Αναζήτηση στην κοινότητα

Ολοκληρώθηκε το νέο θεσμικό πλαίσιο για την αδειοδότηση λειτουργίας των Κέντρων Δεδομένων (Data Centers), σε συνδυασμό με την πρόσβαση στην πράσινη ενέργεια μέσω Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και το εκτεταμένο δίκτυο οπτικών ινών, με το οποίο καθίσταται η Ελλάδα σημαντικός ψηφιακός κόμβος και προορισμός για τους επενδυτές. Τα κέντρα δεδομένων αποτελούν εξαιρετικά σημαντικό τομέα οικονομικής δραστηριότητας και βασική υποδομή της νέας ψηφιακής εποχής για τη χώρα μας. Υποστηρίζουν κρίσιμες λειτουργίες, όπως: το cloud computing τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης (AI) το Internet of Things (IoT) Στον νόμο 5069/2023 και την ΚΥΑ, προβλέπεται σειρά ρυθμίσεων, που εκκινούν από τον ορισμό της δραστηριότητας η οποία για πρώτη φορά αποτυπώνεται σε θεσμικό κείμενο στην Ελλάδα. Τα κέντρα δεδομένων εμπίπτουν στο καθεστώς γνωστοποίησης του νόμου 4442/2016. Ειδικότερα, στο καθεστώς γνωστοποίησης εμπίπτουν τα κέντρα δεδομένων: τα οποία παρέχουν τις υπηρεσίες τους προς τρίτους, εν μέρει ή αποκλειστικά, εφόσον έχουν ονομαστική ηλεκτρική ισχύ εξοπλισμού τεχνολογιών πληροφορικής ίση ή μεγαλύτερη των διακοσίων (200) kW. τα οποία προορίζονται αποκλειστικά για ίδια χρήση, εφόσον έχουν ονομαστική ηλεκτρική ισχύ εξοπλισμού τεχνολογιών πληροφορικής ίση ή μεγαλύτερη των χιλίων (1000) kW. Τα λοιπά κέντρα δεδομένων, με μικρότερη ισχύ, δεν υποβάλλουν γνωστοποίηση, οφείλουν όμως να ικανοποιούν τις λοιπές προβλέψεις της νομοθεσίας σχετικά με τις κτιριοδομικές απαιτήσεις, τις χρήσεις γης την πυροπροστασία κ.λπ. Η έναρξη ισχύος της ΚΥΑ εκκινεί την 1η Μαρτίου 2025. Ειδικότερα, την υπ’ αριθμ. 96038/2024 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ), συνυπέγραψε η Υφυπουργός Ανάπτυξης κα Άννα Μάνη – Παπαδημητρίου μαζί με συναρμόδιους Υπουργούς. Η Υφυπουργός Ανάπτυξης δήλωσε: «Η Ελλάδα, στην κατεύθυνση που έχει δώσει ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, αναδεικνύεται σε διεθνή κόμβο δεδομένων, έτοιμη να υποδεχθεί κορυφαίες εταιρείες από όλον τον κόσμο. Αναδεικνύεται σε πρωταγωνιστή των εξελίξεων της νέας ψηφιακής εποχής». View full είδηση

«Λάθος οικόπεδα» επέλεξαν οι επενδυτές για τα ενεργειακά «αδηφάγα» data centers. Η διερεύνηση του ΑΔΜΗΕ σε σχέση με την επάρκεια του δικτύου να σηκώσει πρόσθετα φορτία κατανάλωσης, πιστοποίησε τον κορεσμό του δικτύου της Αττικής που αποτελεί τον βασικότερο επενδυτικό προορισμό των πολυεθνικών τεχνολογικών κολοσσών, και συνολικότερα των αστικών κέντρων της χώρας με τις μεγάλες καταναλώσεις. Η μελέτη που αναμένεται να ολοκληρωθεί και να παραδοθεί τον Φεβρουάριο στα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, για να αποτελέσει τη βάση του χωροταξικού σχεδιασμού για την ανάπτυξη data centers, κατευθύνει τις επενδύσεις προς την περιφέρεια, σε περιοχές όπου υπάρχει αυξημένη παραγωγή ενέργειας και χαμηλή κατανάλωση. H ακτινογραφία του δικτύου δίνει επίσης ένα σήμα για την ανάπτυξη κυρίως μεγάλων επενδύσεων που συνδέονται με την υπερυψηλή τάση (γραμμές 400 κιλοβόλτ), και αυτό γιατί αυτά τα σημεία σύνδεσης εμφανίζουν μεγαλύτερα περιθώρια απορρόφησης νέων φορτίων. Αντίθετα οι γραμμές των 150 κιλοβόλτ εμφανίζονται πιο πιεσμένες, που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να υποδεχτούν νέα φορτία. Οι επενδύσεις των πολλών δισεκατομμυρίων που προορίζονται για την Ελλάδα σε data centers θα πρέπει να επανασχεδιαστούν με βάση τον ενεργειακό χάρτη που θα παραδώσει ο ΑΔΜΗΕ, αξιολογώντας και τη δυνατότητα σύνδεσης με τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, τα οποία όμως δεν συμπίπτουν απαραίτητα με τις περιοχές ενεργειακής επάρκειας. «Ο σχεδιασμός που στηρίχτηκε στο βρίσκουμε πρώτα το οικόπεδο που μας βολεύει γιατί είδαμε ότι υπάρχει δίκτυο, αλλά δεν ήρθαμε σε επαφή για να το επιβεβαιώσουμε, έχει φτάσει σε ένα όριο που χρειάζεται διόρθωση», τονίζουν αρμόδια στελέχη του ΑΔΜΗΕ και του ΥΠΕΝ, αποδίδοντας τις διαμαρτυρίες που έχουν εκφραστεί στο Μαξίμου το προηγούμενο διάστημα από μερίδα επενδυτών σε αυτόν τον λάθος σχεδιασμό. Στο πλαίσιο αυτό του σχεδιασμού ο ΑΔΜΗΕ έχει ανταποκριθεί εκδίδοντας 8 όρους σύνδεσης με το δίκτυο σε έργα συνολικής ισχύος 500 MW σε Αττική και Κόρινθο, ενώ υπό μελέτη βρίσκονται άλλες 5 προσφορές συνολικής ισχύος 280 MW.