Αναζήτηση στην κοινότητα

Η ατμοσφαιρική ρύπανση πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γιατί προκαλεί 7 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων και 600.000 παιδιών (David R. Boyd, ειδικός εισηγητής ΟΗΕ). Τα τελευταία 15 χρόνια γιατροί και επιστήμονες έχουν ανακαλύψει πολλές βλαβερές επιπτώσεις που έχει η ατμοσφαιρική ρύπανση στην υγεία (ιδιαίτερα οι εκπομπές άνθρακα). Η λίστα είναι μεγάλη και περιλαμβάνει καρδιαγγειακά προβλήματα, καρκίνο στον πνεύμονα και νευρολογικές διαταραχές περιλαμβανομένου του Αλτσχάιμερ. Για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Ελλάδα δεν έχουμε μακροπρόθεσμο σχεδιασμό αλλαγών και πρακτικά σχέδια εφαρμογής, παρά μόνο μελέτες , εδώ και εκεί, κάποιων Περιφερειών. Νομίζω πως είναι για όλες τις χώρες μια πρώτης τάξεως δικαιολογία να καθυστερούν δράσεις για την κλιματική αλλαγή, αφού σου λέει κάθε χώρα έχει διαφορετικές πηγές μόλυνσης. Κάθε χρόνο εμφανίζεται η είδηση «προς νέο ρεκόρ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα» και όλοι επιστρέφουμε στην κανονικότητα. Όμως οι επιστήμονες του Global Carbon Project λένε ξεκάθαρα πως κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος ευθύνεται κάθε χρόνο για περίπου 4,8 τόνους εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων. Η πανδημία ανακουφίζει… Βάσει μελετών που δημοσίευσε το Euronews (Μάιος 2020) οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα σε όλο τον κόσμο μειώθηκαν κατά 7% σε σύγκριση με το Α’ εξάμηνο 2019 εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας Covid-19. Αλλά αυτή η (πρόσκαιρη) πτώση δεν μπορεί να διορθώσει την πολυετή καταστροφή που κάνουμε στο κλίμα. Πόσο περισσότερο για την Ελλάδα, που ενώ η παγκόσμια κοινότητα πιέζει για «πράσινες λύσεις» εμείς ονειρευόμαστε άντληση υδρογονανθράκων, μπας και σώσουμε τα οικονομικά μας. Όμως ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας αμφισβητεί τη σκοπιμότητα του προγράμματος ανάπτυξης υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, την ίδια ώρα που εμείς -υποτίθεται- πολεμάμε τα πλαστικά καλαμάκια! Βλέπετε πόσο εύκολο είναι να έχεις agenda conflict, δηλαδή να μην ξέρεις που πας και με ποιο σχέδιο; Η Ελλάδα χρειάζεται μια πράσινη ατζέντα. Τι πρέπει να γίνει; Οι κυβερνήσεις διαχρονικά, επί 40 χρόνια, ασχολήθηκαν αποσπασματικά με το φαινόμενο, τις πηγές μόλυνσης, τη διαχείριση απορριμμάτων, τα καθαρά καύσιμα και βεβαίως περάσαμε όλες τις παλινωδίες για τις καθαρές πηγές ενέργειας. Πολιτικοί, όπως ο Αντώνης Τρίτσης και ο Στέφανος Μάνος, «πολέμησαν» το νέφος, πολύ μπροστά για την εποχή τους, αλλά από τότε ξεχάστηκε το θέμα. Σήμερα στη χώρα μας κυριαρχεί ένας θόρυβος από ιαχές κατά των κακών ανεμογεννητριών, υπέρ των φωτοβολταϊκών (αν είναι επιδοτούμενα), αλλά πλάνο δεν έχουμε. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ακούγονται «too good to be true». Κομμάτια της πράσινης ατζέντας φαίνεται να κάνει μεγάλη προτεραιότητά του το Υπουργείο Περιβάλλοντος (απορρίμματα, πλαστικό, δάση), αλλά δεν αρκεί. Η εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα προκύπτει από πάρα πολλές ανθρώπινες δραστηριότητες και εξίσου βιομηχανίες/αγορές, που πρέπει όλες και όλοι να συντονιστούν σε μία κοινή προσπάθεια, αν θέλουμε να βοηθήσουμε την παγκόσμια προσπάθεια να αναστραφεί η κλιματική αλλαγή. Η καρδιά του προβλήματος: ευθυνόμαστε όλοι μαζί Η καρδιά του προβλήματος είναι η εξής: παράλληλα, πολλές βιομηχανίες εισφέρουν αρνητικά στη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Για να οδηγηθούμε σε καθαρότερη εποχή, πρέπει όλοι αυτοί να κάνουν αλλαγές στο μοντέλο τους, επενδύοντας χρήμα, καινοτομία, ηθική. Όταν η Burger King ανακοινώνει πως θα ταίζει λεμονόχορτο τις αγελάδες της, ώστε να εκλύουν λιγότερες εκπομπές διοξειδίου – από μόνη της δεν φτάνει. Γιατί πρέπει όλοι οι κτηνοτρόφοι να το εστερνιστούν και να ακολουθήσουν καλά παραδείγματα. Για να μην πάμε στο θέμα, πόσο κρέας καταναλώνουμε και πόσο πιέζουμε την παραγωγική διαδικασία, που μολύνει περισσότερο, απλά για να έχουμε όλα τα αγαθά μας στο supermarket. Όλα συνδέονται μεταξύ τους και όλοι οι κλάδοι έχουν θέμα… Άρα, δεν μπορεί να «κυνηγάς» έναν επαγγελματικό χώρο, χωρίς να κάνεις κάθετες και οριζόντιες πολιτικές σε όλους. Η καμινάδα ενός παλιού εργοστασίου,οι εκπομπές των παλιών αυτοκινήτων που αποφεύγουν το ΚΤΕΟ, η καύση καλλιεργειών καρπών, τα χιλιάδες ταξί, η αύξηση βοσκοτόπων έναντι δασών, οι βιομηχανίες σιδήρου, η ένταση της αγροτικής παραγωγής με ντίζελ και βαριά μηχανήματα που δεν αντικαθίστανται από τεχνολογία. Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες ευθύνονται κατά 73,2% για τις παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου άνθρακα. Δεξιά: Εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ανά κλάδο/βιομηχανία – Αριστερά: Ποσοστά ανά υποκατηγορία στον τομέα της ενέργειας. Πηγή: https://www.visualcapitalist.com/a-global-breakdown-of-greenhouse-gas-emissions-by-sector/ Όλα συνδέονται ως ένα θέμα: κλιματική αλλαγή, gas emissions, μόλυνση Πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες και διεθνείς οργανισμοί χτυπούν το καμπάνακι εδώ και χρόνια, αλλά καμμία εθνική κυβέρνηση ή κοινωνία δεν νοιάζεται πολύ. Η κλιματική αλλαγή έχει γίνει ‘debate of hoaxes’ και οι υποστηρικτές ή οι κατακριτές της …απλά μας κάνουν να χάνουμε χρόνο, να μην καταλαβαίνουμε που βρίσκεται η αλήθεια, και άρα να αναβάλλονται οι ουσιαστικές δράσεις. Με το που δούμε ένα βίντεο, όπως το παρακάτω, ή ντοκυμαντέρ παίρνουμε θέση βάσει προσωπικών προκαταλήψεων, χωρίς να μπαίνουμε στην ουσία. Ενώ το Leonardo DiCaprio Foundation χρηματοδοτεί 35 καινοτόμα projects για την προστασία οικοσυστημάτων και ειδών που τείνουν προς εξαφάνιση, εμείς μπορεί να μείνουμε στο επιφανειακό. Είναι σίγουρο πως για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, πρέπει χιλιάδες βιομηχανίες, εταιρίες και δημόσιοι οργανισμοί να κάνουν άμεσα «πράσινες αλλαγές». Αλλαγές που θα μειώσουν το αρνητικό