. Μάλιστα, στις καταγραφές του προγράμματός μας, ανασύρονται μαζί με όλο το σχοινί που τα συνδέει και είναι το τέταρτο κατά σειρά σε πλήθος απόρριμμα σε ποσοστό 14% του συνόλου», λέει η κ. Κονταξή. Στα υπόλοιπα αλιευτικά απορρίμματα που περισυλλέγησαν συγκαταλέγονται οι πετονιές και τμήματα διχτυών καθώς και σακούλες, μπουκάλια, κουτάκια αναψυκτικών και συσκευασίες φαγητού. «Ωστόσο, τα αλιευτικά εργαλεία που συλλέξαμε και είναι κατασκευασμένα από πλαστικό, αποτελούν το 40,5% του συνόλου των απορριμμάτων και επειδή η χώρα μας οφείλει να εναρμονιστεί με την Οδηγία 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον, οφείλουμε να προχωρήσουμε σε διάφορες ενέργειες» διευκρινίζει η κ. Κονταξή. «Απαιτείται άμεσα αντιμετώπιση του θέματος με τις ιχθυοπαγίδες και καταγραφή της πραγματικής κατάστασης. Επιπλέον, είναι απαραίτητη η συμπερίληψη των αλιευτικών πρακτικών με πλαστικά, όπως τα "σχοινάκια γρι- γρι" με αναφορά τους στα αλιευτικά εργαλεία που περιλαμβάνονται στην Οδηγία, η εξέταση από το αρμόδιο Υπουργείο αντικατάστασης του αντικειμένου αυτού με άλλο υλικό, η επικοινωνία και ο συνεχής έλεγχος των αρμόδιων τοπικών αρχών και επιβολή κυρώσεων στη χρήση τους. Παράλληλα, η θέσπιση νομοθετικού πλαισίου για τη συγκεκριμένη αλιεία με εξοπλισμό που αλλάζει τη διαδικασία πόντισης και ανάσυρσης των "ρομπότ" προκειμένου να μην παραμένουν πλαστικά απορρίμματα στον πυθμένα», εξηγεί η κ. Κονταξή. «Ομως, η νέα οδηγία αφορά τα πλαστικά μιας χρήσης και τα αλιευτικά εργαλεία αλλά εμείς έχουμε και "πατέντες" όπως τα βαρελάκια του χταποδιού που στον πάτο έχουν τσιμέντο για να κατεβαίνουν στον πυθμένα. Ποιος θα τα διαχωρίσει αυτά;» καταλήγει, προσθέτοντας ότι «εκτός από τα αλιευτικά δίχτυα και άλλα πλαστικά που διαφεύγουν στο θαλάσσιο περιβάλλον και είναι αλιευτικά εργαλεία πρέπει να ληφθούν υπόψη στο θεσμικό πλαίσιο για την εναρμόνιση της χώρας μας με την ευρωπαϊκή Οδηγία». *Η φωτογραφία με «βαρελάκια» χταποδιού παραχωρήθηκε στο ΑΜΠΕ από το Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη View full είδηση

Το αρχαιότερο άθικτο ναυάγιο του κόσμου πιστεύουν ότι βρήκαν οι αρχαιολόγοι στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας, όπου φαίνεται ότι παρέμεινε... ανενόχλητο για περισσότερα από 2.400 χρόνια. Το κουφάρι του πλοίου, που έχει μήκος 23 μέτρα και εκτιμάται ότι είναι αρχαιοελληνικό, εντοπίστηκε ένα μίλι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας με το κατάρτι, τα πηδάλια και τα κουπιά του όλα στη θέση τους καθώς, σύμφωνα με τους ερευνητές, διατηρήθηκαν λόγω της έλλειψης οξυγόνου σ' αυτό το βάθος. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας, καθηγητή Τζον Άνταμς, «δεν πίστευα ποτέ ότι ήταν εφικτό ένα πλοίο από τον αρχαίο κόσμο να “επιβιώσει” στα 2 χλμ. κάτω από το νερό. Αυτό θα αλλάξει την αντίληψή μας για την κατασκευή των πλοίων και τη ναυσιπλοΐα στην αρχαιότητα». Πηγή: Guardian Ο επικεφαλής της αρχαιολογικής ομάδας, δήλωσε επίσης ότι η ανακάλυψη θα δείξει πόσο μακριά μπορούσαν να φτάσουν οι Έλληνες έμποροι στην αρχαιότητα. Όσο για την αιτία της βύθισής του, αυτή πιθανολογείται ότι ήταν μία καταιγίδα, με το πλήρωμα πιθανότατα να μην πρόλαβε να βγάλει έγκαιρα τα νερά και να σώσει το πλοίο. Το πλοίο εκτιμάται ότι ήταν εμπορικού τύπου, όπως αυτά που οι ερευνητές είχαν δει μόνο ως εικόνα πάνω σε αρχαιοελληνικά αγγεία με τον Οδυσσέα και τις Σειρήνες που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Το έργο αυτό, το οποίο χρονολογείται από περίπου την ίδια περίοδο, απεικονίζει ένα παρόμοιο πλοίο που φέρει τον Οδυσσέα μακριά από τις σειρήνες, με τον ομηρικό ήρωα προσδεδεμένο στο ιστό να αντιστέκεται στα τραγούδια τους. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα Guardian, η ερευνητική ομάδα είπε ότι σκοπεύει να αφήσει το σκάφος εκεί όπου βρέθηκε, όμως πρόσθεσε πως ένα μικρό κομμάτι του χρονολογήθηκε με άνθρακα από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον και πως τα αποτελέσματα «επιβεβαίωσαν ότι πρόκειται για το παλαιότερο ναυάγιο που είναι γνωστό στην ανθρωπότητα». Η ομάδα πρόσθεσε πως τα δεδομένα θα δημοσιοποιηθούν στο συνέδριο του MAP Μαύρης Θάλασσας αργότερα αυτή την εβδομάδα στο Λονδίνο. View full είδηση