Στη διερεύνηση για τη χωρητικότητα του δικτύου ο ΑΔΜΗΕ χώρισε το σύστημα σε 50 κόμβους και έλαβε υπόψη του την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τα φορτία κατανάλωσης ανά κόμβο, ώστε να προσδιορίσει ακριβώς τα περιθώρια πρόσθετης ζήτησης χωρίς να υπάρχει πρόβλημα αποσταθεροποίησης, αναδεικνύοντας την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας με τη μεγάλη ισχύ των φωτοβολταϊκών και τη χαμηλή κατανάλωση ως την καταλληλότερη για την υποδοχή ενεργόβορων επενδύσων data centers. Στους σχεδιασμούς του ΑΔΜΗΕ είναι και η ανάπτυξη ενίσχυσης του δικτύου στην Αττική που παρουσιάζει ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον, με νέα ΚΥΤ και υποσταθμούς, η υλοποίηση ωστόσο των οποίων εξαρτάται από τις μακρόχρονες αδειοδοτικές διαδικασίες. Σε κάθε περίπτωση, ο χορός των επενδύσεων που άνοιξε πρώτη η Microsoft και ακολούθησαν οι Google, Digital Realty, Sparkle, Amazon, Lancom αλλά και ελληνικές εταιρείες, όπως η ΔΕΗ και ο ΑΔΜΗΕ σε συνεργασία με την DAMAC από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Serverfarmν αντίστοιχα θα κριθεί ως προς την υλοποίησή του από τη χωρητικότητα του ηλεκτρικού δικτύου. Άλλωστε, ο παράγοντας δίκτυα κατευθύνει διεθνώς τις ενεργοβόρες επενδύσεις των data centers καθώς η εξάπλωση της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης πολλαπλασιάζει τις ανάγκες τους που σήμερα περιορίζονται στις απαιτήσεις του cloud (ψηφιακό νέφος) σε ενέργεια και θα κάνει πολύ πιο ακριβά τα έργα. Το επενδυτικό ενδιαφέρον των μεγάλων κολοσσών στην περιοχή της Ευρώπης έχει μεταφερθεί από τους παραδοσιακούς προορισμούς στη Νότια Ευρώπη, λόγω και περιορισμών που συνδέονται με την κατανάλωση ενέργειας. Οι δημοτικές αρχές σε πόλεις όπως το Αμστερνταμ και το Παρίσι είναι ήδη αρνητικές σε νέες επενδύσεις. Η Goldman Sachs σε έρευνά της σημειώνει πως οι ενεργειακές ανάγκες των data centers θα αυξηθούν κατά 160% έως το 2030, και στην Ευρώπη τα data centers θα καταναλώνουν μέχρι τότε ενέργεια αντίστοιχη με το σύνολο της κατανάλωσης σε Ελλάδα, Ολλανδία και Πορτογαλία. Στην Ιρλανδία ήδη έχουν υπάρξει αντιδράσεις, καθώς εκτιμάται ότι μέχρι το 2027 θα καταναλώνουν το 31% της ιρλανδικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. View full είδηση

Συμφωνία για τη δημιουργία της κοινοπραξίας Gemini, με στόχο την ανάπτυξη και τη λειτουργία υπερσύγχρονων hyperscale-ready Data Centers στην Ελλάδα, υπέγραψαν ο ΑΔΜΗΕ και η Serverfarm, εταιρεία διαχείρισης κέντρων δεδομένων με ηγετική θέση στην παγκόσμια αγορά. Η νέα στρατηγική συνεργασία αποτελεί ορόσημο για την ενίσχυση των ψηφιακών υποδομών της Ελλάδας και της ΝΑ Ευρώπης, αξιοποιώντας ακίνητα και εγκαταστάσεις του Διαχειριστή στην Αττική και άλλες περιοχές της χώρας. Η κοινοπραξία Gemini θα συνδυάσει την τεχνογνωσία και τους πόρους δύο κορυφαίων οργανισμών στα πεδία δραστηριότητάς τους. Ο ΑΔΜΗΕ, ως διαχειριστής του εθνικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και βασικός πυλώνας του ελληνικού ενεργειακού τομέα, θα εξασφαλίσει την αξιόπιστη και βιώσιμη ενεργειακή τροφοδοσία των Data Centers σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις του, με προνομιακή πρόσβαση σε δίκτυα ηλεκτρισμού, οπτικών ινών καθώς και άλλους λειτουργικούς πόρους. Από την πλευρά της, η Serverfarm, στηριζόμενη στην παγκόσμια εμπειρία της στην ανάπτυξη και λειτουργία προηγμένων Data Centers και την ισχυρή παρουσία της στην αγορά ακινήτων, θα προσφέρει εξειδικευμένη γνώση και καινοτομία, προκειμένου η κοινοπραξία να αποτελέσει σημείο αναφοράς για υψηλής ποιότητας ψηφιακές υπηρεσίες στην Ελλάδα. Η Gemini σχεδιάζει την κατασκευή και λειτουργία hyperscale-ready Data Centers στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, με τη δημιουργία εγκαταστάσεων συνολικής ισχύος έως 130 MW. Οι υποδομές αυτές θα συνεισφέρουν στη δημιουργία ενός ισχυρού ψηφιακού οικοσύστηματος που θα υποστηρίξει τις αυξανόμενες ανάγκες των παρόχων υπηρεσιών νέφους (cloud), των δικτύων διανομής περιεχομένου (content delivery networks) και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Τα DataCenters της κοινοπραξίας θα αναπτυχθούν με έμφαση στην ενεργειακή αποδοτικότητα, χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τεχνολογίες ψύξης και «πράσινη» ενέργεια από ΑΠΕ για την ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Η κοινοπραξία οραματίζεται την Αθήνα ως έναν σημαντικό ψηφιακό κόμβο στη ΝΑ Ευρώπη, ο οποίος θα προσφέρει σε hyperscalers και άλλους χονδρικούς πελάτες ασφαλείς και αξιόπιστες υπηρεσίες, ενισχύοντας τη θέση της Ελλάδας στη διεθνή οικονομία δεδομένων. View full είδηση

