Αναζήτηση στην κοινότητα

Ξεκάθαρη είναι η τάση της μείωσης της δομήσιμης επιφάνειας, αλλά και του όγκου στις νέες οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί το τρίμηνο Μαΐου – Ιουλίου, με βάση τα σχετικά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Από τα σχετικά στοιχεία που φέρνει σήμερα στην δημοσιότητα το "Capital.gr”, μετά την απόφαση του ΣτΕ κι εν όψει και της τελικής κρίσης του ζητήματος από την Ολομέλεια, όσοι κατασκευαστές συνέχισαν να δραστηριοποιούνται στην αγορά της Αττικής, επέλεξαν να μην κάνουν χρήση των ευεργετικών διατάξεων του ΝΟΚ, προφανώς για να αποφύγουν "περιπέτειες" στο μέλλον, είτε από την ίδια την δημοτική αρχή που χορήγησε την άδεια, είτε από άλλους πολίτες, που προβαίνουν σε σχετικές καταγγελίες. Άλλωστε, σε αρκετές περιπτώσεις, οι δήμοι προχωρούν και σε προσφυγές για άδειες που έχουν ήδη εκδοθεί, ζητώντας είτε την αναστολή, είτε την ακύρωσή τους, όπως έπραξε πρόσφατα ο Δήμος της Κηφισιάς, για συγκρότημα κατοικιών που σχεδιαζόταν στο κέντρο της πόλης. Στο πλαίσιο αυτό, απομονώνοντας κανείς τις νέες οικοδομές στην Αττική και χωρίς να λαμβάνονται υπόψη προσθήκες, ή ανακατασκευές, προκύπτει ότι τον φετινό Ιούλιο, η επιφάνεια ήταν κατά 33% μικρότερη ανά άδεια σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Αντίστοιχα, ο όγκος ήταν μικρότερος κατά 14,3% ανά άδεια, συγκριτικά με πέρσι. Ακόμα πιο χαρακτηριστική εικόνα καταγράφεται τον Ιούνιο, όταν η πτώση της επιφάνειας ανά άδεια σε σχέση με πέρσι, αγγίζει το 52,7%, από 4.165 τ.μ. για κάθε άδεια το 2023, σε μόλις 1.967 τ.μ. ανά άδεια φέτος. Αντίστοιχα, μείωση κατά 32,3% σημείωσε και ο όγκος ανά άδεια. Η σύγκριση ανά άδεια προσφέρει σαφώς ασφαλέστερο συμπέρασμα, καθώς αποτυπώνεται με πιο ξεκάθαρο τρόπο η μείωση των επιφανειών και του όγκου των νέων οικοδομών, δείγμα της αλλαγής στάσης των κατασκευαστών. Το γεγονός ότι καταγράφεται σε τρεις διαδοχικούς μήνες, μιας και τον Μάιο υπήρξε μείωση της δομούμενης επιφάνειας κατά 20% ανά άδεια, αποτυπώνει με μεγαλύτερη σαφήνεια την τάση. Ασφαλώς, όπως αναφέρουν στελέχη της αγοράς, το πρόβλημα δεν αφορά όλες τις περιοχές της Αττικής, αλλά είναι δεδομένο ότι αρκετοί κατασκευαστές επέλεξαν "να προσέχουν για να έχουν", θέλοντας να αποφύγουν το ρίσκο της προσφυγής, αλλά ακόμα περισσότερο το ενδεχόμενο να εμπλακούν σε δικαστικές διαμάχες ετών με την οικοδομή τους ημιτελή και τους αγοραστές να ζητούν αποζημίωση. Πρόκειται για φαινόμενα που ήδη συμβαίνουν με μια σειρά από οικοδομές, ακόμα και κάποιες που κατοικούνται ήδη κι όπου υπάρχει το ενδεχόμενο να απαιτηθεί μείωση του ύψους τους! Υπενθυμίζεται ότι το πρόβλημα αφορά κυρίως στην Αττική, με μια σειρά από δήμους να προχωρά σε αναστολή χορήγησης οικοδομικών αδειών, αν σε αυτήν επιχειρείται χρήση του "μπόνους" του ΝΟΚ. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται ο Δήμος Αθηναίων, ο Δήμος Κηφισιάς, ο Δήμος Αμαρουσίου, ο Δήμος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, όπως επίσης και οι Δήμοι Αλίμου, Παπάγου, Χολαργού και Χαλανδρίου. Η επικείμενη απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ θα είναι εκείνη που θα ξεκαθαρίσει οριστικά το τοπίο, ώστε να αποκατασταθεί το αίσθημα ασφάλειας στην αγορά. Το ζήτημα ασφαλώς είναι η αναδρομικότητα και το που θα μπει τελικά ο "κόφτης" ημερολογιακά, δηλαδή από ποιο χρονικό σημείο και μετά θα ισχύσει το οτιδήποτε αποφασιστεί. Πάντως, είναι χαρακτηριστική η στάση κάποιων επαγγελματιών της κατασκευής ακινήτων, όπως ο κ. Μάξιμος Καλατζής, διευθύνων σύμβουλος της Makt, που ανέφερε στο πρόσφατο συνέδριο Prodexpo ότι "δεν πρέπει να μπορεί ο εργολάβος από μόνος του να αλλάξει τα χαρακτηριστικά μιας ολόκληρης γειτονιάς". Συμπλήρωσε βέβαια κι ότι "πρέπει να έχουμε ένα πλαίσιο που θα μας επιτρέπει να λειτουργήσουμε χωρίς "ίσως” και "αλλά”. Δεν μπορείς να θεωρείσαι ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, όταν το νομοθετικό πλαίσιο διαλύεται εκ των έσω". Αντίστοιχα, ο κ. Γιώργος Δελλής, καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αναφέρθηκε στις παθογένειες του πελατειακού κράτους, που δίνει "πράγματα που οι επιχειρηματίες δεν ζητούσαν καν", αναφερόμενος στις διατάξεις του ΝΟΚ. "Ακόμα και ο επιχειρηματικός κόσμος θα ήταν έτοιμος να δεχτεί κάτι πιο λελογισμένο, ωστόσο το πελατειακό κράτος έρχεται να κάνει περισσότερα από όσα ζητάει ο επιχειρηματικός κόσμος" τόνισε.

Δυναμική ήταν η ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας τον Απρίλιο, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στο σύνολο της χώρας διαμορφώθηκε σε 2.823 άδειες, που αντιστοιχούν σε 612.905 τ.μ. επιφανείας και 2.700.893 κ.μ. όγκου, σημειώνοντας αύξηση κατά 40,1% στον αριθμό των αδειών, κατά 38,6% στην επιφάνεια και κατά 29,9% στον όγκο συγκριτικά με τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα διαμορφώθηκε σε 2.798 άδειες, που αντιστοιχούν σε 604.732 τ.μ. επιφανείας και 2.565.475 κ.μ. όγκου, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 40,3% στον αριθμό των αδειών, κατά 39,4% στην επιφάνεια και κατά 27,3% στον όγκο. Όπως προκύπτει, πολλοί κατασκευαστές θέλησαν να προλάβουν τυχόν καταστάσεις και προχώρησαν στην έκδοση αδειών, ώστε να αποφύγουν πολύμηνες καθυστερήσεις λόγω της προσφυγής στο ΣτΕ από σειρά δήμων για το ζήτημα των ευεργετημάτων του ΝΟΚ (Νέος Οικοδομικός Κανονισμός). Σήμερα σε σειρά δήμων παρατηρείται αναστολή έκδοσης αδειών, εφόσον γίνεται χρήση αυτών των ευεργετημάτων. Το φετινό πρώτο τετράμηνο (Ιανουάριος – Απρίλιος) η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει στο σύνολο της χώρας αύξηση κατά 41,5% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 38,4% στην επιφάνεια και κατά 26,2% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του 2023. Κατά την ίδια περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2024, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 41,8% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 40,2% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 26,8% στον όγκο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Μάιο 2023 έως τον Απρίλιο 2024, η συνολική οικοδομική δραστηριότητα διαμορφώθηκε σε 30.320 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 6.953.774 τ.μ. επιφανείας και 31.375.645 κ.μ. όγκου. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Μαΐου 2022 – Απριλίου 2023 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 17% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 18,8% στην επιφάνεια και κατά 18,8% στον όγκο. Την ίδια χρονική περίοδο, Μαΐου 2023 – Απριλίου 2024, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σημείωσε αύξηση κατά 17,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 19,6% στην επιφάνεια και κατά 19,4% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Μαΐου 2022 – Απριλίου 2023.

Αυξήθηκαν κατά 52 εκατ. τμ η επιφάνεια των κτιρίων για τα οποία εκδόθηκε οικοδομική άδεια το 2021 στην ΕΕ περισσότερα κατά 15% σε σχέση με το 2020 σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat Είχε προηγηθεί πτώση 8% το 2020, χρονιά έξαρσης της πανδημίας. Στην δεύτερη θέση με την μεγαλύτερη αύξηση βρίσκεται η Ελλάδα με +54% ακολουθώντας την Ισπανία με +62% Οι οικοδομικές άδειες μετρώνται επίσης και σε αριθμό κατοικιών ανεξάρτητα από το μέγεθος του κτιρίου, που αυξήθηκαν κατά 16% (+269.000 κατοικίες) στην ΕΕ, έπειτα από πτώση 5% το 2020. Μεταξύ 2015 και 2019, ο αριθμός των αδειών αυξανόταν σταθερά κατά μέσο όρο 6% ετησίως. Η πανδημία της COVID-19 διέκοψε αυτή την πορεία, αλλά με την αύξηση το 2021, οι απώλειες του 2020 αντισταθμίστηκαν. Το 2021, οι οικοδομικές άδειες (όσον αφορά την ωφέλιμη επιφάνεια) αυξήθηκαν σε όλες τις χώρες της ΕΕ με εξαίρεση την Εσθονία (-5%). Ωστόσο, υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις αυξήσεις μεταξύ των κρατών μελών. Στη δεύτερη θέση η Ελλάδα Η Ισπανία (+62%), η Ελλάδα (+54%) και η Μάλτα (+42%) κατέγραψαν τις υψηλότερες αυξήσεις στον αριθμό των οικοδομικών αδειών που εκδόθηκαν ως προς την ωφέλιμη επιφάνεια. Από την άλλη πλευρά, χαμηλές αυξήσεις καταγράφηκαν στη Δανία (+1%), στη Γερμανία (+2%) και στην Αυστρία (+3%).

