Αναζήτηση στην κοινότητα

«Κρυμμένα» κάτω από τον πλούτο των… προστατευόμενων περιοχών της χώρας βρίσκονται έσοδα για τα κρατικά ταμεία ύψους 2 δισ. ευρώ τον χρόνο. Σύμφωνα με νέα μελέτη της διαΝΕΟσις, που υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) και δημοσιεύεται σήμερα, τα χρήματα αυτά θα εισέρρεαν στην ελληνική οικονομία αν ένα 40% των περιοχών Natura 2000 της χώρας αναδεικνύονταν και αξιοποιούνταν όπως συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, θα εξασφάλιζε περισσότερες από 15.000 θέσεις εργασίας. Το δίκτυο των προστατευόμενων περιοχών Natura καλύπτει περίπου το 27% της χερσαίας έκτασης, περιλαμβάνοντας σημαντικούς βιότοπους (π.χ. υγρότοποι Πρέσπας, δάση Ροδόπης, θαλάσσιο πάρκο της μεσογειακής φώκιας Monachus monachus των Σποράδων κ.ά.). Ωστόσο, οι Natura δεν είναι σημαντικές μόνο για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της άγριας ζωής αλλά και για την τοπική κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη με την προώθηση ήπιων μορφών τουρισμού (π.χ. οικοτουρισμό). Μάλιστα, όπως επισημαίνεται στη μελέτη (συνέχεια αντίστοιχης του 2017), η οποία υπογράφεται από ερευνητές του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου (με επιστημονικό υπεύθυνο τον ομότιμο καθηγητή Τουριστικής Ανάπτυξης κ. Πάρι Τσάρτα) και των Πανεπιστήμιων Αιγαίου και Δυτικής Αττικής, «η ήπια οικονομική δραστηριότητα στην επικράτειά τους πιθανόν δίνει επιπλέον κίνητρα για την διασφάλιση της προστασία τους». Γενικότερα, υπολογίζεται ότι με ετήσιο κόστος 148,5 εκατομμυρίων ευρώ η διαχείριση και προστασία των περιοχών Natura στην Ελλάδα μπορεί να αποδώσει ετησίως οφέλη της τάξεως των δύο δισ. ευρώ. Η εκτίμηση του συνολικού προϋπολογισμού για δράσεις ανάπτυξης βιώσιμου τουρισμού στις περιοχές Natura 2000 (μέτρα διατήρησης και αποκατάστασης, πράσινες υποδομές διοικητικές δαπάνες κ.ά.) στην Ελλάδα φτάνει στα 1.039,5 εκατ. ευρώ κατά την επταετία 2021-27. Διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία 7,7 δισ. ευρώ Σύμφωνα με τους μελετητές οι αναγκαίες παρεμβάσεις μπορούν να ενσωματωθούν στα διαθέσιμα για την Ελλάδα χρηματοδοτικά προγράμματα του τρέχοντος δημοσιονομικού πλαισίου. Στην ανεύρεση κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων καθοριστικό ρόλο έχουν το νέο ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το πρόγραμμα Life 2021-2027, η Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ 2023-2027) και η Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία (Interreg). Το νέο ΕΣΠΑ εισάγει σημαντικές προσθήκες σχετικές με δράσεις στις περιοχές Natura 2000, σε σύγκριση με της προηγούμενης περιόδου, μέσω της 6ης προτεραιότητας, προϋπολογισμού 74 εκατ. ευρώ, του προγράμματος Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή, της 3ης προτεραιότητας, προϋπολογισμού 71 εκατ. ευρώ, του προγράμματος Αλιείας, Υδατοκαλλιέργειας και Θάλασσας και μέσω των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων (ΟΧΕ), συνολικού προϋπολογισμού 414 εκατ. ευρώ, των προγραμμάτων Επιχειρησιακής Περιφερειακής Ανάπτυξης. Το Ταμείο Ανάκαμψης αποτελεί άλλη μια κομβική πηγή χρηματοδότησης, με ένα «πορτοφόλι» 1,8 δισ. ευρώ για πράσινης ανάπτυξης, ενώ το «Life 2021-2027, με προϋπολογισμό 5,4 δισ. ευρώ και τα Interreg στοχεύουν, επίσης, σε δράσεις ανάπτυξης τουρισμού σε προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000. Πολιτική εισιτηρίων Οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις επενδύσεων στις Natura μπορούν να συνδυαστούν, σύμφωνα με τους μελετητές, και με μια πιο αποδοτική εμπορική αξιοποίηση των προστατευόμενων περιοχών. Για παράδειγμα με: – την πολιτική εισιτηρίων όπως ήδη συμβαίνει στο φαράγγι της Σαμαριάς και στο πάρκο των Σποράδων – την παροχή υπηρεσιών (πχ. οργάνωση αθλητικών και κοινωνικών δράσεων ή εκδρομών) – την πώληση τοπικών προϊόντων. Απόδοση επενδύσεων Τα τέλη εισόδου που καταβάλλουν οι τουρίστες όταν επισκέπτονται προστατευόμενες περιοχές παρέχουν άμεσα έσοδα στα κράτη ενώ τα χρήματα που δαπανούν σε ξενοδοχεία, γεύματα, μεταφορές, αναμνηστικά και άλλες τουριστικές υπηρεσίες τονώνουν την τοπική οικονομία. «Όταν υπολογίζεται το άθροισμα αυτών των άμεσων και έμμεσων οικονομικών οφελών, παρέχεται μια εκτίμηση του ποσοστού απόδοσης των δημοσίων επενδύσεων σε προστατευόμενες περιοχές και τουρισμό με βάση τη φύση», σημειώνεται στην έκθεση στην οποία εξετάστηκαν παραδείγματα από τέσσερις χώρες. τη Βραζιλία, τα Νησιά Φίτζι, το Νεπάλ και τη Ζάμπια, και διαπιστώθηκαν οφέλη από την επένδυση σε προστατευόμενες περιοχές που υπερτερούν κατά πολύ του κόστους της αρχικής επένδυσης. Τα ποσοστά απόδοσης ήταν: • 6 φορές το ποσό που επενδύθηκε για το Θαλάσσιο Πάρκο Abrolhos της Βραζιλίας. • 8 φορές το ποσό που επενδύθηκε για το Εθνικό Πάρκο Chitwan του Νεπάλ. • 16 φορές το ποσό που επενδύθηκε για το Εθνικό Πάρκο Lower Zambezi της Ζάμπια. • 28 το ποσό που επενδύθηκε στο Εθνικό Πάρκο South Luangwa της Ζάμπια. Η ένταση του τουρισμού Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν περιορισμοί στο είδος και στην ένταση της τουριστικής δραστηριότητας στις περιοχές Natura ανάλογα τη ζώνη προστασίας. Οι τύποι τουρισμού που θεωρούνται κατάλληλοι είναι ο οικοτουρισμός (πεζοπορία, παρατήρηση πουλιών, περιηγήσεις, κλπ.), ο αγροτουρισμός (συμμετοχή σε αγροτικές δραστηριότητες, π.χ. συγκομιδή ελιάς) και ο πολιτιστικός τουρισμός (επισκέψεις σε μνημεία, μουσεία, κλπ.). Ωστόσο, οι προκλήσεις είναι πολλές. Ακόμη και σε τέτοιες ήπιες δραστηριότητες η επιβάρυνση του περιβάλλοντος (ρύπανση, διατάραξη της άγριας ζωής, κλπ.) μπορεί να είναι σημαντική. Ένα άλλο πρόβλημα αφορά τη διατήρηση της αυθεντικής εμπειρίας της τοπικής κουλτούρας, σε συνθήκες μεγάλης ανάπτυξης τουριστικών δραστηριοτήτων. Μια ακόμη πρόκληση που επισημαίνεται στη μελέτη αφορά στη δημιουργία επαρκών υποδομών (δρόμων, μέσων πρόσβασης για ΑμεΑ κλπ.) για τη διαχείριση της κίνησης των επισκεπτών. Απαραίτητη είναι και η ενημέρωση των επισκεπτών για την προστασία αυτών των περιοχών. Προτάσεις πολιτικής Οι ερευνητές μελέτησαν παραδείγματα προστατευόμενων περιοχών στην Ελλάδα (Εθνικά πάρκα Αλοννήσου, Χελμού-Βουραϊκού, Δαδιάς – Λευκίμης – Σουφλίου, Λίμνης Κερκίνης, Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου – Αιτωλικού, Ολύμπου και την Ελαφόνησο) και στο εξωτερικό (Ορεινό Σύμπλεγμα Αμπρούτσο στην Ιταλία, Αρχιπέλαγος των Αζορών στην Πορτογαλία, υγρότοπος Καμάργκ στη Γαλλία) τα οποία έχουν αναπτύξει σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό τουριστικές δραστηριότητες. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα στις περιπτώσεις του εξωτερικού ο βιώσιμος τουρισμός εντός των προστατευόμενων περιοχών έχει αναπτυχθεί αρκετά μέσα από τη συνέργεια αρμόδιων φορέων του τουρισμού, φορέων υπεύθυνων για την ανάπτυξη της βιωσιμότητας, τοπικών φορέων αλλά και τουριστικών επιχειρήσεων. Αντίθετα, στην Ελλάδα αναδεικνύεται αποσπασματική εφαρμογή των διαφόρων εργαλείων διαχείρισης. Για τη διαμόρφωση ενός μοντέλου βιώσιμου τουρισμού στις προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας η ομάδα μελέτης προτείνει μια εργαλειοθήκη που ακολουθεί τις δέκα αρχές αειφόρου τουρισμού και προσαρμόζει τις προτεινόμενες στρατηγικές και δράσεις στη ελληνική περίπτωση. Οι δράσεις αυτές ενδεικτικά αφορούν την ενίσχυση του πλαισίου διαχείρισης, της επιχειρησιακής ικανότητας, της προβολής και της προώθησης, τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, την παροχή ποιοτικών τουριστικών προϊόντων, την υποστήριξη της τοπικής οικονομίας καθώς και την ενίσχυση της συνεργασίας τοπικών κοινοτήτων και τουριστικών φορέων για την επίτευξη των στόχων αειφόρου τουρισμού. View full είδηση

Μια βραδυφλεγή βόμβα, η οποία απειλεί να τινάξει στον αέρα το σύστημα περιβαλλοντικής αδειοδότησης στην Ελλάδα, αποτελεί η παράλειψη της χώρας μας να εξετάζει πριν αδειοδοτήσει τη συμβατότητα έργων και δραστηριοτήτων με τις περιοχές Natura. Σειρά αποφάσεων του Ευρωδικαστηρίου τα τελευταία χρόνια έχει καταδείξει τη σημασία της διαδικασίας αυτής, που ονομάζεται «δέουσα εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων», αλλά και τον έλεγχο αυτής από ανεξάρτητη Αρχή και όχι από ιδιώτες ή τα όργανα του υπουργείου Περιβάλλοντος. Αντιθέτως η Ελλάδα όχι μόνο έχει ενσωματώσει και εφαρμόσει με στρεβλό τρόπο την οδηγία για τη δέουσα εκτίμηση, αλλά την τελευταία δεκαετία αποδυναμώνει συστηματικά ακόμα και τη βασική διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης, επιλογή που μπορεί σύντομα να τη φέρει στο εδώλιο του Ευρωδικαστηρίου. Η δέουσα εκτίμηση είναι μια διαδικασία κατά την οποία πρέπει να εκτιμηθούν οι επιπτώσεις που θα έχει ένα έργο ή μια δραστηριότητα –μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα υπάρχοντα ή σχεδιαζόμενα– στα είδη ή και στους οικοτόπους των περιοχών Natura. Πρόκειται για μια διαδικασία που πρέπει να πραγματοποιείται πριν από την έγκριση ενός σχεδίου, ουσιαστικά και από τη συνήθη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης: ένα πρώτο πράσινο φως. Οι ιδιαιτερότητες Η διαδικασία της δέουσας εκτίμησης έχει βέβαια πολλές ιδιαιτερότητες. Κατ’ αρχάς, δεν αφορά μόνο τις περιοχές Natura, αλλά κάθε έργο που μπορεί να τις επηρεάσει, ακόμα κι αν είναι έξω από αυτές. Επιπλέον, δεν αφορά μόνο τις κατηγορίες εκείνων των έργων που κανονικά χρειάζονται περιβαλλοντική αδειοδότηση. Τέλος –και πιο σημαντικό– πρέπει, σύμφωνα με το Ευρωδικαστήριο, να βασίζεται «σε πλήρεις, ακριβείς και οριστικές διαπιστώσεις και συμπεράσματα, ικανά να διασκεδάσουν οποιαδήποτε εύλογη επιστημονικής φύσεως αμφιβολία». Δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι έχει γίνει η δέουσα εκτίμηση όταν δεν υπάρχουν στοιχεία ή αξιόπιστα και επικαιροποιημένα δεδομένα. Στην περίπτωση αυτή, σύμφωνα με το Ευρωδικαστήριο, το έργο είναι προτιμότερο να απορριφθεί. Οι προβλέψεις αυτές είναι η βασική αιτία που η δέουσα εκτίμηση δεν μεταφέρθηκε σωστά και εφαρμόζεται με στρεβλό τρόπο στη χώρα μας. Η οδηγία που την προβλέπει (92/43/ΕΟΚ) ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο το 1998 με μια κοινή υπουργική απόφαση, ενώ τροποποιήθηκε (στην πραγματικότητα περιεπλάκη) με τον ν. 4014/11. «Το βασικό ζήτημα στη χώρα μας είναι ότι η οδηγία δεν έχει κατανοηθεί σωστά, ούτε από τη Διοίκηση ούτε από τη Δικαιοσύνη», εκτιμά ο Γιώργος Μπάλιας, δικηγόρος, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικής Πολιτικής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. «Κατ’ αρχάς χρειάζεται μια χωριστή, διακριτή διαδικασία. Πρώτα, η αρμόδια Αρχή θα εξετάσει κατά πόσον το προτεινόμενο έργο θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον (screening), μηδενός έργου εξαιρουμένου. Αυτό το πρόβλημα εντόπισε και η Ε.