Εκρηκτική άνοδο στον όγκο των δεδομένων παγκοσμίως έφερε η πανδημία του κορονοϊού που ώθησε τους εργαζομένους στο να εργαστούν περισσότερο μέσω διαδικτύου. Οπως λέει η Savills σε έρευνα που πραγματοποίησε με τίτλο "Ευρωπαϊκά data centers" για να αντιμετωπιστεί αυτή η εκρηκτική αύξηση της ζήτησης για αποθήκευση δεδομένων, ο αριθμός των κέντρων παγκοσμίως αυξάνεται γρήγορα. Ενώ αυτό δημιουργεί πολλές ευκαιρίες για operators, για developers αλλά και για τους επενδυτές, δημιουργεί επίσης και ορισμένες προκλήσεις για όλους τους παράγοντες της αγοράς, όπως την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο κ.ά. Σύμφωνα με την έρευνα από το β' τρίμηνο του 2010 έως και το β' τρίμηνο του 2020, 1,6 δισεκατομμύρια tablet έχουν πουληθεί παγκοσμίως, ενώ σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία το 59% του παγκόσμιου πληθυσμού είναι συνδεδεμένο στο ίντερνετ, έναντι 26,6% το 2010. Σύμφωνα με τον δείκτη Global Web Index, οι χρήστες του Διαδικτύου ξοδεύουν 6,43 ώρες "συνδεδεμένοι" κατά μέσο όρο ημερησίως, που αντιστοιχούν σε περίπου 100 ημέρες το χρόνο. Αν υπολογίσει κανείς έναν 8ωρο ύπνο στο 24ωρο, αυτό σημαίνει ότι περνάμε περισσότερο από το 40% της ζωής μας χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο, κάνοντας κλικ, "τιτιβίζοντας" (tweet), επιλέγοντας τι μας... "αρέσει" (like), και ταυτόχρονα δημιουργώντας και χρησιμοποιώντας δεδομένα. Καθώς η πανδημία του Covid-19 ώθησε τον κόσμο στο διαδίκτυο (τηλεργασία, συνδρομητικές υπηρεσίες κλπ) η ποσότητα των δεδομένων που δημιουργήθηκαν έχει αυξηθεί εντυπωσιακά. Σύμφωνα με το Domo, το 2020, μέσα σε ένα λεπτό παρακολουθήθηκαν παγκοσμίως 404.444 ώρες βίντεο στο Netflix, στάλθηκαν 42 εκατομμύρια μηνύματα στο WhatsApp και δαπανήθηκαν 1 εκατομμύριο δολάρια σε online αγορές. Χαρακτηριστικό της υπερ-χρήσης του διαδικτύου είναι τα στοιχεία από Amazon και Zoom με την πρώτη να στέλνει 6.659 πακέτα και το Zoom να φιλοξενεί 208.333 χρήστες. Οπως αναφέρει η Savills στην έκθεσή της οι χρήστες του Διαδικτύου δημιουργούν 2,5 quintillion (18 μηδενικά) byte δεδομένων κάθε μέρα. Εκτός αυτού, ο όγκος των δεδομένων που συλλέγονται στη βιομηχανία και στις εμπορικές επιχειρήσεις αυξάνεται επίσης με πρωτοφανή ρυθμό που προκαλείται από την άνοδο του Διαδικτύου των πραγμάτων (IoT), της τεχνητής νοημοσύνης (AI), της επαυξημένης πραγματικότητας (AR) και του blockchain. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η εκρηκτική αύξηση της ζήτησης για αποθήκευση δεδομένων, ο αριθμός των παγκόσμιων κέντρων δεδομένων αυξάνεται γρήγορα. Ο αριθμός των κέντρων δεδομένων μεγάλης κλίμακας παγκοσμίως υπερδιπλασιάστηκε μεταξύ του 2015 και του 2ου τριμήνου 2020 από 259 σε 541 σύμφωνα με την Cisco Systems. View full είδηση

Δημοσιεύθηκε και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) που αφορά στο Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) στο Δήμο Σπάτων για το επενδυτικό σχέδιο «INVESTMENT IN DATA CENTRES IN GREECE» του επενδυτικού φορέα με την επωνυμία «MICROSOFT OPERATIONS 4733 HELLAS SINGLE MEMBER S.A.» με διακριτικό τίτλο «Microsoft Operations 4733». Η θέση της εγκατάστασης Το ακίνητο με κωδική ονομασία ΑΤΗ04 βρίσκεται στον Δήμο Σπάτων, αποτελείται από δύο επιμέρους οικόπεδα επιφάνειας περίπου 84.538,25 τ.μ, (Οικόπεδο 1 (O.T. Ε26) με επιφάνεια 14999,35 τ.μ. και Οικόπεδο 2 (O.T. Ε31) με επιφάνεια 69.538,9 τ.