Αναζήτηση στην κοινότητα

Στα 20 εκατομμύρια ευρώ, χαμηλότερα του αρχικού προγραμματισμού, ανέρχεται τελικά ο προϋπολογισμός του προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης διατηρητέων ιδιωτικών κτιρίων «Διατηρώ» μέσω του ΕΣΠΑ 2021-27. Το αρμόδιο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για αύξηση του προϋπολογισμού μέσω της υπερδέσμευσης εντάξεων, ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύψουν και βέβαια τη διαθεσιμότητα των πόρων. Ο αρχικός σχεδιασμός τοποθετούσε τον προϋπολογισμό του προγράμματος «Διατηρώ» στα 450 εκατ. ευρώ. Εντάχθηκε στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης με προϋπολογισμό 200 εκατ. ευρώ, αλλά στην πορεία μεταφέρθηκε στο ΕΣΠΑ 2021-27 με τον προϋπολογισμό να μειώνεται στα 80 εκατ. ευρώ. Τελικά, ο προϋπολογισμός «κουρεύτηκε» στα 20 εκατ. ευρώ με την δέσμευση του αρμόδιου υπουργείου για αύξηση προϋπολογισμού εφ’ όσον υπάρξει το ανάλογο ενδιαφέρον. Το πρόγραμμα «Διατηρώ» αφορά σε παρεμβάσεις τόσο σε χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα ιδιωτικά κτίρια ή/και μνημεία ή ιστορικά κτήρια εντός ιστορικών τόπων και παραδοσιακών οικισμών, όσο και σε κτίρια που δεν έχουν ακόμα χαρακτηριστεί ως διατηρητέα ή μνημεία, αλλά φέρουν αρχιτεκτονικά στοιχεία που χρήζουν προστασίας, π.χ. μεσοπολεμικές πολυκατοικίες. Πρόκειται δηλαδή για κτίρια με υψηλό ανθρακικό αποτύπωμα και ταυτόχρονα μεγάλη αρχιτεκτονική αξία, τα οποία μέσω του προγράμματος θα αναβαθμιστούν κατά 2 ενεργειακές κλάσεις. Οι παρεμβάσεις, όπως έχουν καθοριστεί από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, περιλαμβάνουν ενδεικτικά: Καθαρισμό προσόψεων, όπως για παράδειγμα με ήπια υδροβολή για το εξωτερικό αρτιφισιέλ επίχρισμα των μεσοπολεμικών κτιρίων για την απομάκρυνση των ατμοσφαιρικών ρύπων ή βαφή με anti graffiti για την προστασία από βανδαλισμούς. Λήψη άμεσων σωστικών μέτρων για το κέλυφος των κτιρίων (στερέωση ανοιγμάτων, επιδιορθώσεις στην κεραμοσκεπή κ.α.) για την αποφυγή μερικής ή ολικής κατάρρευσης του κτηρίου π.χ. λόγω της εισροής υδάτων, την αντιμετώπιση αστοχιών, π.χ. λόγω σεισμικής δραστηριότητας ή λόγω διάβρωση των δομικών υλικών. Στατική ενίσχυση των κτιρίων, αντικατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, διαμόρφωση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων των κτιρίων. Αποκατάσταση όψεων: αποκατάσταση πλαστικού διακόσμου, αντικατάσταση κουφωμάτων, επιδιόρθωση μεταλλικών στοιχείων. Αποκατάσταση του εσωτερικού των κτιρίων: αποκατάσταση ή ενίσχυση ξύλινων πατωμάτων, αποκατάσταση κλιμάκων, αλλαγές στη διαμερισμάτωση για λειτουργικούς λόγους. Ενσωμάτωση νέων χρήσεων για την ανάδειξη, αφενός του κοινωνικού, ιστορικού και πολιτιστικού χαρακτήρα των ίδιων των κτιρίων και του πολιτιστικού κεφαλαίου των φορέων-ιδιοκτητών τους και, αφετέρου, την αύξηση της συμβολής στο εθνικό πολιτιστικό κεφάλαιο, τη δημοκρατία, την εκπαίδευση, την έρευνα κ.λπ. Ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων, σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων όπου η «Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων» αποσκοπεί στη μείωση της κατανάλωσης συμβατικής ενέργειας για θέρμανση – ψύξη - κλιματισμό (ΘΨΚ), φωτισμό και παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) με την ταυτόχρονη διασφάλιση συνθηκών άνεσης και ποιότητας εσωτερικού περιβάλλοντος των κτιρίων. Στο πλαίσιο του προγράμματος εντάσσονται παρεμβάσεις στο κτιριακό κέλυφος και σε συστήματα μέσω τουλάχιστον μεσαίας κλίμακας ανακαίνιση που οδηγούν στη μείωση ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου ή σε τουλάχιστον 30% μείωση των άμεσων και έμμεσων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε σύγκριση με τις εκ των προτέρων εκπομπές. Ο προϋπολογισμός συγχρηματοδοτούμενης δαπάνης της αρχικής εξειδίκευσης του προγράμματος είναι, όπως προαναφέρθηκε, 20 εκατομμύρια ευρώ, με δυνατότητα αύξησης προγραμματικού προϋπολογισμού ή χρήσης υπερδέσμευσης εντάξεων, ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύψουν και τη διαθεσιμότητα των πόρων. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει ήδη εκπονήσει oδηγό για το pρόγραμμα «Διατηρώ του ιδιωτικού τομέα». Απαιτείται η οριστικοποίηση των στοιχείων της μεθοδολογίας χρηματοδότησης των προτάσεων προκειμένου να εκδοθεί η πρόσκληση προς δυνητικούς δικαιούχους. View full είδηση

Καθώς τα έντονα φαινόμενα κλιματικής αλλαγής μαστίζουν όλο τον κόσμο, η πολιτιστική κληρονομιά αντιμετωπίζει σοβαρές απειλές και η προστασία της γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Tο υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος και με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης, αναπτύσσει ένα ερευνητικό πρόγραμμα με στόχο, μέσα από ένα πλέγμα δράσεων, την ανάπτυξη ενός στρατηγικού σχεδίου προστασίας σημαντικών ελληνικών μνημείων ως το 2025. Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, πρόκειται για το έργο «Herisktage», το οποίο υλοποιεί εδώ και ένα χρόνο το Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας του Δημόκριτου σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πυρηνικών και Ραδιολογικών Επιστημών Τεχνολογίας, Ενέργειας και Ασφάλειας του Δημόκριτου και με τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Το έργο έχει στο επίκεντρό του την ανάπτυξη μιας κεντρικής πλατφόρμας για τη συνεχή παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο του μικροκλίματος σε επιλεγμένα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, την εκτίμηση της πιθανότητας και της έντασης φθοράς τους. Στο πλαίσιο του προγράμματος έχουν επιλεγεί 30 μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι, όπου τοποθετείται ένα δίκτυο ασύρματων αισθητήρων, συλλέγοντας σε πραγματικό χρόνο δεδομένα μικροκλίματος της περιοχής των μνημείων, όπως θερμοκρασία, υγρασία, ποιότητα της ατμόσφαιρας, ταχύτητα και διεύθυνση του ανέμου. Οι αισθητήρες έχουν σχεδιαστεί από τον