Ε. και με πρόσφατη αιτιολογημένη γνώμη ετοιμάζεται να μας παραπέμψει στο Ευρωδικαστήριο. Η Αρχή πρέπει να εξετάσει την υπόθεση όχι τυπικά, αλλά ουσιαστικά, να την αξιολογήσει με λεπτομέρεια. Μάλιστα στη δέουσα εκτίμηση εφαρμόζεται η αρχή της προφύλαξης: αν υπάρχει αμφιβολία, λ.χ. ελλείψει επιστημονικών στοιχείων, τότε η απάντηση πρέπει να είναι αρνητική». Η μόνη εναλλακτική που δίνεται στην περίπτωση αυτή είναι το κράτος-μέλος να αποδείξει ότι το έργο εξυπηρετεί λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος. «Το Ευρωδικαστήριο έχει μια πλούσια νομολογία επάνω στο θέμα αυτό. Δεν μπορείς να χαρακτηρίζεις οποιοδήποτε έργο ως υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος λ.χ. επειδή θα φέρει θέσεις εργασίας. Πρέπει να αποδείξεις λ.χ. και την κοινωνική σημασία του. Για παράδειγμα, ένας δρόμος που θα διέλθει από μια περιοχή Natura αλλά θα βγάλει από την απομόνωση οικισμούς. Σε κάθε περίπτωση, ο ανάδοχος του έργου θα πρέπει να αναλάβει τα έξοδα για την πραγματοποίηση αντισταθμιστικών μέτρων, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχουμε δει στη χώρα μας». Ποια έργα αφορά Μια πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή της δέουσας εκτίμησης είναι ότι δεν είναι απαραίτητο να αφορά έργα που σύμφωνα με τη νομοθεσία χρειάζονται περιβαλλοντική αδειοδότηση. «Αφορά όλα τα έργα που γίνονται κοντά ή μέσα σε μια περιοχή Natura», εξηγεί η Ιόλη Χριστοπούλου, διευθύντρια πολιτικής στο Green Tank (δεξαμενή σκέψης για περιβαλλοντικά θέματα). «Ειδικά στη χώρα μας, η νομοθεσία για τις εκτός σχεδίου περιοχές δημιουργεί μεγάλο πρόβλημα στις Natura, γιατί επιτρέπει πάρα πολλές δραστηριότητες, οι επιπτώσεις των οποίων δεν αξιολογούνται ούτε ειδικά ούτε συνολικά, όπως λ.χ. η δόμηση. Το είδαμε και στην πρόσφατη καταδίκη της Ελλάδας για την πλημμελή προστασία του Κυπαρισσιακού κόλπου, όπου το Ευρωδικαστήριο είπε ξεκάθαρα ότι δεν είχε γίνει δέουσα εκτίμηση για τις επιπτώσεις της διάσπαρτης δόμησης στην περιοχή κοντά στις ακτές». Ελλειψη Αρχής Ενα άλλο βασικό ζήτημα είναι ποιος αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας τη δέουσα εκτίμηση. «Το 2017 το Ευρωδικαστήριο εξέδωσε μια πολύ σημαντική απόφαση για τη Γαλλία. Οπως όρισε, πρέπει να υπάρχει μια ανεξάρτητη περιβαλλοντική Αρχή που να εξετάζει τη δέουσα εκτίμηση, η οποία να μην εντάσσεται λειτουργικά στην αδειοδοτούσα Αρχή, δηλαδή στο υπουργείο Περιβάλλοντος», λέει ο κ. Μπάλιας. «Στη συνέχεια, η Γαλλία, η Γερμανία, η Αγγλία, η Ισπανία, η Ιταλία και άλλες χώρες προχώρησαν στην ίδρυση ανεξάρτητης Αρχής. Σε πολλές χώρες μάλιστα αυτή η Αρχή αναλαμβάνει και την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν φαίνεται να υπάρχει ακόμα τέτοια πρόθεση. Ομως, η εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από μια Αρχή που θα έχει εχέγγυα ανεξαρτησίας είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς διασφαλίζει την αμεροληψία». Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε στην Ελλάδα αιτιολογημένη γνώμη (τελευταίο στάδιο πριν από την παραπομπή στο Ευρωδικαστήριο) για την πλημμελή μεταφορά οδηγίας για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η αιτιολογημένη γνώμη έχει αναφορά και στο ζήτημα της δέουσας εκτίμησης, παρότι δεν αποτελεί το κεντρικό θέμα της. Υποστελεχωμένες οι υπηρεσίες Ενα σημαντικό για την περιβαλλοντική αδειοδότηση σκέλος, το οποίο εξακολουθεί στη χώρα μας να αντιμετωπίζεται με αμηχανία ή αδιαφορία, είναι η ενίσχυση των αδειοδοτικών μηχανισμών. Πέρυσι το υπουργείο Περιβάλλοντος προέβλεψε ότι η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος ή των άλλων αρμόδιων υπηρεσιών της αυτοδιοίκησης θα μπορεί να ενισχύεται με ιδιώτες, προς περιορισμό της γραφειοκρατίας. Ομως το ζήτημα της υποστελέχωσης της κεντρικής Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙΠΑ) παραμένει και η υποβοήθηση της υπηρεσίας από ιδιώτες δεν μπορεί να την υποκαταστήσει, ούτε πρέπει οι κρατικές αδειοδοτικές αρχές να μετατραπούν σε «σφραγίδα». «Οι περισσότερες αδειοδοτικές υπηρεσίες, κεντρικές και αποκεντρωμένες, είναι υποστελεχωμένες. Επιπλέον, δεν έχουν τρόπο επαλήθευσης των στοιχείων που τους κατατίθενται. Στοιχεία που θα έπρεπε να είναι ανοιχτά και προσβάσιμα και στο κοινό, για να μπορεί να συμμετέχει ουσιαστικά στη διαβούλευση», εκτιμά η κ. Χριστοπούλου. «Επομένως, τον βασικό λόγο έχει ο μελετητής που προσλαμβάνει ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος για να κάνει τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ο,τι επιτυγχάνεται μέσα στην υπηρεσία επιτυγχάνεται με πολύ κόπο και κάτω από πολλή πίεση». View full είδηση

1. Εισαγωγικές παρατηρήσεις για την ενωσιακή προστασία της βιοποικιλότητας Η πολιτική και δικαιοπαραγωγή της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα μαρτυρούν τη σταδιακή απομείωσή της σε βάθος χρόνου και το ζωηρό ενδιαφέρον της για τη ρύθμιση της οικονομικής δραστηριότητας υπό τρόπο μη θίγοντα το περιβάλλον και τα επιμέρους στοιχεία του, ήτοι υπό μία οπτική βιώσιμης ανάπτυξης. Ανάμεσα στα κομβικά κείμενα που αφορούν την ενωσιακή προστασία της βιοποικιλότητας και άπτονται της μελέτης συγκαταλέγονται αφενός η Οδηγία 79/409/ΕΟΚ (για τα άγρια πτηνά)[1] και η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των οικοτόπων. Οι δύο οδηγίες αυτές τάσσουν υποχρεώσεις στα κράτη μέλη να επιλέξουν τους τόπους προστασίας και να ορίσουν τα μέτρα (βιώσιμης) διαχείρισής τους. Η μεν πρώτη Οδηγία προβλέπει τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)[2], η δε δεύτερη τις Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) που προβλέπονται στην οδηγία 92/43. Οι ως άνω ζώνες συνιστούν το δίκτυο Natura 2000[3]. Κατά το άρθρο 2, παράγραφος 1, της Οδηγίας για τους οικοτόπους, σκοπός της είναι να συμβάλει στην προστασία της βιολογικής ποικιλομορφίας, μέσω της διατηρήσεως των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών όπου εφαρμόζεται η Συνθήκη. 2. H Οδηγία 92/43 Natura 2000 «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» Η Οδηγία 92/43/ΕΚ είναι μία συστηματική και καθολική νομική προσπάθεια προστασίας της βιοποικιλότητας, αφού αφορά τους οικοτόπους, προβαίνοντας στη διάκριση φυσικών οικοτόπων και οικοτόπων των ειδών και επίσης σε είδη οικοτόπων και είδη οικοτόπων προτεραιότητας.Κατά τούτο και είναι ευρύτερη της Οδηγίας 2009/147, με την οποία όμως τελεί σε στενή αλληλεξάρτηση: στις περιοχές της Οδηγίας 92/43/ΕΚ εντάσσονται και οι Ζώνες της Οδηγίας 2009/147 για τα πουλιά. Μολονότι το τελικό κείμενο της Οδηγίας 92/43 παρέχει μία πολύ ασθενική προστασία των φυσικών ειδών συγκριτικά με την αρχική εκδοχή του σχεδίου που είχε υποβάλει η Επιτροπή, εντούτοις διαποτίζεται από σύγχρονες φιλοπεριβαλλοντικές αντιλήψεις, που κι αυτές αντιμετωπίζουν τη βιοποικιλότητα ως «ευρωπαϊκή κληρονομιά»[4]. Το κομβικό της, όμως, σημείο είναι η εγκαθίδρυση του ευρωπαϊκού οικολογικού δικτύου, του Νatura 2000, που περιελάμβανε φυσικούς οικότοπους και είδη χλωροπανίδας κατά τρόπο συνεκτικό και προς την κατεύθυνση της επίρρωσης της βιώσιμης ανάπτυξης και με στόχο την ανάσχεση της απώλειας της βιοποικιλότητας. Εισάγονται οι Ειδικές Ζώνες Διαχείρισης (ΕΖΔ), αλλά και η διαδικασία καθορισμού τους[5]. H Οδηγία αυτή ενσωματώθηκε με την ΚΥΑ 33318/3028/11-12-1998 στην ελληνική έννομη τάξη. Πράγματι ο κοινοτικός νομοθέτης καινοτόμησε προβλέποντας ότι το δίκτυο οικοδομείται στη βάση κατανομής σε κάθε εθνική επικράτεια όχι μόνο των οικοτόπων των ειδών, αλλά και των φυσικών οικοτόπων. 3. Αρχιτεκτονική του άρθρ. 6 της Οδηγίας για τους οικοτόπους (Οδηγία 92/43/ΕΚ)[6] Το άρθρ. 6 της Οδηγίας 92/43/ΕΚ ορίζει τη σχέση των απαιτήσεων διατήρησης της βιοποικιλότητας και των πολιτικών χρήσεων γης και της ανάπτυξης δραστηριοτήτων. Τίθεται ως επιδίωξη η επίτευξη των στόχων της Οδηγίας αυτής, όπως και της Οδηγίας για τα άγρια πτηνά (αφού εφαρμόζεται και στις ΖΕΠ). Η επίτευξη γενικώς των στόχων των Οδηγιών (συλλήβδην: η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής) τίθεται ως όριο και της ανθρώπινης δράσης, η οποία επιτρέπεται εντός αυτού. Το δε ΔΕΕ έθεσε με ενάργεια τα κριτήρια καθορισμού των προστατευόμενων περιοχών και τη διάρκεια και διαδικασία χαρακτηρισμού. Η κατά την παρ. 2 άρθρ. 6 γενική υποχρέωση προστασίας των κρατών μελών με τη λήψη προληπτικών μέτρων θεωρείται ότι συνιστά υποχρέωση αποτελέσματος, με την έννοια πως δεν επιτρέπεται η κάθε είδους υποβαθμιστική (κατ’ αποτέλεσμα) δραστηριότητα στους οικοτόπους[7]. Η παρ. 3 ορίζει τα της διαδικασίας εκτίμησης (βλ. κάτωθι). Η παρ. 4 ορίζει τις εξαιρέσεις από τη διαδικασία αυτή εκτίμησης. Χαρακτηριστικά της διαδικασίας εκτίμησης Χαρακτηριστικά της διαδικασίας εκτίμησης σχεδίων και εργών τα οποία ενδέχεται να επηρεάζουν σημαντικά περιοχές του δικτύου Natura 2000 είναι: Η ειδικότητα της διαδικασίας αυτής και ο προληπτικός της χαρακτήρας που υποχρεώνει τις αρχές να αποτρέπουν πάσης φύσεως προσβολές στους τόπους αυτούς. Η διακριτότητα της διαδικασίας αυτής από την αντίστοιχη της Οδηγίας 2011/92 (ή άλλως καλούμενης Οδηγίας ΕΠΕ – Εκτίμησης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) [8]: σε περίπτωση ταυτόχρονης εφαρμογής της οδηγίας 2011/92 και της οδηγίας 92/43, θα πρέπει οι πληροφορίες της ΜΠΕ σύμφωνα με το άρθρο 5 και το Παράρτημα IV της οδηγίας ΕΠΕ «να διαλαμβάνουν ρητώς τις σημαντικές επιπτώσεις του έργου επί όλων των ειδών τα οποία προσδιορίζονται στη δήλωση που υποβάλλεται κατ’ εφαρμογή των διατάξεων αυτών[9]. Η διακριτότητα της διαδικασίας αυτής από την αντίστοιχη της Οδηγίας 2011/42 (ή άλλως καλούμενης Οδηγίας ΣΠΕ – Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης): Πρέπει πρωταρχικώς να τονιστεί τόσο για την Οδηγία ΕΠΕ, όσο και για την Οδηγία ΣΠΕ ότι δεν υποκαθιστούν σε καμία περίπτωση τη Δέουσα Εκτίμηση της Οδηγίας 92/43, παρότι παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες, όπως πολλάκις η Επιτροπή έχει διαπιστώσει[10]. Αμφότερες έχουν εφαρμογή σε όλα τα σχέδια και προγράμματα, η δε εκτίμηση των επιπτώσεων σε προστατευόμενους τόπους πρέπει να αποτελεί μέρος της της Περιβαλλοντικής Έκθεσης του άρθρου 5 της οδηγίας 2001/42 και ότι το σχέδιο ή το πρόγραμμα, που θα έχει επιπτώσεις στην ακεραιότητα του τόπου, θα εγκριθεί μόνο υπό τους όρους του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43 που πρέπει να λαμβάνεται υποχρεωτικώς υπόψη. Σαφώς, εμπεριέχουν διακριτές διαδικασίες, σωρευτικώς εφαρμοζόμενες[11]. Πρέπει να είναι απολύτως διακριτό στο σώμα της αξιολόγησης ΣΠΕ πού βρίσκεται η Δέουσα Εκτίμηση. Επιπρόσθετα, το αποτέλεσμα της Δέουσας Εκτίμησης είναι ουσιαστικό, εν αντιθέσει με τις εκτιμήσεις ΣΠΕ/ΕΠΕ που είναι γραφειοκρατικές τρόπον τινά[12].