μ. και βρίσκεται στην ευρύτερη περιοχή του «Επιχειρηματικού Πάρκου Πέτρα Γιαλού-Βούλια-Προκαλήσι». Τα δυο οικόπεδα διαχωρίζονται από δρόμο που περνά εντός της τοποθεσίας. Ο χώρος σήμερα δεν είναι περιφραγμένος και είναι προσβάσιμος από όλες τις πλευρές. Πρόταση χωρικού προορισμού - Κτίρια και λοιπές υποδομές Η πρόταση αφορά την αξιοποίηση του ακινήτου ως μίας καινοτόμου και πρωτοποριακής επένδυσης τύπου Κέντρου Δεδομένων που θα αποτελεί τμήμα συμπλέγματος Κέντρων Δεδομένων που θα υπάρχει στην Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής. Το εμβαδόν του ακινήτου είναι 84.538,25 τ.μ., (Οικόπεδο 1 (O.T. Ε26) με επιφάνεια 14.999,35 τ.μ. και Οικόπεδο 2 (O.T. Ε31) με επιφάνεια 69.538,91 τ.μ. Η χωρική ανάπτυξη του ακινήτου θα περιλαμβάνει κυρίως την χρήση γης Κέντρου Δεδομένων. Το κτίριο Κέντρου Δεδομένων - Data Center (DC) πρόκειται για μια βιομηχανικού τύπου εγκατάσταση που αποτελείται κυρίως από μηχανολογικό και ηλεκτρολογικό εξοπλισμό αποθήκευσης δεδομένων πληροφορίας στο διαδίκτυο (cloud) και διαρθρώνεται με ένα κυρίως κτίριο και πληθώρα συνοδευτικών εγκαταστάσεων και υποδομών στον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου. Οι προβλεπόμενες θέσεις στάθμευσης είναι 50, εκ των οποίων οι προβλεπόμενες θέσεις στάθμευσης για ΑΜΕΑ είναι 3, ενώ ακόμη προβλέπονται άλλες 2 θέσεις στάθμευσης για βαρέα οχήματα, ενώ ο σχεδιασμός ακολουθεί τις απαιτήσεις πιστοποίησης LEED. Η πρόσβαση στον περιβάλλοντα χώρο της εγκατάστασης θα γίνεται από μια κεντρική είσοδο, στη βορειοανατολική πλευρά του οικοπέδου, και μια είσοδο έκτακτης ανάγκης στην βορειοδυτική πλευρά. Δημιουργείται εκτεταμένο εσωτερικό οδικό δίκτυο οχημάτων και άλλων συνοδών εγκαταστάσεων περιμετρικά του κτιρίου, το οποίο επεκτείνεται στο σύνολο της περιοχής παρέμβασης. Δημιουργείται περιφραγμένος χώρος για την αποκλειστική χρήση υποσταθμών του ΑΔΜΗΕ και του ΔΕΔΔΗΕ με ανεξάρτητη είσοδο από τη νότια πλευρά του οικοπέδου. Επίσης, εντός του χώρου της εγκατάστασης θα δημιουργηθεί και εσωτερικός υποσταθμός για τη διανομή της μέσης τάσης στο οικόπεδο. Το κτιριακό τμήμα της εγκατάστασης αποτελείται από μια ισόγεια κτιριακή μονάδα. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την κατασκευή ενός κυρίως Κτιρίου Εξοπλισμού (Ballard Building) και ενός Κτιρίου Διοίκησης (Admin Building). Τα ενεργητικά μέτρα πυροπροστασίας του κτιρίου καλύπτουν τα επιβαλλόμενα μέτρα από το ΠΔ. 41/2018 (ΦΕΚ 80/Α/2018) και τα παθητικά μέτρα πυροπροστασίας έχουν παρθεί υπόψη στον σχεδιασμό του κτιρίου σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και διασφαλίζουν την προστασία του κτιρίου από πυρκαγιές και την αποτροπή διάδοσή τους. Συνοδευτικά για την εξυπηρέτηση της λειτουργίας του κυρίως κτιρίου (Ballard Building), προβλέπεται η κατασκευή μονάδας επεξεργασίας νερού (Water Treatment Plantroom) προς χρήση στο σύστημα ψύξης, ενός αντλιοστασίου (pump house), μιας μονάδας αντίστροφης όσμωσης (Reverse Osmosis Treatment Platroom), τρείς δεξαμενές αποθήκευσης νερού, δύο λίμνες ανάσχεσης/αποθήκευσης ομβρίων υδάτων στην είσοδο της εγκατάστασης (attenuation ponds). Το αντλιοστάσιο και η δεξαμενή αποθήκευσης των λυμάτων θα βρίσκονται σε ξεχωριστό τμήμα του οικοπέδου, από τις υπόλοιπες εξωτερικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας και δεξαμενές αποθήκευσης. Εξαιτίας του μεγέθους και των λειτουργικών απαιτήσεων του έργου, μεγάλο τμήμα της περιοχής παρέμβασης χρήζει έργων εκσκαφής και επίχωσης τοπικά μεγαλύτερων του 1,5 m. Ωστόσο, τα υλικά εκσκαφής θα επαναχρησιμοποιηθούν στο μέγιστο εντός του χώρου της εγκατάστασης, εφόσον εξασφαλίζονται οι κατάλληλες μηχανικές ιδιότητες του υλικού και δεν υπάρχει κίνδυνος ρύπανσης του εδάφους και των υδάτων Σχετικά αρχεία: 1. Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) 2. Μελέτη Πολεοδομικής Τεκμηρίωσης Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (Ε.Σ.Χ.Α.Σ.Ε.) 3. Μελέτη Γεωλογικής Καταλληλόλητας 4. Χάρτες Χάρτης ΣΜΠΕ 01 Χάρτης Προσανατολισμού Χάρτης ΣΜΠΕ 02 Χρήσεων Γης Χάρτης ΣΜΠΕ 03 ΕΣΧΑΣΕ Χάρτης ΣΜΠΕ 04 Σχέδιο Γενικής Διάταξης Χάρτης ΣΜΠΕ 05 Πρόταση ΕΣΧΑΣΕ Χάρτης GK_01_Χάρτης Γεωλογικός Χάρτης GK_02_Χάρτης Πληροφόρησης Χάρτης GK_03_Χάρτης Καταλληλόλητας View full είδηση

