Αναζήτηση στην κοινότητα

Στόχευση του ΕΠΣ Θήρας Βασικός στόχος του ΕΠΣ Θήρας είναι ο δραστικός περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, που συνδέεται άμεσα με την προστασία των σημαντικών αναπτυξιακών πόρων του Δήμου, όπως η γεωργική γη, το φυσικό περιβάλλον, οι αρχαιολογικοί χώροι και οι παραδοσιακοί οικισμοί. Παράλληλα, επιδιώκεται η δημιουργία ευνοϊκών προϋποθέσεων ανάπτυξης του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα -όπου σήμερα το νησί υστερεί- και η διαφοροποίηση του ανεπτυγμένου τουριστικού τομέα με την ενίσχυση εναλλακτικών μορφών τουρισμού και την ομαλότερη κατανομή των τουριστικών ροών στο χώρο και στο χρόνο. Για να ικανοποιηθεί αυτός ο διπλός στόχος προστασίας και ανάπτυξης με όρους βιωσιμότητας, προτείνονται συγκεκριμένες ζώνες υποδοχής δραστηριοτήτων, με κατάλληλους πολεοδομικούς όρους και περιορισμούς, ώστε να μπορεί να υλοποιηθεί μια πολιτική μείωσης ή απαγόρευσης νέων δραστηριοτήτων εκτός των συγκεκριμένων περιοχών. Σταδιακά θα προκύψει ένα περισσότερο ισορροπημένο πρότυπο χωρικής οργάνωσης και μια ευρύτερη οικονομική βάση επί της οποίας θα στηριχθεί η μελλοντική ανάπτυξη της Θήρας ως τουριστικού προορισμού υψηλού επιπέδου, αλλά και χώρου υποδειγματικής εφαρμογής ολοκληρωμένων πολιτικών προστασίας. Αναπτυξιακές παρεμβάσεις – Υψηλή Προστασία Σύμφωνα με τις προτάσεις του προκρινόμενου ΕΠΣ Θήρας: Το τοπίο διαρθρώνεται σε τοπιακές ενότητες, με ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά και φυσιογνωμία, ως υποδοχείς ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού και γεωργικής δραστηριότητας. Καθορίζονται τρεις επιμέρους περιοχές τοπίου καλλιέργειας αμπελιών, με προοπτική να εξελιχθούν σε ΠΟΠ, και συμπληρώνονται με μια επιπλέον ζώνη γεωργικής δραστηριότητας και συμβατών χρήσεων στην ανατολική ακτή της Θήρας. Καθορίζονται ζώνες δραστηριοτήτων τουρισμού-αναψυχής σε συγκεκριμένες παραθαλάσσιες περιοχές που ήδη λειτουργούν ως τουριστικές (Περίσσα, Μονόλιθος) ή προσφέρονται για μια πιο μακροπρόθεσμη ανάπτυξη (βόρεια της Οίας). Το Αεροδρόμιο ως πύλη εισόδου, συμπληρώνει ο προγραμματιζόμενος Νέος Επιβατικός / Εμπορικός Λιμένας στον γειτονικό Μονόλιθο. Δημιουργούνται έτσι οι προϋποθέσεις για την βιώσιμη ανάπτυξη μιας ζώνης παραγωγικών δραστηριοτήτων, logistics και εμπορικών λειτουργιών σε άμεση εξυπηρέτηση από τις μείζονες αυτές συγκοινωνιακές υποδομές του νησιού. Οικισμοί: Οριοθετήσεις – Προστασία – Επεκτάσεις Για την ανάδειξη και προστασία των οικισμών, καθώς και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, προτείνεται από το ΕΠΣ η οριοθέτηση των παραδοσιακών οικισμών προ του ’23 Θόλος, Φοινικιά και Ημεροβίγλι, που δεν έχουν μέχρι σήμερα οριοθετηθεί και η επανέγκριση του ορίου των 18 οριοθετημένων οικισμών. Για το σύνολο των παραπάνω οικισμών (με εξαίρεση τον οριοθετημένο οικισμό της Περίσσας) προτείνεται ζωνοποίηση σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχεδίου ΠΔ, που το ΥΠΕΝ έθεσε υπόψη των μελετητών. Επιπλέον, για τους οικισμούς που διαθέτουν Πολεοδομική Μελέτη, Θήρα (ΦΕΚ 852/Δ/1991) και Περίσσα (ΦΕΚ 428/Δ/1993) οι χρήσεις γης επικαιροποιούνται σύμφωνα με το ΠΔ 59/2018. Τέλος, με βάση τις ανάγκες που έχουν προκύψει από την εκτίμηση της χωρητικότητας για το έτος 2040 σε συνδυασμό με τις προτεινόμενες πολιτικές του ΕΠΣ, προτάθηκαν επεκτάσεις στους οικισμούς Οία, Φηρά και στους νέους οριοθετημένους οικισμούς Θόλο και Ημεροβίγλι. Στον πίνακα που ακολουθεί γίνεται σύγκριση των προτεινόμενων ζωνών από το ΕΠΣ με την υφιστάμενη ΖΟΕ (Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου), λαμβάνοντας υπόψη μόνο τα εμβαδομετρικά στοιχεία: ΖΟΕ ΠΡΟΤΑΣΗ ΕΠΣ Ζώνες Προστασίας 28,2% 66,7% Αναπτυξιακές Ζώνες 71,8% 33,3% Σημειώνεται ότι από Παρασκευή 15 Νοεμβρίου και για 5 ημέρες (ημερολογιακές) οι ενδιαφερόμενοι πολίτες / φορείς, θα μπορούν να παραθέτουν σχόλια / προτάσεις για το ΕΠΣ της Θήρας στην Πλατφόρμα Συμμετοχής που έχει δημιουργήσει η Γενική Γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στη διεύθυνση: https://polsxedia.ypen.gov.gr. Τονίζεται ότι η διαδικασία της διαβούλευσης θα πραγματοποιηθεί, όπως ορίζει η σχετική νομοθεσία, επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του ΕΠΣ Μυκόνου και δεν θα πρέπει να συγχέεται με την παράθεση σχολίων στην προαναφερόμενη πλατφόρμα του ΥΠΕΝ με την οποία για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να υποβάλλουν τις ιδέες και τις προτάσεις τους για τα προκρινόμενα σενάρια ανάπτυξης του πρώτου σταδίου εκπόνησης της μελέτης για την περιοχή τους.

Σε αναστολή έκδοσης αδειών δόμησης στην περιοχή της Kαλντέρας στη Σαντορίνη και στη Θηρασιά προχωρά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η σχετική ρύθμιση περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου. Συγκεκριμένα αναστέλλεται έως την έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου και όχι πέραν της 31ης Δεκεμβρίου 2025 η έκδοση οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια ή επεκτάσεις υφιστάμενων κτιρίων και πισινών ή άλλων υδάτινων επιφανειών. Για το σύνολο των υφιστάμενων κτισμάτων με χρήση τουρισμού – αναψυχής ή καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος στην συγκεκριμένη περιοχή οι ιδιοκτήτες εκπονούν μελέτης στατικής επάρκειας εντός δύο ετών από την έναρξη ισχύος του νέου νόμου. Η τήρηση της παραπάνω υποχρέωσης είναι αναγκαία για τη λειτουργία των μονάδων αυτών μετά την παρέλευση της ως παραπάνω προθεσμίας. Η Υπηρεσία Δόμησης θα διενεργήσει έως την 31η Δεκεμβρίου 2024 έλεγχο στο σύνολο των οικοδομικών αδειών που έχουν εκδοθεί την τελευταία πενταετία. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Απρίλιο συνέβη περιορισμένη κατολίσθηση στην Θηρασιά με τον δήμο να κηρύσσει τον Δήμο Θήρας σε κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες λήψης μέτρων προστασίας των κατοίκων του νησιού και των επισκεπτών. Η καλντέρα έχει επιβαρυνθεί υπέρμετρα τα τελευταία χρόνια από την αυθαίρετη δόμηση με κτίσματα τα οποία έχουν κατασκευαστεί σε πολλές περιπτώσεις χωρίς έλεγχο σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη σε σεισμούς περιοχή (και λόγω του ενεργού ηφαιστείου).