αποτύπωμα, ώστε να μας αντέξει λίγο παραπάνω ο πλανήτης. Και επειδή όλα συνεισφέρουν σε αυτό το σχέδιο, όλα είναι άμεσες προτεραιότητες: χώροι πρασίνου, απαγόρευση εξορύξεων, καθαρισμοί πολεοδομικών ενοτήτων, καθαρά εργοστάσια, μείωση πλαστικών, πολιτική επιδότησης μόνο καθαρής ενέργειας. “The surest path to safe streets and peaceful communities is not more police and prisons, but ecologically sounds economic development. And that same path can lift us to a new, green economy – one with the power to lift people out of poverty while respecting and repairing the environment. – Van Jones” Αν δεν έχουμε ψάξει τις λύσεις, πως θα τις αναδείξουμε; Η Ελλάδα είναι μια χώρα ακόμη, από τις πολλές, που λέει μεν πως θα ήθελε καθαρή ενέργεια, αλλά χρειάζεται πολλά χρόνια για να το πετύχει. Η δέσμευση της οικονομίας από τους υδρογονάνθρακες και την παραγωγή ή εισαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από μη-«πράσινες» πηγές κοστίζει πολύ αρνητικά στο μέλλον μας. Υπάρχουν καλά παραδείγματα σε όλη την Ευρώπη, αλλά είναι ακόμη λίγα. Αν πριν από λίγα χρόνια μας έλεγε κάποιος, πως μπορούμε να παίρνουμε ηλεκτρική ενέργεια από τα φυτά, θα απαντούσαμε «ε, αυτά δεν γίνονται». Και όμως, από το 2017 η Bioo (πρώην Arkybne Tech) παράγει πρακτική καινοτομία δίνοντας στον κόσμο ηλεκτρισμό από τη φύση. Καλά το καταλάβατε, μια πολυεθνική ομάδα νέων που ενώθηκαν στη Βαρκελώνη …ονειρεύονται, ψάχνουν, δημιουργούν, και αλλάζουν τον κόσμο μας. Η τεχνολογία τους μετατρέπει τα φυτά σε διακόπτες και άρα φορτίζουμε συσκευές και όλα τα installations τους «ζωντανεύουν». Άλλο ένα μάθημα για τη χώρα μας: Βαρκελώνη, η πόλη που διεκδικεί κάθε χρόνο 200 projects καινοτομίας και συγκεντρώνει ταλέντο, μυαλά και επιχειρήσεις που θέλουν να πάνε σε νέους δρόμους. Η Bioo είναι συγχρηματοδοτούμενη από το Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκτός από R&D κάνει εκπαίδευση στην ακαδημαϊκή κοινότητα και σε επιχειρήσεις. Η εταιρεία οραματίζεται να αλλάξει τις πόλεις μας και να δίνει μοναδικές εμπειρίες από τα Installations που κάνει σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Φανταστείτε τα φυτά γύρω μας να ενεργοποιούν μουσική, φώτα, ακόμη και τις οθόνες που έχουμε σε ένα κατάστημα ή μία εκδήλωση. Η Ελλάδα έχει μόνο να ωφεληθεί και να μάθει από διεθνείς συνεργασίες Η Allseas Group είναι μία από τις μεγαλύτερες υπεράκτιες κατασκευαστικές εταιρείες υποθαλάσσιων «pipelaying» έργων στον κόσμο, λειτουργεί γερανούς, εξειδικευμένα πλοία, τα οποία σχεδιάστηκαν εσωτερικά. Ιδρύθηκε το 1985 με γραφεία στο Châtel Saint-Denis της Ελβετίας, και στη Χάγη της Ολλανδίας. Φαντάζεστε, βαρύ «industrial service» με ιστορία και εξειδίκευση. Τι έκανε όμως την εταιρία, το Ιούλιο 2019, να εξαγοράσει τη μικρή (startup) εταιρία Bluerise, που είναι ειδικοί στην τεχνολογία Ocean Thermal Energy Conversion (OTEC); Λέγεται διαφοροποίηση, επέκταση σε νέες αγορές και κατανόηση των θεμάτων ενέργειας που απασχολούν την υφήλιο (άρα ευκαιρία ανάπτυξης σε νέο κλάδο). Γιατί η Bluerise ερευνούσε και ανάπτυξε την τεχνολογία OTEC εδώ και 9 χρόνια, σχεδιάζοντας συστήματα που χρησιμοποιούν τη φυσική διαφορά θερμοκρασίας στον ωκεανό μεταξύ κρύου νερού σε μεγάλα βάθη (5 ° C) και ζεστό επιφανειακό νερό (25 ° C) για την παραγωγή καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας! Απλώς η μικρή Bluerise που προσπαθούσε να κερδίσει proof-of-concept συμβόλαια, ανταγωνιζόταν μεγαθήρια όπως η Lockheed Martin, έκανε crowdfunding …μάλλον δεν είχε το δίκτυο, τη φήμη, και τα χρήματα να «κάνει scale». Θα βρείτε πολλά επεξηγηματικά βίντεο στο YouTube για το θέμα ενέργεια των ωκεανών (thermal power of oceans). “A new era of ocean exploration can yield discoveries that will help inform everything from critical medical advances to sustainable forms of energy. Consider that AZT, an early treatment for HIV, is derived from a Caribbean reef sponge, or that a great deal of energy—from offshore wind, to OTEC (ocean thermal energy conservation), to wind and wave energy—is yet untapped in our oceans. Philippe Cousteau, Jr.” Πώς μειώνουμε το αποτύπωμα της «κακής ενέργειας»; Μέχρι σήμερα για να σκάψουμε ένα τούνελ, να ανοιχτεί ένα μικρό ορυχείο, για να ιχνηλατήσουμε μια σπηλιά, ή να ανακαλύψουμε πηγές έπρεπε πρώτα να προηγηθούν κάποιοι επαγγελματίες-ήρωες, μετά να έρθουν οι μπουλντόζες, να περάσουν σωλήνες, να δώσουν φως, να μπουν οι γεωλόγοι, και όλες αυτές οι στρατιές …να καίνε ενέργεια, καύσιμα, και προσωπικά να διακινδυνεύουν τη ζωή τους. Η Σουηδική Inkonova μειώνει το αποτύπωμα ενέργειας, βοηθώντας μας να ανακαλύψουμε απρόσιτες περιοχές και μη προσβάσιμα σημεία με τα drones της που χρησιμοποιούν 3D laser scan models, και real-time αποτύπωση. Έχουμε στο 1/5 του χρόνου, χωρίς κάψιμο καύσιμης ύλης, χωρίς κίνδυνο ζωών, ολογραφήματα απρόσιτων περιοχών. Όλοι μαζί. Ή θα πετύχουμε, ή θα οριστικοποιήσουμε την καταστροφή Η παγκόσμια θερμοκρασία ανεβαίνει ραγδαία. Κάποιοι ελπίζουν πως η ζήτηση πετρελαίου θα μειωθεί ραγδαία έως το 2050, αφού μειώνονται και τα κοιτάσματα. Η στροφή σε μια πράσινη οικονομία είναι αναγκαία. Αλλα οι βιομηχανίες είναι ανέτοιμες και φαίνεται πως δεν οδηγούνται σε αλλαγές με την καρδιά τους: αεροπορικές, εξορύξεις, μεταφορές, κτηνοτροφία, αστικός σχεδιασμός πόλεων. Γιατί υπάρχει ένα ισχυρό συμφέρον, που δεν είναι συνομωσία, αλλά παντού τριγύρω μας: κανείς σε ολόκληρη την υφήλιο δεν θέλει να αλλάξει όσα και ό,τι έκανε στην καθημερινή του δραστηριότητα, να «ξεβολευτεί» ή να χάσει μέρος των εσόδων που είχε… Γιατί η νέα οικονομία δεν απαιτεί μόνο να την ασπαστείς δημόσια (και απλά να λες τα ωραία τσιτάτα της), αλλά να επενδύσεις χρόνο, χρήμα, και ιδέες σε αυτή. Τόσο ο οδηγός της μεγαλούπολης, όσο και ο κτηνοτρόφος, ο πολιτικός και ο εργοστασιάρχης. ‘Η θα πετύχουμε όλοι μαζί σε αυτό, ή όλοι μαζί θα καταστρέψουμε σίγουρα τον πλανήτη μας. View full είδηση

