Αναζήτηση στην κοινότητα

Την ποσότητα μικροπλαστικών που καταπίνουν ή εισπνέουν άθελά τους οι κάτοικοι 109 χωρών χαρτογραφεί νέα έρευνα, με τα μεγαλύτερα προβλήματα να παρατηρούνται σε κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας, αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Environmental Science & Technology», περισσότερο οι άνθρωποι που διαμένουν στην Ινδονησία, τη Μαλαισία και τις Φιλιππίνες, καταπίνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα μικροπλαστικών. Οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τις διατροφικές συνήθειες των κατοίκων κάθε χώρας καθώς και τις τεχνολογίες επεξεργασίας τροφίμων και τα ηλικιακά δημογραφικά στοιχεία. Στη συνέχεια, συγκέντρωσαν δεδομένα σχετικά με τις συγκεντρώσεις μικροπλαστικών σε υποκατηγορίες σημαντικών ομάδων τροφίμων, όπως φρούτα, λαχανικά, πρωτεΐνες, δημητριακά, γαλακτοκομικά, ποτά, σάκχαρα, αλάτι και μπαχαρικά. Τα μικροπλαστικά (MPs) και τα νανοπλαστικά (NPs) αποτελούν σοβαρή περιβαλλοντική ανησυχία, καθώς έχουν ανιχνευθεί σε θαλάσσια οικοσυστήματα, σε τρόφιμα και σε πόσιμο νερό. Αυτά τα πλαστικά σωματίδια, πολύ μικρότερα από έναν κόκκο άμμου, περνούν στη διατροφή μας και από εκεί στον οργανισμό μας. Το γεγονός ότι τα μικροπλαστικά βρίσκονται πλέον παντού, εγείρει ανησυχίες για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στην υγεία μας. Πρωτιά για Κίνα και Βρετανία Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Κορνέλ στις ΗΠΑ αποφάσισαν να χαρτογραφήσουν την ποσότητα μικροπλαστικών που καταπίνουν ή εισπνέουν άθελά τους οι άνθρωποι σε 109 χώρες. Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης τους, οι κάτοικοι χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Ινδονησία, η Μαλαισία και οι Φιλιππίνες, καταπίνουν τη μεγαλύτερη ποσότητα μικροπλαστικών. Οι κάτοικοι της Κίνας, της Μογγολίας και του Ηνωμένου Βασιλείου εισπνέουν τα περισσότερα μικροπλαστικά. «Η πρόσληψη μικροπλαστικών σε επίπεδο χώρας αποτελεί κρίσιμο δείκτη της πλαστικής ρύπανσης και των κινδύνων για τη δημόσια υγεία» δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Φένγκι Γου, καθηγητής Μηχανικών Ενεργειακών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ. Οι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας εισπνέουν περίπου 791.000 μικροπλαστικά σωματίδια την ημέρα, σύμφωνα με τη μελέτη. Στην Κίνα και τη Μογγολία, ωστόσο, το επίπεδο είναι πολύ υψηλότερο- 2,8 εκατομμύρια σωματίδια την ημέρα. Οι κάτοικοι των ΗΠΑ εισπνέουν περίπου 300.000 σωματίδια την ημέρα, ενώ οι κάτοικοι της Μεσογείου και των γειτονικών περιοχών εισπνέουν λιγότερα. Για παράδειγμα, οι κάτοικοι της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ουγγαρίας εισπνέουν από 60.000 έως 240.000 σωματίδια το μήνα. Η μελέτη εξέτασε επίσης την ποσότητα μικροπλαστικών που καταπίνουν οι άνθρωποι μέσω της διατροφής τους σε κάθε