Δημοπρατήθηκαν το τελευταίο 15νθήμερο άλλες τρεις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων, σε Πάτρα, Σαντορίνη και Τήνο, ανεβάζοντας τις δημοπρατήσεις τέτοιων έργων σε 25 συνολικά στη χώρα μας. Αποκτάει τις αναγκαίες υποδομές στη διαχείριση των αποβλήτων, ώστε αυτή να γίνεται με τρόπο φιλικό στο περιβάλλον, σύμφωνα με τις κοινοτικούς στόχους. Έτσι αναμένεται να αυξηθούν τα ποσοστά ανακύκλωσης και να μειωθούν σημαντικά τα ποσοστά ταφής. Ο προϋπολογισμός των τριών έργων που δημοπρατήθηκαν ανέρχεται σε 68,5 εκατ. ευρώ. Η μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων της Πάτρας προϋπολογισμού 44,5 εκατ. ευρώ, είναι δυναμικότητας 53.000 τόνων σύμμεικτων αποβλήτων και 8.100 τόνων προδιαλεγμένων οργανικών αποβλήτων, ενώ περιλαμβάνει και τη λειτουργία του για 6 έτη. Δικαιούχος του έργου είναι ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Αποβλήτων των Δήμων της ΠΕ Αχαϊας και το έργο δημοπρατήθηκε από το Δήμο Πατρέων. Η μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων της Σαντορίνης και των λοιπών υποδομών, όπως ΧΥΤΥ, έχει προϋπολογισμό 17,5 εκατ. ευρώ και θα κατασκευαστεί με τη μέθοδο ΣΔΙΤ και ο ανάδοχος θα αναλάβει τη λειτουργία της για 27 έτη. Η μονάδα θα δέχεται όλα τα ρεύματα αποβλήτων και θα έχει συνολική δυναμικότητα 27.000 τόνους περίπου. Δικαιούχος του έργου είναι ο ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου και το έργο δημοπρατήθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Η μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων της Τήνου αφορά διαχείριση βιοαποβλήτων και δημιουργία ΧΥΤΥ. Έχει προϋπολογισμό 6,3 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνει τη λειτουργία για έξι έτη. Δικαιούχος και αυτού του έργου είναι ο ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου, ενώ το έργο δημοπρατήθηκε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων δήλωσε για το θέμα: «Καταφέραμε και έχουν δημοπρατηθεί 23 μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων οι οποίες θα συμβάλλουν στη μετάβαση από την ταφή των αποβλήτων, στην περιβαλλοντικά ορθή διαχείρισή τους, σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας που προβλέπουν οι κοινοτικές οδηγίες. Οι μονάδες θα συμβάλουν στη μείωση της ταφής αποβλήτων και στη μείωση της επιβάρυνσης των πολιτών από το τέλος ταφής ανά τόνο αποβλήτων. Τις περασμένες μέρες η Πάτρα, η Σαντορίνη και η Τήνος, δημοπράτησαν τις μονάδες διαχείρισης των αποβλήτων τους, ευχαριστούμε το ΦΟΔΣΑ Αχαΐας, το ΦΟΔΣΑ Νοτίου Αιγαίου, το Δήμο Πατρέων και την Περιφέρεια Νοτίου αιγαίου για τη συνεργασία τους. Συνεχίζουμε με νέες δημοπρατήσεις υποδομών διαχείρισης αποβλήτων τις επόμενες μέρες.»

Έναν πρωτοποριακό για την Ελλάδα χάρτη δημιούργησε μια αμερικανο-ελληνική επιστημονική ομάδα, η πρωτοτυπία του οποίου βρίσκεται στο ότι εφαρμόστηκε η μεθοδολογία της πλανητικής γεωλογίας για τη δημιουργία υποθαλάσσιων γεωμορφολογικών χαρτών για τη Σαντορίνη και τη γύρω περιοχή του Αιγαίου. Εφαρμόζοντας σε υποθαλάσσια δεδομένα της Ελλάδας γεωλογικές μεθόδους χαρτογράφησης που προορίζονται για άλλους πλανήτες, οι ερευνητές δημιούργησαν για πρώτη φορά στη χώρα μας ένα συνδυαστικό γεωμορφολογικό χάρτη, κλίμακας 1:100.000, του χερσαίου και θαλάσσιου ανάγλυφου για το ηφαιστειακό σύμπλεγμα Χριστιανών-Σαντορίνης-Κολούμπου. Επικεφαλής των ερευνητών, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό χαρτογραφίας «Journal of Maps», ήταν η Αλεξάντρα Χαφ της Σχολής Εξερεύνησης της Γης και του Διαστήματος του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αριζόνας, ενώ από ελληνικής πλευράς η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παρασκευή Νομικού του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Νομικού, «αυτός ο χάρτης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ενίσχυση των εκτιμήσεων επικινδυνότητας στη Σαντορίνη, η οποία αποτελεί σημαντικό τουριστικό προορισμό της Ελλάδας και παράλληλα χαρακτηρίζεται ως περιοχή με αυξημένο ηφαιστειακό και σεισμικό κίνδυνο. Παρουσιάζουμε αυτή τη μεθοδολογία ως εργαλείο για τη δημιουργία ομοιόμορφων γεωμορφολογικών χαρτών, οι οποίοι θα βοηθήσουν περαιτέρω στην αξιολόγηση των θαλάσσιων γεωκινδύνων». Οι γεωλογικοί χάρτες είναι θεμελιώδεις για την εκτίμηση των φυσικών κινδύνων, αλλά η ανάπτυξή τους για υποθαλάσσιες περιοχές είναι δύσκολη λόγω της έλλειψης φυσικής πρόσβασης στην περιοχή της μελέτης. Οι υποθαλάσσιοι γεωμορφολογικοί χάρτες χρησιμοποιούνται για να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με το γεωλογικό καθεστώς, αλλά και χωρικές πληροφορίες όσον αφορά τις γεωμορφές, τις σχετικές γεω-επικινδυνότητες και τη διαχείρισή τους. Τέτοιου είδους χάρτες δημιουργούνται από δεδομένα τηλεπισκόπησης, όπως τα ψηφιακά υψομετρικά μοντέλα (DEM), τα οποία όμως παρουσιάζουν περιορισμούς και φραγμούς στην υποθαλάσσια χαρτογράφηση. Οι νέες μέθοδοι πλανητικής γεωλογίας, σύμφωνα με τους ερευνητές, «ικανοποιούν την ανάγκη για μια ομοιόμορφη διαδικασία, η οποία θα θεραπεύει τις προκλήσεις στην υποθαλάσσια γεωμορφολογική χαρτογράφηση. Η υιοθέτηση της διαδικασίας και των λύσεων που περιγράφονται στην παρούσα μελέτη από την επιστημονική κοινότητα, θα επέτρεπε μια σειρά από ομοιόμορφους χάρτες, μια κοινή μεθοδολογία σύνταξης δεδομένων από Γεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών (GIS) και μια καθορισμένη αποτύπωση της υποθαλάσσιας γεωμορφολογίας. Αυτό θα διασφαλίσει την ακεραιότητα των δεδομένων των υποθαλάσσιων γεωμορφολογικών χαρτών, θα ενισχύσει τη μελλοντική επιστημονική έρευνα και θα βελτιώσει τόσο τον εντοπισμό, όσο και την ερμηνεία των θαλάσσιων γεωκινδύνων». Επιπλέον, η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται στην παραγωγή πλανητικών γεωλογικών χαρτών, μπορεί να αξιοποιηθεί ως εργαλείο για την ανάπτυξη μιας σειράς χαρτών, που θα είναι συγκρίσιμοι ανεξάρτητα από το εκάστοτε προσωπικό επεξεργασίας τους, τη μορφοποίηση των δεδομένων, τις τοποθεσίες ή τις κλίμακες. «Οι υποθαλάσσιοι γεωμορφολογικοί χάρτες που παράγονται από την πλανητική μεθοδολογία», σύμφωνα με την κ. Νομικού, «θα αυξήσουν τη βιωσιμότητα του εντοπισμού και της αξιολόγησης των θαλάσσιων γεωκινδύνων, σε περιοχές όπου μέχρι σήμερα έχουν γίνει ελάχιστες ως και καθόλου σεισμικές έρευνες και δειγματοληψίες. Η νέα μέθοδος μπορεί επίσης να μειώσει το κόστος των προτεινόμενων ερευνητικών αποστολών». Επιπλέον, πρόσθεσε, «ο νέος γεωμορφολογικός χάρτης της περιοχής θα αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές επιστημονικές προτάσεις γεωφυσικών αποστολών και, παράλληλα, θα είναι ένα εργαλείο προσέγγισης για την εκπαίδευση του κοινού σχετικά με την αόρατη δραστηριότητα των υποθαλάσσιων ηφαιστείων και ρηγμάτων. Σχεδιάζουμε να εφαρμόσουμε αυτόν τον χάρτη σε εκτιμήσεις φυσικού κινδύνου για τη Σαντορίνη, συμπεριλαμβανομένης της ταξινόμησης των κινδύνων με βάση την απόσταση από ηφαιστειακά κέντρα και επίκεντρα σεισμών». Η δημοσίευση της έρευνας εδώ: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/17445647.2021.1880980?src=&