Μία νέα έρευνα του ΑΠΘ πρόκειται να αλλάξει τα δεδομένα στην παρακολούθηση της ρύπανσης που παράγεται από τα πλοία, αφού για πρώτη φορά ένας δορυφόρος μπορεί να ξεχωρίσει από το διάστημα τη ρύπανση μεμονωμένων πλοίων και μάλιστα μέσα σε λίγες ώρες από το πέρασμά τους. Μέχρι σήμερα η χωρική ανάλυση και η ποιότητα των μετρήσεων από δορυφόρους παρατήρησης της Γης επέτρεπαν μόνο τον εντοπισμό των επιπέδων αέριας ρύπανσης που παράγεται από πολλά πλοία σε διάστημα μηνών ή ετών πάνω από πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς. Οι ερευνητές στηρίχθηκαν σε δεδομένα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) από τον αισθητήρα TROPOMI που βρίσκεται στον ευρωπαϊκό δορυφόρο Sentinel-5P, καθώς οι συγκεντρώσεις του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στην τροπόσφαιρα αποτελούν έναν από τους βασικούς δείκτες ποιότητας του αέρα. Μελετώντας ημερήσιους χάρτες τροποσφαιρικού διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε παγκόσμιο επίπεδο οι ερευνητές εντόπισαν μια σειρά από σχηματισμούς για διάφορες μέρες και σε διάφορες περιοχές που θύμιζαν ίχνη πλοίων και τους κίνησαν το ενδιαφέρον. Για την έρευνα επιλέχθηκε μία συγκεκριμένη ημέρα, η Δευτέρα 2 Ιουλίου 2018 και ως πεδίο μελέτης η θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου όπου οι συνθήκες ήταν ιδανικές για τον εντοπισμό, με σαφήνεια, τέτοιων σχηματισμών (καθαρός ουρανός, άπνοια και υψηλή ανακλαστικότητα λόγω της σχετικής θέσης δορυφόρου και Γης). Παράλληλα με τα δορυφορικά δεδομένα, χρησιμοποιήθηκαν οι θέσεις 185 πλοίων που βρέθηκαν στην περιοχή τρεις ώρες πριν περάσει ο δορυφόρος όπως καταγράφηκαν από το σύστημα αυτόματης αναγνώρισής τους (AIS). Οι θέσεις αυτών των πλοίων, των οποίων οι ερευνητές γνώριζαν την ταυτότητα ήταν κοντά αλλά όχι ακριβώς πάνω στους παρατηρούμενους σχηματισμούς κάτι που ήταν αναμενόμενο δεδομένου ότι οι άνεμοι στην περιοχή παρασέρνουν τους αέριους ρύπους που εκπέμπονται από τα διάφορα πλοία. Εφαρμόζοντας μία κατάλληλη μέθοδο που λαμβάνει υπόψη τους ανέμους στην περιοχή και τον χρόνο που μεσολάβησε μεταξύ της θέσης των πλοίων και του περάσματος του δορυφόρου οι ερευνητές κατάφεραν να προβλέψουν πού θα έπρεπε να βρίσκονται οι αέριοι ρύποι που παράχθηκαν από κάθε πλοίο τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος. Πράγματι, οι προβλεπόμενες θέσεις των ρύπων συνέπιπταν πλήρως με τα ίχνη του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2 ) στους χάρτες για τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή, κυρίως κοντέινερ και τάνκερ. Έτσι αποδείχτηκε για πρώτη φορά ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός της ρύπανσης που προκαλείται από μεμονωμένα πλοία από το διάστημα. Η έρευνα όμως δεν τελείωσε εκεί, καθώς οι ερευνητές ήθελαν να δουν αν ο δορυφόρος, πέρα από τον εντοπισμό, μπορεί να παρέχει και ποσοτική πληροφορία για τη ρύπανση που προκαλείται από κάθε πλοίο. Πράγματι, αποδείχθηκε ότι ο δορυφόρος κατέγραψε αναλογικά υψηλότερα επίπεδα διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) σε περιοχές που έπλεαν μεγαλύτερα και ταχύτερα πλοία που εκπέμπουν περισσότερο. Επίσης, υψηλότερες τιμές καταγράφηκαν σε περιοχές που πλοία έπλεαν παράλληλα ή που οι τροχιές τους συναντήθηκαν. Οι τιμές του διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) που παράχθηκαν από τα πιο ρυπογόνα πλοία ή από συστάδες πλοίων είναι συγκρίσιμες με αυτές που συναντιούνται πάνω από τοπικές πηγές ρύπανσης στην ξηρά (π.χ. πάνω από εργοστάσια). Μελλοντικά αναμένεται η εφαρμογή της μεθόδου σε μεγαλύτερες κλίμακες. «Το όλο εγχείρημα παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη χώρα μας, καθώς κάποιες από τις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες οδούς βρίσκονται στην περιοχή μας» αναφέρει ο Μεταδιδακτορικός Ερευνητής του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και επιστημονικός συνεργάτης του Βασιλικού Μετεωρολογικού Ινστιτούτου της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας. Στην έρευνα συμμετέχει ο Τομέας Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ και συγκεκριμένα ο Δρ Αριστείδης Κ. Γεωργούλιας και ο Καθηγητής Πρόδρομος Ζάνης. Επίσης, συμμετέχει το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας (ΚΝΜΙ), το Πανεπιστήμιο του Wageningen (WUR) της Ολλανδίας, η Επιθεώρηση Ανθρώπινου Περιβάλλοντος και Μεταφορών (ILT) της Ολλανδίας και το Πανεπιστήμιο Επιστημών και Τεχνολογίας της Πληροφορίας της Nanjing (NUIST) της Κίνας. Η εργασία έγινε πρόσφατα δεκτή προς δημοσίευση στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό «Environmental Research Letters» και αναμένεται να συνδράμει τις προσπάθειες του Διεθνούς Οργανισμού Ναυσιπλοΐας (ΙΜΟ) για αυστηροποίηση των ελέγχων στις εκπομπές αέριων ρύπων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διεθνής ναυσιπλοΐα είναι υπεύθυνη για το 13% των παγκόσμιων εκπομπών αζωτούχων ενώσεων και για 400 χιλιάδες πρόωρους θανάτους ανά έτος. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution-1.jpg Εικόνα 1: Συγκεντρώσεις διοξειδίου του αζώτου (ΝΟ2) στην τροπόσφαιρα όπως μετρήθηκαν από το δορυφορικό όργανο TROPOMI/S5P στις 2/7/2018. Στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Σικελίας και Πελοποννήσου διακρίνονται ίχνη ρύπανσης από πλοία. http://greenagenda.gr/wp-content/uploads/2020/12/sat-pollution.jpg Εικόνα 2: Τροποσφαιρικό ΝΟ2, οι προβλεπόμενες θέσεις της ρύπανσης (σταυροί) που παράγουν τα μεγαλύτερα πλοία στην περιοχή τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος και πεδία ανέμου. Στην ένθετη εικόνα φαίνεται η διαδρομή ενός μεγάλου κοντέινερ (τελείες) και η θέση του εκλυόμενου ΝΟ2 τη στιγμή που πέρασε ο δορυφόρος (σταυροί). View full είδηση