χώρα. Συνολικά, η μελέτη διαπίστωσε ότι οι Μαλαισιανοί καταναλώνουν περίπου 15 γραμμάρια μικροπλαστικών ανά μήνα –περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα– με την πλειονότητα των πλαστικών σωματιδίων να προέρχεται από υδάτινες πηγές, όπως τα θαλασσινά. Το πρόβλημα των αναπτυσσόμενων χωρών «Η εκβιομηχάνιση στις αναπτυσσόμενες οικονομίες, ιδίως στην Ανατολική και Νότια Ασία, έχει οδηγήσει σε αυξημένη κατανάλωση πλαστικών υλικών, παραγωγή αποβλήτων και πρόσληψη μικροπλαστικών από τον άνθρωπο. Αντίθετα, οι βιομηχανικές χώρες βιώνουν μια αντίστροφη τάση, η οποία υποστηρίζεται από μεγαλύτερους οικονομικούς πόρους για τη μείωση και την απομάκρυνση των πλαστικών απορριμμάτων» έγραψαν οι ερευνητές στη μελέτη τους. Η ομάδα σημειώνει πως η μελέτη θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάπτυξη στρατηγικών μείωσης της πρόσληψης μικροπλαστικών. Ωστόσο, επισημαίνει πως τέτοιες προσπάθειες απαιτούν διεθνή συνεργασία και τεχνολογική υποστήριξη για την προώθηση στρατηγικών μείωσης των αποβλήτων. Σύμφωνα με τη μελέτη, μια μείωση κατά 90% των θαλάσσιων πλαστικών απορριμμάτων θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική μείωση της έκθεσης σε μικροπλαστικά, ενδεχομένως έως και 51% στις ανεπτυγμένες χώρες και 49% στις χώρες με ταχεία εκβιομηχάνιση. Η μελέτη δημοσιεύθηκε με αφορμή τη συνεδρίαση της διεθνούς επιτροπής για τη διαπραγμάτευση της Παγκόσμιας Συνθήκης του ΟΗΕ για την πλαστική ρύπανση, μιας νομικά δεσμευτικής συμφωνίας που θα θέσει παγκόσμιους κανόνες για την παραγωγή και τη διάθεση πλαστικών. Η συμφωνία αναμένεται να οριστικοποιηθεί αργότερα φέτος, με έμφαση στη διεθνή συνεργασία για τη μείωση των μικροπλαστικών στο θαλάσσιο περιβάλλον. «Ο καθαρισμός του παγκόσμιου συστήματος επιφανειακών υδάτων είναι ένας μαραθώνιος που επηρεάζεται από τις τοπικές βιομηχανικές και κοινωνικοοικονομικές ρυθμίσεις», δήλωσαν οι ερευνητές. «Ωστόσο, ο παγκόσμιος χάρτης μας που εντοπίζει τα υδάτινα hotspots μικροπλαστικού μπορεί να βοηθήσει και η μελέτη μας υπογραμμίζει ότι η αντιμετώπιση της πρόσληψης μικροπλαστικών απαιτεί μια πολύπλευρη προσέγγιση, που περιλαμβάνει βιώσιμες λύσεις συσκευασίας, επιβολή αυστηρών κανονισμών διαχείρισης αποβλήτων και προώθηση τεχνολογιών επεξεργασίας νερού» κατέληξαν οι ερευνητές. View full είδηση

Σύμφωνα με εκτιμήσεις ερευνητών 4.8-12.7 εκατομμύρια τόνοι χρησιμοποιημένων πλαστικών καταλήγουν στη θάλασσα ως απορρίμματα κάθε χρόνο Την πρώτη μεγάλη έρευνα για την ύπαρξη μικροπλαστικών στις παραλίες της Ελλάδας υλοποίησε η Aegean Rebreath, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών-ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. Για την πραγματοποίηση της έρευνας, ομάδα εθελοντών του οργανισμού Aegean Rebreath πραγματοποίησε δειγματοληψίες άμμου σε 20 παραλίες της Ελλάδας (Αττική, Ανάφη, Ζάκυνθο, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Σαντορίνη, Νίσυρο, Τήνο, Σύρο, Πάρο, Χανιά, Νάξο, Μεθώνη, Λευκάδα, Πήλιο, Άνδρο, Πάρο, Κέα). Τα πλαστικά τεμάχια μικρού μεγέθους που απομονώθηκαν με τη χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού, εστάλησαν στα εργαστήρια του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) όπου έγινε λεπτομερής καταμέτρηση, διαχωρισμός σε μεγέθη και φασματομετρικός χαρακτηρισμός των πολυμερών, με στόχο την καταγραφή των χαρακτηριστικών τους (σχήμα, είδος πολυμερούς). Συνολικά συλλέχθηκαν 36 δείγματα από 20 παραλίες της Ελλάδας και το 100% των δειγμάτων περιείχε κομμάτια πλαστικού (δείτε το βίντεο). Στο σύνολο των παραλιών που μελετήθηκε καταγράφηκαν 3.778 κομμάτια/m2 μεγέθους μικρότερου των 2,5 cm. Βάσει των αποτελεσμάτων, προκύπτει ότι ο μορφολογικός τύπος που παρουσιάζει μεγαλύτερη αφθονία στο σύνολο των παραλιών είναι τα θραύσματα (fragments) με ποσοστό κατά μέσο όρο 55% και ακολουθούν τα αφρώδη σωματίδια - φελιζόλ (foams) με ποσοστό κατά μέσο όρο 28%. Παράλληλα, τα μίκρο (1-5 mm) και μέσο (5mm- 25mm) πλαστικά στο σύνολο φαίνεται να κατανέμονται διαφορετικά στις παραλίες του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους, παρατήρηση που μπορεί να αποδοθεί στις διαφορετικές πηγές μικροπλαστικών. Η ανάλυση των φασμάτων που παράχθηκε από τον εξειδικευμένο εξοπλισμό του ΕΛΚΕΘΕ, ανέδειξε το πολυαιθυλένιο (PE) ως το κυρίαρχο είδος πολυμερούς στο σύνολο των πλαστικών θραυσμάτων που αναλύθηκε με ποσοστό 68%. Εκτός από το πολυαιθελένιο εντοπίστηκαν και άλλα είδη πολυμερών σε χαμηλότερα ποσοστά: 28% πολυπροπυλένιο (PP), 3% θερμοπλαστικό ελαστομερές (TPE) και μόλις 1% πολυαιθυλένιο τερεφθαλικού (PET). Σύμφωνα με εκτιμήσεις ερευνητών 4.8-12.7 εκατομμύρια τόνοι χρησιμοποιημένων πλαστικών καταλήγουν στη θάλασσα ως απορρίμματα κάθε χρόνο. Σύμφωνα με τα δεδομένα που διαθέτει η Aegean Rebreath τα πλαστικά τεμάχια που συλλέγονται από τις παραλίες και τους βυθούς στην Ελλάδα αποτελούν το 78% των απορριμμάτων. Η διαπίστωση της ανθεκτικότητας του πλαστικού στη βιοαποδόμηση και η μακροχρόνια παραμονή του στη θάλασσα και στις ακτές χωρίς να αλλοιώνεται, σε συνδυασμό με τις όλο και μεγαλύτερες απορριπτόμενες ποσότητες πλαστικών, έχει ανησυχήσει την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα για τους κινδύνους που μπορούν να δημιουργήσουν τα πλαστικά στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα πλαστικά μικρού μεγέθους αποτελούν κύρια πηγή πολλαπλών κινδύνων για τους θαλάσσιους οργανισμούς. Έχει διαπιστωθεί επίσης ότι στις επιφάνειες των μικροπλαστικών προσκολλώνται ή προσροφώνται χημικοί τοξικοί ρύποι και άλλοι μολυσματικοί παράγοντες και με αυτό τον τρόπο μεταφέρονται παντού στον ωκεανό, είτε με τον άνεμο και τα θαλάσσια ρεύματα είτε μέσω οργανισμών που τα έχουν καταπιεί, διαχέοντας την ρύπανση πολύ μακριά από την αρχική της πηγή. Πρόσφατα μάλιστα, υπήρξε