Επιστολή στα αρμόδια Υπουργεία, στην οποία εκφράζει έντονη δυσαρέσκεια για την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών τους τελευταίους 8 μήνες στο νησί, η οποία έχει προκύψει μετά την εμπλοκή της υπηρεσίας Νεοτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, απέστειλε η Ένωση Ξενοδόχων Σαντορίνης. Συγκεκριμένα στην επιστολή η Ένωση αναφέρει: "Κύριοι Υπουργοί, Θέλουμε να εκφράσουμε την δυσαρέσκεια και την απογοήτευση μας για την αναστολή έκδοσης οικοδομικών αδειών που έχει επέλθει τους τελευταίους 8 μήνες από την Υπηρεσία Δόμησης (ΥΔΟΜ) Θήρας, λόγω της εμπλοκής στην διαδικασία αδειοδότησης της Υπηρεσίας Νεοτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Αττικής, Αν. Στερεάς και Κυκλάδων. Η Γενική Διεύθυνση Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων του ΥΠΠΟ όλως αιφνιδίως με το υπ. αρ. ΥΠΠΟΑ/ γδαμτε/535577/55842 της 04-10-2019 έγγραφο της με θέμα "Επισήμανση καθεστώτος προστασίας της νήσου Θήρας ως ιστορικού τόπου" ανακάλυψε την αρμοδιότητα της να γνωμοδοτεί παράλληλα με το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.) επί των μελετών που κατατίθενται στην ΥΔΟΜ Θήρας για την έκδοση οικοδομικών αδειών. Ουσιαστικά ζητά την αποστολή του συνόλου των μελετών που αφορούν ανεγέρσεις νέων οικοδομών καθώς και επεμβάσεις σε υφιστάμενα κτήρια, προς έγκριση από την Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και κατά συνέπεια το Τοπικό Συμβούλιο του ΥΠΠΟ. Για την Σαντορίνη καθώς και για τα υπόλοιπα νησιά αρμοδιότητας της ΥΔΟΜ Θήρας, (Ίο, Σίκινο, Φολέγανδρο, Ανάφη Θηρασία), ήταν έτσι κι αλλιώς μια δύσκολή, επώδυνη και χρονοβόρα διαδικασία η έκδοση οικοδομικής άδειας, εξαιτίας της δυσλειτουργίας του Σ.Α. αλλά και της υποστελέχωσης του Πολεοδομικού Γραφείου Θήρας. Πέραν της τεράστιας χρονικής καθυστέρησης που έχει επιφέρει η συγκεκριμένη απαίτηση της Εφορείας Νεοτέρων Μνημείων (ουσιαστικά σταματάει την νόμιμη δόμηση στην Σαντορίνη), θεωρούμε ότι είναι εσφαλμένη, διότι για την έγκριση νέων οικοδομών ή την επισκευή υφισταμένων, αρμόδιος φορέας είναι το ΥΠΕΝ μέσω του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (Σ.Α.), το οποίο συνεδριάζει στην Σαντορίνη κατά τακτά χρονικά διαστήματα, διεκπεραιώνοντας τις υποθέσεις και τις μελέτες που διαβιβάζονται προς αυτό. Εξυπακούεται ότι για τις μελέτες που αφορούν σε κηρυγμένα μνημεία ή βρίσκονται σε ζώνες προστασίας αυτών αλλά και για όλες τις μελέτες που αφορούν σε περιοχές εντός των αναθεωρημένων αρχαιολογικών χώρων, θα εξακολουθεί να έχει την ευθύνη της έγκρισης τους το ΥΠΠΟ μέσω της εκάστοτε Εφορείας Αρχαιοτήτων, όπως ίσχυε και ισχύει έως σήμερα . Να σημειώσουμε εδώ, ότι ο μέσος χρόνος για την έγκριση κάποιας μελέτης από το τοπικό Συμβούλιο των Νεοτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟ, στις μέχρι τώρα υποβαλλόμενες σε αυτό μελέτες είναι περίπου 2 χρόνια. Από το Οκτώβριο του 2019 που έγινε η παραπάνω υπενθύμιση της Γενικής Διεύθυνση Αναστήλωσης Μουσείων και Τεχνικών Έργων του ΥΠΠΟ προς την ΥΔΟΜ Θήρας, δεν έχει εκδοθεί καμία οικοδομική άδεια από πλήθος άνω των 250 κατατεθειμένων φακέλων (αν και έχουν την έγκριση του Σ.Α . Π. Θήρας). Είναι πλέον μεγάλο το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, αφού όχι μόνο δεν θα μπορούν να εκδοθούν οικοδομικές άδειες για ανέγερση, μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα, αλλά δεν θα μπορούμε ούτε να επισκευάζουμε, να εκσυγχρονίζουμε και να αναβαθμίζουμε τις ήδη υπάρχουσες υποδομές μας.

«Αυτό που συμβαίνει στη Βλυχάδα είναι ένα έγκλημα. Γεωλογικοί σχηματισμοί χιλιάδων ετών να καταστρέφονται. Δεν είναι μόνο η παράνομη δόμηση, αλλά και η νόμιμη. Αν θέλουμε να μείνει κάτι από τη Σαντορίνη, πρέπει να σταματήσουμε να τη χτίζουμε». Η οργή του δημάρχου Σαντορίνης Νίκου Ζώρζου είναι δικαιολογημένη. Σε μικρή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου, η Βλυχάδα είναι μία από τις πιο διάσημες παραλίες της Σαντορίνης λόγω του ιδιαίτερου ανάγλυφου των ηφαιστειακών βράχων που την περιβάλλουν. Η παραλία παρέμεινε για δεκαετίες μακριά από τη φρενήρη τουριστική ανάπτυξη του νησιού, με αποτέλεσμα να διατηρεί σχεδόν αναλλοίωτη τη γοητεία της. Τα τελευταία χρόνια, τέσσερις ξενοδοχειακές μονάδες ξεκίνησαν να δημιουργούνται στην περιοχή. Μετά, άρχισαν οι παρανομίες. Πλέον, η κατάσταση δείχνει να ξεφεύγει από τον έλεγχο. Σύμφωνα με καταγγελίες συλλόγων και φορέων του νησιού, από τον περασμένο Αύγουστο μια εταιρεία ξεκίνησε παράνομες εργασίες σχεδόν στην άκρη του γκρεμού, για να ανεγείρει υπόσκαφο ξενοδοχείο: εξ ολοκλήρου αυθαίρετο. Κλιμάκιο της ΔΟΥ και του ΙΚΑ που πραγματοποίησε αυτοψία στην περιοχή, διαπίστωσε ότι είχε ανεγερθεί ένα υπόσκαφο κτίσμα 250 τ.μ., με ολοκληρωμένο τον φέροντα οργανισμό και ανοίγματα στην πρόσοψη του γεωλογικού σχηματισμού προκειμένου να δοθεί θέα στην παραλία. «Περιττό να αναφερθεί ότι ουδεμία γεωλογική μελέτη δεν έχει υλοποιηθεί για τη συγκεκριμένη κατασκευή, άρα είναι άγνωστες οι επιπτώσεις που θα είχε η κατάρρευση τμήματος των ηφαιστειακών σχηματισμών», αναφέρουν σε κοινή τους ανακοίνωση οκτώ τουριστικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι του νησιού. Η οικοδομή είναι βεβαίως παράνομη, αυτό όμως δεν είναι το μόνο πρόβλημα. «Είναι ξεκάθαρο, βρίσκεται μέσα στη ζώνη 150 μέτρων από τον αιγιαλό, εκεί όπου η δόμηση απαγορεύεται» εξηγεί ο κ. Ζώρζος. «Ομως, η υπόθεση δεν τελειώνει εκεί. Η ίδια εταιρεία έχει εκδώσει νόμιμη οικοδομική άδεια για να χτίσει ακόμα 400 τ.μ. στο όριο της ζώνης απαγόρευσης, εκεί όπου επιτρέπεται. Ανησυχώ πολύ γιατί πλέον εκδίδονται άδειες στη Βλυχάδα και αυτό σημαίνει ότι το φυσικό ανάγλυφο θα αλλοιωθεί». Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι μόνο η παρανομία, αλλά και το νομικό πλαίσιο. Το 2012 ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος Νίκος Σηφουνάκης αποφάσισε να τροποποιήσει το προεδρικό διάταγμα προστασίας του νησιού, προκειμένου να αυστηροποιήσει τους όρους προστασίας του. Στην αρχική του μορφή, το διάταγμα πρότεινε να δημιουργηθεί στη Βλυχάδα μια μεγάλη αδόμητη ζώνη σε απόσταση 500 μέτρων από την παραλία. Το δημοτικό συμβούλιο της Σαντορίνης, υπό την πίεση πολιτών που διαμαρτύρονταν για την απαγόρευση, πρότεινε η ζώνη προστασίας να μειωθεί στα 200 μέτρα. Τελικά, το ΥΠΕΚΑ υποχώρησε έναντι των αρχικών του εξαγγελιών και το σχέδιο προεδρικού διατάγματος μείωσε τελικά τη ζώνη προστασίας στα 150 μέτρα. «Το διάταγμα πρέπει να τροποποιηθεί άμεσα και όλη η περιοχή της Βλυχάδας να προστατευθεί ως εθνικό πάρκο», λέει ο κ. Ζώρζος. «Σήμερα το 11% της Σαντορίνης είναι καλυμμένο από δόμηση, κάτι που μόνο με την Αττική μπορεί να συγκριθεί. Αυτό πρέπει κάπου να σταματήσει, ακόμα και εντελώς. Η Πολιτεία έχει ευθύνη να προστατεύσει τη Σαντορίνη πριν καταστραφεί εντελώς από τον τουρισμό». Στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγει και η ανακοίνωση οκτώ τουριστικών και πολιτιστικών φορέων του νησιού. «Το γεγονός ότι ασύδοτοι επιχειρηματίες έχουν στραφεί σε περιοχές που μέχρι τώρα ήταν ανεκμετάλλευτες, είναι ένα ακόμα δείγμα ότι η Σαντορίνη έχει φτάσει σε σημείο που αναπτύσσεται μόνο θυσιάζοντας τα τελευταία της κομμάτια προστατευμένης γης. Πρέπει να στραφούμε σε αποφάσεις και δράσεις που θα προστατέψουν το φυσικό κάλλος του τόπου μας, άλλωστε αυτό το φυσικό κάλλος είναι εκείνο που μας φέρνει στις πρώτες θέσεις τουριστικών προορισμών παγκοσμίως και δίνει δουλειά στις επιχειρήσεις και στα σπίτια μας». Πηγή: http://www.kathimerini.gr/883102/article/epikairothta/ellada/ektos-elegxoy-oi-paranomies-sth-vlyxada