‘Ενα οδυνηρό κοκτέιλ διαμορφώνει ο συνδυασμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με την πανδημία του κορωνοϊού, καθώς πυκνώνουν οι επιστημονικές έρευνες που αποδεικνύουν πως σε περιοχές με υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων στον αέρα, οι επιπτώσεις του SARS-CοV-2 στην υγεία των κατοίκων είναι αισθητά αυξημένες. Μάλιστα, σημαντικό ποσοστό των θανάτων από COVID-19 συνδέεται με την προηγούμενη έκθεση των ασθενών σε περιβάλλον με τοξικό-χημικό νέφος. Στις αρχές Δεκεμβρίου δημοσιεύθηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Cardiovascular Research μελέτη ερευνητών από το Ινστιτούτο Mαξ Πλανκ της Γερμανίας, από το πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ, από την Τριέστη στην Ιταλία κ.ά. σύμφωνα με την οποία έως και το 15% των θανάτων παγκοσμίως από COVID-19 συνδέεται με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Το ποσοστό αυτό μάλιστα ανεβαίνει στο 19% στην Ευρώπη, στο 17% στη Βόρεια Αμερική, ενώ στην ανατολική Ασία, όπου η ρύπανση είναι πολύ μεγάλη, φτάνει το 27%! Οι συγγραφείς σημειώνουν πως η έκθεση των κατοίκων σε αέρια ρύπανση πιθανότατα επιδείνωσε τις «συννοσηρότητες που οδηγούν σε θανατηφόρα αποτελέσματα» της μόλυνσης από τον SARS-CoV-2, δημιουργώντας μια «υπερβολική θνησιμότητα», που θα μπορούσε να αποφευχθεί. «Υπάρχουν αρκετές μελέτες που ανιχνεύουν την επιδημιολογική διάσταση και δείχνουν συσχέτιση της αυξημένης θνητότητας από COVID-19 με υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων μικροσωματιδίων ΡΜ 2,5 μικρά (ένα μικρό ισούται με ένα εκατομμυριοστό του μέτρου), όπως για παράδειγμα του Χάρβαρντ σε ανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ. Εκεί σημειώνεται πως μια αύξηση της συγκέντρωσης ΡΜ 2,5 κατά ένα mg/m3 μπορεί να οδηγεί σε αύξηση του ρυθμού θνητότητας λόγω κορωνοϊού κατά 10%. Ερευνες στη βόρεια Ιταλία οδήγησαν σε ανάλογα συμπεράσματα», λέει στην «Κ» ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ. «Μία σειρά από μελέτες έχουν δείξει πως όσοι νοσούν από COVID-19 και έχουν εκτεθεί σε μεγάλες συγκεντρώσεις ρύπων είναι πιο πιθανό να είναι περισσότερο ευάλωτοι· ο κορωνοϊός βρίσκει πρόσφορο έδαφος», τονίζει στην «Κ» ο Αλέξανδρος Παπαγιάννης, καθηγητής στο ΕΜΠ και εκ των συντελεστών της Πανελλαδικής Ερευνητικής Υποδομής για τη μελέτη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κλιματικής αλλαγής «ΠΑΝΑΚΕΙΑ». «Είναι ήδη επιστημονικά αποδεδειγμένο πως ειδικά η καύση ξύλου προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας, αναπνευστικά, καρδιαγγειακά, μεταλλάξεις DNA, ακόμα και καρκινογενέσεις. Αν και ο Ιατρικός Σύλλογος έχει προειδοποιήσει από το 2013 για την επικινδυνότητα της καύσης βιομάζας, ειδικά στις μεγάλες πόλεις, η πολιτεία κωφεύει», τονίζει ο κ. Παπαγιάννης. Η μακρόχρονη διαβίωση σε πόλεις που τις «πνίγει» το τοξικό-χημικό νέφος υποσκάπτει το ανοσοποιητικό σύστημα του ανθρώπου. «Ειδικά τα υπέρλεπτα σωματίδια ΡΜ 2,5 και ΡΜ 1 εισχωρούν στους πνεύμονες, συμβάλλοντας σε οξειδωτικό στρες και φλεγμονή. Ειδικά τα ΡΜ 1 περνούν και στα αιμοφόρα αγγεία, συμβάλλουν στη δημιουργία αθηρωματικής πλάκας, επιτείνοντας τον κίνδυνο για θρόμβωση. Ολα αυτά συνδέονται με τον τρόπο που πλήττει ο κορωνοϊός τον οργανισμό», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Σαρηγιάννης. Μία άλλη πλευρά που εξετάζεται αφορά την πιθανότητα τα αιωρούμενα μικροσωματίδια να λειτουργούν ως «αερομεταφορείς» του κορωνοϊού, όταν αυτός τα συναντήσει καθώς αιωρείται. «Ο κορωνοϊός έχει διάμετρο περίπου ΡΜ 0,1, είναι δηλαδή 100 φορές μικρότερος των σωματιδίων ΡΜ 1. Εάν τα ακουμπήσει, ειδικά υπό την επίδραση υγρασίας, μπορεί να συσσωματωθούν. Στην περίπτωση αυτή ο κορωνοϊός μπορεί να αιωρείται πάνω από μία ώρα και σε απόσταση έως και οκτώ μέτρα, αντί για τα δύο μέτρα που θεωρούμε γενικά ασφαλή», εξηγεί ο κ. Σαρηγιάννης. «Ενας ακόμη λόγος για να βγουν από την ατμόσφαιρα οι φυσικοί μεταφορείς του ιού, τα αιωρούμενα σωματίδια, ειδικά τα ΡΜ 2,5 και ΡΜ 1», συμπληρώνει. Ποιες είναι οι πηγές εκπομπής τους, ειδικά τους χειμερινούς μήνες; Οι εξατμίσεις των αυτοκινήτων και η θέρμανση. «Ακόμα και τα σύγχρονα αυτοκίνητα εκπέμπουν υπέρλεπτα σωματίδια, καθώς η Ε.Ε. εξακολουθεί να μετράει μόνο τα πιο μεγάλα ΡΜ 10 και όχι και τα πιο επικίνδυνα ΡΜ 2,5, όπως κάνουν οι ΗΠΑ», τονίζει ο καθηγητής του ΑΠΘ. Η Ελλάδα έχει υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων σε πολλές πόλεις. Μάλιστα, πριν από μερικές μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς από το 2005 έως το 2019 δεν κατάφερε να μειώσει τα αιωρούμενα σωματίδια στα επίπεδα-στόχους της Ε.Ε., τα οποία υπολείπονται από αυτά του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μάλιστα, το 2019 για 67 μέρες παραβιάστηκαν τα ευρωπαϊκά όρια ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη, ένας πολύ υψηλός αριθμός. Υπάρχει άραγε συσχέτιση της βαριάς εκδήλωσης της πανδημίας στη Θεσσαλονίκη και με αυτόν τον παράγοντα; Πρόβλημα τα τζάκια «Από τις 28 Νοεμβρίου το εθνικό δίκτυο “ΠΑΝΑΚΕΙΑ” καταγράφει αυξημένες συγκεντρώσεις ΡΜ2,5 τις βραδινές ώρες και ειδικά το Σαββατοκύριακο. Ολα δείχνουν πως σε μεγάλο βαθμό προέρχονται από καύση ξυλείας σε τζάκια», σημειώνει στην «Κ» ο κ. Παπαγιάννης, καθηγητής στο ΕΜΠ. Καθώς βρισκόμαστε στην αρχή του χειμώνα και ενώ η κυκλοφορία των αυτοκινήτων έχει μειωθεί λόγω του lockdown, η θέρμανση αναδεικνύεται ως βασικός παράγοντας εκπομπής αέριων ρύπων (μαζί με τις βιομηχανικές δραστηριότητες). «Είναι πολύ σημαντικό να μειωθεί δραστικά η χρήση των αστικών τζακιών», τονίζει ο κ. Παπαγιάννης, εκφράζοντας την αντίθεσή του στην κυβερνητική απόφαση να συμπεριληφθεί στο επίδομα θέρμανσης και η καύση βιομάζας. «Θα ήταν πολύ καλό να αποφύγουμε την καύση ξύλου σε τζάκια, ειδικά φέτος. Το επίδομα θέρμανσης ίσως θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη και περιβαλλοντικούς παράγοντες, να είναι για παράδειγμα πιο αυξημένη η ενίσχυση στο φυσικό αέριο», λέει ο κ. Σαρηγιάννης. Για την αποφυγή της καύσης ξυλείας θα μπορούσε να υπάρξει μείωση των τιμολογίων του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε να χρησιμοποιηθεί πιο εκτεταμένα για θέρμανση. View full είδηση