Μια «ματιά» στο πώς θα είναι η πολυαναμενόμενη επένδυση της Microsoft, το Κέντρο Δεδομένων που θα αναπτυχθεί στα Σπάτα ως μέρος του συμπλέγματος του ελληνικού Azure cloud region, επιτρέπει η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που τέθηκε σε διαβούλευση με καταληκτική ημερομηνία την 5η Μαΐου 2024. Η επένδυση βρίσκεται πλέον στη γραμμή εκκίνησης για τις πρόδρομες εργασίες έπειτα από 3,5 χρόνια καθυστερήσεων, που συνδέονται με την πολυπλοκότητα αυτής της greenfield επένδυσης, αλλά και διαφόρων άλλων παραγόντων. Υπενθυμίζεται πως στα μέσα Ιανουαρίου υπεγράφη το Προεδρικό Διάταγμα, και ακολούθως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, με το οποίο εγκρίθηκε το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) που το συνοδεύει. Μια εξέλιξη που άνοιξε τον δρόμο για την υλοποίηση της επένδυσης ύψους 1 δισ. ευρώ (χωρίς τον ΦΠΑ), που θα δώσει σημαντική ώθηση στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, καθιστώντας την περιφερειακό πόλο στις υποδομές της cloud τεχνολογίας. Σύμφωνα με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, το Κέντρο Δεδομένων Σπάτων με βάση τον προγραμματισμό της εταιρείας θα αποτελέσει μέρος ενός ευρύτερου συμπλέγματος Κέντρων Δεδομένων στην Ανατολική Αττική. Η εγκατάσταση περιλαμβάνει 2 υποτμήματα (COLOs) παροχής ισχύος 9,6 MW ΙΤ για το κάθε υποτμήμα και συνολικά 19,2 ΜW IT, ενώ η συνολική παροχή ισχύος της εγκατάστασης θα είναι 25 MW. Το υπό μελέτη έργο θα κατασκευαστεί σε χώρο που βρίσκεται περίπου 1,1 χλμ βόρεια των Σπάτων, και αποτελείται από δύο επιμέρους οικόπεδα αθροιστικής επιφάνειας περίπου 84.537,41 τ.μ. εντός του εγκεκριμένου επιχειρηματικού πάρκου «Πέτρα Γιαλού – Βούλια – Προκαλήσι». Το προτεινόμενο Κέντρο Δεδομένων αφορά μια βιομηχανικού τύπου εγκατάσταση που αποτελείται κυρίως από εξοπλισμό αποθήκευσης δεδομένων πληροφορίας στο διαδίκτυο (cloud). Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την κατασκευή ενός ενιαίου ισόγειου κτιρίου με 2 επί μέρους χώρους, όπου ο ένας φιλοξενεί το Κτίριο Εξοπλισμού (Ballard Building), το οποίο είναι 8.627 τ.μ., και ο δεύτερος το Κτίριο Διοίκησης, το οποίο είναι 1,343 τμ. Τα δύο αυτά βασικά λειτουργικά τμήματα εκτείνονται από το νοτιοδυτικό έως το βορειοδυτικό τμήμα του οικοπέδου και περιλαμβάνουν στη συνέχεια μικρότερες αίθουσες, χώρους μηχανολογικού και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, χώρους αποθήκευσης και παραλαβής υλικών και καυσίμων, αίθουσες γραφείων και υπαίθριους χώρους κλπ. Πρόκειται για μια σύγχρονη εγκατάσταση, η οποία αποτελείται κυρίως από ένα μεταλλικό κτίσμα ενός ορόφου, και βοηθητικές εγκαταστάσεις, χώρους πρασίνου και εσωτερική οδοποιία. Εκατέρωθεν του Κτιρίου Εξοπλισμού βρίσκονται τα διάφορα υποστηρικτικά συστήματα της λειτουργίας του Κέντρου Δεδομένων. Στην περιοχή αυτή βρίσκονται επίσης εννέα εφεδρικά ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη, οι υπαίθριοι μετασχηματιστές μέσης τάσης, δωμάτια μπαταριών UPS και ηλεκτρικοί πίνακες διανομής ενέργειας. Επίσης, εκεί βρίσκονται οι δεξαμενές ανάκτησης νερού από το σύστημα ψύξης, οι ελαιοδιαχωριστές απομάκρυνσης ελαιωδών συστατικών από τα υγρά απόβλητα και η δεξαμενή υδροσυλλογής του νερού πυρόσβεσης από τους χώρους μπαταριών. Το Κτίριο Εξοπλισμού είναι ο πυρήνας της εγκατάστασης, καθώς φιλοξενεί τον κυρίως εξοπλισμό του Κέντρου Δεδομένων και αποτελείται από τους παρακάτω βασικούς χώρους: i. Αίθουσα Διακομιστών. Πρόκειται για τον χώρο που είναι κατειλημμένος από Racks ii. Χώροι Ηλεκτρολογικού υλικού (χαμηλής τάσης, αδιάλειπτης παροχής ρεύματος (UPS) και μπαταριών) iii. Μηχανολογικός χώρος, που φιλοξενεί τις κλιματιστικές μονάδες ψύξης των Κυψελών Δεδομένων Το Κτίριο Διοίκησης αποτελείται από γραφεία, αίθουσες συνεδριάσεων, αποθήκες, βοηθητικούς χώρους, καθώς και κάποιους μικρούς μηχανολογικούς χώρους. Τα βασικά στοιχεία που περιλαμβάνει το Κτίριο Διοίκησης είναι το Κέντρο Επιχειρήσεων Εγκατάστασης (Facility Operations Center, FOC), το Κέντρο επιχειρήσεων Ασφαλείας (Security Operations Center, SOC), η Αποβάθρα Φόρτωσης (Loading Dock), το Δωμάτιο Καταστροφέα (Shred room), τους Αποθηκευτικούς χώρους (Storage), τον Χώρο Φορτοεκφόρτωσης (Loading Dock), τον Χώρο Παραλαβής (Receiving / Staging area), τους χώρους γραφείων (Open Office) και την Αίθουσα Διαλειμμάτων (Break room). Η χωρική κάλυψη του οικοπέδου ολοκληρώνεται με τον υπαίθριο κενό χώρο. Στον χώρο αυτόν που δημιουργείται περιμετρικά της εγκατάστασης, εντός της περίφραξης και εξωτερικά των κτιρίων, αναπτύσσεται χώρος πρασίνου με φυτεύσεις δέντρων, αλλά και χαμηλότερη βλάστηση, όπως θάμνοι και λοιπά εδαφοκαλυπτικά φυτά, καθώς και αδρανή κ.