"Η αγορά εξοχικής κατοικίας στη Μύκονο και στη Σαντορίνη είναι τέτοια, που ορισμένες φορές νομίζουμε ότι αφορά άλλη χώρα και όχι την Ελλάδα". Με τη φράση αυτή, μεσίτης που ασχολείται με τον χώρο ήθελε να καταδείξει τη διαφορά που καταγράφεται πλέον ανάμεσα στα δύο δημοφιλέστερα τουριστικά νησιά της χώρας και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Στη Μύκονο και στη Σαντορίνη η ζήτηση παραμένει ιδιαίτερα υψηλή και αποδίδεται σχεδόν αποκλειστικά στους ενδιαφερόμενους από το εξωτερικό, οι οποίοι, μάλιστα, συχνά ευνοούνται και από τη συναλλαγματική ισοτιμία. Η αποδυνάμωση του ευρώ σε σχέση με το δολάριο και τη βρετανική στερλίνα έχει καταστήσει την εγχώρια αγορά κατοικίας ιδιαίτερα ελκυστική για τους Αμερικανούς και τους Βρετανούς αγοραστές, οι οποίοι μπορούν όχι μόνο να επωφεληθούν από την πτώση των τιμών πώλησης των εξοχικών κατοικιών κατά μέσο όρο 40%-50% σε σχέση με το 2008, αλλά και από τη σημαντική ενίσχυση (έως 20%) της αγοραστικής τους δύναμης λόγω των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Γι αυτές τις περιπτώσεις αγοραστών, η απόκτηση μιας εξοχικής κατοικίας στην Ελλάδα συνιστά πραγματική ευκαιρία. Ωστόσο, όπως τονίζουν αρμόδιοι παράγοντες, αυτό αφορά κυρίως όσους ενδιαφέρονται για την αγορά κατοικίας με σκοπό ιδία χρήση. Σε αυτήν την περίπτωση, ο κίνδυνος είναι περιορισμένος και οι ευκαιρίες πραγματικές. Ετσι ερμηνεύεται και η στροφή όλο και περισσότερων προς τις πολυτελείς κατασκευές που προσφέρονται, ιδίως στα δύο δημοφιλέστερα νησιά των Κυκλάδων. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με σχετική έρευνα της εταιρείας πιστοποιημένων εκτιμητών GEOAXIS, κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο οι τιμές πώλησης των εξοχικών κατοικιών σε επιλεγμένα νησιά των Κυκλάδων μειώθηκαν 3% κατά μέσο όρο σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό εξάμηνο, ενώ η αντίστοιχη υποχώρηση κατά τη σύγκριση του 2014 προς το 2013 είχε διαμορφωθεί σε 10,4%. Αν όμως δεν περιλαμβάνονταν στην έρευνα η Μύκονος και η Σαντορίνη, η πτώση θα ήταν αισθητά μεγαλύτερη. Οπως αναφέρει στην «Κ» ο κ. Γιάννης Ξυλάς, διευθύνων σύμβουλος της GEOAXIS και πιστοποιημένος μηχανικός εκτιμητής RICS, "η Μύκονος εξακολουθεί και καταγράφει την υψηλότερη αξία κατοικιών με 2.185 ευρώ/τ.μ. Ακολουθεί η Σαντορίνη με 1.850 ευρώ/τ.μ. και στη συνέχεια η Πάρος με 1.815 ευρώ/τ.μ.". Οι τιμές πώλησης στην Τζια διαμορφώνονται σε 1.700 ευρώ/τ.μ. και στην Κύθνο σε 1.385 ευρώ/τ.μ. Σύμφωνα με την έρευνα, τη μεγαλύτερη πτώση καταγράφει η Κύθνος με 4,1% και ακολουθεί η Σαντορίνη με κάμψη της τάξεως του 3,5%. Στην Πάρο, η ετήσια πτώση των τιμών διαμορφώθηκε σε 2,9% και στην Τζια σε 2,4%. Τη μικρότερη πτώση καταγράφει η Μύκονος με μόλις 2,2%. Σημειωτέον ότι και στα πέντε νησιά υπάρχουν περιοχές/θέσεις ιδιαίτερων πλεονεκτημάτων και ακίνητα μοναδικής αρχιτεκτονικής και προδιαγραφών, για τα οποία οι ζητούμενες τιμές είναι πολύ υψηλότερες του μέσου όρου της αγοράς. Για παράδειγμα, στη Μύκονο σε περιοχές όπως η παραλία της Ψαρούς και στη Σαντορίνη σε περιοχές όπως το Ημεροβίγλι καταγράφηκαν ζητούμενες τιμές πώλησης μονοκατοικιών με παροχές (πισίνα κ.λπ.) έως 10.000 ευρώ/τ.μ. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/825868/article/oikonomia/real-estate/sta-yyh-h-zhthsh-gia-agora-katoikias-se-mykono-kai-santorinh-apo-to-e3wteriko

Εντυπωσιακές υποθαλάσσιες λίμνες ανθρακούχου νερού ανακάλυψαν επιστήμονες κάτω από το ηφαίστειο της Σαντορίνης στο πλαίσιο ερευνών που ξεκίνησαν το 2011 μετά την (ευτυχώς) πρόσκαιρη συσσώρευση μάγματος. Οι επονομαζόμενες «Λίμνες της Καλλίστης» είναι οι πρώτες υποθαλάσσιες λίμνες του είδους τους, αναφέρει η διεθνής ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση Nature Scientific Reports. Οι υποθαλάσσιες λίμνες είναι στρώματα πυκνού νερού που βυθίζονται στον πυθμένα της θάλασσας δίχως να αναμειγνύονται με το θαλασσινό νερό. Μέχρι σήμερα, όμως, όλες οι γνωστές υποθαλάσσιες λίμνες αποτελούνταν από νερό που εμπλουτίζεται με μεγάλες ποσότητες αλατιού, οπότε γίνεται πιο πυκνό από το νερό στο γύρω περιβάλλον. Αντιθέτως, οι Λίμνες της Καλλίστης στη Σαντορίνη σχηματίζονται λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε διοξείδιο του άνθρακα, εξηγεί ο Ριτς Καμίλι, ερευνητής του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Γουντς Χολ της Μασσαχουσσέτης. —Η ανακάλυψη των λιμνών Οι λίμνες ανακαλύφθηκαν σε βάθος 250 μέτρων από ρομποτικό υποβρύχιο που μελετούσε ένα μεγάλο ρήγμα στον πυθμένα μέσα στην καλδέρα του ηφαιστείου (ο κρατήρας κατέρρευσε στην γιγάντια έκρηξη που εξαφάνισε τον μινωικό πολιτισμό γύρω στο 1600 π.Χ. Το νησί της Σαντορίνης είναι ό,τι απέμεινε πάνω από την επιφάνεια του Αιγαίου). Συγκεκριμένα, οι έρευνες και οι επιτόπιες μετρήσεις εκτελέστηκαν από το ωκεανογραφικό σκάφος ΑΙΓΑΙΟ του ΕΛΚΕΘΕ, το βαθυσκάφος ΘΕΤΙΣ και ένα αυτόνομο υποβρύχιο ρομπότ. Οι επιτόπιες μετρήσεις έδειξαν ότι οι ημιδιαφανείς σχηματισμοί περιέχουν μεγάλες ποσότητες διαλυμένου διοξειδίου του άνθρακα και έχουν θερμοκρασία περίπου 5 βαθμούς υψηλότερη από το γύρω νερό. Οι λίμνες έχουν διάμετρο από ένα έως πέντε μέτρα και θεωρείται ότι η ζωή τους είναι εφήμερη. Επιπλέον, οι λίμνες είναι αρκετά όξινες και εχθρικές για τους περισσότερους μικροοργανισμούς. Δεν αποκλείεται όμως να φιλοξενούν μικρόβια που παράγουν άμορφο πυρίτιο: σωματίδια οπαλίου, ενός πολύτιμου ιριδίζοντος πετρώματος. Αυτό θα εξηγούσε την παράξενη, γαλακτερή και ιριδίζουσα εμφάνιση των υποβρύχιων στρωμάτων. H Παρασκευή Νομικού, λέκτορας Γεωλογικής Ωκεανογραφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, που μετείχε στην έρευνα μαζί με άλλους επιστήμονες, λέει στα ΝΕΑ πως οι λίμνες βρέθηκαν σε βάθος 250 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. «Είναι η πρώτη φορά που βρίσκονται τέτοιες λίμνες σε ηφαιστειακό πεδίο