Με αφορμή την Ημέρα της Γης που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου, το Compare the Market Australia αποκάλυψε την ποσότητα πλαστικών απορριμμάτων που παράγουν οι χώρες καθημερινά. Βάσει της μελέτης, μεγαλύτερος παραβάτης είναι η Κίνα με πάνω από 169 εκατομμύρια πλαστικά απόβλητα (κιλά), ακολουθούν οι ΗΠΑ (109,96 εκατομμύρια) και η Γερμανία (40,31 εκατομμύρια). Η Ελλάδα βρίσκεται 60η στη λίστα που παράγει 2,143,264 πλαστικά απόβλητα καθημερινά ενώ η Κύπρος βρίσκεται 112η στη λίστα με μόλις 297,246 κιλά κάθε μέρα. Νέα έρευνα από το comparethemarket.com.au αποκαλύπτει τις χώρες που είναι υπεύθυνες για την παραγωγή της μεγαλύτερης συνολικής ποσότητας πλαστικών απορριμμάτων σε κιλά την ημέρα και πως αυτό μεταφράζεται σε αριθμό πλαστικών μπουκαλιών. Για να συγκρίνουμε τα κιλά πλαστικών απορριμάτων που παράγει η κάθε χώρα το συγκρίνουμε με το βάρος 10 δημοφιλών σημείων ενδιαφέροντος τον Πύργο του Άιφελ, το Άγαλμα της Ελευθερίας, το Άγαλμα του Χριστού του Λυτρωτή, τις Πυραμίδες της Γκίζας, το Empire State Buildin, το Willis Tower, την Όπερα του Σίδνει, το Burj Khalifa, την Golden Gate Bridge και τον Πύργο της Πίζας για να τονιστεί ο αριθμός των φορών που θα μπορούσε να αναπαραχθεί το καθένα. Η Κίνα είναι ο χειρότερος παραβάτης με παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων που ισοδυναμεί σε 5,28 δισεκατομμύρια μπουκάλια την ημέρα και 1,92 τόνο ετησίως, που αντιστοιχεί σε 828,56 Αγάλματα της Ελευθερίας, ακολουθούμενη από τις ΗΠΑ που θα μπορούσαν να ξαναδημιουργήσουν το Άγαλμα της Ελευθερίας 538,71 φορές με βάση της παραγωγής πλαστικών μιας ημέρας. Οι 10 μεγαλύτεροι παραγωγοί απορριμμάτων πλαστικών φιαλών είναι: Χώρα Καθημερινή παραγωγή πλαστικών ανα άτομο(κ Πληθυσμός Τελικός αριθμός πλ. απορριμάτων (κιλά) Αριθμός μπουκαλιών 1λ που σπαταλούνται καθημερινά Αριθμός μπουκαλιών 1λ που σπαταλούνται κάθε χρόνο Κίνα 0.12 1.39δισ 169.12εκ 5.28δισ 1.92τον ΗΠΑ 0.34 328.23εκ 109.96εκ 3.43δισ 1.25τον Γερμανία 0.48 83.13εκ 40.31εκ 1.25δισ 459.89δισ Βραζιλία 0.17 212.55εκ 35.07εκ 1.09δισ 400.04δισ Πακιστάν 0.10 216.56εκ 22.30εκ 697.06εκ 254.43δισ Ιαπωνία 0.17 126.26εκ 21.59εκ 674.72εκ 246.27δισ Νιγηρία 0.10 200.96εκ 20.69εκ 646.85εκ 236.1δισ Αίγυπτος 0.18 100.38εκ 17.86εκ 558.40εκ 203.81δισ Τουρκία 0.21 83.42εκ 17.68εκ 552.72εκ 201.74δισ Ρωσία 0.11 144.37εκ 16.16εκ 505.30εκ 184.43δισ Η Γερμανία έρχεται στην τρίτη θέση και με βάση τη σπατάλη της χώρας, θα μπορούσε να ξαναδημιουργήσει 4,40 Πύργους του Άιφελ σε μια μέρα ή 197,53 Αγάλματα της Ελευθερίας. Η Ελλάδα βρίσκεται 60η στη λίστα εφόσον παράγει 2,143,264 πλαστικά απόβλητα καθημερινά και σπαταλάει 66,977,012 πλαστικά μπουκάλια 1 λίτρου κάθε μέρα. Βάσει αυτών των δεδομένων η Ελλάδα παράγει το βάρος του Αγάλματος της Ελευθερίας σχεδόν 6 φορές! Η Κύπρος βρίσκεται 112η στη λίστα παράγοντας μόλις 297,246 κιλά πλαστικών απορριμάτων κάθε μέρα και 9,288,956 πλαστικά μπουκάλια 1 λίτρου καθημερινά! Βάσει αυτών των δεδομένων η Κύπρος θα μπορούσε να παράξει σχεδόν δυο φορές την Όπερα του Σίδνεϊ με τον όγκο των πλαστικών μπουκαλιών που πετάει καθημερινά. Υπάρχουν πολλές τοποθεσίες που έχουν χαμηλό επίπεδο παραγωγής απορριμμάτων, όπως η Ινδία. Με 1,36 δισεκατομμύρια πληθυσμό η Ινδία σπαταλά τα λιγότερα από όλες τις τοποθεσίες που περιλαμβάνονται στη λίστα (0,01 κιλά). Αρκετές αφρικανικές χώρες, όπως η Μοζαμβίκη και η Τανζανία, διατηρούν επίσης χαμηλή παραγωγή πλαστικών απορριμμάτων. Ο Brett Mifsud, Γενικός Διευθυντής Household στο Compare the Market, δήλωσε: «Η ανακύκλωση πλαστικού, καθώς και άλλων υλικών, είναι απίστευτα σημαντική. Όσο περισσότερο πλαστικό ανακυκλώνεται και επαναχρησιμοποιείται κάθε μέρα, τόσο λιγότερες πρώτες ύλες θα βασίζονται, κάτι που με τη σειρά του θα κρατήσει χαμηλά τα αέρια του θερμοκηπίου και θα συμβάλει στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Όπως υπογραμμίζει η έρευνά μας, υπάρχουν περισσότερα που μπορούν να κάνουν οι χώρες για να περιορίσουν την παραγωγή πλαστικών και να προστατεύσουν το περιβάλλον». Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη μελέτη και για να δείτε πού κατατάσσεται η χώρα σας, επισκεφτείτε: https://www.comparethemarket.com.au/energy/a-skyline-of-waste/ View full είδηση

Οι πόλεις στην Πολωνία και την Ιταλία είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη για την ποιότητα του αέρα, ενώ οι πόλεις στη Σκανδιναβία και τη Βαλτική βρίσκονται στην καλύτερη θέση, σύμφωνα με νέα δεδομένα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) κυκλοφόρησε την τελευταία λίστα του για την ποιότητα του αέρα στα αστικά κέντρα, επαναλαμβάνοντας ότι σε ορισμένες πόλεις η ατμοσφαιρική ρύπανση εξακολουθεί να αποτελεί κίνδυνο για την υγεία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, 417.000 πολίτες από 41 ευρωπαϊκές χώρες έχασαν πρόωρα τη ζωή τους το 2018 λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, δηλαδή 60.000 λιγότεροι από μια δεκαετία νωρίτερα. Ευρωπαϊκή οδηγία ορίζει τη μέγιστη ανεκτή συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων στον αέρα ως 25 μg / m3 για το έτος, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει μια πολύ πιο αυστηρή κατευθυντήρια γραμμή στα 10 μg / m3. Τα λεπτά σωματίδια είναι ο ατμοσφαιρικός ρύπος με τον υψηλότερο αντίκτυπο στην υγεία, σε επίπεδα νόσησης και πρόωρου θανάτου. Η ευρωπαϊκή πόλη με την καλύτερη ποιότητα αέρα τα δύο προηγούμενα χρόνια αναδείχθηκε η Umea στη Σουηδία, όπου η συγκέντρωση σωματιδίων είναι κατά μέσο όρο 3,7 μg / m3. Ακολούθησε το Τάμπερε στη Φινλανδία (3,8 µg / m3) και το Funchal της Πορτογαλίας (3,8 µg / m3). Στην πρώτη δεκάδα βρίσκονται επίσης η Ουψάλα και η Στοκχόλμη, στη Σουηδία, το Ταλίν, η Νάρβα και το Τατού της Εσθονίας, το Μπέργκεν και το Τρόντχαϊμ στη Νορβηγία και η ισπανική πόλη της Σαλαμάνκα. Στον αντίποδα, η πόλη με τη χειρότερη ποιότητα αέρα βρέθηκε να είναι η Nowy Sacz στην Πολωνία, με τη μέση συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων να φτάνει τα 27,3 μg / m3. Ακολουθεί η Κρεμόνα στην Ιταλία με 25,9 µg / m3 και η Slavonski Brod της Κροατίας (25,7 µg / m3). Τέσσερις άλλες πόλεις της Πολωνίας, οι