Αναζήτηση στην κοινότητα

Με περισσότερο από ένα δισ. ευρώ θα χρηματοδοτηθούν μέσα στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2021-2027) οι προστατευόμενες περιοχές. Μόνο που αντίθετα με το παρελθόν η κοινοτική χρηματοδότηση θα προέλθει μέσα από μια συγκεκριμένη, λεπτομερή λίστα έργων σε εθνικό επίπεδο ή ανά περιφέρεια, που καταρτίστηκε την προηγούμενη διετία από το υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Πράσινο Ταμείο και εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα, το πλαίσιο αυτό είναι πλέον απόλυτα δεσμευτικό, ώστε να αποφευχθούν… οι αυτενέργειες και η σπατάλη χρημάτων. Το «πλαίσιο δράσεων προτεραιότητας» για το δίκτυο Natura 2000 συντάσσεται από κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. και είναι ένα εργαλείο σχεδιασμού, μέσω του οποίου καθορίζονται οι ανάγκες και οι προτεραιότητες χρηματοδότησης στις προστατευόμενες περιοχές της κάθε χώρας. Υπεύθυνος για το πλαίσιο στην Ελλάδα ήταν ο Γιάννης Μητσόπουλος, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος LIFE IP 4 Natura και πλέον γενικός διευθυντής του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, ο φορέας που θα αναπτύξει το νέο σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών). «Ολες οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν καταρτίσει ένα τέτοιο πλαίσιο για το 2014-2020. Ομως ήταν ένα σχέδιο δράσης πολύ γενικό, χωρίς προτεραιότητες, όπου ο καθένας ενέτασσε ό,τι ήθελε», εξηγεί. «Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2017 το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο κατέληξε ότι τα πρώτα πλαίσια δεν παρουσίαζαν αξιόπιστη εικόνα των πραγματικών δαπανών που απαιτούνται για τις περιοχές Natura. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε τα νέα πλαίσια να είναι πιο συγκεκριμένα, αιτιολογημένα επιστημονικά και με ρεαλιστική, ελεγμένη εκτίμηση των αναγκών χρηματοδότησης». Το πλαίσιο που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα περιλαμβάνει συνολικά 271 μέτρα για την υποστήριξη του δικτύου Natura, τα οποία εξειδικεύονται ανά περιφέρεια. Την περίοδο 2021-2027, που το πλαίσιο καλύπτει, το εκτιμώμενο κόστος είναι 1,03 δισ. ευρώ. Εξ αυτού, το 64,1% αφορά μέτρα διατήρησης και αποκατάστασης οικοτόπων και ενδιαιτημάτων, το 12,7% μέτρα πράσινης υποδομής πέραν του δικτύου Natura, το 13,4% πρόσθετα μέτρα για κάποια είδη που δεν σχετίζονται με συγκεκριμένα οικοσυστήματα και το 9,8% αφορά «οριζόντια» μέτρα και διοικητικά κόστη. Ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα παραδείγματα έργων: • Ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και αγροπεριβαλλοντικών μέτρων σε καλλιέργειες που γειτνιάζουν με ποταμούς και λίμνες εκτός περιοχών Natura 2000, με προϋπολογισμό 16,5 εκατ. ευρώ για μια έκταση 580.000 στρεμμάτων. • Χαρτογράφηση θαλάσσιων τύπων οικοτόπων και δημιουργία υποδομής χωρικών δεδομένων που θα τους απεικονίζει, με προϋπολογισμό 2,1 εκατ. ευρώ. • Ενίσχυση της εκτατικής βόσκησης αιγοπροβάτων με την ευνόηση της μετακίνησης κτηνοτρόφων για την αποκατάσταση λειμώνων και τη βελτίωση του ενδιαιτήματος ειδών ορνιθοπανίδας με προϋπολογισμό 1,2 εκατ. ευρώ για 100.000 στρέμματα. • Δράσεις διαχείρισης με σκοπό την αύξηση της αγροτικής βιοποικιλότητας για τη βελτίωση/διατήρηση ειδών ορνιθοπανίδας (π.χ. ασυγκόμιστη παραγωγή, ειδικές καλλιέργειες) με προϋπολογισμό 714.000 ευρώ. • Αγορά ή μακροχρόνια ενοικίαση γης για την προστασία και αποκατάσταση παραλίμνιων, παραποτάμιων και υγροτοπικών ενδιαιτημάτων 714.000 ευρώ για 10.000 στρέμματα. • Η χαρτογράφηση ορίων κρίσιμης παράκτιας ζώνης (σε ακτογραμμή 15.147 χλμ.) και η καταγραφή πιέσεων και απειλών θα χρηματοδοτηθούν με 514.000 ευρώ ετησίως. • Με το ίδιο ποσό θα χρηματοδοτηθεί και ο προσδιορισμός αφθονίας, εξάπλωσης και κρίσιμων ενδιαιτημάτων συγκεκριμένων κητωδών (Balaenoptera physalus, Delphinus delphis, Grampus griseus, Phocoena phocoena, Physeter macrocephalus, Stenella coeruleoalba, Tursiops truncatus και Ziphius cavirostris). • Πιλοτική υλοποίηση δράσεων αποκατάστασης εντός της κρίσιμης παράκτιας ζώνης (αποκατάσταση ενδιαιτήματος ωοτοκίας της καρέτα καρέτα, αποκατάσταση δομής πρόσθιων θινών κ.ά.). Θα χρηματοδοτηθούν δύο έργα με 428.000 ευρώ. • Η χαρτογράφηση «ευαισθησίας» ομάδων ειδών ορνιθοπανίδας και χειροπτέρων σε ό,τι αφορά έργα με σοβαρές επιπτώσεις (ηλεκτροπληξία σε δίκτυα μεταφοράς ενέργειας, προσκρούσεις σε ΑΠΕ, αλληλεπιδράσεις με ιχθυοκαλλιέργειες, εθνικό οδικό δίκτυο κ.ά.). Θα χρηματοδοτηθεί με 428.000 ευρώ ετησίως. • Η χαρτογράφηση υγροτοπικών και παράκτιων οικοσυστημάτων εκτός περιοχών του δικτύου Natura 2000, με σκοπό τη διατήρηση, προστασία και διαχείρισή τους για την ενίσχυση της συνοχής του δικτύου, θα χρηματοδοτηθεί με 342.000 ευρώ ετησίως. • Η εκτίμηση, αξιολόγηση, χαρτογράφηση των ανθρωπογενών πιέσεων και απειλών που αντιμετωπίζουν τα κητώδη (υποθαλάσσιος θόρυβος ναυτιλίας, σεισμικές έρευνες, στρατιωτικά σόναρ, συγκρούσεις με σκάφη ποντοπόρου ναυτιλίας, τοποθέτηση υποβρύχιων καλωδίων θαλάσσιων ΑΠΕ κ.λπ.), με έμφαση στα δύο είδη που επηρεάζονται σημαντικά από αυτές τις απειλές, Physeter macrocephalus και Ziphius cavirostris, θα χρηματοδοτηθεί με 342.000 ευρώ. • Στο πλαίσιο δράσεων προστασίας της Ποσειδωνίας από την αγκυροβολία σκαφών, θα χρηματοδοτηθεί με 306.000 ευρώ η μελέτη και κατασκευή 585 ειδικών αγκυροβολίων (ναύδετα) σε 30 νησιά του νοτίου Αιγαίου. Το πλαίσιο καταρτίστηκε με τον συντονισμό του Πράσινου Ταμείου. «Ο ρόλος των πλαισίων αυτών είναι να συνδεθούν με τη χρηματοδότηση κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, από όλα τα κοινοτικά χρηματοδοτικά εργαλεία», αναφέρει η Κατερίνα Κουτσοβούλου, υπεύθυνη για το πρόγραμμα LIFE IP 4 Natura στο Πράσινο Ταμείο. «Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή ζήτησε για πρώτη φορά τα έργα να είναι κοστολογημένα ένα προς ένα, η κοστολόγηση να είναι αιτιολογημένη και τα έργα εξειδικευμένα». «Επιπλέον, όταν ολοκληρωθούν οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες που εκπονούνται σήμερα για όλες τις περιοχές Natura της χώρας, το πλαίσιο θα ενημερωθεί. Θα ήταν καλύτερα εάν οι ΕΠΜ είχαν ολοκληρωθεί, ωστόσο με τη βοήθεια πανεπιστημίων και ερευνητικών φορέων και την εκτεταμένη διαβούλευση που προηγήθηκε, νομίζω ότι το πλαίσιο θα ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες προστασίας των ειδών και των οικοτόπων μας», καταλήγει ο κ. Μητσόπουλος. Η απορρόφηση των πόρων Ποιος θα είναι ο ρόλος του ΟΦΥΠΕΚΑ για την υλοποίηση των έργων αυτών; «Εφόσον προχωρήσει κανονικά το νέο σύστημα διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συμβάλει ώστε να απορροφηθεί το μεγαλύτερο δυνατό μέρος των πόρων», εξηγεί ο γενικός διευθυντής του. Η συγκρότηση του νέου φορέα, ωστόσο, παρουσιάζει καθυστερήσεις. Πότε θα τεθεί σε λειτουργία το νέο σύστημα; «Εχουν γίνει ήδη αρκετά βήματα για την πλήρη λειτουργία του νέου συστήματος. Απομένουν κάποια θεσμικά κείμενα, όπως ο οργανισμός του ΟΦΥΠΕΚΑ και η κοινή υπουργική απόφαση για τα έσοδά του, που βρίσκονται στα συναρμόδια υπουργεία προς υπογραφή. Εκτιμώ ότι από τη στιγμή που θα εγκριθεί το θεσμικό κομμάτι, θα μπορούμε να είμαστε έτοιμοι. Εως τις αρχές Μαΐου αναμένουμε να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των φορέων από ορκωτούς λογιστές, ώστε να γνωρίζουμε όχι μόνο τα περιουσιακά στοιχεία, αλλά και τις οικονομικές υποχρεώσεις που θα μεταβιβαστούν στον ΟΦΥΠΕΚΑ». Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή»