Δημόκριτο, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων, χωρίς να αλλοιώνουν τον χαρακτήρα τους. Στη συνέχεια, τα δεδομένα παρακολούθησης του μικροκλίματος στέλνονται σε μια κεντρική πλατφόρμα, η οποία ενσωματώνει σύγχρονα εργαλεία πρόβλεψης των καιρικών φαινομένων και της εξέλιξης των μηχανισμών φθοράς. Τα μνημεία επιλέγονται με κριτήριο αντιπροσωπευτικότητας ως προς την περιοχή στην οποία βρίσκονται, την κλιματική κατανομή τους (αστικό, παραθαλάσσιο, ορεινό, πεδινό κλπ), τα υλικά τους, την περίοδο κατασκευής τους (από τα προϊστορικά χρόνια μέχρι τα νεοκλασικά), και τον τύπο μνημείου (αρχαιολογικοί χώροι, εκκλησίες, γέφυρες, οχυρωματικά τείχη, νεοκλασικά κτίρια). Για την εγκατάσταση αισθητήρων έχουν επιλεγεί ενδεικτικά, η Κνωσός, ο αρχαιολογικός χώρος Κεραμικού, ο αρχαιολογικός χώρος Ελευσίνας, η αρχαία Κόρινθος, η αρχαία Ολυμπία και η μεσαιωνική πόλη της Ρόδου. Υπάρχουν διάφοροι μηχανισμοί διάβρωσης που απειλούν και καταστρέφουν τα μνημεία, όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο δρ Γιάννης Καρατάσιος, επιστημονικός υπεύθυνος του έργου και ερευνητής στο Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας. Τέτοιοι μηχανισμοί είναι η κρυστάλλωση των διαλυτών αλάτων και ο παγετός, δύο από τους σημαντικότερους παράγοντες φθοράς των μνημείων στην Ελλάδα, καθώς και οι βροχοπτώσεις και η ατμοσφαιρική ρύπανση. «Πρόκειται για μηχανισμούς που αποδυναμώνουν τη μικροδομή και αυξάνουν την ευπάθεια και την τρωτότητα των υλικών κατασκευής των μνημείων και επηρεάζονται με διαφορετικό τρόπο από την κλιματική αλλαγή», επισημαίνει ο κ. Καρατάσιος, και προσθέτει: «Είναι σημαντικό όμως να σημειώσουμε ότι κλιματική αλλαγή σημαίνει αλλαγή στο μικροπεριβάλλον των μνημείων και αυτό δεν είναι απαραίτητα αρνητικό για όλους τους τύπους μνημείων. Οπότε το ζητούμενο του προγράμματος είναι να δούμε σε ποια μνημεία θα υπάρχουν διαφοροποιήσεις στους μηχανισμούς φθοράς που ήδη γνωρίζουμε και αν αυτές θα είναι προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο». Μία από τις κύριες δράσεις του προγράμματος Herisktage είναι η μελέτη των περιβαλλοντικών δεδομένων του παρελθόντος, με περίοδο αναφοράς την 25ετία 1980-2004, με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και του Copernicus, προκειμένου να καταγραφεί ο ρυθμός διάβρωσης των μνημείων κατά την περίοδο αυτή. Τα δεδομένα αυτά έχουν μελετηθεί σε υψηλή χωρική ανάλυση κλίμακας 4Χ4 χιλιομέτρων γύρω από το μνημείο. Στη συνέχεια, θα μελετηθεί η επίπτωση αυτών των φαινομένων επάνω στα μνημεία, μέσα από τη συλλογή και ανάλυση δειγμάτων των μνημείων που θα ολοκληρωθεί από τη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού. Στόχος είναι, να δημιουργηθούν προγνωστικά μοντέλα με εργαλεία ανάλυσης πεπερασμένων στοιχείων για την εξέλιξη των μηχανισμών φθοράς στα διαφορετικά υλικά κατασκευής των μνημείων (φυσικοί λίθοι, κονιάματα, πλίνθοι, επιχρίσματα) και την πιθανή επιβάρυνση των μνημείων τα επόμενα χρόνια. Η σημασία της πρόγνωσης σε μηχανισμούς φθοράς, όπως η κρυστάλλωση των αλάτων και ο παγετός, όπου η κυκλική, σωρευτική δράση τους δεν είναι πάντα αντιληπτή, είναι τεράστια μακροσκοπικά, καθώς τα αποτελέσματα των παραπάνω μηχανισμών γίνονται αντιληπτά, όταν η φθορά έχει φτάσει σε προχωρημένο επίπεδο. «Θέλουμε να φτιάξουμε έναν χάρτη επικινδυνότητας για διαφορετικούς τύπους μνημείων σε όλη την Ελλάδα, με δεδομένες τις αλλαγές που περιμένουμε να υπάρξουν στο κλίμα και στο μικροπεριβάλλον των μνημείων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής», επισημαίνει ο κ. Καρατάσιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. «Με τη βοήθεια αυτού του χάρτη, το υπουργείο Πολιτισμού θα έχει τις απαραίτητες πληροφορίες, ώστε να επιλέξει ποια μνημεία χρειάζονται κατά προτεραιότητα προληπτική ή επεμβατική συντήρηση και με ποιο τρόπο. Για παράδειγμα, μπορεί ο ιδανικός τρόπος για να προστατεύσεις ένα μνημείο, να είναι μια περιμετρική φύτευση χλωρίδας ώστε να επηρεάσεις τις συνθήκες υγρασίας για να μην έχεις κρυστάλλωση αλάτων ή να κάνεις μια κατεργασία στην επιφάνεια του μνημείου, ώστε να μην επηρεάζεται από την απόθεση των σωματιδιακών ρύπων». Καθώς το Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας έχει μεγάλη εμπειρία στην ανάπτυξη και αξιολόγηση καινοτόμων υλικών συντήρησης, η ερευνητική ομάδα μελετά και στο έργο αυτό έξυπνα υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προστασία των μνημείων. Ήδη στο εργαστήριο δοκιμάζεται η αποτελεσματικότητα των βακτηρίων που υπάρχουν στο περιβάλλον ως μέσου προστασίας, τα οποία χρησιμοποιούνται διεθνώς σε τσιμεντένιες κατασκευές για την αυτοΐασή τους, αλλά και για τη στερέωση και προστασία αρχαιολογικών μνημείων. Στην επόμενη φάση, οι ίδιες δοκιμές θα γίνουν σε δείγματα από τα υπό μελέτη μνημεία. View full είδηση

Ο κατάλογος των 7 πιο απειλούμενων μνημείων και τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2024 ανακοινώθηκε σήμερα από την Europa Nostra, την Ευρωπαϊκή φωνή της κοινωνίας των πολιτών που έχει δεσμευτεί για τη διαφύλαξη και την προώθηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς, και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB). Αυτά είναι τα 7 πιο απειλούμενα μνημεία και τόποι πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ευρώπη για το 2024: - Νησιά των Κυκλάδων: oι περιπτώσεις της Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου, ΕΛΛΑΔΑ - Εργατικές κατοικίες (courées), Roubaix-Tourcoing, ΓΑΛΛΙΑ - Εκκλησία του San Pietro, Gessate, Μιλάνο, ΙΤΑΛΙΑ - Συναγωγή της Σιένα, ΙΤΑΛΙΑ - Οικία του Γιουγκοσλαβικού Λαϊκού Στρατού, Šabac, ΣΕΡΒΙΑ - Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, Altınözü / Hatay, ΤΟΥΡΚΙΑ - Σιδηρά Πύλη της Αντιόχειας, Antakya / Hatay, ΤΟΥΡΚΙΑ Η ανακοίνωση έγινε σε μια διαδικτυακή εκδήλωση με τους υποψηφίους και τους εκπροσώπους των επιλεγμένων χωρών, η οποία προσέλκυσε συμμετέχοντες από όλη την Ευρώπη και πέραν αυτής. Ο φετινός κατάλογος περιλαμβάνει δύο μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς στην επαρχία Hatay της Τουρκίας που υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον καταστροφικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου 2023, ο οποίος προκάλεσε σοβαρές ανθρώπινες απώλειες, όπως και απώλειες πολιτιστικής κληρονομιάς στην ευρύτερη περιοχή, καθώς και ένα θρησκευτικό κτίριο στη Σιένα της Ιταλίας που υπέστη δομικές ζημιές ως αποτέλεσμα του σεισμού που σημειώθηκε τον ίδιο μήνα. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Europa Nostra επέλεξε τους φιναλίστ μεταξύ των 11 μνημείων και τόπων πολιτιστικής κληρονομιάς από εννέα χώρες που είχαν προηγουμένως προταθεί από τη Συμβουλευτική Επιτροπή του προγράμματος 7 Most Endangered. Οι υποψηφιότητες των μνημείων για το πρόγραμμα 7 Most Endangered 2024 προτάθηκαν από οργανώσεις μέλη, συνεργαζόμενες οργανώσεις και μεμονωμένα μέλη της Europa Nostra. Η επιλογή των 7 μνημείων και τόπων έγινε με βάση την πολιτιστική σημασία και αξία του καθενός, καθώς και τον σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν σήμερα. Ο βαθμός εμπλοκής των τοπικών κοινοτήτων και η δέσμευση των δημόσιων και ιδιωτικών φορέων (συμπεριλαμβανομένου του αντίστοιχου υποψηφίου για το καθένα) για τη διάσωση αυτών των τόπων θεωρήθηκαν κρίσιμες προστιθέμενες αξίες. Ένα άλλο κριτήριο επιλογής ήταν η δυνατότητα αυτών των τόπων να λειτουργήσουν ως καταλύτης για τη βιώσιμη κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη. Τα 7 επιλεγμένα μνημεία και τόποι έχουν επιλεγεί ώστε να λάβουν επιχορήγηση από το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ύψους 10.000 ευρώ ανά τοποθεσία, με σκοπό την υλοποίηση μιας συμφωνημένης και έγκαιρης δραστηριότητας που θα συμβάλει στη διάσωση των απειλούμενων τοποθεσιών. Ομάδες εμπειρογνωμόνων που εκπροσωπούν την Europa Nostra και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, μαζί με τους οργανισμούς που πρότειναν τις 7 επιλεγμένες περιοχές και άλλους εταίρους, θα συγκεντρώσουν τώρα πληροφορίες και θα συναντηθούν με τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς για να αξιολογήσουν τις περιοχές και να εκδώσουν μια τεχνική και οικονομική έκθεση με συστάσεις για δράση. Ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Europa Nostra, Guy Clausse, δήλωσε: “Ο κατάλογος των 7 πιο απειλούμενων μνημείων του 2024 περιλαμβάνει τρία μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές από φυσικές καταστροφές, καθώς και μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που απειλούνται από κατεδάφιση, ακατάλληλη ανάπτυξη ή έλλειψη χρηματοδότησης. Μαζί με τους εταίρους μας (ευρωπαϊκούς και εθνικούς), θα παράσχουμε τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, θα εντοπίσουμε πιθανές πηγές χρηματοδότησης και θα κινητοποιήσουμε το ευρύ μας δίκτυο για να στηρίξουμε τις προσπάθειες των τοπικών κοινοτήτων να σώσουν αυτούς τους χώρους. Είναι κοινή μας ευθύνη να διατηρήσουμε και να ενισχύσουμε την κοινή μας κληρονομιά. Η κληρονομιά μας είναι καθοριστική για την οικοδόμηση μιας πιο βιώσιμης, συμπεριληπτικής και ειρηνικής Ευρώπης.” H Διευθύντρια και Επικεφαλής του Ινστιτούτου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Shiva Dustdar, ανέφερε: “Όταν η καταστροφή έπληξε την Τουρκία και τη Συρία, καθώς και την Ιταλία, πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, μέσω του Ινστιτούτου, ήταν εκεί για να παράσχει επείγουσα βοήθεια και στήριξη. Τώρα, με το πρόγραμμα 7 Most Endangered 2024, θα παράσχουμε την εμπειρογνωμοσύνη μας μέσω τόσο του εν ενεργεία όσο και του συνταξιούχου προσωπικού σε τρεις περιοχές που υπέστησαν ζημιές από αυτές τις καταστροφές. Αυτό καταδεικνύει την επωφελή για όλους συνεργασία, μεταξύ μιας δυναμικής οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Συμβάλλει επίσης στη διαφώτιση των χώρων που θα μπορούσαν τελικά να επωφεληθούν από τη συμβουλευτική και χρηματοδοτική υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Είμαστε υπερήφανοι που πρόσφατα ανανεώσαμε τη συμφωνία συνεργασίας μας με την Europa Nostra μέσω αυτού του εμβληματικού προγράμματος.” Νησιά των Κυκλάδων: oι περιπτώσεις της Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου Το αρχιπέλαγος των Κυκλάδων απλώνεται στο Αιγαίο Πέλαγος και αποτελείται από περίπου 220 νησιά, μεταξύ των οποίων η Δήλος, η οποία αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Εκτός από την ιστορική σημασία που φέρει το Αιγαίο Πέλαγος, ένας συνδυασμός φυσικών στοιχείων και παραδοσιακής αρχιτεκτονικής καθορίζει το κυκλαδίτικο τοπίο. Το ορεινό και τραχύ ανάγλυφο των νησιών συμβάλλει στον ιδιαίτερο χαρακτήρα τους, προσφέροντας μαγευτικές και γραφικές εικόνες που καθορίζουν το τοπίο της περιοχής. Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο του κυκλαδίτικου τοπίου είναι η παρουσία γεωργικών εκτάσεων που φιλοξενούν μικρά αγροτικά σπίτια και βοηθητικές κατασκευές όπως ανεμόμυλους ή αγροκτήματα. Στα περισσότερα νησιά υπάρχουν ξερολιθιές, οι οποίες επιτρέπουν την καλλιέργεια σε εδάφη με απότομες κλίσεις. Τα λιμάνια των Κυκλάδων συμβάλλουν επίσης στον χαρακτήρα τους. Σε ορισμένα νησιά, το λιμάνι βρίσκεται στον κύριο οικισμό (Χώρα), ενώ σε άλλα, τα δύο μέρη συνδέονται με ένα στενό δρόμο. Οι Κυκλάδες, φημισμένες για τη μοναδική γοητεία και τον πλούσιο πολιτισμό τους, βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πληθώρα προκλήσεων που θέτει η έξαρση της τουριστικής ανάπτυξης και η ανεξέλεγκτη δόμηση. Παρά την οικονομική ανάπτυξη που επιτυγχάνεται, δημιουργείται παράλληλα και πλήθος περιβαλλοντικών, πολιτιστικών και κοινωνικών ζητημάτων, όπως η υποβάθμιση των φυσικών πόρων, η καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς, η λειψυδρία, τα προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων και οι κοινωνικοοικονομικές ανισότητες. Τα νησιά κινδυνεύουν να χάσουν τον αυθεντικό τους χαρακτήρα, καθώς η ταχεία τουριστική οικοδόμηση απειλεί να επισκιάσει την εγγενή ομορφιά τους. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν οι μικρότεροι νησιωτικοί προορισμοί εντός των Κυκλάδων, οι οποίοι υφίστανται το κύριο βάρος του υπερτουρισμού. Η επιβάρυνση των υποδομών και η αυξανόμενη ζήτηση για καταλύματα αποτελούν σημαντικές προκλήσεις. Η ζήτηση για νέες κατασκευές πέραν των ορίων των οικισμών έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής να αποκαλύπτουν σταθερή αύξηση των νέων οικοδομικών αδειών από 916 το 2018 σε 1.280 το 2022. Τα δομημένα τετραγωνικά μέτρα, που αυξάνονται από 291.722 τ.μ. το 2018 σε 419.232 τ.μ. το 2022, υπογραμμίζουν την εντατικοποίηση της οικοδομικής δραστηριότητας. Την υποψηφιότητα των Κυκλάδων, και συγκεκριμένα των νησιών Σίφνου, Σερίφου και Φολεγάνδρου, στο πρόγραμμα «7 Most Endangered 2024», έκανε η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ). Η ΕΛΛΕΤ υποστηρίζει πως είναι καίριας σημασίας η λήψη στρατηγικών μέτρων βασισμένων σε πολιτικές για την αντιμετώπιση των πιεστικών ζητημάτων στις Κυκλάδες, προτείνοντας η προσέγγιση για τη διαφύλαξη της ακεραιότητας των νησιών να είναι ολιστική. Στις άμεσες προτεραιότητες θα πρέπει να περιλαμβάνεται η θέσπιση του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τον Τουρισμό με σκοπό τη ρύθμιση και διαχείριση των δραστηριοτήτων, μαζί με τη θεσμοθέτηση ενός δεσμευτικού Περιφερειακού Χωροταξικού Σχεδίου για το Νότιο Αιγαίο. Η πρόταση υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη κατάρτισης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων για τον καθορισμό ζωνών ανάδειξης του τοπίου, τη συνεργασία μεταξύ του Υπουργείου Τουρισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος για τη σύγκλιση των πολιτικών και τη δημιουργία ειδικών θεσμικών ρυθμίσεων για την ενσωμάτωση της φέρουσας ικανότητας στο χωρικό σχεδιασμό. Η ΕΛΛΕΤ δρομολόγησε δράσεις με αντίκτυπο, εστιάζοντας σε τρία κυκλαδίτικα νησιά – τη Σίφνο, τη Σέριφο και τη Φολέγανδρο. Οι προτάσεις που υποβλήθηκαν κατά τη διάρκεια των δημόσιων διαβουλεύσεων αφορούν κρίσιμες πτυχές όπως η έναρξη τουριστικών επενδύσεων, η υπερδόμηση και η προστασία των φυσικών και γεωργικών περιοχών. Μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης, που ξεκίνησε το 2013, υποστηρίζει τη φέρουσα ικανότητα κάθε νησιού, με στόχο τη διατήρηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και την προώθηση βιώσιμων πρακτικών. Το πρόγραμμα της ΕΛΛΕΤ “Αειφόρο Αιγαίο”, που ξεκίνησε το 2004, έχει λειτουργήσει ως πλατφόρμα για δράσεις ευαισθητοποίησης, διαβουλεύσεις σχετικά με αναπτυξιακά μοντέλα και παρεμβάσεις για τη διασφάλιση του βιώσιμου μέλλοντος των νησιών. Η ΕΛΛΕΤ οραματίζεται την αξιοποίηση του προγράμματος «7 Most Endangered» για την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανεξέλεγκτη δόμηση και την προσπάθεια επιρροής των κυβερνητικών πολιτικών για τη βελτίωση του πολεοδομικού σχεδιασμού στα νησιά. Στους υποστηρικτές αυτής της εκστρατείας περιλαμβάνονται οι δήμαρχοι των τριών νησιών που λειτουργούν ως παράδειγμα: της Σίφνου, της Σερίφου και της Φολεγάνδρου. Η Συμβουλευτική Επιτροπή της Europa Nostra δήλωσε: “Μέσω του προγράμματος 7 Most Endangered, ο φορέας που καταθέτει την υποψηφιότητα στοχεύει στη διεθνή αναγνώριση της απειλής που τίθεται στον σημαντικό και ευαίσθητο κυκλαδικό χώρο, καθώς και στην προώθηση κοινών και επιτυχημένων πρακτικών για την προστασία αυτού του ευρωπαϊκού πολιτιστικού αγαθού που ονομάζεται Κυκλαδικό Τοπίο”. Ξεκίνησε η πρόσκληση υποβολής υποψηφιοτήτων για το πρόγραμα “7 πιο απειλούμενα” 2025 Αν γνωρίζετε κάποια σημαντική κληρονομιά στην Ευρώπη που απειλείται, μπορείτε να την προτείνετε για το πρόγραμμα 7 Most Endangered 2025 και να συμμετέχετε στις προσπάθειές μας για τη διάσωση της κληρονομιάς μας! Τόσο η υλική όσο και η άυλη κληρονομιά είναι επιλέξιμες για το πρόγραμμα, ανεξάρτητα από το αν είναι δημόσια ή ιδιωτική. Μπορείτε να υποβάλετε μια υποψηφιότητα για το πρόγραμμα με την υποστήριξη μιας οργάνωσης μέλους ή συνεργαζόμενης οργάνωσης της Europa Nostra ή με το να γίνετε μεμονωμένο μέλος της Europa Nostra. Για περισσότερες πληροφορίες και ηλεκτρονικές υποβολές, επισκεφθείτε τον ιστότοπο του 7 Most Endangered. View full είδηση

Διαγραφή της Ιστορίας της Αφρικής συνεπάγεται η άσχημη πρόβλεψη των επιστημόνων για καταστροφή σχεδόν 200 παράκτιων μνημείων της ηπείρου από την άνοδο της επιφάνειας της θάλασσας που προκαλεί η κλιματική αλλαγή. Σε ολόκληρο τον κόσμο, η άνοδος της στάθμης της θάλασσας οφείλεται στο λιώσιμο των πάγων της ξηράς και στη διαστολή του νερού καθώς θερμαίνεται. Η στάθμη της θάλασσας γύρω από την Αφρική αυξήθηκε με ταχύτερο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC). Επιστημονική έρευνα διαπιστώνει ότι 56 μνημεία φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς σε ολόκληρη την Αφρική αντιμετωπίζουν ήδη απειλές από παράκτιες πλημμύρες και διάβρωση που επιδεινώνονται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Μέχρι το 2050, ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σε 191 σύμφωνα με ένα σενάριο “μεσαίων” εκπομπών και 198 σύμφωνα με ένα σενάριο “υψηλών” εκπομπών, εάν δεν κατασκευαστούν περαιτέρω παράκτιες άμυνες. Kunta Kinteh Island, The Gambia Τα μέρη που κινδυνεύουν κυμαίνονται από τη Σαμπράθα, έναν εμπορικό σταθμό του δεύτερου αιώνα στη Λιβύη, μέχρι το νησί Κούντα Κίντεχ, μια τοποθεσία της Γκάμπια που αποτελεί μια “σημαντική, αν και οδυνηρή” υπενθύμιση του δουλεμπορίου. Επείγουσα η ανάγκη προστασίας Η μελέτη υποδηλώνει ότι υπάρχει “επείγουσα ανάγκη” για περισσότερες επενδύσεις σε μεθόδους για την προστασία των αφρικανικών μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σύμφωνα με τον συγγραφέα της μελέτης. Η “κρίσιμη” έρευνα ρίχνει φως στον τρόπο με τον οποίο η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε “απτές και άυλες” απώλειες και ζημιές γύρω από τις ακτές της Αφρικής, λέει ένας ερευνητής από την Γκάνα. “Μια χαμένη πολιτιστική και