Zgierz, Piotrkow Trybunalsi, Zory και η Κρακοβία, τρεις ιταλικές, (Vicenza, Brescia και Pavia) και η βουλγαρική πόλη Veliko, καταλαμβάνουν τις υπόλοιπες θέσεις με τις χειρότερες 10 πόλεις. Η Αθήνα καταγράφει μία μέση τιμή με 13,23 μg/m3. Ο ΕΟΠ χρησιμοποίησε την ημερήσια συγκέντρωση λεπτών σωματιδίων 300 πόλεων για τον υπολογισμό της μέσης ετήσιας συγκέντρωσης. Σημειώνεται δε, ότι οι Βρυξέλλες παραπέμπουν τα κράτη μέλη στο δικαστήριο για θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τον Νοέμβριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η Ιταλία εμφανίζει συστηματικά παρατυπίες και παραβιάζει επίμονα την οδηγία της ΕΕ που καθορίζει τα ημερήσια και ετήσια όρια για την ποσότητα επιβλαβών λεπτών σωματιδίων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε επίσης την Πολωνία και τη Γαλλία. Πράσινο 0-10/ Κίτρινο 10-15 /Μπλε 15-25 /Κόκκινο 25-35 Με πληροφορίες του EEA/Euronews Δείτε τον χάρτη εδώ: https://public.tableau.com/app/profile/european.environment.agency/viz/City_AQ_Viewer/Dashboard1 View full είδηση

Η αποτελεσματική ενίσχυση της δέσμευσης και των δράσεων για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά στην περιοχή της Μεσογείου, με βάση τις αρχές της κυκλικής οικονομίας, τέθηκε στο επίκεντρο του Συμφώνου Συνεργασίας που υπέγραψαν το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και ο Κύκλος των Μελών Κοινοβουλίων της Μεσογείου για την Αειφόρο Ανάπτυξη (COMPSUD) στην Αθήνα. Όπως ανακοινώθηκε, το Σύμφωνο Συνεργασίας έχει ως στόχο να παρουσιάσει σημαντικά αποτελέσματα και επιτεύγματα του έργου που αφορούν ολόκληρο τον κύκλο διαχείρισης των θαλάσσιων απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένης της παρακολούθησης, του σχεδιασμού και της υλοποίησης μέτρων για την καταπολέμηση της θαλάσσιας ρύπανσης που οφείλεται σε αυτά. Τα δύο μέρη υπέγραψαν το Σύμφωνο σε μία υψηλού επιπέδου ειδική Συνεδρία του Διεθνούς Συνεδρίου του έργου “Interreg Med Plastic Busters MPAs” με τίτλο “Plastic Busters MPAs consolidates efforts to slash marine plastic pollution in Mediterranean Marine Protected Areas”, που πραγματοποιήθηκε στο Ζάππειο. Το παρόν εκ μέρους της ελληνικής πολιτείας έδωσε η Δρ. Διονυσία-Θεοδώρα Αυγερινοπούλου, Βουλευτής, Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος και της Υποεπιτροπής Υδατικών Πόρων της Βουλής, που αποτελεί ενεργό μέλος του COMPSUD. Ενώ, τη Συνεδρία άνοιξαν, ο πρόεδρος του COMPSUD, Καθ. Moh Rejdali ο οποίος και υπέγραψε το Σύμφωνο Συνεργασίας, με την κα Tatjana Hema, Συντονίστρια του Σχεδίου Δράσης για την Μεσόγειο των Ηνωμένων Εθνών. Όπως δήλωσε η κα Hema: «Το πρόγραμμα συμβάλει σημαντικά στην ευαισθητοποίηση όλων των εμπλεκομένων για τον περιορισμό της μόλυνσης στις Θαλάσσιες Προστατευόμενες Περιοχές». Όπως είπε: «Είναι σημαντικό να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να η Μεσόγειος να καταστεί μία περιοχή με στιβαρή δέσμευση για την προστασία του περιβάλλοντος». «Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας προκειμένου να επιτύχουμε τους στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας ότι: «Δε θα κερδίσουμε αυτή την μάχη εάν δεν συνεργαστούμε». Μάλιστα, η κα Hema τόνισε την ανάγκη ανάληψης πρωτοβουλιών από τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους μέσω του COMPSUD, ενώ εξέφρασε την πεποίθηση ότι η συμβολή θα είναι σημαντική στο πλαίσιο των διεθνών δράσεων και προγραμμάτων. «Ο απώτερος στόχος είναι να μειώσουμε δραστικά την πλαστική μόλυνση μέχρι το 2030», με την προώθηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και τις πρακτικές της επανάκτησης, επανάχρησης και ανακύκλωσης των απορριμμάτων», δήλωσε απ΄ την πλευρά του ο κ. Rejdali: «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας, ωστόσο υπάρχει η ισχυρή βούληση να εργαστούμε για την επίτευξη των στόχων μας», τόνισε. «Αν και η περιοχή μας, η Μεσόγειος, είναι μία από τις πλέον ταραγμένες, ταυτόχρονα είναι και μία από τις πλέον πρωτοπόρες σε ζητήματα περιβαλλοντικής προστασίας», δήλωσε ο καθηγητής Μιχαήλ Σκούλλος, πρόεδρος MIO-ECSDE και γενικός γραμματέας COMPSUD, ο οποίος συντόνισε το πρόγραμμα και τη Συμφωνία. «Είμαστε εδώ για να στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα καθώς το Σύμφωνο που υπογράφηκε σήμερα στην Αθήνα, υποστηρίζει έμπρακτα όσα προβλέπει Η Σύμβαση για την Προστασία της Μεσογείου από τη Ρύπανση και τα Πρωτόκολλά της», ανέφερε ο καθηγητής. Ενώ, όπως τόνισε: «Χρειάζεται να ενισχύσουμε τους δεσμούς όσων ενδιαφέρονται για το μέλλον του πλανήτη και όλων όσων χαράσσουν πολιτική, και αυτοί δεν είναι άλλοι από τους εκπροσώπους των εθνικών κοινοβουλίων». επισημαίνοντας την ανάγκη προώθησης της εκπαίδευσης στα εν λόγω ζητήματα. Σημειώνεται, ότι το Διεθνές Συνέδριο συνδιοργανώνεται από το ελληνικό υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης για το Περιβάλλον, τον Πολιτισμό και την Αειφόρο Ανάπτυξη (MIO-ECSDE) και το Πανεπιστήμιο της Σιένα. View full είδηση

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανήρτησε προς δημόσια διαβούλευση το «Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΠΕΑΡ)» (http://www.opengov.gr/minenv/?p=10539). Η Ελλάδα αποκτά έτσι, όπως αναφέρει το ΥΠΕΝ, για πρώτη φορά συνεκτικό σχέδιο αντιμετώπισης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ακολουθώντας τις επιταγές της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας. Το σχέδιο εντάσσεται στην περιβαλλοντική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για καθαρό αέρα, η οποία έχει στόχο να μειώσει τους κινδύνους για την υγεία και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η ατμοσφαιρική ρύπανση σε αστικές περιοχές προβλέπεται ότι θα είναι η κορυφαία περιβαλλοντική αιτία θανάτων παγκοσμίως μέχρι το 2050. Το ΕΠΕΑΡ περιλαμβάνει πρωτοβουλίες που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων που τέθηκαν από τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία σχετικά με τη μείωση των εθνικών εκπομπών για τους εξής ρύπους: Διοξείδιο του θείου (SO2), οξείδια του αζώτου (NOx), πτητικές οργανικές ενώσεις εκτός του μεθανίου (NMVOC), αμμωνία (NH3) και αιωρούμενα σωματίδια ΑΣ2,5. Οι πολιτικές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που περιέχονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Ελέγχου Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης: Απόσυρση λιγνιτικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Ηλεκτρική Διασύνδεση αυτόνομων νησιωτικών συστημάτων Αύξηση του μεριδίου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή Βελτίωση ενεργειακής απόδοσης κτηρίων Προώθηση της ηλεκτροκίνησης View full είδηση