Ολα ξεκίνησαν για τους λάθος λόγους, όπως συνήθως. Στα μέσα του 2000 το (τότε) υπουργείο ΠΕΧΩΔΕ ίδρυσε τον πρώτο φορέα για τη διαχείριση προστατευόμενης περιοχής στη Ζάκυνθο, λίγο μετά την παραπομπή της χώρας στο Ευρωδικαστήριο για την αδυναμία ή/και απροθυμία της πολιτείας να προστατεύσει τις περιοχές ωοτοκίας της καρέτα καρέτα. Ακολούθησαν το 2002 ο φορέας για την περιοχή Σχινιά-Μαραθώνα, μετά τη δικαστική διαμάχη για τη χωροθέτηση του ολυμπιακού κωπηλατοδρομίου και άλλοι 25 φορείς. Ακριβώς είκοσι χρόνια μετά, οι (36 πλέον) φορείς διαχείρισης πρόκειται να καταργηθούν, μέσα από μια συνολική αναμόρφωση του συστήματος. Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας δομής, όπως περιγράφονται στο σχέδιο νόμου που έδωσε σε διαβούλευση το υπουργείο Περιβάλλοντος. Κατ’ αρχάς, δημιουργείται μια νέα κεντρική δομή, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), που υπάγεται απευθείας στο υπουργείο. Ο Οργανισμός αυτός αναλαμβάνει σε κεντρικό επίπεδο την επιστημονική και διοικητική υποστήριξη του συστήματος προστατευόμενων περιοχών, εκπονεί και παρακολουθεί την εθνική πολιτική και τα σχέδια δράσης. Ο Οργανισμός χωρίζεται σε δύο τομείς (βόρειου και νότιου τομέα) και σε 24 μονάδες διαχείρισης, στις οποίες θα συγχωνευθούν οι σημερινοί 36 φορείς διαχείρισης. Οι μονάδες θα ασχολούνται με το επιστημονικό έργο και με την ενημέρωση/ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών. Η κάθε μονάδα θα συνεπικουρείται από μία ή περισσότερες τοπικές επιτροπές συμβουλευτικού χαρακτήρα, στην οποία θα συμμετέχουν επιστήμονες και εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης, περιβαλλοντικών οργανώσεων και παραγωγικών φορέων. Οσον αφορά τους πόρους για τη χρηματοδότηση του νέου συστήματος (που ήταν και ένα από τα βασικά ζητούμενα την τελευταία εικοσαετία) θα χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ έσοδα μπορούν να προέλθουν από ευρωπαϊκά προγράμματα, από ήπιες εμπορικές δραστηριότητες (λ.χ. πώληση τουριστικών ειδών), από ποσοστό των εισπράξεων από τις άδειες θήρας, από εισιτήριο όπου υπάρχει (λ.χ. Σαμαριά). Ως προς το προστατευόμενο αντικείμενο, οι περιοχές Natura θα χωρίζονται σε τέσσερις ζώνες κλιμακούμενης προστασίας (από τον πυρήνα έως την περιφερειακή ζώνη), σε καθεμία από τις οποίες αντιστοιχούνται συγκεκριμένες χρήσεις γης. Το υπουργείο απέσυρε την Τετάρτη την πρόβλεψη περί εξορυκτικών δραστηριοτήτων στους πυρήνες, ωστόσο τη διατήρησε σε όλες τις υπόλοιπες ζώνες, παράλληλα με άλλες ασύμβατες χρήσεις. Πώς αποτιμάται λοιπόν η πρόταση του υπουργείου από ανθρώπους που τα τελευταία χρόνια παρακολουθούν ή εμπλέκονται στη διαχείριση των περιοχών αυτών; «Εχω επιφυλάξεις ως προς ορισμένα σημεία», λέει στην «Κ» η Ιφιγένεια Καγκάλου, καθηγήτρια Οικολογίας Υδάτινων Οικοσυστημάτων στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και πρόεδρος του φορέα της λίμνης Κάρλας τα τελευταία 10 χρόνια. «Υπήρχαν πολλές δυσλειτουργίες στο σύστημα. Οι φορείς ακροβατούσαμε ανάμεσα στον ρόλο μιας περιβαλλοντικής οργάνωσης και ενός κρατικού φορέα. Επιπλέον, επί δύο δεκαετίες δεν είχαν δοθεί τα απαραίτητα εργαλεία στους φορείς για να ασκήσουν το έργο τους, υπήρξε ολιγωρία. Η δημιουργία ενός κεντρικού φορέα έχει κάποια πλεονεκτήματα, όπως το ότι θα λυθεί το χρηματοδοτικό πρόβλημα και θα υπάρξει οργανωτική και διοικητική υποστήριξη. Εχω όμως επιφυλάξεις για την αυτοτέλεια και την ευελιξία των νέων “μονάδων” σε σχέση με τους φορείς διαχείρισης. Για παράδειγμα, αν θα είναι σε θέση να γνωμοδοτήσουν αρνητικά σε ένα έργο, ή θα υποκύπτουν στις πιέσεις των ανωτέρων τους. Νομίζω ότι η κατάργηση των φορέων αποφασίστηκε πρόχειρα». «Επί της αρχής δεν είναι προβληματικό», εκτιμά η Θεοδότα Νάντσου, υπεύθυνη περιβαλλοντικής πολιτικής στην οργάνωση WWF. «Οι φορείς είχαν όντως μεγάλο διοικητικό φόρτο, επομένως η κεντρική διαχείριση είναι καλή ώστε οι μονάδες να ασχολούνται μόνο με το επιστημονικό έργο. Πρέπει, ωστόσο, να δούμε πώς θα στελεχωθεί και θα λειτουργήσει ο ΟΦΥΠΕΚΑ. Οσον αφορά τις χρήσεις γης, επί της αρχής είναι καλό να υπάρχει ένα ενιαίο σύστημα, ώστε να μην επιλέγει ο καθένας ό,τι θέλει. Υπάρχουν όμως λάθη: για παράδειγμα το δάσος είναι μια οικολογική κάλυψη και όχι χρήση γης, που να επιτρέπεται ή όχι και, κυρίως, να αλλάζει. Για πρώτη φορά επιτρέπονται κτίρια σε πυρήνες προστατευόμενων περιοχών. Επίσης, σε όλες τις ζώνες πλην του πυρήνα επιτρέπονται μεταλλευτικές δραστηριότητες και εξορύξεις υδρογονανθράκων –από τι πρέπει να προστατευθεί μια Natura, αν όχι από βιομηχανικές εγκαταστάσεις υψηλής επικινδυνότητας; Το πρόβλημα που δημιουργείται τελικά είναι πολλαπλό, γιατί επιδεινώνονται και η νομοθεσία και η περιβαλλοντική προστασία». Οι χρήσεις γης «Κατά τη γνώμη μου είναι μια σοβαρή μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία», εκτιμά ο Παναγιώτης Δημόπουλος, καθηγητής Βοτανικής και Οικολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών. «Η ύπαρξη ενός κεντρικού οργανισμού με επιτελικό ρόλο ήταν απαραίτητη, ώστε οι νέες μονάδες να μπορούν να επιβλέψουν την εφαρμογή των διαχειριστικών σχεδίων, που είναι και ο ρόλος τους. Τα διοικητικά συμβούλια των φορέων συχνά αναπαρήγαγαν ένα κομματικό σύστημα – έχω κι εγώ διατελέσει πρόεδρος φορέα στην Πίνδο και γνωρίζω, μπλέκαμε τη διοίκηση με τη διαχείριση. Εχω όμως επιφυλάξεις για τις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, ορισμένες από τις οποίες είναι ασύμβατες με τον χαρακτήρα των προστατευόμενων περιοχών. Νομίζω ότι στον πυρήνα και στην πρώτη ζώνη των προστατευόμενων περιοχών πρέπει να είμαστε πολύ πιο αυστηροί. Ειδικά για τις ΑΠΕ, νομίζω ότι πρέπει να ελέγχονται σοβαρά οι εναλλακτικές και να συνεκτιμάται η επίδραση στη βιοποικιλότητα, όχι απλά να πηγαίνουμε στην “εύκολη λύση” που είναι οι κορυφογραμμές. Οχι όποιος υποβάλει αίτηση για αιολικό πάρκο σε Natura να θεωρείται δεδομένο ότι θα τη λάβει».