Στόχος να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στην κτηματαγορά η οποία εμφάνισε ισχυρά αντισώματα την περίοδο της πανδημίας και εξακολουθεί να κινείται ανοδικά παρά την ενεργειακή κρίση. Με την οικοδομή να έχει αφήσει οριστικά πίσω της τα πέτρινα χρόνια της κρίσης και να «τρέχει» με υψηλούς ρυθμούς, παρά την ενεργειακή κρίση που έχει ανεβάσει το κατασκευαστικό κόστος, ένα νέο πακέτο με τέσσερα μέτρα έρχεται να δώσει ακόμη μεγαλύτερη ώθηση στο εγχώριο real estate. «Παγωμένος» ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές έως το τέλος του 2024, χαμηλότοκα δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας από νέους και νέα ζευγάρια και δύο νέα προγράμματα για ανακαίνιση κατοικιών είναι τα μέτρα που ενεργοποιούνται τους επόμενους μήνες και αναμένεται να συμβάλουν στην τόνωση των κατασκευών, την προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό, την αύξηση των πωλήσεων παλαιών και νεόδμητων ακινήτων, την αναβάθμιση των κατοικιών, αλλά και την ενίσχυση της απασχόλησης στον κλάδο της οικοδομής. Τα 3+1 μέτρα που αναμένεται να στηρίξουν την οικοδομή περιλαμβάνουν: Παράταση της αναστολής του ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ακινήτων, η αγορά πήρε τα πάνω της και έμεινε όρθια όλο το προηγούμενο διάστημα, και κυρίως κατά την πανδημία, λόγω της αναστολής του ΦΠΑ που αποτελεί βασικό σύμμαχο για όποιον θέλει να επενδύσει στην ελληνική κτηματαγορά. Το νέο διετές «πάγωμα» του ΦΠΑ σε όλα τα ακίνητα μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2024 αποτελεί θετικό σοκ στην οικοδομή καθώς συμβάλλει στη διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης της οικονομίας με την τόνωση των κατασκευών, διατήρηση του ενδιαφέροντος για νεόδμητα ακίνητα και την προσέλκυση ξένων που θέλουν να επενδύσουν στην ελληνική αγορά ακινήτων. Με την αναστολή του ΦΠΑ 24% έως και το τέλος 2024, όλες οι μεταβιβάσεις ακινήτων θα επιβαρύνονται με φόρο μεταβίβασης 3% επί της αναγραφόμενης αξίας στο συμβόλαιο. Η αναστολή αφορά και όλα τα αδιάθετα ακίνητα με άδεια οικοδομής από τη 1η Ιανουαρίου 2006 (όταν επιβλήθηκε ο ΦΠΑ στις νέες οικοδομές). Επίσης, η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ. Χαμηλότοκα δάνεια έως 150.000 ευρώ σε νέους και νέα ζευγάρια για αγορά πρώτης κατοικίας Το πρόγραμμα θα ξεκινήσει από το πρώτο τρίμηνο του 2023 και θα μπορούν να ενταχθούν νέοι έως 39 ετών με ελάχιστο ετήσιο εισόδημα έως 10.000 ευρώ και ανώτερο εισόδημα αντίστοιχο με αυτό που ισχύει για το επίδομα θέρμανσης. Δηλαδή 16.000 ευρώ για τον άγαμο, 24.000 ευρώ για τον έγγαμο, προσαυξανόμενα κατά 3.000 ευρώ για κάθε παιδί. Το δάνειο αφορά αγορά πρώτης κατοικίας έως 120 τ.μ. και έτος κατασκευής έως το 2007. Η δόση θα είναι πολύ χαμηλότερη από το ενοίκιο και θα φτάνει τα 275 ευρώ για σπίτι αξίας 100.000 ευρώ με τα σημερινά δεδομένα. Το επιτόκιο με τα σημερινά δεδομένα θα είναι στο 1% αλλά σε κάθε περίπτωση θα αντιστοιχεί στο ένα τέταρτο των εμπορικών επιτοκίων. Για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες το επιτόκιο θα είναι μηδενικό. Σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή Μπάκα, πρόεδρο του Πανελλαδικού Δικτύου E-Real Estates, «το πρόγραμμα θα δυσκολέψει όσους ζουν στον Νομό Αττικής και θα αναζητήσουν μια κατοικία από 75 τμ έως 120 τμ με δύο τουλάχιστον υπνοδωμάτια άνω του 1ου ορόφου, καθώς τα ακίνητα που διατίθενται προς πώληση στα νότια, βόρεια και ανατολικά προάστια η διαθεσιμότητα είναι σχεδόν μηδενική. Αντίθετα όσοι νέοι ή ζευγάρια ζουν ή σκέφτονται να ζήσουν στην περιφέρεια, κυρίως σε περιοχές που δεν καταγράφουν έντονη τουριστική δυναμική, θα έχουν περισσότερες και ποιοτικότερες επιλογές ακινήτων» σημειώνει ο Θεμιστοκλής Μπάκας. «Ανακαινίζω – Ενοικιάζω» Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο τρίμηνο του 2023 και επιδοτεί την ανακαίνιση κατοικιών οι οποίες είναι κενές και δεν χρησιμοποιούνται, προκειμένου να διατεθούν σε μισθώσεις διάρκειας τουλάχιστον 3 ετών. Το ποσοστό επιδότησης των υλικών και εργασιών ανακαίνισης φθάνει έως 40%. Αφορά κατοικίες μέχρι 100 τμ στις οποίες ο ωφελούμενος θα πρέπει να έχει τουλάχιστον 50% της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας, οικογενειακό φορολογητέο εισόδημα έως 40.000 ευρώ και ακίνητη περιουσία έως 300.000 ευρώ. Οι ωφελούμενοι θα επιλέγονται με βαθμολογία που πριμοδοτεί όσους έχουν μικρότερη ακίνητη περιουσία και ζητούν μικρότερη ενίσχυση από τη μέγιστη (40%). «Εξοικονομώ – Ανακαινίζω» Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει τον Δεκέμβριο και αποτελεί συνδυασμό επιδότησης και άτοκου ή χαμηλότοκου δανεισμού σε νέους ηλικίας 18-39 ετών για την ανακαίνιση και την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών που ιδιοκατοικούν. Στο «Εξοικονομώ για Νέους» οι δικαιούχοι πρέπει να έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 50.000 ευρώ, το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή να υπάρχει πλήρης κυριότητα ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους, να έχει την επικαρπία του ακινήτου. Στο «Ανακαινίζω για Νέους» που παρέχει χαμηλότοκα δάνεια μέχρι 7.000 ευρώ για εργασίες αναβάθμισης της κατοικίας, οι δικαιούχοι πρέπει να καλύπτουν το ίδιο εισοδηματικό όριο με το «Εξοικονομώ». Προβλέπεται ωστόσο επιπλέον επιδότηση ύψους 3.000 ευρώ για όσους έχουν ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 20.000 ευρώ. Το ακίνητο πρέπει να είναι ιδιόκτητο ή ιδιοκατοικούμενο ή αν ο ωφελούμενος το ενοικιάζει σε τρίτους να έχει την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία του ακινήτου.

Υποχρεωτική θα είναι για όλες τις νέες οικοδομές η ύπαρξη χώρου για την τοποθέτηση κάδων/δοχείων ανακύκλωσης. Όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση που παρουσίασαν την Τετάρτη ο υπουργός Περιβάλλοντος Κωστής Χατζηδάκης και ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Μανώλης Γραφάκος, για να υπάρξει νέα οικοδομική άδεια θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για χώρο ανακύκλωσης σε ισόγεια, αυλές, πιλοτές και προσβάσιμα υπόγεια. Η απευθείας υποχρέωση αφορά τη συλλογή τεσσάρων αστικών αποβλήτων: μέταλλο, χαρτί, πλαστικό και γυαλί. Με το νέο καθεστώς, όπως σημειώνουν τα ΝΕΑ, τα απόβλητα των συσκευασιών θα συλλέγονται χωριστά ενώ δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να χρεώνουν χαμηλότερα τέλη για όσους δημότες παράγουν λιγότερα απόβλητα ή ανακυκλώνουν περισσότερο. Επίσης από την 1η Ιανουαρίου 2021 επιβάλλεται τέλος ταφής σε όλα τα αστικά απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή. Το τέλος ορίζεται στα 15 ευρώ ανα τόνο αποβλήτων και θα αυξάνεται ετησίως κατά 5 ευρώ τον τόνο και έως την τιμή των 35 ευρώ ανά τόνο. Το τέλος θα αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο και θα διατίθεται κατά 50% στους δήμους με σκοπό την ενίσχυση των δράσεων συλλογής και ανακύκλωσης, κατά 40% ως ανταμοιβή στους δήμους με υψηλές επιδόσεις στην ανακύκλωση και κατά 10% για τη χρηματοδότηση έρευνας και τεχνολογίας στη σύγχρονη διαχείριση αποβλήτων. Με το νέο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση που από την Παρασκευή (06/11) τίθεται σε δημόσια διαβούλευση: Τα απόβλητα συσκευασιών θα συλλέγονται πλέον χωριστά (πλαστικό, χαρτί, μέταλλο, γυαλί). Δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να χρεώνουν χαμηλότερα δημοτικά τέλη για όσους παράγουν λιγότερα απόβλητα ή/και ανακυκλώνουν περισσότερο (εισάγεται, δηλαδή, η ευρωπαϊκή αρχή «πληρώνω όσο πετάω»). Επιβάλλονται υψηλότερα τέλη ταφής στους δήμους που οδηγούν τα απόβλητά τους στην ταφή, με στόχο να αλλάξει αυτή η πρακτική. Όλα τα νέα κτίρια θα διαθέτουν χώρο συλλογής αποβλήτων για 4 χωριστά ρεύματα. Μεταφέρονται τα πρόστιμα που επιβάλλονται από την ΕΕ στους δήμους και τις επιχειρήσεις που τα προκαλούν, απαλλάσσοντας από το σχετικό βάρος τους φορολογούμενους.