ά. Επίσης, κατά μήκος του εσωτερικού οδικού δικτύου που αναπτύσσεται από την είσοδο της εγκατάστασης έως και τον χώρο στάθμευσης, θα γίνουν φυτεύσεις. Η φύτευση στοχεύει στην επίτευξη της οπτικής κάλυψης του έργου και στη συνέχεια στην εναρμόνιση του περιβάλλοντος χώρου με το τοπίο και το κλίμα της περιοχής. Η οπτική κάλυψη επιτυγχάνεται με τη δημιουργία δενδροστοιχιών και συστάδων από δενδρώδη μεσογειακά είδη. Επιπροσθέτως, σκοπός της φύτευσης είναι να λειτουργήσει και ως μέτρο αντιμετώπισης της πιθανής μικρής αύξησης της θερμοκρασίας τοπικά, εξαιτίας της λειτουργίας του συστήματος ψύξης της εγκατάστασης. Οι προτεινόμενες φυτεύσεις στον περιβάλλοντα χώρο, οι οποίες ανέρχονται συνολικά σε 352 δένδρα, πλέον των 16.000 θάμνων που θα φυτευθούν, και ζώνες φύτευσης με είδη της μεσογειακής χλωρίδας, θα συνεισφέρουν στον βαθμό που τους αναλογεί επίσης θετικά στην ελαχιστοποίηση του συνολικού αποτυπώματος άνθρακα του έργου. Στο ανατολικό τμήμα του οικοπέδου βρίσκονται οι δύο πύλες ελέγχου πρόσβασης στην εγκατάσταση, με τη μία εξ αυτών να φιλοξενεί και το φυλάκιο ελέγχου εισόδου. Ο εξωτερικός περιμετρικός φράχτης (όρια οικοπέδου) κατασκευάζεται από μεταλλικό πλέγμα ύψους 1,4 μ. Παράλληλα σε αυτόν, εσωτερικά του οικοπέδου και σε απόσταση 4,5 μ από τον προηγούμενο, θα τοποθετηθεί μεταλλικός φράχτης υψηλής ασφαλείας και αντοχής σε κρούση ύψους 2,4 εκατ. Για τις εγκαταστάσεις προβλέπεται μια σειρά από προληπτικά μέτρα έναντι του κινδύνου ενός καταστροφικού σεισμού, πλημμύρας ή πυρκαγιάς και των συνεπειών τους. Ο αντισεισμικός σχεδιασμός των υποδομών, η αύξηση της ανθεκτικότητάς τους, μια σειρά από έργα διαχείρισης ομβρίων υδάτων, τα συστήματα πυρανίχνευσης συμπεριλαμβάνονται. Σύμφωνα με το προτεινόμενο σενάριο προς υλοποίηση, τα κτίρια πρόκειται να έχουν εξ ολοκλήρου μεταλλικό σκελετό, αποτελούμενο από μεταλλικές διατομές με χαλύβδινα πάνελ πλαγιοκάλυψης και οροφοκάλυψης. Το μεγαλύτερο μέρος των εσωτερικών χωρισμάτων θα κατασκευαστεί από γυψοσανίδα και σε μικρότερες περιοχές με υαλοπίνακες, με τις απαραίτητες πυράντοχες και ηχοαπορροφητικές ιδιότητες, όπου απαιτείται. Τα δάπεδα θα καλυφθούν από διαφορετικά υλικά, όπως σκυρόδεμα, κεραμικές πλάκες, μοκέτα, βινυλικές πλάκες, ανάλογα με τη χρήση του χώρου. Οι ψευδοροφές θα κατασκευαστούν ως επί το πλείστον από πλάκες ορυκτών ινών. Οι ανάγκες σε νερό και ενέργεια Τα προτεινόμενα κτίρια θα χρησιμοποιήσουν σύγχρονη τεχνολογία για να διασφαλίσουν ότι είναι όσο το δυνατόν πιο αποδοτικά όσον αφορά τη χρήση των φυσικών πόρων και θα ενσωματώσουν, όπου είναι δυνατόν, βιώσιμες τεχνικές για τη μείωση της κατανάλωσης νερού. Για τη διαδικασία ψύξης, η εισερχόμενη κατανάλωση νερού εκτιμάται σε περίπου 7.700 m3 /έτος. Κατανάλωση νερού θα πραγματοποιείται επίσης για την άρδευση της φύτευσης της εγκατάστασης, συμπληρωματικά στην ποσότητα των όμβριων υδάτων, που προβλέπεται να συλλέγεται από το δώμα του κτηρίου και να επαναχρησιμοποιείται για τον σκοπό αυτόν. Η εκτιμώμενη ανάγκη για πόσιμο νερό για τις ανάγκες των εργαζομένων εκτιμάται σε 5 m3/ημέρα. Όσον αφορά τα αστικά λύματα, αυτά θα διατίθενται μαζί με τα υπόλοιπα ρεύματα υγρών αποβλήτων στο αποχετευτικό δίκτυο της περιοχής, με το οποίο θα συνδεθεί η εγκατάσταση, όταν αυτό κατασκευαστεί. Έως την πλήρη κατασκευή και λειτουργία του αποχετευτικοί δικτύου της περιοχής, τα υγρά απόβλητα της εγκατάστασης θα υφίστανται αποθήκευση και επεξεργασία σε αδειοδοτημένη εγκατάσταση επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. Κατά τη φάση λειτουργίας, εξαιτίας του είδους της δραστηριότητας, η κατανάλωση ενέργειας στην εγκατάσταση αναμένεται να είναι σημαντική. Κατά την ολοκλήρωση της Φάσης 1, για φορτίο 100%, κατά τη διάρκεια όλου του έτους, και για θερμοκρασία περιβάλλοντος που απαιτεί πλήρη ζήτηση του συστήματος κλιματισμού, η μέγιστη συνολική κατανάλωση ενέργειας με βάση την εγκατεστημένη ισχύ εκτιμάται στις 105.120 MWhr. Κατά την ολοκλήρωση της Φάσης 2 και