και δεν γνωρίζουμε αν υπάρχουν και αλλού. Είναι σημαντικό να μελετηθούν ακόμη περισσότεροι οι λίμνες ώστε να καταλάβουμε πώς συγκεντρώθηκαν εκεί οι ποσότητες του διοξειδίου του άνθρακα, πώς αυτό κυκλοφορεί και πώς συνδέεται με την τεκτονική της περιοχής». —Η πηγή του διοξειδίου του άνθρακα Οι επιστήμονες εικάζουν ότι το διοξείδιο του άνθρακα που συγκεντρώνονται στις υποβρύχιες λίμνες προέρχεται από τον πυθμένα. Το ηφαιστειακό σύμπλεγμα της Σαντορίνης είναι η το πιο ενεργό τμήμα του Ελληνικού Ηφαιστειακού Τόξου, κατά μήκος του οποίου η τεκτονική πλάκα της Αφρικής ασκεί πιέσεις κάτω από την πλάκα της Ευρασίας. Το διοξείδιο του άνθρακα ίσως προέρχεται από μάγμα που αποσυμπιέζεται. Μια άλλη εξήγηση είναι ότι προέρχεται από ασβεστολιθικά πετρώματα που βυθίζονται και υποβάλλονται σε ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες. Μέχρι την ανακάλυψη των λιμνών της Καλλίστης, επισημαίνει ο Δρ Καμίλι, οι επιστήμονες πίστευαν ότι το διοξείδιο του άνθρακα που αναβλύζει από τον πυθμένα απλώς διαλύεται στο θαλασσινό νερό. Η ανακάλυψη δείχνει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις το αέριο παραμένει εγκλωβισμένο σε ένα βαρύ στρώμα νερού που επικάθεται στον πυθμένα. Οι επιστήμονες εξηγούν ότι σε αυτή την περιοχή του Κεντρικού Αιγαίου συμβαίνουν μοναδικές γεωδυναμικές διεργασίες. Η καταβύθιση της αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας κάτω από την ευρωπαϊκή στο ύψος της Κρήτης δημιούργησε στην περιοχή της Σαντορίνης δύο μαγματικούς θαλάμους – έναν κάτω από την Καλντέρα και έναν κάτω από το Κολούμπο, το υποθαλάσσιο ενεργό ηφαίστειο που βρίσκεται σε απόσταση 6,5 χιλιομέτρων βορειοανατολικά της Σαντορίνης. Μέσα από το μάγμα εκλύεται το διοξείδιο του άνθρακα και άλλα αέρια όπως η αμμωνία, αλλά και μέταλλα, όπως ο χρυσός και το αντιμόνιο που δημιούργησαν τις “καμινάδες”. —Το ερευνητικό πρόγραμμα Το ερευνητικό πρόγραμμα έλαβε εξάλλου χρηματοδότηση και από το Πρόγραμμα Αστροβιολογίας της NASA, το οποίο μελετά ασυνήθιστα περιβάλλοντα στη γη τα οποία θα μπορούσαν να δώσουν μια εικόνα για τη ζωή σε άλλους πλανήτες. Στην έρευνα συμμετείχαν ειδικοί από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΛΚΕΘΕ, το Woods Hole Oceanographic Institution, το πανεπιστήμιο Girona, το Institut de Physique du Globe de Paris. Ειδικότερα, από ελληνικής πλευράς στη μελέτη συμμετείχαν η Παρασκευή Νομικού, η Αριάδνη Αργυράκη και ο Στέφανος Κίλλιας της Σχολής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, καθώς και ο Άγγελος Μαλλιός και ο Δημήτρης Σακελλαρίου του ΕΛΚΕΘΕ. Πηγή: http://www.econews.gr/2015/07/21/limnes-santorini-ifaisteio-123541/

Αρχαιολογική ανακάλυψη φέρνει τα πάνω - κάτω για την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης! - Τι αναφέρει η ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού - Τα νέα εντυπωσιακά ευρήματα Σε μια ανακάλυψη που αλλάζει κατά πολύ τα όσα ξέραμε μέχρι τώρα για την έκρηξη του ηφαιστείου προχώρησαν οι αρχαιολόγοι στην Σαντορίνη. Ξύλο ελιάς που βρέθηκε στις ανασκαφές οι οποίες συνεχίστηκαν και φέτος στον προϊστορικό οικισμό στη θέση «Κοίμηση Θηρασίας», που χρονολογείται στην Πρώιμη και Μέση Εποχή του Χαλκού, όταν η Θηρασία ήταν ακόμα ενωμένη με τη Θήρα, δίνει μια χρονολόγηση που μεταφέρει την έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης μερικές δεκαετίες πιο μετά από ό,τι εκτιμούσαν οι υποστηρικτές της υψηλής χρονολόγησης! Συγκεκριμένα, ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ως προς τα φετινά αποτελέσματα των ερευνών που έγιναν στον οικισμό ο οποίος «καταλαμβάνει την κορυφή και τα ανώτερα πρανή επιβλητικού λόφου στο νότιο άκρο της σημερινής Θηρασίας, στο φρύδι της προεκρηξιακής καλδέρας», αναφέρει: «Συμπαρασύρει» και την Μινωική έκρηξη «Σημαντική επιτυχία της έρευνας στη Θηρασία είναι η ανεύρεση και χρονολόγηση ξύλου ελιάς από την τελευταία στρωματογραφική φάση πριν την έκρηξη. Η ραδιοχρονολόγηση και δενδροχρονολόγηση από τους R. Hodgins και Ch. Pearson (Πανεπιστήμιο Αριζόνας, Τucson) υποδεικνύει με την εφαρμογή μιας νέας καμπύλης βαθμονόμησης την απόλυτη χρονολόγηση του ξύλου της Θηρασίας στον πρώιμο 16ο αι. π.Χ. και κατά συνέπεια μία χρονολόγηση της μινωικής έκρηξης μερικές δεκαετίες μετά από ό,τι οι υποστηρικτές της υψηλής χρονολόγησης θεωρούσαν έως τώρα». Εντυπωσιακά όμως είναι και τα υπόλοιπα ευρήματα της φετινής έρευνας, οι ανασκαφικές τομές της οποίας διανοίχθηκαν «στη νότια πλευρά του λόφου της Κοίμησης, στην ίδια ισοϋψή με άλλα κτίρια του οικισμού που εντοπίστηκαν τις προηγούμενες περιόδους, δηλαδή το μεγάλο ελλειψοειδές κτίσμα και τις μικρότερες κατασκευές, φωλιασμένες με μεγάλη ευρηματικότητα στον μυχό των ηφαιστειακών βράχων». Όπως αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ, «η ανασκαφική έρευνα επικεντρώθηκε σε σημείο όπου κατά την γεωφυσική έρευνα είχαν εντοπιστεί πιθανά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα εγκιβωτισμένα στα στρώματα της μινωικής έκρηξης. Πράγματι από την πρώτη ώρα της ανασκαφής μέσα στην τέφρα και την ελαφρόπετρα φάνηκαν ισχυρότατοι τοίχοι, ευθύγραμμοι, επιμελημένης κατασκευής εκ των οποίων ο ένας ήταν μήκους περίπου 7 μέτρων». Η χρονολογία του οικισμού «Ο σημαντικότερος ανεσκαμμένος χώρος», συνεχίζει η ανακοίνωση, «κατέβαινε ανασκαφικά σε βάθος δύο μέτρων και με την εύρεση θρανίου που διατρέχει όλο το μήκος του νότιου τοίχου έδωσε ενδιαφέροντα στοιχεία για τη χρήση του χώρου. Η γενική όψη της κατασκευής αυτής και των ευρημάτων της είναι σημαντικά διαφορετική από τις γνωστές έως τώρα του οικισμού. Οι μεγάλοι ευθύγραμμοι τοίχοι και η σχετικά έντονη παρουσία της μεσοκυκλαδικής κεραμικής σε αδιατάρακτα στρώματα υποδεικνύουν ότι πιθανότατα βρισκόμαστε σε ευρύ μεσοκυκλαδικό ορίζοντα (2000-1700 π.Χ. περίπου), που ίσως ενσωματώνει προγενέστερες ισχυρές κατασκευές της Πρωτοκυκλαδικής περιόδου. Ακόμη είναι νωρίς για εικασίες ως προς τον χαρακτήρα των τοίχων, αν αποτελούσαν δηλαδή τμήμα αμυντικού περιβόλου ή τμήμα οικιών», σημειώνεται στην ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ. Σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι στη φετινή έρευνα διασαφηνίστηκαν τα στρώματα και τα δάπεδα σε άνδηρο στο κέντρο περίπου ανασκαμμένου οικισμού, γεγονός που φέρει τη Θηρασία, ενωμένη με τη Θήρα την περίοδο μελέτης, χρονολογικά και οικιστικά να στους αντίστοιχους αιγαιακούς οικισμούς, όπως κυρίως του Ακρωτηρίου αλλά και του Σκάρκου Ίου, καθώς και του Δασκαλειού Κέρου. Η ανασκαφή διεξάγεται υπό την ευθύνη των Κ. Σμπόνια (Ιόνιο Πανεπιστήμιο), Ι. Τζαχίλη (Πανεπιστήμιο Κρήτης) και Μ. Ευσταθίου (Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων), με τη συνεργασία διεπιστημονικής ομάδας ερευνητών και την υποστήριξη του Δήμου Θήρας, του INSTAP και της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.