Ο ΦΠΑ στις οικοδομές επιβλήθηκε για ακίνητα των οποίων η άδεια κατασκευής εκδόθηκε ή αναθεωρήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2006 και εντεύθεν εφ’ όσον μέχρι την ημερομηνία αναθεώρησης δεν έχουν αρχίσει οι εργασίες κατασκευής. Επιβάλλεται στην παράδοση ακινήτων τα οποία μεταβιβάζονται από επαχθή αιτία , πριν από την πρώτη εγκατάσταση σε αυτά. Απαλλάσεται η παράδοση σε δικαιούχους απαλλαγής από τον ΦΜΑ κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Η επιβολή του ΦΠΑ δημιούργησε και συγκεκριμένες υποχρεώσεις στις κατασκευαστικές επιχειρήσεις , δηλαδή: Δήλωση της έναρξης εργασιών του υποκαταστήματος με δήλωση μεταβολής εντός 30 ημερών στο μητρώο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. της έδρας της επιχείρησης , ως ακίνητο του άρθρου 6 του κώδικα ΦΠΑ. Τήρηση βιβλίου κοστολογίου οικοδομής , διακριτά ανά οικοδομή. Υποβολή πριν από την πρώτη πράξη μεταβίβασης του εντύπου προυπολογιστικού κόστους της οικοδομής , στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. του ακινήτου. Υποβολή πριν από κάθε μεταβίβαση της ειδικής δήλωσης ΦΠΑ και καταβολής του φόρου που προκύπτει. Υποβολή με την ολοκλήρωση της οικοδομής του εντύπου απολογιστικού κόστους της οικοδομής , στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. του ακινήτου. Έκδοση των δελτίων παράδοσης κτισμάτων στους οικοπεδούχους σε περίπτωση αντιπαροχής Δήλωση διακοπής του υποκαταστήματος μετά την μεταβίβαση όλων των ακινήτων. Με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 4646/2019, τροποποιήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 6, 30, 33, 36, 38 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000) εισάγοντας ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟ καθεστώς αναστολής ΦΠΑ στα ακίνητα του άρθρ. 6. Σχετική εγκύκλιος η Ε2006/2020 Συγκεκριμένα προστέθηκε παρ. 4α στο άρθρο 6, σύμφωνα με την οποία, ΜΕ ΑΙΤΗΣΗ που υποβάλει ο υποκείμενος, δηλαδή η επιχείρηση κατασκευής και πώλησης οικοδομών, αναστέλλεται υποχρεωτικά μέχρι 31.12.2022 η εφαρμογή του ΦΠΑ στα «νεόδμητα ακίνητα» κατά την έννοια των παρ. 1 και 2α του άρθρου 6 και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Επομένως, ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΔΟΥ που εκδίδεται επί της αιτήσεως αναστολής του υποκειμένου, χορηγείται αναστολή, η οποία υποχρεωτικά διαρκεί έως 31.12.2022. Προκειμένου να γίνει δεκτή η αίτηση αναστολής του υποκειμένου πρέπει αυτός να συνυποβάλλει με την αίτησή του κατάσταση με τα «αδιάθετα» ακίνητα, δηλαδή τα ακίνητα που έως το χρόνο της αίτησης αναστολής δεν έχουν πωληθεί ή χρησιμοποιηθεί (ώστε να έχει προηγηθεί αυτοπαράδοσή τους κλπ.). Συνεπώς η αναστολή καταλαμβάνει όλα τα αδιάθετα ακίνητα του υποκειμένου, από όλες τις άδειες οικοδομής που έχουν εκδοθεί και αφορούν είτε ιδιόκτητα ακίνητά του , είτε ακίνητα τα οποία ανεγείρει με το σύστημα της αντιπαροχής, μέχρι την αίτηση αναστολής. Επισημαίνεται ότι εφόσον προσκομιστεί από τον υποκείμενο κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα όπως ορίζεται στην σχετική ανωτέρω Α. 1012/2020 ο προϊστάμενος είναι υποχρεωμένος να χορηγήσει την αναστολή. Η προθεσμία της αίτησης αναστολής για άδειες εκδοθείσες μέχρι την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 4646/2019 είναι έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος των διατάξεων αυτών, ήτοι έως και τις 12.6.2020 ενώ η προθεσμία της αίτησης αναστολής για άδειες που εκδίδονται από την έναρξη ισχύος των διατάξεων αυτών και εφεξής είναι έξι (6) μήνες από την έκδοση της εκάστοτε άδειας. Να σημειωθεί ότι ήδη έχει δοθεί παράταση για την υποβολή της αίτησης μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020 για τις άδειες με χρόνο έκδοσης έως 30/06/2020 , ενώ για τις άδειες από 01/07/2020 και μετά εφαρμόζεται η εξάμηνη προθεσμία από την έκδοση της άδειας. Σε κάθε περίπτωση η αίτηση αναστολής καταλαμβάνει το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του υποκειμένου από όλες τις οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί έως το χρόνο της αίτησης αναστολής. Άδεια που τυχόν εκδίδεται είτε μετά την αίτηση αναστολής και μέχρι την έκδοση της απόφασης αναστολής ,είτε μετά την έκδοση της απόφασης αναστολής δεν καταλαμβάνεται από την αναστολή. Σε περίπτωση που ο υποκείμενος επιθυμεί την αναστολή αυτής της άδειας θα πρέπει να τη ζητήσει εκ νέου. Οποιαδήποτε μεταβολή στην κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα θα γίνεται δεκτή μέχρι την παράδοση εκάστοτε ακινήτου με την υποβολή των δικαιολογητικών που τεκμηριώνουν την μεταβολή. Στις περιπτώσεις που έχει χορηγηθεί απόφαση αναστολής, υπάρχει υποχρέωση δήλωσης μεταβολής στο φορολογικό μητρώο εντός της προθεσμίας των 30 ημερών από τον χρόνο έκδοσης της απόφασης αναστολής. Για τα ακίνητα για τα οποία έχει χορηγηθεί απόφαση αναστολής, ως είδος εγκατάστασης , θα αναγράφεται «υπό αναστολή ακίνητο του άρθρου 6 του Κώδικα Φ.Π.Α.». Ειδικά για τις περιπτώσεις αντιπαροχής, η εργολαβία του υποκειμένου στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση προς τον οικοπεδούχο, δεν υπάγεται στον φόρο όταν ο υποκείμενος κατασκευαστής έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του φόρου, σύμφωνα με την παράγραφο 4α του άρθρου 6. Η διάταξη καταλαμβάνει τόσο τα εργολαβικά που έχουν συνταχθεί έως την έναρξη ισχύος των διατάξεων περί αναστολής και για τα οποία ο κατασκευαστής επέλεξε την ένταξή του στο καθεστώς αναστολής ΦΠΑ για τα αδιάθετα ακίνητα, όσο και τα εργολαβικά που συντάσσονται μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων και ο κατασκευαστής επιλέγει την υπαγωγή στο καθεστώς αναστολής ΦΠΑ. Για τα αδιάθετα ακίνητα που έχουν υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής, το δικαίωμα έκπτωσης του φόρου εισροών, το οποίο προσδιορίζεται σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 31 του Κώδικα ΦΠΑ, δηλ. ανάλογα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο, αναστέλλεται καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου αναστολής. Επομένως οποιαδήποτε εισροή πραγματοποιήσει ο υποκείμενος για την οικοδομή που είναι σε αναστολή δεν θα εκπίπτει κατά το ποσοστό που αφορά τα αδιάθετα ακίνητα για τα οποία έχει χορηγηθεί αναστολή. Η αναστολή του δικαιώματος έκπτωσης αφορά μόνο τα αδιάθετα ακίνητα του υποκειμένου. Επομένως, αν ο υποκείμενος συνεχίζει να κατασκευάζει οικοδομή από την οποία έχει ήδη πωλήσει κάποια διαμερίσματα ενώ για τα υπόλοιπα της ίδιας οικοδομής που δεν έχουν ακόμη διατεθεί έχει ζητήσει και πάρει την αναστολή, για τις εισροές που πραγματοποιεί μετά την έκδοση της απόφασης Προϊσταμένου Δ.Ο.Υ. και αφορούν τα ήδη πωληθέντα με ΦΠΑ διαμερίσματα συνεχίζει να έχει δικαίωμα έκπτωσης, ενώ για τις εισροές που πραγματοποιεί και αφορούν τα αδιάθετα διαμερίσματα για τα οποία έχει πάρει αναστολή, δεν έχει δικαίωμα έκπτωσης. Ο προσδιορισμός του εκπιπτόμενου ή του μη εκπιπτόμενου φόρου γίνεται πάντα με την αναλογία των χιλιοστών του διαμερίσματος επί του οικοπέδου. Σε περίπτωση που τα αδιάθετα ακίνητα για τα οποία έχει χορηγηθεί η αναστολή δεν διατεθούν μέχρι το πέρας της περιόδου αναστολής ( 31/12/2022), τότε παύει η αναστολή του δικαιώματος έκπτωσης και η προθεσμία άσκησής του συνεχίζεται μέχρι τη συμπλήρωση του χρόνου της παραγραφής. Η υποκείμενη στο φόρο επιχείρηση κατασκευής και πώλησης οικοδομών, η οποία έχει επιλέξει να θέσει τα αδιάθετα ακίνητά της σε καθεστώς αναστολής, έχει την υποχρέωση πριν την παράδοσή τους να διακανονίσει τον φόρο που εξέπεσε για την κατασκευή των εν λόγω ακινήτων. Ο φόρος αυτός προσδιορίζεται με βάση το ποσοστό συμμετοχής της κάθε ιδιοκτησίας στο συνολικό φόρο εισροών, ο οποίος διαμορφώνεται με βάση την πραγματική διάθεση των αγαθών και υπηρεσιών ανά οικοδομή, όπως προκύπτει από το βιβλίο κοστολογίου οικοδομών και όπως αποτυπώνεται στην κατάσταση που υπέβαλε ο υποκείμενος -κατασκευαστής για τα αδιάθετα ακίνητα με την αίτηση αναστολής. Συνεχίζει να υπάρχει η υποχρέωση του υποκειμένου να τηρεί το ειδικό βιβλίο κοστολογίου οικοδομών ακόμη και αν βρίσκεται σε καθεστώς αναστολής του φόρου. Ο προς διακανονισμό φόρος όπως έχει αποτυπωθεί στην αίτηση αναστολής , καταβάλλεται εφ’ άπαξ με την υποβολή έκτακτης δήλωσης ΦΠΑ στην Δ.Ο.Υ. του ακινήτου κατά τον χρόνο της παράδοσης του ακινήτου υπό αναστολή και σε κάθε περίπτωση ΠΡΙΝ την υποβολή της δήλωσης φόρου μεταβίβασης, γονικής παροχής ή δωρεάς του ακινήτου. Ο φόρος που οφείλεται και καταβάλλεται λόγω διακανονισμού καταχωρείται στη δήλωση Φ.Π.Α. της φορολογικής περιόδου που αυτός καταβλήθηκε με αναγραφή του οφειλομένου ποσού στον κωδικό 422 (Λοιπά αφαιρούμενα ποσά) και του καταβληθέντος ποσού στον κωδικό 402 (Λοιπά προστιθέμενα ποσά) του εντύπου της δήλωσης Φ.Π.Α., ανεξάρτητα από τον χρόνο υποβολής της έκτακτης δήλωσης και τον χρόνο παράδοσης του ακινήτου. Στην περίπτωση που ο υποκείμενος έχει ενταχθεί σε καθεστώς αναστολής για τα αδιάθετα ακίνητά του και κατά την διάρκεια της αναστολής ανακύψει περίπτωση ιδιοκατοίκησης, παράδοσης σε μη φορολογητέα δραστηριότητα του ιδίου υποκειμένου, μίσθωση, δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ή χρησιμοποίηση για οποιονδήποτε σκοπό ξένο προς την επιχείρηση, ο φόρος που οφείλεται για τον διακανονισμό της έκπτωσης που έχει πραγματοποιηθεί περιλαμβάνεται στην δήλωση ΦΠΑ της περιόδου που πραγματοποιείται η παράδοση κατά τα ανωτέρω, στην οποία δήλωση καταχωρούνται τα ποσά των διακανονισμών των εκπτώσεων στον κωδικό «422 – λοιπά αφαιρούμενα ποσά». Τυχόν πιστωτικό υπόλοιπο που έχει σχηματιστεί έως την υπαγωγή σε αναστολή δύναται να ζητηθεί προς επιστροφή σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία περί επιστροφής ΦΠΑ. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο ΦΠΑ που διακανονίζεται ή δεν εκπίπτει από την αίτηση αναστολής και μετά θεωρείται δαπάνη για την κατασκευαστική επιχείρηση και βαρύνει το κόστος κατασκευής.