φυσική κληρονομιά θα μπορούσε να σημαίνει τη διαγραφή της ιστορίας μας”, προσθέτει ένας νεαρός ακτιβιστής για το κλίμα από τη Νιγηρία. Απώλεια για τον Πολιτισμό Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Nature Climate Change, είναι η πρώτη που εξετάζει πώς τα παράκτια αφρικανικά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς θα μπορούσαν να απειληθούν από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Εξετάζει 284 μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς σε 38 χώρες. Η μελέτη περιλαμβάνει χώρους πολιτιστικής κληρονομιάς που έχουν αναγνωριστεί ή βρίσκονται υπό εξέταση από το Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και τη Σύμβαση Ραμσάρ για τους υγροτόπους διεθνούς σημασίας. Ο κατάλογος περιλαμβάνει σημαντικές μεταναστευτικές διαδρομές πουλιών, υδάτινες οδούς που αποτελούν κλειδί για τις παράκτιες αλιευτικές κοινότητες και αρχαιολογικούς χώρους που περιέχουν ζωτικά στοιχεία για την εξέλιξη του ανθρώπου. Tipaza, Algeria. Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για τον πληρέστερο κατάλογο του είδους του, δεν καταγράφει όλους τους χώρους πολιτιστικής σημασίας στην παράκτια Αφρική, λέει η συγγραφέας της μελέτης καθηγήτρια Joanne Clarke, ερευνήτρια για το κλίμα και την πολιτιστική κληρονομιά από το Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Αγγλίας. “Μοντελοποιήσαμε τους κλιματικούς κινδύνους για περιοχές που υποστηρίζονται από το Κέντρο Παγκόσμιας Κληρονομιάς ή τη Σύμβαση Ραμσάρ, αλλά υπάρχουν εκατοντάδες περιοχές που δεν υποστηρίζονται΄΄. “Πολλές [μη αναγνωρισμένες τοποθεσίες] είναι απίστευτα σημαντικές για τις τοπικές κοινότητες. Κάποιες τοποθεσίες, οι οποίες μπορεί να μην έχουν παγκόσμια αναγνώριση, έχουν μεγάλη αξία για τους κατοίκους. “Η έρευνα εξετάζει συγκεκριμένα πώς θα μπορούσαν να επηρεαστούν τα αφρικανικά μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς από ακραία γεγονότα που συνδέονται με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, συμπεριλαμβανομένων των παράκτιων πλημμυρών και της διάβρωσης’’. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο παράκτιων πλημμυρών με την άνοδο της στάθμης των υδάτων, πράγμα που σημαίνει ότι, κατά τη διάρκεια υψηλών παλιρροιών ή καταιγίδων, οι παράκτιες άμυνες είναι πιο πιθανό να υπερκαλυφθούν. Η υψηλότερη στάθμη της θάλασσας μπορεί επίσης να αυξήσει το μέσο ύψος ενός “κύματος καταιγίδας” – μια άνοδος της θάλασσας πάνω από το κανονικό επίπεδο παλίρροιας κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, η οποία μπορεί να προκαλέσει παράκτιες πλημμύρες. Η κακή πρόβλεψη και η χειρότερη πρόβλεψη Για τη μελέτη, οι επιστήμονες συνδύασαν χάρτες προβλέψεων πλημμυρών με χάρτες που δείχνουν πιθανές αλλαγές στην ακτογραμμή σε ολόκληρη την Αφρική. Η ανάλυση εξέτασε τις απειλές για τα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς της Αφρικής βάσει δύο σεναρίων. Το πρώτο είναι ένα “μεσαίο” σενάριο εκπομπών, όπου τα παγκόσμια αέρια του θερμοκηπίου θα συνεχίσουν να αυξάνονται για τις επόμενες δεκαετίες, προτού σταθεροποιηθούν στο δεύτερο μισό του αιώνα (“RCP4. 5”). Το δεύτερο είναι ένα σενάριο “υψηλών” εκπομπών, όπου οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται μέχρι το τέλος του αιώνα (“RCP8. 5”). Για κάθε μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, οι ερευνητές εκτιμούν την έκταση της έκτασης που εκτίθεται σε παράκτιες πλημμύρες και διαβρώσεις “100ετίας” σήμερα, καθώς και το 2050 και το 2100. (“100ετία” είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα γεγονός που είναι τόσο σοβαρό που σήμερα έχει μόνο 1% πιθανότητα να συμβεί σε ένα δεδομένο έτος. ) Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τα αποτελέσματα για κάθε χώρο πολιτιστικής κληρονομιάς. Στο γράφημα, το χρώμα απεικονίζει το ποσοστό της συνολικής έκτασης της περιοχής που είναι εκτεθειμένη σε παράκτιες πλημμύρες και διάβρωση το κίτρινο αντιπροσωπεύει λιγότερο από 25%, το πορτοκαλί αντιπροσωπεύει λιγότερο από 50%, το μωβ αντιπροσωπεύει λιγότερο από 75% και το σκούρο μπλε αντιπροσωπεύει περισσότερο από 75% Εν τω μεταξύ, το γκρι χρώμα χρησιμοποιείται για να δείξει τις μη επηρεαζόμενες περιοχές. Η έρευνα διαπιστώνει ότι ο αριθμός των χώρων πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς που κινδυνεύουν από παράκτιες πλημμύρες και διάβρωση αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2050, από 56 σε 191, σύμφωνα με ένα σενάριο μέσης εκπομπής και 198 σύμφωνα με ένα σενάριο υψηλής εκπομπής. Σε κίνδυνο σχεδόν όλα τα παράκτια μνημεία της Αφρικής Κατά το δεύτερο μισό του αιώνα, ο αριθμός των περιοχών που εκτίθενται σε παράκτιες πλημμύρες και διάβρωση αναμένεται να φθάσει στο μέγιστο και να σταθεροποιηθεί, σύμφωνα με την έρευνα. Ωστόσο, η έκταση της εκτεθειμένης περιοχής σε κάθε περιοχή προβλέπεται να συνεχίσει να αυξάνεται. Kilwa Kisiwani, Tanzania Μέχρι το τέλος του αιώνα, η μέση εκτεθειμένη έκταση για κάθε περιοχή αναμένεται να είναι 6,5 φορές μεγαλύτερη σύμφωνα με το σενάριο των μεσαίων εκπομπών και 9,5 φορές μεγαλύτερη σύμφωνα με το σενάριο των υψηλών εκπομπών. Η έρευνα διαπιστώνει ότι αρκετές αφρικανικές χώρες θα δουν όλα τα μνημεία πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς τους να τίθενται σε κίνδυνο μέχρι το 2100 σε οποιοδήποτε σενάριο. Στις χώρες αυτές περιλαμβάνονται το Καμερούν, η Δημοκρατία του Κονγκό, το Τζιμπουτί, η Δυτική Σαχάρα, η Λιβύη, η Μοζαμβίκη, η Μαυριτανία και η Ναμίμπια. Ένας πολιτιστικός τόπος που κινδυνεύει στο Καμερούν είναι οι καταρράκτες Lobé, ένα μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο σύνολο καταρρακτών ύψους έως και 20 μέτρων που εκβάλλουν απευθείας στον Ατλαντικό Ωκεανό. Οι καταρράκτες “αποτελούν ισχυρή βάση των συμβολικών πεποιθήσεων των λαών Batanga, Maabi και Pygmee που ζουν στα περίχωρα και συνδέουν τους καταρράκτες με διάφορες πολιτιστικές τελετές”, σύμφωνα με την UNESCO. Διαγράφοντας την ιστορία Τα ευρήματα δείχνουν ότι η προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της Αφρικής απαιτεί “ουσιαστική δράση για το κλίμα”, λέει ο συγγραφέας της μελέτης Δρ Nick Simpson, μεταδιδακτορικός ερευνητής στην αφρικανική πρωτοβουλία για το κλίμα και την ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν. “Δείξαμε ότι αν ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής μειώσει επιτυχώς τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από μια πορεία υψηλών εκπομπών σε μια πορεία μέτριων εκπομπών, ο αριθμός των εκτεθειμένων περιοχών μπορεί να μειωθεί κατά 25% έως το 2050. Αυτό θα αποτελούσε σημαντική εξοικονόμηση πόρων όσον αφορά τις απώλειες και τις ζημιές στην πολιτιστική κληρονομιά από την κλιματική αλλαγή”. Ο όρος “απώλειες και ζημίες” χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις αναπόφευκτες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, όπως η απώλεια ανθρώπινων ζωών κατά τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων. Niger delta (Η έννοια της απώλειας και της ζημίας είχε εξέχουσα θέση στη σύνοδο κορυφής COP26 για το κλίμα στη Γλασκώβη το 2021, όπου οι αναπτυσσόμενες χώρες κάλεσαν τις πλούσιες οικονομίες να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη) Η έρευνα υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη λήψης μέτρων προσαρμογής για την προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς της Αφρικής από τις κλιματικές επιπτώσεις, προσθέτει ο Simpson: “Οι επενδύσεις στην προσαρμογή της πολιτιστικής κληρονομιάς στην κλιματική αλλαγή είναι επείγουσες. Οι υβριδικές προστασίες που περιλαμβάνουν οικολογική υποδομή, όπως οι βραχώδεις κρηπιδώματα σε συνδυασμό με αλυκές, θαλάσσια χόρτα ή αποκατεστημένα μαγγρόβια, μπορεί να αποδειχθούν αποτελεσματικές προστασίες για εκτεθειμένες περιοχές. “Όμως, οι μηχανικές λύσεις θα αντιμετωπίσουν μόνο μια διάσταση του κινδύνου. Η βελτίωση της τοπικής διακυβέρνησης και της διακυβέρνησης των αυτοχθόνων μπορεί να δημιουργήσει περαιτέρω ευνοϊκές συνθήκες για την προστασία των περιοχών”. Τα ευρήματα έχουν “επιπτώσεις για τους πληθυσμούς που ζουν κατά μήκος των ακτών της Αφρικής”, λέει ο Δρ Frederick Dapilah, ερευνητής για το κλίμα από το Πανεπιστήμιο Simon Diedong University of Business and Integrated Development Studies στη Γκάνα, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη. Λέει στο Carbon Brief: “Αυξάνεται η προσοχή στις απώλειες και τις ζημίες που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή τόσο σε τοπική όσο και σε παγκόσμια κλίμακα. Ως εκ τούτου, [η μελέτη αυτή] είναι ζωτικής σημασίας. Δείχνει ότι η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να οδηγήσει στην απώλεια της οικονομικής ή υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και της αυτόχθονης τοπικής γνώσης κατά μήκος των ακτών της Αφρικής. ” Η έρευνα δείχνει ότι η Αφρική “σηκώνει το κύριο βάρος” των κλιματικών επιπτώσεων, προσθέτει ο Oladosu Adenike, ένας νεαρός ακτιβιστής για το κλίμα από τη Νιγηρία. “Στην Αφρική, η φυσική και πολιτιστική μας κληρονομιά μας καθορίζει – αφηγείται την ιστορία μας και μπορεί να ανιχνεύσει την ιστορία μας. Μόλις χαθεί, δεν μπορεί ούτε να αντικατασταθεί ούτε να αποκατασταθεί. “Πώς προσαρμοζόμαστε σε μια χαμένη κληρονομιά; Τελικά, μια χαμένη πολιτιστική και φυσική κληρονομιά θα μπορούσε να σημαίνει μια ακυρωμένη ιστορία. Ομοίως, μια χαμένη πολιτιστική και φυσική κληρονομιά θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα διαγραφεί η ιστορία μας”. ΠΗΓΗ: https://www.carbonbrief.org/ View full είδηση

Καλημερα σας, Θα ήθελα παρακαλώ τη γνώμη σας για μία υπόθεση. Πρόκειται για τη μελέτη αποκατάστασης διατηρητέου βιομηχανικού μνημείου. Πρόκειται να γίνει αλλαγή χρήσης από βιομηχανικό χώρο σε χώρο πολιτιστικών εκδηλώσεων. Δεν υπάρχει χώρος για την χωροθέτηση χώρων στάθμευσης στο γήπεδο. Θέλω να ρωτήσω εάν ισχύει κανονικά η απαίτηση για τη Συμβολαιογραφική Πράξη θέσεων στάθμευσης ή Εξαγορά, ή εξαιρείται λόγω "Διατηρητέου Μνημείου". Στο Ν.1221/1981 έχω βρεί το παρακάτω: Άρθρο 1 Το άρθρον 1 του Ν. 960/1979 αντικαθίσταται ως κάτωθι: Άρθρον 1. 1. Δια την ανέγερσιν των κτιρίων επιβάλλεται η εκπλήρωσις των κατά τας διατάξεις του παρόντος υποχρεώσεων προς δημιουργίαν χώρων σταθμεύσεως αυτοκινήτων. Των υποχρεώσεων τούτων απαλλάσσονται: α) Ανεγειρόμενα νέα κτίρια, ή [...] του παρόντος ορίζεται. β) Τα αναστηλούμενα παραδοσιακά κτίρια, εφ` όσον δια της εν λόγω αναστηλώσεως επαναφέρεται το κτίριον εις την αρχικήν μορφήν του. ... Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη βοήθεια σας.

Με την υπ' αριθμ. 21/2017 γνωμοδότησή του το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Τμήμα Γ) απάντησε σε ερώτημα αναφορικά με την υπαγωγή σε τακτοποίηση αυθαιρεσιών κτιρίων με παράλληλο χαρακτηρισμό ως διατηρητέων και μνημείων. Σύμφωνα με το ΝΣΚ, στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4178/2013 δεν δύναται να υπαχθούν, ενόψει της ρητής απαγόρευσης της παρ. ιδ) του άρθρου 2 αυτού, αυθαίρετες κατασκευές και αυθαίρετες αλλαγές χρήσης, σε κτίριο το οποίο είναι κηρυγμένο ως διατηρητέο και ως νεώτερο μνημείο, ανεξαρτήτως του ότι το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, εκ των υστέρων, έχει εκφράσει θετική άποψη για το θέμα των αυθαίρετων κατασκευών και ενέκρινε την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης. Όπως επισημαίνεται στη γνωμοδότηση, δεν δύναται να υπαχθούν σε τακτοποίηση αυθαίρετες κατασκευές και οι αυθαίρετες αλλαγές χρήσης που έχουν πραγματοποιηθεί επί του χαρακτηρισμένου ως διατηρητέου κτιρίου και νεώτερου μνημείου, μεγάρου του Μετοχικού Ταμείου Στρατού. Κατεβάστε τη γνωμοδότηση 21/2017 του ΝΣΚ εδώ. Πηγή: https://www.lawspot....on-kai-mnimeion Click here to view the είδηση