Στις 9 Ιουλίου 1956 σημειώθηκε ένας πολύ ισχυρός και καταστροφικός σεισμός μεγέθους 7,5 Ρίχτερ, με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Αμοργού, Ανύδρου και Ανάφης. Τα περιορισμένα μέσα της εποχής είχαν ως αποτέλεσμα οι γνώσεις μας για τον σεισμό αυτό να είναι λίγες και ο ακριβής εντοπισμός του επίκεντρου, αδύνατος. Εξήντα επτά χρόνια μετά, μια διεθνής ωκεανογραφική αποστολή επιχειρεί να εντοπίσει, με τη βοήθεια εξελιγμένου ρομπότ, πληροφορίες για αυτόν τον ισχυρότερο σεισμό της Μεσογείου τα τελευταία 200 χρόνια. Δεν ήταν μόνο ο κύριος σεισμός της 9ης Ιουλίου καταστροφικός. Τον διαδέχτηκε 13 λεπτά αργότερα ισχυρότατος μετασεισμός μεγέθους 7,2 Ρίχτερ κοντά στη Σαντορίνη, που προκάλεσε ζημιές και κόστισε πολλές ανθρώπινες ζωές. Επίσης, προκλήθηκε μεγάλο τσουνάμι που πλημμύρισε τις ακτές από τη Φολέγανδρο ως την Τουρκία, με τα κύματα να φτάνουν μέχρι και τα 20 μέτρα στην Αμοργό. Το επίκεντρο και τα ρήγματα του σεισμού δεν ήταν γνωστά και οι λίγες μελέτες που έγιναν τότε στην ξηρά και τη θάλασσα δεν αποκάλυψαν τι πραγματικά συνέβη. Κατά τη διάρκεια προηγούμενων ωκεανογραφικών αποστολών έγιναν γεωφυσικές μελέτες, όπου αποτυπώθηκε η μορφολογία του υποθαλάσσιου πυθμένα ανάμεσα στη Σαντορίνη, την Αμοργό, την Ανάφη και την Αστυπάλαια και εντοπίστηκαν σε μέγιστο βάθος 750 μέτρων τρία υποθαλάσσια ρήγματα παράλληλα το ένα με το άλλο, σε απόσταση 70 χιλιομέτρων. Μια διεθνής ομάδα εκτελεί υποθαλάσσιες έρευνες στην ίδια περιοχή τα τελευταία δύο χρόνια, για να ρίξει φως στον μηχανισμό που ενεργοποίησε τον καταστροφικό σεισμό και το επακόλουθο τσουνάμι. Στην ομάδα συμμετέχουν η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Εύη Νομικού, αλλά και επιστήμονες από ερευνητικά ιδρύματα της Γαλλίας, οι Φρεντερίκ Λεκλέρκ από το Πανεπιστήμιο Cote d’ Azur, Ναταλί Φουγιέ από το ινστιτούτο Institut du Physique du Globe του Παρισιού και Χαβιέ Εσκαρτέν από τη Σχολή Ecole Normale Superieure de Paris. Το υποθαλάσσιο ρήγμα της Αμοργού, εξηγεί η κ. Νομικού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «είναι ένα από τα πιο ενεργά ρήγματα του ελληνικού θαλάσσιου χώρου και είναι σημαντικό να έχουμε στοιχεία για τη γεωμετρία του, αλλά και για πρώτη φορά οπτικά δεδομένα από τον “καθρέφτη” του ρήγματος, δηλαδή τη λεία επιφάνεια που δημιουργείται κατά τη μετακίνηση του εδάφους έπειτα από σεισμό. Ο στόχος μας είναι να κατανοήσουμε τον μηχανισμό γένεσης του σεισμού του 1956 και του τσουνάμι που προκλήθηκε». Ένα ρομπότ, πολύτιμος βοηθός Πολύτιμος βοηθός στην έρευνά τους είναι το ρομποτικό όχημα Ariane, το οποίο έχει τη δυνατότητα να καταδυθεί σε βάθος μέχρι 2.500 μέτρα και να παραμείνει εκεί έως και έξι ώρες σε κάθε κατάδυση. Οι 4Κ κάμερες που διαθέτει καταγράφουν τη μορφολογία του υποθαλάσσιου πυθμένα και επιτρέπουν στους ερευνητές να δουν και να μελετήσουν το ανάγλυφο με μέγιστη ταχύτητα τα 0,5 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Εξοπλισμένο με δύο μηχανικούς βραχίονες, είναι επίσης σε θέση να συλλέξει ιζήματα σε σωλήνες μήκους 30 εκατοστών που ονομάζονται πυρήνες. Οι οκτώ πυρήνες με ιζήματα που συλλέχθηκαν θα βοηθήσουν στη χρονολόγηση του υποθαλάσσιου αναγλύφου. Για τις ανάγκες της έρευνας, το Ariane καταδύθηκε εννιά φορές για συνολικά 26 ώρες και διένυσε συνολικά 13 χιλιόμετρα εξερευνώντας τη ζώνη του ρήγματος της Αμοργού και των άλλων ρηγμάτων. Τράβηξε χιλιάδες φωτογραφίες, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή τρισδιάστατων μοντέλων που θα βοηθήσουν τους επιστήμονες να μετρήσουν την παραμόρφωση του θαλάσσιου πυθμένα. Επιπλέον, στις έρευνες συμμετείχε και το γαλλικό ωκεανογραφικό πλοίο «L’ Europe», που είναι εξοπλισμένο με πολυδεσμικό σύστημα χαρτογράφησης για την καταγραφή της υποθαλάσσιας μορφολογίας σε παράκτιες περιοχές. Κατά τη διάρκεια της νύχτας αλλά και τις μέρες που επικρατούσαν θυελλώδεις άνεμοι που εμπόδιζαν το ρομποτικό σκάφος να καταδυθεί, το «L’ Europe» συγκέντρωσε βαθυμετρικά δεδομένα στην παράκτια ζώνη της Ανάφης και της Αμοργού. Τα υψηλής ανάλυσης βαθυμετρικά δεδομένα θα χρησιμοποιηθούν στη μοντελοποίηση της διάδοσης του τσουνάμι του 1956, προκειμένου να κατανοηθεί καλύτερα ο μηχανισμός δημιουργίας του. Εξάλλου, οι ερευνητές εντόπισαν πολλές υποθαλάσσιες κατολισθήσεις που πιθανώς συνδέονται με τον σεισμό του 1956 και οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν ενισχύσει τα παλιρροϊκά κύματα. Αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη η επεξεργασία και η ερμηνεία των δεδομένων, προκειμένου να σχηματιστεί καλύτερη εικόνα γι’ αυτά τα γεγονότα του παρελθόντος και να υπάρξει καλύτερη κατανόηση του μέλλοντος σε μια από τις πιο ενεργές γεωδυναμικά περιοχές του ελληνικού υποθαλάσσιου χώρου. Τα πρώτα ερευνητικά αποτελέσματα που προκύπτουν από την έρευνα, όπως αναφέρει η κ. Νομικού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είναι ότι ο θαλάσσιος χώρος ανάμεσα στην Αμοργό και τη Σαντορίνη «είναι γεωδυναμικά ενεργός με πολλούς γεωκινδύνους. Έχουμε όμως, πλέον στη διάθεσή μας υψηλής ανάλυσης γεωφυσικά δεδομένα και τρισδιάστατα μοντέλα αναγλύφου, που θα μας βοηθήσουν να μελετήσουμε καλύτερα την παραμόρφωση του πυθμένα μετά τον σεισμό του 1956».

Υπό παρακολούθηση είναι το ηφαιστειακό δυναμικό του Κολούμπου στη Σαντορίνη, ο μαγματικός θάλαμος του οποίου εντοπίστηκε για πρώτη φορά. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ένας συνεχώς αυξανόμενος όγκος μάγματος συσσωρεύεται στον μαγματικό θάλαμο, σε βάθος περίπου 3 χιλιομέτρων κάτω από το υποθαλάσσιο ηφαίστειο. «Η παρουσία αυτού του μαγματικού θαλάμου αναδεικνύει την πιθανότητα μιας μελλοντικής έκρηξης και γι' αυτό είναι σημαντικό το συγκεκριμένο ηφαίστειο - το πιο ενεργό υποθαλάσσιο ηφαίστειο όλης της Μεσογείου - να παρακολουθείται συνεχώς σε πραγματικό χρόνο» αναφέρεται σε ανακοίνωση της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης (AGU), που βασίζεται σε προηγούμενη σχετική δημοσίευση ξένων και Ελλήνων επιστημόνων στο περιοδικό "Geochemistry, Geophysics, Geosystems". Η έρευνα στο περιοδικό της AGU, με επικεφαλής τον γεωφυσικό Kajetan Chrapkiewicz και τον ηφαιστειολόγο Μικέλε Παουλάτο του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου και με τη συμμετοχή της κας Νομικού και του καθηγητή του ΑΠΘ Κωνσταντίνου Παπαζάχου, βασίστηκε σε καινοτόμο ανάλυση των σεισμικών και άλλων δεδομένων για τον Κολούμπο που είχαν προκύψει από παλαιότερη έρευνα της αποστολής "Πρωτέας" - ενός άλλου αμερικανικού ερευνητικού πλοίου στην περιοχή πριν μερικά χρόνια. Τα αποτελέσματα οδήγησαν τους ερευνητές, στην εκτίμηση ότι η «τρέχουσα κατάσταση του θαλάμου μάγματος δείχνει πως μια έκρηξη με πιθανά σημαντικές επιπτώσεις είναι δυνατή στο μέλλον (μολονότι όχι επικείμενη), συνεπώς προτείνουμε την τοποθέτηση ενός μονίμου παρατηρητηρίου που θα αφορά τη συνεχή καταγραφή των σεισμών και της γεωδαισία του βυθού». Όπως επισημαίνουν, «τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι ο Κολούμπος αποτελεί σοβαρή απειλή και δικαιολογεί μια εγκατάσταση παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο», κάτι που ήδη άρχισε να υλοποιείται με το πρόγραμμα SANTORY και την εγκατάσταση επιστημονικών