Σήμερα, το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Επιτροπής (ΚΚΕρ) παρουσίασε την 21η ετήσια έκθεσή του για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική το 2020. Μετά το 2019 —τη χειρότερη χρονιά που καταγράφηκε ποτέ—, το 2020 ήταν ένα ακόμη έτος κατά το οποίο οι πυρκαγιές κατέκαψαν μεγάλες φυσικές εκτάσεις στην Ευρώπη. Παρά το αυξημένο επίπεδο ετοιμότητας στις χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με την Κομισιόν, κάηκαν περίπου 340.000 εκτάρια στην ΕΕ το 2020, έκταση κατά 30% μεγαλύτερη από το Λουξεμβούργο. Το 2021, η περίοδος των πυρκαγιών είναι ακόμη χειρότερη. Μέχρι την έκδοση της παρούσας έκθεσης, περίπου 0,5 εκατομμύρια εκτάρια γης έχουν γίνει παρανάλωμα του πυρός, εκ των οποίων το 61% είναι δάση που θα χρειαστεί χρόνια για να ανακάμψουν. Περίπου το 25% των ζωνών που κάηκαν στην Ευρώπη βρίσκονται εντός περιοχών Natura 2000 — των ταμιευτήρων βιοποικιλότητας της ΕΕ. Η ΕΕ ενίσχυσε φέτος την ικανότητά της να συνδράμει τις διάφορες χώρες κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής των πυρκαγιών, και η ικανότητα αυτή χρησιμοποιήθηκε ήδη εκτενώς κατά τις μεγάλες πυρκαγιές που ξέσπασαν στην περιοχή της Μεσογείου το φετινό καλοκαίρι. Όπως επισημαίνει η Κομισιόν, η κλιματική αλλαγή γίνεται κάθε χρόνο και πιο αισθητή. Διακρίνουμε σαφέστατα μια ανοδική τάση, η οποία σημαίνει υψηλότερο επίπεδο κινδύνου πυρκαγιών, αύξηση της διάρκειας των εποχών των πυρκαγιών, καθώς και έντονες και ταχέως εξαπλούμενες γιγαντιαίες πυρκαγιές, τις οποίες ελάχιστα μπορούν να αντιμετωπίσουν τα παραδοσιακά μέσα πυρόσβεσης. Φέτος, είχαν ήδη καεί περίπου 130.000 εκτάρια έως τα τέλη Ιουνίου, οπότε αρχίζει κατά κανόνα η εποχή των πυρκαγιών. Οι πυρκαγιές δεν πλήττουν πλέον μόνο τα κράτη της νότιας Ευρώπης, αλλά αποτελούν αυξανόμενη απειλή και για την κεντρική και βόρεια Ευρώπη. Περισσότερες από 9 στις 10 πυρκαγιές στην ΕΕ προκαλούνται από ανθρώπινες ενέργειες. Οι εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού και οι εκπαιδευτικές εκστρατείες σχετικά με τον κίνδυνο πυρκαγιών είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη των καταστροφών. Κύρια πορίσματα της έκθεσης Η έκθεση του 2020 για τις δασικές πυρκαγιές δείχνει ότι η Ρουμανία ήταν η χώρα που επλήγη περισσότερο, ακολουθούμενη από την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία, σύμφωνα με τις εκθέσεις των κρατών μελών· Οι δασικές πυρκαγιές έπληξαν σοβαρά τις προστατευόμενες περιοχές Natura 2000 της Ευρώπης: κάηκαν 136 331 εκτάρια —περίπου το 40 % του συνόλου της καμένης γης το 2020—, έκταση ελαφρώς λιγότερη από ό,τι το 2019, αλλά πάνω από τον μέσο όρο των τελευταίων 9 ετών· Όπως και το 2019, δυστυχώς, στη Ρουμανία βρίσκεται και πάλι σχεδόν το ήμισυ των εκτάσεων που κάηκαν σε περιοχές Natura 2000, κυρίως στην προστατευόμενη περιοχή του δέλτα του Δούναβη· Το 2020, πυρκαγιές έκτασης άνω των 30 εκταρίων ξέσπασαν σε 20 κράτη μέλη της ΕΕ κατακαίγοντας 339.489 εκτάρια συνολικά, έκταση που υπερβαίνει ελαφρώς εκείνη που κάηκε το 2019· Επίσης, περισσότεροι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους την περίοδο των πυρκαγιών του 2020 από ό,τι το 2019: στις εκθέσεις που υποβλήθηκαν από την Ισπανία αναφέρονται έξι νεκροί, τέσσερις εκ των οποίων ήταν πυροσβέστες· Το 2020, η ταχεία χαρτογράφηση της υπηρεσίας διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης Copernicus ενεργοποιήθηκε 17 φορές για τη λεπτομερή χαρτογράφηση δασικών πυρκαγιών, δηλαδή λιγότερες φορές από ό,τι μέχρι σήμερα το 2021· Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ αναβαθμίστηκε με έναν στόλο πυροσβεστικών αεροσκαφών μέσω του rescEU το 2019, γεγονός που ενίσχυσε την ικανότητά του να συνδράμει τις διάφορες χώρες κατά τη διάρκεια αυτής της εποχής πυρκαγιών. Η περίοδος δασικών πυρκαγιών του 2020 χαρακτηρίστηκε από μεγάλο αριθμό ανεξέλεγκτων πυρκαγιών το πρώτο εξάμηνο. Πυρκαγιές ξέσπασαν τον χειμώνα στο δέλτα του Δούναβη και στα Πυρηναία, και την άνοιξη κυρίως στην περιοχή των Βαλκανίων. Οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο το καλοκαίρι και το φθινόπωρο ήταν οι χώρες της Μεσογείου, ιδίως η Ισπανία και η Πορτογαλία, στις οποίες καταγράφηκαν οι μεγαλύτερες πυρκαγιές στην ΕΕ το 2020. Οι μεγαλύτερες δασικές πυρκαγιές του έτους σημειώθηκαν εκτός της ΕΕ, στην Ουκρανία κοντά στον πυρηνικό αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ. Η κ. Μαρίγια Γκαμπριέλ, Επίτροπος Καινοτομίας, Έρευνας, Πολιτισμού, Εκπαίδευσης και Νεολαίας, η οποία είναι αρμόδια για το Κοινό Κέντρο Ερευνών, δήλωσε σχετικά: «Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τον κίνδυνο και το μέγεθος των δασικών πυρκαγιών παντού στον πλανήτη. Από το 2016, οι πρωτοφανείς πυρκαγιές που συνέβησαν σε όλον τον κόσμο έχουν συμπεριφορά και ένταση που όμοιές τους δεν είχαμε αντιμετωπίσει ποτέ στο παρελθόν. Τις τελευταίες δεκαετίες είδαμε τα δάση μας να αναπτύσσονται στην ΕΕ· χρειάζεται περισσότερο από ποτέ να διαφυλάξουμε τα δάση αυτά προκειμένου να θεραπεύσουμε τον πλανήτη μας. Το ΚΚΕρ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινητοποιούν την επιστήμη, τις τεχνολογίες, τις πολιτικές και τη συνεργασία όλων με σκοπό την πρόληψη αυτών των τεράστιων πυρκαγιών, τη διαφύλαξη των δασών μας, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και, κυρίως, την προστασία ζωών στην ΕΕ και πέραν αυτής.» Ο Επίτροπος Διαχείρισης Κρίσεων, κ. Γιάνες Λέναρτσιτς, δήλωσε: «Οι δασικές πυρκαγιές αποτελούν σημαντικό κίνδυνο καταστροφών για ολόκληρη την Ευρώπη καθώς και για τις άλλες περιοχές του πλανήτη. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ ανταποκρίθηκε σε περισσότερες από σαράντα μεγάλης κλίμακας καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που αφορούσαν δασικές πυρκαγιές. Η κλιματική αλλαγή επιμηκύνει επίσης κατά αρκετούς μήνες την περίοδο των δασικών πυρκαγιών, αυξάνοντας την πιθανότητα να αντιμετωπίσουν οι ευρωπαϊκές κοινότητες στο μέλλον περισσότερες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης λόγω δασικών πυρκαγιών. Είμαστε αποφασισμένοι και αποφασισμένες να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών σε όλη την ΕΕ, ώστε να βοηθήσουμε στην πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.» Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, κ. Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, δήλωσε: «Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη διάρκεια και την επικινδυνότητα των εποχών των πυρκαγιών θέτοντας έτσι σε κίνδυνο περισσότερες ζωές και απειλώντας τη φύση. Η σημερινή έκθεση δείχνει πόσο καταστροφική υπήρξε η περυσινή χρονιά, όπως προκύπτει και από τα στοιχεία του τρέχοντος έτους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια νέα δασική στρατηγική της ΕΕ με σκοπό την αύξηση της ανθεκτικότητας των δασών στην Ευρώπη. Η ύπαρξη υγιών και ανθεκτικών δασών, καθώς και εκτάσεων που υπόκεινται σε διαχείριση κατά τρόπο που προστατεύει τη βιοποικιλότητα και τους ανθρώπους, είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό των επιπτώσεων των δασικών πυρκαγιών. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο συνεργαζόμαστε με τους εταίρους μας και τις εθνικές αρχές με στόχο να καθιερωθεί ως κανόνας η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών βάσει χερσαίων λύσεων.» Ιστορικό Το Κοινό Κέντρο Ερευνών συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του κινδύνου καταστροφών από δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη και παγκοσμίως μέσω της ανάπτυξης και λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS). Στο πλαίσιο του προγράμματος Copernicus της ΕΕ και της ομάδας εμπειρογνωμόνων για τις δασικές πυρκαγιές (EGFF), το EFFIS παρέχει συνεχή παρακολούθηση, μέσω δορυφόρων, της κατάστασης όσον αφορά τις πυρκαγιές στην Ευρώπη. Παρέχει στις χώρες μια πλατφόρμα για την ανταλλαγή ορθών πρακτικών όσον αφορά την πρόληψη, την πυρόσβεση, την αποκατάσταση και τη διαχείριση των πυρκαγιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το EFFIS χρησιμοποιήθηκε από κυβερνητικές οργανώσεις και πολίτες, με σχεδόν 300.000 χρήστες από 178 χώρες το 2020. Το EFFIS συμπληρώνεται επίσης από το παγκόσμιο σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (Global Wildfire Information System – GWIS), το οποίο επεκτείνει την παρακολούθηση σε ολόκληρο τον πλανήτη. Οι εκθέσεις του ΚΚΕρ για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική παρέχουν μια πολύ ολοκληρωμένη επισκόπηση της κατάστασης όσον αφορά τις δασικές πυρκαγιές. Η έκδοση του 2020 περιλαμβάνει εκθέσεις από 33 χώρες στις καλυπτόμενες περιοχές, στις οποίες περιγράφονται οι εθνικές δραστηριότητες διαχείρισης των πυρκαγιών και οι δράσεις που αναλήφθηκαν τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο κατά τη διάρκεια των αντιπυρικών εκστρατειών την εν λόγω περίοδο. Η ΕΕ εργάζεται ενεργά για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, τη διατήρηση των δασών, την ανάκτηση της βιοποικιλότητας και τη διάσωση ζωών. Φέτος τον Μάρτιο, η Επιτροπή δημοσίευσε νέες κατευθυντήριες γραμμές για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και τη διαχείριση των δασών και της βλάστησης με σκοπό τη μείωση της εξάπλωσης και της έντασης των πυρκαγιών, καθώς και για την αποτελεσματική τους αντιμετώπιση. Με βάση τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, στο πλαίσιο της εμβληματικής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η Επιτροπή πρότεινε νέα δασική στρατηγική της ΕΕ με ορίζοντα το 2030, η οποία σκοπό έχει να ενταθεί η δράση για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και να δοθεί ώθηση για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή. Για περισσότερες πληροφορίες Έκθεση για τις δασικές πυρκαγιές στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική το 2020 Δασικές πυρκαγιές Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) Παγκόσμιο σύστημα πληροφοριών για τις δασικές πυρκαγιές (GWIS) Πρόγραμμα Copernicus της ΕΕ

Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα [INFR(2014)4073] λόγω μη συμμόρφωσής της με την οδηγία για τους οικοτόπους (οδηγία 92/43/ΕΟΚ) κατά τον σχεδιασμό έργων αιολικών πάρκων. Σύμφωνα με την οδηγία, όλα τα σχέδια και τα έργα που είναι πιθανό να έχουν σημαντικές επιπτώσεις σε τόπους Natura 2000 πρέπει να υποβάλλονται σε δέουσα εκτίμηση των εν λόγω επιπτώσεων. Ωστόσο, το υφιστάμενο σχέδιο για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το οποίο ονομάζεται «Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», είχε εγκριθεί χωρίς να έχει προηγουμένως διενεργηθεί τέτοια εκτίμηση. Αυτό σημαίνει ότι εγκρίνονται βάσει του σχεδίου έργα που δεν συμμορφώνονται με την ενωσιακή νομοθεσία. Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 υποδεικνύουν ότι είναι καίριας σημασίας για την ΕΕ να ανακόψει την απώλεια βιοποικιλότητας μέσω της προστασίας και της αποκατάστασης της βιοποικιλότητας. Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 2014. Έκτοτε, το σχέδιο εξακολουθεί να μην έχει αναθεωρηθεί ή υποβληθεί στη δέουσα εκτίμηση, όπως απαιτείται από την οδηγία για τους οικοτόπους. Παρά την προσφορά τεχνικής υποστήριξης από την Επιτροπή, η διαδικασία αναθεώρησης του σχεδίου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, η οποία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μια διαδικτυακή εφαρμογή για την έκδοση και χορήγηση πιστοποιητικού, με το οποίο θα βεβαιώνεται εάν μια έκταση ή ένα γεωτεμάχιο βρίσκεται εντός ή εκτός μιας περιοχής Natura έχει ετοιμάσει το Ελληνικό Κτηματολόγιο. Ειδικότερα, οι πολίτες, αλλά και οι επενδυτές, θα μπορούν, με τους κωδικούς του taxinet, να έχουν πρόσβαση σε μια ψηφιακή υπηρεσία, στην οποία εισάγοντας τις συντεταγμένες ενός ακινήτου θα εκδίδεται αυτόματα μια βεβαίωση που θα καταδεικνύει εάν, όλο ή τμήμα του, περιλαμβάνεται στα όρια των Ειδικών Ζωνών Διατήρησης (ΕΖΔ) ή των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Η συγκεκριμένη πλατφόρμα αναμένεται ότι θα βρεθεί στον ψηφιακό …αέρα εντός του Ιουνίου. Το ελληνικό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura (μέρος του ευρωπαϊκού δικτύου) περιλαμβάνει χερσαίες επιφάνειες (36.378 km2 – 27.59% της χερσαίας έκτασης της Ελλάδας) και θαλάσσια επιφάνεια (22.481 km2 – 19.6% των χωρικών υδάτων). Συνολικά περιλαμβάνει συνολικά 446 περιοχές, δηλαδή 215 ΕΖΔ, 181 ΖΕΠ, 24 ΕΖΔ-ΖΕΠ, 24 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας και 2 ΤΚΣ – ΖΕΠ. Η αρχική καταγραφή των τύπων οικοτόπων πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα την περίοδο 1999 – 2001 από το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ και αποτέλεσε την πρώτη χαρτογράφηση αυτού του είδους, δημιουργώντας αντίστοιχους θεματικούς χάρτες. Το Ελληνικό Κτηματολόγιο, κατά την περίοδο 2013-2015, προχώρησε στον ακριβέστερο προσδιορισμό των εξωτερικών ορίων καθώς και των τύπων οικοτόπων των χερσαίων προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 και στην ενημέρωση (συμπλήρωση και διόρθωση) της αρχικής βάσης δεδομένων. Το σχετικό έργο «Ανάπτυξη υποδομής χωρικών δεδομένων μεγάλης κλίμακας (1:5000) για τις χερσαίες προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Νatura 2000» συγχρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2014-20 στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΕΠανΕΚ. Η ανάπτυξη από τον φορέα του Κτηματολογίου της νέας διαδικτυακή εφαρμογή για την έκδοση και χορήγηση του πιστοποιητικού Natura «κουμπώνει» με το υπόβαθρο του Κτηματολογίου, δηλαδή τους χάρτες που δημιουργήθηκαν βάσει των διαθέσιμων αεροφωτογραφιών, με ακριβέστερο προσδιορισμό των εξωτερικών ορίων των χερσαίων περιοχών του δικτύου Natura. Ο ακριβής προσδιορισμός τους, η περιγραφή και οριοθέτηση των τύπων οικοτόπων αποτελεί σημαντικό εργαλείο και μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την προστασία και την αποτελεσματική διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας στην Ελλάδα, αλλά και για την ανταπόκρισή της στις υποχρεώσεις της απέναντι στο ευρωπαϊκά όργανα. Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι, στη χώρα μας ακόμη εκκρεμεί η ολοκλήρωση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΜΠ), οι οποίες θα οδηγήσουν, μέσω Προεδρικών Διαταγμάτων, στη θέσπιση ζωνών προστασίας στις περιοχές Natura 2000 και, μέσω Σχεδίων Διαχείρισης, στην παρακολούθηση και εφαρμογή μέτρων και πολιτικών προστασίας. Έως τότε στην Ελλάδα δεν μπορούμε να μιλάμε ούτε για πλήρη προστασία της ελληνικής φύσης, ούτε για βιώσιμη ανάπτυξη εντός των προστατευόμενων περιοχών.