μελέτη και για την εισροή μικροπλαστικών στο ανθρώπινο σώμα. Η μελέτη των μικροπλαστικών στις διάφορες συνιστώσες του θαλάσσιου περιβάλλοντος έχει συγκεντρώσει μεγάλο ενδιαφέρον παγκοσμίως από την επιστημονική κοινότητα λόγω των αρνητικών τους συνεπειών τόσο σε βιολογικό όσο και σε οικολογικό επίπεδο. Ανάλογο ενδιαφέρον υπάρχει και για τη χώρα μας που έχει τη μεγαλύτερη ακτογραμμή της Ευρώπης. Και για το λόγο αυτό η συγκεκριμένη έρευνα είναι σημαντική καθώς προσφέρει συμπεράσματα στην ερευνητική κοινότητα και συμβάλλει ενεργά στον καθορισμό προτεραιοτήτων. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν αλλά και η έρευνα θα κατατεθούν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Σημειώνεται ότι ασφαλή και πιο λεπτομερή συμπεράσματα θα μπορέσουν να εξαχθούν καθώς θα συνεχίζεται η παρακολούθηση των παραλιών και εμπλουτίζεται η βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε με την πρώτη αυτή έρευνα για τα μικροπλαστικά στις ελληνικές παραλίες. View full είδηση

Δεν υπάρχει ούτε ένα μέρος σε ολάκερο τον κόσμο που να μην υποφέρει από την πλαστική ρύπανση. Σύμφωνα με νέα έρευνα επιστημόνων, καθημερινά εναποτίθενται περί τα 132 μικροπλαστικά σωματίδια, ανά τετραγωνικό μέτρο, στα πιο απομονωμένα δημόσια πάρκα αλλά και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας και αδιατάρακτης φύσης των Νοτιοδυτικών Πολιτειών της Αμερικής, είτε με τη βοήθεια του αέρα είτε της βροχής. Περισσότεροι από έντεκα τόνους μικροπλαστικών θραυσμάτων εκτιμάται ότι επικάθονται και μολύνουν τα εδάφη σε ετήσια βάση. Ακίνδυνο; Μπα! Για κανέναν πολίτη του κόσμου ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ Η νέα επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Science αποκαλύπτει όχι μόνο το μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης της υδρογείου, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο «ταξιδεύουν» τεράστιες ποσότητες μικροπλαστικών θραυσμάτων -τόσο σε τοπικό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο- με τη βοήθεια του ανέμου και της βροχής. Υπολογίστηκε ότι περίπου έντεκα δισεκατομμύρια τόνοι πλαστικών μικροσκοπικών σωματιδίων θα συσσωρευτούν στο περιβάλλον μέχρι το 2025. Εμείς οι άνθρωποι όταν πετάμε τα πλαστικά απορρίμματά μας στα σκουπίδια και όχι στους κάδους ανακύκλωσης γνωρίζουμε πλέον ότι, καθώς τα πλαστικά είναι πολύ δύσκολο να βιοαποδομηθούν, «σπάνε» σε μικρά κομμάτια -πολλών μεγεθών, από έναν κόκκο ρυζιού έως μικρότερα και από ένα μόριο σκόνης- και διαρρέουν στο περιβάλλον. Θάλασσες, ποτάμια, λίμνες, βουνά είναι βαριά τραυματισμένα από την πλαστική ρύπανση όπως άλλωστε και η ατμόσφαιρα. Η νέα επιστημονική έρευνα αποτύπωσε το πώς αυτά τα μικρά πλαστικά σωματίδια μεταφέρονται, τι αποστάσεις διανύουν με τη βοήθεια του αέρα ή της βροχής, αν μολύνουν μόνο σε τοπικό επίπεδο (κοντά δηλαδή στο σημείο απόρριψής τους) τα εδάφη αλλά και -εφόσον έχουν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν- πόσο μακριά καταφέρνουν να «πετάξουν». Κατέγραψαν όμως και τις πηγές της μόλυνσης (π.