Την προσεχή Τρίτη, η Ελληνική Στατιστική Αρχή θα ανακοινώσει τα στοιχεία για την πορεία της οικοδομικής δραστηριότητας κατά τον μήνα Νοέμβριο και εκτός συνταρακτικού απροόπτου αυτά θα αποτυπώσουν πολύ μεγάλη μείωση. Η θετική πορεία από το 2019 και μετά έχει πλέον αντιστραφεί και το 2022 θα είναι η πρώτη χρονιά μετά την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια που θα κλείσει με μείωση. Ακόμη μεγαλύτερη αναμένεται ότι θα είναι η μείωση μέσα στο 2023 καθώς οι κατασκευαστές φοβούνται ότι θα επιστρέψουν και πάλι οι εφιάλτες του μακρινού 2008-2009. Τι έγινε τότε; Όσοι είχαν παρασυρθεί από το πολυετές ράλι της οικοδομής, βρέθηκαν με στοκ απούλητων διαμερισμάτων -ουσιαστικά με… εγκλωβισμένη ρευστότητα και ανοίγματα σε τράπεζες – με αποτέλεσμα να καταφύγουν τελικώς είτε στην ενοικίαση ακινήτων που προορίζονταν για πώληση, είτε και σε πτώση των τιμών προκειμένου να κλείσουν εκκρεμότητες. Βλέποντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ανεβάζει τα επιτόκια και τα σενάρια για αναρρίχηση αυτών ακόμη και σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, οι κατασκευαστές αρχίζουν και περιορίζουν με σταθερό ρυθμό το «στήσιμο» νέων εργοταξίων. Οικοδομές προχωρούν μόνο εφόσον υπάρχει «κλειδωμένο» αγοραστικό ενδιαφέρον για την πλειοψηφία των ακινήτων ώστε να καλύπτεται (τουλάχιστον) το κατασκευαστικό κόστος. Το τοπίο ακόμη και δεν έχει ξεκαθαρίσει όσον αφορά στην πορεία των επιτοκίων. Όσοι πίστευαν ότι η ΕΚΤ θα κάνει ακόμη μια αύξηση 50 μονάδων βάσης τον Μάρτιο και μετά θα σταματήσει, τώρα αναθεωρούν εκτιμώντας ότι μέχρι τον Ιούνιο είναι πιθανό να δούμε ακόμη μια αύξηση 0,25% ή και 0,5% που θα ανεβάσει το επιτόκιο στο επίπεδο του 4%, δηλαδή πολύ κοντά στο ιστορικό υψηλό. Ο λόγος δεν είναι άλλος από τον πληθωρισμό ο οποίος επιμένει και φέτος. Η Γερμανία εξακολουθεί να έχει πληθωρισμό μεγαλύτερο του 8% ενώ τα στοιχεία του Ιανουαρίου – που ανακοινώθηκαν με καθυστέρηση – έδειξαν αντιστροφή της πτωτικής τάσης. Η συγκράτηση της οικοδομικής δραστηριότητας έχει διπλό στόχο. Πρώτον να διατηρηθούν οι τιμές των ακινήτων. Όσο μεγαλύτερα τα επιτόκια, τόσο λιγότερες θα είναι οι χορηγήσεις δανείων άρα τόσο πιο περιορισμένη και η ζήτηση. Επίσης, επειδή μιλάμε για ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το ίδιο θα ισχύσει και για τους ξένους αγοραστές. Από την άλλη, ο περιορισμός της οικοδομικής δραστηριότητας είναι ένας τρόπος για να αποφευχθεί ο «εγκλωβισμός» επενδυτικών κεφαλαίων από τους κατασκευαστές και να μην επαναληφθούν τα προβλήματα τα φαινόμενα του 2008-2009 που τελικώς επέτειναν την κρίση στην ελληνική κτηματαγορά. Νίκος Ζαργάνης

Την αναστολή για 3 χρόνια του ΦΠΑ σε όλες τις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν από 1.1.2006 ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο συνέδριο του Economist. Κάνοντας ειδική αναφορά στα ακίνητα που εκτός των άλλων, όπως είπε αποτελούν, κατά κανόνα και το ενέχυρο των τραπεζικών δανείων, ο Πρωθυπουργός τόνισε πως η αγορά αυτή ήδη ανακάμπτει καθώς οι τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 7,7% το β΄ τρίμηνο του 2019 ενώ μίλησε για την ανάγκη τολμηρών μέτρων τόνωσης της οικοδομικής δραστηριότητας και της αγοράς ακινήτων. «Αναστέλλεται, και για τα επόμενα τρία χρόνια, ο ΦΠΑ σε όλες τις νέες οικοδομικές άδειες, αλλά και για τις παλαιότερες, όσες εκδόθηκαν από 1ης Ιανουαρίου του 2006. Με άλλα λόγια, στο εξής απαλλάσσονται από τον Φόρο Προστιθέμενης Αξίας όλες οι καινούργιες κατασκευές, όπως και τα ακίνητα που κατασκευάστηκαν τα τελευταία 14 χρόνια και δεν έχουν πωληθεί ακόμη. Το νέο μέτρο θα ισχύσει, μάλιστα, και για τις περιπτώσεις αντιπαροχής. Δηλαδή o ιδιοκτήτης του οικοπέδου θα απαλλάσσεται από την καταβολή ΦΠΑ για τα διαμερίσματα που θα λαμβάνει ως αντιπαροχή» είπε χαρακτηριστικά προσθέτοντας πως η απαλλαγή θα γίνεται από κάθε ενδιαφερόμενο με μία απλή αίτηση, εντός εξαμήνου. Εμφανιζόμενος ιδιαίτερα αισιόδοξος για την πορεία της οικονομίας ο Πρωθυπουργός στην ομιλία του εξέφρασε την «ισχυρή βεβαιότητά του» ότι θα μειωθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος, ύψους 3,5% του ΑΕΠ. «Για τα έτη 2021 και 2022 έχουμε πει ότι θα θέσουμε υπό συζήτηση με τους εταίρους το 3,5% του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό θα γίνει μέσα στο 2020, όταν θα έχουμε αποκαταστήσει την αξιοπιστία και την προσήλωση της χώρας στις μεταρρυθμίσεις. Και, σήμερα, μπορώ να εκφράσω την ισχυρή βεβαιότητά ότι η συζήτηση αυτή θα φέρει ένα καλό αποτέλεσμα για την Ελλάδα» δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.