Οι 22 από τις 30 πιο μολυσμένες πόλεις παγκοσμίως βρίσκονται επίσης στην Ινδία. Η Ινδία διαθέτει επτά από τις δέκα πόλεις του κόσμου με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, σύμφωνα με νέα έκθεση, με τις κινεζικές πόλεις αντιθέτως να παρουσιάζουν αξιοσημείωτη βελτίωση. Το Γκούρουγκραμ, ένα προάστιο της ινδικής πρωτεύουσας Νέο Δελχί, είναι η πιο μολυσμένη πόλη του κόσμου, σύμφωνα με την Greenpeace και την εταιρεία λογισμικού AirVisual, με μέσο δείκτη ποιότητας του αέρα 135,8 το 2018, σχεδόν τριπλάσιο από το προτεινόμενο όριο. Ο δείκτης αυτός βασίζεται στα επίπεδα των ιδιαίτερα μικρών σωματιδίων με διάμετρο μικρότερη των 2,5 μικρομέτρων, ονόματι ΡΜ2.5, και κατά τη διάρκεια δύο μηνών του περασμένου έτους, το προάστιο σημείωσε επίδοση πάνω από 200. Σύμφωνα με την έκθεση, η ατμοσφαιρική ρύπανση θα προκαλέσει περίπου επτά εκατομμύρια πρόωρους θανάτους παγκοσμίως το επόμενο έτος και θα έχει σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο. «Η ατμοσφαιρική ρύπανση κλέβει τα μέσα διαβίωσής μας και το μέλλον μας», δήλωσε ο Γιεμπ Σάνο, εκτελεστικός διευθυντής της Greenpeace Νοτιοανατολικής Ασίας. «Εκτός από τις ανθρώπινες ζωές που χάνονται, υπάρχει ένα εκτιμώμενο παγκόσμιο κόστος 225 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε χαμένη εργασία και τρισεκατομμύρια σε ιατρικό κόστος. Αυτό έχει τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία μας και στα πορτοφόλια μας», πρόσθεσε. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στη Νότια Ασία. Δεκαοκτώ από τις είκοσι πιο μολυσμένες πόλεις στον κόσμο βρίσκονται στην Ινδία, το Πακιστάν ή το Μπαγκλαντές, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πληθυσμιακών κέντρων της Λαχώρης, του Δελχί, και της Ντάκα, τα οποία πέρυσι βρέθηκαν στην δέκατη, ενδέκατη και δέκατη έβδομη θέση, αντίστοιχα. «Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι ότι ο κοινός ένοχος σε ολόκληρο τον πλανήτη είναι η καύση ορυκτών καυσίμων, που επιδεινώθηκε από την αποψίλωση των δασών μας», δήλωσε ο Σάνο. Ενώ οι χώρες της Νότιας Ασίας, μαζί με την Κίνα, είναι αυτές που πλήττονται χειρότερα, η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα. Κάθε πόλη που περιλαμβάνεται στην έκθεση από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική υπερέβη τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας για τα PM2.5, όπως και το 99% των πόλεων στη Νότια Ασία, το 95% στη Νοτιοανατολική Ασία και το 89% στην Ανατολική Ασία. Ένα φωτεινό σημείο της έκθεσης ήταν η Κίνα, που ήταν μέχρι πρόσφατα ο παγκόσμιος ηγέτης αστικής ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι μέσες συγκεντρώσεις ρύπων μειώθηκαν στις κινεζικές πόλεις κατά 12% από το 2017 έως το 2018, ενώ η πρωτεύουσα Πεκίνο έχει πέσει από τις 100 πιο μολυσμένες πόλεις μετά από συντονισμένες προσπάθειες για τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Αν και η Κίνα σημείωσε βελτίωση, ωστόσο, πολλές γειτονικές χώρες υπέστησαν σημαντικές αυξήσεις της ρύπανσης, συμπεριλαμβανομένης της Ινδονησίας, της Νότιας Κορέας, του Βιετνάμ και της Ταϊλάνδης. View full είδηση

Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε που νεκρός φυσητήρας βρέθηκε στη Μύκονο. Κατά την αυτοψία, οι ερευνητές νόμισαν ότι στο στομάχι της βρίσκονταν ένα μικρό φαλαινάκι ή ένα τεράστιο καλαμάρι. Στην πραγματικότητα εκεί εντοπίστηκε μια πλαστική μάζα από 100 πλαστικές σακούλες που ευθύνονταν για τον θάνατο του φυσητήρα. Η Ελλάδα, η χώρα με τα 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, που ο μεγάλος της πλούτος είναι η θάλασσα, βρίσκεται κι αυτή αντιμέτωπη με το μεγάλο πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά. Έρευνα που διεξήχθη για την πυκνότητα και σύσταση των απορριμμάτων στον βυθό τριών κόλπων της Ελλάδας (Σαρωνικός, Πατραϊκός, Εχινάδων), ενός της Ρουμανίας (Κοστάντζα) κι ενός της Κύπρου (Λεμεσού) έδειξε, σύμφωνα με το WWF Ελλάς, πως οι περιοχές της Ελλάδας είχαν μεγαλύτερη πυκνότητα απορριμμάτων στον βυθό σε σχέση με τις άλλες περιοχές. Ο βυθός του Σαρωνικού ήταν αυτός με τη μεγαλύτερη πυκνότητα. Αξίζει να σημειωθεί πως το 95% σχεδόν των απορριμμάτων που βρέθηκαν στον Σαρωνικό ήταν πλαστικά. Σε άλλη παρόμοια έρευνα σε Κυκλάδες και Ευβοϊκό, επίσης εντοπίστηκε πως τα πλαστικά απορρίμματα ήταν τα συνηθέστερα απορρίμματα που ‘αλιεύτηκαν’ από τον βυθό των συγκεκριμένων περιοχών. Σύμφωνα με έρευνα καταγραφής απορριμμάτων σε 80 παραλίες της Ελλάδας, τα πλαστικά είναι η πλέον κοινή κατηγορία απορριμμάτων που εντοπίστηκε. Το 43-51% των απορριμμάτων που καταγράφηκαν στην έρευνα ήταν πλαστικά, το 13-18% χαρτί και το 7-12% αλουμίνιο. Βάσει πρόσφατης έρευνας στο πλαίσιο του προγράμματος Life Debag, στο τοπ-10 των απορριμμάτων που εντοπίστηκαν στις παραλίες της Σύρου περιλαμβάνονται αποτσίγαρα, μικρά και μεγάλα κομμάτια πλαστικών, καλαμάκια και αναδευτήρες, πλαστικές συσκευασίες τροφίμων, πλαστικά καπάκια, πλαστικές σακούλες και πλαστικά ποτήρια. Οι Έλληνες καταναλώνουν 1 δισ. πλαστικά μπουκάλια ετησίως Επιπρόσθετα, η οργάνωση Seas at Risk εκτίμησε την κατανάλωση πλαστικών μιας χρήσης στις χώρες της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και στην Ελλάδα. Σύμφωνα λοιπόν με τις μετριοπαθέστερες εκτιμήσεις, στην Ελλάδα καταναλώνονται κάθε χρόνο περίπου 1 δισ. πλαστικά μπουκάλια και 300 εκατομμύρια πλαστικά ποτήρια