Το άρθρο 6 παρ. 3 ορίζει ότι άδεια μπορεί να δοθεί μόνο εφόσον οι αρμόδιες αρχές έχουν βεβαιωθεί ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου. Επομένως, οι εκτιμήσεις δυνάμει της οδηγίας 85/337 ή της οδηγίας 2001/42 δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη διαδικασία του άρθρου 6 παράγραφοι 3 και 4 της οδηγίας 92/43 για τους οικοτόπους.»[13] Το ουσιαστικό αποτέλεσμα που παράγει και το πλήρως ελέγξιμο αυτής. Προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρ. 6 παρ. 3 της Οδηγίας 92/43[14] Το άρθρο 6, παρ. 3, της οδηγίας 92/43 ορίζει ότι: «Κάθε σχέδιο, μη άμεσα συνδεόμενο ή αναγκαίο για τη διαχείριση του τόπου, το οποίο όμως είναι δυνατόν να επηρεάζει σημαντικά τον εν λόγω τόπο, καθευατό ή από κοινού με άλλα σχέδια, εκτιμάται δεόντως ως προς τις επιπτώσεις του στον τόπο λαμβανομένων υπόψη των στόχων διατήρησής του. Βάσει των συμπερασμάτων της εκτίμησης των επιπτώσεων στον τόπο και εξαιρουμένης της περίπτωσης των διατάξεων της παραγράφου 4, οι αρμόδιες αρχές συμφωνούν για το οικείο σχέδιο μόνο αφού βεβαιωθούν ότι δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου περί του οποίου πρόκειται και, ενδεχομένως, αφού εκφραστεί πρώτα η δημόσια γνώμη.» Πρωταρχικώς αναφύονται τα κάτωθι νομικά ζητήματα – διαπιστώσεις: Ο προσδιορισμός του «σχεδίου» κατά το α εδάφιο της παρ. 3. Το γράμμα της διατάξεως δεν διαλαμβάνει περί αυτού. Για την κατανόηση του όρου, χρήσιμος αποβαίνει ο ορισμός της Επιτροπής: κατά την τελευταία, το σχέδιο ορίζεται με ευρύτητα και φιλοπεριβαλλοντικό πνεύμα και καταλαμβάνει όχι μόνο ιδιαιτέρως επεμβατικές δραστηριότητες (π.χ. κατασκευές), αλλά και δραστηριότητες πρωτογενούς τομέα της οικονομίας (εντατικές γεωργικές δραστηριότητες). Η Επιτροπή θεμελίωσε τον ορισμό της αυτόν, αντλώντας επιχείρημα από το άρθρ. 1 παρ. 2 της Οδηγίας ΕΠΕ. Βεβαίως, έγινε δεκτό ότι έργο μη εμπίπτον στην Οδηγία ΕΠΕ δεν μπορεί να θεωρηθεί αυτομάτως ως μη εμπίπτον και στην Οδηγία 92/43[15], πράγμα εύλογο, αφού η διαφορετικότητα των διαδικασιών και της στόχευσής τους, το δικαιολογεί ρασιοναλιστικά. Για περισσότερα, παραπέμπουμε στη νομολογία κάτωθι. Το κριτήριο του χαμηλού κόστους ενός σχεδίου, ώστε να μην υποβληθεί στη διαδικασία της Δέουσας Εκτίμησης δεν είναι επ’ ουδενί συμβατό με την Οδηγία, όπως ούτε και η εθνική πρόβλεψη περί μη απαίτησης γνωστοποίησης ή περί απαλλαγής των έργων που προβλέπονται από συμβάσεις με ιδιώτες από τη διαδικασία της Δέουσας Εκτίμησης. Τα σχέδια υπάγονται ανεξαρτήτως αν βρίσκονται εντός ή εκτός περιοχών του δικτύου Natura 2000. Η δυνατότητα γενικής in abstracto απαλλαγής ορισμένων έργων από την υποχρέωση υπαγωγής στη διαδικασία της δέουσας εκτίμησης δεν είναι σύμφωνη με το άρθρο 6, παρ. 3 της Οδηγίας 92/43. Στάδια εφαρμογής της διαδικασίας του άρθρ. 6 παρ. 3 της Οδηγίας 92/43 Η Επιτροπή στον ερμηνευτικό οδηγό για τη διαχείριση των τόπων του δικτύου Natura 2000 διευκρίνισε ότι υπάρχουν τα δύο αρχικά στάδια εφαρμογής της διάταξης αυτής, η Προκαταρκτική Εκτίμηση (Screening) και η Δέουσα Εκτίμηση (Appropriate Assessment). Στα παραπάνω δύο στάδια προστίθεται ένα τρίτο (η εξέταση των εναλλακτικών λύσεων) και ακολουθεί ένα τέταρτο (ο καθορισμός των αντισταθμιστικών μέτρων, βλ. κάτωθι). Τα στάδια εφαρμογής του άρθρου 6 παρ. 3 της Οδηγίας 92/43 είναι κατά την Επιτροπή, αναλυτικότερα[16]: 1. Η Προκαταρκτική Εξέταση (Screening) Αποτελεί το αναγκαίο κατά νόμο πρώτο στάδιο της εκτίμησης και διενεργείται για να αποφανθούμε αν υπάρχει αρνητική επίδραση στο περιβάλλον. Αυτή διεξάγεται από τις αρχές που είναι κατά νόμο αρμόδιες για την αδειοδότηση του έργου και επικουρείται με πληροφορίες από άλλους φορείς, ειδικούς κλπ. Δεν συμπίπτει ασφαλώς με την πλήρη Δέουσα Εκτίμηση, που έπεται. Οι αδειοδοτούσες αρχές διεξάγουν τη διαδικασία και απολήγει σε έγγραφη εκτίμηση. Αν δεν προκύψουν ενδεχόμενα αρνητικών επιπτώσεων, δεν συνεχίζει η διαδικασία. Είναι έγγραφη και πρέπει να εμπεριέχει πλείονες πληροφορίες, για να «μεταβεί» η όλη διαδικασία μετά στη Δέουσα Εκτίμηση. Δεν πρέπει, ωστόσο, να περιλαμβάνει μέτρα αποτροπής ή μείωσης των επιπτώσεων διότι κάτι τέτοιο «θα μπορούσε να θίξει την πρακτική αποτελεσματικότητα της οδηγίας περί των οικοτόπων, γενικώς, και το στάδιο εκτιμήσεως, ειδικώς, καθόσον θα καθιστούσε το στάδιο αυτό άνευ αντικειμένου, θα υφίστατο δε κίνδυνος καταστρατηγήσεως του εν λόγω σταδίου εκτιμήσεως, το οποίο όμως αποτελεί ουσιώδη εγγύηση προβλεπόμενη από την οδηγία αυτή», κάτι που συνιστά ηχηρή διαφορά της Οδηγίας ΕΠΕ με την Οδηγία για τους οικοτόπους. Συνάπτεται με την αρχή της προφύλαξης, αφού δεν απαιτείται οριστική απόδειξη των σημαντικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, αλλά «απλώς πιθανότητα» για τούτο[17]. Το ΔΕΚ αξιοποιώντας τα διδάγματα της αρχής της προφύλαξης, συναφώς μίλησε για τον κίνδυνο και διατύπωσε τον κανόνα ότι όπου δηλαδή υπάρχει αμφιβολία – αβεβαιότητα ως προς το επιζήμιο του σχεδίου για τα φυσικά χαρακτηριστικά του τόπου[18], ότι δηλαδή δεν μπορεί κατ΄ αντιστροφή του βάρους της απόδειξης να βεβαιωθεί ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιπτώσεις, το σχέδιο πρέπει να εγκαταλείπεται, σε εφαρμογή του κανόνα in dubio pro natura[19]. Συνιστά διοικητική πράξη που ελέγχεται δικαστικώς και εκτεταμένα, αφού ελέγχεται και το αν τα μέτρα είναι ικανά να δικαιολογήσουν την κρίση ότι δεν πρέπει να ακολουθήσει Δέουσα Εκτίμηση. 2. Η Δέουσα Εκτίμηση (Appropriate Assessment) Η Δέουσα Εκτίμηση διενεργείται, εφόσον είναι πιθανό ότι το σχέδιο αυτό θα επηρεάσει σημαντικά τον εν λόγω τόπο, με τον κίνδυνο μόνιμης αλλοιώσεως των οικολογικών χαρακτηριστικών του. Στο επίκεντρό της βρίσκεται η έννοια της ακεραιότητας του τόπου και το αν αυτός παραβλάπτεται ή όχι και η οποία συνερμηνεύεται με τη λεγόμενη «ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης». Οι έννοιες αυτές σαφώς συνδέονται με την επιστημονική εκτίμηση της βιοποικιλότητας. Μέτρο βλάβης αποτελεί η (παρθένα) κατάσταση της αποκλεισμένης για τον άνθρωπο φύσης[20], οπότε υπεισέρχονται αναγκαίως και αξιακές κρίσεις και προτεραιότητες. Πρέπει ο τόπος ως «φυσικός οικότοπος» να παραμείνει σε ικανοποιητική κατάσταση διατηρήσεως που συνεπάγεται τη διασφάλιση της διατηρήσεως των συστατικών χαρακτηριστικών του οικείου τόπου που έχουν σχέση με την παρουσία ενός φυσικού οικοτόπου, του οποίου ο σκοπός διατηρήσεως αποτέλεσε το λόγο καταχωρίσεως του τόπου αυτού στον κατάλογο των ΤΚΣ, κατά την έννοια της οδηγίας αυτής.»[21] Πρόκειται για μία άκρως σημαντική και πολυεπίπεδη, λεπτομερή διαδικασία, στην οποία δεν συγχωρούνται ασάφειες, παραλείψεις, κενά, εν γένει επιστημονικά ή ερευνητικά ολισθήματα. Περιέχει στοιχεία για τους στόχους και την αξιολόγηση του εύρους, αλλά και άλλα οικολογικά δεδομένα, όλες συλλήβδην τις πτυχές του σχεδίου που επηρεάζουν την υλοποίηση των οικολογικών σκοπών και το σύνολο των ειδών του τόπου. Η Δέουσα Εκτίμηση πρέπει να προηγείται της αδειοδότησης και ανήκει στην ευθύνη της αρμόδιας αρχής να εξασφαλίζει την διεξαγωγή της. Επιτρέπεται στην αρμόδια αρχή να βεβαιώνεται κατά πόσο το σχέδιο ή το έργο θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ακεραιότητα του τόπου. Η αρχή που τη διεξάγει είναι κάποια εθνική αρχή, επαφιέμενης της επιλογής της στη διακριτική ευχέρεια των κρατών, αρκεί να έχει λειτουργική αυτοτέλεια[22]. Η έγκριση πρέπει να δίνεται «μόνο υπό την προϋπόθεση ότι δεν παραβλάπτεται η ακεραιότητα του οικείου τόπου, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 4 του ιδίου άρθρου.» Στο πλαίσιο αυτό μπορεί να ζητηθεί από τον φορέα του έργου να παράσχει την αναγκαία πληρηφόρηση στην αρμόδια αρχή, ώστε να της επιτρέψει να λάβει απόφαση στη βάση της πλήρους πληροφόρησης». Παράγεται νομικώς δεσμευτικό έγγραφο πόρισμα, αναγκαίο για την έκδοση τελικής αποφάσεως. Δεν είναι απλώς τυπική ή γραφειοκρατική διαδικασία, αλλά προεχόντως ουσιαστική και δεν αποτελεί «συρραφή» των επιμέρους πορισμάτων, αλλά μία συνεκτική παρουσίαση[23]. Η νομολογία του ΔΕΕ στο ζήτημα αυτό ερμηνεύει τις απαιτήσεις περιεχομένου της Δέουσας Εκτίμησης με ιδιαίτερη αυστηρότητα και νομικό φορμαλισμό, αναγκαίο, ωστόσο, για την ουσιαστική περάτωση της διαδικασίας[24]. Η Δέουσα εκτίμηση πρέπει να είναι πάντα εμπεριστατωμένη και με σαφήνεια να προκύπτουν οι επιπτώσεις στο περιβάλλον, βάσει και της εφαρμογής της αρχής της πρόληψης. Ανάλογα με τα αποτελέσματα της δέουσας εκτίμησης, οι αρμόδιες εθνικές αρχές μπορούν είτε να επιλέξουν την απόρριψη του σχεδίου είτε να προχωρήσουν στην έγκριση του υπό τον όρο ότι το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα, που εξασφαλίζουν τη μη προσβολή της ακεραιότητας του τόπου. Τα δε εθνικά δικαστήρια ασκούν πλήρη έλεγχο. Εκτός από την ως άνω «Δέουσα Εκτίμηση», έχει διαμορφωθεί και ο συναφής κανόνας της αποφυγής της υποβάθμισης και των οχλήσεων. Τέλος, η «δέουσα εκτίμηση», κατά την έννοια της διάταξης αυτής, δεν μπορεί να λαμβάνει υπόψη την ύπαρξη «μέτρων διατήρησης», κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού, «προληπτικών μέτρων», κατά την έννοια της παραγράφου 2 του εν λόγω άρθρου, μέτρων που θεσπίζονται ειδικά για ένα πρόγραμμα όπως το επίμαχο στην υπόθεση της κύριας δίκης ή ακόμη και των αποκαλούμενων «αυτοτελών» μέτρων, καθόσον τα μέτρα αυτά δεν έχουν σχέση με το εν λόγω πρόγραμμα, εάν τα προσδοκώμενα οφέλη των μέτρων αυτών δεν είναι βέβαια κατά τον χρόνο διενέργειας της εν λόγω εκτίμησης. Το άρθρο 6, παράγραφος 2, της Οδηγίας 92/43 έχει την έννοια ότι μέτρα που επιβάλλονται με εθνική ρύθμιση, όπως η επίμαχη στην υπόθεση της κύριας δίκης, στα οποία περιλαμβάνονται η μέθοδος παρακολούθησης και ελέγχου των γεωργικών εκμεταλλεύσεων των οποίων οι δραστηριότητες προκαλούν εναπόθεση αζώτου, καθώς και η δυνατότητα επιβολής κυρώσεων που είναι δυνατό να φθάσουν έως και την παύση λειτουργίας των εν λόγω εκμεταλλεύσεων, επαρκούν για τη συμμόρφωση προς τη διάταξη αυτή[25]. Κατά το ΔΕΕ αυτό περιλαμβάνει, ανάλογα με την περίπτωση και μέτρα αποτροπής και θετικά μέτρα. Ενίοτε, η απουσία κατάλληλων μέτρων προκύπτει εμμέσως από τη συμπεριφορά των αρμοδίων αρχών. Δεν πρέπει η οικονομία να ανάγεται σε αποκλειστικό κριτήριο, αλλά αντίθετα τα επιστημονικά κριτήρια κατέχουν τα πρωτεία. Η υποχρεωτικότητα της διαδικασίας είναι