Πτώση της τάξεως του 95% έχουν καταγράψει οι επενδύσεις για την ανέγερση νέων κατοικιών στην Ελλάδα κατά το διάστημα από το 2007 μέχρι το τέλος του δεύτερου τριμήνου του έτους, ενώ η μείωση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας κατά την περίοδο από το 2005 έως το τέλος του πρώτου φετινού εξαμήνου αγγίζει το 93% (με βάση την επιφάνεια). Πρόκειται για εικόνα ενδεικτική της έντασης της κρίσης στην αγορά ακινήτων, η οποία ίσως έχει υποστεί το ισχυρότερο πλήγμα από τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Τα σχετικά στοιχεία παρουσίασε η Τράπεζα της Ελλάδος, στο πλαίσιο σχετικής εκδήλωσης για τη μετάφραση στα ελληνικά και την εφαρμογή στην Ελλάδα των εκτιμητικών προτύπων του RICS (Royal Institute of Chartered Surveyors). Οπως αντιλαμβάνεται κανείς, η περίφημη «ατμομηχανή» της οικονομίας τα χρόνια που προηγήθηκαν της οικονομικής κρίσης και κυρίως κατά την περίοδο από το 1997 μέχρι το 2008, με τις υψηλές προσδοκίες από την ένταξη στην ΟΝΕ, τα έργα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες και την πτώση των επιτοκίων με την ταυτόχρονη απελευθέρωση της αγοράς στεγαστικής πίστης, κατέληξε εν τέλει σε φαινόμενο τύπου «φούσκας» στην αγορά ακινήτων. Οι συνέπειες είναι ορατές σήμερα με τη μορφή των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων, που θα ήταν ασφαλώς αισθητά λιγότερα, αν η οικονομική κρίση δεν ήταν τόσο έντονη και κυρίως τόσο μεγάλης διάρκειας. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι οι επιμέρους δείκτες της αγοράς ακινήτων καταγράφουν πτώση. Οι τιμές των κατοικιών έχουν υποχωρήσει κατά 45% στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και κατά 41,5% πανελλαδικά, από το 2008 μέχρι σήμερα. Οι τιμές των γραφείων και των καταστημάτων μειώθηκαν κατά σχεδόν 30% από τις αρχές του 2010 μέχρι το τέλος του 2015. Ωστόσο, οι μειώσεις αυτές αφορούν τα ακίνητα υψηλότερων ποιοτικών προδιαγραφών, καθώς στα ακίνητα μεγαλύτερης ηλικίας που βρίσκονται σε λιγότερο εμπορικά σημεία, η πτώση αγγίζει το 45-50% κατά μέσον όρο. Παράλληλα, σύμφωνα με τους επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα κάποια προοπτική ανάκαμψης στο άμεσο μέλλον. Με βάση τις τελευταίες εκτιμήσεις και λαμβάνοντας υπόψη το μακροοικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί, οι τιμές θα συνεχίσουν να κινούνται πτωτικά και κατά τη διάρκεια των προσεχών τριμήνων και σίγουρα για όλο το 2017, με προοπτική σταθεροποίησης το 2018. Ωστόσο, ανάλογες εκτιμήσεις είχαν εκφραστεί και το 2014, τοποθετώντας την έναρξη της ανάκαμψης το 2016. Εν συνεχεία, οι διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις και η εκ νέου επιδείνωση του οικονομικού κλίματος, όπως επίσης και η διατήρηση του μείγματος της οικονομικής πολιτικής, με έμφαση στην υπερφορολόγηση και την επίτευξη υψηλών δημοσιονομικών πλεονασμάτων, εξανέμισαν κάθε ελπίδα τόνωσης της αγοράς ακινήτων, μέσω της αύξησης της ζήτησης. Ηδη, άλλωστε, η οικοδομική δραστηριότητα παραμένει σε ελεύθερη πτώση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά το πρώτο φετινό εξάμηνο, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σημείωσε πτώση της τάξεως του 17,3% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, 21,7% στην επιφάνεια και 22,2% στον όγκο, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Ιανουαρίου - Ιουνίου 2015. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/875905/article/oikonomia/epixeirhseis/katerreyse-o-klados-ths-oikodomhs-sth-diarkeia-ths-krishs

Περαιτέρω μείωση 27,3% καταγράφηκε στον όγκο της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα τον Απρίλιο εφέτος, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΕΛΣΤΑΤ. Ειδικότερα, οι εκδοθείσες άδειες της ιδιωτικής οικοδοµικής δραστηριότητας ανήλθαν σε 1.024 οικοδοµικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 181,7 χιλιάδες m2 επιφάνειας και 684,1 χιλιάδες m3 όγκου. Παρουσιάστηκε µείωση 5,2% στον αριθµό των οικοδοµικών αδειών, 12,1% στην επιφάνεια και 27,3% στον όγκο, σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα του 2015. Το α΄ τετράμηνο εφέτος, η ιδιωτική οικοδοµική δραστηριότητα εµφανίζει µείωση 11,7% στον αριθµό των οικοδοµικών αδειών, 17,9% στην επιφάνεια και 15,9% στον όγκο σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο Ιανουαρίου- Απριλίου 2015. Πηγή: http://www.ypodomes.com/index.php/alles-ypodomes/endiaferouses-eidiseis/item/35619-vouliazei-anekselegkta-i-oikodomiki-drastiriotita-sti-xora

Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται χιλιάδες φορολογούμενοι, καθώς πλησιάζει η ώρα που πρέπει να δώσουν εξηγήσεις για το πού βρήκαν τα χρήματα που έχουν στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, και τα οποία δεν μπορούν να δικαιολογηθούν από τα εισοδήματα που δήλωσαν τα τελευταία χρόνια. Τα ονόματα πολλών εξ αυτών φιγουράρουν στις κάθε λογής λίστες (Λαγκάρντ, μεγαλοκαταθετών, ακινήτων του εξωτερικού, Λιχτενστάιν, εμβασμάτων κ.λπ.) που βρίσκονται στο «μικροσκόπιο» των συναρμόδιων υπουργείων, τα οποία έχουν επιφορτιστεί να σηκώσουν και το μεγαλύτερο βάρος του εισπρακτικού αποτελέσματος από το πεδίο της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και της διαφθοράς. Το σχέδιο για το «μεγάλο στοίχημα» καταστρώθηκε ήδη από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του υπουργείου Οικονομικών [ΣΔΟΕ, Κέντρο Ελέγχου Φορολογουμένων Μεγάλου Πλούτου (ΚΕΦΟΜΕΠ) και Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων] στη βάση των μέτρων που παρουσίασε η κυβέρνηση στους δανειστές (από τον έλεγχο των εμβασμάτων το υπουργείο Οικονομικών έχει υπολογίσει 725 εκατ. ευρώ). Το Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου, το οποίο θα έχει τον πρώτο λόγο για όλες τις λίστες και τα CD με τα εμβάσματα θα κινηθεί συνδυαστικά, συγκρίνοντας τα… σκόρπια ευρήματα. Δεν είναι λίγα τα ονόματα που βρίσκονται σε περισσότερες από μία λίστες, γεγονός που χρήζει διεξοδικής διερεύνησης. Στις περιπτώσεις στις οποίες διαπιστώνεται αναντιστοιχία των δηλωθέντων εισοδημάτων με τις καταθέσεις (έχουν ήδη ανοίξει τραπεζικοί λογαριασμοί στο πλαίσιο των ξεχωριστών ερευνών που άρχισαν τους προηγούμενους μήνες), θα αποστέλλεται πορισματική αναφορά στους Οικονομικούς Εισαγγελείς κι εκείνοι θα προχωρούν αμέσως στη δέσμευση των καταθέσεων έως ότου ολοκληρωθεί ο έλεγχος. Οπου δεν υπάρχουν υπόλοιπα καταθέσεων (οι έρευνες αφορούν και τις κινήσεις λογαριασμών), θα δεσμεύονται τα ακίνητα, αφού όσοι βρίσκονται σε αυτές τις λίστες… παραδοσιακά επενδύουν σε μετρητά και ακίνητα. Οι εντολές που έχουν δοθεί από τα… κεντρικά είναι να προχωρήσουν οι έλεγχοι με ταχείες διαδικασίες και να κληθούν οι φοροφυγάδες να αποφασίσουν εάν θα πληρώσουν οικειοθελώς τους φόρους που αναλογούν στα κρυμμένα εισοδήματά τους ή αν θα υποστούν τις συνέπειες της φορολογικής νομοθεσίας. Ακίνητα Οι έλεγχοι αναμένεται να αποκαλύψουν, μεταξύ των άλλων, και τον μεγάλο αδήλωτο πλούτο που πολλοί συσσώρευσαν από την παραοικονομία της αγοράς ακινήτων. Δεν είναι μόνο ο μεγάλος αριθμός εταιρειών του κλάδου της οικοδομής που πλούτισαν από τη φοροδιαφυγή εν γνώσει της ίδιας της πολιτείας. Είναι και πολλοί ιδιώτες, φυσικά πρόσωπα, τα οποία έβγαλαν χρήματα από τις «πράξεις» που έκαναν σε τιμές πολύ υψηλότερες από τις αντικειμενικές, μη μπορώντας τώρα να δικαιολογήσουν τη… διαφορά της παραοικονομίας, αφού στα συμβόλαια δεν εμφανίζεται το «μαύρο χρήμα». Και ενώ η συντριπτική πλειονότητα των εταιρειών μερίμνησε να φυγαδεύσει -μέσω offshore- σε «φορολογικούς παραδείσους» τον πακτωλό των χρημάτων που αποκόμισε, αντίθετα η πλειονότητα των «μικρών» βρίσκεται εκτεθειμένη απέναντι στις ελεγκτικές αρχές. Από διασταυρώσεις στοιχείων, τα οποία αντλήθηκαν από τις τράπεζες, προέκυψε ότι χιλιάδες φορολογούμενοι δεν μπορούν να δικαιολογήσουν μεγάλα ποσά από πωλήσεις ακινήτων, αφού η διαφορά μεταξύ αντικειμενικής και αγοραίας (πραγματικής) τιμής φαίνεται μόνο στους τραπεζικούς λογαριασμούς. Οι δανειστές έχουν ζητήσει να ελεγχθούν όλες οι αγοραπωλησίες ακινήτων, σε βάθος δεκαπενταετίας (από το 2000), κάνοντας πολλούς να… χάσουν τον ύπνο τους. Σε όποιες περιπτώσεις απαιτηθεί, θα ανοίξουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί αγοραστών και πωλητών ακινήτων, ειδικά όταν υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία πως η πραγματική αξία ξεπερνά κατά πολύ την αναγραφόμενη στο συμβόλαιο. Αναπόφευκτα αυτή η εξέλιξη θα οδηγήσει πολλούς στο ταμείο της Εφορίας για να καταβάλουν τους φόρους που έκρυψαν (μεταβίβασης ακινήτων και ΦΠΑ κατά περίπτωση). Οι τράπεζες έχουν προσκομίσει στις ελεγκτικές αρχές τεράστιο όγκο στοιχείων (τόσο των πωλητών όσο και των δανειοληπτών στεγαστικών) για τις αγοραπωλησίες ακινήτων που προχώρησαν. Στις υποθέσεις αυτές ενδεχομένως να εμπλακούν και οι συμβολαιογράφοι, για την επιβεβαίωση των στοιχείων. Πηγή: http://www.efsyn.gr/arthro/sto-fos-mayro-hrima-tis-oikodomis