χ. αστικά κέντρα) όπως και την ταυτότητα των μικροπλαστικών αυτών σωματιδίων (από τι υλικό προέρχονται, ρούχα, πλαστικές συσκευασίες κ.ά.). Οι επιστήμονες που εκπόνησαν την έρευνα, υπό την καθοδήγηση της Janice Brahney επίκουρης καθηγήτριας διαχείρισης και προστασίας των υδροφόρων οριζόντων στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα, πέρασαν έναν ολόκληρο χρόνο συλλέγοντας μικροπλαστικά θραύσματα από έντεκα εθνικά πάρκα και προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης των νοτιοδυτικών πολιτειών της Αμερικής. Χρησιμοποιώντας συγκεκριμένη μέθοδο μπόρεσαν να εξετάσουν ξεχωριστά τα σωματίδια που «προσγειώνονταν» στο έδαφος τις ημέρες ξηρασίας και ξεχωριστά όσα μικροπλαστικά «έπεφταν» από τον ουρανό τις βροχερές ημέρες ή όταν χιόνιζε. Κατέγραψαν, ακόμη, τις ιδιαιτερότητες της «συμπεριφοράς» τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους στην ατμόσφαιρα. Τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης έρευνας ανέδειξαν το αποτροπιαστικό μέγεθος της πλαστικής ρύπανσης· αποτροπιαστικό καθώς αφορά μονάχα τις προαναφερθείσες περιοχές και όχι την υδρόγειο. Οπως ήδη γνωρίζουμε, με τη βοήθεια του αέρα, μόρια σκόνης που έρχονται από περιοχές όπως η έρημος της Σαχάρα, μπορούν να «ταξιδέψουν» περίπου στη μισή επιφάνεια της Γης προτού να πέσουν στο έδαφος. Με τον ίδιο τρόπο αποδείχτηκε ότι ταξιδεύουν και τα κάθε λογής μικροπλαστικά θραύσματα. Οι επιστήμονες με την μέθοδο Fourier (Φασματοσκοπία Υπερύθρου Μετασχηματισμού Fourier) καταμέτρησαν τον ακριβή αριθμό μικροπλαστικών JANICE BRAHNEY / UTAH STATE UNIVERSITY Περισσότεροι λοιπόν από χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών επικάθονται και συσσωρεύονται στα πιο απομονωμένα και προστατευόμενα εδάφη (εθνικά πάρκα και άγρια φύση) των νοτιοδυτικών πολιτειών και εισχωρούν στα οικοσυστήματα, κάθε χρόνο. Χίλιοι τόνοι μικροπλαστικών ισοδυναμούν, κατά τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, με το βάρος 120 έως 300 εκατομμυρίων πλαστικών μπουκαλιών νερού. Αρα, εύκολα αναρωτιέται κανείς, πόσα από αυτά τα μικροσωματίδια καταλήγουν στους πνεύμονες των ανθρώπων διά της αναπνοής, τα οποία λόγω της προέλευσης αλλά και σύστασής τους κουβαλάνε στο σώμα τους την ιστορία τους που είναι καθόλα βρόμικη; Βρόμικη γιατί κουβαλάνε χημικές ενώσεις, φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα. Καταλήγουν όμως και στο στομάχι των ανθρώπων διαμέσου της τροφικής αλυσίδας. Γι’ αυτό και η πλαστική ρύπανση μας αφορά όλους, αφού δεν είναι τοπικό φαινόμενο αλλά τραγική παγκόσμια πραγματικότητα. Τα ψαράκια που καταναλώνουμε ή το κρέας, όταν ήταν ζωντανά βοσκούσαν είτε στα θαλάσσια λιβάδια είτε στα χερσαία. Και μαζί με πλαγκτόν, άλλα