Σε δυόμισι με τρία χρόνια θα δούμε και τον Παρθενώνα με στέγη. Μη φανταστείτε βέβαια το μνημείο πλήρως στεγασμένο όπως απεικονίζεται στις διάφορες αναπαραστάσεις του. Προγραμματίζεται όμως η μερική αποκατάσταση της στέγης σε όλο το δυτικό πτερό του ναού και η αποκατάσταση του δυτικού τοίχου του σηκού του Παρθενώνα, όπως και η αντικατάσταση του τσιμεντένιου υπέρθυρου της γιγάντιας αρχαίας θύρας στο εσωτερικό του μνημείου. Δηλαδή, θα τοποθετηθούν επτά δοκοί (4 αρχαίοι και 3 από νέο μάρμαρο) και όλα τα φατνώματά τους πάνω από τη δυτική κιονοστοιχία (είναι αυτή που βλέπουμε αφήνοντας πίσω μας τα Προπύλαια) και την εσωτερική κιονοστοιχία του οπισθόναου, έτσι ώστε να γίνει κατανοητή από τους επισκέπτες η εικόνα που είχε ο ναός της θεάς Αθηνάς στην κλασική εποχή. Την επέμβαση αυτή είχε δρομολογήσει στη δεκαετία του '50 ο Αναστάσιος Ορλάνδος και είχε μάλιστα κατασκευάσει με τους άριστους τεχνίτες εκείνης της εποχής τρεις ελεύθερες δοκούς, τέσσερις μεταδόκιες πλάκες και 18 φατνώματα από νέο πεντελικό μάρμαρο. Ηθελε με αυτό τον τρόπο να προστατεύσει τα γλυπτά της δυτικής ζωφόρου που ήταν ακόμη επάνω στο μνημείο (τώρα εκτίθενται στο Μουσείο της Ακρόπολης). Είχε από τότε γίνει αισθητή η διάβρωση των γλυπτών από την όξινη βροχή και τη ρύπανση της ατμόσφαιρας. Ο Ορλάνδος όμως δεν προχώρησε φοβούμενος τη στατική επάρκεια του μνημείου, καθώς οι δοκοί θα ακουμπούσαν στους κίονες του οπισθόναου που είχαν υποστεί βλάβες από τη μεγάλη πυρκαγιά του Παρθενώνα και δεν μπορούσε κανείς να ελέγξει τη συμπεριφορά τους σε έναν ενδεχόμενο σεισμό. Τα τελευταία χρόνια οι κίονες αυτοί ενισχύθηκαν με ενέματα και είναι σε θέση να σηκώσουν τέτοια φορτία, σύμφωνα με τους μελετητές του μνημείου που εισηγήθηκαν τη νέα πρόταση η οποία εγκρίθηκε ομόφωνα προχτές από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Η στέγαση ή μη του Παρθενώνα ετέθη ως ερώτημα το 2013 στο διεθνές συνέδριο της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης (ΕΣΜΑ) και οι σύνεδροι ψήφισαν με μεγάλη πλειοψηφία «υπέρ της πλήρους κάλυψης του δυτικού πτερού» όπως τόνισε ο πρόεδρος της ΕΣΜΑ Χαράλαμπος Μπούρας στο ΚΑΣ. Κι επειδή κάποια από τα μέλη του Συμβουλίου εξέφρασαν προβληματισμό για τη σκίαση των αντιγράφων γλυπτών της ζωφόρου μετά τη δημιουργία της οροφής, ο κ. Μπούρας ανέφερε πως «αν γίνει η οροφή τότε θα αντιληφθούμε κάτι που δεν γνωρίζει ίσως κανείς, ότι δηλαδή στην αρχαιότητα η ζωφόρος ήταν πάντα βαθύτατα σκιασμένη. Δηλαδή, αυτή η έννοια ενός λαμπρού γλυπτού στο φως ήταν αδιανόητη. Τώρα θα το ξανακερδίσουμε ως αίθηση». Την ίδια άποψη μας εξέφρασε και η πρώην διευθύντρια της ΥΣΜΑ Μαίρη Ιωαννίδου που έχει παρακολουθήσει την προετοιμασία αυτών των μελετών εδώ και χρόνια. Θεωρεί πως η αποκατάσταση του δυτικού πτερού θα βοηθήσει στην κατανόηση ενός τμήματος του μνημείου, θα βελτιώσει τη σεισμική συμπεριφορά του σε εκείνο το σημείο και συγχρόνως θα προστατεύσει τα αντίγραφα της ζωφόρου. Η περιοχή αυτή στην αρχαιότητα καλυπτόταν από 7 δοκούς (όσες θα επανατοποθετηθούν) επί των οποίων εδράζονταν 18 φατνωματικές πλάκες με πλούσιο διάκοσμο, που αποτελούσαν την οροφή του πτερού. Τέσσερις από τις δοκούς σώθηκαν στη θέση τους έως το 1992, οπότε κατέβηκαν από το μνημείο για να μεταφερθεί η ζωφόρος στο μουσείο. Εκτοτε εκκρεμούσε η επανατοποθέτησή τους, κάτι που προϋπέθετε στατική ενίσχυση της περιοχής αυτής. Τη μελέτη ανέλαβαν ο αρχιτέκτων Κοσμάς Σκαρής, ο πολιτικός μηχανικός Ζαννής Κοντέας σε συνεργασία με την υπεύθυνη για τα έργα στον Παρθενώνα αρχιτέκτονα Ροζαλία Χριστοδουλοπούλου και την πολιτικό μηχανικό Αντιγόνη Βρούβα. Στην ίδια συνεδρίαση αποφασίστηκε επίσης η αποκατάσταση του δυτικού τοίχου του σηκού του Παρθενώνα, όπως και η αντικατάσταση του τσιμεντένιου υπέρθυρου, σύμφωνα με τη μελέτη της αρχιτέκτονα Λένας Λαμπρινού και του πολιτικού μηχανικού Βασίλη Παπαβασιλείου. Η διευθύντρια της ΥΣΜΑ Βασιλική Ελευθερίου ανέφερε στο συμβούλιο ότι «ο δυτικός τοίχος είναι ένα από τα καλύτερα διατηρούμενα μέρη του μεγάλου ναού αν και έχει υποστεί θερμικές θραύσεις τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική επιφάνειά του». Το κυριότερο πρόβλημα εντοπίζεται στο υπέρθυρο, γιατί έχει τοποθετηθεί τσιμεντένιο από τις αναστυλώσεις του Μπαλάνου (1926) και έχει διαβρωθεί. Η αποκατάστασή του, είπαν πως θα στηριχθεί στην αναλυτική περιγραφή και τεκμηρίωση του υπερθύρου (το οποίο αποτελείται από τέσσερις πλινθίδες) του Μαν. Κορρέ (1994). Ο κ. Κορρές έχει κάνει την αναπαράσταση του τρόπου στερέωσης και λειτουργίας της γιγάντιας αρχαίας θύρας, την ταύτιση και μελέτη των μαρμάρινων σπολίων με τα οποία είχε γίνει κατά την υστερορωμαϊκή περίοδο η επισκευή της μετά τη μεγάλη πυρκαγιά και τη μελέτη αποκατάστασης του υπέρθυρου. Η επέμβαση όμως λόγω άλλων προτεραιοτήτων δεν έγινε τελικά και ανατέθηκε νέα μελέτη στους Λαμπρινού και Παπαβασιλείου ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα συνδέσεως και συμπληρώσεως των θραυσμάτων των τριών αρχαίων πλινθίδων και μιας 4ης από νέο μάρμαρο. Το υλικό έχει ήδη εξασφαλιστεί και θα αρχίσει άμεσα η κατεργασία του. Πηγή: http://www.enet.gr/?...ticle&id=446904 Click here to view the είδηση

Το CNN σε αφιέρωμά του παρουσιάζει τα 10 πιο σημαντικά μνημεία της UNESCO που παρουσιάζουν ιστορικό ενδιαφέρον, αν και δεν είναι τα πιο γνωστά. Η ιστορία και ο πολιτισμός της Ελλάδας έρχεται και πάλι στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα του CNN το οποίο συγκαταλέγει τη Βεργίνα στη λίστα με τα 10 πιο σημαντικά ιστορικά μνημεία της UNESCO. Όπως αναφέρει ο αρθρογράφος του κειμένου, μπορεί τα μνημεία αυτά να μην είναι τα πιο ωραία ή τα πιο γνωστά, ωστόσο, υπόσχονται ένα μαγευτικό ταξίδι στο παρελθόν έχοντας να διηγηθούν συναρπαστικές ιστορίες. Ανάμεσα στην πόλη Ποτοσί της Βολιβίας και του οχυρού Μασάντα στο Ισραήλ, στη δεύτερη θέση, βρίσκονται οι Αιγές ή αλλιώς η Βεργίνα, μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα. Πιο συγκεκριμένα το αφιέρωμα αναφέρει: Αιγές-Βεργίνα Η ανακάλυψη του μακεδονικού τάφου του Φιλίππου ΒΆ στις Αιγές, ένα χωριό που σήμερα αναφέρεται ως Βεργίνα, ήταν μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα. Η ανακάλυψη επιβεβαίωσε ότι αυτό το μικρό χωριό της Ελλάδας ήταν η πρωτεύουσα της Μακεδονίας. Πίσω στο 338 π.