Στην περιοχή της Αττικής εντοπίζεται το 1/3 της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, όπως προκύπτει από τα στοιχεία για τον μήνα Ιούλιο, τα οποία ανακοίνωσε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Συγκεκριμένα, από τις 1.563,2 χιλιάδες κυβικά μέτρα όγκου των νέων αδειών που εκδόθηκαν τον φετινό Ιούλιο, οι 536 χιλιάδες κυβικά μέτρα εντοπίζονται στην Αττική. Πρόκειται για μια σαφή ένδειξη του οικοδομικού «ράλι» που καταγράφει η ευρύτερη περιοχή, αρχής γενομένης από το κέντρο της Αθήνας, το οποίο έχει αποτελέσει το επίκεντρο ξένων επενδυτών κατοικιών, με στόχο την εκμετάλλευση ακινήτων μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb. Η εξέλιξη αυτή, σε συνδυασμό και με τη συνεχή άνοδο του τουρισμού, έχει τονώσει σημαντικά και την οικοδομική δραστηριότητα, η οποία ευνοείται επιπλέον και λόγω της επιστροφής του προγράμματος «Εξοικονομώ Κατ’ Οίκον» που χρηματοδοτεί συγκεκριμένες εργασίες αναβάθμισης ακινήτων. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τον Ιούλιο η συνολική οικοδομική δραστηριότητα συνέχισε την ανοδική πορεία των τελευταίων μηνών. Συγκεκριμένα, εκδόθηκαν 1.521 άδειες, που αντιστοιχούν σε 341,7 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 1.659,5 χιλιάδες κυβικά μέτρα όγκου, καταγράφοντας άνοδο κατά 9,8% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 17,1% στην επιφάνεια και κατά 22,1% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017. Αντίστοιχα, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα διαμορφώθηκε σε 1.500 άδειες, που αντιστοιχούν σε 323 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 1.563,2 χιλιάδες κυβικά μέτρα όγκου, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 9,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 13,6% στην επιφάνεια και κατά 17,8% στον όγκο, σε ετήσια βάση. Με βάση τα σχετικά στοιχεία, η άνοδος του όγκου της ιδιωτικής δραστηριότητας στην Αττική τον φετινό Ιούλιο ήταν της τάξεως του 80%, ενώ ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, 120%, εντοπίζεται και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, όπου επικεντρώνεται σημαντικός αριθμός νέων τουριστικών αναπτύξεων ή ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις υφιστάμενων καταλυμάτων. Πλέον, από τις αρχές του έτους και μέχρι το τέλος Ιουλίου, η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 8,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 17,4% στην επιφάνεια και κατά 16,8% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο επτάμηνο του έτους 2017. Αντίστοιχα, σε επίπεδο επταμήνου, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα καταγράφει φέτος αύξηση κατά 8,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 15,3% στην επιφάνεια και κατά 14,2% στον όγκο. Κατά την περίοδο των τελευταίων 12 μηνών, δηλαδή από το Αύγουστο 2017 έως τον Ιούλιο 2018, η συνολική οικοδομική δραστηριότητα ανήλθε σε 14.560 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 3.142,2 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 13.869,7 χιλιάδες κυβικά μέτρα όγκου. Ως εκ τούτου, με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Αυγούστου 2016 - Ιουλίου 2017 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 7,2% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 16,5% στην επιφάνεια και κατά 18,8% στον όγκο. Αντίστοιχα, κατά την ίδια περίοδο σύγκρισης, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 7,1% στον αριθμό των εκδοθεισών οικοδομικών αδειών, κατά 14,6% στην επιφάνεια και κατά 15,5% στον όγκο. Η θετική τάση της αγοράς αποτυπώνεται και σε άλλους δείκτες πέραν της οικοδομικής δραστηριότητας. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά το πρώτο τρίμηνο σημειώθηκε αύξηση της τάξεως του 35,8% στην παραγωγή οικοδομικών έργων, τη στιγμή που τα έργα πολιτικού μηχανικού, που αφορούν δημόσιες κατασκευές υποδομών, υποχώρησαν κατά 24,5%.