ψαράκια, μαλάκια, χορτάρι ή ό,τι άλλο, έφαγαν και μικροπλαστικά, τα οποία βρίσκονται πλέον παντού σύμφωνα με τους επιστήμονες όλου του κόσμου. Στις πόλεις, στους πάγους της Αρκτικής μέχρι την πιο απάτητη βουνοκορφή. Ας μην ξεχνάμε ότι η πρώτη επίσημη «ανέλκυση» μικροπλαστικών από τους ωκεανούς έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1970. Επομένως, τρώγοντάς, αναπνέοντας, πίνοντας νερό, δηλαδή κάνοντας τα απαραίτητα για να ζήσουμε, καταναλώνουμε και αποθηκεύουμε στο πεπτικό, αναπνευστικό μας σύστημα μικροπλαστικά σωματίδια. Δεν θα αναρωτηθούμε αν είναι καλό για την υγεία μας – είναι δεδομένο το αρνητικό αποτύπωμα, αλλά θα χρησιμοποιήσουμε την πληροφορία για να συνειδητοποιήσουμε αυτό που ίσως μέχρι τώρα δεν είχαμε καταλάβει. Οτι κάθε πράξη μας έχει αποτέλεσμα. Κάποιος μπορεί να πετάει το μπουκάλι του νερού του στον δρόμο της γειτονιάς του και τα κομμάτια αυτού του μπουκαλιού να τα καταναλώσει ένας κάτοικος μακριά, στο αντικρινό μισό του πλανήτη, στο ψάρι του, στο μπιφτέκι, στο νερό που πίνει ή στον αέρα που αναπνέει. Γιατί αυτό ακριβώς μπόρεσαν να καταγράψουν οι επιστήμονες που εκπόνησαν την εν λόγω έρευνα. Και απέδειξαν ότι τα περισσότερα μικροπλαστικά που περισυνέλεξαν ήταν συνθετικές μικροΐνες, δηλαδή προέρχονταν από συνθετικά υφάσματα (ως γνωστόν σε κάθε πλύση που βάζουμε, χίλιες εννιακόσιες συνθετικές ίνες καταλήγουν στη θάλασσα μέσω της αποχέτευσης - https://archipelago.gr/ti-kanoume/ergastiriaki-erevna/mikroplastika/). Ο υπόλοιπος όγκος μικροπλαστικών είχε πηγή προέλευσης: χαλιά, μοκέτες, συσκευασίες από υλικά βαφής και καλλυντικών, εξοπλισμό κατασκήνωσης κ.ά., και δυστυχώς οι ερευνητές βρήκαν ποσότητες μκροπλαστικών σε κάθε ένα δείγμα που συνέλεξαν. Αναλύοντας επίσης τις καιρικές συνθήκες και τη συσσώρευση μορίων σκόνης στα εθνικά πάρκα και σε προστατευόμενες περιοχές άγριας φύσης, οι επιστήμονες μπόρεσαν να καταγράψουν τις επιπτώσεις της ρύπανσης των συγκεκριμένων περιοχών από τις τριγύρω πόλεις αλλά και τον μηχανισμό «πτήσεων» των πλαστικών σωματιδίων σε ολόκληρο τον πλανήτη, μηχανισμός που λειτουργεί όπως ακριβώς ο «κύκλος σκόνης», ο τρόπος δηλαδή που μεταφέρεται η φυσική σκόνη. Συγκεκριμένα, το 4% στο σύνολο των μορίων σκόνης που εξετάστηκαν, ήταν μικροπλαστικά. Τα μικροπλαστικά που εναποτέθηκαν στα εδάφη κατά τη διάρκεια καταιγίδων ήταν μεγαλύτερου μεγέθους και έφτασαν με τη βοήθεια των ανέμων που φυσούσαν από τη μεριά κατοικημένων περιοχών, παρατήρηση που έδειξε ότι η υγρή εναπόθεση μετέφερε θραύσματα που προέρχονταν από τις τριγύρω πόλεις και ότι τα μεγαλύτερου μεγέθους μικροπλαστικά ανιχνεύονται πιο κοντά στο σημείο όπου βιοαποδομούνται. Ενώ τα μικροπλαστικά σωματίδια που «προσγειώθηκαν» κατά τη διάρκεια ξηρής εναπόθεσης ήταν μικρότερου μεγέθους, πολύ περισσότερα σε αριθμό και μεταφέρθηκαν μέσω ρευμάτων αέρα από υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, παρατήρηση που ανέδειξε ότι είχαν διανύσει μεγάλες αποστάσεις. Επομένως, αν πούμε ότι «βρέχει ο ουρανός μικροπλαστικά» θα είμαστε απόλυτα ακριβείς. View full είδηση