Τα θρυλικά Άγραφα, η καρδιά της ορεινής Ελλάδας, με τους αντιπροσωπευτικούς βιότοπους και τα είδη της υποαλπικής και αλπικής ζώνης, γίνονται μέλος της μοναδικής οικογένειας των «Απάτητων Βουνών». Με Υπουργική Απόφαση τα Άγραφα σε συνολική έκταση 94,42 τετραγωνικών χιλιομέτρων και υψομετρικού εύρους 1.747 μέτρων (από 371 έως 2.118 μ.) αποκτούν καθεστώς αυστηρής προστασίας με την ένταξή τους στα «Απάτητα Βουνά». Τα «Απάτητα Βουνά» είναι μια πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, η οποία βασίζεται επιστημονικά σε μελέτη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και της καθηγήτριας κα Κ. Κατή. Αυτό σημαίνει ότι στις περιοχές αυτές απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων και η δημιουργία οποιασδήποτε τεχνητής επιφάνειας, ώστε να προστατευθεί η μοναδική βιοποικιλότητά τους. Με τον τρόπο αυτό προστατεύονται: H περιοχή Δυτικών Αγράφων με έκταση 84 τετραγωνικών χιλιομέτρων στο οποίο εμπίπτουν οι προστατευόμενες περιοχές του δικτύου «Natura 2000» με κωδική ονομασία GR2430002 «Όρη Άγραφα», Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για την ορνιθοπανίδα και GR1410002 «Άγραφα», Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ). Η Νότια περιοχή Δημοτικής Ενότητας Αγράφων με έκταση 10,4 τετραγωνικών χιλιομέτρων, η οποία αποτελεί περιφερειακή ζώνη σπουδαίας προστατευόμενης περιοχής. Οι ορεινές περιοχές και εκτάσεις των Αγράφων που εντάσσονται στα «Απάτητα Βουνά» είναι πολύ σημαντικές για τα αρπακτικά πτηνά, όπως το Όρνιο (Gyps fulvus), τον Χρυσαετό (Aquila chrysaetos), τον Πετρίτη (Falco peregrinus), τον Φιδαετό (Circaetus gallicus), καθώς και για την Κοκκινοκαλιακούδα (Pyrrhocorax pyrrhocorax). Αποτελούν ζώνη εξάπλωσης του αγριόγιδου των Βαλκανίων και του λεπιδόπτερου (Parnassius apollo) του οποίου οι πληθυσμοί περιορίζονται κατά μήκος της οροσειράς της Πίνδου και εμπίπτουν στην περιοχή εξάπλωσης της καφέ αρκούδας (Ursus arctos). Εκτός από τα Άγραφα, στα «Απάτητα Βουνά» έχουν ενταχθεί, ήδη, εκτάσεις σε Λευκά Όρη, Τύμφη, Σμόλικα, Ταΰγετο, Όρος Σάος και Όρος Χατζή. Η ένταξη των Αγράφων στα «Απάτητα Βουνά» σημαίνει απαγόρευση διάνοιξης οποιουδήποτε δρόμου και κατασκευή οποιασδήποτε επιφάνειας. Θα ακολουθουθήσουν δεκάδες βουνοκορφές που θα ενταχθούν στα Απάτητα Βουνά.

Σύμφωνα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που παρατείνεται, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση. Όπως ανακοίνωσε χτες, Δευτέρα 9 Αυγούστου ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που τέθηκε σε ισχύ στις 6 Αυγούστου παρατείνεται έως την ερχόμενη Παρασκευή 13 Αυγούστου, ώρα 06:00 το πρωί. Σύμφωνα με αυτήν, απαγορεύεται σε ολόκληρη τη χώρα η μετακίνηση, διέλευση ή παραμονή σε δάση, εθνικούς δρυμούς, περιοχές Natura και άλση. Ταυτόχρονα, για το ίδιο χρονικό διάστημα απαγορεύεται κάθε δραστηριότητα ή εργασία που μπορεί να προκαλέσει φωτιά, όπως για παράδειγμα οξυγονοκόλληση, ή καύση εύφλεκτης ύλης. Για κάθε παράβαση, εκτός από τις σοβαρές ποινικές κυρώσεις, προβλέπεται στην πρώτη περίπτωση πρόστιμο ύψους 1.000 ευρώ και στη δεύτερη, πρόστιμο ύψους 10.000 ευρώ.

Κώδωνα κινδύνου κρούουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, καθώς, ενόψει της έναρξης της τουριστικής περιόδου, οι παράκτιες περιοχές της χώρας μας που είναι ενταγμένες στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000, κινδυνεύουν με σημαντική υποβάθμιση. Παρά την πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (3944/2015), σύμφωνα με την οποία η συλλήβδην παραχώρηση του αιγιαλού έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τον συνταγματικά κατοχυρωμένο κοινόχρηστο χαρακτήρα του παράκτιου οικοσυστήματος ως δημόσιου αγαθού και δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο αλλοίωσης των παραλιών λόγω της υπερεκμετάλλευσης, πρόσφατα ψηφίστηκε από τη Βουλή ο «πολλαπλών θεμάτων» νόμος 4384/2016 (ΦΕΚ 78 Α΄/26-4-2016). Με το άρθρο 56 παρατάθηκε η ισχύς της υπ’ αριθμ. ΔΔΠ0005159/586Β΄ΕΞ2015 Κοινής Υπουργικής Απόφασης «Περί παραχώρησης απλής χρήσης τμημάτων αιγιαλού και παραλίας» για μια ακόμα χρονιά, αγνοώντας την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Στην συνέχεια και κατ’ ακολουθία των ανωτέρω διατάξεων, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος εξέδωσε την με αριθμ. πρωτ. 23841/664/28-4-2016 Σύμφωνη Γνώμη, με την οποία συμφώνησε εκ των προτέρων με την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης και παρόχθιας ζώνης του συνόλου των περιοχών που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 και τελούν σε καθεστώς ειδικής προστασίας. Σημειώνεται ότι, έως και το 2015, η παραχώρηση τμημάτων αιγιαλού στις προστατευόμενες περιοχές γινόταν μόνο κατόπιν ελέγχου από πλευράς του ΥΠΕΝ του ειδικού αιτήματος που υπέβαλλε κάθε Δήμος, το οποίο (αίτημα) περιείχε αναλυτικό κατάλογο των σχεδιαζόμενων παραχωρήσεων, το είδος αυτών (δηλ. αν επρόκειτο για καντίνα, έπιπλα θαλάσσης ή θαλάσσια σπορ) και την ακριβή τους θέση (αποτύπωση σε χάρτη με συντεταγμένες), ώστε να είναι δυνατή η εποπτεία των τελούμενων δραστηριοτήτων εντός των παράκτιων προστατευόμενων περιοχών. Δυστυχώς, με αυτή την εκ προτέρων αθρόα έγκριση παραχωρήσεων χρήσης αιγιαλού που σχεδιάζουν οι Δήμοι για την τρέχουσα θερινή περίοδο στις προστατευόμενες περιοχές της χώρας μας, ακυρώνεται η δυνατότητα αλλά και η υποχρέωση του Υπουργείου Περιβάλλοντος για άσκηση εποπτείας και ελέγχου των πράξεων των Ο.Τ.Α. Η άσκηση ελέγχου εκ μέρους του ΥΠΕΝ είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στο συγκεκριμένο ζήτημα, προκειμένου να αποφεύγονται αφενός υπεράριθμες παραχωρήσεις από πλευράς των Δήμων, με μοναδικό σκοπό την αποκόμιση μεγαλύτερων εσόδων, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις αγγίζουν ακόμα και το σύνολο του αιγιαλού, ακυρώνοντας έτσι τον χαρακτήρα του ως δημόσιου αγαθού και αφετέρου δραστηριότητες οι οποίες έχει εμπεριστατωμένα διαπιστωθεί ότι επιφέρουν σημαντική αλλοίωση στα ευπαθή και προστατευόμενα οικοσυστήματα. Αξίζει επιπλέον να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει κινήσει κατά της Ελλάδας προδικαστική διαδικασία για παράβαση των άρθρων 4 και 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, λόγω της ελλιπούς προστασίας και πλημμελούς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 (αριθμός υπόθεσης 2014/2260). Είναι βέβαιο ότι η συγκεκριμένη απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος θα αποτελέσει επιβαρυντικό στοιχείο για τη χώρα μας, καθώς με την εν λόγω εξέλιξη οι αιγιαλοί και παραλίες στις προστατευόμενες περιοχές έχουν δυσμενέστερη μεταχείριση από τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΝΙΜΑ, ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, MEDASSET, MOm και WWF Ελλάς θέτουν το ΥΠΕΝ προ των ευθυνών του και καλούν την πολιτική ηγεσία του να ανακαλέσει άμεσα την υπ’ αριθμ. πρωτ. 23841/664/28-4-2016 Σύμφωνη Γνώμη του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και βιώσιμη διαχείριση των παράκτιων ευαίσθητων οικοσυστημάτων της χώρας μας. Πηγή: http://www.econews.gr/2016/06/01/ypen-aigialoi-dimoi-130492/