οργάνων στο βυθό του Κολούμπου. Ερευνες διεθνούς αποστολής στον βυθό του ηφαιστείου Ακριβώς αυτόν τον καιρό, βρίσκεται σε εξέλιξη στην περιοχή του Κολούμπου η διεθνής αποστολή Expedition 398 του μεγάλου αμερικανικού ερευνητικού σκάφους JOIDES Resolution, στο πλαίσιο του Διεθνούς Προγράμματος Ανακάλυψης των Ωκεανών (IODP), με τη συμμετοχή Ελλήνων επιστημόνων από το ΕΚΠΑ και το ΕΛΚΕΘΕ. Οι ερευνητές μόλις έκαναν γεώτρηση βορειοδυτικά του Κολούμπου με στόχο, μεταξύ άλλων, να ανακαλύψουν ίχνη από παλαιότερες εκρήξεις που έχουν γίνει στην περιοχή. Θα χρειαστούν πάντως κάποιοι μήνες (από τον Ιούλιο και μετά), εωσότου δημοσιοποιηθούν τα πρώτα ευρήματα της αποστολής, η οποία θα ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο με πρόσθετες γεωτρήσεις μέσα στην καλντέρα της Σαντορίνης. Παράλληλα, όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παρασκευή Νομικού του Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία επιβαίνει στο JOIDES Resolution, τοποθετήθηκαν ήδη από τις αρχές Δεκεμβρίου, με τη βοήθεια πλοίου του ΕΛΚΕΘΕ, όργανα παρακολούθησης στον Κολούμπο στο πλαίσιο του ελληνικού ερευνητικού προγράμματος SANTORY και με την οικονομική στήριξη του Δήμου Θήρας. Τόνισε ότι "είναι η πρώτη φορά που παρακολουθείται το ηφαίστειο, ενώ θα τοποθετηθούν επιπρόσθετα όργανα τους επόμενους μήνες και θα ενημερωθούν οι κάτοικοι του νησιού για τα αποτελέσματα των μετρήσεων από τη διεθνή επιστημονική ομάδα". «Πιθανή μια μεγάλη έκρηξη στα επόμενα 150 χρόνια» Το 1650 μ.Χ. ο Κολούμπος είχε εκραγεί, σκοτώνοντας περίπου 70 ανθρώπους στη Σαντορίνη λόγω δηλητηρίασης από τα αέρια της έκρηξης. Εκείνη η έκρηξη είχε πυροδοτηθεί από το συσσωρευμένο μάγμα σε ένα αντίστοιχο μαγματικό θάλαμο, πιθανώς σε αντίστοιχο βάθος 3-4 χιλιομέτρων κάτω από τον βυθό. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το μάγμα στον θάλαμο έχει την τάση, σε βάθος χρόνου, να φθάσει ξανά σε παρόμοιο όγκο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, μετά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου το 1650 μ.Χ., ο μαγματικός θάλαμος μεγαλώνει με μέσο ρυθμό περίπου 4 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων τον χρόνο. Ο συνολικός όγκος που έχει συσσωρευθεί στο "ρεζερβουάρ" μάγματος (μαγματικό θάλαμο) κάτω από τον Κολούμπο, υπολογίζεται σε 1,4 κυβικά χιλιόμετρα. Σύμφωνα με τον Chrapkiewicz, αν ο συνεχιστεί ο σημερινός ρυθμός διόγκωσης του μαγματικού θαλάμου, κάποια στιγμή μέσα στα επόμενα 150 χρόνια ο Κολούμπος θα φθάσει τα 2 κυβικά χιλιόμετρα μάγματος, που εκτιμάται ότι υπήρχαν όταν έγινε η έκρηξη του 1650 μ.Χ. Όμως, μολονότι μπορεί να γίνει μια εκτίμηση για τον μελλοντικό όγκο του μάγματος, σύμφωνα με τους ερευνητές, δεν υπάρχει τρόπος να πει κανείς με βεβαιότητα πότε θα γίνει η επόμενη έκρηξη του ηφαιστείου. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι μολονότι δεν φαίνεται να επίκειται άμεσα κάποιος κίνδυνος, επειδή ο Κολούμπος βρίσκεται σε σχετικά μικρό βάθος θάλασσας (περίπου 500 μέτρων), αυτό είναι πιθανό να αυξήσει την εκρηκτικότητα του. Προβλέπουν ότι όταν γίνει η έκρηξη, θα προκληθεί τσουνάμι και μια στήλη τέφρας ύψους δεκάδων χιλιομέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, κάτι που θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις για τη Σαντορίνη, η οποία απέχει μόνο επτά χιλιόμετρα από τον Κολούμπο. Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι σε συνδυασμό τα νέα στοιχεία από το SANTORY και από την ευρισκόμενη σε εξέλιξη αποστολή του IODP πέριξ της Σαντορίνης θα παράσχουν πλέον καλύτερη εικόνα του ηφαιστειακού δυναμικού της περιοχής. Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής του ΑΠΘ Κωνσταντίνος Παπαζάχος, αν και στη Σαντορίνη λειτουργεί εδώ και δύο δεκαετίες ένα πολύ καλό σεισμολογικό και γεωδαιτικό δίκτυο παρακολούθησης από το Ινστιτούτο Μελέτης & Παρακολούθησης του Ηφαιστείου της Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ), κάθε πρόσθετο δεδομένο και πληροφορία που αφορά τον Κολούμπο, είναι εξαιρετικά χρήσιμα. Παράλληλα, τόνισε ότι τα στοιχεία αυτά θα αξιοποιηθούν από μία διεθνή ερευνητική ομάδα, υπό τον συντονισμό της Εθνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ), για την αξιολόγηση της σχετικής σεισμο-ηφαιστειακής επικινδυνότητας του Κολούμπου, ώστε να μπορεί να σχεδιαστούν ανάλογα τα μέτρα πολιτικής προστασίας. "Χρειαζόμαστε καλύτερα δεδομένα για το τι πραγματικά βρίσκεται κάτω από αυτά τα υποθαλάσσια ηφαίστεια. Η συνεχής παρακολούθηση τους θα μας επιτρέψει να κάνουμε καλύτερη εκτίμηση για το πότε μια έκρηξη μπορεί να συμβεί. Με τέτοια συστήματα, πιθανώς θα γνωρίζουμε για μια έκρηξη λίγες μέρες προτού συμβεί, ώστε οι άνθρωποι θα μπορέσουν να εκκενώσουν την περιοχή και να μείνουν ασφαλείς", δήλωσε ο Chrapkiewicz.

Ενα έργο που «μαγειρεύεται» εδώ και τουλάχιστον 15 χρόνια τελικά ωρίμασε προεκλογικά. Μάλιστα, πριν από λίγες ημέρες ξεκίνησαν και τα πρώτα... φτυαρίσματα στη Σαντορίνη, όπου θα κατασκευαστεί ένα νέο οδικό δίκτυο συνολικού μήκους περίπου 13 χιλιομέτρων, το οποίο θα συνδέει το αεροδρόμιο του νησιού με τα Φηρά, το Βουρβούλο και την Οία. Οι έριδες ωστόσο για τη σκοπιμότητα του έργου προϋπήρχαν. Το νησί έχει διχαστεί, με μια μεγάλη μερίδα των κατοίκων να θεωρεί ότι το μέγεθος και η χάραξη των νέων δρόμων δεν συνάδουν με την ήπια ανάπτυξη που ταιριάζει στο φυσικό κάλλος της Θήρας. Στην απέναντι όχθη, απασχολούμενοι με τον τουρισμό (ξενοδόχοι, ταξιτζήδες, ιδιοκτήτες πούλμαν κ.ά.) και ο εμπορικός σύλλογος τάσσονται υπέρ της κατασκευής του αυτοκινητοδρόμου. Μπήκαν οι μπουλντόζες Πριν από λίγες ημέρες οι μπουλντόζες ξεκίνησαν την κατασκευή του νέου δρόμου που θα συνδέει το αεροδρόμιο της Θήρας με την Οία και θα διατρέχει την ανατολική πλευρά του νησιού. Στο νησί βρέθηκε και ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιάννης Μαχαιρίδης, συνοδευόμενος από στελέχη της Εγνατίας ΑΕ, η οποία υλοποιεί και επιβλέπει το έργο. «Αποτελεί έργο προτεραιότητας για την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη χώρα (συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο). Ο δρόμος είναι αδειοδοτημένος και έχει τις απαραίτητες περιβαλλοντικές μελέτες. Πρόκειται για έργο δημοσίου συμφέροντος. Το νέο οδικό δίκτυο θα είναι μεγάλη ανακούφιση για το νησί» δηλώνει στο «Βήμα» ο κ. Μαχαιρίδης. Από την πλευρά του, ο ιδιοκτήτης εστιατορίου στα Φηρά κ. Αγγελος Αγγελόπουλος, από την ομάδα των κατοίκων που προσέφυγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας (η απόφαση επί της αίτησης ακυρώσεων που εξετάστηκε τον περασμένο Νοέμβριο δεν έχει ακόμη εκδοθεί) επισημαίνει ότι δεν έγινε ποτέ στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση, ενώ το έργο σχεδιάστηκε χωρίς κανένα στοιχείο από ειδική κυκλοφοριακή μελέτη και δίχως πληθυσμιακά στοιχεία που να καταδεικνύουν την αναγκαιότητά του. «Βιασμός της θηραϊκής γης» Ο βασικός άξονας του έργου, σύμφωνα με τον αρχιτέκτονα-μηχανικό κ. Αλέξανδρο Αρωνίδη από την ομάδα των επιστημόνων που εκπόνησαν ανεξάρτητη μελέτη για τον έλεγχο των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, θα είναι ορατός από τους οικισμούς Καρτεράδου, Φηρών και Βουρβούλου, οι οποίοι βρίσκονται σε υψηλότερη θέση από τον νέο δρόμο και αναγκαστικά θα ενσωματωθεί οπτικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μοναδικό στον κόσμο τοπίο της Σαντορίνης, το οποίο αποτελεί προστατευόμενο αγαθό (ΣτΕ 492/81). Οπως τονίζει, το έργο είναι «μια άνευ προηγουμένου διατάραξη και βιασμός της θηραϊκής γης». Ερχεται μάλιστα σε σύγκρουση με το Προεδρικό Διάταγμα 144/2012 που εκδόθηκε με γνώμονα την προστασία της μοναδικότητας του φυσικού κάλλους της Θήρας και των ιδιαίτερων αγροτικών της προϊόντων, στοιχεία τα οποία «καταφανώς παραγνωρίζει η μελέτη του έργου», υποστηρίζει ο κ. Αρωνίδης. Είναι χαρακτηριστικό ότι το πλάτος του δρόμου, ενώ περιορίζεται στα 6,25 μέτρα, η ζώνη απαλλοτρίωσης φθάνει τελικά τα 18 μέτρα. Από την πλευρά του, ο κ. Μαχαιρίδης αναφέρει ότι «το εύρος του έργου είναι 6,5 μέτρα, η κατάληψη όμως είναι μεγαλύτερη γιατί είναι σαθρά τα εδάφη». Οπως επισημαίνει ο περιφερειάρχης, σε όλο το νέο δίκτυο θα υπάρχουν τάφρος και φύτευση. «Δεν μπορείς να κάνεις τομή κατακόρυφη για να τον κατασκευάσεις. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος πάντως θα είναι 6,5 μέτρα» υπογραμμίζει. Εν τούτοις, από τα συνολικά 12.781 μέτρα του έργου, μόνο το 35% των χαράξεων συμπίπτει με τις υφιστάμενες. Το έργο μόλις σε τμήμα μήκους 950 μέτρων ακολουθεί τη χάραξη υφιστάμενων χωματοδρόμων και σε τμήμα μήκους 3.505 μέτρων τη χάραξη υφιστάμενων ασφαλτοδρόμων. «Ολη η υπόλοιπη χάραξη είναι νέα, με τα ορύγματα να φθάνουν τα 10 μέτρα (ύψος τεσσάρων ορόφων) και τα επιχώματα να φθάνουν τα 8,5 μέτρα (ύψος τριών ορόφων)» λέει ο κ. Αρωνίδης. «Για να πας από το αεροδρόμιο στην Οία το καλοκαίρι, πρέπει να περάσεις μέσα από τους οικισμούς και μπορεί να χρειαστείς και δύο ώρες. Είναι αδύνατο να διευρύνουμε το υφιστάμενο οδικό δίκτυο, το οποίο περνά μέσα από χωριά» αναφέρει ο κ. Μαχαιρίδης. Πάντως ο περιφερειάρχης τονίζει: «Οπου οι κάτοικοι θεωρούν ότι δημιουργείται πρόβλημα, θα το εξετάσουμε και θα το λειάνουμε. Ούτε εμείς θέλουμε φαραωνικά έργα». «Φράγμα» στα ρέματα Ενα από τα προβλήματα που επισημαίνουν οι κάτοικοι στην προσφυγή τους στο ΣτΕ είναι ότι ο βασικός άξονας του έργου και η περιφερειακή οδός Φηρών θα λειτουργήσουν ως φράγμα για το υδρογραφικό δίκτυο της περιοχής, καθώς θα τέμνεται κάθετα πλήθος μεγάλων ρεμάτων παροδικής ροής. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του καθηγητή Αρχιτεκτονικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο κ. Κώστα Μωραΐτη, ένα έργο υποδομής, όπως το προκηρυχθέν, θα έπρεπε με αποκλειστικό γνώμονα το δημόσιο συμφέρον να αντιμετωπιστεί από την Πολιτεία όχι ως ένα ακόμη έργο οδοποιίας αλλά ως έργο τοπιακής αρχιτεκτονικής. Η οδική αρτηρία Αεροδρόμιο - Φηρά - Βουρβούλο - Οία Ν. Θήρας τελικά προκηρύχθηκε με 8.874.000 ευρώ, δηλαδή το ήμισυ του αρχικού προϋπολογισμού, χωρίς να έχει τροποποιηθεί το αντικείμενο του έργου. Αυτό προκαλεί επιπλέον ανησυχία στους πολίτες του νησιού, οι οποίοι φοβούνται ότι πλέον υπάρχει κίνδυνος να μην εκπληρωθεί ένας από τους όρους της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την «κατά προτεραιότητα εξασφάλιση των απαιτούμενων δαπανών από τις πιστώσεις για τα έργα προστασίας του περιβάλλοντος (έργα φύτευσης αποκατάστασης χλωρίδας κτλ.)». Ασύμμετρες απώλειες Καταστρέφονται 112 «επώνυμοι» αμπελώνες Ενώ σκοπός των έργων είναι «η μικρότερη δυνατή κατάληψη γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας», προκειμένου να κατασκευαστεί το νέο οδικό δίκτυο, απαλλοτριώνονται 112 αμπελώνες και καταστρέφονται περίπου 67 στρέμματα από τους περίφημους αμπελώνες ονομασίας προέλευσης της Σαντορίνης. Σύμφωνα με το μέλος του Ινστιτούτου των Masters of Wine κ. Κωνσταντίνο Λαζαράκη, προέδρου του Επαγγελματικού Κέντρου Οίνου και Αποσταγμάτων, «η Σαντορίνη είναι, σε παγκόσμιο επίπεδο, το σπουδαιότερο όνομα του ελληνικού κρασιού. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κρασιά της έχουν την υψηλότερη μέση τιμή στις αγορές του εξωτερικού από κάθε άλλη ελληνική ονομασία προέλευσης». Ενα στοιχείο υψίστης σημασίας για την ποιότητα των κρασιών της Σαντορίνης, όπως λέει ο ίδιος, είναι οι παλαιοί αμπελώνες του νησιού. «Η Σαντορίνη έχει ευλογηθεί με ένα ιδιαίτερο έδαφος στο οποίο η φυλλοξήρα δεν μπορεί να εξαπλωθεί και συνεπώς η ηλικία ενός αμπελιού μπορεί να φθάσει σε επίπεδα που είναι αδύνατα σε άλλα σημεία του κόσμου» τονίζει στη γνωμοδότησή του για τις επιπτώσεις του έργου. Ετσι, όπως σημειώνει, κάθε ρίζα που σκοτώνεται δεν μπορεί να αναπληρωθεί - εκτός αν φυτευθεί μια καινούργια και περιμένουμε πάνω από εκατό χρόνια. «Το οδικό έργο όχι μόνο θα καταστρέψει αμπελώνες και θα διαγράψει μια για πάντα ένα τεράστιο οινικό ποιοτικό δυναμικό, αλλά θα αλλάξει τη φύση του τοπίου» σημειώνει. Ο κ. Λαζαράκης επισημαίνει: «Κάθε έργο που στοχεύει στη διευκόλυνση της αύξησης του αριθμού των τουριστών είναι άτοπο. Στην Ελλάδα δεν θέλουμε πιο πολλούς τουρίστες, θέλουμε ποιοτικούς τουρίστες. Θέλουμε τους τουρίστες που εκτιμούν το παραδοσιακό, το γευστικό, το σπάνιο, το όμορφο, ακόμη και αν τους πάρει λίγα παραπάνω λεπτά της ώρας να φθάσουν στην Οία. Αρκετά έχουμε βιάσει τη Σαντορίνη». Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=581656

Ένα video για το ηφαίστειο της Σαντορίνης βασισμένο σε έρευνες από διάφορους φορείς, ινστιτούτα, επιστήμονες και πανεπιστήμια. Η Σαντορίνη, Θήρα ή Στρογγύλη (παλαιότερη ονομασία) είναι νησί που βρίσκεται στο νότιο Αιγαίο πέλαγος, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Κυκλάδων, νότια της Ίου και δυτικά από την Ανάφη. Απέχει από τον Πειραιά 128 ναυτικά μίλια και 63 ναυτικά μίλια από τη Κρήτη. Ο Αθηνιός, το μεγαλύτερο λιμάνι του νησιού, έχει δημιουργηθεί στον ομώνυμο όρμο. Η έκταση της είναι 76,19 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Σήμερα η Σαντορίνη είναι ένα από τα διασημότερα τουριστικά κέντρα του κόσμου. Είναι γνωστή για το ηφαίστειο της. Η τελευταία ηφαιστειακή δραστηριότητα ήταν το έτος 1950. Τμήματα του ηφαιστείου της Σαντορίνης είναι: Η Νέα Καμένη (1707-1711 μ.Χ.), η Παλαιά Καμένη (46-47 μ.Χ.), το υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο(ενεργό) (1650 μ.Χ.), τα Χριστιανά νησιά. Η Σαντορίνη ανήκει στο ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου και χαρακτηρίζεται ενεργό ηφαίστειο μαζί με τα Μέθανα, την Μήλο και την Νίσυρο. Η Σαντορίνη καθώς και τα νησιά Θηρασία και Ασπρονήσι είναι απομεινάρια του ηφαιστειογενούς νησιού Στρογγύλη. Η Στρογγύλη ήταν ένας ηφαιστειακός κώνος. Το κεντρικό τμήμα της ανατινάχτηκε μαζί με τον κρατήρα του ηφαιστείου από τη Μινωική έκρηξη που έγινε το 1613 π.Χ. και είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτού που σήμερα ονομάζουμε καλδέρα της Σαντορίνης και την καταστροφή του προϊστορικού πολιτισμού του νησιού. Στο θαλάσσιο χάσμα που σχηματίστηκε μεταξύ Θήρας και Θηρασίας, που έχει βάθος 1.500 μέτρων, κατά καιρούς βγήκαν στην επιφάνεια ηφαιστειακοί κώνοι που σχημάτισαν τα εξής νησιά: την Παλαιά, τη Μικρή και τη Νέα Καμένη, την Καμένη Γεωργίου του Α΄, την Καμένη του Φουκέ, την Αφρόσσα και τη Δάφνη. Όλα αυτά τα νησιά μεγάλωναν σιγά-σιγά και ενώθηκαν, εκτός από την Παλαιά Καμένη. Επιμέλεια Νίκος Κορακάκης