Στην παγκόσμια έρευνα “KPMG 2023 Global Construction Survey” για τον κατασκευαστικό κλάδο με τίτλο "Familiar challenges— new approaches” διαπιστώνεται ότι ο κλάδος είναι συγκρατημένα αισιόδοξος, παρά τη συνεχιζόμενη αστάθεια, με το disruption στην εφοδιαστική αλυσίδα να συνεχίζεται, τον πληθωρισμό να αυξάνεται και με την παρουσίαση μιας πιθανής ύφεσης. Αυτή η θετική στάση μπορεί να αποδοθεί σε μια σειρά από παράγοντες, όπως τον σημαντικό εξορθολογισμό στον απόηχο της COVID-19, την κρατική χρηματοδότηση υποδομών στις ΗΠΑ, την Ινδία και σε άλλες χώρες, καθώς και στις απαιτήσεις ESG που δίνουν ώθηση σε έργα ανανεώσιμης ενέργειας και κυκλικής οικονομίας. Σε ποσοστό 66%, οι ερωτηθέντες εκφράζουν αισιοδοξία για την κατεύθυνση του κατασκευαστικού κλάδου με 38% των ιδιοκτητών έργων να δηλώνουν «πολύ αισιόδοξοι» - σε σύγκριση με μόλις το 18% στην έρευνα του 2021. Τέσσερις στους δέκα ερωτηθέντες στον κλάδο μηχανικών και οικοδομικών κατασκευών (E&C) αναμένουν αύξηση εσόδων άνω του 10% τους επόμενους 12 μήνες. 54% των ερωτηθέντων είναι σε θέση να οραματιστούν πλήρως τα οφέλη των επενδύσεών στους τομείς του περιβάλλοντος, κοινωνίας και διακυβέρνησης (ESG) και υλοποιούν ήδη βελτιώσεις. 50% αναφέρουν την ανάγκη για κατάλληλα δημογραφικά στοιχεία στον χώρο εργασίας, με τη διαφορετικότητα, την ισότητα και την συμπερίληψη (DEI) να κατατάσσονται ως ο τρίτος πιο σημαντικός παράγοντας για την μελλοντική επιτυχία. το 81% των εταιρειών Ενέργειας και Υποδομών υιοθετούν πλατφόρμες για κινητές συσκευές, με το 43% να χρησιμοποιεί τη Ρομποτική Αυτοματοποίηση Διαδικασιών (RPA) και το 37% να υιοθετεί την τεχνητή νοημοσύνη. Ως μέτρο του περιθωρίου ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης, μόλις 4% την εφαρμόζουν αυτή τη στιγμή σε όλα τα έργα τους. Απόδοση Έργου Παρά τα θετικά μηνύματα, οι επιπτώσεις της COVID-19 εξακολουθούν να είναι εμφανείς και ο κλάδος συνεχίζει να αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις, με συνεχές disruption της εφοδιαστικής αλυσίδας, υψηλές τιμές ενέργειας και υλικών και ελλείψεις εργατικού δυναμικού που αυξάνουν το κόστος και οδηγούν σε καθυστερήσεις των έργων. Σε ποσοστό 45 % των ερωτηθέντων οι ιδιοκτήτες έργων αναφέρουν ότι έχουν αντιμετωπίσει κάποια καθυστέρηση λόγω της πανδημίας ή επιπτώσεις στο κόστος άνω του 20%. Ο κλάδος συνεχίζει να αντιμετωπίζει κακή απόδοση στα έργα, με το 37% των ερωτηθέντων να αποκαλύπτουν ότι δεν έχουν πετύχει τους στόχους απόδοσης του προϋπολογισμού ή/και του χρονοδιαγράμματός τους λόγω έλλειψης αποτελεσματικής διαχείρισης κινδύνου και ότι μόνο τα μισά από τα έργα των ιδιοκτητών έργων τηρούν τις προθεσμίες ολοκλήρωσης -αύξηση 5% σε σύγκριση με την έρευνα του 2021. Οι εταιρείες Ενέργειας και Υποδομών και οι ιδιοκτήτες έργων αναζητούν τρόπους για τη βελτίωση της διαχείρισης κινδύνου σε όλο το εύρος του χαρτοφυλακίου τους, με βασικό στόχο να επιτύχουν σαφώς καθορισμένες και τυποποιημένες διαδικασίες και ελέγχους διαχείρισης κινδύνου. Σε ποσοστό 36%, δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στην ακριβή αναφορά κινδύνων (έναντι 25% το 2021) και στη δημιουργία ενός ειδικού τμήματος διαχείρισης κινδύνου (20% σε σύγκριση με 17% στην τελευταία έρευνα). Η αυξανόμενη επιρροή του ESG Στην πρώτη μας παγκόσμια έρευνα “Global Construction survey” για τον κατασκευαστικό κλάδο το 2008, οι ερωτηθέντες αποκάλυψαν ότι η βασική κινητήρια δύναμη της βιωσιμότητας στις εταιρείες Ενέργειας και Υποδομών ήταν να εδραιωθούν ως «περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένες» (ανέφερε το 56% των ερωτηθέντων). Η φετινή έκθεση επισημαίνει ότι το ESG έχει γίνει πιο σημαντικό και αναπόσπαστο κομμάτι της νοοτροπίας των ηγετικών στελεχών, με το 54% να δηλώνει ότι οραματίζονται πλήρως τα οφέλη των επενδύσεων ESG και ότι κάνουν ήδη βελτιώσεις σε αυτόν τον τομέα. Σε ποσοστό 50%, οι εταιρείες Ενέργειας και Υποδομών αναγνωρίζουν την ευκαιρία να αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μέσω της επένδυσης σε πρωτοβουλίες ESG, υποδηλώνοντας ότι οι επικεφαλής αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την αξία της πλήρους υιοθέτησης των ESG. Αναφορικά με τη σημασία των ισχυρών διαπιστευτηρίων βιωσιμότητας για την ικανοποίηση των επενδυτών, σύμφωνα με την έρευνα, το 32% των ιδιοκτητών έργων αναγνωρίζουν την ανάγκη ενσωμάτωσης των ESG τόσο στα έργα τους όσο και στις αναφορές τους, προκειμένου να ενισχυθεί η πρόσβαση σε κεφάλαια για τη χρηματοδότηση των έργων τους. Ωστόσο, οι ιδιοκτήτες έργων και οι εταιρείες Ενέργειας και Υποδομών έχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με τις πιο κρίσιμες πτυχές των ESG, με τους ιδιοκτήτες έργων να πιστεύουν ότι η μείωση των εκροών αερίων του θερμοκηπίου και η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας είναι οι πιο σημαντικές, ενώ οι εργολάβοι ενδιαφέρονται περισσότερο για κοινωνικά ζητήματα όπως η διαφορετικότητα, η ισότητα και η συμπερίληψη (DEI) και η ικανοποίηση των κυβερνητικών απαιτήσεων. Συνεχίζονται οι προσπάθειες για τη βελτίωση της ασφάλειας των εργαζομένων Από τις απαντήσεις στην έρευνα φαίνεται ότι ο κατασκευαστικός κλάδος κάνει βελτιώσεις στην ασφάλεια των εργαζομένων ενώ οι εταιρείες συνεχίζουν να της δίνουν προτεραιότητα, με βελτιώσεις στην παρακολούθηση της ασφάλειας και στην πραγματοποίηση εξετάσεων υγείας και ευεξίας των εργαζομένων στον χώρο εργασίας, ταυτόχρονα με μια μεγαλύτερη χρήση της τεχνολογίας για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου συμβάντων. Επίσης, πολλές εταιρείες κάνουν απτές προσπάθειες για να καταπολεμήσουν το στίγμα της ψυχικής υγείας στον κλάδο, παρέχοντας υποστήριξη τους εργαζόμενους, εφαρμόζοντας αξιολογήσεις κινδύνου που καλύπτουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική υγεία και προσφέροντας πόρους για θέματα ψυχικής ευεξίας και πρακτική βοήθεια μέσω της υποστήριξης συναδέλφων που έχουν λάβει σχετική εκπαίδευση. Προσαρμογή στις ανάγκες ενός διαφοροποιημένου εργατικού δυναμικού του μέλλοντος Το DEI κατατάχθηκε ως ο τρίτος πιο σημαντικός παράγοντας για τον καθορισμό της μελλοντικής επιτυχίας από τους ερωτηθέντες στην έρευνα του 2023, με τους μισούς από τους ερωτηθέντες (αύξηση 8% σε σύγκριση με την έρευνα του 2021) να αναφέρουν την ανάγκη για κατάλληλα δημογραφικά στοιχεία του χώρου εργασίας που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του disruption και στην εισαγωγή νέων δεξιοτήτων και νοοτροπιών για την αντιμετώπιση μακροχρόνιων προκλήσεων σε θέματα κόστους και χρονοδιαγράμματος έργου. Σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες αναγνωρίζουν επίσης ότι η εφαρμογή ή η ενημέρωση των μοντέλων εργασίας σε σχέση με την απομακρυσμένη εργασία και τη μετακίνηση στον χώρο εργασίας μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στο να καταστούν τα κατασκευαστικά έργα πιο ανθεκτικά και ικανά να ανθήσουν σε ασταθείς περιόδους. Καινοτομία Η υιοθέτηση καινοτόμων τεχνολογιών όπως η ρομποτική αυτοματοποίηση διαδικασιών (RPA), η εικονική πραγματικότητα (VR), τα πληροφοριακά συστήματα διαχείρισης έργων (PIMS), τα drones, οι έξυπνοι αισθητήρες και η τεχνητή νοημοσύνη έχει αυξηθεί σημαντικά. Στη φετινή έρευνα, σε ποσοστό 81% οι ερωτηθέντες από εταιρείες Ενέργειας και Υποδομών ανέφεραν ότι οι οργανισμοί τους έχουν υιοθετήσει ή αρχίζουν να υιοθετούν πλατφόρμες για κινητές συσκευές (από 69% το 2017), με το 43% είτε να χρησιμοποιεί ήδη είτε να ξεκινάει να χρησιμοποιεί τη ρομποτική αυτοματοποίηση διαδικασιών (RPA) (σε σύγκριση με 10% το 2017). Ωστόσο, ένα μικρότερο ποσοστό των εταιρειών των ερωτηθέντων εφαρμόζει αυτές τις τεχνολογίες σε όλα τα έργα, γεγονός που οδηγεί σε έλλειψη συνοχής προτύπων στον κλάδο. Η έρευνα αποκαλύπτει επίσης ότι η δημοτικότητα της τεχνητής νοημοσύνης (AI) συνεχίζει να αυξάνεται, με το 37% των ερωτηθέντων να αναφέρουν ότι είτε υιοθετούν ήδη είτε μόλις άρχισαν να υιοθετούν τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (από 23% το 2018 και 29% το 2021) – με τη μορφή ψηφιακών δίδυμων (digital twins), εξυπνότερου κατασκευαστικού εξοπλισμού, διαχείρισης δεδομένων και εγγράφων και ενισχυμένης ασφάλειας και επικοινωνίας. Παρόλα αυτά, έχουν ακόμα πολύ δρόμο να διανύσουν, με μόλις 4% να εφαρμόζουν την τεχνητή νοημοσύνη σε κάθε έργο τους. Σχολιάζοντας την έρευνα, ο Αλέξανδρος Βελδέκης, Partner, Audit, KPMG in Greece, δήλωσε σχετικά «O παγκόσμιος κατασκευαστικός κλάδος συνεχίζει μετά την πανδημία να βρίσκεται σε αστάθεια και να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις που αφορούν στη διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας, στο αυξανόμενο κατασκευαστικό κόστος ως αποτέλεσμα του πληθωρισμού και της ενέργειας, και στην αβεβαιότητα από τις παγκόσμιες γεωπολιτικές ανισορροπίες, στοιχεία που συντελούν στην καθυστέρηση των έργων. Την ίδια στιγμή οι επιχειρήσεις αυτού του κλάδου οργανώνονται διαφορετικά. Στήνουν μοντέλα για να διαχειρίζονται με προσοχή τους κινδύνους και τις προκλήσεις ώστε να μπορούν να επιλέγουν τα κερδοφόρα έργα και ακολουθούν τακτικές για να προστατεύουν τη σωματική ασφάλεια και ψυχική υγεία των εργαζομένων τους.» Όπως διαφαίνεται τα τελευταία χρόνια, οι επικεφαλής των επιχειρήσεων είναι περιβαλλοντικά ευαισθητοποιημένοι. Κατανοούν την επιτακτική ανάγκη να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις καθώς οι κατασκευές απαιτούν υψηλή ενέργεια, παράγουν απόβλητα και εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα. Για την αντιμετώπιση αυτών, ο κατασκευαστικός τομέας αρχίζει να εκμεταλλεύεται τις δύο μεγάλες τάσεις της εποχής, την κυκλική οικονομία και τις ψηφιακές τεχνολογίες. Με απλά λόγια οι κατασκευαστικές επιχειρήσεις σιγά σιγά καταλαβαίνουν την αξία της υιοθέτησης ενεργειών προς το ESG και το πλεονέκτημα που τους δίνει ως προς την άντληση κεφαλαίων και προσέλκυση ταλαντούχων εργαζομένων. Σήμερα, εξακολουθεί να υπάρχει αισιοδοξία για την πορεία του κατασκευαστικού κλάδου στο μέλλον καθώς μεγάλα έργα είναι σε εξέλιξη, χρηματοδοτούμενα κυρίως με κρατικούς πόρους. «Με όλο και περισσότερους εργαζομένους να αναζητούν εταιρείες που δίνουν προτεραιότητα στο DEI και την υγεία και ευημερία των εργαζομένων, μεταξύ άλλων παραγόντων, οι εταιρείες θα πρέπει να προσφέρουν ικανοποιητικές σταδιοδρομίες με ευέλικτες συνθήκες εργασίας, μεγαλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής και μια ποικιλία από μονοπάτια καριέρας, παράλληλα με πρωτοποριακή καινοτομία σε βιώσιμους οργανισμούς με αίσθηση του σκοπού προκειμένου να επιτύχουν σε έναν συνεχώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό κλάδο», σημειώνει ο Geno Armstrong, Global Lead and Principal, Infrastructure, Capital Projects, and Climate Advisory, KPMG στις ΗΠΑ.

Αύξηση κατά 10,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, εμφανίζει το τετράμηνο Ιανουαρίου - Απριλίου 2023, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ. Η αύξηση αυτή μεταφράζεται σε αύξηση κατά 18,5% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 18,0% στον όγκο, σε σχέση με το αντίστοιχο τετράμηνο του έτους 2022. Κατά την ίδια περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2023,η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της Χώρας, αύξηση κατά 10,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 16,6% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 16,1% στον όγκο, σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου -Απριλίου 2022. Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από τον Μάιο 2022 έως τον Απρίλιο 2023, το μέγεθος τηςΣυνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής-Δημόσιας) με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο τηςΧώρας, ανήλθε σε 25.910 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 5.851.786 m2 επιφάνειας και 26.419.278 m3όγκου. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Μαΐου 2021 - Απριλίου 2022 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 7,7% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 2,5% στην επιφάνεια και αύξηση κατά 1,7% στον όγκο. Την ίδια χρονική περίοδο, (Μαΐου 2022 - Απριλίου 2023), η Ιδιωτική Οικοδομική Δραστηριότητα, στο σύνολο της Χώρας, αυξήθηκε κατά 7,3% στον αριθμό των εκδοθεισών οικοδομικών αδειών, και μειώθηκε κατά 4,2% στην επιφάνεια και κατά 0,2% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Μαΐου 2021 - Απριλίου 2022 (Πίνακας 4). Το ποσοστό συμμετοχής της Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας στον συνολικό οικοδομικό όγκο, είναι 2,8%. Η ανοδική πορεία δείχνει να «φρενάρει», κατά τον μήνα Απρίλιο 2023, καθώς το μέγεθος της Συνολικής Οικοδομικής Δραστηριότητας (Ιδιωτικής - Δημόσιας) στο σύνολο της Χώρας με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 2.015 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 448.791 m2 επιφάνειας και 2.079.810 m3 όγκου, παρουσίασε δηλαδή, αύξηση κατά 0,9% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 4,8% στην επιφάνεια και μείωση κατά 2,6% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι τον μήνα Απρίλιο 2023, στο σύνολο της Χώρας, οι εκδοθείσες άδειες Δημόσιας Οικοδομικής Δραστηριότητας ανήλθαν σε μόλις 20 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 15.074 m2 επιφάνειας και 64.948 m3 όγκου.