συνεχής και δεν υποκαθίσταται από άλλα μέτρα ειδικής διαχείρισης. Οι υποχρεώσεις, όπως έγινε αντιληπτό, αφορούν τη θέσπιση αναγκαίων μέτρων διατήρησης και των δεόντων κανονιστικών, διοικητικών ή συμβατικών μέτρων, όπως και τη θέσπιση αυστηρής προστασίας των ζωικών ειδών και μέτρων ώστε να αποφευχθεί η υποβάθμιση φυσικών οικοτόπων κλπ. 4. Παρεκκλίσεις του άρθρ. 6 παρ. 4 Οδηγίας 92/43 Κατά την παρ. 4 του άρθρ. 6, εάν, παρά τα αρνητικά συμπεράσματα της εκτίμησης των επιπτώσεων και ελλείψει εναλλακτικών λύσεων,ένα σχέδιο πρέπει να πραγματοποιηθεί για άλλους επιτακτικούς λόγους σημαντικού δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένων λόγων κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως, το κράτος μέλος λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία της συνολικής συνοχής του Natura 2000. Το κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα που έλαβε. Όταν ο τόπος περί του οποίου πρόκειται είναι τόπος όπου ευρίσκονται ένας τύπος φυσικού οικοτόπουπροτεραιότητας ή/και ένα είδος προτεραιότητας, είναι δυνατόν να προβληθούν μόνον επιχειρήματα σχετικά με την υγεία ανθρώπων και τη δημόσια ασφάλεια ή σχετικά με θετικές συνέπειες πρωταρχικής σημασίας για τοπεριβάλλον, ή, κατόπιν γνωμοδοτήσεως της Επιτροπής, άλλοι επιτακτικοί σημαντικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος. Οι όροι «επιτακτικοί λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος», «λόγοι κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως» κλπ. είναι αόριστες νομικές έννοιες, που χρήζουν in concreto ερμηνείας. Η παράγραφος 4 δεν μπορεί να εφαρμοστεί παρά μόνο εφόσον έχει προηγηθεί η εκτίμηση των επιπτώσεων του σχεδίου σύμφωνα με το άρθρο 6, παράγραφος 3. Η επιτακτικότητα των επικαλούμενων λόγων δημοσίου συμφέροντος προβάλλει ως αδήριτη ανάγκη, η διατύπωση της διάταξης είναι εξαιρετική. Η αρχή πρέπει να αποδείξει την επιλογή της στάθμισης. Τα αντισταθμιστικά μέτρα αποτελούν αντιστάθμιση της ζημίας, όχι αποτροπή/μείωσή της και πρέπει να λαμβάνονται τάχιστα. Το μέτρο μετριασμού διαφέρει από το αντισταθμιστικό. Η εξαίρεση από τη δέουσα εκτίμηση έπρεπε ακριβώς να είναι εξαιρετική, όχι συστηματική, ήτοι να μην καθίσταται «κανόνας» και, βεβαίως, όχι απλώς γραφειοκρατική. Σε κάθε περίπτωση, η όποια εξαίρεση δέον όπως ερμηνεύεται συσταλτικά. στην περίπτωση, που η κατά παρέκκλιση εφαρμογή των σχεδίων, για λόγους δημοσίου συμφέροντος, θέτει σε κίνδυνο φυσικό οικότοπο ή είδος προτεραιότητας, τότε η παρέκκλιση μπορεί να λάβει χώρα μόνο για λόγους δημόσιας υγείας, ασφάλειας ή άλλων επιτακτικών λόγων, μετά από πρόταση της επιτροπής[26]. Ο δικαστικός έλεγχος αυξημένης εντάσεως επιβεβαιώνει την κατά γράμμα τήρηση της διαδικασίας, αλλά και το κατά πόσον η επιστημονική εκτίμηση των επιπτώσεων είναι η «δέουσα εκτίμηση» (αναφορές, επιστημονικά στοιχεία κλπ.). Οι επιταγές της παραγράφου 4 του άρθρ. 6 δεν αποτελούν στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τις αρμόδιες αρχές κατά τη δέουσα εκτίμηση βάσει της παραγράφου 3 του άρθρου 6. 5. Συμπεράσματα Η ως άνω σύντομη συμβολή κατέληξε στα εξής συμπεράσματα: Η σημασία της εκτίμησης κατά την Οδηγία 92/43 είναι κομβική. Τα δε χαρακτηριστικά αυτής της εκτίμησης είναι επίσης διαφοροποιημένα από τις διαδικασίες ΕΠΕ – ΣΠΕ. Η νομολογία τόσο η ενωσιακή, όσο και η εθνική κατέληξαν σε σημαντικές παραδοχές για την εκτύλιξη αυτής της διαδικασίας στην πράξη, αλλά και την ερμηνεία κρίσιμων εννοιών της. Το κάθε κράτος μέλος επίσης φέρει ουσιώδη ρόλο στην υλοποίηση της ενωσιακής επιταγής αυτής. ——————— [1] Βλ. κάτωθι την Οδηγία 2009/147 ή οδηγία για τα «άγρια πτηνά». [2] ΔΕΚ, 2.08.1993, C-355/1990, ΔΕΚ Υπόθ. C- 166/1997,απόφ.18.3.1999 [Ζώνες ειδικής προστασίας] (σημ. Ε. Πρεβεδούρου), ΠερΔικ 2/2000, 258. [3] Ανακοίνωση της Επιτροπής, «Διαχείριση των τόπων του δικτύου Natura 2000. Οι διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους», 21.11.2018, C(2018) 7621 final, 8, βλ. για την ελληνική έννομη τάξη: ΚΥΑ 50743/2017 «Αναθεώρηση εθνικού καταλόγου περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000” (ΦΕΚ Β’ 4432/2017). [4] N. Vig, R. Axelrod, The global environment, Institutions, law and policy, Q Press, 1999. [5] ΔΕΚ Υπόθ. C- 209/2002, απόφ. 29.1.2004 [Ζωτικός χώρος ορτυγομάνας] (σημ. Ε. Πρεβεδούρου), ΠερΔικ 3/2004, 419. [6] Βλ. εκτενώς: Κ. Γώγο, Η περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων σε περιοχές του δικτύου Natura 2000, εκδ. Σάκκουλα, 2009. [7] Βλ. εκτενώς: Μ. Κοσμοπούλου, Η νομική προστασία της χλωρίδας και της πανίδας, ΠερΔικ 4/2001, 527. [8] ΔΕΚ, Υπόθ. C-418/2004, Επιτροπή κατά Ιρλανδίας [2007], Συλλ Ι-10947, σκ. 231. Βλ., επίσης, Υπόθ. C-209/2004, Επιτροπή κατά Αυστρίας , Προτάσεις Γ. Εισαγγελέως J. Kokott της 27ης Οκτωβρίου 2005, σημ. 61 και 62 (όπου επισημαίνει ότι η οδηγία 85/337 περιλαμβάνει διαδικαστικές διατάξεις, με τις οποίες σκοπείται να λαμβάνονται καλύτερα υπ΄ όψη οι σχετικές με την προστασία του περιβάλλοντος απαιτήσεις, ενώ αντίθετα, η οδηγία 92/43 εξαρτά την έγκριση σχεδίου από ουσιαστικές απαιτήσεις, τη συνδρομή των οποίων σκοπεί να διασφαλίσει η διαδικασία του άρθρου 6 παρ. 3 και 4). [9] Γ. Μπάλιας, ό.π., 62 επ. [10] European Commission, (2012)Guidance on Aquaculture and Natura 2000, 81. [11] Για την Οδηγία ΣΠΕ, βλ. αναλυτικά Γ. Δελλή, Η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση της οδηγίας 2001/42/ΕΚ και οι προεκτάσεις της για το ελληνικό δημοσίο δίκαιο, Ευρωπαίων Πολιτεία 3/2008, 667 επ. [12] European Commission, (2011)Guidance on wind energy and natura 2000, 24. [13] ΔΕΚ, 13 Δεκεμβρίου 2007, C-418/04, Επιτροπή κατά Ιρλανδίας, σκ. 231, Γ. Μπάλιας, Οι ευρωπαϊκές οδηγίες για τη φύση και τα προβλήματα εφαρμογής τους στην Ελλάδα, ΠερΔικ 1/2020, 62 επ. [14] Γενικώς βλ. F. Ferranti et al., The Fitness Check of the Birds and Habitats Directives: A discourse analysis of stakeholders’ perspective”, 2019, 47 Journal for Nature Conservation, 108. [15] Συνήγορος του Πολίτη. Αίτηση για έλεγχο νομιμότητας ανέγερσης ξενοδοχειακής μονάδας στη λίμνη Αντινιώτη (περιοχή Natura). Πορισματικό Έγγραφο της 30.12.2005 επί των υπ΄ αριθ. 2914/2005 και 16404/2005 αναφορών (σημ. Β. Βρεττού), ΠερΔικ 2/2008. [16] Ανακοίνωση της Επιτροπής «Διαχείριση των τόπων του δικτύου Natura 2000 Οι διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ για τους οικοτόπους», Βρυξέλλες, 21.11.2018 C(2018) 7621 final. [17] N. de Sadeleer,The Appropriate Impact Assessment and Authorisation Requirements of Plans and Projects likely to have significant impacts on Natura 2000 Sites, 11. [18]R. von Schomberg , “Controversies and Political Decision Making”, in: R. von Schomberg (ed.), Science, Politics and Morality, Scientific Uncertainty and Decision Making, Dordrecht/Boston/London, Cluwer Academic Publishers, 1993,σ. 7-26. [19] ΔΕΚ, C-117/2003, ΔΕΚ Υπόθ. C-83/1997, απόφ. 11.12.97 [Παράβαση κράτους μέλους – Παράλειψη μεταφοράς της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ στο εθνικό δίκαιο], ΠερΔικ 3/1997, 386. [20] D.E. Busch, J.C. Trexler (eds.), Monitoring Ecosystems. Interdisciplinary Approaches for Evaluating Ecoregional Initiatives. Island Press, Washington, Covelo, London, 2003, 447. [21] ΔΕΕ, 17 Απριλίου 2018, C-441/17, Επιτροπή κατά Πολωνίας, ό.π., σκ. 116. ΔΕΕ, 11 Απριλίου 2013, C-258/11 Sweetman, ό.π., σκ. 39. Βλ., επίσης, ΔΕΕ, 21 Ιουλίου 2016, C-387/15 και C-388/15, Hilde Orleans, ό.π., σκ. 42. [22] Γ. Μπάλιας, Η Δέουσα Εκτίμηση Επιπτώσεων Έργων και Σχεδίων στις περιοχές του δικτύου Natura 2000, ΠερΔικ 4/2014, 577. [23] N. de Sadeleer,“The Appropriate Impact Assessment and Authorisation Requirements of Plans and Projects likely to have significant impacts on Natura 2000 Sites”, ό.π., 11. [24] ΔΕΕ, C-142/16, Επιτροπή κατά Γερμανίας, ό.π., σκ. 61-62. [25] Συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-293/16 και C-294/2016, απόφ. της 7ης Νοεμβρίου 2018, Coöperatie Mobilisation for the Environment UA κ.λπ. κατά College van gedeputeerde staten van Limburg κ.λπ., (προδικαστική παραπομπή), ΠερΔικ 3/2018, 531. [26] Φ. Βρεττού, Η. Κουβαράς, Δ. Πουλάκος, Ε. Σπυροπούλου, Γ. Χασιώτης, Ι. Χριστοπούλου, Οι ευρωπαϊκές Oδηγίες για τη βιοποικιλότητα – Με αφορμή τη διαδικασία REFIT, ΠερΔικ 1/2016, 31. Παναγιώτης Γαλάνης, Δικηγόρος, Υπ. Δρ. Νομικής ΕΚΠΑ [email protected] View full είδηση

Με περισσότερο από ένα δισ. ευρώ θα χρηματοδοτηθούν μέσα στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2021-2027) οι προστατευόμενες περιοχές. Μόνο που αντίθετα με το παρελθόν η κοινοτική χρηματοδότηση θα προέλθει μέσα από μια συγκεκριμένη, λεπτομερή λίστα έργων σε εθνικό επίπεδο ή ανά περιφέρεια, που καταρτίστηκε την προηγούμενη διετία από το υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Πράσινο Ταμείο και εγκρίθηκε πρόσφατα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μάλιστα, το πλαίσιο αυτό είναι πλέον απόλυτα δεσμευτικό, ώστε να αποφευχθούν… οι αυτενέργειες και η σπατάλη χρημάτων. Το «πλαίσιο δράσεων προτεραιότητας» για το δίκτυο Natura 2000 συντάσσεται από κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. και είναι ένα εργαλείο σχεδιασμού, μέσω του οποίου καθορίζονται οι ανάγκες και οι προτεραιότητες χρηματοδότησης στις προστατευόμενες περιοχές της κάθε χώρας. Υπεύθυνος για το πλαίσιο στην Ελλάδα ήταν ο Γιάννης Μητσόπουλος, επιστημονικός υπεύθυνος του προγράμματος LIFE IP 4 Natura και πλέον γενικός διευθυντής του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, ο φορέας που θα αναπτύξει το νέο σύστημα διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών). «Ολες οι ευρωπαϊκές χώρες είχαν καταρτίσει ένα τέτοιο πλαίσιο για το 2014-2020. Ομως ήταν ένα σχέδιο δράσης πολύ γενικό, χωρίς προτεραιότητες, όπου ο καθένας ενέτασσε ό,τι ήθελε», εξηγεί. «Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2017 το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο κατέληξε ότι τα πρώτα πλαίσια δεν παρουσίαζαν αξιόπιστη εικόνα των πραγματικών δαπανών που απαιτούνται για τις περιοχές Natura. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε τα νέα πλαίσια να είναι πιο συγκεκριμένα, αιτιολογημένα επιστημονικά και με ρεαλιστική, ελεγμένη εκτίμηση των αναγκών χρηματοδότησης». Το πλαίσιο που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Ελλάδα περιλαμβάνει συνολικά 271 μέτρα για την υποστήριξη του δικτύου Natura, τα οποία εξειδικεύονται ανά περιφέρεια. Την περίοδο 2021-2027, που το πλαίσιο καλύπτει, το εκτιμώμενο κόστος είναι 1,03 δισ. ευρώ. Εξ αυτού, το 64,1% αφορά μέτρα διατήρησης και αποκατάστασης οικοτόπων και ενδιαιτημάτων, το 12,7% μέτρα πράσινης υποδομής πέραν του δικτύου Natura, το 13,4% πρόσθετα μέτρα για κάποια είδη που δεν σχετίζονται με συγκεκριμένα οικοσυστήματα και το 9,8% αφορά «οριζόντια» μέτρα και διοικητικά κόστη. Ας δούμε ορισμένα ενδιαφέροντα παραδείγματα έργων: • Ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας και αγροπεριβαλλοντικών μέτρων σε καλλιέργειες που γειτνιάζουν με ποταμούς και λίμνες εκτός περιοχών Natura 2000, με προϋπολογισμό 16,5 εκατ. ευρώ για μια έκταση 580.000 στρεμμάτων. • Χαρτογράφηση θαλάσσιων τύπων οικοτόπων και δημιουργία υποδομής χωρικών δεδομένων που θα τους απεικονίζει, με προϋπολογισμό 2,1 εκατ. ευρώ. • Ενίσχυση της εκτατικής βόσκησης αιγοπροβάτων με την ευνόηση της μετακίνησης κτηνοτρόφων για την αποκατάσταση λειμώνων και τη βελτίωση του ενδιαιτήματος ειδών ορνιθοπανίδας με προϋπολογισμό 1,2 εκατ. ευρώ για 100.000 στρέμματα. • Δράσεις διαχείρισης με σκοπό την αύξηση της αγροτικής βιοποικιλότητας για τη βελτίωση/διατήρηση ειδών ορνιθοπανίδας (π.χ. ασυγκόμιστη παραγωγή, ειδικές καλλιέργειες) με προϋπολογισμό 714.000 ευρώ. • Αγορά ή μακροχρόνια ενοικίαση γης για την προστασία και αποκατάσταση παραλίμνιων, παραποτάμιων και υγροτοπικών ενδιαιτημάτων 714.000 ευρώ για 10.000 στρέμματα. • Η χαρτογράφηση ορίων κρίσιμης παράκτιας ζώνης (σε ακτογραμμή 15.147 χλμ.) και η καταγραφή πιέσεων και απειλών θα χρηματοδοτηθούν με 514.000 ευρώ ετησίως. • Με το ίδιο ποσό θα χρηματοδοτηθεί και ο προσδιορισμός αφθονίας, εξάπλωσης και κρίσιμων ενδιαιτημάτων συγκεκριμένων κητωδών (Balaenoptera physalus, Delphinus delphis, Grampus griseus, Phocoena phocoena, Physeter macrocephalus, Stenella coeruleoalba, Tursiops truncatus και Ziphius cavirostris). • Πιλοτική υλοποίηση δράσεων αποκατάστασης εντός της κρίσιμης παράκτιας ζώνης (αποκατάσταση ενδιαιτήματος ωοτοκίας της καρέτα καρέτα, αποκατάσταση δομής πρόσθιων θινών κ.ά.). Θα χρηματοδοτηθούν δύο έργα με 428.000 ευρώ. • Η χαρτογράφηση «ευαισθησίας» ομάδων ειδών ορνιθοπανίδας και χειροπτέρων σε ό,τι αφορά έργα με σοβαρές επιπτώσεις (ηλεκτροπληξία σε δίκτυα μεταφοράς ενέργειας, προσκρούσεις σε ΑΠΕ, αλληλεπιδράσεις με ιχθυοκαλλιέργειες, εθνικό οδικό δίκτυο κ.ά.). Θα χρηματοδοτηθεί με 428.000 ευρώ ετησίως. • Η χαρτογράφηση υγροτοπικών και παράκτιων οικοσυστημάτων εκτός περιοχών του δικτύου Natura 2000, με σκοπό τη διατήρηση, προστασία και διαχείρισή τους για την ενίσχυση της συνοχής του δικτύου, θα χρηματοδοτηθεί με 342.000 ευρώ ετησίως. • Η εκτίμηση, αξιολόγηση, χαρτογράφηση των ανθρωπογενών πιέσεων και απειλών που αντιμετωπίζουν τα κητώδη (υποθαλάσσιος θόρυβος ναυτιλίας, σεισμικές έρευνες, στρατιωτικά σόναρ, συγκρούσεις με σκάφη ποντοπόρου ναυτιλίας, τοποθέτηση υποβρύχιων καλωδίων θαλάσσιων ΑΠΕ κ.λπ.), με έμφαση στα δύο είδη που επηρεάζονται σημαντικά από αυτές τις απειλές, Physeter macrocephalus και Ziphius cavirostris, θα χρηματοδοτηθεί με 342.000 ευρώ. • Στο πλαίσιο δράσεων προστασίας της Ποσειδωνίας από την αγκυροβολία σκαφών, θα χρηματοδοτηθεί με 306.000 ευρώ η μελέτη και κατασκευή 585 ειδικών αγκυροβολίων (ναύδετα) σε 30 νησιά του νοτίου Αιγαίου. Το πλαίσιο καταρτίστηκε με τον συντονισμό του Πράσινου Ταμείου. «Ο ρόλος των πλαισίων αυτών είναι να συνδεθούν με τη χρηματοδότηση κατά την επόμενη προγραμματική περίοδο, από όλα τα κοινοτικά χρηματοδοτικά εργαλεία», αναφέρει η Κατερίνα Κουτσοβούλου, υπεύθυνη για το πρόγραμμα LIFE IP 4 Natura στο Πράσινο Ταμείο. «Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή ζήτησε για πρώτη φορά τα έργα να είναι κοστολογημένα ένα προς ένα, η κοστολόγηση να είναι αιτιολογημένη και τα έργα εξειδικευμένα». «Επιπλέον, όταν ολοκληρωθούν οι ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες που εκπονούνται σήμερα για όλες τις περιοχές Natura της χώρας, το πλαίσιο θα ενημερωθεί. Θα ήταν καλύτερα εάν οι ΕΠΜ είχαν ολοκληρωθεί, ωστόσο με τη βοήθεια πανεπιστημίων και ερευνητικών φορέων και την εκτεταμένη διαβούλευση που προηγήθηκε, νομίζω ότι το πλαίσιο θα ανταποκριθεί στις πραγματικές ανάγκες προστασίας των ειδών και των οικοτόπων μας», καταλήγει ο κ. Μητσόπουλος. Η απορρόφηση των πόρων Ποιος θα είναι ο ρόλος του ΟΦΥΠΕΚΑ για την υλοποίηση των έργων αυτών; «Εφόσον προχωρήσει κανονικά το νέο σύστημα διακυβέρνησης των προστατευόμενων περιοχών, ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα συμβάλει ώστε να απορροφηθεί το μεγαλύτερο δυνατό μέρος των πόρων», εξηγεί ο γενικός διευθυντής του. Η συγκρότηση του νέου φορέα, ωστόσο, παρουσιάζει καθυστερήσεις. Πότε θα τεθεί σε λειτουργία το νέο σύστημα; «Εχουν γίνει ήδη αρκετά βήματα για την πλήρη λειτουργία του νέου συστήματος. Απομένουν κάποια θεσμικά κείμενα, όπως ο οργανισμός του ΟΦΥΠΕΚΑ και η κοινή υπουργική απόφαση για τα έσοδά του, που βρίσκονται στα συναρμόδια υπουργεία προς υπογραφή. Εκτιμώ ότι από τη στιγμή που θα εγκριθεί το θεσμικό κομμάτι, θα μπορούμε να είμαστε έτοιμοι. Εως τις αρχές Μαΐου αναμένουμε να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση των φορέων από ορκωτούς λογιστές, ώστε να γνωρίζουμε όχι μόνο τα περιουσιακά στοιχεία, αλλά και τις οικονομικές υποχρεώσεις που θα μεταβιβαστούν στον ΟΦΥΠΕΚΑ». Πηγή: Εφημερίδα «Καθημερινή» View full είδηση

Μια καφέ αρκούδα με τα μικρά της να ξεπροβάλλουν από τους θάμνους, ένας ψαράς περικυκλωμένος από πελεκάνους στη λίμνη της Καστοριάς, φοινικόπτερα (ή αλλιώς φλαμίνγκο) στη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας στο Μεσολόγγι, ένας μελισσοφάγος την ώρα που γευματίζει, ένας νανόμπουφος που μας κοιτάζει κάπως… περίεργα. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα καλύτερα στιγμιότυπα που ξεχώρισαν στον φωτογραφικό διαγωνισμό «Click στη φύση». @Κύριλλος Σαμαράς (1ο βραβείο). Καφέ αρκούδα (Ursus arctos) στον ορεινό όγκο Μάλι-Μάδι, στην Καστοριά. Ένα από τα πιο εμβληματικά θηλαστικά της ελληνικής φύσης. Οι μεγαλύτερες απελές για το είδος στη χώρα μας είναι η αλλοίωση, απώλεια και κατακερματισμός του διαθέσιμου βιότοπου, καθώς και το παράνομο κυνήγι.Το WWF Ελλάς και το Περιοδικό Φωτογράφος κάλεσαν το κοινό να φωτογραφίσει και να αναδείξει την ομορφιά των οικολογικά πολυτιμότερων περιοχών της Ελλάδας: των περιοχών Natura 2000. Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό. @Μάρκος Χουζούρης (2ο βραβείο). Η διατήρηση παραδοσιακών μορφών κτηνοτροφίας στην ελληνική ύπαιθρο είναι σημαντική για την επιβίωση απειλούμενων ειδών αρπακτικών, όπως ο Ασπροπάρης (Neophron percnopterus).Συνολικά 1.071 επαγγελματίες και ερασιτέχνες φωτογράφοι ανταποκρίθηκαν, υποβάλλοντας στον διαγωνισμό 7.937 φωτογραφίες! Φωτογραφίες που απεικονίζουν όχι μόνο τον τεράστιο φυσικό πλούτο της χώρας μας, αλλά και τη σημασία των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 για εκατοντάδες είδη φυτών και ζώων, καθώς και για δεκάδες διαφορετικούς τύπους οικοτόπων που χρήζουν προστασίας. @Νίκος Κούτρας (3ο βραβείο). Κιρκινέζι (Falco naumanni) στο χωριό Αχίλλειο της Λάρισας. Ένα μικρόσωμο μεταναστευτικό γεράκι, που ξεχειμωνιάζει στην Αφρική και αναπαράγεται στην Ευρώπη. Σχηματίζει αποικίες και φτιάχνει τη φωλιά του μέσα σε οικισμούς, σε στέγες παλιών σπιτιών και αποθήκες. Τρέφεται με σαύρες, ποντίκια και μεγάλα έντομα στις κοντινές αγροτικές εκτάσεις. Αποτελεί παγκοσμίως απειλούμενο είδος αφού ο πληθυσμός του έχει μειωθεί ραγδαία τις τελευταίες δεκαετίες, και γι’ αυτό προστατεύεται από το δίκτυο Natura 2000.Το έργο των μελών της Κριτικής Επιτροπής του διαγωνισμού σίγουρα δεν ήταν εύκολο. Επέλεξαν ωστόσο τις 40 καλύτερες φωτογραφίες, μέσα από τις οποίες μπορούμε να κάνουμε ένα φωτογραφικό ταξίδι σε μερικές από τις 446 περιοχές Natura 2000 της Ελλάδας. Στην κατηγορία των επαγγελματιών φωτογράφων, το 1ο βραβείο απονεμήθηκε στον Κύριλλο Σαμαρά, το 2ο βραβείο στον Μάρκο Χουζούρη και το 3ο βραβείο στον Νίκο Κούτρα, ενώ 17 ακόμα συμμετοχές έλαβαν τιμητικό έπαινο. Οι 17 συμμετοχές που έλαβαν τιμητικό έπαινο 1 of 17 @Μιχαήλ Πατάκος. Λήψη από το Νησί της Κω στην περιοχή Τιγκάκι-Αλυκές. Πέραν της ομορφιάς του τοπίου, η περιοχή είναι πολύ σημαντική και για τα μεταναστευτικά πουλιά. @Νικόλαος Σαμαράς. Το δίκτυο Natura 2000 προστατεύει το 20% περίπου των ελληνικών θαλασσών συμβάλλοντας στη διατήρηση μίας ζωντανής θάλασσας, που αποτελεί προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων, όπως η αλιεία και ο τουρισμός. @Ιωάννης Κασβίκης. Όρνιο σε πτήση (Gyps fulvus). Παρατηρούμε το μεταλλικό δαχτυλίδι στο πόδι του. Το Όρνιο είναι ένα από τα 4 είδη πτωματοφάγων πουλιών που καταγράφονται στην Ελλάδα. Το σώμα του φτάνει σε μήκος το 1 μ. και έχει πολύ πλατιές φτερούγες με άνοιγμα έως και 2,50 μ. Φωλιάζει σε βραχώδεις γκρεμούς, και γεννά μόνο ένα αβγό κάθε χρόνο. Αποτελεί τον “καθαριστή” της υπαίθρου αφού τρέφεται με ψοφίμια κυρίως κτηνοτροφικών ζώων, συμβάλλοντας στην καλή λειτουργία των οικοσυστημάτων αλλά και στη δημόσια υγεία. @Νίκος Γουργιώτης. Ζευγάρι Λευκοπελαργών (Ciconia ciconia) στη φωλιά τους. Ένα από τα πιο γνωστά είδη μεταναστευτικών πουλιών στην Ελλάδα. Ανθρωπόφιλο είδος που κατασκευάζει μεγάλες και περίτεχνες φωλιές μέσα σε πόλεις και χωριά, σε ψηλά σπίτια, καμπαναριά και στύλους της ΔΕΗ. Αναφέρεται σε πολυάριθμους μύθους και είναι στενά συνδεδεμένο με τη λαογραφική μας παράδοση. @Αλέξης Αλεξανδρής. Σαλιγκάρι στην περιοχή της λίμνης Πλαστήρα. Στη χώρα μας έχουν καταγραφεί 680 ειδη σαλιγκαριών, ο υψηλότερος αριθμός στην Ευρώπη σε σχέση με την έκταση της χώρας. Επιπλέον, πάνω από 6 στα 10 είδη σαλιγκαριών στην Ελλάδα είναι ενδημικά, δηλαδή υπάρχουν μόνο στη χώρα μας και πουθενά αλλού στον κόσμο! @Βασίλης Αγοραστός. Σμήνος από ψαρόνια (Sturnus vulgaris) που πραγματοποιεί εντυπωσιακούς εναέριους ελιγμούς πάνω από τη λίμνη Κάρλα. Πιθανολογείται ότι τα ψαρόνια πετούν σε πολυπληθείς σχηματισμούς κατά στις μετακινήσεις τους, όταν θέλουν να αποφύγουν κάποιο αρπακτικό πουλί ή όταν ψάχνουν για τροφή. @Διονυσία Ζήση. Νεαρό αγριογούρουνο (Sus scrofa) στον Εθνικό Δρυμό Οίτης. Ο αγριόχοιρος εντοπίζεται κυρίως στα δάση της χώρας μας όπου τρέφεται με καρπούς, φρούτα και βολβούς. Η διατροφή του περιλαμβάνει επιπλέον έντομα, σκουλήκια, σαλιγκάρια, μικρά ερπετά και αμφίβια, αλλά και αυγά πτηνών. Ζει σε ομάδες που αποτελούνται από τα ενήλικα θηλυκά και τα μικρά τους, ενώ τα αρσενικά είναι μοναχικά. Η ταχεία αύξηση του πληθυσμού τους οφείλεται στην έλλειψη μεγάλων θηρευτών όπως ο λύκος. @Ιωάννης Καζόλης. Κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides) στον Μεσσότοπο Λέσβου. Και τα 9 είδη ερωδιών που εντοπίζονται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, τρέφονται και αναπαράγονται σε υγροτόπους, και προστατεύονται από το δίκτυο Natura 2000. Η διατήρηση των υδάτινων οικοσυστημάτων, και ιδιαίτερα των νησιωτικών υγροτόπων, είναι απαραίτητη για την επιβίωση των ερωδιών και πολλών ακόμα ειδών πουλιών. @Γιώργος Καραχάλιος. Λίμνη Αλυκή στο νησί της Λήμνου. Η Αλυκή είναι μια παράκτια λιμνοθάλασσα, η οποία καλύπτεται κατά το μεγαλύτερο μέρος του έτους με θαλασσινό νερό. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες το νερό απομακρύνεται, αποκαλύπτοντας ένα εκτεταμένο πεδίο άλατος. @Γιώργος Ντέκας. Φοινικόπτερα ή αλλιώς φλαμίνγκο (Phoenicopterus ruber) στη Λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας στο Μεσολόγγι. Μεγαλόσωμα πουλιά, με πολύ ψηλά πόδια, χαρακτηριστικό κυρτό ράμφος, και φτερά με έντονο ροζ χρώμα που ξεχωρίζει από μακριά. Μεγάλα σμήνη από φλαμίνγκο ξεχειμωνιάζουν στους υγροτόπους της Ελλάδας προσφέροντας ένα εντυπωσιακό θέαμα καθώς πετούν σε σχηματισμό ή τρέφονται σε μεγάλες ομάδες. @Νίκος Τζαναβάρης. Στιγμιότυπο στη λίμνη Κερκίνη. Στην ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Λίμνης Κερκίνης έχουν καταγραφεί περισσότερα από 300 είδη πουλιών, 32 είδη ψαριών και πάνω από 4.700 είδη ασπόνδυλων. @Στέφανος Ζαχαράκης. Κρίνος της θάλασσας (Pancratium maritimum), ένα χαρακτηριστικό φυτό των αμμολόφων, με εντυπωσιακά λευκά άνθη σε σχήμα κορόνας. Στην Ελλάδα, αναφορές για την παρουσία του είδους υπάρχουν ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους. Ανθίζει από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβριο, και στη συνέχεια απελευθερώνει τους μαύρους ανάλαφρους σπόρους του, που μοιάζουν με μικρά κομματάκια κάρβουνο. Οι σπόροι αυτοί μεταφέρονται με τον άνεμο και επιπλέουν στο νερό, και έτσι διασπείρονται σε μεγάλες αποστάσεις στις παράκτιες περιοχές. @Ζαχαρίας Ορφανουδάκης. Θαλάσσια χελώνα Caretta caretta. Ένα είδος – σύμβολο των μεσογειακών και ελληνικών θαλασσών, που ζει πάνω από 100 χρόνια, επισκέπτεται πολλά και διαφορετικά ενδιαιτήματα, και γεννά σε αμμώδεις παραλίες. Η Ελλάδα φιλοξενεί το 60% περίπου των φωλιών της Μεσογείου, και οι παραλίες ωοτοκίας της Caretta caretta προστατεύονται από το δίκτυο Natura 2000. @Ανδρέας Μάρκου. Λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta) στον υγροβιότοπο της Βραυρώνας. Στην Αττική, και σε μικρή απόσταση από την Αθήνα, εντοπίζονται 11 περιοχές του δικτύου Natura 2000, μεταξύ των οποίων η Πάρνηθα, ο Υμηττός, οι υγρότοποι του Σχινιά και της Βραυρώνας, και το Σούνιο. @Σπύρος Γιολδάσης. Αρχαιολογικές ανασκαφές στην Κρήτη έχουν αποκαλύψει πολλές αναπαραστάσεις λιβελούλας σε τοιχογραφίες και κοσμήματα της Μινωικής Περιόδου. @Βασίλης Συκάς. Λήψη κοντά στο χωριό Λαδάς, στα βορειοδυτικά του Ταϋγέτου. Η βλάστηση που κυριαρχεί στην περιοχή είναι τα δάση ελάτης (Abies cephalonica) και μαύρης πεύκης (Pinus nigra). View full είδηση

Αδυναμίες και παραλείψεις, ως προς τη διαχείριση περιοχών του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου «Natura 2000» και μη συμμόρφωση με σχετικές Οδηγίες, καθώς και διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας διαπιστώνει η Ελεγκτική Υπηρεσία σε ειδική έκθεση της για το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα αναφέρεται σε αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές, παραλείψεις σε σχέση με την έγκριση σχεδίων χρήσης παραλίας, εγκρίσεις πολεοδομικών αιτήσεων και αλλαγές πολεοδομικών ζωνών, χωρίς να τηρείται η νομοθεσία για περιβαλλοντική αξιολόγηση και παράλειψη ετοιμασίας των προβλεπόμενων περιβαλλοντικών αξιολογήσεων. Επίσης, όπως αναφέρεται στα γενικά συμπεράσματα της έκθεσης, λογιστικοί χειρισμοί δεν συνάδουν με τη λογιστική αρχή των πραγματικών εισπράξεων και πληρωμών, στη βάση της οποίας ετοιμάστηκαν οι οικονομικές καταστάσεις της Δημοκρατίας, αφού δεν προέκυψε πραγματική ταμειακή ροή. Παράλληλα, υπάρχει αναφορά για ελλιπή συμμόρφωση με τις πρόνοιες των σχετικών Νόμων, Κανονισμών και Εγκυκλίων του Γενικού Λογιστηρίου που διέπουν τη διενέργεια πληρωμών και την είσπραξη εσόδων. Σημαντικότερα ευρήματα οικονομικού ελέγχου α. Λογιστικοί χειρισμοί δεν συνάδουν με τη λογιστική αρχή των πραγματικών εισπράξεων και πληρωμών, στη βάση της οποίας ετοιμάστηκαν οι οικονομικές καταστάσεις, αφού δεν προέκυψε πραγματική ταμειακή ροή. β. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς τη διαδικασία διεκπεραίωσης των πληρωμών, όπως η μη κατάλληλη σύσταση και εξουσιοδότηση των πληρωμών, μη σφράγιση των συνημμένων στα δελτία πληρωμής εγγράφων με την ένδειξη «ΠΛΗΡΩΘΗΚΕ» και μη σφράγιση των τιμολογίων/παραστατικών με την ημερομηνία παραλαβής τους, είτε από το Αρχείο είτε από άλλον υπεύθυνο Λειτουργό του Τμήματος. γ. Μη έγκαιρη εξόφληση οφειλών. δ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς την ενημέρωση του Μητρώου Συμβολαίου. ε. Μη διασφάλιση της αποτελεσματικής διαχείρισης κρατικών χορηγιών, αφού δεν πληρούνταν, σε όλες τις περιπτώσεις, οι προβλεπόμενες υποχρεώσεις από τους λήπτες. στ. Αδυναμίες και ελλείψεις σχετικά με τη διαδικασία έγκρισης, επιβολής και παρακολούθησης των διοικητικών προστίμων στις Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (ΚΥ). ζ. Μη τήρηση της συμφωνίας παροχής εκπαιδευτικής άδειας από Κτηνιατρικό Λειτουργό, χωρίς οι ΚΥ να απαιτήσουν από αυτόν, αλλά ούτε από τον εγγυητή του, την καταβολή στην Κυβέρνηση της προνοούμενης αποζημίωσης. η. Μη επίλυση της διαφωνίας μεταξύ του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) και των Αναδόχων των Μονάδων Αφαλάτωσης Νερού Λεμεσού και Λάρνακας, ως προς τον υπολογισμό της τιμής μονάδας. θ. Σημαντικές οικονομικές διαφορές μεταξύ του ΤΑΥ και των Συμβουλίων Αποχετεύσεων, που αφορούν στην κυβερνητική συνεισφορά, μεταξύ άλλων, στις δαπάνες λειτουργίας και συντήρησης των σταθμών παραγωγής νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας. ι. Ανομοιόμορφος χειρισμός ως προς την πολιτική χρέωσης διοικητικών εξόδων των Συμβουλίων Αποχετεύσεων προς το ΤΑΥ, σε σχέση με τη λειτουργία και συντήρηση των σταθμών παραγωγής νερού τριτοβάθμιας επεξεργασίας και έλλειψη κατάλληλου κανονιστικού πλαισίου. ια. Σε σχέση με την καταβολή Κυβερνητικής Συνεισφοράς ύψους €6,1 εκ. προς το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Λεμεσού – Αμαθούντας (ΣΑΛΑ), για την κάλυψη των δαπανών τριτοβάθμιας επεξεργασίας, το ΤΑΥ δεν τεκμηρίωσε το ποσοστό επιμερισμού ύψους 40%, που χρησιμοποίησε επί του συνόλου των δαπανών για την κατασκευή του σταθμού επεξεργασίας. ιβ. Το ΤΑΥ διενήργησε πληρωμή ύψους €5,5 εκ., εκ μέρους του Κράτους, ως εγγυητής, προς Κοινοπραξία, για την εξόφληση δεδουλευμένων υπηρεσιών που όφειλε το Συμβούλιο Εκμετάλλευσης Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων Επαρχιών ΛάρνακαςΑμμοχώστου, που είχαν καταστεί ληξιπρόθεσμες, χωρίς να επιβεβαιώσει την ορθότητα του ποσού, με τη αιτιολογία ότι αυτό ελέγχεται από το υπό αναφορά Συμβούλιο. ιγ. Αδυναμίες και παραλείψεις ως προς τη διαδικασία είσπραξης εσόδων, όπως η μη έγκαιρη κατάθεση των εισπράξεων, η μη διενέργεια αιφνιδιαστικών ελέγχων στους Ταμίες από τους Προϊστάμενους των Τμημάτων, ελλιπής συμπλήρωση των καταστάσεων εισπράξεων, μη κατάλληλη επιθεώρηση των βιβλίων είσπραξης και μητρώων εμβασμάτων και μη κατάλληλη/ασφαλής φύλαξη των μετρητών. ιδ. Μη ύπαρξη ασφαλιστικών δικλίδων στο μηχανογραφημένο Σύστημα Τιμολόγησης Νερού (ΣΤΝ) του ΤΑΥ, οι οποίες να αποτρέπουν ή/και να εντοπίζουν έγκαιρα περιπτώσεις λαθών. ιε. Μη πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή των περί της Ενιαίας Διαχείρισης Υδάτων (Δικαιώματα, Τέλη ή άλλα Χρηματικά Ανταλλάγματα) Κανονισμών (ΚΔΠ 48/2017). ιστ. Μη διασφάλιση της ικανοποίησης των αρχών της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων, κατά τη διαδικασία εκμίσθωσης κρατικής δασικής γης από το Τμήμα Δασών (ΤΔ). ιζ. Μη τήρηση ικανοποιητικών υποστηρικτικών στοιχείων από το Τμήμα Μετεωρολογίας (ΤΜ) για τεκμηρίωση της ορθότητας της αξίας σημαντικού εσόδου. ιη. Μη εφαρμογή, από την Υπηρεσία Μεταλλείων (ΥΜ), συστήματος εσωτερικού ελέγχου για επαλήθευση της ορθότητας, πληρότητας και έγκαιρης είσπραξης των δικαιωμάτων από τη χρήση λατομικών υλικών Σημαντικότερα ευρήματα ελέγχου συμμόρφωσης α. Τμήμα Γεωργίας (ΤΓ). (i) Κλάδος Αμπελουργίας και Οινολογίας. Μη έγκαιρη κοινοποίηση των προγραμμάτων εργασίας, μη κατάλληλη φύλαξη όλων των αποδεικτικών στοιχείων/εντύπων, σχετικά με ελέγχους που διενεργούνται, καθώς και μη κατάλληλη φύλαξη και παρακολούθηση του αποθέματος οίνου που τηρείται. (ii) Κλάδος Προϊόντων Ποιότητας. Μη εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, μη διενέργεια ικανοποιητικού αριθμού ελέγχων στον τομέα της βιολογικής γεωργίας και αδυναμίες στην εποπτεία των Οργανισμών Ελέγχου και Πιστοποίησης (ΟΕΠ). (iii) Κλάδος Προστασίας Φυτών και Μελισσοκομίας. Μη εκσυγχρονισμός της περί Μελισσοκομίας νομοθεσίας, καθώς και παραλείψεις σχετικά με τον έλεγχο και την οικονομική ενίσχυση των Συνδέσμων Προστασίας Φυτών. (iv) Κλάδος Ζωικής Παραγωγής και Διατροφής Ζώων (ΚΖΠΔΖ). Αδυναμίες σε σχέση με την κατάρτιση και εφαρμογή του Προγράμματος Γεωργικών Εφαρμογών, καθώς και αδυναμίες κατά την ετήσια επισκόπηση της αιγοπροβατοτροφίας. (v) Κλάδος Φυτοϋγείας και Εμπορικών Προδιαγραφών και Κλάδος Ελέγχου Νομοθεσιών. Μη καθορισμός κλιμάκων διοικητικών προστίμων και αδυναμίες σε σχέση με την παρακολούθηση της επιβολής τους, καθώς και μη ομοιόμορφος χειρισμός των παρατυπιών/παρανομιών από όλα τα Επαρχιακά Γεωργικά Γραφεία (ΕΓΓ). Επίσης, μη κατάλληλη φύλαξη και μη προσυπογραφή των εντύπων ελέγχου, καθώς και αδυναμίες σχετικά με τη διενέργεια και παρακολούθηση ελέγχων σε δείγμα σημείων λιανικού εμπορίου. Πρόσθετα, αδυναμίες σε σχέση με το νομικό πλαίσιο και τη διαδικασία διενέργειας επίσημων ελέγχων για την ταξινόμηση των σφάγιων βοοειδών και χοίρων και την αναφορά των σχετικών τιμών. (vi) Πρόγραμμα Γεωργικών Εφαρμογών. Ελλείψεις σε σχέση με την κατάρτιση, υλοποίηση και παρακολούθηση του Προγράμματος Γεωργικών Εφαρμογών. (vii) Tομέας Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών. Καθυστέρηση στη μηχανογράφηση της διαδικασίας παραγωγής, πώλησης και αποθήκευσης φυτών και παροχής φυτικών υπηρεσιών. (viii) Σποροπαραγωγικό Κέντρο (ΣΚ). Δεν εκπονήθηκε και κατ΄ επέκταση δεν εφαρμόστηκε, κανένα σχετικό πλάνο εξορθολογισμού, του ΣΚ, με σκοπό τη βελτίωσή του, στη βάση των ευρημάτων σχετικής μελέτης που εκπονήθηκε το 2019. Επίσης, παραλείψεις σε σχέση με την τήρηση των καθολικών αποθήκης και την παρακολούθηση του