κάτω από παρόμοιες συνθήκες, η μέγιστη συνολική κατανάλωση ενέργειας με βάση την εγκατεστημένη ισχύ εκτιμάται στις 204.984 MWh. Ωστόσο, βάσει ενός ρεαλιστικού προφίλ δεν αναμένεται κατανάλωση μεγαλύτερη από περίπου 106.325 MWh. Το συνολικό κόστος των μέτρων περιβαλλοντικής προστασίας ανέρχεται σε 8 εκατ. ευρώ περίπου και περιλαμβάνει: Θερμική μόνωση, εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ, επεξεργασία νερού για επαναχρησιμοποίηση, έξυπνα συστήματα για τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, διαμορφώσεις και φύτευση χώρων πρασίνου και περιβαλλοντική παρακολούθηση. «Οι ψηφιακές υποδομές μιας χώρας δημιουργούν ένα ισχυρό ψηφιακό οικοσύστημα που προσελκύει πολλές διεθνείς εταιρείες τεχνολογίας», επιχειρηματολογεί η μελέτη. Και συνεχίζει: «Η ψηφιακή υποδομή και το ισχυρό ψηφιακό οικοσύστημα είναι σημαντικοί λόγοι για τις μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας, να επενδύσουν σε μια χώρα, όπου οι υποδομές αυτές είναι διαθέσιμες. Αυτό εξασφαλίζει εξαιρετικό επενδυτικό κλίμα και οικονομική ανάπτυξη, με τη μορφή επενδύσεων και απασχόλησης. Η βιομηχανία των κέντρων δεδομένων και του υπολογιστικού νέφους (cloud) έχει γίνει πλέον σημαντικό μέρος και της Ελληνικής οικονομίας. Ο συνολικός ψηφιακός τομέας, μαζί με τις τηλεπικοινωνίες, αντιπροσωπεύει περίπου το 2,7% του ΑΕΠ της Ελλάδας η Microsoft, σε βάθος πολλών ετών, έχει δημιουργήσει στην Ελλάδα ένα αναπτυσσόμενο σύστημα περίπου 3.000 συνεργατών και πελατών, συμπεριλαμβανομένων νεοφυών επιχειρήσεων, άλλων επιχειρήσεων και ΜΚΟ». View full είδηση

Το success story της ελληνικής κυβέρνησης, οι μεγάλες επενδύσεις που υποσχέθηκε να υλοποιήσει στη χώρα μας ο Αμερικανικός κολοσσός Microsoft "κλείδωσαν" για την περιοχή των Σπάτων και του Κορωπίου. Η Microsoft κατέθεσε αίτηση για ένταξη των επενδύσεων που προβλέπεται να κάνει για κέντρα δεδομένων στο πρόγραμμα Στρατηγικών Επενδύσεων σύμφωνα με το κείμενο διαβούλευσης που δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο του Enterprise Greece. Πιο συγκεκριμένα, επενδυτικό φάκελο «Investment in Data Centers in Greece» της εταιρείας Microsoft Operations 4733 Hellas Single Member, κατατέθηκε στον φορέα με την υπ’ αρίθμ. 8600/07-10-2021 αίτηση και την υπ’ αρίθμ. 8607/19-12-2021 τροποποίηση αιτήματος. Το έργο αφορά στη δημιουργία ενός Συγκροτήματος Κέντρων Δεδομένων και Τεχνολογικής Υποστήριξης Επιχειρήσεων. Αποτελείται από τρία Κέντρα Δεδομένων (Data Centers) στο νομό Αττικής με σκοπό την ανάπτυξη και παροχή υπηρεσιών Υπολογιστικού Νέφους (Microsoft Cloud) στην Ελλάδα. Τα τρία Κέντρα Δεδομένων έχουν πλήρη αλληλεξάρτηση μεταξύ τους αποτελώντας μια επιχειρηματική, λειτουργική και οικονομική οντότητα, σε τρία σημεία εγκατάστασης. Όπως αναφέρεται το ένα θα αναπτυχθεί στο Δήμο Σπάτων – Αρτέμιδος, ενώ τα υπόλοιπα σε εκτάσεις στο Δήμο Κρωπίας. Οι συγκεκριμένες εκτάσεις χωροθετούνται εντός περιοχών που εμπίπτουν σε καθεστώτα περιβαλλοντικής ή αρχαιολογικής δέσμευσης και δεν αποτελούν δασικές εκτάσεις στο σύνολό τους. Ο προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται οτι θα ξεπεράσει κατά πολύ τα € 75εκ. ευρώ, και θα ανέλθει και σε πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, ενώ αναμένεται να δημιουργηθούν, κατά βιώσιμο τρόπο, άνω των εκατό νέων Ε.Μ.Ε. (Ετήσιες Μονάδες Εργασίας). Η δημόσια διαβούλευση αναμένεται να διαρκέσει ως την Κυριακή 23 Ιανουαρίου και τέλος Φεβρουαρίου η πρόταση θα κατατεθεί στην αρμόδια Διυπουργική Επιτροπή για την ένταξη του επενδυτικού σχεδίου στις «στρατηγικές επενδύσεις». “Carbon Negative, Water Positive and Zero Waste” data centers Η Microsoft αποβλέπει να καλύψει το 100% της ηλεκτρικής της ενέργειας με αγορές ενέργειας μηδενικού άνθρακα, να προβεί στη ψύξη των συστημάτων με αέρα αντί νερού και να προβεί στην ανακύκλωση και επαναχρησιμοποίηση του 90% των μηχανημάτων και εξαρτημάτων που αντικαθίστανται. "Πόλος έλξης" οι επενδυτές σε Data Center Η χώρα μας έχει μπει εδώ και καιρό στο "στόχαστρο" των τεχνολογικών κολοσσών με σημαντικές επενδύσεις να βρίσκονται στα... σκαριά από ομίλους (εκτός της Microsoft) όπως η Lamda Hellix, που εκτιμάται ότι θα φτάσει στα €300-€400 εκατ. αλλά και πολλές μικρότερες επενδύσεις έως €10 εκατ. από ομίλους όπως οι ΤΙ Sparkle, Hellas Sat, Cloudrock και Lancom. Υπενθυμίζεται ότι και η Amazon Web Services (AWS) έχει συμπεριλάβει την Ελλάδα στο "γκρουπ" δημιουργίας υποδομών "τοπικών ζωνών” (Local Zones) εκτός των ΗΠΑ, μαζί με άλλες 20 τοποθεσίες στην Ευρώπη. View full είδηση