Από τον βυθό της θάλασσας, μέχρι τα σύννεφα και από το εμφιαλωμένο νερό και την μπίρα, μέχρι τα φρούτα και τα λαχανικά, δεν υπάρχει αμφισβήτηση πως τα μικροπλαστικά επιβιώνουν και μεταφέρονται τόσο στο περιβάλλον όσο και στον οργανισμό μας. Διαθέτοντας πλέον όλο και περισσότερα εργαλεία ακρίβειας για την παρατήρηση των μικροπλαστικών, επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο καταγράφουν την εξάπλωσή τους, αλλά και τις επιπτώσεις που ενδεχομένως να έχουν στον άνθρωπο. Εκτός από το πλήθος ερευνών που αποδεικνύουν πως τα μικροπλαστικά καταλήγουν στο πιάτο μας μέσω των ψαριών, δύο πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν πως το ταξίδι τους είναι πολύ πιο πολύπλοκο απ’ όσο πιστεύαμε. Ειδικότερα σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Chemistry Lette, Ιάπωνες επιστήμονες ανέβηκαν στο όρος Φούτζι και στο όρος Ογιάμα και διαπίστωσαν πως κάθε λίτρο νερού από σύννεφο που ελέγχθηκε, περιείχε από 6,7 έως 13,9 κομμάτια πλαστικού. Μία άλλη αμερικάνικη έρευνα διαπίστωσε πρόσφατα πως το εμφιαλωμένο νερό περιέχει «εκατοντάδες χιλιάδες αόρατα νανοπλαστικά» που μπορούν να περάσουν από τα έντερα και τους πνεύμονες απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος. Στη συνέχεια μπορούν να καταλήξουν σε όργανα, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος, ή και μέσω του πλακούντα ακόμα και στα σώματα των εμβρύων. Τη στιγμή λοιπόν που οι έρευνες αποδεικνύουν την «κυριαρχία» των μικροπλαστικών, είναι εφικτό να μειώσουμε την έκθεσή μας σε αυτά; O Γιάννης Κατσογιάννης, καθηγητής στο τμήμα Χημεία του ΑΠΘ στον τομέα της περιβαλλοντικής τεχνολογίας, πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών εξηγεί στην «Κ» τα πάντα για τα μικροπλαστικά αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε για να τα αποφύγουμε. Τι είναι τα μικροπλαστικά; Ο όρος «μικροπλαστικά» αναφέρεται σε οποιοδήποτε πλαστικό σωματίδιο που είναι μικρότερο από 5 χιλιοστόμετρα και προφανώς δεν είναι ορατό με γυμνό οφθαλμό. Τα μικροπλαστικά χωρίζονται σε πρωτογενή και δευτερογενή. Τα πρωτογενή είναι τα μικρά κομμάτια πλαστικών που χρησιμοποιούνται σε μεγάλες κατηγορίες βιομηχανιών, όπως των καλλυντικών. Αυτή η κατηγορία αποτελούν το 30% των μικροπλαστικών που βρίσκουμε στο περιβάλλον. Τα δευτερογενή μικροπλαστικά, το υπόλοιπο 70%, προέρχονται από μεγαλύτερα αντικείμενα, όπως πλαστικές σακούλες, συσκευασίες, καλαμάκια, μπουκάλια. Προέρχονται από βιομηχανικά λύματα, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, συνθετικά ελαστικά αυτοκινήτων, προϊόντα προσωπικής φροντίδας και άλλες πηγές. Πώς καταλήγουν στον οργανισμό μας; Τα μικροπλαστικά καταλήγουν στον οργανισμό μας με