αποθέματος. (ix) Άλλα θέματα. Αδυναμίες και παραλείψεις κατά την παρακολούθηση και διερεύνηση καταγγελιών εναντίον Λειτουργών του Τμήματος. Αδυναμίες και παραλείψεις σχετικά με τη διαχείριση του στόλου των οχημάτων, αποκλίσεις μεταξύ στοιχείων του Βιβλίου Κίνησης Οχήματος (ΒΚΟ) και της αναφοράς του Συστήματος Διαχείρισης Στόλου (ΣΔΣ), παραβιάσεις ορίου ταχύτητας πέραν των 120 χιλιομέτρων και μη τήρηση των σχετικών προνοιών στους Κανονισμούς Κυβερνητικών Αποθηκών. β. Κτηνιατρικές Υπηρεσίες (ΚΥ). Παράνομα κτηνοτροφικά υποστατικά εντός του Δικτύου «Natura 2000». Κατόπιν διερεύνησης καταγγελίας από μεγάλο αριθμό φορέων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, ημερ. 8.8.2016, η οποία κοινοποιήθηκε και στην Υπηρεσία μας, προβήκαμε στην εξέταση του υπό αναφορά θέματος και εκδώσαμε τη σχετική Ειδική Έκθεση με αρ. ΠΕ/01/2020, ημερ. 3.3.2020. Σχετικά με το πιο πάνω παρατηρήσαμε ότι: Φαίνεται να προκύπτουν παραβιάσεις διατάξεων αριθμού νομοθεσιών των ΚΥ. Προκύπτουν ερωτηματικά ως προς την υγειονομική παρακολούθηση της μονάδας καθώς και τον τρόπο διάθεσης των, αναμενόμενα, μεγάλων ποσοτήτων του γάλακτος ή και κρέατος που παράγεται από την κτηνοτροφική μονάδα με όλους τους συνεπακόλουθους κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Τα παράνομα κτηνοτροφικά υποστατικά εξακολουθούν να υφίστανται και να λειτουργούν, χρόνια μετά τις επισημάνσεις των αρμοδίων Αρχών του Κράτους. Όλα τα θέματα που προέκυψαν, τέθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2020 ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα, ώστε να αξιολογήσει εάν η ολιγωρία από τα αρμόδια Τμήματα, σε σχέση με την εφαρμογή των νομοθεσιών που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές τους, δικαιολογεί την αναζήτηση ποινικών ή πειθαρχικών ευθυνών και εάν υπάρχουν άλλα μέτρα που θα πρέπει παράλληλα να ληφθούν, για άμεση αποκατάσταση της νομιμότητας και διασφάλιση της δημόσιας υγείας. γ. Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης (ΤΓΕ). (i) Νομοθετική ρύθμιση αρμοδιοτήτων του Τμήματος. Η ετοιμασία και έγκριση σχετικών Κανονισμών, για καθορισμό των τελών της αίτησης και της άδειας εκπόνησης γεωλογικής επισκόπησης, καθώς και άδειας χρήσης κυβερνητικής γεώτρησης, βρίσκονται σε εκκρεμότητα και τα τέλη εισπράττονταν στη βάση μεταβατικών διατάξεων της σχετικής νομοθεσίας. (ii) Κίνηση Οχημάτων. Αδυναμίες και παραλείψεις, σε σχέση με τη χρήση των οχημάτων. δ. Τμήμα Αλιείας και Θαλάσσιων Ερευνών (ΤΑΘΕ). Ελλιμενισμός σκαφών στο αλιευτικό καταφύγιο Παραλιμνίου Το ΤΑΘΕ εξέδωσε μεγάλο αριθμό εξώδικων προστίμων προς συγκεκριμένη εταιρεία, χωρίς αυτά να τακτοποιηθούν και χωρίς το Τμήμα να προβεί σε ποινική δίωξή της. Επίσης, παρόλο που συγκεκριμένο σκάφος ελλιμενιζόταν χωρίς άδεια και το μεγάλο μέγεθός του επηρέαζε τη λειτουργία και ασφάλεια του αλιευτικού καταφυγίου, το ΤΑΘΕ δεν εφάρμοσε τις πρόνοιες της σχετικής νομοθεσίας, ενώ ο ελλιμενισμός άλλου σκάφους, χωρίς να διαθέτει άδεια ελλιμενισμού, κατέδειξε ελλιπή εποπτεία του υπό αναφορά αλιευτικού καταφυγίου. Διαφάνηκε επίσης προσπάθεια παρέμβασης, από τον τότε Υπουργό ΓΑΑΠ, για έκδοση άδειας ελλιμενισμού σε σκάφος, χωρίς να έχει τέτοια εξουσία και χωρίς να δικαιολογήσει τους λόγους για τους οποίους θεώρησε ότι θα έπρεπε ή μπορούσε να παρέμβει στις εξουσίες της Διευθύντριας ΤΑΘΕ, δίνοντας οδηγίες για τον υπό αναφορά ελλιμενισμό, κατά παράβαση των διατάξεων του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου (Ν.158(Ι)1999). Πρόσθετα εγέρθηκαν ερωτηματικά ως προς τη νομιμότητα της όλης διαδικασίας έκδοσης άδειας ετήσιου ελλιμενισμού σε μη αλιευτικά σκάφη, προς αντικατάσταση αλιευτικών σκαφών. ε. Τμήμα Περιβάλλοντος (ΤΠ). Θέματα που άπτονται της προστασίας περιοχών του Δικτύου «Natura 2000». Αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές στο παραλιακό μέτωπο των Κοινοτήτων Αργάκας και Γιαλιάς στην Επαρχία Πάφου, εντός της περιοχής του Δικτύου «Natura 2000» Τόπος Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)/Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΕΖΔ) Περιοχή Πόλις – Γιαλιά. Αδυναμίες και παραλείψεις σε σχέση με την έγκριση σχεδίου χρήσης της παραλίας Ασπρόκρεμμος στην Κοινότητα Νέου Χωρίου της Επαρχίας Πάφου και υπό εξέλιξη διαδικασία εκμίσθωσης κρατικής δασικής γης στο Κρατικό Δάσος Χάλαβρον και στο Εθνικό Δασικό Πάρκο Ακάμα, εντός περιοχών του Δικτύου «Natura 2000». Εγκρίσεις πολεοδομικών αιτήσεων και αλλαγές πολεοδομικών ζωνών, χωρίς να τηρείται η νομοθεσία για περιβαλλοντική αξιολόγηση. Πρόκληση περιβαλλοντικής ρύπανσης από τη λειτουργία παράνομου βιολογικού σταθμού στον Καλοπαναγιώτη. View full είδηση

Βελτιωμένο ως προς την αρχική του μορφή που είχε τεθεί σε δημόσια διαβούλευση είναι το κείμενο του νομοσχεδίου για τις στρατηγικές επενδύσεις το οποίο έχει εισαχθεί προς συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Οι πολεοδομικές διευκολύνσεις -κατά παρέκκλιση της ισχύουσας νομοθεσίας- παραμένουν προς τους στρατηγικούς επενδυτές, εισάγονται ωστόσο ως «φίλτρα» ασφαλείας Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ), υπουργικές αποφάσεις και άλλες εγκρίσεις της Διοίκησης. Είναι αξιοσημείωτο ότι, κατά τη διαβούλευση του σχεδίου νόμου, υπήρξαν ισχυρές αντιδράσεις από διάφορους φορείς, όπως από τον Σύλλογο Πολεοδόμων και Χωροτακτών (ΣΕΠΟΧ), το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης κ.ά. Ειδικότερα, το νομοσχέδιο προωθεί, μεταξύ άλλων, την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού, παραλίας, θαλάσσιου χώρου (συνεχόμενου ή παρακείμενου) ή του πυθμένα για την υλοποίηση στρατηγικής επένδυσης. Για όσες καταρτίζεται ΕΣΧΑΣΕ (Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων), η παραχώρηση στον φορέα της επένδυσης του δικαιώματος χρήσης θα επιτρέπεται μετά από την έκδοση των σχετικών Προεδρικών Διαταγμάτων (ΠΔ), ώστε οι ειδικότεροι όροι που θα καθορίζονται να περνούν από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Για τη χρήση του αιγιαλού, σύμφωνα με τα συγκεκριμένα ΠΔ θα εκδίδεται κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Οικονομικών, Πολιτισμού, Ναυτιλίας και Τουρισμού, μετά από γνώμη του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και αφού προηγηθεί δημόσια διαβούλευση, αλλά μόνο για επτά ημέρες. Η απόφαση θα μπορεί να περιλαμβάνει και απλή χρήση αιγιαλού και παραλίας για την εξυπηρέτηση λειτουργικών αναγκών των στρατηγικών επενδύσεων, θα καθορίζει τους λοιπούς όρους της παραχώρησης και θα τεκμηριώνει τους λόγους, για τους οποίους η παραχώρηση θεωρείται δημόσιας ωφέλειας. Επίσης, προστίθεται η δυνατότητα παραχώρησης της χρήσης αιγιαλού και παραλίας στις περιπτώσεις που προβλέπεται σε Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ), τα οποία κυρώνονται με ΠΔ. Για έργα στρατηγικών επενδύσεων για τα οποία γίνεται παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης αιγιαλού και παραλίας, καθώς και για λοιπά έργα για τα οποία δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία η λήψη άδειας λειτουργίας, οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις πραγματοποιούνται πλέον από κεντρικές υπηρεσίες. Αδειοδοτήσεις επενδύσεων σε Natura Για έργα στρατηγικών επενδύσεων σε παραλία και αιγιαλό, καθώς και λοιπά έργα για τα οποία δεν προβλέπεται από τη νομοθεσία η λήψη άδειας λειτουργίας, τα οποία κατατάσσονται στην κατηγορία Β (δηλαδή έργα και δραστηριότητες τα οποία χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον), η υπαγωγή τους σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (Π.Π.Δ.), γίνεται, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης, ως εξής: α) Αν το έργο ή η δραστηριότητα βρίσκεται ολόκληρη ή ένα μέρος της εντός περιοχής του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura _ με εξαίρεση εάν βρίσκονται εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεως, εντός ορίων οικισμών ή σε οργανωμένους υποδοχείς παραγωγικών δραστηριοτήτων _, εκδίδεται απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για την υπαγωγή σε Π.Π.Δ. και η έκδοση πρόσθετων όρων, εάν από τη διαδικασία της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης προκύψει ότι ενδέχεται να κινδυνεύει η ακεραιότητα της προστατευόμενης περιοχής. β) σε κάθε άλλη περίπτωση εκδίδεται απόφαση υπαγωγής του έργου ή της δραστηριότητας σε Π.Π.Δ. με απόφαση της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης (ΔΙ.Π.Α.) του ΥΠΕΝ. Η υλοποίηση στρατηγικών επενδύσεων δεν επιτρέπεται μόνο στις ζώνες των Natura που χαρακτηρίζονται ως «απόλυτης προστασίας της φύσης». Για τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις _ δηλαδή προϋπολογισμού άνω των 75.000.000 ευρώ ή άνω των 40.000.000 ευρώ που ταυτόχρονα δημιουργούν τουλάχιστον 75 νέες ετήσιες θέσεις εργασίας _ παρέχεται η δυνατότητα οριοθέτησης, διευθέτησης ή ακόμη και επανοριοθέτησης των ρεμάτων που βρίσκονται εντός της έκτασης όπου θα αναπτυχθεί το έργο. Επίσης, θα μπορεί να γίνεται και τμηματική οριοθέτηση. Όσο για την πράξη επικύρωσης του καθορισμού ή επανακαθορισμού των οριογραμμών και των έργων διευθέτησης του ρέματος, καθώς και των αναγκαίων έργων, αυτή θα εκδίδεται από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από εισήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού. Επενδύσεις εντός σχεδίου Για την πραγματοποίηση Στρατηγικών Επενδύσεων εντός εγκεκριμένων σχεδίων πόλεων προωθούνται ρυθμίσεις που επιτρέπουν συγκεκριμένες και ειδικές παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής (σύμφωνα με τα εκάστοτε Χωροταξικά Πλαίσια και τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό). Αυτές οι παρεκκλίσεις θα καθορίζονται με ΠΔ, που θα εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕ.ΣΥ.ΠΟ.ΘΑ.) και έπειτα από την εκπόνηση μελέτης Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου. Θα αφορούν στις αποστάσεις των κτηρίων από τα όρια του οικοπέδου και στις αποστάσεις μεταξύ κτηρίων και άλλων εγκαταστάσεων, στον συντελεστή δόμησης, στην κάλυψη και στο ύψος. Αν οι ειδικές παρεκκλίσεις εμπίπτουν στα όρια αρχαιολογικού χώρου ή μνημείου θα απαιτείται προηγούμενη έγκριση του Υπουργείου Πολιτισμού. Όσον αφορά στην ανάπτυξη και αξιοποίηση των δημοσίων ακινήτων δεν θα επιτρέπεται η αξιοποίηση όσων εμπίπτουν στο σύνολο τους σε οικότοπους προτεραιότητας, σε περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης και προστασίας της φύσης, σε πυρήνες εθνικών δρυμών, σε διατηρητέα μνημεία της φύσης, σε εθνικά πάρκα και σε υγρότοπους διεθνούς σημασίας. View full είδηση