Η Google της Alphabet Inc. συνεργάζεται με μια εταιρεία κοινής ωφέλειας της Νεβάδα και μια νεοσύστατη εταιρεία γεωθερμικής ενέργειας για τη λειτουργία κέντρων δεδομένων με ηλεκτρική ενέργεια που προέρχεται από τη θερμότητα της ίδιας της γης, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg. Η νεοφυής εταιρεία Fervo Energy θα αναπτύξει ένα γεωθερμικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής που θα παρέχει 115 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας στην NV Energy Inc., θυγατρική της Berkshire Hathaway Energy του Warren Buffett, σύμφωνα με ανακοίνωση της Google. Στη συνέχεια, η NV Energy θα πουλήσει την ηλεκτρική ενέργεια στην Google, βάσει συμφωνίας που πρέπει ακόμη να εγκριθεί από τις ρυθμιστικές αρχές της πολιτείας. Σε αντίθεση με τις ηλιακές και αιολικές εγκαταστάσεις, οι γεωθερμικές μονάδες μπορούν να λειτουργούν όλο το εικοσιτετράωρο, χρησιμοποιώντας νερό που θερμαίνεται από υπόγειους βράχους για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η Fervo χρησιμοποιεί οριζόντιες γεωτρήσεις εντός των γεωθερμικών ταμιευτήρων για να αυξήσει την παραγωγή. Τα κέντρα δεδομένων καταναλώνουν όλο και μεγαλύτερη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, δημιουργώντας πρόβλημα για τις εταιρείες τεχνολογίας που έχουν θέσει στόχους για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που θερμαίνουν τον πλανήτη. Η ηλεκτρική ενέργεια που συμφώνησε να αγοράσει η Google από την NV Energy και τη Fervo θα μπορούσε να τροφοδοτήσει περίπου 86.000 σπίτια. View full είδηση

Η πρωτοβουλία, που ξεκίνησε το 2013, ολοκληρώθηκε πρόσφατα, με την επικεφαλής των Cloud Operations + Innovation της εταιρείας, Noelle Walsh, να δηλώνει ότι δεν σχεδιάζονται πλέον υποβρύχια κέντρα δεδομένων παγκοσμίως. Παρά τον τερματισμό του προγράμματος, η Walsh τόνισε τη σημασία των γνώσεων που αποκτήθηκαν σχετικά με τη λειτουργία εξοπλισμού σε υποθαλάσσιο περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων των κραδασμών στους servers. Αυτές οι πληροφορίες αναμένεται να αξιοποιηθούν σε μελλοντικά projects της εταιρείας. Ο τομέας των data center βρίσκεται σε φάση ραγδαίας ανάπτυξης, με την Nvidia να έχει πουλήσει πάνω από 3,76 εκατομμύρια GPU για παρόμοιους σκοπούς μόνο τον περασμένο χρόνο. Η κατανάλωση ενέργειας αυτών των καρτών υπολογίζεται σε 14,3 TWh ετησίως, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα συστήματα ψύξης. Δεδομένου ότι το 40% της κατανάλωσης ενός κέντρου δεδομένων αφορά την ψύξη, η εξεύρεση λύσεων για τη μείωση αυτού του κόστους θα μπορούσε να επιφέρει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας. Το πείραμα της Microsoft στα ανοικτά της Σκωτίας το 2018 αποκάλυψε ενδιαφέροντα στοιχεία. Από τους 855 υποβρύχιους servers, μόνο έξι χρειάστηκαν αντικατάσταση, σε αντίθεση με οκτώ από τους 135 servers σε παράλληλο πείραμα στην ξηρά. Αυτό μεταφράζεται σε απώλεια 0,7% στη θάλασσα έναντι 5,9% στην ξηρά. Η αυξημένη ανθεκτικότητα αποδόθηκε στη σταθερή θερμοκρασία του θαλασσινού νερού και στη χρήση αδρανούς αζώτου για την προστασία του εξοπλισμού. Παρόλο που η Microsoft ολοκλήρωσε την έρευνά της για υποθαλάσσια κέντρα δεδομένων, η Κίνα ξεκίνησε πρόσφατα ένα παρόμοιο project, βυθίζοντας servers σε έκταση 68.000 τετραγωνικών μέτρων στις νότιες ακτές του Χαϊνάν το 2023. Η Walsh ανέφερε ότι η εταιρεία εστιάζει πλέον σε πιο συγκεκριμένους στόχους, αξιοποιώντας τις γνώσεις που αποκτήθηκαν από διάφορα ερευνητικά προγράμματα. Η Microsoft συνεχίζει να επενδύει στην ανάπτυξη κέντρων δεδομένων, με πιθανή -φημολογούμενη- συνεργασία με την OpenAI για τη δημιουργία ενός υπερυπολογιστή τεχνητής νοημοσύνης αξίας 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Επιπλέον, η εταιρεία εξετάζει τη χρήση πυρηνικής ενέργειας, σχεδιάζοντας την κατασκευή αρθρωτών αντιδραστήρων για παρόμοια έργα. View full είδηση