Πέντε ελληνικές υποψηφιότητες είναι ανάμεσα στους 25 φιναλίστ για το Βραβείο Natura 2000 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έρχεται να αναγνωρίσει τον χρόνο, την αφοσίωση και τις προσπάθειες που επένδυσαν Ευρωπαίοι τη χρονιά που πέρασε σε θέματα προστασίας της φύσης, στο πλαίσιο του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Το βραβείο έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση υπέρ του δικτύου Natura 2000 αναδεικνύοντας το ρόλο του στη διαφύλαξη της φυσικής μας κληρονομιάς και στην προαγωγή της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας. Από τις εβδομήντα πέντε έγκυρες υποψηφιότητες που υποβλήθηκαν σε όλη την ΕΕ επελέγησαν εικοσιπέντε υποψήφιοι από δεκαέξι χώρες, ανάμεσά τους και πέντε από την Ελλάδα, για τον τελικό http://natura2000award-application.eu/en/finalists. Οι υποψηφιότητες περιλαμβάνουν αρκετά διασυνοριακά έργα, όπου συμμετέχει επίσης και η Τουρκία, καθώς και ένα έργο που αφορά όλη την ΕΕ. Τα Βραβεία Natura 2000 απονέμονται σε πέντε κατηγορίες: διατήρηση, κοινωνικοοικονομικά οφέλη, επικοινωνία, συμβιβασμός συμφερόντων/αντιλήψεων, και δικτύωση και διασυνοριακή συνεργασία. Ένα ειδικό βραβείο, το Βραβείο Ευρωπαίου Πολίτη, πρόκειται να απονεμηθεί στον τελικό υποψήφιο που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους από τους πολίτες. Γι αυτό το λόγο οι πολίτες καλούνται να συμμετάσχουν στη ψηφοφορία που ήδη «τρέχει» μέχρι τις 22 Απριλίου 2018. Οι νικητές θα αναγγελθούν από τον επίτροπο Karmenu Vella, σε τελετή που θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες, την Πέμπτη 17 Μαΐου 2018 Οι πέντε ελληνικές υποψηφιότητες που έχουν επιλεγεί και που ζητούν την ψήφο του ελληνικού κοινού, σύμφωνα με το Naftemporiki.gr, είναι: 1. Το μονοπάτι ερμηνείας της λίμνης Στυμφαλίας Το έργο υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-Stymfalia με στόχο να ενώσει ένα μοναδικό τοπίο μεγάλης βιοποικιλότητας με τα ερείπια της αρχαίας πόλης του Στυμφαλού και με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής. Η διπλή ταυτότητα του τόπου χρησιμοποιήθηκε ως θέμα για τη δημιουργία ενός ίχνους ερμηνείας "Ο άνθρωπος και η φύση στα μονοπάτια της εποχής". Πρόκειται για μια εύκολη, αυτο-καθοδηγούμενη, γραμμική πεζοπορική διαδρομή μήκους 1.8 χλμ. που συνδέει το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας με τον υγρότοπο και τον αρχαιολογικό χώρο. Για να υποστηρίξετε την υποψηφιότητά της Στυμφαλίας μπορείτε να ψηφίσετε εδώ: http://natura2000award-application.eu/finalist/3186 2. Συνύπαρξη ανθρώπου και αρκούδας στον 21ο αιώνα Το πρόγραμμα που αφορά στη δράση της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ» υλοποιείται στο Νομό Καστοριάς, σε συνεργασία με την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς) που είναι και ο επικεφαλής εταίρος και την Αναπτυξιακή Καστοριάς (ΑΝΚΑΣ). Αντικείμενο του έργου είναι η βελτίωση προϋποθέσεων συνύπαρξης ανθρώπου και αρκούδας στο Νομό Καστοριάς, δίνοντας έμφαση τόσο στο πρόβλημα των τροχαίων ατυχημάτων στα οποία εμπλέκονται αρκούδες, όσο και στις ζημιές που προκαλεί η αρκούδα σε ζωική και φυτική παραγωγή. Για να υποστηρίξετε την υποψηφιότητά της Καστοριάς μπορείτε να ψηφίσετε εδώ: http://natura2000award-application.eu/finalist/2236 3. Προστασία της Μεσογειακής φώκιας Το έργο αφορά στη δράση της MOm για την προστασία, διατήρηση και ανάδειξη του παράκτιου και θαλάσσιου φυσικού περιβάλλοντος της Ελλάδας μέσα από την προστασία της μεσογειακής φώκιας, του μοναδικού είδους φώκιας της Μεσογείου και του σπανιότερου στον πλανήτη. Τα τελευταία 30 χρόνια η MOm έχει αντιμετωπίσει συστηματικά όλα τα σημαντικά προβλήματα διατήρησης, όπως σκόπιμη θανάτωση, τυχαία εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία, υπεραλίευση, υποβάθμιση οικοτόπων και άλλα, που απειλούν την επιβίωση της φώκιας της Μεσογείου στο Αιγαίο και το Ιόνιο Πέλαγος. Για να υποστηρίξετε την υποψηφιότητά της MOm μπορείτε να ψηφίσετε εδώ: http://natura2000award-application.eu/finalist/3607 4. Επιστροφή του Κιρκινεζιού Το πρόγραμμα έχει ως στόχο την επιστροφή του μικρού γερακιού (Falco naumanni) που θεωρείται είδος προς εξαφάνιση, στη γειτονική Βουλγαρία. Για το σκοπό αυτό ενώνουν τις δυνάμεις τους φορείς από την Ισπανία, την Τουρκία, τη Βουλγαρία και ο Φορέας Διαχείρισης Δέλτα Νέστου Βιστωνίδας- Ισμαρίδας (Φ.Δ.) από την Ελλάδα. Η σύμπραξη που δημιουργήθηκε μέσω του προγράμματος αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα της θετικής διασυνοριακής συνεργασίας, με αποτέλεσμα την ανάκτηση ενός είδους που μέχρι τώρα θεωρείτο εξαφανισμένο στη γείτονα χώρα. Για να υποστηρίξετε την επιστροφή του Κιρκινεζιού μπορείτε να ψηφίσετε εδώ: http://natura2000award-application.eu/finalist/2372 5. Διάσωση του Ασπροπάρη γύπα Το πρόγραμμα αφορά κοινές προσπάθειες σε τρεις ηπείρους για τη διάσωση του «ιερού πτηνού». Έτσι αποκαλείται ο αιγυπτιακός γύπας, ο μόνος τακτικός μεταναστευτικός γύπας στην Ευρώπη, που υπήρξε πηγή μύθων και τοπικής λαογραφίας στα Βαλκάνια και σεβαστός στην Αφρική. Λόγω των πολλών απειλών το μοναδικό αυτό είδους πτηνού τείνει προς εξαφάνιση. Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος για να σωθεί αυτό το χαρισματικό είδος είναι μέσω μιας πολυεθνικής συνεργασίας. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν τέσσερις εταίροι, δύο από την Ελλάδα (H Ελληνική Oρνιθολογική Εταιρεία και το WWF), ένας από τη Βουλγαρία και ένας από το Ηνωμένο Βασίλειο. Για να υποστηρίξετε τη διάσωση του Ασπροπάρη γύπα μπορείτε να ψηφίσετε εδώ: http://natura2000award-application.eu/finalist/3520 Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της ΕΕ για τη φύση και τη βιοποικιλότητα και δημιουργήθηκε με στόχο να διασφαλίσει την μακροπρόθεσμη επιβίωση των πλέον πολύτιμων και απειλούμενων ειδών και οικοτόπων. Προέκυψε με την οδηγία για τα πτηνά και την οδηγία για τους οικοτόπους της ΕΕ, απλώνεται σε όλη την ΕΕ με πάνω από 27 000 χερσαίες και θαλάσσιες περιοχές, και καλύπτει πάνω από το 18 % των χερσαίων περιοχών και το 7% των γύρω θαλασσών. Πηγή: http://greenagenda.gr/%CE%B2%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%B5%CE%AF%CE%B1-natura-2000-%CF%80%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%B5-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CF%85%CF%80%CE%BF%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CF%8C%CF%84/