Μέσω της ψηφιακής πύλης gov.gr θα εκδίδεται και η βεβαίωση του υπουργείου Περιβάλλοντος αν μια ιδιοκτησία υπάγεται ή όχι στο δίκτυο Natura 2000. Την υπηρεσία θα παρέχει σε λίγες ημέρες το Ελληνικό Κτηματολόγιο, που τα προηγούμενα χρόνια ψηφιοποίησε τα όρια του δικτύου προστατευόμενων περιοχών και τα ενέταξε στα χαρτογραφικά του υπόβαθρα. Και θα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για πολίτες και επενδυτές, καθώς η παραμικρή απόκλιση σε κάποιες περιοχές συνεπάγεται διαφορετικές επιτρεπόμενες χρήσεις και όρους δόμησης. Το πράσινο φως θα δώσει κοινή υπουργική απόφαση των υπουργείων Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Περιβάλλοντος. Το Ελληνικό Κτηματολόγιο είχε ψηφιοποιήσει τα όρια την περίοδο 2013-2015, ενώ μετά την επέκταση του δικτύου το 2017-2018 ενημέρωσε εκ νέου τον ψηφιακό χάρτη με τις νέες χερσαίες και θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές. Ωστόσο, μέχρι σήμερα η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών από το υπουργείο Περιβάλλοντος γίνονταν αποκλειστικά σε έντυπη μορφή, μετά την υποβολή αίτησης. Η διάθεση του ψηφιακού πιστοποιητικού θα γίνεται από το site του Ελληνικού Κτηματολογίου και από την ψηφιακή πύλη gov.gr. «Πολίτες και τυχόν επενδυτές θα εισέρχονται στη σχετική πλατφόρμα με τη χρήση κωδικών Taxisnet και θα μπορούν να εκδώσουν δωρεάν το ψηφιακό πιστοποιητικό με λίγα “κλικ”, εισάγοντας είτε συντεταγμένες έκτασης είτε συγκεκριμένο ΚΑΕΚ (σ.σ. ο αριθμός που συνοδεύει κάθε ακίνητο στις κτηματογραφημένες περιοχές). Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα διευκολυνθούν σημαντικά όσοι επιδιώκουν να χτίσουν, να αγοράσουν και γενικά να εκμεταλλευτούν ακίνητο σε περιοχές που συνορεύουν ή εντάσσονται στο δίκτυο Natura 2000», εξηγεί στην «Κ» ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Στύλιος. «Επιπλέον, τα όρια και η επιφάνεια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000 αναρτώνται στην ανωτέρω διαδικτυακή πλατφόρμα, όπου θα απεικονίζονται με κατάλληλη διαγράμμιση και μοτίβο. Κάθε πολίτης ή επενδυτής θα μπορεί μάλιστα να προβαίνει σε ελεύθερη λήψη του συνόλου των ορίων των περιοχών του δικτύου Natura 2000 σε ψηφιακή διανυσματική μορφή (shapefile). Με άλλα λόγια, παρέχεται σε όλους τους ενδιαφερομένους ένα εργαλείο να γνωρίζουν, εξαρχής και με ακρίβεια, εάν το ακίνητό τους ή η επένδυσή τους βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής και κατ’ επέκταση εάν εμπίπτει σε ιδιαίτερο καθεστώς». Το πιστοποιητικό δεν θα ενημερώνει σε αυτή τη φάση αν η περιοχή είναι «ζωνοποιημένη» (δηλαδή έχει διαφορετικές χρήσεις γης και όρους προστασίας ανά σημεία) και σε ποια ζώνη βρίσκεται το ακίνητο, αλλά για το είδος της προστατευόμενης περιοχής στην οποία εμπίπτει (λ.χ. αν είναι περιοχή προστασίας της ορνιθοπανίδας ή προστατευόμενος οικότοπος, υγρότοπος). Πάντως, οι «ζωνοποιημένες» περιοχές Natura είναι ένα πολύ μικρό ποσοστό του συνόλου: υπενθυμίζεται ότι η ζωνοποίηση όλων των περιοχών Natura και η εκπόνηση σχεδίων δράσης για καθεμία από αυτές (έργο για την έλλειψη του οποίου η Ελλάδα καταδικάστηκε το 2020 από το Ευρωδικαστήριο) βρίσκεται εδώ και τρία χρόνια σε εξέλιξη και παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση. Η χώρα μας έχει εντάξει στο πανευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών 446 περιοχές, που καταλαμβάνουν το 27,3% της ηπειρωτικής και το 19,6% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας. View full είδηση

30 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη θέσπιση του Δικτύου Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000 και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνεργασία με τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) διοργανώνουν 30 επετειακές εκδηλώσεις σε εμβληματικά οικοσυστήματα της χώρας. Η 21η Μαΐου έχει θεσπιστεί ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα Δικτύου Natura 2000 και γιορτάζεται με ενημερωτικές και ψυχαγωγικές δράσεις το Σάββατο 21 και την Κυριακή 22 Μαΐου, από το Δέλτα Έβρου και τις Πρέσπες έως την Πίνδο, την Παμβώτιδα, την Πάρνηθα, τη λίμνη Μουστού της Πελοποννήσου, την Αλόννησο, την Κάρπαθο και τη Σαμαριά. Οι άνθρωποι, που εργάζονται στις 24 Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών για την προστασία των ειδών και του φυσικού περιβάλλοντος της Ελλάδας, προσκαλούν μικρούς και μεγάλους φυσιολάτρες σε ξεναγήσεις και πεζοπορίες στη φύση, ενημέρωση στα Κέντρα Πληροφόρησης, διαδραστικά παιχνίδια για παιδιά καθώς και παράσταση με τον Καραγκιόζη «φύλακα» των προστατευόμενων περιοχών. Για περισσότερες πληροφορίες, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να «επισκεφθούν» το διαδραστικό xάρτη των εκδηλώσεων στην ιστοθέση: https://natura2000day.necca.gov.gr Τι είναι το δίκτυο Natura 2000 Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί από το 1992 το βασικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Πρόκειται για το μεγαλύτερο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο, που θεσπίστηκε βάσει δύο ευρωπαϊκών οδηγιών της Ε.Ε. για τη φύση: την Οδηγία για τους οικοτόπους (92/43/EΟK) και την Οδηγία για τα άγρια πτηνά (2009/147/EK, πρώην 79/409/EK). Στην Ελλάδα, το δίκτυο Natura 2000 αποτελείται από 446 περιοχές, οι οποίες καλύπτουν περίπου το 28% της χερσαίας και το 20% της θαλάσσιας έκτασης της χώρας και υπάγονται στις 24 Μονάδες Διαχείρισης του ΟΦΥΠΕΚΑ. View full είδηση

Επ' ευκαιρία της συμπλήρωσης 30 ετών από τη δημιουργία του δικτύου Natura 2000, ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας Βιργκίνιους Σινκέβιτσους ανακοίνωσε σήμερα τους νικητές των βραβείων Natura 2000. Βραβεύτηκαν έξι έργα από την Αυστρία, τη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία και ένα διασυνοριακό έργο στη Γερμανία, την Αυστρία, το Λουξεμβούργο και την Ελβετία. Ανακοινώνοντας τους νικητές σε τελετή στις Βρυξέλλες, ο Επίτροπος κ. Σινκέβιτσους δήλωσε σχετικά: «Η προστασία και η αποκατάσταση της φυσικής κληρονομιάς και της βιοποικιλότητας της ΕΕ είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την προσαρμογή σε αυτήν και για τη διαφύλαξη της ζωής στη Γη για τις επόμενες γενιές. Τα τελευταία 30 χρόνια, χιλιάδες επαγγελματίες στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος, εθελοντές και φορείς εργάζονται για την προστασία και την αποκατάσταση της φύσης, ώστε να συνεχίσει να μας προσφέρει οφέλη. Χάρη στους ανθρώπους αυτούς, το δίκτυο είναι τόσο επιτυχημένο σήμερα. Στους διαγωνισμούς, το βραβείο πάει πάντοτε σε έναν νικητή, αλλά σήμερα θα πρέπει να νιώθουμε νικητές όλοι, διότι όταν προστατεύεται η φύση ωφελούμαστε όλοι. Τα βραβεία Natura 2000 αναγνωρίζουν επιτυχημένα παραδείγματα προστασίας της φύσης σε όλη την ΕΕ και ευαισθητοποιούν σχετικά με το δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000, το οποίο αποτελεί μια από τις μεγάλες επιτυχίες της Ευρώπης. Τα βραβεία περιλαμβάνουν τις ακόλουθες κατηγορίες: προστασία χερσαίων εκτάσεων (νικήτρια φέτος είναι η Ελλάδα), επικοινωνία (Βουλγαρία), κοινωνικοοικονομικά οφέλη (Κανταβρία, Ισπανία), ψήφος των πολιτών (Αυστρία), διασυνοριακή συνεργασία, ενώ φέτος προστέθηκε μία ακόμη κατηγορία: διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος (Πορτογαλία). Η ορθή διαχείριση του δικτύου Natura 2000 βρίσκεται στο επίκεντρο των φιλόδοξων στόχων προστασίας και αποκατάστασης της Στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, η οποία έχει στόχο να θέσει τη βιοποικιλότητα σε πορεία ανάκαμψης έως το 2030, ωφελώντας τους ανθρώπους, το κλίμα και τον πλανήτη. Φωτογραφία: Petros Petrou | HOS - BirdLife Greece View full είδηση

Ολοκληρώθηκε η επικαιροποίηση του εθνικού καταλόγου του Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 και ο ακριβέστερος προσδιορισμός των ορίων των περιοχών του. Περισσότερες πληροφορίες για το δίκτυο και για τα έργα επικαιροποίησης των στοιχείων εδώ και στη Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας. Στα παρακάτω links διατίθενται: – Αρχείο των περιγραφικών δεδομένων Natura 2000 – Τυποποιημένα Έντυπα Δεδομένων. – Εφαρμογή προβολής και εκτύπωσης των Τυποποιημένων Εντύπων Δεδομένων των περιοχών. – Διανυσματικά αρχεία των εξωτερικών ορίων των περιοχών Natura 2000. – Διανυσματικά αρχεία των ορίων των τύπων οικοτόπων εντός των περιοχών Natura 2000 Πηγή: www.ypeka.gr View full είδηση

Το Ελληνικό Κτηματολόγιο αξιοποιώντας τις δυνατότητες των νέων τεχνολογιών, δημιούργησε νέα πλατφόρμα για την ανάρτηση των ορίων του εθνικού καταλόγου των προστατευόμενων περιοχών του ευρωπαικού οικολογικού δικτύου «Νatura2000» επί των ενιαίων χαρτογραφικών υποβάθρων του στο διαδίκτυο, σε εφαρμογή της παρ. 7 του άρθρου 9 του ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60Α) ως ισχύει. Με τον τρόπο αυτό, όλοι, πολίτες και φορείς, έχουν πλέον άμεση πρόσβαση στη γεωγραφική θέση και στα όρια των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Νatura2000», σε εθνικό επίπεδο. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης και έκδοσης ψηφιακού πιστοποιητικού, σε εφαρμογή της παρ. 8 του άρθρου 9 του ν. 3937/2011 (ΦΕΚ 60Α) ως ισχύει, με το οποίο βεβαιώνεται η εντός/εκτός ορίων μιας προστατευόμενης περιοχής θέση μιας συγκεκριμένης έκτασης ενδιαφέροντος ή γεωτεμαχίου με ΚΑΕΚ λειτουργούντος κτηματολογίου. Με τη χρήση των εργαλείων της διαδικτυακής πλατφόρμας, μπορείτε εύκολα, απλά και γρήγορα να περιηγηθείτε στον γεωγραφικό χώρο, να εντοπίστε είτε την προστατευόμενη περιοχή που σας ενδιαφέρει είτε την έκταση ενδιαφέροντός σας, να την οριοθετείστε και να πληροφορηθείτε εάν αυτή εμπίπτει εντός ή εκτός μιας προστατευόμενης περιοχής. Μπορείτε να αναζητήσετε την έκταση που σας ενδιαφέρει με τους εξής τρόπους: Πληκτρολογώντας το ΚΑΕΚ Λειτουργούντος Κτηματολογίου, εφόσον έχει περαιωθεί η κτηματογράφηση στη συγκεκριμένη περιοχή, Πληκτρολογώντας τις γεωγραφικές συντεταγμένες σε ΕΓΣΑ 87 της έκτασης που σας ενδιαφέρει, ή Υποβάλλοντας ηλεκτρονικώς τα όρια της έκτασης ενδιαφέροντος υπό μορφή αρχείου ASCII, gml, ή DXF (κλειστή πολυγωνική δομή) ή σύμφωνα με το πρότυπο «shapefile» πολυγωνικής μορφής, με γεωαναφορά στο Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς. Για να εισέλθετε στην διαδικτυακή πλατφόρμα, πατήστε εδώ: ΕΙΣΟΔΟΣ Για να υποβάλετε ηλεκτρονικά την αίτησή σας περί έκδοσης ψηφιακού πιστοποιητικού, επιλέξτε ΕΙΣΟΔΟΣ και χρησιμοποιήστε το όνομα χρήστη και τον κωδικό ασφαλείας σας στο taxisnet (user name, password). Εάν επιθυμείτε την λήψη του αρχείου των ορίων των προστατευόμενων περιοχών του δικτύου «Natura2000», πατήστε εδώ: Λήψη View full είδηση