Την κορυφή έπιασε η Ρουμανία τον Μάρτιο του 2014. Η χώρα κατέγραψε τη μεγαλύτερη αύξηση δραστηριότητας (10,3%) στην Ε.Ε. στον τομέα των... κατασκευών, σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε σήμερα η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat), ο δείκτης κατασκευαστικής δραστηριότητας στην Ε.Ε. μειώθηκε κατά 0,5%, ενώ στην ευρωζώνη συρρικνώθηκε κατά 0,6%. Όσον αφορά τα κράτη μέλη της Ε.Ε., ο δείκτης κατασκευαστικής δραστηριότητας παρουσίασε τη μεγαλύτερη αύξηση -σε ποσοστό 10,3%- στη Ρουμανία, ενώ η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στην Πορτογαλία, σε ποσοστό 3%. Πηγή: http://tro-ma-ktiko.blogspot.gr/2014/05/blog-post_1398.html

Το έχουμε καταλάβει ότι η Κίνα είναι μια περιβαλλοντική βόμβα στα θεμέλια της Υφηλίου. Ρυπαίνουν το φυσικό περιβάλλον και καταναλώνουν ανεξέλεγκτα άνθρακα και άλλους ορυκτούς πόρους, πρόσφατα απέκτησαν μαζικά αυτοκίνητα και στα εργοστάσιά τους οι κανονισμοί υγιεινής και ασφάλειας είναι τουλάχιστον χαλαροί αν όχι ανύπαρκτοι. Ακόμα και τα φωτοβολταϊκά που κατασκευάζουν έχουν διπλάσιο περιβαλλοντικό αποτύπωμα από τα ευρωπαϊκά. Για να μην αναφερθούμε στα υψηλότατα ποσοστά παιδικής εργασίας. Αλλά ότι οι Κινέζοι θα έφταναν στο σημείο να ισοπεδώσουν βουνά για να χτίσουν νέες οικιστικές περιοχές ξεπερνά τα όρια και της πιο τολμηρής φαντασίας. Τουλάχιστον, στην Ελλάδα τα κάψαμε για να χτίσουμε από πάνω αυθαίρετα και “πολυτελείς” μεζονέτες. —Σκίζουν τα βουνά Ερευνητές του Πανεπιστημίου Τσανγκ’ αν της Κεντρικής Κίνας προειδοποίησαν για το γεγονός ότι δεκάδες ορεινοί όγκοι έχουν ισοπεδωθεί με συνέπεια να προκαλείται ατμοσφαιρική ρύπανση, να μολύνεται το νερό, να διαβρώνονται τα εδάφη και να αυξάνεται κατακόρυφα ο κίνδυνος εκδήλωσης πλημμυρικών φαινομένων. Επισημαίνουν δε ότι η δραστηριότητα αυτή εκδηλώνεται σε πρωτοφανή κλίμακα. Όπως δήλωσε ο καθηγητής Πέιγιου Λι από τη Σχολή Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Μηχανικής του πανεπιστημίου “καθώς δεν έχουν ξαναγίνει έργα δημιουργίας οικιστικών εκτάσεων όπως αυτό πουθενά στον κόσμο, δεν υπάρχουν και κατευθυντήριες γραμμές”. Οι πόλεις της Κίνας επεκτείνονται με ταχύτατους ρυθμούς παράλληλα με την μεγέθυνση της οικονομίας της και η “μετακίνηση” βουνών είναι ένας τρόπος για τη δημιουργία νέων εκμεταλλεύσιμων εκτάσεων. Μερικές από τις πόλεις αυτές είναι οι Chongqing, Shiyan, Yichang, Lanzhou και Yan’an όπου δεκάδες λόφοι έχουν ισοπεδωθεί. Μόνο στη Lanzhou η κατασκευαστική εταιρεία China Pacific Construction Group επενδύει συνολικά 3,5 δισ. δολάρια για να ισοπεδώσει 700 βουνά και να ανοίξει το δρόμο για τη δημιουργία μιας μεγαλούπολης. Ωστόσο, το ένα πέμπτο του τεράστιου πληθυσμού της Κίνας εξακολουθεί να κατοικεί σε ορεινές περιοχές. Το χώμα και οι βράχοι που έχουν εκριζωθεί στη συνέχεια χρησιμοποιούνται για το “στρώσιμο” τεχνητών κοιλάδων. Ο καθηγητής Λι προειδοποιεί ότι η μετατροπή των λόφων σε πεδιάδες συνεπάγεται αύξηση των μικροσωματιδίων σκόνης στην ατμόσφαιρα, ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα, εδαφολισθήσεις, πλημμύρες και εξαφάνιση ειδών χλωρίδας και πανίδας. Κρούει τέλος τον κώδωνα του κινδύνου για το γεγονός ότι η τεχνητή κοιλάδα μπορεί να είναι ακατάλληλη για οικοδόμηση κτηρίων. Για παράδειγμα, το έδαφος της ορεινής πόλης Yan’an είναι μαλακό και λασπώδες και όταν υγρανθεί μπορεί να υποχωρήσει και να προκαλέσει κατάρρευση των κτισμάτων που έχουν θεμελιωθεί εκεί. Η οικοδόμηση σε τέτοια εδάφη είναι αρκετά επικίνδυνη και μπορεί να χρειαστεί πολύς χρόνος ώστε το έδαφος να σταθεροποιηθεί. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature. Πηγή: http://www.econews.gr/2014/06/05/kina-vouna-115311/

Μηχανικοί - “παλαιοί” ασφαλισμένοι (σε οποιοδήποτε Ταμείο πριν από την 1/1/1993) που ήταν την 1/8/2010 ασφαλισμένοι στον κλάδο κύριας ασφάλισης του ΕΤΑΑ (πρώην ΤΣΜΕΔΕ) δεν ασφαλίζονται στον ΟΑΕΕ αν απασχολούνται με την ανέγερση πολυκατοικιών με αντιπαροχή ή πωλούν διαμερίσματα σε πολυκατοικίες τις οποίες ανεγείρουν είτε ατομικά είτε ως μέλη εταιριών με αντικείμενο δραστηριότητας κατασκευαστικές εργασίες. Αυτό διευκρινίζει εγκύκλιος του ΟΑΕΕ που εκδόθηκε αναφέροντας ότι η έναρξη της ασφάλισης στον ΟΑΕΕ προσώπων που ασκούν “μη συναφή” επαγγελματική δραστηριότητα δεν μπορεί να ανατρέξει, σε καμία περίπτωση, πριν από την 1/8/2010 (ημερομηνία έναρξης της ισχύος της διάταξης). Σύμφωνα με την εγκύκλιο, “ειδικά για τους πολιτικούς μηχανικούς που απασχολούνται στην ανέγερση πολυκατοικιών με αντιπαροχή, κρίθηκε με αποφάσεις του ΣτΕ 516/93, 519/93, 520/93 κ.ά. ότι δεν υπάγονται για τη δραστηριότητά τους αυτή παράλληλα και στην ασφάλιση του πρώην ΤΕΒΕ. Και τούτο, διότι η ανέγερση πολυκατοικιών από πολιτικό μηχανικό αποτελεί αυτή καθαυτή δραστηριότητα που εμπίπτει στον κύκλο των επιστημονικών του ενασχολήσεων, για την οποία υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΤΣΜΕΔΕ. Εξάλλου, η πώληση των διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες τις οποίες οι ίδιοι ανεγείρουν είναι παρεπόμενη της ανέγερσης δραστηριότητα και για το λόγο αυτό δεν δηλώνεται ως αυτοτελής δραστηριότητα η έναρξή της στη ΔΟΥ. Πέραν τούτου, το εμπορικό κέρδος, στο οποίο αποσκοπεί η ανέγερση πολυκατοικιών με το σύστημα της αντιπαροχής από πολιτικό μηχανικό, συμφυές σε κάθε δραστηριότητα ελευθέριου επαγγέλματος, δεν μπορεί να προσδώσει «πρωτεύοντα» ρόλο, ώστε να θεωρηθεί ότι η πώληση των διαμερισμάτων συνιστά δραστηριότητα, για την οποία οι ασκούντες αυτή πολιτικοί μηχανικοί υπάγονται στην υποχρεωτική ασφάλιση του ΟΑΕΕ. Και τούτο, επειδή η ανέγερση πολυκατοικιών από πολιτικό μηχανικό αποτελεί αυτή καθαυτή δραστηριότητα που εμπίπτει στον κύκλο των επιστημονικών του ενασχολήσεων για την οποία υπάγεται στην υποχρεωτική ασφάλιση του πρώην ΤΣΜΕΔΕ ( βλ. Ασφαλιστική νομοθεσία, Φ. Χατζηδημητρίου, Γ. Ψηλός, Εκδόσεις ΔΕΝ 1984)”. Τα παραπάνω εφαρμόζονται αναλόγως και για τους παλαιούς ασφαλισμένους του ΕΤΑΑ των τομέων Νομικών και Υγειονομικών (ενδεικτικά αναφέρεται ότι για τα εκτός των φαρμάκων προϊόντα τα οποία πωλούνται στα φαρμακεία, οι φαρμακοποιοί δεν υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΑΕΕ). Πηγή: http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=33039&subid=2&pubid=113450948