Ενα βήμα πριν από την παραπομπή στο Ευρωδικαστήριο για την πλημμελή προστασία των περιοχών Natura και των προστατευόμενων ειδών βρίσκεται η Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε χθες δεύτερη αιτιολογημένη γνώμη, καθώς η χώρα μας δεν έχει καθορίσει τους στόχους διαχείρισης και τα διοικητικά μέτρα για κάθε προστατευόμενη περιοχή, με την προθεσμία να έχει παρέλθει άπρακτη το 2012. Επίσης έλαβε προειδοποίηση και γιατί δεν έχει μεταφέρει ακόμα στο εθνικό δίκαιο την κοινοτική νομοθεσία για την ποιότητα καυσίμων βενζίνης και ντίζελ. Σύμφωνα με τη χθεσινή ανακοίνωση, η Ελλάδα έχει χαρακτηρίσει επίσημα 239 «ειδικές ζώνες διαχείρισης», ωστόσο δεν έχει προχωρήσει στις ενέργειες που χρειάζονται προκειμένου να επιτευχθεί ουσιαστική προστασία των περιοχών αυτών. «Δεν έχει καθορίσει ούτε τις προτεραιότητες και τους στόχους διατήρησης ούτε τα αναγκαία μέτρα διατήρησης για τους εν λόγω τόπους. Η Ελλάδα έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ε.Ε.», αναφέρει η ανακοίνωση. Υπενθυμίζεται ότι ο επιθυμητός χαρακτηρισμός των προστατευόμενων (που συνεπάγεται αλλαγή στο καθεστώς προστασίας τους) έχει γίνει ήδη από το 2010. Επίσης από το 1986 έως σήμερα έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. περισσότερες από 100 ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες (ΕΠΜ), ωστόσο παραμένουν στα συρτάρια του υπουργείου Περιβάλλοντος χωρίς να έχουν εγκριθεί. Η πρώτη προσπάθεια να κλείσει με συνολικό τρόπο το κενό έγινε στα τέλη της προηγούμενης χρονιάς, με την προκήρυξη διαγωνισμού από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ο διαγωνισμός αφορά την ανάθεση σε ιδιώτες της εκπόνησης ειδικών περιβαλλοντικών μελετών, σχεδίων προεδρικών διαταγμάτων (για το θεσμικό κομμάτι) και σχεδίων διαχείρισης για όλες τις περιοχές Natura. Με δεδομένο ότι τα αποτελέσματα αναμένονται το νωρίτερο σε δύο τρία έτη, το πιθανότερο είναι ότι η Ελλάδα θα παραπεμφθεί τελικά στο Ευρωδικαστήριο. Επίσης, η χώρα μας έλαβε αιτιολογημένη γνώμη καθώς δεν έχει ακόμα ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 2015/652 για την ποιότητα βενζίνης και ντίζελ. Στην εν λόγω οδηγία θεσπίζεται ως στόχος να έχει μειωθεί, έως το τέλος του 2020, κατά τουλάχιστον 6% η ένταση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα παρεχόμενα καύσιμα. Πηγή: http://www.kathimerini.gr/952773/article/epikairothta/ellada/apeilh-parapomphs-gia-perioxes-natura

Αρχίζει η εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και η κατάρτιση σχεδίων Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχεδίων Διαχείρισης όλων των περιοχών του δικτύου Natura 2000 της χώρας Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχώρησε σε δύο προκηρύξεις διεθνούς ανοικτού διαγωνισμού με τίτλους: 1. «Εκπόνηση Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών και Σχεδίων Διαχείρισης για τις περιοχές του δικτύου Natura 2000» (προσωρινός αριθμός αναφοράς στην ΕΕΕΕ 2017-136951 (17-413315-001) και 2. «Τεχνικός και επιστημονικός συντονισμός της εκπόνησης Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, σχεδίων Προεδρικών Διαταγμάτων και Σχεδίων Διαχείρισης για τις περιοχές του δικτύου Natura2000» (προσωρινός αριθμός αναφοράς στην ΕΕΕΕ 2017-136947 (17-413303-001), που αποσκοπούνστην θεσμική θωράκιση όλων των περιοχών του δικτύου Natura 2000 της χώρας. Ο στόχος που έχει τεθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας είναι, έως το 2020,να επιτευχθεί η ουσιαστική προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών στο σύνολο της χώρας. Στο πλαίσιο του ανωτέρω διαγωνισμού υλοποιούνται 13 μελέτες (στις 13 Περιφέρειες) και εκπονούνται οι απαραίτητες Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες, τα σχέδια Προεδρικών Διαταγμάτων και τα Σχέδια Διαχείρισης των περιοχών του δικτύου Natura 2000 της χώρας. Ταυτόχρονα, υλοποιείται και ένα έργο για τον συντονισμό των αναδόχων των παραπάνω μελετών. Το έργο, στο σύνολό του, θα έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα 30 μηνών από την συμβασιοποίησή του και το κόστος προεκτιμάται ότι θα φτάσει τα 17,5 εκ.ευρώ. Οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες και τα Σχέδια Διαχείρισης που θα παραχθούν, θα αφορούν περιοχές του δικτύου Natura 2000 που αριθμητικά ξεπερνούν τις 500 (παλιές και νέες περιοχές). Οι περιοχές χωρίζονται σε είκοσι τρεις (23) επιμέρους ομάδες, που ορίστηκαν με κριτήριο τα διοικητικά όρια (επίπεδο Περιφέρειας) αλλά και την έκταση, με τρόπο ώστε οι ομάδες κάθε Περιφέρειας να καλύπτουν όσο το δυνατόν παρόμοια συνολική έκταση περιοχών. Με το έργο αυτό, αντιμετωπίζονται χρόνιες καταστάσεις, καθώς: Οριοθετούνται και διασφαλίζονται οι προστατευόμενες περιοχές της χώρας. Καθορίζονται οι ζώνες χρήσεων γης και δραστηριοτήτων εντός προστατευόμενων περιοχών. Εκπληρώνονται υποχρεώσεις της χώρας έναντι των Ευρωπαϊκών Οδηγιών για τη φύση. Αποφεύγονται επιβαρύνσεις στην οικονομία και στους πολίτες, από την επιβολή προστίμων. Τίθενται οι βασικοί κανόνες για έναν βιώσιμο αναπτυξιακό σχεδιασμό και για την προώθηση ενός υγιούς περιβάλλοντος ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας. Ο πλήρης φάκελος του διαγωνισμού είναι αναρτημένος στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (www.ypeka.gr–Υπουργείο/Προκηρύξεις Διαγωνισμών). Η κατάθεση των προτάσεων ολοκληρώνεται στις 10 Νοεμβρίου 2017 στις 11:00 το μεσημέρι. Πηγή: http://www.ypaithros.gr/xekinoun-eidikes-perivallontikes-meletes-diktyo-natura-xoras/

Το Ελληνικό Κτηματολόγιο αξιοποιώντας τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών, δημιούργησε νέα πλατφόρμα για την ανάρτηση των ορίων του εθνικού καταλόγου των προστατευόμενων περιοχών του ευρωπαικού οικολογικού δικτύου «Νatura2000» επί των ενιαίων χαρτογραφικών υποβάθρων του στο διαδίκτυο, σε εφαρμογή της παρ. 7 του άρθρου 9 του ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60Α) ως ισχύει. Με τον τρόπο αυτό, όλοι, πολίτες και φορείς, έχουν πλέον άμεση πρόσβαση στη γεωγραφική θέση και στα όρια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Νatura2000», σε εθνικό επίπεδο. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης και έκδοσης ψηφιακού πιστοποιητικού, σε εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 9 του ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60Α) ως ισχύει, με το οποίο βεβαιώνεται η εντός/εκτός ορίων μιας προστατευόμενης περιοχής θέση μιας συγκεκριμένης έκτασης ενδιαφέροντος ή γεωτεμαχίου με ΚΑΕΚ λειτουργούντος κτηματολογίου. Με τη χρήση των εργαλείων της διαδικτυακής πλατφόρμας, μπορείτε εύκολα, απλά και γρήγορα να περιηγηθείτε στον γεωγραφικό χώρο, να εντοπίστε είτε την προστατευόμενη περιοχή που σας ενδιαφέρει είτε την έκταση ενδιαφέροντός σας, να την οριοθετείστε και να πληροφορηθείτε εάν αυτή εμπίπτει εντός ή εκτός μιας προστατευόμενης περιοχής. Μπορείτε να αναζητήσετε την έκταση που σας ενδιαφέρει με τους εξής τρόπους: Πληκτρολογώντας το ΚΑΕΚ Λειτουργούντος Κτηματολογίου, εφόσον έχει περαιωθεί η κτηματογράφηση στη συγκεκριμένη περιοχή, Πληκτρολογώντας τις γεωγραφικές συντεταγμένες σε ΕΓΣΑ 87 της έκτασης που σας ενδιαφέρει, ή Υποβάλλοντας ηλεκτρονικώς τα όρια της έκτασης ενδιαφέροντος υπό μορφή αρχείου ASCII, gml, ή DXF (κλειστή πολυγωνική δομή) ή σύμφωνα με το πρότυπο «shapefile» πολυγωνικής μορφής, με γεωαναφορά στο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς. Για να εισέλθετε στην διαδικτυακή πλατφόρμα, πατήστε εδώ: ΕΙΣΟΔΟΣ Για να υποβάλετε ηλεκτρονικά την αίτησή σας περί έκδοσης ψηφιακού πιστοποιητικού, επιλέξτε ΕΙΣΟΔΟΣ και χρησιμοποιήστε το όνομα χρήστη και τον κωδικό ασφαλείας σας στο taxisnet (user name, password). Εάν επιθυμείτε την λήψη του αρχείου των ορίων των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Natura2000», πατήστε εδώ: Λήψη