Χ., ο Φίλιππος ΒΆ κατέκτησε την υπόλοιπη Ελλάδα μέσω της εκστρατείας «διαίρει και βασίλευε», μία φράση που έχει συνδεθεί στενά με το όνομά του. Δέκα χρόνια νωρίτερα είχε προσκληθεί από τον Αριστοτέλη στην Αθήνα για να διδάξει τον υιό του, τον Αλέξανδρο ΙΙΙ. Στο απόγειο της εξουσίας του, ο Φίλιππος ΒΆ δολοφονήθηκε στο θέατρο των Αιγών από έναν από τους σωματοφύλακές του, τον Παυσανία. Ο πρόωρος θάνατός του έφερε στην εξουσία τον 23χρονο Αλέξανδρο. Μία δεκαετία αργότερα ο Αλέξανδρος κατέκτησε τον μισό από τον τότε γνωστό κόσμο δημιουργώντας μία αυτοκρατορία που εκτεινόταν στις ρωσικές στέπες, το Αφγανιστάν και το Παντζάμπ της Ασίας, δίνοντάς του τον χαρακτηρισμό «Μέγας Αλέξανδρος». Η Ελληνιστική Ελλάδα ξεκίνησε εδώ. Σήμερα, τα πιο σημαντικά ευρήματα στο μνημείο της UNESCO την Βεργίνα, είναι το μνημειώδες παλάτι και το νεκροταφείο, το οποίο περιέχει περισσότερους από 300 τύμβους, μερικοί από τους οποίους χρονολογούνται από τον 11ο αιώνα π.Χ. Αναλυτικά η λίστα με τα 10 πιο ιστορικά μνημεία της UNESCO είναι: Ποτοσί-Βολιβία Αιγές-Βεργίνα Μασάντα-Ισραήλ Μνημείο Λούθερ-Γερμανία Μαυσωλείο του Πρώτου Κινέζου Αυτοκράτορα – Κίνα Εθνικό Ιστορικό Πάρκο, Σίταντελ, Σαν Σούσι – Αϊτή Λουμπινι, Γενέτειρα του Βούδα – Νεπάλ Βασιλικά Ανάκτορα του Αμπομέι – Μπενίν Head Smashed in Buffalo Jump – Καναδάς Οχυρό Άγκρα – Ινδία Πηγή: http://www.pathfinde...εια-της-unesco/ Click here to view the είδηση

Το υπουργείο Πολιτισμού έδωσε γραπτή διαβεβαίωση στο Δήμο Καβάλας ότι ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων θα αποτελέσει την επίσημη ελληνική υποψηφιότητα αξιολόγησης και ένταξης στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco. Ο αρχαιολογικός χώρος των Φιλίππων είναι άρρηκτα συνδεδεμένος όχι μόνο με τη λαμπρή πόλη που ίδρυσε ο Μακεδόνας βασιλιάς Φίλιππος, αλλά και με τη φημισμένη μάχη που καθόρισε το μέλλον της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, ενώ αποτελεί την περιοχή όπου ο Απόστολος των Εθνών, Παύλος, πάτησε για πρώτη φορά το πόδι του επί ελληνικού και ευρωπαϊκού εδάφους κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο και βαφτίζοντας στις όχθες του Ζυγάκτη ποταμού την πρώτη γυναίκα χριστιανή, την Αγία Λυδία. Η πόλη των Φιλίππων είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής Μακεδονίας. Οι πρώτοι οικιστές της ήταν άποικοι από τη Θάσο, που ίδρυσαν στα 360 π.Χ. την αποικία των Κρηνίδων. Ακμή γνώρισε η πόλη κατά τα ελληνιστικά χρόνια. Η ανασκαφική έρευνα άρχισε στους Φιλίππους στα 1914 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Σήμερα, η Αρχαιολογική Υπηρεσία, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή συνεχίζουν την αρχαιολογική έρευνα. Τα ευρήματα των ανασκαφών φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων. Το υπουργείο Πολιτισμού θα υποβάλει τον φάκελο υποψηφιότητας τον Σεπτέμβριο στην έδρα της Unesco, το Παρίσι, και το Φεβρουάριο του 2015 ο διεθνής οργανισμός θα τον αξιολογήσει. Ο δήμαρχος Καβάλας, Κωστής Σιμιτσής, δεν κρύβει την αισιοδοξία του για τη θετική έκβαση του αποτελέσματος και, όπως τόνισε, το επόμενο διάστημα ο Δήμος Καβάλας θα ζητήσει τη στήριξη και τη βοήθεια σημαντικών προσωπικοτήτων που σχετίζονται με την πόλη, όπως του γνωστού συγγραφέα Βασίλη Βασιλικού. Πηγή: http://www.naftempor...-arxaiologikos- Click here to view the είδηση

Δύο αρχαία μνημεία της Αττικής -το ένα μεγάλο και προβεβλημένο, το δεύτερο μικρότερο σε μέγεθος, αλλά όχι σε αξία- θα αναστηλωθούν και θα αναδειχθούν, σύμφωνα με μελέτες που έλαβαν την έγκριση του ΚAΣ Στο φρούριο των Αιγοσθένων, ένα από τα σημαντικότερα και πιο καλοδιατηρημένα αμυντικά μνημεία στον ελλαδικό χώρο, όπου βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη ένα μεγάλο έργο αποκατάστασης συνολικού προϋπολογισμού 3 εκατ. ευρώ -με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ-, εργασίες θα πραγματοποιηθούν στον Νοτιοανατολικό Πύργο. Στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού οι επεμβάσεις θα εστιάσουν στον ταφικό ναΐσκο του Αγάθωνα, που αποκαλύφθηκε το 1863. Χτισμένο τον 4ο αιώνα π.Χ. με συνολική έκταση 87.000 τ.μ. το Φρούριο των Αιγοσθένων, κοντά στο σημερινό Πόρτο Γερμενό, αποτελεί μία από τις αρχαιότερες ολόλιθες οχυρώσεις στην Ελλάδα, ενώ ο Νοτιοανατολικός Πύργος της Ακρόπολής του είναι ο μοναδικός που διατηρείται σχεδόν σε ολόκληρο το ύψος του, αποκαλύπτοντας πολύτιμα στοιχεία για την αρχαία αμυντική αρχιτεκτονική. Τα μέλη του ΚΑΣ έδωσαν το πράσινο φως για την καθολική αναστήλωσή του, με τη συμπλήρωση των πεσμένων αρχιτεκτονικών μελών, που εντόπισαν και ταυτοποίησαν οι αρχαιολόγοι, καθώς και νέο υλικό από γειτονικό λατομείο. Η τοποθέτηση ξύλινης στέγης αφενός θα προστατεύει το εσωτερικό του μνημείου και αφετέρου θα συμβάλει σημαντικά στην ανάκτηση της αρχικής του μορφής. Στον ταφικό περίβολο των Ηρακλειωτών, στο δυτικό τμήμα του αρχαιολογικού χώρου του Κεραμεικού και δίπλα στο ταφικό ανάγλυφο της συζύγου του, Κοράλλιον, βρίσκεται ο ταφικός ναΐσκος του Αγάθωνα εξ Ηρακλειάς, κατασκευασμένος από υμήττιο μάρμαρο. Δυστυχώς, ο εντυπωσιακός γραπτός διάκοσμος, τον οποίο κλήθηκε να μελετήσει ο Τσίλερ τη δεκαετία του 1860, εξαφανίστηκε λίγο μετά την αποκάλυψη του μνημείου εξαιτίας των κλιματικών συνθηκών και σήμερα σώζεται μόνο στα σχέδια του Seveso. Ωστόσο, ο ναΐσκος βρέθηκε όρθιος και διατηρείται σε καλή κατάσταση, παρά τη φθορά του χρόνου, τις επιπτώσεις της ρύπανσης και τις όποιες αλλοιώσεις έχουν προκαλέσει στην αρχική εικόνα του οι παλαιότερες σωστικές επεμβάσεις με μεταλλικά στοιχεία. Η νέα μελέτη συντήρησης, που αποτελεί καρπό μιας συνεργασίας της Γ’ ΕΚΠΑ και του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, προβλέπει μεταξύ άλλων την αντικατάσταση του κατακερματισμένου θριγκού με αντίγραφο και τη μεταφορά του αυθεντικού στο μουσείο του χώρου. Πηγή: http://ypodomes.com/... Click here to view the είδηση