τρεις τρόπους. Τρώγοντας, πίνοντας και εισπνέοντας. Τα δευτερογενή μικροπλαστικά –τα οποία δεν ανακυκλώνονται– καταλήγουν σε ποταμούς και θάλασσες και είτε εξαιτίας των καιρικών συνθηκών ή άλλων παραγόντων σπάνε σε μικρότερα κομμάτια. Υστερα μπαίνουν στην τροφική αλυσίδα μέσω των ψαριών και καταλήγουν στο πιάτο μας. Μικροπλαστικά υπάρχουν βάσει ερευνών και στο πόσιμο νερό, τα οποία δεν «μπλοκάρουν» τα συνήθη φίλτρα, αλλά και στο εμφιαλωμένο καθώς εκεί δημιουργούνται μικροπλαστικά στην επαφή του μπουκαλιού με το νερό. Μπορούμε να απαλλαγούμε από τα μικροπλαστικά; Κατά τη γνώμη μου δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τα μικροπλαστικά σε αυτή τη φάση γιατί είναι πραγματικά παντού. Μπορούμε όμως και πρέπει να μειώσουμε τη χρήση πλαστικών ατομικά και συλλογικά, ενώ θα πρέπει να αυξηθεί και η ανακύκλωση. Επίσης οι συσκευασίες παίζουν μεγάλο ρόλο καθώς μπορεί να περιέχουν μικροπλαστικά και να το αποβάλλουν στο περιεχόμενό τους. Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε; Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι –όπου μπορούμε– να αγοράζουμε χύμα προϊόντα και να αποφεύγουμε τα συσκευασμένα. Εννοείται χρειάζεται πάρα πολύ καλό πλύσιμο σε ό,τι τρώμε. Επίσης τα ρούχα από πολυεστέρα και όσα δεν είναι 100% βαμβάκι ή μαλλί απελευθερώνουν μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια της πλύσης τους. Επομένως καλό θα ήταν, έστω τα εσώρουχα αλλά και όπου αλλού μπορούμε, να τα αποφεύγουμε. Τι επιπτώσεις έχουν στην υγεία μας τα μικροπλαστικά; Υπάρχουν πολλές έρευνες που επισημαίνουν τις επιπτώσεις των μικροπλαστικών στην υγεία μας κυρίως μέσω της συσσώρευσής τους στους πνεύμονες. Σύμφωνα με έρευνα σε περίπου 100 ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα, βρέθηκαν μεγάλες ποσότητες μικροπλαστικών σε ποσοστό πάνω από 75% στους ιστούς των πνευμόνων τους. Εδώ να συμπληρώσουμε βέβαια πως υπάρχουν μικροπλαστικά και στα φίλτρα των τσιγάρων. Πάντως μέχρι στιγμής οι έρευνες δεν αποδεικνύουν άμεση σύνδεση των μικροπλαστικών με μία νόσο, αλλά για ενδείξεις συσχέτισης. Η Ε.Ε. έχει προχωρήσει στη λήψη μέτρων ή σε συστάσεις; Η μεγάλη εικόνα είναι πως υπάρχει μία έλλειψη συντονισμού από την Ε.Ε. για τα μικροπλαστικά. Στο κομμάτι του τρόπου μέτρησης των μικροπλαστικών, η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει σε ένα πρωτόκολλο που θα είναι καθολικά αποδεκτό και θα το εφαρμόζουν όλοι. Η έλλειψη πρωτοκόλλου μέτρησης, σε συνδυασμό με την έλλειψη αποδείξεων άμεσης συσχέτισης των μικροπλαστικών με ασθένειες, έχει ως αποτέλεσμα να μην υπάρχουν ακόμη θεσμοθετημένοι κανόνες από την Ε.Ε. Αυτήν τη στιγμή στην Ευρωπαϊκή Ενωση υπάρχουν θεσμοθετημένοι κανόνες ως προς το ποσοστό ανακύκλωσης και προτροπή στη χρήση πλαστικών. Να σημειωθεί πως το 2020 είχε γίνει απαγόρευση για την προσθήκη μικροπλαστικών σε καλλυντικά και απορρυπαντικά. View full είδηση