Εγκρίθηκε η χρηματοδότηση και σύντομα ξεκινά, η πρώτη χαρτογράφηση και αξιολόγηση των περιοχών Natura 2000 στην Ελλάδα. Αν και οι τεχνικές προδιαγραφές για την εκπόνηση των μελετών οριοθέτησής τους, είχαν καθοριστεί με υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β 1419/30.4. 2012) ήδη από τις αρχές του 2012, το έργο είχε μείνει στο συρτάρι. Τελικά, φαίνεται ότι οι μελέτες θα ξεκινήσουν άμεσα, όπως ανακοίνωσε σήμερα Παρασκευή ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Μανιάτης, μιλώντας στη διήμερη Διεθνή Συνάντηση με θέμα «Πολιτιστικά Τοπία σε περιοχές Natura 2000: προς μία νέα πολιτική ολοκληρωμένης διαχείρισης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς», την οποία διοργανώνει το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς. Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη φύση και τη βιοποικιλότητα. Σύμφωνα με τον συντονιστή πολιτική στο Τμήμα Φύσης της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Φώτιο Παπούλια, οι περιοχές Natura στα 28 κράτη μέλη φθάνουν τις 27.308 (εκ των οποίων 419 βρίσκονται στην Ελλάδα) και καταλαμβάνουν 1.000.000 km2. Όπως επεσήμανε ο ίδιος, οι συγκεκριμένες περιοχές καταλαμβάνουν το 18,3% της ευρωπαϊκής γης, αλλά μόνον το 4% των θαλασσών. Γι΄ αυτό άλλωστε η Επίτροπος Θαλασσιών Υποθέσεων, Ευρωπαϊκή Επιτροπή κυρία Μαρία Δαμανάκη τόνισε ότι σε δύο χρόνια θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ο καθορισμός των χρήσεων γης στο θαλάσσιο περιβάλλον και το 2020 ο χάρτης του βυθού της Μεσογείου. Όπως είπε χαρακτηριστικά, «γνωρίζουμε περισσότερα για την επιφάνεια της Σελήνης, από τον βυθό της Μεσογείου». Ωστόσο, όπως ανέφερε η Εκτελεστική Γραμματέας της Γραμματείας για το Όζον στο Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον (UNEP) κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, για να είναι αποτελεσματική η προστασία και διαχείριση των Natura, θα πρέπει να γίνουν πιο αποτελεσματικές οι ευρωπαϊκές πολιτικές των χρήσεων γης. Επιπλέον, σύμφωνα με την ίδια, η προσέγγιση όλων ως προς τη βιοποικιλότητα πρέπει να έχει χαρακτήρα διεθνή και να μην αντιμετωπίζεται κάθε φορά μόνο σε τοπικό επίπεδο. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στο παράνομο εμπόριο ελεφαντόδοντου, το οποίο σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του UNEP έχει αυξηθεί. «Η ύπαρξη εμπόρων, σε διάφορα σημεία του πλανήτη, οι οποίοι ενδιαφέρονται για ελεφαντόδοντο, ευνοεί τη λαθροθηρία στην Αφρική», υπογράμμισε η κυρία Μπιρμπίλη. Αξία υπηρεσιών σε Natura: 200 με 300 δις ευρώ ετησίως Όπως ανέφερε ο κ. Παπούλιας, το κόστος για τη διαχείριση περιοχών που ανήκουν στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, υπολογίζεται σε 5,8 δις ευρώ τον χρόνο, όταν η αξία των υπηρεσιών που σχετίζονται με το οικοσύστημα έχει εκτιμηθεί σε 200 με 300 δις ευρώ ετησίως, ουσιαστικά το 1,7 - 2,5% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ. «Θεωρούμε ότι το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί μέρος της λύσης του αναπτυξιακού προβλήματος της χώρας», υπογράμμισε ο κ. Μανιάτης. Και πρόσθεσε: «Πολύ περισσότερο αυτό ισχύει, αν αναλογιστούμε τα 7.000.000 θέσεων εργασίας και τα πάνω από 60 δις ευρώ ετήσια έσοδα που παράγονται σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο από ανάλογες δράσεις στις 27.000 προστατευόμενες περιοχές». Άλλωστε, όπως ανέφερε η πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς κυρία Σοφία Στάικου, ο πολιτισμός και το περιβάλλον, ταυτόχρονα, «είναι παράμετροι που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει σήμερα, μιλώντας και αναζητώντας ένα νέο μοντέλο ισορροπημένης και βιώσιμης ανάπτυξης». Από Κω και Επίδαυρο ξεκινά ο ιατρικός τουρισμός Με την παραδοχή ότι τα φυσικά τοπία αποτελούν το χωρικό υπόβαθρο για οργανισμούς, οικοσυστήματα, ανθρώπους, κοινωνίες και πολιτισμούς, ο κ. Μανιάτης θεωρεί ότι τα φυσικά και τα πολιτιστικά στοιχεία μιας περιοχής θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ολοκληρωμένο τρόπο. «Ήδη επεξεργαζόμαστε και σύντομα ολοκληρώνουμε, για δύο περιοχές της Ελλάδας - μία εκ των οποίων είναι κοντά στη Στυμφαλία - την Επίδαυρο και την Κω, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάδειξης συνεκτικών στοιχείων πολιτισμού, ανθρώπινης ευζωίας, ιατρικής επιστήμης, φύσης και βιοποικιλότητας», σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος. Το Σχέδιο θα κινείται πάνω σε 3 άξονες: - Την Ιατρική (θεραπεία ασθενειών, διαχρονική εξέλιξη της δυτικής ιατρικής, Διεθνές Δίκτυο Ασκληπιείων στη Μεσόγειο) - Τον Πολιτισμό (Μνημεία, Ιστορία, Πολιτιστικές Διαδρομές, Τέχνη, Θέατρο) - Το Περιβάλλον και τη Βιοποικιλότητα «Θέλουμε να απευθυνθούμε στα περίπου 10.000.000 γιατρών όλου του κόσμου και στις εκατοντάδες χιλιάδες αποφοίτους ιατρικών σχολών που κάθε χρόνο δίνουν τον Όρκο του Ιπποκράτη και να αναδείξουμε την Κω και την Επίδαυρο ως τα σημεία, τα παγκόσμια τοπόσημα απ όπου ξεκίνησε, στην αρχή με μαγικό τρόπο, στη συνέχεια με επιστημονικό τρόπο η δυτική ιατρική επιστήμη», κατέληξε ο κ. Μανιάτης. Η Διεθνής Συνάντηση που διοργανώνει το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς πραγματοποιείται σήμερα στο Αμφιθέατρο του Μουσείου Ακρόπολης και αύριο στο Μουσείο Περιβάλλοντος στη Στυμφαλία. Στόχος είναι η ανάδειξη της σημασίας των πολιτιστικών τοπίων, η τεκμηρίωση της διττής, πολιτιστικής και περιβαλλοντικής, ταυτότητάς τους καθώς και ο καθορισμός των προτεραιοτήτων και των κατευθυντήριων γραμμών για την ολοκληρωμένη διαχείριση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. Στη συνάντηση λαμβάνουν μέρος αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εκπρόσωποι ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, διεθνών ιδρυμάτων και οργανισμών, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και εκπρόσωποι της Κοινωνίας των Πολιτών, παρουσία του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, κ. Κάρολου Παπούλια Πηγή: http://www.tovima.gr/society/article/?aid=639985