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ωκεανογραφίας Σκριπς κατέγραψαν την υψηλότερη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας εδώ και περισσότερο από εκατό χρόνια, κοντά σε μια προβλήτα στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια των ΗΠΑ.Το Ινστιτούτο, το οποίο συνεργάζεται με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Σαν Ντιέγκο, συλλέγει δεδομένα σχετικά με τις θερμοκρασίες της θάλασσας στη συγκεκριμένη αποβάθρα από το 1916. Το επίπεδο του 2018 ξεπέρασε το ρεκόρ του 1931 κατά 0,2 βαθμούς και άγγιξε τους 25,89 βαθμούς Κελσίου. Σύμφωνα με δελτίο Τύπου των ερευνητών, «η περιοχή των ωκεανών στη Νότια Καλιφόρνια παρουσιάζει ανώμαλες θερμοκρασίες εδώ και εβδομάδες, και τα άλλα δίκτυα παρατήρησης που βρίσκονται μακρύτερα από την ακτή έχουν αναφέρει επίσης θερμοκρασίες ρεκόρ ή σχεδόν ρεκόρ». Η συνεχιζόμενη άνοδος της θερμοκρασίας έχει σοβαρές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή και στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να συμβάλει στη δημιουργία μιας τοξικής άλγης, όπως αυτή που εξαπλώθηκε κατά μήκος των ακτών του βόρειου Ειρηνικού το 2014, αλλάζοντας μόνιμα την βιοποικιλότητα της περιοχής. Το περιστατικό του 2014 είχε καταστροφικές συνέπειες για τους θαλάσσιους λέοντες και άλλα θαλάσσια θηλαστικά, την αλιεία, και ώθησε τις μέδουσες και τα σαλάχια προς την ακτή, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις στις τροφικές αλυσίδες. Το 2015, το Ελ Νίνιο άλλαξε σημαντικά τα επίπεδα της θερμοκρασίας του νερού στις ακτές της Καλιφόρνια. Μετά από τέτοια περιβαλλοντικά φαινόμενα, οι θερμοκρασίες του θαλασσινού νερού αναμένεται να επανέρχονται στους ιστορικούς μέσους όρους τους. Αυτή τη φορά, κάτι τέτοιο δεν συνέβη ποτέ. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το φαινόμενο αυτό και οι τελευταίες θερμοκρασίες ρεκόρ αποτελούν σημάδια των αυξανόμενων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. View full είδηση

Τον μεγαλύτερο κίνδυνο να βρεθούν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας μέσα στα επόμενα 80 χρόνια αντιμετωπίζουν δύο από τις ιστορικότερες πόλεις της Ιταλίας αλλά κι ολόκληρης της Ευρώπης. Βενετία και Νάπολη βρίσκονται εντός της «διακεκαυμένης ζώνης» σε περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για μεγάλη άνοδο της στάθμης της θάλασσας εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Μαζί με τις δύο παραπάνω πόλεις, στο χείλος της «βύθισης» βρίσκονται αρκετές ακόμη ιστορικές ιταλικές πόλεις, όπως η Ραβέννα, η αρχαία Πίζα, το Τσίνκουε Τέρρε (που συγκαταλέγεται μεταξύ των Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco) αλλά κι η περιοχή του Δέλτα του ποταμού Πάδου στις ακτές της Αδριατικής. Η έρευνα που έφερε στην επιφάνεια τα παραπάνω εξαιρετικά ανησυχητικά στοιχεία διεξήχθη επί σειρά ετών από επιστήμονες του πανεπιστημίου του Κιέλου στη Γερμανία, ενώ έπονται αντίστοιχες μελέτες για το αν και το κατά πόσο θα επηρεαστούν παραθαλάσσιες πόλεις της Μεσογείου και σε άλλες χώρες από το φαινόμενο που αναμένεται να γιγαντωθεί τα επόμενα χρόνια. Μάλιστα, σε έναν (λανθασμένο) χάρτη που δημοσίευσε η βρετανική DailyMail, μεταξύ των επαπειλούμενων ιστορικών πόλεων βρίσκεται κι η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου (που στον παρακάτω χάρτη έχει τοποθετηθεί στην Κύπρο), η πόλη του Ντουμπρόβνικ στην Κροατία, το νησί της Δήλου στις Κυκλάδες, η αρχαία Καρχηδόνα στην σημερινή Τυνησία, η Λευκή Πόλη στα περίχωρα του Τελ Αβίβ Ισραήλ, η αρχαία πόλη της Κέρκυρας (που βρίσκεται στην χερσόνησο Κανόνι λίγα χιλιόμετρα έξω από την σύγχρονη πόλη της Κέρκυρας) κι η πόλη της Πάφου στην Κύπρο (όπου στον παρακάτω χάρτη είναι τοποθετημένη στην Ρόδο) Πληροφορίες: dailymail.co.uk View full είδηση