και καπάκια, ενώ μόνο στα ταχυφαγεία εκτιμάται ότι κάθε χρόνο καταναλώνονται σχεδόν 1 δισ. πλαστικά καλαμάκια. Όπως σχολιάζει το WWF Ελλάς, με αφορμή την έρευνά του για την πλαστική ρύπανση στη Μεσόγειο, η ρύπανση από πλαστικά μόλις τώρα άρχισε να μπαίνει στο δημόσιο διάλογο, αλλά με τρόπο αποσπασματικό και κυρίως μέσα από κατακερματισμένες δράσεις ενημέρωσης. «Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και το μέτρο εισαγωγής τέλους στη λεπτή πλαστική σακούλα μιας χρήσης αντιμετωπίστηκε ως ένας ακόμη φόρος στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης κι όχι ως ένα πρώτο βήμα για την μείωση των επιπτώσεων που η πλαστική ρύπανση φέρνει στο θαλάσσιο οικοσύστημα», αναφέρει η περιβαλλοντική οργάνωση. Η ευαισθητοποίηση των πολιτών παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Στο Ευρωβαρόμετρο 388 (Ιούνιος 2014), το 94% των Ευρωπαίων δηλώνουν ότι χρειάζονται περισσότερο ενημέρωση για τα είδη πλαστικών που ανακυκλώνονται, ενώ στο Ευρωβαρόμετρο 468 (Νοέμβριος 2017) προκύπτει πως οι πολίτες δεν είναι τόσο ευαισθητοποιημένοι όσο θα μπορούσε. Για παράδειγμα, μόλις το 34% των Ευρωπαίων δηλώνει ότι αποφεύγει την αγορά πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης. Το ποσοστό για τους Έλληνες είναι ακόμα μικρότερο και μόλις φτάνει το 24%, δείγμα του ότι απαιτείται περισσότερη προσπάθεια για την ευαισθητοποίηση και την ανάληψη δράσης εκ μέρους των πολιτών. Αλλά και σε επίπεδο πολιτικής, υπάρχουν πολλά που πρέπει να γίνουν, τονίζει η ΜΚΟ. «Καταρχάς», σημειώνει, «δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποιος σχεδιασμός για τη λήψη μέτρων με σκοπό την αποτροπή εισόδου πλαστικών απορριμμάτων στο θαλάσσιο περιβάλλον. Η εισαγωγή του τέλους πλαστικής σακούλας έγινε μόνο έπειτα από απαίτηση της Κομισιόν και με πολύ ‘χαλαρούς’ όρους (τέλος μόλις 0,04€ το 2018 και 0,09€ το 2019, όταν πχ. σε Ολλανδία και Ιρλανδία η χρέωση φτάνει τα 0,25€ και 0,22€ αντίστοιχα)». Μετεξεταστέοι στη διαχείριση πλαστικών σκουπιδιών Στη διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων, η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τη βάση. Σύμφωνα με το WWF Ελλάς, η κακή διαχείριση γενικότερα των στερεών απορριμμάτων, το χαμηλό ποσοστό ανακύκλωσης πλαστικών κι ακόμα χειρότερα η ύπαρξη ανεξέλεγκτων και παράνομων χώρων απόθεσης απορριμμάτων, είναι μόνιμες αιτίες διοχέτευσης πλαστικών στο Αιγαίο, στο Ιόνιο, στη Μεσόγειο. Η Ελλάδα εξακολουθεί να πληρώνει πρόστιμα στην ΕΕ για την μη αποκατάσταση παράνομων χωματερών. Επιπλέον, εκτιμάται ότι μόλις το 20% των πλαστικών απορριμμάτων ανακυκλώνεται, ενώ το υπόλοιπο καταλήγει σε ΧΥΤΑ ή χωματερές. Το ποσοστό ανακύκλωσης πλαστικών στην Ελλάδα είναι ένα από τα χειρότερα ποσοστά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πηγές Sperm whale: death by 100 plastic bags, http://oceanwildthings.com/2012/06/sperm-whale-death-by-100-plastic-bags/ (last access: 18.05.2018) Ioakeimidis, C., et al. A comparative study of marine litter on the seafloor of coastal areas in the Eastern Mediterranean and Black Seas. Mar. Pollut. Bull. (2014) Papadopoulou, K.-N., Anastasopoulou, A., Mytilineou, C. H., Smith, C. J., and Stamouli, C. (2015). “Seabed marine litter, comparison of 4 Aegean trawling grounds,” in Proceedings of 11th Panhellenic Symposium of Oceanography and Fisheries (Lesvos), 381–385. S. Kordella , M. Geraga , G. Papatheodorou , E. Fakiris & I. M. Mitropoulou (2013). Litter composition and source contribution for 80 beaches in Greece, Eastern Mediterranean: A nationwide voluntary clean-up campaign, Aquatic Ecosystem Health & Management, 16:1, 111-118 Seas at Risk, Single-use plastics and the marine environment: Leverage points for reducing single-use plastics (2017) Flash Eurobarometer 388 – June 2014, Attitudes of Europeans towards Waste Management and Resource Efficiency Special Eurobarometer 468 - October 2017 , Attitudes of European citizens towards the environment View full είδηση

Τα παιδιά εκτίθενται σε 30% περισσότερη ατμοσφαιρική ρύπανση, σε σχέση με τους ενήλικες, καθώς το χαμηλότερο ύψος οδηγεί σε μεγαλύτερη έκθεση στα καυσαέρια των αυτοκινήτων, σύμφωνα με νέα έκθεση της περιβαλλοντικής ΜΚΟ Global Action Plan. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της βρετανικής Telegraph, το οποίο επικαλείται το Naftemporiki.gr, οι γονείς καλούνται να επιλέξουν πιο ήσυχους δρόμους για να προστατεύσουν τα παιδιά από τον τοξικό αέρα, καθώς και να μειώσουν τη χρήση των Ι.Χ., επειδή η ρύπανση μέσα στα οχήματα είναι κατά 50% υψηλότερη από ό,τι στο πεζοδρόμιο. Η εισπνοή μολυσμένου αέρα αυξάνει τον κίνδυνο για προβλήματα υγείας στους νέους, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών παθήσεων και άσθματος, και πιθανώς επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξη των πνευμόνων τους. Ωστόσο, η έκθεση των νέων στη ρύπανση είναι 2,5 φορές χαμηλότερη αν ακολουθήσουν μια διαδρομή κατά μήκος ήσυχων δρόμων, από ό,τι εάν περπατούν κατά μήκος πολυσύχναστων δρόμων, αποκαλύπτει η έρευνα. Η έρευνα εξέτασε παιδιά και ενήλικες σε τέσσερις πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου, το Μάντσεστερ, το Λιντς, τη Γλασκώβη και το Λονδίνο. Οι συμμετέχοντες μετέφεραν μαζί τους ένα μετρητή ατμοσφαιρική ρύπανσης για δέκα λεπτά ενώ περπατούσαν κατά μήκος μιας ήσυχης διαδρομής, ενός πολυσύχναστου δρόμου, ή ταξιδεύοντας με αυτοκίνητο ή λεωφορείο σε κίνηση. Προηγούμενη ανάλυση από τη UNICEF Βρετανίας αποκάλυψε ότι ένα στα τρία παιδιά του Ηνωμένου Βασιλείου ζουν σε περιοχές με μη ασφαλή επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, γεγονός που θα μπορούσε να τους δημιουργήσει μακροχρόνια προβλήματα υγείας. Περίπου 4,5 εκατομμύρια παιδιά, συμπεριλαμβανομένων 1,6 εκατομμυρίων νέων ηλικίας πέντε ετών και κάτω, ζουν σε περιοχές με επίπεδα μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα 2,5 φορές πάνω από τα όρια ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. View full είδηση